CDA Opsterland verkiezingsprogramma 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Voor een duurzame samenleving

1 CDA CDA Opsterland verkiezingsprogramma 2022-2026 OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

VOORWOORD Als voorbereiding op de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 heeft het bestuur een commissie ingesteld met als opdracht het opstellen van een concept verkiezingsprogramma. De commissie heeft de Plaatselijk Belangen aangeschreven en verschillende organisaties, die in onze gemeente actief zijn. Daarnaast hebben de bestuursleden telefonisch de CDA leden om input gevraagd. De reacties zijn besproken in de commissie, waarna de commissie het concept verkiezingsprogramma heeft vastgesteld en aan het bestuur heeft voorgelegd. Het bestuur heeft het verkiezingsprogramma besproken en legt het bij deze ter besluitvorming voor aan de leden.

Met vriendelijke groet, Het bestuur van CDA Opsterland Jan Lammert Sijtsema, voorzitter Froukje van Bruggen, secretaris

2

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

ONZE VOORSTELLEN VOOR EEN BETER OPSTERLAND

Inhoudsopgave VOORWOORD ........................................................................................... 2 INLEIDING .................................................................................................. 4 Hoofdstuk 1: Onze dienstbare gemeente .......................................... 6 Hoofdstuk 2: Een duurzame samenleving....................................... 10 Hoofdstuk 3: Onderwijs ........................................................................ 12 Hoofdstuk 4: Economie ........................................................................ 15 Hoofdstuk 5: Wonen .............................................................................. 18 Hoofdstuk 6: Sport en vitaliteit ........................................................... 21 Hoofdstuk 7: Recreatie, kunst en cultuur ........................................ 23

3

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

INLEIDING Het gaat om het ‘wel en wee’ van de mensen Het gaat om de inwoners van onze gemeente. Dat betekent, dat we onze inwoners serieus nemen. Mee laten praten en serieus hun input mee laten wegen bij de uiteindelijke besluitvorming. Wat houdt onze inwoners bezig?

Welke knelpunten ervaren zij en hoe kunnen we deze gezamenlijk oplossen?

Nog belangrijker is misschien dat we elkaar vertrouwen. We doen wat we zeggen, verschuilen ons niet achter allerlei procedures en we houden geen relevante informatie achter!

Welke problemen ervaren inwoners van onze gemeente (samengevat)?

• Niet goed kunnen wonen • Geen werk hebben • Financiële problemen • Hoe om te gaan met ons milieu?

• Verstrikt raken in allerlei procedures • Gevoel dat men niet gehoord wordt Gelukkig gaat er in Opsterland veel goed en samen met onze inwoners proberen we oplossingen te bedenken voor mogelijke problemen, die op onze weg komen. De samenleving is de laatste jaren individualistischer geworden.

Ook hebben we te maken met schaalvergroting en een afrekencultuur. Het lijkt er soms op, dat er geen fouten gemaakt mogen worden.

Voor CDA Opsterland geldt, dat je niet alleen voor jezelf leeft, maar omziet naar de ander. Het CDA vindt het belangrijk, dat onze inwoners zich medeverantwoordelijk voelen voor onze gemeente, oog hebben voor het algemeen belang en niet alleen naar het eigen belang kijken. Betrokkenheid bij onze samenleving is daarbij een voorwaarde. Het CDA wil dan ook (mede) zeggenschap bevorderen en er voor zorgen, dat we de verantwoordelijkheden op een verantwoorde wijze zo laag mogelijk in de organisatie leggen. (gespreide verantwoordelijkheid). Ook dat we fouten ruiterlijk toegeven en daarvan kunnen en moeten leren. Dat kan alleen als betrokkenen in een vroeg stadium mee kunnen praten en het gevoel hebben dat men niet alleen gehoord wordt, maar er ook geluisterd wordt. Dat vraagt een omslag in

4

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

denken van de politiek en van de burgers. Laten wij daarin het voorbeeld geven, want ‘goed voorbeeld, doet volgen!’

Het CDA wil actief opkomen voor mensen die dat nodig hebben. Sociale gerechtigheid is en blijft een belangrijk christen democratisch uitgangspunt.

We werken vanuit onze Bijbelse uitgangspunten: solidariteit, gerechtigheid, gespreide verantwoordelijk en rentmeesterschap. Mooie begrippen, maar wat betekent dit in de praktijk? In ons verkiezingsprogramma proberen we deze thema’s inhoudelijk te vullen. Graag ontvangen wij reacties op ons verkiezingsprogramma, want dan wordt het verkiezingsprogramma iets van ons samen! Laten we daar voor gaan!

