63 Leeshulpen

63

LEESHULPEN

63.4 klavier [o -en] element aan de rand van een °blad, dat uit de °snede steekt en zo het vinden van een bepaalde °opening vergemakkelijkt.

Er zijn vele vormen van klavieren: omgevouwen (en door het blad gestoken) strookjes van het blad zelf, opgeplakte strookjes, gevlochten knoopjes ... ¶ D Registerknopf, Registerstreifen E fore-edge marker, tab F signet de gouttière

100

LITERATUURSELECTIE

1. ALGEMEEN

J. Storm van Leeuwen, 'Het Bandengenootschap - doelstellingen en activiteiten', in: Jos. M.M. Hermans (ed.), Middeleeuwse handschriftenkunde in de Nederlanden 1988 (Grave 1989), pp. 331-334. • Achtergrondinformatie.

J.A. Szirmai, 'Terminologie van de oude boekband', in: A.J. Vervoorn (ed.), Nederlandstalige terminologie. Voordrachten gehouden op 15 december 1988 aan de Technische Universiteit Eindhoven (Eindhoven 1989), pp. 49-58. • Tussentijds verslag over de vorderingen van de werkgroep, à titre personnel.

R. Temmerman, F. Simonis & L. Luyten, Terminologie, een methode. Inleiding tot theorie en praktijk van systematische terminografie (Leuven-Amersfoort 1990). • Heldere inleiding over de grondslagen van terminologisch werk.

2. BRONNEN

Daar vakliteratuur op het gebied van de technische constructies van de oude boekband nagenoeg geheel ontbreekt, werd voor het vergaren van begrippen en termen veelal gebruik gemaakt van recente en oudere werken op het gebied van het boekbinden. Ter vergelijking werden ook vreemdtalige handboeken geraadpleegd, en enkele historisch-technische studies.

2.1 NEDERLANDS

Boekbinden/Handboekbinden. Leergang voor het grafische bedrijf. Samensteller: J.C. Blankenstein (Z.p., z.j. [1961]). • Nog altijd het meest complete en gedetailleerde handboek van de traditionele technieken voor de professionele handboekbinder; de recente bewerking - zie hieronder - heeft aan helderheid ingeboet en komt meer tegemoet aan de belangstelling uit de hobby-sfeer.

Handboekbinden. Serie Algrafische handboeken. Samenstellers: L. van Dijk & H. Relleke (Veenendaal 1986). • Zie hierboven.

Historische informatie bevatten de vier onderstaande werken:

H. de Haas, De boekbinder (Dordrecht 1806; herdruk Utrecht 1984).

S. Lenormand, Handboek voor den boekbinder (Amsterdam 1843).

L. Brade & E. Winkler, Het geïllustreerde boekbindersboek (Leiden 1861).

L. Peeters, Handboek voor den boekbinder (Antwerpen 1946). • In het bijzonder voor de Zuidnederlandse boekbindtermen.

Jos. M.M. Hermans, 'Boekbanden rond 1500. Voorstel tot systematisering van de beschrijving van bandversiering gekenmerkt door een ruitmotief, met als voorbeeld een groep banden uit Groningen', in: J.A. Geurts (ed.), Ontsluiting van middeleeuwse handschriften in de Nederlanden (Nijmegen-Grave 1987), pp. 113-149. • Weten

101