Bosproducten voor een betere toekomst van werkgelegenheid en natuur Marktonderzoek voor BosWerkt, naar de inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, bij de productie van bosproducten.
11-07-2014 Anton van der Vegt Hogeschool Van Hall Larenstein
Bosproducten voor een betere toekomst van werkgelegenheid en natuur Marktonderzoek voor BosWerkt, naar de inzet van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, bij de productie van bosproducten.
Naam: Datum: Opdrachtgever: Studie: School:
Anton van der Vegt 11-07-2014 Buiting Advies Bos en natuurbeheer (BUF) Hogeschool Van Hall Larenstein
Voorwoord Voor u ligt mijn stagerapport dat bestaat uit een marktonderzoek voor BosWerkt. Deze opdracht is gegeven door Ronald Buiting, eigenaar van Buiting Advies en mede eigenaar van BosWerkt. Op deze manier wil ik Buiting advies bedanken voor het aanbieden en begeleiden van deze opdracht. Anton van der Vegt 10-07-2014
Samenvatting BosWerkt zal de komende vijf jaar het beheer uitvoeren over de bossen die onder het eigendom vallen van provincie Limburg (250 ha). Het hout dat uit het bos wordt gehaald, laat BosWerkt verwerken door medewerkers van een sociale werkplaats tot bosproducten. Dit marktonderzoek moet aantonen welke bosproducten voor BosWerkt interessant zijn om te verkopen. De vraag die hierin centraal staat is: Welke bosproducten zijn rendabel om te vermarkten en hoe kan BosWerkt deze producten het best op de markt aanbieden? Het onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en het verspreiden van een enquête onder potentiële afnemers. Potentiële afnemers zijn bouwmarkten, bloemen/decoratie winkels, tankstations en webwinkels. Producten die interessant zijn voor BosWerkt, moeten aan bepaalde eisen voldoen. De producten moeten eenvoudig te maken zijn, er moet een afzetmarkt voor zijn en ze moeten rendabel zijn. BosWerkt onderscheid zich van andere verkoopadressen vanwege bevordering van ‘social return’, het aanbieden van streekproducten en het verbeteren van ecologische waarde van natuurgebieden met de opbrengsten. In hoeverre deze aspecten invloed hebben op het koopgedrag van potentiële klanten is getracht te achterhalen in de enquête. Na onderzoek zijn de volgende producten naar voren gekomen die interessant zijn voor BosWerkt: brandhout, aanmaakhout, houtsnippers, schorssnippers en woudkaarsen. Uit de enquête zijn adressen naar voren gekomen die graag benaderd willen worden door BosWerkt. Advies is gegeven om deze bedrijven te benaderen en extra tijd te steken in het bereiken van grote bouwwinkels.
Inhoud Voorwoord .............................................................................................................................................. 4 Samenvatting........................................................................................................................................... 5
1
Inleiding ........................................................................................................................................... 8 1.1
BosWerkt ................................................................................................................................. 8
1.2
Aanleiding ................................................................................................................................ 8
1.3
Opdracht omschrijving ............................................................................................................ 8
1.4
Definities.................................................................................................................................. 9
1.4.1
Bosproduct ...................................................................................................................... 9
1.4.2
Streekproduct .................................................................................................................. 9
1.5
2
3
Vraagstelling .......................................................................................................................... 10
Methode ........................................................................................................................................ 11 2.1
De enquĂŞte ............................................................................................................................ 11
2.2
Methode per deelvraag ......................................................................................................... 12
Resultaten...................................................................................................................................... 13 3.1
Verschillende bosproducten.................................................................................................. 13
3.1.1
Brandhout ...................................................................................................................... 14
3.1.2
Hak pakket ..................................................................................................................... 16
3.1.3
Aanmaakhout ................................................................................................................ 16
3.1.4
Woudkaarsen ................................................................................................................ 17
3.1.5
Tuin meubels ................................................................................................................. 18
3.1.6
Rasterpalen.................................................................................................................... 20
3.1.7
Schapengaas/schapenraster ......................................................................................... 21
3.1.8
Hout snippers ................................................................................................................ 22
3.1.9
Boomschors ................................................................................................................... 23
3.1.10
Vogelhuisjes................................................................................................................... 24
3.1.11
Overige bosproducten ................................................................................................... 25
3.1.12
Bosproducten die naar voren kwamen vanuit de enquĂŞte ........................................... 26
3.2
Selectie bosproducten ........................................................................................................... 26
3.3
Hoe onderscheidt BosWerkt zich van de concurrenten? ...................................................... 27
3.3.1
Social return .................................................................................................................. 27
3.3.2
Streekproduct ................................................................................................................ 27
3.3.3
Ecologisch verbetering .................................................................................................. 28
3.4
4
5
6
Resultaten enquête ............................................................................................................... 29
3.4.1
Verkoopt u bosproducten?............................................................................................ 29
3.4.2
Welke van de bosproducten zijn voor u eventueel interessant? .................................. 30
3.4.3
In welke mate wegen de volgende aspecten mee in uw overweging? ......................... 31
3.4.4
Hoeveel zou u willen/kunnen betalen voor het product of de producten? ................. 32
3.4.5
Hoeveel zou u op jaarbasis af kunnen nemen van deze producten? ............................ 32
3.4.6
Welke drie producten uit de bijlage vindt u het minst interessant en waarom? ......... 33
3.4.7
Welke bosproducten mist u in de lijst? ......................................................................... 34
3.4.8
Wilt u in de toekomst benaderd worden door BosWerkt? ........................................... 34
3.4.9
Op of aanmerkingen ...................................................................................................... 34
Financiën ....................................................................................................................................... 35 4.1
SW-bedrijf Risse-Westrom groen .......................................................................................... 35
4.2
Financieel overzicht ............................................................................................................... 36
Conclusies en aanbevelingen ........................................................................................................ 38 5.1
Conclusies .............................................................................................................................. 38
5.2
Aanbevelingen ....................................................................................................................... 39
Bronnen ......................................................................................................................................... 41
Bijlagen .................................................................................................................................................. 42 I.
Bijlage I: Eigenschappen van verschillend brandhout ...................................................... 43
II.
Bijlage 2: Lijst verkoopadressen door heel Nederland ..................................................... 45
III.
Bijlage 3: Potentiële verkoopadressen in Limburg (Geënquêteerden) ............................ 51
1 Inleiding Naar aanleiding van mijn stage bij Buiting Advies uit Dieren, is gevraagd onderzoek te doen naar het verkopen van bosproducten in Limburg. Provincie Limburg laat de komende vijf jaar het bos beheren door BosWerkt, een bedrijf opgericht door Ronald Buiting.
1.1 BosWerkt BosWerkt zal de komende vijf jaar de bossen beheren van provincie Limburg (250 ha). Dit doet BosWerkt kosteloos. De kosten die gemoeid zijn met het beheer, worden gefinancierd met de opbrengsten uit het bos. Om alle kosten te kunnen dekken moet het hout dat uit het bos komt, voor een deel een meerwaarde krijgen. Dit wil BosWerkt doen met behulp van arbeidskrachten van sociale werkplaatsen. Zij verwerken het hout tot bosproducten, waardoor het hout meer geld opbrengt als wanneer het op stam verkocht wordt. Hierbij speelt BosWerkt in op de doelstelling ‘social return’ van provincie Limburg. Voor BosWerkt zelf is dit een kans om uit te blinken in het maatschappelijk verantwoord ondernemen. De producten die uit het bos komen verkoopt BosWerkt als streekproducten. Hiermee wordt in dit geval bedoeld dat mensen uit Limburg producten kopen die uit Limburg zelf afkomstig zijn. De producten moeten herkenbaar zijn als streek product. Dit kan bijvoorbeeld door een etiket te maken. BosWerkt wil dit concept naast provincie Limburg ook aanbieden aan andere bos eigenaren.
1.2 Aanleiding Om dit concept tot een succes te laten uitlopen is het belangrijk om goed inzicht te krijgen in de markt. Door dit marktonderzoek wordt dit inzicht verkregen welke producten uiteindelijk geproduceerd worden. BosWerkt wil weten waar de producten verkocht kunnen worden en waar eventuele concurrenten hun producten verkopen.
1.3 Opdracht omschrijving Buiting Advies heeft opdracht gegeven om een marktonderzoek te doen op het gebied van bosproducten. Zij willen weten welke bosproducten interessant zijn om op de markt te brengen. Hierbij wordt rekening gehouden dat de producten geproduceerd worden door medewerkers van sociale werkplaatsen (in het vervolg SW-medewerkers genoemd). Met bosproducten worden producten bedoeld die gemaakt zijn uit grondstoffen die direct uit het bos komen. Deze grondstoffen mogen geen grove behandelingen hebben ondergaan. Een uitgebreidere uitleg volgt in hoofdstuk 1.4.1. Voorbeelden van bosproducten zijn producten als gekloofd brandhout of vogelhuisjes gemaakt uit een boomstam. Na het onderzoek is duidelijk geworden welke bosproducten op dit moment op de markt verkocht worden, welke interessant zijn om te vermarkten en hoe deze verkocht kunnen worden. Gekeken is welke bedrijven interessant zijn om te benaderen als afnemer. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan bouwmarkten, tankstations en tuincentra.
8
1.4 Definities De begrippen ‘bosproduct’ en ‘streekproduct’ worden vaak verschillend uitgelegd. Om duidelijk te maken wat deze begrippen in dit rapport betekenen worden ze in dit hoofdstuk uitgelegd.
1.4.1
Bosproduct
Van bosproducten zijn verschillende definities. Zo worden hieronder soms alle producten verstaan die uit een bos komen uitgezonderd hout dat bestemd is voor de industrie. Bij deze definitie worden dus niet alle hout producten erkend als bosproduct, maar alleen hout dat niet bestemd is voor de industrie. (Ahenkan & Boon, 2011) Een andere veel gebruikte definitie voor bosproduct is: ‘Non-timber forest products’, of te wel: niet houtige bosproducten. Onder deze definitie van bosproducten vallen alle biologische producten die uit het bos gehaald kunnen worden uitgezonderd hout, gesteenten, grond, water, dieren of delen van dieren. Hier word alles wat van hout gemaakt is niet gezien als bosproduct. (Ahenkan & Boon, 2011) Naast verschillende definities worden vaak andere namen gegeven voor bosproducten. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Bosbijproducten, Natuur producten, Wildproducten, etc. Naast de bovengenoemde definities zijn daarvan nog vele die enigszins afwijken. De definitie van bosproducten is nooit officieel vastgesteld. (Ahenkan & Boon, 2011) Onder bosproduct wordt in dit rapport een product verstaan dat afkomstig is uit bos en gemaakt uit hout maar niet bestemd is voor de industrie. Een ander criterium dat wordt gesteld aan deze producten is dat ze eenvoudig te produceren zijn uit het rondhout dat uit het bos komt. Daarnaast mag het hout niet verduurzaamd zijn met chemische middelen. Dit onderzoek is alleen gericht op de hout producten omdat bij het beheer van de bossen van Limburg alleen hout vrijkomt.