5

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 1: Onze dienstbare gemeente Voor het CDA is belangrijk, dat we omkijken naar onze naaste. Het gemeentebestuur heeft met betrekking tot beleid en uitvoering daarin een specifieke verantwoordelijkheid. We hebben het dan o.a. over het armoedebeleid, de zorg en de ‘mienskip’.

Voor CDA Opsterland is erkenning van initiatieven vanuit de ‘mienskip’ erg belangrijk. Mensen, dorpen, verenigingen, scholen, kerken, zorginstellingen en bedrijven. Allemaal leveren ze hun aandeel aan de Opsterlandse samenleving. CDA Opsterland vindt dat de gemeente vertrouwen moet geven aan mensen en organisaties om te doen waar ze goed in zijn. Vertrouwen moet ook wederzijds zijn; de gemeentelijke overheid krijgt het vertrouwen om te doen waar ze goed in is. Bij initiatieven vanuit de ‘mienskip’ is de gemeente faciliterend en stimulerend en in andere situaties is het de gemeente die initieert en regisseert. Belangrijk, dat B&W betrokkenheid toont bij lokale initiatieven. Zorg dat je weet wat er speelt. Onderhoud een regelmatige inhoudelijke/persoonlijke relatie met de burgerinitiatieven. Door constructief mee te denken, vlot te reageren, soepele vergunningsverleningen en eens langs te komen.

Vrijwilligersorganisaties kunnen steeds moeilijker vrijwilligers vinden. Met name als het gaat om taken, die veel tijd kosten. Het (beperkt) faciliteren van arbeidsintensieve activiteiten, die de gemeenschap ten goede komen (bijvoorbeeld energiecoöperaties en voedselbanken) is noodzakelijk.

Dorpshuizen zijn van belang in het kader van de leefbaarheid. In verschillende dorpen is het moeilijk de exploitatie rond te krijgen. Daarnaast wordt de leefbaarheid aangetast door krimp van de middenstand in het dorp en bijvoorbeeld een afkalvende OV dienstregeling. Plaatselijk Belangen geven aan, dat de gemeente vooral kijkt naar mogelijkheden om te korten op budgetten, terwijl ter bevordering van de leefbaarheid juist geïnvesteerd moet worden, waardoor een dorp aantrekkelijk is of wordt voor potentiële woningzoekers. Ook hiervoor geldt dat de gemeente het gesprek moet aangaan met alle betrokkenen en extra financiering soms nodig is. Vaak zijn er echter creatieve oplossingen mogelijk zonder grote investeringen van

6

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

gemeentewege, zoals we bijvoorbeeld gezien hebben in Wijnjewoude, waar een supermarkt geopend is. Het gaat erom, dat de gemeente constructief mee denkt en bereid is mogelijkheden te onderzoeken buiten de gebaande wegen en niet metéén reageert met ‘er is geen geld’ of ‘het is niet conform de regelgeving’.

Wij zetten ons in voor behoud van zorg in de buurt en regioziekenhuizen om te garanderen dat goede zorg voor iedereen op redelijke afstand bereikbaar is. Huisartsenposten en spoedeisende hulp moeten in de nabijheid beschikbaar zijn. De maximale aanrijtijd van ambulances moet bewaakt worden. CDA Opsterland kiest voor minder marktwerking en meer samenwerking als basis voor de zorg.

Op regionaal niveau werken we voor de zwaardere zorg samen met de buurgemeenten om samen te komen tot een volledig regionaal zorgaanbod.

Daarbij stemmen we de procedures op elkaar af zodat de zorgaanbieders niet voor iedere gemeente een andere procedure moeten volgen. In de wijk willen we dat de eerstelijnszorg zoveel mogelijk als één team samenwerkt. Daarbij zetten we in op continuïteit. Het is nooit leuk om zorg nodig te hebben en iedere keer een andere zorgverlener te krijgen. Een vertrouwd gezicht is belangrijk.

Mantelzorgers hebben het soms zwaar. Daarom is het belangrijk, dat de gemeente mogelijkheden aanbiedt om af en toe op adem te komen door respijtzorg en dagopvang. Vervoer naar de dagopvang en de respijtzorg moet goed geregeld zijn met zo nodig hulp van deur tot deur.

