Business Contact, voorjaar 2023

WILMA VAN DIJK

GEDRAGSDASHBOARD

VOOR LEIDERS?

HENK MORREN

LEVEN ALS KIND VAN GOD

JOHANNES JOOSTEMA

HEIT HET IS NIET BEST

Ondernemen & Genade

Heb jij dat ook weleens? Woorden die je al zo vaak hebt gehoord, maar dat de kracht ervan eerlijk gezegd niet altijd meer in je bewustzijn aanwezig is? En dan, ineens: je ziét het, je erváárt het: wauw, wat een kracht zit er in dit woord! Het was op de grens van het oude en nieuwe jaar dat ik zo’n ervaring had. Genade.

Zou je eens met mij willen stilstaan, zonder al die woorden en reacties? En durf je het samen met mij opnieuw te ontvangen? Leven, liefde, vrede, gerechtigheid, wijsheid, kennis, inzicht, perspectief, visie, mensen, middelen, strategie, bescherming én nog veel meer! Geen klein beetje, maar met bakken tegelijk. Ja, maar…!?

Als ondernemer weet je wat het is om te worstelen. In het bereiken van doelen, koers houden, personeel zoeken en behouden en processen op orde brengen. Deze lijst kunnen we met heel wat voorbeelden aanvullen. Het worstelen kan taai zijn, maar er zit ook iets in wat ons aanspreekt en uitdaagt om vol te houden. Herkenbaar?

En dan dat wonderlijke woord: genade. In de kern betekent het dat je iets krijgt wat je niet verdient, waar je niet voor werkt, wat te mooi is om waar te zijn. Voel je het gewicht ervan? Het is voor ons als ondernemers tegendraads, bijna tegennatuurlijk. Maar het is er echt: genade. En ik heb het dan ook nog eens over genade van Iemand die alle macht heeft in de hemel en op aarde. Ongelooflijk. Onlangs twijfelde ik over de vrucht in mijn leven; ik wil namelijk zo graag dat mijn leven een levend dankoffer is voor mijn Redder, Heiland, Koning Jezus. Ik had zo’n moment dat ik met omfloerste ogen keek en Hem miste. En toen sprak Hij: ‘Wim, Mijn genade is genoeg.’ Hij zei nog veel meer, maar ik vergeet niet het belangrijkste: ‘Mijn genade is genoeg.’

JA, jij mag ontvangen en leven vanuít genáde. Het staat allemaal op jouw rekening, omdat Jezus Christus de prijs betaald heeft. En jouw Maker wil het je geven in elk aspect van je leven. Wil je het ontvangen, of moet je er eerst wat voor doen? God wil het in jouw leven en onderneming juist helemaal zichtbaar maken. Geloof je dat? In kruis en opstanding heeft Christus alles volbracht en alles betaald. De magazijnen in de hemel zijn zogezegd volgepakt met alles wat jij nodig hebt. En ze raken niet leeg.

Ik daag je uit om vandaag iets aan God te vragen op een vlak wat voor jou heel onwennig of vreemd is. En vraag dan of je op dat vlak vanuit genade vol mag ontvangen. Zijn genade maakt dat er elk moment een nieuwe start, een nieuw perspectief mogelijk is. Vraag het en ontvang het.

Johannes 1:16:

‘Uit zijn overvloed hebben wij allen opnieuw genade ontvangen!’

Colofon

Business Contact is het magazine van CBMC Nederland en verschijnt vier keer per jaar.

CBMC is een missionaire beweging van en voor ondernemers en zakenmensen in Nederland. De missie van CBMC is: ondernemers en zakenmensen helpen Jezus Christus te vinden, te volgen en te verkondigen. Door het hele land zijn er rond de negentig plaatselijke CBMC-teams actief.

REDACTIEADRES

Wiltonstraat 36-40

3905 KW Veenendaal

085-4883640

info@cbmc.nl www.cbmc.nl

HOOFDREDACTIE

Wim Kater, Heleen Sijtsma- den Boer

REDACTIE

Ruth de Jong, Ity van Dusschoten, Loes Grooters

EINDREDACTIE

Loes Grooters, Heleen Sijtsmaden Boer

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE

Ferdi van den Bergh, Jaap Boersema, Wilma van Dijk, Erieke MeutstegeDuisterwinkel, René Enthoven, Marloes van Iterson, Johannes Joostema, Pieter van der Kwaak, Sander Modderkolk, Henk Morren, Team Houten, Ton Veldhuizen

VORMGEVING

Krb. communicatie

FOTOGRAFIE

Maaike Appels, Ruth de Jong, Eef kiekt, Stance Photography, Ton Veldhuizen

DRUK EN DISTRIBUTIE

Krb. communicatie

ADMINISTRATIE-ONDERSTEUNING Ton Veldhuizen, finance@cbmc.nl

LIDMAATSCHAP CBMC info@cbmc.nl, 085-4883640

ADVERTENTIEVERKOOP

Margreet Kolk, mkolk@krbcommunicatie.nl

OPLAGE

800 exemplaren

ABONNEMENT

Een abonnement op Business

Contact kost € 49,= per jaar. Hiermee steunt u tevens de missie van de beweging.

ADRES WIJZIGEN

Stuur een e-mail naar info@cbmc.nl

EEN DRAMAJEUGD, ZIEKTE, BIJNA-DOODERVARING – DAT SOORT BIJZONDERE VERHALEN HEEFT ZE NIET. VINDT WILMA VAN DIJK. WAT ZE WEL HEEFT? HET TALENT OM MENSEN TE VERANDEREN IN GOEDE LEIDERS. HIERVOOR TRAPT(E) ZE ZELF IN DE NODIGE VALKUILEN, ZOALS RODDELEN EN GELOVEN IN MYTHES. HET WEERHIELD HAAR ER NIET VAN EEN BEDRIJF IN COACHING EN ADVIES VOOR LEIDINGGEVENDEN TE STARTEN. EEN VERHAAL OVER STERKE RUGGEN, NIEUWSGIERIGE HARTEN EN DOPEN IN EEN TWENTSE RIVIER.

Coach Wilma pakt deze morgen de krant in haar Wierdense kantoor en leest: ’Je personeel uitschelden kan vanwege krapte op de arbeidsmarkt niet meer.’ Het staat er echt en het zijn woorden van chef-koks uit sterrenrestaurants.

“Op zo’n hoog niveau moet alles perfect zijn. Chefs zijn daarom verbaal vrij heftig naar collega’s, maar dat is niet meer houdbaar.”

Hetzelfde ziet ze bij tv-presentator Matthijs van Nieuwkerk en oud-voorzitter van de Tweede Kamer Khadija Arib; allemaal mensen die psychologisch onveilige situaties creëren.

Weg toekomst, weg droom

Tiran in ons allen

“Dit gedrag laten we allemáál af en toe zien”, wijst de coach meteen de vinger naar zichzelf. Haar oplossing hiertegen? “Dat je je bewust bent van je gedrag. En dat kun je alleen als je een reis doormaakt; een reis waarbij je inziet dat je het zelf in stand houdt als je niet weet waarom je zulke uitbarstingen hebt.”

Hoogvliegersmoment

De reis die ze hiervoor zelf doormaakte, begon al op de basisschool. Haar Cito-score was er uitstekend; hiermee zou ze zó door kunnen naar het vwo en de vurig gewenste opleiding medicijnen. De school besliste echter dat het mavo (nu TL) werd. Die goede toets? Dat was volgens de leraar slechts een hoogvliegersmoment. Tranen biggelden over Wilma’s wangen. Weg toekomst, weg droom om arts te worden. Toch leerde het haar een belangrijke les: “Het leven loopt niet altijd zoals je wilt. De manier waarop je met uitdagingen omgaat, is helemaal aan jezelf.”

Doen wat ik zeg …

Jaren later werd ze docent Engels. Voor haar niet een uitdagende baan, wél eentje waar ze op haar 25e de kans kreeg een afdeling te leiden. “Ineens mocht ik 32 collega’s aansturen.” Zonder enige ervaring ging ze hier vól voor:

“Jongens, als jullie doen wat ik zeg, komt het goed - zo stond ik erin. Daar ben ik trouwens soms nóg van overtuigd. Ik zie dan meer dan anderen en denk: ‘Laten we het nou gewoon zo doen.’ Maar zo werkt het dus niet”, merkt ze steeds weer.

