NGF Golfbanen en situering binnen de EHS
NGF Golfbanen en situering binnen de EHS
Een uitgave van Buiting Advies in opdracht van de Nederlandse Golf Federatie
Titel:
Golfbanen en situering binnen de EHS
Datum:
augustus 2009
Auteurs:
Ir. Aart Heinen, Ing. Bas Visscher, Ir. ing. Ronald Buiting
Vormgeving:
Esther Nijhuis
Bureau:
Buiting Advies Wilhelminaweg 64 6951 BP Dieren 0313 - 61 90 42 www.buiting.nl
Š Buiting Advies, 2009 Alles uit deze publicatie mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, mits de bron wordt vermeld.
Inleiding Eind 2008 is Buiting Advies door de Nederlandse Golf Federatie (NGF) benaderd om de ligging van de 189 Nederlandse NGF aangesloten golfterreinen ten opzichte van de ecologische hoofdstructuur (EHS) te onderzoeken. Daarnaast wil de NGF weten hoeveel banen na vaststelling van de EHS-contour (1990) binnen de EHS zijn gerealiseerd. Tenslotte vroeg de NGF aan Buiting Advies om het beleid met betrekking tot uitbreiding of ontwikkeling van golfbanen in de EHS per provincie in kaart te brengen. Om antwoord te krijgen op de eerste onderzoeksvraag zijn alle provinciale streekplannen onderzocht. Hierbij is bij 9 provincies (NH, Gr, Fr, Dr, Ov, Fl, Utr, Gld, Zh) met de op internet beschikbare ‘kaartviewers’ gewerkt. In zo’n ‘viewer’ worden kaartlagen geprojecteerd op een luchtfoto of een topografische ondergrond. Binnen het onderzoek is met de EHS-kaartlaag gewerkt. De resultaten van het onderzoek worden in dit rapport per golfbaan weergegeven. Doordat in de meeste gevallen een golfbaan door de projectie van de EHS-laag op de luchtfoto of een topografische ondergrond niet meer zichtbaar is worden twee kaarten afgebeeld. Eén met de golfbaancontour en één met de EHS-contour. De kaartviewer van Zuid-Holland combineert de EHS- en de golfbaancontouren op een duidelijke manier. Daardoor is volstaan met het weergeven van één geïntegreerde kaart per golfbaan. Drie provincies (NB, Li, Ze) werken niet met een kaartviewer op internet. In deze gevallen is de informatie met betrekking tot de EHS-contour niet afkomstig uit het streekplan, maar van de door Alterra (WUR) ontwikkelde informatiesite ‘Synbiosys’ (www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/googlemapszoek.aspx). De resultaten bij deze provincies worden per golfbaan op één kaart gepresenteerd. Door het uitvoeren van het onderzoek wordt per provincie duidelijk welke NGF golfterreinen in zijn geheel, deels, of helemaal niet in de EHS liggen. Ook zijn de resultaten van het onderzoek per provincie statistisch verwerkt, waardoor duidelijk wordt om welke percentages het gaat. Op basis van de binnen de eerste onderzoeksvraag verzamelde informatie is ook de tweede onderzoeksvraag beantwoord. Van alle golfterreinen met een oprichtingsjaar na 1990 is vastgesteld of ze deels, in zijn geheel of niet binnen de EHS-contour zijn gerealiseerd. Ook de resultaten van dit onderzoek worden per provincie gepresenteerd. De derde en laatste onderzoeksvraag is beantwoord door per provincie het beleid met betrekking tot de EHS en mogelijke ontwikkelingen binnen de EHS te achterhalen. Beantwoording van deze onderzoeksvraag moet duidelijkheid verschaffen omtrent de mogelijke uitbreiding van bestaande of realisatie van nieuwe golfbanen in of in de directe omgeving van de EHS. De resultaten van het hele onderzoek worden per provincie gepresenteerd. Alle
golfbanen worden daarbij afzonderlijk beschreven. Ook praktische informatie zoals het aantal holes en baanarchitect wordt toegevoegd. Bij iedere provincie is ook het beleid ten aanzien van projecten binnen de EHS-contour beschreven. In het hoofdstuk Nederland worden alle onderzoeksresultaten samengevoegd. Hier wordt het landelijke beeld gepresenteerd. In het hoofdstuk Conclusie worden tenslotte conclusies met betrekking tot golfbanen in de EHS getrokken. Dieren, augustus 2009 Ir. Aart Heinen ing. Bas Visscher Ir. ing. Ronald Buiting
Inhoud EHS in Nederland
6
Provincie Groningen
7
Provincie Friesland
15
Provincie Drenthe
27
Provincie Overijssel
41
Provincie Gelderland
57
Provincie Flevoland
85
Provincie Utrecht
97
Provincie Noord-Holland
117
Provincie Zuid-Holland
153
Provincie Zeeland
193
Provincie Noord-Brabant
205
Provincie Limburg
245
Nederland
269
Conclusie
273
EHS in Nederland Rijksbeleid met betrekking tot natuur richt zich in Nederland op gebiedsbescherming, soortenbescherming en biodiversiteit. Een van de manieren waarop de Rijksoverheid de verschillende beleidsdoelen met betrekking tot natuur wil verwezenlijken is door de realisatie van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). In 1990 is daartoe de eerste stap gezet. In dat jaar publiceert het Rijk de eerste contour van wat op landelijk niveau de EHS moet gaan worden. De EHS is opgebouwd uit natuurkerngebieden, verbindingszones en zogenaamde ‘stepping stones’. Een aanzienlijk deel van de verbindingszones en ‘stepping stones’ is in 1990 nog niet fysiek aanwezig. Ook een aantal kerngebieden moeten nog worden gerealiseerd of uitgebreid. De Rijksoverheid heeft zich vervolgens tot doel gesteld de ontbrekende EHS-delen voor 2018 te realiseren. In totaal gaat het om de inrichting van 275.000ha nieuwe natuur in een tijdsbestek van 28 jaar. 132.000ha wordt door de Overheid aangekocht en ingericht, 43.000ha komt voor rekening van particulieren en nog eens 100.000ha wordt beheerd als agrarisch natuurbeheer. Het Rijks-EHS-beleid is door provincies vertaald in streekplannen. Alle provincies hebben daarbij, op basis van de Rijks-EHS-Kaart, hun eigen Provinciale Ecologische Hoofdstructuur (PEHS) ontworpen. In de praktijk ging het daarbij om een nadere detaillering van de Rijkscontour. Voor het NGF EHS-onderzoek is de EHS op provinciaal niveau onderzocht. Hiertoe zijn de PEHS-contouren uit de Streekplannen van de 12 Nederlandse provincies over de locaties van de Nederlandse NGF-golfbanen gelegd. In Nederland zijn in totaal 189 golfbanen bij de NGF aangesloten. In de provincies Noord-Brabant, Zuid-Holland, Noord-Holland en Gelderland is sprake van een concentratie van golfbanen. Deze vier provincies zijn samen goed voor ruim 60 procent van het NGF golfbanenbestand.
Provincie Groningen
Omgevingsplan Het beleid van de provincie Groningen is vastgelegd in het Provinciaal Omgevingplan 2009-2013. Dit plan is door Provinciale Staten van Groningen vastgesteld op 24 juni 2008. Het Omgevingsplan geeft de beleidskaders aan voor de ruimtelijke ontwikkeling van de komende 5 jaar. In het Omgevingsplan wordt de provincie ingedeeld in 4 regio’s: noord, oost, zuid en centraal. EHS in de provincie Groningen De provincie Groningen werkt in het omgevingsplan met ambitie, doelstellingen en uitwerkingen. De provincie Groningen heeft als ambitie om te werken aan een karakteristieke leefomgeving en hoogwaardige natuur. Het werken aan een hoogwaardige natuur doet de provincie met onder andere de doelstelling vitale natuur. Deze doelstelling vindt een uitwerking in natuurbescherming- en ontwikkeling, natuurgebieden en natuurbeheer. Onder de doelstelling vitale natuur wordt ook de uitwerking van de EHS in Groningen georganiseerd. In Groningen wordt met de ‘Notitie spelregels EHS’ gewerkt bij het vaststellen en herbegrenzen van de EHS-contour. De EHS plankaart van de provincie maakt onderscheid in Landnatuur, Waternatuur, Verbindingszones en Robuuste verbindingszones. EHS-beleid Groningen Met andere provincies en het Rijk heeft de provincie Groningen afspraken gemaakt over het toestaan van ingrepen en ontwikkelingen in de EHS. Deze afspraken zijn vastgelegd in de nota ‘Spelregels EHS’. Daarbij gaat het zowel om het beschermen van bestaande als om nog te ontwikkelen nieuwe natuurwaarden. Door het consequent toepassen van deze nieuwe spelregels is een betere ruimtelijke bescherming van de EHS gewaarborgd, terwijl toch mogelijkheden worden geboden voor een meer ontwikkelingsgerichte benadering. Naast de tot nu toe gehanteerde restrictieve benadering (‘nee, tenzij’) worden in Groningen ook instrumenten ingezet die meer op maatwerk zijn gericht zoals herbegrenzing en saldobenadering. Even als in andere provincies moeten binnen de ‘nee, tenzij’-benadering mitigerende maatregelen worden toegepast en resterende schade gecompenseerd. Herbegrenzing moet leiden tot kwaliteitsverbetering en versterking van de EHS en wordt alleen bij kleinschalige ruimtelijke ingrepen of om ecologische redenen toegepast. Bij combinaties van plannen en projecten geldt een saldobenadering. Hierbij moet sprake zijn van onderlinge samenhang, waarbij per saldo een verbetering van de kwaliteit of kwantiteit van de EHS optreedt. Binnen de EHS en de verbindingszones is de natuur richtinggevend. Daarnaast is ruimte voor (extensief) medegebruik, zoals wandelen, fietsen en kanoën. Bij dit medegebruik moet eventuele schade aan zowel actuele als potentiële natuurwaarden tot een minimum worden beperkt. Vaak is op voorhand niet
Provincie Groningen
duidelijk of een bepaalde ontwikkeling of activiteit een nadeel voor actuele en/ of te ontwikkelen natuurwaarden oplevert. De provincie Groningen verwacht in zo’n situatie dat de initiatiefnemers de effecten via onafhankelijk onderzoek aantonen. Verder wordt verwacht dat altijd inspannen worden verricht om eventuele schade tot een minimum te beperken. Golfbanen in de provincie Groningen In de provincie Groningen liggen 3 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
10
Golfclub de Compagnie, Veendam De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Gerard Jol. De golfbaan is ruim opgezet over een oppervlak van 90 hectare.
Golfclub de Compagnie en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Golfbanen Groningen Golfbanen Groningen
terreinbeherende organisatie particulier maatwerk Golfbanen Groningen
bestaande natuur bezit nieuwe natuur (terreinbeheerders) Stichting het Groninger Landschap Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen
Staatsbosbeheer
Vereniging tot behoud van natuurmonumenten
Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen
Provincie Groningen
11
Noord-Nederlandse G&CC, Glimmen De in 1950 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De eerste 9 holes werden aangelegd door Sir Guy Campbell op het voormalig landgoed de Poll. De renovatie en uitbreiding naar 18 holes vonden plaats onder toezicht van Frank Pennink. Het landhuis uit 1914 is omgebouwd tot clubhuis.
Golfbanen Groningen
Noord-Nederlandse G&CC en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen
Legenda zie pagina 13
12
Golfclub Westerwolde, Vlagtwedde De in 1997 opgerichte baan beschikt over een 9 holes golfbaan waarop bij de aanleg veel bos is aangeplant. De baan is aangelegd naar ontwerp van Joan Dudok van Heel.
Golfclub Vlagtwedde Golfclubwesterwolde, Westerwolde en de EHS
Golfclub Westerwolde ligt niet in de EHS.
Golfbanen Groningen Golfbanen Groningen
terreinbeherende organisatie particulier maatwerk Golfbanen Groningen
bestaande natuur bezit nieuwe natuur (terreinbeheerders) Stichting het Groninger Landschap Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen
Staatsbosbeheer
Vereniging tot behoud van natuurmonumenten
Provincie Groningen
13 Noord-Nederlandse Golf & Country club, Glimmen
De Provincie Groningen in cijfers In tabel 1 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Groningen: 3
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
3
Niet in EHS
100%
1
0
Wel in EHS
0%
0
0
Deels in EHS
0%
0
Tabel 1: golfbanen in de Provincie Groningen
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Groningen ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Groningen 0% 0% Niet in EHS Wel in EHS Deels in EHS
100%
Diagram 1 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Groningen
14
Provincie Friesland
16
Streekplan Het Streekplan (Streekplan 2006-2016) is vastgesteld door provinciale staten op 13 december 2006. In het Streekplan staan de beleidskaders voor de ruimtelijke ontwikkeling in Friesland in de komende tien jaar. De provincie wordt in het Streekplan ingedeeld in zeven deelgebieden. EHS in de provincie Friesland De begrenzing van de EHS in Friesland is vastgelegd in verschillende Natuurgebiedsplannen. In zo’n Natuurgebiedsplan wordt beschreven waar de provincie natuur extra wil beschermen of ontwikkelen. De provincie Friesland rekent tot de EHS het aaneengesloten stelsel van: • grotere bestaande bos- en natuurgebieden, inclusief de grote wateren; • grotere nieuwe eenheden aansluitend aan natuurgebieden (natuurontwikkelingsgebieden en reservaatgebieden); • grotere eenheden die aansluiten op (één-op-één begrensde) beheergebieden; • ecologische verbindingszones, inclusief robuuste natte verbindingen. Op de EHS-plankaart wordt onderscheid gemaakt in drie verschillende accenten: Natuurfunctie met recreatief medegebruik, Natuurfunctie met extensief recreatief medegebruik en Vogel- en Habitatrichtlijngebieden (VHR-gebieden). Bij ‘Natuurfunctie met recreatief medegebruik’ gaat het binnen de EHS om gebieden waar natuurdoelen worden ontwikkeld in samenhang met -daarop afgestemd- recreatief medegebruik. Het gaat daarbij om voorzieningen, zoals paden, aanleg-, opstap- en picknickplaatsen. De manier waarop het recreatief medegebruik wordt georganiseerd, wordt door de provincie geregeld via inrichting en beheer. Intensieve vormen van dag- en verblijfsrecreatie, zoals jachthavens, zijn in dit deel van de EHS niet toegestaan. Bij ‘Natuurfunctie met extensief recreatief medegebruik’ gaat het om gebieden waar binnen de EHS alleen natuurgerichte recreatie en educatief medegebruik wordt toegestaan. De recreatieve voorzieningen zijn ondergeschikt aan behoud en versterking van natuurlijke waarden. Zo nodig kan regulering van het recreatief medegebruik naar tijd en plaats noodzakelijk zijn. Voor ‘Vogel- en Habitatrichtlijngebieden’ worden voor 2010 wettelijk verplichte beheerplannen opgesteld. Het zijn de kernzones van de EHS in Friesland. Indien nodig wordt op basis van de beheerplannen een nadere zonering van het recreatief medegebruik ontwikkeld. EHS-beleid Friesland Nieuwe ruimtelijke plannen zoals de uitbreiding of realisatie van een golfbaan in of in de nabijheid van de EHS worden in Friesland op grond van (inter)nationale regelgeving niet toegestaan als de wezenlijke kenmerken of waarden significant worden aantasten. Een uitzondering wordt gemaakt indien geen reële alternatieven voor handen zijn en sprake is van ‘redenen van groot openbaar belang’ (‘nee, tenzij’-principe). Nieuwe plannen die aan beide criteria
Provincie Friesland
17
voldoen kunnen alleen worden gerealiseerd als schade aan de natuurlijke omgeving door mitigerende maatregelen wordt voorkomen. Golfbanen in de provincie Friesland In de provincie Friesland liggen 7 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten banen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
18
Golfvereniging Ameland, Hollum Golfvereniging Ameland is opgericht in 1994 en beschikt over een 9 holes golfbaan. De baan is ontworpen door golfbaanarchitect Joan Dudok van Heel, latere aanpassingen zijn uitgevoerd onder regie van Gerard Jol. Golfvereniging Ameland, Hollum
Golfvereniging Ameland en de EHS Golfvereniging Ameland ligt geheel in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als Natuur recreatief medegebruik, Vogel- habitatrichtlijn gebied. Legenda Legenda streekplankaarten streekplankaarten Leeuwarden Leeuwarden
Legenda streekplankaarten Leeuwarden Legenda streekplankaarten Leeuwarden
natuur met extensief recreatief medegebruik natuur met recreatief medegebruik
Legenda streekplankaarten Leeuwarden
Golf en Country Club Lauswolt, Beesterzwaag
VHR gebied, nadere nuancering recreatief gebruik obv beheerplannen beheergebied binnen de EHS normaal agrarisch gebruik mogelijk functie beroepsvaarweg, nevengeschikt functie waterhuishouding, nevengeschikt begrenzing streekplangebied
Provincie Friesland
19
emirdum
Golfclub Gaasterland, Oudemirdum De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan is ontworpen door Alan Rijks. De locatie waar nu de golfbaan ligt was voorheen landbouwgrond. Door de verhoogde natuurwaarde met de komst van de golfbaan heeft golfclub Gaasterland, als eerste golfclub in Nederland, het groene Golfclub Gaasterland, Oudemirdum label van het Ministerie van Landbouw in ontvangst mogen nemen.
Golfclub Gaasterland en de EHS Golfclub Gaasterland ligt geheel in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als Natuur recreatief medegebruik. Legenda streekplankaarten streekplankaarten Leeuwarden Leeuwarden Legenda
Legenda streekplankaarten Leeuwarden Legenda streekplankaarten Leeuwarden
natuur met extensief recreatief medegebruik natuur met recreatief medegebruik
treekplankaarten Leeuwarden
VHR gebied, nadere nuancering recreatief gebruik obv beheerplannen beheergebied binnen de EHS normaal agrarisch gebruik mogelijk functie beroepsvaarweg, nevengeschikt functie waterhuishouding, nevengeschikt begrenzing streekplangebied
20
Golfclub de Groene Ster, Leeuwarden De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over en 18 holes golfbaan ontworpen door de golfbaanarchitect Gerard Jol. In het ontwerp is veel gebruik gemaakt van het element water. Golfclub de Groene Ster en de EHS Golfclub de Groene Ster ligt geheel in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als Natuur recreatief medegebruik, Vogel- habitatrichtlijn gebied.
Legenda zie pagina 20
Provincie Friesland
21
Golfclub Heidemeer, Heerenveen De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen Golfclub Heidemeer, Heerenveen door Alan Rijks.
