REGIONET
LEUVEN Hoogwaardig regionaal OV als hefboom voor een duurzame ruimtelijke ordening
SBO ORDERIn’F 13 Maart 2014 Johan Van Reeth
INHOUD 1 / CONTEXT 2 / NETWERK STRATEGIE 3 / REGIONALE STRUCTUUR 4 / STEDELIJKE STRUCTUUR 5 / IMPLEMENTATIE
Het mobiliteitsprobleem?
Regionet Leuven
3
BUUR cvba 3 / 2014
De oplossing?
Regionet Leuven
4
BUUR cvba 3 / 2014
CONTEXT
SITUATIESCHETS Intergemeentelijke verplaatsingen
500 2500 7500
72% van de verplaatsingen in de gordel rond Leuven overstijgt de gemeente
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
6
BUUR cvba 3 / 2014
SITUATIESCHETS
Woon-werkverplaatsingen: aandeel auto
500 2500 7500
81% rijdt met de auto naar het werk. Landen: 72 % Kortenberg: 86%
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
7
BUUR cvba 3 / 2014
SITUATIESCHETS
Woon-schoolverplaatsingen: aandeel auto
500 2500 7500
32 % van de kinderen in de regio wordt met de auto naar school gebracht. Bekkevoort: 46% Leuven: 17%
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
8
BUUR cvba 3 / 2014
SITUATIESCHETS
Andere verplaatsingen: aandeel auto
500 2500 7500
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR
37% van de verplaatsingen in de ochtendspits zijn niet met werk of school gerelateered. Tielt Winge: 26% Aarschot: 50% Regionet Leuven
9
BUUR cvba 3 / 2014
84 % van deze verplaatsingen gebeurt met de auto. Oud Heverlee: 92% Leuven: 73%
SITUATIESCHETS
Aandeel verplaatsingen met zachte modi
500 2500 7500
20% van de verplaatsingen in de regio gebeurt te voet of per fiets. Bertem: 11% Leuven: 29 %
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
10
BUUR cvba 3 / 2014
SITUATIESCHETS
Aandeel verplaatsingen met OV
500 2500
15 % van de verplaatsingen gebeurt met de bus of de trein. Diest: 8% Huldenberg: 28% 71% van de Vlamingen gebruikt zelden of nooit stads - of streekvervoer.
7500
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
11
BUUR cvba 3 / 2014
SITUATIESCHETS
Woon-werkverplaatsingen volgens afstand
% 90 80 70
Gemotoriseerd vervoer
60 50 40 30
Trein
20
Bus
10
Fietsers Voetgangers
0-3
3-5
5-10
10-20
20-30
30-40
40-50
Absolute dominantie autoverkeer tussen 10 en 50 km afstand. Circa 45% van de verplaatsingen is 10 tot 50 km lang. BRON: FOD Economie, 2007 Regionet Leuven
12
BUUR cvba 3 / 2014
50-70
70>
Km
Waar ligt de oorzaak ?
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1777
Rurale structuur
BRON: Ferraris / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
14
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1831
Steenwegen
BRON: Vandermaelen / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
15
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1890
Spoorwegen
BRON: NGI / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
16
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1921
Buurtspoorwegen
BRON: NGI / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
17
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1960
Uitbreiding wegennet
BRON: NGI / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
18
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
1980
Snelwegen
BRON: NGI / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
19
BUUR cvba 3 / 2014
GROEI VOLGDE INFRASTRUCTUUR
2010
Huidige situatie
BRON: NGI / Cadmap – verwerking BUUR Regionet Leuven
20
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO Bebouwing binnen kernen
73% van de bevolking woont in steden of dorpen BRON: Cadmap AGIV – verwerking BUUR Regionet Leuven
21
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Bebouwing binnen fragmenten & geïsoleerde bebouwing
27% van de bevolking woont in linten en “op de buiten” BRON: Cadmap AGIV – verwerking BUUR Regionet Leuven
22
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Bevolkingsevolutie 1990 – 2010
500 2500 7500
BRON: ...
Bevolkingsevolutie in Leuven: 112% in de gordel rond Leuven: 117% in Vlaanderen: 109% Regionet Leuven
23
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Voorzieningen
Voorzieningenniveau in dorpen gaat sterk achteruit.
Winkels, Rotselaar
Regionet Leuven
24
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Diffuse verplaatsingen
Sterke spreiding van herkomst en bestemming: moeilijk te bundelen verplaatsingen. Regionet Leuven
25
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Afbouw van het spoornetwerk
Tramlijnen werden afgeschaft. Kleine treinhaltes werden gesloten. Regionet Leuven
26
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
Diffuus busnetwerk
Decreet basismobiliteit leidt tot lage snelheid, frequentie, bezetting BRON: De Lijn – verwerking BUUR Regionet Leuven
27
BUUR cvba 3 / 2014
PERIFERISERING VAN DE REGIO
OV en fiets staan onder druk
MA
AKT MOGELIJK
Perifere Ontwikkeling
Dominant autogebruik
Diffuse spreiding wonen en werken, grotere verplaatsingsafstanden
Moeilijke doorstroming OV
CR E
EID H ËRT AFHANKELIJK
Steeds méér auto’s verminderen doorstroming bus en veiligheid fietser: een negatieve spiraal Regionet Leuven
28
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN Concentratie van wonen, werken, diensten
handel
BRON: VVC – verwerking IMOB
16% van de inwoners in Leuven 44% van alle schoolbanken 31% van de tewerkstelling 36% van de diensten 18% van de handel Regionet Leuven
29
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
Oriëntatie op Leuven
500 2500 7500
BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR
Vanuit Tervuren meer werkpendel naar Leuven dan naar Brussels Gewest Regionet Leuven
30
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
Verplaatsingen in Leuven
15% Transit
35%
38% 12%
Intern Van Leuven Naar Leuven
38% interne verplaatsingen binnen Leuven 12% transitverplaatsingen (zonder spoor, snelweg) BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2009 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
31
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
Motief en modal split
Modal split In de regio
Motief In Leuven
Naar/van/in Leuven Auto
In de regio
Werk
OV
School
Zacht
Overig
Binnen Leuven
Regionet Leuven
32
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
Busvervoer in Leuven 50
40
30
Reizigers/jaar (100.000’s)
20
10
BRON: De Lijn
Toename busreizigers in het Leuvense met factor 5 sinds 1993. Saturatie van het busnetwerk Regionet Leuven
33
BUUR cvba 3 / 2014
2013-
2012-
2011-
2010-
2009-
2008-
2007-
2006-
2005-
2004-
2003-
2002-
2001-
2000-
1999-
1998-
1997-
1996-
1995-
1994-
1993-
0
DRUK IN LEUVEN
Wegverkeer in Leuven 25.000 autoritten in Leuven (2008, 8-9u, zonder transit E40/E314)
“slechts” 25% (of 6.300 per uur) van de autoritten in Leuven zijn intern verkeer BRON: VVC, ochtendspits (8-9u), 2008 – verwerking MINT/BUUR Regionet Leuven
34
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
Infrastructuurnetwerk in Leuven Nauwelijks aanpassingen sinds 40 jaar
BRON: NGI Regionet Leuven
35
BUUR cvba 3 / 2014
DRUK IN LEUVEN
“Leuven is vol”
Heeft Leuven zijn limieten inzake ontwikkeling en mobiliteit bereikt ? Hoe moet het dan verder? BRON: NGI Regionet Leuven
36
BUUR cvba 3 / 2014
DUALISERING VAN DE REGIO De stad kampt met groeipijnen
Stedelijke structuur bereikt limiet
EEN STAD MET GROEIPIJNEN
Dreigende congestie: Performantie busnet daalt
Druk op open ruimte; Verminderde leefbaarheid
Regionet Leuven
37
BUUR cvba 3 / 2014
DUALISERING VAN DE REGIO
De regio suburbaniseert steeds verder
EEN REGIO DIE SUBURBANISEERT
Dominant autogebruik; laag potentieel O.V.