Bij problemen in het gezin werken we aan één plan voor het gezin waarbij de coördinatie plaatsvindt door één regisseur. Voor het hele gezin, met aandacht voor juridische problemen, relationele problemen, ouderschapsproblemen, veiligheid en schuldenproblematiek. Bij relatieproblemen bieden we laagdrempelige relatiehulp. Als er kinderen bij betrokken zijn, dan kijken we met name naar het belang van de kinderen, zonder het gezin als geheel uit het oog te verliezen. Iedereen heeft recht op een veilig thuis. We zorgen dat het advies- en meldpunt ‘Veilig Thuis’ laagdrempelig bereikbaar is met voldoende personeel dat goed opgeleid is.

Wij willen af van ingewikkelde aanbestedingen en willen langdurige contracten binnen de jeugdhulp en de WMO. In de jeugdhulp zien we een toename van

7

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

aanbieders die zich richten op lichte zorg. Hierdoor ontstaan tekorten en zijn bezuinigingen op andere noodzakelijke zaken nodig. Wij willen een duidelijke afbakening wat jeugdzorg is en wat valt onder gewone opvoeding. We besteden vanzelfsprekend aandacht aan de continuïteit van zorg voor jongeren die 18 worden. Welke vormen van zorg zijn passend en hoe kunnen we het financieren?

Mensen met een beperking moeten volledig mee kunnen doen in de samenleving. We zoeken samen met hen hoe dit mogelijk is. We voeren het VN verdrag Handicap zoveel mogelijk uit.

Helaas moeten we constateren, dat in Opsterland ruim 1300 mensen onder de armoedegrens leven. Zij kunnen een beroep doen op schuld en kwijtscheldingsregelingen, gebruik maken van WMO- en bijstandsregelingen, voedselpakketten enzovoort. De praktijk is, dat inwoners vaak niet weten van welke regelingen ze gebruik kunnen maken. Om deze mensen in beeld te krijgen is een goede samenwerking tussen alle betrokkenen nodig. We hebben het dan over wijkteams, scholen, kerken enzovoort. Belangrijk is een persoonlijke benadering door de coördinator/regisseur, die de totale situatie van een gezin in beeld probeert te krijgen, waarna gekozen wordt voor een passende oplossing. Voor onze gemeente geldt in ieder geval, dat mensen in de bijstand tot 1200 euro aan giften mogen ontvangen zonder dat ze gekort worden op hun uitkering.

Helaas zal ook de komende jaren het verstrekken van voedselpakketten noodzakelijk blijven. Noodzakelijk daarbij is de inzet van vrijwilligers, steun van sponsoren/donateurs én de gemeente, die de huisvestingkosten voor haar rekening neemt.

Natuurlijk is voorkomen beter dan genezen en we willen de risicogroepen preventief bereiken om schulden in de toekomst te voorkomen. We zorgen er voor, dat organisaties, die zich inzetten voor het tegengaan van armoede en eenzaamheid bekend en toegankelijk zijn.

8

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

CDA Opsterland kiest voor: • •

•

• • • • • • • • •

Een goede digitale toegankelijkheid van de gemeente.

Een laagdrempelige fysieke toegankelijkheid van de gemeente.

Met name voor degenen, die moeite hebben met lezen en schrijven en/of niet voldoende ‘computervaardig’ zijn.

Een gemeentelijke dienstverlening, die betrouwbaar, vlot en doeltreffend is. De menselijke maat is daarbij leidend. Ook dat er vlot gereageerd wordt op brieven, mails enzovoort. Een ontvangstbevestiging wordt uiterlijk binnen 7 werkdagen verzonden.

Een gemeente die op gelijkwaardige wijze de dialoog met de burgers aan gaat. (openbare ruimte, energietransitie, wonen).

Een toegankelijk gemeentelijk loket voor initiatieven uit de dorpen.

Een energietransitie, waarbij er aandacht is voor de ontwikkeling van lokale initiatieven.

Een gemeente, die zorgt voor een verantwoord en transparant financieel beleid.

Extra aandacht voor veiligheid en energietransitie.

Behoud van zorg in de buurt en de regioziekenhuizen.

Geen onnodige ingewikkelde aanbestedingstrajecten voor WMO en zorg.

Passende ondersteuning voor mensen, die onder de armoedegrens leven.

Een verdere ontwikkeling van de bestuurlijke samenwerking tussen de gemeenten Ooststellingwerf, Weststellingwerf en Opsterland (OWO gemeenten). Belangrijke ijkpunten hierbij zijn expertise, efficiency en kostenperspectief.

‘’

We zien om naar een ander!

