De brandweer(m/v) 551 - 2015 by BrandweerVereniging Vlaanderen

2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052

#04

Situationele commandovoering Congres Fire & Future Proof Interview met Marc Looze

#10

#36

551

Nr. november-december 2015 91e jaargang

V.U. Kol. Christian Addiers, Noorderlaan 69, 2030 Antwerpen / Afzender BVV, Heide 230, 3920 Lommel

Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867

nr. 551 - 91e jaargang · ISSN 1374-5867

INHOUD #01 Brandpunt

COLOFON

#02 Gordelcampagne

Alle correspondentie en adreswijzigingen Brandweervereniging Vlaanderen Heide 230, 3920 Lommel secretariaat@brandweervlaanderen.be

#04 Commandovoering

Website BVV www.brandweervlaanderen.be Redactie Bart Vandenbussche en Cathy De Schryver redactie@brandweervlaanderen.be Verantwoordelijke uitgever V.U. BVV Kol. Christian Addiers Noorderlaan 69, 2030 Antwerpen Facturatie Kol. Jan Jorissen Norbert Neeckxlaan 21, 3920 Lommel schatbewaarder@brandweervlaanderen.be Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Contactpersoon advertenties Martijn Wouters martijn.wouters@brandweervlaanderen.be 0473 819158 Abonnementen Jaarabonnement: € 30,00 + verzendingskosten

#09 BVV-info #10 Congres Fire & Future Proof #13 Open Congres IFIW 2015 in België

#16 Kort nieuws #18 KB Opleidingen #20 Wat te doen bij brand? #31 Veilig en efficiënt samenwerken van hulpdiensten binnen HVZ Vlaamse Ardennen

Oplage 12.500 ex. Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: - Nr. 552 voor 06/01/2016 - Nr. 553 voor 06/03/2016 - Nr. 554 voor 06/05/2016 Coverfoto Pierre-Henri Demeyere Vormgeving Arti·Tude 0495 47 05 58

#36 De brandweerwereld is een heel conservatieve wereld

Interview Marc Looze

#42 Fire truck 4 Nepal #45 Nieuwe brandweervoertuigen in Vlaanderen

BRANDPUNT Na 9/11, staat 13/11 nu in ons collectief geheugen gegrift. Onschuldige burgers werden het slachtoffer van niets ontziende terreur. Ons medeleven gaat in de eerste plaats uit naar de families en kennissen van hen die het leven gelaten hebben of zwaar gewond raakten. Onze waardering is enorm voor de ordediensten en de collega-brandweerlui in Parijs die, met gevaar voor eigen leven, hulp boden aan de slachtoffers. De woorden van een brandweerman in een interview snijden door merg en been: “Alle mensen die ademden of teken van leven gaven, hebben we geholpen. Allemaal. We hebben er geen één achtergelaten.”

Hun lijfspreuk: “Sauver ou périr” werd eens te meer en zonder enige aarzeling in praktijk gebracht.

#10

#20

Die weinige woorden weerspiegelen zeer krachtig onze opdracht ook in meedogenloze momenten: “we doen wat we kunnen, we halen kracht uit de geboden hulp, maar tegelijk zijn we bedroefd om dit alles: we hebben niet iedereen kunnen helpen”. Deze onwezenlijke gebeurtenissen doen ons echter ook nadenken over onze missie en ons vermogen om met deze gruwelijke omstandigheden om te gaan. De verhoogde en concrete terreurdreiging in België en vooral in Brussel hebben dit proces onmiskenbaar in een versnelling gebracht. Nog meer dan vroeger dringt een zeer goede verstandhouding en een nauwe samenwerking met alle orde- en hulpdiensten zich op. Niet alleen op het terrein, maar ook in het beleid en op het niveau van de regering. We kunnen immers slechts een krachtig operationeel antwoord bieden als alle betrokken partijen blindelings op elkaar kunnen steunen en elkaar vertrouwen. Ik zou dit woelige jaar 2015 willen afsluiten met een oproep tot vereende krachten. Terreuracties zijn bedoeld om onze samenleving extra hard te raken. Om onze cohesie te kraken. Maar laat dit nu net de sterkste kant van de brandweerorganisatie zijn: onze veerkracht, ons teamverband, onze inzet voor alle burgers in nood. Dat is iets wat we ons nooit zullen laten afnemen.

#31

Kol. Christian Addiers Voorzitter BVV

#36 1

DE GORDEL

Een band voor het leven! Veiligheid is een steeds terugkerend thema in het brandweer-

nes zullen affiches uithangen en binnenkort speelt ook een

leven. We rukken uit, dag en nacht, in weer en wind, voor

preventiefilm op onze sociale media. Daarop zie je dat het

onbekenden van wie deze veiligheid in het gedrang komt,

dragen van de gordel ook mogelijk is in combinatie met je

voor dieren die zich in nesten gewerkt hebben en we doen

ademluchtbescherming. Zonder al te veel tijdverlies dan nog.

ons best om situaties te voorkomen waar onze medemensen mee in gevaar zouden komen.

Dank aan iedereen die hier een belangrijke bijdrage aan gele-

Bij onze interventies speelt snelheid een zeer grote rol. Een

verd heeft: In de eerste plaats brandweerman Guy De Bondt,

danig grote rol dat we onze eigen veiligheid zouden vergeten

die in 2007 het gebruik van zijn beide benen én een collega

… Eenvoudige maatregelen, die in ons privé-leven evident

verloor toen hun autopomp slipte en over kop sloeg. Kapitein

zijn en waarvan we in de uitoefening van onze brandweerjob

Marc Opstal, expert rollend materieel, die door zijn jarenlan-

de gevolgen zien, vergeten we zodra het alarm afgaat … Zo’n

ge VSA-ervaring weet dat gordel en brandweer wél samen

eenvoudige, evidente reflex is het dragen van de gordel …

gaan. De brandweerlieden van post Asse (HVZ Vlaams-Brabant West), hun postoverste kapt. Bruno Vandenbroeck en de

En ja, we hebben alle redenen om het niet te doen al ge-

zonecommandant kapt. Bert Heylen voor de realisatie van de

hoord. En nee, geen enkele reden is goed genoeg. Wij willen

film, Olivier Mockel en Eric Christens van de preventiedienst

dat iedereen, altijd, veilig terug naar huis komt!

van Ethias voor de productie van het campagnemateriaal en

Samen met Ethias, willen we jullie gedurende 2016 regelma-

hun steun voor dit project.

tig herinneren aan het dragen van de gordel: In de wagens zullen jullie een sticker zien die een signaal moet zijn om

Brandweer Vereniging Vlaanderen

ook in een interventievoertuig vast te klikken. In de kazer-

Foto’s: Cathy De Schryver

Foto: PostAsse

Met dank aan

Foto: Warre St Germain

BETERE RESULTATEN DOOR SITUATIONELE COMMANDOVOERING Waarom wordt zo vaak afgeweken van de huidige commandostructuur? Leidt een andere commandostructuur tot betere resultaten? Na ruim twee jaar onderzoek heeft de Brandweeracademie van het IFV de antwoorden. ‘Met één commandostructuur behaal je niet de meest optimale resultaten: je moet situationeel kunnen kiezen welke structuur het beste past bij het incident. Bovendien moeten we in de commandovoering rekening houden met de menselijke feilbaarheid’, vertelt onderzoeker Hans Hazebroek.

Aan het onderzoek van de Brandweeracademie doen in

In fase één van het onderzoek werd al vastgesteld dat er drie

totaal 250 bevelvoerders en officieren mee uit tien regio’s.

typen incidenten te onderscheiden zijn: simpel, complex en

Naast Defensie volgen ook internationale onderzoekers de

ingewikkeld (zie kader). Bij ieder type incident past een ander

resultaten. ‘Het is innovatief. Nooit eerder is de commando-

commandotype:

structuur van de brandweer zo strak afgezet tegen verschil-

› Hiërarchisch: leiding op basis van de formele positie

lende incidenttypes’, vertelt Hazebroek.

(de hoogste leidinggevende) › Specialistisch: leiding op basis van de meeste kennis

Uitgangspunt daarbij is het échte resultaat van het brandweeroptreden zoals het redden van slachtoffers, het stoppen van branduitbreiding en het beperken van milieuschade.

(de specialist bepaalt in belangrijke mate de inzet); › Swarming: zelfsturende eenheden (autopompen) die onderling de inzet afstemmen.

De term ‘swarming’ is afkomstig van James Q. Wilson (Bureaucracy- 1989): “(…) mission oriented command system. Commanders were to tell their subordinates precisely what was to be accomplished but not necessarily how to accomplish it”

geeft.’ Ook de rol van de bevelvoerder en de autopomp zou Simpel incident: Overzichtelijk, laag dynamisch en

situationeel worden: bij sommige incidenten zelfstandig aan

relatief voorspelbaar

het werk waarbij de bevelvoerders onderling afstemmen en

Voorbeeld: brand in papieropslag

bij andere situaties is het nodig om volgens aansturing door

Ingewikkeld incident: Enkel overzichtelijk en

de leider van de operatie of het advies van een specialist te

voorspelbaar door de juiste toepasbare kennis over

werken.

het incident. Voorbeeld: brand in chemische fabriek

MENSFACTOR

Complex incident: Onoverzichtelijk, hoog dynamisch en heterogeen, zeer onvoorspelbaar

Een belangrijk aspect dat tijdens het onderzoek naar voren

Voorbeeld: brand en explosie in binnenstad met

komt is de mensfactor. Als mens hebben we heel snel last

vermisten

van information overload, tijdscompressie en tunnelvisie die leiden tot een beperkt situatiebewustzijn. Hazebroek: ‘In de huidige wijze van commandovoering gaan we daar volledig

HYPOTHESE

aan voorbij. Iedere mens is feilbaar, dus ook een bevelvoerder en de officieren. Om commandovoerders te ondersteunen

In het onderzoek ging men van volgende hypothese uit: het

en de menselijke feilbaarheid zo klein mogelijk te maken,

(huidige) hiërarchische commandotype past het beste bij

stellen de onderzoekers vijf hulpmiddelen voor; het stop-

simpele incidenten, het specialistische commandotype bij in-

bord, de eierwekker, het stoplicht, het controlelampje en

gewikkelde incidenten en swarming bij complexe incidenten.

de stoeptegel.

Deze hypothese is getoetst tijdens experimenten waar met

Met deze hulpmiddelen wordt je gedwongen om even stil te

de drie commandotypen een simpel, ingewikkeld en complex

staan en na te denken. We weten bijvoorbeeld wel dat je als

incident bestreden zijn. Tijdens de experimenten bleek de

commandovoerder erop beducht moet zijn dat je ter plaatse

hypothese voor een belangrijk deel te kloppen. Je behaalt

niet direct het incident ingezogen wordt. Maar in de praktijk

de beste resultaten bij een ingewikkeld incident door een

gebeurt dat vaak toch. Met de stoeptegel organiseer je ie-

specialist te laten adviseren. Bij een incident onder hoge

mand die meekijkt en kritische vragen stelt. Werk je bijvoor-

druk en met weinig overzicht geeft swarming het snelste en

beeld volgens het beleid voor arbeidsveiligheid? Maak je de

beste resultaat. Alleen de toepassing van de hiërarchische

goede keuzes in de incidentbestrijding? Dit kan bijvoorbeeld

commandostructuur bij het simpele incidenttype bleek niet

worden gedaan door een tweede LVO. De stoeptegel is dus

te kloppen.

eigenlijk niets meer en niets minder dan het organiseren van een stukje reflectie.

Wat volgens de theorie een simpel incident was, werd door de deelnemers niet als simpel maar als complex ervaren.

AUTOMATISCHE STRESSREACTIES

Daardoor zag je ook dat de commandovoering minder hiërarchisch was dan je volgens het model zou verwachten en

Alle bevelvoerders en officieren ervaren een bepaalde mate

dit zien we in de praktijk ook veel gebeuren.

van stress bij het bestrijden van incidenten. In de tweede serie experimenten onderzocht de Brandweeracademie in

Wij concluderen dat je in de commandovoering bij acute,

hoeverre er een relatie is tussen ervaring van brandweerlie-

grote incidenten het beste kunt starten met swarming. Dit

den en automatische stressreacties. ‘Dit onderzoek was niet

zorgt voor snelle inzet door de autopompen en geeft tegelijk

alleen voor ons, maar ook wereldwijd erg nieuw. We heb-

tijd om de situatie als geheel scherp te krijgen. Afhankelijk van

ben naar aanleiding van dit experiment een sterk vermoeden

het incident en de mate van overzicht maak je daarna de keus

dat onervaren officieren een ander type van automatische

of en op welk moment overgeschakeld moet worden naar

stressreactie vertonen in dreigende, complexe situaties dan

het hiërarchische of specialistische commandotype.

ervaren officieren. Bovendien lijkt het er op dat ervaren officieren in dreigende situaties de hoofdzaken van het incident

Deze werkwijze lijkt ook erg op hoe er in de praktijk wordt

beter in zich opnemen dan onervaren officieren.

gewerkt, maar is wel een verschil met hoe we mensen nu opleiden en oefenen. In de officiële structuur verwachten we

Ervaring lijkt er dus toe te doen en dat is in overeenstemming

nu immers van een officier dat hij bij aankomst direct leiding

met theorie over bijvoorbeeld ‘herkennen doet beslissen’,

Een andere kijk op brandbestrijding

de firE dEfEndEr is een sterk, innovatief waternevelscherm dat voor iedere situatie een specifieke en vooral betrouwbare brandbeveiligingsoplossing.

BrABO - Algemene brandbeveiliging Toekomstlaan 1A B2170 - Merksem-Antwerpen BElGiĂ&#x2039; T: 03/6454805 f: 03/6453962

www.firEdEfEndEr.nl

aldus Hazebroek. Maar er is ook waargenomen dat oudere deelnemers óók minder last van automatische stressreacties hebben. ‘We zijn er nog niet helemaal over uit of de specifieke types stressreacties juist helpen bij het bepalen van de inzet of dat het dit tegenwerkt. Daar is nog vervolgonderzoek

Cdt Hans Hazebroek op het BVV Brandweercongres 2015 Foto: Pierre-Henri Demeyere

voor nodig.’

