2300 Turnhout Masspost Erkenningsnr. P 106052
#11 En hoe zit het met de brandweertoets?
#20 Bandlussen
Scheepsbrand in Heusden Zolder
#36
561
november-december 2017 93e jaargang
Tijdschrift toelating gesloten verpakking verschijnt 5 x per jaar ISSN 1374-5867
nr. 561 - 93e jaargang · ISSN 1374-5867
COLOFON Alle correspondentie en adreswijzigingen Brandweervereniging Vlaanderen Heide 230, 3920 Lommel secretariaat@brandweervlaanderen.be Website BVV www.brandweervlaanderen.be
INHOUD #01 Brandpunt #02 BVV info: Brandweercongres #06 Kort nieuws
›B randweerzone Centrum maakt controles efficiënter met zelfontwikkelde app › MS Sisters & de Mont Ventoux ›K olonel Chris Addiers herverkozen als voorzitter FEU › Drones in Hulpverleningszone Noord-Limburg ›B lue Light Mobile simkaarten met voorrang op alle andere gebruikers
Redactie redactie@brandweervlaanderen.be
Verantwoordelijke uitgever V.U. Marc Ceyssens Kerkenblookstraat 22 b1, 3550 Heusden-Zolder
#11 En hoe zit het met de
Facturatie Kol. Jan Jorissen Norbert Neeckxlaan 21, 3920 Lommel schatbewaarder@brandweervlaanderen.be Technische realisatie EVM Print, De Koninckstraat 40 b17, 1080 Brussel 02 240 44 11, info@evmprint.be Contactpersoon advertenties Martijn Wouters martijn.wouters@brandweervlaanderen.be 0473 819158 Abonnementen Jaarabonnement: € 36,30 (incl. btw en verzending) Oplage 12.500 ex. Teksten voor volgende nummers moeten ons bereiken: - Nr. 562 voor 20 januari 2018 - Nr. 563 voor 7 maart 2018 - Nr. 564 voor 6 mei 2018 - Nr. 565 voor 26 augustus 2018 - Nr. 566 voor 31 oktober 2018 Coverfoto Yoni Proost Vormgeving Arti·Tude 0495 47 05 58
II
Brandweertoets?
#17 Netwerk Brandweer
Brandweerzones: nog veel werk
#20 Bandlussen #29 Fire Information Exchange Platform Launch
#36 Scheepsbrand Heusden-Zolder #41 Technologie voertuigen op nieuwe energiebronnen
#45 CTIF Belgium #49 Persoon opgesloten in lift #52 To do in brandweerland! #53 Tips & Tricks Ambulance #54 She’s a life saver #58 Nieuwe brandweervoertuigen
BRANDPUNT Elk jaar word ik mij meer en meer bewust van de snelheid waarmee het einde van het jaar nadert. September is de maand waar alles terug in een stroomversnelling komt. Alle bedrijven zijn weer actief en het vaste ritme in de posten start terug op. Enkel onze ambulanciers aan de kust halen opgelucht adem, nu de vakantiegangers terug naar huis zijn.
#2
Heel snel was eind oktober daar. Voor BVV betekent dit tijd voor het grootste netwerkevent van de brandweer: het jaarlijks brandweercongres. Het thema - Water: vriend én vijand - gaf ons de kans om expertise uit Nederland binnen te halen. Water in grote hoeveelheden, daar kennen onze noorderburen wel wat van. Het waterbeleid maakt in hun laaggelegen gebieden een essentieel deel uit van de noodplanning.
#20
#36
Water was echter niet het enige thema dit jaar. De vraag van de Minister om naar de (de)motivatie van onze brandweervrijwilligers te peilen heeft ook een andere piste voor het congres geopend. Ook daarvoor zijn we naar onze Noorderburen gaan kijken. Bij hen liep net een grootschalig belevingsonderzoek bij operationele brandweerlieden waarin gepeild werd naar hoe zij het brandweerwerk ervaren en hoe tevreden zij hierover zijn. Uit dit belevingsonderzoek bleek o.a. dat 92% van onze Nederlandse collega’s trots waren om brandweerman of -vrouw te zijn, maar dat er daar ook nog veel werk aan de winkel is. We beslisten het congres te combineren met de presentatie van de resultaten van dit Nederlands onderzoek en de ervaringen met de hervormingen in Nederland. Cdt Heerink gaf een voorstelling van de ups en downs in hun regionalisering (onze zonevorming) en gaf daarbij volgende goede raad mee: “Raak elkaar niet kwijt in verwijten, accepteer de schaalvergroting met de daarbij behorende regels en systemen. Maar organiseer op menselijke maat en stel de mens centraal in je regels en systemen”. Om de mens ook in onze brandweerwereld zijn plaats te geven, gaat BVV ook in Vlaanderen over tot een grootschalig, wetenschappelijk onderbouwd onderzoek naar de wereld van al onze brandweermensen. Hierbij richten wij ons naar iedereen die werkzaam is bij de brandweer, ongeacht het statuut of de functie. We willen de wereld van iedere persoon die actief is in een hulpverleningszone, die een hart voor brandweer heeft, kennen. Want dat hart is onze kern!
#45
Vandaar deze warme oproep: kijk op 21 januari in je zonale mailbox en geef je mening over jouw brandweerwereld! Want jouw mening hebben we nodig om stappen vooruit te zetten naar een goede hulpverlening en met een hechte brandweerfamilie van mensen die voor elkaar door het vuur gaan.
#54
Marc Ceyssens Voorzitter BVV 1
BVV-INFO BRANDWEERCONGRES
WATER: VRIEND éN VIJAND
Het jaarlijks brandweercongres is hét netwerkmoment op de kalender van de brandweer in België. Meer dan 400 deelnemers • bezochten meer dan 30 beursstanden • werden getriggerd door sprekers met onverwachte invalshoeken • gaven hun vurige mening op 4 kritische vragen die life door een panel werden beantwoord • participeerden aan dynamische workshops • en maakten hun borst nat met oefeningen om drenkelingen efficiënt uit het water te halen!
2
3
De kernwoorden brandweer, vrijwilligers, betrokkenheid en verbinding waren de doorslaggevende elementen om Cdt Heerink te vragen om zijn ervaringen m.b.t. de beleving van brandweermensen toe te lichten op het BVV-congres. Fred Heerink, Directeur/Commandant Veiligheidsregio Drenthe, is op zoek naar een manier om van de veiligheidsregio een waardegedreven organisatie te maken, met als doel betrokkenheid van medewerkers te vergroten en te behouden, zeker voor zijn brandweervrijwilligers. Verbinding, vertrouwen en vakmanschap zijn belangrijkste waarden die hij wil uitdragen.
“ Vrijwilligers en de brandweer in Nederland: Een ontstuimige zoektocht naar de juiste balans …” Fred Heerink Directeur/commandant brandweer Veiligheidsregio Drenthe
Natuurlijk is de boodschap van Cdt Heerink moeilijk te vatten
de aandacht voor de brandweermens op de werkvloer weg-
in enkele regels. We geven jullie hier de kern van zijn bood-
gaat. De ‘regels’ eisen alle aandacht op …
schap mee. Het verhaal dat Cdt Heerink kwam vertellen begint hij vele jaren voor de hervormingen in Nederland. De posten zijn, net zoals bij ons, een lokaal gebeuren: iedereen in het dorp of de stad draagt bij op zijn manier aan de veiligheid in zijn streek en springt bij waar en wanneer het kan. Alles wat met beleid te maken heeft: procedures, geld, tijd en kwaliteit staan in het teken van de hulp die de brandweer kan bieden aan de inwoners. Dan volgt een periode van verandering. Het wettelijk kader, de organisatie, de schaal van de hulpverlening blijven niet meer dezelfde. Dit heeft tot gevolg dat beleidsmensen (professionals) – tegen wil en dank – gedwongen worden om Brandweermens
hun focus te verleggen naar nieuwe regelgeving waardoor
ELKAAR ZOEKEN EN ELKAAR VINDEN Daardoor voelt de brandweermens zich – terecht – vergeten. Een besparingsrondes in de veiligheidsregio’s zorgden voor spandoeken en zwarte vlaggen. Na deze protesten en signalen van problemen vinden de verschillende partners (de leiding van de regio, managers, vakorganisaties, vrijwilligersfederaties …) in de brandweerwereld elkaar terug. Dit resulteert in de ontwikkeling van een visie op vrijwilligers, waar de leiding, vakorganisaties en vrijwilligersorganisaties achter staan. Wouter, bedankt voor de tekeningen!
4
Uitkomst onderzoek! ❖
39% respons
❖
7,3 tevredenheid bij brandweer
❖
92% trots als brandweermens
❖
❖
❖
17% ervaart regelruimte als goed 37% is minder betrokken dan vroeger 68% oorzaak regionalisering
De samenvatting van de toenmalige visie (2010) was de vol-
De kernboodschap van Fred Heerink voor onze Vlaamse
gende: “Versterk het organisatiemodel voor een plaatselijke
brandweer: “Raak elkaar niet kwijt in verwijten, accepteer de
brandweerpost waarbij zelfsturing en voldoende regelruim-
schaalvergroting met de daarbij behorende regels en syste-
te uitgangspunt zijn. Zoek de balans tussen wat lokaal kan en
men. Maar organiseer op menselijke maat en stel de mens
regionaal moet. Creëer een platte organisatie”.
centraal in je regels en systemen.”
Helaas zijn de partijen, ondanks alle goede wil, elkaar on-
IN FLANDERS FIELDS
derweg weer kwijtgeraakt. Vooral de laatste zin bleek een probleem: een platte organisatie creëren. De organogram-
BVV neemt de enquête van Nederland over en voert een
men van de veiligheidsregio’s leken meer op piramides. De
Vlaamse versie door. Deze zal gericht zijn op operationele
vaststelling was dat in alle regio’s ongelooflijk veel lagen in-
en administratieve medewerkers van de zones. Lees het arti-
gebouwd werden. Resultaat: de afstand tussen de werkvloer
kel over de Belevingsenquête en de aanpak voor Vlaanderen!
en de top van de brandweerorganisatie was verder dan ooit. Daarop volgenden duidelijke protesten van de vloer! Het was
De presentatie van Cdt Heerink en de andere presentaties
meer dan nodig om te luisteren naar de operationele brand-
van het Brandweercongres 2017 zijn terug te vinden op
weermensen. Zonder hen is het immers onmogelijk om een
www.brandweercongres.be .
efficiënte, menselijke organisatie te garanderen. Contactpersonen:
BELEVINGSONDERZOEK
Tom Dekeyser - Dimi Vercammen - Cathy De Schryver via redactie@brandweervlaanderen.be
In 2017 werd daarom een grootschalig onderzoek opgezet naar de beleving van de operationele brandweermen-
Tekst: Cathy De Schryver
sen “Het belevingsonderzoek”. Bijna 40% nam deel aan het onderzoek. De resultaten waren op sommige gebieden bemoedigend (tevredenheid en trots), maar op andere gebieden zorgwekkend (regelruimte, betrokkenheid en regionalisering (vergelijkbaar met onze zonevorming)).
TIJD OM EEN NIEUWE BALANS TE VINDEN! De resultaten van het Nederlandse onderzoek zijn dit najaar bekendgemaakt. Naast een beeld van de brandweer over heel Nederland, waarvan het rapport te vinden is op de website, is er voor elke regio een eigen verslag gemaakt waarmee de regio aan de slag kan.
5
KORT NIEUWS Brandweerzone Centrum maakt controles efficiënter met zelfontwikkelde app De preventiedienst van de brandweer doet verschillende inspecties van gebouwen op één dag. Vroeger gebeurde dit met pen en papier. Maar de brandpreventie-adviseurs van Brandweerzone Centrum gaan voortaan op pad met een tablet en een nieuwe app, waardoor de verwerking van dossiers veel vlotter zal verlopen, terwijl de output nog vollediger is dan vroeger. De app werd ontwikkeld voor en door Brandweerzone Centrum, in samenwerking met het Gentse bedrijf Endare.
VOORDELEN
voudig, via grafische symbolen. Bovendien kunnen er ook
› Efficiënter
gemakkelijk foto’s worden gemaakt die meteen aan het dos-
› Digitaal
sier worden gelinkt. Het samenstellen van een dossier ge-
› Uitgebreide checklist
beurt daardoor aangenamer en efficiënter, via een digitale
› Controle is vollediger
checklist.
› Verslag wordt geautomatiseerd › Maken van foto’s
Deze checklist bestaat vandaag al uit meer dan 700 items, ingedeeld in ongeveer 30 onderwerpen, gaande van bereik-
Met de nieuwe app kunnen de brandpreventie-adviseurs van
baarheid, compartimentering en branddetectie tot alle mo-
Brandweerzone Centrum, bij elke controle, onmiddellijk de
gelijke keuringsattesten. Deze lijst is dynamisch en kan gewij-
items aanduiden die niet in orde zijn. Dit gaat snel en een-
zigd of aangevuld worden door de gebruikers.
6
Bij het begin van de inspectie wordt er een gebouwtype
troles ook vollediger zijn dankzij de zeer uitgebreide check-
gekozen (bv. een school). De app genereert dan de meest
list.
voorkomende ruimtes in zo’n gebouw (bv. klaslokaal of
De ontwikkeling van de nieuwe app heeft ongeveer een jaar
sportzaal). De gebruiker duidt bijvoorbeeld aan dat de deur-
geduurd. De app is bedacht door Brandweerzone Centrum.
pomp op het gelijkvloers aan de branddeur van het stooklo-
Voor de ontwikkeling van het softwaregedeelte is er samen-
kaal ontgrendeld is en maakt daar een foto van.
gewerkt met Endare, een groep jonge app-ontwikkelaars uit
De app onthoudt alle aangeduide gebreken en nummert ze.
Gent, gevestigd in de Ghelamco-arena. Zij staan onder an-
In het verslag wordt ook automatisch de juiste foto gelinkt
dere in voor de support, de hosting en het opladen in de Play
aan het juiste item. Bij verslagen met bijvoorbeeld een twin-
Store.
tigtal opmerkingen en de bijhorende foto’s kan dit een wezenlijke tijdswinst opleveren.
In de toekomst zullen ook andere brandweerzones de app
Wanneer de gebruiker van de app na zijn controle terugkomt
kunnen gebruiken.
op kantoor, vindt hij de samenvatting van de controle al in zijn mailbox. De samenvatting dient als basis voor het uiteindelijke controleverslag. Het kan nog worden aangevuld of het kan meteen in een modelverslag worden gegoten.
Voor vragen of info: ir-arch. Martijn Nijs
Brandweerzone Centrum maakt zich sterk dat het genereren
Brandweerzone Centrum
van verslagen niet alleen sneller verloopt , maar dat de con-
martijn.nijs@brandweerzonecentrum.be
MS SISTERS & DE MONT VENTOUX In de vorige editie van ‘De Brandweer[m/v]’ sierde brandweervrouw Leen Pieters op de voorpagina. In het artikel binnenin maakten we kennis met haar en haar zus. Hun uitdaging om de top van de Mont Ventoux te bereiken - in brandweeruitrusting - stond op het programma. Op 30 september trokken beide dames naar boven, met een heel team supporters. And they did it! Hier enkele foto’s van de klim, het team en de vermoeide maar zeker glunderende dames met hun team!
7
KOLONEL CHRIS ADDIERS IN ATHENE HERVERKOZEN ALS VOORZITTER FEU Voormalig voorzitter BVV en zonecommandant Brandweer Zone Antwerpen op rust heeft een tweede mandaat als voorzitter van de FEU (Federation of the European Union Fire Officer Associations gekregen. Hij is ‘ready to inspire @ FEUorg for the future’. Neem zeker kennis van de laatste publicatie van FEU, waar de brandveiligheid van meubel- en interieurbekleding onderzocht wordt: “Fire safety of upholstered furniture and mattresses in the domestic area” met onderzoek en aanbevelingen voor brandveiligere woningen.