Golfclub Heidemeer en de EHS Golfclub Heidemeer ligt niet in de EHS
Legenda zie pagina 23
22
Golfclub de Hildenberg, Oosterwolde De in 2004 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan grenst aan het Drents Friese Wold. De golfbaan is aangelegd naar ontwerp van Golfclub Alan Rijks. de Hildenberg, Oosterwolde
Legenda Legenda streekplankaarten streekplankaarten Leeuwarden Leeuwarden
Legenda streekplankaarten Leeuwarden Legenda streekplankaarten Leeuwarden
natuur met extensief recreatief medegebruik natuur met recreatief medegebruik
Legenda streekplankaarten Leeuwarden
VHR gebied, nadere nuancering recreatief gebruik obv beheerplannen beheergebied binnen de EHS normaal agrarisch gebruik mogelijk functie beroepsvaarweg, nevengeschikt functie waterhuishouding, nevengeschikt begrenzing streekplangebied
Golfclub de Hildenberg en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De golfbaan grenst aan natura 2000 gebied het Drents Friese Wold.
Provincie Friesland
23
Golf & CC Lauswolt, Beesterzwaag De in 1965 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De eerste 9 holes werden aangelegd door golfbaanarchitect Frank Pennink. Voor de latere uitbreiding naar 18 holes werd gewerkt met een ontwerp van Donald Steel. De golfbaan dankt zijn naam aan de ligging op het gelijknamig landgoed.
Golf & CC Lauswolt en de EHS Golfclub Lauswolt ligt deels in de EHS. Het deel van de baan met een ligging in de EHS wordt in het streekplan omschreven als Natuur recreatief medegebruik.
Legenda streekplankaarten streekplankaarten Leeuwarden Leeuwarden Legenda
Legenda streekplankaarten Leeuwarden Legenda streekplankaarten Leeuwarden
natuur met extensief recreatief medegebruik natuur met recreatief medegebruik
egenda streekplankaarten Leeuwarden
VHR gebied, nadere nuancering recreatief gebruik obv beheerplannen beheergebied binnen de EHS normaal agrarisch gebruik mogelijk functie beroepsvaarweg, nevengeschikt functie waterhuishouding, nevengeschikt begrenzing streekplangebied
24
Golfclub Burggollf St. Nicolaasga, Legemeer
GC Burggolf St. Nicolaasga, Legemeer De in 2001 in opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Baron Paul Rolin en Alan Rijks.
GC Burggolf St. Nicolaasga en de EHS Golfclub St. Nicolaasga ligt niet in de EHS
Legenda zie pagina 24
Provincie Friesland
25
De Provincie Friesland in cijfers In tabel 2 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Friesland: 7
Golfbanen
Percentage Aanleg in EHS periode 1990-2018
3
Niet in EHS
43%
3
3
Wel in EHS
43%
2
1
Deels in EHS
14%
0
Tabel 2: golfbanen in de Provincie Friesland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Friesland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Friesland
14%
43%
Niet in EHS Wel in EHS Deels in EHS
43%
Diagram 2: golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Friesland
26
Provincie Drenthe
28
Provinciaal Omgevingsplan In het Provinciaal Omgevingsplan (POP) heeft de provincie Drenthe het omgevingsbeleid vastgelegd. De planperiode van het POP varieert, afhankelijk van de wettelijke termijnen van de verschillende plannen waaruit het Omgevingsplan is opgebouwd, tussen 2010 en 2015. In het omgevingsplan baseert de provincie zich op zes grondslagen: • • • • • •
Drentse samenleving; waterstromen; fysieke infrastructuur; landschappelijke kwaliteit; ruimtegebruik; energiehuishouding.
Provincie Drenthe en de EHS Continuïteit binnen het beleid voor bos en natuur is in het POP het belangrijkste uitgangspunt. Kernthema’s zijn het garanderen van de algehele omgevingskwaliteit, realisering van de EHS en integratie van het natuurbeleid binnen andere beleidsterreinen. EHS in de provincie Drenthe De provincie heeft voor het gehele grondgebied gebiedsvisies ‘Natuur bos en landschap’ laten opstellen. Binnen de gebiedsvisies zijn, afhankelijk van de landschappelijke context, streefbeelden ontwikkeld. Doel is het streven naar een duurzame verbetering van de omstandigheden voor de inheemse flora en fauna en natuurlijke levensgemeenschappen. Op de provinciale EHS-plankaart worden vier deelgebieden onderscheiden: • • • •
bestaande bos en natuurgebieden; begrensde natuurgebieden (o.a. zoekgebieden voor de EHS); ecologische verbindingszones; robuuste verbindingszones.
EHS-beleid Drenthe Ingrepen in de EHS, zoals bijvoorbeeld de uitbreiding of realisatie van een golfbaan, worden in Drenthe alleen onder zeer strikte voorwaarden toegestaan. Er moet dan wel sprake zijn van een zwaarwegend maatschappelijk belang. Tevens moet onderzoek aantonen dat alternatieve locaties ontbreken. Beide zaken zijn voor de uitbreiding of realisatie van een golfbaan vrijwel niet aantoonbaar. Wordt de onontkoombaarheid toch aangetoond dan moet de initiatiefnemer naast mitigatie en landschappelijke inpassing ook maatregelen formuleren gericht de compensatie van het verlies aan natuur-, bos en landschapswaarden. Randvoorwaarde is tevens dat archeologische waarden worden veiliggesteld.
Provincie Drenthe
29
In Drenthe is de initiatiefnemer verantwoordelijk voor het onderzoek naar een alternatieve locatie en het in kaart brengen van de gevolgen van de voorgenomen ingreep. Mitigerende en compenserende maatregelen moeten vroegtijdig worden ontwikkeld. Golfbanen in de provincie Drenthe In de provincie Drenthe liggen 8 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
30
Golfclub Aelderholt, Aalden De in 1992 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van Donald Steel en Hans Hertzberger.
Golfclub Aelderholt en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
Provincie Drenthe
31
Golfvereniging De Drentsche, Zeijerveen De in 2002 opgerichte golfclub is met 27 holes de grootse baan van noord Nederland. De baan is ontworpen door Gerard Jol.
Golfvereniging De Drentsche en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de plankaart beschreven als bosof natuurgebied. Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindings-
32
BurgGolf Emmen, Emmen
De in 2006 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ont-
werp van Frank Pont.
BurgGolf Emmen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
Provincie Drenthe
33
Drentse Golfclub ‘de Gelpenberg’, Aalden De in 1971 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Donald Steel en Frank Pennink.
Drentse Golfclub ‘de Gelpenberg’ en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De baan is wel onderdeel van een zoekgebied EHS.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
34
Golfclub Havelte, Havelte De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes ‘parkachtige’ golfbaan gelegen tussen de natuurgebieden het Uffelter zand en het Uffelter binnenveld. De baan ligt deels in het coulisselandschap en is aangelegd naar ontwerp van Donald Steel.
Golfclub Havelte en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
Provincie Drenthe
35
Golfclub Holthuizen, Rhoden De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan aangelegd naar ontwerp van Eschauzier & Thate. Latere aanpassingen zijn verzorgd door Alan Rijks.
Golfclub Holthuizen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De baan is wel onderdeel van een zoekgebied EHS.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
36
Golfclub Martensplek, Tiendeveen De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes ‘parkachtige’ golfbaan naar ontwerp van Jan Eschauzier. De golfclub is vernoemd naar de voormalig grondeigenaar.
Golfclub Martensplek en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
Provincie Drenthe
37
Golfclub ‘de Semslanden’, Gasselternijveen De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes ‘parkachtige’ golfbaan naar ontwerp van Eschauzier en Thate en Gerard Jol. De Clubnaam Semslanden verwijst naar naar de Semslinie, een door de landmeters Johan Sems en Johan de la Haye in 1615 vastgestelde grenslijn tussen de provincies Drenthe en Groningen. De Semslanden ligt in het vroegere veenkoloniale gebied aan de Drentse kant van deze linie.
Golfclub ‘de Semslanden’ en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De baan is wel onderdeel van een zoekgebied EHS. Ecologische hoofdstructuur Provinciale EHS Ecologische verbindingen Robuuste verbindingen Ecologische verbindingszone
38
De Provincie Drenthe in cijfers In tabel 3 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Drenthe: 8
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
5
Niet in EHS
63%
2
0
Wel in EHS
0%
0
3
Deels in EHS
38%
2
Tabel 3 : golfbanen in de Provincie Drenthe
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Drenthe ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Drenthe
38%
Niet in EHS Wel in EHS 62%
Deels in EHS
0%
Diagram 3 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Drenthe
Provincie Drenthe
39
40
Provincie Overijssel
42
Streekplan Het Streekplan van de provincie Overijssel is vastgesteld bij besluit van Provinciale Staten van Overijssel van 13 december 2000. In het Streekplan staan bij de invulling van de hoofdlijnen uit het ruimtelijk beleid de volgende punten centraal: • koppelen van nauw verwante functies; • aansluiten van ontwikkelingen op reeds aanwezige waarden; • versterken van de EHS; • rekening houden met mogelijkheden en beïnvloeding van het watersysteem. Het ruimtelijk beleid wordt vormgegeven via hoofdlijnen. De hoofdlijnen zijn in Overijssel uitgewerkt voor 4 thema’s: • hoofdlijnen met betrekking tot de internationale positie, de hoofdstructuur en de ontwikkeling van steden en dorpen; • hoofdlijnen met betrekking tot de groene ruimte; • hoofdlijnen en gebiedsaccenten gericht op de 7 binnen de provincie Overijssel onderscheiden deelgebieden; • overige hoofdlijnen. EHS in de provincie Overijssel De EHS wordt daarbij beschreven onder de hoofdlijn ‘de groene ruimte’. De functiekaart kent een indeling in vier typen zones: Zone I Landbouw, Zone II Landbouw en Cultuurlandschap, Zone III Natuur, Landschap, Cultureel erfgoed en Landbouw en Zone IV Natuur. De hoofdkoers in Zone I-gebieden is gericht op ontwikkeling van de landbouw. Het beleid richt zich op de realisatie van goed ingerichte, relatief grootschalige gebieden, deels met karakteristieke openheid. De hoofdkoers in Zone II-gebieden is gericht op ontwikkeling van landbouw met behoud en ontwikkeling van landschap cultureel erfgoed en recreatie. Zone II-gebieden zijn landbouwgebieden met landschapswaarden en cultureel erfgoed. De belangrijkste waarden zijn beplantingselementen, waardevol open en grootschalig landschap al dan niet met weidevogels, kleinschalig reliëf, essen, karakteristieke bebouwing en archeologisch belangrijke gebieden. In Zone III-gebieden is het beleid gericht op behoud en ontwikkeling, bos en landschap, cultureel erfgoed en recreatief medegebruik. Zone III-gebieden zijn sterk verweven gebieden met cultureel erfgoed, landgoederen, kleinere bestaande natuur- en bosgebieden, gebieden met potenties voor de ontwikkeling van nieuwe natuur (natuurontwikkelingsgebieden) en kleinschalige landbouw. In Zone IV-gebieden richt de provincie zich op het waarborgen van natuurkwaliteit, rust en het tegengaan van de versnippering. Zone IV-gebieden bestaan uit grotere natuur- en bosgebieden, rietvelden met incidenteel agrarisch en recreatief gebruik.
Provincie Overijssel
43
EHS-beleid Overijssel Uitgangspunt binnen het provinciaal EHS-beleid van Overijssel is het voorkomen van ruimtelijke ingrepen die leiden tot aantasting van natuur en landschap. Ruimtelijke ingrepen die afbreuk doen aan aanwezige waarden in zone III en IV, de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur (PEHS) en de bossen worden alleen in uitzonderingsgevallen toegestaan. In Overijssel geldt dat er sprake moet zijn van een zwaarwegend maatschappelijk belang en dat alternatieve locaties ontbreken. Worden ontwikkelingen in zone III en IV, de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur (PEHS) en de bossen toch toegestaan, dan moet het verlies van natuur- en landschapswaarden worden gecompenseerd. Golfbanen in de Provincie Overijssel In de Provincie Overijssel liggen 10 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
44
Golfclub Driene, Hengelo Golfclub Golfclub Driene, Driene,Hengelo Hengelo De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door mr. G.M. del Court van Krimpen en W.G. Janssen. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golfclub Driene en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de provinciale functiekaart omschreven als zone II. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
Provincie Overijssel
45
Golf en Countryclub Hooge Graven, ArriĂŤn De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes bos- en heidebaan ontworpen door Eschauzier & Thate. De baan is ruim opgezet over een oppervlak van 70 hectare. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golf en Countryclub Hooge Graven en de EHS
GolfDe en golfbaan Country clubligt Hooge Graven, deels in deArriĂŤn EHS en wordt op de provinciale functiekaart om-
schreven als Zone 3 Natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
46
Golfclub deKoepel, Koepel, Wierden Golfclub de Wierden De in 1983 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar Golfclub de Koepel, Wierden ontwerp van Frank Pennink en Kromhof. De golfbaan ligt op een voormalig landgoed genaamd de Wierdense duinen.
Golfclub de Koepel en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de provinciale functiekaart wordt de golfbaan omschreven als zone II. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
Provincie Overijssel
47
Haaksbergse GC Het Langeloo, Haaksbergen De in 1995 opgerichte golfclub beschikt over een 6 holes golfbaan. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Haaksbergse GC Het Langeloo en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De baan wordt op de provinciale functiekaart beschreven als zone II. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap III natuur, landschap, zone cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein 48
Golfclub de Lage Mors, Delden De golfvereniging beschiktMors, over eenDelden 9 holes golfbaan naar ontwerp van Frank Golfclub de Lage Pont. Tijdens de ontwerpfase is nauw samengewerkt met het waterschap. Op de baan zijn de waterpartijen ingericht om hemelwater te kunnen bergen.
Golfclub de Lage Mors en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
Provincie Overijssel
49
Golfclub prinses Wilhelmina, Enschede
Golfclub prinses Wilhelmina, Enschede De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan.
Golfclub prinses Wilhelmina, Enschede
Golfclub prinses Wilhelmina en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS en wordt op de provinciale functiekaart omschreven als stedelijk gebied. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
50
Sallandsche Golfclub de Hoek, Diepenveen Sallandsche golfclubover de een Hoek, Diepenveen De vereniging beschikt 9 holes golfbaan naar ontwerp van Donald Steel.
Sallandsche Golfclub de Hoek en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
Provincie Overijssel
51
Golf en Countryclub ’t Sybrook, Enschede
Golf Countryclub ’t Sybrook, Enschedeover een 27 holes golfbaan aangelegd De in&1992 opgerichte golfclub beschikt
door Baron Paul Rolin en Alan Rijks. De golfbaan is aangelegd op voormalig
Golf & Countryclub landgoed ’t Sybrook.’t Sybrook, Enschede Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golf en Countryclub’t Sybrook en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de provinciale functiekaart omschreven als zone III. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein
52
Twentsche Golfclub, Ambt-Delden De in 1928 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van de golfbaanarchitect Tom Macauley. De baan is sinds 2006 in het bezit van het certificaat committed to green.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Twentsche Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de provinciale functiekaart omschreven als zone II. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein Provincie Overijssel 53
Golfclub Zwolle, Zwolle De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Alan Rijks. In het ontwerp zijn enkele, van oorsprong in het gebied aanwezige, weteringen opgenomen.
Zwolle en de EHS Golfclub De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de provinciale functiekaart wordt de golf baan omschreven als zone II. zone I landbouw zone II landbouw, cultuurlandschap zone III natuur, landschap, cultureel erfgoed, landbouw zone IV natuur bos recreatie concentratiepunt water stedelijk gebied - bedrijventerrein 54
De Provincie Overijssel in cijfers In tabel 4 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Overijssel: 10
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
5
Niet in EHS
50%
2
0
Wel in EHS
0%
0
5
Deels in EHS
50%
2
Tabel 4: golfbanen in de Provincie Overijssel
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Overijssel ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Overijssel
Niet in EHS 50%
50%
Wel in EHS Deels in EHS
0%
Diagram 4 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Overijssel
Provincie Overijssel
55
56
Provincie Gelderland
58
Streekplan Het Streekplan (Streekplan 2005-2015) is vastgesteld door Provinciale Staten van Gelderland op 29 juni 2005. Het Streekplan geeft de beleidskaders aan voor de ruimtelijke ontwikkeling in de komende tien jaar. In het Streekplan 2005-2015 is Gelderland ruwweg verdeeld in drie gebieden: Rode raamwerk, Groen-blauwe raamwerk en Multifunctioneel gebied. Binnen het Rode raamwerk moet de verstedelijking van Gelderland plaatsvinden. De provincie werkt daarbij met zogenaamde stedelijke netwerken. Binnen het Groen-blauwe raamwerk geeft de provincie ruimte aan natuurbehoud en natuurontwikkeling. Verstedelijking is binnen het Groen-blauwe raamwerk niet toegestaan, tenzij sprake is van een groot maatschappelijk belang. Worden binnen het Groen-blauwe raamwerk toch ‘rode’ projecten uitgevoerd dan zijn compensatiemaatregelen verplicht. Voor het Multifunctioneel gebied heeft de provincie geen eigen uitgangspunten geformuleerd. Het staat gemeenten vrij zelf het ruimtelijk beleid binnen Multifunctioneel gebied te bepalen. Randvoorwaarde van uit het Streekplan is dat gemeenten bij het inzetten van nieuwe ontwikkelingen rekening houden met waardevolle landschappen. EHS in de provincie Gelderland De EHS in Gelderland valt binnen het Groen-blauwe raamwerk. In de streekplanuitwerking worden de ecologische, landschappelijke en cultuurhistorische kenmerken die het Groen-blauwe raamwerk dragen benoemd. In de streekplanuitwerking is de EHS ingetekend op de themakaart EHS. Op deze kaart is de EHS in drie onderdelen opgedeeld: EHS-natuur, EHS-verweving en EHS-verbindingszones. Binnen EHS-natuur richt het beleid zich op behoud en ontwikkeling van planten diersoorten. De locaties van EHS-natuur zijn direct gekoppeld aan de grotere natuurgebieden. Binnen EHS-verweving richt het beleid zich op behoud en ontwikkeling van plant- en diersoorten die zijn gebonden aan gebieden waarin veel natuurelementen en kleinere natuurgebieden zijn verweven met agrarisch en ander gebruik van het cultuurlandschap. Tenslotte richt het beleid binnen EHS-verbindingszones zich op behoud en ontwikkeling van plant- en diersoorten door de realisatie van verbindingen. Doel van de EHS-verbindingszones is het creëren van migratiemogelijkheden en ‘ontsnippering’ van de natuur. EHS-beleid Gelderland Nieuwe ruimtelijke plannen in of in de nabijheid van de EHS worden in Gelderland op grond van (inter)nationale regelgeving niet toegestaan als daardoor de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied significant worden aangetast. Een uitzondering wordt gemaakt als geen reële alternatieven aanwezig zijn en sprake is van ‘redenen van groot openbaar belang’ (‘nee, tenzij’-principe). Wanneer een nieuw ruimtelijk plan op basis van deze twee uitgangspunten als onontkoombaar worden aangemerkt moet schade zoveel mogelijk door mitigerende maatregelen worden beperkt. Restschade moet altijd worden gecompenseerd.