In christelijke kringen zie ik vaak: pappen en nathouden

Goed en fout, rug en hart

De Wierdense vroeg zich al snel af: “Hoe krijg ik collega’s mee én krijg ik mijn visie zichtbaar? Onbewust had ik wel door hoe het zat, maar ik kon er de woorden nog niet aan geven.” Al experimenterend kwam langzaam het besef: “Het gaat niet om goed of fout, maar om wat effectief is voor jouzelf én je teamleden. Dat vraagt om een sterke rug, met een nieuwsgierig hart erbij.” Wat ze hiermee bedoelt? “Dat je leert wat je doel is én hoe je je moet opstellen.”

Reis langs jezelf

De sterke rug had Wilma al dankzij onder meer haar basisschoolervaring. Toen ze als leidinggevende in het voortgezet onderwijs wel even zou vertellen hoe het moest, was het haar nieuwsgierige hart dat nog moest ontwikkelen. De reis die ze hiervoor doorliep? “Dat was een reis langs wie ben ik, wat voor opvoeding had ik en wat heb ik onbewust nodig. Een reis ook langs: welk verhaal vertel ik onbewust en welke gevolgen heeft dat voor hoe ik naar de wereld kijk. Hoe meer inzicht je daarin hebt, hoe makkelijker het wordt gedrag aan de kant te schuiven dat daar niet bij past.”

Valkuilen van christelijke leiders

Als voorbeeld haalt ze het krantenartikel over de chef-koks nog eens aan. “Hun uitspraak vertelt hoe ze naar de wereld kijken, naar menskracht. Hun verhaal is niet: ‘Ik wil een goed werkgever zijn en zorgen dat mijn mensen blijven’…” De reis om dat te ontdekken, is er eentje met vallen en opstaan, ook voor haarzelf. “Als ik even niet alert ben, komt mijn sterke rug vierhonderd procent aan bod en mag ik daarna weer zorgen voor balans…

In christelijke kringen zie ik juist vaak het omgekeerde: pappen en nathouden; leiders die niet sturen en collega’s die hierdoor denken dat ze alles kunnen maken, omdat ze er toch niet op worden aangesproken.”

Van kwartaalcijfers naar dashboard voor gedrag

Waar de onderneemster in haar hart eigenlijk voor pleit? Een soort gedragsdashboard. “We meten zo vaak met getallen: groeipercentage, verzuimpercentage, kwartaalcijfers – alles kan tegenwoordig in je dashboard. Maar dat doen we niet met ons gedrag. We weten dus niet wat belemmert en wat bij wie werkt; op dat gebied doen we maar wat.” Als graadmeter houdt ze hiervoor zelf altijd een vraag in gedachten: “Als ik miljonair word en de Quote interviewt mensen om mij heen, wat zeggen ze dan?” Een confronterende vraag voor haarzelf na een

We meten zo vaak met getallen, maar dat doen we niet met ons gedrag

switch van het onderwijs naar een baan in het bedrijfsleven: “Ik kwam toen tot de conclusie dat ik niet trots was op mijn gedrag. Binnen dat bedrijf was er bijvoorbeeld veel roddel en ik ging meeroddelen!”

Help, hoe krijg ik ze mee?

Inmiddels acht jaar en een inschrijving bij de KVK verder zit ze helemaal in haar coachingsrol. “Nu zie ik bij leiders: ze geloven in één van de twee mythes” (zie kader). Het gevolg is dat ze een psychologisch onveilige situatie veroorzaken en geen succes hebben met leidinggeven. Zoals de leidinggevende die haar vertelde over de medewerkers die wegbleven bij het maandelijkse online overleg. Die leider wilde dit – vanuit de rechte rug – oplossen met de mededeling: ‘Iedereen is verplicht om te komen.’

“Maar hij miste het nieuwsgierige hart. Zou hij alléén dat nieuwsgierige hart hebben? Dan zou hij benieuwd zijn waarom de mensen niet meer komen, maar geen eisen stellen; dat werkt óók niet.”

Verplichten én vragen

De oplossing is volgens de coach een mix van de rechte rug en het nieuwsgierige hart, óók in de situatie met het online overleg. Dus zeggen:

“Ik wil echt eens per maand samenkomen om beter samen te werken en feeling met elkaar te houden. Hou die dag vrij, want je bent verplicht te komen. En dan wil ik met jullie bespreken: wat moeten we doen om het voor jou weer waardevol genoeg te krijgen?’

Genoeg verdienen en toch niet Gods wil?

Zelf had Wilma ook een mythe, die haar ervan weerhield een onderneming te starten.

“Ik geloofde in de mythe dat ik geen verhaal heb: geen bijzondere visie op leiderschap, geen dramajeugd, geen bijna-doodervaring, geen ziekte.” De gedachte ‘wie ben ik eigenlijk’ steekt hierdoor af en toe nóg de kop bij haar op, bekent ze. Bijvoorbeeld toen een christelijke ondernemer iets had ontwikkeld, dit niet verkocht kreeg en God om hulp vroeg. Ze bleek een andere doelgroep te moeten benaderen. “Drie dagen later was ze uitverkocht. Dan klinkt bij mij het stemmetje: ‘Mijn traject is nooit uitverkocht…’

Toch heb ik me geen dag zorgen hoeven maken over geld. Uitverkocht zijn is voor mij blijkbaar de bevestiging dat ik dan pas doe wat God wil.” Opnieuw een mythe.

Dopen in Hollandse rivier

Gods wil volgen zet haar trouwens wel vaker voor verrassingen. Ook toen ze overstapte van een hervormde naar een baptistengemeente; ze wilde God toen wel gehoorzamen door zich te laten dopen, maar de poespas eromheen, dat sprak haar niet aan. Dus getuigenis geven, lied uitzoeken, het aan de familie vertellen én nadenken wie er bij de soep mocht? Dat nooit! Ze zou zich wel een keertje in de Jordaan laten dopen. Maar op een zondag zei de voorganger: ‘Ik heb het op mijn hart dat we zometeen in de Regge gaan dopen, zonder poespas en voorbereiding.’ Wilma wist: dit is mijn moment. En dus stond ze later die middag kletsnat aan de oever van deze Twentse rivier. Zonder getuigenis, zonder lied, maar mét de doop achter de rug. Zo volgde ze haar Leider. Een ware leider luistert immers naar wat de mensen nodig hebben én houdt het eigen doel voor ogen.

Ik geloofde in de mythe dat ik geen verhaal heb

Zo herken je minder succesvolle leiders

■ Te direct óf juist conflict mijdend

■ Overal bovenop óf juist te laat communiceren

■ Te strakke teugels óf juist mensen nergens op aanspreken

■ Alles erdoorheen duwen of juist alleen pappen en nathouden

En zo word je een succesvolle leider

Ontdek wat je sterke rug is en wat je nieuwsgierige hart. Oftewel: leer wat je doel is en hoe je je moet opstellen. Geloof hiervoor niet langer in één van de mythes van de minder succesvolle leider:

1. Als ik echt zeg wat ik vind/wil/zie, word ik dominant en bot (of als vrouw: een bitch).

2. Als ik de teugels losser laat en initiatief laat komen uit het team, vliegen we alle kanten op en weet ik niet of we de doelen halen.

WILMA VAN DIJK (33) IN HET KORT

Thuis Getrouwd met Gerwin, moeder van Daniël en Noa

Woonplaats Wierden

Werk Stoutmoedig coaching & advies

CBMC Lid, regioleider Twente, trainer Business Training

Motto Krachtige leiders zijn gemaakt, niet geboren

WERK GROUP

Wij leveren maatwerk om uw organisatie succesvoller te maken

Indrukwekkend!

Onze jaarcijfers lijken indrukwekkend, maar India telt 1.400.000.000 inwoners… er is nog zoveel werk te doen! Daarom gaat stichting Serve India met Gods hulp verder met haar missie: mensen via alfabetiseringsprogramma’s in aanraking brengen met Jezus Christus.

Evangelisatie is verboden in hindoeistisch India. Ontdek op de website hoe wij de onzichtbare, groeiende kerk dienen.

Bouw mee aan Gods Koninkrijk in Nederland

CBMC maakt zich sterk voor gezonde ondernemingen met krachtige ondernemers die Jezus Christus liefhebben en volgen. Ondernemers die ervoor kiezen om de principes van Gods Koninkrijk toe te passen in hun persoonlijk leven en business. Hierdoor verandert niet alleen hun eigen leven, maar ook dat van medewerkers en klanten. Samen maken we zo verschil in het Koninkrijk!

Wij staan voor je klaar

Welkom als lid bij CBMC

Honderden ondernemers maken deel uit van CBMC. Samen geven we praktisch vorm aan ons verlangen om Gods Koninkrijk in en door de business te verkondigen. Als lid draag je bij aan de continuering en realisering van onze bestaande en nieuwe initiatieven.

Daarnaast ontvang je korting op je deelname aan onze activiteiten.

