Markus Schaden TRACK-22. Książki fotograficzne o konfliktach
Quadratum Nigrum (Mateusz Okoński, Jakub Skoczek, Jakub Woynarowski) Fiat Lux
Paweł Szypulski Ciało obce
17.05–14.06.2015
Quadratum Nigrum (Mateusz Okoński, Jakub Skoczek, Jakub Woynarowski) Fiat Lux „To, do czego byliśmy już przyzwyczajeni, odpływa coraz dalej i dalej… Zarysy rzeczy pogrążają się coraz głębiej i głębiej – z każdym krokiem znika świat materialnych pojęć – wszystko, co kochaliśmy i czym żyliśmy. Żadnych obrazów rzeczywistości – żadnych wyimaginowanych przedmiotów – nic poza pustynią! Tę pustkę ożywia jednak przenikający wszystko duch doznań nieprzedmiotowych”. K. Malewicz, Świat bezprzedmiotowy, przeł. S. Fijałkowski, Gdańsk 2006, s. 66.
Die Wüste aber ist erfüllt vom Geiste der gegenstandslosen Empfindung, der alles durchdringt”. K. Malewitsch, Die gegenstandslose Welt, Bauhausbücher, tom 11, Monachium 1927, s. 66. „Id, cui nos iam assuefacti sumus, magis magisque procul abnatat… Rerum lineamenta magis magisque alte se immergunt – cum quoque passu materialium notionum mundus evanescit – Omnia, quae amavimus et quibus viximus. Nullae realitatis imagines – nullae res propositae opinione fictae – nihil praeter solitudinem! Attamen motionum caecorum animi spiritus, qui omnia penetrat, id vacuum ad vitam revocat”. K. Malewicz, Mundus caecus
„Das Gewohnte bleibt immer weiter und weiter zurück… Immer tiefer und tiefer versinken die Umrisse des Gegenständlichen; und so geht es Schritt um Schritt, bis schließlich die Welt der gegenständlichen Begriffe – alles was wir geliebt hatten – und wovon wir lebten unsichtbar wird. Keine Ebenbilder der Wirklichkeit – keine ideellen Vorstellungen – nichts als eine Wüste!
W projekcie Fiat Lux, podobnie jak w poprzednich Quadratum Nigrum (2010), Mundus Subterraneus (2012) i Civitas munita (2013), autorzy wystawy śledzą związki łączące modernistyczną awangardę i sztukę dawną. Wprowadzając nas w mit „modernizmu hermetycznego”, artyści wskazują na alternatywną genealogię sztuki nowoczesnej, a w szczególności jej bezprzedmiotowych wątków.
Miejsce, w którym z pierwotnego chaosu wyłania się nowy porządek. Stworzony przez artystów suprematystyczny rytuał, choć stanowiący narracyjną oś wystawy, nie jest w pełni dostępny odbiorcom. Ujawnia się jedynie poprzez dźwięki, słowa oraz strukturę podstawowych geometrycznych form i biblijnych liczb o symbolicznym znaczeniu. Pozornie chłodny język matematyki staje się narzędziem ułatwiającym poznawanie i opisywanie rzeczywistości. Wstępujemy w niepokojącą, tajemniczą i oddziałującą na zmysły przestrzeń abstrakcyjnych doznań. Tytułowa biblijna sentencja Fiat Lux, pochodząca z łacińskiej Wulgaty i oznaczająca dosłownie „Niech stanie się światłość” (Rdz, 1,3), odsyła do pierwszej fazy procesu genezyjskiego (Harmonia Nascentis Mundi). Do narodzin i opisania wszechświata odwołuje się także Utriusque Cosmi… Historia (1617) siedemnastowiecznego myśliciela Roberta Fludda. Zamieszczoną w traktacie grafikę przedstawiającą czarny kwadrat otoczony czterokrotnie powtórzoną sentencją „Et sic in infinitum”, sprowadzającą nieskończoność materii do geometrycznej formy, członkowie Quadratum Nigrum traktują jako zapowiedź słynnego Czarnego kwadratu na białym tle (1915) Kazimierza Malewicza, obrazu będącego jedną z ikon sztuki abstrakcyjnej.
