พุทธวิธี
ทำ�ใจ
พุทธวิธีทำ�ใจ ลิขสิทธิ์ ISBN ปีที่พิมพ์ ผู้พิมพ์ พิมพ์ที่ ที่ปรึกษา บรรณาธิการบริหาร บรรณาธิการ กองบรรณาธิการ ผูเ้ ขียน เรียบเรียง ออกแบบปก ออกแบบรูปเล่ม ขาย-การตลาด บัญชี-การเงิน ประสานงาน จัดส่ง จัดพิมพ์และจัดจำ�หน่ายโดย
Copyright © 2010 by busy-day Co., Ltd.
978-616-7023-42-7 ธันวาคม 2553 สันติ ตั้งสิริธรรม หจก. ธรรมชาติการพิมพ์ 16/64 หมู่ 7 ซ.หัวกระบือ แขวงท่าข้าม เขตบางขุนเทียน กทม. 10150 มงคล ทิวสนเรียง ทวี นพเจริญวงศ์ เจตน์สฤษฏิ์ จิดาภาศิริกุล ไชยวัฒน์ พิทยธนากุล เกริกอิสร์ ลีวงศ์เจริญ เมธี ศรีวิริยะเลิศกุล ลี เชาซิน ไชยกร ปลื้มเจริญกิจ สิริลักษณ์ ปรินรัมย์ สุคนธ์ สอนแป้น วรินทร นรกรรณ์ เบญจพร อังศรีสุรพร ว.วชิรเมธี ฤชุดา บุญเปลี่ยน najagik@gmail.com กึน-มู กิตติกาญจน์ เหมรุ่งเรืองกุล พรชัย หลักแหลม บุรณี เด็ดแก้ว จรินพร คงศักดิ์พรชัย ณัฐวุฒิ กลางณรงค์ จารุณี เกตุศิริ สามารถ อุปลา วิลาวัณย์ ดิษฐ์สุวรรณ กัญฐณณัฐ วุ่นเฮง อาภัสรา ศรีสมบูรณ์ ปฏิพฒ ั น์พงษ์ ทองกลม บัณพร มัดตอฮา ธนพล เพชรตะกัว่ บริษทั บิสซีเ่ ดย์ จำ�กัด 5/132 บ้านกลางเมืองมอนติ-คาร์โล รัชวิภา ถนนกำ�แพงเพชร 6 แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร กรุงเทพฯ 10900 โทร. 0-2196-2411-4 แฟกซ์ 0-2196-2411-4 ต่อ 9
E-mail : contact@busy-day.com http://www.busy-day.com
กรณีต้องการซื้อเป็นจำ�นวนมาก กรุณาติดต่อที่บริษัท ห้องสมุด หรือสถาบันการศึกษาสามารถซือ้ ทีบ่ ริษทั ได้ในราคาพิเศษ เนื้ อ หาในหนั ง สื อ เล่ ม นี้ ไ ด้ รั บ การคุ้ ม ครองตามกฎหมายลิ ข สิ ท ธิ์ ที่ เ กี่ ย วข้ อ ง การผลิ ต และ ลอกเลี ย น ไม่ ว่ า ส่ ว นใดส่ ว นหนึ่ ง หรื อ ทั้ ง หมด ต้ อ งได้ รั บ อนุ ญ าตจากเจ้ า ของลิ ข สิ ท ธิ์ ก่ อ น ผู้ละเมิดจะถูกดำ�เนินคดีตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