Draag je CBMC een warm hart toe? Kom je geregeld naar CBMC-bijeenkomsten en/of ben je deel van een lokaal team, maar nog geen lid? Overweeg dan een lidmaatschap.

Wij bieden vier verschillende lidmaatschapspakketten aan. Je kiest dus een pakket wat perfect bij jou en je onderneming past. Als je lid wordt van CBMC investeren wij in jouw leven en jij in dat van anderen.

cbmc.nl/lidmaatschap

Samen Bijbelse principes toepassen

Eens per drie weken komen Houtense ondernemers samen voor een smaakvolle lunch en een goed samenzijn. Er wordt deze middag afgetrapt met heerlijk knapperige broodjes van een lokale cateraar, en omdat er vandaag een gast is, stelt iedereen zich even voor. Daarna is het tijd om te delen hoe het met iedereen gaat. Over en weer worden er vragen gesteld. Hoe gaat het op de zaak? Welke ontwikkelingen zijn er? Hoe gaat het privé? Wánt dat laatste is belangrijk, vinden de ondernemers.

Nadat de inwendige mens versterkt is, volgt bij Team Houten het geestelijke voedsel. Het thema van de meeting is dit keer: geld. In de Bijbel staan hierover veel voorbeelden. Teamleider Jonathan start zijn inleiding met een vers uit Johannes 10:10: ‘De dief komt alleen maar om te stelen, te slachten en verloren te laten gaan; Ik ben gekomen, opdat zij leven hebben en overvloed hebben.’

Leven en overvloed

Aanvullend verdiepen de ondernemers zich in de tien geboden voor financieel succes uit het boek ‘Thou shall prosper’ van rabbi Daniel Lupin; Joden

staan er tenslotte om bekend zeer succesvol te zijn in het bedrijfsleven.

1. Het creëren van waarde is de sleutel om geld te verdienen.

2. Integriteit is essentieel voor het opbouwen van vertrouwen en langetermijnrelaties.

3. Discipline is noodzakelijk om financieel succes te behalen.

4. Spaarzaam zijn is belangrijk om uitgaven te beheren en om te kunnen sparen.

5. Geduld hebben is cruciaal voor het doen van gezonde investeringen en het vermijden van impulsieve beslissingen.

6. Vrijgevigheid is essentieel voor het opbouwen van een sterk netwerk van contacten en het creëren van kansen.

7. Deskundigheid is essentieel om weloverwogen beslissingen te nemen en de concurrentie voor te blijven.

8. Aanpassingsvermogen is nodig om in veranderende marktomstandigheden te navigeren en nieuwe kansen te grijpen.

9. Volharding is essentieel voor het overwinnen van obstakels en het behalen van succes.

10. Dankbaarheid is belangrijk om een positieve houding te behouden en gemotiveerd te blijven.

TEKST: MARLOES VAN ITERSON | BEELD: MAAIKE APPELS

Jonathan vraagt aan de groep welk gebod hen het meest aanspreekt. Voor Wiger is dat vrijgevigheid. Onlangs heeft hij zijn ideeën om bedrijven verder te helpen, gedeeld in zijn omgeving. Hij kreeg daar veel positieve reacties op. Jan spreekt het gebod van vrijgevigheid ook aan; hij koppelde belangeloos een klant, met bepaalde klachten, aan een kennis van hem. Dit had een heel positieve uitwerking. De kennis was Jan erg dankbaar en Jan was dat op zijn beurt omdat hij wat kon betekenen. “Vrijgevigheid werkt twee kanten op”, benadrukt hij. Jonathan merkt op dat dankbaarheid vrijwel altijd bij Jan aanwezig is. Jan reageert passend: “Ik ben geen bidder, maar een danker.”

Kees vindt dat deze geboden eigenlijk niet op zichzelf kunnen staan, maar met elkaar verbonden zijn zoals integriteit, vrijgevigheid en aanpassingsvermogen.

Vruchten

Jonathan legt uit dat discipline toegepast kan worden in zowel je zakelijke als persoonlijke leven. En dat je daar (uiteindelijk) ook de vruchten van zult plukken. Dit illustreert hij met twee voorbeelden: “Sinds mijn bekering jaren geleden, begin ik iedere dag met bidden en Bijbellezen en daar pluk ik nu echt de vruchten van. Discipline is ook een zegen wanneer je het toepast in je zakelijke leven. Bijvoorbeeld door structureel klanten te bellen en hier consequent in te blijven. Vaak kost het niet veel tijd, maar wel veel discipline. Dat levert uiteindelijk vrucht op.”

Aan de slag

Om de besproken zaken te vertalen naar de praktijk doet Jonathan een oproep: hoe ga jij de geboden de komende tijd in de praktijk brengen? Iedereen komt aan bod. Daarna sluiten de ondernemers af door in kleine groepjes te bidden en te danken. Fijn om te zien dat er tussen deze ondernemers een mooie band is

TEAM HOUTEN IN HET KORT

Sinds 2020

Wanneer 1x per drie weken op vrijdag een lunch en 1x per maand op vrijdagmiddag een borrel

Wie 8 leden en een grote groep gasten bij de borrel

ontstaan doordat ze met regelmaat bij elkaar komen én hun harten met elkaar delen.

Wil je een keer komen kijken bij CBMC Team Houten? Je bent van harte welkom!

Neem contact op met Jonathan: jonathan@ businessformovements.org /06 42130946.

Deel worden van een lokaal team?

Wil je graag aansluiten bij een team in jouw regio? Kijk voor een overzicht van alle teams achter in dit magazine of op cbmc.nl/teams.

Nog geen team bij jou in de buurt? We helpen je graag mee om een nieuw team op te starten. Neem dan even contact met ons op via info@cbmc.nl.

Samen écht mooi werk maken?!

AW Groep richt zich op het ontwerpen, inrichten en onderhouden van infrastructuur en groen. Wij ondernemen met lef, aandacht voor de mens en draagkracht van de aarde. Een no-nonsens familiebedrijf met focus op kwaliteit en tevredenheid.

AW Groep is voor de vestigingen in, Hillegom, Lisse, Mijdrecht en Sliedrecht op zoek naar: hoveniers, betontimmermannen, uitvoerders, grondwerkers, 2D/3D ontwerpers, CAD tekenaars, projectleiders en machinisten.

#wordAWer

Hoe je een duurzame winnaar wordt

Ik las pas ergens dat een bedrijfsbarbecue toch echt niet meer kan als je als bedrijf bezig bent met duurzaamheid. Of dat een zescilinder directieauto niet meer te verantwoorden is. In de bedrijfskantine worden gesprekken gevoerd die een aantal jaren geleden voor onmogelijk werden gehouden.

Roken op kantoor was heel gewoon. Een vette hap in de lunchpauze was lekker. De hele dag achter je bureau zitten zonder je zit-stawerkplek en zonder je wandelingetje tussen de middag, gaf geen onrust. Hoe anders is dat nu?

Winst begint bij de inkoop, is mij altijd geleerd. Zo goedkoop mogelijk inkopen betekent dat je soms akkoord moet gaan met onwetendheid over arbeidsomstandigheden van arbeiders of over de lage inkomens van bijvoorbeeld lokale ondernemers. Hoe anders is dat nu?

ESG is een vervangend begrip voor wat eerst werd aangeduid met People, Profit en Planet of maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het staat voor Environmental, Social en Governance (milieu, maatschappij en gedragscode) en verwijst naar de drie centrale factoren die verband houden met duurzaamheid. Er zijn bedrijven die zich hier heel bewust mee bezighouden en specifieke doelstellingen in het bedrijfsbeleid hebben opgenomen. Van aandeelhoudersbelang naar stakeholdersbelang.

Professor Johan Graafland noemt een aantal factoren die duurzaamheid zo moeilijk realiseerbaar maken:

1. Het veranderen van (productie- en consumptie) patronen is moeilijk.

2. De gevolgen en effecten van duurzaamheid zijn onzeker en complex en vaak pas op de langere termijn merkbaar.

3. De problemen zijn zo complex en immens dat een gecoördineerde aanpak op wereldniveau nodig is. En dat is al een uitdaging op zichzelf.

4. Wat je als individu of als klein bedrijf doet, zet op zichzelf niet veel zoden aan de dijk en lijkt daardoor weinig zin te hebben.

5. Wat je als individu of als klein bedrijf doet, levert jouzelf niet veel profijt op en kan zelfs ten koste gaan van omzet en/of winst.

