Folder do wystaw

Aurélien Froment / Krzysztof Pijarski.

Moiré Tekst i jego wykonanie 4.06–21.08.

2016

Inżynieria i gramatyka

Kule obleczone wełną i zakończone pętelką, drewniane sześciany i walce obracane w dłoniach, przemieszczane, formowane w przestrzenne konstelacje i układy. Przecho­ dzenie od kształtów i figur podstawowych do złożonych i wielowarstwowych konstrukcji, od materii prostej do siatki relacji i powiązań. Jednostkowe wydarzenia monto­ wane są w biografie (artystów, architektów, historyków, wynalazców...), z pojedynczych zdań powstają zasady gramatyki języka.

W trzech najnowszych wystawach Galerii Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki natrafiają na siebie in­ żynieria i gramatyka. O ile ta pierwsza w systemowym sensie służy używaniu właściwości materii, energii oraz obiektów do konstruowania np. produktów (ma­ szyn, urządzeń); tak druga okazuje się nie tylko trwa­ jącym zbiorem reguł rządzących danym językiem. Ge­ neratywna funkcja gramatyki otwiera pole do tworze­ nia wyrazów, wypowiedzi, praw języka, ale i szukania wyjątków czy furtek do wymknięcia się zasadom.

Możemy także mówić o inżynierii i gramatyce obrazów, języ­ ka i znaczeń – ta możliwość jest niewypowiadanym głośno wspólnym tematem wszystkich trzech wystaw. Ich kuratorzy i artyści odnoszą się poprzez sztukę – za pomocą różnorod­ nych środków i gestów – do zagadnień złożonych, rozległych: fascynacji problematyką tożsamości, historii oraz kulturowej konstrukcji biografii, rozpadu i erozji materii, ciała, utartych form wyrazu, badania płynności znaczeń tekstu poddanego wykonaniu i ponownego jego wytworzenia.

3

Aurélien Froment / Krzysztof Pijarski.

Moiré

Kuratorki: Lidia Krawczyk, Karolina Vyšata, Magdalena Ziółkowska

Migotliwy efekt mory, jaki wytwarza wystawa Auréliena Fromenta i Krzysztofa Pijarskiego, jest wynikiem ich dialogu, również rozmów z Galerią, poświęconych obszarom kształtującym naszą pamięć. Zastanawiając się nad punktami zetknię­ cia się twórczości obydwu artystów, stworzyliśmy zestaw sześciu pojęć, które wydają się nam kluczowe w semantycznym rozmontowaniu dzieł prezentowanych na wystawie. Styk, układ, narzędzia, wybór, po, przełożenie – Froment i Pijarski zareagowali na te słowa z(a) pomocą obrazów, które to z kolei kuratorki przeniosły w przestrzeń języka.

styk Aurélien Froment, Niedobrany, 2016 Somnath Mukherjee, Ferdinand Cheval, Amadou Badiane. Senegal, Dakar, Hauterives, Kalkuta, Dublin. Kultury, miasta, narody, tożsamości, rasy, religie.

Trudno być niedobranym, gdyż styk tych elementów nigdy nie jest taki sam, a różnorodne ich sąsiedztwa, kody i formy kulturowe, raczej zaznaczają miejsca napięć, ich węzłowaty splot, niż jednorodną formę. Meandry, zakamarki i płasz­ czyzny nakładają się na siebie, tworząc ornamenty znaczeń i obrazów.

Aurélien Froment kreśli opowieści o postaciach funkcjonujących na margi­ nesach naszej rzeczywistości, których postawa wydaje się opowiadać o kul­ turze sprzeczności i przepływu. Nie zatrzymamy procesu nawarstwiania się połączeń wynikających z częstych styków, konfrontacji doświadczeń kulturo­ wych. Nasze spojrzenie na świat i reprezentacja stereotypowych faktów kul­ turowych stają się wątpliwe. Co znajduje się poza tym sąsiedztwem znaków i wizji? Etniczny trans, szalony taniec ras i płci. Somnath Mukherjee pokonał na rowerze 98 000 km, by przetransponować z Indii do Afryki bolywoodz­ kie układy taneczne, mieszając tym samym różne praktyki i formy kulturowe w lokalnej diasporze. W pracy Niedobrany Froment, interpretując działa­ nia Mukherjeego w Senegalu, zastanawia się nad tym, co znajduje się poza zasięgiem naszego wzroku, do jakich reguł gramatyki fundującej rozumienie tego, co widzimy, możemy się odwołać, gdzie znajduje się ich zbiór, czy są wyłącznie lokalne, czy może doświadczamy uniwersalnych i mechanicznych społecznych tańców uniesień i ekstazy.

6

Krzysztof Pijarski Warsztat (#1) 2013

Aurélien Froment Idealny grobowiec Ferdinanda Chevala 08-05 2014 Dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż

układ Aurélien Froment, 21 niekompletnych dzwonków wietrznych Soleriego, 2015 Porządek jako reguła nadrzędna. Każdy szczegół przyporządkowany do właści­ wego miejsca: ulice, domy, detale architektoniczne i precyzyjnie wybrane mate­ riały, skuteczność, systematyczność, czysta karta. Należy zacząć wszystko od nowa. Polityka miasta zasadza się na idei porządkowania swojej własnej historii, nawarstwiając pomnikowe opowieści. Utopijne miasta posiadały w ramach swojej idée fixe bardzo rygorystyczne reguły − nie tylko opisu krajobrazu architektonicz­ nego, ale także porządku społecznego.

Aurélien Froment to badacz i wnikliwy obserwator struktur organizujących naszą kulturę. Wybiera te fenomeny, które z jednej strony stanowią wkład w mechanizm działania społeczeństw, a z drugiej spektakularny dowód na ewolucję systemów architektonicznych, nawet jeśli te ciągle pozostają w sferze niedokończonych projektów. W serii prac zgłębiających idee archi­ tekta Paolo Soleriego, który w Arcosanti w Arizonie stworzył (nieukończony) projekt architektury niedegradującej środowiska, podejmuje wątek mierzenia się z procesem budowania realnej i funkcjonalnej utopii. Ciągle udoskonala­ na wraz z uczniami (powstała dzięki temu grupa Arcosanti Alumni Network) inicjatywa opierała się na idei budowy miasta dla 5000 mieszkańców, które dzięki wykorzystaniu wyłącznie naturalnych materiałów i dostosowaniu się do wymagań ekosystemu pustyni Arizony miało minimalizować zużycie energii.

21 niekompletnych dzwonków wietrznych Soleriego to dzieło składające się z elementów wykonanych z tej samej gliny, które – podobnie jak przyszłe miasto – pozostają w stanie niedokończenia, ukazując swoją kruchość, este­ tyczną efektowność, ale także towarzyszący im zmysłowy dźwięk.