9

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

‘’

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 2: Een duurzame samenleving Hoe kunnen we ervoor zorgen dat we de aarde beter doorgeven aan onze kinderen en kleinkinderen? Een belangrijke stap is, dat we de klimaatdoelen van Parijs realiseren en uitvoering geven aan de daarbij behorende maatregelen op Europees, nationaal en provinciaal niveau. Het is echter onze ambitie de gestelde doelen eerder te realiseren door stimuleringsmaatregelen op lokaal niveau en bijvoorbeeld er voor te zorgen, dat onze gemeentelijke gebouwen energieneutraal worden.

Belangrijk daarbij is de vraag: hoe houden we het betaalbaar en behapbaar zodat de rekening eerlijk wordt verdeeld? Het CDA wil de samenwerking zoeken tussen verschillende belangengroepen om de duurzaamheidsdoelstelling te realiseren: gezamenlijke herkenning van een duurzaamheidsprobleem, gezamenlijke verantwoordelijkheid nemen (erkenning) voor de oplossingen. Niet polariseren en concurreren maar samen de schouders er onder.

CDA Opsterland kiest voor: • •

• • • •

10

Ecologisch groenbeheer.

Verduurzaming van het maatschappelijk vastgoed (scholen, buurthuizen, verenigingsgebouwen en cultureel erfgoed) en bedrijventerreinen actief daarbij ondersteunen en ontzorgen. Dit bespaart deze organisaties veel werk en leidt in veel gevallen tot lagere energiekosten.

Het faciliteren en stimuleren van maatschappelijke initiatieven op het gebied van energietransitie.

Het tegengaan van de lichtvervuiling.

De mogelijkheid van kleine windmolens binnen onze gemeente.

Het verstrekken in de startfase van garanties en of (voor)financiering aan lokale energiecoöperaties. Waarom?

Kleinschalige lokale energiecoöperaties vervullen een belangrijke plek in de verduurzamingsopgave. Het ontbreken van startkapitaal is een knelpunt.

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

•

• • •

•

•

•

11

Kortere ketens van het land naar het bord. Wat je van dichtbij haalt is verser, lekkerder en vaak minder belastend voor het milieu. Daarom stimuleren wij lokale coöperaties van boeren, winkeliers en consumenten om regionale producten op de markt te brengen en zo bij te dragen aan een sterke lokale en circulaire economie.

Maximale inwonersparticipatie bij grootschalig opwekken van energie.

Eerst zon op het dak. Landbouwgronden en natuurgebieden worden zoveel mogelijk ontzien.

Het faciliteren van experimenten van ondernemers, woningcorporaties en initiatieven uit de samenleving voor duurzame projecten zoals energiepositief bouwen en energie-, en warmteopwekprojecten.

Betaalbare energiebesparingsmaatregelen voor onze inwoners.

Het CDA wil voorkomen, dat alleen mensen met een goed gevulde portemonnee energiebesparende maatregelen kunnen nemen. Samen met alle betrokkenen zorgen we er voor dat extra uitgaven voor energiebesparing en isolatie van woningen voor onze inwoners betaalbaar blijven.

Duurzame inkoop door onze gemeente. Zo willen we dat opdrachtnemers bij overheidsopdrachten gestimuleerd worden om zich in te zetten voor extra werk, of stageplekken, bijvoorbeeld voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Openstelling ook op zaterdagmiddag van de Milieustraat en Brengpunt Groenafval.

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 3: Onderwijs In onze gemeente proberen we tot een passend hoogwaardig onderwijsaanbod te komen voor zoveel mogelijk leerlingen. Scholen maken steeds vaker gebruik van digitaal onderwijs. Kinderen met een beperking of thuiszitters hebben vanuit huis de mogelijkheid de lessen te volgen. Wel is de afgelopen periode gebleken, dat fysieke ontmoetingen op één of andere wijze noodzakelijk zijn.

CDA Opsterland kiest voor: •

Passend onderwijs Huis nabij onderwijs is belangrijk, maar als dat niet op een verantwoorde wijze mogelijk is, dan wordt deskundigheid ingehuurd, of wordt er samen met alle betrokkenen gezocht naar een passende school of instelling in of buiten onze gemeente.

•

Een brede ontwikkeling De cognitieve kennis en instrumentele vaardigheden zijn van groot belang om later op een volwaardige wijze te functioneren binnen de maatschappij, maar de sociaal-emotionele ontwikkeling mag daarbij zeker niet vergeten worden. Hoe ga je met elkaar om, leer je samenwerken, goed te luisteren naar een ander en bijvoorbeeld compromissen te sluiten? Welke normen hanteer je en nog belangrijker: wat zijn je waarden? We hebben het daarbij over het ontwikkelen van een eigen identiteit en het is belangrijk, dat op alle scholen daar ruime aandacht voor is. Aan de gemeente de taak het gesprek hierover te stimuleren/te faciliteren.