Wat is mijn belang? Waarom zou ik duurzaam moeten zijn? Weet u het antwoord? Als je het belang of de winst tot jezelf beperkt, is die vraag best moeilijk te beantwoorden. Ik moest daarom denken aan estafettelopers. De ene atleet geeft het stokje door aan de volgende loper. Niet de laatste of de eerste loper wint de wedstrijd, maar het is teamwork dat zorgt voor de winst; in verschillende rondes, mits je het stokje op de goede manier doorgeeft. Want als je niet hetzelfde stokje doorgeeft als waarmee je begon, kun je niet winnen en gaat de prijs aan je voorbij.

Ik zou best wel eens een estafetterace willen winnen. U ook?

Van eigen idee

“Jullie zijn met hem verbonden. Blijf op hem steunen. Houd vast aan het geloof dat jullie geleerd is, en wees altijd dankbaar. Maar pas op voor de invloed van mensen met verkeerde ideeën! Luister niet naar de waardeloze onzin die zij vertellen. Ze spreken over menselijke wetten en regels, en over de machten van deze wereld. Maar dat heeft allemaal niets met Christus te maken. Christus heerst over alles en iedereen. In hem was Gods kracht volledig aanwezig op aarde. En die kracht is nu ook volledig in jullie aanwezig, omdat jullie bij Christus horen.”

Wat is het gaaf om een blad als Business Contact te ontvangen, om te lezen over het ongelooflijke voorrecht dat God ons geeft in onze bedrijven. Wij mogen, door het offer van zijn Zoon, onze grote broer Koning Jezus, leven vanuit Zijn kracht! Toen Jezus in zijn menselijke gedaante de aarde verliet, gaf Hij ons de garantie dat Gods leiding met ons zou blijven. Hij beloofde ons de raadgever, zijn Geest! De Heilige Geest doet niets liever dan het uitdelen van wijsheid, inzicht en strategie van onze Hemelse Vader! Keer op keer mogen wij ons tot Hem richten en Hem vragen ons bij te staan in onze situatie. En dan

bedoel ik niet alleen de momenten dat het moeilijk is, maar ieder moment weer! Zijn Geest wil niets liever dan ons leiden, onze raadgever zijn!

Al weten we dat dit ons toebedeeld is vanuit Gods eindeloze genade, ik betrap me er nogal eens op dat ik toch weer uit eigen inzichten aan het werken ben! Wat een energieverspilling! God zelf staat klaar om ons, vanuit Zijn kennis, inzicht en Geest toe te rusten! Wij moeten er simpelweg voor openstaan!

TEKST: FERDI VAN DEN BERGH

COLOSSENZEN 2:7-10 BIJBEL IN GEWONE TAAL

naar Zijn idee

Giovanni, eigenaar van een Amerikaans familiebedrijf in het verwerken van exclusieve sierstenen, ontving een grote bestelling van exclusieve leistenen uit het Amazonegebied. Levering uit dit gebied was uiterst gecompliceerd en op dat moment zelf geheel onmogelijk. Er was slechts voorraad om 50% van de bestelling te leveren. Giovanni en zijn gezin baden God om een oplossing en die kwam er! Na een tijd van gebed belde de productiemanager met Giovanni en deelde mee dat de medewerkers toch waren begonnen met de verwerking van de stenen. “Sommige stenen breken, omdat ze dikker zijn dan normaal. Hierdoor kunnen we beide stukken goed gebruiken. Andere stenen breken zelfs op twee plekken!” Door deze breuk konden er veel meer stenen uit de voorraad gehaald worden dan eerder het geval was geweest. De familie kon de gehele bestelling leveren, in minder tijd en voor minder kosten dan verwacht!

Een paar jaar geleden mocht ik tijdens een consultingopdracht een klant begeleiden in het opzetten van een campagne voor een nieuwe, milieuvriendelijke oplossing voor de

maritieme sector. Ik voelde al enige tijd een innerlijke onrust, simpelweg omdat er verwachting was... Tijdens een bezoek aan de klant, realiseerde ik mij dat ik zelf heel hard bezig was om met een idee te komen. Ik bad voor vergeving en vroeg om inspiratie. Direct in dat moment fluisterde de Heilige Geest mij een idee van God de Vader in, wat niet alleen geniaal, maar ook nog eens succesvol bleek! De klant was direct enthousiast, en ik nam me weer eens voor: ‘Vader, ik ga U altijd eerder betrekken!’

In Genesis 31 staat een prachtig verhaal over hoe God Jacob in een droom informeert over de schaapskudde van zijn schoonvader Laban. Jacob ontvangt een strategie die zowel ongelooflijk als zeer effectief blijkt!

We leven in een tijd waarin kennis steeds meer voor handen komt. Al kunnen we steeds meer informatie tot ons nemen, zelfs door artificial intelligence, niets gaat boven Gods kennis die de Heilige Geest met ons wil delen. Wat wij mogen doen, is Hem simpel vragen ons te inspireren...

Workshop

GODS STEM VERSTAAN IN DE BUSINESS

God heeft ons relationeel gemaakt: met andere mensen, maar ook met Hem. Hij wil tot in detail betrokken zijn bij je leven én bedrijf. Dit doet Hij onder andere door tot jou te spreken, maar hoe versta je Zijn stem? Deze workshop, gegeven voor en door ondernemers, helpt je om dit te ontdekken. Veel ondernemers leren zo om operationele en strategische keuzes samen met Hem te maken.

Aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden met een duidelijke Bijbels onderbouwing ontdek je hoe je God meer kunt betrekken bij je business.

De volgende vragen en thema’s komen ter sprake:

■ Waarom is het van belang dat we Gods spreken herkennen?

■ Hoe spreekt God? Hoe herken ik Zijn stem? Hoe toets ik het?

■ Als God lijkt te zwijgen ...

■ Gods spreken en het Koninkrijk van God

■ Gods betrokkenheid op ondernemerschap

■ Hoe kun je Hem betrekken in je ondernemerschap?

De workshop is verspreid over twee hele dagen. De groepen zijn klein (maximaal 15 personen per workshop), zodat we iedere ondernemer persoonlijke aandacht kunnen geven en er voldoende ruimte overblijft voor interactie. Ook is er veel ruimte om te oefenen.

Verlangen naar Zijn stem

Erieke Meutstege- Duisterwinkel volgde vorig jaar de workshop Gods stem verstaan in de business. “Ik had al meerdere events van CBMC bezocht en vond het zo fijn om gelijkgestemden te ontmoeten. Ik gaf me voor de workshop op, omdat ik ernaar verlangde om dichter naar God toe te bewegen. Om meer in contact met Hem te leven en meer open te staan voor Zijn stem, zodat ik er nog beter voor mensen kan zijn. De workshop was voor mij heel waardevol. Zo gaaf om te ontdekken dat God niet alleen in je privéleven werkt, maar ook in en door je onderneming. We leerden dat God op verschillende manieren tot ons spreekt. We deden bijvoorbeeld een schrijfopdracht en daarin ontving ik een duidelijke bevestiging die ik meteen kon gebruiken. Ik ontdekte ook dat God door mijn gevoel heen spreekt. Dat is heel waardevol in mijn werk en daarin zie ik zeker Gods aanwezigheid.”

Doorbraak

Sander Modderkolk volgde de workshop een aantal jaar geleden en was begin dit jaar als trainer betrokken bij de workshop in Twente. “We kijken terug op twee hele mooie dagen met Bijbels onderwijs en tijd voor oefening. De cursisten zaten vol vragen en daar konden we in alle rust over praten. Natuurlijk zijn er niet altijd antwoorden op alle vragen, maar vaak ontstaat er een doorbraak in iemands proces. Als je er open instapt en blijft zoeken, leer je steeds weer nieuwe dingen. Dat was voor mijzelf als deelnemer ook zo. Het was het begin van een nieuwe zoektocht. De workshop

activeerde me echt. Wat ik heel mooi vind is de laagdrempeligheid. En heel belangrijk: je kunt gewoon geen fouten maken.”

Of er wel een mensen zijn die huiverig aan de workshop beginnen? “Zeker, maar des te groter is het getuigenis! Er was bijvoorbeeld een cursist die maar een halve dag zou blijven want hij had ’s middags een werkafspraak. Tijdens het ochtendprogramma verzette hij die afspraak want hij wilde blijven. En weet je, moeite en vragen zijn niet erg, je mag onderzoeken. Dat zegt de Bijbel zelf.

MEEDOEN?

WORKSHOP

Gods stem verstaan in de Business

We zijn eind 2019 met de workshop ‘Gods stem verstaan in de Business’ gestart. Intussen hebben 90 ondernemers de workshop gevolgd.

We organiseren deze workshop op afroep in het land. Heb je interesse? Mail ons via info@cbmc.nl Je helpt ons door alvast in je netwerk te polsen of er meer geïnteresseerden zijn!