Regionet Leuven
38
BUUR cvba 3 / 2014
Lage densiteit; tanende voorzieningen
Versnippering landschap; aantasting ecosysteem
DUALISERING VAN DE REGIO
Afwenteling heeft een boomerang-effect
Dreigende congestie: Performantie busnet daalt EEN REGIO DIE SUBURBANISEERT
Druk op open ruimte; Verminderde leefbaarheid
AFWENTELING
EEN STAD MET GROEIPIJNEN
Stedelijke structuur bereikt limiet
Dominant autogebruik; laag potentieel O.V.
Doorschuiven van stedelijk programma vergroot het mobiliteitsprobleem en versnippert de open ruimte Regionet Leuven
39
BUUR cvba 3 / 2014
Lage densiteit; tanende voorzieningen
Versnippering landschap; aantasting ecosysteem
UITDAGINGEN Demografische evolutie regio Leuven
+19%
115.500 (+19%) extra inwoners in de regio (tegen 2050). Senioren +72%. Prognose houdt geen rekening met dynamiek KU Leuven. Daardoor onderschatting van economische groei: 6% in regio t.o.v. 11% in Vlaanderen (2030).
+72%
0% +18%
BRON: Federaal Planbureau Regionet Leuven
40
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Evolutie studentenaantal KU Leuven? 80000 70000 60000
Nu 52.000 studenten in Leuven (+61% KUL in 10 jaar). Impact internationalisering ? Afgezwakte trend: 70.000 studenten in 2030 ?
50000 40000 30000 20000 10000
Bestande groei Verwachte groei
BRON: KU Leuven – prognose BUUR Regionet Leuven
41
BUUR cvba 3 / 2014
2050
2045
2040
2035
2030
2025
2020
2015
2010
2005
2000
1995
0
UITDAGINGEN
Prognose tewerkstelling arrond. Leuven
Evolutie onderzoek & ontwikkeling?
Sterke groei contractonderzoek (jaarlijks 300 VTE) Sterke dynamiek LRD Afgezwakte trend: + 28.000 jobs in 2030 (kennisjobs van 17% naar 22%).
Evolutie KU Leuven: tewerkstelling R&D
BRON: LRD – prognose BUUR Regionet Leuven
42
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Vork voor de bevolkingsevolutie
1000000
900000 850.597
Tegen 2050: + 115.500 inwoners (20%) tot + 220.000 inwoners (35%)
778.588 630.361
Tegen 2030: + 69.000 inwoners (+12%) tot + 148.000 inwoners (+23%)
800000
700000
600000
500000
extra tew. + kot FP + kot extra tew. prognose FP BRON: LRD – prognose BUUR Regionet Leuven
43
BUUR cvba 3 / 2014
2050
2040
2030
2020
2010
400000
UITDAGINGEN
Stock bebouwbare ruimte
BRON: Gewestplan
Voldoende ruimte om groei op te vangen zonder bijsturing van het beleid Regionet Leuven
44
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Impact op mobiliteit?
Trend
Bij business as usual tot 2030: > Autoverkeer + 29% > OV + 44% Impact wegverkeer: > Congestie > Verkeeronveiligheid > Verkeersonleefbaarheid > Emissies
BRON: VVC (2020) – extrapolatie BUUR Regionet Leuven
45
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Klimaatbeleid
+4,4%
REDUCEER DE VRAAG
DUURZAME VERVOERMODUS
EFFICIENTE EN SCHONE TECHNOLOGIE
Trias Mobilitae
Evolutie uitstoot kiloton CO2eq (1990-2009). BRON: MIRA
Leuven Klimaatneutraal 2030 Vlaams-Brabant Klimaatneutraal Regionet Leuven
46
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Een duurzame modal shift
Trendbreuk “80%�
Reductie autoverkeer met 20% (tegen 2030) mogelijk mits toename OV-gebruik met factor 2,5 en zacht verkeer met factor 2. Hiervoor is een fundamenteel ander mobiliteitssysteem nodig.
Regionet Leuven
47
BUUR cvba 3 / 2014
UITDAGINGEN
Een andere ruimtelijke ordening Wonen Voetgangers
Bedrijven en industrie
Fietsen
Gemotoriseerd vervoer
Winkelen
MOBILITEIT
Voorzieningen
RUIMTE
Recreatie Lokaal openbaar vervoer
Landbouw Onderwijs
Regionaal openbaar vervoer
Regionet Leuven
48
BUUR cvba 3 / 2014
SBO ORDERIN’F Een duurzame modal shift
1. Is het mogelijk om een succesvol regionaal OV netwerk binnen de sterk gefragmenteerde ruimtelijke ordening van Vlaanderen te ontwerpen, dat op lange termijn voldoende economische, sociale en milieuvoordelen biedt? 2. Kan dit regionaal OV netwerk als hefboom dienen om op lange termijn de gesuburbaniseerde ruimtelijke ordening van Vlaanderen te herstructureren?
OR G I O L G I W
C P O I L O
‘F
G A N I S H I Z V M E N T N G A O N A L O T N R K L A N D E
R DE
SBO Orderin’F organising rhizomic development along a Regional pilot network in Flanders 2010 – 2013
I N O M E L A E P E T
R
Consortium KU Leuven (OSA) BUUR UHasselt (IMOB) VUB (Mosi-T) Univ. Paris-Est (Lab’Urba)
IN
R S
Regionet Leuven
49
BUUR cvba 3 / 2014
NETWERKSTRATEGIE
MOBILITEIT EN RUIMTE Densiteit van activiteiten
Voorkeuren
Localisatie van programma
Verplaatsingsbehoefte
Verplaatsingen
Mobiliteitsbeleid vereist ook bijsturing van het ruimtelijk beleid Regionet Leuven
51
BUUR cvba 3 / 2014
Vervoersystemen
MOBILITEIT EN RUIMTE
Ruimtebehoefte van vervoermodi
Aantal personen per uur
Debiet van verschillende vervoerswijzen per uur op een breedte van 3.5m.