MINDFULNESS Het derde experiment gaat in op de vraag hoe mindfulness het beste binnen de brandweer kan worden geïntroduceerd. In fase één van het onderzoek hadden we al aangetoond dat mindfulness kan helpen in de operationele brandweerprak-

zebroek nog niet. ‘De onderzoekers van de Universiteit van

tijk. Het geeft je tools om rustiger te blijven in stressvolle si-

Utrecht willen dit graag met ons oppakken. Maar of wij dit

tuaties.

kunnen doen hangt ook af van de prioriteit die Brandweer

Maar we weten ook dat het een wat zweverig karakter heeft

Nederland eraan stelt.’

en dat dat niet past bij de brandweer’, legt Hazebroek uit. ‘We hebben mindfulness geïntroduceerd bij twee groepen offi-

Vanaf dit najaar gaat de Brandweeracademie een database

cieren. Zij denken dat ze er echt wat mee kunnen in de ope-

over grootschalig optreden beginnen en vullen. Praktisch

rationele praktijk. Maar bij de introductie is het wel van belang

betekent dit dat er na een zeer grote brand of hulpverlening

dat we het stoere karakter ervan benadrukken. De Navy Seals

altijd gegevens verzameld gaan worden over het incident, de

en de smokejumpers gebruiken bijvoorbeeld ook mindful-

genomen besluiten en het commandotype dat is toegepast.

ness.’ De smokejumpers zijn brandweerlieden in Amerika

‘Daarvoor zoeken we de hulp van de regio’s.’

die bij grote bosbranden met een parachute uit een vliegtuig springen om een bosbrand te bestrijden. Nadat zij enkele ja-

Het volledige verslag van dit onderzoek vind je hier:

ren geleden een groot ongeval hebben meegemaakt waarbij

http://www.ifv.nl/advieseninnovatie/Paginas/

meerdere smokejumpers waren ingesloten door het vuur en

Onderzoek-Situationele-commandovoering-bij-

omkwamen, hebben zij mindfulness geïntroduceerd. ‘Door-

de-brandweer-gepubliceerd.aspx

dat je tools hebt om rustig na te denken, kun je stress onderdrukken, wordt je situatiebewustzijn groter en kan je risico’s

Auteur: Jildou Visser

beter inschatten’, vertelt Hazebroek.

IMPLEMENTATIE De resultaten van het onderzoek liggen er en worden aangeboden aan de programmaraad Incidentbestrijding van Brandweer Nederland. ‘Het is aan hen om al dan niet met deze conclusies verder te gaan. Daarbij kunnen wij natuurlijk ondersteunen, maar namens de Raad van Brandweercommandanten zijn zij de sturende partij’, aldus Hazebroek. ‘Wij nemen als Brandweeracademie wel onze eigen verantwoordelijkheid door ervoor te zorgen dat deze kennis wordt verwerkt in de opleidingen tot OVD, HOVD (in België te vergelijken met opleiding Off 1, 2 en 3) en AGS, zodat deze commandovoerders volgens deze principes worden opgeleid.’ Of er een vervolgonderzoek komt naar de vraag in hoeverre freezing kan helpen in de commandovoering, weet Ha-

Foto: Robert Dekock

Nieuw in ons gamma de HPS 7000 Pro De DrĂ¤ger HPS 7000 Pro brandweerhelm is een klasse apart, dit heeft het te danken door het innovatieve , sportieve en dynamisch design, ergonomische pasvorm en componenten, waardoor het een multifunctioneel oplossingen biedt en dit terwijl het een optimale bescherming biedt tijdens elke operatie .

De HPS 7000 Pro is een volledige brandweerhelm met :

* schermende bril. * Gezicht bescherming (vizier). * GeĂŻntegreerde helm lamp . * Nek bescherming.

Voor meer informatie www.draeger.com

BVV-INFO BVV-NETWERK UIT DE STARTBLOKeeKnEneNtwerk van

veruitbouw van BVV is gestart met de afom n is De bedoeling hierva schillende domeinen. eningszones verschillende hulpverl gevaardigden uit de ces te delen, kennis en best practi samen te brengen, muleren … n, aanbevelingen te for standpunten in te neme

nes

aardigen vanuit de zo

Gemandateerde afgev

de vroegere erk is verschillend van Dit nieuwe BVV-netw ordiging als vlak van vertegenwo celwerking, zowel op werking. ndateerden zijn de experten gema In het BVV-netwerk l), die door amse zones en Brusse uit de 21 zones (20 Vla . Zij krijgen n worden afgevaardigd de zonecommandante punt in vanuit t en nemen een stand een bepaalde opdrach t naar overnetwerk wordt gezoch de zone. Binnen het De door het illen in standpunten. eenkomsten en versch eds terugste standpunten worden netwerk ingenomen zonebestuur. nale netwerk en het gekoppeld naar het zo , bepaalt de zen van de netwerken Op basis van de advie BVV haar adviezen. raad van bestuur van

DGH De werkgroepen bin nen de Nationale Ra ad voor Dringende Medische Hulpverl ening hebben hun ad viezen geformuleerd. De BVV heeft – samen met de andere partners – constructief meegewerkt aan deze werkgroepe n. In november heeft BVV nog eens ha ar bezorgdheden geuit bij het kabinet Volksgezondheid. Het is nu aan de politie k om knopen door te hakken: welke kwaliteit wil ze de bevolking aanbieden, we lke partners mogen dat uitvoeren en welk budget staat hie r tegenover? In 2016 ver wachten we dat minis ter van Volksgezondheid De Block haar plannen uit rolt.

ZWAAR BEROEP

BVV heeft haar netwerken HR en welzijn op het werk geactiveerd om argumenten te verzamelen rond de erkenning als zwaar beroep. Begin 2016 wordt er in de pensioencommissie immers een algemene nota opgemaakt, waar de criteria zware/penibele beroepen of taken gedefinieerd worden. Dit zal dan gevolgen hebben voor de zogenaamde tantième of loopbaanbreuk waarmee het pensioenbedrag en/of -leeftijd wordt berekend. BVV bundelt alle argumenten van onze specialisten en van het wetenschappelijk onderzoek uit binnen- (en vooral) buitenland. Deze argumenten zullen we Goed nieuws! Het educatief verlof voor vrijwilligers is eindelijk in zicht. Bindelen met de vakbonden, nenkort zal Vlaams minister van werk Muyters aan BVV als Vlaamse branddie we ook voor de volle weerfederatie vragen om officieel het verzoek tot erkenning in te dienen. Deze 100 % zullen steunen bij erkenning moet het voor vrijwilligers gemakkelijker maken hun opleiding en de onderhandelingen over permanente vorming in te passen in hun privé leven. In ruil zullen de bedrijde erkenning als zwaar ven kunnen genieten van een aantal incentives. De beleidsmakers hebben zich beroep. hierbij vooral laten inspireren door het Franse model.

EDUCATIEF VERLOF

Wie grasduint in de beleidsadviezen, memoranda en ontwerpstatuten die BVV in de voorbije 10 jaar heeft geproduceerd, zal merken dat educatief verlof voor vrijwilligers steeds vooraan op de agenda stond. En dan zwijgen we nog over het actief lobbywerk bij politici en (vooral) werkgeversorganisaties. We zijn dan ook blij dat de betrokken regeringen hier eindelijk gevolg aan geven en de procedure hebben ingezet. 9

CONGRES FIRE & FUTURE PROOF Terugblik op een geslaagde editie

Zaterdag 17 oktober zakten meer dan 400 brandweerlieden af naar Kortrijk voor het congres ‘Fire & Future Proof’, georganiseerd door Brandweervereniging Vlaanderen en BVV West-Vlaanderen, met HVZ Fluvia als gastheer.

Dit jaar stond het congres in het teken van de brandweer van de toekomst en nieuwe technologieën. Dat werd al snel duidelijk met de opening, waarbij minister Jan Jambon wees op de uitdagingen waar we als brandweer vandaag en morgen mee te maken krijgen. Na de speech van de minister en kolonel Chris Addiers gaf brandweerman Kurt Vollmacher (zone Centrum) voor een volle aula een boeiende uiteenzetting over de voertuigen van de nieuwe generatie.

Na de plenaire sessie konden de aanwezigen zelf hun programma samenstellen uit workshops als Virtueel leren, Arbeidshygiëne als wapen tegen kanker, een garagesessie in de afdeling automechanica van Vives, en veel meer. Massale belangstelling was er vooral voor de presentaties van Ricardo Weewer en Hans Hazebroek van het Instituut Fysieke Veiligheid (NL), respectievelijk over brandverloop in woningen en kol Chris Addiers 10

Minister Jan Jambon

situationele commandovoering.

Foto: Sybren Vanneste

In de pauzes kregen de congresdeelnemers de kans om

bediend door de collega’s van de Civiele Bescherming, die de

een bezoekje te brengen aan de talrijke standhouders in de

demonstratie mooi in beeld bracht vanuit de lucht.

beurshal. Het congres Fire & Future Proof was een geslaagde editie, Tot slot vond op het buitenplein van de campus een spec-

waarbij brandweerlieden uit alle regio’s de kans hadden om

taculaire demonstratie plaats over brandbestrijding bij

elkaar te ontmoeten en samen vorm te geven aan deze bij-

voertuigen op alternatieve aandrijvingen. De Franse brand-

zondere dag. Bedankt aan alle aanwezigen! Dank aan alle

weerofficieren van CTIF bespraken de diverse aandrijvingen

exposanten en sponsors! Hopelijk zijn jullie ook volgend jaar

(waterstof, CNG, LNG, LPG, hybride, elektrisch) en lichtten

weer van de partij.

toe hoe zij één uniforme aanvalsmethode uitwerkten die nu in heel Frankrijk wordt gehanteerd. Een aanvalsploeg van

Wat vond jij van het congres Fire & Future Proof?

Fluvia mocht de proef op de som nemen door een wrak te

Stuur je opmerkingen en suggesties naar

benaderen met lagedruk. De uitleg van de instructeurs werd

info@brandweervlaanderen.be

aan de hand van filmpjes op een grote video wall gedemonstreerd. Het scherm stond ook in verbinding met een drone,

Foto’s: Pierre-Henri Demeyere

Foto: Sybren Vanneste

Gallet F1 XF Brandweerhelm

Uw inzet redt levens. MSA beschermt uw leven.

Omdat uw veiligheid onze prioriteit is, introduceert MSA de nieuwe Gallet F1 XF Brandweerhelm: innovatieve geïntegreerde verlichting voor optimaal zicht, instelbare hoogwaardige veiligheidsbril met universele pasvorm, nieuw ontworpen binnenwerk voor optimaal comfort… Betrouwbaar. Duurzaam. Gallet F1 XF.

MSA BELGIUM BVBA Telefoon: +32 (0)3 491 91 50 e-mail: info.be@MSAsafety.com

www.MSAsafety.com

Omdat elk leven een doel heeft...

Foto: Warre St Germain

OPEN CONGRES IFIW 2015 IN BELGIË In de week van 14 september had in België de jaarlijkse meeting van IFIW plaats. Deze meeting werd gevolgd door een open congres waar brandweermensen uit 20 verschillende landen aanwezig waren.

WAT IS IFIW?

DE WORKSHOP

IFIW staat voor International Fire Instructor’s Workshop. Het

Dit jaar bestond de workshop uit 2 dagen. Er werd anderhalve

is een organisatie die in 2008 werd opgericht door dr. Stefan

dag gediscussieerd in de groep over brandgerelateerde the-

Svensson uit Zweden. Hij nodigde toen een tiental brand-

ma’s. De eerste dag werd “the Belgian day” gedoopt omdat er

weerlui en wetenschappers uit naar Revinge waar één van de

telkens een Belg een thema voorstelde waarover vervolgens

Zweedse brandweerscholen gevestigd is.

anderhalf uur gediscussieerd werd.

Het was zijn bedoeling om vooraanstaande instructeurs in contact te brengen met wetenschappers die onderzoek doen naar brandbestrijding. Dr. Svensson’s idee was om een kleine groep mensen ideeën te laten uitwisselen, om een kruisbe-

Minister Jan Jambon in gesprek met Karel Lambert over de brandweeropleidingen. (Foto: Siemco Baaij)

stuiving te krijgen tussen instructeurs en wetenschappers. Sedert 2008 is de groep elk jaar samengekomen: Australië 2009, Canada 2010, VS 2011, Duitsland 2012, Kroatië 2013, Polen 2014 en dit jaar in België. De groep is gegroeid doorheen de jaren. Aangezien uitwisseling tussen mensen het hoofddoel is, houden we de grootte van de groep beperkt. Er zijn echter veel mensen geïnteresseerd in wat die groep te vertellen heeft. Meestal is het neusje van de zalm op vlak van brandbestrijding (in gebouwen) vertegenwoordigd in de workshop. Sedert de 2e editie in 2009 is er een open congres gekoppeld aan IFIW. Op die manier kunnen brandweerlui delen in de kennis die de deelnemers aan de workshop te bieden hebben.

De aanwezigen tijdens IFIW 2015. (Foto: Pieter Maes)

De thema’s waren “brand & brandbestrijding in parkeerga-

De tweede dag werd in de voormiddag verder gediscussi-

rages”, “de warmtebeeldcamera”, “opleiding en bijscholing

eerd. De voor- en nadelen van CAFS werden uitgebreid be-

van CFBT-instructeurs” en “het olievlekmodel binnen health

sproken. Het tweede thema was een conceptuele discussie

& hygiene”. De dag werd afgesloten door een speech van de

over waarom de meeste branden klein blijven maar sommige

minister van Binnenlandse Zaken, Jan Jambon. Hij kwam er

niet.

aankondigen dat het nieuwe Koninklijk Besluit over de opleiding nog dezelfde week zou goedgekeurd worden. Hij maak-

De namiddag werd ingevuld met live fire training. De groep

te ook kort kennis met alle deelnemers aan de Workshop.

werd opgedeeld in kleinere groepen. Verschillende oefeningen uit de AT-reeks voor de attack cell werden gedraaid met Belgische instructeurs en internationale deelnemers. Daarnaast was er ook een groep die de gevorderde oefening in de T-cell deed. Het was voor de Belgische instructeurs een kans om feedback te krijgen van topinstructeurs uit de hele wereld. De namiddag werd door iedereen goed gesmaakt.

IFIW+ Op de derde congresdag kwamen een 70-tal brandweerlui de kerngroep vervoegen. De groep werd opgedeeld in vier subgroepen. De doelstelling van de dag was discussiëren over brandweergerelateerde onderwerpen. Er waren vier onderwerpen vooraf vastgelegd: › De studie van UL over horizontale ventilatie › Het nodige debiet bij brandbestrijding › De implicatie van de resultaten van de experimenten op Foto: Warre St Germain

Governer’s Island door UL, NIST en FDNY › Invloed van voertuigbemanning.

Panelgesprek met de 4 auteurs van het boek “3D Firefighting”. (Foto: Siemco Baaij)

Dit resulteerde in een dag vol interessante discussies. Door

meer de bijbel voor de moderne brandbestrijding. Het pu-

het concept kregen meer mensen de kans om mee te dis-

bliek kreeg de kans om vragen te stellen aan de auteurs.

cussiëren met de verschillende grote namen die voor dit event naar België gekomen waren. De dag werd afgesloten

DANK AAN

met een barbecue waaraan alle aanwezigen konden deelnemen. Er werd dan ook ijverig nagepraat.