Knowing “Us” รู้จักเรา เจตนารมณ์สำ�คัญยิ่งของสำ�นักพิมพ์ในการจัดทำ�หนังสือ คือ ต้องการ เผยแพร่สาระประโยชน์ออกสู่สังคม ด้วยการผลิตหนังสือคุณภาพใน แนว How-To ที่เหมาะสำ�หรับการเป็นคู่มือ หรือแนวทางในการ ทำ�งานและใช้ชีวิต ซึ่งรูปแบบการนำ�เสนอ เราได้คดั สรรถ้อยคำ�ผ่านตัว อักษรทีเ่ ข้าใจง่าย โดยกลัน่ มาจากประสบการณ์จริงของผูท้ ค่ี ร่�ำ หวอดใน สาขาอาชีพนัน้ ๆ เพือ่ ต่อยอดความรู้ แบ่งปันประสบการณ์ร่วมกับผู้อ่าน ภายใต้สำ�นักพิมพ์ในเครือเดียวกัน 2 สำ�นักพิมพ์ คือ ผลิตหนังสือแนวธุรกิจ (Business How-To) : การจัดตั้งธุรกิจประเภทต่างๆ การบริหาร การจัดการ การตลาด ธุรกิจ ขนาดเล็ก การค้าและการลงทุนในต่างประเทศ รวมไปถึงไอเดียในการ ทำ�ธุรกิจ ฯลฯ ผลิตหนังสือแนวการใช้ชีวิตทั่วไป (Living) : การสร้างแรงบันดาลใจ การให้กำ�ลังใจ ประสบการณ์ในอาชีพต่างๆ ธรรมะปรัชญา สันทนาการ จิตวิทยา คู่มือในการใช้ชีวิตให้เป็นสุข ฯลฯ ทางสำ�นักพิมพ์ ขอขอบคุณผู้อ่านทุกท่านสำ�หรับการเลือกซื้อหนังสือ ของสำ�นักพิมพ์ของเรา และเป็นส่วนหนึ่งที่ร่วมสร้างสรรค์สังคมแห่งภูมิ ปัญญา
คำ�นำ�สำ�นักพิมพ์ มีคนหลายคนนิยามคำ�ว่า ‘ความสุข’ หมายถึง การมีข้าว ของเงินทอง ผู้คนมากมายรายรอบตัว เป็นความสุขที่จำ�กัด ความว่า ทำ�อย่างไรก็ได้ให้ดูเยอะไว้ก่อน แน่นๆ ยิ่งดี จน ลืมไปว่ายิ่งแน่น ยิ่งอึดอัด ยิ่งเยอะ ยิ่งมากเรื่อง ความสุขไม่ได้ขึ้นกับใคร อะไร ที่ไหน เมื่อไร อย่างไร เพราะถ้ายังเป็นเช่นนั้นอยู่ คงต้องรวมความไปแล้วว่า ถ้า เศรษฐกิจดีกว่านี้ ชีวิตฉันต้องดีขึ้น ถ้าการเมืองนิ่ง ไม่แบ่ง ข้าง ข้างบ้านคงไม่ใส่เสื้อแค่สีเดียว หรือถ้าพระวัดโน่น ไม่ มัวแต่เสกเครื่องราง ฉันคงเข้าวัดไปนานแล้ว...ไม่มีอะไรดี เลย แล้วฉันจะดีได้อย่างไร? หลากหลายเรื่องรอบตัว ไกลบ้าง ใกล้บ้าง ต่างกันไป แต่ที่ เหมือนกันคือ ทำ�ไมเรามักแบกสิ่งเหล่านี้ไปกับเราตลอด เวลา ยิ่งแบก ก็ยิ่งหนัก และก็ยิ่งหาของมาแบกให้หนักขึ้น ไปเรื่อยๆ แล้วพื้นที่ว่างๆ สบายๆ ภายในใจจะอยู่ที่ใด...