12000 10000
Efficiënter ruimtegebruik met zacht verkeer en openbaar vervoer.
8000 6000 4000 2000 0 Vervoersmodus
BRON: FUBicy, Fédération française des usagers de la bicyclette. Regionet Leuven
52
BUUR cvba 3 / 2014
MOBILITEIT EN RUIMTE
Naar een nabijheidslogica
Concentratie van dagelijkse voorzieningen in woonkernen met voldoende dichtheid en kritische massa Regionet Leuven
53
BUUR cvba 3 / 2014
MOBILITEIT EN RUIMTE
Bundeling van regionale verplaatsingen Concentratie van regionale voorzieningen en werk op multimodaal goed bereikbare plaatsen
Regionet Leuven
54
BUUR cvba 3 / 2014
RUIMTELIJKE STRATEGIE Vereiste omslag
Onze leefomgeving is vandaag georganiseerd in functie van het wegverkeer.
Regionet Leuven
55
BUUR cvba 3 / 2014
RUIMTELIJKE STRATEGIE Vereiste omslag
Leefomgeving en infrastructuur op maat van zacht verkeer en OV, eerder dan van wegverkeer. Infrastructuur en verdichting t.b.v. OV vereisen de zwaarste omslag. Regionet Leuven
56
BUUR cvba 3 / 2014
RUIMTELIJKE STRATEGIE
O
DE N S I
VE
FY
M
Groei als hefboom voor verandering
GROW
PR
OTECT
Concentratie van programma verhoogt draagvlak voor voorzieningen, versterkt vervoerpotentieel en beschermt open ruimte. Regionet Leuven
57
BUUR cvba 3 / 2014
RUIMTELIJKE STRATEGIE
Groei als hefboom voor verandering
Vervoersnetwerk
MOVE
Gebouwde omgeving
DENSIFY
Landschap
PROTECT
Regionet Leuven
58
BUUR cvba 3 / 2014
NETWERKSTRATEGIE Bundeling van verplaatsingen
Kritische massa voor: • Hogere frequentie • Groter comfort • Vrije OV-bedding: snelheid en stiptheid
Voorwaarde: • overstapkwaliteit Regionet Leuven
59
BUUR cvba 3 / 2014
NETWERKSTRATEGIE
“Netwerkstrategie het OV van de toekomst?”
Regionet Leuven
60
BUUR cvba 3 / 2014
NETWERKSTRATEGIE
Optimalisatie en synchronisatie van beschikbare OV-systemen, eerder dan uitbouw nieuw systeem
Hybride stamlijnnetwerk
Lighttrain (b.v. type Desiro)
Tram op vrije bedding (compatibel met Brabantnet)
Regionet Leuven
61
BUUR cvba 3 / 2014
Hoogwaardige bus op vrije bedding (b.v. Exqui.city)
NETWERKSTRATEGIE
Voortransport
Te voet of per fiets
(Collectieve) taxi
Regionet Leuven
Reguliere Feederbuslijn
62
BUUR cvba 3 / 2014
NETWERKSTRATEGIE
Bundeling in corridors
60% van inwoners in historische corridors, hier ook veelal infrastructuur voorhanden Regionet Leuven
63
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONALE STRUCTUUR
REGIONAAL OV NETWERK
Opwaardering beschikbare spoorlijnen Mechelen
Brussel
Leuven
Tienen Waar geen interferentie met IC verkeer mogelijk is: Leuven – Tienen Leuven – Mechelen Leuven – Brussel Leuven – Ottignies Stamlijnen in Leuven
Ottignies Regionet Leuven
65
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL OV NETWERK
Snelle tram- of buslijnen in vrije bedding Mechelen
Diest
Aarschot
Brussel
Leuven
Tervuren
Tienen Stamlijnen naar Leuven: Leuven – Tervuren – Brussel Leuven – Diest Leuven – Aarschot – Diest Leuven – Kortenberg – Brussel Brabantnet
Ottignies Regionet Leuven
66
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL OV NETWERK
Verbindende buslijnen in gemengd verkeer Mechelen
Diest
Aarschot
Brussel
Leuven
Tervuren
Tienen
Bij geringe vervoervraag zonder congestierisico: Tienen – Diest Tienen – Aarschot Leuven – Overijse Leuven – Waals-Brabant
Ottignies Regionet Leuven
67
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL OV NETWERK
Onderliggende lokale buslijnen Mechelen
Diest
Aarschot
Brussel
Leuven
Tervuren
Tienen
Mits voldoende vervoervraag, sluiten lokale buslijnen kernen en woonfragmenten aan op het regionaal netwerk.
Ottignies Regionet Leuven
68
BUUR cvba 3 / 2014
OPWAARDERING SPOORLIJNEN
Regionet Leuven
69
BUUR cvba 3 / 2014
OPWAARDERING SPOORLIJNEN
Exploitatie met lighttrain
Desiro trein
Lighttrains zijn snel op korte halte-afstanden. Ze kunnen sporen delen met zware personen- en goederentreinen. De NMBS kocht 250 Desiro’s.
Regionet Leuven
70
BUUR cvba 3 / 2014
OPWAARDERING SPOORLIJNEN
Mechelen
Antwerpen
Optimale benutting spoorcapaciteit IR L
CG
IR IC
HST
GEN
Leuven
IR
as
se
lt
IR L H
Brussel
IC
Tienen
IR L
HST
IC
IR
ik
Lu
CG
Luik
en
m Na
Louvain-la-Neuve Regionet Leuven
71
BUUR cvba 3 / 2014
L-treinen zijn goed combineerbaar met IR- en Cargo-treinen op dezelfde lijn, minder met IC-treinen.
OPWAARDERING SPOORLIJNEN
Optimale benutting spoorcapaciteit Spitsuur: ruimte voor 6x L-trein en 3x IR-trein Daluur: ruimte voor 4x L-trein, 2x IR-trein, 4x Cargo Spitsuur
Daluur
Regionet Leuven
72
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN/ TIENEN
Regionet Leuven
73
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Bestaande situatie Enkel tussenstop in Boutersem/Vertrijk. Streekbus op de congestiegevoelige Tiensesteenweg. Een vrije bedding is hier onmogelijk. Regionet Leuven
74
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Verdichting van de oude spoordorpen De L-trein bedient alle oude haltes en een nieuwe spoorhalte ter hoogte van Haasrode Researchpark. De IR-trein stopt in Boutersem en Haasrode. Regionet Leuven
75
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Nieuwe woon- en werkplekken in stationsbuurten
BRON: Omgeving Regionet Leuven
76
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Snelfietsroutes langs de spoorlijnen De fiets en het openbaar vervoer vullen elkaar aan Veilige fietsroutes sluiten de omgeving aan op de regionale stamlijn. Regionet Leuven
77
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Een zichtbaar en toegankelijk landschap Regionet Leuven
78
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Synthese
De corridor Leuven-Tienen kan een dynamische en bereikbare corridor worden, gericht op het omliggend landschap. Regionet Leuven
79
BUUR cvba 3 / 2014
Boutersem Vertrijk Roosbeek
Tienen Regionet Leuven
80
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Detail Boutersem – Vertrijk – Roosbeek Regionet Leuven
81
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / TIENEN
Detail Tienen
Regionet Leuven
82
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN/ MECHELEN
Regionet Leuven
83
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / MECHELEN
Opwaardering spoorlijn of nieuwe vrije OV-bedding ? zie methodiek tracéstudie
Verschillende tracéalternatieven voor en nieuwe OV-bedding werden geëvalueerd. Opwaardering van de spoorlijn blijkt de beste keuze.