Het hele gebeuren werd georganiseerd door een beperkte ploeg mensen. Belangrijke financiële ondersteuning kwam er

HET CONGRES

van Underwriters Laboratories. De Vlaams-Brabantse brandweerschool PIVO stelde haar infrastructuur ter beschikking

Op vrijdag en zaterdag volgde dan het open congres. Een

terwijl Brandweer Brussel een deel van de logistiek ter be-

150-tal mensen uit 20 verschillende landen was afgezakt

schikking stelde om de internationale deelnemers te onder-

naar het PIVO te Asse om te komen luisteren naar de voor-

steunen. Soldats du feu magazine zorgde voor publiciteit in

drachten.

Frankrijk en CFBT-BE zorgde voor de omkadering van het gebeuren. Dankzij al deze mensen en organisaties werd IFIW

Het kruim van de internationale instructeurs gaf op dit con-

2015 een groot succes.

gres een lezing. De vier auteurs van het boek “3D firefighting” (Paul Grimwood, Ed Hartin, John McDonough & Shan Raffel) ontmoetten elkaar voor de tweede keer in levende lijve. Elk van hen gaf op dit congres een interessante lezing. Paul Grimwood gaf aan dat dit congres zijn afscheid van het internationale circuit was.

De organisatoren van IFIW 2015. Van links naar rechts: Hein Vandenberghe, Karel Lambert, Maurice Grumeau & German Berckmans. (Foto: Soldats du feu magazine)

Andere interessante lezingen werden geven door collega’s uit Spanje, België, Zwitserland, Frankrijk, Turkije, Zweden en de VS. Het was dus een erg internationale line-up. Er kwamen heel wat thema’s aan bod: Opleiding en het onderhouden van competenties, overlevingskansen van slachtoffers in functie van de inzet van de brandweer, vooruitgang bij de brandweer, onderzoek naar nieuwe tactieken, het nodige debiet bij branden in complexe gebouwen, tactieken uit verschillende landen en brandbestrijding in tunnels. Een extra leuk element op het congres was het panelgesprek met de vier auteurs van 3D firefighting. Dit boek is min of

KORT NIEUWS BRANDWEERMAN IN NOOD Het Brandweerman In Nood project (BIN) is gestart met een viertal brandweermannen van brandweer Brussel. Na een zoveelste dodelijk ongeval met een brandweerman (Mons, 23/11/2011) zijn ze op zoek gegaan naar oplossingen. Hoe kunnen we reageren als we zelf slachtoffers worden, als onze collega’s hulp nodig hebben. Het antwoord leek op dat moment het Rapid Intervention Team (RIT) concept te zijn dat in de USA is ontwikkeld om brandweermensen te kunnen redden. Daarop trokken vier brandweermannen naar de USA om opleidingen te volgen betreffende RIT operaties en te bepalen wat er voor ons bruikbaar kon zijn. Bij terugkomst werd met ondersteuning van het Opleidingscentrum voor de Brusselse Brandweer (OCBB) en met goedkeuring van het Federaal Kenniscentrum voor de Brandweer (KCCE) beslist een pilootproject te draaien bij brandweer Brussel. Dit pilootproject betreft 1 module uit het BIN geheel: Fireground Survival. Dit pilootproject werd afgesloten met de beslissing om elke brandweerman in België toegang te geven tot de opleiding BIN Fireground Survival. Het gehele BIN project omvat eigenlijk 7 modules die elk hun invulling en plaats zullen krijgen: • Fireground Survival • Zelfredding • Reddingstechnieken • Breaching • Warmtebeeldcamera • Grote volumes • Coördinatie BIN werd al voorgesteld op het BVV-congres van 2014 en wordt nu door het Kenniscentrum stelselmatig geïntegreerd in de nieuwe brandweeropleidingen (basis- en voortgezette opleidingen). Ga alvast naar www.brandweermaninnood.be voor meer info.

Foto’s: Pieter Maes 16

NIEUW KB OPLEIDING Het nieuwe KB opleiding is goedgekeurd. Dit langverwachte KB vormt zo’n beetje het sluitstuk van de brandhervorming. Naast de inhoud van de cursussen (zie p. 18-19), regelt dit KB nog een heleboel andere zaken: gelijkstellingen, de erkenning en subsidiëring van brandweerscholen, de voortgezette en permanente opleidingen … Bovendien zorgt dit KB ervoor dat de zones nu nieuwe aanwervingen en bevorderingen kunnen doen. Wil je het hele KB eens op je gemak nalezen: surf naar www.brandweervlaanderen.be (klik op ‘Wetgeving’).

FEDERAAL GESCHIKTHEIDSATTEST EN BRANDWEERMAN/-VROUW WORDEN Veel ambitieuze jongens en meisjes hebben de proeven voor het federaal geschiktheidsattest (FGA) afgelegd. Sinds 1 januari 2015 is dit attest nodig om aangeworven te kunnen worden door een zone. Het bewijst dat je in staat bent de opleiding tot een goed einde te brengen. Opvallend is dat de handvaardigheidstest de grootste struikelblok blijkt te zijn. Al was dit door korpsen die deze test al langer als toegangsproef hanteerden wel voorspeld. Het attest geeft geen garantie op een job als brandweerman of -vrouw. Daarvoor moet je eerst gaan aankloppen bij een zone. Veel zones zullen in de loop van 2016 wel aanwervingen doen, maar wellicht niet zo massaal om alle FGA-bezitters aan een plaatsje te helpen. Voor vrijwilligers geldt er bovendien een woonplaatsverplichting, dus hun plaatsen zijn sowieso beperkt tot mensen die rond die bepaalde post wonen. Dat zal hier en daar wel voor de nodige ontgoochelingen zorgen. In de toekomst zullen vraag (vanuit de zones/posten) en aanbod (proeven voor het FGA) wellicht beter op elkaar afgestemd worden.

DE NIEUWE OPLEIDINGEN Het sluitstuk van de hervorming is het KB opleiding. Op basis van dit KB worden er nieuwe cursussen voor het brandweerpersoneel geschreven. De inhoud van de cursussen sluit aan bij de nieuwe functiebeschrijvingen voor elke graad. De inhoud en duur van de cursussen zijn gevoelig uitgebreid. Hiermee plaatsen we de Belgische brandweer weer op niveau van onze buitenlandse collega’s en geven we een antwoord op nieuwe maatschappelijke en technologische evoluties. Meteen gaat de aandacht

GEVAARLIJKE STOFFEN Nieuw is een (beperkt) basispakket IGS voor het niveau brandweerman. In de cursus sergeant is gevaarlijke stoffen een belangrijk onderdeel. Naast elementaire chemie, komen o.m. aan bod: informatiebronnen, meten en detecteren, inzet bij chemische, biologische en nucleaire incidenten, pijpleidingen, asbest, gevaarlijk transport … Maquetteoefeningen zullen de toekomstige sergeant trainen bij de tactiek en bevelvoering. De rol van bevelhebber als eerste intervenant wordt immers serieus opgewaardeerd.

BRANDBESTRIJDING Het onderdeel brandbestrijding voor de brandweerman is volledig geactualiseerd en aangevuld met de laatste technieken en bevindingen rond brandverloop, ventilatie, blusprincipes … expertise waaraan we hier in België geen gebrek hebben. Ook de warme oefeningen worden uitgebreid. Nieuw is ook een kleine introductie brandoorzaken. Kwestie van minder sporen uit te wissen voor het politioneel onderzoek. De sergeant krijgt een grondige vorming in brandgedrag en brandfysica, straalpijptechnieken, G-RSTV, complexe brandsituaties, ventilatietechnieken, CFBT. Ook hier weer tactiek en bevelvoering en een pakket warme oefeningen.

TECHNISCHE HULPVERLENING Voor het niveau brandweerman is dit serieus uitgebreid t.o.v. vroeger. Het zijn dan ook zaken waarmee elke brandweerm/v dikwijls mee in contact komt. Ten eerste is er een uitgebreid deel ontzetting. Hierin wordt gefocust op de ontzetting van personenwagens. Speciale aandacht gaat er naar nieuwe voertuigentechnologie. Een voorsmaakje hebben de deelnemers van het BVV-congres 2015 al gekregen. Naast ontzetting komen in dit deel verder aan bod: procedure incidenten op de openbare weg, pompen, redden van personen (lift, brand, instorting, water …), basiskennis constructie, elektriciteit en mechanica, werken met gevaarlijk materieel, verdelgen van wespen en het omgaan met dieren in nood. In de cursus sergeant wordt dit pakket uitgebreid met tactiek en bevelvoering. Er wordt grondiger ingegaan op nieuwe voertuigtechnologieën, op ontzetting (niveau B: vrachtwagens, spoorvoertuigen …) en basisfysica.

VOOR DE BRANDWEER voor (arbeids)veiligheid fors vooruit. Heel het voorbereidende werk voor deze opleidingen werd verricht door de werkgroep ETE van het KCCE (kenniscentrum voor civiele veiligheid). De inhoud wordt telkens door specialisten in een bepaald vakgebied uitgeschreven. Voor officieren is er meer aandacht voor fire safety engineering, gevaarlijke stoffen, crisisbeheer en management. De opleidingen voor het basis- en middenkader worden hieronder geﾃｯllustreerd aan de hand van deze schitterende cartoon van Paul Combs.

HYGIﾃ起E Hygiﾃｫne bij de brandweer wordt steeds belangrijker. Het is het krachtigste wapen in de strijd tegen het fenomeen kanker bij de brandweer. De nieuwe opleidingen besteden meer aandacht aan procedures en principes van arbeidsveiligheid.

BIN Nieuw is een introductie van de procedure Brandweerman in Nood (BIN). Dit werd al voorgesteld tijdens het BVV-congres 2014. Het is een uitdagende en inspirerende training, maar nodig voor ons aller veiligheid. In de cursus brandweerman, krijgt elke aspirant pompier een introductie.

INCIDENT COMMAND SYSTEM ICS wordt over alle cursussen, van laag tot hoog, uitgerold. Voor de brandweerman/ vrouw gaat het over de basisprincipes. Vanaf sergeant en vervolgens meer uitgebreid in de officiersopleidingen (crisisbeheer 1, 2 en 3) wordt het ICS verankerd in het optreden van de Belgische brandweer. Zo zijn we weer mee met de grote voorbeelden uit Nederland, Scandinaviﾃｫ en de UK.

KORPORAAL EN ADJUDANT Deze cursussen zijn in omvang fel verminderd. Veel van de inhouden werd naar het brevet met de lagere graad verplaatst. Dit is geheel in de lijn met de nieuwe functiebeschrijvingen. De opleidingen korporaal en adjudant focussen zich meer op arbeidsveiligheid, administratie en coaching.

LEVENSREDDENDE HANDELINGEN Het werken met een AED behoort nu standaard bij de reanimatie-opleiding. Ook komt er standaard meer aandacht voor FIST.

Foto: Warre St Germain

WAT TE DOEN BIJ BRAND? In de afgelopen 10 jaar is er erg veel veranderd op vlak van brandbestrijding. Er is erg veel inzicht over brandgedrag bij gekomen. De brandweer weet nu beter met welke problemen ze geconfronteerd wordt tijdens brandbestrijding. Er zijn meer problemen dan vroeger. Nieuwe bouwwijzen hebben geleid tot ondergeventileerde branden. Brandbestrijding is veelzijdiger geworden. Het brandgedrag is sterk veranderd.

De goede kant van de zaak is dat er een heleboel oplossingen

1 CRITICAL TASK ANALYSIS

bedacht zijn die kunnen gebruikt worden om dergelijke problemen op te lossen. Heel wat brandweerlui merken echter

De hervorming van de brandweer heeft de discussie op gang

op dat ze door de bomen het bos niet meer zien. Dit artikel

gebracht over het aantal mensen dat in een autopomp dient

heeft als doel om een aantal situaties en een mogelijke op-

te zitten. Een bemanning van zes brandweerlui zou de stan-

lossing op een rij te zetten.

daard worden. Tegenwoordig gaan echter meer stemmen op om met 2 x 4 mensen buiten te rijden in de landelijke gebie-

Figuur 1: Een autopomp met zes bemanningsleden bestaat uit een bevelvoerder, een chauffeur en twee duo’s. Hierdoor kunnen twee taken tegelijk uitgevoerd worden. © Foto: Patrick Verhaeghe

den. Soms zijn daar minder dan 6 brandweerlui beschikbaar. Beroepskrachten inzetten is daar geen optie omwille van een te klein aantal interventies. Een autopomp met zes mensen zal meer kunnen dan een autopomp met vier mensen. Dit betekent echter niet dat een autopomp met vier mensen niets kan doen. Het betekent ook niet dat een voertuig met zes alles kan doen. In beide gevallen zal de bevelvoerder een inschatting moet maken. In het Engels heet dit een “cricital task analysis”, een kritische taakanalyse. Welke taken moeten eerst uitgevoerd te worden? Hij zal hierbij rekening dienen te houden met de grootte van de brand, de aard van het pand waarin de brand

woedt, het aantal mensen dat hij ter beschikking heeft, hun

voerders die deze keuzes zullen moeten maken.

opleidingsniveau en ervaring, zijn eigen kennis en kunde, de snelheid waarmee versterking verwacht, …

In de rest van het artikel wordt voor drie brandsituaties een beschrijving gegeven van de verschillende taken die uitge-

Rekening houdend met al deze elementen zal hij moeten

voerd kunnen worden en de ideale volgorde waarin dat kan

bepalen welke taken prioritair zijn. Hij wijst vervolgens taken

gebeuren. De lezer moet wel in het achterhoofd te houden

toe aan zijn ploegleden. Indien de autopomp bemand wordt

dat het gaat over branden in betrekkelijk kleine comparti-

door vier mensen zal er slechts één taak tegelijk kunnen uit-

menten: huizen, kantoren, ziekenhuizen, rusthuizen, hotels,

gevoerd worden. In het stadscentrum van Madrid zitten acht

… Grote gebouwen zoals winkels en fabriekspanden vragen

brandweerlui op de autopomp. Deze ploeg zal tegelijkertijd

een andere aanpak.

drie taken kunnen uitvoeren. Hierbij wordt uitgegaan van het principe dat er een chauffeur-pompbedienaar en een bevel-

2 HET GEVENTILEERDE BRANDVERLOOP

voerder is. Vervolgens worden duo’s gevormd. Per duo kan een taak aangevat worden.