•

Een veilige omgeving Belangrijk is, dat de leerlingen zich kunnen ontwikkelen in een veilige omgeving en geen kinderen worden buitengesloten. Dat geldt op school, maar ook op straat en bij bijvoorbeeld sportverenigingen. De gemeente vervult hierbij een coördinerende rol, want een veilige omgeving voor onze kinderen kan alleen bereikt worden doordat alle organisaties en niet te vergeten de

12

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

gezinnen hierbij samen optrekken. Daarnaast heeft de gemeente de taak om samen met de schoolbesturen te zorgen voor veilige en gezonde schoolgebouwen.

•

Specifieke aandacht voor laaggeletterdheid De dalende leesvaardigheid en toename van laaggeletterdheid is een groot punt van zorg. Vanaf het vroegste begin moet er aandacht zijn voor taalontwikkeling en taalachterstanden. Niet alleen bij kinderen maar ook bij volwassenen. In samenwerking met alle betrokkenen proberen we binnen onze gemeente ontwikkelingsachterstanden te voorkomen (preventie) en gesignaleerde achterstanden te verkleinen. We zien, dat met name de bibliotheek steeds vaker een plek wordt om te leren en te werken. Dit ten behoeve van het ontwikkelen van de basisvaardigheden voor jong en oud. We hebben het dan over taal, digitale vaardigheden, rekenen, het invullen van formulieren, gezondheid enzovoort. De gemeente subsidieert dit werk terecht en verhoogt jaarlijks de subsidie met het accrespercentage, zoals dat door de VNG wordt gehanteerd.

Kinderopvangorganisaties worden op een andere wijze gefinancierd, dan bijvoorbeeld basisscholen. De gemeente zou graag zien, dat financieringsstromen worden samengevoegd, waardoor organisaties gemakkelijker kunnen samenwerken en eventueel fuseren. Dit ten behoeve van een ononderbroken leerlijn en onderwijsproces van 2,5 – 16/17 jaar.

•

Aandacht voor cultuur Voor de jeugd is het van belang, dat ze in aanraking komen met allerlei culturele uitingen, zodat zij voor hun ontspanning tot een passende keuze komen en toekomstige generaties kunnen blijven genieten van ons rijke culturele leven. Dat betekent dat we met name culturele vorming voor inwoners tot 18 jaar subsidiëren.

Specifieke aandacht geven we aan jongeren, die door allerlei omstandigheden van huis uit niet in aanraking komen met allerlei culturele uitingen.

13

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

•

Afname van het schoolverzuim Vanuit gespreide verantwoordelijkheid vindt CDA Opsterland dat iedereen een unieke bijdrage mag en kan leveren aan de samenleving. Gelukkig gebeurt er al veel op dit terrein, maar elke schoolverlater/verzuimer is er één en daarom wil het CDA Opsterland extra inspanning om de problemen van schoolverzuim en voortijdige schoolverlaters op te lossen. Een individuele benadering, maatwerk, creativiteit en doorzettingsvermogen zijn daarbij nodig!

•

Behoud van de vrijheid van onderwijs We hebben in Nederland de vrijheid van onderwijs. Een groot goed en dat willen we graag behouden. Dat betekent, dat de gemeente initiatieven ter verbetering van het onderwijs, c.q. het leefklimaat stimuleert en faciliteert, maar deze niet dwingend oplegt. Uitgezonderd natuurlijk regels en initiatieven, die een wettelijke basis hebben.

14

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 4: Economie Een bloeiende gemeente kan niet zonder lokale economie. De Opsterlandse ondernemers creëren banen, zorgen voor opleidingen en zorgen voor een positieve reuring binnen een dorp. Ondernemers worden door het CDA serieus genomen en moeten de ruimte krijgen. Opsterland moet werkenden in Opsterland en haar ondernemers volop laten meedenken en samen op zoek gaan naar kansen en mogelijkheden. Belangrijk is een goede bereikbaarheid van onze regio met goede voorzieningen en een passende digitale infrastructuur.

CDA Opsterland kiest voor: Ondernemersklimaat •

•

•

• •

•

•

15

Goed bereikbare, veilige en verzorgde (geen verrommeling) bedrijfsterreinen, zodat bedrijven binnen onze gemeente komen en blijven.

Eén aanspreekpunt voor ondernemers dat verantwoordelijk is voor het traject van vergunningsaanvragen maar ook voor kansen en vragen. Een ondernemer hoeft dus niet meer te ‘zoeken’ naar de juiste ambtenaar bij het juiste loket.