ด้วยความเมตตาจากพระอาจารย์ ว.วชิรเมธี ที่มาช่วยชี้ ทางออกของทุกเรื่องที่หนักหนาในใจของเรา ให้มีทางระบาย และผ่องถ่ายออกไป จนใจเบายิ่งกว่านุ่น และมีพื้นที่ว่าง แห่งความสุขของชีวิต จนไม่ว่าพายุจะหมุนมาด้วยความเร็ว กี่ร้อยกิโลเมตรต่อชั่วโมง หรือภูเขาไฟในบ้าน นอกบ้านจะ ระเบิดกันโป้งป้าง...ฉันก็สุขได้ เพียงแค่รู้จักสร้างพื้นที่แห่งความสุขเป็น ความเครียดก็จะปลิวหายไปได้ในพริบตา บรรณาธิการ
คำ�ปรารภ โลกและชีวิตมีลักษณะเกิดขึ้น ดำ�รงอยู่ และเปลี่ยนแปลงไป ตาม “เหตุปัจจัย” คำ�ว่า “เหตุปัจจัย” ก็คือ “เงื่อนไข” นั่นเอง สิ่งต่างๆ จะเป็นไปอย่างไรก็ขึ้นอยู่กับเหตุปัจจัย หรือเงื่อนไขเอื้อ อำ�นวยให้เกิด แต่คนส่วนใหญ่มักเข้าใจผิดว่า สิ่งต่างๆ เป็นไป ตามที่ตน “คิดเอาเอง” บ้าง หรือตามที่มี “สิ่งเหนือสามัญวิสัย” ดลบั น ดาลให้ เ ป็ นไปบ้ า ง นี่ นั บ เป็ น ความเข้ าใจที่ ไ ม่ ถู ก ต้ อ ง เพราะหากสิ่งต่างๆ ซึ่งเรียกรวมๆ ว่าโลกและชีวิตเป็นไปตามที่ เรา “คิดเอาเอง” แล้ว โลกนี้ก็คงไม่มีคนผิดหวัง หรือหากเป็น ไปตามอำ�นาจของ “สิ่งเหนือสามัญวิสัย” แล้ว มนุษย์ก็คงไม่มี อิ ส ระในการดำ � เนิ น ชี วิ ต และหรื อ หากสิ่ ง เหนื อ สามั ญ วิ สั ย มี อำ�นาจจริงแล้ว การบนบานศาลกล่าวต่อสิ่งเหล่านั้นก็ต้องให้ผล เสมอไป แต่ในความเป็นจริงก็ไม่เป็นเช่นนั้นเลย การที่สิ่งต่างๆ ขึ้นอยู่กับเหตุปัจจัยนี่เอง เป็นเหตุให้ในชีวิตของเราต้องพบกับ เรื่องที่ทั้งได้ดั่งใจและไม่ได้ดั่งใจสลับกันไปเป็นระยะๆ จนมีผู้ กล่าวถึงลักษณะสากลเช่นนี้ว่า “ไม่มีใครได้ทุกอย่างดั่งใจหวัง และไม่มีใครพลาดหวังทุกอย่างไป” ในเมื่ อ ชี วิ ต ของเราแต่ ล ะคนล้ ว นอยู่ ใ นกระบวนการแห่ ง เหตุ ปัจจัย ถ้าเราไม่รู้จักวิธีทำ�ใจ เวลาที่พบกับความผันผวนปรวน แปรของชีวิต ก็ทำ�ให้ไม่มีภูมิคุ้มกันต่อปัญหา ไม่รู้ว่าจะรับมือ กั บ ความทุ ก ข์ ไ ด้ อ ย่ า งไร แต่ ถ้ า เรารู้ วิ ธี ทำ �ใจในการรั บ มื อ กับสถานการณ์ต่างๆ สถานการณ์ที่เคยทำ�ให้เราทุกข์ ก็อาจ
