Businesscontact 1 - Lente 2015

missionair magazine voor ondernemers en zakenmensen lente 2015

I N T E RV I E W

www.cbmc.nl

Wim Kater: Ik raakte mijn passie voor God kwijt en dat maakte me eenzaam

Hoe onderscheiden we ons als ondernemer in een verzadigde markt?

De generatie van nu schijnt beter snappen dat het gaat om ‘zijn’ 1

16 • BEDRIJVIG BusinessContact is het magazine van CBMC Nederland en verschijnt vier keer per jaar.

CBMC is een missionaire beweging van en voor ondernemers en zakenmensen in Nederland. De missie van CBMC is: ondernemers en zakenmensen helpen Jezus Christus te vinden, te volgen en te verkondigen. Door het hele land zijn er rond de negentig plaatselijke CBMC-teams actief (zie pagina 43).

03 • overdenking namens het bestuur 04 • interview - wim kater 11 • aankondiging afscheid wouter droppers & alv 12 • bijeenkomst zakenvrouwen met otto de bruijne 15 • column - wilma veen 16 • bedrijvig - onderscheiden in een verzadigde markt 22 • team uitgelicht - après businessalpha twente

I NI N T EHROVUI EDW

24 • cbmc & mensen - buddyprogramma 30 • uitzicht - huidige tijdsgewricht in bijbelse context 36 • verdieping - nieuwe economie met gezonde relaties 42 • column - ron van der spoel 43 • contactpunten locale teams

30 • UITZICHT

Redactieadres Postbus 315, 3880 AH Putten 0341-356147 redactie@cbmc.nl www.cbmc.nl Hoofdredactie Kirsten Roordink-Hagg Eindredactie Leonard van der Plas Redactie Gerard Bijkerk - journalist Jeannette Coppoolse - journalist Wouter Droppers - redacteur Loes Grooters - corrector Wessel van Houdt - journalist Annelies Luken - corrector Aan dit nummer werkten mee Marie-Louise Horst-Danatz, Wim Kater, Wilma Veen, Wilbert Philippo, team Après BusinessAlpha Twente, Jan Willem Smedema, Bram van der Boom, Gert-Jan Huisman, Wouter Droppers en Ron van der Spoel.

Ontwerp & vormgeving Kirsten Roordink-Hagg Fotografie Daniël van de Sluis, Maarten de Graaf, Gerard Bijkerk en Kirsten Roordink-Hagg Realisatie, druk en distributie Grafisch centrum Stichting De Hoop Administratie-ondersteuning Anke Jurg-Regelink, ajurg@cbmc.nl Informatie over het lidmaatschap CBMC info@cbmc.nl, 0341-356147 Advertentieverkoop Gerard van Barneveld, adverteren@cbmc.nl

36 • NIEUWE ECONOMIE

Oplage 1400 exemplaren Abonnement Een abonnement op BusinessContact kost €24,50 per jaar.

Hiermee steunt u tevens de missie van de vereniging.

Leden kunnen een abonnement cadeau doen voor €15,Adres wijzigen?

U kunt dit zelf aanpassen door met uw e-mailadres in te loggen op cbmcinside.nl

@CBMCnl 2

www.facebook.com/cbmcnederland

‘Praatje pot’ of ‘werk aan de winkel’?

Telkens worden we individueel, als vereniging, bestuur en directie uitgedaagd onze missie ‘Jezus vinden, volgen en verkondigen’ in het dagelijkse leven handen en voeten te geven. Onze missie is serious business, geen spelletje of een ‘praatje pot’. Jezus roept ons op de wereld in te gaan en iedereen het evangelie te vertellen (Marcus 16:15).

In Handelingen 26:17-18 vertelt Paulus hoezeer hij gegrepen is door het evangelie en dat hij is uitgezonden “om hun ogen te openen en hen van de duisternis in het licht te brengen en van de macht van satan tot God,opdatzij vergeving van zonden en een erfdeel onder de geheiligden zouden ontvangen door het geloof in Jezus.” Dit vers vertelt hoe God ernaar verlangt dat een ieder tot geloof in Jezus komt, erfgenaam wordt en in zijn Koninkrijk leert wandelen.

O VI N ER NG TD E RE VNI KE IW

Recent vertelde een ondernemer mij dat hij in een park wandelde en een zwerver, zittend op een bankje, ontmoette. Totaal aan de grond: zijn vrouw en kinderen hadden hem verlaten, bedrijfsmatig had hij alles opgegeven en de connectie met het leven was hij verloren. Deze ondernemer is naast hem gaan zitten en heeft hem verteld over de liefde van Jezus. Er is een afspraak gemaakt voor een volgende ontmoeting.

Eenmaal zelf Jezus gevonden, wat dan? Is er plaats in uw hart en tijd in uw agenda om met Jezus op te trekken? Soms zijn we veel bezig met de ander te helpen Jezus te vinden en spreken we vanuit onze ratio met de ander, vanuit onze kennis, maar hoe zit het met onze eigen persoonlijke relatie met God? Dat God altijd aan het werk is, ook in onze vereniging, zien we bijvoorbeeld met de komst van onze nieuwe directeur. In deze BusinessContact kunt u lezen hoe God zijn leven heeft aangeraakt en hoe God hem in deze nieuwe functie heeft geroepen. We zijn ook dankbaar dat Wouter Droppers, nu vanuit Europartners, Europa in zal trekken. God is ‘on the move’! Wauw! Hij heeft Nederland en Europa op zijn hart.