Provincie Gelderland
59
Golfbanen in de provincie Gelderland In de provincie Gelderland liggen 22 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
60
Golfvereniging de Batouwe, Zoelen De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan en is Golfvereniging de Batouwe, Zoelen gelegen aan het Amsterdam-Rijnkanaal. De baan is aangelegd naar ontwerp van Alan Rijks.
Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Golfvereniging de Batouwe en de EHS, Golfvereniging de Batouwe ligt niet in de EHS
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
teiten%20EHS
Provincie Gelderland
61
Golfclub De Breuninkhof, Bussloo
De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes baan gelegen tegen recreatiegebied Bussloo. Het golfterrein beslaat een oppervlak van 39 hectare en is ingericht naar een ontwerp van Eschauzier & Thate.
Golfclub de Breuninkhof en de EHS
De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
62
Golfvereniging De Dorpswaard, Kerkdriel De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan gelegen in de uiterwaarden van de Maas. De baan is ontworpen door golfbaanarchitect Golfvereniging de Dorpswaard, Kerkdriel Gerard Jol.
Legenda streekplankaart
Golfvereniging De Dorpswaard en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Provincie Gelderland
63
nkwaliteiten%20EHS
Golfvereniging Edda Huzid, Voorthuizen
Golfvereniging Huzid,is Voorthuizen Golfvereniging Edda Edda Huzid in 1989 opgericht en beschikt over een 18 holes
golfbaan. De baan ligt ten noordoosten van Voorthuizen. De inrichting van de baan is verzorgd door de golfbaanarchitecten Baron Paul Rolin en Alan Rijks.
Legenda streekplankaart
Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Golfvereniging Edda Huzid en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in het streekplan beschreven als verwevingsgebied verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
64
Edese Golfclub, Arnhem De in 1978 opgerichte golfclub beschikt inmiddels over een 18 holes golfbaan gelegen op 50 hectare. De baan is aangelegd door twee verschillende architecten. De eerste 9 holes zijn aangelegd in 1984 door Frank Pennink. De uitbreiding naar 18 holes heeft plaatsgevonden in 1992 naar ontwerp van Joan Dudok van Heel. Momenteel wordt de baan gerenoveerd door golfbaanontwerper Edese Pont. Golfclub, Arnhem Frank Edese Golfclub, Arnhem
Legenda streekplankaart Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Edese Golfclub en de EHS De Edese golfclub ligt geheel in de EHS en wordt in het streekplan beschreven als verweving- en natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
aam=Kernkwaliteiten%20EHS
Provincie Gelderland
65
Engelenburg Golf & Countryclub, Brummen Engelenburg Golf & Country Club, Brummen Engelenburg Golf & Country is opgericht in 1988 en beschikt sinds 2003 over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van Donald Steel.
Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS Legenda streekplankaart
Engelenburg Golf & Country Club en de EHS Engelenburg Golf & Country ligt deels in de EHS en wordt omschreven als verwevings- en natuurgebied. Het natuurgebied ligt vooral in het noordoostelijk deel van het terrein. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Kernkwaliteiten%20EHS
66
Golfbanen Gelderland Hattumse golf &en Country club, Hattum Hattemse Golf Countryclub, Hattem De Hattemse Golf en Countryclub is opgericht in 1930 en ligt ten zuiden van het dorp Hattem langs het Apeldoorns kanaal. De 9 holes golfbaan is ontworpen door G.M. del Court van Krimpen. De golfbaan ligt op de overgang van de Veluwe naar de uiterwaarden van de IJssel.
Legenda streekplankaart
Hattemse Golf & Countryclub en de EHS De Hattemse Golf en Countryclub ligt volledig in de EHS en is deels verbindingszone en deels natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Provincie Gelderland
67
Golfclub De Heelsumse, Heelsum De in 1992 opgerichte club beschikt over een golfbaan met 18 holes. De baan is aangelegd naar ontwerp van verschillende golfbaanarchitecten (Donald Steel, Hans Hertzberger en Steve Marnoch). Het terrein van de golfbaan is tijdens Golfclub de Heelsumse, Heelsum Operation Market Garden gebruikt als landingsplaats voor de geallieerden.
Legenda streekplankaart
Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS Golfclub de Heelsumse en de EHS
De Heelsumse ligt geheel in de EHS en wordt in het structuurplan beschreven als verwervingsgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Kernkwaliteiten%20EHS
68
De Keppelse Golfclub, Hoog Keppel
Keppelse golfclub, Hoogbeschikt Keppel De in 1926 opgerichte golfclub over een 9 holes baan naar ontwerp van de golfbaanarchitecten Frank Pennink en Eschauzier & Thate. Op dit moment wordt er bij de Keppelse golfclub gewerkt aan de uitbreiding tot een 18 holes baan.
Legenda streekplankaart
De Keppelse Golfclub en de EHS De Keppelse Golfclub ligt gedeeltelijk in de EHS. In het streekplan zijn delen van Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS het terrein aangewezen als verwevings- en delen als natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
naam=Kernkwaliteiten%20EHS
Provincie Gelderland
69
Golfclub the Dutch, Spijk De in 1997 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontub de Lingewaelsche, Spijk de Lingewaelsche, Spijk Golfclub werp van Colin Montgomerie en is gelegen langs de Lek.
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Golfclub the Dutch en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als verwevingsgebied.
70
Lochemse G & CC De Graafschap, Lochem De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes baan. De baan is gelegen op 74 hectare en is ontworpen door Eschauzier & Thate Golfbaan Adviseurs B.V. De op het gelegen boerderij,Lochem het Hameland uit 1938, is verbouwd tot Lochemse G terrein & CC De Graafschap, clubhuis.
Legenda streekplankaart
Lochemse G & CC de Graafschap en de EHS De Lochemse G & CC ligt volledig in de EHS en wordt in het streekplan omBron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS schreven als verwevingsgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
am=Kernkwaliteiten%20EHS
Provincie Gelderland
71
Ontwikkelings ontspanningsvereniging De Bank, Nederlandse Ontwikkelings- enen ontspanningsvereniging De Nederlandse Voorthuizenbank, Voorthuiz De vereniging beschikt over een oefenbaan, putting green en bunker voor personeel van de Nederlandse bank. Doordat de vereniging niet over een officiĂŤle eigen baan beschikt worden regelmatig wedstrijden georganiseerd op andere banen.
Nederlandse bank, Voorthuizen Legenda streekplankaart
Ontwikkelings- en ontspanningsvereniging De Nederlandse Bank en de EHS De oefenbaan ligt in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
72
Golfclub “Het Rijk van Nijmegen” Groesbeek De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 36 holes golfbaan. De afgelopen jaren is de golfbaan onder leiding van de architect Baron Paul Rolin op enkele plaatsen verbeterd en aangepast. Het clubhuis is gehuisvest in een gerenoveerde boerderij. Golfclub Het Rijk van Nijmegen, Groesbeek
Golfclub Het Rijk van Nijmegen, Groesbeek
Golfclub “Het Rijk van Nijmegen” en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Provincie Gelderland
73
nspeet
Nunspeetse Golfvereniging De verwaeyde Sandbergen, Nunspeet Golfvereniging de Verwaeyde Sandbergen is een 27 holes golfbaan opgericht in 1987. De baan ligt ten zuiden van de plaats Nunspeet tegen de N310 en ligt op Nunspeetse golfvereniging De Verwaeyde Sandbergen, Nunspeet een voormalige zandverstuiving. De golfbaan is aangelegd naar ontwerp van Baron Paul Rolin.
Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Nunspeetse Golfvereniging De verwaeyde Sandbergen en de EHS De golfbaan ligt volledig in de EHS en is hierin omschreven als natuurgebied.
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
kwaliteiten%20EHS
74
Rosendaelsche Golfclub, Arnhem Met het oprichtingsjaar 1895 is de Rosendaelsche Golfclub de oudste NGF aangesloten golfbaan van de Provincie Gelderland. De club beschikt over een 18 holes baan in eengolfclub, bosrijke omgeving. Het eerste ontwerp van de golfbaan Rosendaelsche Arnhem komt van dhr. Del Court van Krimpen en dhr. Calkoen. Latere aanpassingen zijn van de hand van golfbaanarchitect Frank Pennink.
De Rosendaelsche Golfclub en de EHS De Rosendaelsche Golfclub ligt geheel in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als natuurgebied. Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
tnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Provincie Gelderland
75
GolfclubdeDe Scherpenbergh, Golfclub Scherpenberg, LierenLieren De in 1999 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Mc Auley en Alan Rijks. De baan ligt ten noorden van de plaats Loenen.
Legenda streekplankaart Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
Golfclub de Scherpenberg en de EHS De golfbaan ligt geheel in de EHS en wordt omschreven als verwevings- en natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
iteiten%20EHS
76
Veluwse Golfclub, Hoog Soeren De in 1957 opgerichte golfclub heeft 9 holes en ligt ten westen van Hoog-Soe ren. De baan ligt midden in het staatsdomein en is ontworpen door de Engelse golfbaanarchitect Ken Cotton. De baan is in 1965 geopend.
Legenda streekplankaart
De Veluwse golfclub en de EHS De golfbaan ligt voor een groot deel in de EHS en wordt omschreven als verwe vingsgebied met een klein deel natuurgebied. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Provincie Gelderland
77
Wageningse Golfclub, Wageningen Wageningse De Wageningsegolfclub, Golfclub isWageningen opgericht in 1989 en heeft golfbanen op het sportcomplex de Zoom. De golfbanen zijn uitgezet over de sportvelden.
Legenda streekplankaart
Wageningse Golfclub en de EHS De Wageningse Golfclub ligt niet in de EHS. Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS verbindingszone
natuurgebied verwevingsgebied
=Kernkwaliteiten%20EHS
78
Golfbaan Welderen, Elst De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan met 5 Golfbaan Welderen,en Elstis aangelegd naar ontwerp van Eschauzier & Thate. waterpartijen
Legenda streekplankaart
Golfbaan Welderen en de EHS Golfbaan Welderen ligt geheel in de EHS en wordt op de structuurplankaart beschreven als verbindingszone. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
Provincie Gelderland
79
GC Burggolf Wijchen, Wijchen De in 2001 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan en ligt aan recreatieplas de Berendonck. De baan is ontworpen door architect Joan Dudok van Heel die gebruik gemaakt heeft van de aanwezige recreatieplas door hier een schiereiland in aan te leggen met 6 holes. GC Burggolf Wijchen, Wijchen
Legenda streekplankaart
GC Burggolf Wijchen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
80
Golf & Country club Winterswijk, Winterswijk Golf Countryclub Winterswijk De inen 1986 opgerichte golfclub beschikt over een door Donald Steel ontworpen 9 holes baan. Voor het clubhuis is net als bij de Lochemse G & CC De Graafschap gebruik gemaakt van een in het gebied staande boerderij.
Golfhttp://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS & Country club Winterswijk en de EHS Bron: De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de structuurplankaart omschreven als natuurgebied.
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
nkwaliteiten%20EHS
Provincie Gelderland
81
Golfclub ’t Zelle, Hengelo De in 1992 opgerichte golfclub beschikt over een door de Ierse ontwerper Tom Mc. Auley ontworpen 18 holes golfbaan. De baan is gelegen op 99 hectare en ligt in het coulisselandschap.
Golfclub ’t Zelle, Hengelo
Golfclub ’t Zelle en de EHS Bron: http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS Golfclub ’t Zelle ligt deels in de EHS en wordt in het streekplan beschreven als verwevings- en natuurgebied. Het natuurgebied bestaat uit een bosgebied in het centrum van de golfbaan.
Legenda streekplankaart
verbindingszone natuurgebied verwevingsgebied
kaartnaam=Kernkwaliteiten%20EHS
82
De Provincie Gelderland in cijfers In tabel 5 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Gelderland: 22
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
6
Niet in EHS
27%
4
9
Wel in EHS
41%
4
7
Deels in EHS
32%
2
Tabel 5: golfbanen in de Provincie Gelderland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Gelderland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Gelderland
27%
32%
Niet in EHS Wel in EHS Deels in EHS
41%
Diagram 5 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Gelderland
Provincie Gelderland
83
84
Provincie Flevoland
86
Omgevingsplan De provincie Flevoland werkt met een Omgevingsplan. Het Omgevingsplan is op 2 november 2006 door de Provinciale Staten vastgesteld. Het Omgevingsplan geeft het provinciaal beleid weer voor de periode 2006-2015 met een doorkijk tot 2030. In het Omgevingsplan is het beleid met betrekking tot vier beleidsterreinen samengevoegd: • • • •
Streekplan; Milieubeleidsplan; Waterhuishoudingsplan; Verkeer- en Vervoerplan.
EHS in de provincie Flevoland De EHS-uitwerking valt in het Omgevingsplan onder het thema Landelijk Gebied. De provinciale hoofdstructuur in Flevoland bestaat uit een stedelijke hoofdstructuur en een groen-blauwe hoofdstructuur. De EHS is opgebouwd uit natuur- en watergebieden en wordt uitgewerkt binnen de groen-blauwe hoofdstructuur. De polders nemen een centrale plaats in binnen de (inter)nationale ecologische hoofdstructuur. De ambitie is de EHS en het Natura2000-netwerk zo te ontwikkelen dat het voldoet aan de opgaven vanuit de Europese Unie en het Rijk. Een van de belangrijkste opgave voor de korte termijn is het realiseren van een robuuste ecologische verbinding tussen de Oostvaardersplassen en de Veluwe. Op de provinciale plankaart wordt onderscheidt gemaakt in prioritaire gebieden, waardevolle gebieden en overige EHS-gebieden. Prioritaire gebieden zijn gebieden die in het verleden al door het Rijk zijn aangewezen (bijvoorbeeld Vogelrichtlijngebieden). De lokalisering is gebaseerd op de aanwezigheid van bijzondere abiotische omstandigheden. Vanwege hun unieke karakter zijn de in de prioritaire gebieden voorkomende natuurtypen niet elders in de provincie realiseerbaar. Waardevolle gebieden zijn gebieden met een hoge actuele of potentiële natuurwaarde. De prioritaire- en waardevolle gebieden vormen samen de kerngebieden van de provinciale EHS. Overige EHS-gebieden zijn gebieden met een hoge locale waarde. Het gaat hier bijvoorbeeld om uitloopgebied in de nabije omgeving van een stad of dorp. Overige EHS gebieden kunnen ook gebieden zijn met bijzondere landschappelijke elementen (lanen) of kwaliteiten. Deze categorie is geschikt als verbindingszone tussen de kerngebieden. EHS-beleid Flevoland De provincie Flevoland wil natuur beschermen en ontwikkelen, maar tegelijkertijd ook ruimte geven aan andere maatschappelijke ontwikkelingen zoals woningbouw en recreatie. De natuurwetgeving binnen de EHS hanteert daarbij een ‘nee, tenzij’-regime. Dat betekent dat nieuwe activiteiten niet zijn toegestaan, tenzij kan worden aangetoond dat beschermde habitats en soorten geen schade ondervinden. Alleen als een blijvende gunstige staat van instand-
Provincie Flevoland
87
houding voor soorten en habitats is gegarandeerd, kan ‘nee, tenzij’ worden omgebogen in ‘ja, want’. Bij het beoordelen van nieuwe ontwikkelingen wil de provincie gebruik maken van de zogenaamde ‘saldobenadering’. Uitgangspunt van de saldobenadering is dat de maatschappelijke en ecologische ontwikkelingen zodanig worden vormgegeven dat zij elkaar versterken. Een plaatselijke verslechtering van de natuurkwaliteit is acceptabel als elders een vergelijkbare of grotere verbetering wordt gerealiseerd. Golfbanen in de provincie Flevoland In de provincie Flevoland liggen 6 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
88
Golfclub Almeerderhout, Almere
De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes baan gelegen op 120 hectare. De golfbaan is aangelegd door Joan Dudok van Heel. De uitbreiding van 18 naar 27 holes in 1997 is verzorgd door Alan Rijks. Golfclub Almeerderhout en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda Flevoland Overige EHS Waardevol gebied Prioritair gebied Gebied begrensd als nieuwe natuur Mileutekort verdroging Natura 2000 gebied Wetlands Groen-blauwe zone Oostvaarderswold Zoekgebied robuuste ecologische verbinding met Gelderland Ecologische verbinding
Provincie Flevoland
89
Golfclub Dorhout Mees, Biddinghuizen De in 1995 opgerichte golfclub beschikt over een 36 holes polder golfbaan. Aan de baan hebben door de jaren heen verschillende golfbaan architecten gewerkt waaronder: Baron Paul Rolin, Alan Rijks en Andy Cude.
Dorhout Mees en de EHS Golfclub golfbaan ligt deels in de EHS. De
90
Legenda zie pagina 91
Golfclub Golfresidentie Dronten, Dronten De in 1997 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontGolfclub Golfresidentie, werp van Robin de Vooght. Dronten
Golfclub Golfresidentie, Dronten
Golfclub Golfresidentie Dronten De golfbaan ligt in de EHS en wordt op de plankaart omschreven als overige EHS, Ecologische verbindingszone.
Legenda Flevoland
Overige EHS Waardevol gebied Prioritair gebied Gebied begrensd als nieuwe natuur Mileutekort verdroging Natura 2000 gebied Wetlands Groen-blauwe zone Oostvaarderswold Zoekgebied robuuste ecologische verbinding met Gelderland Ecologische verbinding
Provincie Flevoland
91
Golfclub Flevoland, Lelystad De in 1979 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan nabij natuurgebied ‘De Oostvaardersplassen’. De golfbaan is ontworpen door Donald Harradine en Eschauzier & Thate. Golfclub Flevoland en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda Flevoland Overige EHS Waardevol gebied Prioritair gebied Gebied begrensd als nieuwe natuur Mileutekort verdroging Natura 2000 gebied Wetlands Groen-blauwe zone Oostvaarderswold Zoekgebied robuuste ecologische verbinding met Gelderland Ecologische verbinding 92
Golfbaan Harderwold, Zeewolde De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan aangelegd door Alan Rijks. De golfbaan is aangelegd tussen twee natuurgebieden, hierdoor is er een nauwe samenwerking tussen de baanbeheerders en Natuurmo numenten.
