br-ndpost FAC POSITIVUM ICTUM. COLLABORATION PARTUM FELICEM. INVOLVERE POPULI, IN QUADRIGIS ET IN ORGANIZATIO. HOC TEMPUS.
#03
INTERVIEW: Marieke Fransen
INTERVIEW: Coen van Oostrom
Iedereen doet ertoe. p.4
Evidence based campagnes in plaats van ‘gewoon leuk’. p. 8
“The world needs better buildings.” p. 11
©mark hayward / unsplash
ALLEEN GA JE SNEL, SAMEN KOM JE VERDER
Een nieuwe organisatie: perMens
MADE WITH LOVE BY BR-ND PEOPLE
2
br-ndpost
BUILDING NEXT BETTER
Onlangs ben ik vader geworden. Het is het mooiste wat er is. De veranderingen in mijn leven zijn overweldigend en het is zoeken naar nieuw evenwicht als ouder, individu, partner en professional. Het motiveert mij nog meer om de transitie naar een nieuwe economie te versnellen waar ons welzijn weer een centrale plek heeft.
Geen aandacht voor cultuur? Vergeet het dan maar!
Het besef is gelukkig aan het groeien bij een veel grotere groep dat ons welzijn niet meer alleen gaat over economische groei en welvaart, maar er aandacht nodig is voor de andere onderdelen zoals onze leefomgeving en onze gezondheid.
©janiek dam
Hoe gaan we hiermee om? Hierover meer in deze derde editie van de BR-ND Post. Over merken en cultuur. Over het belang van aandacht. Over gedragsbeïnvloeding en communicatie. En over geluk op het werk. Dank aan alle mensen die hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van deze BR-ND Post.
Michael Cortino Emotive Transformer en Community lead 23plusone
©amelie mourichon/unsplash
Het uitputten van natuurlijk en menselijk kapitaal zijn we achter ons aan het laten en door alle lagen van de maatschappij dringt dit door. Er is een andere benadering nodig voor hoe hoe we onze tijd en energie inzetten. Waar we werken, hoe we consumeren en waarin we investeren krijgt nieuw perspectief. De nieuwe economie vraagt organisaties mee te bewegen en dat kan alleen als de mensen onderdeel willen zijn van de verandering. Dat heeft gevolgen voor de cultuur op de (digitale) werkvloer, een belangrijke uitdaging voor onze leiders. Een positieve cultuur met gelukkige medewerkers is een belangrijke succesfactor voor het bouwen van sterke merken. Met blije en gedreven mensen is het makkelijker om samen iets te bereiken. Tevreden klanten bijvoorbeeld. Of meer innovatie. Minder verzuimkosten en een betere reputatie. Toen wij zo’n 15 jaar geleden dit gedachtegoed in boardrooms begonnen te delen en er meteen bij vertelden dat het essentieel is alle medewerkers te betrekken bij de strategische zoektocht naar identiteit en merkexpressie, werden we meestal glazig aangekeken. Onze mensen vragen mee te denken over de strategie? Stel je voor zeg, je zou bijna nog rekening gaan houden met wat ze zeggen! Gelukkig is inmiddels algemeen onderkend dat cultuur en succes alles met elkaar te maken hebben. Tegenwoordig worden we juist gevraagd omdát we strategieontwikkeling democratisch inrichten: iedereen die mee wil doen, doet mee. Met gedeelde dromen en realistische plannen als resultaat. Bloeiende systemen De positieve energie in en tussen mensen is niet alleen handig om organisaties te versterken, maar noodzakelijk om ze te transformeren naar een nieuwe duurzame werkelijkheid. Daarbij gaan we een stap verder dan ‘what’s good for the company’, naar ‘what’s good for the world’. Beginnend met focus op niet alleen de performance, maar het welzijn van de eigen stakeholders. En daarna verder kijkend naar hoe we schadelijke systemen kunnen vervangen voor duurzaam bloeiende systemen. Systemen waarin we wat minder aan onszelf en wat meer aan het geheel denken. Systemen ook, waarin iedereen meetelt en gelijke kansen heeft. Waarin mensen niet meer worden uitgebuit als
productiemiddel en waarin we onze leefomgeving en de atmosfeer niet meer vergiftigen. Even een stapje terug van de grote abstracte systemen naar de maker ervan: de mens. Wij mensen (Homo Sapiens) zijn van nature sterk ontwikkelde sociale en emotionele wezens. Ons gedrag wordt beïnvloed door wat andere mensen om ons heen doen en vooral ook wat anderen van ons vinden. We zijn meesters in het nadoen van wat anderen ons voordoen. Bovendien wordt ons gedrag niet bepaald door bewuste rationele afwegingen, maar door diepgewortelde emotionele belangen die we vooral onbewust nastreven. Onze afhankelijkheid van collectiviteit en van onze gevoelens, pleit al te meer voor aandacht voor organisatiecultuur. Een organisatie is immers niets anders dan een groep mensen die samen iets proberen te bereiken. Hoe moeilijker het gewenste resultaat, hoe belangrijker de samenwerking. En duurzaamheid is niet alleen moeilijk te definiëren, maar ook behoorlijk moeilijk te bereiken. Zeker op systeemniveau. De Sustainable Development Goals en methoden zoals die van de B Corp movement geven inspiratie en krachtige kaders voor duurzaamheid in de breedste zin van het woord. Maar het allerbelangrijkste is dat je samen bepaalt wat je wilt en kunt bijdragen. Dat top down en bottom up bij elkaar komen en dat er positieve energie in de organisatie ontstaat die richting en versnelling geeft. Zodat nieuw gedrag op den duur de norm wordt. Een nieuwe aanpak Hoe je dat aanpakt, hangt af van de fase waarin je je als organisatie bevindt. Hoe bewust ben je al, hoe impactgedreven? Is het besef er bij de directie? Bij de medewerkers? Is er veran-
derbereidheid? Is er een korte- of langetermijn-oriëntatie? Mag het even duren voordat het resultaat zichtbaar wordt? Kan er een aanzienlijke en toereikende hoeveelheid tijd en geld geïnvesteerd worden? Voordat je aan de slag gaat met een proces om positieve impact van binnenuit te versnellen (zoals bijvoorbeeld ons Building Next Better Programma op p. 10), is het slim een analyse te maken van de uitgangspositie. Zo’n transformatie-audit is dan direct je 0-meting, die je later tegen je resultaten kunt aanhouden; is er voortgang? Op welke fronten schiet het al op en waar moet nog meer energie in worden gestoken? Bestaande en nieuwe medewerkers voelen zich aangetrokken tot organisaties die hun merken laten bijdragen aan een betere wereld en hun cultuur de daarvoor essentiële aandacht geven. Er is een nieuwe aanpak. Een aanpak waarbij de verbinding tussen mensen centraal staat. Waarbij mensen weer ontdekken waarom ze bij een organisatie werken. Daar willen werken. Niet alleen vanwege het salaris, maar omdat het bedrijf menselijk is en streeft naar iets wat de moeite waard is om voor te gaan. Omdat het de wereld kan veranderen. Een aanpak die emotionele drijfveren van individuen en teams in organisaties serieus neemt en het persoonlijke geluk verbindt aan het collectieve geluk van medewerkers, klanten en alle andere mensen die een relatie met het merk hebben. Een aanpak ten slotte die niet alleen zorgt voor een gezamenlijk gecreëerd en betekenisvol verhaal, maar ook voor geloof en gedrag dat het verhaal tot leven brengt. Merk en cultuur gaan hand in hand.
Geïnteresseerd in de whitepapers? Scan de code:
br-ndpost
FACTS & FIGURES
FACTS & FIGURES
Duurzame bedrijfsvoering verweven in je cultuur De transitie naar de 21ste eeuwse economie zit in een stroomversnelling. Steeds meer organisaties zijn bereid hun verantwoordelijkheid te nemen voor hun impact op mensen, onze leefomgeving en welke resources hiervoor worden gebruikt. Inzicht hierin maakt managen van impact mogelijk en geeft perspectief voor organisaties die gemotiveerd zijn dezelfde stap te zetten en nog niet goed weten hoe. De stap zetten heeft gevolgen voor de wijze waarop mensen samenwerken en daarmee voor de cultuur van een organisatie. Cultuur staat aan de basis van een bloeiende organisatie. Het vormt de normen, waarden en manier waarop mensen samenwerken. Het staat centraal in de individuele en collectieve identiteit. Een sociaal weefsel dat mensen met elkaar verbindt. Cultuur ontstaat door de verbale en nonverbale interactie tussen mensen. Het zijn de ontmoetingen, verhalen, rituelen en routines die de betekenis van interactie in stand houden en verrijken. Systemen, processen en structuren zorgen ervoor dat deze interacties gestroomlijnd worden die tot realisatie van doelstellingen moet leiden. Wanneer een organisatie zich naast financiële doelstellingen, ook ecologische en maatschappelijke doelen stelt, worden deze onderwerpen onderdeel van de interactie en daarmee van de cultuur. Nu bedrijven, investeerders en klanten zich over de hele wereld inzetten om bij te dragen aan een eerlijke en leefbare wereld
voor huidige en toekomstige generaties is het rapporteren over impact management bijzonder belangrijk geworden. ESG (Environmental, Social & Governance) verwijst naar de drie domeinen die inzicht geven in hoeveel waarde gecreëerd wordt voor werknemers, klanten, leveranciers en de maatschappij in het algemeen, met inbegrip van het milieu. Een ESG-analyse meet niet alleen huidige activiteiten, maar neemt toekomstige trends in beschouwing zodat er rekening gehouden wordt met externe veranderingen die invloed kunnen hebben op de toekomstige winstgevendheid van de organisatie en zelfs het voortbestaan. ESG raamwerken die veel toegepast worden zijn: Global Reporting Initiative (GRI), Climate Disclosure Standards Board (CDSB), International Integrated, Reporting Council (IIRC), Sustainability Accounting Standards Board (SASB) en de B Impact Assessment (BIA). De KPMG Survey of Sustainability Reporting laat zien dat het belang bij de grootste bedrijven ter wereld (N100 & G250) toeneemt als het gaat om rapporteren over duurzaamheidsprestaties. Het uiteindelijke doel van deze tools is besluitvorming te faciliteren binnen alle onderdelen van een organisatie op onderwerpen als bestuur, werknemers, milieu, klanten en community. Voor de grootste corporates en de kleine ondernemers. Zij die hun verhalen, rituelen, systemen en processen willen verrijken voor een duurzaam bestaan.
“De transitie naar de 21ste eeuwse economie zit in een stroomversnelling.”