DRONES IN HULPVERLENINGSZONE NOORD-LIMBURG De hulpverleningszone Noord-Limburg, politiezone Kempenland, politiezone Lommel en de stad Lommel slaan de handen in elkaar om drones in te zetten tijdens hun interventies. Tegen het eind van het jaar zullen 7 piloten opgeleid zijn om de 3 professionele drones vlot en veilig te bedienen, ook in extremere noodsituaties. Om dit alles te bewerkstelligen volgden 7 personen een doorgedreven theoretische en praktische opleiding bij PLOT Limburg en luchtvaarschool BAFA. De algemene opleiding voor de zwaarste klasse voor onbemande luchtvaart werd aangevuld met specifieke training voor hulpdiensten, zoals zoeken naar vermiste personen met warmtebeeldcamera’s en het uitvoeren van nachtvluchten. Peter Vanvelthoven, voorzitter zoneraad: “Beeldvorming, of beter het gebrek eraan, is een vaak weerkerend element bij oefeningen, interventies en evaluaties. De meerwaarde van luchtbeelden zien we ook wanneer een helikopter van de federale politie wordt ingezet. Helaas kunnen we in deze uithoek van het land zelden beroep doen op deze middelen of duurt het erg lang eer de drone van de civiele bescherming vanuit Brasschaat hier geraakt.”
8
BLUE LIGHT MOBILE SIMKAARTEN MET VOORRANG OP ALLE ANDERE GEBRUIKERS De tweede generatie van Blue Light Mobile biedt naast data (eerste generatie van 2014) ook spraakcommunicatie. Gebruikers kunnen nu snel en prioritair bellen via hun vertrouwde gsm of smartphone. Blue Light Mobile krijgt nu immers een unieke eigenschap, met name een voorrang op alle andere gebruikers. Het aanbod bestaat uit 2 niveaus: FIRST en PRIOR. Beide niveaus bieden prioritaire communicatie. Met de PRIOR-simkaart krijgen de gebruikers de extra garantie dat hun spraak- en datacommunicatie absolute voorrang heeft op alle andere gsm-gebruikers. Het aantal PRIOR-simkaarten is voor het ogenblik beperkt tot 6000 om de doeltreffendheid van de prioritaire toegang te vrijwaren. Het aantal FIRST-simkaarten blijft echter onbeperkt. De beide types simkaarten van Blue Light Mobile zijn ook personaliseerbaar. Er kunnen een aantal communicatieformules en opties voor elke individuele gebruiker worden ingesteld. Overheden en veiligheidsdiensten nemen vanaf 1 november de nieuwe Blue Light Mobile simkaarten geleidelijk in gebruik.
Nieuwste generatie brandweerhelm van Rosenbauer:
de Heros-Titan
▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪ ▪
Nieuw type helmschaal met zeer laag gewicht Ergonomisch gevormde helmschaal Eenvoudige instelling voor een perfecte balans Vernieuwde draaiknop voor het vastzetten van de helm op het hoofd Instelbare maskeradapters, verstelbaar in hoogte en langsrichting Demonteren van het binnenwerk op eenvoudige wijze voor reiniging Vernieuwde atex helmlamp met geïntegreerde montage Mogelijkheid om warmtebeeldcamera te monteren op de helm Verbeterd vizier, optische klasse I Gewicht helm, vizier, neklap ca. 1,3 kg
www.rosenbauer.com
www.facebook.com/rosenbauergroup
Fire Technics NV Solvaylaan 6, B-8400 OOSTENDE / België / Belgique Phone: +32 59 34 03 40, Fax: +32 59 34 03 41 info@firetechnics.be
Partner van Rosenbauer.
VERHOOG UW BLUSPRESTATIE. EIS ALLEEN HET BETROUWBAARSTE BLUSMATERIAAL.
ICHT ONTVL AMBA AR
LICHT ONTVL AMBA AR
LICHT ONTVL AMBA AR
LICHT ONTVL AMBA AR
BENOR vzw
ANPI vzw
Het BENOR-label is een vrijwillig kwaliteitslabel. Dankzij dit label kan de gebruiker erop vertrouwen dat een product, een proces of een dienst overeenstemmen met de geldende specificaties. Het BENOR-label is het eigendom van het Bureau voor Normalisatie (NBN). De criteria van de labels worden in overleg door alle betrokken partijen bepaald: voorschrijvers bij de overheid, privĂŠgebruikers (aannemers, verzekeraars, architecten, projectontwikkelaars), producenten van materialen en producten en certificeringsinstanties.
ANPI werkt voor brandbescherming hoofdzakelijk samen met de kwaliteitslabels BENOR en BOSEC. Denk aan brandwerende dekens, brandveilige vuilnisbakken en slangenwagens (brandweerslangen en – aansluitingen) of aan ANPI-erkende blusmiddelen voor verwarmingsketels, frituurketels en andere. BOSEC, een door BELAC erkend label, dekt alle domeinen van brandpreventie: passieve bescherming, actieve bescherming en de organisatie van brandpreventie. BOSEC is dan ook vooral een kwaliteitslabel op het vlak van service, gebaseerd op haar eigen productlabel en op het label BENOR.
www.benor.be
www.anpi.be - www.bosec.be
s t e o t r e e w d n a r B
EN HOE ZIT HET MET DE BRANDWEERTOETS? In het voorjaar kregen de brandweerfederaties BVV en VVB de vraag van de FOD Binnenlandse zaken om na te gaan hoe het nu écht was met onze vrijwilligers. VVB is snel van start gegaan en heeft een korte enquête gelanceerd vlak voor de zomer. Brandweer Vlaanderen heeft gekozen om deze enquête wel mee te verspreiden (op vraag van VVB), maar stond niet in voor de opstelling van de vragen en het verwerken van de resultaten. BrandweerVereniging Vlaanderen koos voor een andere weg.
LI
We zijn begonnen met een basis te leggen voor een diep-
zoek gericht op alle operationele brandweerlieden, beroeps
gaande enquête en de eerste contacten zijn gelegd om een
en vrijwilligers! Die kans konden we niet laten schieten … we
eerste brandweertoets te ontwerpen, ondersteund door een
namen contact op met onze noorderburen van het Instituut
universiteit. Een ander aandachtspunt, waar BVV rekening
voor Fysieke Veiligheid (min of meer vergelijkbaar met ons
mee wilde houden, is dat de brandweer in Vlaanderen ook
Kenniscentrum).
uit veel beroepsbrandweerlieden bestaat. Velen van hen ver-
Communicatiemiddelen genoeg: enkele e-mails en tele-
vullen de rol van vrijwilliger in de zone van hun woonplaats.
foontjes later zaten we met een vertegenwoordiger van het
Wilden wij de beroepsbrandweerlieden weglaten wanneer
IFV in Nederland aan tafel, met de volledige enquête. Het
zij geen vrijwilliger zijn? Dat was één van de vragen waar we
IFV was meteen enthousiast om de enquête naar Vlaande-
mee in onze maag zaten … We wilden een enquête die zo-
ren over te zetten. Plots werd door hun nationaal onderzoek
wel voor beroeps als voor vrijwilligers toegankelijk was. Wij
de basis gelegd voor een internationaal vergelijkend onder-
wilden weten wat alle brandweerlieden dachten … Kortom,
zoek. Want wat is een tevredenheid van 3,6 op 5? Is dat veel
de brandweer is een verhaal van samenwerking en noch vrij-
of is dat weinig? Er is geen betere manier om dit cijfer te
willigers noch beroeps kunnen hiervan los gezien worden.
toetsen dan een andere gelijkaardige groep.
EN TOEN KWAMEN DE NEDERLANDERS …
LANCERING ENQUÊTE UITGESTELD MAAR NIET AFGEBLAZEN …
We werden erop gewezen dat er op hetzelfde ogenblik een groot nationaal belevingsonderzoek van brandweerlieden
Hoe graag we als brandweer ook zo snel mogelijk aan de
afgenomen werd in Nederland. Bovendien was dit onder-
slag gaan wanneer zich een vraag voordoet, onze oorspron-
11
Ons groot voordeel is dat Nederland zeer uitvoerige voorbereidingen had gedaan naar de vraagstelling. Deze moest neutraal zijn, de kern raken, duidelijk zijn, ondubbelzinnig. Daar is een periode van 9 maanden (!) overheen gegaan om de vragen correct op te stellen. Het IFV is daar niet over één nacht ijs gegaan. Ook hebben zij alle partijen betrokken: brandweermensen van het operationeel kader, de vakorganisaties, de vrijwilligersorganisaties, de zoneleiding …
Foto: Vandenhoeck Wim
VOORPROEFJE OP HET CONGRES Ondertussen waren we ook met het brandweercongres in
kelijke timing (lancering in september) diende herbekeken te
de weer. Omdat de vraag in het veld leefde over wat er nu
worden: wilden we snel-snel werken en daardoor ook een
ging gebeuren met Netwerk Brandweer en de nieuwe posi-
half-half resultaat neerleggen? Was de aankondiging van
tie van BVV in dit verhaal, besloten we enkele vragen van de
september belangrijker dan de kwaliteit waar we voor wilden
enquête in te bouwen in het congres en daar een panel op te
staan? Het antwoord was heel duidelijk: NEEN.
laten reageren. De vragen zouden rechtstreeks gesteld wor-
“ De resultaten van de enquête mogen geen excuus zijn om iets niet te doen, maar net een reden om iets wel te doen.”
den aan de deelnemers van het congres met live voting. Elk panellid koos een vraag die hem nauw aan het hart lag. De panelleden kregen de resultaten voorgeschoteld terwijl ze op het podium stonden en kregen de kans erop te reageren. Er werd gretig gestemd! Het was behoorlijk spannend voor de panelleden. Ze kregen pittige resultaten voorgeschoteld, dat kunnen we u op een blaadje geven!
Met een half-half resultaat zonder wetenschappelijke ruggensteun zouden de resultaten door iedereen van tafel kunnen geveegd worden. Elk resultaat zou geïnterpreteerd worden alsof het zou passen in het straatje van de overheid, de zones, een vakorganisatie of een politieke partij. Dat wilde BVV koste wat het kost vermijden. We willen een eerlijke, correcte weergave van de realiteit waar de overheid, de zones, vakorganisaties of brandweerfederaties mee aan de slag konden. De resultaten van de enquête mogen geen excuus zijn om iets niet te doen, maar net een reden om iets wel te doen.
KLANKBORDSESSIE GO FOR FLANDERS In november gingen de gesprekken met de universiteit verDeze zomer werkten we verder aan de Vlaamse versie van
der over de praktische lancering. Omdat de onderwerpen en
de belevingsenquête. De vertaling van de enquête van het
de thema’s zo belangrijk zijn, willen we de provinciale afde-
Nederlands naar het Vlaams nam enige tijd in beslag (een
lingen en andere belanghebbenden de kans geven over de
tankautospuit is hier een autopomp, een basisuitruk is hier
enquête te reflecteren.
anders samengesteld dan in Nederland …). In september
Een groep die in de Nederlandse enquête niet betrokken is,
werden de vragen ingevoerd in het bevragingspakket van de
zijn de ondersteunende personeelsleden. Vanuit deze hoek
Universiteit Antwerpen. De Universiteit Antwerpen nam con-
kregen we zeer duidelijk de vraag om een vragenlijst voor
tact op met de Nederlandse onderzoekers om de schalen
hen te voorzien: ook zij willen laten weten hoe zij alles er-
die achter elke vraag zitten over te nemen.
varen!
12
Foto: Munoz Laury
“ BVV wil staan voor iedere persoon die een hart voor brandweer heeft. Daar horen de ondersteunende diensten van de zones ook bij.” BVV wil staan voor iedere persoon die een hart voor brand-
In Nederland gaven bijna 40% van de brandweerlieden hun mening. Dat zorgt ervoor dat alle partijen, alle niveaus, alle functies opgenomen zijn in de resultaten. Dat willen we voor onze Vlaamstalige brandweer ook! Wij willen jouw stem horen! De resultaten worden na het afsluiten van de enquête (3 weken na de start) verwerkt door de Universiteit Antwerpen. Een Vlaams rapport over alle zones heen zal beschikbaar zijn in het tweede trimester van 2018.
weer heeft. Daar horen de ondersteunende diensten van de zones ook bij. Wij willen hen een stem geven, in het belang
SAMEN STERKER
van de hele brandweerwereld. Er komt dus een uitbreiding van de enquête. Wie weet kunnen we hiermee de Nederlan-
Om een duidelijk beeld te krijgen van wat er leeft, is het van
ders een voorzet geven, want ook zij hebben ondersteunen-
belang om zoveel mogelijk antwoorden binnen te krijgen.
de diensten!
Het is evident dat je met de mening van veel brandweermensen meer kan doen qua impact op het beleid, zowel op
CONCREET!
zonaal niveau als op federaal niveau. Daarom vinden we het belangrijk om andere partijen die een belangrijke rol spelen
We voorzien de lancering van de belevingsenquête op 21 januari 2018. Verschillende zonecommandanten hebben al toegezegd om de lijsten met emailadressen ter beschikking te stellen van de universiteit, we verwachten dat de anderen snel zullen volgen. De start om de enquête in te vullen zal ruim op voorhand aangekondigd worden. Je effectieve deelname zal gevraagd worden op je zonaal e-mailadres.
in het brandweerveld te betrekken.
“We voorzien de lancering van de brandweertoets op 21 januari 2018.”
Het invullen kan via de pc, een tablet of een telefoon. Wil je
Zodra de vraagstelling technisch op punt staat, nodigen we
even pauzeren, dan kun je op een ander moment de enquê-
vertegenwoordigers uit van de ondersteunende afdelingen,
te verder invullen. Het belangrijkste voor ons is dat we zoveel
de vakorganisaties, de VVB, Netwerk Brandweer, het Kennis-
mogelijk antwoorden binnen krijgen.
centrum en de provinciale afdelingen van BVV … om samen
13
door de enquête te gaan. Op dat moment is het grootste
FAQ
deel van het praktische werk door BVV gedaan, en hebben we een klankbord nodig: hebben we alle aspecten doorge-
Ik heb twee functies!
nomen? Zijn er aanvullingen nodig? Deze klankbordsessie
Als je in twee zones werkt (operationeel beroeps en
zal op uitnodiging zijn. Een moderator zal de sessie in goede
vrijwilliger) zul je twee mails krijgen. Je hoeft de en-
banen leiden. De onderzoeker van de Universiteit Antwer-
quête dan slechts één maal in te vullen.
pen zal dan ook aanwezig zijn.
Werk je in één zone voor een ondersteunende dienst en als vrijwilliger in een andere zone, dan vragen we je
PROVINCIAAL INFORMATIEMOMENT
om de enquête in te vullen als ondersteunende medewerker. Op het einde van de enquête zul je de vraag
Daarna gaan we per provincie een informatiemoment in-
krijgen of je de enquête ook vanuit de positie van vrij-
plannen in samenwerking met de provinciale afdelingen.
williger wenst in te vullen. Je krijgt dan slechts ope-
Deze infomomenten zullen voor iedereen toegankelijk zijn,
rationele vragen (de algemene vragen heb je dan al
zowel operationele brandweerlieden als de medewerkers
ingevuld).
van de ondersteunende diensten.
Welke onderwerpen worden bevraagd? De data en de locaties zullen via de zones en de provincia-
Elke deelnemer krijgt een algemeen deel met vragen
le afdelingen bekendgemaakt worden. Kun je niet aanwezig
die voor iedereen van toepassing zijn. Dan krijgt elke
zijn op de sessie in jouw provincie dan ben je natuurlijk wel-
deelnemer een tweede deel dat over verschillende
kom in een andere sessie. We vragen je wel om te laten we-
thema’s kan gaan. Het je het algemeen deel en het toe-
ten dat je aanwezig zult zijn. Deze provinciale sessies zullen
gewezen thema afgerond, dan kun je daar de enquê-
de enquête dan finaliseren.
te afsluiten of kiezen om een extra thema in te vullen. Het algemene thema en het eerste thema zijn de basis.
READY FOR TAKE OFF!
Hoe meer extra delen er ingevuld worden, hoe completer het beeld zal zijn.
Allemaal goed, maar vanaf wanneer kunnen we invullen? De universiteit stuurt een mail naar je zonale mailbox. Dit is jouw
Anonimiteit
persoonlijke vragenlijst. Deze mail zal verstuurd worden op
BVV heeft een anonimiteitsclausule getekend bij de
21 januari.
Universiteit Antwerpen. Alle antwoorden komen toe op de universiteit en worden anoniem verwerkt. Het is
Kreeg je geen mail?
noch voor BVV, noch voor de universiteit, noch voor an-
Neem contact op met elke.claessens@uantwerpen.be.
deren mogelijk om individuele resultaten op te vragen.
Vragen: tom.dekeyser@hvzfluvia.be brandweertoets@brandweervlaanderen.be Tekst: Cathy De Schryver
14
Emergency vehicles, special vehicles and equipment for fire fighting, police and medical intervention.