Golfbaan Harderwold en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de plankaart omschreven als waardevol gebied. Legenda Flevoland Overige EHS Waardevol gebied Prioritair gebied Gebied begrensd als nieuwe natuur Mileutekort verdroging Natura 2000 gebied Wetlands Groen-blauwe zone Oostvaarderswold Zoekgebied robuuste ecologische verbinding met Gelderland Ecologische verbinding
Provincie Flevoland
93
Golfclub Zeewolde, Zeewolde De in 1984 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan. Aan golfbaan hebben door de jaren heen twee architecten gewerkt, Donald Steel en Golfclub Alan Rijks.Zeewolde, Zeewolde
Golfclub Zeewolde, Zeewolde
Golfclub Zeewolde en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Legenda Flevoland
Overige EHS Waardevol gebied Prioritair gebied Gebied begrensd als nieuwe natuur Mileutekort verdroging Natura 2000 gebied Wetlands Groen-blauwe zone Oostvaarderswold Zoekgebied robuuste ecologische verbinding met Gelderland Ecologische verbinding
94
De Provincie Flevoland in cijfers In tabel 6 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Flevoland: 6
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
3
Niet in EHS
50%
0
1
Wel in EHS
17%
1
2
Deels in EHS
33%
2
Tabel 6 : golfbanen in de Provincie Flevoland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Flevoland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Flevoland
33% Niet in EHS 50%
Wel in EHS Deels in EHS
17%
Diagram 6 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Flevoland
Provincie Flevoland
95
96
Provincie Utrecht
98
Streekplan Het Streekplan (2005-2015) van de provincie Utrecht is op 13 december 2004 vastgesteld. Binnen het Streekplan wordt het ruimtelijk beleid van de provincie in hoofdlijnen beschreven. De Ecologische Hoofd Structuur (EHS) maakt deel uit van het ruimtelijk beleid en is in het Streekplan opgenomen. EHS in de provincie Utrecht De EHS staat in de door de provincie Utrecht opgestelde visie in belangrijke mate ten dienste van de recreërende mens. Dit vanzelfsprekend in directe samenhang met doelstellingen gericht op natuur, natuurontwikkeling, ecologische samenhang en ecologische functies. Bij het vaststellen van het ruimtelijk beleid en het ontwikkelen van de streekplankaart is de provincie uitgegaan van de bestaande landschappelijke kwaliteiten. Daarbij is het landelijk gebied op basis van de volgende criteria ingedeeld: • • • •
intensiteit van het grondgebruik; randvoorwaarden op grond van lagenbenadering; combineerbaarheid van functies; omstandigheden voor de ontwikkeling van functies.
Toepassing van de criteria op het grondgebied van Utrecht leidt tot een indeling in vier gebieden: Landelijk Gebied 1 t/m 4. Binnen elk gebied is een nadere indeling gemaakt gebaseerd op accent landbouw, natuur, recreatie, water en milieu en stadsrandfuncties. In het kader van de EHS is met name het accent natuur binnen Landelijk Gebied 1 t/m 4 van belang. De contour van de EHS valt voornamelijk binnen Landelijk Gebied 3 en 4. Landelijk Gebied 1 ligt in de directe invloedssfeer van de stedelijke woonomgeving. Binnen Landelijk Gebied 1 worden alle aanwezige natuurgebieden zowel kwalitatief als kwantitatief in stand gehouden. Indien mogelijk met ontwikkeling van nieuwe natuurwaarden en aanleg van ecologische verbindingszones als onderdeel van de EHS. Binnen Landelijk Gebied 2 gaat het om behoud en ontwikkeling van natuurwaarden in aanwezige (kleine) natuurgebieden en de aanleg van ecologische verbindingszones als onderdeel van de EHS. Agrarisch natuurbeheer is mogelijk en wordt gestimuleerd in de gebieden met hoge natuurwaarden. In Landelijk Gebied 3 wordt door stimulering van agrarisch natuurbeheer gestreefd naar versterking van natuurwaarden en het behoud van natuurwaarden. Ook zet de provincie in op ontwikkeling van nieuwe natuurwaarden en de aanleg van ecologische verbindingszones als onderdeel van de EHS. In gebieden buiten de EHS kan versterking van natuurwaarden onder voorwaarden plaatsvinden door middel van rood voor groen, bijvoorbeeld in de vorm van nieuwe landgoederen. Landelijk Gebied 3 is daarbij zoekgebied nieuwe landgoederen. Reguliere bosexploitatie is mogelijk. Een groot deel van de Utrechtse EHS ligt in Landelijk Gebied 4. Hier richt het provinciale beleid
Provincie Utrecht
99
zich op behoud van bestaande en ontwikkeling van nieuwe natuurwaarden. In bestaande bossen blijft reguliere bosexploitatie mogelijk. Vanzelfsprekend is de aanleg van ecologische verbindingszones als onderdeel van de EHS in dit deel van de provincie prioriteit. EHS-beleid Utrecht Golfbanen worden in Utrecht bij voorkeur aangelegd in de directe nabijheid van de vraag. Landelijk Gebied 1 komt daardoor het eerste in aanmerking. In bijzondere omstandigheden is de aanleg van een golfbaan ook in Landelijk gebied 3 aanvaardbaar. De aanleg moet dan wel buiten de EHS plaatsvinden. Randvoorwaarde is dat een aanleg van een nieuwe baan altijd grote maatschappelijke voordelen op het gebied van natuur, landschap, cultuurhistorie en recreatie moet opleveren. Golfbanen in de provincie Utrecht In de Provincie Utrecht liggen 14 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
100
Utrechtse Golfclub Amelisweerd, Utrecht Utrechtse G.C. Amelisweerd, Golfclub Amelisweerd ligt ten zuid oosten Utrecht van de stad Utrecht en is in 1997 opgericht. De 18 holes golfbaan heeft par 3, 4 en 5 holes. De 18 holes golfbaan is ingedeeld in drie kamers omgeven door meidoornhagen. De baan is aangelegd naar ontwerp van Gerard Jol.
Bron: Google Earth Utrechtse Golfclub Amelisweerd en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS. Het deel van de golfbaan in de EHS is bestaande natuur.
Bron: http
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Provincie Utrecht
101
Golfclub Anderstein, Maarsbergen De 27 holes golfbaan op landgoed Anderstein is aangelegd door de architecten Joan Dudok van Heel, Gerard Jol en van Aalderen. Het landgoed Anderstein is 100 jaar een boerenbedrijf geweest. De vroegere boerderij van het landgoed is verbouwd tot clubhuis. De architecten hebben bij de aanleg van de baan geprobeerd het originele heidelandschap met zandverstuivingen van een eeuw geleden zoveel mogelijk terug te halen. Golfclub Anderstein en de EHS golfbaan ligt deels in de EHS. Over het terrein loopt een ecologische verbinDe dingszone. Deze zone verbind landgoed Den Treek via de golfbaan met natuur ten zuiden van de A12.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
nt.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html nt.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
102
Golfclub de Biltse Duinen, Bilthoven Golfclub de Biltse Duinen ligt aan de oostzijde van het dorp Bilthoven en is opgericht in 1986. De Biltse duinen is een 9 holes baan met lengtes variĂŤrend van 61 tot 147 meter. Alle holes zijn par 3. De baan is aangelegd naar ontwerp Golfclub de Biltse Duinen, Bilthoven van Eschauzier & Thate.
Bron: Google Earth Duinen en de EHS Golfclub de Biltse
Bron: http://geoceme
De golfbaan ligt in de EHS en is op de plankaart ingetekend als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Provincie Utrecht Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
103
Doornse Golfclub, Doorn Op de locatie waar nu de golfbaan ligt, lag in het verleden het bosbad van Doorn. Toengolfclub het bosbad Doorn, niet meer rendabel Doornse Doornwas, is er een par 3 golfbaan aangelegd met 6 holes. In 1996 is de baan uitgebreid naar 9 holes.
Bron: Google Earth Doornse golfclub en de EHS De Doornse golfclub ligt niet in de EHS
Bro
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html 104
Goyer Golfclub, Eemnes De in 1999 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ont werp van Bruno Steensels.
Goyer Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Provincie Utrecht
105
Golfclub de Haar, Vleuten Golfclub de Haar ligt ten westen van Utrecht en is in 1974 aangelegd in het Zuiderpark van het gelijknamige kasteel. De baan heeft 9 holes, een par 72, beslaat 58 hectare en is aangelegd naar ontwerp van Frank Pennink. De golfclub heeft sinds 2004 plannen om uit te breiden naar 18 holes. Het landgoed waarop de baan ligt is 600 oud. Vleuten Golfclub dejaar Haar,
Golfclub de HaarEarth en de EHS Bron: Google Golfclub de Haar ligt in de EHS en wordt op de streekplankaart weergegeven als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
106
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: htt
Golfclub de Hoge Kleij, Leusden Golfclub de Hoge Kleij is opgericht in 1985 en ligt op het voormalige landgoed Den Treek. Met de plannen voor de aanleg van de A28 (1986) werd het landgoed doorsneden en werd de locatie, waar nu de golfbaan ligt, lastig te bereiken vanaf het landgoed. Zo werd beheer praktisch onmogelijk. De aanleg van de A28 bracht de realisering van de golfbaan dichterbij. De golfbaan is aan gelegd naar ontwerp van Frank Pennink en Donald Steel. Latere aanpassingen zijn uitgevoerd door Gerard Jol.
Kleijen de EHS Golfclub de Hoge
De baan ligt volledig in de EHS en is op de streekplankaart ingetekend als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Provincie Utrecht
107
Golfclub de Kromme Rijn, Bunnik Golfclub de Kromme Rijn ligt aan de oostzijde van Bunnik en is in 1998 aangelegd nabij natuurgebied de Brakel. De baan is aangelegd naar het ontwerp van Gerard Jol. In 2006 heeft de golfbaan het certificaat committed to green in ontvangst mogen nemen en is nu ĂŠĂŠn van de 16 Nederlandse banen met dit Golfclub de Kromme Rijn, Bunnik certificaat.
Golfclub de Kromme Bron: Google Earth Rijn en de EHS
Golfclub de Kromme Rijn ligt deels in de EHS en is op de plankaart ingetekend als bestaande natuur. bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html 108
Bron: htt
Golfsociëteit de Lage Vuursche, Den Dolder De golfsociëteit ligt ten noorden van de plaats Den Dolder en is opgericht in 1999. De Lage Vuursche is een 18 holes golfbaan ontworpen door de architecGolfsocieteit De Lage Vuursche, Den Dolder ten Kyle Philips en Robert Trent Jones jr. Het eindresultaat is een parkachtige baan met verschillende waterpartijen.
Bron: Google Earth
Bron: http://geo
Golfsociëteit Lage Vuursche en de EHS De golfbaan is op de streekplankaart ingetekend als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron:
Provincie Utrecht
109
Nieuwegeinse Golfclub, Houten De golfclub ligt ingeklemd tussen Houten en Nieuwegein, ten zuiden van Nieuwegeinse Golfclub, Houten kasteel Heemstede en is in 1985 opgericht. De 9 holes baan is ontworpen door Alan Rijks. De baan ligt op licht glooiend terrein en wordt aan de noordzijde begrenst door een moeraszone.
Bron: Google Earth
Bron: http://geocement.e
Nieuwegeinse Golfclub en de EHS De Nieuwegeinse Golfclub ligt niet in de EHS.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
110
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
GolfclubGolfclub De Pan, Bosch enenDuin Utrechtse De Pan, Bosch Duin De golfclub heeft een 18 holes golfbaan in 1929 ontworpen door architect H. Colt. De veelvuldige heidevelden vormen vaak een natuurlijk obstakel in de fairways. Verschillende afslagplaatsen liggen verhoogd of verlaagd vanwege het heuvelachtige karakter van de baan.
Bron: Google Earth Utrechtse Golfclub De Pan en de EHS De gehele baan is op de streekplankaart ingetekend als bestaande natuur.
Bron: http
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Provincie Utrecht
111
Schaerweijde Golf,golf, Zeist Zeist Schaerweijde
Schaerweijde Golf ligt ten oosten van Zeist en is een 9 holes par 56 baan welke is opgericht in 1984. De baan is aangelegd rondom een aantal hockeyvelden en is aan de oost- en zuidzijde omgeven door het Zeisterwoud.
Schaerweijde Golf en de EHS De baan ligt volledig Bron: Google Earthin de EHS en is ingetekend als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
112
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
Bron: http
Golfvereniging Soestduinen, Soestduinen Golfvereniging Soestduinen is in 1999 opgericht en heeft een 9 holes par 3 baan. In twee van de 9 holes speelt water een belangrijke rol. De baan is aange legd naar ontwerp van Baron Paul Rolin en Alan Rijks.
Golfvereniging Soestduinen en de EHS De baan ligt volledig in de EHS en is ingetekend als bestaande natuur.
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Provincie Utrecht
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
113
Golfbanen Utrecht Golfclub Veldzijde, Wilnis
Golfclub Veldzijde, Golfclub Veldzijde ligt ietsWilnis ten zuiden van het dorpje Wilnis. Golfclub Veldzijde
is opgericht in 1985 en is een polderachtige baan. De club heeft 9 holes en een par 27. Bij vijf holes speelt water een belangrijke rol in het spel. De baan is aangelegd naar ontwerp van Eschauzier en Thate.
Golfclub Veldzijde en de EHS Bron: Google Earth De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bron h
bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur - militair terrein overig
Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html
114 http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron
De provincie Utrecht in cijfers In tabel 7 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS en is weergegeven of een golfbaan in de EHS periode (1990-2018) is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de provincie Utrecht: 14
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
4
Niet in EHS
29%
1
7
Wel in EHS
50%
2
3
Deels in EHS
21%
1
Tabel 7: golfbanen in de provincie Utrecht
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Utrecht ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Utrecht
21%
29% Niet in EHS Wel in EHS Deels in EHS
50%
Diagram 7: golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de provincie Utrecht
Provincie Utrecht
115
116
Provincie Noord-Holland
118
Streekplan In Noord-Holland gelden twee streekplannen: het Streekplan Noord-Holland Zuid, vastgesteld door Provinciale Staten op 17 februari 2003 en het Ontwikkelingsbeeld Noord-Holland Noord, vastgesteld door Provinciale Staten op 25 oktober 2004. Het Streekplan Noord-Holland Zuid is vigerend tot 2020 en het Ontwikkelingsbeeld Noord-Holland Noord tot 2014. Streekplan Noord-Holland Zuid In het voor Noord-Holland Zuid opgestelde Streekplan stelt de Provincie 7 opgaven: • geven van ruimte aan water; • ontwikkeling van waardevolle landschappen; • garanderen van bereikbare van de netwerkstad; • ontwikkelen van ruimte voor wonen; • ontwikkelen van ruimte voor werken; • garanderen van een economische bestaansbasis voor landbouw; • behouden en ontwikkeling van cultuurhistorische waarden. EHS in Noord-Holland Zuid De Ecologische Hoofdstructuur valt in Noord-Holland Zuid binnen de tweede opgave: de ontwikkeling van waardevolle landschappen. De provincie wil de EHS realiseren door het ontwikkelen van een stabiele blauw-groene structuur waarin het landschappelijk en cultuurhistorisch waardevolle Noord-Hollandse landschap behouden blijft. Verder moet de blauw-groene structuur bijdragen aan het veiligstellen en de ontwikkeling van natuurwaarden. De provincie wil de blauw-groene structuur ontwikkelen door: • vaststellen Milieubeschermingsgebieden; • inrichten functionele landschappen; • aanleggen 5.600 ha natuur (voor 2030); • nemen van ontstnipperingsmaatregelen. EHS-beleid Noord-Holland Zuid Op 14 maart 2000 is de Gedragslijn voor compensatie van ingrepen in beschermingswaardige natuur-, landschaps-, recreatiegebieden, bodembeschermingsgebieden en gebieden met grote cultuurhistorische waarden, waaronder archeologische waarden, vastgesteld. De Gedragslijn geldt voor substantiële aantasting en bevat op bescherming gerichte aanduiding. Bij de afweging of een ingreep substantieel is wordt aard en omvang van de ingreep en de waarde van het gebied betrokken. Voor wat betreft de Richtlijngebieden (Vogel en Habitat) en internationaal belangrijke soorten wordt compensatie door NoordHolland op basis van de Flora en Faunawet in een nationaal kader geplaatst. Ontwikkelingsbeeld Noord-Holland Noord In het Ontwikkelingsbeeld Noord-Holland Noord wil de provincie de regionale economie en het welzijn van de bewoners bevorderen met respect voor de
Provincie Noord-Holland
119
landschappelijke kwaliteiten. De provincie benoemt daarbij als belangrijkste: openheid, ondergrond en ligging van de regio. Daarnaast heeft de provincie 11 problemen benoemd die tussen nu en 2030 in Noord-Holland Noord moeten worden opgelost. De problemen zijn: • • • • • • • • • • •
scheve woon-werkbalans en verslechterende externe bereikbaarheid; eenzijdig economische structuur in de Kop; aanhoudende waterproblematiek; grotere internationale concurrentie in de landbouw; vergrijzing en achterblijvende voorzieningen voor ouderen; achterblijven van stedelijke gebieden; afnemend voorzieningenniveau in kleine kernen; versnippering van natuur en landschap; afname Woningproductie; toename druk op duurzaamheid; vervlakking en identiteitsverlies van de ruimtelijke kwaliteit.
EHS in Noord-Holland Noord Onder punt 8 (versnippering van natuur en landschap) wordt in het Ontwikkelingsbeeld ingegaan op de EHS. De provincie streeft in Noord-Holland Noord naar een stevig natuurnetwerk met kleine en grote natuurgebieden verbonden door ecologische zones. Bij de totstandkoming van het natuurnetwerk zet de provincie nadrukkelijk in op meervoudig ruimtegebruik, bijvoorbeeld door recreatieve netwerken, waterbeheersingsmaatregelen en de ontwikkeling van woonlandschappen te combineren met natuurdoelen. EHS-beleid Noord-Holland Noord Bij de ontwikkelingen van nieuwe golfbanen in Noord-Holland Noord is de provincie terughoudend. De ontwikkeling van een golfterrein komt namelijk zelden alleen. Op basis van vroegere ontwikkelingen blijkt dat een golfbaan vaak leidt tot de ontwikkeling van verblijfsrecreatie, congrescentra en andere activiteiten. Deze toevoegingen zijn meestal bedoeld om voldoende aanloop richting de golfbaan te garanderen. Eventuele nieuwe golfterreinen wil de provincie met name toestaan in de directe omgeving van grotere stedelijke gebieden. De provincie noemt daarbij Heerhugowaard-Alkmaar (HAL), Hoorn- Enkhuizen streek Andijk (HES) en Den Helder. Dat betekent overigens niet dat golf elders niet kan: de provincie is bereid positief kritisch mee te denken op het moment dat een golfbaan een meerwaarde heeft en bijdraagt aan de versterking van de toeristisch recreatieve structuur. De manier waarop de provincie aanvragen voor een golfbaan toetst staat beschreven in de speciale beleidsnotitie Golfterreinen in Noord-Holland (2001). Bij noodzaak van uitbreiding of nieuwbouw van golfbanen wordt altijd getoetst aan de plaatselijke behoefte aan golf en de reeds aanwezige golfbanen in de omgeving. Ook de landschappelijke inpassingsmogelijkheden van de geplande nieuwe ontwikkeling vormt een belangrijk toetsingscriterium.