Leven als kind van God

In rust en met wijsheid

Om rust te ervaren staat Henk Morren al voor het ochtendgloren naast zijn bed om stille tijd te houden. Er gaat ook echt een bepaalde rust van hem uit. En naast die rust is er nog iets aan hem, waardoor je naar hem wílt luisteren. Het zal de wijsheid zijn waarvoor hij tijdens die vroege uurtjes bidt én die hij ontvangt in zijn werk …

TEKST: ITY VAN DUSSCHOTEN

BEELD: EEF KIEKT

“In 1980 kwam ik tot geloof. Vanuit de kerk deed ik mee aan evangelisatie op de camping en toen vroeg een ongelovige Amsterdammer aan mij: ‘Wat heb jij zelf vandaag van God gemerkt dan?’” Een indringende vraag waarop Henk geen antwoord weet. Hij miste iets, iets wat hij bij anderen van zijn team wel zag. “De liefde van God, dat miste ik. Ik miste een relatie.” Wie zoekt die vindt, dus maandenlang hield hij ’s ochtends van 04.00 tot 07.00 uur stille tijd. “Ik wilde weten wie de Here God was. Kon me niet voorstellen dat die liefde ook voor mij was.”

“Toen las ik Johannes 1 vers 12 en ben ik radicaal veranderd. ‘Doch allen, die Hem aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven om een kind van God te worden.’ Het was als een bom. Het was overweldigend. Alles in mijn denken veranderde. Je kijkt dan met nieuwe ogen de wereld in en ziet dingen die je voorheen niet zag. De liefde, de geborgenheid, de pijn die anderen hebben...”

Op dat moment werkte hij net als assistentaccountant bij Schuiteman, maar dacht: ‘Ik wil de zending in.’ “En dat was aan deze tafel, die zoektocht, dat ik bad: Als ik zo naar huis ga om

te lunchen en een zakenman die ik niet ken, belt mij thuis op met een hulpvraag, dan weet ik: mijn plek is hier. Ik ging naar huis en Evelien liep me al tegemoet met de telefoon. En dat heb ik twee keer zo gehad. Daarna heb ik nooit meer bij God gezeurd van ‘wat moet ik doen’, want dit was mijn taak.”

Historie geschreven

Stap je het statige bedrijfspand van Schuiteman in Voorthuizen binnen, dan is het verleden voelbaar. Alles ademt historie. Het kantoor van Henk Morren is aan het einde van de gang, linksachter. Bloemige ornamenten op het plafond, een grote ronde tafel, hoge ramen die uitnodigen om naar buiten te turen. Ook in dit kantoor is historie geschreven, want inmiddels heeft Henk al 42 werkjaren bij Schuiteman op de teller staan.

Bij de start van zijn carrière kende het bedrijf 5 medewerkers, inmiddels zijn dat er 190, verspreid over 5 vestigingen. “Aan het begin vergaderden we over de aanschaf van twee bureaustoelen; de omvang van zaken was minimaal.”

“De liefde van God, dat miste ik”

Afscheid als partner

Afgelopen november was Henks afscheid als partner; een afscheid waarbij hij werd geëerd om wie hij is als ‘pater familias’, als adviseur en om zijn kunnen, maar waarbij er vooral ook eer werd toegekend aan onze Hemelse Vader. Van een klant krijgt hij een kunstwerk cadeau, een zwaluw. Hij pakt zijn mobiel erbij en zoekt – in de enorme stroom van berichten die hij toentertijd heeft ontvangen – naar de hem toegestuurde uitleg hiervan. “Ik lees ’t wel even voor”, zegt hij. “Zoals beloofd de symbolische betekenis van de zwaluw en waarom deze zo goed bij jou past en bij onze relatie. […] De zwaluw heeft in alle drukte van het trekken iets zorgeloos over zich heen; dat zien we ook bij jou door je rotsvaste vertrouwen in onze Hemelse vader. Waar je ook naartoe gaat, hoe druk je ook bent, wat er ook gebeurt, jij vindt altijd rust bij God. Dit is een prachtig voorbeeld voor ons en alle mensen om je heen.” Opkijkend van zijn mobiel zegt Henk: “Ik denk dat dat is wat veel ondernemers wel gezien hebben.”

houden, ik ben een christen en zit in veel besturen. Van dat alles kan ik genieten.”

Uitgewerkt is hij nog niet. Nog steeds is hij verbonden aan het bedrijf, nu als strategisch adviseur. “Ik ben niet direct vakinhoudelijk bezig; ik ben geen vakidioot, wel een strateeg. Ik help organisaties bij het maken van keuzes. Door problemen af te pellen, waarna ze richting kunnen bepalen.”

Geef mij wijsheid

“Iedere dag weer is mijn gebed: ‘Here, geef mij de wijsheid die ik nodig heb, want ikzelf schiet daarin tekort.’” En God geeft overvloedig. Regelmatig hoort Henk van anderen dat hij een snelle denker is en snel tot oplossingen komt. Als dat geen wijsheid is. “Zoek wijsheid bij de Here God. Als je zoekt zul je vinden.”

Lantaarnpaal omvergereden

Identiteit

Het kostte hem geen moeite om het partnerschap neer te leggen. “Sommige mensen kunnen daar zo meewarig over doen; ze durven niet los te laten, maar het is niet mijn identiteit geworden. Ik ben zo veel meer dan Henk van Schuiteman. Ik heb de gave van delegeren gekregen”, lacht hij. “Wat wel mijn identiteit is? Ik ben een medemens; ik kan van heel veel

Terug naar het begin – nog voordat er vergaderd werd over twee bureaustoelen. De reden dat Henk aangenomen is, is omdat er door hem een lantaarnpaal omver ging. Een mooi verhaal, vindt hij ook zelf, want hij vertelt het smakelijk. “We gingen naar de kerk. Ik houd een oud vrouwtje in de gaten dat inparkeert en denk: ‘Gaat nooit goedkomen.’ En dan rijd ik zelf een nieuwe lantaarnpaal omver.” Hij meldt zich bij de kerkrentmeester om de schade te vergoeden. De kerkrentmeester blijkt niemand minder te zijn dan Hein Schuiteman, grondlegger van. Het klikt tussen de mannen en naast broeders worden ze ook collega’s. De dag dat het leven abrupt eindigde voor Hein Schuiteman, is de meest zwarte uit zijn werkgeschiedenis. Tranen in zijn ogen en met zijn blik op oneindig is hij in gedachten terug in 2002. Ze waren partners, buren, vrienden…

Partner

Voorafgaand aan zijn partnerschap in ’93 deed Henk een assessment. De psycholoog koppelde

“Here, geef mij de wijsheid die ik nodig heb, want ikzelf schiet daarin tekort”

terug dat hij een goede netwerker is. “’Maar ten diepste’, zei die man, ‘loop je alleen op de hei.’” Knap vindt Henk dat, dat had die psycholoog toch maar goed gezien.

“Ik start de dag om 05.00 uur; dan ga ik naar buiten, fietsen, houd ik stille tijd en lees ik een stukje. Niet te veel literatuur, maar zelf bedenken hoe ik de tekst ga toepassen. Zo is Spreuken voor mij een leidraad.” Alles staat volgens Henk in de Bijbel, al die managementboeken zijn imitaties van het origineel. Dus naast ‘De zeven eigenschappen van effectief leiderschap’ en ‘Good to great’ werkt hij vooral vanuit Spreuken, wanneer hij ondernemers coacht.

Lof aan de medewerkers

Over ‘zijn’ medewerkers is Henk vol lof. Zo moet dat ook, zegt hij. “Dat staat ook in ‘Good to great’, eens kijken of-ie hier nog staat.” Henk

draait zich om naar de grote boekenkast en snuffelt tussen de boeken. “Nee, hier staat-ie niet meer …” Terwijl hij zich terugdraait, vertelt hij over de tekst die hij bedoelt. “Jim Collins zegt: ‘Als er iets goeds gebeurt, dan hebben je medewerkers dat gedaan. Gaat er iets fout, dan ben jij de schuldige.’”

Bouwstenen

Als werkgever moeten je mensen op je kunnen bouwen en jij op hen. Opvallend noemt Henk het verantwoordelijkheidsgevoel van de medewerkers, ook vakinhoudelijk, en de betrokkenheid bij elkaar en klanten. “Bouwstenen die onmisbaar zijn.” Met deze bouwstenen vierde hij groot feest in 2018. Samen met aanhang op de boot naar Keulen. “Het saamhorigheidsgevoel was groot. Er wordt nog steeds over gesproken.”