Somati Vehicles NV • Industrielaan 17a (Zuid III) • 9320 Erembodegem
T +32 53 83 16 16 • F +32 53 84 06 86 • info@somativehicles.be • www.somativehicles.com
vehicles Somati VEHiCLES heeft meer dan 40 jaar ervaring in binnen- en buitenland in het leveren en onderhoud van brandweermaterialen, brandweervoertuigen, politievoertuigen en utilitaire voertuigen, evenals ziekenwagens en MUG voertuigen zowel voor brandweer als de meest gerenommeerde ziekenhuizen. Het ontwerpen van de wagen gebeurt in nauwe samenwerking met de eindklant. Hierbij heeft deze steeds inspraak in de gebruikte materialen, indeling en montagemogelijkheden. Alvorens de productie te starten, kan men de wagen in een 3D tekening bekijken.
www.somativehicles.com Industrielaan 17A (Zuid III) I B-9320 Erembodegem tel +32 (0)53 83 16 16 I fax +32 (0)53 84 06 86 info@somativehicles.be
Somati VEHiCLES is ISO 9001:2015 9001:2008 gecertificeerd waardoor wij een perfecte afhandeling en after-service kunnen garanderen.
Speel niet met vuur.
Promat biedt efficiënte en eenvoudig te plaatsen oplossingen voor brandveilige compartimentering, passieve brandbescherming van draagstructuren en technische installaties en het afdichten van doorvoeringen. Daarnaast zijn er ook architectonische oplossingen met brandwerend glas en brandwerende glazen deuren ‘op maat’. info@promat.be | www.promat.be
724158_Adv_Branding1_De Brandweer_200x141_NL.indd 1
07/04/2017 12:10
MFC INTERNATIONAL: OPBLAASBARE OPLOSSINGEN VOOR REDDINGSOPERATIES EN DECONTAMINATIE
Exclusief bij Vandeputte. Contacteer ons voor meer informatie. | 03 460 04 60 | info@vdp.com | www.vdp.com
Op 4 juli hebben alle 20 Vlaamse hulpverleningszones beslist om samen met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) het Netwerk Brandweer op te richten. Netwerk Brandweer heeft als voornaamste doelstelling de hulpverleningszones op een meer structurele manier te laten samenwerken. We laten burgemeester Kristof Hendrickx aan het woord, voorzitter van Netwerk Brandweer. Hij gaf een interview aan ‘Lokaal’, het tijdschrift van VVSG.
BRANDWEERZONES: NOG VEEL WERK Terwijl de brandweerlui dagelijks alle taken blijven uitoefenen, werden brandweerposten samengevoegd tot grotere entiteiten, de brandweerzones. Nu groeperen die twintig zones zich in een netwerk. Hun voorzitter is Kristof Hendrickx, de burgemeester van Arendonk. Hij ziet in deze grootschaligheid zeker efficiëntiewinsten maar wil ook de belangen van de gewone korpsen, zoals die van de vrijwillige spuitgasten, helpen verdedigen.
Net zoals vele nieuwe burgemeesters werd Kristof Hendrickx
niet verkeerd, al wordt het een proces van bijsturing. Er is een
bij zijn aantreden vijf jaar geleden overrompeld door de grote
discrepantie tussen Vlaanderen en Wallonië. De wetgeving
verantwoordelijkheid inzake veiligheid en noodplanning die
werd door Joëlle Milquet geschreven en de huidige minister
hij als burgemeester van Arendonk in de schoot geworpen
heeft beslist het kind niet met het badwater weg te gooien
kreeg: ‘Het is zowat je belangrijkste taak als burgemeester:
maar de wet met reparatie-KB’s bij te stellen. Op federaal ni-
de veiligheid van alle burgers waarborgen, zo goed mogelijk,
veau moet in het oog gehouden worden dat je in het kluwen
met een efficiënte inzet van middelen en financiën.’
van de wetgeving nog de bomen in het bos kunt zien.’
Hoe is de brandweer in Arendonk georganiseerd?
korpsen mogen niet verdwijnen, want zonder hen bestaat
Arendonk ligt in het noorden van de provincie Antwerpen, op luttele kilometers van de Nederlandse grens. Hoe bent u de voorzitter van het netwerk van alle zones van België geworden?
er geen brandweer. Bij zware incidenten moeten de brand-
‘Ik ben erin gerold. Tijdens de hervorming verdedigde ik als
weerlui elkaar blindelings kunnen vertrouwen. Om deze
burgemeester de belangen van ons eigen korps. En hoe
groepssfeer te bevorderen krijgen ze ook binnen de zones
meer je dat doet, hoe meer je op de voorgrond treedt, hoe
kansen om initiatieven te nemen.
meer mensen je horen, hoe meer ze van je verwachten. De
Zo heb je de vriendenvereniging die een opendeurdag
brandweerhervorming interesseert me zeker, en als ik me
houdt, het Sinterklaasfeest, Sint-Barbara of een barbecue
engageer, wil ik dat goed doen. In de eerste drie jaar van
organiseert. Bij de invoering van het nieuwe oproepsysteem
deze beleidsperiode was ik ook alleen maar burgemeester.
bestond de vrees dat alles onpersoonlijker zou worden. Maar
Nu werk ik opnieuw een à anderhalve dag per week als ar-
dat valt uiteindelijk wel mee. Elke verandering stoot op weer-
chitect. Als ik dus echt voor iets wil gaan, me betrokken en
stand. De korpsen moeten aanvaarden dat ze in een andere
verantwoordelijk voel, dan ben ik het type dat het engage-
structuur terecht zijn gekomen. De nieuwe structuur is heus
ment opneemt.’
‘In onze gemeente is er een hecht brandweerkorps van vrijwilligers, echt een stevige vriendengroep. Zulke vrijwilligers-
17
‘Eerst deed ik dat binnen onze zone, Taxandria, als ondervoorzitter, daarna als voorzitter. Taxandria is de brandweerzone in het noorden van de Kempen, van Arendonk tot Hoogstraten, elf gemeenten, twaalf posten, 190.000 inwoners. Toen ik voorzitter werd, stelde ik luidop de vraag of er geen overleg kon komen met alle voorzitters van brandweerzones, want er moesten toch gemeenschappelijke problemen of knelpunten bestaan. Het kon toch niet dat wij alleen moeilijkheden zagen en het bij de rest rozengeur en maneschijn was? Wanneer het Netwerk Brandweer in juli dit jaar werd opgericht, kreeg ik de vraag er voorzitter van te worden, wellicht ook omdat ik van dezelfde partij ben als de minister, wat in overlegstructuren kan helpen. Maar als je geen interesse hebt en geen engagement wilt aangaan, dan krijg je zo’n vraag niet.’
Hoe verloopt de overgang? Wat zijn de hangijzers? ‘We moeten erkennen dat het nog niet loopt zoals het zou moeten. Op alle niveau’s zien we verandering en aanpassing. De burgemeesters zijn zoekende naar hun nieuwe rol, de zonecommandanten worden gesandwicht tussen de overheid en hun achterban, de brandweer en de postoversten zijn niet meer de brandweercommandanten van voorheen. De betrokkenheid van de burgemeesters is heel anders dan vroeger. Vroeger hadden ze regelmatig overleg met de hun commandant. Nu is er om de twee weken zonecollege en één keer per maand zoneraad, en dat is niet rechtstreeks met de postoversten. Nu hebben de burgemeesters minder rechtstreeks contact en verlopen de gesprekken volgens een andere route.’
Is dat een gemis? Komt dit op het college? Op de gemeenteraad? ‘Op het wekelijkse college of de maandelijkse gemeenteraad komt de brandweer in Arendonk maar sporadisch ter sprake. De verslagen van het brandweercollege en de raad staan wel op intranet, maar er is een groot hiaat tussen de brandweer en de lokale politici. Een aantal gemeenten hebben een
“ De korpsen moeten aanvaarden dat ze in een andere structuur terecht zijn gekomen. De nieuwe structuur is heus niet verkeerd, al wordt het een proces van bijsturing.” 18
commissie veiligheid in het leven geroepen om de betrokkenheid te verhogen, maar in vele andere gemeenten blijft het toch een ver-van- mijn-bedshow. Zo’n commissie wordt dan ad hoc bijeengeroepen als er behoefte toe is, want je moet ook iets te vertellen hebben. In Arendonk hebben we geen commissietraditie.’
Hoe staan de burgemeesters tegenover deze verwijdering? ‘De rol van de burgemeester is sterk veranderd. Waar zitten de efficiëntiewinsten voor je eigen gemeente, voor jou als burgemeester? In de volgende beleidsperiode zal dat wel-
licht al anders zijn. Er zijn dan andere burgemeesters die de
‘Bovendien stellen we vast dat de huidige is de zonecom-
ervaring van voordien niet hebben en zij zullen er anders te-
mandant is niet per se de hoogste in rang is. Dat is een regel-
genover staan.’
rechte cultuuromslag, want in de brandweer is een milita-
‘Bovendien, als je de veiligheid kunt garanderen door een
ristische organisatie waarbij zeer belangrijk zijn. Persoonlijk
goede zonale werking, dan is dat beter voor de bevolking.
hecht ik er niet zo aan, maar operationeel begrijp ik wel dat
Specialisaties kun je op zonaal niveau organiseren en garan-
er een zekere hiërarchie moet zijn.
deren, of via de civiele veiligheid. Dat kun je niet op gemeen‘In de zone moet tegelijkertijd de nabijheid en betrokkenheid
Is er ondertussen ook veel veranderd voor de brandweerlui?
gewaarborgd worden.
‘Er wordt meer belang gehecht aan opleiden en oefenen,
Net zoals in onze zone hebben centrumsteden kunnen be-
dat wordt almaar strenger. Van de vrijwilligers wordt almaar
sparen naar aanleiding van de brandweerhervorming en be-
meer verwacht. Maar als voorzitter van Taxandria en van het
talen de andere gemeenten van de zone een pak meer.
netwerk vind ik dat we realistisch moeten blijven, het moet
Dat frustreert deze vaak kleinere gemeenten. Betaalden die
nog haalbaar zijn voor mensen die naast hun vrijwillige inzet
gemeenten vroeger dan te weinig? Dat weet ik niet, er is nog
voor de brandweer ook nog voltijds werken, een gezins- en
nooit een brand niet geblust.’
een sociaal leven hebben. We moeten blijven zoeken naar
telijk niveau.’
“ Als je de veiligheid kunt garanderen door een goede zonale werking, dan is dat beter voor de bevolking. Specialisaties kun je op zonaal niveau organiseren en garanderen, of via de civiele veiligheid. Dat kun je niet op gemeentelijk niveau.”
een goeie balans die enerzijds de veiligheid van onze burgers waarborgt, maar anderzijds de leefbaarheid van de brandweer respecteert.’ Auteur: Marlies Van Bouwel – Hoofdredacteur Lokaal Foto’s: Stefan Dewickere. Met dank aan de redactie van Lokaal en VVSG voor dit artikel.
En voor de commandanten? ‘Elke zonecommandant is zoekende. In het netwerk maar ook op het kabinet buigen we ons nu over een goede begeleiding en de opleiding van commandanten. De eerste lichting zonecommandanten waren de vroegere brandweercommandanten van de posten. Tijdens de aanwervingsprocedure hebben we geprobeerd op hun managementvaardigheden te letten. Want het is niet zo dat iemand die superoperationele kwaliteiten heeft, ook de kwaliteiten bezit om een grote organisatie te leiden. Nu zitten we nog in een overgangsperiode, maar hoe willen we de volgende generatie zonecommandanten klaarstomen? Heb je genoeg aan een opleiding majoor of kolonel of moet je ook bijkomende managementsopleidingen volgen? Zo heeft de zonecommandant van Antwerpen aan de Antwerp Management School een master in publiek management gevolgd en het is duidelijk dat je er vaardigheden leert. Hoe kunnen we de huidige, maar ook toekomstige zonecommandanten het best begeleiden en bijstaan. Samen met het VVSG starten we een denkoefening hoe we aan deze behoefte kunnen tegemoetkomen.’
19
BANDLUSSEN “Hij rukt zijn masker af, buigt voorover en begint te braken. Eerst begrijp ik niet goed wat er gebeurt. Daarna wordt het duidelijk dat hij helemaal op het einde van zijn krachten is. Hij weet nog uit te brengen dat ze binnen een slachtoffer gevonden hebben.�
1 INLEIDING
Hij rukt zijn masker af, buigt voorover en begint te braken. Eerst begrijp ik niet goed wat er gebeurt. Daarna wordt het
De bel gaat. De dispatcher meldt dat er een uitruk is voor
duidelijk dat hij helemaal op het einde van zijn krachten is.
brand. Kort erna rijden we met 19 mensen in vier voertuigen
Hij weet nog uit te brengen dat ze binnen een slachtoffer
(commandowagen, ladderwagen, autopomp en ziekenwa-
gevonden hebben.
gen) richting het adres van de brand. Ik weet dat er vanuit de post Schaarbeek ook een autopomp en een ladderwagen
Ik stuur twee van de vier ploegleden van de helihaven naar
vertrokken zijn. Zij zijn dichterbij gelegen en ik verwacht dat
binnen om te gaan helpen en ik vraag een derde autopomp
ze enkele minuten voor ons ter plaatse zullen zijn.
ter plaatse. Als de adjudant zijn deelname aan de redding moet afbreken, dan zullen zijn ploegleden er waarschijnlijk
Tijdens het aanrijden meldt de post Schaarbeek dat ze ter
niet veel beter aan toe zijn.
plaatse zijn. Ze melden een zware rookontwikkeling. Dit betekent dat er een serieuze brand woedt en dat de kans groot
De rookstroom doorheen de deuropening blijft onveran-
is dat de mensen uit ons konvooi ook aan de slag zullen
derd. Het lijkt alsof er geen enkele blusactie bezig is. Ik begin
moeten gaan.
me zorgen te maken.
Het is nog een paar minuten rijden vooraleer we de straat
Er komen nog een aantal uitgeputte brandweerlui van de
indraaien. Ik zie de autopomp van de post Schaarbeek. Eén
post Schaarbeek naar buiten. Zij kunnen mij meer informatie
hogedruk lijn loopt van de autopomp naar de voordeur. Dik-
geven. Beneden woedt een zeer felle kelderbrand. In de gang
ke, zwarte rook komt uit de bovenkant van de deuropening
beneden zijn ze gebotst op een slachtoffer. Het gaat over
naar buiten gepompt. De rook is behoorlijk turbulent wat
een naakte man die zeer obees is. Hij weegt waarschijnlijk
wijst op een hevige brand.
130-140 kg. Het is quasi onmogelijk om hem te verplaatsen.
Ik vraag de chauffeur-pompbedienaar of hij info heeft. “Ie-
Na enige tijd komen de resterende brandweerlui van Schaar-
dereen zit binnen”. Ik probeer, via de radio, contact te krijgen
beek en de brandweerlui van de Helihaven naar buiten. Ze
met de bevelvoerder van de autopomp Schaarbeek. Geen
sleuren het levenloos slachtoffer met zich mee. De mannen
antwoord.
hebben duidelijk een enorme inspanning geleverd.
Ik stuur de adjudant van de Helihaven naar binnen voor een
Het MUG-team begint met de reanimatie terwijl de mannen
verkenning. (In Brussel vertrekt bij elke brand een konvooi
die nog kunnen samen met de mensen van de derde auto-
van vier voertuigen uit de kazerne Helihaven, de hoofdkazer-
pomp de brand te lijf gaan.
ne. Daarnaast komt een autopomp en een ladderwagen ter plaatse van de dichtste post).
Brandbestrijding, daar zijn we goed in. Vrij snel is de hevige brand onder controle en kunnen we nablussen.
Het duurt ogenschijnlijk erg lang vooraleer iets gebeurt. De vier ploegleden van de autopomp Helihaven staan te wachten om iets te doen. Gezien de intensiteit van de brand vraag
2 REDDEN VAN MENSEN
ik hen om bundels af te leggen zodat we een groter blusdebiet hebben. Vrij snel komt het antwoord dat dit niet kan
De overgang van “Eerst redden, dan blussen” naar “Blus eerst
omdat er nog geen bundels in de autopomp zitten die we
de brand” is één van de belangrijke wijzigingen in onze doc-
mee hebben. (Deze brand vond plaats tijdens de periode
trine, de manier waarop we werken, in de afgelopen decen-
waarin de bundels geleidelijk aan werden ingebouwd in de
nia.
voertuigen). Brandgedrag is tien keer sneller geworden dan vroeger. Plots komt de bevelvoerder van Schaarbeek naar buiten ge-
Vroeger was er een half uur tussen het begin van brand en
stormd. Het is een adjudant waarvan ik een erg goede indruk
flashover. Nu is dat slechts een drietal minuten. Vroeger was
heb. Toen ik nog brandweerman was, was hij sergeant. Ik
er tijd om eerst de slachtoffers te zoeken en te redden. Nu is
heb dikwijls gewerkt met hem als chef en het is een zeer
die tijd er niet meer. We kunnen het ons niet meer permitte-
competente kerel.
ren om eerst slachtoffers te gaan zoeken.