@Margreet de Heer/Comics Uniting Nations
3
4
br-ndpost
CASE STUDY
“Iedereen doet ertoe. Iedereen.” Charles
In Amsterdam helpen Volksbond en Streetcornerwork al lange tijd de meest kwetsbare mensen. PerMens is de nieuwe naam van Stichting Volksbond Streetcornerwork. PerMens biedt een wijkgerichte, integrale aanpak en kan bouwen op gespecialiseerde ervaring in straathoekwerk, wonen en activering. Een outreachende aanpak, de focus op cliëntparticipatie en zelfregie vormen het kloppende hart van perMens, een organisatie die werkt voor en met de meest kwetsbare mensen in de samenleving.
In 2016 zijn de organisaties gefuseerd en gaan samenwerken op het gebied van outreachend werken, ambulante begeleiding, huisvesting en dagbesteding. Vanaf het begin van de fusie was duidelijk dat - vanwege de verschillende culturen en manieren van werken tussen en binnen de organisaties - tijd genomen moest worden om het geloof in een gezamenlijke toekomst op te bouwen. BR-ND People startte in 2018 een uitgebreid intern proces om de missie, visie en merkstrategie voor de gefuseerde organisatie te ontwikkelen, inclusief een geheel nieuwe merkexpressie: een nieuwe merknaam, logo en de huisstijl. Centraal in dit traject stond de deelname van medewerkers en de deelnemers (cliënten). Omdat het belangrijk was dat er voldoende tijd en aandacht was de verbinding met elkaar te ontdekken, organiseerden we teamsessies op meerdere momenten in het fusieproces, die werden begeleid door ambassadeurs uit de organisatie. We maakten kranten die werden verspreid op de woon- en werklocaties en gaven updates over het veranderingsproces. Daarnaast filmden we elke stap in het proces, zodat iedereen in de organisatie concreet kon zien wat er gebeurde en hoe enthousiast collega’s en deelnemers waren. Vanwege de kwetsbare doelgroep en haar bijzondere belangen, werd extra aandacht besteed aan de medewerking en betrokkenheid van deze deelnemers. Het naam- en ontwerpproces bestond ook uit veel klankbordsessies waaraan iedereen kon deelnemen. Een groot deel van de medewerkers nam deel aan het proces. We zagen medewerkers van tegen- naar voorstander gaan en de transformatie omarmen. Het doel en merkverhaal van
de nieuwe organisatie weerspiegelt de cultuur én blijkt ambitieus genoeg om de transformatie voort te stuwen. Het nieuwe merk, perMens, dat in 2020 werd gelanceerd, begint een plek te veroveren in de hoofden en harten van mensen en in de straten van Amsterdam. Neem de tijd Toen BR-ND People gevraagd werd te ondersteunen bij de fusie van Streetcornerwork en de Volksbond, werd ons door het bestuur duidelijk gemaakt dat we onze tijd moesten nemen en vooral de merkstrategie niet moesten forceren. Fusies zijn altijd gevoelig en mensen hebben de tijd nodig om eraan te wennen. Ze gaan dingen kwijtraken die ze al kennen en wat gaat komen is nog onbekend. Concrete vragen zoals ‘hoe gaat de fusieorganisatie heten?’, hebben we bewust naar achter geschoven. We hebben veel tijd genomen om mensen uit alle onderdelen van de organisatie te betrekken en ze mee te nemen in de zoektocht naar het nieuwe verhaal van de fusieorganisatie. Waar staan we voor, waarom doen we wat we doen en hoe doen we dat? Het bestuur had daar zelf ideeën over, maar ze vonden het belangrijk om vooral te luisteren naar wat er in de organisatie leefde. Wat opmerkelijk was, is dat de meningen van mensen gingen bewegen tijdens het traject. Pas nadat we zorgvuldig met elkaar de nieuwe strategie geïnternaliseerd hadden, werd een nieuwe fase van de rebranding opgestart. Ook bij deze creatieve fase waarbij de nieuwe merknaam, huisstijl, merkportfolio en transitiestrategie werden ontwikkeld, zijn vele medewerkers en deelnemers betrokken. Hierdoor werd de rebranding niet zomaar een operationeel traject als onderdeel van de fusie, maar ging ook
br-ndpost
CASE STUDY
bijdragen aan de teambuilding, de verbinding en het vertrouwen tussen de twee fusie-organisaties. Uiteindelijk is en blijft het mensenwerk. Het viel op dat er een heel hoge betrokkenheid was van de medewerkers van zowel het voormalige Streetcornerwork als de Volksbond. Vaak werden we na het werk nog door hen gebeld met vragen en suggesties. Dat kon heel persoonlijk zijn, over de vraag of ze nog wel de aansluiting met de nieuwe organisatie konden hebben of dat
speelt. De jongeren kampen vaak met verstoorde situaties thuis. Ouders die er niet meer voor ze kunnen zijn, broers en zussen die afgehaakt zijn van school, of vastzitten. De uitdaging is om te voorkomen voordat het mis gaat. Straathoekwerkers weten al wat er speelt voordat het mis gaat. Ze kennen de wijk, de straten en gezinnen die er wonen. Ze komen vaak bij de mensen thuis over de vloer en bouwen een vertrouwensrelatie. Vaak worden ze gezien als een oom of neef
“Iedereen telt mee. PerMens werkt samen, zodat iedereen gezien wordt en meedoet. Samen blijven we scherp, samen staan we sterk. Samen kunnen we er nog meer zijn voor jou” ze hun heil elders moesten gaan vinden. Soms voelden we ons een soort motivatie coach en persoonlijk adviseur. ‘Deep diving’ in het werk van perMens Dit traject was in vele opzichten bijzonder. We kregen een ‘deep dive’ in een deel van de maatschappij waar we niet dagelijks mee te maken hebben. Opeens stonden we middenin de problematiek van ontsporing, verslaving, verstoting en criminaliteit. We leerden dat de deelnemers lieve mooie mensen zijn die het beste verdienen, maar vaak veel pech in het leven hebben gehad. We gingen ‘s avonds met de straathoekwerkers mee, in het donker in de regen op zoek naar hangjongeren. We maakten contact met ze, in een portiek of bij de ingang van een winkelcentrum. Je voelt afstand en het is best spannend. Willen ze wel contact? Zijn ze agressief? De straathoekwerkers weten precies wat ze doen en weten meteen de juiste benadering te vinden. Ze kennen elkaar, ze weten wat er
die te vertrouwen is en een helpende hand kan bieden. Ook gingen we mee naar opvanghuizen voor langdurig verslaafden. In hoofdzaak mannen die al tientallen jaren aan de drugs zijn en er ook niet meer vanaf zullen komen. Schrikbarend om te zien wat dat met het brein van mensen doet. Mannen die zichzelf niet goed schoon kunnen houden en allerlei waanbeelden in hun hoofd hebben. Hen wordt een veilige plek geboden en er wordt voor ze gezorgd zo goed en zo kwaad als dat kan. Geen luxe, maar wel een menswaardig minimum. We werd geconfronteerd met vraagstukken als: hoe zorg je voor een zinvolle dagbesteding? Is het mogelijk dat ze de draad naar een zelfstandig leven weer kunnen oppakken, of is de post openen al een succesvolle stap? Moet je ze wel afzonderen van de maatschappij in speciale opvanghuizen, zouden ze niet beter een woonplek kunnen krijgen in de wijk tussen de ‘gewone’ gezinnen?
Het kan iedereen overkomen En, wat is eigenlijk ‘gewoon’? Zijn we soms niet allemaal een beetje de weg kwijt? Wie zijn wij om te oordelen wat ‘normaal’ is? En is een maatschappij met allerlei bonte types niet veel rijker en interessanter dan een samenleving met alleen maar saaie normale mensen? Waar is die grens tussen normaal en abnormaal? Het is wel heel makkelijk om te denken dat iedereen zelf verantwoordelijk is voor zijn eigen bestaan, terwijl heel veel mensen gewoon pech hebben door omstandigheden. En daardoor in de narigheid terecht komen, vaak buiten hun eigen schuld om. Wat we vooral leerden: het kan ons allemaal overkomen. Waarom we de medewerkers betrekken bij missie, visie vraagstukken? Of je nu een grote of kleine organisatie bent, er is altijd sprake van een missie en visie, ook als die niet zo helder, ambitieus of meeslepend geformuleerd is. Het geeft antwoord op de vraag waarom de organisatie bestaat, hoe succes er uit ziet en in welke markt je speelt. Het heeft voordelen wanneer iedereen de missie en visie kent, dat ze weten wat het bestaansdoel van de organisatie is. Maar vaak zien we dat de missie en visie iets is wat alleen speelt bij de directie, het blijft dan natuurlijk een papieren tijger. Door alle medewerkers te betrekken bij de ontwikkeling van de missie en visie, zorg je ervoor dat het echt gaat leven binnen je bedrijf. Het zorgt er voor dat mensen zich onderdeel gaan voelen van het grotere geheel. Ze gaan dan beter begrijpen hoe hun werk bijdraagt aan het geheel. Dat zorgt er voor dat medewerkers zelfstandiger kunnen handelen en beter gaan bijdragen aan het realiseren ervan. Als je daarin slaagt, zullen medewerkers niet alleen meer voldoening halen uit hun werk, maar zal hun gedrevenheid ook veel beter Ook tijdens creatie doet iedereen er toe. Iedereen telt.
5
overkomen bij klanten, partners, en potentiële nieuwe medewerkers. De kans dat je dat hogere doel gaat bereiken, wordt daarmee een stuk groter. Zeker als er sprake is van een fusie tussen twee organisaties is er veel voor te zeggen om bij de ontwikkeling van een nieuwe missie, visie en purpose zo veel mogelijk mensen te betrekken. Bij de fusie van Volksbond en Streetcornerwork is echt de tijd genomen om door een sociaal co-creatief proces alle medewerkers en cliënten te betrekken. Niet alleen is er dan het voordeel dat de missie gedragen is door de medewerkers, maar het geeft bovendien een duidelijk signaal dat de missie en visie niet van de directie is, maar van de hele organisatie. Bij een fuserende organisatie, waarbij de diverse medewerkers en teams ook daadwerkelijk met elkaar moeten gaan samenwerken, roept deze verandering grote onzekerheden en weerstanden op. Om mensen te laten nadenken over het hoe en waarom en ze het niet op te leggen, ontstaat een positief sentiment en komen mensen uit die weerstand. Medewerkers die zelfs na zo’n traject zich er niet in kunnen vinden, kunnen dan alsnog besluiten de organisatie te verlaten. Ook in het perMens traject hebben wij ervaren dat uitgesproken tegenstanders aan het einde van het traject voorstanders waren geworden. Het was zeer de moeite waard om de deelnemers mee te nemen in het traject. In het begin was het vaak wat onwennig. Wat kun je zeggen en hoe moet je je opstellen? Over het algemeen was er veel humor en er werd lol gemaakt. Of het was helemaal niet meer helemaal helder wie deelnemers en wie medewerkers waren. We zijn allemaal mens.