Jakub Woynarowski – ukończył studia na Wydziale Grafiki i w Międzywydziałowej Pracowni Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wykładowca w Pracowni Rysunku Narracyjnego na macierzystej uczelni. Artysta, designer i niezależny kurator. Autor projektów z pogranicza teorii i praktyki wizualnej. Współautor publikacji Wunderkamera. Kino Terry’ego Gilliama (2011) i Corpus Delicti (2013), autor komiksów The Story of Gardens (2010), Nietoty i Martwy sezon (2014), współkurator projektu CSW Zamek Wawelski. Współpracuje także z Korporacją Ha!art jako redaktor serii Literatura wizualna. Autor projektu instalacji w Pawilonie Polskim na 14. Biennale Architektury w Wenecji. Otrzymał Paszport „Polityki” za rok 2014 w kategorii sztuk wizualnych. Program wydarzeń towarzyszących:
Mateusz Okoński – absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, wykładowca na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Kurator i animator kultury, projektant wystaw, autor i reżyser spektakli wizualnych. Założył i jako kierownik artystyczny prowadził galerię Małopolskiego Instytutu Kultury – Zbiornik Kultury. Jego prace były pokazywane m.in. podczas kilku edycji Festiwalu ArtBoom w Krakowie i w ramach wystawy Czeski Papież w Meet Factory w Pradze. Działa także jako członek Grupy Strupek.
21.05.2015 (czwartek), godz. 14 / Spotkanie z Fluddem – Quadratum Nigrum 27.05.2015 (środa), godz. 16 / Oprowadzanie dla seniorów – Anna Lebensztejn 30.05.2015 (sobota), godz. 13 / Oprowadzanie – Quadratum Nigrum 3.06.2015 (środa), godz. 17 / Msza święta jako totalne dzieło sztuki. Dyskusja – Tomasz Biłka i Paweł Rojek 6.06.2015 (sobota), godz. 11 / Warsztaty Małego Klubu Bunkra Sztuki – Mateusz Okoński 9.06.2015 (wtorek), godz. 18 / Wykład – Małgorzata Smorąg-Różycka 13.06.2015 (sobota) / Dzień Otwarty Dzień Otwarty to nie tylko bezpłatny wstęp na wystawę, ale i szereg wydarzeń poszerzających ją o interdyscyplinarny kontekst. W tym dniu w Galerii będzie również możliwe zakupienie wydanej w limitowanej edycji i sygnowanej przez artystów płyty winylowej z nagraniem mszy suprematystycznej. godz. 13 / Spacer – Piotr Krasny godz. 17 / Oprowadzanie – DJ Czarny Latawiec
Jakub Skoczek – studiował na Wydziale Form Przemysłowych i w Międzywydziałowej Pracowni Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Pracowni Papieru i Książki na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Technologii w Brnie. Asystent w pracowni Obrazowania Cyfrowego na Wydziale Grafiki krakowskiej ASP. Swoje prace prezentował m.in. w ramach Miesiąca Fotografii w Krakowie, Festiwalu ArtBoom, projektów Zbiornika Kultury i Orbis Pictus.
wernisaż: 16.05.2015 (sobota), godz. 16 17.05–14.06.2015 kuratorka: Anna Lebensztejn koordynatorka: Jolanta Zawiślak konsultacja i opracowanie muzyczne: Maciej Koczur, Michał Jakub Papara miejsce: parter
Tajemnica. Sanktuarium. Ciemność. Początek. Czarny kwadrat. „Et sic in infinitum”. Galeria jako świątynia sztuki bezprzedmiotowej.
„Искусство вышло к полной беспредметности (…) Искусство вышло к пустыне, в которой нет ничего, кроме ощущения пустыни (…) Все, что мы любили, все исчезло (…) все дальше и дальше уходили предметы, все глубже и глубже в синеве далей скрывались очертания жизни (…) откуда уже исчезли все контуры вещей, все то, что любили и чем жили, не стало образов, не стало представлений и взамен разверзлась пустыня, в которой затерялось сознание, подсознание и представление о пространстве (…) беспредметность Искусства есть искусство чистых ощущений (…) живущее само по себе, в своем виде, имеющее свою жизнь”. К. Малевич, Супрематизм, w: Собрание сочинений в пяти томах, tom 2: Статьи и теоретические сочинения, опубликованные в Германии, Польше и на Украине. 1924–1930, Moskwa 1998, s. 105–107.
Ślady hipotetycznego rytuału zarysowują dwie instalacje: wizualna i dźwiękowa. W pierwszej sakralnym obiektem jest kobierzec inspirowany inną grafiką genezyjską z dzieła Fludda. Nieskończoność i narodziny świata zostają splecione w schemat składający się z kół, kwadratów i prostokątów. Druga stanowi emanację rytuału suprematystycznej mszy, wprawiającej w drżenie posady modernistycznego gmachu instytucji. Trójjęzyczny tekst mszy, wywodzący się z Malewiczowskiego Świata bezprzedmiotowego, napisany po łacinie, rosyjsku i niemiecku, tworzy eklektyczną „nowoczesną liturgię” inspirowaną tradycjami Kościołów zachodniego, wschodniego i reformowanego.