2.1 D e uitslaande, volontwikkelde brand (met reddingen)

In verschillende landen wordt geëxperimenteerd met de be-

Een volontwikkelde brand wordt gekenmerkt door uitslaan-

zetting van een voertuig. In Nederland gebeurt dit onder de

de vlammen. Het is een type brand waarmee de brandweer

noemer “variabele voertuigbezetting”. Voertuigen kunnen 2,

al jarenlang geconfronteerd wordt. In het verleden werd dit

4 of 6 brandweerlui aan boord hebben. Ook in Zweden wordt

vaak aangepakt door verschillende waterstralen in te zetten.

op sommige plaatsen met twee brandweerlui uitgerukt. Het

Het water werd met een volle straal doorheen de openingen

spreekt voor zich dat een ploeg van twee anders zal moeten

gespoten. Meestal werden duizenden liters water ingezet om

werken dan een ploeg van zes. Vooral de bevelvoerder speelt

de brand te blussen. Hierdoor was er vaak meer waterschade

hier een belangrijke rol. Hij beoordeelt welke taken kunnen

dan brandschade. Dankzij de opkomst van de persluchttoe-

worden uitgevoerd en welke moeten wachten totdat er ver-

stellen kon men vanaf de jaren ’80 de brand langs binnen

sterkingen ter plaatse komen. Het spreekt voor zich dat een

aanpakken. Dit lukte veel beter. Een brand kan je namelijk pas

goede opleiding hier onontbeerlijk is. Zolang er slechts één

blussen als je water op de brandhaard kan gooien. Dit lukt

ploeg ter plaatse is, zal het een onderofficier zijn die deze

niet zo goed vanop 20 meter afstand als er doorheen een

keuzes dient te maken. Zodra er een officier ter plaatse is,

raam gemikt moet worden.

wordt hij de spelverdeler en zal hij de taken toewijzen. Dit gebeurt best in overleg met de onderofficieren.

De binnenaanval was een betere manier van werken. In het begin werd veel met volle stralen gewerkt. Vanaf de jaren

Bij brandbestrijding in residentiële gebouwen zal het blussen

2000 werd ook gebruik gemaakt van gaskoeling om te vor-

van de brand bijna altijd de meest kritische taak zijn. Nadat de

deren naar de brand. Tien jaar later kwamen technieken zoals

brand onder controle is (of nadat ploegen zijn ingezet die de

de massieve aanval in gebruik. Deze leidden tot een snellere

brand onder controle zullen brengen), zal de aandacht gaan

knockdown van de brand.

naar reddingen en zoekacties.

Figuur 2: Volontwikkelde brand in Gent.

Afhankelijk van de situatie zal er al dan niet voeding moeten gelegd worden. Het is aan de bevelvoerder om te oordelen of het leggen van voeding meer kritisch is dan het redden van slachtoffers. Hetzelfde geldt voor ventilatie. Dit is ook een taak die zal moeten gebeuren. Tijdens de interventie zal ook moeten nagegaan worden of de brand uitbreiding genomen heeft. De “kubusgedachte” kan hierbij handig zijn. Soms zal die controle echter tijdsintensief zijn. Het is dan mogelijk dat hiervoor één of meerdere ploegen worden ingezet. In de vorige paragraaf wordt een volgorde naar voor geschoven die meestal het beste resultaat zal opleveren. “Meestal” is echter niet hetzelfde als “altijd”. Ook hier zijn het de bevel-

Gedurende de voorbije 60 jaar is er echter een belangrijke verandering in brandgedrag opgetreden. Brand is veel sneller geworden. In de jaren ’50 evolueerde een brand in 30 mi-

IDEALE VOLGORDE UITSLAANDE, VOLONTWIKKELDE BRAND

nuten tot flashover (mits er voldoende ventilatieopeningen aanwezig waren). In de loop van de jaren ’70 was deze tijd al

De ideale volgorde om een dergelijke brand aan te

gekrompen tot 17 minuten. Tegenwoordig is de tijd tot flas-

pakken wordt hieronder op een lijstje gezet:

hover slechts 2 tot 4 minuten. Dit heeft invloed op de werk-

1) Verkenning

methodes van de brandweer. De binnenaanval is gevaarlijker

2) Buitenaanval: 10 à 15 seconden

geworden door het sneller evolueren van de brand. Binnen-

3) Binnenaanval

aanval die in de jaren ’90 veilig waren, zijn dat nu niet meer.

4) Zoektocht & Redding: 1ste en 2de zoektocht 5) Voeding

In de VS heeft men de tactiek “transtional attack” bedacht om

Ventilatie

tegengewicht te bieden aan de sneller evoluerende brand.

Een transitional attack bestaat uit de combinatie van een bui-

6) Nablussing

Nagaan of er uitbreiding is.

tenaanval met een binnenaanval. Eerst wordt de brand neergeslagen met een korte buitenaanval. Hiervoor kan op het gelijkvloers een sproeistraal gebruikt worden. Op de hogere

Nadat de brand neergeslagen is, wordt overgeschakeld op

verdiepingen zal een volle straal gebruikt dienen te worden.

de klassieke binnenaanval. Deze heeft tot de doel de brand

Deze wordt dan typisch gericht op het plafond. Idealiter ge-

af te blussen. Zodra de brand helemaal onder controle is,

beurt dit met een hoog debiet (>400 lpm). Een snelle manier

kan een zoek- of reddingsactie gestart worden. Doordat de

om de buitenaanval uit te voeren is het gebruik van een Ø

brand onder controle is, is het risico voor zowel slachtoffers

45 of Ø 70 mm rechtstreeks aangesloten op de uitlaat van

als brandweermensen sterk verminderd

de pomp. De officier die de interventie leidt zal ervoor kiezen om beEen dergelijke buitenaanval duurt 10 à 15 seconden. Het is dus

paalde taken door één of meerdere ploegen te laten doen.

helemaal niet te vergelijken met de buitenaanval van vroeger

Hij kan ook één of meerdere taken tegelijkertijd laten gebeu-

waarbij een (half) uur aan een stuk van buiten naar binnen

ren. De aanwezigheid van een ladderwagen kan ook een gro-

werd gespoten. Het is gewoon de bedoeling om de brand

te invloed hebben. Zij kunnen aanwezigen op balkons of aan

neer te slaan. De brand wordt als het ware terug geslagen naar

ramen redden. Zij kunnen ook een eerste inschatting maken

de ontwikkelingsfase en heeft opnieuw tijd minuten nodig om

van de uitbreiding van de brand door alle ramen te inspecte-

aan kracht te winnen. Gedurende deze tijd kan de brand niet

ren. Deze opmerking over de ladderwagen geldt ook voor de

uitbreiden. De brandweer kan deze tijd gebruiken om onder

andere types branden die hieronder beschreven staan.

veiligere omstandigheden de binnenaanval uit te voeren.

22 Foto: Warre St Germain

De In-Map software, werd ontwikkeld vanuit het perspectief dat werklast moet kunnen verminderd worden door activa en activiteiten te groeperen rond “interactieve” grondplannen. In-Map werd ontwikkeld met het doel om een algemeen “platform” te bekomen voor bedrijven, waarop verschillende activiteiten kunnen aangemaakt en opgevolgd worden.

Ook voor de brandweer is een vermindering van de werklast mogelijk. Hierbij kan ook zeer ﬂexibel gewerkt worden met een vereenvoudiging van de werkverdeling tussen de brandweer en externe partners.

De eerste “laag” die werd ontwikkeld is gespecialiseerd om in de printer-omgeving en binnen grotere bedrijven, de kosten en workﬂows onder controle te krijgen.

WAT MAG U ZICH HIERBIJ VOORSTELLEN BIJ DE ACTIVITEIT BRANDWEER ?

Grotere klanten zoals Konica, OKI etc werken met de In-Map software om automatisch printerparken op te volgen, kosten te berekenen, tijdig toners te leveren, optimaliseringen door te voeren etc.

Digitalisering van de interventieplannen. Werklastvermindering door deze deels te verschuiven naar de bedrijven toe. Flexibiliteit in de samenwerking met Uw externe partners. Een cloud platform waardoor het mogelijk is om logins en paswoorden aan de deelnemende bedrijven te sturen - hierdoor is het zeer eenvoudig om met de software te starten en is er geen installatie nodig. Alle data ingave en opvragingen gebeuren in een browser.

Graag zijn wij bereid om een en ander toe te lichten via een gesprek of bezoek. Aarzel dus niet om contact met ons op te nemen op Tel. 09-381 33 13 Gsm 0478-280 233 thomas.dekesel@in-map.com

Bedrijven

OGO

nes

Inserts

Tools

Evacuation zone

ones

Save

tion Browser (156) Current Situation

Layers

Danger zone

Demo site 1 (11) Demo building (11) Demo floor 1 (7) Demo floor 2 (4)

Afdelingen

Marketing (11) Logistic (11) Sales (7)

automatic fire extinguishers zone

etg Res ldin Printbui

Het systeem is platform-onafhankelijk : Mac - PC Grondplannen zijn gemakkelijk importeerbaar via upload van jpeg’s of het nemen van foto’s via een iPad. Het systeem kan voor andere taken gebruikt worden, zoals nu reeds het geval is. De software is een “platform” waarbij “lagen” toegevoegd Powered by worden. Brandweer is een aparte laag en hierbinnen kan data min mo Ad Welcom)e,vanDe gade Demo Fire Bri opgeslagen worden, zoals : tor itra min (Ad AFMELDEN TAAL • gevaren-zones • bibliotheken met bepaalde activa, brandblussers, sprinklers etc. bestaan zone ct icon to draw a of zijn altijd Sele later aan te maken. cles

waiting point FB vehi

building 2

open water source

Gebruiksviendelijk. Activa kunnen eenvoudig “gesleept” en verplaatst worden : van 1 gebouw op een bepaalde verdieping, naar een gebouw op een andere site en andere verdieping. driveable acces road

Automatische rapportering ivm activa etc. Opvolging van versies Opvolging van deadlines import van bestaande data

Nieuwste generatie brandweerhelm van Rosenbauer:

de Heros-Titan

▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪

Nieuw type helmschaal met zeer laag gewicht Ergonomisch gevormde helmschaal Eenvoudige instelling voor een perfecte balans Vernieuwde draaiknop voor het vastzetten van de helm op het hoofd Instelbare maskeradapters, verstelbaar in hoogte en langsrichting Demonteren van het binnenwerk op eenvoudige wijze voor reiniging Vernieuwde atex helmlamp met geïntegreerde montage Mogelijkheid om warmtebeeldcamera te monteren op de helm Verbeterd vizier, optische klasse I Gewicht helm, vizier, neklap ca. 1,3 kg

www.rosenbauer.com

www.facebook.com/rosenbauergroup

Fire Technics NV Solvaylaan 6, B-8400 OOSTENDE / België / Belgique Phone: +32 59 34 03 40, Fax: +32 59 34 03 41 info@firetechnics.be

Partner van Rosenbauer.

2.2 Brand in de ontwikkelingsfase Bij een brand in de ontwikkelingsfase is de grootte van de brand beperkt. Normaal gezien is het op één plaats aan het branden. Deze brandhaard produceert hete rookgassen. De stralingswarmte afkomstig van de vlammen en de rookgassen zullen uiteindelijk zorgen voor uitbreiding.

“ Van eerst redden naar eerst blussen” Foto: Warre St Germain

Vroeger werd aangeleerd: “Eerst redden, dan blussen!” In de context van de jaren ’50 was dit een logische keuze. Er was immers meer dan tijd genoeg om een zoekactie te doen. Er

alle ruimtes twee keer doorzocht worden door twee ver-

was bij aankomst van de brandweer ook veel minder rook

schillende ploegen. Mensen maken immers fouten en het

aanwezig dan nu het geval is. Het was dus makkelijker om

is niet onmogelijk dat een slachtoffer niet gevonden wordt

slachtoffers te vinden. Door het veranderde brandgedrag is

door een zoekploeg. De ruimte een tweede keer laten door-

het nu niet mogelijk om – op een veilige manier – eerst te

zoeken, verkleint de kans dat het slachtoffer niet gevonden

zoeken naar slachtoffers. Daarom is het credo nu: “Blus eerst

wordt.

de brand!” Bij een brand in de ontwikkelingsfase zal slechts een beperkHet doel van onze acties blijft ongewijzigd: Mensenlevens

te hoeveelheid water gebruikt worden om de brand te blus-

redden kent de grootste prioriteit. De manier waarop we dat

sen. Hoogstwaarschijnlijk zal dit lukken met de waterinhoud

doel verwezenlijken is echter veranderd. Vroeger werd de

van de tank in de autopomp. Het aanleggen van voeding

grootste kans op succes gegarandeerd door eerst een zoek-

krijgt daarom een lagere prioriteit. Bij een dergelijke brand

tocht te doen. Nu zorgt het blussen van de brand voor de

is het raadzaam om een ventilatie opstelling te maken zodra

grootste kans op succes.

de brand geblust is. Hierdoor wordt de rook geëvacueerd. Dit zorgt voor makkelijker werk voor de aanvalsploegen die dan

Nadat één of meerdere blusploegen naar binnen gestuurd

bezig zijn met de nablussing. Daarnaast verhogen de overle-

zijn, wordt best aan de volgende ploegen gevraagd om een

vingskansen van eventuele slachtoffers die nog niet gevon-

zoekactie te starten. Idealiter wordt zowel een “primary se-

den zijn.

arch” als een “secundary search” uitgevoerd. Dit houdt in dat In praktijk zal in België meestal gekozen worden om search & rescue als tweede prioriteit te nemen. Dikwijls zal de zoektocht naar slachtoffers al gestart worden terwijl de blusactie

IDEALE VOLGORDE BRAND IN ONTWIKKELINGSFASE

nog bezig is. Omdat de brandhaard nog niet onder controle is, wordt nog niet gestart met ventilatie. Het is immers zo dat overdrukventilatie de brand kan aanwakkeren. Het is pas na-

De ideale volgorde om een dergelijke brand aan te

dat de brand onder controle is, dat met ventilatie kan worden

pakken wordt hieronder op een lijstje gezet:

gestart.

1) Verkenning 2) Binnenaanval

Bij een brand in de ontwikkelingsfase is het waarschijnlijk dat

3) Zoektocht & Redding: 1ste en 2de zoektocht

de kans op uitbreiding kleiner is. Veel hangt hier af van het

4) Voeding

type gebouw. In gebouwen waar brandwerende comparti-

Ventilatie

menten aanwezig zijn, zal een brand in de ontwikkelingsfase

zelden leiden tot uitbreiding buiten de compartimenten. De

Nagaan of er uitbreiding is.

5) Nablussing

controle van de eventuele uitbreiding kan daarom een lagere prioriteit krijgen.