6
br-ndpost
23plusone
23plusone Friends: the Changemakers Wat is cultuur, waarom is het belangrijk en wat kun je eraan doen? Deze onderwerpen komen aan bod in gesprek met 23plusone Licensed Friends die weten hoe je mensen met elkaar verbindt op aantrekkelijke betekenis om van daaruit positief gedrag te faciliteren. Wanneer mensen samenwerken om iets te bereiken, vinden ze vanzelf manieren voor hoe met elkaar om te gaan. Hoe je elkaar groet wanneer je samenkomt, hoe bepaald wordt wat er gedaan moet worden, wie de taken verdeelt, wat je wel en niet met elkaar bespreekt. En wat er belangrijk is in de samenwerking en de wijze waarop daar uiting aan wordt gegeven. Het ontstaat. Of je nu met 3 mensen samenwerkt of 3000. In dezelfde ruimte of op afstand. Cultuur ontwikkelt zich, bedoeld of onbedoeld. Kansrijk Wereldwijd neemt het vertrouwen in bedrijven toe als het gaat over hun positieve impact (Edelman, 2022). Dat is een kansrijke ontwikkeling. Eén die leiders van onze bedrijven in staat stelt om betekenisvolle operaties op te bouwen en mensen te mobiliseren om daaraan bij te dragen. Het is niet meer vreemd als je een standpunt inneemt op maatschappelijke of ecologische vraagstukken en daar je business omheen bouwt. Sterker nog, het voortbestaan hangt af van je positie en je cultuur is daar onlosmakend aan verbonden. Cultuur gaat over wat mensen waarnemen, denken en voelen in relatie tot wat er in de organisatie gebeurt. Het komt voort uit gedeelde waarden en er wordt expressie aan gegeven door gedrag, taal, symbolen en rituelen. Bij het ontwerpen van cultuur krijgen deze elementen betekenis en wanneer dat gedragen en gedeeld wordt heeft het een positieve invloed op het welzijn van mensen op het werk en de effectiviteit van de organisatie. Een (on)gezonde cultuur Mensen willen zich verbonden en onderdeel van iets groters voelen. Ze willen graag samen, maar het is het allermoeilijkste wat er is. Ieder-
een is anders, met verschillende achtergronden, taken, rollen en persoonlijkheden. De belangen botsen en dat maakt cultuur soms ingewikkeld. We zitten vol aannames en vooroordelen die ons gedrag bepalen bij onbekende situaties. In een transparante wereld waar informatie een klik van ons verwijderd is, wordt het steeds lastiger om je anders voor te doen dan je daadwerkelijk bent. Je hebt veel te verliezen als geloofwaardigheid en reputatie zijn gebouwd op een ongezonde cultuur. Zodra de realiteit boven tafel komt kunnen de gevolgen enorm zijn en zelfs het voortbestaan in gevaar brengen. Recente ontwikkelingen bij The Voice of Holland laten zien wat de effecten kunnen zijn van een ongezonde cultuur. Ondanks dat er procedures zijn om ongewenst gedrag te signaleren en vervolgens te voorkomen, heeft cultuur een grote invloed op hoe daar gebruikt van gemaakt wordt. Een gezonde cultuur begint juist bij het stimuleren van gewenst gedrag, zodat de beschikbare procedures helemaal niet gebruikt hoeven te worden. Gedeelde waarden Dit zijn natuurlijk extreme gevallen van onwenselijke situaties, maar op veel grotere schaal komt het voor dat er gedrag plaatsvindt waar mensen zich onprettig bij voelen. Er zijn bijvoorbeeld mensen de hele dag met hun voeten in de klei staan en er dan collega’s langslopen zonder hen fatsoenlijk te groeten en dan verwachten ze dat er van alles uitgevoerd wordt. Je kunt niet altijd achter medewerkers gaan staan en zeggen hoe ze zich moeten gedragen. Gewenst gedrag spreek je met elkaar af. De wereld verandert voortdurend dus je kunt onmogelijk alle scenario’s bedenken om werknemers te vertellen wat ze moeten doen. Je hebt iets fundamentelers nodig om mensen te helpen
“Mensen willen zich verbonden en onderdeel van iets groters voelen. Ze willen graag samen, maar het is het allermoeilijkste wat er is. Iedereen is anders, met verschillende achtergronden, taken, rollen en persoonlijkheden. De belangen botsen en dat maakt cultuur soms ingewikkeld.“ - Nieske Castelein
navigeren door de veranderende omgeving. Gedeelde waarden geeft mensen de flexibiliteit om met verandering om te gaan en invulling te blijven geven aan welke cultuur nodig is om de visie realiteit te maken. Cultuur wordt niet in één dag gevormd. Je kunt bepaald gedrag boosten met evenementen of activiteiten, maar het bouwen van een sterke cultuur kost tijd en discipline. Het is een cocreatief en continu proces dat begint bij het vermogen van leiders om een visie op de toekomst te ontwikkelen. Wanneer mensen hierin worden betrokken ontstaat ruimte om te ontdekken wat hen beweegt en welke verhalen en waarden daarachter zitten. Het zijn de kleine dingen die betekenis geven aan het werk en je kunt ze alleen boven water krijgen als je met mensen hierover in gesprek durft te gaan. Hierin speelt 23plusone een belangrijke rol. Je komt snel in dialoog over de dingen waar het over moet gaan. Dat werkt altijd erg goed. Het is een vehikel om te bepalen wat er goed gaat en wat moet er veranderen. Aan de hand van de drijfveren ga je in gesprek over hoe het bedrijf er nu uitziet en wat de richting van
“Zelfs wanneer iemand uit hetzelfde land komt, dezelfde huidskleur heeft en dezelfde taal spreekt kan diegene een totaal andere achtergrond hebben.”
“De wereld verandert voortdurend dus je kunt onmogelijk alle scenario’s bedenken om werknemers te vertellen wat ze moeten doen. Je hebt iets fundamentelers nodig om mensen te helpen navigeren door de veranderende omgeving.” - Ivy Chen allerbelangrijkste dat ze zich hieraan committeren zodat deze gedeelde waarden via procedures, taal, symbolen en rituelen door de hele bedrijfsvoering en in alle touchpoints tot uiting komen. Dat trekt mensen aan die er onderdeel van willen zijn. Klanten, medewerkers, leveranciers en investeerders. Op deze manier ontwikkel je een schaalbare cultuur die duurzame groei ondersteunt, waarin mensen onderdeel zijn van iets groters. En als leiders van bedrijven de verantwoordelijkheid nemen om het vertrouwen in hen te gebruiken om het goede voorbeeld te geven, krijgen we meer gelukkige mensen die een gelukkig leven leiden. En daar wordt iedereen beter van. Doe je mee?
- Maarten van Rijn ontwikkeling moet zijn. Uiteindelijke komen daar leidende principes, heartbeats, core values uit. Het verbindt heel erg als je dat met elkaar maakt en het creëert begrip en commitment. Het helpt individuen om woorden te geven aan wat ze waarnemen, denken en voelen. Zeker voor mensen die de neiging hebben om te rationaliseren en te analyseren. Ze zitten in hun hoofd en vergeten soms wat het lichaam wil vertellen. Met 23plusone is er een andere manier om over drijfveren te praten. Wat vind ik echt belangrijk? Waar word ik blij van? En dat te koppelen aan kaarten die deze verhalen ondersteunen. Luisteren in cultuurontwikkeling is grondbeginsel en 23plusone helpt daarbij. Duurzame groei Je cultuur is je merk. Visie, waarden en principes liggen daaraan ten grondslag. “We challenge ourselves to get better everyday” betekent iets voor gedrag. Dit moet worden vertaald naar programma’s zodat de mensen hier betekenis aan kunnen geven. Het is het
Licensed Friends Dit artikel is een samenvatting van een gesprek met Nieske Castelein, Ivy Chen en Maarten van Rijn. Het Licensed Friends netwerk is een internationale groep professionals in branding, marketing, design, coaching, communicatie, onderzoek en human resources die getraind en gelicenseerd zijn voor het gebruik van 23plusone.
Ontdek meer op 23plusone.org
br-ndpost
Pledge
Zo kan het ook! Waarom meer dan 70 bedrijven een wet voor duurzaam & verantwoord ondernemen steunen.
Het Initiatief Duurzaam en Verantwoord Ondernemen (IDVO) Nederlandse bedrijven dragen veel bij aan internationale ontwikkeling en de oplossing van de grote vraagstukken van onze tijd zoals armoede, onrecht en klimaatverandering. Helaas zijn bedrijven ook vaak direct en indirect via hun internationale ketens betrokken bij negatieve impact op mens en milieu.
milieu in productieketens worden gerespecteerd. Daarom willen wij dat er in Nederland wetgeving komt die ervoor zorgt dat bedrijven de problemen in de productieketen rondom mensenrechten en het milieu verder aanpakken. Deze wet is ook een belangrijke opstap richting ambitieuze EU-regelgeving.
IDVO is een coalitie van bedrijven, academici, religieuze instanties, vakbonden en maatschappelijke organisaties. Samen willen we ervoor zorgen dat mensenrechten en het idvo.org
7
8
br-ndpost
INTERVIEW - MARIEKE FRANSEN
“Positive communication science is veel meer dan positief communiceren.” Wie Marieke?
Wie is Frederik?
Marieke Fransen is sinds januari 2021 hoogleraar positive communication science aan de Radboud Universiteit. Zij promoveerde in 2008 aan de Universiteit Twente. Haar proefschrift ging over automatische effecten van marketingcommunicatie. Haar huidige onderzoek gaat over weerstand tegen verschillende vormen van communicatie, zoals bijvoorbeeld reclame, gezondheidscommunicatie en communicatie over duurzaamheid. Zij onderzoekt waar weerstand vandaan komt, hoe je het kunt verminderen en hoe je weerstand tegen ongewenste communicatie kun vergroten.