“Alles staat in de Bijbel, al die managementboeken zijn imitaties van het origineel”

Hoe met deze bouwstenen om te gaan, moest hij wel leren. Tijdens datzelfde assessment van jaren geleden werd er ook tegen hem gezegd: “Je laat veel mensen zwemmen.” Nou, daar kon Henk zich niets bij voorstellen … Hij checkt dit bij zijn zakenpartner en wordt verrast door zijn antwoord. “Ja, dat klopt. Dat moet ik altijd allemaal voor jou oplossen.” Want Henk die snel tot een oplossing komt, is ook nogal snel in het doorgeven van de bijbehorende instructies aan zijn medewerkers. Die hij vervolgens achterlaat met grote vraagtekens. Zijn oplossing? “Nu vraag ik of iemand even bij me komt zitten, neem het door en vraag achteraf of het helder is.”

Deze man die rust en dankbaarheid uitstraalt, die iedere dag vraagt om wijsheid, deelt hier voorlopig nog graag van uit.

CBMC & Henk

Net tot levend geloof gekomen en zoekende naar een manier om iets te laten zien van God in het werk, schuift hij aan bij een CMBC-ontbijt. “Dat verlangen zag ik daar ook bij de anderen.”

Hij ging naar geweldige CBMCconferenties. De souvenirs huizen nu nog in zijn kantoor. “Kijk, dit schilderij met die guldens en het bloed daartussenin. Dat je zo gevangen kunt zitten in geld.” Het hangt niet voor niets in zijn kantoor, deze realiteit ontmoet hij regelmatig.

Op zijn beurt wil Henk ook graag delen van de zegen in zijn leven en in zijn werk. “Daarvan zie ik het belang, daar geloof ik heilig in.” Jarenlang zit hij dan ook in het bestuur van CBMC en nog steeds schuift hij graag aan voor het ontbijt.

HENK

MORREN IN HET KORT

Thuis Getrouwd met Evelien, vader van 7 kinderen, opa van 13 kleinkinderen

Woonplaats Voorthuizen

Werk Was partner bij Schuiteman Accountants & Adviseurs, is nu strategisch adviseur

CBMC Oud-bestuurslid, lid van team Voorthuizen

Terugblik

Nieuwjaarsbijeenkomsten

FOTO’S: TON VELDHUIZEN LOCATIE: NIEUWJAARSBIJEENKOMST TWENTE

Traditiegetrouw ontmoeten CBMC’ers elkaar aan het begin van het jaar tijdens de nieuwjaarsbijeenkomsten. We kijken terug op vier waardevolle bijeenkomsten en werden positief verrast door de grote opkomst. Tiemen van Dijk, Andries

Knevel, Pieter van der Kwaak en Esther Vorsterman van Oijen zorgden voor een inspirerende boodschap. ‘Het was een veelzijdige, mooie avond, waarbij velen geraakt werden.’ Zo vatte één van de CBMC’ers de bijeenkomst in Twente samen. Een bezoeker van de bijeenkomst in Friesland appte ons: ‘Het was een hele mooie avond, veel mensen, een open sfeer en een grote honger naar meer.’ Het blijft bijzonder om te zien hoe onze God werkt in de harten en bedrijven van ondernemers. Alle eer aan Hem!

‘Heit, het is niet best’

TEKST EN BEELD: RUTH DE JONG

DE DAG BEGINT STRALEND EN HET IS DRUK OP HET LOON- EN AKKERBOUWBEDRIJF VAN JOHANNES

JOOSTEMA UIT MINNERTSGA. BAUKE, DE 16-JARIGE ZOON VAN JOHANNES, SPEELT MET ZIJN VRIENDEN BIJ DE BRUG. DAAR ZWEMMEN ZE IN HET

WATER EN SPUGEN ZE VANAF DE BRUG NAAR DE VOORBIJVARENDE

BOOTJES. BAUKE DOET LEKKER MEE: EERST EEN DIKKE KLODDER VERZAMELEN EN DAN EEN FLINKE STAP

ACHTERUIT. OP DAT MOMENT SCHEPT EEN AUTO HEM.

Drie kwartier zit Johannes naast zijn jongste zoon die zwaargewond in de berm ligt. Als Johannes daar zo zit, met de infuuszak in zijn hand, spoken er allerlei gedachtes door zijn hoofd. “Ik dacht: Het zal toch niet zo aflopen als bij het noodlottige ongeval van mijn 16-jarige broer? Op die bewuste dag sneeuwde het en was het zicht slecht. Mijn broer ging voor het eerst met zijn brommer naar school. Onderweg reed hij op een stilstaande melkkar. Hij overleefde de klap niet. Ik ging die nacht stiekem naar beneden waar mijn broer lag opgebaard. Ik geloofde in wonderen en wilde kijken of hij nog wakker werd.” Als door een wonder houdt zoon Bauke lichamelijk niks aan het ongeluk over, maar de geestelijke impact is groot.

Vrede sluiten

Johannes treft zijn ex-vrouw in het ziekenhuis bij Bauke en realiseert zich dat de onmin die bij de echtscheiding is ontstaan, opgelost moet worden. Samen besluiten ze dat het beter is om de strijdbijl te begraven. “In goede en slechte tijden, bij ziekte en bij dood - je komt elkaar altijd weer tegen. Om hier

doorheen te komen heb je elkaar nodig. Wat er in het verleden gebeurd is, wilden we laten rusten. Het was de hoogste tijd om vooruit te kijken en in vrede en harmonie verder te leven.”

Hard werken en wijze lessen

Johannes krijgt al van jongs af aan mee dat ‘ledigheid des duivels oorkussen is’. Zijn vader laat hem, en het andere personeel, hard werken in het snelgroeiende loon- en akkerbouwbedrijf. De paarden worden ingeruild voor trekkers en er komen bietenrooiers bij. “Mijn vader had de wind er goed onder. Er moest hard gewerkt worden. In de zomer maakte ik lange dagen, in de winter werd ik op cursus gestuurd. Het was een fantastische tijd.” Het verlies van Johannes’ broer maakt grote indruk op het gezin en de dorpsgenoten.

“Mijn vader liep niet voor deze verdrietige situatie weg. Integendeel, hij vertelde de mensen dat God de mens ‘speelruimte’ geeft op deze aarde. Je bent zelf verantwoordelijk voor hoe je daarmee omgaat.” Als Johannes in zijn jonge jaren wel eens beschonken thuiskwam, werd hij fijntjes op zijn verantwoordelijkheid gewezen: wat je jezelf aandoet is jouw probleem, maar neem een ander daar niet in mee.

Als jij je problemen bij het kruis legt, ontstaat er nieuwe ruimte in je leven

Worstelen met schuldgevoel

“Heit, het is niet best! Ik heb een ongeluk gehad.” Jaren later als Johannes’ zonen bij hem op het bedrijf werken, wordt hij opgeschrikt door dit telefoontje. Als zoon Bauke iets met de kraan wil ophalen, moet hij op de openbare weg plotseling een racefietser ontwijken. Hij ziet daarbij de buurvrouw, die in de berm staat, over het hoofd. Bauke raakt haar met het voorwiel, waarna ze met haar

hoofd tegen een boom botst. Bijna een maand ligt ze in coma. Dan overlijdt ze. Opnieuw is er rouw. Opnieuw een grote impact die het leven van de familie op z’n kop zet. Bauke, net getrouwd en aanstaand vader, voelt zich overmand door schuldgevoel. Waarom moest dit gebeuren?

“Daar zat hij dan, moederziel alleen in het tuinhuisje”, vertelt Johannes. “Middernacht ging ik dan naar hem toe en dronken we samen een Berenburgje. Ik probeerde hem te zeggen dat gedane zaken nu eenmaal geen keer nemen, en dat schuldvragen en zelfverwijt je niet helpen. Het is een samenloop van omstandigheden waar we in dit aardse leven mee moeten leren omgaan. Maar ja, dat is makkelijker gezegd dan gedaan.”

Business Alpha

Bauke is een binnenvetter en het duurt lang voordat alle gebeurtenissen een plekje hebben gekregen. Later doen beide mannen afzonderlijk van elkaar mee aan de Alpha-Business. Daar stromen de tranen over de wangen en komt alles wat hen is overkomen, naar buiten. “Er stond een emmer met stenen op de grond. Elke steen in die emmer stond symbool voor de vervelende dingen in je leven. Als je die problemen bij het kruis legt, ontstaat er weer nieuwe ruimte in het leven.” Het delen, en vooral

het uitspreken van alle moeiten, doet de mannen goed.