1.4.2
Streekproduct
Het woord streekproduct is tegenwoordig een steeds vaker gebruikt begrip, maar wanneer is nou iets een streekproduct en wanneer niet? Hier is geen direct antwoord op te geven omdat dit voor iedereen persoonlijk is. Het valt op dat veelal bij de verkoop van voedingsproducten over streekproducten wordt gesproken. Het nut van en de vraag naar streekproducten is regelmatig onderwerp van onderzoek geweest. De WUR-Wageningen heeft bijvoorbeeld onderzoek gedaan. (Vijn, Schoutsen, & Winter, 2013) Hieronder staan enkele conclusies uit dit onderzoek. -
Consumenten hebben een positieve grondhouding ten aanzien van streekproducten; Het beeld bij streekproducten steunt op vier kernwaarden: regio en authentiek, kwaliteit en bekend, praktisch en (duurzame) waarden Consumenten zijn bereid een beperkte meerprijs (8%) te betalen; Consumenten kopen nu vaker geen dan wel streekproducten. Consumenten willen best meer streekproducten kopen (dan ze nu doen). Het lukt hen echter niet dit te realiseren, onder andere doordat zij barrières ervaren in de dagelijkse praktijk;
9
Het onderzoek geeft aan dat in Nederland marktpotentie is voor streekproducten. Zowel bij klanten die al gebruik maken van streekproducten als potentiĂŤle klanten is ruimte voor groei. Het aandeel consumenten dat regelmatig tot altijd streekproducten koopt of wil kopen kan groeien van 20% in de huidige situatie, naar 64% in een ideale situatie. De definitie die BosWerkt geeft aan de term streekproduct is de volgende: De producten van BosWerkt zijn afkomstig uit Limburg, worden gemaakt in Limburg en verkocht in Limburg. Het is dus een Limburgs streekproduct en zal ook zo verkocht worden. Met het kopen van een product helpt de consument bij het werk verschaffen aan SW-medewerkers in Limburg. Hierdoor heeft dit product dus een meerwaarde voor Limburg en is zo ook een eerlijk product (meer hierover volgt in hoofdstuk 3.3).
1.5 Vraagstelling Om structuur aan het onderzoek te geven en de juiste gegevens te verzamelen, is de volgende hoofdvraag opgesteld die centraal staat in dit onderzoek: Welke bosproducten zijn rendabel om te vermarkten en hoe kan BosWerkt deze producten het best op de markt aanbieden? Om een helder antwoord op deze vraag te krijgen is de vraag opgedeeld in deelvragen. 1. Welke bosproducten zijn op dit moment al op de markt en welke van deze zijn interessant voor BosWerkt om te verkopen? 2. Wie zijn producenten van bosproducten en wie verkopen deze producten voor deze producenten? 3. Waarom is het interessant voor bedrijven om bosproducten van BosWerkt te verkopen in plaats van andere producenten? 4. Welke bedrijven hebben interesse in het verkopen van bosproducten van BosWerkt? 5. Welke bosproducten zijn in financieel opzicht voor BosWerkt interessant om te verkopen?
10
2 Methode Om een antwoord te geven op de hoofdvraag worden de deelvragen beantwoord. Met deze antwoorden is de conclusie gegeven op de hoofdvraag. De antwoorden op de deelvragen zijn als eerste verkregen door het doen van bureauonderzoek. In tweede plaats is navraag gedaan bij potentiële verkoop adressen door middel van een enquête. Uit deze enquête moet blijken of deze partijen al bosproducten verkopen, en zo ja welke. Ook is hieruit duidelijk geworden of deze potentiële verkoopadressen interesse hebben in het verkopen van de bosproducten voor BosWerkt.
2.1 De enquête Het verspreiden van enquêtes is een belangrijk onderdeel van dit onderzoek. Door veel aandacht te besteden aan de formulering van de juiste vragen is getracht om de juiste informatie te krijgen. De vragen met de daarbij behorende resultaten zijn weergegeven in hoofdstuk 3.4, resultaten enquête. Door veel aandacht te besteden aan onderzoek naar potentiële klanten is zo goed mogelijk geprobeerd de juiste bedrijven te selecteren voor enquêtering en welke media hiervoor gebruikt wordt. In bijlage 3 Is een lijst met bedrijven opgenomen die benaderd zijn. Belangrijkste informatie die uit de analyse van de enquête uitslagen gehaald moet worden zijn de volgende: -
Helderheid van de meerwaarde van ‘social return’, streekproducten en ecologische meerwaarde. Welke bedrijven vinden welke producten interessant om te verkopen? Hoeveel zijn deze bedrijven bereid om te betalen voor deze bosproducten? Hoeveel denken verkoopadressen maandelijks af te nemen van deze producten?
Resultaten van de enquête zijn overzichtelijk weergegeven in hoofdstuk 3.4, resultaten.
11
2.2 Methode per deelvraag 1. Welke bosproducten zijn op dit moment op de markt en welke van deze zijn interessant voor BosWerkt om op de markt te brengen? Door bureauonderzoek is duidelijk geworden welke bosproducten nu op de markt zijn aangeboden. Deze producten zijn samengevoegd tot een lijst, waar vervolgens de keuze in is gemaakt welke van deze bosproducten voor BosWerkt ook interessant zijn om te produceren. Deze selectie is gemaakt op basis van de apparatuur die nodig is bij de productie, de arbeidsintensiteit, kosten en dergelijke. Na deze selectie is een lijst overgebleven met producten die uit de bossen in Limburg gehaald kunnen worden en waarvan het mogelijk is dat ze geproduceerd worden door SW-medewerkers zonder grote investeringen en opleiding. 2. Wie zijn producenten van bosproducten en wie verkopen deze producten voor deze producenten? Het antwoord op deze deelvraag is verkregen door het doen van bureauonderzoek en antwoorden van de enquêtes. Door onderzoek op internet is een lijst met producenten en verkoopadressen samengesteld. Deze verkoopadressen zijn verzameld door heel Nederland. Deze lijst is bedoeld om prijzen te vergelijken (bijlage 2). 3. Waarom is het interessant voor potentiële afnemers, om producten van BosWerkt te verkopen in plaats van producten afkomstig van andere producenten? Om potentiële afnemers zo ver te krijgen dat zij de producten van BosWerkt gaan verkopen, moet BosWerkt zich onderscheiden van de concurrenten. De verschillen tussen BosWerkt en andere producenten zijn door bureau onderzoek in kaart gebracht. 4. Welke bedrijven hebben interesse in het verkopen van producten van BosWerkt? Door het verspreiden van de enquêtes onder de potentiële afnemers is duidelijk geworden welke afnemers bereid zijn om de bosproducten van BosWerkt te verkopen. Ook is hierdoor bepaald welke verschillende afnemers interesse hebben bij welke verschillende bosproducten. Een bloemist heeft hoogst waarschijnlijk geen interesse bij het verkopen van gekloofde rasterpalen maar misschien wel bij het verkopen van een vogelhuisje vervaardigd uit een boom. 5. Welke producten zijn in financieel opzicht voor BosWerkt interessant om te verkopen? Uiteindelijk is per product dat potentie heeft op de markt, bekeken of deze ook rendabel zijn om op de markt te brengen. Door bureauonderzoek is onderzocht wat producten opbrengen op de markt. Ook wordt door middel van de enquête is gevraagd aan potentiële afnemers wat zij voor producten kunnen of willen betalen.
12
3 Resultaten De deelvragen die gesteld zijn in hoofdstuk 1.5 kunnen worden beantwoord met behulp van de resultaten die in dit hoofdstuk zijn gegeven. Uit deze resultaten zijn de antwoorden gegeven op de deelvragen en de uiteindelijke conclusie gevormd in hoofdstuk 5.
3.1 Verschillende bosproducten Uit het bos kunnen veel producten gehaald worden. Al zolang de mensheid bestaat gebruiken zij bosproducten. Hierbij kan gedacht worden aan een eenvoudige speer waarmee gejaagd werd, tot bouwmaterialen voor huizen. Ook tegenwoordig maakt de mens nog dankbaar gebruik van grondstoffen die afkomstig zijn uit het bos. Door bosproducten te verkopen wil het bedrijf BosWerkt de kosten dekken die het beheer van de provinciale bossen met zich mee brengt. Een vereiste is dat de producten niet te moeilijk te maken zijn en voor de productie geen dure of specialistische machines voor nodig zijn. Hieronder volgen enkele bosproducten die voldoen aan deze criteria. Mede dankzij de enquête zijn de volgende bestaande bosproducten geselecteerd. Deze geselecteerde producten worden verder uitgelicht.
Brandhout Woudkaarsen (Tuin)meubels Rasterpalen Schapengaas/schapenraster Houtsnippers Schorssnippers Vogelhuisjes Overige producten
13
3.1.1
Brandhout
Tabel 1: Bronnen van brandhout in Nederland
Een eeuwenoud bosproduct is brandhout. Zolang als mensen bestaan wordt hout al gebruikt om vuur te maken. Hiervoor werden zelfs bossen zo beheerd zodat hier periodiek brandhout uit kon worden gehaald. Hier zijn de zogenaamde hakhoutbossen aan te danken. Ook tegenwoordig wordt nog veel brandhout verbruikt. Volgens cijfers van het CBS werd in 2012 door huishoudens van Nederland 1.2 ton aan hout verstookt (Tabel 2). 33 % van de ondervraagden door CBS koopt dit alleen in de winkel en 17 % heeft naast de winkel ook nog een andere bron waar ze hout halen(Tabel 1). (Segers, 2013)
Tabel 2: Brandhout verbruik in Nederland in 2012
14
Brandhout is veelvuldig te krijgen in Nederland. Zowel in grote partijen per pallets als kleinere partijen zoals in zakken bij tankstations. Op de markt zijn veel verschillen in prijs. Deze verschillen ontstaan door verschil in houtsoort, kwaliteit, gedroogd en niet gedroogd hout.