120
Golfbanen in de provincie Noord-Holland In de provincie Noord-Holland liggen 30 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
Provincie Noord-Holland
121
Golfclub Amstelborgh, Amsterdam De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes parkachtige golfbaan naar ontwerp van Alan Rijks. Golfclub Amstelborgh en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas 122 Legenda streekplan noord holland
Amsterdamse Golfclub, Amsterdam De in 1934 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Paul Rolin. Latere aanpassingen in het ontwerp werden verzorgd door Amsetrdamse golfclub, Amsterdam Gerard Jol.
Amsetrdamse golfclub, Amsterdam
Amsterdamse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
123
Golfclub Amsterdam Old Course, Amsterdam De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes baan ontworpen door architecten bureau Colt, Alison & Morrison. In 2005 zijn door golfbaanarchitect Golfclub Amsterdam Old Course, Amsterdam Frank Pont 3 nieuwe holes aangelegd.
Golfclub Amsterdam Old Course, Amsterdam
Golfclub Amsterdam Old Course en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
124
Golfvereniging Beemster, Middenbeemster De in 2001 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen door Hans Oskam. Golfvereniging Beemster en de EHS ligt niet in de EHS. De golfbaan Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Provincie Noord-Holland 125
Gooise Golfclub, Loosdrecht De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan uitgezet overhockeyvelden.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Gooise Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de natuurgebiedsplankaart om als Beheersgebied ruime jas. schreven grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Legenda streekplan noord holland
126
Haarlemmermeersche Golfclub, Cruquius De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De eerste 9 holes zijn aangelegd door Christie O’ Conner jr. In 1997 is de baan gereconstru eerd en heeft er een uitbreiding plaatsgevonden naar 27 holes. De uitbreiding is uitgevoerd naar een ontwerp van Alan Rijks. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Haarlemmermeersche Golfclub en de EHS De golfbaan ligt gedeeltelijk in de EHS en wordt op de plankaart omschreven als beheersgebied ruime jas. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Legenda streekplan noord holland
Provincie Noord-Holland
127
Heemskerkse Golfclub, Heemskerk
Heemskerkse Heemskerk De inGolfclub, 1988 opgerichte golfclub beschikt over een door Gerard Jol ontworpen
18 holes polderbaan.
Heemskerkse Golfclub, Heemskerk
Heemskerkse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied aangewezen als beheersgebied ruime jas. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
128
Golf en Countryclub Heiloo, Heiloo De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes polderbaan ontwor pen door golfbaan architect Alan Rijks.
Golf en Countryclub Heiloo en de EHS golfbaan ligt niet in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied De als beheersgebied ruime jas. aangewezen grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Provincie Noord-Holland 129 Legenda streekplan noord holland
echt echt e, Wilnis e, Wilnis
Hilversumsche Golfclub, Hilversum De in 1910 opgerichte golfclub is een 18 holes golfbaan ontworpen door H. Burrows en Harry S. Colt. De golfclub is een van de 11 Nederlandse golfbanen met het certificaat committed to green. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Hilversumsche Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de natuurgebiedsplankaart om schreven als Beheersgebied ruime jas. De provincie Utrecht omschrijft het deel golfbaan op Utrechts grondgebied als bestaande natuur. Streekplankaart Noord-Holland grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Streekplankaart Utrecht bestaande natuur nieuwe natuur bestaande natuur militair terrein overig Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html Bron http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html 130 Legenda streekplan noord holland
Golfclub Houtrak, Halfweg De in 1996 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Gerard Jol en Roel van Aalderen. De golfbaan is met 90 hectare ruim opgezet.
Golfclub Houtrak en de EHS De golfbaan ligt geheel in de EHS. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Provincie Noord-Holland
131
Golfclub ’t Jagerspaadje, Hilversum De in 1981 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De baan is uitgezet over hockeyvelden. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Golfclub ’t Jagerspaadje en de EHS De golfbaan ligt in de EHS. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Legenda streekplan noord holland
132
Kennemer Golf & Country Club, Zandvoort De in 1910 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan ontworpen Kennemer &Frank Countryclub door Harry S. Golf Colt en Pennink. De baan is de oudste Sea side course van Nederland. Kennemer Golf & Countryclub
Kennemer Golf & Country Club en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
133
Golfclub Mariënweide, Aerdenhout De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes baan. De baan is Golfclub Mariënwijde, Aerdenhout aangelegd rondom enkele hockeyvelden.
Golfclub Mariënwijde, Aerdenhout
Golfclub Mariënweide en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
134
Marine Golfclub Nieuwediep, Den Helder De in 1958 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes baan ontworpen door golfbaan architect Alan Rijks.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Marine Golfclub Nieuwediep en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Marine Golf Club Nieuwediep, Den Helder
Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
135
Golfbaan Naarderbos, Naarden De in 2003 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan aangelegd naar ontwerp van Gerard Jol. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Golfbaan Naarderbos en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied aangewezen als beheersgebied ruime jas. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas 136 Legenda streekplan noord holland
Noord-Hollandse Golfclub, Alkmaar De in 1982 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De eerste 9 holes werden aangelegd door Joan Dudok van Heel, de uitbreiding naar 18 holes werd verzorgd door Alan Rijks. De Noordhollandse Golfclub, Alkmaar Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
De Noordhollandse Golfclub, Alkmaar
Noord-Hollandse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de natuurgebiedplankaart omschreven als ruime jas, botanisch en weidevogels Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
137
Open Golfclub Olympus, Amsterdam De in 1976 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Joan Dudok van Heel. Latere aanpassingen in het ontwerp werden verzorgd door Gerard Jol. Open golfclub Olympus, Amsterdam Open golfclub Olympus, Amsterdam
Open Golfclub Olympus en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Golfclub Weesp, Weesp
Golfclub Weesp, Weesp
138
GC Ooghduyne, Julianadorp aan Zee
Golfclub Ooghduyne, Julianadorp De in 1992 opgerichte golfclub beschiktaan overZee een 9 holes golfbaan ontworpen
door golfbaanarchitect Gerard Jol.
Golfclub Ooghduyne, Julianadorp aan Zee
GC Ooghduyne en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
139
Golfclub Ookmeer, Amsterdam De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan uitgezet Golfclub Ookmeer, Amsterdam over voetbalvelden.
Golfclub Ookmeer, Amsterdam
Golfclub Ookmeer en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
140
Golfclub Burggolf Purmerend, Purmerend De in 2001 opgerichte golfclub had tot 2002 beschikking tot een 36 holes golfbaan ontworpen door Tom McAuley. Sinds 2002 is de golfclub in het bezit van Golfclub Burggolf Purmerend, Purmerend een 45 holes baan. De uitbreiding is naar ontwerp van Bruno Steensels.
Golfclub Burggolf Purmerend en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Provincie Noord-Holland
141
Vereniging Golf en Countryclub Regthuys, Winkel
De in 2006 opgerichte golfclub beschikt sinds 2007 over een 9 holes polder
golfbaan naar ontwerp van Alan Rijks. Vereniging Golf en Countryclub Regthuys en de EHS
De golfbaan ligt niet in de EHS.
Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
142
Golfclub Sloten, Amsterdam Golfclub Amsterdam De in 1987Sloten, opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan uitgezet Golfclub Sloten, Amsterdam over sportvelden.
Golfclub Sloten en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
143
Golfclub Spaarnwoude, Velsen-Zuid De in 1977 opgerichte golfclub beschikt over het golfcomplex met de meeste holes van Europa, behalve de 27 wedstrijdholes zijn er nog 39 holes die zonder golfvaardigheid bewijs (GVB) gespeeld kunnen worden. De golfbaan is ontworpen door Gerard Jol, enkele greens zijn ontworpen door Frank Pennink. Golfclub Spaarnwoude, Velsen zuid
Golfclub Spaarnwoude en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
144
Golfclub Spandersbosch, Hilversum De in 1981 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ont werp van Gerard Jol. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan Golfclub Spandersbosch en de EHS De golfbaan ligt in de EHS. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Legenda streekplan noord holland
Provincie Noord-Holland
145
Zandvoortse GC Sonderland, Zandvoort Zandvoortse Golfclub Sonderland, Zandvoort De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van Gerard Jol. Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Zandvoortse Golfclub Sonderland, Zandvoort
Zandvoortse GC Sonderland en de EHS De golfbaan ligt gedeeltelijk in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
146
De Texelse golfclub, De Cocksdorp De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes duinbaan ontworpen door de golfbaanarchitect Alan Rijks. De golfclub heeft plannen om de golfbaan uit te breiden tot een 18 holes golfbaan.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
De Texelse golfclub en de EHS De golfclub ligt deels in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als De texelse golfclub, De Cocksdorp beheersgebied ruime jas. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
147
De Waterlandse Golfclub, Amsterdam De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ont werp van Baron Paul Rolin. De Waterlandse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied aangewezen als beheersgebied ruime jas. Ten noorden van de golfbaan ligt een ecologische verbindingszone. grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas 148 Legenda streekplan noord holland
Golfclub Weesp, Weesp De in 1976 opgerichte golfclub heeft een 9 holes golfbaan gelegen parallel aan het Amsterdam-Rijnkanaal.
Golfclub Weesp en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied aangewezen als beheersgebied ruime jas. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
Provincie Noord-Holland
149
Westfriese Golfclub, Westwoud De in 1988 opgerichte golfclub beschikt, sinds kort, over een 18 holes golfbaan Westfriese golfclub, Westwoud ontworpen door Gerard Jol. Bij de eerste 9 holes spelen waterpartijen een belangrijke rol. Westfriese golfclub, Westwoud
Westfriese Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Legenda streekplan noord holland
grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas
150
Zaanse Golfclub, Wijdewormer De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ont werp van Gerard Jol. Enkele holes zijn aangelegd rondom een Wiel ontstaan na een dijkdoorbraak in 1825.
Zaanse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. Op de natuurgebiedsplankaart is het gebied als beheersgebied ruime jas. aangewezen grens van het gebied omvorming natuur ruime jas beheersgebied begrenzing beheersgebied ruime jas Provincie Noord-Holland 151 Legenda streekplan noord holland
De Provincie Noord-Holland in cijfers In tabel 8 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen Golfbanen in de Provincie Noord-Holland: 30
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
19
Niet in EHS
63%
9
3
Wel in EHS
10%
1
8
Deels in EHS
27%
3
Tabel 8: golfbanen in de Provincie Noord-Holland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Noord-Holland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen in de Provincie Noord-Holland
27% Niet in EHS Wel in EHS 10%
63%
Diagram 8 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Noord-Holland
152
Deels in EHS
Provincie Zuid-Holland
154
Streekplan Om het ruimtelijke beleid op efficiënte wijze te kunnen uitvoeren heeft ZuidHolland de provincie in vier regio’s opgedeeld, te weten Zuid-Holland Zuid, Zuid-Holland West, Zuid-Holland Oost en Rijnmond. Voor iedere regio heeft de provincie een eigen Streekplan ontwikkeld, met daarin het regionale provinciaal beleid. De regionale indeling is gebaseerd op de bestaande regionale samenwerking tussen gemeenten. Streekplan Zuid-Holland Oost Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben het Streekplan Zuid-Holland Oost op 12 november 2003 vastgesteld. Het provinciebestuur presenteert in dit Streekplan haar visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Zuid-Holland Oost voor de periode tot 2015. De visie is in overleg met de streek zelf ontwikkeld. EHS in Zuid-Holland Oost In het Streekplan Zuid-Holland Oost is de lagenbenadering uit de vijfde nota Ruimtelijke Ordening toegepast om functies aan gebieden te koppelen. De Ecologische Hoofdstructuur wordt in het Streekplan van Zuid-Holland Oost beschreven onder de laag Groen-blauwe raamwerk. Op de plankaart wordt onderscheid gemaakt in drie EHS-onderdelen: bestaande EHS, geplande EHS en zoekgebied EHS. Bestaande EHS betreft de op dit moment aanwezige natuurgebieden. Geplande EHS zijn locaties waar de functie één op één moet worden gewijzigd naar nieuwe natuur. Binnen zoekgebieden heeft de provincie natuurdoelen geformuleerd zonder ze aan een specifieke locatie te koppelen. Op basis van initiatieven van onder andere particulieren wordt bepaald waar de nieuwe natuur wordt gesitueerd. Binnen de drie EHS-onderdelen wordt op basis van status een onderverdeling gemaakt in natuurgebied, waternatuurgebied, ecologische verbindingszone, bloemdijk, recreatiegebied, overig land en overig water. EHS-beleid Zuid-Holland Oost De Provinciale Ecologische Hoofdstructuur (PEHS) is op de Streekplankaart van regio Zuid-Holland Oost met groene contouren ingetekend. Het gaat daarbij om natuurgebieden met een (inter)nationale en provinciale status, nog te realiseren nieuwe natuur binnen de PEHS en om ecologische verbindingszones. Welke nieuwe natuur waar moet worden ingericht is beschreven in de Natuurgebiedplannen. Nieuwe ontwikkelingen of projecten zoals de uitbreiding of aanleg van een golfbaan, binnen en in de nabijheid van deze ‘groene’ gebieden zijn niet toegestaan als significante negatieve gevolgen voor de natuur te verwachten zijn. De provincie maakt een uitzondering op het moment dat kan worden aangetoond dat geen reële alternatieven beschikbaar zijn en sprake is van redenen van groot openbaar belang.
Provincie Zuid-Holland
155
Streekplan Zuid-Holland Zuid Het Streekplan Zuid-Holland Zuid beschrijft de hoofdlijnen van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling voor de periode tot 2010. Tevens bevat het Streekplan een globale, cijfermatige doorkijk voor de periode daarna. Het Streekplan ZuidHolland Zuid is een herziening van het plan dat werd vastgesteld op 13 december 1990. Aan het streekplan zijn de Nota van Aanpak Herziening Streekplan Zuid-Holland Zuid (GS, 29 april 1997), de Nota Koersbepaling (GS, 15 juli 1997), het Ontwerpstreekplan van 1 september 1998 en het streekplan van 26 maart 1999 voorafgegaan. Op 17 mei 2000 hebben Provinciale Staten het Streekplan in heroverweging vastgesteld. In het Streekplan voor de regio Zuid-Holland Zuid wordt gewerkt met zogenaamde hardheidscategorieën. De provincie heeft de hardheidscategorieën ingevoerd om ondanks het flexibele karakter van het Streekplanbeleid toch regie te houden bij belangrijke ontwikkelingen. De overweging om met hardheidscategorieën te werken komt voort uit het feit dat niet al het beleid uit het Streekplan voor de provincie even zwaar weegt. Er worden drie hardheidscategorieën onderscheiden: Essentieel, Belangrijk en Indicatief. Bij Essentieel gaat het om structurerende elementen en concrete beleidsbeslissingen. Door de Essentiële onderdelen goed te borgen wil de provincie gewenste ruimtelijke structuur waarborgen. Ze zijn afkomstig uit de beleidsstrategie Ruimtelijk Beleid in Hoofdlijnen en worden strak gehandhaafd. Bij Belangrijk gaat het om het aangeven van kernpunten en richtlijnen. De kernpunten geven inzicht in de uitvoeringsinspanningen van de provincie. Met het oog op de monitoring van resultaten hebben kernpunten vooral betrekking op de aard, omvang en/of locatie van functies. Kernpunt vormt bijvoorbeeld het versterken van de schakel tussen de gewenste ruimtelijke structuur (=Essentiële) en de concrete uitvoeringspraktijk. Bij Indicatief gaat het om onderdelen en aanduidingen in het Streekplan op hoofdlijnen. De Ecologische Hoofdstructuur wordt in het Streekplan Zuid-Holland Zuid onder de Hardheidscategorie Belangrijk uitgewerkt. EHS-beleid Zuid-Holland Zuid De natuurwaarden in Zuid-Holland Zuid zijn hoog en van internationale betekenis. Binnen Zuid-Holland Zuid vallen de duingebieden en de grote wateren, maar ook de polder Het Oudeland van Strijen. Een groot deel van deze natuurgebieden en wateren zijn of worden als speciale beschermingszones aangewezen in het kader van de Europese Vogelrichtlijn en/of Habitatrichtlijn. De natte gebieden zijn aangewezen als ‘wetlands van internationale betekenis’ in het kader van de Conventie van Ramsar. Een en ander betekent dat de provincie hier een instandhoudingsverplichting heeft, met het daaruit voortvloeiende voorzorgprincipe en compensatiebeginsel conform de verschillende richtlijnen. Vrijwel alle grote wateren en rivieren binnen Zuid-Holland Zuid maken ook deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS).