3 HET ONDERGEVENTILEERDE BRANDVERLOOP

Foto: Pierre-Henri Demeyere

Bij een brand in het ondergeventileerde brandverloop wordt de brandweer geconfronteerd met de effecten van nieuwe bouwstijlen op brandgedrag. De invoering van dubbel glas heeft geleid tot branden die ventilatie gecontroleerd worden tijdens de ontwikkelingsfase. De brand wordt als het ware gepauzeerd door een gebrek aan ventilatie. De ruimte waarin het brandt, wordt gevuld met rook. Dit geldt ook voor alle andere ruimtes die in open verbinding staan met deze brandende ruimte. De rookproductie zal ertoe leiden dat de mensen die aanwezig zijn in deze ruimtes om het leven komen. Hoogstwaarschijnlijk zal de brandweer niemand kunnen redden in de ruimtes die volledig onder de rook staan. Enkel rookmelders kunnen ervoor zorgen dat deze mensen tijdig de ruimtes verlaten. Studies van UL en IFV tonen echter aan dat bewoners wel (lang) kunnen overleven als ze zich bevinden achter een ge-

“ Zonder maatregelen treedt flashover op na 2 min”

sloten deur. Bij een brand in de living of in de keuken zullen

De aard van de brand vraagt wel dat dit op een verstandige

bewoners 20 à 30 minuten kunnen overleven in de slaapka-

manier gebeurt. Hierboven is uitgelegd dat branden tegen-

mer als de slaapkamerdeur dicht is. Hoewel er dus erg veel

woordig sneller evolueren. Het duurt nog twee tot vier minu-

rook is, kan de brandweer toch reddingen uitvoeren.

ten om te evolueren naar flashover.

Figuur 3: Ondergeventileerde brand. © Foto: Zbigniew Wozniak 26

AUTOVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! Protectas heeft voor u als brandweerman of –vrouw extra gunstige voorwaarden voor uw autoverzekeringen (en dit zowel voor uzelf als voor uw gezinsleden). Aan goede bestuurders kunnen we een tarief aanbieden dat tot de beste van de markt behoort en bovendien geniet u van de service van een professionele makelaar. Zo betaalt u niet te veel maar staat u ook niet alleen in geval van schade.

BRANDVERZEKERING BRANDWEERLIEDEN GOEDKOPER! U, brandweerman of –vrouw, bent expert op het gebied van brandbestrijding én brandpreventie. Tegenover een kleiner risico staat een lagere premie. Daarom biedt Protectas brandweerlieden aangesloten bij een beroeps- of een vrijwilligerskorps, een bedrijfskorps of een federatie, een brandverzekering aan tegen unieke voorwaarden. Wij nemen als voorbeeld iemand die in Aalst (postcode 9300) woont. Het gaat om een aanpalende woning of een appartement, met beveiligingsinstallatie of gepantserde deur. . Gebouw Inhoud Diefstal Als eigenaar Als huurder

Formule 1

Formule 2

Formule 3

Formule 4

Formule 5

Formule 6

150.000 EUR 50.000 EUR 25.000 EUR 214,14 EUR 173,74 EUR

180.000 EUR 60.000 EUR 30.000 EUR 256,42 EUR 207,94 EUR

240.000 EUR 80.000 EUR 40.000 EUR 337,71 EUR 273,07 EUR

300.000 EUR 100.000 EUR 50.000 EUR 421,45 EUR 340,65 EUR

360.000 EUR 120.000 EUR 60.000 EUR 475,81 EUR 408,23 EUR

420.000 EUR 140.000 EUR 70.000 EUR 554,65 EUR 475,81 EUR

De premies zijn inclusief waarborg natuurrampen en taksen - Risicogebieden natuurrampen = aangepaste voorwaarden. Verzekerde waarden > formule 6 zijn eveneens mogelijk.

Familiale- en autoverzekering voor brandweerlieden ook goedkoper.

ANTWOORDSTROOK Ja, ik ben geïnteresseerd in uw uniek aanbod. Ik ben nog geen klant bij Protectas. Gelieve mij informatie voor mijn private verzekeringen te bezorgen op volgend adres: Ik ben reeds klant bij Protectas. Gelieve mij informatie voor mijn autoverzekeringen te bezorgen op volgend adres: Naam: ………………………………. Voornaam: ………………………………… Adres: ………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………. Tel : ………………………………. Korps: ……………………………………... Stuur deze antwoordstrook naar Protectas, Zelliksesteenweg 12 te 1082 Brussel of bel voor meer informatie op het nummer 02/465.91.01 of fax: 02/468.02.34 of e – mail : Info@Protectas.be Registratienummer CDV 16896

IDEALE VOLGORDE BIJ ONDERGEVENTILEERD BRANDVERLOOP Bij ondergeventileerde branden zijn er twee mogelijke manieren om te werk te gaan die een redelijke kans op succes geven: de klassieke aanpak waarbij de binnenaanval wordt gecombineerd met het toepassen van anti-ventilatie en de moderne aanpak waarbij eerst een buitenaanval gedaan wordt om van buitenuit de atmosfeer binnen te verbeteren. Deze laatste

Foto: Pierre-Henri Demeyere

werkwijze zou in Nederland omschreven worden als de offensieve buitenaanval.

Een alternatieve manier van werken is het gebruiken van pier-

KLASSIEKE AANPAK

cing nozzles of de cobra cutting extinguisher. Deze toestellen kunnen water naar binnen spuiten zonder dat er lucht

1) Verkenning

wordt ingebracht. Op die manier wordt de atmosfeer binnen

2) Anti-ventilatie

geïnertiseerd en gekoeld vooraleer er een opening gemaakt

3) Binnenaanval

wordt. Dit zal ertoe leiden dat de brand minder snel zal rea-

4) Zoektocht & Redding

geren als de deur geopend wordt.

5) Ventilatie Voeding

Er is nog maar weinig ervaring met het behandelen van on-

dergeventileerde branden. Het is daarom aangeraden om al-

Nagaan of er uitbreiding is.

6) Nablussing

tijd behoedzaam te werk te gaan. De komende jaren zal de brandweer steeds meer ervaring opdoen met dit type bran-

MODERNE AANPAK

den. Er zal steeds meer info beschikbaar zijn over methodes die succes opleveren.

1) Verkenning 2) Buitenaanval met piercing nozzle/cobra

To be continued …

3) Binnenaanval 4) Zoektocht & Redding

4 BRONNEN

5) Ventilatie Voeding

[1] International Fire Instructor’s Workshop 2015 – België

[2] Lambert Karel, Posten in een netwerk ➔ New tactics,

Nagaan of er uitbreiding is.

6) Nablussing

De brandweerman, september 2011 [3] Lambert Karel, Baaij Siemco, Nieling Hans, Vandenberghe Hein, Brandbestrijding: technisch

Bij een ondergeventileerde brand is deze evolutie gestopt door zuurstofgebrek. Zodra de deur tot de ruimte geopend

bekeken, tactisch toegepast, 2015 [4] Kerber Steve, Analysis of changing residential fire

wordt, kan terug verse lucht toetreden. De brand zal zijn evo-

dynamics and its implications on firefighter operational

lutie hernemen. Indien er dan geen maatregelen worden ge-

timeframes, Fire technology, Vol 48, p 865-891, 2012)

nomen, kan ventilatie geïnduceerde flashover optreden twee

[5] Gesprek met Dennis Berens van Brandweer Oostkamp

minuten nadat de deur geopend werd. Om dit te voorkomen,

over opleiding van brandweermensen

kan de brandweer “door control” toepassen of een rookstopper plaatsen. Momenteel loopt een onderzoeksproject bij UL over het gebruik van overdrukventilatie bij ondergeventileerde branden. Het rapport van dit project wordt verwacht begin 2016. Het zal ongetwijfeld meer inzicht verschaffen in de mogelijkheden van overdrukventilatoren bij ondergeventileerde branden.

Karel Lambert

HET COMPLETE ASSORTIMENT

De juiste pomp voor elke toepassing.

Mast biedt een compleet assortiment aan dompel- en ledigingspompen speciaal ontwikkeld voor de brandweer. Ontdek het volledige aanbod op www.mast-pumpen.de VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 2 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be

VEILIG EN EFFICIËNT SAMENWERKEN VAN HULPDIENSTEN BINNEN ZONE VLAAMSE ARDENNEN Tijdens de “Dag van de veiligheidsdiensten” van 14 september werd het multidisciplinair samenwerkingsprotocol tussen de drie disciplines (brandweer, politie en medische diensten) ondertekend in het bijzijn van o.a. gouverneur Jan Briers.

HET MULTIDISCIPLINAIR SAMENWERKINGSAKKOORD

› van elkaar en aan elkaar lerende organisaties worden, door gemeenschappelijke procedures te ontwikkelen, infomomenten te organiseren en onze werkingen bij te sturen op

Het doel van dit samenwerkingsprotocol is om tot een ge-

basis van debriefingmomenten.

coördineerde, veilige en efficiënte tussenkomst van politie, brandweer en ziekenhuis bij incidenten. Op deze manier kan een kwalitatieve wijze van interveniëren worden nagestreefd. Via dit protocol willen deze drie disciplines volgende te realiseren:

“Brandweer, politie en medische diensten: samen sterker!”

› het verzekeren van de veiligheid en het comfort van slachtoffers, van eigen personeel en van de burgers in het alge-

Met dit samenwerkingsverband verbinden alle partners zich

meen tijdens interventies;

ertoe om samen deze doelstellingen te verwerken in een plan

› het ontwikkelen van een partnership tussen de betrokken disciplines;

waarin de concrete inspanningen van de betrokken partners opgesomd worden.

SCENARIO: POOLSE VRACHTWAGENCHAUFFEUR BELT 112 In maart en begin april was er de multidisciplinaire oefensessie SAVER (Systematic Approach to Victim Entrepment Rescue). Vrij vertaald betekent dit de systematische aanpak van de bevrijding van geknelde slachtoffers bij verkeersongevallen. Een duidelijke communicatie en overleg tussen alle hulpdiensten is hierbij noodzakelijk. Alle (hulp)diensten moeten daarom inzicht hebben in ieders afzonderlijke mogelijkheden, prioriteiten, organisatie en werkwijzen wil men tot een optimale inzet komen. Tijdens de oefensessies werd een verkeersongeval gesimuleerd tussen 2 voertuigen op de parallelweg naast de N42.

tuatie noodzakelijk. Na het opmaken van het sitrep wordt

Het scenario was als volgt: ‘Een verkeersongeval op de N42

gestart met de stabilisatie van de slachtoffers. De prioriteit

richting Geraardsbergen aan kilometerpaal 14.7, waarbij 2

van behandelen en snelheid van bevrijding van een slacht-

voertuigen betrokken waren. Er was geen weet van het aan-

offer wordt bepaald door de toestand van de patiënt. Om dit

tal slachtoffers’. Om het de hulpverleners wat te bemoeilij-

allemaal op elkaar af te stemmen moesten de verantwoor-

ken was de oproeper een Poolse vrachtwagenchauffeur. Een

delijken van de verschillende hulpdiensten een kort overleg-

nieuwsanker en enkele nieuwsgierige kijklustigen waren ook

moment hebben (motorkapoverleg). Hier werden afspraken

aanwezig die het vuur aan de schenen van de hulpverleners

gemaakt over de te nemen maatregelen om de slachtoffers

legden.

zo veilig en snel mogelijk te bevrijden (verkeersveiligheid, wij-

Geert Van Iseghem, adjunct Dir Med Oost-Vlaanderen: “De

ze van bevrijding, oproep bijkomende middelen, …)

112 wordt verwittigd en afhankelijk van de info worden een aantal interventievoertuigen uitgestuurd in de dringen-

Er werden evaluatiefiches opgemaakt om achteraf de knel-

de medische hulpverlening. Een vko (verkeersongeval) met

punten aan te kaarten bij alle disciplines. Daarin werd opge-

een aantal gekwetste en geklemde personen werd als info

nomen: de opstelplaats van de voertuigen, het 7-stappen-

doorgegeven. De eerste inzet is dan ook een ziekenwagen

plan bij de SAVER methode, signalisatie, medisch aspect en

en mug dienst. De eerste hulpdienst ter plaatse maakt steeds

natuurlijk het onderzoek van de politie.

een eerste bilan op (sitrep) om door te geven naar de dienst 112. In deze oefening was dit: 2 zwaargewonde, geklemde

Commissaris Eric Van De Putte van Politiezone Zottegem,

slachtoffers (waarvan 1 bewusteloos) en 1 patiënt die over-

Herzele en Sint-Lievens-houtem, bevoegd voor afdeling in-

leden is.

terventie is ook vol lof over deze oefensessies en samenwer-

Afhankelijk van deze info worden bijkomende middelen in-

king:

gezet; de inzet van een tweede ziekenwagen is in deze si-

Het regelmatig organiseren van dergelijke oefeningen verhoogt de kwaliteit van multidisciplinaire samenwerking op het terrein tussen politie, brandweer en medische diensten en kan uiteindelijk alleen maar leiden tot een verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening naar de slachtoffers toe. Het is tevens een veruitwendiging van het samenwerkingsprotocol tussen de disciplines.’

VTO (= VORMING, TRAINING EN OPLEIDING) Lt. Hans De Vijlder, VTO - coördinator Zone Vlaamse Ardennen - stelt vast dat de invoering van het samenwerkingsprotocol tussen de verschillende hulpdiensten een impact heeft op het niveau van de opleidingen. De verschillende disciplines delen onderling hun kennis door jaarlijks verschillende

opleidingen te organiseren waardoor hun kennisniveau stijgt.

nator Chris Teirlinck, sinds de “Dag van de veiligheidsdien-

Zo maakt D1 & D3 gebruik van de medische discipline voor

sten” regelmatig ingezet bij dergelijke projecten. Op deze

EHBO – opleidingen en kunnen we beroep doen op D3 voor

manier kunnen de leerlingen tijdens hun opleiding reeds

specifieke opleidingen betreffende verkeersregeling en wet-

proeven van de realiteit en doen zij praktijkervaringen op via

gevingen. D1 organiseert dan oefeningen waarin alle aspec-

deze intensieve samenwerking.

ten tussen de verschillende disciplines aanbod komen.