Regionet Leuven
84
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / MECHELEN
Verdichting rond bestaande spoorhaltes
Verknoping in Haacht-station met een radiale lijn van het Brabantnet. De L-trein stopt overal. De IR-trein stopt in Haacht en Wijgmaal. Regionet Leuven
85
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN/ OTTIGNIES Regionet Leuven
86
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / OTTIGNIES
Een verbinding van twee kennisregio’s In het waardevol landschap van Dijle en Meerdaalwoud blijft de dynamiek beperkt. Een extra halte aan Zoete Waters vormt een duurzame ontsluiting van de natuur. Regionet Leuven
87
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / OTTIGNIES
Rocade Louvain-La-Neuve De bestaande spoorlijn kan de kennisregio onvoldoende ontsluiten. Een tramlus verbindt Wavre, Ottignies, Louvain-La-Neuve en de researchparken.
Regionet Leuven
88
BUUR cvba 3 / 2014
VRIJE TRAM/ BUSBANEN
Aarschot
Diest
Leuven Brussel Tervuren
In congestiegevoelige gebieden is een vrije OVbedding nodig voor een stipte en snelle dienstverlening. Het grote vervoerpotentieel verantwoordt de investering. Regionet Leuven
89
BUUR cvba 3 / 2014
VRIJE TRAM-/ BUSBANEN
Tram of bus ?
BRT
Light rail
Een trambedding is 4x duurder dan een busbaan. Eventueel spreiding van investeringen: • Eerst een busbaan realiseren, eventueel gefaseerd. Bedding beantwoordt aan tracévereisten van tramlijn. • Zodra vervoervraag dit vereist, busbaan te vervangen door trambedding.
Regionet Leuven
90
BUUR cvba 3 / 2014
VRIJE TRAM-/ BUSBANEN
Binnen of naast gabariet bestaande weg ?
1.360
1.70
1.80
0.3
3.30
1.743
1.0
6.40
1.360 1.0
3.30
0.3
22.60
Vrije trambedding vereist weggabariet van minstens 22 meter. Verbreding en herinrichting bestaande weg af te wegen tegen nieuwe bedding parallel aan de weg. Regionet Leuven
91
BUUR cvba 3 / 2014
1.80
1.70
CORRIDOR LEUVEN/ DIEST Regionet Leuven
92
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Bestaande toestand
Kleine dorpen en verspreide functies langs een congestiegevoelige steenweg. Regionet Leuven
93
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
De OV-lijn als een rizoom die dorpen verbindt en versterkt
Ontwikkelingen rondom de haltes versterken de kritische massa van elke woonkern. Regionet Leuven
94
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Een complementair programma rond de opeenvolgende haltes
Elke kern beschikt over dagelijkse voorzieningen en enkele regionale functies. De corridor biedt zo een stedelijke leefkwaliteit in een dorpse omgeving Regionet Leuven
95
BUUR cvba 3 / 2014
Een performant fietsnetwerk
Samen met de OV-lijn wordt een snelfietsroute gerealiseerd. Een netwerk van fietsroutes verbindt de omliggende kernen met de stamlijn. Regionet Leuven
96
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Een zichtbaar en toegankelijk landschap
De OV lijn maakt wonen nabij de open ruimte mogelijk en ontsluit het landschap voor recreatieve beleving Regionet Leuven
97
BUUR cvba 3 / 2014
Linden Lubbeek Sint-Joris-Winge
Regionet Leuven
98
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Linden - Lubbeek - Sint-Joris-Winge
De stamlijn vormt de kapstok voor een nieuwe dorpsstructuur
Regionet Leuven
99
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Verkenning tracĂŠ-alternatieven
Een route parallel aan de steenweg is hier meestal aangewezen, gezien diens beperkte gabariet en functie als verzamelweg en lokale bediening
Regionet Leuven
100
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / DIEST
Verkenning tracĂŠ-alternatieven
scale 1:5000
Op de steenweg
Achter de steenweg Regionet Leuven
101
BUUR cvba 3 / 2014
Door het landschap
CORRIDOR LEUVEN/ TERVUREN
Regionet Leuven
102
BUUR cvba 3 / 2014
Van Leuven tot Bertem is de steenweg te smal voor een vrije OV-bedding. De lijn volgt er de snelwegen. Ten zuiden van de E40 lukt het wel. In Tervuren verknoopt de lijn met tramterminus van MIVB. Regionet Leuven
103
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN/ AARSCHOT/ DIEST
Regionet Leuven
104
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / AARSCHOT / DIEST
Een bustracĂŠ naast de spoorlijn
De steenweg is gesatureerd maar structureel te smal voor een vrije bedding. De spoorlijn biedt onvoldoende restcapaciteit voor extra haltes. De straten langs de spoorlijn kunnen verbonden worden tot een vrije busbaan, plaatselijk gebruikt door aangelanden Regionet Leuven
105
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / AARSCHOT / DIEST
Station Rotselaar
Rotselaar dorp
Rotselaar station
De IR-spoorhalte Wezemaal wordt beter verplaatst naar Rotselaar. Hier is voldoende ruimte en bereikbaarheid om een OV-knooppunt met voorzieningen uit te bouwen. Dit versterkt de globale structuur van de gemeente. Regionet Leuven
106
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / AARSCHOT / DIEST
Een bustracĂŠ over de steenweg naar Diest
De steenweg biedt voldoende ruimte voor een vrije busbedding (behalve in Rillaar). De kernen worden versterkt Regionet Leuven
107
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / AARSCHOT / DIEST
Bediening Diest
Drie regionale stamlijnen bedienen via de Ringweg het station, het centrum en de omliggende wijken.