Bedrijfsovername

Inmiddels zit het loon- en akkerbouwbedrijf in de fase van bedrijfsovername. Johannes’ beide zonen Bram en Bauke waren het erover eens dat ze het bedrijf wilden overnemen. De boekhouder en de fiscalist gingen aan de slag, maar Johannes kreeg er een slecht gevoel bij: “Of het nu mijn eigen ingeving was, of door God ingegeven, er was iets mis.” Wanneer ze samen met de boekhouder aan tafel zitten, gooit Johannes het eruit: “Hou maar op, deze overname wordt niks.” De beide broers staan perplex. Wat gebeurt hier? Johannes is echter duidelijk: “Ik weet dat jullie het bedrijf wel willen overnemen, maar de vraag is of jullie dat ook sámen willen. Ga dat eerst maar eens onderzoeken.”

Johannes blijkt gelijk te hebben. Jarenlang zijn er kleine irritaties over en weer. Zo klein dat het bijna de moeite niet waard leek om het aan te kaarten. Maar alle ergernissen bij elkaar zorgden ongemerkt toch voor een verstoorde onderlinge verhouding. “Ik zie het zo vaak om me heen gebeuren dat mensen zich niet uitspreken, en dat is jammer. Je laat daarmee de kans liggen om elkaar te vertellen wat voor jou nu echt belangrijk in dit leven is.” Bram en Bauke komen zo tot de ontdekking dat ze het bedrijf niet zonder elkaar willen overnemen. Ze spreken uit dat ze van elkaar houden. “Zo, dat is mooi”, zegt Johannes, “dan kunnen we nu verder met de overname.”

Kijk omhoog! Geef je zorgen over aan God, dan wordt je leven lichter

Verantwoordelijkheid in dit leven

Niet elk mens krijgt evenveel levensjaren op deze aarde. Johannes vergelijkt het met hoofdstukken in een boek. Zijn broer kreeg 16 hoofdstukken, zijn vader 86. “In ieder levensboek kunnen zwarte hoofdstukken zitten. Het is de bedoeling dat je de donkere bladzijden in je leven niet je toekomst laat bepalen. Kijk omhoog! Geef je zorgen over aan God, dan wordt je leven lichter. Je bent niet voor niets hier op aarde. God geeft je deze verantwoordelijkheid en jij mag je afvragen: wat kan ik voor de ander betekenen?

JOHANNES JOOSTEMA (63) IN HET KORT

Woonplaats Minnertsga

Thuis Getrouwd met Aukje, uit zijn eerste huwelijk heeft hij twee zonen en twee dochters

Werk Loon- en akkerbouwbedrijf

CBMC Lid van RTT 5 Friesland

Beleef de binnentuin over God

Wandel langs prachtige rotspartijen en grotten en zie hoe op unieke wijze het christelijk geloof is uitgebeeld. Ontdek God de Vader als Schepper, Jezus Christus als de Weg en de Heilige Geest als het vernieuwende Water.

Reserveer online uw rondleiding www.binnentuinovergod.nl

Binnentuin over God | Voorthuizen | info@binnentuinovergod.nl

Samen

De

Een accountantskantoor dat ook uw sparringpartner is.

Dat met u meedenkt over uw volgende stap als ondernemer.

Dat inspireert en prikkelt, maar dat bovenal naast u staat.

Dat is Lansigt. Wij zetten net die extra stap om groei aan te jagen. Daarbij denken we verder dan de traditionele kaders.

Samen op pad naar mooie dingen? Neem vandaag nog contact met ons op.

www.lansigt.nl

drijvende kracht achter uw ondernemerschap

sparren met het oog op de toekomst

Minder

Deze tijd staat voor mij in het kader van minderen. Diegenen die mij kennen, weten dat ik iemand ben die het liefst meerdere paarden in de race houdt; meer kans op succes, risico’s spreiden. Minderen zit mij dus niet in mijn bloed. Er was zelfs een tijd dat ik het fijn vond om gevraagd te worden voor allerlei (voorzitters)functies. Dán ben je belangrijk, geliefd, nodig. Herken je jezelf misschien? Wat jouw eigen reden ook is, soms is het goed om te reflecteren en dingen af te zeggen, te stoppen en over te dragen. Deze tijd kunnen we gebruiken om anderen in de organisatie te coachen in hun groei, ze uit te dagen en te motiveren om verantwoordelijkheden op zich te nemen. Ik ken diverse bedrijven waar managers pas verder kunnen groeien wanneer ze hun opvolging georganiseerd hebben. Heerlijk om zo ruimte voor jezelf te creëren en te weten dat je anderen verder helpt.

Niet alleen overdragen, maar ook delegeren is een kunst. Vaak

3 tips van... René Enthoven

René is al lange tijd actief als adviseur, coach en trainer in leiderschaps- en verkoopthema’s. Daarnaast is hij ondernemerscoach in het mkb. René is zeer betrokken bij CBMC Team Haarlemmermeer e.o. en sinds 2022 voortrekker van de Alpha-Business in diezelfde regio.

misbruiken we de vermeende incompetentie van anderen om onze eigen tekortkomingen in visie, leiderschap, coaching en/of ontwikkeling van anderen te verbloemen. Investeer in de ander en ervaar de ruimte die je op langere termijn voor jezelf creëert.

Meer

Meer tijd voor God. Door minder zaken tegelijkertijd aandacht te geven, ontstaat er meer ruimte voor de prioriteiten die overblijven. Wanneer we Jezus serieus nemen, kan het niet anders dan dat we Hem beter willen leren kennen. Hem (beter) leren kennen leidt onder andere tot bescheidenheid, geloof en vertrouwen. Het gaat vaak tegen onze menselijke natuur als ondernemer in om ons eerst tot God te richten en te proberen Zijn stem te verstaan. We houden van aanpakken, doorpakken, verder gaan. Wanneer Gods stem niet te horen is, komt dat volgens mij vaak niet omdat God niet duidelijk is, maar omdat we te druk zijn en te veel vanuit onze eigen kracht willen doen. Wij

laten ons niet als instrument in Gods schepping gebruiken, maar vragen God om zegen rondom onze eigen schepping (businessplan, strategische keuzes et cetera).

Beter

Goddelijke wiskunde: ‘Delen is vermenigvuldigen’. Wat een krachtige uitspraak van God in Maleachi 3:10. Niet wat we aan het einde van de rit overhebben, maar datgene wat we als eerbied voor God op 1 januari naar Zijn voorraadkamers brengen. Hem de eerste eer geven, omdat Hij het verdient en Hij zal ons zegenen in overvloed. Dat vraagt dus geen boekhoudkundige verlies-en-winstbenadering, maar een investering in Zijn koninkrijk. Ik vond het supereng om te doen, maar de Heilige Geest heeft mij bewezen dat Hij betrouwbaar is. Het is bij mij nog steeds ‘work in progress’. Hoe ver mag ik Hem uitdagen… Bij nader inzien denk ik dat Hij vraagt: Hoever mag Ik jóu uitdagen?

Contactpunten lokale teams

Friesland

Regioleiders

Rienk Brouwer rienk@bbbv.nl

Andries Miedema andries.miedema@miedemahi.nl

Tjerk Nagel, info@konaxx.nl

Natanael Zijlstra, n.zijlstra@live.nl

Teamleiders

Franeker / Workum

Ruth de Jong pwrdejong@hotmail.nl

Marcel Talma marcel@moaitandzorg.nl

Leeuwarden

Stefan van den Berg stefan@unikwijnhuis.nl

Friesland RTT 1

Andries Miedema andries.miedema@miedemahi.nl

Friesland RTT 2

Doeke Hellema dhellema@helwa.nl

Thomas de Jong thomas.dejong@oamkb.nl

Friesland RTT 3

Siebe Swart s.swart@dehaanlaw.nl

Eelco Brouwer eelco@bbbv.nl

Friesland RTT 4

Marco en Marian Zwaag Marco@regiobewind.nl

Friesland RTT 5

Tjerk Nagel tjerk@konaxx.nl

Timo ter Voort t.tervoort@livingfoods.nl

Friesland RTT 6

Klaas Zijlstra k.zijlstra@klaas-zijlstra.nl

Onno Wendelaar Bonga onnowb@ewald.nl

Flevoland / Noord-Oost polder

Teamleider

Luttelgeest

Dirk Klaver dirk@k4architecten.nl

Overijssel

Regioleider Hil Herweijer herweijerhil@gmail.com

Teamleider Kampen/IJsselmuiden Hil Herweijer herweijerhil@gmail.com

Overijssel | Twente

Regioleiders Eric van Otten eric@vanotten.nl

Frank Weening f.weening@dutch-blower.nl Wilma van Dijk info@stoutmoedigcoachingenadvies.nl

Teamleider Rijssen Mick Spijkerman m.spijkerman@visualbuilders.nl Twenterand Herman Bolte info@boltegewasbescherming.nl