21
Betekent dit dat we redding van mensen niet meer als onze
lener de voeten vastneemt (en zo een gedeelte van het ge-
grootste prioriteit beschouwen? Neen, zeker niet! Het be-
wicht overneemt), leidt dit dikwijls tot een vlotte evacuatie.
tekent wel dat het bij de meeste branden zo zal zijn dat we
Het is echter een techniek die de rug van de hulpverleners
de mensen de grootste overlevingskans bieden door eerst
zwaar belast.
de brand onder controle te brengen. Bovendien is het voor onze eigen veiligheid eigenlijk meestal de enige aanvaard-
Tijdens een brand is die methode dikwijls niet zo handig
bare manier.
meer. Er wordt gewerkt in zeer beperkte zichtbaarheid en soms ook onder warme rook. Onder de rooklaag zijn de
Maar wat als we op een slachtoffer botsen tijdens de vorde-
werkomstandigheden doenbaar; erin is dat een heel stuk
ring naar de brand? Gaat de bovenstaande redenering dan
minder. Daarom dat brandweermensen eigenlijk dicht bij de
nog op?
grond moeten kunnen blijven. Rechtstaande methodes zijn
In dat geval moeten we niet meer zoeken. We hebben het
daarom te vermijden.
slachtoffer gevonden! In dat geval wordt de aanvalsploeg omgezet in een reddingsploeg. Ze gaan het slachtoffer eva-
Zeker ’s nachts worden soms naakte slachtoffers aangetrof-
cueren. Het is belangrijk dat ze dan doorgeven aan de in-
fen. Dan is het zeer moeilijk om hen vast te pakken. Bandlus-
terventieleider dat ze een slachtoffer gevonden hebben en
sen kunnen hier een antwoord op bieden.
ermee naar buiten komen. Hij of zij kan dan een nieuwe aanvalsploeg aanstellen. Het is immers cruciaal dat ook de brand aangepakt wordt.
4 BANDLUSSEN
Een andere optie is dat de aanvalsploeg het slachtoffer over-
Bandlussen, ze bestaan in alle geuren en kleuren. Ze worden
draagt aan een reddingsploeg die na hen binnengekomen is.
gebruikt in de klimwereld maar ze worden ook gebruikt in
De aanvalsploeg kan dan verder gaan met de zoektocht naar
combinatie met hefwerktuigen. Het gaat dan altijd over een
de brand en de reddingsploeg kan dan het slachtoffer eva-
band die vastgestikt is tot een lus. In de klimwereld en in de
cueren. Ook hier is communicatie met de interventieleider
bouwsector zijn die bandlussen altijd getest en garanderen
belangrijk. In Brussel is bij elke brand een ziekenwagen en
ze een bepaald hefvermogen. In de klimwereld zijn bandlus-
een Mug aanwezig. Dit is niet het geval in de meeste andere
sen met een sterkte van 22 kN gebruikelijk. Deze bandlussen
korpsen. Daar moet de interventieleider die medische ver-
kunnen een gewicht van 2,2 ton houden.
sterking aanvragen via het HC 112. In het voorbeeld hierboven was het slachtoffer dermate volumineus dat alle handen nodig waren om hem te evacueren. De aanwezigheid van een zeer zwaar slachtoffer en een zestal mensen die hem proberen versleuren maakt het onmogelijk om nog een (hogedruk) lijn langs daar te laten passeren.
3 VERPLAATSEN VAN SLACHTOFFERS Alle begin is moeilijk. Daarom dat in de brandweerschool
1
veelal gewerkt wordt met poppen die 30 tot 50 kg wegen in oefenobjecten. Dit zijn gewichten die met twee mensen nog min of meer doenbaar zijn. Maar, ‌, we zijn onszelf blaasjes aan het wijsmaken. Veruit het grootste gedeelte van de be-
Figuur 1: Twee bandlussen uit de klimwereld. Beide kunnen 22 kN weerstaan. De bovenste is 1m20 lang, de onderste is 2m30 lang. (Foto: Filip Lemmens)
volking weegt meer dan 70 kg. Het spreekt voor zich dat de bandlussen voor gebruik tijdens Een methode die veel gebruikt wordt voor het verplaatsen
brandbestrijding zo sterk niet moeten zijn. Bandlussen die
van personen is de rautek methode. Deze methode is erg
dienen om een slachtoffer voort te slepen, zullen nooit zo
handig voor ambulanciers. Zeker als een tweede hulpver-
een zware belasting moeten verdragen.
22
Toch zijn de bandlussen uit de klimwereld in gebruik bij de
Bij het starten van elke toepassing van een bandlus voor een
brandweer. Het kan immers geen kwaad dat ze veel sterker
redding bij brand is het belangrijk dat het slachtoffer op de
zijn dan nodig. Het voordeel is dat ze gemakkelijk verkrijg-
rug ligt. Indien men een slachtoffer versleept op de buik, dan
baar zijn. Ze zijn te vinden in elke sportzaak die klimmateriaal
bestaat een grote kans dat het aangezicht verwondingen
verkoopt.
oploopt.
Binnen Brandweer Brussel hebben een aantal mensen een
Er is een eenvoudige manier om te controleren of het slacht-
tubulaire bandlus met een lengte van 3m20 laten maken.
offer op de rug of op de buik ligt. Dit kan door een knie van
Hiermee zijn zowel eenvoudige als complexe toepassingen
het slachtoffer te zoeken en deze knie te plooien. Indien
mogelijk om slachtoffers te verslepen en te transporteren.
het been naar boven plooit (zoals op figuur 2), dan ligt het slachtoffer op de rug. Als dit niet het geval is, dient deze dan
In Frankrijk is de Rhinoevac ontwikkeld. Dit is een op maat
eerst op de rug gelegd te worden vooraleer verder te gaan.
gemaakte bandlus voor brandweertoepassingen met een musketon vastgemaakt aan het ene eind. Deze musketon is
Het is vervolgens mogelijk dat het slachtoffer, weliswaar op
verbonden met een stuk enkele band aan een kleine lus op
zijn rug, in de verkeerde richting ligt. Indien het hoofd van
het andere uiteinde. Deze bandlus kan ook volledig gebruikt
het slachtoffer in de richting van de deur ligt en men wil eva-
worden als een lus. De musketon wordt dan bevestigd in de
cueren met de voeten eerst, dan moet het slachtoffer eerst
kleine lus aan het andere uiteinde. Hierdoor ontstaat een
gedraaid worden. In een grote ruimte is dat vrij eenvoudig. In
grotere lus.
een gang is dit echter niet zo evident. Ook hiervoor bestaat een techniek. Deze bestaat eruit dat beide benen naar het lichaam toe geplooid worden. De brandweermens zal dan de beide benen in deze positie houden. De tweede arm gaat onder het hoofd. Vervolgens kan de hulpverlener het slachtoffer vrij gemakkelijk laten roteren op zijn rug. De eenvoudigste en makkelijkste techniek om een bandlus 2
te bevestigen aan een slachtoffer is de volgende: De beide benen van het slachtoffer komen in de lus terecht (zie 7). Vervolgens wordt het deel van de lus dat onder de benen ligt naar boven getrokken tussen de benen (zie figuur 8). Het
Figuur 4: Door het plooien van de knie wordt duidelijk of het slachtoffer op zijn rug ligt. (Foto: Karel Lambert)
3 Figuur 2 en 3: De Rhinoevac uitgestrekt en dezelfde bandlus in een lus. (Foto: Karel Lambert)
5 BANDLUSSEN GEBRUIKEN OM MENSEN TE REDDEN Een eenvoudige techniek die bruikbaar is met alle types bandlussen is het bevestigen van de bandlus aan de onderbenen. Hierdoor ontstaat een handig bevestigingspunt en kunnen slachtoffers gemakkelijk gesleept worden.
4
23
Een tweede eenvoudige techniek betreft het plaatsen van een bandlus rond het bovenlichaam. Er wordt eerst gestart met het controleren of het slachtoffer wel op de rug ligt (knie omhoog zoals op figuur 2). Vervolgens worden twee uiteinden van de lus onder de beide oksels door geschoven (zie figuren 11 tot 14). De beide uiteinden worden, elk langs hun kant, over de schouders gelegd en onder het middelste stuk van de bandlus gestoken. Dit middelste stuk komt vervolgens onder het hoofd terecht. De beide uiteinden worden aangetrokken. Dit is een erg snelle manier om een aanhechtingspunt te maken op een (naakt) slachtoffer. Het is behoorlijk onaangenaam voor het slachtoffer maar het laat 5
wel een snelle extractie toe. Er bestaan een heleboel andere technieken om een bandlus aan een slachtoffer te bevestigen. Deze zijn dikwijls complexer, waardoor ze moeilijk bruikbaar zijn bij brand. Alles moet immers op de tast gebeuren. Hierdoor worden sommige technieken al snel onhaalbaar voor de meeste brandweermensen. Een aantal technieken bieden echter wel een meerwaarde in omstandigheden waar geen rook is. Indien er goed zicht is bestaan er technieken om snel iemand volledig “in te pakken”. Het is dan mogelijk om mensen te verslepen, te dragen, door een raam te steken en door te geven aan de bemanning van een ladderwagen en zelfs te hijsen met een takel. In interventies waar mensen moeilijk bereikbaar zijn
6
met ander materiaal of waar er veel slachtoffers zijn, kunnen zo’n technieken echt een meerwaarde bieden.
6 KRITISCHE BEDENKINGEN Elk van de hierboven beschreven toepassingen vraagt training. Hoe complexer de toepassing, hoe meer training er nodig zal zijn. Er is immers een enorm verschil tussen het leggen van een moeilijke knoop in perfecte zichtbaarheid met blote handen en hetzelfde doen in de rook, op de tast, met brandweerhandschoenen en perslucht.
7 Figuur 5, 6 en 7: De methode om een liggend slachtoffer snel te draaien op een kleine oppervlakte. (Foto’s: Karel Lambert)
We moeten daar realistisch in zijn. Het is niet voor iedereen weggelegd om al deze technieken onder de knie te krijgen én te onderhouden. Het aantal uur dat beschikbaar is voor opleiding en training is beperkt. In de afgelopen jaren zijn er terecht - heel wat onderwerpen bijgekomen waarover oplei-
deel dat boven de benen zit wordt hier onderdoor gestoken
ding wordt gegeven. Er moeten keuzes gemaakt worden. In
en aangetrokken (zie figuur 8). Hierdoor ontstaat een anker-
sommige korpsen zijn reddingen bij brand uiterst zeldzaam. In
punt op de benen (zie figuur 9). Vervolgens kan het slacht-
andere korpsen komen ze regelmatig voor. Het spreekt voor
offer gemakkelijk door één of meerdere brandweermensen
zich dat in de laatste categorie korpsen misschien iets meer
versleept worden (zie figuur 10). Het nadeel aan deze tech-
tijd moet besteed worden aan het gebruik van bandlussen dan
niek is dat het hoofd niet beschermd is tijdens het slepen.
in korpsen waar zeer zelden een redding uitgevoerd wordt.
24
8
12
9
13
10
14
11
15
Figuur 8, 9, 10 en 11: Stap 1: de bandlus komt onder de benen te liggen. Stap 2: Tussen de benen wordt de bandlus naar boven getrokken en het resterende stuk bandlus gaat in de lus tussen de benen. Stap 3: Trek het resterende stuk er helemaal door en trek de bandlus op spanning. Stap 4: Het slachtoffer kan nu gemakkelijk aan de benen versleept worden. (Foto’s: Karel Lambert)
Figuur 12, 13, 14 en 15: Stap 1: steek de twee uiteinden van de bandlus onder de oksels. Stap 2: Neem de twee uiteinden in één hand en breng ze aan de bovenkant van de schouder naar achter. Steek ze daar onder het middelste gedeelte van de bandlus. Stap 3: Trek de uiteinden verder naar je toe en duw het midden van de bandlus onder het hoofd van het slachtoffer. Stap 4: Neem de twee lussen op de gepaste lengte om het slachtoffer gemakkelijk te verplaatsen. (Foto’s: Karel Lambert)
25
Er zal ook een keuze inzake materiaal moeten gemaakt wor-
eenvoudige knoop en laat snel toe om de deur volledig te
den. De rhinoevac is een mooi stuk materiaal maar het is
openen en toch de controle te behouden. Het nadeel van
behoorlijk complex. Het maken van een lus in de rook is niet
deze methode is dat de ankersteek weleens durft losschie-
zo evident. Hiervoor zal enige training nodig zijn. Langs de
ten in open toestand. Dit is vooral het geval bij deurklinken.
andere kant, biedt de complexe vorm meer mogelijkheden.
Bij deurknoppen of andere systemen (beugels) blijft de an-
Een bijkomend nadeel van de rhinoevac is de lengte. Het zal
kersteek wel mooi zitten. Mits een beetje oefening is het
moeilijk zijn om een lus rond het bovenlichaam van zware
mogelijk om de ankersteek blindelings aan te brengen op
personen te leggen. Daarvoor is de rhinoevac tekort.
de binnenkant van de deur. De ankersteek blijft dan continu onder spanning staan en kan dan niet losschieten.
De 3m20 lange bandlus die in Brussel gebruikt wordt, biedt voordelen maar is voor sommige basistoepassingen aan de
Een tweede toepassing gaat iets verder. Af en toe moeten
lange kant. Dit kan worden opgelost door hem dubbel te
brandweermensen een hindernis overwinnen (bv doorheen
nemen. Er ontstaat dan een dubbele lus van 1m60. Dubbel
een venster kruipen of over een muurtje). Een hindernis
nemen én houden is echter gemakkelijker gezegd dan ge-
die gemakkelijk overwonnen wordt in sportkledij is al heel
daan in een zero visibility omgeving. Langs de andere kant
wat uitdagender in volledige interventiekledij. Dat betekent
biedt de lange lus een aantal extra mogelijkheden die niet
al snel 25 kg extra gewicht. Door het ene uiteinde van de
bruikbaar zijn bij brand maar wel bij andere incidenten. We
bandlus in de hand te nemen en het andere uiteinde te laten
denken hierbij aan incidenten met veel slachtoffers zoals
hangen, ontstaat er een steun voor de voet (zie figuur 17).
bijvoorbeeld terreur. Ook hier is het zo dat terreur voor de Brusselse collega’s een te verwachten type interventie is. Dit is niet het geval voor veel collega’s in andere delen van het
Figuur 16 en 17: Een ankersteek wordt bevestigd aan de deurklink of deurknop. Vervolgens kan de deur terug dicht getrokken worden en blijft de deur onder controle.
land. Een commerciële bandlus kan gekocht worden op een zelf
16
gekozen lengte. Er zijn ongetwijfeld minder mogelijkheden mee maar het vraagt ook minder opleiding. Waarschijnlijk zal er wel een ideale lengte bestaan om verschillende toepassingen mee te kunnen uitvoeren. Dit is iets dat verder bestudeerd moet worden. Het gebruik van de bandlus bij andere types interventies dan brand is daar zeker een item dat moet worden meegenomen. Indien kan gekomen worden tot een goedkope bandlus waarbij enkele basistoepassingen makkelijk kunnen aangeleerd worden én waarbij die kennis makkelijk kan onderhouden worden, dan is dit waarschijnlijk een mooie aanvulling van ons interventiemateriaal.
7 ANDERE TOEPASSINGEN De bandlus kan ook op andere momenten tijdens brandbestrijding gebruikt worden. Tijdens de deurprocedure wordt aangeleerd dat één van de twee brandweerlui de controle over de deur moet behouden. Dit betekent dikwijls dat de deur dan niet veel kan geopend worden. De arm van de brandweermens is immers beperkt. Het is echter wel mogelijk om een ankersteek rond een deurklink of deurknop te maken (zie figuur 15). Dit is een heel
26
17
18
19
Figuur 18 en 19: De bok op de foto stelt een vensterbank voor op anderhalve meter hoogte. Dergelijke hindernis is moeilijk te passeren met een zware bepakking. Door de bandlus met één hand te blokkeren aan de verste kant blijft een lus hangen waarin een voet kan geplaatst worden. Vervolgens kan men zich opduwen met het been. Aangezien beenspieren veel sterker zijn dan armspieren wordt het nu makkelijker om de hindernis te passeren in volledige bepakking. (Foto: Karel Lambert)
Plots kunnen de beenspieren gebruikt worden om een hin-
is mooi om te zien hoe dergelijke ideeën, opgedaan door
dernis te overbruggen. Dergelijke kleine trucjes maken het
contact met buitenlandse collega’s, hun ingang vinden in de
leven veel gemakkelijker.