156
Streekplan Zuid-Holland West Het Streekplan Zuid-Holland West 2003 is op 19 februari 2003 door Provinciale Staten van Zuid-Holland vastgesteld. Het provinciebestuur presenteert in dit Streekplan haar visie op de ruimtelijke ontwikkeling binnen Zuid-Holland West voor de periode tot 2015. Regio Zuid-Holland West hanteert een vergelijkbare werkwijze als regio Zuid-Holland Zuid. In de regio Zuid-Holland West wordt ook uitgegaan van Hardheidscategorieën, alleen de naamgeving van de verschillende categorieën is anders: structurerende elementen, concrete beleidsbeslissingen en kernpunten. Structurerende elementen zijn de door de regio abstract geformuleerde doelen die elk afzonderlijk en in hun onderlinge samenhang van belang zijn en de hoofdlijnen van het provinciaal ruimtelijk beleid vormen. De Ecologische hoofdstructuur van de regio Zuid-Holland West valt onder de hardheidscategorie Structurerende elementen en wordt beschreven in het Groen-blauwe raamwerk. Concrete beleidsbeslissingen acht de provincie essentieel om de gewenste ruimtelijke structuur te waarborgen. Een concrete beleidsbeslissing is een afgewogen beslissing over een concrete ruimtelijke ingreep of ontwikkeling, die betrekking heeft op een concreet aangegeven gebied. Een concrete beleidsbeslissing is een besluit in de zin van de Algemene Wet Bestuursrecht. Kernpunten hebben betrekking op de aard, omvang en/of locatie van functies en hebben soms een kwalitatief karakter. De kernpunten vormen de schakel tussen de structurerende elementen en de concrete uitvoeringspraktijk en geven aan op welke punten de provincie zich bij de uitvoering van het streekplan vooral zal richten. EHS-beleid Zuid-Holland West Nieuwe ruimtelijke plannen in of in de nabijheid van de EHS zijn op grond van (inter)nationale regelgeving niet toegestaan als deze de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied significant aantasten, tenzij er geen reële alternatieven zijn en er sprake is van ‘redenen van groot openbaar belang’ (‘nee tenzij’ principe). Golfontwikkeling in de EHS is dus in Zuid-Holland West in principe niet mogelijk. Streekplan Rijnmond Het Streekplan Rijnmond (RR2020) geldt voor de regio Rijnmond met daarbinnen de stadsregio Rotterdam. De stadsregio is daarbij en zogenaamd ‘Wet gemeenschappelijke regelingen-plusgebied’ (Wgr+). De Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) verplicht Wgr+gebieden een Structuurplan te ontwikkelen. Het Streekplan Rijnmond is daardoor naast een Streekplan ook een Regionaal Structuurplan voor de Wgr+regio Rotterdam. Het Streekplan is op 12 oktober 2005 door Provinciale Staten van Zuid-Holland vastgesteld. Het RR2020 komt in de plaats van het Streekplan Rijnmond uit 1996 en de Streekplanuitwerkingen Nesselande, Midden-IJsselmonde en Noordrand II en III. Op 9 november 2005 is het RR2020 door de regioraad van
Provincie Zuid-Holland
157
de stadsregio Rotterdam als Regionaal Structuurplan overgenomen. Zowel Streekplan als Regionaal Structuurplan zijn tien jaar geldig. De provinciale ruimtelijke keuzes uit het RR2020 worden pas juridisch bindend als ze zijn overgenomen en uitgewerkt in gemeentelijke bestemmingsplannen. De provincie toetst of nieuwe bestemmingsplannen aan het RR2020 voldoen. De stadsregio adviseert de provincie bij deze toetsing. Het Streekplan Rijnmond heeft drie hoofddoelstellingen op basis waarvan de ruimtelijke ontwikkeling wordt bepaald: • verbeteren van de kwaliteit van de woon- en leefomgeving; • versterken en diversifiëren van het ruimtelijk economisch ontwikkelingsperspectief; • inspelen op de sociaal-culturele diversiteit en zorg dragen voor een toename van de samenhang. De vertaling van de doelstellingen naar beleid heeft geleid tot het formuleren van drie hoofdopgaven. • ontwikkeling compleet en goed functionerend Groen-blauw raamwerk; • ontwikkeling hechte aansluiting op de nationaal en internationaal economische netwerken; • ontwikkeling grotere diversiteit aan woon-, werk- en verblijfsgebieden met goede verbindingen. EHS in Rijnmond In het kader van de EHS is vooral de eerste hoofdopgave van belang. De EHS wordt binnen de regio Rijnmond namelijk beschreven in het Groen-blauwe raamwerk. De provincie wil dit raamwerk stevig inbedden in het omringende deltalandschap. Doel is het ontwikkelen van robuuste ecosystemen, waarbij tevens aandacht is voor de duurzame bescherming tegen wateroverlast en watertekorten. De natuurgebieden moeten daarnaast een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheid in het stedelijk gebied. Recreatief medegebruik is dus mogelijk. EHS-beleid Rijnmond (RR2020) Op de plankaart waarop de PEHS is ingetekend wordt onderscheid gemaakt in drie EHS-onderdelen: bestaande EHS, geplande EHS en zoekgebied EHS. Bestaande EHS betreft de op dit moment aanwezige natuurgebieden, geplande EHS zijn locaties waar de functie één op één moet worden gewijzigd naar nieuwe natuur. Binnen zoekgebieden heeft de provincie natuurdoelen geformuleerd zonder ze aan een specifieke locatie te koppelen. Op basis van initiatieven van onder andere particulieren wordt bepaald waar de nieuwe natuur wordt gesitueerd. Binnen de drie EHS-onderdelen wordt op basis van status een onderverdeling gemaakt in natuurgebied, waternatuurgebied, ecologische verbindingszone, bloemdijk, recreatiegebied, overig land en overig water.
158
Binnen de op de plankaart aangegeven natuurgebieden zijn ingrepen zoals uitbreiding van bebouwing of infrastructuur alleen toegestaan als sprake is van dwingende redenen van groot openbaar belang. Tevens mogen geen alternatieven aanwezig zijn. Deze ‘nee, tenzij’-besluitvorming is door Provinciale Staten en de Regioraad bekrachtigd. Het ‘nee, tenzij’-principe geldt zeker voor de kust en de duinen die onder de bescherming van de Europese Habitat- en Vogelrichtlijn vallen. Uitbreiding of bouw van golfbanen in de EHS is in Rijnmond dus moeilijk, waarbij de kust en duinen zeker zijn uitgesloten. Golfbanen in de provincie Zuid Holland In de Provincie Zuid-Holland liggen 32 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
Provincie Zuid-Holland
159
Golfclub Broekpolder, Vlaardingen De in 1981 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Frank Pennink.
Golfclub Strijen, Strijen
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Broekpolder en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
160
Golf & Country Club Capelle a/d IJssel, Capelle a/d Ijssell De in 1977 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Donald Harradine. De golfbaan ligt in het Slagenlandschap. De vroeger langs de lange weiden gelegen sloten zijn omgevormd tot poelen. Golf & Country Club Capelle a/d IJssel, Capelle a/d IJssel
PEHS bestaand of gepland
Golf & Country Club Capelle a/d IJssel en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
161
DSV Concordia Golf, Delft De in 1973 opgerichte golfbaan beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan wordt omgeven door sportvelden. DSV Concordia Golf, Delft
PEHS bestaand of gepland
DSV Concordia Golf en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
162
Golfclub Cromstrijen, Numansdorp De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan en heeft veel waterpartijen. Momenteel wordt er samengewerkt met golfbaanarchitect Golfclub Cromstrijen, Numansdorp Frank Pont.
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Cromstrijen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
163
Golfbaan Delfland, Schipluiden De in 1999 opgerichte golfclub beschikt momenteel over een 18 holes golfbaan, maar is in 2006 begonnen met een uitbreiding naar 27 holes. Het uitbreidingsproject staat onder leiding van golfbaan architect Gerard Jol en wordt 2009Schipluiden afgerond. Golfbaan in Delfland,
PEHS bestaand of gepland
Golfbaan Delfland en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
164
Stichting Golf Duinzicht, Den Haag De in 1984 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan.
Stichting Golf Duinzicht, Den Haag
PEHS bestaand of gepland
Stichting Golf Duinzicht De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
165
ESTEC GolfClub, Noordwijk ESTEC is een privĂŠ golfclub voor de werknemers van ESTEC (European Space Agency) en heeft de beschikking tot een 9 holes golfbaan. ESTEC Golf Club, Noordwijk
PEHS bestaand of gepland
ESTEC GolfClub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
166
Haagsche Countryclub Groen-Geel, Wassenaar De in 1982 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan.
Haagsche Countryclub Groen-Geel, Wassenaar
PEHS bestaand of gepland
Haagsche Countryclub Groen-Geel en de EHS De golfbaan ligt in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
167
Koninklijke Haagsche G & CC, Wassenaar De in 1893 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De baan is in 1938 aangelegd naar een ontwerp van Architectenbureau Colt, Alison & Morrison onder de naam ‘Golfbaan Wildhoeve.’ Koninklijke Haagsche GLtd & CC, Wassenaar
PEHS bestaand of gepland
Koninklijke Haagsche G & CC en de EHS De golfbaan ligt volledig in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als natuurgebied.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
168
Golfclub De Hooge Bergsche, Bergschenhoek De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door GolfclubGerard De Hooge Jol. Bergsche, Bergschenhoek
PEHS bestaand of gepland
Golfclub De Hooge Bergsche en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
169
Golfclub IJsselweide, Gouda De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan aangelegd Golfclub IJsselweide, van Goudagolfbaanarchitect Baron Paul Rolin en Alan Rijks.. naar ontwerp
PEHS bestaand of gepland
Golfclub IJsselweide, Gouda De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
170
Golfclub Kagerzoom, Warmond De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes polder golfbaan ontworpen door Gerard Jol. Golfclub Kagerzoom, Warmond
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Kagerzoom en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
171
Golfclub de Kieviten, Wassenaar De in 1983 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan is gelegen op en rondom hockeyvelden. Golfclub de Kieviten, Wassenaar
PEHS bestaand of gepland
Golfclub de Kieviten en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
172
Golfclub Kleiburg, Brielle De in 1974 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. Aan het ontwerp van de baan is gewerkt door de architecten Frank Pennink en Gerard Golfclub Kleiburg Brielle Jol.
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Kleiburg en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
173
Golfclub Kralingen, Rotterdam De in 1933 geopende 9 holes baan is de laagst gelegen golfbaan ter wereld. Het clubhuis is ontworpen door Brinkman en van der Vlugt. De baan is aangelegd naar ontwerp van K. Cotton en Copijn. Het clubhuis is ontworpen door BrinkGolfclub Kralingen, Rotterdam man en van der Vlugt.
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Kralingen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
174
Leidschendamse GV Leeuwenbergh, Den Haag De in 1988 opgerichte golfbaan beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Gerard Jol. Door locale verwerking van de grond uit de gegraven waterpartijen is een golfbaan ontstaan met veel reliĂŤf.
Leidschendamse GV Leeuwenbergh, Den Haag
PEHS bestaand of gepland
Leidschendamse GV Leeuwenbergh en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
175
Golfclub de Liemeer, Nieuwveen De in 2006 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ont werp van Alan Rijks. Negen holes zijn nog onder constructie. S PEHS bestaand of gepland Bestaand Golfclub de Liemeer en de EHS Gepland De golfbaan ligt niet in de EHS. Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS
Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
176
Golfclub De Vijf Margen, Noordwijk De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen door Alan Golfclub De VijfRijks. Margen, Noordwijk
PEHS bestaand of gepland
Golfclub De Vijf Margen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
177
Golfclub de Merwelanden, Dordrecht De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan aangelegd naar ontwerp van H. en K. Kuijsters. De holes zijn aangelegd binnen verschillende de landschappen: parklandschap, Oudhollandse Biesbos, polder en bos. Golfclub Merwelanden, Dordrecht
PEHS bestaand of gepland
Golfclub de Merwelanden en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
178
Noordwijkse Golfclub, Noordwijk De in 1915 opgerichte golfclub is begonnen met een 9 holes golfbaan. In 1928 is de golfbaan uitgebreid tot een 18 holes golfbaan naar een ontwerp van golfbaanarchitect H.S. Colt. Na de oorlog bleek dat de baan door gemeentelijk uitbreiding niet op de ‘oorspronkelijke’ locatie kon blijven voortbestaan en genoodzaakt was te verhuizen naar de huidige locatie. De baan op de huidige locatie is ontworpen door P. de Jong in 1959. Door de moeizame goedkeuringsprocedures kon pas in 1969 een begin worden gemaakt met de realisatie van de baan. De realisatie stond onder toezicht van de golfbaanarchitect Frank Pennink.Golfclub, Noordwijk Noordwijkse
PEHS bestaand of gepland
Noordwijkse Golfclub en de Ehs De Noordwijkse Golfclub ligt in de EHS en wordt in het streekplan omschreven als natuurgebied.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
179
Golfclub Ockenburgh, Den Haag De in 1996 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes duinbaan ontworpen door Gerard Jol.Den Haag (Kijkduin) Golfclub Ockenburgh,
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Ockenburgh en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
180
Oegstgeester Golfclub, Oegstgeest De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan is uitgezet over de velden van ‘Sportpark de Voscuyl’, waar voet- en korfbal wordt Oegstgeester Golfclub,gespeeld. Oegstgeest
PEHS bestaand of gepland
Oegstgeester golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
181
GC Oude Maas, Rhoon De in 1975 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp vanMaas, Frank Pennink, Gerard Jol en Alan Rijks. De parkachtige baan heeft Golfclub de Oude Rhoon veel waterpartijen en is in 1998 gerenoveerd.
PEHS bestaand of gepland
GC Oude Maas en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
182
Golfclub Van Rijckevorsel, Nieuwerkerk a/d IJssel De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Gerard Jol. Nieuwerkerk a/d IJssel Golfclub Van Rijckevorsel,
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Van Rijckevorsel en de EHS De Golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
183
Rijswijkse Golfclub, Rijswijk De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Donald Steel. Op de baan zijn aanpassingen uitgevoerd door de golfbaanRijswijkse Golfclub, Rijswijk architect Alan Rijks.
PEHS bestaand of gepland
Rijswijkse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
184
Golfclub Roxenisse, Melissant De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan aangelegd onder regie van Alan Rijks. De baan is vernoemd naar de polder waarin hij gelegen is . Melissant Golfclub Roxenisse,
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Roxenisse en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
185
Wassenaarse Golfclub Rozenstein, Wassenaar De in 1984 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen Wassenaarse Golfclub Rozenstein, Wassenaar door Gerard Jol.
PEHS bestaand of gepland
Wassenaarse Golfclub Rozenstein en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
186
Golfclub Strijen, Strijen De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van Henk Kuysters.
Golfclub Strijen, Strijen
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Strijen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
187
Voorschotense Golf Club, Voorschoten De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes baan met veel waterpartijen.
Voorschotense Golf Club, Voorschoten
PEHS bestaand of geplan
Voorschotense Golf Club en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
188
Wassenaarse Golf Groendael, Wassenaar De in 2007 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontWassenaarse Golf Groenendael werp van Bruno Steensels.
PEHS bestaand of gepland
Wassenaarse Golf Groendael en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
189
Golfclub Zeegersloot, Alphen a/d Rijn De in 1984 opgerichte golfclub beschikt over een parkachtige 18 holes baan. De eerste 9 holes zijn aangelegd door golfbaan architect Frank Pennink, de Golfclub Zeegersloot, Alphen a/d Rijn uitbreiding naar 18 holes door Gerard Jol.
PEHS bestaand of gepland
Golfclub Zeegersloot en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
190
GC BurgGolf Zoetermeer, Zoetermeer De in 2002 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes baan ontworpen door Joan Dudok van Heel. Op de golfbaan zijn veel hoogteverschillen tot wel 25BurgGolf meter.Zoetermeer, Op de baan zijn 7 hoge en 11 lage holes. GC Zoetermeer
PEHS bestaand of gepland
GC BurgGolf Zoetermeer en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Bestaand Gepland Gepland, zoekgebied Status van terreinen in PEHS Natuurgebied Waternatuurgebied Ecologische verbinding Bloemdijk Schurveling Recreatiegebied Overig land Overig water
Provincie Zuid-Holland
191
De Provincie Zuid-Holland in cijfers In tabel 9 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS en is weergegeven of een golfbaan in de EHS periode (1990-2018) is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Zuid Holland: 32
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
27
Niet in EHS
84%
7
2
Wel in EHS
6%
0
3
Deels in EHS
9%
2
Tabel 9: golfbanen in de Provincie Zuid-Holland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Zuid-Holland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen ProvincieZuid-Holland Zuid-Holland Golfbanen Provincie
6%
9% 9%
NietNiet in EHS in EHS WelWel in EHS in EHS Deels in EHS Deels in EHS 85%
85%
Diagram 9 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Zuid-Holland
192
Provincie Zeeland
194
Omgevingsplan Zeeland De provincie Zeeland heeft het provinciaal beleid beschreven in het Omgevingsplan Zeeland 2006-2012. Het Omgevingsplan geeft in hoofdlijnen aan hoe Zeeland er over vijftien tot twintig jaar uit moet zien. Het Omgevingsplan beschrijft de gewenste ontwikkelingen op het gebied van ruimtelijke ordening, waterhuishouding en milieu. Tevens wordt ingegaan op landschap, wonen en natuur. Het Omgevingsplan is de opvolger van drie beleidsplannen: het Streekplan Zeeland (1997), het Waterhuishoudingsplan Samen Slim met Water (2000) en het Milieubeleidsplan Groen Licht (2000). Het Omgevingsplan is vastgesteld door Provinciale Staten van Zeeland op 30 juni 2006. EHS in de provincie Zeeland In de provincie Zeeland maakt de natuur deel uit van één van de hoofddoelstellingen van het beleid. Het natuurbeleid gaat uit van een tweesporenbenadering: het optimaal benutten van de (economische) kansen en het bieden van ruimte aan initiatiefnemers met daarbij gelijktijdig aandacht voor de versterking van de specifieke Zeeuwse omgevingskwaliteiten. De ecologische en natuurlijke kwaliteiten van Zeeland komen tot uitdrukking in de Zeeuwse Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Binnen de Zeeuwse EHS wordt onderscheid gemaakt in Natuurkerngebieden, Natuurontwikkelingsgebieden en Ecologische verbindingszones. Zeeland wil de duurzame instandhouding van de typisch Zeeuwse biodiversiteit garanderen door de inrichting van een robuuste en samenhangende EHS. De EHS-gebieden worden wettelijk beschermd en goed beheerd. Zonering moet zorgen voor goede milieucondities. Kritische soorten worden via gerichte maatregelen extra beschermd. Op locaties waar de natuurdoelen dat toelaten wordt door Zeeland ruimte geboden voor een koppeling met andere functies, zoals agrarisch natuurbeheer, waterberging en recreatief medegebruik. EHS-beleid Zeeland Voor zeer kwetsbare en waardevolle gebieden in Zeeland is sprake van een beschermingsregime. Binnen dit regime zijn nieuwe projecten, plannen of handelingen niet toegestaan op het moment dat de wezenlijke kenmerken of waarden significant worden aangetast. Zeeland maakt hierop een uitzondering als geen reële alternatieven voor handen zijn en er sprake is van een groot openbaar belang (‘nee, tenzij’-principe). Dit beschermingsregime sluit één op één aan bij het afwegingskader in de Rijksnota Ruimte. Wordt een project toch binnen de EHS toegestaan, dan blijft de nationale en internationale wetgeving, zoals de Natuurbeschermingswet en Flora- en faunawet, onverhoopt van toepassing. Schade binnen de EHS moet zoveel mogelijk worden beperkt. Indien toch schade ontstaat moet die worden gecompenseerd. Het compensatiebeginsel is in Zeeland daarbij van toepassing
Provincie Zeeland
195
op natuurgebieden en gebieden van ecologische betekenis en op bossen en landschappelijke beplantingen vallend onder de Boswet. Golfbanen in de Provincie Zeeland In de provincie Zeeland liggen 6 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
196
Golfvereniging De Brugse Vaart, Oostburg De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes parkachtige golfGolfvereniging De Brugse Vaart, Oostburg baan ontworpen door Bram de Vos en Ron Kirby.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golfvereniging De Brugse Vaart De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Zeeland
197
Domburgsche Golfclub, Domburg De in 1914 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes duinbaan ontworpen door E.C.Warren. De bomkraters uit de WOII zijn ingericht als grasbunkers.
Domburgsche Golfclub, Domburg
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Domburgsche Golfclub en de EHS De golfbaan ligt in de EHS en wordt op de plankaart weergegeven als bestaande natuur, met aankooptitel.
198
Goese Golf Club, Goes De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes poldergolfbaan naar ontwerp van Donald Steel.