8

Aurélien Froment Kulturowa forma siódmego daru 2013 Dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż

Krzysztof Pijarski Żywoty nieświętych #11 2013 9

narzędzia Krzysztof Pijarski, Sztos, 2016 Przyporządkuj narzędzia do profesji: dzieło sztuki archiwista biurko na podwyższeniu archeolog szpachelka fotograf dłuto pedagog scena rzeźbiarz biała teczka, wiązana reżyser aparat historyk sztuki Jeśli z ich rąk wytrącimy narzędzia, kim pozostaną owi rzemieślnicy sztuki?

Aurélien Froment O cieniu idei 09-07 2014 dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż 10

Instalacja fotograficzna Sztos, poświęcona Witowi Stwoszowi, to studium płyn­ ności tej postaci, wymykania się ciasno zdefiniowanym schematom. Tożsamość artysty, a może tożsamości obojga artystów, rozmontowywane są przez jednego z nich przy użyciu naukowych metod, kuratorskich strategii i obiektywu foto­ graficznego. Twórca Ołtarza Mariackiego, wybitny Polak, obywatel Norymbergi i Krakowa, rodowity Niemiec… to niemy bohater historycznych analiz i ideologicz­ nych wykładni, przez minione dekady stawiany na postumencie historii. Pijarski robi zdjęcia znajdowanym w archiwach fotografiom, obiektom, dziełom, zwiedza bunkry przeciwlotnicze oraz niedostępne strychy, zakłóca porządek uporząd­ kowanego archiwum, wydobywa na światło dzienne często nieoczywiste relac­je i ukryte powiązania, następnie wprawiając je w ruch (stąd oddający też fone­ tycznie nazwisko twórcy ołtarza tytuł: słowo sztos oznacza uderzenie kijem kuli bilardowej). Wraz z ich tropieniem zamienia się w archeologa, odnajduje i odkry­ wa przedmioty, obiekty, narzędzia, które odkurzone i zreprodukowane wydają się pytać: kim jest artysta, który stał się narzędziem?

Milczenie archiwum jest przeceniane, 2009 Milczenie archiwum jest przeceniane to interwencja będąca efektem dyskusji podczas warsztatów, które odbyły się w kwietniu 2009 w Muzeum Sztuki w Łodzi, a opublikowana w trzecim numerze pisma Ty­tuł roboczy: archiwum. (red. Andrzej Leśniak, Magdalena Ziółkowska, Łódź 2009). Uczestnikami dyskusji byli: Łukasz Biskupski, Katarzyna Dobrowolska, Marta Gen­dera, Antony Hudek, Aleksandra Jach, Magdalena Kownacka, Krzysztof Kościuczuk, Dominik Kuryłek, Katarzyna Kuzko, Marysia Lewandowska, Kamil Malinowski, Maria Matuszkiewicz, Paweł Mościcki, Krzysztof Pijarski, Monika Rendzner, Przemysław Sanecki, Sylwia Serafinowicz, Beata Seweryn, Patrycja Sikora, Ewa Skolimowska, Katarzyna Słoboda, Tomasz Szerszeń, Aleksandra Ściegienna, Ewa Małgor­zata Tatar, Joanna Walewska, Kamila Wielebska.

11

wybór Krzysztof Pijarski, JL–KP, 2011 Proces dokonywania każdego wyboru rozpoczyna się od realnej oceny sytuacji, analizy stanu zastanego. Następnie katalogowane są argumenty, tezy i przypusz­ czenia mówiące o słuszności przyszłej decyzji. Prosty rachunek zysków i strat za­ czyna mieć w sobie coś z siłowego starcia, przeciągania liny. Zbiór doświadczeń z przeszłości oraz podejrzeń związanych z przeczuwaną słusznością przestaje być uporządkowanym archiwum pełnym argumentów ustawionych w równe stosy.

Wybór w samej swojej istocie zakłada przyjęcie odpowiedzialności za przyszłość.

Praca Krzysztofa Pijarskiego JL–KP to swoisty katalog dowodów na podję­ cie właściwego wyboru, a zarazem akronimiczna zagadka. Jerzy Lewczyński (1924–2014), wybitny fotograf, popularyzator koncepcji archeologii fotogra­ fii, staje oko w oko z młodszym od siebie o ponad pięćdziesiąt lat fotografem i historykiem sztuki. Między nimi (literalnie i metaforycznie) znajduje się ar­ chiwum JL, z którego KP skrupulatnie wybiera elementy do własnej opowieś­ ci o JL. Porządkuje je, łączy, zestawia, wkłada w ramy, tworząc fotograficzne kolaże uzupełnione odręcznymi notatkami JL. Między artystami rozgrywa się swoisty pojedynek na miny. KP wybrał konwencję rozbicia archiwum JL i stworzył własną wersję świata, który utrwalony na kliszach fotograficznych w rzeczywistości już nie istnieje. Krzysztof Pijarski po raz kolejny staje się archeologiem historii, w przypadku pracy JL–KP działa jednak z lekkim przy­ mrużeniem oka.

Krzysztof Pijarski negatywy #5 (z serii Dłubak – Źródła) 2009

Aurélien Froment Kulturowa forma pierwszego daru 2013 Dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż

po Krzysztof Pijarski, Negatywy rzeźby / rzeźba negatywu, 2015 Procesy rujnacji przybierają różnorodne fizyczne formy rozkładu. Sięgają też ma­ terii historii jako takiej – rozrywają jej narrację, zamazują bohaterów, rozpuszcza­ ją obiekty i przedmioty. Rozpad, utrata, zapomnienie, spóźnienie − to bezlitosne narzędzia pracy czasu.

Destruktami rzeźb z kolekcji rodziny von Rose z Döhlau (dzisiejszego Dylewa), znajdującego się nieopodal Osterode (Ostródy) w Prusach Wschodnich, Krzysztof Pijarski zainteresował się dlatego, że są swoistymi bękartami czasu i niemymi świadkami historii. Te bezforemne i anonimowe szczątki fotogra­ fuje, umieszczając je na niewielkich drewnianych postumentach. Przywraca im dzięki temu elegancję i dostojność, wszak były to kiedyś dystyngowane biusty i popiersia. Dziś przynależą do czasu „po”, odnosząc nas także do ima­ ginarium tradycji szlachecko-sarmackiej i pejzażu Kresów. Z kolei połączone z nimi czarno-białe fotografie Zofii Chomętowskiej, przedstawiające Polesie, przedwojenne życie warszawskiej Królikarni, ruiny Warszawy, artysta prze­ fotografowuje w „przesunięciu”, pod kątem, zakłócając ich ostrość.

Praca powstała jako część szerszego projektu kuratorskiego Majątek, realizowa­ nego wspólnie z Katarzyną Kucharską-Hornung, Michałem Liberą, Karoliną Puchałą-Rojek i Janem Sową pod przewodnictwem Agnieszki Tarasiuk w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w warszawskiej Królikarni.