MARIE-LOUISE HORST-DONATZ VOORZITTER CBMC NEDERLAND

Men vraagt mij soms: hoe gaat het met CBMC? Is er nog wel ruimte voor zo’n vereniging in het postmoderne leven? In de geestelijke strijd moet je lef hebben. Hebben we het lef ‘in geloof’ het beloofde land in te nemen? De wereld duwt God steeds verder naar buiten. Jezus vinden, volgen en verkondigen is als op het water lopen. Het vraagt om buitengewone stappen. Geen praatje pot maar lef- en lief-hebben.

Het bestuur wil u hartelijk danken voor uw betrokkenheid bij de vereniging.

Gods Zegen bid ik u toe, bij alles wat u onderneemt!

3

I N T E RV I E W

4

“Het perspectief dat ik had meegekregen ‘Ik ben een zondaar en ik blijf een zondaar’, daarvan durf ik heel radicaal te zeggen: Dat is een leugen!”

Een vlotte jongen, strak in het pak met glimmende veterschoenen in contrasterende kleur en een modieuze sjaal om de nek. Terwijl hij diverse poses aanneemt met zijn handen in de broekzak lijkt het alsof het worden gefotografeerd dagelijkse kost is voor hem. Hij komt zelfverzekerd over, heeft een vlotte babbel en houdt wel van een uitdaging. Hij lijkt onbevangen en voor niets en niemand bang. Maar wie zou vermoeden dat achter deze eerste indruk een van nature wat onzekere jongen schuilgaat, die met vallen en opstaan de weg naar Jezus vond? Een gevoelige man, die door schade en schande heeft geleerd dat God hem nooit loslaat.

TEKST: JEANNETTE COPPOOLSE BEELD: DANIËL VAN DE SLUIS

5

I N T E RV I E W

Nieuwe CBMC-directeur Wim Kater

Het ijs is snel gebroken wanneer we eerst foto’s gaan maken in de omgeving waar hij veel wandelt. Elke woensdagochtend vinden hier gesprekken plaats met God. Hij noemt ze ‘gebedswandelingen’, wat heel rustig en vredig klinkt, maar van tijd tot tijd wordt er ook geworsteld. Met God of met zichzelf.

Jonge ondernemer

I N T E RV I E W

De jonge Wim groeit op in een warm en sober hervormd nest op de Veluwe. Met twee zussen boven hem en twee broers onder hem. Zijn vader had een gemengd bedrijf van fruitteelt en varkens. De beloften van God waren vast en daar kun je op vertrouwen, vertelde zijn vader hem. En Wim gelooft dat, maar wat het betekent weet hij dan nog niet. In zijn jonge jaren is hij een echte doener en niet zozeer een denker. Hij handelt eerst en daarna denkt hij pas. Vaak met succes. Want wanneer hij op z’n zevende een konijn krijgt, ziet hij de konijnenfokkerij al voor zich. Een aantal jaren later heeft hij samen met zijn jongere broer tweehonderd konijnen en een vaste afnemer die wekelijks langskomt. Wim vertelt vol enthousiasme: “Ik had vrij snel in de gaten dat handelen leuk was en dat je daar geld mee kon verdienen. Aanvankelijk werden de konijnen in de varkenshokken gekieperd. Maar op een gegeven moment ben ik hokken gaan timmeren en, toen ik elf was, mijn eerste schuurtje. Toen ik dertien of veertien was, heb ik samen met m’n jongere broer een professionele konijnenschuur gemetseld, compleet met batterijen en automatische watervoorziening. We hadden vijf à zes nesten per jaar.” Op een vergelijkbare manier werd een paar jaar later een kwekerij opgezet. Zijn broer heeft dit voortgezet, toen die na zijn studie het bedrijfsleven inging.

Geloof

Het kinderlijke geloof in God groeit in de loop der tijd uit naar een eigen keuze. “Als ik kijk naar de laatste

“Ik had vrij snel in de gaten dat handelen leuk was en dat je daar geld mee kon verdienen”

6

jaren is geloof veel meer een levend onderdeel van mijn hele leven geworden. Ik ben groot geworden in een gezin waar de Bijbel werd gelezen en het geloof centraal stond. Ik proefde bij m’n ouders dat ze leefden met God. Ik deed mee, maar het was niet zo dat ik zelf een relatie had met Jezus.” Dat blijft zo tot hij naar de Agrarische Hogeschool in Dronten gaat en zich aansluit bij een studentenvereniging, waar ze de Bijbel lezen en bestuderen. Er gaat een nieuwe wereld voor hem open en hij geeft heel bewust zijn hart aan Jezus. Wim weet het jaar nog precies te noemen: “De winter van 1994.