Goese Golf Club, Goes
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Goese Golf Club en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Zeeland
199
Golfclub Grevelingenhout, Bruinisse De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Donald Harradine. De baan is 52 hectare groot en bestaat uit bossen en landerijen. Golfclub Grevelingenhout, Bruinisse
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golfclub Grevelingenhout en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
200
Golfvereniging Reymerswael, Rilland-Bath De golfclub beschikt over een 18 holes poldergolfbaan ontworpen door Joan Golfvereniging Reymerswael, Rilland Bath Dudok van Heel (9 holes) en Alan Rijks (9 holes).
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golfvereniging Reymerswael en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Zeeland
201
Golfvereniging ‘De Woeste Kop’, Axel De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan aangelegd Golfvereniging 'De Woeste Kop', Axel naar ontwerp van Eric Paneels en J.W. Bosch.
Ecologische Hoofdstuctuur Contour golfbaan
Golfvereniging ‘De Woeste Kop’ De golfbaan ligt niet in de EHS
202
De Provincie Zeeland in cijfers In tabel 10 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS en is weergegeven of een golfbaan in de EHS periode (1990-2018) is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Zeeland: 6
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
5
Niet in EHS
83%
1
1
Wel in EHS
17%
0
0
Deels in EHS
0%
0
Tabel 10: golfbanen in de Provincie Zeeland
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Zeeland ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen ProvincieZeeland Zeeland Golfbanen Provincie
17% 17%
0% 0%
Niet Niet in EHS in EHS Wel Wel in EHS in EHS Deels in EHS Deels in EHS 83%
83%
Diagram 10: golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Zeeland
Provincie Zeeland
203
204
Provincie Noord-Brabant
206
Interim Structuurvisie Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) op 1 juli 2008 werkt de provincie Noord-Brabant met de Interim Structuurvisie Brabant in Ontwikkeling. De hoofdlijnen van het beleid zoals weergegeven in deze Interim Structuurvisie komen grotendeels overeen met het beleid uit het Streekplan 2002. In de structuurvisie geeft de provincie het beleid in hoofdlijnen weer voor de periode tot 2020. De opgestelde Structuurvisie werkt volgens de lagenbenadering en gaat uit van drie lagen: • • •
eerste laag: water, bodem, natuur, landschap en cultuurhistorie; tweede laag: infrastructuur weg-, spoor en waterverbindingen; derde laag: occupatie: wonen, werken, landbouw en recreatie.
Het provinciale natuurbeleid valt binnen de kaders van de onderste laag en is vastgelegd in het Natuur- en Landschapsoffensief Brabant 2002-2012 (2002). Het beleid is gericht op drie perspectieven voor natuur: • grootse natuur (het samenhangende netwerk van natuurgebieden en ecologische verbindingen); • landelijke natuur (de natuurwaarden van het agrarisch en recreatief buitengebied); • natuur in relatie met de stedelijke omgeving (het groen dichtbij de stad). EHS in de provincie Noord-Brabant Om de natuur voldoende ontwikkelingsruimte te bieden heeft NoordBrabant de Groene Hoofdstructuur (GHS) ontwikkeld. De GHS bestaat uit een samenhangend netwerk van waardevolle bos- natuur- en landbouwgebieden. De GHS wordt onderverdeeld in GHS-natuur en GHS-landbouw. De ecologische hoofdstructuur valt samen met GHS-natuur. Binnen de hele GHS (natuur en landbouw) wil de provincie aanwezige natuurwaarden behouden en potentiële ontwikkelen. Om dat te garanderen is een planologische basisbescherming geformuleerd. Naast de GHS heeft de provincie ook de Agrarische Hoofdstructuur (AHS) uitgewerkt. Hier is een onderverdeling gemaakt in AHS-landbouw en AHSlandschap. In AHS landbouw zet de provincie in op de ontwikkeling van economisch rendabele agrarische bedrijven. In AHS-landschap is ook ruimte voor natuur en landschappelijke kwaliteit. Op de provinciale Natuurgebiedsplankaart onderscheidt de provincie NoordBrabant reservaatgebied, bestaand of gepland bos en natuurgebied. Al deze gebieden maken deel uit van de Groene Hoofdstructuur (GHS) EHS-beleid Noord-Brabant Als in Noord-Brabant een nieuwe golfbaan wordt aangelegd of uitgebreid moeten, zowel in de AHS als GHS, compenserende maatregelen worden Provincie Noord-Brabant
207
genomen. Plannen voor nieuwe golfbanen of uitbreidingen worden getoetst aan de hand van een Milieu Effect Rapportage (MER) of, wanneer dit wettelijk niet vereist is, aan een vergelijkbaar onderzoeksrapport. Golfbanen in de provincie Noord-Brabant In de Noord-Provincie Brabant liggen 34 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
208
Golfvereniging Albatross, Prinsenbeek De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen door Alan Rijks. De golfbaan is aangelegd op voormalig landgoed Bosdal.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfvereniging Albatross en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Noord-Brabant
209
Golfpark Almkreek, Almkerk
De in 1995 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. De baan Golfpark Almkreek,Almkerk
is ontworpen door golfbaan architect Alan Rijks, landschapsarchitect Loes Lymbach en Almgoed B.V. In het ontwerp zijn hoogteverschillen aangebracht en waterpartijen aangelegd.
Golfpark Almkreek en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
210
Vereniging Golfclub Landgoed Bergvliet, Oosterhout De in 2005 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Gerard Jol en Michiel van der Vaart.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan Vereniging Golfclub Landgoed Bergvliet en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
211
Best Golf & Country Club, Best De in 1988 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Joan Dudok van Heel.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Best Golf & Country Club en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
212
Golf Club Bois le Duc, Den Bosch De in 1996 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan van Eschauzier & Thate.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf Club Bois le Duc en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Noord-Brabant
213
Brabant Golf, Rijen De in 1989 opgerichte golfclub beschikt over een 6 holes parkachtige golfbaan.
Ecologische Hoofdstructuur
Contour golfbaan
Brabant Golf en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
214
Golfclub de Dommel, St. Michielsgestel De in 1928 opgerichte golfclub beschikt over een 12 holes golfbaan ontworpen door Harry S. Colt. De golfclub heeft plannen om de baan uit te breiden naar een 18 holes golfbaan.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub de Dommel en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
215
Golfclub Efteling, Kaatsheuvel De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan. Het eerste ontwerp van de Britse baan-architect Donald Steel dateert van 1986/87. Met hulp van architect Wilco Meeuwis en de Vlinderstichting kregen de plannen voor de baan en het clubhuis een definitieve vorm. Sinds 1998 is de golfclub in het bezit van een Committed to green certificaat.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Efteling en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als gepland bos- of natuurgebied.
216
Eindhovensche Golf, Valkenswaard De in 1930 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Harry S. Colt. In het ontwerp is een natuurlijk ven opgenomen.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Eindhovensche Golf en de EHS De golfbaan ligt in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
217
GC BurgGolf Gendersteyn, Veldhoven De in 1994 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan ontworpen door Alan Rijks. De golfclub maakt sinds 2004 deel uit van de 9 Burggolf banen die Nederland rijk is.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
GC BurgGolf Gendersteyn en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
218
Golfclub de Gulbergen, Mierlo De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Hans Hertzberger en Donald Steel. De golfbaan ligt op landgoed de Gulbergen. De baan is aangelegd op een voormalige vuilstort.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub de Gulbergen en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
219
Golfpark De Haenen, Teteringen De in 2008 opgerichte golfclub beschikte tot 2007 over een 9 holes golfbaan. Momenteel wordt, naar ontwerp van Gerard Jol, een uitbreiding tot 18 holes gerealiseerd. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfpark De Haenen en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
220
Golfclub BurgGolf Haverleij, Den Bosch De in 2002 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Donald Steel. De baan maakt deel uit van plan ‘Haverelij’ waarbij 1000 woningen worden gebouwd in de vorm van moderne kastelen en een slot, die om en tussen de holes gelegen zijn.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub BurgGolf Haverleij en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Noord-Brabant
221
Leender Golfclub Haviksoord, Leende De in 1977 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar eigen ontwerp. Op het terrein liggen enkele vennen, het vennengebied mag niet betreden worden.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Leender Golfclub Haviksoord en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
222
Golfvereniging De Hooge Vorssel, Nistelrode De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Paul Rolin.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfvereniging De Hooge Vorssel en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
223
Golfclub De Kurenpolder, Hank De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan is aangelegd in recreatiepark de Kurenpolder naar ontwerp van Alan Rijks.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub De Kurenpolder en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
224
Golfclub Midden-Brabant, Esbeek De in 1995 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Alan Rijks. De baan ligt binnen de grenzen van landgoed de Utrecht en heeft 100 jaar oude bossen.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Midden-Brabant en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
225
Golfbaan Landgoed Nieuwkerk, Goirle De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een baan ontworpen door golfbaanarchitect Martin Hawtree. Hawtree is een geslacht dat drie generaties golfbaanarchitecten heeft opgeleverd. Martin is de jongste uit de generatie.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfbaan Landgoed Nieuwkerk en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de Noordprovincie Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
226
MOP Golfvereniging ‘Ons Buiten’, Vught De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen door Hans Hertzberger. Hertzberger werkt regelmatig samen met Donald Steel. Het ontwerp van Ons Buiten is een ontwerp van Hans Hertzberger alleen.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
MOP Golfvereniging ‘Ons Buiten’ en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Noord-Brabant
227
Oosterhoutse Golfclub, Oosterhout De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Joan Dudok van Heel.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Oosterhoutse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
228
Helmondse Golfclub ‘Overbrug’, Helmond De in 1981 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan is aangelegd door Hans Hertzberger en ligt aan de rand van een natuurkerngebied en de Schevelingse loop.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Helmondse Golfclub ‘Overbrug’ en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
229
Golfclub Princenbosch, Molenschot De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan ontworpen door Alan Rijks. De golfbaan dankt zijn naam aan het aangrenzende, 700 hectare grote, natuurgebied Princenbosch.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Princenbosch en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
230
Golfclub Prise d’Eau, Tilburg De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan gelegen op 84 hectare. De baan is ontworpen door Ronald Fream en bevat drie grote waterpartijen.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Prise d’Eau en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
231
Golfclub Riel, Geldrop De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De baan maakt deel uit van sportpark de Bronzenwei.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Riel en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
232
Golfclub Rosmalen, Rosmalen De in 1992 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De golfbaan maakt deel uit van sportpark Maliskamp. Enkele banen zijn uitgezet over de hockeyvelden.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Rosmalen en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
233
Golfclub ‘de Schoot’, St. Oedenrode De in 1973 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van Joan Dudok van Heel.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub ‘de Schoot’ en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
234
Golfclub Son, Son De in 1990 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan uitgezet over en rondom sportvelden.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Son en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Noord-Brabant
235
Vereniging Golfbaan de Stok, Roosendaal De in 2002 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp van de Belgische golfbaanarchitect Bruno Steensels.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Vereniging Golfbaan de Stok en de EHS. De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
236
Golf & Country Club De Tongelreep, Eindhoven De in 1984 opgerichte golfclub beschikt over een parkachtige 9 holes golfbaan naar ontwerp van Jos van Rooy. Latere aanpassingen zijn verzorgd door Alan Rijks.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf & Country Club De Tongelreep en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
237
Noord-Brabantse Golfclub ‘Toxandria’, Molenschot De in 1928 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van J.F. Morisson. In 1984 werd de baan uitgebreid en werden enkele holes aangepast. De werkzaamheden, in 1984, werden uitgevoerd naar idee van baanarchitect Joan Dudok van Heel.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Noord-Brabantse Golfclub ‘Toxandria’ en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
238
ď€ ď€
De Valkenswaardse Golfclub, Valkenswaard De in 1992 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan uitgezet over enkele sportvelden.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
De Valkenswaardse Golfclub en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
239
Golfvereniging Vossenhole, Tilburg De in 1992 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan ontworpen door Marcel Voskens. De baan wordt mogelijk in 2009 gesloten in verband met een nieuwbouwproject. Indien het nieuwbouw project doorgang vindt zal er een nieuwe 9 holes golfbaan worden aangelegd te Dongen. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfvereniging Vossenhole en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
240
Golfclub Welschap, Eindhoven De in 1993 opgerichte golfclub beschikt sinds 2002 over een 18 holes golfbaan. De golfbaan is aangelegd door Joan Dudok van Heel. Op de baan wisselen parken, bossen en open stukken elkaar af.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Welschap en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
Provincie Noord-Brabant
241
Golfclub Wouwse plantage, Bergen op Zoom De in 1993 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door drie verschillende architecten. De eerste 9 holes werden in 1979 ontworpen door Frank Pennink de uitbreidingen werden verzorgd door Paul Rolin en Ken Moodie. De golfbaan ligt aan de rand van het landgoed de Wouwse plantage.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Wouwse plantage en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in de structuurvisie van de provincie Noord-Brabant omschreven als bestaand bos- of natuurgebied.
242
De Provincie Noord-Brabant in cijfers In tabel 11 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Noord-Brabant: 34
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
11
Niet in EHS
32%
7
0
Wel in EHS
0%
0
Deels in EHS
68%
13
23
Tabel 11 : golfbanen in de Provincie Noord-Brabant
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Noord-Brabant ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Brabant Noord-Brabant
32% Niet in EHS Wel in EHS 68%
0%
Deels in EHS
Diagram 11 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Noord-Brabant
Provincie Noord-Brabant
243
244
Provincie Limburg
246
Provinciaal Omgevingplan Limburg De provincie Limburg werkt met het Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2006 (POL2006). Het POL2006 is een overkoepelend document dat fungeert als een Streekplan, Provinciaal Waterhuishoudingplan, Provinciaal Milieubeleidsplan en, in hoofdlijnen, een Provinciaal Verkeers- en Vervoersplan. In het POL2006 worden ook het Economisch Beleidskader en Welzijnsplan in hoofdlijnen beschreven. POL2006 kan beschouwd worden als een Structuurvisie die op grond van de wetsvoorstellen voor nieuwe ruimtelijke wetgeving (en mogelijk ook op grond van nieuwe milieu en waterwetgeving) in de toekomst door provincies opgesteld moet worden. Het POL2006 is op 22 september 2006 door Provinciale Staten vastgesteld. EHS in de provincie Limburg In het Provinciaal Omgevingsplan is één hoofdstuk gewijd aan de Limburgse natuur. In het Omgevingsplan stelt de provincie als doel de huidige verscheidenheid aan plant en diersoorten te behouden en de afnemende biodiversiteit vanaf 2010 om te buigen. De EHS in de provincie Limburg maakt deel uit van de internationale EHS, de Pan-Europese Ecologische Hoofdstructuur. In de Limburgse EHS staat de realisatie van 14.000 ha nieuwe natuur gepland. Eind 2005 is daarvan ongeveer 4.000 ha gerealiseerd. Beheer en eigendom is overgedragen aan 3 natuurorganisaties. Daarnaast is 200 ha nieuwe natuur gerealiseerd via particulier natuurbeheer. De realisatie van de resterende hectares zal tussen nu en 2018 voor 50% via particulier natuurbeheer en 50% via verwerving plaatsvinden. Parallel aan het via particulieren- en verweving aanleggen van nieuwe natuur wil Limburg de EHS met 6.405 ha beheersgebieden versterken door middel van subsidies vanuit de Provinciale Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer (PSAN). Naast de EHS werkt de provincie Limburg aan de realisatie van de Provinciale Ontwikkelingszone Groen (POG). De POG heeft een oppervlakte van 29.000 ha en omvat een belangrijk deel van de noodzakelijke ecologische verbindingszones. Op de Groene Waarden-plankaart van de provincie Limburg wordt onderscheid gemaakt in Bos en natuurgebieden, Nieuwe natuurgebieden, Beheersgebieden, Ecologisch water, Habitat-, Vogelrichtlijn- en Natuurbeschermingswetgebieden en Overige functies. Binnen ‘Bos en natuurgebieden’ vallen de belangrijkste bos- en natuurgebieden van Limburg. Daarnaast zijn ook een beperkt aantal ecologisch kwetsbare landbouwenclaves opgenomen. De provincie streeft ernaar de natuurwaarden in al deze gebieden te versterken. Voor de landbouwenclaves worden daarbij ook middelen uit de POG ingezet.
Provincie Limburg
247
Alle Nieuwe natuurgebieden zijn onderdeel van de EHS. Ze worden in de Stimuleringsplannen Natuur- Bos- en Landschap als Nieuwe Natuur begrensd. Op basis daarvan komen de Nieuwe natuurgebieden in aanmerking voor beheerssubsidie vanuit de Provinciale Subsidieregeling Natuurbeheer (PSN). Beheersgebieden zijn in de Stimuleringsplannen Natuur- Bos- en Landschap begrensd. Op basis van de begrenzing komen ze in aanmerking voor subsidiëring vanuit de Provinciale Subsidieregeling Agrarisch Natuurbeheer (PSAN). Ecologisch water betreft waterecosystemen met ecologische waarden. Dit in tegenstelling tot water met een recreatieve functie. Bij Ecologisch water ligt het accent op het behoud van natuurwaarden en versterking van de natuurfunctie. De Vogelrichtlijn-, Habitatrichtlijn- en Natuurbeschermingswetgebieden zijn in Limburg onderdeel van de EHS. In deze gebieden is beheer en gebruik afgestemd op de instandhoudingdoelen. Binnen Overige functies vallen een beperkt aantal ecologisch kwetsbaar gebieden die niet bestaan uit bos, natuur, nieuwe natuur of beheersgebied. Deze voor de natuur in Limburg belangrijke gebieden liggen op de Groene Waarden-plankaart binnen de EHS. EHS-beleid Limburg De provincie Limburg maakt onderscheid in twee soorten beleid: beleid voor gronden binnen de POG en beleid voor gronden binnen de EHS. POG beleid Binnen de POG geldt een ontwikkelingsgerichte basisbescherming. Behoud en ontwikkeling van natuur- en landschapswaarden zijn richtinggevend voor het beoordelen van nieuwe ontwikkelingen. Uitgangspunt is dat nieuwe ontwikkelingen moeten leiden tot een kwalitatieve en kwantitatieve versterking van de ecologische structuur. Voor de borging van de kwaliteit ten aanzien van rode ontwikkelingen is een belangrijke rol weggelegd voor de Kwaliteitscommissie. In het kader van de POL-aanvulling is het contourenbeleid in juni 2005 voor Limburg vastgesteld. De Kwaliteitscommissie geeft daarbij aan dat indien de wezenlijke kenmerken en waarden van bestaande en gerealiseerde bos-, natuur- en landschapswaarden in POG worden aangetast de provinciale beleidsregel gericht op mitigatie en compensatie natuurwaarden van toepassing zijn. EHS-beleid De bescherming van de wezenlijke kenmerken en waarden in de EHS vindt plaats door toepassing van een specifiek afwegingskader: het ‘nee, tenzij’regime. Binnen de EHS zijn nieuwe plannen, projecten of handelingen niet toegestaan indien deze de wezenlijke kenmerken of waarden van het gebied significant aantasten. Alleen bij groot maatschappelijk belang en het ontbreken van reële alternatieven zal per geval beoordeeld worden of het belang van de activiteit opweegt tegen het belang van de te beschermen waarden. Als een dergelijke activiteit wordt toegestaan moet compensatie plaatsvinden conform de Provinciale beleidsregel mitigatie en compensatie natuurwaarden. Uitgangspunt hierbij is dat schade door mitigerende maatregelen zoveel mogelijk wordt
248
beperkt. Resterende schade moet altijd worden gecompenseerd. Soms is het voor de ontwikkeling van projecten noodzakelijk de EHS te herbegrenzen. Daarbij wordt de saldobenadering toegepast. Binnen Limburg is het mogelijk om dergelijk maatwerk te leveren. Het (her)begrenzen van de EHS en het toepassen van de EHS saldobenadering (na vaststelling van het nieuwe rijkskader) is een afwijkingsbevoegdheid van Gedeputeerde Staten. Toepassing van herbegrenzing en saldobenadering moet altijd leiden tot een kwalitatieve en kwantitatieve versterking van de EHS in het betreffende gebied. Voor onderdelen van de EHS die tevens zijn aangemeld in het kader van de Vogel-en Habitatrichtlijnen zal Limburg in overleg met Rijk en Europese Commissie bepalen onder welke voorwaarden maatwerk geboden kan worden. Golfbanen in de Provincie Limburg In de provincie Limburg liggen 17 bij de Nederlandse Golf Federatie (NGF) aangesloten golfbanen. Op de volgende pagina’s worden de resultaten van het EHS-onderzoek per golfbaan gepresenteerd.