Aurélien Froment O cieniu idei 05-08 2014 Dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż

Krzysztof Pijarski Z krótkiego cyklu – Chmielewski – zrealizowanego na marginesie Żywotów nieświętych 2014

przełożenie Aurélien Froment, Fröbel zfröbelowany, 2014 Dar pierwszy to zestaw sześciu wełnianych kul o niewielkiej średnicy i w określo­ nych kolorach. Wiszą na krótkim sznurku zakończonym pętelką. Czynności: buja­ nie, podrzucanie, toczenie, rozróżnianie kolorów.

Dar drugi to zestaw dwóch kul, dwóch sześcianów i dwóch walców w jednako­ wym kolorze. Czynności: obracanie w przestrzeni, porównywanie płaszczyzn.

Dar trzeci to zestaw ośmiu sześcianów, z których można zbudować jeden sześ­ cian. Czynności: liczenie, składanie figur i kształtów.

Dar dziesiąty to dar finalny. Przestrzenna rama zbudowana z kul z otworami i patyczków, rozrastająca się w dowolnych kierunkach, niemająca końca ani precyzyjnego kształtu. Z pewnością tylko algorytm określiłby liczbę możli­ wych jej kombinacji.

Dziesięć darów Friedricha Fröbela (1782–1852) przełożonych na jedenaście sto­ łów zaprojektowanych przez Auréliena Fromenta. Ta wielofunkcyjna instalacja to nie tylko historia progresywnej praktyki edukacyjnej jednego z najciekawszych pedagogów i założyciela idei wychowania przedszkolnego o orientacji huma­ nistycznej (niem. Kindergarten – ogród dziecięcy). Wiedzie nas od manualnych układów i systemów ku pytaniom o naturę i charakter przekładu jako strategii pracy z historią.

Krzysztof Pijarski Negatyw rzeźby / rzeźba negatywu #13 2015

Aurélien Froment O cieniu idei 28-13 2014 Dzięki uprzejmości Marcelle Alix, Paryż 14

Krzysztof Pijarski (1980) – artys­ ta wizualny, fotograf, historyk sztuki, wykładowca Szkoły Filmowej w Łodzi.

Zajmują go przede wszystkim losy ob­ razów i obiektów w (po)nowoczesnym świecie – tworzy wizualne archeolo­ gie muzeów, archiwów, krajobrazów, przestrzeni miejskich i innych „ma­ szynerii reprezentacji”. Autor wystaw indywidualnych, między innymi: Lives of the Unholy (C/O Berlin, 2015), Negatyw rzeźby / rzeźba negatywu (Fundacja Archeologia Fotografii, Warszawa, 2015), Dłubak – Źródła (Galeria Asymetria, Warszawa, 2009), MSŁ (Galeria Okna, CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 2008).

Uczestnik licznych wystaw zbioro­ wych, w tym: W samym centrum uwa­ gi: Nowi dokumentaliści. Fotografia (CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 2006), Antyfotografie (wystawa główna 5. Biennale Fotografii, Galeria Miejska Arsenał, Poznań, 2007), Efekt czerwonych oczu. Fotografia polska XXI wieku (CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa, 2009), Communism Under Construction (Paris Photo, Galeria Asymetria, 2012), Wyborny trup foto­grafii polskiej (BWA Awangarda, Wrocław, 2015), Tribute To Jerzy Lewczyński, WARTO ZAPAMIĘTAĆ!

Próba nowej psychogeografii sztuki (Galeria Asymetria, Warszawa, 2015), Wyświetlanie widzenia (Galeria Salon Akademii, Warszawa, 2016). Mieszka i pracuje w Warszawie oraz Łodzi.

Aurélien Froment (1976) – artys­ ta wizualny, autor instalacji multi­ medialnych. W swoich pracach bada zależności i napięcia pomiędzy postrzeganiem, montażem, doświad­ czaniem obrazu oraz przestrzeni wraz z ich historycznym kontek­ stem, tworząc wieloczłonowe reali­ zacje konfrontujące elementy, które pochodzą ze słownika fizyczności i materialności z jednej strony oraz czasu, historii i pamięci z drugiej.

Nominowany do nagrody w kon­ kursie Prix Ricard w Paryżu oraz Future Generation Art Prize organi­ zowanym przez Pinchuk Art Centre w Kijowie. Autor wystaw indywidual­ nych w ta­­kich miejscach, jak Gas­ works w Lon­­dynie, CCA Wattis w San Francisco, Heidelberger Kunstverein w Heidelbergu, Spike Island w Bris­ tolu, carlier/gebauer w Berlinie czy Palais de Tokyo w Paryżu. Brał udział w licznych wystawach zbio­ rowych, w tym: Undiscovered Words (High Line Art, Nowy Jork, 2015), Affecting the Audience (University of Michigan Museum of Art, 2014), 19. Biennale w Sydney (2014), Il Palazzo Enciclopedico (55. Biennale w Wenecji, 2013), Tactics for the Here and Now (5. Biennale w Bukareszcie, 2012), Time Again (Sculpture Center, Nowy Jork, 2011), 10 000 Lives (Gwangju Biennale, 2010). Mieszka i pracuje w Dublinie oraz Paryżu.

15

Tekst i jego wykonanie

Carlos Amorales, Agata Biskup, Eva Dertschei i Carlos Toledo, Magdalena Fabiańczyk, Wojciech Gąsiorowski, Mateusz Kula, franck leibovici i Julien Seroussi, Alicja Rogalska, Matej Vakula, Piotr Wyrzykowski Kuratorka: Agnieszka Kilian Wystawa będzie rozwijać się czasie. Prace poszczególnych artystów zaprezentujemy w poniższych terminach: Matej Vakula – 8 czerwca franck leibovici / Julien Seroussi – 10 czerwca Mateusz Kula – 16 czerwca Wystawie towarzyszy program wydarzeń dodatkowych. Obejmuje opro­ wadzania, spotkania i warsztaty, między innymi z Patrickiem Bernierem i Olive Martin, Maciejem Jakubowiakiem oraz zespołem wydawnictwa Woltes Kluwer, a także prof. Wojciechem Załuskim. Dokładne terminy będziemy na bieżąco podawać na naszej stronie internetowej i facebooko­ wym fanpage’u.

Carlos Amorales, Supprimer, Modifier et Préserver, 2012, kadr z filmu

„− Chciałbym wiedzieć, który artykuł wybrała Pani, by go usunąć. − Wybrałam artykuł 5. kodeksu cywilnego, jego usunięcie spowodowałoby katas­ trofalne skutki. − Nie żylibyśmy już w demokracji. − Gdzie byśmy żyli? − Żylibyśmy w kraju, w którym władza skupia się w jednych rękach. […] − Jak by Pani zastąpiła ten artykuł? − To zależy, w jakim kraju chce Pan żyć”1. „Z tytułu kodeksu cywilnego usunęłabym słowo »Francuzów«”. Tak w filmie odpowiada następna osoba poproszona przez Carlosa Amoralesa o dokona­ nie zmiany w tekście kodeksu napoleońskiego − wciąż obowiązującego we Francji aktu. Artysta przygotował egzemplarze tej fundującej system prawa ustawy nie przy użyciu farby drukarskiej, lecz grafitu ołówka. W filmie widzi­ my, jak kodeks cywilny (wszystkich Francuzów) zmienia swe oblicze. Nie wolą ustawodawcy, ale artysty przeobraża się w inną opowieść.