เปลี่ยนเป็นอีกโฉมหน้าหนึ่ง สถานการณ์ที่เคยทำ�ให้เรารู้สึกแย่ หม่นหมอง ผิดหวัง ก็อาจกลายเป็นสถานการณ์ที่เรารู้สึกว่า กำ�ลังได้กำ�ไร ก็เป็นได้ เราเลือกอะไรได้ไม่มากนักในโลกที่ทุกสิ่งทุกอย่างขึ้นอยู่กับระบบ แห่งเหตุปัจจัย แต่สิ่งหนึ่งซึ่งเราเลือกได้ค่อนข้างแน่นอนก็คือ วิธีที่จะเผชิญหน้ากับปัญหาเหล่านั้น ซึ่งวิธีดังกล่าวนี้เอง ผู้เขียน ขอเรียกว่าเป็น “พุทธวิธีทำ�ใจ” หนังสือ “พุทธวิธีทำ�ใจ” เกิดจากการเรียบเรียงบทสัมภาษณ์ของ ผู้ เ ขี ย นที่ ท างสำ � นั ก พิ ม พ์ ไ ด้ ดำ � เนิ น การมากว่ า สองปี แ ล้ ว แต่ เนื่องจากผู้เขียนมีเวลาน้อยอย่างยิ่งในการกลับมาอ่านทบทวน จึงทำ�ให้หนังสือต้องล่าช้าออกมาจนถึงปีนี้ บัดนี้ ทางสำ�นักพิมพ์ ขออนุญาตนำ�บทสัมภาษณ์ดังกล่าวนั้นมาจัดพิมพ์ไปพลางก่อน ผู้เขียนเห็นว่าจวนเวลาเข้ามามากแล้ว จึงยินดีอนุญาตไปพลางๆ ก่อน หวังใจอยู่ว่า หากมีเวลามากพอ ก็จะหาโอกาสปรับปรุง บทบางตอนของเนื้อหาให้มีความสมบูรณ์มากขึ้นกว่านี้ หวังเป็น อย่างยิง่ ว่า หนังสือเล่มนีค้ งจะเป็นแนวทางสำ�หรับการดำ�เนินชีวติ ของผู้อ่านทุกท่านได้บ้างตามสมควร ขออนุโมทนาสำ�นักพิมพ์ busy day มา ณ โอกาสนี้ด้วย ที่เป็นธุระในการจัดพิมพ์ด้วย ความมีวิริยอุตสาหะและความตั้งใจอันสูงยิ่ง ว.วชิรเมธี 4 ธันวาคม 2553
สารบัญ
ตอนที่ 1 อะไรๆ ก็พร่องไปหมด จัดการความเครียด ด้วยจิตสดใส เศรษฐกิจ คิดจนเครียด จิตตก ตามความสัมพันธ์ ใจมันพร่องเพราะไม่ใช่คนสำ�คัญ
11 12 19 20 22
ตอนที่ 2 มองมุมไหน ก็โลกใบเดียวกัน เมื่อคนหมู่มากมารวมกัน รูปรอยสังคมที่สมดุล เรียนรู้ระบอบประชาชนเสียงดัง ยุคเศรษฐกิจซื้อกระจาย ยุคสังคมยากจนปัญญา
27 28 33 35 52 57
เมื่อพุทธมีภัย ธรรมะออนไลน์ใกล้ตัว เนื้อแท้ของชีวิตคือ ภาวนา
ตอนที่ 3 พุทธวิธีทำ�ใจ ขอให้เป็นคนหนึ่งในโลก ที่เข้าใจโลก การเมือง เรื่องของใคร ติดตามข่าวได้ แต่อย่ายึดมั่น รู้เท่าทันการเมือง ชีวิตไม่เลือกข้าง ค่านิยม ใครนิยาม ที่สุดแล้ว...ยิ่งต้องการยิ่งเครียด
66 72 79 87 88 91 97 100 109 113 128
ตอนที่ 1
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