Provincie Limburg
249
Golfclub Het Rijk van Margraten, Cadier en Keer. De golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Alan Rijks. De baan is in 2006 geopend onder de naam het Rijk van Margraten en was voorheen bekend als Backerbos.
Golfclub Het Rijk van Margraten, Cadier en keer
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Het Rijk van Margraten en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS.
250
Golfclub Bleijenbeek, Afferden De in 2005 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van golfbaanarchitect Gerard Jol. Golfclub Bleijenbeek, Afferden Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Bleijenbeek en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS.
Provincie Limburg
251
Golfclub Brunssummerheide, Brunssum De in 1985 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan. Aan het ontwerp van de golfbaan hebben drie verschillende architecten gewerkt Paul Rolin, Joan Dudok van Heel en Bruno Steensels. Golfclub Brunssummerheide, Brunssum Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Brunsummerheide en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS (Bos- of natuurgebied) en deels in de POG.
252
Golf- en Country Club Crossmoor, Weert De in 1986 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen Golf- en Country Club Crossmoor, Weert door Joan Dudok van Heel. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf- en Country Club Crossmoor en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Limburg
253
Golfclub Echt-Susteren, Susteren De in 2006 opgerichte club beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp Golfclub Echt-Susteren, Susteren van Hans Pech.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Echt-Susteren en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
254
Golf- en Countryclub Geijsteren, Geijsteren De in 1974 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Frank Pennink en Donald Steel. De baan is opgericht op initiatief van de Stichting openluchtrecreatie Noord-Limburg. Golfen Countryclub Geijsteren, Geijsteren
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf- en Countryclub Geijsteren en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Limburg
255
Golfvereniging Golfhorst, Horst America De in 2002 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan aangelegd bij nationaal park de Grote Peel. De golfbaan is aangelegd door de golfbaanarchitect Alan Golfhorst, Rijks en Eschauzier & Thate. Golfvereniging Horst/America Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfvereniging Golfhorst en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
256
Golf en Country Club Herkenbosch, Herkenbosch De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan ontworpen door Joan Dudok van Heel en Bruno Steensels. De baan kan worden omschreGolf- en Country Club Herkenbosch, Herkenbosch ven als bosbaan.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf en Country Club Herkenbosch en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Limburg
257
Golf en Country Club Hoenshuis, Voerendaal De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan naar ontwerp van Baron P. Rolin. Het clubhuis is gevestigd in een carré boerderij uit de 14e eeuw.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golf en Country Club Hoenshuis en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de provinciale groene plankaart beschreven als nieuw natuurgebied.
258
Golfclub Hoog- Vaals, Vaals De in 2003 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan.
Golfclub Hoog Vaals, Vaals
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Hoog-Vaals en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS.
Provincie Limburg
259
Golfclub Maastricht, Maastricht De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 27 holes golfbaan naar ontwerp van Gaunt & Marnoch. De golfbaan is gelegen op de Dousberg en is 70 hectare groot. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Maastricht en de EHS De Golfbaan ligt niet in de EHS.
260
Golfclub Meerssen, Bunde De in 1987 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan.
Golfclub Meersen, Bunde
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Meerssen en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De golfbaan maakt wel deel uit van de provinciale ontwikkelingszone groen.
Provincie Limburg
261
De Peelse Golf, Evertsoord- Sevenum De in 1991 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan gelegen op 55 ha. Op de door Alan Rijks ontworpen baan ligt drie hectare aan waterparDe Peelse Golf, Evertsoord - Sevenum tijen. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
De Peelse Golf en de EHS De golfbaan ligt niet in de EHS. De golfbaan maakt wel deel uit van de provinciale ontwikkelingszone groen.
262
Golfclub Roobeek, Wellerloi De in 1997 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan gelegen in de omgeving van het 900 hectare grote landgoed de Hamert. Golfclub Roobeek, Wellerlooi Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Roobeek en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt in het provinciaal omgevingsplan omschreven als Bos- of natuurgebied & Speciale beschermingszone Vogel- en Habitatrichtlijn.
Provincie Limburg
263
Golfclub Slottermolen, Grubbenvorst De in 1996 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan. De baan is vernoemd naar de voormalige middenslag-watermolen gelegen tussen de molenvijver en de Everlose beek.
Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Slottermolen en de EHS De golfbaan maakt geen deel uit van de EHS. De golfbaan ligt wel in de provinciale ontwikkelingszone groen.
264
Golfclub Land van Thorn, Hunsel De in 2007 opgerichte golfclub beschikt over een 9 holes golfbaan naar ontwerp Land van golfbaanarchitect Frank Pont. Golfclub van Thorn, Hunsel Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
Golfclub Land van Thorn en de EHS De golfclub ligt deels in de EHS
Provincie Limburg
265
De Zuid Limburgse Golf en Country Club, Mechelen De in 1956 opgerichte golfclub beschikt over een 18 holes golfbaan en is aangelegd in natuurgebied Schweiberger- en Kruisbos. De golfclub huurt hier 54 hectare grond van Staatsbosbeheer. Aan de golfbaan hebben drie architecten De Zuid Limburgse Golf en Country Club, Mechelen gewerkt: Fred Hawtree, Paul Rolin en Wiel Snelder. Ecologische Hoofdstructuur Contour golfbaan
De Zuid Limburgse Golf en Country Club en de EHS De golfbaan ligt deels in de EHS en wordt op de provinciale groene plankaart omschreven als bos- of natuurgebied.
266
De Provincie Limburg in cijfers In tabel 12 zijn de golfbanen ingedeeld op basis van hun ligging in de EHS. Tevens wordt aangegeven of een golfbaan na 1990 (vaststelling EHS-contour in Nederland) binnen de EHS is aangelegd. Totaal aantal NGF aangesloten golfbanen in de Provincie Limburg :17
Golfbanen
Percentage
Aanleg in EHS periode 1990-2018
10
Niet in EHS
59%
7
0
Wel in EHS
0%
0
7
Deels in EHS
41%
4
Tabel 12 : golfbanen in de Provincie Limburg
In onderstaand diagram wordt de ligging van de golfbanen in Limburg ten opzichte van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) gevisualiseerd. Daarbij worden de volgende mogelijkheden onderscheiden: een golfbaan ligt in zijn geheel binnen de EHS, een golfbaan ligt gedeeltelijk binnen de EHS of een golfbaan ligt niet in de EHS. Golfbanen Provincie Limburg
41%
Niet in EHS Wel in EHS 59%
Deels in EHS
0%
Diagram 12 : golfbanen en de ecologische hoofdstructuur in de Provincie Limburg
Provincie Limburg
267
268
Nederland
270
Plannen Het Nederlandse rijksbeleid vindt zijn uitwerking in drie beleidsonderwerpen: • • •
Gebiedsbescherming Soortenbescherming Biodiversiteit
De drie beleidsonderwerpen vinden hun uitwerking in de plannen van lagere overheden. Op provinciaal niveau is de ruimtelijke inrichting vastgelegd in Streekplannen, op gemeentelijk niveau wordt het ruimtelijk beleid vormgegeven in Bestemmingsplannen. Voor dit onderzoek is de ‘EHS inrichting’ van Nederland bekeken op provinciaal niveau en zijn de streekplannen van de 12 Nederlandse provincies geraadpleegd. Golfbanen in Nederland In Nederland liggen in totaal 189 bij de NGF aangesloten golfbanen. Deze banen liggen verspreid over 12 provincies. In Nederland is sprake van golfbaan concentraties in de provincies Brabant, Zuid-Holland, Noord Holland en Gelderland. Deze 4 provincies tezamen zijn goed voor een ruime 60 procent van het NGF golfbanen bestand Provincie
Golfbanen NGF
Niet in EHS
Wel in EHS
Deels in EHS
Utrecht
14
4
7
3
Gelderland
22
6
9
7
Friesland
7
3
3
1
Groningen
3
3
0
0
Zuid Holland
32
26
3
3
Noord Holland
30
19
3
8
Overijssel
10
5
0
5
Flevoland
6
3
1
2
Noord-Brabant
34
11
0
23
Limburg
17
10
0
7
Zeeland
6
5
1
0
Drenthe
8
5
0
3
Totaal
189
100
27
62
Tabel 13: Overzicht NGF golfbanen en de EHS
In tabel 13 is en totaaloverzicht weergegeven van alle NGF aangesloten golfbanen en hun ligging ten opzichte van de EHS.
271
In onderstaand diagram worden doormiddel van percentages de ligging van de NGF golfbanen ten opzichte van de ecologische hoofdstructuur gevisualiseerd. Golfbanen Nederland totaal overzicht
33%
Niet in EHS 53%
Wel in EHS Deels in EHS
14%
Diagram 13: Landelijke situatie NGF golfbanen en de EHS
De NGF golfbanen kunnen in het kader van dit onderzoek worden opgedeeld in 2 groepen golfbanen: 1. In 1990 aangewezen golfbanen als zijnde EHS gebied 2. Golfbanen aangelegd in de EHS na 1990. Sinds 1990 zijn in Nederland 85 NGF aangesloten golfbanen aangelegd. 104 golfbanen stammen uit de periode van voor 1990. De indeling van deze twee groepen ten opzichte van de EHS is gevisualiseerd in de volgende diagrammen. Banen EHS periode Banen voor voor EHS periode voor voor 19901990
30%
30%
in de EHS Niet in Niet de EHS 53%
53%
54%
17%
in de EHS Wel in Wel de EHS Deels in de EHS Deels in de EHS
17% 16%
Diagram 14: NGF golfbanen en de EHS voor 1990 Banen in EHS periode 1990 heden
36% 37%
52%
52%
Niet in de EHS Wel in de EHS Deels in de EHS
12%
11%
Diagram 15: NGF golfbanen en de EHS vanaf 1990 tot heden 272
Conclusie
273
274
Hieronder worden de conclusies van het onderzoek naar de ligging van de 189 Nederlandse NGF aangesloten golfterreinen ten opzichte van de ecologische hoofdstructuur op het niveau van Nederland gepresenteerd. De conclusies met betrekking tot de situering van golfbanen ten opzichte van de EHS luiden als volgt: • Van de 189 onderzochte NGF golfbanen ligt 14% in de EHS, 33% deels in de EHS en valt 53% buiten de EHS; • Van 104 in 1990 in Nederland aanwezige golfbanen liggen 17 banen geheel binnen de EHS en 31 banen deels in de EHS. De overige 56 golfbanen zijn in 1990 niet in de EHS-contour opgenomen; • Van de 85 golfbanen die na 1990 zijn gerealiseerd liggen 10 golfbanen geheel binnen de EHS en 31 deels in de EHS. De overige 44 vallen buiten de contouren van de EHS; • Van de 10 binnen de EHS, na 1990, gerealiseerde banen liggen er 4 in Gelderland (de Scherpenbergh, de Heelsumse, Welderen en Ontwikkelings- en ontspanningsvereniging de Nederlandse Bank), 2 in Utrecht (de Lage Vuursche en Soestduinen), 2 in Friesland (Ameland, Gaasterland), 1 in Noord-Holland (Houtrak) en 1 in Flevoland (Golfresidentie Dronten). De conclusies met betrekking tot het provinciale beleid ten aanzien van aanleg van nieuwe golfbanen en uitbreiding van bestaande golfbanen binnen de EHS contour luiden als volgt: • Door een groot deel van de provincies is in de daartoe bestemde plannen opgenomen dat ruimtelijke ingrepen binnen de EHS niet zijn toegestaan als de wezenlijke kenmerken of waarden significant worden aangetast. Uitzonderingen kunnen worden gemaakt indien het gaat om ingrepen van zwaarwegend maatschappelijk belang. Tevens mogen geen alternatieve locaties aanwezig zijn. Wordt een project binnen de EHS toegestaan dan dient de schade te worden gecompenseerd. Dit geldt voor de provincies Drenthe, Flevoland, Friesland, Gelderland, Groningen, Limburg, Overijssel, Zeeland en deels Zuid-Holland (Oost en West); • De provincies Groningen en Limburg hanteren naast bovenstaand beleid ook instrumenten die wat meer op maatwerk zijn gericht; • In Noord-Brabant wordt aanleg of uitbreiding van een nieuwe golfbaan getoetst aan de hand van een Milieu Effect Rapportage of een vergelijkbaar onderzoeksrapport. In het geval van uitbreiding of aanleg van een golfbaan in de EHS dienen compenserende maatregelen te worden genomen; • Noord-Holland Noord geeft enerzijds aan terughoudend te zijn m.b.t. tot de ontwikkelingen van nieuwe golfbanen en deze met name in de omgeving van stedelijke gebieden toe te staan. Bovendien geeft ze in zijn algemeenheid aan positief kritisch mee te willen denken op het moment dat de golfbaan een meerwaarde heeft en bijdraagt aan versterking van de toeristische recreatieve structuur. Noord-Holland Zuid geeft aan een gedragslijn te volgen waarbij er afweging wordt gemaakt omtrent de aard en omvang
275
van de ingreep en de waarde van het gebied. Compenserende maatregelen worden in Noord Holland geëist; • Utrecht onderscheidt verschillende categorieën landelijk gebied. In die categorieën landelijk gebied waar de nadruk het zwaarst op natuur ligt is de aanleg van een golfbaan binnen de EHS niet mogelijk. In de andere categorieën wordt dit niet uitgesloten. Randvoorwaarde is dat een aanleg van een nieuwe baan altijd grote maatschappelijke voordelen op het gebied van natuur, landschap, cultuurhistorie en recreatie moet opleveren. Golfbanen worden bij voorkeur aangelegd in de nabijheid van de stedelijke omgeving direct in de nabijheid van de vraag; • In Zuid-Holland zijn de streekplannen in vier regio’s opgedeeld. Voor ZuidHolland Oost en Zuid-Holland West zie hierboven. Zuid-Holland Zuid en Zuid-Holland Rijnmond zijn minder duidelijk hierin.
276
277
Literatuurlijst Internet Provincie Drenthe http://www.provincie.drenthe.nl/thema/wonen_en_ruimte/diversen/provinciaal/ http://www.drenthe.info/kaarten/website/fmc2/ehs.html http://www.drenthe.info/risi/website/fmc2/ehs.html Provincie flevoland http://www.omgevingsplan.flevoland.nl/kaart.aspx http://www.omgevingsplan.flevoland.nl/kaart.aspx Provincie Friesland http://www.fryslan.nl/sjablonen/1/infotype/webpage/view.asp?objectID=19753 http://www.fryslan.nl/html-ned/streekplan2007/streekplan/kaarten2.htm Provincie Gelderland http://geodata2.prv.gelderland.nl/apps/groengelderland/?kaartnaam=Kernkwaliteiten EHS Provincie Groningen http://www.provinciegroningen.nl/groningeningebieden/pop2en3/?view=Standard http://www.provinciegroningen.nl/informatiebalie/publicaties/plankaartenpop2.pdf Provincie Limburg http://portal.prvlimburg.nl/geo_dataportaal/viewer.do http://portal.prvlimburg.nl/poldigitaal/?maintopic=6106&template=downloads-readmore.div.jspx http://portal.prvlimburg.nl/poldigitaal/?segment=643&template=segment.div. jspx&home= http://portal.prvlimburg.nl/poldigitaal/afbeeldingen/8029 Provincie Noord- Brabant http://atlas.brabant.nl/ehs/ehs.html http://www.brabant.nl/Wonen/Bouwen/Uitwerkingsplannen.aspx Provincie Noord- Holland http://www.noordholland.nl/thema/recreatie_en_natuur/Inrichting_natuur/Natuurgebiedsplannen/OverzichtskaartNoordHolland.asp?thema=recreatie+en+natuur&Compone ntID=74982&SourcePageID=56976 http://www.noord-holland.nl/bestanden/roms/streekplannhn/index.htm http://www.noord-holland.nl/bestanden/roms/streekplanNHZ/index.htm Provincie Overijssel http://gisopenbaar.overijssel.nl/website/pdfviewer/06295239/index.htm http://provincie.overijssel.nl/contents/pages/3496/streekplan_overijssel_20001.pdf Provincie Utrecht http://geocement.esrinl.com/natuurbeleid/natuurbeleid.html http://www.provincieutrecht.nl/prvutr/internet/ruimtelijk.nsf/all/Streekplan%201.0?open document Provincie Zuid- Holland http://www.zuid-holland.nl/overzicht_regios.htm http://geo.zuid-holland.nl/geo-loket/kaart_pehs.html
278
Provincie Zeeland http://zldims.zeeland.nl/geoweb/Map.aspx?Hoofdgroep=Natuurgebiedsplan http://kreeft.zeeland.nl/zeesterdoc/ZBI-O/ZEE/ZEE0/6009/600988_1.pdf http://kreeft.zeeland.nl/zeesterdoc/ZBI-O/ZEE/ZEE0/6009/600988_1.pdf?lng=nl Overzicht golfbanen http://www.equipegolf.nl/ Zoekmachine EHS, Natura 2000 e.d http://www.synbiosys.alterra.nl/natura2000/googlemapszoek.aspx
Boeken Provinciaal golfbeleid in Nederland (2003), uitgave van de Grontmij Golf in Nederland (2006), Uitgeverij Equipe Amsterdam
279
280
280