Regionet Leuven
108
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN/ BRUSSEL
Regionet Leuven
109
BUUR cvba 3 / 2014
CORRIDOR LEUVEN / BRUSSEL
Een OV-bedding parallel aan de spoorlijn
Langs de Brusselsesteenweg is voldoende verplaatsingsbehoefte voor extra OV-bedding. Die maakt versterking kernen en vermindering autoafhankelijkheid mogelijk. Regionet Leuven
110
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Regionet Leuven
111
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Trend: verdere suburbanisering
Er is voldoende bouwreserve beschikbaar om periferisering nog decennia aan te houden. Het mobiliteitsprobleem wordt dan onoplosbaar. Regionet Leuven
112
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Hoogdynamische structuur
Het OV netwerk en de bediende kernen vormen samen de hoogdynamische structuur die de toekomstige groei zal opvangen. Regionet Leuven
113
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Verdichting rond regionale OV-haltes
Rond haltes en in ontsloten kernen is ruim voldoende ruimte beschikbaar tot om 2050 in de behoefte te voorzien! Slechts 75% van ontwikkelbare gebieden nodig voor de invulling van de maximale behoefte voor wonen en werken. Regionet Leuven
114
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Scenario voor gestuurde groei
2050 2010
Aandeel Leuven: >> 21% (groei: 36%) Aandeel kernen net buiten Leuven: >> 10% (groei: 44%) i.f.v. beperking verplaatsingsbehoefte Aandeel kleine steden: >> 15% (groei: 55%) ter versterking van het voorzieningenniveau Aandeel dorpskernen: >> 49% (groei: 42%) als draagvlak voor eigen basisvoorzieningen. Regionet Leuven
115
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Laagdynamische structuur
De niet bediende gebieden blijven gespaard van groei en zetten in op open ruimte. Regionet Leuven
116
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Herwaardering van traditionele landschappen
Regionet Leuven
117
BUUR cvba 3 / 2014
REGIONAAL ONTWIKKELINGSMODEL
Herwaardering van de fysische structuur
Regionet Leuven
118
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND Het intermediaire landschap
Regionet Leuven
119
BUUR cvba 3 / 2014
Ecologisch
Productief Regionet Leuven
120
BUUR cvba 3 / 2014
Actief landschap
HAGELAND
Herwaardering van het landschap
Bestaande situatie
Herbebossing
Windparken
Herwaardering van beekvalleien en bosstructuren
Leefbare landbouwvestigingen
Acties
Regionet Leuven
121
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Ecologisch landschap
Regionet Leuven
122
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Ecologisch landschap Bestaand 1 Beschermd landschap Waardevolle ecotopen en landschappen zijn eerder versnipperd
2 Bossen Restanten van de oorspronkelijke bosstructuur
3 Watersysteem Parallelle beek- en riviervalleien
Regionet Leuven
123
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Ecologisch landschap Acties 1 Bescherming Extra bescherming van waardevolle ecotopen en landschappen
2 Herbebossing Herbebossing (waar de grond minder geschikt is voor landbouw).
3 Herwaardering Uitbouw van een groen netwerk door ecologische verbinding van beekvalleien en bosstructuren.
Regionet Leuven
124
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Productief landschap
Regionet Leuven
125
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Productief landschap Windpotentieel De parallelle heuvelruggen zijn potentieel geschikt voor de realisatie van windparken.
Regionet Leuven
126
BUUR cvba 3 / 2014
Haspengouw_In between landscape
HAGELAND
Productief landschap Windparken Productive Landscape
Aanleg van windparken op afstand van waardevolle landschappen, bossen en geconcentreerde bewoning.
Regionet Leuven
127
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Productief landschap Lokale producenten Landbouw Uitbreiding van het landbouwareaal naar de geschikte gronden. Versterking en creatie van leefbare landbouwvestigingen.
Vestigingen De vestigingen hebben ook potentieel als verkooppunt van lokaal geproduceerd voedsel en faciliteren het plattelandstoerisme.
Regionet Leuven
128
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Actief landschap
Regionet Leuven
129
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Actief landschap Recreatie en toerisme Recreatieve raster De OV-haltes geven toegang tot een fiets- en wandelnetwerk in de waardevolle open ruimte.
Recreatieve faciliteiten De plattelandskernen en de landbouwzetels bieden faciliteiten aan voor recreanten.
Regionet Leuven
130
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Actief landschap Leefbare kernen Lokale centraliteiten Mobiele handel en diensten bedienen de plattelandskernen.
Corridor kernen Nabijgelegen kernen langs de stamlijnen zijn bereikbaar per fiets, met de deelwagen of de lokale buslijn. Hier zijn steeds markten en winkels voorhanden.
Bebouwing wordt geconcentreerd in de plattelandsdorpen Regionet Leuven
131
BUUR cvba 3 / 2014
HAGELAND
Ecologisch, productief en actief landschap Synthese
Regionet Leuven
132
BUUR cvba 3 / 2014
VISIE REGIONET LEUVEN
Regionet Leuven
133
BUUR cvba 3 / 2014
STEDELIJKE STRUCTUUR
STEDELIJKE STRUCTUUR
Leuvense agglomeratie
Regionet Leuven
135
BUUR cvba 3/2014
AMBITIES Leuven fietsstad
44% interne verplaatsingen binnen Leuven met auto. 69% verplaatsingen vanuit buurgemeenten met auto. Doel:
• Fiets x2 tegen 2030 • Verkeersluwe woonbuurten • Verkeersluw stadscentrum • Veilige en comfortabele fietsroutes • Stallingscapaciteit • Leenfietsen
Cijfers ochtendspits, 2009. BRON: VVC – verwerking Mint / BUUR Regionet Leuven
136
BUUR cvba 3/2014
AMBITIES
Een efficiënt stedelijk OV netwerk
Doel: • OV gebruik x2,5 tegen 2030 • Stiptheid en snelheid • Hoge capaciteit en frequentie • Goede verknoping met regionaal OV • Bereikbaarheid attractoren
Regionet Leuven
137
BUUR cvba 3/2014
RANDVOORWAARDEN Stedelijke stamlijnen in 100% vrije bedding binnen de hele agglomeratie
Vrije OV-beddingen zijn een kritische succesfactor voor een stipte dienstregeling en goede verknoping.
Regionet Leuven
138
BUUR cvba 3/2014
RANDVOORWAARDEN Alternatieve knooppunten
Station Leuven kan de extra groei niet verwerken. Alternatieven zijn nodig.
Regionet Leuven
139
BUUR cvba 3/2014
RANDVOORWAARDEN Bediening van de dynamische zuidwestelijke gordel
Bestaande attractoren in het zuidwesten beter bedienen en de bijkomende groei opvangen.
Regionet Leuven
140
BUUR cvba 3/2014
RANDVOORWAARDEN Betere OV-bediening van het stadscentrum Groter aandeel OV reizigers naar het centrum zonder grote toename van het aantal bussen. • Minder doorgaande streeklijnen • Grotere voertuigen • Vrije doorstroming op een stamlijn
Regionet Leuven
141
BUUR cvba 3/2014
RANDVOORWAARDEN
Hoofdstructuur wegverkeer intact houden
Capaciteit op hoofdwegennet grotendeels te behouden: nodig om op korte termijn wijken verkeersluw te maken. Regionet Leuven
142
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT Bestaand stervormig netwerk
Overbelasting van de stationsomgeving Slechte bediening zuidwest Leuven Voor veel reizigers grote omweg Regionet Leuven
143
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Busplan Leuven 2012 (De Lijn)
Gasthuisberg als tweede hub • Verliestijd Gasthuisberg ? • Doorstroming op steenwegen ? • Bediening zuidwestelijke rand ? • Capaciteit bediening centrum ? Regionet Leuven
144
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Meervoudige OV hubs
Regionale en stedelijke stamlijnen verknopen in strategisch gekozen hubs.