Belgische brandweer. Het toont mooi aan dat er aan de basis heel wat zaken leven die ons dagelijks werk sterk kunnen
In tegenstelling tot de “knopen” die nodig zijn om slachtof-
verbeteren.
fers te verplaatsen, gaat het hier over zeer eenvoudige toepassingen. Eén keer voortonen en één keer zelf proberen zijn meestal voldoende opdat iemand deze techniek in rea-
9 BRONNEN
liteit kan toepassen. [1] Instructeurscursus voor de Large Volume Cell op PIVO (2017), John McDonough & Karel Lambert: Les evacua-
8 DANKWOORD
tietechnieken door Pieter Maes [2] Cursus Casualty extraction team - CET (2017) Lambrechts
Zoals dikwijls heb ik hier zelf niet bedacht waarover ik schrijf.
Robert & Moortgat Danny
Ik haal mijn inspiratie bij anderen. Deze keer heeft Pieter
[3] Demo door Pieter Maes, Patrick Vanderweyen en Eric Plas
Maes mij geïnspireerd. Pieter is de man achter het BIN-ver-
[4] Pieter Maes, persoonlijke communicatie, 2008-2017
haal. De focus ligt bij BIN (Brandweerman In Nood) op hoe brandweermensen zichzelf kunnen helpen. Er is hier echter een interessante overlap met hoe brandweermensen hun slachtoffers kunnen helpen. Samen met Patrick Vanderweyen en Eric Plas, beiden onderofficieren in de 11de compagnie in Brussel, heeft Pieter de bandlus geïntroduceerd als werk-
Karel Lambert
middel. De mensen van de 11de compagnie hebben zelf een groepsaankoop voor bandlussen van 3m20 georganiseerd waardoor bijna iedereen nu zo’n bandlus op zak heeft. Het
27
FIRE INFORMATION EXCHANGE PLATFORM (FIEP)
Naar aanleiding van de rampzalige bosbranden in Portugal en de dodelijke brand in de Grenfell Tower te Londen, besliste de Europese raad in haar plenaire sessie op 13 september 2017 in Straatsburg om een initiatief te nemen om de kennis en ervaringen inzake brandveiligheid over gans Europa heen, te bundelen. Op 16 oktober vond de lancering plaats van het “Fire Information Exchange Platform” in Brussel. Binnen het FIEP zullen EU-landen en belanghebbenden een forum krijgen om brandveiligheid in gebouwen, goede praktijken en lessen uit het incidenten te delen.
Binnen het FIEP zullen o.a. de lopende onderzoeken over de
dan is er nog steeds de brandweer om het ondenkbare of
giftigheid van rook, een Europese benadering van de brand-
het onmogelijke te beveiligen, of aan te pakken wanneer het
veiligheidsnormen van gevels, de brandveiligheid in hoge
zich voordoet”. De brandweerorganisatie staat veel te laag
gebouwen, Europese standaardcodes en het gebruik van
gerangschikt in het bestuurlijke debat.
fire engineering principes behandeld worden. Een lovenswaardig initiatief omdat Europa de brandveiligheid steeds
In deze gedachtegang valt gelukkig een kentering op te
beschouwde als een zelfstandige bevoegdheid van de lid-
merken. De brandweerdiensten worden meer betrokken en
staten! Wat volgt is een samenvatting van het betoog van
krijgen meer inspraak. Dit is mede door het groeiend risico-
kol. Chris Addiers
besef en de erkenning van de leidende rol die de brandweer in maatschappelijke veiligheidsvraagstukken kan opnemen.
CONTEXT
Hoewel de Europese Commissie niet als regelgever, maar als bemiddelaar wil optreden, hoopt de FEU dat de Europese
FEU en vele andere organisaties staan volledig achter de op-
Commissie niet enkel passief zal bemiddelen, maar actief de
richting van dit FIEP-platform door de Europese Commis-
bestaande behoefte en de bereidheid tot samenwerking in
sie. De verantwoordelijkheid voor brandveiligheid is immers
een brede context zal ondersteunen.
momenteel erg verspreid doorheen de commissie en het is zodoende moeilijk om één bepaald thema toe te wijzen aan één verantwoordelijke Europese directie (DG). De brandveiligheid werd bovendien te lang als een puur lokaal probleem ingeschat, dat nationaal (of in sommige delen
Van links naar rechts: Kol. Chris Addiers, …
van Europa zelfs op gemeentelijk niveau) diende aangepakt te worden. In maatschappelijke debatten worden de brandweerdiensten evenzeer amper tot niet- proactief betrokken bij het beleid. Niet alleen inzake ruimtelijke ordening, maar ook met betrekking tot energie- en milieubeleid en met betrekking tot de aanpak van de mobiliteitsproblemen wordt de brandweer niet om gestructureerd advies gevraagd. De brandweerorganisatie wordt nog te veel beschouwd als een “restrisico-bedrijf”: als een risico niet kan gedekt worden,
29
“In de Europese Unie schatten we het aantal slachtoffers jaarlijks rond de 5 à 6000! Ja, we ‘schatten’, want er zijn geen exacte cijfers beschikbaar.” Wat we wel met zekerheid weten, is dat 80% van de dodelijke slachtoffers in de woonomgeving vallen. Daarom zal elke strategie die uitgewerkt wordt in dit domein, het grootste resultaat opleveren.
“ In de brandveiligheidssector, dragen de brandweerdiensten een rechtstreekse verantwoordelijkheid ten aanzien van de openbare veiligheid.”
Als we de oorzaken van deze huishoudelijke branden analyseren, dan zien we dat kooktoestellen, of andere elektrische apparaten en elektriciteitsdistributie verantwoordelijk zijn voor nagenoeg 75% van alle startende branden in de huiselijke kring.
Binnen en buiten Europa zijn immers talrijke belanghebbende partijen zoals onderzoekers, producenten, verzekeraars, studiebureaus… actief bezig, maar telkens vanuit een eigen invalshoek. De FIEP biedt een unieke mogelijkheid om vanuit een veel ruimere invalshoek de brandveiligheidsproblematiek aan te pakken. Van al deze betrokken partijen, zijn de brandweerdiensten echter de enigen die de maatschappelijke veiligheid in hun missie dragen. Zij zijn onafhankelijk, hebben een schat aan praktijkkennis inzake brand en streven onverminderd voor een veiligere samenleving. Wellicht is de belangrijkste taak van het FIEP juist weggelegd
Eenmaal er een ontstekingsbron is, is alles wat zich in het
in het verbinden van de openbare brandweerdiensten, de
huis bevindt zoals meubels, matrassen en decoratie door-
private brandweersector, de actoren in onderzoek, innovatie
slaggevend voor de ontwikkeling van een beginnende brand.
en standaardisatie en de regelgevers. Het gaat immers niet over ’één’ probleem met ’één’ oplossing.
En pas wanneer het vuur zich vol ontwikkeld heeft, zijn de
De kern van de opdracht van de FIEP bestaat erin om de
eigenschappen van het gebouw doorslaggevend voor het
zoektocht naar een geïntegreerde en adequate aanpak voor
overleven van de inwoners. De toegankelijkheid, evacuatie-
de toekomstige ontwikkelingen van brandveiligheid te be-
mogelijkheden, de compartimentering, de gevelbekleding,
geleiden...
de juiste keuze van bouw- en bekledingsmaterialen, technische vereisten en het onderhoud van dit alles zijnde cruciale
WIE LOOPT ER HET GROOTSTE RISICO OM SLACHTOFFER TE WORDEN VAN BRAND?
factoren om de (snelle) verspreiding van het vuur tegen te gaan.
De meeste slachtoffers vallen in de privé leefomgeving. Elke dag zijn er in Europa veel, zeer veel drama’s ten gevolge van brand. In de Europese Unie schatten we het aantal slachtoffers jaarlijks rond de 5 à 6000! Ja, we ‘schatten’, want er zijn geen exacte cijfers beschikbaar. Daarvoor zijn gestandaardiseerde en uniforme statistieken nodig doorheen Europa.
30
Elektriciteit, verwarming en menselijk gedrag
Inboedel huizen, textiel, meubelen en decoratie
Constructie, bouwproducten en structuur van het gebouw
Verwarmingstoestellen 4% Roken 6%
Andere oorzaken 12% Oorzaak ongekend 2%
Elektrische bedrading 12%
Ander elektrische apparatuur 12%
Kooktoestellen 52%
Hoe tegenstrijdig het ook klinkt, de gezinswoningen zijn
Wanneer we deze inzichten – de verminderde zelfredzaam-
het meest gevoelig voor brandslachtoffers, maar zij zijn
heid van een stijgende groep ouderen in risicovolle huisves-
ook het minst gereguleerd en daardoor het minst bevei-
ting en voorzieningen – verbinden, is het duidelijk dat een
ligd. In de meeste Europese landen zijn de gezinswoningen
Europese strategie zich in eerste instantie moet richten op
zelfs volledig vrijgesteld van enige voorzorgsmaatregelen.
de huiselijke omgeving van oudere en sociaal zwakkere in-
Het is pas sinds de laatste twee decennia, dat we een evo-
woners. Regelgevers en Brandweerdiensten moeten hier
lutie merken bij de brandweerdiensten om zich actief te
een essentiële keuze durven maken en hun focus verleg-
richten op het verminderen van het aantal brandslachtof-
gen van de klassieke brandpreventie naar doelgroepge-
fers in de huishoudelijke sfeer, door actief in te zetten op
richte preventie. Zij moeten het spoor van de technische
maatschappelijke bewustmaking, brandpreventieadviseurs,
preventie durven uitbreiden met sociale brandpreventie
doelgroepenbeleid. Dit is echter zeker nog geen standaard
waarbij het ondersteunen van het bewustwordingsproces en
werkwijze in Europa!
het verhogen van de zelfredzaamheid van deze doelgroepen onderschreven wordt..
VUUR DISCRIMINEERT OP LEEFTIJD EN SOCIALE ACHTERGROND Een andere vaststelling die een belangrijke invloed heeft in
DRAMATISCHE GEBEURTENISSEN RAKEN ONS MEER DAN CONSTANTE, SLUIMERENDE PROBLEMEN
de analyse van de brandslachtoffers is de veroudering van de bevolking. Ouderen, oplopend vanaf 65 jaar, lopen vele
Jaarlijks 5 à 6000 slachtoffers door brand in Europa, dat is
malen meer risico om slachtoffer te worden van een brand
een enorm aantal. Zelfs wanneer we weten dat dagelijks 15
dan jongere mensen. En wetend dat het aantal 65-plussers
dodelijke brandslachtoffers in Europa harde realiteit is, dan
zal verdubbelen tussen 2010 en 2050, is dit een hele belang-
nog beseffen we nog steeds niet dat dit een echt sluimerend,
rijke doelgroep waar we onze focus naartoe moeten richten.
chronisch maatschappelijk probleem is.
Bovenop het zuivere leeftijdsgebonden risico, is brand ook een veel groter risico in sociaal zwakkere milieus. De onder-
Grote catastrofes zoals de Grenfell Towers, het grote doden-
maatse kwaliteit van de huisvesting, maar ook de gebrekki-
tal door de branden in Portugal en de recente verwoesten-
ge technische apparatuur, meestal tweedehands en derde-
de bosbranden in Californië doen ons écht stilstaan bij het
hands, versterkt hun reeds zwakkere zelfredzaamheid.
aantal slachtoffers dat een brand kan maken. De ’chronische’
31
VUUR DISCRIMINEERT: KWETSBARE BEVOLKINGSGROEPEN LEVEN IN KWETSBARE OMSTANDIGHEDEN KOKEN
Is vaak gekend door de gemeentelijke bijstandsdiensten, weigert hulp en ondersteuning JONGE MENSEN
SLACHTOFFERPROFIEL ROKEN
WOONT ALLEEN
MEDICATIE
MOBILITEITSPROBLEMEN
ALCOHOL
slachtoffers van brand lijken in de vergeethoek terecht te ko-
Dit is echter geen nieuw probleem. Het is immers op deze
men in het licht van deze plotse, megabranden. Dit is een
manier dat er historisch gezien nieuwe wetgeving met be-
echt perceptieprobleem, media gedreven beleid in plaats
trekking tot brandveiligheid tot stand komt. Een groot inci-
van een “evidence-based” preventiebeleid.
dent met pijnlijk veel slachtoffers schudt de beleidsmakers wakker. Plots worden allerlei commissies in het leven geroe-
“ Een groot incident met pijnlijk veel slachtoffers krijgt veel media-aandacht en schudt de beleidsmakers wakker. Plots worden allerlei commissies in het leven geroepen die een jaar later leiden tot nieuwe wetgeving.”
pen die een jaar later leiden tot nieuwe wetgeving. Natuurlijk hebben grote tragedies en rampen een belangrijke impact op ons dagelijks leven. Het is echter van belang om minstens evenveel aandacht te besteden aan beide fenomenen: plotse, rampzalige tragedies en de ‘kleine drama’s’ die zich elke dag voltrekken.
DE NIEUWE VUURDRIEHOEK: RUIMTELIJKE ORDENING/BOSBEHEER/ KLIMAATSVERANDERING
Een gebrek aan aandacht voor de dagelijkse slachtoffers van brand is te verklaren door de afwezigheid van een ratione-
Als we de analyse van de dodelijke branden verderzetten,
le benadering van het brandvraagstuk waardoor alles in een
dan stellen we vast dat ook natuurbranden niet enkel in Eu-
juist perspectief geplaatst wordt.
ropa, maar wereldwijd steeds meer problematisch worden
32
en leiden tot grote ecologische schade maar ook immens
frontlinie, als volwaardige adviseurs in maatschappelijke de-
menselijk leed. De klimaatproblematiek, het bosbeheer en
batten, is hier noodzakelijk.
de manier waarop wij onze steden in het landschap neerzetten leiden naar enorme menselijke, economische en ecologische verliezen. Het is voor de brandweerdiensten dweilen met de kraan open.
“ Op (Europees) wetgevend niveau zijn zowel de brandrisico’s die samenhangen met verstedelijking, als de bosbranden ondergewaardeerd.”
HOE KUNNEN WE ONZE RANKING VERHOGEN IN HET MAATSCHAPPELIJK DEBAT? Het verzamelen van data en het delen van onderzoeksresultaten is een eerste stap. Daarvoor is het noodzakelijk om de beleidsmakers objectief cijfermateriaal voor te leggen. Het ontbreken van deze gevalideerde, wetenschappelijk onderbouwde brand(weer)gerelateerde data is de belangrijkste tekortkoming om het strategisch belang van brandveilig leven te staven.
Het opstarten van internationale samenwerkingsverbanden
Daarbij zijn de statistieken die door de individuele brand-
in het kader van het Europees Civil Protection Mechanism
weerdiensten aangeleverd worden, de hoeksteen. Er zijn
om tot betere, grensoverschrijdende en meer efficiën-
echter ook ‘Big Data’ nodig. Vanuit deze gekoppelde data
te brandbestrijding te komen is nuttig en zinvol, maar het
zullen trends zichtbaar worden en zullen we een overkoe-
lost het fundamenteel probleem niet op. Feitelijk wordt de
pelende brandveiligheidsstrategie uit kunnen tekenen... Voor
brandweer nog steeds beschouwd als een responsieve or-
de EU zou het produceren van dat hard cijfermateriaal een
ganisatie die amper deel uitmaakt van het lokaal, nationaal
topprioriteit moeten zijn. Enkel dan zullen de beleidsbeslis-
en Europees veiligheidsbeleid. In zeer beperkte mate wordt
singen in de richting van een veiligere maatschappij evolu-
de brandweerorganisatie betrokken in het proactief mee-
eren.
denken met betrekking tot de maatschappelijk relevante thema’s zoals urbanisatie, mobiliteit, ecologie enz...
BRANDONDERZOEK: RESEARCH & INVESTIGATION
De meerwaarde van de brandweerkennis en expertise in het maatschappelijk besluitvormingsproces, is onvoldoende
Naast het FIEP heeft de Europese commissie recent nog een
doorgedrongen in het beleid.
parallel initiatief geïntroduceerd: het Disaster Risk Management Knowledge Centre (DRMKC): het kenniscentrum voor
Op vrijwel alle regelgevende niveaus wordt de expertise van
risicobeheer van rampen en catastrofes. Vanuit FEU geloven
de brandweer ondergewaardeerd. Brandweerdiensten zijn
we sterk dat het verbinden van het FIEP met het DRMKC zeer
bijna niet vertegenwoordigd op het beslissingsniveau terwijl
bruikbare resultaten zou opleveren. Het DRMKC zou perfect
zij daar cruciale bijdragen kunnen leveren.
uitgebreid kunnen worden met een FRMKC, een Europees Kenniscentrum voor het beheer van de brandrisico’s. Als FEU
De brandvoorkoming heeft een te lage ranking op de po-
reiken we dan ook graag onze vakkennis en deskundigheid
litieke agenda’s. Hoewel brandpreventie, verkeersveiligheid
aan. Door deze initiatieven onder één koepel te steken, heeft
en ecologie vrijwel gelijktijdig het licht zagen, zien we dat
de EU een schitterende opportuniteit om één Europees Ken-
milieu en verkeersveiligheid absoluut hoger scoren in de po-
niscentrum voor Brand- en Rampenbestrijding in het leven
litieke prioriteiten. Deels ligt dit aan de brandweergemeen-
te roepen. Het groeperen van alle bestaande kennis en lo-
schap zelf, die zich te lang enkel op het aspect interventies
pende onderzoeken zal de EU de mogelijkheid geven om
gefocust heeft.
alle professionele kennis zo efficiënt mogelijk ter beschikking te stellen van de brandweerdiensten in elke gemeente,
De brandweergemeenschap moet dus haar beleidsverant-
in elke stad voor elk land.
woordelijken overtuigen om hun visie over een veilige en leefbare samenleving bij te stellen en de brandweer als een
Brandonderzoek
volwaardige partner in veiligheid op te nemen in het groot
Daarnaast is, mijns inziens, ook het moment gekomen om
maatschappelijk debat. Het verschuiven van de brandweer
onze huidige methodiek inzake brandonderzoek kritisch te
van een laatste plaats, als oplossers van problemen, naar de
bekijken. Nagenoeg alle brandonderzoek vindt plaats op
33
academisch niveau, meestal op basis van labotesten en vir-
FEU steunt dan ook pan-Europese initiatieven die deze prak-
tuele, computergestuurde simulaties.
tijk-brandonderzoekers samenbrengen om pragmatische kennis, die ook de veiligheid van brandweermensen bevor-
De laatste tijd is er echter een belangrijke tendens met be-
dert, te koppelen aan de academische kennis om zo te ko-
trekking tot fireground research op basis van reële testen op
men tot een PRACADEMISCHE-aanpak.
ware grootte, waar te nemen Deze onderzoeken zijn vooral gericht om de reële invloeden op het ontwikkelen van een
We dienen echter ook kritisch te durven kijken naar het hui-
brand te onderzoeken: windbelasting, grootschalige opper-
dige aanpak van brandtesten en de brandnormering. De his-
vlakken, invloed van luchttoevoer, efficiëntie van blustactie-
torische benadering via labo-opstellingen is een waardevol
ken enz.
instrument om het gedrag van brand, van materialen of van constructies, te beoordelen. Deze kleinschalige labotesten
Naast deze testen, wordt er ook meer en meer aandacht
hebben echter hun grens bereikt. Evenals de normering ter
geschonken aan het brandonderzoek naar aanleiding van
zake. Brandweerlieden worden op interventie verrassend
bijzondere branden, voornamelijk in functie van het brand-
veel geconfronteerd met branden die zich in werkelijkheid
proces. Dit heeft al geleid tot zeer nuttige inzichten rond
totaal anders gedragen dan men vanuit dit schaalonderzoek
tactische beslissingen bij brandbestrijding. Het levert de
zou verwachten.
mogelijkheid om, in het veld, beslissingen te nemen die gebaseerd zijn op wetenschappelijk gefundeerde bevindingen
Het academisch onderzoek, het testen in laboratoriumom-
uit de praktijk...
geving en de methodologie hebben zeer grote bijdragen
“ FEU steunt dan ook panEuropese initiatieven die deze praktijk- brandonderzoekers samenbrengen om pragmatische kennis, die ook de veiligheid van brandweermensen bevordert, te koppelen aan de academische kennis om zo te komen tot een PRACADEMISCHE-aanpak.”
geleverd aan onze huidige brandkennis. Dat zullen zij nog doen. Het opschalen naar een v2.0 versie waar aanvullend onderzoek, pragmatische inzichten en innovatieve technieken als volwaardig worden meegenomen, is een unieke kans om de kennis rond brandveiligheid een boost te geven. Deze opportuniteit mogen we niet laten liggen! Daarmee verhogen we onze kansen op een meer brandveilige samenleving…. en dat is de essentie waarom we samengekomen zijn, bij de opstart van de FIEP, om onze steun uit te spreken bij initiatieven die dit doel voor ogen hebben. Kolonel Chris Addiers, Voorzitter FEU
FEU presenteerde op de FIEP de recente publicatie (Mei 2017) rond aangepaste testmethodes voor de brandveiligheid van textiel en meubelen in woonomgeving: “Fire Safety of upholstered furniture and mattresses in the domestic area” www.f-e-u.org onder “documents” -
A SAFER EUROPE FOR ALL 34
trefwoord “upholstered”
Light up your safety terreinverlichting | mobiele licht- en cameramasten
technics BEERSE
GR technics bvba Beemdenstraat 7 b1 2340 Beerse - BelgiĂŤ
14 61.99.75 info@gr-technics.be +32(0)
www.gr-technics.be
Alle interventie verlichting 100% LED ACCU | 240 V | 24 V
Zin om branden te voorkomen in plaats van te blussen ? Word Safety Engineer Brand bij Vinçotte !
Diploma Preventie Adviseur Niveau 1 ?
Gepassioneerd door Brandveiligheid ?
Zin voor kwaliteit & oog voor detail ?
Solliciteer vandaag ! vincotte-jobs.be
Deel uitmaken van een team experten ?
SCHEEPSBRAND HEUSDEN-ZOLDER Een brand met niet-alledaagse risico’s
De hulpverleningszone Zuid-West Limburg heeft in het noorden van haar interventiegebied een belangrijke verkeersader lopen: het Albertkanaal. Hoewel er heel wat waterverkeer is, zijn oproepen voor interventies op het water eerder zeldzaam. Vandaar dat de interventie van donderdag 19 januari - met sneeuw en ijzel - toch enigszins als niet-alledaags beschouwd kan worden. Bert Ceyssens van de zone Zuid-West Limburg licht het incident toe.
Op donderdag 19 januari om 12:26 uur kreeg de Hulp-
teen nagevraagd hoeveel (blus)water het schip zou kunnen
verleningszone Zuid-West Limburg een oproep voor een
dragen. De scheepspomp werkte niet meer, en dan is het
scheepsbrand op het Albertkanaal te Heusden-Zolder, ter
wel belangrijk om te weten hoeveel ton zo’n schip kan dra-
hoogte van de industriezone Lummen-Zolder. De posten
gen, alvorens het zinkt.” Uiteindelijk bleek het schip 130 ton
van Beringen en Heusden-Zolder stuurden meteen een
water te kunnen dragen. Na het incident stelden we vast dat
tankwagen en autopomp uit.
we ongeveer 30 ton water gebruikt hadden om te blussen. Gevaar tot zinken was er dus gelukkig niet.
De stuurman van het schip had zijn toerentellers in de stuurcabine tilt zien slaan en de motor reageerde niet meer.
TRAP ALS ZWAK PUNT
Gelukkig kon hij het schip nog naar de kade sturen en aanleggen. Bij aankomst bleek het een passagiersboot te zijn,
Bert Ceyssens: “Omdat er vlammen uit het luik op het dek
met plaats voor 102 passagiers en 21 bemanningsleden.
kwamen, zetten we verkenningsploegen in om de rest van de compartimenten te controleren. Bij die verkenning stelde
LADDER LEGGEN
één van de ploegen met warmtecamera vast dat de stalen trap die voor en boven de machinekamer doorliep een zwak
Bert Ceyssens: “Op dat moment waren er gelukkig geen
punt was. De bovenste twee treden bleken erg verhit te zijn
passagiers aan boord, wel 4 bemanningsleden. In de machi-
en het tapijt dat er bovenop lag, was al aan het smelten.”
nekamer achteraan het schip was er hevige rookontwikkeling. Daarom wilden we eerst blussen via een luik in het dek
BRANDGEVOELIG KAMERTJE
van het schip. Door de brand was alle elektriciteit uitgevallen en kon de elektrische loopbrug van de boot niet gebruikt
En er kwamen nog precaire elementen aan de oppervlakte:
worden. Hierdoor moesten onze ploegen eerst een ladder
zo was de vloer boven de machinekamer helemaal verbogen
leggen van de kade tot het dek om toegang te krijgen.”
en had de vloerbekleding al een temperatuur van 100°C. De verkenningsploegen kregen bijkomend de opdracht op te
VAN WATER NAAR SCHUIM
letten voor doorslag van het vuur.
Op dat moment kwamen er al vlammen uit het luik op de
Bert Ceyssens: “Dat zag er allemaal nog vrij goed uit, zodat
achtersteven. “Om de vlammen neer te slaan, gebruikten we
we vanop de achtersteven bleven verder werken. We kre-
eerst water. Daarna schakelden we vrij snel over op schuim,
gen toegang naar de roerinrichting via we het deksel, dat
vanwege de olie en vetten in de machinekamer. Er werd me-
nadien een bijkamertje van de machinekamer bleek te zijn.
37
Dit bijgemaakte lokaal bevatte ook veel vetten en was dus erg brandgevoelig. Van hieruit konden we het vuur in de eigenlijke machinekamer aanvallen.”
INGEKADERD PLAN Omdat zo’n schip geen alledaagse omgeving is voor de brandweer, trok er iemand het vluchtplan van de muur. Met een mooi ingekaderd plan in de hand zochten we onze weg naar de vuurhaard. Via de trap die grenst aan de machinekamer stelden we vast dat het binnenin nog 800°C was. Daarom besloten we met een lichtschuimgenerator (Fomax) de ruimte vol te pompen gedurende meer dan een uur, met in-
OUT OF THE BOX-DENKEN
tervallen van 10 minuten. Kunnen we iets leren van deze interventie? Voor de hulp-
VASTGESMOLTEN KOKER
verleningszone Zuid-West Limburg was deze brand in elk val niet iets wat alle dagen voorkomt. Bert Ceyssens: “Wat
De lichtschuimgenerator stond op het dek, boven het pas-
we ons zeker realiseren is dat we altijd bedacht moeten zijn
sagiersgedeelte. Het schuim werd naar het toegangsluik van
op andere, onverwachte gevaren. Ook de toegang tot het
de machinekamer geleid via een plastieken koker. Deze ko-
schip was moeilijk, dat moet zeker rekening mee gehouden.
ker smolt vast op het warme dek, maar bleef werken, dus
Ligt het schip vast of niet? Het water errond zorgt ook voor
moesten we die ook niet vervangen. Dat bespaarde ons wel
extra gevaar. In dit specifieke geval lag de machinekamer
wat tijd. Toen die tactiek goed bleek te lukken, blusten de
geïsoleerd, was die erg klein en bevatte de kamer erg veel
brandweermensen beneden na.
oliehoudende producten, wat het blussen bemoeilijkte. Als interventieleider is het heel belangrijk om op maat van de
15.000 LITER MAZOUT
situatie te reageren en met zijn ploeg ‘out of the box’ te denken. En dat is ons in dit geval wel gelukt.”
Bert Ceyssens: “We zijn dan ook meteen gestart met het overknippen van de kabels van onder andere van 2 genera-
Auteurs: Bert Ceyssens en Gretel Kerkhofs,
toren, 2 grote dieselmotoren en 2 grote verwarmingsketels.
Hulpverleningszone Zuid-West Limburg -
Er was nog 15.000 liter mazout in de brandstoftanks aanwe-
www.zuidwestlimburg.be
zig, die gelukkig niet waren gescheurd door de hitte. Preventief hield de boot met de brandweerduikers voortdurend
Fotograaf: Brandweerlieden van
toezicht aan de romp van het schip, mocht er iemand in het
Hulpverleningszone Zuid-West Limburg
water vallen.”
38
39
advertentie_brandweerman_4.pdf
1
12/04/13
14:14
NT HYBRID STRONGEST AND MOST VERSATILE RESCUE LIFTING VOOR ELKBAG PROBLEEM
DE 20% MORE CAPACITY
14 TON CAPACITEIT
BESTE OPLOSSING Connect for maximum lifting capacity height ARC CAPABILITY
AFSTAND Stability OP center
BEDIENBAAR
We zijn er trots op de pionier te zijn in High Performance Rescue Bags. De NT Bag werd meer dan 20 jaar geleden ontwikkeld en is nog KOPPELBARE HEFKUSSENS VOOR MEER KRACHT ENsteeds HOOGTEonovertroffen. Het ontwerp van de NT-hybrid is de drijvende kracht achter de vele functies en mogelijkheden. Probeer en vergelijk! VOLLEDIGE INTEGRATIE VAN VERSCHILLENDE PRODUKTEN
PA R T O F
BRABO Brandbeveiliging NV BRABO Brandbeveiliging NV Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T + 32(0)3/645.48.05 | W www.brabo.be Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T +32 (0)3/645.48.05 F + 32 (0)3/645.39.62 H E AV Y R E S C U E S Y S T E M E info@brabo.be E www.brabo.be TM
WWW.RESQTEC.COM
Y
sinds 1913
www.brabo.be
BRABO Brandbeveiliging NV Toekomstlaan 1A, B-2170 Merksem T +32 (0)3/645.48.05 F + 32 (0)3/645.39.62 E info@brabo.be - www.brabo.be
TECHNOLOGIE VOERTUIGEN OP NIEUWE ENERGIEBRONNEN CTIF-richtlijn In nauwe samenwerking met verschillende internationale instanties wordt gestreefd om actief in te spelen op de steeds veranderende technologieën waar we mee geconfronteerd worden. (Oct/2017 - CTIF Commission For Extrication & New Technology)
LET OP!!
zen is (benzine, diesel, CNG, LPG, elektrisch, hybride,
Dit is een algemene richtlijn. Volg - indien beschikbaar
waterstof …);
- altijd de richtlijnen van de constructeur.
2 Draag volledige PBM. Er kan carbonstof vrijkomen: ge-
Om het voertuig uit te schakelen bestaan er
bruik minstens P3 masker. Bij een beschadigd hogevol-
verschillende specifieke methoden: voorziene kabel(s)
tagebatterijpakket kunnen er brandbare en/of corrosieve
doorknippen, verwijderen zekeringen, bedienen
stoffen vrijkomen;
schuifschakelaar …
3 Frontaal zijwaarts benaderen: blijf weg uit de rijrichting,
Deze worden vanwege de complexiteit en ontbreken
zowel voorwaarts als achterwaarts. Een hybride of elek-
van uniformiteit bewust niet nader toegelicht.
trisch voertuig kan plots gaan bewegen zonder geluid te maken (denk ook aan de plaats waar de slachtoffers gelegd worden);
1 BENADERING VOERTUIG
4 Plaats diagonaal keggen voor een voorwiel en een achterwiel (indien mogelijk);
1 360° verkenning: ga er altijd van uit dat het een voertuig betreft op alternatieve energie tot het tegendeel bewe-
5 Leg preventief steeds een gewapende straalpijp klaar.
41
2 IDENTIFICATIE VOERTUIG
3 ACTIES TOT IMMOBILISATIE (INDIEN MOGELIJK)
Zoek overal naar aanwijzingen! › Labels/benaming uitwendig op voertuig (merk, type …);
1 Contact afleggen (drukknop/sleutel);
› Labels/benaming onder de motorkap/koffer;
2 Klimaatbeheersing uitschakelen (airco);
› Oranje hoogspanningskabels/onderdelen, mogelijks be-
3 ‘Handrem’ activeren en eventueel in ‘parkeerstand’ of
schadigd
‘neutraal’ plaatsen;
› Klepje met elektrisch oplaadpunt voor het voertuig;
4 Duid gevaar aan met richtingaanwijzers;
› QR-code (bij Mercedes, Renault …)
5 Verwijder sleutel/kaart minimaal 5 meter van het voertuig
› …
(actieradius verbreken)
Er bestaan hier momenteel verschillende informatiedragers, te betalen of gratis, bijvoorbeeld:
4 SCHAKEL UIT 1 Koppel het voertuig af van een extern laadpunt (noodstop of effectieve afkoppeling) waaraan het voertuig mogelijks bevestigd is; 2 Bepaal locatie van de 12V batterij (onder motorkap, onder zetels, in koffer, soms meerdere …) 3 Koppel de batterij(en) af. Koppel eerst de - pool en dan
Rescue Code: deze Engelstalige app kan gratis gedownload worden en is gebruiksvriendelijk www.ctif.org/training-and-tools/rescue-code-1500-rescue-sheets
de + pool af; 4 Indien aanwezig: zoek de locatie van de service stekker en koppel af. Gebruik elektrisch isolerende handschoenen 1000V (!!) en gelaatsscherm;
Screenshot App. Hierop vinden we een informatieblad (Rescue Sheet) met verschillende componenten per voertuig op terug (airbags, gordelspanners, batterijen …) Soms wordt ook vermeld hoe u het voertuig veilig kunt stellen op deze Rescue Sheet. Helaas niet altijd. (Bron: Rescue Code)
42
5 Houd rekening met restspanning op de kringen, soms van enkele seconden tot enkele minuten variërend van
2 Wees bedacht dat er op dat ogenblik zeer giftige/corosieve gassen kunnen vrijkomen (bv waterstoffluoride). 3 Blus overvloedig met water.
merk tot merk! 6 Een hoogspanningsbatterij (HS) blijft altijd onder spanning!!! Beschadig of breek de HS-batterij nooit open!!
Met dank aan Dimitry Opdenacker, Takeldienst ATR, verdeler Mitsubishi België
!
5 TAKELEN EN NAZORG 1 Controleer met een warmtebeeldcamera; 2 Begeleid het voertuig naar een” veilige” staanplaats = buiten en op een straal van 15 meter van andere
Hierbij een warme oproep om info over incidenten met alternatieve energiebronnen te sturen voor retex. Alle vragen opmerkingen of suggesties zijn tevens altijd welkom.
objecten! 3 Deel bevindingen tijdens de interventie met de collega’s
Tom Van Esbroeck tom.vanesbroeck@brandweerzonecentrum.be
van de takeldienst!
Kurt Vollmacher kurt.vollmacher@brandweerzonecentrum.be
6 BRANDGEVAAR! CTIF Commission For Extrication & New Technology 1 Voor, tijdens en na de technische interventie kan brand ontstaan in de hoogspanningsbatterij. Een indicatie hiervoor kan zijn: bubbelende geluiden in het batterijpakket/ (hete)rook.
Nieuw in ons gamma de HPS 7000 Pro De Dräger HPS 7000 Pro brandweerhelm is een klasse apart, dit heeft het te danken door het innovatieve , sportieve en dynamisch design, ergonomische pasvorm en componenten, waardoor het een multifunctioneel oplossingen biedt en dit terwijl het een optimale bescherming biedt tijdens elke operatie .
De HPS 7000 Pro is een volledige brandweerhelm met :
* schermende bril. * Gezicht bescherming (vizier). * Geïntegreerde helm lamp . * Nek bescherming.
SAVE THE DATE!
Voor meer informatie www.draeger.com 43
SMOKE STOPPER
V E I L I G E R, MINDER SCH ADE
!
DE DRAAGBARE ROOKSTOPPER Functies & voordelen: Functies & voordelen: • Verhindert verspreiding van rook en hitte • Rookvrije vlucht- en aanvalsroutes • Vlug en veilig te monteren • Past op alle deuropeningen • Hittebestendig gordijn - tot 600°C • Lichtgewicht en compact • Vermindert rookschade • Perfect bruikbaar met positief overdrukventilator
Deurbreedte
Afmetingen ingepakt (BxHxD)
Gewicht
RSS F 70-115
70 cm - 115 cm
73 x 54 x 4
4,8 kg
RSS F 80-140
80 cm - 140 cm
93 x 54 x 4
5,4 kg
RSS F 90-150
90 cm - 150 cm
93 x 54 x 4
5,8 kg
Model
VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 8 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fire.be
ONGEVAL MET ‘PLUG-IN HYBRIDE’ IN DILSEN - STOKKEM CTIF Belgium
DE INTERVENTIE
spanningsloos is omdat de airbags geactiveerd zijn. Bij het ongeval raakt een inzittend persoon levensgevaarlijk ge-
Kpt. Dimitry Opdenacker, hulpverleningszone Oost-Lim-
wond. Bovendien komt er rook uit het motorcompartiment
burg, post Maasmechelen:
en zijn er beginnende vlammen aan de onderzijde ervan.
“Op 13 mei 2017 om 20u53 wordt ploeg 3 van Hulpverleningszone Oost-Limburg, post Maasmechelen opgeroepen
De ambulanciers van de hulpverleningszone zijn reeds ter
voor een technische interventie, waarbij een persoon be-
plaatse. Ze houden afstand van de vuurhaard. Het Medisch
kneld zit in een voertuig. Bij de oproep wordt bijkomende
Urgentieteam dient van verder te komen en is nog onder-
informatie doorgegeven: auto tegen boom, stappen niet uit,
weg. De beveiliger brengt de brand onder controle en be-
‘perte totale’.”
waakt het motorcompartiment met behulp van de hogedrukstraal van de autopomp.
Om 20u58 vertrekken de interventieleden naar het ongeval. Gelijktijdig vertrekt de officier van thuis. Wanneer de officier
Het technisch team zet een noodbevrijding in. Om ruim-
en het eerste interventievoertuig, een multifunctionele au-
te te creëren start het technisch team de ontzetting door
topomp, bijna ter plaatse zijn, meldt de oproeper via HC100
de B-stijl van het voertuig te verwijderen. Hierdoor kan het
aan de interveniërende ploeg dat er rookontwikkeling is aan
slachtoffer via de zijkant op een wervelplank gelegd worden.
het voertuig en het voertuig mogelijk in brand staat. Bij de
Na de beklemming van de onderste ledematen en voeten
laatste info besluit de bevelvoerder dat 2 personen zich pre-
weggehaald te hebben, wordt het slachtoffer overgemaakt
ventief klaar zouden maken met adembescherming.
aan het medisch team. Hierbij wordt met extra omzichtig-
Bij aankomst om 21u03 wordt de situatie duidelijk. Een
heid gewerkt: er is immers een hybride voertuig betrokken.
voertuig miste een bocht en belandde tegen een boom. Na
Het slachtoffer wordt levensgevaarlijk gewond overgebracht
verkenning wordt het duidelijk dat het een hybride voer-
naar het plaatselijk ziekenhuis, maar jammer genoeg over-
tuig betreft. De bevelvoerder gaat ervan uit dat het voertuig
lijdt hij aan zijn verwondingen.
Voor meer informatie gelieve te contacteren: VANASSCHE FFE NV | Brugsesteenweg 2 | B-8531 HARELBEKE | Tel. +32 (0) 56 710 130 | info@vanassche-fire.be | www.vanassche-fi re.be 45
In de nazorg koppelen de intervenanten de 12V batterij alsnog af en wordt het motorcompartiment overvloedig gekoeld. Vooraleer de site te verlaten wordt de wagen gecontroleerd met behulp van een warmtebeeldcamera. De brandweer verlaat de site. Wanneer het voertuig op een takelwagen getrokken wordt begint het voertuig echter opnieuw te branden. Deze brand werd volgens de takeldienst voorafgegaan door een luide knal en heldere blauwe steekvlam. De brandweer wordt opnieuw opgeroepen en probeert het voertuig met schuim te blussen, dit lukt niet. Het voertuig wordt zelf op de zijkant gelegd om beter de brandende hogevoltagebatterij te kunnen bereiken. Dit is echter tevergeefs … Pas na lang zoeken naar de servicestekker en het verwijderen ervan - met de nodige PBM - kan het voertuig geblust worden. Het voertuig wordt begeleid door de brandweer naar een veilige staanplaats. De bevelvoerder heeft na de inzet een debriefing gehouden en de posten van zijn hulpverleningszone geïnformeerd. Daarbij diende de cursus ‘Hybride & Elektrische voertuigen’ van het Kenniscentrum voor Civiele Veiligheid (KCCE) als informatiebron.
meld: ‘Plug-In Hybrid EV’. We zien ook achteraan ‘PHEV’, de
CTIF Belgium heeft alle betrokken instanties en de construc-
Engelse afkorting voor ‘Plug In Hybrid Electric Vehicle’. Deze
teur gecontacteerd om lessen uit dit ongeval te trekken en
aanduidingen geven weer dat we te maken hebben met een
geeft enkele aanbevelingen mee.
hybride elektrisch voertuig, dat via stekker kan opgeladen worden. Tijdens de inzet was dit geweten en wordt er door het volledige team met grote omzichtigheid gewerkt.
‘RETURN OF EXPERIENCE’ (RETEX) Tijden veranderen …
INFORMATIEBRONNEN
De tijd van voertuigen, enkel aangedreven met diesel, benzine, of hier en daar uitzonderlijk LPG, is voorbij. Alternatieve
De constructeurs geven bijkomende specifieke informatie
energie bepaalt mee het straatbeeld. De operationele inzet,
hoe te handelen bij een ongeval:
bij hybride & elektrische voertuigen, vraagt een andere aan-
› De ‘Emergency Response Guide’ is een uitgebreide infor-
pak. De aanwezigheid van hogevoltagebatterijen houdt een verschillend risico in en vergt een specifieke behandeling.
matiebron. › Een ‘Rescue Sheet’ is een ‘snel’ hanteerbare informatiebron. Op de volgende pagina vindt u een voorbeeld van
Een niet zo evidente tussenkomst
een rescue sheet.
In het algemeen mag zeker gesteld worden dat er rond voertuigen op alternatieve energie bij vele medewerkers nog
Tom Van Esbroeck
onduidelijkheden bestaan en dat elke bevelvoerder steeds
tom.vanesbroeck@brandweerzonecentrum.be
handelt met de kennis, de ervaring en de informatie die op
Kurt Vollmacher
dat ogenblik beschikbaar is. In dit specifieke geval woog de
kurt.vollmacher@brandweerzonecentrum.be
tijdsdruk ook extra door: we spreken over een noodbevrijding van een slachtoffer.
De identificatie van het type voertuig Duidelijk leesbaar op de zijkant van het voertuig staat ver-
46
CTIF Commission For Extrication & New Technology
Plug-in Hybrid OUTLANDER 1/3
Typ: CW0, ab Modelljahr 2016
Legende
10/2015 |
MMD Automobile GmbH in Zusammenarbeit mit Moditech Rescue Solutions B.V.
Rescue sheet Mitsubishi Outlander 47
?? “Oooh “Ooohjaa!!” jaa!!”
Verbinding Verbinding
??
?? P.T.S.S. P.T.S.S. niet niet alle alle wonden wonden zijn zijn zichtbaar zichtbaar
DDEE KKRRAACCHHTT VA VANN AANNDDEERRSS!!
OP OP16 16EN EN17 17MAART MAART2018 2018 ORGANISEERT ORGANISEERTDE DEVRD VRDDE DE NETWERK-2-DAAGSE NETWERK-2-DAAGSEVOOR VOOR ALLE ALLEVROUWEN VROUWENDIE DIEBIJ BIJDE DE BRANDWEER BRANDWEERWERKEN. WERKEN.
Een Eenuitdagend, uitdagend,inspirerend inspirerendenengevarieerd gevarieerdprogramma, programma, met metvoldoende voldoenderust rustenenruimte ruimteom omelkaar elkaarteteontmoeten ontmoeten enenleren lerenkennen. kennen.ÉnÉnnatuurlijk natuurlijkeen eenfeestavond feestavondop opdede16e! 16e! Voor Voorrepressieve repressieveenenniet-repressieve niet-repressievebrandweercollega’s. brandweercollega’s. Op Opspeciaal speciaalverzoek verzoekvan vanhet hetNetwerk NetwerkBrandweervrouwen Brandweervrouwen tetegast gastininDrenthe. Drenthe.
ism ism
Nederland Nederland
PERSOON OPGESLOTEN IN LIFT Bijkomende handeling kan nodig zijn om de kooideur van een lift te openen!
Naar aanleiding van een interventie met een «persoon opgesloten in een lift» in de Brugse binnenstad werden we geconfronteerd met een nieuw type beveiliging bij liften die wij nog niet kenden.
Een dame zat opgesloten in een lift die geblokkeerd stond een halve meter boven de begane grond. Zoals gewoonlijk werd de dichtstbijzijnde schachtdeur geopend met de welbekende liftsleutel, bovenaan rechts de schachtdeur. Voor het eerst konden wij daarna de kooideur niet automatisch openen! De kooideur werd hier voorzien van een mechanische vergrendeling zodat deze vanuit de kooi zelf of erbuiten niet kan opengetrokken worden als de lift niet in de ontgrendelingszone staat. Wanneer de lift wel in de ontgrendelingszone staat (bij de begane grond) kan deze wel worden opengetrokken. Buiten de ontgrendelingszone is hier een systeem voorzien waarmee men de vergrendeling vanaf de schachtdeur kan openen. Dit kan met een metalen stang op de kooideur zijn zoals hier afgebeeld (foto 1) maar bij sommige liften is dit d.m.v. een stalen kabeltje waaraan men dient te trekken om de grendel te openen.
Foto 1
49
Met deze metalen stang met haak kan je een wieltje naar boven duwen, rechts bovenaan de kooideur, om deze kooideur tegelijk te openen (foto 2 en foto 3). Als de lift iets lager staat dan het verdiep, kan men meestal zonder hulpmiddel de vergrendeling handmatig openen (in dit geval het wieltje naar boven trekken). Dit systeem is enkel verplicht (volgens de norm) bij liften waar er, tussen de verdiepen in de liftkoker, een te grote ruimte is tussen de kooidrempel en de voorliggende schachtwand. Als deze ruimte dieper is dan 150mm en dit over een hoogte groter dan 50cm dan verplicht de normering dat er vergrendelde kooideuren aanwezig moeten zijn. Dit alles om te beletten dat de gebruikers in de liftschacht vallen. Met deze hulpmiddelen kunnen we zware beschadigingen aan de kooideur door het geforceerd openen van liftdeuren vermijden. Volgens lifttechniekers zal deze beveiliging meer en meer toegepast worden. De wetgeving zou niet meer toelaten dat, in bepaalde gevallen, de twee liftdeuren met één handeling worden geopend. De lift gaat niet meer open: › De lift gaat niet meer naar beneden (zelfs de noodbediening naast de lift op het bovenste verdiep kan de lift niet in
Foto 2
beweging brengen). › Er is geen technische ruimte voorzien. › De «buitenliftdeur» op het gelijkvloers werd klassiek geopend met de liftsleutel. De binnendeur van de lift - die een halve meter hoger stond - kon niet geopend worden. › Op de binnenliftdeur is een metalen stang met haak voorzien die kan afgenomen worden. › Met deze metalen stang kan je een wieltje wegduwen bovenaan rechts om de binnendeur (liftdeur) te openen. Bij deze interventie kon de lift ook niet meer naar beneden gebracht worden met de noodbediening. Er was in dit gebouw ook geen technische ruimte voorzien. Bij dit moderne type liften is de schakelkast met noodbediening, die de besturing regelt, terug te vinden naast de schachtdeur op de bovenste verdieping. Frédéric Vandenbussche Hulpverleningszone 1 - Post Brugge Dank aan sgt Patrick De Clercq van post Torhout voor extra informatie en aan Thomas De Vlaemynck voor de foto’s.
Foto 3
50
TO DO IN BRANDWEERLAND!
26 26 december december 2017 2017 Tussen Tussen
Personeelsraad Personeelsraad Brandweer Brandweer Knokke-Heist Knokke-Heist organiseert organiseert
Twee Twee Feesten Feesten Loop Loop 52
Lippenslaan Lippenslaan (thv. (thv. ijspiste) ijspiste) • Knokke-Heist • Knokke-Heist • start• start 19 uur19 uur Info Info & inschrijvingen: & inschrijvingen: www.tussen2feestenloop.be www.tussen2feestenloop.be GratisGratis kinderloop kinderloop • Volw.• Volw. 5 & 105 &km10 km M.m.v.M.Lokale m.v. Lokale Economie Economie Knokke-Heist Knokke-Heist
TIPS & TRICKS A MBUL ANCE In deze rubriek stellen we een nieuwe tip of trick voor die je als hulpverlener-ambulancier kan toepassen. Het gaat om kleine handigheidjes die je niet meteen leert in de opleiding. Ze komen tot stand door jarenlange ervaring van collega’s.