Tekst prawny nigdy nie tkwi w miejscu. Podczas nowelizacji przechodzi etap zmiany, dezintegracji. Następnie scalania, by ustanawiać jednolite brzmienia.

I wreszcie ponownego rozbicia, kiedy poddawany jest interpretacji i stosowaniu.

Tekst wykonywany jest po wielekroć i na różne sposoby. Przejmowany przez roz­ liczne głosy modyfikuje swój tembr.

1

Cytat z pracy Carlosa Amoralesa Supprimer, Modifier et Preserver, 2012.

17

Wystawa Tekst i jego wykonanie odsłania narracyjność tej przemiany. Jest ona zawarta w wielości odczytań, procesie wynajdywania prawa i uzasad­ niania decyzji interpretacyjnych, za którymi stoją przecież różne przekona­ nia i motywy. Proces interpretacji, poprzedzający stosowanie prawa, można widzieć jako konsekwentną i linearną pracę, tak jak uczynił to teoretyk prawa Ronald Dworkin, proponując swą wersję chain enterprise − pisania kolejnych rozdziałów aż do osiągnięcia zadawalającego rezultatu. Czy jednak taki model jest jedyną słuszną wizją?

Wystawa nie jest pisana z perspektywy wyczerpującej i rozwiązującej ad hoc problemy tworzenia i stosowania prawa. Prezentowane prace, a także stanowiąca część wystawy przestrzeń warsztatowa mają raczej odsłonić potencjał innej wrażliwości poznawczej, której źródło znajduje się w empatycznym czyta­ niu prawa czy, jak pisała Martha Nussbaum w Poetic Justice, w figurze literac­ kiego sędziego, wprowadzającego w lekturę inne poza tymi wynikającymi z obszaru prawa doświadczenia. Tekst i jego wykonanie będzie tę wrażliwość ćwiczyć między innymi poprzez przyglądanie się specyficznej strukturze tekstu prawnego, charakteryzującej się rozdźwiękiem pomiędzy szczególną notacją, odzwierciedloną w podziałach redakcyjnych tekstu (artykułach, ustępach, punk­ tach, literach), a regułą przekraczającą tę notację. Rozbieżność między widocz­ nym i niewidocznym, graficznym układem dokumentu (notacją) a myślą (i tym, co ją warunkuje), przewija się przez architekturę wystawy. We wstępnej lekturze mamy wrażenie, że dany zapis oddaje to, co na pierwszy rzut oka poznawalne, jednak dopiero rozbicie uporządkowanego układu, włączenie tego, co nie­ dostrzegalne, pokazuje pełen obraz tekstu i jego wykonania.

Poprzez wcielenie w obszar sztuki refleksji nad prawem, dzięki praktykom artystów, jesteśmy zdolni do wydobycia warstwy, która może wydawać się czymś nieistotnym, szumem czy po prostu jakąś dodatkową historią.

Obecność tych praktyk nie jest fanaberią, ale sposobem na zderzenie odrębnych gramatyk, pozyskanie perspektywy, która może okazać się sprawcza. Zmienia nasze postrzeganie pojęć i instytucji, które same w sobie stwarzają nowe kategorie społeczne. Tak jak w pracy Patricka Berniera i Olive Martin X. c/ Préfet de…; Plaidoirie pour une jurisprudence, przybliżonej w warsztatowej części wystawy, gdzie zderzone pojęcia autor/ obywatel w nieoczekiwany sposób zaczynają na siebie pracować. Co oz­ nacza, że przy jednoczesnej przynależności do odrębnych „gatunków” prawa, prywatnego i publicznego, ich spotkanie przesuwa wzajemne zna­ czenia. Autorstwo zaczyna grać odmienną rolę, służy uzyskaniu prawa do pobytu. Z kolei w performansie Piotra Wyrzykowkiego Copyright, wyko­ nanym w 1995 roku, kiedy to weszła w życie nowa ustawa o prawie autors­­kim i pra­wach pokrewnych, ujawnia się inny rodzaj połączenia postawy twórcy i obywatela. Wyrzykowski jako jeden z nielicznych artystów działających w tamtym czasie postawił pytanie o to, jakie znaczenie ma zmiana prawa dla twórców i społeczeństwa.

18

Piotr Wyrzykowski, Copyright, performans, 1995, fot. Tamara Wyrzykowska

Związki między pojęciami autora/obywatela, ich nieoczekiwane migracje seman­ tyczne, dają szansę na prowadzenie innego rodzaju argumentacji. Chodzi mia­ nowicie o myślenie w poprzek struktur, które wymusza też przekład. Translacja tekstu, zwłaszcza prawnego, zawsze rodzi pytania o sposoby mediacji znaczeń, zmiany pól dialogu pomiędzy instytucjami i koncepcjami prawa. Tym bardziej ważny wydaje się inkluzywny gest Alicji Rogalskiej, która przełożyła polską kon­ stytucję na język arabski, język kultury wykluczanej z kręgu naszej cywilizacji.

Paradoksalnie właśnie ten krok, praca z polską ustawą zasadniczą, otwiera reflek­ sję nad aktualnym sensem tłumaczonego tekstu, problemem gwarantowanych wolności i swobód, praw socjalnych i kulturalnych czy w końcu swobody twórczej.

Wystawa przygląda się także samym ramom negocjowania znaczeń. Na przyk­ ład pozostawaniu w konflikcie czy wręcz umiejętności pozostawania w kon­ flikcie. Narracyjność sporu jest przecież osią wykonania tekstu (prawnego, a szerzej prawniczego), wybrzmiewa w innym postrzeganiu relacji pomiędzy prawem i sprawiedliwością, niewspółdzielenia przez strony systemu wartoś­ ci, zaplecza kulturowego czy w końcu sposobu artykułowania emocji. Prace Mateusza Kuli i Magdaleny Fabiańczyk podejmują tę kwestię w przeświadcze­ niu, że pytania o skutki różnic mają znaczenie dla oceny procesu interpretacji, a w końcu stosowania prawa i powinny być wciąż powtarzane. Tłem wątpli­ wości uwidacznianych na wystawie jest z pewnością spór, którego jesteśmy świadkami.