Regionet Leuven
145
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Basis: radiale regionale stamlijnen
• Alle regionale stamlijnen bedienen het treinstation van Leuven (IC hub voor de regio). • Twee stamlijnen gaan door het centrum om daar de capaciteit te vergroten.
Regionet Leuven
146
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Circulaire stadslijnen
Twee circulaire stadslijnen (in vrije bedding) bedienen de voornaamste attractoren in Leuven
Regionet Leuven
147
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Aanvullende circulaire wijklijnen
Drie circulaire wijklijnen (in gemengde bedding) bedienen de verder gelegen woonkernen
Regionet Leuven
148
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
Stedelijk OV netwerk
Een performant stedelijk netwerk bedient de stad met piekfrequenties tussen 3 en 10 minuten. Ondersteunende buurtbuslijnen garanderen een goede gebiedsdekking en rechtstreekse relaties waar nodig.
Regionet Leuven
149
BUUR cvba 3/2014
NETWERKCONCEPT
OV-knooppunten als stedelijke katalysatoren Leuven Central Station
Gasthuisberg
Philips site
IMEC
Knooppunten bedienen bestaande stedelijke programma’s en bieden potentieel voor verdere verdichting. Regionet Leuven
150
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN Versterken van stedelijke ontwikkelingspolen
Regionet Leuven
151
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Versterken van stedelijke ontwikkelingspolen
Regionet Leuven
152
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Haasrode: nieuwe spoorhalte
Een nieuwe L-en IR-spoorhalte op lijn 36
Regionet Leuven
153
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Haasrode: stadslijn als ruggengraat voor verdichting van het Researchpark
De stadslijn verknoopt met de spoorhalte en bedient het Researchpark en de ambachtenzone via een nieuwe stedelijke as langs de Brabanthal Regionet Leuven
154
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Heverlee-Arenberg
De bestaande halte Heverlee laat geen verknoping toe en ligt te ver van Arenberg. De overwegen veroorzaken veel verkeershinder. Een verplaatsing Kantineplein Regionet Leuven
155
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Heverlee-Arenberg: verplaatsing spoorhalte
Een nieuwe halte aan het Kantineplein is combineerbaar met een verdieping en eventueel verbreding van de spoorlijn. Regionet Leuven
156
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Heverlee-Arenberg: nieuwe centraliteit
De spoorhalte (GEN, IR, L) verknoopt met de stadslijn en vormt een nieuwe pool voor Heverlee-Arenberg Regionet Leuven
157
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Gasthuisberg
De bereikbaarheid van Gasthuisberg is door toenemende congestie onzeker. Regionet Leuven
158
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Gasthuisberg: hoogfrequente bediening
Gasthuisberg
1.55
0.50
Campus Gasthuisberg wordt door twee stadslijnen en twee regionale lijnen bediend: verdubbeling van de capaciteit.
1.36
4.50
3.50
159
BUUR cvba 3/2014
1.55
0.45
9.60
Regionet Leuven
3.10
2.00
2.50
2.00
1.74
6.00
Tweekleinewegenstraat
1.36
3.50
ZUIDWEST-LEUVEN
Opeenvolgende centraliteiten op de zuidelijke stadslijn
ZUIDWEST-LEUVEN
Dynamische OV-corridor langs E314
De nieuwe OV-stamlijnen maken de westrand van Leuven multimodaal bereikbaar en dus geschikt voor stedelijke ontwikkeling in een groen kader Regionet Leuven
161
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Optimale bereikbaarheid via knooppunten
Zuidwest Leuven is vanuit de hele agglomeratie én alle corridors met maximaal één overstap snel te bereiken. Regionet Leuven
162
BUUR cvba 3/2014
ZUIDWEST-LEUVEN
Een nieuwe stedelijke structuur voor zuidwest Leuven
De stadslijnen vormen de ruggengraat voor de verdere ontwikkeling en de versterking van het stadslandschap in zuidwest Leuven Regionet Leuven
163
BUUR cvba 3/2014
NOORD-LEUVEN Dorpen en infrastructuur in een groen landschap
NOORD-LEUVEN
Verdichting en reconversie langs de radiale stamlijnen, met behoud van open ruimte
Bellefroid, het kanaal en de Dijlevallei vormen samen een groen hart, omringd door kernen bediend door een wijkbuslijn. Regionet Leuven
165
BUUR cvba 3/2014
NOORD-LEUVEN
Stedelijke logistieke draaischijf
De loskade aan het water, een nieuw spoorplatform, de toegang tot de snelweg en één naar de stad creëren de ideale voorwaarden voor stadslogistiek in LeuvenNoord. Een groen netwerk verzekert de landschapskwaliteit en een ecologische corridorfunctie. Regionet Leuven
166
BUUR cvba 3/2014
OOST-LEUVEN
OOST-LEUVEN
Groot congestierisico, weinig plaats voor vrije beddingen
In Oost Leuven is een vrije bedding naar het centrum cruciaal om de doorstroming te garanderen, als alternatief voor het autoverkeer. Geen enkel tracĂŠ is gemakkelijk realiseerbaar.
Regionet Leuven
168
BUUR cvba 3/2014
OOST-LEUVEN
Onderzoek tracĂŠ-alternatieven
plan nina
De Diestsesteenweg is niet aangewezen wegens onmisbaar voor het wegverkeer. De Platte-Lostraat biedt mits een verkeersluw regime een voorlopige oplossing. Op langere termijn lijkt het Jan VranckxtracĂŠ de meest aangewezen optie. Het OV is goed combineerbaar met fietspad en groen. Een eigen brug over de sporen is essentieel voor het OV.
