Vitaliteit een must? Dat bepaal je zelf wel

chantal samson

Tienduizendstappenstress of to-dolistellende, dat is niet de weg naar een gezonder bestaan, zo ziet Chantal Samson. Hoe zorg je ervoor dat je zelf je eigen keuzes blijft maken?

Vitaliteit is helemaal in. Online en in printmedia geven allerlei fitgirls en fitboys het goede voorbeeld. We moeten in shape blijven. En krijg je dat niet zelf voor elkaar? Nou, geen zorgen. Zij hebben allerhande boeken, video’s, apps, shakes en meer hulpmiddelen in de aanbieding om je een handje te helpen. En natuurlijk werkt dat. Je ziet toch dat het henzelf ook heeft gebracht naar waar ze nu zijn?

We zijn mensen Word jij ook al moe als je hieraan denkt? Ja, snap ik. Ik ook. Tegelijkertijd voelen zowel jij als ik dat het wel belangrijk is om voldoende energie te hebben en gezond te blijven. En zowel jij als ik weten dat we wel ons best doen om een gezonde leefstijl te hebben, maar dat dat niet 100% lukt. We hebben allemaal onze zwakke momenten en kleine verslavingen: ‘Mmm, het regent. Nee, nu even geen zin om hard te lopen. O, zo hard gewerkt vandaag. Dat ene bakje chips kan geen kwaad. En nu is de zak bijna leeg dus neem ik die laatste chipjes er ook nog maar bij.’ En zo schipperen we heen en weer tussen gezond gedrag en onze ondeugden.

Is dat erg? Nee. We zijn mensen, dus 100% perfect zullen we niet worden. Bovendien heeft doorschieten in het fitgirl/fitboygedrag ook grote risico’s. En hoe meer we ons zelf op onze kop zitten over onze ‘guilty pleasures’, hoe zwaarder en onmogelijker we het onszelf maken. Onze wilskracht is niet onuitputtelijk. En we moeten al zo veel in onze drukke levens.

Moeten of willen In mijn coachpraktijk spreek ik veel cliënten die bijna bezwijken onder alles wat ze moeten van zichzelf. Geschokte gezichten als ik zeg dat ze er ook voor kunnen kiezen om te stoppen met al dat moeten. Ja maar, ik kan toch niet zomaar stoppen met … en dan volgt er een lange lijst. Nee, nee natuurlijk niet. Stel je voor dat je stopt. Dan stopt de aarde onmiddellijk met draaien. Of valt dat eigenlijk wel mee? Ik herinner ze eraan dat er al periodes in hun leven zijn dat ze stoppen met dit alles. Soms uit vrije wil: dat heet vakantie. Soms onvrijwillig, bijvoorbeeld door ziekte of een calamiteit.

Bijna al deze overbelaste cliënten hebben to-dolijsten. Wat ze niet hebben, zijn ‘wat-ik-willijsten’. De simpele overschakeling van ‘ik moet’ naar ‘ik wil’ klinkt te eenvoudig voor woorden. Maar de interne dialoog heeft grote invloed op hun emoties en welzijn. Zo kan een op het oog kleine verandering in woordkeuze leiden tot een enorme bevrijding uit een knellend gedragspatroon. De opgeluchte gezichten na reflectie op dit thema, en het vervangen van to-dolijsten door ik-willijsten, spreken boekdelen. Er vallen kwartjes en er ontstaat ruimte voor keuze: ‘Ik hoef niet van alles te doen om te voldoen aan verwachtingen van de buitenwereld. Ik mag zelf bepalen wat ik wel en niet wil doen in mijn leven. Ik ben de enige die mijn leven kan leiden.’

Een keuze die goed voelt Deze shift in mindset is ook toe te passen op keuzes die te maken hebben met vitaliteit. Vitaliteit kan niet alleen draaien om fysieke fitheid. Natuurlijk is en blijft het verstandig om je leefstijl in de gaten te houden. Maar chronische stress is een enorme aanslag op je mentale en fysieke welbevinden. Te veel stress heeft heel vervelende mentale gevolgen en kan uitmonden in overspannenheid of burn-out. In dat laatste geval leidt aanhoudende extreme stress tot ontregeling van je hormonen en belangrijke processen in je brein. Dus als je gezond wilt blijven, moet vitaliteit niet een volgend stressvol doel worden in je overvolle bestaan. Als je je opgejaagd gaat voelen door het tellen van calorieën of de tienduizenstappendoelen op je Fitbit werkt je focus op fitheid en vitaliteit misschien eerder negatief dan positief voor je gezondheid. Het kan dan een aanjager worden voor een reeds overbelast en/of ontregeld stresssysteem.

Onze wilskracht is niet onuitputtelijk

Vitaliteit moet geen extra verplichting zijn, maar een keuze waarbij je je goed voelt. Probeer kleine stapjes te vinden om te werken aan een gezonde leefstijl die met weinig inspanning, kleine aanpassingen in je dagelijkse routine en zonder stressgevoelens in te passen zijn in je leven. Je zult je alleen vitaal voelen als je je mentaal ontspannen voelt. Gun jezelf ruimte en rust en ga jezelf niet kritisch veroordelen als je eens een dagje smokkelt. Houd goed in gedachten dat er volgend jaar (als het niet eerder is) vast weer een ander belangrijk thema opduikt waarvan ook weer wordt verwacht dat je erin meegaat. En jij zult nog steeds maar één leven hebben en geen negen. Wees zuinig en geniet van dat ene leven. Dan zul je met meer plezier terugkijken aan het eind dan wanneer je je in een streng regime stort dat geen ruimte laat voor plezier in je leven.

Dus hoezo, vitaliteit een must? Dat maak jij toch zeker zelf wel uit!