Figuur 1: Brandhout in zakken of gestapeld op pallets
In bijlage 2 is een overzicht te vinden met verkoopadressen van brandhout. Te zien is dat het qua prijs ontzettend veel uitmaakt hoe het hout wordt aangeleverd. Veelal word het gestapeld geleverd op pallets. Sommige bedrijven leveren het los gestort aan. De verklaring van het prijsverschil is het feit dat wanneer men het hout stapelt meer hout in een kubieke meter gaat als wanneer men het los gestort krijgt. Ook is een los gestorte kubieke meter minder arbeidsintensief als dat men het hout netjes moet gaan stapelen. Daarnaast heeft elke houtsoort verschillende eigenschappen, bijvoorbeeld brandbaarheid, brand duur, warmte gift, hoeveelheid vonken, enz. De eigenschappen per houtsoort zijn in Bijlage 1 weergegeven. Voor sociale werkplaatsen is het interessant om naast de verkoop aan winkels, brandhout zelf aan particulieren te verkopen. De zakken brandhout is naar verwachting wel interessant om te laten verkopen door bedrijven. Dit kun je meer zien als een product. Wat prijs betreft is het aantrekkelijker om zakken brandhout te verkopen. (zie H 4 financiĂŤn)
15
3.1.2
Hak pakket
Figuur 2: Hakpakket: een pallet ongekloofd hout
Het hak pakket bestaat uit een pallet met niet gekloofd hout. De stammetjes zijn wel op lengte gezaagd en hebben een diameter van 20-30 cm. Deze handzame blokken kan de consument zelf kloven. Deze pallets bevatten minder brandhout dan de gekloofde pallets omdat ze minder dicht gestapeld kunnen worden. De pallets zijn minder arbeidsintensief omdat het hout niet gekloofd hoeft te worden. Deze aspecten maakt dat een pallet niet gekloofd hout goedkoper kan worden aangeboden. 3.1.3
Aanmaakhout
Verwant aan brandhout is aanmaakhout. De meeste leveranciers van brandhout bieden ook aanmaakhout aan. Aanmaakhout wordt over het algemeen in zakken van 30 liter aangeboden. De houtsoort die gebruikt wordt voor aanmaakhout is veelal berk. Deze houtsoort brand gemakkelijk en snel (zie bijlage1). Het aanmaakhout kan gemakkelijk worden geproduceerd in combinatie van het kloven van het brandhout. Afval houtjes die te klein zijn om als brandhout te verkopen kunnen direct apart worden gehouden om later te verpakken als aanmaakhout.
Figuur 3: Een zak aanmaakhout zoals deze veel verkocht wordt.
16
3.1.4
Woudkaarsen
Figuur 4: Voorbeeld van drie verschillende maten woudkaarsen
De woudkaars bestaat uit een gedroogde boomstam die in de lengte is ingezaagd met een kettingzaag (zie foto‌). Door in het midden van het kruis een aanmaakblokje te plaatsen en aan te steken zal de kaars langzaam opbranden. Woudkaarsen zijn uitstekend te gebruiken bij feesten of gewoon voor een gezellige avond thuis. Op internet zijn vele forums waarin uitgelegd staat hoe deze kaarsen gemaakt kunnen worden. De diepte van de sneden maken uit hoe lang de kaars brand. Het aantal sneden bepaald hoe vel de kaars brand. Hoe meer sneden, hoe feller en sneller hij brand. De afmetingen en houtsoort kunnen verschillen. Deze factoren bepalen onder andere hoe lang de kaarsen branden.
De woudkaarsen zijn veelvuldig te verkrijgen via internet, bij bouwmarkten en andere winkels. In bijlage 2 is een overzicht te vinden met verkoopadressen. In tegenstelling met brandhout is bij de houtkaars gekeken naar verkoopadressen in heel Nederland omdat verkoopadressen specifiek uit Limburg moeilijk te vinden zijn. De woudkaarsen gemaakt door BosWerkt zullen zo veel mogelijk verkocht worden in provincie Limburg, omdat het zo verkocht kan worden als streekproduct. De prijzen van de kaarsen zijn afhankelijk van de hoogte en diameter (zie hoofdstuk 4 financiĂŤn).
17
3.1.5
Tuin meubels
Door meubelmakers wordt veelvuldig gebruik gemaakt van hout. Hieronder staan enkele voorbeelden van verschillende meubels die voldoen aan de criteria van een bosproduct zoals deze gesteld is in hoofdstuk 1.4.1. De meubels zijn gemakkelijk te maken en hierdoor is het aantrekkelijk om deze meubels te laten maken door SW-medewerkers. Zit meubels Voorbeelden van meubels om op te zitten en gemaakt van boomstammen zijn genoeg te vinden op internet. Vaak zijn deze meubels eenvoudig te maken. Ook hele banken en picknick banken zijn te vinden. Veel van deze meubels kunnen goed gemaakt worden in sociale werkplaatsen. Hieronder zijn enkele voorbeelden te zien die eventueel door SW-medewerkers gemaakt zouden kunnen worden.
Figuur 5: Voorbeelden van zit meubels uit rondhout gemaakt.
18
Overige meubels Naast zitmeubels zijn nog tal van andere toepassingen van hout als meubel mogelijk (zie figuur 6). Hieronder zijn voorbeelden gegeven van meubels met andere toepassing als en zit meubel. Veel van deze voorwerpen kan ook als kunst worden gezien.
Figuur 6: Diverse voorbeelden van overige meubels die uit hout kunnen worden gehaald.
19
3.1.6
Rasterpalen
Het gebruik van gekloofde rasterpalen geeft een natuurlijk beeld in het landschap. Het voordeel van gekloofde palen ten opzichte van de ‘normale’ ronde palen is dat ze meer kernhout bevatten. Dit kernhout rot minder snel als het spinthout. Daarnaast zorgt het voor een natuurlijke uitstraling. De palen zullen gemaakt worden van eiken. Eik is veelvuldig aanwezig in het Limburgse bos en is geschikt om duurzame rasterpalen van te maken. Het kloven van de palen kan handmatig of machinaal gebeuren. Wanneer de palen met de hand worden gekloofd kan dit meestal niet gebeuren met een kloofbijl omdat de palen te lang zijn. De palen worden daarom met beitels gekliefd. Een andere optie is kloven met een kloofmachine. De kloofmachine moet in dit geval wel lange lengtes kunnen kloven. Om een brede markt te benutten is het interessant om verschillende soorten gekloofde palen te maken. Zoals hieronder te zien is kunnen nette afgewerkte palen worden gemaakt voor gebruik in tuinen, of juist ruwe palen die geschikt zijn voor weilanden. De net afgewerkte palen worden na het kloven geschaafd. Ook is het mogelijk om de palen niet te kloven maar in de lengte te zagen. De prijs van rasterpalen is afhankelijk van de houtsoort, lengte en de koorde. De koorde is een maat die iets aangeeft over de dikte (zie figuur 8) Echter is geen enkele gekloofde paal gelijk waardoor prijzen erg van elkaar kunnen verschillen.
Figuur 7: Verschillende soorten gekloofde palen. Net afgewerkte palen voor gebruik in tuinen en ruwe onbewerkte palen voor langs graslanden en akkers.
Figuur 8: De rode lijn geeft de koorde aan van een paal, een rechte lijn van hoek tot hoek.
20
3.1.7
Schapengaas/schapenraster
Schapen raster is een product afkomstig uit Frankrijk en Engeland. Het bestaat uit kastanje spijlen die aan elkaar zijn gevlochten met ijzerdraad. Dit raster wordt tegen palen gespijker of gebonden. Het raster is ontwikkeld om snel te plaatsen en eventueel weer weg te halen en wordt aangeboden op rollen. Het verschil tussen Engels en Frans schapengaas is dat de spijlen bij het Franse schapengaas zijn voorzien van een punt. De punt heeft als functie om inwateren tegen te gaan. Verder is Frans schapenraster over het algemeen netter en minder ruw is afgewerkt. Het raster wordt van kastanje spijlen gemaakt. Kastanje hout valt onder de duurzaamheidklasse 2. Dit betekent dat het hout onbehandeld ongeveer 15-25 jaar meegaat. Het hoge gehalte looizuur is hier de oorzaak van. Schimmels en bacteriĂŤn tasten het zure Figuur 9: Schapenraster is geschikt om als afrastering hout minder snel aan. (Hart, 2014) Hierdoor is het dus voor dieren te gebruiken. niet nodig om het hout te bewerken of te verduurzamen. Dieren knagen niet aan het hout door de zure smaak, waardoor het hout erg geschikt is als raster. Het schapenraster is in verschillende hoogten verkrijgbaar. Ook verschillen de afstanden tussen de latten van elkaar. Kastanjes komen niet in grote hoeveelheden voor in Nederlandse bossen. Mogelijk is het een optie om eikenhout te gebruiken in plaats van kastanjes hout. Eiken hout heeft ook een hoog gehalte looizuur waardoor het duurzaam is. Wel zal moeten worden gekeken of eiken hout in rechte spijlen kan worden gespleten. Wanneer dit niet het geval is zullen de spijlen gezaagd worden in plaats van splijten. Voor BosWerkt is dit een mooi product om te verkopen. Normaal gesproken wordt schapenraster machinaal geproduceerd. In het geval van BosWerkt zal dit handmatig geproduceerd worden door SW-medewerkers. Dit is mogelijk doordat het hier niet om productie snelheid gaat maar om werkverschaffing en het dus niet van belang is dat de werkzaamheden langer duren. Wel zal in de gaten moeten worden gehouden dat de productie rendabel blijft.
21
3.1.8
Hout snippers
De afgelopen jaren is het gebruik van hernieuwbare energie flink toegenomen. Een groot deel hiervan is afkomstig uit biomassa. (Segers & Wilmer, productie hernieuwbare elektriciteit stijgt licht, 2013) De vraag naar bio-massa als houtsnippers blijft. Hierdoor is het interessant voor bosbouwers en beheerders om houtsnippers te verkopen. Zo ook voor BosWerkt. Takken versnipperen kan gemakkelijk gedaan worden met behulp van een takken versnipperaar. Dit kan het best gedaan worden op de locatie zelf, dus in het bos. Waarna de snippers met een kar naar de sociale werkplaats of zorg boerderij waar de snipper eventueel worden verpakt in kleinere zakken. Grote ladingen kunnen direct naar de afnemer kan worden gebracht. Figuur 10: Houtsnippers bestaat uit geschrederde hout.
Houtsnippers kunnen naast aan energie centrales ook aan particulieren verkocht worden. Vaak worden tuinen met houtsnippers bestrooid om zo het onkruid tegen te gaan. Ook geeft het een natuurlijk aanzicht van de tuin. Verder zijn houtsnippers goed toepasbaar onder speel toestellen vanwege een goede val dempende werking. Houtsnippers zijn te verkrijgen in verschillende fractiegroottes.
22
3.1.9
Boomschors
Boomschors is een alternatief voor houtsnippers voor in de tuin. Boomschors is donkerder van kleur als houtsnippers. Boomschors is te verkrijgen in twee typen, namelijk schors wat afkomstig is van fijnspar en grove den en Douglas of Frans schors wat afkomstig is van de Pinus pinaster, ook wel Pinus maritima genoemd. Schors van Pinus pinaster (zeeden) is harder dan dennenschors en verteerd daarom langzamer. Figuur 11: Schors is donkerder als houtsnippers en gaat verteerd langzamer
Schors kan net als houtsnippers dienen als val dempend materiaal onder speel toestellen.