De leerlingen konden er tijdens deze SAVER-sessies zelf ont-

Voor het uitstippelen van deze strategie is er tevens een pro-

dekken wat voor een helse taak het is om mensen uit een

ject – en beleidsgroep opgericht. Hier worden de doelstellin-

wrak te bevrijden. De harde cijfers rond overlevingskansen

gen van de opleidingen bepaald.

deden de jongeren slikken, maar motiveerden hen nog meer

Jaarlijks is er ook een theoretische sessie voorzien in het AZ

toen ze kennis maakten met het stabiliseren en met knip-

Sint-Elisabeth Ziekenhuis Zottegem waar specifieke thema’s

pen van autowrakken. De KA’ers werden van begin tot einde

worden gegeven, eigen aan één bepaalde discipline. Op deze

bij de oefening betrokken: ze namen deel aan de briefing,

sessies worden alle leden van de andere disciplines uitgeno-

debriefing en werden ingeschakeld zowel als slachtoffer,

digd.

automobilist of bijvoorbeeld lid van de pers. De leerlingen moesten getuigen van verantwoordelijkheidszin, inzicht en initiatief; een perfecte test aan het einde van deze werkplekleren-reeks. Zo kregen zij een duidelijk en realistisch beeld van hoe een verkeersongeval wordt behandeld, dit vanaf de oproep tot het takelen van de voertuigen. Na de oefening konden sommige leerlingen het bevrijdingsmaterieel van de brandweer zelf hanteren op een autowrak. Shauni van Droogenbroeck maakte alles mee als slachtoffer, Jordy De Dobbeleer was toeschouwer: “Het was zeer interessant om een oefening van begin tot einde mee te maken. We kregen heel gedetailleerde uitleg, waardoor we een beter zicht hadden op de werking van alle diensten tijdens een multidisciplinaire oefening. Het prikkelt ons ook om aan de slag te gaan als vrijwilliger bij de brandweer.”

Zo werden de afgelopen jaren de volgende thema’s bespro-

Deze samenwerking zorgt voor een win-winsituatie voor zo-

ken:

wel de Hulpverleners, Politie als voor het KA. De leerlingen

› SOP veiligheidsperimeters bij ongeval en brand voor disci-

Integrale Veiligheid krijgen unieke kansen aangeboden en

plines (2011) › Visualisatie ramporganisatie door de verschillende disciplines + praktijk (2012) › Crisiscommunicatie - Dhr. Huub Buijssen – Nederland (2013)

maken kennis met de jobinhoud. Heel wat leerlingen sloten zich reeds aan als vrijwilliger bij een brandweerkorps. Bovendien rekruteert de brandweer op regelmatige basis leerlingen die dankzij de stage binnen hun korps in contact kwamen met de brandweer. Zonder twijfel kan gesproken worden van

› Sporenbewust optreden tijdens interventies (2014)

een succesvol partnership.

Het zou uiteraard ook een meerwaarde betekenen indien

WIN-WIN SITUATIES

deze opleidingen in de toekomst als erkende opleidingsuren kunnen worden beschouwd. Denk hierbij maar aan oplei-

In 2014 en 2015 assisteerden de leerlingen van het KA Ge-

dingsuren voor MEDOV en de voortgezette opleidingen voor

raardsbergen ook tijdens branden veiligheidscontroles bij

D1.

bedrijven. Ze werkten op zelfstandige basis het Veiligheidsinterventieplan uit: een Bereikbaarheidsplan en een Aanvals-

OPLEIDING “INTEGRALE VEILIGHEID” – KA GERAARDSBERGEN

plan. De leerlingen moesten hun theoretische kennis inschakelen en een strategie bedenken om een mogelijke brand aan te pakken. Tevens moeten ze rekening houden met de

Leerlingen van de afdeling “Integrale Veiligheid” van het KA

eigenschappen van gevaarlijke producten en bedenken hoe

Geraardsbergen worden, onder toezicht van cursuscoördi-

een bedrijf in nood het best bereikt kan worden.

DOOR KENNISOVERDRACHT RESPECT CREËREN VOOR ELKAARS WERKWIJZE Waarnemend zonecommandant Peter De Vijlder van de hulpverleningszone Vlaamse Ardennen: “Een geïntegreerde aanpak van onze veiligheidsdiensten werd reeds een 4 tal jaren geleden opgestart op lokaal niveau. Dit resulteerde in heel wat win-win situaties die direct voelbaar zijn op het terrein: politiewagens staan niet meer in de weg van brandweerwagens als deze aankomen op bijv. een woningbrand waarbij een slachtoffer moet gered worden door middel van een autoladder, brandweer vermijdt Werkgroepverantwoordelijke Joris Eeckhout licht toe: “De

het onbewust vernietigen van bruikbare sporen bij brand

WG Interventieplanning is een werkgroep die tot doel heeft

wat het werk van de politie achteraf makkelijker maakt , aan-

om op termijn van elk bedrijf binnen ons grondgebied een

spreekpunten om belangrijke beslissingen te nemen worden

interventieplan op te maken. Een interventieplan is in feite

direct visueel herkend op het interventieterrein, …. Eigenlijk

een fiche die wij als brandweer kunnen hanteren in geval van

allemaal zaken welke standaard in de basisopleiding van

interventie binnen dat bedrijf. Op deze fiche staat heel wat

de diverse hulpdiensten zouden moeten zitten maar nooit

informatie zoals de ligging, de eventuele aanwezigheid van

op de schoolbanken geïntegreerd worden benaderd. Deze

gevaarlijke stoffen, wie te contacteren in geval van interven-

aanpak zal ongetwijfeld op termijn op provinciaal of fede-

tie, het aantal personen dat kan aanwezig zijn,… Tijdens het

raal vlak gecoördineerd worden: we zien alvast dat bepaal-

aanrijden naar de interventie kunnen we op die manier al heel

de provinciale opleidingsinstituten voor veiligheidsdiensten

wat informatie vergaren, wat de interventie en dus ook het

meer en meer kiezen voor integratie, wat op zich een goede

bedrijf zelf ten goede kan komen.

zaak is. Vandaag wensen we als hulpverleningszone alvast

Een dergelijk plan opmaken was dan ook de opdracht van

niet bij de pakken te blijven zitten: onze betrachting is om zo

de studenten van KA Geraadsbergen. Dit maakt het tot een

snel mogelijk met de politiezones en diverse ziekenhuizen

win-win-situatie, voor de studenten en voor brandweerpost

die geografisch deel uitmaken van onze hulpverleningszo-

Zottegem: Post Zottegem heeft er op korte tijd heel wat in-

ne, dergelijke samenwerkingsverbanden uit te breiden. Deze

terventieplannen bij én de studenten hebben ervaring kun-

samenwerking komt trouwens de collegialiteit tussen onze

nen opdoen i.v.m. interventie en preventie.

hulpdiensten ten goede, waardoor we elkaar beter leren ken-

Ze kregen van ons een lijst met de te behandelen bedrijven

nen en ook respecteren bij het uitoefenen van onze soms

en zijn deze gaan bezoeken om op die manier zoveel moge-

zware opdrachten.”

lijk info in te winnen om de plannen op te maken. Aansluitend voerden zij deze plannen en gegevens in via Abi-

De ondertekening van het samenwerkingsprotocol door

Fire (software bestaande uit een reeks “administratieve” mo-

wijlen gouverneur Denys en huidig gouverneur Briers zijn

dules die specifiek ontwikkeld zijn voor de brandweer:

in ieder geval een bevestiging dat het bestuur ook achter

Interventies, Ambulance, Personeel, Preventie), onder be-

dergelijke initiatieven staat, meldt burgemeester Luc Du-

geleiding van de leden van de WG Interventieplanning post

pont, voorzitter van de zoneraad van de hulpverleningszone

Zottegem.

Vlaamse Ardennen.

OPTIMAAL EN ADEQUAAT Wnd postoverste Kapt. G. Gosseye vat kort samen: “Oefenin-

Auteur en fotograaf: Bernard Magerman,

gen zoals deze laten toe om onze werkingen beter op elkaar

Post Zottegem

af te stemmen. Dit resulteert in een veiligere en efficiëntere inzet van alle hulpdiensten. Waar we vroeger vooral parallel werkten naast elkaar, werken we nu intens samen met elkaar. Dit leidt tot het uiteindelijke doel: slachtoffers worden

Ir. Majoor Peter De Vijlder,

optimaal en adequaat geholpen in de meest veilige omstan-

waarnemend zonecommandant

digheden.”

Universitaire campus

Hospitaal

Station Bibliotheek

Museum

Kantoorgebouw

Uw partner in passieve brandbescherming voor gebouwen.

info@eyroflam.be | www.eyroflam.be

Promat International NV Bormstraat 24, 2830 Tisselt | T 015 71 33 51 F 015 71 82 29 | info@promat.be | www.promat.be

39_Alg Adv_De Brandweerman_85x124_NL.indd 1

Vandeputte,

21/01/15 11:58

totaalleverancier voor uw complete brandweeruitrusting

03 820 98 72

wendy.lefebvre@vdp.com

www.vdp.com

“DE BRANDWEERWERELD IS EEN HEEL CONSERVATIEVE WERELD” Interview Marc Looze

Geen brandweerman, toch een monument. Marc Looze stond jarenlang in voor het materieel van brandweer en civiele bescherming. Daarvoor had hij al een indrukwekkend parcours afgelegd. December is zijn laatste maand als ambtenaar de FOD Binnenlandse Zaken, daarna vinden we hem alleen nog terug in Antwerpen als enthousiaste stadgids.

Ambtenaar is misschien niet direct het juiste woord voor

lanceerd voor het automatiseren van de 100-centrales. Dus

Marc. Na zijn studies TEW en legerdienst is hij aan de slag ge-

van analoge naar digitale centrales, inclusief een compute-

gaan in de shipping. Marc: “Shipping is een heel onregelmatig

rondersteuning voor de aangestelden. Het project bestond

bestaan, omdat je moet werken op het ritme van de schepen.

uit twee delen: de hardware en de software. Voor de software

Daarom zei mijn vrouw dat ik maar moest gaan werken bij de

was Siemens gekozen maar het werd niet op tijd opgeleverd.

staat, van nine to five”. Wie Marc kent, weet dat zijn vrouw op

Daarom werd ik aangezocht om de boel op te kuisen. Ik heb

dat vlak ontgoocheld zal geweest zijn. Zeker vanaf 1997, toen

toen gemerkt hoe dat dat in stukken en brokken in elkaar was

Marc werd aangesteld als adviseur-generaal bij de toenmali-

gezet en dat de afzonderlijke modules niet samenwerkten.

ge Algemene Directie Civiele Bescherming.

Na een nieuwe poging was ik in mijn overtuiging gesterkt dat het nooit zou marcheren. Met Siemens is er toen een deal

Vanaf zijn overstap naar het ministerie werd Marc altijd inge-

gesloten om 300 miljoen terug te betalen. Dat was mijn eer-

zet op zware dossiers: informatiseren rijksregister, e-govern-

ste wapenfeit bij civiele veiligheid.”

ment, elektronisch stemmen, identiteitskaarten, enz. Vandaar dat hij bij zijn aankomst op de Algemene Directie Civiele Vei-

“Na wat omzwervingen zijn we toen voor de ondersteunende

ligheid meteen het 100-dossier op zijn bord kreeg … Sinds-

software beland bij City-GIS. Hier hebben we altijd goede er-

dien is hij ook bij de brandweer beroemd geworden.

varingen mee gehad. Het probleem was dat er luidop gezegd werd dat dit een eindigend verhaal was. Astrid-CAD was im-

“Het Natinul-project was de reden voor mijn overstap naar de

mers op komst, waardoor City-GIS het minder zag zitten om

civiele veiligheid. In de jaren ‘90 was er een lastenboek ge-

te blijven investeren.”

non, de Aerial Gamma Spectrometer en de Turbojet , werkelijk primeurs voor België.” De Brandweer (m/v): Ondanks deze nieuwe technologie blijft het basismaterieel toch redelijk traditioneel. Een autopomp is in vergelijking met 50 jaar terug, buiten het multifunctionele, in wezen niet veel veranderd: een truck met een watertank, pomp, slangen en wat klein materieel. Is het niet vreemd dat er niet meer revolutionaire veranderingen gebeuren op materieel vlak? “De brandweerwereld is an Sich een zeer conservatieve wereld. Dat is een vaststelling. Of dat goed is of slecht, wil ik in Nu zitten we met twee systemen naast elkaar. Hoe ziet Marc

het midden laten. Maar wat ik niet snap, is dat men niet verder

dat evolueren?

gegaan is in robotica. Waarom mensen in gevaarlijke situaties

Marc: “Dat is een moeilijke vraag. Ik zal niet onder stoelen

sturen als je dat door machines kunt laten doen? Ik merk bij

of banken steken dat ik een City-GIS man ben. Eigen kind,

de brandweer enorme weerstand als je daarover begint.”

schoon kind. Toch blijf ik betreuren dat men met de twee systemen naast elkaar blijft werken. Iemand zal moeten be-

Over de reden hiervoor heeft Marc geen duidelijk antwoord.

slissen of er door de zure appel wordt gebeten.”

Het onbekende, het testerongehalte? “Brandweermensen zijn geen computertechneuten maar de mannen van de

De Brandweer (m/v): Wat is het probleem dan? Is het een

actie. Technisch is nochtans veel mogelijk. QinetiQ in Farn-

politieke beslissing?

borough (UK) heeft robots die al het gevaarlijke werk doen.

“Ik denk dat niemand durft beslissen. Bovendien is er het feit

Met 16 beroepsbrandweermannen, in 4 ploegen van 4, ruk-

dat de CAD van Intergraph geen ideaal systeem is voor de

ken die uit met robots. Van hele kleine robots om verken-

Belgische politionele en niet-politionele hulp. Dat is op we-

ningen te doen, tot hele grote, zoals de Herculus, die twee

reldniveau ontwikkeld, voornamelijk voor de Angelsaksische

slangen van 70 binnensleept. Je moet dat niet meer uitvin-

markt. Het systeem is op zich is goed, maar Intergraph had

den, dat bestaat. (Marc komt serieus op dreef) Hetzelfde met

het moeilijk om dit systeem aan te passen aan de Belgische

remote controled bobcats en heftrucks. Als er in een garage

situatie.”

een auto brandt, stuur dan een heftruck binnen, pak die op

“ Ik vind het nog altijd onbegrijpelijk dat men op universitair niveau zo weinig met brandweer bezig is.”

en sleur die buiten. Je moet toch niet binnengaan! (opgewonden) En dat bestaat allemaal. JBC heeft bijvoorbeeld zo’n heel gamma. Waarom nog mensen in tunnels sturen? Levensgevaarlijk! Laat dat door robots doen. We blussen ook altijd met water. Op de luchthavens gebruikt men CAFS, maar bij de brandweer mag je daar niet over beginnen. Wij kunnen dat alleen maar aanbrengen in de aankoopcommissie.

Het meest zichtbare voor ons al brandweer blijft natuurlijk

Of brandweerchefs dan te weinig bezig zijn met innovatie of

het materieel. En daarvan heeft Marc in de voorbije jaren een

te veel vastzitten in hun stramien?

mooi aanbod verzameld.