W ramach Tekstu i jego wykonania obejmujemy namysłem też samo postępowa­ nie przed sądem, gdzie stronom zostaje oznajmiona treść praw przekuta w kon­ kretne rozwiązanie. Na sali sądowej objawia się ona w zarządzanej pomiędzy 19

poszczególnymi aktami wykonania tekstu prawa (postępowania przed sądem) ciszy. Procedura składa się ze specyficznej choreografii, zarządzania gestami i niewypowiedzianym, ale też polityki udzielania głosu i słuchania, wprowadzania ciszy. Rządzi widzialnością świadków, reżyseruje wypowiedzi. „Jest to niezbęd­ ne, by mówił pan powoli, głośno, robiąc przerwy między pytaniem i odpowie­ dzią, i vice versa”2. Sposób postępowania ma też pozwolić na należyty przekład słów świadków, stron, składu sędziowskiego. W swojej pracy muzungu (ci, którzy poruszają się wkoło po okręgu) franck leibovici / Julien Seroussi mierzą się z za­ sadami postępowania Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze, które powstają w czasie realnym, niejako wraz z procedowaniem. W postępowaniu pre­ cyzyjnie oznaczona zostaje kolejność słów, które następnie posłużą za materiał do zrekonstruowania przebiegu wydarzeń sprawy. Owa rekonstrukcja jest dość chybotliwą figurą, bliższą twórczości. Odtwarzanie przebiegu wypadków czy wy­ dobywanie obrazu na zasadzie mimetycznej jest fikcją. Fikcją, którą zakładamy, ale jednocześnie wiemy, że za słowami „sąd ustalił następujący stan faktyczny” tkwi opowieść, jedna z wariacji o przebiegu zdarzeń, których sens nie zawsze jest możliwy do pojęcia.

Odtwarzanie rzeczywistości, ustalenie zeszłych wydarzeń, to także część prawa.

W przypadku nadawania obywatelstwa nakazuje ono wykazanie miejsca uro­ dzenia czy pochodzenia (w zależności od przyjętej formuły: prawa ziemi lub pra­ wa krwi). Na swoistej rekonstrukcji opiera się też prawo autorskie. Ustanawiając figurę twórcy, odwołuje się do zdarzeń przeszłych. Do historii, jak pokazują Agata Biskup i Matej Vakula. Autorem jest bowiem osoba, której (analo­gicznie do sprawstwa) można przypisać konkretne działanie. Autorstwo wybija się z życia, zdarzeń, nie z umowy czy treści zapisu. Tak też tekst prawa osuwa się w życie, którego wartki nurt trudny jest do jednoznacznego uchwycenia.

2 W oryginale: „As judge cotte has just said to you, it is necessary that you speak lowly, that you speak loudly, and that we have a pause between the question and answer and vice versa”.

franck leibovici / Julien Seroussi, muzungu (ci, którzy poruszają się wkoło po okręgu), instalacja, 2016, fragment

Magdalena Fabiańczyk, Homo Narrans, 2016, projekcja

York 2006, s. XIII

Psychosocial Perpectives, red. M. Andrews i in., London–New

Norman K. Denzin, Foreword, [w:] Lines of Narrative:

która staje się w opowieści”.

w opowieści, a działanie człowieka – działaniem osobowości,

„Życie człowieka w gruncie rzeczy jest narracją, życiem

Mateusz Kula, Raczej nic niż coś, 2016, fragment instalacji

Matej Vakula, Exercise 1.0 – The Beta Version, 2016, warsztaty performatywne

„To address oneself to the other in the language of the other is the both the condition of all possible justice, it seems but in all rigor, it appears not only impossible (since I cannot speak the language of the other except to extent that I appropriate it and assimilate it according to the law [loi] of an implicit third), but even excluded by justice of law, inasmuch as justice as law seems to imply an element of universality, the appeal to the third party who suspends the unilatarety or singularity of the idiom.”

Jacques Derrida, Force of law: The Foundation of Mystical Authority, tłum. M. Quaintance, „Cardozo Law Review” 11 (1989–1990), s. 245

Alicja Rogalska, W trosce o byt i przyszłość, 2016, instalacja

Agata Biskup, reprodukcja pracy Kobro. Prezent, 2013 z Fragmentów zapisków z dziennika relacji autorskich. Kolektywność jako romans, 2016

Wojciech Gąsiorowski, Akustyka instrumentów prawnych, 2016, instalacja 24

Agnieszka Kilian (1975) – kura­ torka i prawniczka. Wykonuje zawód adwokata, zajmuje się kwestiami wolności twórczej i jej implikacjami w relacjach sztuki współczesnej i pra­ wa. Kuratorka wystawy Rękawiczki Jeffa Koonsa (CSW Kronika, Bytom, 2012) poświęconej zagadnieniom autorstwa i prawa autorskiego.

Rozwija także projekty dedykowane przejawom współpracy twórczej oraz warunkom produkcji artystycznej.

Ostat­­­­nio współkuratorowała prog­ram rezydencji artystycznych „Place Called Space”, przygotowując w jego ramach m.in. projekt (…) Behind Togetherness (nGbK/ Galeria HIT, transit.sk, Bratysława, 2014) oraz Spoczywanie (Kraków/ Lankorona/Znamiroiwice, 2015).

Carlos Amorales (1970) − artysta wizualny, posługuje się różnymi me­ diami: rysunkiem, fotografią, filmem, performansem. Od 1998 roku tworzy „płynne archiwum” − cyfrową bazę danych na temat swoich rysunków w wersji wektorowej, których używa we współpracy z innymi artystami, jedno­ cześnie wskazując na pow­szechność i cyrkulację używanych motywów.

W swojej praktyce bada kwestie kamuf­lażu i tożsamości. Mieszka i pracuje w Meksyku.

Agata Biskup (1982) − absolwentka malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, w praktyce wykracza poza to medium i koncentruje się na analizie postaw artys­tycznych naznaczonych migracją z pola sztuki poza przestrzeń jej przynależną. Od 2013 roku prowadzi w Krakowie artists-run-space David Robertson (wraz z Przemysławem Czepurko) − przestrzeń dedykowa­ ną analizie autorstwa, pozycji artysty w świecie sztuki, zwłaszcza w aspekcie językowej reprezentacji. Mieszka i pracuje w Krakowie.

Eva Dertschei (1973) i Carlos Toledo (1965) – absolwenci grafiki na Universität für angewandte Kunst. Od 1996 roku prowadzą studio pod nazwą TiD. Współtworzą magazyn „Bildpunkt”.

Pismo, obraz i przestrzeń służą im do pogłębionego badania aspektów poszczególnych estetyk i ideolo­ gii, procesów tworzenia się relac­ji społecznych i władzy. W 2007 roku zrealizowali przed sądem okręgowym w Klagenfurcie projekt poświęco­ ny polityce językowej w regionie. Są twórcami identyfikacji wizualnej Vienna Design Week, od 2015 roku kuratoru­ ją Typo-Passage w MuseumsQuartier.

Mieszkają i pracują w Wiedniu.

25

franck leibovici (1975) – artys­ta wizualny, posługuje się medium tek­ stu, używając między innymi zapisów wywodzących się z muzyki ekspery­ mentalnej, tańca i analizy konwersacji.