Ontschorsen van bomen gebeurd met een soort frees, maar dit zou eventueel ook handmatig gedaan kunnen worden met een steekschop. Daarnaast bestaan diverse hulpmiddelen die op de kettingzaag gemonteerd kunnen worden. Uiteraard wordt alleen schors verkregen van gekapte bomen. Schors is verkrijgbaar in verschillende fractiegroottes.
23
3.1.10 Vogelhuisjes
Door de SW-medewerkers vogelhuisjes te laten maken, kunnen deze verkocht worden in tuincentra of bouwmarkten. Met het kopen van een vogelhuisje geeft de consument niet alleen een thuis voor een vogel, maar helpt zo ook SW-medewerkers aan werk. De vogelhuisjes kunnen in verschillende ontwerpen gemaakt worden van makkelijk tot moeilijk.
Figuur 12: Verschillende soorten vogelhuisjes gemaakt uit bomen.
24
3.1.11 Overige bosproducten
Naast de bovenstaande bos producten zijn nog tal van producten te bedenken die ook uit grondstoffen van het bos gehaald kunnen worden. Hieronder worden enkele voorbeelden weergegeven. Kerstgroen Voor de bloemsierkunst wordt veel gebruik gemaakt van bladgroen uit het bos. Door dit in kratten te verzamelen kan wellicht dit per kg worden verkocht. Zo kan kerstgroen bijvoorbeeld worden verkocht aan basisscholen tijdens de kerst. Nadeel is echter dat mensen ook eenvoudig zelf het bos in kunnen om deze takken te knippen.
Figuur 13: kerstgroen voor decoratie zoals deze op tuincentra kan worden aangeboden.
Boomstam fietsenrek
Een eenvoudig te realiseren product is een fietsenrek gemaakt uit een boomstam. Door in een boomstam sleuven te zagen met de breedte van een fietsband, kan de boomstam functioneren als fietstenrek.
Figuur 14: Een boomstam waar fietsen in geplaatst kunnen worden.
(Heksen) bezem De bezem kan zowel dienen als decoratief als een gebruiksvoorwerp. Het bestaat uit een steel met daaraan (wilgen)twijgen bij elkaar gebonden. Dit is gemakkelijk te maken door SW-medewerkers en vereist geen specialistisch materieel.
Figuur 15: Bezem gemaakt van berkentakken.
25
3.1.12 Bosproducten die naar voren kwamen vanuit de enquête
Boomschorsmatten In de enquête is mogelijkheid opengelaten voor geënquêteerden om bosproducten te noemen die nog niet waren meegenomen in het onderzoek. Hier is het product boomschorsmatten aan over gehouden. Boomschorsmatten bestaan uit stroken schors die worden dubbelgevouwen en met elkaar worden verboden met fijn ijzerdraad. Boomschors is een erg duurzaam natuurproduct dat niet snel verteerd. De schorsmatten zijn gemakkelijk te bevestigen op gaas hekwerken en zijn nagenoeg dicht. Ook zijn schorsmatten geschikt om klimplanten tegen aan te laten groeien. Boomschorsmatten zijn niet meegenomen in het onderzoek vanwege het feit dat dit product pas bekend werd na het analyseren van de enquête.
Figuur 16: Schorsmatten geschikt als afrastering.
3.2 Selectie bosproducten Bosproducten moeten aan de eis voldoen dat ze gemakkelijk te maken zijn door sociale medewerkers. Hierom is de mening gevraagd van Guus Kreutzer, kantoor medewerker bij RisseWestrom groen. De verschillende producten zijn besproken en vastgesteld werd dat veel producten te moeilijk te realiseren zijn. De werkzaamheden die SW-medewerkers kunnen zijn erg eenvoudig. De bosproducten die wel geproduceerd kunnen worden door SW-medewerkers zijn: brandhout, aanmaakhout, snipper, schors en woudkaarsen. Guus Kreutzer gaf aan dat het eventueel ook interessant kan zijn om grondstoffen te leveren aan bedrijven. Hierbij valt te denken aan wilgentenen waar matten van gemaakt worden of hout voor het schapenraster.
26
3.3 Hoe onderscheidt BosWerkt zich van de concurrenten? BosWerkt heeft een concept opgezet waarmee zij willen verschillen van de andere producenten. Hierdoor wil BosWerkt zich onderscheiden op de markt. Hieronder zijn drie belangrijke verschillen uitgewerkt. 3.3.1
Social return
‘Social return’ is een doelstelling van de provincie Limburg en is uitgewerkt in het actieplan van 2010(1). Doordat BosWerkt de bosproducten wil produceren met behulp van medewerkers van Sociale werkplaatsen, speelt BosWerkt in op deze doelstelling. Mensen die de bosproducten kopen van BosWerkt, werken dus indirect mee aan het verbeteren van de werkgelegenheid voor SWmedewerkers in Limburg. Het bedrijf dat voor BosWerkt de producten zal produceren is Risse uit Roermond. Risse-Westrom groen is een sociale werkplaats die mensen die aan het werk helpt die op een bepaalde manier op afstand staan van de arbeidsmarkt. Dit kunnen mensen zijn die een handicap hebben, mensen die een ongeval hebben gehad of mensen die voor langere tijd werkloos zijn. BosWerkt wil vooral in het werk voorzien aan mensen die aan de werkplaats gebonden zijn en niet in een vreemde omgeving kunnen werken. De producten moeten dan ook grotendeels allemaal geproduceerd kunnen worden in de werkplaats van Risse-Westrom groen. Ook zorgboerderijen kunnen een aandeel hebben in het produceren van bosproducten. Hierbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan het inpakken van zakken met brandhout. 3.3.2
Streekproduct
BosWerkt wil de bosproducten die uit het Limburgse bos worden vervaardigd ook in Limburg op de markt brengen. Uit een consumentenonderzoek blijkt dat voor streekproducten wel marktpotentie is (Vijn, Schoutsen, & Winter, 2013). Consumenten zijn zelfs bereid een beperkte meerprijs te betalen (8%). In hoofdstuk 1.4.2 zijn vier kernwaarden van streekproducten gegeven welke naar voren kwamen uit het consumenten onderzoek: regio en authentiek, kwaliteit en bekend, praktisch en (duurzame) waarden. BosWerkt zal zoveel mogelijk deze kernwaarden nastreven. De belangrijkste kernwaarden voor BosWerkt zijn hieronder uitgewerkt. Regio en authentiek Dat de producten van BosWerkt streekproducten zijn wil zeggen dat de grondstoffen van de producten uit Limburg afkomstig zijn en dat deze grondstoffen hier ook worden verwerkt tot producten en verkocht. Wanneer een consument een bosproduct van BosWerkt koopt helpt diegene mee aan ecologische verbetering van de Limburgse natuur, werkgelegenheid voor SW-medewerkers in Limburg en zo aan de doelstelling ‘social return’ van de provincie Limburg. Dit geeft dat het kopen van een streekproduct in dit geval een meerwaarde heeft voor Limburg.
(1)
Actieplan 2010: Social Return On Investment; Krachtig voor kwetsbaar door schakelen en verbinden.’
27
Kwaliteit en bekendheid De productie van de streekproducten van BosWerkt vind plaats door het inzetten van SWmedewerkers. De producten worden dus onder begeleiding vervaardigd. Hierbij wordt ook op kwaliteit en continuĂŻteit toegezien zodat deze gewaarborgd blijft. Producten van BosWerkt moeten ook een label krijgen zodat deze herkenbaar zijn als streekproducten gemaakt door BosWerkt. Hoe deze label vormgegeven wordt, moet later bepaald worden.
3.3.3
Ecologisch verbetering
Met het aanschaffen van de bosproducten financiert de consument ook het beheer van de Limburgse bossen en helpt zo dus mee bij de verbetering van de ecologie van natuurgebieden. Limburgers die trots zijn op hun omgeving kunnen zo een steentje bijdragen aan het behoud daarvan. Uit bureau onderzoek en uit de enquĂŞte blijkt dat meer bedrijven brandhout verkopen produceren door het inzetten van SW-medewerkers of zorgboerderijen. Echter het onderscheid tussen deze bedrijven en BosWerkt is dat BosWerkt zelf het hout uit de bossen haalt en het beheer van de bossen voor zijn rekening neemt, terwijl deze andere bedrijven het hout veelal inkopen bij een rondhout handelaar. BosWerkt neemt al het beheer van de bossen voor zijn rekening. Dit betekend dat ook de bossen en kleine bosjes worden beheerd waar geen winst uit kan worden gehaald. Zo wordt de ecologische kwaliteit van alle bossen verbeterd. Het zagen in het bos wordt tegenwoordig veelal gedaan door grote machines. Dit heeft een negatief effect op de bosbodem als het gaat om verdichting. BosWerkt wil het hout weer op de ouderwetse manier uit het bos halen. Het zaag werk wordt zoveel mogelijk gedaan door mankrachten en het uitslepen wordt gedaan door paarden. Hierdoor wordt de ecologische waarde behouden.
28
3.4 Resultaten enquête In totaal is de enquête naar 54 bedrijven gestuurd, hierbij de vestigingen van de grote handelsmarkten als Gamma en de Karwei en boerenbond niet meegerekend (zie bijlage 3) voor overzicht). 11 van deze enquêtes zijn ingevuld of deels ingevuld terug gekomen. Resultaten van deze enquêtes zijn in dit hoofdstuk uitgewerkt. Per vraag worden de resultaten geanalyseerd. Omdat het respons op sommige vragen vrij laag was is in sommige gevallen het resultaat niet betrouwbaar. Bij elke vraag staat vermeld door hoeveel correspondenten de vraag beantwoord is. Bij het versturen van de enquête is als bijlage een overzicht met voorbeelden van bosproducten meegestuurd. Deze bijlage bevatte de foto’s uit hoofdstuk 3.1.
3.4.1
Verkoopt u bosproducten zoals in de bijlage zijn getoond of andere producten van dezelfde aard? (respons 11/54)
In de grafiek is in percentage aangegeven hoeveel procent van de geenqueteerden bosproducten verkoopt.
Ruim 90 procent van de ondervraagden verkoopt bosproducten. Dit komt neer op 10 van de 11 ondervraagden die bosproducten verkoopt. De meeste correspondenten verkopen brandhout. Wat opvalt is dat woudkaarsen en houtsnippers niet veel worden verkocht.