Zwolle

Theo Poelman theopoelman@transworldradio.nl

Gelderland

Gelderland Noord-West Veluwe

Regioleider Arthur Noordermeer a.noordermeer@wuestman.nl

Teamleiders

Harderwijk/Ermelo Klaas Roos k.roos@brinkmetaal.nl

Nunspeet Pieter Verdouw pieter@verdouwwonen.nl

Putten Jan van den Hazel janvdhazel@dextera.nl

Gelderland Zuid

Teamleiders Lunteren Maas de Bruin maasdebruin@solcon.nl

Kootwijkerbroek

Wout Davelaar w.davelaar@davelaaroliehandel.nl

Voorthuizen

Ton Veldhuizen ton@ilomarjo.nl

Wekerom

Jan van de Haar jandicky@solcon.nl

Arnhem

Jan Sterk jsterk@buntgroep.nl

Kesteren

Henk de Haan henk@dehaanbouwadvies.nl

Utrecht

Teamleider

Amersfoort

Leen Lievaart ba@crowncompanies.nl

Soest

Kees Lugten mclugten@xs4all.nl

Breukelen/Maarssen

Martin Noordzij martinus.noordzij@ing.nl

Houten 1

Joost de Waal mail4joost@gmail.com

Houten 2

Jonathan Fokker jonathan.fokker@omzetcoach.nl

Jan Tuls info@tuls.nl

Leerdam Hans Rietveld hans@hansrietveldagrarischadvies.nl

Veenendaal 1

Carel Doornenbal cdoornenbal@empas.nl

Veenendaal 2

Jos Kramer jos.kramer@oamkb.nl

Woerden Gunnar Matse matse@ziggo.nl

Woudenberg/Scherpenzeel

Gijsbert van Sijpveld gg.vansijpveld@hetnet.nl

Noord Holland

Teamleiders

Amsterdam

John Olsen john@olsen.nl

Asger Frederiksen asger@sphadvocaten.nl

Amsterdam (English)

Pieter Alberda pieter@peopleprofitplanet.eu

Nieuw Vennep

René Enthoven rene@enmaco.com

Robert-Jan Jansen rj.jansen@werkreturn.nl

Wim Verkerk wim.verkerk@solconmail.nl

Mark Stoffels mark_stoffels@hotmail.com

Huizen Henk Rebel hrebel@tibrebel.nl

Weesp/Loenen

Wim Bos wim@wimbos.nl

Zuid Holland

Zuid-Holland West

Teamleiders

Den Haag / Haaglanden

Daniël Ros dros@krbcommunicatie.nl

Delft in oprichting

Willem van der Voet vandervoet@advocatendelft.nl

Zuid-Holland Midden

Teamleiders

Boskoop

Dick de Bruijn dickdebruijn@gmx.com

Waddinxveen 1

Rien van Beuzekom rienvanbeuzekom@solconmail.nl

Waddinxveen 3

Arthur de Pater woningw@gmail.com

Benthuizen Peet de Bruin pcwdebruin@casema.nl

Hazerswoude-dorp

Ron Nieuwhof ron@s-en-r.nl

Moerkapelle 1

Piet van Ommeren info@pvanommeren.nl

Moerkapelle 2 Aarnout Lindhout aarnout.lindhout@hetnet.nl

Moerkapelle 3

Jan Oosterom jan@kwekerijlijntje.nl

Moerkapelle 4

Arno Heijboer arno.heijboer@gmail.com

Moerkapelle 5

Jan van der Knijf janvanderknijff@live.nl

Jan Oudijk janoudijk@hotmail.com

Moerkapelle 7 Roald van Genderen r.genderen@kpnplanet.nl

Moerkapelle 7 Frederik Lips frederik_lips@hotmail.com

Zuid-Holland Zuid

Teamleiders Hardinxveld-Giessendam

Jan Pieter Teeuw janpieterteeuw@hetnet.nl

Rotterdam

Wilfred Veldstra veldstra@lamsma-veldstra.nl

Middelharnis

Karel van Holten karel@van-holten.com

Papendrecht

Wouter Timmer wouter@officious.nl

Charles Hofman charles@hofmanconsulting.nl Dordrecht

Wilfred Veldstra veldstra@lamsma-veldstra.nl

Hoeksche Waard

Andre Minderman a.minderman@securityadviesgroep.nl

Dirk Goudswaard dirkgoudswaard@xs4all.nl

Noord Brabant & Limburg

Teamleider

Heusden en Altena

Evert van de Kamp edwi@hetnet.nl

Veen (Noord Brabant)

Maarten Klein Haneveld maartenkh@gmail.com

Zeeland

Teamleider Goes Leendert Geelhoed leendertgeelhoed@kpnmail.nl

Steden Kees Vlot kvlot@krbcommunicatie.nl

België

Teamleider Rijkevorsel (2310) Jan van der Velden jan.van.der.velden@telenet.be

Brancheteams

RTT Food Aart Hak aart@ifpholland.nl

RTT DGA Pieter van der Kwaak pvdk@lansigt.nl

Vrouwennetwerk

Margreet Kolk mkolk@krbcommunicatie.nl

Senior Putten Wim Kombrink wkombrink@solcon.nl

Friesland Auke Timmermans aukesake@upcmail.nl

Terschuur Gert van Putten gvanputten@zonneeifarm.nl

Zwolle Wim Eikelboom wimeikelboom@planet.nl

Diversen

Europartners Wouter Droppers wouter.droppers@europartners.org

Exclusief jezelf zijn

In mijn vorige column schreef ik hoe ik ‘onder het tapijt’ terecht was gekomen en wat er gebeurt als je de onderkant vervangt door de bovenkant. Toen zag ik ineens weer hoe bijzonder en exclusief ‘mijn tapijt’ is geweven.

Wat ik zo mooi vind aan die Perzische tapijten, is dat ze door de jaren heen eigenlijk alleen maar unieker worden. Echt doorleefd. Al jaren heb ik er eentje voor de kachel liggen in mijn werkruimte. Inmiddels aardig versleten en vol met brandplekken. Naast dat het een duurzaam en tijdloos product is, wordt het ook gerekend tot de vroege toegepaste kunst. Het werd zelfs al gebruikt om de tempel mee te bekleden. Doordat echte Perzische tapijten met de hand geweven worden, zijn ze exclusief en authentiek. Met unieke kleuren en patronen.

Het is een wereld van verschil of je blijft staren vanuit je ziel of dat je leert kijken met de ogen van je geest. De bovenkant van het tapijt is zo veel mooier, kleurrijker, hoopvoller en vol kansen. Ik was verrast over hoe anders dat eruitzag. Het maakte duidelijk dat de belangrijkste stap zit in het besluit om onder het tapijt vandaan te komen, erop te gaan zitten en er eigenaarschap over te nemen. Het vraagt om een bewuste keuze, die soms zelfs tegen je gevoel in gaat. Het valt mij op dat we vaak geneigd zijn om onze ziel, met alles wat we denken en voelen, leidend te laten zijn in onze keuzes en handelen. Dat is begrijpelijk, maar daarmee beperken we ons gigantisch en laten we alles wat God ons wil laten zien onbenut. Als ik kijk naar wat Paulus schrijft in Colossenzen 3: 1-4

geloof ik dat iedere situatie die, of elk probleem dat, we tegenkomen juist een kans is om hogerop op te komen. ‘Als u nu met Christus opgewekt bent, zoek dan de dingen die boven zijn, waar Christus is, Die aan de rechterhand van God zit. Bedenk de dingen die boven zijn en niet die op de aarde zijn, want u bent gestorven en uw leven is met Christus verborgen in God. Wanneer Christus geopenbaard zal worden, Die ons leven is, dan zult ook u met Hem geopenbaard worden in heerlijkheid.’

Het is geen ‘appeltje-eitje’. Sterker nog, ik ontdek steeds meer dat dit een vaardigheid is die je bewust moet trainen. Maar zodra jij je los kunt maken van de oude blikrichting, komt er ruimte voor nieuwe perspectieven. Zodra je een stap doet in Gods richting, brengt Hij Zijn perspectief bij je binnen. Niet om daarmee alles ‘onder het tapijt’ te vegen alsof het er niet is, maar juist met alles wat daar is tevoorschijn te komen. Volgens mij kan het niet anders dan dat je gaat ontdekken wat de unieke waarde ervan is en hoe jij iets nieuws in de wereld mag brengen met datgene wat God aan jou heeft toevertrouwd. Gewoon door in alle vrijheid exclusief jezelf te zijn. Inclusief alles wat je daarin meeneemt aan (levens)ervaringen, rottigheid, talent, expertise en noem maar op.