Przez ostatnie siedem lat pracował nad tekstem a mini-opera for non-musicians, traktując go jako sposób przepisania konfliktu „o nis­kiej inten­ sywności”. Dziesięć zdań z tej pracy zostało zaprezentowane w muzeach, na festiwalach muzycznych i w cen­ trach tańca. Jego pozostałe publikac­ je to m.in.: few storyboards (ubuweb, 2003), 9+11 (ubuweb, 2005), des documents poétiques (al dan­ te, 2007), portraits chinois (al dante, 2007), (some forms of life) − an ecology of artistic practices (questions théoriques / les laboratoires d’aubervilliers, 2012), letters from jerusalem (z udziałem Joany Hadjithomas i Khalila Joreige’a, spam, 2012), filibuster (a duration piece) (jeu de paume, 2013), on ordinary conversations (z Grégorym Castérą i Yaël Kreplak, les presses du réel, 2014). Mieszka i pracuje w Paryżu.

Magdalena Fabiańczyk (1980) − absolwentka Byam Shaw School of Art w ramach Central Saint Martins w Londynie. Autorka instalacji, performerka, mediatorka. Obecnie studiuje na Wydziale Sztuki i Polityki Goldsmiths University w Londynie.

Zainteresowana pozycją artysty działającego na przecięciu wielu dyskursów, od sztuki i społeczności po politykę. Współinicjatorka wielu projektów artystycznych, np. Critical Juncture odbywającego się podczas Kochi-Muziris Biennale w Indiach czy Five Nation Film w Southbank Centre w Wielkiej Brytanii. Mieszka i pracuje w Londynie.

Wojciech Gąsiorowski (1989) − studiował socjologię na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, obecnie przygotowuje dyplom na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Intermediów. Tworzy prace znajdują­ ce się na przecięciu różnych dyscyp­ lin; wykorzystuje wideo, fotogra­ fię, dźwięk i sztukę obiektu, często posiłkując się narzędziami socjologii i antropologii. Muzyk solowy. Mieszka w Krakowie bądź innych miejscach.

Alicja Rogalska (1979) − ab­ solwentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim i na Wydziale Sztuki Goldsmiths College w Londynie. W swojej praktyce artys­tycznej koncentruje się na wymiarze społecznym i politycznym zaangażowaniu, działa w konkret­ nych kontekstach, tworząc sytuacje partycypacyjne. Mieszka i pracuje w Londynie.

Mateusz Kula (1983) − studiował filozofię i filmoznawstwo, absolwent Pracowni Intermediów na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Universität für angewandte Kunst w Wiedniu. W polu jego zaintereso­ wań znajdują się kwestie tożsamości, statusu baz danych i archiwum jako źródła wiedzy. W swoich pracach ana­ lizuje sposoby kształtowania dyskur­ su, na przykład w Hortus Conclusus artysta dokonał interwencji w prezen­ towane na wystawie dzieła. Mieszka i pracuje w Krakowie.

Julien Seroussi (1977) − doktor socjologii, współpracuje z franckiem leibovicim przy realizacji prezen­ towanego na wystawie dzieła. Jest zainteresowany międzynarodowym 26

performerski, efektem tej współpracy było Ziemia Mindel Würm. Mieszka i pracuje w Gdańsku.

postępowaniem karnym, co ma swoje źródła w jego pracy naukowej po­ święconej debacie wokół koncepcji uniwersalnej jurysdykcji sędziego krajowego. W latach 2009−2012 pra­ cował dla Międzynarodowego Try­ bunału Karnego w Hadze, obecnie jest członkiem wydziału sądu najwyż­ szego w Paryżu, który to zajmuje się ludobójstwem, zbrodniami przeciw ludzkości i zbrodniami wojennymi.

Autor licznych publikacji. Mieszka i pracuje w Paryżu.

Matej Vakula (1981) – artysta, krytyk i kurator, a także pedagog, studiował w Massachusetts College of Art and Design oraz Massachusetts Institute of Technology. W latach 2009−2011 stypendysta Fundacji Fulbrighta. Obecnie współpracu­ je z Public Laboratory for Open Technology & Science oraz The Institute des hautes études en arts plastiques (IHEAP). Zajmuje się sposobami przekształcania (się) informac­ji w wiedzę, i tym, jak wiedza może prowadzić do dzia­ łania. Nominowany do nagrody Oskára Čepána dla Młodej Sztuki Współczesnej. Mieszka i pracuje w Nowym Jorku.

Piotr Wyrzykowski (1968) – absolwent Wydziału Malarstwa gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Artysta, performer, scenograf filmo­ wy. Jest twórcą instalacji interak­ tywnych, projektów internetowych i performansów multimedialnych.

Posługuje się także medium wideo i fotografii. Jego praca Beta Nassau (1993) znajduje się w kolekcji Musem of Modern Art w Nowym Jorku. Razem z Markiem Rogulskim współtworzył w latach dziewięćdziesiątych duet 27

Inżynieria obrazu – (Re)aktywacja fotografii

Discipula Klara Källström i Thobias Fäldt „Werker Magazine” Kurator: Lars Willumeit

Wystawa prezentuje prace trzech kolektywów artystycznych, które można okreś­ lić jako zespołowe plaftormy badawcze, działające na polach współczesnej foto­ grafii, kultury wizualnej oraz na obszarze wydawniczym.

Discipula Żyjemy w społeczeństwie, które ucieleśnia neoliberalną wizję świata global­ nego i homogenicznego. Wskutek postępującego rozmontowywania aparatu politycznego władzę przejmują dziś gigantyczne ponadnarodowe korporac­ je: to forma rządów zarazem płynna i absolutna w swojej zdolności do bycia wszechobecną, a co za tym idzie, wszechwładną.

Oprócz stworzenia globalnego systemu produkcyjnego, od którego nie ma ucieczki, największym osiągnięciem współczesnych gospodarek rynkowych jest ich zdolność przekonywania, że władza może pozostawać w naszych rękach.

Nowy reżim prosi o mało, a w zamian daje nam wiele, nade wszystko swobodę – konsumowania, pojawiania się, komunikowania. W ten sposób w kapitalizmie kognitywno-kulturowym następuje stopniowe przekształcanie informacji w narzę­ dzie kontroli oraz jej utowarowienie.

Napędzane rozwojem technik komunikacyjnych obrazy odgrywają kluczową rolę w podtrzymywaniu tego sterowanego kapitałem ekosystemu.

Współczesne obrazy, dalekie od prostego odwzorowywania rzeczywistości, atakują i rozszerzają nasz świat oraz sposób jego percepcji. Wychodząc poza funkcję przedstawieniową, ucieleśniają przelotne pragnienia i potrzeby, a my, uwodzeni ich zewnętrznym blaskiem, stapiamy się z nimi. Obrazy są naszym alter ego, wyidealizowanymi projekcjami naszego istnienia i naszych oczekiwań. Ufamy im, a więc przyjmujemy ideologię, która je produkuje.