29
3.4.2
Welke van de bosproducten zijn voor u eventueel interessant? (respons 11/54)
Bij deze vraag is per product beoordeeld op de schaal 1-5, in hoeverre deze eventueel interessant is voor de geënquêteerde. Van deze scores is per product het gemiddelde genomen en hieronder weergegeven in een staafdiagram.
4 Brandhout
3,5
Hakpakket
3
Aanmaakhout
2,5
Woudkaarsen
Meubels
2
Rasterpalen
1,5
Schapenraster Houtsnippers
1
Schors/snippers
0,5
Vogelhuisjes
0
Op schaal 1-5 welke bosproducten de geënquêteerden interessant vonden. Hierbij is 1 niet interessant en 5 zeer interessant.
Opvallende uitschieters komen niet voor. Het verschil tussen de hoogst gewaardeerde en laagst gewaardeerde producten is ongeveer 1.3. Brandhout en aanmaakhout blijken het meest aantrekkelijk te zijn om te verkopen. Een hakpakket en woudkaarsen het minst aantrekkelijk. Geen enkel product is als oninteressant bestempeld.
30
3.4.3
In welke mate wegen de volgende aspecten mee in uw overweging om bosproducten te kopen of te vermarkten? (respons 10/54)
Om de mate te bepalen in welke mate de factoren als ‘social return’, streekproduct en het verbeteren van ecologische kwaliteit van natuur meewegen in de beslissing om een product te verkopen, is gevraagd om een score te geven van 1-5 voor elk aspect afzonderlijk. Hieronder zijn de scores weergegeven in een staafdiagram.
4 Social return
3,5 3
Streekproduct
2,5 2
Het verhogen van ecologische kwaliteit
1,5 1
Inzet van socialewerkplaats medewerkers
0,5 0
Op schaal 1-5 in welke mate de factoren meespelen in de beslissing om producten van BosWerkt te verkopen.
Geen van de factoren blijkt niet mee te wegen. Bedrijven zijn blijkbaar geïnteresseerd in een product die en bepaalde meerwaarde heeft. Het verschil tussen de hoogste score en de laagste scoren is 0.6 en dus laag. Opvallend is dat het aspect ‘Social return’ en Inzet van sociale werkplaatsmedewerkers verschillend scoren terwijl deze aspecten het zelfde zijn. Dit kan beteken dat de geënquêteerden het begrip ’Social return’ mogelijk niet volledig hebben begrepen. Geënquêteerden vinden het verhogen van de ecologische kwaliteit van natuur meer bepalend dan het ‘Social return’ aspect.
31
3.4.4
Hoeveel zou u willen/kunnen betalen voor het product of de producten die u bij vraag 3 heeft aangegeven? (respons 4/54)
Om een prijs te kunnen bepalen wat redelijk is om voor een product te vragen is hier naar gevraagd in de enquête. In de tabel hiernaast zijn de resultaten zichtbaar. Deze prijzen worden gebruikt in hoofdstuk Financieel overzicht (H4). Van de 11 correspondenten hebben 4 deze vraag ingevuld. Hierdoor is het resultaat mogelijk niet representatief.
Product Brandhout per kuub Brandhout in zakken 5kg Hakpakket per kuub Aanmaakhout in zakken 5kg Woudkaarsen per stuk Meubel set weergegeven in fig. 17 Rasterpalen per stuk Schapenraster per 5 meter Houtsnippers per kuub Schorssnippers per kuub Vogelhuisje per stuk
Prijs 42,5 1,2 36,7 1,9 0,8 125,0 2,4 20,0 10,0 9,3 3,0
Prijzen van brandhout zijn niet geheel betrouwbaar omdat in de vraagstelling niet is meegenomen of het gedroogd hout betreft of niet. Ook de houtsoort is niet meegenomen. Deze factoren bepalen zoals eerder beschreven voor een groot deel de prijs. Figuur 17: Tuin meubels bij vraag 4 uit enquête.
3.4.5
Hoeveel zou u op jaarbasis af kunnen nemen van deze producten? (respons 3/54)
Om te weten wat de potentiële afzet is, is gevraagd wat de geënquêteerden denken af te kunnen nemen op jaarbasis. Zo is geprobeerd inzicht te krijgen in de vraag naar bosproducten. Hiernaast zijn de resultaten in een tabel weergegeven. Van de 11 correspondenten hebben slechts 3 deze vraag beantwoord. De oorzaak hiervan ligt waarschijnlijk bij de moeilijkheid om dit in te kunnen schatten.
Product
Totale afname per jaar Brandhout per kuub 810 Brandhout per zak 5kg 50 Hakpakket per kuub 100 Aanmaakhout per zak 5kg 250 Woudkaars per stuk 100 Meubel set 0 Rasterpalen per stuk 100 Schapenraster per 5 meter 15 Houtsnippers per kuub 0 Schorssnippers per kuub 5000 Vogelhuisje per stuk 15
32
Gemiddelde afname per klant, per jaar 270 50 100 125 100 0 100 15 0 5000 15
3.4.6
Welke drie producten uit de bijlage vindt u het minst interessant en waarom? (respons 5/54)
Producten waar geen interesse voor is, zijn niet aantrekkelijk om op de markt te brengen. Daarom zijn correspondenten gevraagd aan te geven welke producten zij niet aantrekkelijk vinden om te verkopen en waarom niet. Drie producten die het minst favoriet zijn, zijn: het hakpakket, brandhout in zakken en woudkaarsen. De producten die door niemand worden bestempeld als het minst interessant zijn: schapenraster, vogelhuisjes en rasterpalen.
Houtsnippers 8%
Schorssnippers 8%
Schapenraster 0% Vogelhuisje 0%
Brandhout per kuub 9% Brandhout in zakken 17%
Rasterpalen 0% Meubels 8% Woudkaarsen 17% Hakpakket 25% Aanmaakhout 8%
Percentage van de hoeveelheid stemmen die gegeven werden door geënquêteerden.
Product
Reden
De redenen die werden genoemd waarom een product niet interessant is zijn hiernaast Brandhout in zakken te vinden in de tabel. De eerste reden die genoemd wordt is dat veel zorgboerderijen al Is voor de klant nog een Hakpakket brandhout aanbieden. Dit klopt, een aantal onbekend product zorgboerderijen leveren brandhout. Over het Wordt relatief weinig Aanmaakhout hakpakket wordt gezegd dat dit een gebruikt bij onze klanten onbekend product is. Uit bureau onderzoek Specifieke markt waar wij bleek dat één bedrijf in Nederland dit product Meubels nog geen inzicht in hebben verkoopt. Aanmaakhout wordt weinig gebruikt volgens de correspondenten. Een oorzaak hier van kan zijn dat dit product niet aantrekkelijk wordt aangeboden. Bijna elke zorgboerderij in de regio noord Limburg biedt dit aan.
33
3.4.7
Welke bosproducten mist u in de lijst? (respons 1/54)
Om extra ideeën op te doen, is de vraag gesteld of de geënquêteerden nog producten misten in de voorbeeldenlijst. Hier is één antwoord op gegeven namelijk schorsmatten. Dit product is behandeld in 3.1.12.
3.4.8
Wilt u in de toekomst benaderd worden door BosWerkt? (respons 5/54)
Potentiële afnemers hebben hier aangegeven of ze later benaderd willen worden door BosWerkt. Iedereen die de enquête heeft ingevuld tot het eind wil graag benaderd worden. Zo kan BosWerkt contact opnemen met deze potentiële afnemers om hun producten op de markt te brengen. Ja 100%
Percentage van geënquêteerden die in de toekomst benaderd willen worden.
3.4.9
Op of aanmerkingen
In de enquête is ruimte overgelaten voor eventuele op of aanmerkingen. Hier zijn enkele reacties achtergelaten. Ook via de mail is geantwoord. De meest belangrijke en relevante reacties zijn hieronder weergegeven. H. van Doorn – Greenworks: Wij zijn al vaker benaderd om samen met soortgelijke (kleinschalige) projecten iets te ondernemen, helaas is er tot dusver niets structureels van de grond gekomen. Tevens wenst men meestal voorbij te gaan aan het feit dat een erkend bosaanemer aan het einde van de maand zijn personeel ook moet kunnen betalen, er moet dus ruimte zijn voor een win-win situatie. Als dit kan slagen is een ieder van harte welkom. Deborah Absil - September; uw bloemenspeciaalzaak Hallo, Ik heb vele enquêtes in te vullen, en dit voelt als een grootschalige en gesubsidieerde manier van beheer. Mijn voorkeur gaat naar het kleinschalige, en ik heb meer gevoel bij een zorgboerderij die producten voor me kan maken/produceren/kweken.... dan heb ik binding én affiniteit met het bedrijf, en kan dit ook uitdragen naar mijn consument.
34
4 Financiën Een product is rendabel wanneer de opbrengsten hoger zijn dan de kosten. Hierom zal bepaald moeten worden hoeveel het kost om bosproducten te produceren. De resultaten uit de enquête over
4.1 SW-bedrijf Risse-Westrom groen Door het werk uit te laten voeren door SW-bedrijven zijn met de productie ook andere kosten gemoeid bij de productie als dat deze worden uitgevoerd door een regulier bedrijf. Daarnaast nemen werkzaamheden ook meer tijd in beslag nemen. In een overleg moment met Guus Kreutzer, kantoormedewerker bij Risse-Westrom groen, zijn de volgende gegevens genoemd: De uurprijs voor een SW-medewerker ligt tussen de 10-15 euro per uur. Wanneer een medewerker in de werkplaats bezig is met eenvoudige werkzaamheden waar weinig begeleiding voor nodig is kost deze 10 euro per uur. Zijn de werkzaamheden van zodanige aard dat hier meer begeleiding voor nodig is, dan rekent men eerder richting 15 euro per uur. Risse-Westrom groen heeft beschikt over een vrachtauto waarmee hout of snippers vanaf het bos naar de werkplaats of andere locaties kan worden gebracht. De kosten voor transport zijn 65 euro per uur. Guus Kreutzer gaf aan dat het bijna onmogelijk zou zijn om een prijs te bereken per product vanwege de vele verschillende factoren, zoals het feit dat het werk tempo van SW-medewerkers lager ligt. Hij adviseerde dan ook om met een voorstel te komen voor hoeveel iets gemaakt moet worden. Daarna wordt gekeken binnen het SW-bedrijf of hier mogelijkheden toe zijn. Omdat SW-medewerkers in de meeste gevallen een beperking hebben ligt het werktempo 2.5/3 maal lager dan ‘normaal’. Hierdoor zijn levertijden langer dan bij een regulier bedrijf.