Dat was een heel wonderlijke ervaring. Vanaf dat moment is mijn leven op de kop gegaan. Waar sporten en carrière eerst belangrijk waren - want ik had al sinds m’n tiende het idee dat ik fruitteeltadviseur zou worden - kwam alles in een ander perspectief. Ik ging eerst vol voor de studie en nu ging ik vol voor de studentenvereniging, want dat was waar ik tot geloof was gekomen.” Wim rondt netjes zijn agrarische studie af, maar weet vervolgens niet wat hij moet doen. Wel dat iedereen over Jezus moet horen en dat hij ‘iets’ in Gods koninkrijk wil gaan doen.

Ratio

Ondanks deze bewuste keuze voor God, raakt Wim het geloof een aantal jaren later bijna kwijt. Wim besluit om theologie te gaan studeren aan de universiteit van Utrecht. Hij denkt daar gepassioneerde christenen tegen te komen met een verlangen naar God, maar in plaats daarvan treft hij wetenschappers die de Bijbel een interessant boek vinden en meer niet. Het vak ‘Nieuwe Testament’ wordt gegeven door een agnost en hoe langer hoe meer wordt het onmogelijk voor Wim om een tegenantwoord te geven op de kritische vragen van docenten en medestudenten. Na vier jaar komt Wim in een isolement. “Op een gegeven moment kom je in een soort tunnel terecht. Ik twijfelde aan God, aan het geloof, mijn eigen geloof, de Bijbel. Waar twijfelde ik eigenlijk niet aan? En dat is heftig, want dan staat echt alles op losse schroeven. Terugkijkend voelt het als gif dat naar binnen kwam. Mijn vooronderstelling in die tijd was dat alles rationeel verklaarbaar moest zijn, dus ook geloof en Bijbel. Als ik het niet kon verklaren, dan moest ik nog verder studeren totdat ik het rationeel begreep. Ik liep daar op een gegeven moment mee vast. Ik raakte mijn passie voor God en mijn gevoel kwijt en dat maakte me eenzaam.”

Weg kwijt

Het keerpunt komt wanneer Wim, die inmiddels een relatie heeft met zijn huidige vrouw Evelien, zijn ouders bezoekt in een weekend. “Het was zondagmiddag en

“Ik twijfelde aan God, aan het geloof, mijn eigen geloof, de Bijbel.

I N T E RV I E W

Waar twijfelde ik eigenlijk niet aan?”

7

“Ik voelde dat de rotzooi weg was en dat ik weer kon wandelen met Jezus.”

I N T E RV I E W

daar stond ik op m’n oude kamertje en ik riep het uit naar God: ‘Heer, ik weet niet waar u bent en of u bestaat, maar ik verlang ernaar om u weer te ervaren.’ En toen kwam mijn vader binnen.” Hij pauzeert even wanneer hij terugdenkt aan dat moment. “Mijn vader is een eenvoudige man met weinig opleiding en hij zei tegen me: ‘Wim, ik heb misschien niet veel gestudeerd en ik weet misschien niet zo veel, maar één ding weet ik heel zeker en dat is dat Jezus leeft.’ Die woorden kwamen zo binnen in m’n hart dat ik daar gewoon heb staan huilen. En het emotioneert me nu nog steeds, als ik bedenk dat God zo duidelijk door m’n vader heen sprak en liet zien: ‘Het gaat niet om wat jij weet, het gaat om wie ik ben en ik ben een God van liefde die van je houdt.” Kort na deze bijzondere ervaring besluit Wim het schooljaar af te maken en daarna volledig te stoppen met zijn universitaire studie om theologie op hbo-niveau op te pakken.

Daar treft hij wel gepassioneerde christenen. “Het stoppen voelde wel echt als falen, want je geeft iets op. Maar op een gegeven moment dacht ik: ‘Het boeit me niet meer. Ik ben al zo veel kwijtgeraakt, ik kap ermee.’” Met een glimlach: “En het mooie was, dat ik na dat besluit de zondag daarop weer kon genieten van de kerkdienst en God weer begon te ervaren. Alsof een loden last van me afviel.”

Burn-out

Maar het blijkt dat ook deze ervaring niet genoeg is voor een totale ommekeer. De proefondervindelijke Wim loopt tien jaar later vast in zijn zakelijke carrière. Hij krijgt een burn-out en ziet deze totaal niet aankomen.

Hij verwaarloost alle signalen, tot het moment dat hij zijn auto aan de kant moet zetten, omdat het zwart voor zijn ogen wordt. Nuchter: “Ik dacht: ‘Het kan wel eens afgelopen zijn.’ Zo dacht ik dat echt. Ik was uiteraard aan het bellen met een klant en hing op. Deed

8

vervolgens m’n raampje open en het ging wel weer, dus ik ging verder. Ik had ook nog snel vanuit de auto m’n huisarts gebeld en die zei dat ik langs moest komen, maar ik antwoordde: ‘Nee ik heb een afspraak.’”

Uiteindelijk eindigt Wim op de hartbewaking, waar de cardioloog hem vertelt: ‘Als je zo doorgaat, ben je binnen twee maanden dood.’ De boodschap landt niet. “Ik schaam me nu voor die periode, want ik was de koppeling met mijn gevoel totaal kwijt. Die burn-out had te maken met heel ambitieus zijn, gaan voor je eigen doelen, de lat elke keer hoger leggen. Ik was een soort machine geworden.” Alles was tot op de minuut gepland, zowel op het werk als thuis. “Ik had daardoor heel veel stress, want het moest wel gaan zoals ik het wilde.” In overleg met zijn manager denkt Wim een weekje rust te nemen, maar het worden negen maanden rust. “Dat was wel heftig, want dan droogt je mail op, je telefoon rinkelt niet meer. En wie ben je dan?”