จัดการความเครียด ด้วยจิตสดใส ความเครี ย ด มั น เกิ ด ขึ้น จากความต้ อ งการกั บ ความจริ ง มันเดินสวนทางกัน สถานภาพของความเครียด แต่เดิมมันเป็นอาคันตุกะ คือ แขกแปลกหน้าที่จรมา มันไม่ใช่เนื้อแท้หรือตัวตนของเรา จริงๆ แค่พอเราบริหารจัดการกันไม่เป็น ความเครียดนั้น ก็มาจำ�พรรษาอยู่ในตัวเรา นานเข้า นานเข้า มันกลายเป็น ส่วนหนึ่งของชีวิตเรา พุ ท ธศาสนาเป็ น ศาสนาที่ ส อนหรื อ ฝึ ก ให้ เ ป็ น บุ ค คลที่ ไม่เครียด พูดได้เลยว่า
12
พุทธวิธีทำ�ใจ
หัวใจของพระพุทธศาสนา ก็คือ ทำ�ให้คนก้าวข้ามความเครียด ไปสู่การมีชีวิตอย่างรื่นรมย์
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
13
พระพุทธเจ้าเป็นบุคคลที่ไม่เครียดเลย พระพุทธเจ้าเป็น สัญลักษณ์ของความตรงกันข้ามกับความเครียด ถ้าเราดู พระพุทธรูป ไม่ว่าจะปั้นโดยศิลปินจากประเทศไหน หรือ สังกัดสกุลช่างใดก็ตาม พระพุทธรูปทุกองค์ล้วนแล้วแต่ ยิ้มน้อยๆ ทั้งสิ้น ดวงหน้าหรือดวงพักตร์ของพระพุทธรูป ระบายด้วยรอยยิ้ม ด้วยความสุข สดชื่น เบิกบาน เมื่อเรา ทอดตามองไปที่พระพักตร์ของพระพุทธรูป เราจะเห็นได้ถึง ความผ่อนคลาย นั่นคือเนื้อแท้ของมนุษย์ คือเราเป็นบุคคล ที่เต็มเปี่ยมไปด้วยความสดชื่น รื่นเริง เบิกบาน ผ่อนคลาย และมีความสุข แต่พอเราปล่อยให้ความเครียดสิงสถิตอยู่ และถ้าเราไม่มีวิธีในการบริหารจัดการความเครียด เราก็ จะกลายเป็ น ผู้ ที่ มี บุ ค ลิ ก ภาพหลอมรวมเป็ น หนึ่ ง เดี ย ว กั บ ความเครี ย ด ความเครี ย ดก็ คื อ เรา และตั ว เราก็ คื อ
14
พุทธวิธีทำ�ใจ
ความเครียด ทั้งๆ ที่โดยเนื้อแท้แล้ว ความเครียดเป็นเพียง อาคันตุกะ เป็นแขกที่จรมาเพียงชั่วครั้งชั่วคราว เราต่างหาก ที่เปิดบ้านให้เขาพัก จนกลายเป็นเจ้าของบ้านเสียเอง ฉะนั้น พุทธศาสนา กล่าวอย่างสั้นที่สุดเป็นศาสนาที่สอน เรื่องการบริหารจัดการความเครียด
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
15
ถ้าคุณเข้าถึงหัวใจสำ�คัญ ของพุทธศาสนา คุณจะเป็นคนที่ไม่เครียดเลยตลอดชีวิต
16
พุทธวิธีทำ�ใจ
นี้เป็นเหตุให้พระพุทธรูปทุกองค์แย้มพระสรวลน้อยๆ อยู่ ตลอดเวลา อย่างที่บอกแล้วว่าความเครียดเกิดขึ้นจากความ ต้องการสวนทางกับความเป็นจริง พอความต้องการสวนทาง กั บ ความเป็ น จริ ง ความเครี ย ดก็ เ กิ ด จากความเครี ย ด จุดเดียวนี้ พอเราไปเกี่ยวข้องกับเรื่องไหนแล้วเราไม่สมหวัง ในเรื่ อ งนั้ น ๆ ความเครี ย ดมั น ก็ แ ตกสาขาออกไป เช่ น เราคาดหวังกับการเมืองไทย การเมืองไม่เป็นไปอย่างที่หวัง เราก็เครียด อ่านข่าวการเมือง อ่านข่าวนักการเมือง เราก็ รู้ สึ ก หมดหวั ง กั บ การเมื อ งไทย อยากให้ มี ก ารเมื อ งใหม่ พอการเมืองใหม่มันไม่เกิด เราก็เครียด สุดท้ายเราก็ไม่อ่าน หนังสือพิมพ์ ไม่ดูทีวี เพราะคิดว่ามันจะหายเครียด นั่น ไม่ได้ทำ�ให้คุณหายเครียด มันแค่ทำ�ให้คุณหลบลี้หนีหน้า จากความเครียดเท่านั้น คุณกำ�ลังทำ�ตัวเป็นนกกระจอกเทศ นกกระจอกเทศเวลามันมีปัญหามันจะวิ่งหนี แล้วเอาหัว ซุกทราย แล้วมันก็บอกว่าไม่มีอะไร นี่คือวิธีการแก้ปัญหา แบบนกกระจอกเทศ
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
17
ถ้าเราแก้ปัญหาด้วยการหลบปัญหา ไม่ใช่วิธีแก้ความเครียด มันคือการเล่นซ่อนหากับความเครียด แต่ไม่ต้องห่วง ยิ่งคุณหลบมัน ความเครียดก็หาคุณเจอแน่นอน
18
พุทธวิธีทำ�ใจ
เศรษฐกิจ คิดจนเครียด จากนั้น เราก็เครียดในเรื่องเศรษฐกิจ เรื่องความเป็นอยู่ เรื่องปากท้อง ซึ่งทำ�ให้คนฆ่าตัวตายมาก เพราะถ้าคุณไม่ มีกิน มันไม่ใช่เรื่องไกลตัว มันเป็นเรื่องในตัว คุณไม่มี อาหารใส่ท้อง มันเป็นเรื่องในตัวของคุณจริงๆ เพราะฉะนั้น มนุษย์จะเครียดมากๆ กับเรื่องทางเศรษฐกิจ เรื่องปากท้อง เวลาเราตั้งรัฐบาลใหม่ คนจะคาดหวังที่สุดกับการตั้งดรีมทีม ทางเศรษฐกิจ เพราะฉะนั้น ความเครียดทางเศรษฐกิจเป็น เรื่องใหญ่ เพราะถ้าไม่มีข้าวกินปั๊บ มันหมายถึงว่า ชีวิตจะ อยู่ไม่ได้
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
19
จิตตก ตามความสัมพันธ์ ความเครียดเรื่องที่สาม ก็คือ เรื่องครอบครัว สถาบัน ครอบครัว พ่อ แม่ สามี ภรรยา ลูก หลาน พี่ น้อง มี ความสัมพันธ์กันไม่ราบรื่น ก็ก่อให้เกิดความเครียด ถ้าเรา เครี ย ดกั บ คนอื่ น เขาก็ อ ยู่ น อกบ้ า น พอเราเดิ น กลั บ มา เข้าบ้าน ความเครียดก็หายไป แต่ถ้าคุณทะเลาะกับพ่อแม่ พี่น้อง สามีภรรยา ลูกคุณ ซึ่งอยู่ร่วมบ้านเดียวกัน คุณ ต้องเจอเขา ไม่เจอกลางวัน คุณก็ต้องเจอกลางคืน มันเป็น ความเครียดที่รอการเผชิญหน้าเราอยู่ตลอดเวลา หลบลี้ หนีหน้าไม่ได้
20
พุทธวิธีทำ�ใจ