Kolektyw Discipula, biorąc te założenia za punkt wyjścia, w Inżynierii obrazu prezentuje prace krążące wokół przywłaszczania, postprodukcji i analizy obrazów wyrwanych z przepływu codziennej produkcji i konsumpcji. Zdjęcia stockowe, wyrenderowane obrazy oraz reklamy są poddawane manipulacji i wrzucane w nowe siatki znaków, języków i odniesień, które podważają pierwotną funkcję każdego obrazu, stwarzając przestrzeń do nowych interpretacji, znaczeń, a także zastosowań.

Każdą z prac, akcentując centralność pojęcia łączliwości w naszym społe­ czeństwie, można porównać do dynamicznego układu, w którym terminy są rozkładane oraz redefiniowane przez interakcje między materią, formami, wartościami i ideologiami. Podkreślając płynną, zmienną naturę współczes­ nych obrazów, Discipula chce przede wszystkim zachęcić oglądającego do nowego spojrzenia i namysłu nad tym, co kryje się pod błyszczącą otoczką widzialnej rzeczywistości.

29

Klara Källström i Thobias Fäldt Klara Källström i Thobias Fäldt działają w obszarze fotografii, tekstu, instalacji, a także na polu wydawniczym. W swojej twórczości skupiają się na mechaniz­ mach wytwarzania wiedzy, badaniu problematyki mediów, narracjach historycz­ nych, opisie oraz percepcji wydarzeń politycznych. Przez lata stworzyli wiele prac związanych z miejscami przechodzącymi zmiany paradygmatyczne; dążą do uak­ tywnienia warstw historycznych rzeczywistości oraz pojęć takich jak niepewność i przypadek, aby zwrócić uwagę na rozziew między tym, co jest widoczne, a tym, co jest mówione.

Pojęcie „zbawiennego dystansu” ukute przez Waltera Benjamina sugeruje różnicę między tym, co widziane, a obrazem. W pracach Källström i Fäldta tkwi ona w kierowanym na nas spojrzeniu, które pyta, czego chcemy od oglą­ danych rzeczy. Schemat – coś, co moglibyśmy nazwać „widzeniem nawyko­ wym” – staje się dostrzegalny poprzez uaktywnienie tego, co nierozstrzyg­ nięte. W tym napięciu ujawniają się nasze pragnienia.

Källström i Fäldt, razem z duetem grafików 1:2:3, prowadzą B-B-B-Books – platformę wydawniczą poświęconą sposobom narracji i kulturze wizualnej.

W 2011 roku rozpoczęli trwający do dziś projekt Wikiland skupiony wokół medialnego obrazu założyciela Wikileaks Juliana Assange’a. W tym samym roku zainicjowali publikację cyklu prac na temat przedstawień kryzysu greckie­ go, za punkt wyjścia obierając październikowe strajki generalne w Atenach.

Cykl Ostatnie rolki Lucky zaczął nabierać kształtu, kiedy spotkali się z byłym fotografem Fidela Castro, który pokazał im ostatnie dostępne na Kubie rol­ki negatywów 35 mm.

Retrospektywa twórczości Källström i Fäldta prezentowana w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie 2016 zawiera prace z serii kubańskiej, nigdy przedtem niewystawiane. Ta światowa premiera zbiega się z przełomowym momentem historycznym i geopolitycznym, uściskiem dłoni o kluczowym znaczeniu.

Werker 2 – historia mówiona młodego robotnika Nowy numer „Werker Magazine” prezentuje fotografie i dokumenty znalezione w ciągu kilku ostatnich lat w antykwariatach, księgarniach internetowych, archi­ wach osobistych i na bazarach. Wybrane dokumenty pochodzą z różnych regio­ nów geograficznych świata oraz kontekstów historycznych.

Główny przedmiot dociekań stanowi ciało młodego robotnika – dyscypli­ nowane w szkole, wychowywane w domu i zaprzęgane do pracy, często za skromne wynagrodzenie, czasami zmuszone do migracji. To ciało, któ­ re pracuje, nawet gdy odpoczywa, ciało ożywiające przemysł rozrywko­ wy swoją młodzieńczą ekspresją, konsumujące, by pobudzić dodatkowy 30

przypływ kapitału. Niemniej jednak ciało młodego robotnika ma buntowni­ czy potencjał. Jest podmiotem politycznym i zwalcza eksploatację, uwię­ zienie, wygnanie i morderstwo.

Fotografia od chwili jej wynalezienia była ściśle związana z władzą. Mimetyczna zdolność tego medium do zastępowania wszystkiego, co tworzy skomplikowaną rzeczywistość, jednowymiarową reprezentacją, czyniła zeń idealny instrument panowania nad światem. Fotografia, archiwum, encyklopedia, muzeum i środki masowego przekazu to różne narzędzia tego samego projektu: pozytywistyczne­ go tworzenia typów, kanonów, modeli i ról wyjaśniających całość historii i teraź­ niejszości, by wzmocnić ideologiczne struktury władzy.

Obok męskich narracji tworzących historię, jakiej uczą nas w szkole, ist­ nieje „historia mówiona”, która nie została zapisana lub usunięto ją z podręczników. Walter Benjamin w eseju O pojęciu historii (1940) wpro­ wadza termin „tradycja uciskanych”, definiując ją jako medium łączące teraźniejszość ze wszystkimi przegranymi sprawami i z walką tych, którzy stracili swoje historie.

Na nowo poddając refleksji relację między fotografią i historią poprzez „tradycję uciskanych” i „dialektykę zatrzymaną” Benjamina, „Werker Magazine” proponu­ je scenę tworzenia queerstorii. Jak dokumenty z różnych momentów historii mogą być prezentowane przez czytelników? Lokalne kolektywy i wszyscy chętni są zapraszani do odtwarzania tego archiwum przy użyciu mikrofonów i narzędzi umieszczonych w przestrzeni wystawienniczej. Każde nagranie zostanie do­ dane do archiwum on-line i udostępniane podczas zbiorowych odsłuchów, przekraczając granice muzeum.

31

Kuba, 2014, z cyklu Ostatnie rolki Lucky, 2016 © Klara Källström & Thobias Fäldt

32

Discipula − założona przez MFG Paltrinieriego, Mirko Smerdela i Tommaso Taniniego w 2013 roku Discipula jest platformą badawczą funkcjonującą na polach współczes­ nej fotografii i kultury wizualnej. Łącząc twórczość artystyczną z nie­ zależną działalnością wydawniczą, Discipula zgłębia produkcję, użyt­ kowanie oraz konsumpcję obrazów i bada przenikanie się faktu i fikcji w procesie tworzenia znaczeń. Prace Discipuli były pokazywane w róż­ nych krajach, między innymi w Pałacu Sztuki w Budapeszcie, na FORMAT Festival (Derby, Wielka Brytania) i na Photo50 w ramach London Art Fair.

Discipula była laureatem nagrody fes­ tiwalu Rencontres d’Arles w kategorii książka autorska 2015 roku.