Regionet Leuven
169
BUUR cvba 3/2014
OOST-LEUVEN
Onderzoek tracé-alternatieven
Diestse steenweg
Jan Vranckx tracé
Platte-Lostraat
Jan Vranckxweg
21.84
35.53
37.74
Partisanenstraat
Lijsterlaan 10.25
8.39
1.55
3.10
1.55
0.45
1.36
5.98
1.61
4.77
2.01
5.93
16.60
3.00
Regionet Leuven
5.95
1.74
6.20
170
1.36
3.79
BUUR cvba 3/2014
4.86
1.90
6.34
2.01
4.87
OOST-LEUVEN
Micro-centraliteiten Kessel-Lo
De OV haltes bedienen bestaande en toekomstige voorzieningen. Tussen Kessel-Lo en Linden is verdichting op maat van het OV aangewezen. Regionet Leuven
171
BUUR cvba 3/2014
OOST-LEUVEN
Station Leuven
De Tiensevest (buitenzijde) wordt een vrije OVbedding, met een derde OV-knooppunt voor tram en snelbus ten zuiden van het Martelarenplein. Regionet Leuven
172
BUUR cvba 3/2014
LEUVEN CENTRUM
Leuven Centrum Ambitie:
Autoluwe binnenstad
Slide 159
CENTRUM LEUVEN
auto
OV
OV
51%
zacht
Modal shift naar19% 2012 voetgangers, fietsers, OV 2020 autoluw
zacht
Slide 159 30%
2020 autoluw
2012 10.000 9.000 8.000
28%
109%
43% 155%
auto
Slide 159
51% 7.000 6.000
OV
zacht
170%
60%
5.000
012
3.000
112%
OV 9.000
2020 autoluw auto
7.000
OV
6.000
zacht
5.000
OV
zacht
6.000
60%
170%
60%
0 auto
155%
OV
30%
auto OV
zacht
zacht 2020 trend
0
auto – Cijfers ochtendspits, 2009. BRON: VVC verwerking Mint / BUUR
OV
zacht
Regionet Leuven
175
BUUR cvba 3/2014
OV - Autoluw 2020 2012 zacht 2020 trend
28%
1.000
2012
111%
112%
2.000
30% Om het aantal auto’s in de binnenstad tegen 2020 2020 autoluw 3.000 met 40% te verminderen, moet het OV-gebruik met 2.000 70% stijgen en het 1.000 zacht verkeer met 55%
zacht
170% 111%
112%
5.000 4.000
auto
43%
3.000
43%
2020 trend 8.000
155%
28%
4.000
155%
7.000 2020 autoluw
30%
109%
8.000
43%
zacht
2020 trend 10.000
zacht
109%
OV 2012 - Trend
2020 autoluw
30% 2012
19%
10.000
zacht
2020 autoluw
1.000
2012 auto
51%
2012
51%
auto
51%
19%
30%
0
auto
OV
112%
9.000
2.000 155%
Slide 159
111%
4.000
28%
30% auto
2020 autoluw
CENTRUM LEUVEN
Publieke ruimte
Leuven Centraal Station
De binnenstad is nu hoofdzakelijk i.f.v. autoverkeer ingericht Regionet Leuven
176
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
Ruimtelijke systemen in de binnenstad
Westelijke heuvels
Leuven Centraal Station
Vijf grote structurele logica’s bepalen de identiteit van het Leuvense stadscentrum. Regionet Leuven
177
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
De stadslijn verenigt de structuren van oost naar west
Leuven Centraal Station
Regionet Leuven
178
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
Integratie van de stadslijn in een autovrij gebied
Leuven Centraal Station
Regionet Leuven
179
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
Goede OV-bediening Hoofdas openbaar vervoer (eigen bedding) lokale bediening stadscentrum
Regionet Leuven
180
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
Fietsen langs erven en fiets-assen
Fietsers zijn bijna overal welkom en krijgen waar nodig eigen beddingen.
Regionet Leuven
181
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
Selectieve auto-toegankelijkheid via een beperkt aantal lussen
Enkele straten blijven afgestemd op wegverkeer. Reductie van bovengronds (bezoekers)parkeren maakt de woonerven verkeersluw
Regionet Leuven
182
BUUR cvba 3/2014
CENTRUM LEUVEN
TracĂŠstudie omgeving Hertogendal
0
R7
9,7
14,1
3
6
De OV-bedding is goed inpasbaar in een nieuw masterplan voor de oude ziekenhuissite, de belangrijkste ontwikkeling in het centrum. Regionet Leuven
183
BUUR cvba 3/2014
genotenlaan voorstel grondplan - optie tram
CENTRUM LEUVEN
Profiel Bondgenotenlaan
In de bondgenotenlaan is een bus- of trambaan combineerbaar met een fietspad van 1,50 meter langs elke zijde.
0.20 3.05
1.50
0.20
3.10
3.10
1.50
0.20 3.55
trambaan Regionet Leuven
184
BUUR cvba 3/2014
3.05
1.50
0.20 6.20
1.50
busbaan
3.55
CENTRUM LEUVEN
Profiel Bondgenotenlaan
Regionet Leuven
185
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Een nieuwe ruimtelijke structuur
De afstemming van de ontwikkeling op het openbaar vervoer en de open ruimte resulteert in een nieuwe ruimtelijke structuur. Regionet Leuven
186
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Versterking van de open ruimte in en rond de stad
Consolidatie van laagdynamische gebieden en creatie van ecologische verbindingen. Regionet Leuven
187
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Verdichting van het stedelijk weefsel langs OV-assen
Stedelijke kernen en clusters worden bediend door hoogwaardig OV Regionet Leuven
188
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Een nieuwe ruimtelijke structuur voor het stedelijk gebied
Een radiale lobbenstructuur langsheen de OV-assen als open groeimodel voor de agglomeratie. Regionet Leuven
189
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Verdichting van de stad op multimodaal ontsloten plaatsen
Nieuwe ontwikkelingen worden geclusterd rondom OV-haltes met hoogwaardige bediening. Regionet Leuven
190
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Nieuwe stedelijke dynamieken
De zuidwestgordel vangt de verwachte groei in O&O en kennisbedrijven op. Het stadscentrum clustert bezoekersgerichte functies. Leuven-Noord reserveert plaats voor stadslogistieke programma’s. Regionet Leuven
191
BUUR cvba 3/2014
LOBBENSTAD LEUVEN
Synthese
Regionet Leuven
192
BUUR cvba 3/2014
IMPLEMENTATIE
INVESTERING
Infrastructuurkost €83 mln bus +€20 mln indirect +€ 0 mln tram
€46 mln bus +€10 mln indirect +€60 mln tram
€62 mln bus +€44 mln indirect +€109 mln tram
€32 mln bus +€16 mln indirect +€78 mln tram
€30 mln bus +€35 mln indirect +€35 mln tram
€17 mln bus +€1 mln indirect +€20 mln tram
Totaal bus+indirect Incl. kosten (30%) Meerkost tram (kosten spoorlijnen niet inbegrepen)
Regionet Leuven
194
BUUR cvba 3 / 2014
€ 382 mln +€ 500 mln +€ 400 mln
INVESTERING
Timing o.b.v. lopend beleid 2030 2025 2025
2015 2030 2035 2030
2025 2015
Het ontbreekt momenteel aan budget, prioriteit en daadkracht om de infrastructuur te realiseren Regionet Leuven
195
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Geen tijd te verliezen!