หลายคนพอทะเลาะกัน พ่อแม่พี่น้อง สามีภรรยา ก็ใช้วิธี หนีออกจากบ้าน เพราะคิดว่านั่นอาจจะเป็นวิธีที่ทำ�ให้เครียด ได้ น้ อ ยลง หารู้ ไ ม่ ไม่ มี ที่ ไ หนหรอก ที่ น อนหลั บ สนิ ท เท่ากับบ้านของตนเอง การที่คุณหนีออกจากบ้าน ไปนอน บ้านคนอื่น บางครั้งมันไม่ใช่วิธีที่แก้ความเครียด มันได้ สร้ า งความเครี ย ดชนิ ดใหม่ ซ้ อ นขึ้ น มา คุ ณ เองก็ เ ครี ย ด คุณไปนอนบ้านคนอื่นเกิน 3 วัน คุณก็รู้สึกไม่สนุกแล้ว พ่อแม่คุณที่ลูกหายไปจากบ้าน สามีภรรยาของคุณที่หายไป จากบ้าน ก็ไม่มีความสุข กลายเป็นว่า บางครั้งพยายามจะ แก้ความเครียด ก็ไปสร้างความเครียดชนิดใหม่
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
21
ใจมันพร่องเพราะไม่ใช่คนสำ�คัญ ความเครียดอีกอันที่เป็นความเครียดละเอียด เป็นความ เครียดที่เกิดจากเวลาที่เราทำ�อะไรแล้วไม่ได้รับการยอมรับ ภาษาทางจิตวิทยาเรียกว่า ego ไม่ได้รับการยกย่อง ภาษา ทางพระเรี ย กว่ า อั ต ตาไม่ ไ ด้ รั บ การพะนอ ฉั น น่ า จะได้ รั บ ความสำ � คั ญ มากกว่ า นี้ น ะ ฉั น ทำ � ประโยชน์ ตั้ ง เยอะ ฉันเทศน์ ฉันสอน ฉันอุทิศตนช่วยสร้างถนนหนทาง ฉัน เป็นนักประชาสงเคราะห์ ทำ�งานสังคมสงเคราะห์ไม่รู้เท่าไร ทำ�ไมไม่มีใครให้รางวัลฉัน ทำ�ไมไม่มีใครพูดถึงฉัน ทำ�ไม สื่อไม่ทำ�ข่าวฉัน ไปที่ไหนทำ�ไมไม่มีใครรู้จักฉัน แล้วอยู่ที่นี่ ทำ�ไมไม่มีใครเห็นหัวฉัน
22
พุทธวิธีทำ�ใจ
พู ด ง่ า ยๆ ตั ว ตนไม่ได้รับความสำ� คัญ นั่นก็เ ป็ น รู ป แบบ หนึ่งของความเครียด พอเราอยู่ที่ไหนแล้วตัวตนของเรา ไม่ได้รับความสำ�คัญ แสงสปอตไลท์ของความสนใจไม่ฉาย จับมาที่เรา เราจะรู้สึกว่า เราเป็นคนที่ไร้ค่าสิ้นดี
มนุษย์ที่รู้สึกไร้ค่า ก็จะเป็นมนุษย์ที่เครียดมาก
อะไรๆ ก็พร่องไปหมด
23
พระเทวทั ต เคยเครี ย ดจากการที่ ถู ก มองข้ า มความสำ� คั ญ ถึงขนาดตั้งตัวเป็นปฏิปักษ์ต่อพระพุทธเจ้า สถาปนาตัวเอง เป็นพระพุทธเจ้าองค์ที่ 2 แข่งกับพระพุทธเจ้า เห็นหรือ ยังว่า ความเครียดเพราะตัวตนไม่ได้รับการจับตา เป็นที่มา ของความเครียดที่ลึกซึ้งมาก ไม่เกี่ยวกับเงิน ไม่เกี่ยวกับ อาหารการกิน แต่เกี่ยวกับใจที่ยังไม่เต็ม ใจที่มันยังพร่อง ใจที่ยังไม่ตื่น เป็นรากฐานความเครียดที่ลึกซึ้งที่สุดในชีวิต ของคน
24
พุทธวิธีทำ�ใจ