35
4.2 Financieel overzicht In bijlage 2 is een overzicht opgenomen met geïnventariseerde leveranciers en hun prijzen voor verschillende producten. Ook is in de enquête geprobeerd te achterhalen wat voor de verschillende producten gegeven wordt. De resultaten uit de enquête zijn door te weinig correspondenten niet betrouwbaar. Daarnaast zijn de genoemde prijzen zo erg afwijkend van het bureau onderzoek dat deze niet lijken te kloppen. Het verkeerd begrijpen van de vraag kan hier een oorzaak van zijn, maar ook ondeskundigheid van de geënquêteerde. Hieronder zijn de prijzen getoond die uit het onderzoek zijn gekomen. Product
Prijzen uit bureau onderzoek (consumentenprijs)
Prijzen Bureau onderzoek excl. Btw.
Prijzen uit enquête
Brandhout per gestapelde m3 Brandhout in zakken per 10 kg Aanmaakhout in zakken per 10 kg Schors per m3 (los gestort) Schors per m3 (in zakken) Houtsnippers per m3 (los gestort) Houtsnippers per m3 (in zakken) Woudkaars 30 cm per stuk
144,20 6,00 10,20 57,21 145,13 41,62 172,86 5,20
119,17 4,96 8,43 47,28 119,94 34,40 142,86 4,30
42,00 2,35 7,50 9,25 9,25 10,00 10,00 0,75
Uit deze resultaten is duidelijk op te maken dat wanneer producten in zakken worden verkocht, een hogere prijs wordt betaald. Dit prijs verschil zit voor een deel in de arbeidsintensiteit. Voor brandhout is het lastiger te zien omdat dit product in zakken vaak per kg wordt verkocht. Naar schatting is een zak van 10 kg gelijk aan 30 dm3. Dit betekend brandhout €165,33/m3 oplevert wanneer dit in zakken wordt verkocht.
36
Uit onderzoek is gebleken dat consumenten bereid zijn om 8% meer te betalen voor streekproducten (Vijn, Schoutsen, & Winter, 2013). Hieronder is de prijs weergegeven die verwacht wordt dat de producten opbrengen. Daarnaast is gezet hoeveel uren een SW-medewerker maximaal met de productie bezig mag zijn zonder dat de productie meer kost als het product opbrengt. Hierbij is rekening gehouden met een uur prijs van de SW-medewerkers van 12,5 euro per uur.
Product Brandhout per gestapelde m3 Brandhout in zakken per 10 kg Aanmaakhout in zakken per 10 kg Schors per m3 (los gestort) Schors per m3 (in zakken) Houtsnippers per m3 (los gestort) Houtsnippers per m3 (in zakken) Woudkaars 30 cm per stuk
Prijzen Bureau onderzoek incl. 8% meerwaarde 128,71 5,36 9,10 51,06 129,54 37,15 154,29 4,64
37
Maximale productie uren 10,30 0,43 0,73 4,08 10,36 2,97 12,34 0,37
5 Conclusies en aanbevelingen In dit hoofdstuk zijn de conclusies gegeven die naar aanleiding van de resultaten zijn verkregen. In hoofdstuk 5.1 wordt antwoord gegeven op de hoofdvraag. Naar aanleiding van de conclusies worden aanbevelingen gedaan.
5.1 Conclusies Welke bosproducten zijn rendabel om te vermarkten en hoe kan BosWerkt deze producten het best op de markt aanbieden? Uit de resultaten van het bureauonderzoek en de enquête zijn de volgende producten geselecteerd als meest interessant voor BosWerkt om te vermarkten. Gekeken is naar wat geënquêteerden aangaven als interessante producten en welke producten in financieel opzicht interessant zijn. De volgende producten komen naar voren als het meest interessant: Brandhout Uit de enquête blijkt dat brandhout het meest wordt verkocht. Daarnaast geven geënquêteerden aan dat zij dit product het meest interessant vinden. Brandhout in zakken is minder interessant blijkt uit de enquête omdat dit al wordt aangeboden door veel zorgboerderijen. Omdat brandhout in zakken verpakken een eenvoudige handeling is die door SW-medewerkers of door zorgboerderijen gedaan kan worden, wordt dit toch als een interessant product gezien. Brandhout is eenvoudig te produceren met weinig materieel. Dit maakt het mogelijk om de productie door SW-medewerkers te laten plaatsvinden. Guus Kreutzer (kantoormedewerker Risse-Westrom groen) gaf ook aan dat dit product te produceren valt met behulp van SW-medewerkers. Aanmaakhout De enquête resultaten spreken elkaar enigszins tegen. Bij de vraag welke bosproducten de geënquêteerden interessant vinden scoort aanmaakhout goed. Maar bij de vraag welke drie producten het minst interessant zijn scoort aanmaakhout ook hoog. Dit is te wijten aan het lage aantal die de enquête hebben ingevuld. De vraag over de drie minst interessante producten is slechts door weinig ingevuld. Daarom wegen we deze antwoorden iets minder zwaar mee als de eerste vraag. Aanmaakhout is voor BosWerkt waarschijnlijk wel interessant om te verkopen. Niet zozeer omdat hier een grote afzet markt voor is, maar omdat bij het kloven van brandhout aanmaakhoutjes overblijven als restproduct. Door dit afval hout apart te houden en te verkopen als aanmaakhout heb je zonder veel handelingen een eenvoudig product erbij. Dit betekent weinig extra kosten en wel een breder aanbod. Het is van belang dat gebruik wordt gemaakt van snel ontvlambaar hout, zoals berkenhout.
38
Schors/houtsnippers Hout- en schorssnippers komen uit de enquête als interessant naar voren. Geënquêteerden geven aan dat zij dit interessante producten vinden en bij de vraag welke 3 producten het minst interessant zijn scoren beiden nul procent. De producten zijn goed te produceren door SW-medewerkers en vergen geen bijzondere kennis. Het productie proces kan is het bos zelf plaatsvinden en daarna in of bij de werkplaats worden verpakt in gewenste verpakking. Dit kunnen bigbags (1m3) zijn maar ook bijvoorbeeld 20 of 70 liter zakken.
Woudkaars Woudkaarsen scoren in de enquête niet erg goed. De geënquêteerden vinden dit product niet interessant om te verkopen. Toch verschijnen ze altijd weer in de winkels. Supermarkten, tuincentrums en tankstations bieden regelmatig dit product aan onder de naam Zweedse fakkel. Dit geeft aan dat veel verkoopadressen dit product toch interessant vinden. BosWerkt heeft dit product een nieuwe naam gegeven namelijk Woudkaars. Wanneer dit product ook in uiterlijk een boost krijgt waardoor het zich onderscheid van de andere Zweedse fakkels/woudkaarsen wordt verwacht dat dit product toch interessant is om te verkopen. Ten slotte is het belangrijk om de kwaliteit van het product te waarborgen. Wanneer gezorgd wordt voor woudkaarsen die goed droog zijn en van de juiste houtsoort, wordt de kwaliteit gewaarborgd. Een consument krijgt zo goede ervaringen met BosWerkt. De prijs die een consument betaald in tuincentra en bouwmarkten voor dit product is erg hoog in vergelijking met onverwerkt hout. Door deze hoge meerwaarde die dit product krijgt wordt het product toch interessant om te verkopen.
5.2 Aanbevelingen In de enquête is gevraagd of geënquêteerden in de toekomst benaderd willen worden. Deze bedrijven zijn in bijlage 3 met groen aangegeven. Deze bedrijven hebben interesse in aanbiedingen van BosWerkt. Geadviseerd wordt om contact op te nemen met deze bedrijven en een aanbieding te doen van de in de conclusie genoemde bosproducten. Om te weten te komen of de producten naar wens zijn is het verstandig om na enige tijd een enquête te verspreiden onder de afnemers. Hierin moet naar voren komen of de prijs/kwaliteit verhouding naar wens is en of de afname is zoals verwacht. Het is verstandig om winkelketens als Gamma, Praxis, Karwei en Hubo nogmaals te benaderen. Zij hebben niet gereageerd op de enquête die via mail naar deze bedrijven is gestuurd. Mogelijk dat via telefonisch contact meer resultaat te bereiken valt. Voor deze organisaties is dit een kans om duurzaam te ondernemen. Naast de genoemde producten in hoofdstuk 5.1 is het goed om verder te verdiepen in het leveren van grondstoffen als wilgentenen en op lengte gezaagd hout voor schapenraster. Dit zijn eenvoudige producten die naar verwachting goed te verkopen zijn aan producenten.
39
Om meer bekendheid te krijgen is het verstandig om een etiket te maken waaruit duidelijk wordt dat dit product een product van BosWerkt is. Ook kan op deze manier duidelijk worden gemaakt dat het streekproducten betreft. Het is ook van belang om over de naamgeving van producten na te denken. Zo is ‘woudkaars’ al een originele naam, maar heeft nog geen connectie met Limburg. ‘De Limburgse Woudkaars’ is een naam waar iedereen direct van weet dat dit een product is afkomstig uit Limburg.
40
6 Bronnen Ahenkan, A., & Boon, E. (2011). Non-Timber Forest Products (NTFPs): Clearing the Confusion in Semantics. Brussel: Vrije universiteit . Hart, K. '. (2014). Tamme Kastanje. Opgeroepen op mei 8, 2014, van Bijvoet tegemoet: http://bijvoettegemoet.wordpress.com/tamme-kastanje/ Segers, R. (2013, December 20). Houtverbruik huishoudens WoON-onderzoek 2012. Opgeroepen op April 24, 2014, van Centraal bureau voor de statistiek: www.cbs.nl Segers, R., & Wilmer, M. (2013, 02 25). productie hernieuwbare elektriciteit stijgt licht. Opgeroepen op 04 28, 2014, van Centraal Bureau voor de Statistiek: www.cbs.nl Vijn, M., Schoutsen, M., & Winter, M. v.-d. (2013). De marktpotentie van streekproducten in Nederland. Wageningen: Wageningen UR. DeBrandhoutShop.nl
Mondelinge bronnen: Ronald Buiting, Directeur van Buiting Advies Guus Kreutzer, Kantoor medewerker Risse-Westrom Groen
41
04-07-2014
Bijlagen I.
Eigenschappen van verschillend brandhout
II.
Lijst verkoopadressen door heel Nederland
III.
Potentiele verkoopadressen in Limburg (GeĂŤnquĂŞteerden)
42
I.