Een pro-actieve gemeente, die in samenwerking met alle betrokkenen werk maakt van thema’s als leegstand, aantrekkelijke groene en schone openbare ruimtes en veiligheid.

Betalingen aan ondernemers binnen 30 dagen.

Waar samenwerking tussen ondernemers niet van de grond komt, het aan de gemeente is een initiërende/stimulerende rol te spelen ter versterking van het ondernemersklimaat.

Ruimte voor lokaal gewortelde bedrijven, zodat ze eventueel kunnen uitbreiden. Dit ten behoeve van de vitaliteit van buurten, wijken en dorpen.

Stimulering van de samenwerking op bedrijventerreinen om energieneutraal te worden. We willen dat de gemeente meefinanciert in onderzoeken zoals energiescans en haalbaarheidsstudies.

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

• • • • • •

•

Een gemeente, die actief bedrijven werft voor de open plaatsen op de industrieterreinen.

Snel internet voor onze inwoners.

Werkgelegenheid.

Bevordering van de regionale samenwerking werkgelegenheid in Zuidoost Fryslân.

Goede (en praktische) opleidingsmogelijkheden.

Maximale inzet ter voorkoming van werkloosheid. Werken biedt mensen zingeving, sociale contacten en levensvreugde. Mensen die in de bijstand zitten, helpen we met een lokale basisbaan, zodat men werkervaring en contacten op doet. Het uiteindelijke doel is, dat men door stroomt naar een reguliere baan passend bij de mogelijkheden van betrokkene.

Het stimuleren van de scholen om scholieren kennis te laten maken met maatschappelijke organisaties. Zo willen we dat jongeren ervaring opdoen om een bijdrage te leveren aan de samenleving en het werken in een (vrijwilligers)organisatie.

Agrarische sector •

•

16

Een goed toegeruste agrarische sector voor nu en de komende jaren. De agrarische sector is van groot belang voor onze gemeente; vandaar specifieke aandacht in het verkiezingsprogramma hiervoor. We zien opvolgingsproblemen en dat steeds meer agrariërs extra activiteiten in bijvoorbeeld het toerisme oppakken. Flexibiliteit waar het kan is voor onze agrariërs belangrijk. Uiteraard is de Europese en landelijk wet- en regelgeving daarbij leidend. Juist de mix van intensieve en extensieve bedrijven maakt dat zij op hun eigen wijze hun bedrijf kunnen voeren. Dat willen wij behouden en in overleg met de sector ook vaststellen hoe toerisme, bedrijfsopvolging en natuur met elkaar in evenwicht kunnen zijn.

Specifieke aandacht moet worden besteed aan de stikstof uitstoot en de veenweideproblematiek. Het CDA streeft naar een oplossing, die recht doet aan de verschillende belangen. Een oplossing, waarvoor draagvlak is en waarbij geen sprake is van

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

‘korte termijn politiek, c.q. ad hoc beleid’. Belanghebbenden willen weten, waar ze nu en de komende jaren aan toe zijn. Ook, dat we als gemeenschap ons realiseren, dat niet één enkele groep verantwoordelijk is voor de ontstane situatie. Als samenleving hebben we dit laten gebeuren, ja zelfs regelmatig gestimuleerd.

Gelijkwaardig en vroegtijdig overleg is nodig met alle betrokkenen en dat in alle openheid. Negatieve effecten van maatregelen, die in dit kader genomen worden, proberen we te voorkomen door innovatie en door het initiëren van renderende bedrijfsactiviteiten.

Blijkt dit in bepaalde situaties niet mogelijk te zijn, dan wil CDA Opsterland, dat degenen, die dit betreft, daarvoor gecompenseerd worden. Vlot en op een transparante wijze!

17

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 5: Wonen Opsterland is een gemeente, waar het goed wonen is: er is ruimte, er zijn vele recreatieve mogelijkheden en er is werk in de eigen gemeente, of in de nabij gelegen grotere kernen. Het is niet voor niets, dat het aantal woningzoekenden ook in onze gemeente toeneemt.

Helaas ondervinden starters steeds meer problemen een passende woning te vinden. Ouderen worden alleen bij zware verplegingsbehoefte opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis. Dat vraagt om woningen die levensloopbestendig zijn; woningen die zonder ingewikkelde aanpassingen kunnen worden bewoond door mensen met een (toenemende) lichamelijke beperking.

Het is belangrijk, dat er voldoende passende woningen zijn voor degenen, die willen kopen of huren.