Loslaten

Hoe het toch komt dat hij zo af en toe de weg kwijt raakt? Er volgt een lange stilte. “Poeh… Het is zo’n eenvoudige vraag…” Er volgt nog meer stilte. “Ik had heel veel gehoord over de reddende kracht van Jezus en dat ik een zondaar ben. Maar op een gegeven moment ga je jezelf alleen maar als die zondaar zien die moet strijden tegen de zonde, hoewel dat laatste nergens in het Nieuwe Testament staat. Je gaat dus knokken tegen iets wat al overwonnen is. De focus lag op het zondeprobleem. Het was voor mij daarom een enorme ontdekking toen ik besefte dat ik heilig bén in Christus. Dat ik compleet verlost bén. Dat is zo’n radicale boodschap.

Die had ik eigenlijk nog nooit gehoord. Het koninkrijk van God is veel en veel meer dan onze o zo belangrijke redding van de zonde. Het evangelie van redding is de deur naar dat koninkrijk. Jezus zegt: ‘Ik ben de deur.’”

Vergeving

In de periode na de burn-out, tijdens pastorale gesprekken, maar ook tijdens de lessen van de bijbelschool van stichting Vrij Zijn, komt het onderwerp ‘vergeving’ aan de orde en Wim leert dat hij niet alleen zichzelf mag vergeven, maar ook zijn docenten van de universiteit, ook al hebben ze nooit om vergeving gevraagd. “Elke keer dat ik vergeving uitsprak, ging het gordijn dat over mijn hart hing, open. Ik stond weer in het licht. Ik voelde dat de rotzooi weg was en dat ik weer kon wandelen met Jezus. Die passie begon weer te borrelen en mijn zelfbeeld veranderde. Ik zit nu niet meer in het constante cirkeltje van zonde doen, vergeving vragen, zonde doen, vergeving vragen en jezelf als zondaar zien en denken: God ziet me aankomen. Ik ben veel meer vanuit Gods perspectief naar mezelf gaan kijken dan vanuit het perspectief dat ik had meegekregen, namelijk: ‘Je bent een zondaar en je blijft een zondaar.’ Ik durf daarvan heel radicaal te zeggen: ‘Dat is een leugen!’” In Christus ziet God je namelijk als een heilige, die helaas nog wel zonde doet. Je identiteit is echter niet meer ‘zondaar’, maar in Christus ‘heilige’.

Identiteit

naar CBMC heeft gestuurd. Hij gaat wandelen en het gevoel bekruipt hem: ‘Kan ik dit wel? Is dit niet te groot voor me?’ ’s Avonds antwoordt God middels het verhaal van de wonderbare spijziging, dat hij leest samen met zijn zoontje. “Het was alsof God tegen me zei: ‘Het gaat niet om wat je kan, maar om wie je bent. Je mag jouw leven in mijn hand leggen en dan kan ik dat vermenigvuldigen.’ Dat vond ik zo ontspannend. Ik mag gewoon zijn wie ik ben en Jezus wil mij gebruiken in zijn koninkrijk. Hoe, dat weet ik nog niet, maar hij wel.” Heeft hij dan geen strategieplan liggen? Met een twinkeling in zijn ogen: “O, jawel. Tuurlijk. Dat ben ik ook. Ik zie gelijk een route en een plan. Als mensen in hun werk, wat vaak ook hun passie is, zich gaan realiseren wie ze mogen zijn in Christus, dan gaat er wat gebeuren. Want als Jezus centraal op de werkplek staat, ook in ons werk, mogen we grote dingen verwachten. Mijn visie is dat we als CBMC meer en meer onze identiteit in Christus mogen ontdekken en dat de leden gaan zien wat het koninkrijk van Christus inhoudt. En natuurlijk heb je als directeur taken en verantwoordelijkheden en ben je het gezicht van de organisatie, maar daarnaast ben ik ook gewoon discipel van Jezus.”

Wie Wim Kater anno januari 2015 is?

“Wim Kater is een geliefd kind van de Vader die zich nu fulltime mag inzetten in het koninkrijk van Jezus Christus. En terwijl ik dit uitspreek, voel ik de passie. Ik zie de pijn en de leegte om me heen en we hebben goud in huis! Het evangelie van Jezus Christus, het geluk waar zo velen naar op zoek zijn.” Met stralende, betraande ogen: “Daar kan ik emotioneel van worden, want het is zo gaaf!”

Wim heeft belangrijke levenslessen geleerd, maar van tijd tot tijd komt die onzekere jongen nog wel eens om de hoek kijken. Zo ook nadat hij zijn sollicitatiebrief

9

I N T E RV I E W

Met een lach op zijn gezicht: “Dan is er echt wel wat achter die deur, hoor! Maar dat betekent dingen loslaten en dat is best eng. Dat heb ik ervaren, want je hebt het gevoel dat je nergens meer grip op hebt en dat heb je ook niet. Maar dan gaat God dingen doen door jou heen.