Bijlage I: Eigenschappen van verschillend brandhout
Bron: DeBrandhoutShop.nl
Es: (Hard hout)
Eik: (Hard hout)
Beuk: (Hard hout)
- Zoals beuk met zelfs een iets mooier vlammenspel. - Brand ook goed als het niet zo droog is. - Het ruikt lekker. - Geeft veel as - Brand traag, geeft mooie vlammen. - Geeft goede warmte af. - Calorische waarde: 4.2 kWh/kg, 2100 kWh/stère. - Uitstekend brandhout. - Onovertroffen brandduur. - Vlammenspel niet zo mooi. - Moet absoluut droog zijn (door aanwezigheid van looizuur dat enkel op hoge temperaturen verbrand wordt). - Blijft lang nagloeien. - Brand traag, warme vlam, weinig rook. - Hoog calorische waard: 4.2kWh/kg, 2100 kWh/stère. - Minder geschikt om vuur aan te maken. - Natuurlijke droogtijd: 2à3jaar! - Klassiek brandhout, zoals Es. - Brand mooi (grote regelmatige vlam), goed, traag en lang. - Hoog warmte gevend vermogen. - Sterke houtsoort met hoge calorische waarde 4.2 kWh/kg, 2100kWh/Stère. - Minder geschikt als aanmaakhout.
Berk: (Zacht hout)
- Schone ontbranding waar weinig zuurstof voor nodig is (voorkomt vervuiling van het rookkanaal). - Hoog warmtevermogen. - Mooi vlammenspel. - Schors en twijgen zijn goed aanmaakhout. - Brandt snel en helder. - Hoog oplaaiend vuur. - Meestal gebruikt om vuur aan te maken of opnieuw aan te wakkeren. - Calorische waarde: 4.3kWh/kg, 1900 kWh/stère.
Els (Zacht hout)
- Lichtere houtsoort. - Snelle verbranding = snelle warmteafgifte. - Brandt sneller dan beuk, eik en es. - Geschikt voor accumulerende kachels of speksteen. - Calorische waarde: 4.1kWh/kg, 1500 kWh/stère.
Kastanje (Zacht hout)
- Moet dood en poeder droog zijn ander is het ongeschikt! - Geeft langlevende vonken. - Niet aangeraden.
Populier
- Brand alleen als het kurkdroog is, stinkt gemeen (vieze lucht). 43
(Zacht hout)
- Niet sterk, niet duurzaam. - Weinig warmte. - Niet aangeraden.
Linde (Zacht hout)
- Moet goed droog zijn. - Best met andere houtsoorten gebruiken. - Weinig warmte.
Wilg Vlier Vogelkers
- Branden zeer slecht en komen dus niet in aanmerking voor het maken van vuur. - Niet aangeraden.
Den (Naaldhout)
- Dunne takken onder aan de stam zijn goed als aanmaakhout. - Brand snel weg -> weinig as. - De hete as is ideaal om aardappels in te poffen of brood boven te bakken. - Brandt snel en helder. - Hars vervuilt de schoorsteen – niet aangeraden.
Spar: (Naaldhout)
- Dode takken doen dienst als aanmaakhout. - Brandt snel en geeft weinig as. - Hars vervuilt de schoorsteen – niet aangeraden.
Lariks: (Naaldhout)
- GEVAARLIJK!!! - Vonkt erg veel en is niet geschikt als brandhout!
44
II.
Bijlage 2: Lijst verkoopadressen door heel Nederland
Brandhout per m3 leveranciers
soort hout
gedroogd ja/nee
Brandhout weert VOF
eiken
ja
incl bezorging ja/nee binnen 45 km van weert
Brandhout weert VOF
essen
ja
Brandhout weert VOF
berken/els
brandhout.com / Intrading bvba
gekozen is voor de prijs bij 1,8 m3 of het dichts in de buurt Gestapeld/lo prijs per s m3 site Gestapeld
144
idem
Gestapeld
142
ja
idem
Gestapeld
130
eiken
ja
ja
Gestapeld
175
brandhout.com / Intrading bvba
essen
ja
ja
Gestapeld
161
brandhout.com / Intrading bvba
berken
ja
ja
Gestapeld
161
brandhout.com / Intrading bvba
elzen
ja
ja
Gestapeld
143
brandhout.com / Intrading bvba http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/ http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/ http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/ http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/ http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/
beuk
ja
ja
Gestapeld
172
eik
ja
ja
Gestapeld
124
beuk
ja
ja
Gestapeld
124
essen
ja
ja
Gestapeld
154
berk
ja (oven)
ja
Gestapeld
154
Elzen
ja (oven)
ja
Gestapeld
149
http://www.brandhout-jka.be/
mix eik beuk es en iep
ja (oven)
ja bij 2a4 m3
gestapeld
115
http://www.brandhout-jka.be/
essen
ja (oven)
ja bij 2a4 m4
gestapeld
115
45
http://www.brandhout-te-koop-limburg.nl/
http://www.brandhout.com/
http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/
Brandhout in zakken geleverd leveranciers
soort hout
incl bezorging gedroogd ja/nee ja/nee
kg
prijs per zak
Prijs per kg
Praxis
divers
ja
nee
6
3,99
0,67
Gamma
???
ja
nee
8
5,49
0,69
http://www.brandhout-jka.be/
berk
ja
nee
8
3
0,38
ah.nl
???
ja
nee
6
4,99
0,83
http://www.delindehaardhout.nl/
???
nee
ja
8
5,05
0,63125
min. afname 10 zakken
http://www.delindehaardhout.nl/
???
ja
9
5,45
0,61
min. afname 10 zakken
http://www.haarshout.nl/
beuk/haagbeuk
ja
ja bij afname van 50 of meer
10
3,75
0,38
http://www.sierra-nevada.nl/
eiken/beuken/essen
ja
ja
8
5
0,63
min. afname 3 zakken
leveranciers
soort hout
incl bezorging gedroogd ja/nee ja/nee
kg
prijs per zak
Prijs per kg
http://www.haardhoutcompany.nl/ http://www.openhaardhoutgigant.nl/
???
???
zie opmerking
150
5
0,17
opmerking alleen geleverd in combinatie van brandhout
???
???
ja
3
5,5
1,83
http://www.kwantum.nl/
???
???
???
5
3
0,60
http://www.bouwmarkttotaal.nl/
???
???
???
5
3,95
0,79
http://www.bol.com/
???
???
zie opmerking
5
9,99
2,00
https://www.gamma.nl/
???
???
???
5
3,79
0,76
opmerking
Aanmaak hout
46
gratis verzending vanaf 20 euro
Woudkaarsen/zweedse fakkels leveranciers
soort hout
incl bezorging ja/nee
Diameter in cm
Hoogte in cm
prijs per fakkel
http://www.zweedse-fakkel.nl/
berk
nee
15-19
25
5
http://www.zweedse-fakkel.nl/
berk
nee
20-24
25
5,95
http://www.zweedse-fakkels.nl/
divers
nee
16-23
25
4,95
prijs is voor afname van 12 stuks.
http://www.sierra-nevada.nl/
naald
ja
???
25
4,49
min. afname 6 fakkels
http://www.zweedsefakkelonline.nl/ ???
nee
10-15
20
3,95
http://www.zweedsefakkelonline.nl/ ???
nee
15-25
25
5,95
http://www.zweedsefakkelonline.nl/ ???
nee
15-25
50
12,95
http://www.zweedsefakkelonline.nl/ ???
nee
15-25
100
21,95
Hema
nee
15-25*
ca 25 *
4
nee
18-23
25
7,5
nee
15-25*
25
4,99
???
http://www.vankaarstotservet.nl/ Blokker
???
47
opmerking
actie prijs is 2 euro
Schapenraster leveranciers
soort hout
incl bezorging ja/nee
hoogte in cm
Latafstand in cm
prijs per 5 meter
http://www.dezomereik.nl/een-schapenraster-Limburg.html
tamme kastanje
nee
50
4
48,5
http://www.dezomereik.nl/een-schapenraster-Limburg.html http://www.dezomereik.nl/een-schapenraster-Limburg.html
50 50
6 8
40,5 37
http://www.dezomereik.nl/een-schapenraster-Limburg.html
50
10
32,5
http://www.dezomereik.nl/een-schapenraster-Limburg.html
80
2
83
http://zuiverlandelijk.nl/
tamme kastanje
nee
105
10
24,5
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
60
4
41
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
90
4
51
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
105
4
54
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
120
4
58
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
150
4
73
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
180
4
79
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
60
8
30
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
90
8
37
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
105
8
42
http://www.ecohout.be/
tamme kastanje
nee
120
8
48
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
60
4
45
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
90
4
55
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
105
4
60
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
120
4
75
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
150
4
99
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
180
4
105
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
60
8
33,5
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
90
8
34,5
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
105
8
38,5
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
120
8
42,5
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
150
8
59
http://www.kastanjewereld.nl/
tamme kastanje
nee
180
8
70
48
Gekloofde palen leveranciers
soort hout
incl bezorging ja/nee
hoogte in cm
Koorde in cm
prijs per 5 stuk
http://zuiverlandelijk.nl/
kastanje
nee
160
10
2,44
http://zuiverlandelijk.nl/
kastanje
nee
180
10
2,79
http://zuiverlandelijk.nl/
kastanje
nee
250
10
5,98
http://www.groenebouwmaterialen.nl/
kastanje
nee
140
10
3,49
http://www.groenebouwmaterialen.nl/
kastanje
nee
160
10
3,75
http://www.groenebouwmaterialen.nl/
kastanje
nee
180
10
4,28
Gemeente Dalfsen
eiken
nee
180
15
5,06
https://de-welpenhoeve.nl/
eiken
nee
180
??
6,66
http://bouwproducten.hardeman.nl/
kastanje
nee
140
10
4,11
http://bouwproducten.hardeman.nl/
kastanje
nee
160
10
4,43
http://bouwproducten.hardeman.nl/
kastanje
nee
180
10
5,08
http://kuhlkampbuitenhout.nl/
eiken
nee
160
13
7,42
http://kuhlkampbuitenhout.nl/
eiken
nee
180
13
7,93
leveranciers
soort hout
incl bezorging ja/nee
grofheid in mm
prijs per m3
opmerking
http://www.boomschors.net/
??
nee
fijn
19,95
http://www.123tuingrond.nl/
??
nee
??
19,95
http://www.ardentbiomassa.nl/houtsnippers.html?mode=list
??
nee
??
19,97
http://www.vandoornsoest.nl/
naald hout
nee
??
172,86
http://www.vandoornsoest.nl/
loofhout
nee
??
32
http://www.vandoornsoest.nl/
gedroogd naaldhout
nee
??
52,7
gezeefd op onder en boven maat
http://www.vandoornsoest.nl/
gedroogd naaldhout
nee
??
47,55
losgestort
http://www.tuinknaller.nl/
gemengd
nee
??
36,5
losgestort
http://www.tuinknaller.nl/
gemengd
nee
??
46,5
bigbag
http://www.zandcompleet.nl/
??
nee
15-30
99,5
bigbag
Hout snippers
49
snippers voor oven snippers in zakken van 70 kilo
Boomschors leveranciers
soort schors
incl bezorging ja/nee
grofheid in mm
prijs per m3
opmerking
http://www.123tuingrond.nl/
Dennenschors
nee
?