Mensen communiceren van nature in verhalen. Verhalen zijn daarom een krachtig en effectief middel om mensen te verbinden. Ook om abstracte zaken als visie, strategie en waarden te vertalen naar relevante doelgroepen. Een goed verhaal brengt een organisatie tot leven, zowel intern: ‘alle neuzen dezelfde kant op’, als extern: mensen worden enthousiast, voelen dat bevlogenheid de belangrijkste verleidingsfactor is. Ofwel, het hartsverhaal van de organisatie is essentieel in de communicatie en branding. Na 20 jaar sponsoring consultancy en fondsenwerving, is Frederik Melchior zich verder gaan toeleggen op het schone vak van de vertelkunst.
Frederik: Als korte warming up: kun je kort iets vertellen over jezelf en over jouw werk? Marieke: Ik werk nu bijna een jaar bij de Radboud Universiteit, dat is in Corona tijd begonnen, wat best een gekke situatie is om van baan te wisselen. Ik werk als hoogleraar en mijn leerstoel heet ‘positive communication science’. Het idee daarachter is dat we onderzoek doen naar hoe je met communicatie een positieve impact kunt maken op de samenleving. En dat is natuurlijk heel erg breed en kan op heel veel verschillende manieren. Ikzelf doe voornamelijk onderzoek naar weerstand die mensen hebben tegen verschillende vormen van communicatie, vooral met betrekking tot gedragsverandering. Dat kan commerciële communicatie zijn, bv. reclameboodschappen waarin een merk vraagt om hun product te kopen. Maar dat kan ook gaan over gezondheidscommunicatie of overheidscommunicatie waarin gevraagd wordt of je je wilt laten vaccineren. Uit onderzoek blijkt ook wel dat mensen weerstand tegen overtuigende communicatie kunnen hebben om verschillende redenen en dat op verschillende manieren uiten. Dat vind ik een heel interessant onderwerp omdat je in sommige situaties wilt dat die weerstand verdwijnt, terwijl in andere situaties je mensen wilt leren om wel weerstand te bieden zodat ze beter gefundeerde keuzes kunnen maken.
die ervoor zorgen dat mensen minder tegenargumenten opwerpen en daardoor sneller overtuigd raken een product te kopen. Dan wil je eigenlijk wel dat mensen zich daar bewust van zijn, die technieken herkennen waardoor ze in staat zijn om weerstand te bieden mochten ze dat willen. Als je vol overtuiging een bepaald product koopt is dat natuurlijk prima, zolang je maar weet wat er gebeurt.
Frederik: Door weerstand maken mensen betere keuzes? Marieke: Ja, in sommige situaties kan dat het geval zijn. Bijvoorbeeld een marketeer maakt gebruik van bepaalde overtuigingstechnieken
Frederik: Dan moet de ontwikkeling van het fenomeen ‘influencer’ voor jou een zeer interessant onderwerp zijn. Marieke: Dat is inderdaad wel waar dit over gaat, namelijk over mediawijsheid en over de manier waarop we kwetsbare groepen (vooral jongeren in dit geval) kunnen helpen om beter te begrijpen hoe de media en influencers werken vanuit het idee dat je dan ook weerstand kunt bieden als je dat wilt. Is er sprake van product placement of sponsoring van bepaalde producten, dan wordt dat vermeld of genoemd rondom het programma. Bij traditionele media is dat te controleren, op sociale media is dat veel moeilijker te realiseren. Frederik: Op Youtube circuleren filmpjes zoals de Bankzitters, een groep vrienden die voor de camera tafels vol fastfood van een bepaald merk zitten weg te stouwen. Razend populair onder jongerengroepen, met een zichtbaar en meetbaar effect. Wordt gepresenteerd als een soort vrijblijvend tafelgesprek en leuk om naar te kijken, maar blijkt professioneel geregisseerd: de heren worden dik betaald door de Golden Arches.
Marieke: Vanuit de wetenschap is het interessant te weten hoe die processen überhaupt werken. Een eerste vraag is of een dergelijke vorm van reclame effectiever is dan bijvoorbeeld een traditioneel televisiespotje. Er is veel onderzoek gedaan naar ‘hidden persuasion’, waarbij minder duidelijk is dat het om een commerciële boodschap gaat. Daaruit blijkt dat mensen – en met name jongeren – veelal door het ontbreken van de context van reclame bevattelijker zijn voor ‘verborgen verleiding’ omdat ze de beïnvloeding op deze manier niet doorhebben. Een bepaalde influencer houdt misschien wel helemaal niet van cola, maar prijst het toch aan vanwege interessante inkomsten. Veel jongeren doorzien dat niet en begrijpen niet dat hij een andere motivatie kan hebben. Frederik: Positive communication science is veel meer dan positief communiceren. Leg eens uit? Marieke: In het begin vond ik die term zelf wel lastig, omdat het snel wordt vertaald als positieve communicatie, alsof je inderdaad heel
communicatiemiddelen, zoals sociale media en internet, maar ook naar televisie en films. Als samenleving hebben we de neiging om vooral te kijken naar de negatieve kanten van deze media en hoe ze een rol spelen in beïnvloeding van (koop-)gedrag, maar je kunt je ook richten op positieve beïnvloeding, zoals manieren om kinderen gezonder te laten eten. Het is een optelsom van alle aspecten omtrent een duurzamere en gezondere samenleving, maar ook hoe media bijdragen aan maatschappelijke veranderingen, acceptatie en meer openheid. Ook daarin zit de essentie van positive communication. Frederik: Wie bepaalt wat positief is? Marieke: Ja, dat is dus het lastige, het heeft iets moraliserend: ik bepaal wat positief is. Maar voor sommige dingen is het heel helder, zoals gezond eten. We weten dat teveel alcohol en roken slechte zaken voor je gezondheid zijn. Maar er is ook een groot grijs gebied, zoals de breedte en de toepassingen van het vakgebied Marketing. Ik heb ooit samen met andere onderzoekers een artikel geschreven over weerstand
“Er zijn maar weinig mensen tegen duurzaamheid (attitude), maar er zijn ook maar weinig mensen die daadwerkelijk daar structureel en intensief naar handelen (gedrag).” positief aan het communiceren bent. Uiteindelijk gaat het om het maken van een positieve impact door middel van mediagebruik en de juiste manieren van communiceren. Wij doen veel onderzoek naar verschillende vormen van communicatie en naar verschillende
die consumenten ervaren wanneer ze reclame zien en over strategieën die je als adverteerder kunt gebruiken om die weerstand te verminderen. Daarop kwam een reactie van een kritische journalist, die er een artikel over in de Guardian had geschreven met de strekking dat het
br-ndpost
INTERVIEW - MARIEKE FRANSEN
Frederik: In het nieuws lazen we: “Duurzaamheid voortaan een verplicht vak op de Radboud Universiteit”. Vertel …! Marieke: Het idee is dat er binnen elke opleiding aandacht voor is, dus niet zozeer dat er één vak is dat al onze studenten moeten volgen. Er is door het College van Bestuur gevraagd om – binnen elke opleiding – na te denken over mogelijkheden en toepassingen binnen het eigen
“Als je vol overtuiging een bepaald product koopt is dat natuurlijk prima, zolang je maar weet wat er gebeurt. “ vakgebied. Bij natuurkunde is dat natuurlijk geheel anders dan bij communicatiewetenschap. De ontwikkeling van bijvoorbeeld duurzame technologische ontwikkeling is van een geheel andere orde dan nadenken hoe ons vakgebied bijdraagt aan een duurzamere samenleving, bijvoorbeeld over hoe je moet communiceren over deze nieuwe ontwikkelingen. Frederik: Kun je die vraag zelf beantwoorden? Marieke: Wat voor mij een belangrijk onderwerp is, is gedragsverandering met behulp van communicatie. Hoe kun je mensen aanzetten tot duurzame keuzes, maar ook de weerstand tegen verandering komt hier weer terug. Framing is daar bijvoorbeeld direct aan verbonden, de manier en toon waarop wordt gecommuniceerd over duurzaamheid. Het feit dat vanuit de wetenschap veel wordt verteld over het onderwerp kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat mensen het idee krijgen dat de wetenschap het wel voor ze oplost en zij zich dus niet zo duurzaam hoeven te gedragen. Het geloof in wetenschap is soms bepalend voor het gedrag van mensen. Frederik: Gaat het alleen om verandering van gedrag, of in eerste instantie verandering van attitude? Marieke: Als je kijkt naar de traditionele modellen over gedragsverandering, dan wordt er altijd gesteld dat de attitude een belangrijke voorspeller is voor gedrag: als je ergens positief over denkt, dan is de kans groter dat je dit gaat doen. Daarnaast bestaat er een fenomeen, bekend als de Attitude Behaviour Gap. Duurzaamheid is daar een goed voorbeeld van: er zijn maar weinig mensen tegen duurzaamheid (attitude), maar er zijn ook maar weinig mensen die daadwerkelijk daar structureel en intensief naar handelen (gedrag). Het onderwerp staat hoog op de agenda en we ervaren het gezamenlijk als een zeer groot probleem. Maar hoe kunnen we er nu voor zorgen dat mensen ook daadwerkelijk overgaan tot gedragsverandering? Neem bijvoorbeeld de discussie rondom zonnepanelen. Helpt dat werkelijk als ik dat zelf (als individuele) consument op mijn huis plaats? Nu wordt er bijvoorbeeld over gesproken dat we over enkele decennia weer een nieuw probleem hebben met betrekking tot de recycling van deze materialen. Dus ook onderzoek naar de juiste communicatie over deze verandering – met name van gedrag – is dus van groot belang, aangezien er nu nog vaak sprake is van onzekerheid. Bijvoorbeeld met roken is het vrij simpel: als je stopt, dan word je gezonder. Met duurzaamheid ligt dat een stuk lastiger: een consument weet bijvoorbeeld niet precies welke
impact de aanschaf van een zonneboiler heeft. Frederik: En dan natuurlijk het dilemma van micro versus macro. De consument die vanuit individueel oogpunt denkt dat zijn of haar bijdrage toch geen verschil maakt. Hoe werkt dat door? Marieke: Als je niet het gevoel hebt dat datgene wat jij doet ook bijdraagt aan het oplossen van het probleem, dan ga je het niet doen. Met zijn allen lukt het wel, maar als je om je heen ziet dat dat niet gebeurt, dan is de motivatie niet altijd makkelijk vast te houden. Dan is het goed dat er campagnes zijn, die ook moeten blijven vanwege die ondersteunende functie. Als we dingen willen oplossen, is het belangrijk dat er ook regelgeving komt op dit onderwerp. Je kunt niet verwachten dat consumenten dit immens grote probleem helemaal uit zichzelf op gaan lossen, daarvoor heb je een mix nodig, aangevuld met andere stimulerende of remmende instrumenten of prikkels zoals sturen op consumptie door prijsverhogingen. De acceptatie rondom de veranderingen naar aanleiding van de coronamaatregelen zou je met duurzaamheid feitelijk ook willen. Maar dat is vanuit de overheid opgelegd, terwijl we bij het onderwerp duurzaamheid nu nog vaak verwachten dat die verandering plaatsvindt vanuit consumenten en burgers. Dus met communicatie alleen ga je het volgens mij niet redden. Een ander mooi voorbeeld is het rookbeleid. Deed even pijn, maar je hoort er niemand meer over. Beleidsverandering en communicatie gingen hand in hand, er is tevoren uitgebreid voorlichting gegeven. Je kunt je nu niet meer voorstellen dat iemand in de trein of het vliegtuig een sigaret opsteekt. Het is iets wat niet meer ter discussie staat. Op een gegeven moment is er blijkbaar genoeg draagvlak om die verandering in te gaan voeren. Dat zou je met duurzaamheid ook willen, dus dat het duidelijk is en dat je ook met zekerheid kunt zeggen dat zaken anders moeten. Bepaalde zaken dus ook niet meer doen, gesteund door overheidsbeleid dat dat ook verbiedt. Frederik: Hoe objectiveer je dat? Op deze manier ga je voorbij aan het feit dat een dergelijke maatschappelijke verandering altijd geworteld is in een specifieke politieke denkrichting. En zeker op een plek als een universiteit – bij uitstek een samenkomen van vrijdenkers – wil je niet één denkrichting opleggen.