> Mobiliteitsproblemen ontstaan nu > Grootste groei voor 2030
Regionet Leuven
196
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Nood aan een andere aanpak
> Initiatief vanuit regio > Voorbereiding buiten reguliere administraties > Alternatieve financiering
Regionet Leuven
197
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Fasering infrastructuuraanleg
BESTAANDE TOESTAND
Regionet Leuven
198
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Fasering infrastructuuraanleg
FASE 1 Doorstroming Aan kruispunten
Regionet Leuven
199
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Fasering infrastructuuraanleg
FASE 2 Realisatie Vrije busbaan
Regionet Leuven
200
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Fasering infrastructuuraanleg
FASE 3 Realisatie Trambedding
Regionet Leuven
201
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Rollend materieel
Fase 1: Onmiddellijke inzet beschikbaar materieel Fase 2: Stelselmatige vervanging door hoogwaardige bussen Fase 3: Omschakeling naar tram Relatieve personeelskost daalt door onzet groter materieel
Regionet Leuven
202
BUUR cvba 3 / 2014
INVESTERING
Afweging kostprijs Overheidsmiddelen zijn schaars! Maatschappelijke kosten-baten analyse > Quid niet monetariseerbare baten ? > Afweging tegen “niets doen” ? Kostendekking via stedenbouwkundige lasten op nieuwe woningen of tewerkstelling? >> >>
Aan 2.000 € per nieuwe inwoner en per werkplek (tot 2030): 250.000.000 €. Ter vergelijking: autogebonden lasten (wegenis, parking): 10.000 € / p.p.
Recuperatie investeringen via ontwikkeling gronden rondom haltes >> Controle over gronden >> Prefinanciering infrastructuur
Regionet Leuven
203
BUUR cvba 3 / 2014
STRUCTUUR
Oprichting grondbank Kapitaalsinbreng: >> >> >> >> >>
Institutionele beleggers Volkslening Banken Inbreng gronden Overheidsparticipatie
Taak: >> >> >> >> >>
Verzameling van gronden voor infra en ontwikkeling Beschikbaar stellen van gronden voor infra Valorisatie meerwaarde na infrastructuuraanleg Gecoรถrdineerde uitgifte ontwikkelbare gronden Compensatie niet-ontwikkelbare gronden
Regionet Leuven
204
BUUR cvba 3 / 2014
STRUCTUUR
Samenwerking tussen gemeenten Naar een “verevening” tussen gemeenten >> Wegwerken van concurrentiemechanismen tussen gemeenten >> Herverdeling van lasten en lusten door hoogdynamische activiteiten: • bewoning, tewerkstelling, mobiliteit
>> (Financiële) herwaardering van laagdynamische activiteiten: • • • •
Ecosysteemdiensten Landbouw: toename lokale voedselproductie Schone energieproductie Toerisme en recreatie
Interbestuurlijke samenwerking bottom-up
>> Gemeenten nemen het initiatief >> Uitnodiging aan hogere besturen om mee in te stappen >> Kan later uitmonden in lokale bestuurlijke reorganisatie
In Nederland: stadsregio’s
Regionet Leuven
205
BUUR cvba 3 / 2014
STRUCTUUR
Uitbouw van een regionaal bestuur?
Vlaams Gewest
Provincie Vl. Brabant
NMBS
De Lijn
Steden & Gemeenten
REGIONAAL BESTUUR
Cel Planning en Proces
Infrastructuur maatschappij
Grondbank
Regionet Leuven
206
BUUR cvba 3 / 2014
Ontwikkelingsmaatschappij
OPSTART
Momentum - maatschappelijk
Krapte op woningmarkt Leuvense regio Dreigende congestie wegennet en saturatie busnetwerk Groeiende aandacht voor >> >> >> >>
Verkeersleefbaarheid Verkeersveiligheid Duurzaamheid Kwaliteit voorzieningen
Ontwikkeling KU Leuven ? >> Veel inwoners verbonden met universiteit
Regionet Leuven
207
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
Momentum - bestuurlijk >> Beleidsplan Ruimte Vlaanderen >> Mobiliteitsplan Vlaanderen >> Vervoerplannen NMBS, De Lijn >> Herziening provinciaal structuurplan >> Herziening gemeentelijke structuurplannen >> Netplan De Lijn regio Leuven >> Leuven Klimaatneutraal 2030 >> Vlaams-Brabant klimaatneutraal >> Nieuwe rol voor Provincie en Interleuven: Trekkers van regionale samenwerking ? >> Eerste stapjes in regionale samenwerking (Burgemeesteroverleg arr. Leuven)
Regionet Leuven
208
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
In vijf stappen
STAP 1 Beslissen om regionaal samen te werken rond gemeenschappelijke uitdagingen inzake mobiliteit en ruimtelijke ordening. Partners zoeken. De samenwerking inhoudelijk, financieel en praktisch faciliteren.
Regionet Leuven
209
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
In vijf stappen
STAP 2 Ambities bepalen voor de mobiliteit op lange termijn. De Lijn en NMBS tot samenwerking bewegen. Het netwerk in hoofdlijnen uitzetten. Toekomstige tracĂŠs voor stamlijnen vrijwaren.
Regionet Leuven
210
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
In vijf stappen
STAP 3 Kleine projecten opzetten voor snel resultaat: • Doorstromingsmaatregelen bus. • Afstemming bus en trein. • Verbetering fietsinfrastructuur. • Invoering verkeersluwe woonbuurten en centra.
Regionet Leuven
211
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
In vijf stappen
STAP 4 Krachtlijnen voor een regionale ruimtelijke ordening in functie van multimodale bereikbaarheid vastleggen. Het maatschappelijk debat over de toekomstige leefomgeving stimuleren. Lopende en geplande projecten zonodig bijsturen.
Regionet Leuven
212
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
In vijf stappen
STAP 5 Bestuurlijk, juridisch en financieel instrumentarium opzetten: • Grondbank • Infrastructuurmaatschappij • Ontwikkelingsmaatschappij • Bestuursorganen.
Bindende afspraken tussen publieke besturen maken.
Regionet Leuven
213
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
‘13
‘19
‘25
‘31
Denktank SBO Projectmatige samenwerking
Structurele samenwerking
Regionet Leuven
214
BUUR cvba 3 / 2014
OPSTART
BESTUURLIJK
MAATSCHAPPELIJK
Denktank
FIN. / ECONOMISCH
Regionet Leuven
215
BUUR cvba 3 / 2014
Provinciale diensten Stad Leuven Gemeenten Vlaams Administraties De Lijn NMBS Interleuven KU Leuven Kennisbedrijven ...
INZET
Complex actorenveld Kwalitatieve leefomgeving
Modal shift
Bewoners
Bezoekers
OV operatoren
Synchronisatie netwerken
BEVOLKING
FINANCIEEL
OVERHEID Gecoรถrdineerd locatiebeleid
besturen
Vastgoed markt
ECONOMIE
KENNIS
Onderzoek & ontwikkeling
KU Leuven
Ontwikkelaars
Kennis bedrijven
Regionale bedrijven
Innovatieve regio Regionet Leuven
Activering kapitaal
Investeerders
Bereikbaarheid & lokalisatie 216
BUUR cvba 3 / 2014
Dichtheid & verweving
Activering vastgoed
INZET
Afbakening doelen
Regionet Leuven
217
BUUR cvba 3 / 2014
Thanks, team!