CDA Opsterland kiest voor: •

18

Samenwerking en prestatieafspraken Samenwerking tussen alle betrokkenen, zoals gemeente, corporaties, ontwikkelaars en zorgaanbieders is daarbij van belang. Concentratie van woonvormen voor doelgroepen wil het CDA voorkomen. Ouderen bijvoorbeeld moeten midden in de maatschappij kunnen blijven wonen. Door een grote diversiteit aan woningen te bevorderen en de bewoners bij de openbare ruimte te betrekken wil het CDA bouwen aan een duurzame samenleving. De gemeente is proactief en kan enigszins sturend optreden door te zorgen voor een goede bereikbaarheid, aankleding van de woonomgeving, voldoende voorzieningen en door verschillende grondprijzen te hanteren. Lokale initiatieven van onderop voor nieuwbouw neemt de gemeente serieus en worden gefaciliteerd. Daarnaast zijn prestatieafspraken met de woningbouwcorporaties van belang, zoals een goede spreiding over de dorpen en voldoende aanbod van sociale huurwoningen (bijvoorbeeld maximale wachttijd van een jaar). We steunen de coöperaties in hun verzet tegen de verhuurdersheffing, zodat er

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

middelen beschikbaar komen voor de bouw van woningen. We kiezen voor gemengde woonvormen en buurten waar mensen van jong tot oud bij elkaar wonen en met elkaar een woongemeenschap vormen.

•

Bouwen in onze dorpen Er wordt gebouwd in dorpen, waar onderbouwd wordt aangegeven, dat er behoefte is aan woningen. Door huishoudverdunning neemt het aantal mensen per woning af. Als een dorp het inwonersaantal op peil wil houden, dan is het nodig, dat er woningen bij komen. Voor alle duidelijkheid: dat kunnen nieuwe woningen zijn, maar ook door het delen van woningen, aanbouw et cetera kunnen extra woonéénheden beschikbaar komen.

•

In- en uitbreiding In eerste instantie kiezen we voor inbreiding. Dit i.v.m. een verantwoorde inpassing in onze leef-/woonomgeving. Ook het delen van woningen stimuleren we. We zien de laatste jaren de ontwikkeling dat oud en jong op hetzelfde erf bij elkaar gaan wonen. Gemakkelijk voor de oppas en eventuele mantelzorg. Een dorp mag gaan uitbreiden, als blijkt, dat een dorp geen verdere mogelijkheden heeft met betrekking tot inbreiding, woningdeling et cetera. Niet altijd gemakkelijk te realiseren, omdat we te maken hebben met provinciale en landelijke voorschriften, maar het CDA Opsterland wil zich daar van harte voor inzetten.

•

Bouwen in de buitengebieden In de buitengebieden komen bijvoorbeeld boerderijen vrij. De bestemming kan gewijzigd worden, waardoor verschillende huishoudens in een boerderij gaan wonen. Wel is het belangrijk, dat bij eventuele verbouw van boerderijen deze op een verantwoorde wijze worden ingepast in het landschap.

19

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

•

20

Duurzaam en circulair bouwen Nieuwe woningen zijn energieneutraal. De gemeente adviseert door middel van een energieloket en energiecoaches degenen, die een woning willen bouwen of renoveren. Ook zijn er landelijke en plaatselijke subsidiemogelijkheden beschikbaar.

Circulair bouwen is in opkomst en het is belangrijk, dat we daar aan meewerken en bereid zijn deze initiatieven mede te ontwikkelen.

Bij uit- en inbreidingen van dorpen zorgt de gemeente voor een aantrekkelijke woonomgeving. Dat betekent veel groen, energiezuinige straatverlichting, gescheiden rioolsystemen en voldoende mogelijkheden voor wateropvang.

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 6: Sport en vitaliteit CDA Opsterland wil sporten voor iedereen mogelijk maken. Dat sporten gezond is weet iedereen. Sporten is meer dan dat: sporten heeft ook een belangrijke sociale kant. Het houdt je fit en draagt bij aan je vorming.

CDA Opsterland kiest voor: •

Uitnodigende openbare ruimte CDA Opsterland maakt onderscheid tussen individuele sporters en teamsporters. Voor individuele sporters als wandelaars, fietsers, hardlopers willen we een uitnodigende openbare ruimte.

Onze gemeente leent zich uitstekend voor deze sporten en wij moeten blijven investeren om de kwaliteit van onze trottoirs, fietspaden en groene omgeving op peil te houden of te verbeteren. Het CDA wil hierbij de nadruk leggen op breedtesport.