Discipula, Człowiek #2, z cyklu Testowanie skuteczności, 2015 © Discipula. Dzięki uprzejmości galerii MLZ Art Dep 33

Klara Källström (1984) i Thobias Fäldt (1978) − pracu­ ją razem od dziesięciu lat. Działają w Sztokholmie, ale większość ich prac powstaje w podróży – liminal­ ność wywołana przez podróż jest sta­ nem tworzącym podstawę ich meto­ dologii. Większość swoich projektów publikują nakładem własnej oficyny, B-B-B-Books, założonej w 2011 roku w Sztokholmie do spółki z grafika­ mi ze studia 1:2:3. Källström i Fäldt wystawiali swoje prace indywidualnie w galeriach i instytucjach w różnych częściach świata, między innymi w Fotografiska (Sztokholm), gale­ rii CULT Exhibitions (San Francisco), na Międzynarodowym Festiwalu Fotografii (Pingyao, Chiny), w CFF/ Centrum för Fotografi (Sztokholm), galerii VERKET (Sztokholm), Cen­ trum Sztuki Współczesnej Trafó (Budapeszt), The Popular Workshop (San Francisco) i Gallery VU (Québec).

Brali udział w wystawach zbioro­ wych w Instytucie Szwedzkim (Paryż), Hasselblad Center (Göteborg), LACMA (Los Angeles), Aperture Foundation (Nowy Jork), a ostatnio w Kunsthal Charlottenborg (Kopenhaga). Ich pra­ ce były również publikowane w licz­ nych antologiach fotografii na całym świecie.

Piąta władza, 00:59:46, 2013, z cyklu Wikiland 2007-07-12-00:59:46, 2014 © Klara Källström & Thobias Fäldt

„Werker Magazine” − to czaso­ pismo poświęcone fotografii i pracy, założone przez artystę wizualnego Marca Roiga Blesę i grafika Rogiera Delfosa. Punktem wyjścia tego projek­ tu była działalność Ruchu Fotografii Robotniczej – grupy stowarzyszeń fotografów amatorów, uformowanej w latach 20. XX wieku w Niemczech i nawiązującej do pierwszych socja­ listycznych eksperymentów foto­ graficznych w ZSRR. Ruch ten objął także pozostałe kraje Europy, Stany Zjednoczone i Japonię. Twórców ma­ gazynu interesują przede wszystkim metody działania oparte na autopre­ zentacji, self-publishingu, analizie ob­ razów i procesach grupowego uczenia się. Każdy numer jest tworzony i rozprowadzany w innym środowisku (akademia sztuk pięknych, muzeum, dzielnica miasta, internet...), co służy badaniu strategii interakcji z konkret­ nymi odbiorcami.

Andrew Dewdney i Martin Lister, Youth, Culture and Photography (Macmillan Education Ltd., Londyn 1988), z Werker 2 – Historia mówiona młodego robotnika, 2016. Dzięki uprzejmości „Werker Magazine”

Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki pl. Szczepański 3a, Kraków bunkier.art.pl Dyrektorka: Magdalena Ziółkowska Patroni medialni Galerii: „Fragile. Pismo kulturalne”, „Le Monde diplomatique”, Local Life, Off Radio Kraków, O.pl, Radio Kraków

Wydawnictwo towarzyszące trzem poniższym wystawom Redakcja: Anna Żołnik Projekt graficzny, skład: Agata Biskup ISBN: 978-83-62224-52-4 Wydawca: Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki Kraków 2016

Aurélien Froment / Krzysztof Pijarski. Moiré 4.06−21.08.2016 Wernisaż: 3.06.2016 (piątek), godz. 18 Kuratorki: Lidia Krawczyk, Karolina Vyšata, Magdalena Ziółkowska Koordynacja: Renata Zawartka Identyfikacja wizualna: Agata Biskup Patroni medialni wystawy: „Herito”, „Lounge”, „Opcje 1:1”, „Magenta”, „Szum” Partnerzy wystawy: les Abattoirs. Musée d’art moderne et contemporain. Frac Midi-Pyrénées (Tuluza) oraz Irish Museum of Modern Art (Dublin) Wystawa dofinansowana ze środków Culture Irleand.

Krzysztof Pijarski za pomoc w realizacji wystawy pragnie podziękować: Iwonie Danielewicz-Włodarczyk (Muzeum Narodowe w Warszawie), Thomasowi Dütschowi, dr Wiltrud Fischer-Pache (Stadtarchiv Nürnberg), Irenie Kalickiej, Mironowi Kokosińskiemu (Cricoteka), Renacie Kopyto (Dom Norymberski w Krakowie), Dorocie Krakowskiej, dr Sonji Mißfeldt (Germanisches Nationalmuseum), Christofowi Neidigerowi (Stadtarchiv Nurnberg), Katarzynie Pakule (Bazylika Mariacka w Krakowie), Janowi Płatkowi, Silvie Preußer (Amt für Internationale Beziehungen w Norymberdze), Anke Schlecht (Institut für moderne Kunst w Norymberdze), dr Agacie Wolskiej (Archiwum Bazyliki Mariackiej w Krakowie).

Aurélien Froment składa wyrazy podziękowania dla Somnatha Mukherjeego (Bharat-Pehchane, Pikine, Senegal), Sumesha Sharmy (Clark House Initiative, Bombay, kuratora Dak’Art 2016), Redshoes Production (Paryż) oraz Marcelle Alix (Paryż).

Inżynieria obrazu – (Re)aktywacja fotografii W ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie 17.05−21.08.2016 Artyści: Discipula, Klara Källström i Thobias Fäldt, „Werker Magazine” Kurator: Lars Willumeit Koordynacja: Renata Zawartka Joanna Gorlach (z ramienia Miesiąca Fotografii w Krakowie)

Tekst i jego wykonanie 4.06–21.08. 2016 Wernisaż: 3.06.2016 (piątek), godz. 18 Artyści: Carlos Amorales, Agata Biskup, Eva Dertschei i Carlos Toledo, Magdalena Fabiańczyk, Wojciech Gąsiorowski, Mateusz Kula, franck leibovici i Julien Seroussi, Alicja Rogalska, Matej Vakula, Piotr Wyrzykowski Kuratorka: Agnieszka Kilian Architektura wystawy: Carlos Toledo & Eva Dertschei Koordynacja: Jolanta Zawiślak Patroni medialni wystawy: „Herito”, „Lounge”, „Opcje 1:1”, „Szum” Partnerzy wystawy: Austriackie Forum Kultury, Fundacja Kurz, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, Naczelna Rada Adwokacka, Wydawnictwo Wolters Kluwer S.A. Projekt dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Krytyczny pawilon. Praktyka i teoria współczesnego wystawiennictwa”.

Szczególne podziękowania za współpracę przy realizacji wystawy jej kuratorka oraz Galeria pragną przekazać Wydawnictwu Wolters Kluwer S.A. i Pani Dyrektor Alicji Pollesch.

Partnerzy:

Patroni medialni Galerii:

Patroni medialni wystawy : Dofinansowano ze ล rodkรณw:

Inżynieria obrazu – (Re)aktywacja fotografii 17.05−21.08.

2016