“Ik weet het niet. Ze gaan toch ook allemaal naar Interschutz of de Emergency Expo in Rotterdam? Voor een stuk denk ik

Je moet eerst zorgen dat de mensen hun basismateriaal

ook dat het komt omdat België geen onderzoeksinstituut

hebben en daarna kun je ervoor zorgen dat je speciale za-

heeft. Op de universiteit doet men wel onderzoek naar brand-

ken kunt aanbieden.” Dat laatste evolueerde naar een deftige

verloop, maar niet naar nieuwe pompen voor de brandweer,

catalogus met exotische producten zoals warmtebeeldca-

robotica … Ik vind het nog altijd onbegrijpelijk dat men op

mera’s, Hazmat-Id’s, hogedruk snij- en blussystemen, zelf-

universitair niveau zo weinig met brandweer bezig is. Waarom

ontplooiende slangen om te eindigen met de aanschaf van

is er geen opleiding burgerlijk ingenieur brandweer? Waar-

Remote Pilot Aviation Systems (kortweg drone genoemd) en

om is er geen bacherloropleiding onderofficier brandweer?

een grondrobot. “Persoonlijk heb ik nog altijd goede herin-

Al heeft vaststelling dat de brandweer zeer conservatief is,

neringen aan dossiers zoals de Goliathpomp, het superka-

natuurlijk ook zijn voordelen. Zo doe je geen gekke dingen.”

Wat betreft de brandweerhervorming is het altijd goed om

terzonaal korps kan voorstellen dat ze een superkanon heeft

een mening te horen van iemand die alles wat van op afstand

en op vraag kan inzetten. Maar je kunt niet zeggen om dat su-

bekijkt.

perkanon bijvoorbeeld in Antwerpen te stationeren om dan in

“Los van de groeipijnen denk ik dat de hervorming de moge-

alle 33 zones te gaan blussen. Bart De Wever zal dat niet zien

lijkheid biedt voor het opkomen van een generatie officieren

zitten, denk ik. Er zijn bovendien ook federale opdrachten die

- en nu moet ik opletten dat ik niet te negatief overkom - die

niets met brandweer te maken hebben: opbouwen vluchte-

zones ‘professioneler’ zullen benaderen als manager. Nu is

lingenkampen, necrosearch, vermiste personen, opdrachten

dat nog te veel als brandtechnicus.” Toch zijn er ook gevaren

voor justitie. Zullen de zonecommandanten zulke bijko-

aan de hervorming. Marc: “Waar we vooral moeten opletten

mende taken zien zitten? Zie je al brandweermannen eten

is dat de kosten niet uit de pan zullen swingen. Dat is wat

gaan geven in Begijnenstraat (gevangenis Antwerpen, nvdr)?”

er in Nederland is gebeurd. Ze hebben daar natuurlijk wel een handje weg voor operationele leasing en outsourcing.

Over hoe die dienst er in de toekomst moet uitzien, moet

Op termijn is dat niet zo goedkoop. Als organisatie is dat wel

wel nagedacht worden. “Een kernfysicus alleen bij de civiele

comfortabel: je hoeft je niets aan te trekken van je brandwa-

zal het niet oplossen. Bij sommige incidenten heb je ook veel

genpark, want dat is altijd in orde. Maar het kost veel geld.”

kleine handjes nodig om tentjes recht te zetten en eten uit te delen.”

En de hervorming van de civiele bescherming? Ziet hij daar nog een toekomst voor weggelegd?

B-FAST

Marc: “Ik zie zeker een toekomst voor een interzonaal korps.

Marc Looze stond ook mee aan de wieg van B-Fast. Maar

Ik hoop dat men nooit de fout zal maken die men in Neder-

hierover is hij toch wat bitter gestemd.

land heeft gedaan, namelijk het afschaffen van een federaal

“Het principe was heel goed, namelijk de kennis van meer-

korps dat interzonaal kan tussenkomen. Je kunt natuurlijk

dere departementen samenbrengen om samen iets te reali-

zeggen dat elke zone expert wordt in iets. Maar ik geloof dat

seren. En B-Fast heeft veel fantastische en nuttige ervaringen

niet.

gehad bij verschillende tussenkomsten. Het probleem met

Ik denk niet dat de zoneraden gaan blijven investeren voor

zo’n structuur die tussen wal en schip hangt, is de houdbaar-

zaken die meer buiten hun grondgebied voorkomen. Een in-

heid.

Foto: Pierre-Henri Demeyere

Een structuur waar de mensen niet hiërarchisch maar func-

per toeval wandelde ik met mijn moeder langs het Kipdorp

tioneel samenwerken, werkt maar zolang alle neuzen in

(de toenmalige Antwerpse brandweerkazerne, nvdr). Dat zag

dezelfde richting wijzen. Vanaf het moment dat er mensen

er een lollige boel uit, want ze waren auto’s aan het wassen

zijn die persoonlijke belangen beginnen na te streven, in

en met hun natte kuisvodden naar elkaar aan het gooien. Als

die structuur zonder hiërarchische chef die op hun kop kan

je dat als beroep kunt doen, je zo amuseren … Vanaf toen was

slaan, dan krijg je miserie. De laatste keer zijn er rekeningen

mijn beroepskeuze pompier. Toch heb ik nog even getwijfeld

vereffend en ik kan dat alleen maar betreuren. Je ziet dat ook

toen een oom dat verwarde met barman. En mijn grootmoe-

bij andere projecten met verschillende diensten. Na een tijdje

der zei altijd dreigend: “als je pompier wilt worden, moet je

krijg je spanningen.”

goed kunnen rekenen”. Om me te stimuleren uiteraard. Je moest kunnen opschrijven hoeveel water je gebruikt had.”

B-Fast heeft nochtans veel te bieden. “In ons land kunnen we ook te maken krijgen met natuurrampen of instortingen.

Brandweerman is Marc nooit geworden, maar zijn hele loop-

Die operationele expertise is zeker nuttig. Alle technieken die

baan was Marc wel reserve-officier bij defensie. Marc had

we daarvoor aanleren, kunnen ook nuttig zijn bij ons. Je zit

zulke goede herinneringen aan zijn legerdienst, dat hij bij de

bovendien in een internationale context. Als wij daar ooit be-

luchtmacht is blijven steken. “Ik ben aircommando geble-

roep op moeten doen, maakt dat alles al gemakkelijker. Ook

ven tot kapitein-commandant. Vanaf majoor heb ik mission

het leiding geven in zo’n equipe, het rapporteren, het inrich-

planning gedaan en forward air control. Als luitenant-kolo-

ten van een werf, het langdurig optreden … zijn leerzame as-

nel verving ik de groepscommandant van de verdediging en

pecten tijdens zulke missies.”

steungroep. Maar omdat dit ook een bureaujob was, hebben

“ Als je pompier wil worden, moet je goed kunnen rekenen”

ze van mij een detachementscommandant gemaakt.” Of dat stuk van zijn carrière hem heeft gevormd voor zijn omgang met pompiers. “Wat je leert als reserve-officier is leiding geven en operatie-orders opstellen. Operatie-orders

Of Marc geen spijt heeft dat hij zelf geen pompier is gewor-

opstellen is goed kunnen plannen voor je iets aanpakt en die

den …

planning kunnen opvolgen. Dat heb ik hier bij de Directie

“Als vierjarige was mijn beroepskeuze cowboy. Maar ja, dan

Materiaal en Operaties onbewust toegepast. Leiding geven

moest je naar den Texas gaan wonen en dat vond ik nogal

gebeurt in kleine stappen: je begint als sectiecommandant,

ver. Ik begon toen naar andere mogelijkheden uit te kijken. En

dan naar peletonscommandant, smaldeel (squadron - nvdr) commandant en zo groei je door naar groepscommandant. Zo leer je bevel voeren aan steeds grotere groepen, ook meer en meer diverse groepen, die allemaal met andere taken bezig zijn. Op een gegeven moment leer je dan ook ‘la solitude du chef’ kennen. Als lagere officier sta je heel dicht bij je manschappen. Eens je smaldeelcommandant bent, scheur je eigenlijk van je manschappen af. Dan ben je baas en moet je zorgen dat de boetiek draait. En als puntje bij paaltje komt, sta je er ook alleen voor. Dat is een schok die je ervaart en je doet beseffen dat het vanaf dan anders is. Het systeem laat ook niet toe dat je blijft steken bij een graad waarbij je nog de goede oude rakker kunt uithangen”. Ongetwijfeld een ervaring die ook brandweerofficieren zullen erkennen … Wie meer wil weten, kan Marc altijd eens boeken als stadgids in Antwerpen. Eens Marc op dreef is, is hij niet meer te stuiten. Probeer het wel te organiseren tussen negen en vijf. Zijn vrouw verlangt daar nu al zo lang naar. Interview Bart Vandenbussche Foto’s: BIZA

Evacuatie bij brand, onze specialiteit

Noodtrappen • Maatwerk, in functie van gebouw en veiligheidseisen. • Zelfdragend of opgehangen aan de façade. • Met of zonder ophaalbare traparm. • In hoogwaardig aluminium, met rvs verbindingselementen. • Onderhoudsvrij, met zeer lange levensduur.

Uitklapbare noodladders • Zeer discreet, in de vorm van een regenafvoer. • Ogenblikkelijke opening vanaf elk gewenst evacuatieniveau. • Beveiligd tegen inbraak en ongewenst gebruik. • Betrouwbaar met meer dan 10.000 goed functionerende installaties. • Met valbescherming voor veilig werken op hoogte als optie.

Vaste vluchtladders (ook bruikbaar als dienstladder). • Met of zonder beschermingskooi. • Met of zonder uitschuifbare ladderbasis met tegengewichten. • Met of zonder toegangsbalkons. • In geanodiseerd of blank aluminium, schroeven en bouten in rvs.

Diverse andere oplossingen • Balkonladder, telescopische vluchtladder voor evacuatie uit ﬂatgebouwen met overhangende balkons. • Jomiro, zelfremmend afdaaltoestel voor individuele evacuatie wanneer er geen collectieve evacuatie beschikbaar is. • Wij produceren op maat. Contacteer ons vrijblijvend voor speciale vragen of advies.

www.jomy.be info@jomy.be de Broquevillelaan, 274 Rue Bourgogne, 20 B-1200 Brussel B-4452 Juprelle Tel 02 771 13 72 Tel 04 278 55 12 Fax 02 771 78 44 Fax 04 278 26 75

FIRE TRUCK 4 NEPAL de interventieplaats terug te rijden en verder te blussen. Ook bleek toen dat er in Nepal, met een landoppervlakte van 5x België, slechts 22 brandweerwagens beschikbaar zijn! Dat houdt ook in dat er soms afstanden tot 100 km overbrugd dienen te worden om tot de plek van de interventie te geraken, om maar te zwijgen over de regio’s waar een brandweervoertuig niet eens ter plaatse geraakt. Enkele interessante en vruchtbare gesprekken met de korps-

HOE HET BEGON...

leden en de lokale overheid later en terug in België, kwamen Guy en Leo mee aan boord. Na heel wat brainstorming zag

In 2012 trokken Bert en Johan naar Nepal voor een 14-daag-

het concept “Fire Truck 4 Nepal” het daglicht: één (of meer)

se trekking in de Himalaya. Voor ze hun terugreis naar België

brandweerwagen(s) en materiaal naar de collega’s in Nepal

aanvatten, bezochten ze de brandweerkorpsen van Kath-

te brengen. Daarnaast is het ook de bedoeling om de lokale

mandu en Bhaktapur.

brandweermannen op te leiden om het materiaal optimaal te

Ze stelden vast dat hun collega’s het moeten stellen met zeer

gebruiken en te onderhouden.

beperkte (vaak verouderde) middelen (voertuigen en materiaal). Thuis aangekomen besloten ze om persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) in te zamelen en op te sturen naar Nepal. Toen ze in 2014 teruggingen naar Nepal en een bezoek brachten aan het korps van Pokhara, konden ze onverwachts mee op interventie. Groot was hun verbazing toen ze hun Nepalese collega’s met nauwelijks of geen PBM’s (in T-shirt, op slippers en zonder perslucht) en met een oude hogedruklans met nauwelijks 3 bar druk, een autobrand te lijf zagen gaan. Bovendien bleek ook hier dat de autopomp ver over z’n vervaldatum zat (een meerdere decennia oude 2e hands-TATA uit India). Hydranten bestaan er niet, wat betekent dat als de tankinhoud op is, ze naar de kazerne moeten terugkeren om water bij te tanken om vervolgens naar

route loopt via Oost-Europa naar Turkije, door Iran, Pakistan en India tot in Nepal. Het ideale seizoen om met zo weinig mogelijk hindernissen (klimaat en staat van de wegen) naar Nepal te kunnen rijden is tijdens de maanden maart en april. In afwachting wordt er niet stilgezeten: een autopomp vinden en reisklaar maken, administratie (verzekeringen, visa, carnet de passage, enz.), sponsors vinden (o.m. brandstof),

OPROEP WIE ZIJN ZE?

Wat hebben we concreet nodig? In eerste instantie natuurlijk een brandweervoertuig, een autopomp met me-

Bert is professioneel brandweerman-verpleger (spoed en in-

chanische bediening (elektronica is uit den boze) en

tensieve zorgen) en lid van B-Fast (USAR Medic). Als avon-

zo mogelijk een 4x4 voertuig voor interventies in ver-

tuurlijk reiziger ondernam hij meerdere trektochten in de Hi-

der afgelegen en moeilijk bereikbare dorpen en regio’s.

malaya. Hij is tevens een all-round fixer met een ruime kennis

Daarnaast is het de bedoeling om het voertuig vol te laden

van de Nepalese cultuur en terreinkennis.

met interventiemateriaal (slangen, lansen, koppelstukken, verdeelstukken) en persoonlijke beschermingsmiddelen (in-

Leo is een gepensioneerd brandweerman uit Geel en nam in

terventiekledij, helmen, laarzen, handschoenen,...).

2014 deel aan de expeditie Antwerpen-Banjul met een brandweerwagen die geschonken werd aan het brandweerkorps

Indien er een brandweerzone een autopomp, interventie-

van Kotu (Gambia). Hij is logistiek medewerker bij B-Fast en

materiaal en/of PBM’s voorhanden heeft dat in aanmerking

ging met internationale hulpkonvooien naar het voormalige

kan komen voor dit project, of als er interesse is om iets op

Oostblok en beschikt over een ruime over-land expeditie-er-

poten te zetten om geld in te zamelen, dan komen de team-

varing. Leo is een ervaren instructeur en levert als lid van het

leden hun project graag verder toelichten.

FiST psychologische bijstand aan collega’s.