Aan de andere kant is het ook heel ontspannend, want je hoeft niets meer vast te houden.” Wim komt door deze ontdekking in een proces van totale overgave.

Bedankt voor uw aanwezigheid bij de nieuwjaarsbijeenkomst op 14 januari 2015

We verwelkomen de volgende nieuwe leden:

ACTUEEL

Marco Schreuders • t Goy Jakob Jan Smaal • Waddinxveen Wynold Dijkstra • Woerden Marcel Neeleman • Moerkapelle Johan Tuitel • Zevenhuizen Marco Krijgsman • Nieuwerkerk a/d Ijssel Gert Oudijk • Nieuwerkerk a/d Ijssel Corne de Keizer • Papendrecht Piet Lindenberg • Zoetermeer Berend ten Broek • Stiens Theo Hartgers • Barnveld Frederik Lips • Moerkapelle Johan de Jong • Delft Maarten van den Heuvel • Veenendaal Wim van Haeringen • Veenendaal Jaap Walhout • Kloetinge Henriette van Dort • Putten René Enthoven • Nieuw-Vennep

ADVERTENTIES

w w w.k rc accou n ta n t s.n l ron dw eg 13 8091 x a w e z ep t [038] 444 62 44

Geestelijk Visionair Leiderschap > gvltraining.nl Nieuwe groep start op 1 oktober 2015

em ail: in fo@k rc accou n ta n t s.n l

WWW.KLAAS-ZIJLSTRA.NL

Inspiratiemiddag & ledenvergadering

Woensdag 25 maart 2015

De Algemene ledenvergadering voor leden hierna is vanaf 19.30 uur. Aan de ontmoetingsmiddag en de Algemene Ledenvergadering zijn geen kosten verbonden. U

Locatie: Bilderberg Hoevelaken

Aanmelden: cbmcinside.nl/activiteiten

rs e p p o r D r e t u afscheid Wo

Programma: 16.00 uur – inloop en ontmoeting 16.45 uur – plenair gedeelte • Officieel afscheid Wouter Droppers • Inspiratie door Wim Kater • Cabaret door Jacob Spoelstra 17.45 uur - Gelegenheid persoonlijk afscheid te nemen van Wouter 18.30 uur - Diner (optioneel) 19.30 uur - Inloop & ontmoeting voor de Algemene Ledenvergadering 20.00 uur - Aanvang Algemene Ledenvergadering.

Einde 21.30 uur

Wouter Droppers

Jacob Spoelstra

betaalt alleen als u ook gebruik maakt van het diner.

ACTUEEL

Hartelijk welkom bij deze middag en avond!

Het middagprogramma staat in het teken van het afscheid van directeur Wouter Droppers. Hierna en vooraf aan is er volop de mogelijkheid om Wouter en anderen te ontmoeten en te netwerken. We willen deze middag afsluiten met een diner. Dit gedeelte is toegankelijk voor iedereen, leden en niet-leden.

Gastspreker Otto de Bruijne:

“Het is onze opdracht humaniseren én te

ACTUEEL

In een mooie natuurrijke omgeving ergens aan een dijk in Geldermalsen staat een prachtige karakteristieke villa. Deze hoorde voorheen bij een oud klooster en is omgeven door een grote tuin. Wanneer je als zakenvrouw op deze plek arriveert, voel je je er meteen even ‘uit’.

TEKST: JEANNETTE COPPOOLSE BEELD: DANIËL VAN DE SLUIS

Eenmaal binnen word je in elk vertrek verrast door kunst, antiek en muziekinstrumenten. Overal waar je kijkt, ligt, staat of hangt wel iets wat cultureel of kunstzinnig is: Delfts blauwe kopjes, royale vazen, een grote, zwarte vleugel, een pijporgel. Aan de muren hangen diverse kunstwerken van velerlei hand. Zelfs een van Rembrandt, lijkt wel. Het is een museum in huiselijke sfeer. Hier vindt vanavond de halfjaarlijkse bijeenkomst van CBMC Vrouwennetwerk plaats. Onder het genot van een kop koffie of thee en een kleurrijke petitfour ontmoeten de vrouwen elkaar in de benedenkamer van de villa. Je merkt dat sommige ontmoetingen voor het eerst zijn en andere een plezierig weerzien. Er hangt een ontspannen, maar ook verwachtingsvolle sfeer.

Ontmoeten en verbinden

Op basis van het boek The Old Testament Template wil het CBMC Vrouwennetwerk gedurende een langere periode vrouwen uit het bedrijfsleven prikkelen om op

12

zoek te gaan naar Gods aanwezigheid in diverse onderdelen van de maatschappij: in de overheid, economie, wetenschap, godsdienst, familie, educatie, communicatie en kunst & cultuur. De villa past perfect bij een van de onderwerpen van deze avond, want elke vierkante meter in dit riante onderkomen bevat een schat aan kunst en cultuur. Het is onder andere de gezelligheid en er eventjes tussenuit zijn dat vrouwen trekt naar dit soort evenementen. Maar dat niet alleen. Een van de trouwe bezoekers vertelt: “Deze avonden helpen me om mijn christen-zijn vorm te geven in m’n dagelijkse leven.” Heina, een van de organisatoren en zelf directeur van een eigen bedrijf, verwoordt het als volgt: “De zakenwereld is niet christelijk en dit is een plek waar je de verbinding maakt tussen geloof en ondernemen.