Quadratum Nigrum – grupa artystyczna powstała w 2010 roku, współtworzona przez Mateusza Okońskiego, Jakuba Skoczka i Jakuba Woynarowskiego. QN to wielbiciele teorii spiskowych, szczelin i pęknięć w historii, którzy sięgając po klasyczne dzieła awangardy i inspiracje z odległej przeszłości, łączą je w nowe, nierzadko zaskakujące konfiguracje.
Frederic Lezmi, ilustracja z książki #Taksim Calling (Sunday Books, 2013) © Frederic Lezmi
Wstęp na wystawę jest możliwy o każdej pełnej godzinie, począwszy od godziny 11. Czas zwiedzania: 20 minut
Grafika z dzieła Roberta Fludda Utriusque Cosmi… Historia, Oppenheim 1617
Paweł Szypulski Ciało obce
mnie proste pytanie – jak blisko mi do jej paryskiej widowni, kiedy przeglądam książki podróżnicze, przerzucam stare pocztówki czy patrzę na klip Nicki Minaj.
oderwanych od siebie, chaotycznych obrazów, których bohaterowie – rewolucjoniści albo uchodźcy – pozostają anonimowi albo zostają sprowadzeni do roli statystów.
Paweł Szypulski – członek Rady Miesiąca Fotografii w Krakowie. Kurator i twórca wizualny pracujący z rozmaitymi materiałami archiwalnymi. Z wykształcenia antropolog, analizie tekstowych Organizatorzy: specjalizuje się w krytycznej Dofinansowano ze środków:i fotograficznych świadectw osobistych.
Na naszej wystawie chcemy ukazać konflikt jako zjawisko stale obecne i zmienne, ujmując je w kategoriach uniwersalnych, akcentujących trwanie. Mnogości pojedynczych obrazów, które próbują zilustrować skomplikowane wydarzenia, przeciwstawiamy wielopłaszczyznowe narracje wizualne dziewięciu książek fotograficznych. W naszych czasach książki fotograficzne (z ang. photobooks) rzucają wyzwanie anonimowym i wyrwanym z kontekstu relacjom medialnym. Noszą wyraziste piętno autora i stwarzają możliwość śledzenia konfliktu z indywidualnego punktu widzenia. Książki nie są medium anachronicznym. Przeciwnie – dzięki dramaturgii i materialności obrazu dostarczają demokratycznych i zróżnicowanych narzędzi badania i naświetlania problemów.
Mecenas główny: wernisaż: 16.05.2015Partnerzy: (sobota), godz. 16 17.05–14.06.2015 kurator: Paweł Szypulski Miesiąc Fotografii w Krakowie miejsce: Galeria Dolna Organizatorzy:
Dofinansowano ze środków:
Mecenas główny:
Co widzę, kiedy patrzę na Nicki Minaj? Gdy tylko spoglądam poza to, czego w jej przypadku przeoczyć nie sposób, objawia mi się szaleństwo nadmiaru znaków, kompletne pomieszanie z poplątaniem. Zaczynają mnie uwierać myślowe skróty i polityczne poprawności, które pozwalały mi uznać za zamkniętą kwestię tego, co w przedstawianiu ciała jest w porządku, a co nie. Nie wiem, czy o tym samym myślą inni widzowie odpowiedzialni za ponad 400 milionów wyświetleń Anacondy na YouTube, ale wspólnie uczestniczymy w spektaklu zbudowanym na gruzach kolonialnego imaginarium.