“Ik doe dat onderzoek vanuit de behoefte om meer te weten te komen over gedrag en gedragsbeïnvloeding ongeacht of het gaat om de verkoop van cola of van appels” Marieke: Ja, zeker. Er zijn ook mensen die elke vorm van sturing negatief vinden, ook als het over iets positiefs gaat. Die vinden überhaupt dat nadenken over en onderzoek doen naar overtuigende communicatie niet OK is. Daar heb je dus veel discussie over, net als bij het onderwerp ‘nudging’: mag je dat wel of niet gebruiken? Ik begrijp de argumenten vanuit verschillend perspectief, maar ik denk dat als we deze wereld ‘beter’ willen maken, dan moet dat in de vorm van beleid met ondersteunende communicatie, die gericht is op de positieve impact. Mensen gaan het niet uit zichzelf doen, tenminste niet op grote schaal en op snelheid die we nodig hebben. Frederik: En hoe zit het met de definiëring van het begrip duurzaamheid? Kun je dat objecti-
veren of geeft elke faculteit daar een eigen invulling aan? Marieke: Veel mensen denken bij duurzaamheid aan ecologische duurzaamheid maar de Sustainable Development Goals zijn veel breder en gaan bijvoorbeeld ook over gelijkheid en
en over economische modellen, zoals bijvoorbeeld de opmars van de circulaire economie. In hoeverre zijn jullie front-runner? Marieke: Ik snap dat je op een gegeven moment je curriculum moet aanpassen, want je moet aansluiten bij wat er nu gaande is. Maar ik vind
armoede. Elke faculteit zal waarschijnlijk uiteindelijk een eigen focus hebben en nadenken over over hoe je vanuit jouw vakgebied aan welk doel kunt bijdragen. Voor mij persoonlijk zal het met name gericht zijn op gedragsverandering op het gebied van ecologische duurzaamheid. Maar ook het nieuws, het is namelijk heel interessant om vanuit journalistiek te kijken hoe er wordt geschreven over duurzaamheid, omdat dat heel bepalend is voor de opinievorming van mensen. Daarnaast kijken wij naar de ontwikkeling en toepassingen van bepaalde apps en de mate waarin deze apps bronnen blijken te zijn waar consumenten hun informatie vandaan halen. De laatste jaren zijn er steeds meer studenten die voor hun afstudeerscriptie (Bachelor en Master) als vanzelfsprekend deze hulpmiddelen gebruiken. Ook steeds meer studenten kiezen uit zichzelf maatschappelijke onderwerpen om op af te studeren.
de historie ook heel belangrijk en om het heden te begrijpen moet je ook weten waar je vandaan komt, dus kennis over het verleden is belangrijk als basis. Ik leg in mijn colleges nu ook theorieën uit, waarvan we inmiddels weten dat het niet zo werkt. Daar heb je het dan over en je laat zien waarom we er nu anders over denken, waarmee het ‘oude denken’ de basis vormt voor de verandering naar het ‘nieuwe denken’. Communicatiewetenschap is mede ontstaan vanuit een angst die ontstond toen radio en televisie werden ontdekt. De heersende
©jason rosewell / unsplash
belachelijk was dat universiteiten onderzoeksgeld besteden aan “marketeers helpen nog meer spullen te verkopen”. Maar ik doe dat onderzoek vanuit de behoefte om meer te weten te komen over gedrag en gedragsbeïnvloeding ongeacht of het gaat om de verkoop van cola of van appels. Maar het artikel heeft me zeker aan het denken gezet omdat je zelf natuurlijk ook wel bezig bent met dit soort vragen en een bepaalde verantwoordelijkheid hebt.
9
Frederik: Over studenten gesproken, een mooie brug naar de 21st Century Skills. Vanuit de arbeidsmarkt klinkt vaak kritiek dat opleidingen niet voldoende aansluiten op de praktijk, omdat studenten nog te veel worden opgeleid vanuit principes van de 20e eeuw. Hoe gaat dat op jouw faculteit? Marieke: Ons vakgebied is relatief jong en daardoor hebben we feitelijk al een voordelige positie ten opzichte van meer klassieke vakgebieden en faculteiten. Omdat ons onderwerp ook sterk gericht is op de ontwikkelingen van deze tijd, zie je dat in de opleiding automatisch thema’s worden opgenomen die van deze tijd zijn, waardoor ze van nature onderdeel uitmaken van de opleiding. Ook al veranderen de omstandigheden en zijn er steeds nieuwe ontwikkelingen, bepaalde principes blijven hetzelfde en dat proberen we onze studenten mee te geven, zodat ze in een snel veranderende samenleving voldoende bagage hebben om zich daaraan aan te passen. De Radboud Universiteit is sterk gericht op ‘autonomie’, wat je overal terugziet in de opleidingen, in de vorm van het stimuleren van meer zelfstandigheid. Daarnaast is er aandacht voor de maatschappelijke context waarin studenten gaan werken en op welke manier je als student verwacht dat je jouw kwaliteiten en vaardigheden gaat inzetten. Frederik: Concreet voorbeeld betreft de studie Economische Wetenschappen. Daar zie je dat er nog veel aandacht wordt besteed aan de inhoud van de 20e eeuw, terwijl na afstuderen de nieuwkomers op de arbeidsmarkt worden geconfronteerd met allerlei nieuw soort denk-
“Het is namelijk heel interessant om vanuit journalistiek te kijken hoe er wordt geschreven over duurzaamheid, omdat dat heel bepalend is voor de opinievorming van mensen.” gedachte was dat de media alle macht hadden en dat de informatie die verspreid werd als het ware geïnjecteerd werd in de ontvangers (zie ‘injectienaald-theorie’) en de media dus bepalen hoe het publiek over iets denkt. Intussen weten we dat het niet zo werkt. Ik vind het mooi om studenten uit te leggen hoe die ontwikkeling is gegaan vanaf dat eerste moment naar het heden en wat het huidige onderzoek hierover laat zien. Sinds de afgelopen twee corona-jaren is het duidelijk zichtbaar dat er steeds meer belang wordt gehecht aan gedragsverandering en communicatie. En dan ook vooral het ontwikkelen van campagnes die gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek - evidence based - in plaats van ‘gewoon’ campagnes bedenken. Dit is duidelijk een ontwikkeling die in opmars is. Ik heb nog niet eerder zoveel collega’s in krant of op tv zien en horen vertellen hoe belangrijk de rol van gedragsverandering en communicatie is in het maken en uitvoeren van beleid. Er is steeds meer behoefte aan afgestudeerden, die evidence based campagnes kunnen maken in plaats van ‘gewoon leuk’.
10
br-ndpost
BUILDING NEXT BETTER
DESIGN THINKING Het begint met empathie en het begrijpen van de behoeftes en verlangens van mensen. Voordat naar een oplossing wordt gezocht, wordt eerst het probleem goed verkend. Dan volgt een proces waarbij oplossingen worden geschetst door scenario’s te prototypen en door in elke fase te divergeren en te convergeren. Dat wil zeggen: voordat keuzes worden gemaakt, worden altijd eerst vele ideeën verzameld en beoordeeld.
SAMEN ONTWIKKELEN Zoveel mogelijk mensen worden in staat gesteld mee te denken en hun input te geven. Alleen ga je snel, maar met elkaar kom je verder. Beter dus om mensen van te voren mee te nemen, dan ze achteraf iets op te leggen. Mensen gaan vaak pas tijd en energie steken in een project naast hun dagelijkse werkzaamheden als het leuk is. Maak het onderwerp dus niet te zwaar, maar houd het luchtig en speels en schets de positieve uitkomst. Creëer zin!
MAAK HET VISUEEL Verbale oplossingen zijn moeilijk te beoordelen, omdat woorden vaak verschillende betekenissen hebben. We komen gemakkelijk in een Babylonische spraakverwarring terecht. Woorden zijn bovendien cognitief rationeel, terwijl visuele triggers directer de emoties raken. Zorg dat mensen ideeën letterlijk voor zich kunnen zien. Pas ook zoveel mogelijk de omgevingscontext aan als je verandering wilt.
KOPPEL HET MERK AAN GEDRAG Maak niet de fout om het merk louter te koppelen aan marketingcommunicatie. Veel belangrijker is het om mensen aan te sporen tot nieuw gedrag en activiteiten in de bedrijfsprocessen. Organisatiecultuur is veel krachtiger dan welke externe reclameboodschap dan ook. Of anders gezegd: maak van elke medewerker een wandelend reclamebord.
©jikun-li / unsplash
Branding principes voor transformatie
Het Building Next Better programma: in 7 stappen naar positieve impact BR-ND People ontwikkelde een stappenplan voor organisaties die toe zijn aan de transformatie naar positieve impact. Voor bedrijven en teams die ‘beyond purpose’ willen gaan, maar nog niet precies weten hoe. Ons uitgangspunt is dat het uiteindelijk gaat om de optelsom van het gedrag van ieder individu, zowel in de organisatie als in de cirkel van stakeholders daaromheen. In de eerste twee edities van de BR-ND Post beschreven we de eerste vijf stappen. In deze editie zoomen we in op de zesde en zevende stap.
1. 2. 3. 4. 5. 6.
1. IGNITE 2. SCAN 3. DISCOVER 4. DEVELOP 5. CELEBRATE
Prikkel de nieuwsgierigheid en informeer medewerkers over het belang van de transformatie.
Nodig mensen uit om meningen te geven over het merk en de cultuur in relatie tot de huidige en gewenste mate van duurzaamheid.
Ontdek gezamenlijk hoe de organisatie beter kan gaan bijdragen aan de maatschappij.
Verken de contouren van de nieuwe toekomst in sessies met medewerkers uit alle onderdelen van de organisatie.
Deel en vier het nieuwe, duurzame toekomstverhaal en -plan met de hele organisatie en externe stakeholders.
6. EMBRACE Geef invulling aan de transitie met nieuw gedrag, nieuwe activiteiten en communicatie. Organiseer workshops met alle teams om onderling afspraken te maken over nieuw gedrag en activiteiten om de impactstrategie verder vorm te geven. Maak roadmaps die niet alleen het gewenste resultaat, maar ook de weg daarnaartoe beschrijven. Als leiderschapsteam van de organisatie bespreek je actief het belang van de transformatie en onderschrijf je de nieuwe activiteiten van de operationele teams. Met interne en externe communicatie geef je steeds meer uiting, inhoud en bewijs aan je impactverhaal.
NEEM DE TIJD, HEB GEDULD Je moet een flinke dosis geduld hebben en bereid zijn met weerstanden om te gaan. Blijf de transformatie stimuleren op alle mogelijke manieren en geef vooral het goede voorbeeld. Uiteindelijk doet de tijd zijn werk en zullen mensen hechten aan een nieuwe realiteit.
7.
7. MONITOR Nu is het tijd om de voortgang te monitoren en bij te sturen. Installeer een brede impact board met vertegenwoordiging uit de hele organisatie en organiseer onder hun verantwoording regelmatige kwalitatieve sessies en kwantitatieve metingen. Meten is weten én is communicatie, want wat je meet breng je onder de aandacht. Bespreek de voortgang, maak het voor iedereen transparant, beoordeel en start nieuwe initiatieven uit de organisatie en maak van de gewenste toekomst de nieuwe realiteit.
br-ndpost
INTERVIEW COEN VAN OOSTROM
11
“The world needs better buildings” Na 5 jaar in het centrum van Amsterdam te hebben gewerkt, verhuisden we met BR-ND People in September 2021 naar EDGE Olympic, vlakbij het Olympisch Stadion in Amsterdam-Zuid. Tijdens onze hercertificering als B Corp, realiseerden wij ons nog meer het belang van een zo duurzaam mogelijke en vitaliteit bevorderende werkomgeving. Niet alleen belangrijk voor het milieu, maar ook voor de gezondheid en het geluk van ons team. We gingen in gesprek met Coen van Oostrom, oprichter en CEO van EDGE, een internationale commerciële vastgoedontwikkelingsmaatschappij die actief is in Nederland, Duitsland en in het Verenigd Koninkrijk. Hoe ben je terechtgekomen in de wereld van de grote kantoren? Was dat ooit al je droom? Van jongs af aan ben ik altijd zeer geïnteresseerd geweest in onroerend goed. Tiijdens mijn studie kocht ik mijn eerste huis en na deze eerste stap investeerde ik in meer huizen. Op 27-jarige leeftijd ben ik gestart met OVG Real Estate, nu bekend onder de naam EDGE. De beoogde klanten waren toen al grote ondernemingen, ik wilde toen al de commerciële vastgoedmarkt op. Het valt ons op dat EDGE sterk ‘purpose’ gedreven is, het was voor ons de reden om naar EDGE Olympic te verhuizen. Wat is de purpose van EDGE? Ons doel is altijd heel duidelijk geweest: de wereld heeft betere gebouwen nodig. Ons motto omschrijft perfect onze missie. Tijdens de rebranding van OVG Real Estate naar EDGE in 2016 waren we in staat om onze lange termijn missie te vertalen in deze eenvoudige maar ambitieuze en veelbelovende boodschap. Wij willen duurzamer bouwen om op lange termijn een lagere CO2-voetafdruk te hebben, energie-efficiënte gebouwen realiseren, technologieën implementeren om het energieverbruik van het gebouw te optimaliseren en huurders te helpen hun ruimte op een gezonde en veilige manier te gebruiken. We introduceren ontwerpkenmerken zoals open trappenhuizen en atria om het welzijn van de gebruikers van het gebouw te vergroten. EDGE zet mens en milieu op de eerste plaats bij het ontwikkelen en herontwikkelen van gebouwen voor wereldwijd opererende bedrijven. Onze gebouwen worden ontwikkeld met de hoogste niveaus van duurzaamheid, gebruikmakend van de beste oplossingen die de moderne technologie biedt. EDGE blijft leren van de mensen die in onze gebouwen werken en zorgt zo voor de meest gezonde en productieve werkomgevingen in de huidige markt. Hoe heb je mensen in de wereld van de grote gebouwen en het grote geld ‘meegekregen’ in de purpose-gedreven ideologie van EDGE ? EDGE trekt mensen aan die bereid zijn om
groter en gedurfder te kijken, die zich willen onderscheiden, innovaties willen doordrukken, niet bang zijn om dingen anders te doen. Omdat de missie van ons bedrijf heel expliciet is, was het nooit zo moeilijk om mensen binnen te halen en talenten aan te trekken. Hoe zorg je er voor dat de medewerkers van EDGE elkaar stimuleren het juiste te doen? Gaat dat vanzelf of moet je daar steeds achteraan als CEO? De grootste verandering was misschien wel 15 jaar geleden toen ik Al Gore ontmoette. Deze ontmoeting veranderde mijn perceptie van het bedrijfsleven en stimuleerde mij om de focus van het bedrijf op duurzaamheid te versterken. De werknemers van EDGE zaten toen misschien in een andere mentaliteit; het was toen nogal vernieuwend om te focussen op duurzaamheid en ik moest deze strategie en mijn visie doordrukken. Ik kondigde iedereen aan dat we onze bedrijfsauto’s zouden omruilen voor de auto’s die toen het minste verbruikten, namelijk een Toyota Prius... Dit was zeker niet erg welkom, maar we werkten samen om een compromis te vinden. Vandaag is het hele bedrijf zeer eensgezind over dit onderwerp. Wat we vooral de voorbije drie jaar hebben gezien, is dat de jonge talenten die we hebben aangeworven, gepassioneerd zijn door het milieu en op zoek zijn naar een dieper doel in hun job. Ik ben erg trots op de werkcultuur die we bij EDGE hebben gecreëerd en behouden. Iedereen is toegewijd aan de missie van het bedrijf en onze teams werken nauw samen om onze doelen te bereiken. Na bijna 25 jaar is het bedrijf erin geslaagd om een zeer ruimdenkende, innovatieve en snel evoluerende mentaliteit te behouden. Ondanks de huidige uitdagende tijd hebben we speciale maatregelen getroffen voor onze nieuwe medewerkers: zij krijgen voorrang om naar kantoor te komen om het kantoor te ervaren en zo een eerste inzicht te krijgen in onze bedrijfscultuur. Kort samengevat geloof ik dat iedereen graag hard werkt en plezier maakt bij EDGE.
Bij BR-ND People geloven dat we in een overgang zitten naar een nieuw soort economie. Van aandeelhouderskapitalisme naar stakeholder kapitalisme, naar een betere welvaartsverdeling. Hoe zie jij dat? Ik ben het hier inderdaad mee eens. We zien dit ook bij EDGE, dat samen met alle stakeholders van de sector een spannende reis is begonnen. De meeste mensen associëren onroerend goed met geld verdienen. Om een bedrijf te laten werken, moet je een breder doel hebben dan alleen geld verdienen. Toen ik mijn bedrijf begon, was het mijn doel om een revolutie teweeg te brengen in de commerciële vastgoedsector. Deze missie is nooit veranderd. Met de tijd hebben we elementen aan de vergelijking toegevoegd die de pijlers van ons aanbod zijn geworden: duurzaamheid, technologie, welzijn en design. Je noemt jezelf ‘groen rechts’, wat bedoel je daarmee? Na mijn ontmoeting met Al Gore leerde ik dat we niet alleen kunnen vertrouwen op overheden en NGO’s om een revolutie in een industrie teweeg te brengen. Het zijn de bedrijven die een immense macht hebben om dingen te laten gebeuren. Vooral als het om duurzaamheid gaat. Dit is wat ik wil bereiken met EDGE. Ik zou willen dat meer bedrijven een stapje verder zouden gaan als het gaat om klimaatverandering. Hoe ziet het kantoor van de toekomst er volgens jou uit? Over, zeg, 23 jaar? Wat we kunnen zien is dat kantoorontwerpen zeer snel veranderen. Het kantoor van de
toekomst is naar mijn mening een ruimte waar collega’s elkaar kunnen ontmoeten en inspiratie kunnen opdoen. Ze zullen meer faciliteiten en voorzieningen bevatten dan we nu al zien in de beste kantoren over de hele wereld om de meest geschikte plek te worden om elkaar zakelijk te ontmoeten. Ik denk dat een goede mix van thuiswerken en vergaderen op kantoor de nieuwe norm wordt. Werkgevers zullen hun werknemers meer flexibiliteit en vertrouwen moeten geven om tot de hoogste vorm van tijdsoptimalisatie te komen. En hoe gaat verder digitaliseren invloed hebben op ons werk? Hoe zie je de ontwikkeling van metaverse in relatie tot werk? Gaat 3D videobellen de norm worden? Heeft EDGE plannen om ook betere gebouwen neer te zetten in metaland? Wel... het is aan het gebeuren en dit is fascinerend, de eerste virtuele vastgoedbedrijven zijn er. Zal EDGE richting een metaverse activiteit gaan? Daar moet ik nog over nadenken! Waar word jij nu eigenlijk zelf echt blij van? Wat is belangrijk voor je? Tijd doorbrengen met mensen vervult me, of het nu met mijn familie en vrienden is, collega’s of zaken doen met klanten. Persoonlijke gesprekken, van elkaar leren en elkaars ideeën uitdagen. En dat terwijl we in dezelfde ruimte zijn!
12
br-ndpost
ESSAY
©robert katzki / unsplash
Van positioneren tot ‘impact versnellen’
15 jaar ontwikkeling bij BR-ND People
In de 15 jaar dat BR-ND People nu bestaat zijn we steeds blijven bewegen. We splitsten ons af van Positioneringsgroep, waar allerlei merken in de markt werden ‘gepositioneerd’. Voor klanten schreven we toendertijd helder op hoe een merk een mentale positie zou kunnen innemen in het brein van mensen. We hanteerden de mantra’s: “marktaandeel is de beste indicator van je concurrentiekracht” en “het doel van een merk is maximalisatie van aandeelhouderswaarde”. Wie had toen ooit kunnen denken dat we ons zouden ontwikkelen tot een impact-organisatie die zich bekommert om het geluk van mensen en de gezondheid van de planeet. Nu geloven we dat we in de economie van de 21e eeuw gaan groeien van concurrentie naar samenwerking binnen ecosystemen. Een organisatie evolueert, het levert prestaties, ondergaat tegenslagen en hoogtepunten en creëert nieuwe mogelijkheden. Ook ons bedrijf werd ooit opgericht om iets te doen waar de markt om vraagt. De wereld, de maatschappij, de mens, technologie ontwikkelt zich steeds, waardoor markten en opvattingen veranderen. De verandering gaat door fasen. Strategie helpt ons om groepen mensen door deze fasen heen te loodsen. Zo blijven we bewegen en gaan we stap voor stap de juiste dingen doen. Stilstaan? We moeten wel blijven bewegen. Rebranding naar BR-ND Onze merknaam BR-ND (met of zonder People) ontstond op een avond in 2007 toen ‘naamgevingsgrootmeester’ Ivo Grupping en Alexander Koene, beiden toen al samenwerkend bij Positioneringsgroep, in een Amsterdams restaurant zaten te brainstormen over een nieuwe naam voor Positioneringsgroep. Het bedrijf bestond al een jaar of tien, maar naast positioneren deden we steeds meer andersoortig merken-werk en zaten we een beetje gevangen in de beschrijvende beperking van onze eigen merknaam. Bovendien was het om allerlei redenen tijd om te vernieuwen en een naamsverandering leek toen ook nodig om het verleden achter ons te laten. Een naam die ons ook nog inhoudelijk beperkte tot positioneringsvraagstukken. Denk maar aan chocomel. Best lastig om dan ook sinaasappelsap te verkopen. Het nieuwe BR-ND viel in goede aarde bij meerdere medewerkers van Positioneringsgroep en na wat wikken en wegen werd besloten tot een naamsverandering. Zo gebeurde in 2008 en BR-ND Positioneringsgroep werd geïntroduceerd. Ons plan was dat na een tijdje het oude Positioneringsgroep zou wegvallen uit de naam. Niet lang daarna werden al onze plannen gedwarsboomd door de grote financiële crisis, die begon in 2008. Opdrachten bleven uit en klanten kwamen in zwaar weer. Zo ook BR-ND Positioneringsgroep. Om te overleven moesten we veel consultants vragen af te zwaaien en uiteindelijk splitsten we ons bedrijf in het oude Positioneringsgroep en het nieuwe BR-ND. Een nieuwe aanpak Positioneringsgroep ging weer doen wat ze al een tiental jaren goed deden, positioneren. Met BR-ND sloegen we onze eigen weg in. Solide wetenschappelijk onderzoek werd de basis voor onze aanpak en strategische kaders vertaalden we steeds vaker naar visuele en verbale creatie. Maar vooral kwamen principes
zoals ‘Think emotive’ en ‘People are the brand’ centraal te staan in onze aanpak. Geholpen door onze 23plusone methode, bleken we steeds beter in staat grote groepen mensen te betrekken bij de ontwikkeling van strategie, merk en cultuur. Dat we de mensen binnen en buiten de organisatie willen betrekken bij strategische vraagstukken ontmoette in het begin nogal wat wrijving en onbegrip. Er leefde toen nogal eens het idee dat strategie door de directie moest worden bepaald en dat de medewerkers de strategie moeten uitvoeren. Inmiddels is het veel beter geaccepteerd dat zaken zoals, missie, visie, purpose en cultuur niet top-down opgelegd kunnen worden. En zo kwam de mens echt centraal kwam te staan ons werk. Om daar uiting aan te geven besloten we om ‘People’ toe te voegen aan BR-ND en zag BR-ND People het licht. B Corp ontdekken Het was ook ons steeds duidelijker aan het worden dat er een wereldwijd duurzaamheidsvraagstuk ontstaan is. Kan het rijke Westen, gestoeld op neoliberaal kapitalisme, nog wel door op de weg die het in de tweede helft van de vorige eeuw is ingeslagen? Het werd ons helder dat het aandeelhouderskapitalisme zijn beste tijd heeft gehad. Om voorop te blijven lopen bij deze grote maatschappelijke ontwikkelingen gingen we steeds vaker naar bijeenkomsten van B Lab, een wereldwijde beweging van bedrijven die purpose gedreven zijn en positieve maatschappelijke impact willen maken zogenoemde B Corps. Eind 2017 heeft BR-ND People zich uiteindelijk laten certificeren als B Corp en kwam duurzaamheid echt centraal te staan in onze overtuigingen en bedrijfsvoering. Bovenop onze kennis van merken, zijn we organisaties steeds meer gaan ondersteunen met het ontwikkelen van positieve impact, maatschappelijke oriëntatie en cultuur. Anno 2021 houden we ons bezig met het ontwikkelen van branding programma’s waarbij alle betrokkenen bekend zijn met de organisatie- en merkstrategie. Maar belangrijker nog, we geloven dat zo veel mogelijk mensen als haalbaar, worden betrokken bij de ontwikkeling ervan. Zodat de strategie aantrekkelijk en gedragen is en min of meer vanzelf leidt tot nieuw gedrag en nieuwe activiteiten. Ondertussen maken we ons op voor een volgende fase in onze ontwikkeling. We zien dat steeds meer organisaties willen gaan bijdragen aan een nieuwe duurzame toekomst, waarbij we stoppen met het vernietigen van onze natuurlijke leefomgeving en waarbij de welvaart eerlijker zal worden verdeeld. Met eerlijke en gelijke kansen voor iedereen. Een turbo op de verandering die zich al heeft ingezet. We stellen onszelf de vraag of het ontwikkelen van een aantrekkelijke merkstrategie en cultuur nog wel voldoende urgent bijdraagt aan de transformatie die ons economisch systeem nodig heeft. Naast een mooie inspirerende purpose, heldere missie en visie en verbindend gedrag, is het vooral nodig dat opdrachtgevers hun primaire en secundaire bedrijfsprocessen gaan veranderen. Om zo het oude economisch denken achter ons te laten en de vorming van de economie van de 21e eeuw te versnellen.
Werken in ecosystemen In de economie van de 21e eeuw laten we concurrentie achter ons en gaan we naar samenwerking in ecosystemen. Daarom zijn we bezig met het ontwikkelen van transformatie-programma’s die bedrijven kunnen volgen om sneller richting duurzaamheid te veranderen. Niet alleen een lonkend perspectief, maar ook een concreet stappenplan om verandering door te voeren, mens per mens, team per team, afdeling per afdeling. Dat hoeven we als BR-ND People niet allemaal zelf te doen. Samenwerking in ecosystemen van gelijkgezinde organisaties biedt mooie oplossingen. Om onze eigen beweging te versnellen willen we steeds meer gaan samenwerken met andere B Corps en 23plusone Licensed Friends en andere organisaties die in dezelfde toekomst geloven waar wij in geloven. Wie weet dat we op een dag in de toekomst besluiten dat de merknaam BR-ND People de lading van ons werk niet goed meer dekt. Zouden we dan weer gaan rebranden? Door Alexander Koene en Kim Cramer, oprichters BR-ND People
Theory of change Wij geloven dat er systeemverandering plaatsvindt om een eerlijke wereld te creëren met meer gezondheid en geluk in de 21e eeuw. Input Onze benadering van aantrekkelijke branding en een gelukkige cultuur begint met empathie en een diepgaand inzicht in de drijfveren en motivaties van mensen. 23plusone is ons instrument om inzicht te krijgen in de emotionele dynamiek. Activiteiten Wij voeren activiteiten uit in co-creatie en samenwerking met onze klanten en hun stakeholders die deel uitmaken van purpose-driven organisaties. Wij zetten betekenis om in visuele en verbale expressie, versterken menselijke verbinding en stimuleren positief gedrag. Output Wij creëren merken die de harten en breinen van alle stakeholders raken. Wij dragen bij aan het herdefiniëren van succes voor de organisatie. Impact Ons doel is dat organisaties, teams en individuen profiteren van een aantrekkelijk merk en een positieve cultuur. We stimuleren onze opdrachtgevers om bij te dragen aan het geluk van mensen en de gezondheid van onze planeet.
br-ndpost
THE B CORP WAY
BR-ND People proudly featured on The B Corp Way!
B CORP WAY Matching purpose-driven big businesses with leading B Corp consultants What is B Corp Way? B Corp Way is a platform that enables businesses to connect with B Corp certified consultants that match their specific needs and have the skills and knowledge required to support them.
Why was B Corp Way created? Increasingly, medium-sized organisations and large multinationals are looking to become part of the B Movement. Their complex structures and needs can make it difficult for them to make the necessary changes without support. B Corp Way was created to meet this need and ensure that businesses can access the best possible help.
How does the platform work? Using our bespoke search tool, companies can find consultants that match their specific needs based on location, languages spoken or services offered. Consultants are grouped into six impact management categories for support with the following: BIA Advisory - for help with B Corp certification or with creating an impact plan using the B Impact Assessment Carbon B Radical - identifying and reducing your carbon usage SDGs and the B - working on and with the Sustainable Development Goals Radical Transformation - business model reform to move from a shareholder to a stakeholder-driven business B in the Boardroom - supporting senior leadership in a sustainable transition Marketing & Communications - to create effective messaging on sustainability efforts internally and externally
B the Change and visit: www.bcorpway.net
13
14
br-ndpost
3x3 QUESTIONS
3x3 questions
1 2 3
Wat betekent ‘duurzaamheid’ voor je?
Als je iets koopt, sta je dan weleens stil bij de herkomst van het product?
Maak je je zorgen om de toekomst van de planeet?
Voor de transitie naar een duurzame economie is systeemverandering nodig. Dat dwing je als consument niet af met jouw individuele gedrag, hoe graag je dat ook zou willen. Toch zijn een duurzame levensstijl en het laten horen van je stem belangrijke signalen. Je kunt er anderen positief mee beïnvloeden. Daarom vragen we elke editie, naast wetenschappers en business leiders, ook ‘gewone’ burgers naar hun ideeën en ervaringen met duurzaamheid. Drie vragen aan drie mooie mensen.