54,5
losgestort
http://www.123tuingrond.nl/
Franse boomschors
nee
?
80
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
Franse boomschors
nee
10 tot 25
92,55
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
Franse boomschors
nee
20-45
92,55
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
naald boomschors
nee
0-20
35,95
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
naald boomschors
nee
10 tot 20
38,1
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
naald boomschors
nee
10 tot 35
39,2
losgestort
http://www.vandoornsoest.nl/
naald boomschors
nee
20-50
43,5
http://www.vandoornsoest.nl/
Franse boomschors
nee
20-45
160
http://www.tuinknaller.nl/
Franse boomschors
nee
0-7
84,28
http://www.tuinknaller.nl/
Franse boomschors
nee
7 tot 15
106,43
http://www.tuinknaller.nl/
Franse boomschors
nee
15-25
127
http://www.tuinknaller.nl/
Franse boomschors
nee
25-40
127
losgestort in zakken van 70 Liter in zakken van 70 Liter in zakken van 70 Liter in zakken van 70 Liter in zakken van 70 Liter
http://www.tuinknaller.nl/
Gemengde boomschors
nee
0-40
38,5
http://www.webshopboomschors.com/
Franse boomschors
nee
alle
183,33
http://www.haagjekopen.nl/
Franse boomschors
nee
45+
227,86
50
losgestort in zakken van 60 liter in zakken van 70 Liter
III.
Bijlage 3: Potentiële verkoopadressen in Limburg (Geënquêteerden)
In groen zijn aangegeven welke bedrijven gereageerd hebben op de enquête en dus hebben aangegeven in de toekomst benaderd te willen worden door BosWerkt. Niet elke correspondent heeft contactgegevens achtergelaten.
Geënquêteerde bedrijven
Adres
Postcode Plaats
Tel
KlusWijs Asten Heusden
Voorste Heusden 45
5725 AB
Heusden Asten
0493 693155
Versleijen Detail Bouwmarkt Geurts Gennep Bouquetterie 't Hofje http://www.brandhoutstore.be/ / http://www.haardhoutplanet.nl/ http://brandhout-limburg.be/ http://www.greenworkshout.com/
Castenrayseweg 14 Nijmeegseweg 18 Pastoor Jeukenstraat 1,
5808 AG 6591 CH 5966 NL
Oirlo Gennep America
0478 571941 0485 511610 077 464 2017
Landegemstraat 29
9850
Nevele -Vosselare
+32 50 40 62 54 info@fundoo.eu
http://www.zweedse-fakkel.nl/
Vogelsancklaan 281 Kasteelstraat 2 Dr. Schaepmanstraat 34 De Wjuk 3
3520 6598 BJ 4001 CW 9172 GT
Zonhoven Heijen Tiel Ferwert
info@brandhout-limburg.be info@greenworkshout.com delindehaardhout@planet.nl info@zweedse-fakkel.nl
http://zuiverlandelijk.nl/
Dudenrode 37
6439 BL
Doenrade
henk.faassen@kpnplanet.nl info@interchalet.nl info@opreij.nl
http://www.ecohout.be/ http://www.kastanjewereld.nl/ http://www.tuinknaller.nl/
Zandlaan 9a
3843 NA
Harderwijk
http://www.vandersteegen.be/
Bergeindestraat 66
3680
Maaseik
Muyrers & Wijnen Bouwmaterialen BV PontMeyer Limburg Verhaegh Tegelen MarcelsKarweishop Habo Tech B.V. Tisaco Nuth TuinVariant Maastricht Manders Bouwmarkt
Markt 11 Horselstraat 2A Kerkstraat 5 Schoolstraat 27 Rietdekkerstraat 7 Thermiekstraat 6 Ankerkade 127 A Dorpsstraat 89
6369 AH 6361 HC 5931 NL 6049 BM 5405 AX 6361 HB 6222 NL 5758 AP
Simpelveld Nuth Tegelen Herten Uden Nuth Maastricht Neerkant
0495/20.94.48 0485-517100 0344 61 11 26 0518 - 41 31 30 0031 46 20 44 231 0495 70 72 41 0341) 355 995 06-10918111 +32(0)497/80.12 .11 045 5441800 045 5249777 077 373 1526 0475 318 149 0413 254 740 045 5242330 043-4584488 077 4661964
Doe Het Zelf Centrum Henk Faassen Inter/Chalet Opreij BouwCenter
Veldenseweg 54 Witveldweg 100 Rijksweg 72
5914 ST 5961 ND 6269 AD
Venlo Horst Margraten
077 3514782 077 3999333 043 4581541
http://www.delindehaardhout.nl/
51
Mail info@kluswijsastenheusden. nl info@versleijen.com info@geurtsvanbergen.nl info@bouquetteriethofje.nl
info@zuiverlandelijk.nl info@ecohout.be info@kastanjewereld.nl info@tuinknaller.nl info@vandersteegen.be info@mw.nl limburg@pontmeyer.nl verhaeghtegelen@home.nl info@marcelskarweishop.nl info@habotech.nl info@tisaco.nl info@tuinvariant.nl info@mandersbouwmarkt.nl
Geënquêteerde bedrijven
Adres
Postcode Plaats
Tel
Vakwerk Vijlen
Vijlenberg 119a
6294 AS
Vijlen
043 3064787
Bloemsierkunst Anneke
Hoofdstraat 37a,
5864 BC
Meerlo
0478 630 688
Bloemsierkunst Kogeldistel Witveld Bloembinders Tuincentrum Leurs B.V., , alflora b.v.
Kogelstraat 62 Steenstraat 20, Straelseweg 370 Floralaan 88
5963 AP 5961 EV 5916 AD 5928 RB
Hegelsom Horst Venlo Venlo
Bloem&Decor
Markt 14
5975 AN
Sevenum
0773 987665 077 398 5072 077-3216000 077 - 382 67 47 (077) - 467 08 95
Bloemstudio 86
Pastoor Zegersstraat 2
5971 VS
Grubbenvorst
077 366 2013
september Boemen & planten
Wijngracht 7
6351 HJ
Bocholtz
045 544 3940
september; uw bloemenspeciaalzaak
patersstraat 5
5801 AT
venray
047 8588198
V.O.F. Nizza Bloembinders FLOWER UNIQUE
Herungerweg 197 De Wever 27
5913 HA 5751 KT
Venlo Deurne
077 354 9616 0493-310456
De Bloemerie T-Flowery
Ooijenseweg 5 1e Graaf van Loonstraat 1
5871 CA 5921 JA
Broekhuizenvorst Blerick
077 - 4631844 077-3820006
Bloemsierkunst de Pit
De Markt 18
5981 AN
Panningen
077-3747828
Brandhout weert VOF
Laarderweg 70
6003 NL
Weert
0683770069
brandhout.com / Intrading bvba http://www.haarshout.nl/ http://www.sierra-nevada.nl/ http://www.zweedse-fakkels.nl/
Heurstraat 100 Thematerweg 15b Lange Lijnbaan 41 Euroweg 39A
3700 3455 SM 8861 NW 3825 HA
Tongeren Haarzuilens Harlingen Amersfoort
06 54 23 08 00 06 – 2224 2588 033-760 01 10
http://www.zweedsefakkelonline.nl/
Heraclesstraat 2-01
5048 CG
Tilburg
013-545 19 66
http://www.vankaarstotservet.nl/ http://www.dezomereik.nl/eenschapenraster-Limburg.html
Van Abbestraat 94
1064 WV
Amsterdam
085 4890201
info@debloemerie.net info@t-flowery.nl info@bloemsierkunstdepit.n l Info@brandhout-te-kooplimburg.nl info@brandhout.com info@haarshout.nl info@sierra-nevada.nl info@zweedse-fakkels.nl info@zweedsefakkelonline.n l meint@vankaarstotservet.nl
Heikantseweg 33
6587 AM
Middelaar
06-30435391
info@dezomereik.nl
http://www.groenebouwmaterialen.nl/
Laagstraat 10B
5256 PJ
Heusden
+31 (0)416 53 19 02
info@groenebouwmateriale n.nl
https://de-welpenhoeve.nl/gekloofdeweidepalen.html
Crullsweg 4
7694 TA
Kloosterhaar
0523-241255
info@dewelpenhoeve.nl
52
Mail bloemenenkadoshopvakwer k@hetnet.nl info@bloemsierkunstanneke .nl bloemen@kogeldistel.nl info@witveld.nl algemeen@leurs.nl venlo@alflora.nl info@bloemendecor.nl bloemstudio86@hotmail.co m septemberbloemen@home. nl septemberbloemen@gmail.c om info@nizza.nl info@flowerunique.nl
Geënquêteerde bedrijven
Adres
Postcode Plaats
http://bouwproducten.hardeman.nl/
Postbus 376
3900 AJ
Veenendaal
http://kuhlkampbuitenhout.nl/ http://www.vandoornsoest.nl/ http://www.zandcompleet.nl/ Praxis vestigingen Praxis Roermond Praxis Kerkrade Praxis Venlo Praxis Venray Praxis Weert Praxis Beek Praxis Brunssum Praxis Heerlen Praxis Maastricht 1 Praxis Maastricht 2
Postbus 145 Koningsweg 33 Groeneweg 62
7580 AC 3762 EA 4759 BB
Losser Soest Noordhoek
Sint Wirosingel 176
6042 KZ
Roermond kerkrade venlo venray weert beek brunssum heerlen maastricht maastricht
Tel
+31(0)318 521700 053-538 27 89 035 - 60 101 67 0168 – 404431
bouwproducten@hardeman. nl info@kuhlkamp.nl info@vandoornsoest.nl info@zandcompleet.nl
0475 350200
vm-259@praxis.nl vm-012@praxis.nl vm-011@praxis.nl vm-046@praxis.nl vm-072@praxis.nl vm-060@praxis.nl vm-222@praxis.nl vm-082@praxis.nl vm-064@praxis.nl vm-408@praxis.nl
webredactie@deboeren bond.nl
Boerenbond Vestigingen Boerenbond Nuth Boerenbond Budel Boerenbond Velden Boerenbond Tegelen Boerenbond Valkenswaard
Platsmolenweg 11 Nieuwedijk 6 Rijksweg 47 Kaldenkerkerweg 5a Van Linschotenstraat 16
6361 EN 6021 RM 5941 AA 5932 CS 5554 PM
Nuth Budel Velden Tegelen Valkenswaard
Niet te definiëren contactgegevens uit enquête Naam
Bedrijf
Plaats
Gijs Vandersteegen
TradeForce bvba
Kortessem
Bleumer
Bleumer hoveniers
Netterden
info@tradeforce.be info@michelbleumer.nl
53
045 5241213 0495 491244 077 4721333 077 3738884 040 2016868