Chantal Regnault, Temperance i Octavia Saint Laurent, Harlem 1989, z serii Voguing i domy balowe Nowego Jorku 1989–1992 Dzięki uprzejmości artystki © Chantal Regnault
Nie potrafię uciec od skojarzenia z Saartjie Baartman, młodą kobietą z plemienia Khoikhoi, która na początku XIX wieku została wykorzystana przez grupę „przedsiębiorczych” białych mężczyzn jako obwoźna erotyczna atrakcja – „hotentocka Wenus”. Głównym przedmiotem fascynacji europejskiej publiki, której prezentowana była dziewczyna przywieziona z afrykańskich kolonii, były proporcje jej ciała, w szczególności rozmiar pośladków. Baartman była zmuszana do publicznego obnażania się i prostytucji. Zmarła w paryskich slumsach, nie dożywszy trzydziestu lat. Spokoju nie zaznała nawet po śmierci – szkielet i odlew jej ciała przez dziesięciolecia pokazywane były w muzeum. Współcześnie historia „hotentockiej Wenus” obrosła niezliczonymi tekstami kultury – od postmodernistycznych dzieł sztuki przez akademickie eseje do inspirowanych jej przydomkiem pseudonimów producentek feministycznej pornografii. Z całego szumu, który ją teraz otacza, najmocniej uderza
Partnerzy:
TRACK-22 to studium ilustrujące paradoksalną sytuację fotografa dokumentującego konflikt, jak i widza oglądającego efekty jego pracy. Czy obrazy mogą rzetelnie oddawać istotę konfliktów? Czy książka fotograficzna – jako autonomiczna forma sztuki współczesnej i zasadnicza forma ekspresji w fotografii – oddaje realia wstrząsów targających światem? Podążmy tym tropem. Paragraf 22 – dylemat logiczny; sytuacja bez wyjścia – powieść satyryczna Josepha Hellera, wydana w 1961 roku
z Lichtblick School Cologne oraz Instytutem Goethego prowadził Photo Book Masterclasses w Amsterdamie, Dżakarcie, Arles i Kolonii. Wykłada na Akademii Sztuk Medialnych w Kolonii oraz Uniwersytecie Nauki i Sztuki Stosowanej w Dortmundzie. W 2014 założył The PhotoBookMuseum, pierwsze muzeum na świecie nastawione na prezentowanie książek fotograficznych.
wernisaż: 16.05.2015 (sobota), godz. 16 17.05–14.06.2015 kurator: Markus Schaden (The PhotoBookMuseum) Miesiąc Fotografii w Krakowie miejsce: 1 piętro Spotkania mistrzowskie: 16.05.2015 (sobota), godz. 17:30 / Lorenzo Vitturi i Paweł Szypulski 12.06.2015 (piątek), godz. 18 / Krzysztof Miller i Wojciech Nowicki Oprowadzania po wystawie: 22.05.2015 (piątek), godz. 16 / Markus Schaden 24.05.2015 (niedziela), godz. 14 / Paweł Szypulski Warsztaty: 31.05.2015 (niedziela), godz. 12 / Warsztaty dla dzieci i młodzieży (TRACK-22) Organizatorzy:
Markus Schaden TRACK-22. Książki fotograficzne o konfliktach
Książki prezentowane na wystawie (w nawiasach podano kraje, z których pochodzą fotografie): Eva Leitolf, Rostock Ritz (Namibia), Emeric Lhuisset, Maydan – Hundred Portraits (Ukraina), Julia Polunina-But, Barricade (Ukraina), Vladislav Krasnoshek & Sergiy Lebedynsky, Euromaidan (Ukraina), Frederic Lezmi, Taksim Calling (Turcja), Luis Weinstein, Esto ha sido (Chile), Yaakov Israel, The Legitimacy of Landscape (Izrael–Palestyna), Arwed Messmer, Reenactment MfS (Niemcy), Larry Towell, The World From My Front Porch (Kanada).
Projekt TRACK-22 skupia się na konflikcie jako zjawisku wszechobecnym i stale towarzyszącym naszym czasom. Podobnie jak pewne punkty zapalne trwale zapisują się w świadomości zbiorowej, tak wizualne przedstawienie konfliktów buduje niewyczerpany rezerwuar obrazów, które stają się częścią naszej pamięci – ta jednak w wielu wypadkach zbacza w stronę tego, co widowiskowe, ale w dłuższej perspektywie nieistotne. W powszechnej świadomości konflikt rozpada się na szereg
Markus Schaden – założyciel Schaden.com, wydawnictwa i sklepu specjalizującego się w sprzedaży książek fotograficznych. Jako były wiceprezes Niemieckiego Towarzystwa Fotografii oraz członek redakcji „Foam Magazine” zasiadał w jury wielu festiwali fotograficznych, m.in. w Arles, Paryżu, Krakowie, Amsterdamie, Kassel czy Los Angeles. W 2008 brał udział w organizacji interdyscyplinarnego projektu badawczego Photo Book Studies w ramach The La Brea Matrix. We współpracy
Mecenas główny:
Organizatorzy:
Dofinansowano ze środków:
Partnerzy:
Dofinansowano ze środków:
Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki pl. Szczepański 3a, Kraków bunkier.art.pl facebook.com/bunkiersztuki Partnerzy: wt–nd 11–19
Mecenas główny: