Carine Koelewijn Lisa van Dorp Trendwatching & toekomstscenario Marc Castricum
Trendboek Consumentenbond Leerjaar 2 Periode 3 03 april 2017
567842 568422
“Trendwatcher is geen toekomstvoorspeller”
Voorwoord
- Marc Castricum
Dit dossier is een samenwerking tussen Carine Koelewijn en Lisa van Dorp. “Beide hebben wij veel geleerd tijdens de lessen en willen dan ook meneer Castricum bedanken voor zijn lessen en zijn feedback”. In het dossier zijn onze bevindingen te lezen over de trends rondom de Consumentenbond. In het dossier komen de volgende onderwerpen aan de orde: ● Onderzoek naar de opdrachtgever ● Communicatielijn & geschiedenis ● Trendresearch vertaald naar trendpiramides ● Toekomstscenario Veel leesplezier!
2
3
Inleiding Dit dossier is geschreven in het kader van de training ‘Trendwatching en toekomstscenario’ aan de Hogeschool Inholland te Diemen. Wat is een trend eigenlijk? Trendwatchen is een lastig begrip om te definiëren. Volgens het internet is een trend een maatschappelijke ontwikkeling welke de leefomstandigheden veranderd. Een trend vernieuwt iets in het leven en kan met oplossingen komen. Niet altijd zijn nieuwe veranderingen ook per definitie een trend. Een trend is het gevolg van een verandering. Je kan pas van een trend spreken wanneer een bepaalde benadering, opvatting zoveel kracht en invloed krijgt dat deze in staat is om krachtvelden zoals cultuur, traditie, gewoonte en gemakzucht uit te schakelen of af te zwakken. Trends zijn er in drie verschillende soorten. Een megatrend, maxitrend en microtrend. Deze trends hebben niets te maken met de omvang maar met de sporen die zij nalaten in de maatschappij. Megatrends kunnen bijvoorbeeld tien tot dertig jaar duren en zelf intreden in onze normen en waarden. Maxitrends duren vijf tot tien jaar en een microtrend slecht één tot vijf jaar. En wat doet een trendwatcher? Om al deze trends te onderscheiden en in veel gevallen zelfs te ‘voorspellen’ is er voor dit vakgebied een professional, een trendwatcher. Een trendwatcher is iemand die kijkt naar wat er speelt in de samenleving en vanuit hier trends herkent en voorspelt. Een trendwatcher heeft geen vaste werkwijze. Hij of zij speurt het internet, kranten en bladen af opzoek naar eventuele trends of trendontwikkelingen. De bevindingen die zij opdoen tijdens het trendwatchen presenteren zij in de vorm van boeken, lezingen of presentaties. (vistaproductions-inholland.blogspot.nl, n.b.) 4
5
Inhoudsopgave
6
H1 Onderzoek naar de opdrachtgever 1.1 Waar komen ze vandaan? 1.2 Waar zijn ze goed in? 1.3 Wat vinden zij belangrijk? 1.4 Golden Circle van Simon Sinek 1.5 IJkpersoon
08 08 08 09 10 12
H2 Communicatielijn & geschiedenis 2.1 Organogram 2.2 Communicatielijn in beeld
14 16 18
H3 Trendresearch vertaald naar trendpiramides 3.1 Coolhunting 3.2 DESTEP 3.3 Trendpiramides
20 20 22 25
H4 Toekomstscenario 4.1 Carine Koelewijn 4.2 Lisa van Dorp
28 28 30
Literatuurlijst
32
7
1
Niche Om de Consumentenbond in één sector (niche) in te delen is haast niet te doen doordat zij werkzaam is op het gebied van energie, technologie en verzekeringen. Echter ligt hun specialisme in prijsvergelijkingen en het testen/uitzoeken van producten en diensten. Op basis van dit specialisme kun je Consumentenbond indelen bij de branche Advies en consultancy. De niche voor de Consumentenbond ligt dan bij de economie. (www.consumentenbond.nl, n.b.)
Onderzoek naar de opdrachtgever Voor het vak trendwatching is er gekozen voor de Consumentenbond. Deze keuze is tot stand gekomen doordat de consumentenbond werkzaam is in de volgende branches: Advies en consultancy, energie en financiële dienstverlening. Hierdoor is er veel keuze in de verschillende trends.
De dienst die zij levert zijn onder andere: ● Het testen en vergelijken van producten en diensten ● Opkomen voor de rechten van de consument ● Verbeteren van algemene voorwaarden voor de consument
De Consumentenbond De Consumentenbond is een Nederlandse non-profit organisatie die het belang van de consument behartigt.
De consumentenbond heeft haar leden hoog in het vaandel en werkt vaak samen met hen. Structureel voeren zij tevredenheidsonderzoeken uit door middel van een ledenmonitor.
1.1 Waar komen ze vandaan? De Consumentenbond is opgericht in 1953 door B. Buitendijk, J. van Benthem en A. Thorenaar en is een vereniging die opkomt voor de belangen van de consument, zonder winstoogmerk. De vereniging wordt voor een groot deel gefinancierd door contributies van leden en gebruikers van de diensten. Sinds heden telt de vereniging een half miljoen leden. De bond is onafhankelijk en maakt geen reclame voor andere bedrijven. Zij geeft alleen advies via haar eigen kanalen en middelen. Het langstlopende communicatiemiddel van de Consumentenbond is de Consumentengids waarin zij vergelijkende warenonderzoeken publiceert.
De consument heeft veel zusterorganisaties om hen doel te bereiken. (www.consumentenbond.nl, n.b.) 1.2 Waar zijn ze goed in? De Consumentenbond zegt op haar eigen website het volgende over haar missie en identiteit: “Wij zijn van en voor consumenten. Samen zorgen we dat consumenten vinden wat ze zoeken en krijgen waar ze recht op hebben. En we maken markten eerlijk en veilig. Zonder winstoogmerk.” (www.consumentenbond.nl, n.b.)
8
1.3 Wat vinden ze belangrijk? Archetype Carl Gustav Jung gelooft, net als Freud, dat de menselijke psyche bestaat uit een bewuste en onbewust. Wat Jung onderscheid van Freud is dat hij in het onbewuste onderscheid maakt tussen persoonlijk en collectief onbewuste. Persoonlijk onbewuste is het inhouden van wat je persoonlijk hebt meegemaakt. Bijvoorbeeld: verdrongen herinneringen. Deze herinneringen worden pas weer bewust als je ze ‘wilt’ herinneren. Collectieve onbewuste bestaat volgens Jung uit beelden die we ‘geërfd’ hebben van onze voorouders. Dit komt door de evolutie beweert Jung en geven we door via onze genen. De inhoud van het collectieve onbewuste wordt door Jung ‘archetypen’ genoemd. Archetype betreffen overgeërfde manieren van reageren. Ze komen met name door dromen naar boven. (Spiridoc.nl, n.b.)
Archetype bij merken Archetypen gaan per definitie over (onbewuste) drijfveren van mensen en dus ook van merken. Ze helpen de ‘why’ bloot te leggen van het merk of de organisatie. Later in het dossier meer informatie over deze ‘why’, afkomstig van de Golden Circle van Simon Sinek. (marketingonline.nl, 2012) Archeype voor de Consumentenbond De archetypes van Jung zijn hiernaast weergegeven in een model. De Consumentenbond is in te delen bij ‘caregiver’ omdat de Consumentenbond de belangen van haar leden (consumenten) voorop heeft staan. Merkwaarden Merkwaarden laten direct zien wat onmiskenbaar van jouw of de organisatie is. Wat doet de organisatie anders dan de rest. Merkwaarden gaat niet over wat je bedrijf doet maar hoe je het doet. (brandfabric.nl, n.b.) De merkwaarden voor de Consumentenbond worden niet duidelijk gecommuniceerd door de Consumentenbond zelf. Aan de hand van de archetype zijn er een aantal merkwaarden die overeenkomen met het archetype ‘caregiver’ en met de manier waarop de Consumentenbond zichzelf positioneert. > Eerlijke prijs voor consument > Consument in zijn recht Hieruit kan worden geconcludeerd dat de Consumentenbond de volgende merkwaarden zouden kunnen hanteren: het recht van de consument om onafhankelijk advies te krijgen van professioneel geteste producten of diensten en daarvoor een eerlijke prijs betaalt. 9
Onderzoek naar de opdrachtgever Waarom (why) De Consumentenbond is in het leven geroepen om de consument te helpen bij het maken van een goede keuze bij zijn of haar aankoop. Na de tweede wereldoorlog verschenen veel producten en diensten die consumenten konden afnemen. Doordat geld destijds schaars was, was een goede aankoop dus van belang om geen geld over de balk te smijten. De Consumentenbond komt op voor de belangen van de consument.
1.4 Golden Circle van Simon Sinek Om een beter beeld te krijgen van de Consumentenbond en de reden van haar bestaan is er gebruik gemaakt van het Golden Circle model van Simon Sinek.
De ‘wat’ staat voor het resultaat en de uiteindelijke uitkomst van de ‘waarom’. Het resultaat is bijvoorbeeld winst. (strategischmarketingplan.com, 2016)
Het Golden Circle model is een van de beroemde merkmodellen en zeer compact. Bij dit model werk je van de binnenkant naar buiten, ook wel inside-out genoemd. Zoals hiernaast weergegeven in figuur 2.2 zie je drie woorden staan: ‘waarom’, ‘hoe’ en ‘wat.’ (Marketingcommunicatiestrategie, 2015)
Ook de ‘why’, ‘how’ en ‘what’ van de Consumentenbond wordt niet duidelijk gecommuniceerd door de Consumentenbond. Ook hier is, aan de hand van deskresearch en eigen interpretatie van de externe communicatie, een Golden Circle ingevuld.
Hoe (how) De Consumentenbond vergelijkt producten en diensten die worden aangeboden op de markt. Voorheen waren dat voornamelijk huisraad, tegenwoordig onderzoekt Consumentenbond tal van onderwerpen om de consument te informeren. Wat (what) Een non-profit organisatie met deskundige onderzoekers en onafhankelijk advies.
Deze woorden staan voor het volgende: Waarom staat voor het doel, de aanleiding van de product of dienst. ‘Waarom’ bestaat je organisatie en ‘waarom’ doet het er toe voor anderen? Deze binnenste laag is maar bij weinig bedrijven bekend maar kan zeer onderscheidend zijn voor jouw en de concurrentie. ‘Hoe’ is het proces of de handelingen die jij verricht tijdens het realiseren van je product. Met het realiseren van je product houd je je ‘waarom’ in gedachten. Het ‘hou’ is je onderscheidend vermogen. 10
Figuur 2.2 Golden Circle
11
1 1.5 IJkpersoon Hans Diggelen is een Nederlands, gepensioneerde man van 67 jaar uit De Schans (Hardenberg) in Overijssel. Samen met zijn vrouw woont hij in een hoekwoning van een rijtjeshuis. Zijn twee zoons zijn beide uitwonend. Hans heeft vroeger in Mulo B behaald wat nu om te rekenen is naar een HBO opleiding. Hij was altijd een ijverige student maar haalde geen uitzonderlijke cijfers. Hans is van huis uit Katholiek maar gaat niet zo geregeld meer naar de kerk. Hans stemt trouw op de PvdA en ziet dat ook als ‘zijn’ partij. In het weekend tuiniert hij vaak in de volkstuin waar hij andere mensen vaak spreekt. Hans is erg sociaal en bezoekt ook graag de thuiswedstrijden van zijn zoon bij de voetbal. Zijn vrouw, Sonja, werkt nog altijd voor wat extra’s en samen gaan zij dan ook vaak een weekendje weg binnen Nederland. Wel gewoon met de caravan of slapen zij in een bed and breakfast. Omdat Hans is gepensioneerd zijn zij in het gezamenlijk inkomen gedaald. Hierdoor is Hans fanatiek geworden in het vergelijken van producten of diensten. Hans ziet de toekomst positief in en wil graag een steentje bij dragen als het gaat om de natuur. Hij is een familieman en een echte ‘opa’. Helaas denken zijn twee zoons daar nog anders over en laat een kleinkind nog even op zich wachten. 12
13
2
Hier zijn een aantal trends in de tijdbalk weergegeven. De blauwe tijdbalk staat voor de Consumentenbond. De groene balk staat symbool voor de trends. De trends beginnen op het startjaar van de Consumentenbond om aan te geven welke trends de Consumentenbond onder andere heeft doorgemaakt.
Communicatielijn & geschiedenis
2010 vergunningplichtig De Consumentenbond is in 2010 vergunningplichtig geraakt op het gebied van advisering
14 januari 1953 Op deze datum is de Consumentenbond gestart
Heden
Gezondheidstrend 2014 1999 MVO
1966 Ontzuiling
2004 Social Media
1990 Digitalisering Nepnieuws 2017
1960 Vergrijzing
(Consumentenbond.nl, n.b.)
14
15
2
Organogram
Bondsraad
Raad van Toezicht
2.1 Organogram Directie Bart Combée
Hieronder een organogram weergegeven van hoe de Consumentenbond intern eruit ziet.
Financiën, Faciliteiten & Informatievoorziening Koos van Brecht
Personeel & Organisatie Kirsten Kolkman
Marketing & Business Development Koos Block
Belangenbehartiging & Communicatie Gerjan Huis in ’t Veld
Content, Media & Advies John Visser
ICT Ron Visser
Contentunit Wonen & Leven Tineke van Eerden
Bestuursondersteuning Leo Willigenburg
Content & Media Support Petra van der Aa
Contentunit Geld, Zorg & Recht Ramon Boender
Public Affairs
Contentunit Digitaal Berit Sluyters
Online Richard Uijl
Publicaties Dieneke Hengeveld
Service & Advies Henk de Torbal
Woordvoering
Acties & Campagnes
(Consumentenbond.nl, n.b.)
16
17
2
De Consumentenbond gaat met jouw input aan de slag. Dit kan zijn het vergelijken van energiemaatschappijen of juridische dienstverlening. Je ontvangt altijd een ontvangstbevestiging per email van jouw aanvraag. Sommige aanvragen kunnen per direct worden beantwoord omdat zij van bijvoorbeeld energiemaatschappijen alle gegevens hebben om dat te vergelijken. Ingewikkelde zaken duren langer.
Consumentengids
2.2 Communicatielijn in beeld
Om op de hoogte te blijven van alle gebeurtenissen en nieuwtjes kun je lid worden van de Consumentengids.
Consument De consument heeft een tip, klacht of vraag over een product en kan via de website of andere kanalen contact zoeken met de Consumentenbond.
Email Vul her contactformulier in op de website voor vragen over de producten of diensten.
De kanalen van de Consumentenbond zijn hieronder weergegeven.
Postadres Postbus 1000 2500 BA Den Haag Bezoekadres Enthovenplein 1 2521 DA Den Haag
Telefoon Je kunt ze bellen van maandag tot vrijdag van 8:30 tot 18:00 uur. 070-445 45 45
Social media
(Consumentenbond.nl, n.b.)
18
Google +
RSS Feed
Youtube
Nieuwsbrief
19
3
MVO
Trendresearch vertaald naar trendpiramides
Superfoods
Te veel reclame
3.1 Coolhunting
s
r e g g o Vl
Trends spelen zich af in de maatschappij. Om te kijken welke trends op dit moment actief zijn is er gebruik gemaakt van ‘coolhunting’.
E nummers
Coolhunting is een term bedacht door marketingcommunicatieprofessionals. Het is het observeren en signaleren van aanwezige trends op microniveau in de maatschappij. Deze microtrends zijn terug te brengen naar macro- en megatrends. (Businessdictionary.com, n.b.) Voor het maken van trendpiramides is dus gebruik gemaakt van coolhunting. Hiernaast zijn de bevindingen van de mircotrends weergegeven.
Flexwerken
Customize Klantbeleving
Turkije 20
Nepn
ieuws 21
3.2 DESTEP
22
23
3.2 DESTEP
3.3 Trendpiramides Er zijn verschillende trends naar voren gekomen. Deze zijn hieronder uitgewerkt in drie trendladders. Onder aan iedere piramide staat de maxi trend die voor de gehele omgeving invloed heeft (gehad). Daarboven staat de megatrend. Deze is van invloed op de branche. Aan top staan de trends die op de specifieke dienst van de Consumentenbond invloed hebben. Afnemend vertrouwen in resencies
Groei vergelijkingssites
Digitalisering
Afnemend vertrouwen recensies (micro) Het feit dat de vergelijkingssites echt als paddenstoelen uit de grond schoten heeft de Consumentenbond gered. Mensen zagen door de bomen het bos niet meer. De onafhankelijkheid van de vergelijkingssites werd onder de loep genomen en mensen kregen grote twijfels. Omdat de Consumentenbond er vanaf het begin al was, en omdat zij professioneel testen in plaats van meningen geven hebben zij het vertrouwen gekregen van de consument. De Consument heeft nooit een winstoogmerk gehad, zijn onafhankelijk en zijn er al die jaren voor de consument geweest. (Waard de, 2017)
Groei vergelijkingssites (mega) Met de komst van het internet kon de Consumentenbond haar informatie naast de consumentengids ook online delen. De Consumentenbond die na de tweede wereldoorlog veel voor de werklui hebben betekend kreeg hierdoor wel concurrentie. Er kwamen verschillende andere vergelijking sites. Ze schoten als paddenstoelen uit de grond. (Marketingfactst, 2011)
Met de DESTEP-analyse is er gekeken of er trends zich hebben voorgedaan die betrekking hebben op de Consumentenbond. DESTEP is een middel waarmee je een beeld kunt schetsen van de externe omgeving waar de organisatie mee te maken krijgt. Alle externe factoren die kansen of bedreigingen kunnen bieden komen voorbij.
Digitalisering (maxi) Sinds de digitalisering is begonnen vindt er een digitale transformatie plaats in de hele wereld. Analoge informatie wordt veranderd in digitale informatie. Waar je vroeger een blauwe envelop van de belastingdienst in de brievenbus vond krijg je nu een email op je persoonlijke pagina van de belastingdienst. Digitalisering is een technologische vooruitgang. Het steeds meer gebruiken van elektronische apparaten maakt het dan ook dat digitalisering in de DESTEP onder het kopje Technologisch past. (Ensie, 2016)
24
25
3.3 Trendpiramides Vloggers en afnemend vertrouwen
Social media
Vergrijzing
Vloggers (micro) Afnemend vertrouwen Een vlog is de afkorting van een video weblog. Een vlogger is dus een persoon die video’s maakt over zijn of haal dagelijkse leven. Vloggers communiceren door middel van tegenwoordige technologie naar een grote groep mensen. De filmpjes die ze maken plaatsen ze op Youtube. Dit is een vorm van massa media. Als we kijken naar het DESTEP model kunnen we vloggers dan ook plaatsen bij Technologie. Zonder technologie hadden vloggers nooit bestaan. Ook zijn vloggers goed door te linken naar de sociaal-culturele factor in de DESTEP. Dit omdat het een sociale trend is. Waar je vroeger een dagboek bij hield, of later een blog schreef, filmen vele vloggers nu dagelijkse bezigheden om ze met anderen te delen! (Legmijuit, z.d.) Door de komst van vloggers (en hiervoor bloggers) is de Consumentenbond niet meer de enige met een groot bereik die producten reviewen. Er zijn steeds meer vloggers met honderd duizenden volgers! Deze volgers kiezen er dus voor om hen te bekijken. Dit is anders dan de commerciële reclame en zorgt er dan ook voor dat vloggers enorm veel invloed kunnen uitoefenen op een hele grote doelgroep! Hun mening over producten en diensten is voor veel fabrikanten en bedrijven dan ook erg veel waard. Is de Consumentenbond tegen deze nieuwe soort concurrentie opgewassen? De Het voordeel voor hen is dat zij professioneel testen in plaats van vloggers die alleen een mening geven nadat ze het product hebben gebruikt. (Huigenvoort, 2016) Social media (mega) Social media is zijn verschillende online platformen om informatie met elkaar te delen. In de DESTEP past social media dan ook goed onder het kopje Technologie. Het is mega trend die voortgekomen is uit de maxi trend digitalisering. Wanneer je verder denkt past social media ook bij de sociaal culturele sector. Het is een bepaalde manier van communiceren, vaak op een leuke manier. Niet alleen tekstueel, maar ook muziek, video’s en foto’s worden enthousiast en in grote talen de wijde wereld in gestuurd. Social media is dan ook niet meer weg te denken uit onze levensstijl. Samengevat is social media een sociale trend die dankzij de technologie is ontstaan. 26
Door de komst van social media kan de Consumentenbond haar reviews sneller en makkelijker verspreiden. De consumentengids, waar ze mee zijn begonnen is niet meer het hoofd medium voor de Consumentenbond. Deze is alleen voor de consument die verdieping zoekt achter de onderzoeken van de Consumentenbond. De Consumentenbond maakt nu korte video’s waar in ze producten testen en reviewen. De consument kant meekijken! Via de social media kanalen kunnen ze gemakkelijker volgers krijgen door hun video’s te delen op verschillende platformen. Het bereik is daar enorm. (Social media, z.d.) Vergrijzing (maxi) Vergrijzing is de steeds ouder wordende bevolking. De doelgroep voor de Consumentenbond is door de vergrijzing aan het verdwijnen. De nieuwe generatie vindt alles op het internet terwijl de ouder wordende mensen, die zich jarenlang aan de Consumentenbond hebben vastgeklampt langzaam verdwijnt. (ING, 2015) Consumentenbond geeft handvaten voor consument MVO om ecologische voetafdruk te verminderen Global warming door niet ecologisch handelen
Consumentenbond geeft handvaten voor consument (mini) De Consumentenbond heeft veel informatie over het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen vrijgegeven en de consument geïnformeerd om zo handvaten te bieden hoe iedereen zijn of haar steentje kan bijdragen. Ze doen dit door webpagina’s te maken genaamd ‘Duurzaam Consumeren’, waar op een duidelijke en makkelijke manier wordt uitgelegd hoe je dit nou precies kunt doen. Dus, naast informatie geven ze ook praktische voorbeelden die je in het dagelijks leven kunt toepassen. (van der Wilt, P., z.d.) MVO om ecologische voetafdruk te verminderen (mega) Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Toen er duidelijk werd wat voor een impact de mens heeft op het opwarmen van de aarde is deze term in het leven geroepen. Er zijn talloze manieren die de opwarming van de aarde een beetje tegen kunnen gaan en mensen krijgen kennis van het probleem zodat ze hopelijk actie ondernemen. (WNF, z.d.) Gobal warming door niet ecologisch handelen (maxi) Een van de grootste redenen dat de aarde op warmt is door het niet ecologisch handelen van de mens. Dit heeft te maken met de C02 die met een grote hoeveelheid wordt uitgestoten. Dit komt onder andere door de liters diesel die wordt verbrand, het toegenomen vliegverkeer, stoom gebruik in plaats van elektrisch, etc. (Wise, z.d.) 27
4
Toekomstscenario 4.1 Carine Koelewijn
Op het gebied van MVO draait Nederland op volle touren. Er worden nieuwe huizen ontwikkeld. Met de buitenkant vol zonnepanelen. Door de ronde vorm vangen zij extra veel zonlicht de hele dag. Ook rijden de auto’s geheel op zonne-energie. Waar vroeger de consument haar reviews en recensies op internet bekeek, hebben zij hier nu een veel makkelijker systeem voor. Door de supersonische brillen, die niet meer uit het straatbeeld zijn weg te denken, kunnen zij, zodra ze naar een product/restaurant/etc. kijken, meteen zien wat de rating is aan het aantal sterren in beeld. Recensies lees je ook meteen. Door het hoge aantal recensies wat er nu over alle producten en diensten te vinden zijn is de betrouwbaarheid hiervan ook gestegen. Recensies van meer dan een half jaar oud worden verwijderd en zijn niet meer relevant. De Consumentenbond kan hierop inspelen doordat zij professioneel geteste onderzoeksresultaten kunnen delen via de hightech platformen. Doordat iedereen recensies kan achterlaten is de waarde van een recensie van groot belang. De Consumentenbond heeft een groot aantal onderzoekers en kan haar recensies dus blijven aanbieden. Zij moeten inspelen om de nieuwe technologische ontwikkelingen en de groei van het productenaanbod. In de tijd van product explosie zijn onafhankekijke professionals de helden van de consumenten.
28
29
4
Toekomstscenario 4.2 Lisa van Dorp Vloggers. Ze schoten als paddenstoelen uit de grond. Met hun duizenden volgers kregen ze het voor elkaar om de harten te winnen van de marketeers. Waar ze eerst enthousiast hun eigen meningen deelden over hetgeen dat zij echt leuk vinden, ging dit over op gesponsorde items. Voor een mooi bedrag hoefde ze alleen maar producten online te laten zien! Na een tijdje werd alles uit context getrokken. Zo begonnen beautybloggers reclame te maken voor frisdrank, gingen modemeisjes in zee met tandpasta merken en ga zo maar door. De consument begint te twijfelen. Ze vinden het leuk om vloggers te volgen maar kunnen net zo goed reclame commercials bekijken. Ze willen echtheid, puurheid. Zo begint de vlogger trend aan haar einde te komen, de volgers haken af. Er is sprake van een trendbreuk. Ook de MVO trend krijgt een wending: de groene planten trend slaat door. De ecosystemen die je eerst alleen nog in een glazen fles kon kopen wordt werkelijkheid. Er worden huizen gebouwd waar in alles back to basic gaat. Op deze manier hebben mensen alleen zonlicht en wind nodig om aan energie te komen. Alles is van natuurlijke producten. Zo is er een waterzuiveringssysteem door middel van plantjes en grint die de bacteriĂŤn van het regenwater opnemen, in de douche hangt een wand van mos die een afzuigsysteem
30
vervangt, etc. Mos neemt namelijk vocht op. Steeds meer mensen in Nederland gaan down to earth. Ondanks de falende vloggers, het afnemend vertrouwen in recensies, heeft de Consumentenbond altijd haar vertrouwen behouden. Zij zijn degene die ten alle tijden neutraal staan. Het is voor consumentenbond een zaak om naast professionele tests ook professionele meningen te gaan geven, aangezien zij toch neutraal zijn zal de consument deze wĂŠl aannemen. Mensen vinden het nou eenmaal fijn om een aanbeveling te hebben van een dienst of product, voor dat zij deze zelf aanschaft. De Consumentenbond moet inspelen om de ecologische behoefte van de mens en zicht houden op de toekomst. De Consumentenbond behoudt haar positie door onafhankelijk te blijven en zicht te houden op de toekomst door duurzamere producten te testen. Ook stellen zij minder ecologische merken en bedrijven aan banden door onderzoeksresultaten te tonen. De consument heeft recht op een duurzame toekomst.
31
E-commerce news. (3 augustus 2010). De geschiedenis van de e-commerce. Verkregen op 12 maart, 2017 van https://www.ecommercenews.nl/de-geschiedenis-van-ecommerce/ Ensie (1 april 2015) Emancipatie. Verkregen op 21 maart 2016 van https://www.ensie.nl/redactie-ensie/emancipatie Ensie (12 juli 2016) Digitalisering. Verkregen op 22 maart 2017, van https://www.ensie.nl/redactie-ensie/digitalisering Europa-nu. (z.d.) Concurrentiebeleid. Verkregen op 12 maart 2017, van https://www.europa-nu.nl/id/vg9wikc5q2yt/concurrentiebeleid
Literatuurlijst Artofbranding (25 oktober, 2013) Customization is the new loyaity. Vekregen op 2 maart, 2017 van http://www.artofbranding.nl/customization-is-the-new-loyalty/
Europa-nu. (z.d.) Handelsbeleid. Verkregen op 12 maart 2017, van https://www.europa-nu.nl/id/vg9pijs4vzzn/handelsbeleid
Brandfabric.nl (n.b.). Kernwaarden zijn geen merkwaarden. Geraadpleegd op 4 29 maart, 2017, van https://brandfabric.nl/kernwaarden-zijn-geen-merkwaarden/
Fenedex (Juni 2012). De globaliserende voedselketen. Verkregen op 12 maart, 2017 van http://www. fenedex.nl/content_db/fenedexpress/item/de-globaliserende-voedselketen.html?src=%2F content_db%2Ffenedexpress%2F3.html%3Fchannel%3D36810&limit=3&limitstart=588
Businessdictionary.com (n.b.). Definition coolhunting. Geraadpleegd op 4 februari, 2017, van http://www.businessdictionary.com/definition/coolhunting.html
Floor, K. & Raaij, van, F. & Bouwman M. (2015) Marketingcommunicatiestrategie. Houten, Nederland: Noordhoff Uitgevers Groningen.
CBS (11 december 2012) Emancipatie. Verkregen op 21 maart 2017 van https://www.cbs.nl/nl-nl/ nieuws/2012/50/emancipatie
Hafkamp M. (2 oktober 2013). Commerciele zenders: meer reclame NPO oneerlijke concurrentie. Verkregen op 21 maart, 2017 van http://www.adformatie.nl/nieuws/bericht/commercie le-zenders-meer-reclame-npo-oneerlijke-concurrentie
CMO (z.d.) Waarom ‘Europa en de vluchtelingen?’ Verkregen op 21 maart 2017, van http://www.cmo.nl/sw/index.php/nl/europese-unie/scholier/2-europa-en-de-vluchtelingen/ waarom-europa-en-de-vluchtelingen
Huijgenvoort va, S. (28 februari, 2016). Zo verdienen Youtubers hun geld. Verkregen op 15 maart 2017, van http://www.rtlz.nl/business/ondernemers/zo-verdienen-youtubers-hun-geld
Consumentenbond (z.d.) Annuleren of omboeken reis bij onrust. Vekregen op 22 maart, 2017 van https://www.consumentenbond.nl/reisverzekering/annulering-of-omboeken-reis-bij-onrust
ING (November, 2015) Een gezonde toekomst. Gedownload op 22 maart 2017, van https://www.ing.nl/ media/ING_EBZ_themavisie-food-een-gezonde-toekomst_tcm162-92903.pdf
Consumentenbond (z.d.) Superfoods. Verkregen op 12 maart 2017 van https://www.consumentenbond.nl/dieet/superfoods
Leg mij uit (z.d.) Wat is een vlogger?. Verkregen op 24 maart, 2017 van http://legmijuit.nl/wat-is-een-vlogger/
Consumentenbond.nl (n.b.). Wie zijn we. Geraadpleegd op 4 februari, 2017, van https://www.consumentenbond.nl/over-ons/wie-zijn-we
Luiten van Zanden, J. (10 november 2016). Het einde van de globalisering. Verkregen op 22 maart 2017, van http://www.mejudice.nl/artikelen/detail/het-einde-van-de-globalisering
De Waard, H. (2017, 20 januari) Vergelijkingssites niet te vertrouwen?. Verkregen op 24 maart 2017, van https://www.wegwijs.nl/artikel/2017/01/vergelijkingssites-niet-te-vertrouwen 32
33
Marketingfacts (27 juni, 2011). Vergelijkingssites, kans of bedreiging?. Verkregen op 24 maart, 2017, van http://www.marketingfacts.nl/berichten/20110624_vergelijkingssites_kans_of_bedrei ging
Werken20 (z.d.). Flexwerken is veel gezinsvriendelijker. Verkregen op 26 maart, 2017 op http://www. werken20.nl/nieuws-over-nieuwe-werken/organisatie-bedrijf/28094/flexwerken-is-veel-ge zinsvriendelijker/
Marketingonline.nl (n.b.). Positioneren met archetypes sterke merken bekennen kleur. Geraadpleegd op 6 maart, 2017, van http://www.marketingonline.nl/blog/positioneren-met-archetypes-ster ke-merken-bekennen-kleur
Wilt van der, P. (z.d.). Duurzaam consumeren. Verkregen op 22 maart, 2017 van https://www.consu mentenbond.nl/duurzaam-consumeren
Mediaweb (17 november, 2016) E-commerce trends 2017. Verkregen op 12 maart, 2017 van https:// mediaweb.nl/blog/e-commerce-trends-2017/ Mediawijsheid (z.d.) Nepnieuws. Verkregen op 12 maart 2017, van https://www.mediawijsheid.nl/ nepnieuws/
Wise. (z.d.). Wat is CO2? (Koolstofdioxide)?. Verkregen op 12 maart 2017, van https://wisenederland. nl/groene-stroom/wat-co2-koolstofdioxide WNF (z.d.) Test je ecologische voetafdruk. Verkregen op 24 maart 2017, van https://www.wnf.nl/wat-wnf-doet/themas/voetafdruk/voetafdruktest.htm?gclid=CKmai_3D 8dICFTgo0wod_OoErw
Mens en samenleving (z.d.) Massacommunicatie: De invloed van massamedia. Verkregen op 22 maart 2017, van http://mens-en-samenleving.infonu.nl/psychologie/95086-massacommunicatie-de-invloed-van-de-massamedia.html Robbesom, D. (14 mei 2014). Vijventwintig Jaar commerciele televisie Nederland. Verkregen op 22 maart, 2017 van http://www.isgeschiedenis.nl/nieuws/vijfentwintig-jaar-commerciele-televisie-nederland/ Social Media (z.d.) Social media. Verkregen op 22 maart 2017, van https://www.youtube.com/user/ consumentenbond Stomph, D. (z.d.) Waarom persoonlijk de trend is. Verkregen op 21 maart 2017 van https://www.yuluma.nl/waarom-persoonlijk-de-trend-is/ Een gezondheidstrend. (z.d.) Sociale-culturele ontwikkelingen. Verkregen op 12 maart 2017, van http:// www.eengezondernederland.nl/Heden_en_verleden/Determinanten/Sociaal_culturele_ontwikkelingen Spiridoc.nl (n.b.). Jung archetype. Geraadpleegd op 6 maart, 2017, van http://www.spiridoc.nl/jung_archetypen.htm Vistaproductions-inholland.blogspot.nl (n.b.). Groepsdeel wat is een trend. Geraadpleegd februari, 2017, van http://vistaproductions-inholland.blogspot.nl/p/groepsdeel-wat-is-een-trend.html
34
35