•

Veilig, betaalbaar en duurzaam Sportaccommodaties moeten veilig en voor iedereen toegankelijk zijn. Mensen met en zonder beperking moeten van dezelfde faciliteiten gebruik kunnen maken en bij voorkeur samen sporten.

Financiële problemen mogen geen belemmering zijn voor jongeren om lid te zijn van een plaatselijke sportvereniging of culturele organisatie. Er kan in voorkomende gevallen een beroep op de gemeente worden gedaan. Het verduurzamen van sportaccommodaties helpt sportverenigingen om de vaste lasten te verlagen. Bovendien tonen sportverenigingen op deze manier hun maatschappelijke betrokkenheid. CDA Opsterland wil dat sportverenigingen geholpen worden met het verduurzamen van hun accommodaties. Het inwinnen van advies over zowel verduurzaming als subsidiemogelijkheden moet zo laagdrempelig mogelijk zijn.

•

Sport met aandacht voor lichaam en geest Sport speelt een belangrijke rol bij de preventie van zorgvragen.

Sportverenigingen moeten daarom bij het preventiebeleid worden

21

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

betrokken. Belangrijk hierbij is de deskundigheid van de instructeurs en trainers. Zij spelen een belangrijke rol bij de sociale ontwikkeling en de vorming van normen en waarden. Het CDA wil dat zij worden bijgestaan om over te dragen hoe wij in Opsterland met elkaar om willen gaan. Wij willen sportverenigingen versterken met onder andere meer voorzieningen in de openbare ruimte. Hiermee willen wij het verbindende karakter dat sporten heeft versterken. Om diezelfde reden moeten sportaccommodaties zoveel mogelijk een multifunctioneel karakter hebben voor de dorpen. We bevorderen waar mogelijk de contacten tussen sportverenigingen en andere maatschappelijke organisaties zoals onderwijs-, zorg- en jeugdinstellingen. CDA Opsterland wil gezond gedrag stimuleren.

De initiatieven over positieve gezondheid die in onder andere Bakkeveen en Wijnjewoude lopen kunnen als voorbeeld dienen voor andere dorpen in onze gemeente.

22

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

Hoofdstuk 7: Recreatie, kunst en cultuur Opsterland is een aantrekkelijke gemeente om te wonen, te werken en vrije tijd door te brengen.

Recreatie en toerisme spelen daarbij een belangrijke rol: voor bezoekers en inwoners als prettige besteding van vrije tijd, voor ondernemers via omzet en voor werknemers in de vorm van werkgelegenheid. We zijn een groene gemeente met cultuur en erfgoed; ruimte en rust vinden we belangrijk en willen we behouden en benutten. Belangrijk in dit kader is een bewuste match te zoeken tussen aanbod en vraag.

CDA Opsterland kiest voor: •

Specifieke doelgroepen Wij richten ons vooral op rustzoekers, gezinnen met jongere kinderen en toeristen, die inspirerende en rustige activiteiten (bijvoorbeeld musea, culturele activiteiten) zoeken. Dat betekent, dat we zorgen voor goed geoutilleerde verblijfmogelijkheden, speelmogelijkheden voor jongere kinderen en een goede spreiding van voorzieningen om de inwendige mens te versterken.

Daarnaast is een goed onderhouden net van wandel- en fietspaden van belang. Onderweg bijvoorbeeld een museum of kerk bezoeken verhoogt de aantrekkelijkheid van het gebied en dat geldt ook voor andere kunst- en cultuuruitingen. Belangrijk is, dat alle betrokkenen samenwerken. Dit geldt zowel voor promotie, evenementen en voor de dagelijkse bedrijfsvoering. We zetten niet in op exclusiviteit en bijzonder grote luxe, of grote evenementen. Wij bieden toeristen ruimte en rust en natuurlijk alles zo duurzaam mogelijk!

•

Toeristenbelasting voor onze voorzieningen Goede voorzieningen moeten betaald worden. Daarom heffen we toeristenbelasting. Belangrijk is, dat de middelen, die daardoor beschikbaar komen, ten goede komen aan onze toeristische voorzieningen.

23

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026

Voor een duurzame samenleving

•

24

Aandacht voor kunst en cultuur Kunst en cultuur zijn natuurlijk ook voor onze eigen inwoners van belang. Muziek, zang, tradities, culturele gewoonten, monumenten, toneel, theater, musea en erfgoed zorgen er voor, dat mensen zich kunnen ontspannen, zich met elkaar verbonden voelen en hun persoonlijke vaardigheden verder kunnen ontwikkelen.

CDA OPSTERLAND VERKIEZINGSPROGRAMMA 2022-2026