Dylan (25)
Mathisse (18)
Linda (48)
Service Manager
In een tussenjaar
Administratief medewerker
Voor mij betekent duurzaamheid het bewust zijn van je verbruik en uitstoot om impact op klimaatverandering te reduceren. Bijvoorbeeld door de trein naar werk te nemen in plaats van de auto of door biologische producten te kopen.
Bij duurzaamheid denk ik aan het zorgen voor het klimaat. Door middel van producten te recyclen of in dingen te investeren die langer mee gaan, zorg je ervoor dat je de planeet minder snel “opmaakt”. Dat is duurzaamheid voor mij.
Voor mij betekent duurzaamheid bewust omgaan met consumeren, reizen en afval. Met als doel de planeet en alles wat erop leeft te sparen.
Wanneer ik een product aanschaf kijk ik vaak eerst naar de kwaliteit van het product, maar daarna ook naar de herkomst. Bijvoorbeeld bij kleding. Ik mijd ook winkels waar je voor €5,00 shirts kan kopen, omdat de herkomst en kwaliteit ervan twijfelachtig is.
Om heel eerlijk te zijn sta ik daar misschien wel te weinig bij stil. De dingen die ik koop zijn voornamelijk eten en drinken. Verder houd ik niet echt van shoppen en sta er ook niet zo bij stil wat ik precies koop.
Meestal wel, niet altijd. Ik koop bijvoorbeeld uit principe geen spullen bij goedkope Chinese webshops. Maar ik realiseer me dat ik heus ook wel spullen koop waarvan ik niet weet dat ze van net zo ver komen. Ik probeer bewust boodschappen te doen, maar soms winnen andere belangen zoals de prijs of het gemak.
Uiteraard houd ik me bezig met klimaatverandering. We leven onder zeeniveau en de weerextremen nemen toe met als één van de recente voorbeelden de overstromingen in Limburg. Ik denk dat we naast de preventieve maatregelen die worden afgesproken ook meer adaptief kunnen en moeten doen.
Aan de ene kant wel, maar aan de andere kant niet. Als je kijkt naar hoe anders de wereld eruit ziet ten opzichte van 15 jaar geleden zou ik zeker ja zeggen. Tegenwoordig hoor je om de zoveel dagen weer van een nieuwe natuurramp. Dit kan natuurlijk niet goed zijn en daar moet wat aan gedaan worden. Wel denk ik dat het evenwicht op onze planeet zich vanzelf, misschien met hulp van de mens, weer zal herstellen.
Ja, best wel. Als ik beelden zie van plastic soep, smeltende ijskappen en gekapte regenwouden kan het me enorm aangrijpen. Dan vrees ik dat het nooit meer goed komt met de planeet. Aan de andere kant heb ik ook veel vertrouwen in de mens en in de kleine en grote initiatieven die genomen worden.
What to read and watch
Good is the new cool The Principles of Purpose. Dit nieuwe boek is een oproep om in actie te komen om het kapitalisme te rebooten naar een meer rechtvaardige en duurzame toekomst. Auteurs, activisten en consultants Afdhel Aziz en Bobby Jones schreven dit boek vol met essentieel onderzoek, tijdloze principes en inspirerende interviews met Purpose Pioneers. Het boek is een routekaart naar welvaart in de ‘purpose-led economy’. Het geeft advies aan iedereen die een bedrijf runt en geeft inzichten van leiders van 27 wereldmerken die het goede centraal stellen in hun bedrijfsactiviteiten. Dit zijn onder andere Patagonia, IKEA, Mattel, Unilever en Tesla.
Thrive. Fundamentals for a new economy Kees Klomp en Shinta Oosterwaal geven inzicht in nieuwe benaderingen van de economie die duurzaam en rechtvaardig zijn voor zowel de samenleving als de planeet op de lange termijn. In vierentwintig essays delen internationaal gerenommeerde economische denkers als Kate Raworth, Charles Eisenstein, Clair Brown, Helena Norberg-Hodge en Daniel C. Wahl de alternatieven die ons ter beschikking staan, zoals doughnut economics, wellbeing economics, common good economics, regenerative economics, buddhist economics, commons economics, local economics, bioregional economics etc. Dit boek is een must-read voor iedereen die op zoek is naar economische perspectieven die bijdragen aan een florerende wereld.
Shade grown coffee Shade Grown Coffee is het inspirerende verhaal over hoe het verbouwen van koffie in de schaduw van inheemse bomen in de tropen een werkelijk positieve invloed kan hebben op lokale gemeenschappen, ontbossing een halt kan toeroepen en bedreigde habitat voor wilde dieren kan beschermen - en dat alles terwijl je dagelijkse dosis cafeïne een betere nasmaak krijgt. Krijg inzicht in het koffiezet-proces, van het oogsten van de rijpe kersen tot het bereiden van het perfecte kopje koffie en hoor van gepassioneerde koffieboeren, branders en barista’s van over de hele wereld hoe we allemaal kunnen genieten van een duurzamer kopje en een mooiere toekomst. www.shadegrowncoffeemovie.com
br-ndpost
IN THE SPOTLIGHT
15
IN THE SPOTLIGHT
Greenjobs Je spendeert circa 50.000 uur van je leven aan je werk. Hiermee heb je een enorme impact op de wereld om je heen. Waarom zou je deze tijd en energie niet steken in een betere en duurzame wereld? Duurzaam werken heeft niet alleen een gunstig vooruitzicht voor je loopbaan en carrière, maar is ook milieu- en mensvriendelijk. En het vinden van een duurzame baan is helemaal niet moeilijk! Het is de missie van Greenjobs om het bedrijfsleven volledig te verduurzamen en alle banen duurzaam te maken. Greenjobs, een Certified B Corp, is onderdeel van The Sustainable Recruiter. De organisatie zet zich - met volle overtuiging - in voor een toekomst waar iedereen een duurzame baan heeft. Wat is een duurzame baan? Een duurzame baan is een baan bij een impact-gedreven organisatie zoals een B Corp, stichting, NGO of overheidsinstantie. Het kan ook een functie zijn van adviseur over duurzaamheid bij organisaties die aan de slag willen met verduurzaming. Je hoeft dus geen hoogleraar ecologie te zijn om positief bij te dragen aan een duurzamere wereld. Zelfs een stagiair bij een duurzame organisatie werkt er actief aan mee. Impactgedreven organisaties hebben ook een marketing, IT en finance afdeling, net als andere bedrijven. Ieders werk heeft impact op onze planeet, mens, dier en klimaat en dat vergeten mensen soms. Zonde, want er zijn legio mogelijkheden om met je werk bij te dragen aan een duurzame toekomst.
Een duurzame baan heeft de toekomst Waarom een duurzame baan? Duh, je draagt bij aan een betere wereld! Maar vergis je niet, er zijn nog tal van andere mogelijkheden waarom je zou moeten gaan voor een duurzame baan. Duurzaamheid wordt (gelukkig) een steeds belangrijker onderdeel van bedrijfsstrategieën en overheden. Iedereen weet nu dat we in actie moeten komen. Hiervoor zijn veel professionals nodig in de duurzame sector en zijn er legio doorgroei- en ontwikkelmogelijkheden. Verder zijn maatschappelijk betrokken werkgevers populairder onder werknemers dan werkgevers die niet bijdragen aan een duurzame toekomst. Daarbij werk je vaak bij bedrijven die bezig zijn met de laatste duurzame innovatieve ontwikkelingen, een super inspirerende werkomgeving. Wat is Greenjobs? Vacaturebank greenjobs.nl helpt werkzoekenden aan een impactvolle baan en biedt bedrijven een platform om duurzame vacatures onder de aandacht brengen bij de juiste doelgroep. Voor banen met echte impact. Greenjobs draagt hiermee bij aan de verduurzaming van het hele Nederlandse bedrijfsleven en de publieke sector en aan betekenisvol werk voor impactgedreven werknemers. Zodat duurzaamheid de norm wordt, in plaats van de uitzondering.
Over B Corps B Corps zijn een nieuw soort organisaties die people, planet & profit met elkaar in evenwicht brengen. Ze hebben zich verplicht om positieve impact op werknemers, klanten, leveranciers, gemeenschap en het milieu formeel te laten certificeren en te verbeteren.
Heel werkend Nederland aan een duurzame impactvolle baan!
Overlijdensbericht
Betaald hoger onderwijs In de Middeleeuwen, tijdens de Renaissance en voor sommige landen helemaal tot in de 21e eeuw, had betaald hoger onderwijs een bloeiend lang geleefd leven. Door studenten levenslange schulden op te leggen en kennis alleen voor te behouden aan de elite, is het plotseling afgebrokkeld en gestorven. Het zal niet worden gemist.
Straatintimidatie Hoewel al lang aangevallen en veracht door minstens 50% van de wereldbevolking, wist straatintimidatie toch door te zetten en te lang te overleven. Een nieuwe golf van menselijk fatsoen kreeg uiteindelijk de overhand en het stierf in vreselijk lijden. Het zal niet worden gemist.
Zwerfvuil Met het wijdverbreide gebruik van wegwerpverpakkingen bereikte het een hoogtepunt in zijn bestaan en verspreidde het zich over de hele wereld, zowel op het land als in het water. Langzaam begon het zijn kracht te verliezen en uiteindelijk stierf het uit. Het zal niet worden gemist.
Recreatieve ruimtevaart Het leefde slechts een paar korte jaren, maar werd door velen gezien als een heilige graal. De extravagantie en de kosten voor de planeet brachten het leven echter in gevaar, en het werd beëindigd door de woede van 650 miljoen mensen die onder de lijn van extreme armoede leefden. Het zal niet worden gemist.
Black Friday Geboren uit de liefde tussen ‘verveling van marketingmanagers’ en ‘hebzucht van aandeelhouders’ was Black Friday geliefd bij o zo velen. Maar het stierf op een noodlottige novemberdag, vertrapt door massa’s schreeuwende mensen op zoek naar een ‘deal’ die niet bestaat. Het zal niet worden gemist.
Made with love
Deze editie van de BR-ND Post is met liefde gecreëerd door Kiki Hartmann (magisch ontwerp), Kim Cramer, Alexander Koene, Michael Cortino onder het bevlogen en toeziend oog van verhalenverteller Frederik Melchior (eindredactie), tussen de push up challenges door, in het fijne kantoor van BR-ND People en 23plusone Friends, in de mooie stad Amsterdam.
t so p d n -r b Accelerating growing organisations that want impact and impact organisations that want growth.
br-nd people Fred. Roeskestraat 115 1076 EE Amsterdam The Netherlands www.br-ndpeople.org
23plusone Fred. Roeskestraat 115 1076 EE Amsterdam The Netherlands www.23plusone.org