Waarom doe je de dingen die je doet in het dagelijks leven? En in de ontmoetingen met elkaar is een stuk herkenning en dat is zo verrijkend. Dat je op zo’n avond gesterkt mag worden in wie je bent en dat mensen het

mogen zien in je ogen, dat geeft mij energie.”

Medeorganisator Coby beaamt haar woorden: “Er is een behoefte om van hart tot hart te spreken met elkaar, vanuit je christen-zijn. Persoonlijk weet ik dan weer mijn basis en kan ik weer door. Zo’n avond is een bemoediging.”

Stof tot nadenken

In de woonkamer, waar het plenaire deel zal plaatsvinden, zit gastspreker Otto de Bruijne in een bruinleren rookstoel bij het knetterende haardvuur. Hij mag deze avond iets vertellen over kunst & cultuur en economie & wetenschap. Een hele kluif voor één avond, maar de man is een verteller. Hij stipt een aantal zaken aan, stelt veel vragen en geeft de vrouwen stof tot nadenken,

Volgende bijeenkomst op vrijdag 19 juni 2015 Noteer alvast in je agenda: de volgende bijeenkomst van CBMC Vrouwennetwerk vindt plaats op vrijdag 19 juni, van 14.00 uur - 17.00 uur.

Thema: Geloof en overheid & familie Samen met Carola Schouten en ‘Tim Zingt’ zoeken naar de impact van het geloof op jou, als christenzakenvrouw/vrouwelijke professional in het bedrijfsleven, als het gaat om overheid en familie. www.cbmcinside.nl/activiteiten

terwijl hij speelt met woorden. Af en toe zorgt prachtige cellomuziek voor een welkome denkpauze. De aanwezigen luisteren aandachtig. Otto: “Er was eens een negenjarig jongetje dat op een avond naar de sterren keek en zich afvroeg: ‘Is er een grens aan het heelal? Is er iets achter de sterren?’” Hij is een moment stil en vervolgt in de eerste persoon: “En toen ik 65 jaar werd, wist ik het nog niet! Ons denken blokkeert ons.” Met notitieblokken en iPads in de aanslag wordt hij aandachtig gevolgd. De vrouwen drinken de inspirerende, bijna filosofische vragen in. Hij vertelt dat alles in deze maatschappij is afgedwaald van Gods oorspronkelijke plan. “De structuur van de schepping is niet zozeer veranderd, maar de richting ervan. Het is onze opdracht die richting te veranderen en de maatschappij te transformeren. We moeten niet evangeliseren om zieltjes te winnen. God schiep geen christenen. Hij schiep mensen! Laten we daarom de maatschappij humaniseren: laten we de mensen helpen weer mens te worden en te zijn. Dát is onze opdracht: de maatschappij te transformeren en te humaniseren. En wij zijn volgelingen van dé mens bij uitstek: Jezus!” De stoel die Otto ter illustratie van het transformatieproces pakt en op z’n kant legt, blijft het publiek bij en na afloop tijdens het eten wordt er dan ook ernstig over nagepraat.

13

ACTUEEL

de maatschappij te transformeren!”

ProMissie gelooft in duurzame relaties Raad en daad bij complexe vraagstukken.

Vertrouwenspersoon voor ondernemers, DGA’s, overdragers, opvolgers en ondernemende families. Advies, klankbord, procesbegeleiding en leerplatform voor MKB en familiebedrijf. Hart voor de zaak en mensen met elkaar verbinden.

• familiebedrijf • ondernemersadvies • waardebepaling • aankoop/verkoop • bedrijfsoverdracht

www.promissie.nl

V2adv_alg_165x61.indd 2

03-04-14 11:05

VERZEKERINGEN * HYPOTHEKEN * FINANCIERINGEN * SPAREN Vrijblijvend advies

Jager Assurantiën B.V. Vestiging Telefoon E-mail

Westerhaar Hoofdweg 152a (0546) 65 96 51 info@jagerassurantien.nl

Website

www.jagerassurantien.nl

Vriezenveen Oosteinde 15 (0546) 56 92 94 mail@jagerassurantien.nl

Pak de spinnen in je leven U denkt zeker dat ik bang ben voor spinnen? Dat ik gillend alle mannen in mijn huis om hulp roep als ik zo’n klein, achtpotig, zwart monstertje over mijn slaapkamervloer zie kruipen? Nou, dan kan ik u snel uit de droom helpen: ik lust ze rauw!

Gisteren riep mijn jongste zoon van twaalf met een hoog stemmetje: “Mam, een spin in mijn kamer, daar!” Met een grote zelfingenomen grijns keek ik hem aan: “Je weet het, daar is jouw moedertje niet bang voor.” Ik pakte het beest op met een stukje wc-papier (dat dan weer wel)en gooide hem in het toilet. “Zo vriend, ga jij maar even lekker zwemmen.” Na zo’n heldhaftige actie kan ik het niet laten om te vragen of zoonlief nog meer monsters heeft ontdekt, zodat ik hem nog een keer kan laten zien hoe stoer ik ben.