TIP OM EEN PERSOON MET EEN (VERMOEDELIJKE) HEUPFRACTUUR TE SCHEPPEN UIT EEN BED, ZONDER DE SCHEPBRANCARD TE OPENEN 1
4
Gewonde met vermoeden van heupfractuur 2
Iemand niet klaar??? 1 - 2 - 3 … 4 - 5 - 6 is de effectieve draaibeweging! Verwittig het slachtoffer dat je de draai gaat uitvoeren. 5
6
Vul de holte tussen de benen op. 3
Eén ambulancier houdt het slachtoffer vast, de tweede ambulancier neemt de schepbrancard, schuift deze op maat en duwt de brancard in de matras dicht tegen de patiënt. Beide ambulanciers plaatsen zich aan dezelfde kant. Ze nemen de persoon boven en onder de heup vast. De arm van de gewonde, aan de kant van de ambulanciers, wordt naar achteren/boven geplaatst. De handen van de ambulanciers zetten zich klaar om een blokrol te doen.
Rol de patiënt voorzichtig terug op de rug. De brancard nu ligt onder hem.
Het voordeel van deze techniek is dat je geen problemen ondervindt om de schepbrancard te sluiten. Auteur: Juan Herrero - HVZ Fluvia - Post Kortrijk
53
In de
van 6 juni 2017 verscheen een artikel met als titel ‘She’s a life saver’. We namen contact op met
en
kregen toelating om het artikel ook in ‘De brandweer[m/v]’ te plaatsen. In de vorige editie maakten we kennis met Barbara, een brandweervrouw. In deze uitgave zetten we Ashley, ambulancier, in de kijker. Met dank aan de redactie van Flair!
SHE’S A LIFE SAVER Deze dappere dames maakten van levens redden hun beroep
Barbara en Ashley hebben een wel heel bijzondere roeping: levens redden. Een job die veel voldoening geeft, maar emotioneel ook heel zwaar kan zijn.
‘Een ex-vriend heeft me ooit voor de keuze gezet: “Onze re-
bij een huisbrand vijf jonge kinderen uit de woning redden.
latie of je job.” Ik heb hem meteen gewaarschuwd dat hij het
Hoewel je in eerste instantie focust op de job, veiligheid en
onderspit zou delven. De ambulance is mijn roeping. Daar
het aanpakken van de situatie, is het maar menselijk dat je
moet zowat alles voor wijken. Toen ik vijf jaar was, reed ik
achteraf een golf van emoties ervaart. Dan ben ik degene die
met mijn fietsje al elke ziekenwagen en brandweerauto ach-
de kindjes wil vasthouden, ze wil troosten tot ze weer naar
terna. En als ik op het nieuws een sirene hoorde, moest het
hun ouders kunnen. Ik ben een echte moederkloek dan. He-
hele gezin muisstil zijn. Ik wilde weten wat er gebeurd was.
laas heeft niet elk verhaal zo’n happy end. Als ambulancier
Op mijn achttiende ben ik brandweervrouw geworden, op
moet je ook leren omgaan met verlies. Ik ben ooit een colle-
mijn vijfentwintigste ambulancier. Zelfs nu als mijn vaste shift
ga-brandweerman moeten gaan halen. De jongen had zich-
erop zit, meld ik me vaak aan als vrijwilliger. Mensen verzor-
zelf van het leven beroofd. De dag ervoor was ik hem nog
gen is gewoon mijn passie, mijn leven.’
tegengekomen op de fiets. Had ik geweten wat er in hem omging, had ik misschien een verschil kunnen maken. Als je
“ Ashley is al twaalf jaar ambulancier”
hem de dag daarna van een touw moet gaan halen, laat je dat moeilijk los in het begin. Ik ken collega’s die er de brui aan gaven omdat ze te erg waren geraakt door een sterfgeval of de ernst van een ongeval. Ook ik word weleens overmand door emoties. Dan is het belangrijk om goede collega’s te
GEEN HELDIN
hebben, bij wie je je hart kan luchten en van wie je weet dat ze je begrijpen. Mijn collega Joris haalt me er telkens door
‘Een heldin ben ik niet en ik zie mezelf ook niet noodzake-
en geeft me de moed om weer verder te gaan. Ook toen we
lijk als iemand die levens redt. Het is gewoon een deel van
naar de aanslag in Zaventem reden, sprak hij me moed in en
mijn job. Of beter: iets wat in mijn natuur zit. Er is niets wat
wees hij me op mijn eigen veiligheid.’
me meer voldoening geeft dan mensen kunnen helpen en iets bijdragen aan de maatschappij. Het vult mijn hart met
MENSELIJK EN LIEFDEVOL
warmte en geluk als er bijvoorbeeld op een doordeweekse dag een vrouw me in het midden van de straat om de nek
‘Zo zal ik nooit vergeten dat ik werd opgeroepen bij een
vliegt. “Ik zocht je al meer dan een jaar. Zonder jou zou ik hier
zelfdoding. Het zoontje van het slachtoffer, vijf jaar oud, had
niet staan. Ik wil je uit de grond van mijn hart bedanken dat je
zijn vader gezien. Toen ik buitenkwam, liep hij met een grote
mijn leven hebt gered.” Dan besef je dat je niet zo’n normale
glimlach op me af: “Heb je mijn papa kunnen redden?” De
job hebt, maar echt iets nuttigs doet. Voor die vrouw heb
tranen rolden over mijn wangen. “Nee, jongen, we hebben
ik iets bijzonders betekend. Natuurlijk geeft dat een onbe-
alles gedaan, maar het is niet gelukt.” Het jongetje vroeg:
schrijflijk gevoel. En dan ben je best wel trots op jezelf en
“Was het door dat touwtje rond zijn nek?” Hou het dan nog
je collega’s. Een ander onvergetelijk moment was toen we
maar eens droog als ambulancier. Ik heb hem opgepakt en
54
55
ben met hem naar buiten gegaan. Er stond die nacht één
bevriende stewardess een berichtje kreeg dat ze net aan het
sterretje aan de hemel, alsof het zo moest zijn. Daar heb ik
drama was ontsnapt en zo snel mogelijk naar huis aan het
naar gewezen en gezegd: “Kijk, dat is jouw papa. Hij zal er
rijden was, antwoordde ik: “Meid, ik ben net op weg naar
altijd voor je zijn en op je toekijken.” Zulke situaties laten je
daar.” Mijn omgeving begrijpt dat niet altijd, ze zijn dikwijls
niet zomaar los. De job is niet iedereen gegeven. Een vader
bezorgd, maar voor mij is het simpel: iemand moet het
van drieëndertig, die na twee jaar de strijd tegen kanker ver-
doen. Als je daar zelf zou liggen, gewond en in paniek, zou je
loor, vroeg in de ambulance zachtjes om zijn hond. Normaal
ook willen dat er iemand komt om je een hart onder de riem
mogen er geen dieren in de ambulance, maar je weet dat
te steken en je de best mogelijk verzorging te bieden. Voor
het de laatste rit van die man is. Als je dan zijn hond op hem
mij is het een geschenk dat ik die persoon mag zijn. Dus nee,
ziet springen, komen bij mij ook de tranen. En dan ben ik
ook in het midden van de nacht opgeroepen worden, is ab-
trots dat ik een job met zoveel menselijkheid uitoefen. Lief-
soluut geen straf.
devol zijn wanneer nodig, maar ook mondig en sterk zijn bij agressie.’
“To the rescue!” VAN BEGIN TOT EINDE ‘Voor mij eindigt mijn job niet wanneer wij de brancard uit
“ Het gebeurt dat mensen ons aanvallen, achternazitten met een mes, de huid volschelden, terwijl wij willen helpen.”
onze ziekenwagen rollen. Bij het volgende bezoek aan de spoedafdeling zal ik altijd om een update vragen. Als slacht-
Het enige waar ik in onze job echt moeite mee heb, is de
offers het niet halen en ik hen ken uit de buurt, ga ik ook
toenemende agressie in de maatschappij. Zelfs in de functie
langs bij de nabestaanden met een bloemetje. Tenslotte
als ambulancier gebeurt het dat mensen ons aanvallen, ons
heeft hun geliefde zijn laatste momenten met mij en mijn
achternazitten met een mes, ons de huid volschelden. Dan
team doorgebracht. Dan wil ik hen een hart onder de riem
probeer ik hen duidelijk te maken dat wij net daar zijn om
steken, een luisterend oor bieden en laten weten dat we er
hen te helpen en dat wij geen oordeel vellen. Nee, waar ik
echt alles aan gedaan hebben om hun familielid te redden.
nog allergischer voor ben, is al dat filmen met die smartp-
Het mooiste compliment is als mensen dan antwoorden dat
hones van tegenwoordig. Zo kwamen we een tijdje geleden
ze weten dat ik er altijd alles aan zal doen om te redden wat
bij een man die gekneld zat in zijn vrachtwagen. Tientallen
er te redden valt. Zo sta ik in mijn gemeente bekend, en daar
mensen stonden om hem heen, te filmen. Maar niet één
ben ik trots op. Ze zijn blij als ik met de ambulance aankom,
had de tact om die man te gaan steunen tot er hulp was,
omdat ze weten dat ik me voor elke case volledig zal smijten.
terwijl de doodsangst in zijn ogen stond. Toen ben ik uit
Voor mij is dat vanzelfsprekend. Ik zou dat ook verwachten
mijn slof geschoten: “Jullie moesten je schamen. Niet een
van een andere ambulancier als die een familielid van mij
van jullie heeft de goedheid gehad om bij die man te gaan
zou moeten ophalen. Hou bange mensen hun hand vast,
zitten en hem mentale steun te bieden. Het enige wat jullie
stel peuters gerust met een knuffelbeer, leg een zwaar ge-
in de plaats daarvan konden bedenken, was je smartphone
kwetst slachtoffer een hand op de schouder, zodat ze voelen
nemen en die man filmen. Dat moet jij je nu eens inbeelden:
dat er iemand bij hen is die hen steunt. Zolang je weet dat
dat je daar klem zit, niet wetende of je heelhuids uit dat wrak
je altijd je best doet en je 100 % voor elk slachtoffer vecht,
zal raken, en als je dan opzij kijkt, staan mensen je leed ge-
hoef je jezelf ook nooit iets te verwijten.’
woon te filmen alsof het entertainment is.” Niet een van hen had als eerste reflex om die man te helpen. Dat begrijp ik
DIE DAG IN ZAVENTEM
niet. Mensen helpen zit in mijn bloed, mijn hart, mijn nieren. Ik hoop dat ik dat ook bij andere mensen kan aanwakkeren.
‘Hoewel we vaker met een happy end dan met een drama
Het is niet te beschrijven hoeveel ik van mijn job hou. Ik sta
eindigen, en voor mij bijvoorbeeld een baby op de wereld
ermee op en ga ermee slapen.’
zetten al mijn zorgen weer wegneemt, komen we regelmatig terecht in situaties die niet zo normaal zijn. Ik herinner
Tekst: Elien Geboers
mij nog perfect de aanslag in Zaventem. Terwijl ik van een
Foto’s: Thomas Vanhaute
56
for more than 100 years
scania, saving lives Scania heeft een uitgebreid aanbod aan brandweervoertuigen, in te zetten bij elke (nood)situatie. Veilig, sterk en robuust, onze brandweerwagens bezitten alle kwaliteiten die u nodig heeft om levens te redden. En dit met een ervaring van meer dan 100 jaar.
Er kan ook besteld worden uit het raamcontract van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse zaken. Tankwagens: > 8000 l : Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-297-12 perceel 1 of 2 > 12000 : Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-297-12 perceel 3 Haakarmvoertuigen: > Zonder kraan: Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-329-13 perceel 1 > Met kraan: Markt F.O.D.BiZa II/ MAT/A26-329-13 perceel 2
Voor meer info, contacteer Koen Lefebvre. Mobile: +32 473 533 974 | E-mail: koen.lefebvre@scania.com
NIEUWE BRANDWEERVOERTUIGEN NIEUWE VOERTUIG RISC-TEAM BRANDWEER BRUSSEL - POST BRUSSEL - HELIHAVEN
CHASSIS › Onderstel: Mercedes Sprinter 4x4 › Motortype: Euro 6 / Motorvermogen: 105 kW › Versnellingsbak: 5-trapsautomaat › Wielbasis: 3665mm › Originele Mercedes cabine › Extra zitbank voor 3 personen achter de bestuurder / Aluminium opstaptreden / Trekhaak
INRICHTING › Arisco-bedieningspaneel met prioritaire verlichting › Vaste Astridzender › 12 mobiele Astridzenders met oplaadhouders › Verdeelstekker voor opladen van elektrische toestellen › Middenconsole met twee uitrekbare lades › Twee handlampen › Twee helmen RISC-team Brussel › Beschermkap bootbrancard › Twee kasten in aluminium profielen, zo gemonteerd dat een middengang gecreëerd wordt › Achterdeuren volledig uitklapbaar en afgewerkt met traanplaten › Kasten ergonomisch ingericht met uitrekbare slede › Arisco LED-lichtbalk / Arisco Traffic Advisor / elektronische sirene / 2 LED-frontflitsers / omgevingsverlichting en binnenverlichting met LED’s › Bootbrancard - Petzl Nest - SKEDCO - SPEC PACK › EHBO-tas - Big Shot lijnwerper - telescopische stok met opsteekhaak - universele telescopische stok voor verschillende opzetstukken › Opbergtassen gereedschap - boxen voor RISC-materieel - Whiteboard - twee Peli-handlampen › Act Safe (elektrische ascender) - manuele afdaalapparaten - verschillende types karabijnhaken - harnassen, valbeveiligingstoebehoren, manuele stijgapparaten, verankeringsmaterieel, verankeringsvermenigvuldigers, levenslijnen, katrollen, evacuatiemiddelen, verschillende types en lengtes touwen, positioneringsgordels, metalen ankerpunten zachte ondergrond - telescopische ladder - bolders 3-poot (Vortex)
58
Tekst en foto’s: Pierre-henri Demeyere pierre-henri.demeyere@brandweervlaanderen.be
59
NIEUWE BRANDWEERVOERTUIGEN TANKWAGENS 8.500L
HULPVERLENINGSZONE 1 WEST-VLAANDEREN POST OOSTENDE + POST KNOKKE-HEIST
CHASSISEIGENSCHAPPEN › Onderstel: Volvo FM330 4x2 › Motortype: Euro 6 / Motorvermogen: 243 KW › Automatische versnellingsbak type Powertonic met hydraulische retarder › Wielbasis: 4600mm › Originele Volvo cabine
INRICHTING CABINE › Navigatiesysteem type GARMIN DEZL 770 met GIDmodule aanstuurbaar via de radio en gecombineerd met statusmelding in de cabine van het voertuig › Display achterruitrijcamera (automatisch activering) en dodehoekcamera (automatisch activering) › Vast Astrid-communicatietoestel › Zenderontvanger in de cabine met ontdubbeling van micro en luidspreker in het pompcompartiment › Display Rosenbauer
OPBOUW › Polyester watertank 8500l › Opbergkasten in geschroefde aluminium profielen type AluFire, afgesloten door Rosenbauer rolluiken › Het dak van de opbouw is begaanbaar en voorzien van een anti-sliplaag, toegang tot het dak door een vast op het voertuig gemonteerde opklapbare toegangsladder › De zuigslangen zijn gemonteerd in een geïntegreerde opbergruimte vooraan de opbouw.
POMP › Merk: Rosenbauer / Type: N35 - Debiet: 3000l/min bij 10 bar (bij 3m opvoerhoogte) › Bediening via Rosenbauer LCS2 systeem en bediening verlichtingsinstallatie in cabine en pompcompartiment › Haspel voorzien van een Rosenbauer Nepiro HD lans › Automatische tankvulling › De pomp is voorzien van een pompdrukregelaar › Sproei-installatie onder de voorbumper gevoed door drukmengsysteem type CTD Triton instelling 0,5 en 1% › Voorzien van een FixMix schuimmengsysteem
60
Tekst en foto’s: Pierre-henri Demeyere pierre-henri.demeyere@brandweervlaanderen.be
61
BrandweerVereniging Vlaanderen wenst IEDEREEN met een voor brandweer
VEILIGE eindejaarsfeesten en een jaar vol PASSIE voor het BRANDWEERVAK!