Zijn er collega’s die contacten hebben langsheen de route die kunnen bijdragen tot het welslagen van dit project, dan is

Johan heeft, naast zijn ervaring als brandweerman, ook 15

ook die informatie van harte welkom.

jaar ervaring met internationale (nood)hulpverlening (Rode Kruis, B-Fast). Hij startte eerder al een aantal EHBO-projecten

Uiteraard is er ook een budget nodig. Persoonlijke onkos-

op in enkele Himalaya-dorpjes. Dankzij verschillende reizen

ten voor voedsel en onderdak tijdens de reis worden door

naar Nepal bouwde hij een lokaal netwerk uit en kent de Nepalese cultuur. Guy is ingenieur en freelance begeleider van verre reizen en expedities in alle continenten. Hij bezocht bijna 100 landen per motor, fiets, openbaar vervoer of te voet en maakte meerdere lange reizen en road-trips. Hij brengt zijn uitgebreide kennis over reisgerelateerde zaken in, allround praktische dingen en heeft een uitgebreide talenkennis.

HET PROJECT Doel is om over land, met een autopomp gevuld met PBM’s en materiaal, naar Nepal te rijden en die, samen met de nodige opleiding, aan de Nepalese brandweer te schenken. De

De eerste ramp was uiteraard de aardbeving zelf (gevolgd door een tweede zware naschok half mei) die meerdere miljoenen Nepalezen in de noordelijke & noordwestelijke regio van Kathmandu zwaar heeft getroffen. Nadien volgde zowat meteen een tweede ramp: het jaarlijkse moessonseizoen met zware regen (van eind juni tot begin september): als gevolg daarvan waren er, meer dan andere jaren, zware aardverschuivingen met o.a. weggespoelde wegen. Daardoor kon de heropbouw niet voluit van start gaan. Pas eind september begon daar beweging in te komen De derde ramp is een politieke ramp: na bijna 10 jaar politiek overleg, was er eindelijk een nieuwe grondwet goedgekeurd. Tussen 1996 en 2006 woedde er een burgeroorlog in het bergland. In 2001 werd de Koninklijke Familie uitgemoord. Nadat de wapens werden neergelegd, ging het Koninkrijk over in een Republiek. De nieuwe grondwet bracht onrust in het Zuiden van het land en India besloot haar grenzen met Nepal te sluiten. Gevolg de teamleden zelf gedragen, maar voor de aanschaf en het

is dat Nepal, dat afhankelijk is van India voor brandstof en

reisklaar maken van het voertuig (al is de hoop dat er een

voedsel, afgesneden is van broodnodige grondstoffen en

voertuig geschonken kan worden om de kosten te drukken)

middelen om te leven. Zo stonden er in oktober 2015 kilo-

worden sponsors gezocht. Verder dient er ook brandstof te

meterslange files aan de tankstations om nauwelijks 5 liter te

worden gekocht om de ongeveer 11000 km af te leggen.

mogen tanken. Bovendien was de prijs per liter gestegen van

Verzekeringen, tolwegen, carnet de passage en visa vormen

1 euro naar 8 euro (ter vergelijking: een Nepalees maandloon

een ander stuk van het kostenplaatje.

schommelt tussen de 50 en 150 euro). Deze 3e ramp houdt Nepal in een wurggreep.

NEPAL WERD GETROFFEN DOOR NIET 1 RAMP, MAAR 4 RAMPEN ...

En de vierde ramp? Hoewel het land, dat heel afhankelijk is van toeristen, veilig is en slechts een klein deel ervan is ge-

Ondanks haar adembenemende natuur, haar boeiende cul-

troffen door de aardbeving, is het toerisme door de negatie-

tuur, een uniek werelderfgoed en uitdagende mogelijkheden

ve beeldvorming door de aardbeving helemaal stilgevallen.

zoals rafting, parapente, enz., is Nepal één van de allerarmste

Eén toerist voedt 9 Nepalese monden, is zowat de maatstaf.

landen ter wereld.

jaarlijks trekken - of beter trokken - zowat 500.000 toeristen naar het land. De rekening is snel gemaakt: nog eens 4,5

Met een bevolking van om en bij de 30 miljoen inwoners,

miljoen Nepalezen zijn, niet alleen door de aardbeving maar

een nog zeer sterke agrarische economie en een heel divers

ook door de impact op het toerisme, rechtstreeks betrokken

klimaat gaande van het hooggebergte (met als top de Mt.

en getroffen.

Everest, 8.848 meter) tot het subtropische klimaat in de zuidelijke Therai (100 meter boven zeespiegel), is het land toch

INFO / CONTACT

zeer sterk aangewezen op haar buurlanden India en China voor de levering van een aantal grondstoffen.

Voor meer informatie, voorstellen, ideeën, materieel, … enz. kan u Guy, Bert, Johan en Leo contacteren:

Daar waar Nepal tot vòòr de aardbeving dikwijls verward

via email firetruck.4.nepal@gmail.com of

werd met Tibet, geraakte het land jammer genoeg pas echt

via facebook Fire-Truck-4-Nepal

en op een allesbehalve positieve manier bekend door de natuurramp van april 2015. En deze aardbeving heeft geleid tot 3 andere rampen.

NIEUWE BRANDWEERVOERTUIGEN IN VLAANDEREN De rubriek “Nieuwe brandweervoertuigen in Vlaanderen” wordt samengesteld door Kapt. Jean-Paul Heyens (zone Waasland). Bijkomende technische informatie kan verkregen worden bij: jeanpaul.heyens@brandweervlaanderen.be

MATERIAALWAGEN

Brandweerdienst Esso - Provincie Antwerpen

CHASSIS EN OPBOUW - Merk en type: Renault - Laadvermogen: 9,5 ton - Constructeur: Laadbak: Veko / Brandweertechnische opbouw: Fire Technics N.V. (Oostende)

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Cabine: Vooraan 3 personen - Kastopbouw: Laadbak met laadklep Dhollandia type DHLM 20 - laadvermogen 1.500 kg. - Elektriciteit: Dak: 2 LED / Grill: 2 LED / Achteraan: 2 LED - Poederinstallatie: Merk: Total - Inhoud: 1.000 kg ABC-poeder - Roepnaam: M2

ADEMBESCHERMINGSWAGEN Brandweerdienst Esso - Provincie Antwerpen

CHASSIS EN OPBOUW - Merk en type: Citroen Jumpy - Constructeur: All Construct Carrosseriebouw - Cabine: Vooraan 3 personen - Elektriciteit: Dak: Lichtbalk Federal Signal Vama Vista + zoeklicht Visibeam

BIJZONDERE UITRUSTINGEN -D eze wagen transporteert ademluchttoestellen in koffers naar de interventieplaats. Met dank aan de bedrijfsbrandweer Esso Antwerpen - Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

LADDERWAGEN 39 METER Hulpverleningszone Rivierenland - Post Boom

CHASSIS EN OPBOUW - Merk: Iveco - Type: 160E - Wielbasis: 4815 mm - Originele cabine voor bestuurder en zitbank voor 2 bijrijders

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Ladderpakket: Iveco Magirus - Type: M 39 Werkveld: Maximale reddingshoogte: 39 meter / Oprichthoek: van -17째 tot + 75째 - Afstempeling: X-type / Individueel en continu instelbaar / Maximale afstempelbreedte: 5,2 meter - Reddingskorf: Iveco Magirus - Type: RK400-CS - Afneembaar 2 Steunpunten vooraan de reddingskorf met een draagvermogen van 270 kg voor de plaatsing van de draagtafel met berrie of hogedrukventilator, van de watermonitor, van de haak voor zelfreddingsmaterieel - Canbussysteem

SIGNALISATIEWAGEN

Hulpverleningszone Rivierenland - Post Boom

CHASSIS EN OPBOUW - Merk en type: Volkswagen Transporter 5 - Motor: 2,5 liter - vermogen 130 PK - Constructeur:eigenbouw - Cabine: 3 personen -E lektriciteit: Dak: lichtbalk overgenomen van de politiewagen, geleverd door Bovi Systems / Achteraan: signalisatiebord Arrow6 van Arisco. Bedieningspaneel CMDR485 module

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Voormalige interventiewagen van de politiezone Rupel - In materiaalcompartiment inbouw van Alpas rek belading van verkeerskegels, steekkarretje, 16 signalisatielichten met metalen voet om op de kegels te plaatsen - Inzettent ligt in het middencompartiment Met dank aan Post Boom Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

DUIKERSWAGEN Brandweer Brussel

CHASSIS EN OPBOUW - Merk en type: Man TGM 18.290 4X4 - Motor: 213 kW (290PK) EURO 6 - Versnellingsbak: Gerobotiseerd, ZF 12 AS 121 O TipMatic - Capaciteit: 1 chauffeur+ 1 begeleider - Kasten: R oestvrij stalen opbouw Indeling met verstelbare schappen en telescopische sledes - Kraan: Palfinger PKl 2001 EH met remote control Hefvermogen = 109 kNm Reikwijdte : 14 m

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Duikerscel met 2 plaatsen voor duikers met ge誰ntegreerde duikersflessen in de stoelen + 1 extra plaats voor de duikershelper - Lagering voor Deters Universal boot 4.5 m met buitenboordmotor Suzuki SOPK - Watertank 2001 met 24VDC pomp en haspel voor reiniging na duikwerken Met dank aan Somati Vehicles NV, Industrielaan 17a, 9320 Erembodegem Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

2 PICK-UPS VOOR BRUSSELS AIRPORT (BIAC) ‘Estafettevoertuig’ BIAC-307 en ‘Parking Blusvoertuig’ BIAC-308

CHASSIS EN OPBOUW - ISUZU D-MAX (dubbele cabine) - Laadbak en laadklep in anti-slip coating - In voertuig 307 is een fixatiesysteem voor de blusunit voorzien in geval van panne van voertuig 308. - Lier Warn - Striping en contourmarkering volgens Brussels Airport huisstijl

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Elektrische installatie: Lichtbalk FX1 low profile met / Elektronische sirene 1000W en luidspreker / 2 blauwe kalenderflitslichten / 2 mini-flitslichten boven de achterlichten / 2 flitslichten op het achterdeksel van de hardtop / Trafic advisor op de achterklep / Achteruitrijcamera / Parkeersensoren - Uitrustingsmateriaal: 2 handlampen Adalit L3000 met lader / 1 warmtebeeldcamera Eclipse LD met lader / 1 explosiemeter met lader / 1 schijnwerper Peli i-storm 9430C / 2 gordelsnijders / 1 elektrische combitool Holmatro GCT5111 met reservebatterij / 1 hooligan tool / 1 grote koevoet / 1 brandweerbijl / Brandblussers CO2, ABC Met dank aan de firma VANASSCHE FFE NV & VANASSCHE SERVICES NV (Hulste), in het bijzonder de heer Jan Vanassche en Luk Cooreman - Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

TANKWAGEN

Hulpverleningszone Rand - Post Wommelgem

CHASSIS EN OPBOUW -M erk en type: Volvo FM9. De vrachtwagen is tweedehands aangekocht en dateert van 2003. - Motor: vermogen 191 kW - Constructeur: Magyar en brandweerdienst Wommelgem -K astopbouw: Overbouw van de melktank. Deze komt van een chassis DAF, welke in 2003 omgebouwd werd door Brandweervoertuigen Dias en Zn N.V. als brandweerwagen

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Pomp: Godiva 50/8, aangedreven door een separate motor. - Watertank: 15.000 l - Schuimtank: 1.000 l - Sproeibalk: Onder de cabine bevindt zich een sproeibalk met 8 sproeikoppen Met dank aan Post Wommelgem - Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

ZIEKENWAGEN

Provincie Henegouwen - Hulpverleningszone West Post Leuze-en-Hainaut

CHASSIS EN OPBOUW -M erk en type: Mercedes sprinter 319 CDI - Constructeur: Brandweervoertuigen Dias en Zn N.V. (Stekene) - Cabine: Vooraan 2 personen - Elektriciteit: Dak: LED lichtbalk / Grill: 2 LED eenheden / Zijkanten: Aan beide zijden 2 LED-modules Labcraft met omgevingsverlichting / Achteraan: trafic advisor in LED, aangevuld met 2 blauwe LED lampen. Boven de deuren staan 2 werklampen LED

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Pomp: Godiva 50/8, aangedreven door een separate motor. - Watertank: 15.000 l - Schuimtank: 1.000 l - Sproeibalk: Onder de cabine bevindt zich een sproeibalk met 8 sproeikoppen Met dank aan Brandweervoertuigen Dias en Zn N.V. (Stekene) - Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

MATERIAALWAGEN 4 X 4 Hulpverleningszone Rand - Post Kalmthout

CHASSIS EN OPBOUW -M erk en type: Land Rover Defender 130 -M otor: 2,2 l dieselmotor – vermogen 90 kW. -C onstructeur: AB Technics -L everancier: Garage Ter Steene uit Oostende -C abine: 5 zitplaatsen -E lektriciteit: Dak: 4 light force verstralers / Grill: 2 LED / Achteraan: Trafic advisor

BIJZONDERE UITRUSTINGEN - Vooraan uitgerust met winch ‘Superwinch H10 PVO’, met trekvermogen van 4,8 ton. - Vervangt de Mitsubishi L200 2,5 TD uit 1995. Met dank aan Post Kalmthout - Fotografie: Kapt. Jean-Paul Heyens

Emergency Emergencyvehicles, vehicles,special specialvehicles vehiclesand andequipment equipmentfor for fire firefighting, fighting,police policeand andmedical medicalintervention. intervention.

Somati Vehicles • Industrielaan 17a (Zuid • 9320 Erembodegem Somati Vehicles NVNV • Industrielaan 17a (Zuid III)III) • 9320 Erembodegem

+325353838316161616• •F F+32 +3253 5384 8406 0686 86• •info@somativehicles.be info@somativehicles.be •• www.somativehicles.com www.somativehicles.com T T+32 1231_300X160_Somati_Vehicles.indd 1

20/11/14 14:27

vehicles Somati VEHiCLES heeft meer dan 40 jaar ervaring in binnen- en buitenland in het leveren en onderhoud van brandweermaterialen, brandweervoertuigen, politievoertuigen en utilitaire voertuigen, evenals ziekenwagens en MUG voertuigen zowel voor brandweer als de meest gerenommeerde ziekenhuizen. Het ontwerpen van de wagen gebeurt in nauwe samenwerking met de eindklant. Hierbij heeft deze steeds inspraak in de gebruikte materialen, indeling en montagemogelijkheden. Alvorens de productie te starten, kan men de wagen in een 3D tekening bekijken.

www.somativehicles.com Industrielaan 17A (Zuid III) I B-9320 Erembodegem tel +32 (0)53 83 16 16 I fax +32 (0)53 84 06 86 info@somativehicles.be

Somati VEHiCLES is ISO 9001:2008 gecertificeerd waardoor wij een perfecte afhandeling en after-service kunnen garanderen.