COLUMN

Ik zou willen dat ik altijd zo stoer en heldhaftig was. Een probleem doet zich voor en ik spring op de bres en ben nergens bang voor. Ik moet u teleurstellen. Ik voel ook angst. Angst om het leven zomaar te verliezen.

Angst om niet te krijgen van God wat ik graag zou willen ontvangen, angst om kansen te missen en angst dat nieuwe kansen niet meer zullen komen, angst voor dat wat er mogelijk kan gebeuren, maar misschien nooit gebeurt. Verstopte angst die verborgen ligt in het ergens tegenop zien.

Jezus vroeg zijn vrienden in de boot te stappen en het meer over te steken. De storm kwam, de boot liep vol, angst overspoelde de vrienden en Jezus sliep! Hij sliep! Soms hebben we in ons leven ook het gevoel dat Jezus slaapt in de storm. Ik heb al verschillende keren met ons zeiljacht in Italië hevige stormen meegemaakt en zelfs nadat de storm was gaan liggen, kon ik niet slapen vanwege de adrenaline en angst in mijn lijf. ‘Wees niet bang, want Ik ben bij je.’

Als angst mijn gevoel overspoelt, weet ik dat ik niet bang hoef te zijn, maar mijn gevoel kan het niet altijd pakken. Een paar dagen geleden gaf ik een lezing op een speciale bijeenkomst van Open Doors. Samen met meer dan driehonderd mensen maakten we een schilderij af dat ik voor vervolgde christenen in Irak had gemaakt. Irak is pas echt ‘eng’.

Mijn spinnen zijn daar niets bij. Vijfduizend vrouwen en kinderen zijn onlangs gekidnapt door ISIS; vijfhonderd daarvan zijn zwanger en ernstig getraumatiseerd teruggekomen en opgevangen. Twaalfduizend vluchtelingen worden wekelijks gevoed. Open Doors ondersteunt plaatselijke werkers in dit angstige gebied. Wat een moed! We mogen leren om niet bang te zijn voor angst.

WILMA VEEN WWW.WILMAVEEN.NL

Angst hoort bij het leven. Niet ons angstige gevoel is de waarheid, maar Gods woord is de echte realiteit. ‘Waar komt mijn hulp vandaan? Mijn hulp is van de Here, die hemel en aarde heeft gemaakt.’ Dankzij zijn bovennatuurlijke aanwezigheid in ons leven mogen we met onze menselijke tekortkomingen een bovennatuurlijk leven leiden. Moedig angst tegemoet treden en ontdekken dat het minder angstig is dan we vooraf dachten, omdat hij het is die in ons woont. Hij, die vol moed is. Genoeg moed voor elke dag.

Nog even en mijn zoon pakt elke spin die hij tegenkomt, moedig op.

15

BEDRIJVIG

De kranten staan er elke dag vol van: bestaande merken staan onder druk. V&D, Mexx, Halfords, Schoenenreus, grote namen, iconen soms, vallen om of worstelen om in een snel veranderende omgeving hun plaats en nieuwe identiteit te vinden. Concepten die jaren succesvol waren, blijken opeens geen aantrekkingskracht meer te hebben.

TEKST: WILBERT PHILIPPO BEELD: DEPOSITPHOTOS.COM

De parallel met de kerk is snel gemaakt. De kerk worstelt met haar identiteit en relevantie in de samenleving. Er komen behalve ‘natuurlijke aanwas’ bijna geen nieuwe leden meer bij en de bestaande lopen weg of vergrijzen.

De schuld van internet

Vaak krijgt internet de schuld van de teloorgang van heel veel soorten business. En dat is ook terecht. Transparantie is een enorme margekiller. Met de huidige mogelijkheden zijn niet alleen de producten en prijzen van de naaste concurrent zo te vinden.

Van de meest eenvoudige producten tot nieuwe auto’s, ze zijn door iedereen, overal, te bestellen. Een webshop is door een nieuwe concurrent voor een paar tientjes per maand vanuit huis opgezet. Als ondernemer heb je jaren geïnvesteerd in een netwerk, pand, voorraad, personeel en misschien kennis van leveranciers uit het buitenland. De tijd en reizen die in het verleden gemaakt zijn om dat op te bouwen, lijken ineens hun waarde verloren te hebben. Nu word je zomaar door die huisvrouw of jonge knul die handig is op de computer, met zijn of haar webshopprijzen sterk onder

17

BEDRIJVIG

Hoe onderscheiden we ons als ondernemer en kerk in een verzadigde markt?

druk gezet. Het lijkt niet eerlijk. Zij hebben al die kosten niet, al die investeringen niet gedaan. Hoe ga je hier nu mee om?

Kijken vanuit anders perspecief

Als gespecialiseerd online marketingbureau zien wij dagelijks de praktijk van traditionele bedrijven die proberen te veranderen en aan te haken bij de ‘nieuwe economie’. Aan de andere kant zien we de toetreders die vanuit het niets in korte tijd een bloeiende business opzetten. Ik spreek met ondernemers en directeuren die zeggen: ‘Wij moeten wat met online’ en met ondernemers die zeggen ‘Ik ga een nieuw bedrijf beginnen’.

BEDRIJVIG

De bereidheid om echt alles anders te doen dan vandaag en in het verleden Die eerste denken dan aan het bouwen van een webshop naast hun bestaande bedrijf. De laatste groep denkt aan het opbouwen van een bedrijf met de webshop(s) als kern.

Successtories

Van beide zijden zien we succesverhalen en mislukkingen. Een goed voorbeeld van een bedrijf dat de omslag van traditioneel naar nieuwe economie heeft weten te maken, is Wehkamp. Opgericht in 1952. Altijd al een voorloper geweest in automatisering en innovatie.

Goed voor een omzet van 500 miljoen euro. Dit wordt nu vrijwel geheel online gerealiseerd. Daartegenover zien we bedrijven als Coolblue en Bol.com, beide opgericht in 1999. Met een groei in de laatste jaren tussen de 40 en 50 procent bereiken zij inmiddels een zelfde omzet.

Waarom slagen sommige bedrijven en andere niet?

Wij zien een duidelijk kenmerk bij de bedrijven die wel succesvol zijn in de transformatie. Dat is de bereidheid om echt alles anders te doen dan vandaag en in het verleden. Dat is enorm moeilijk en toont ook grote durf als je dat doet. En dan nog: je kunt misschien als

18

ondernemer wel bereid zijn dat risico te nemen, maar dan zul je ook nog je organisatie mee moeten krijgen. Er is een opvallende gemene deler bij de meest succesvolle transities: zij proberen niet hun bestaande organisatie of businessmodel te veranderen, maar bouwen een nieuwe organisatie naast de bestaande. Dat houdt in dat er een aparte afdeling wordt opgericht die van scratch af als een start-up mag gaan werken. Vaak worden daarvoor mensen aangesteld die van buitenaf komen en niet gehinderd worden door bestaande structuren. Ze krijgen de vrijheid om als een ander bedrijf te opereren. Willen zij een andere naam? ‘Maar we hebben zo’n goede naam waar we veel in geïnvesteerd hebben…’ Gewoon doen. Willen ze een andere ICTomgeving in de cloud? ‘Maar we hebben jaren gebouwd aan het huidige ICT-systeem, geïnvesteerd in dure servers en mensen daarvoor in dienst…’ Laat ze hun gang maar gaan. Ander boekhoudsysteem? ‘Maar…’ Oké!

Natuurlijk roepen de ICT-manager en de controller dat ze daar dan geen verantwoording voor willen dragen.

Die hebben jaren gestoken in het beheersbaar maken van de processen via procedures en controles. Goed, dan worden die ontslagen van de verantwoording voor de nieuwe business. Vervolgens wordt deze nieuwe club natuurlijk met scheve ogen aangekeken vanuit de bestaande organisatie. Fouten die gemaakt worden, worden breed uitgemeten. Totdat… de eerste successen komen. Naast de blunders die gemaakt worden door snelheid en onervarenheid, blijken andere snel gelanceerde ideeën opeens het ei van Columbus en uit te groeien tot succesvolle concepten die omzet brengen en nieuwe klanten binnenhalen. De mensen uit de bestaande organisatie worden jaloers, omdat de nieuwe mensen dingen binnen een paar dagen voor elkaar krijgen waar zij maanden voor moeten lobbyen en vergaderen. Hoe doen ze dat toch? Vervolgens gaat de ‘oude’ organisatie leren van de jonge en als de jonge organisatie snel groeit, gaat die kennis en kunde halen bij de ervaren mensen uit de oude organisatie.

Ook voor kleintjes

Dit is overigens niet alleen voor grote bedrijven van toepassing. Ik heb ook gezien hoe een eigenaar van een fietsenwinkel, door te investeren in twee jonge knullen die niets van fietsen wisten maar wel wat van internet, een succesvolle webshop wist te lanceren en zijn productengamma en omzet enorm wist uit te breiden. De marges gingen naar beneden, maar de volumes en aftersalesopbrengsten gingen omhoog.

Het succes van de Alpha-cursus? De cursus richt zich activiteiten van de kerk, maar op mensen en relaties

De parallellen met de kerk

Zien we de parallellen met de situatie waar de kerk zich in bevindt? Hoe moeilijk is het om in een kerk het roer echt om te gooien? Nieuwe wijn in oude zakken te doen?

Dit leidt al snel tot scheuring. Toch zien we dat vaak kleine jonge gemeentes snel groeien. Daar komen mensen tot bekering en ze trekken een nieuw en vaak jong publiek. En ja, soms gaat het fout. Maar uiteindelijk gaat het er natuurlijk om wat er onderaan de streep overblijft. Dit is niet een doel op zich, maar noodzakelijk voor het voortbestaan van de kerk, net als bij je bedrijf. Als er daadwerkelijk mensen tot bekering komen, dan zullen ze ongetwijfeld verder groeien op een andere plek.

Eigen ervaring

Ik heb zelf jarenlang meegedaan met het organiseren van kerkelijke evangelisatieactiviteiten en vond deze succesvol als we mensen ‘van buiten’ de kerk in kregen aan wie we de boodschap hadden kunnen verkondigen.

Echter, als ik terugkijk op die jaren, dan zie ik maar heel weinig mensen die door die activiteiten daadwerkelijk tot geloof zijn gekomen.

Los van het gebouw

Kijkend naar de Alpha en BusinessAlpha-cursussen waar ik in geparticipeerd heb, dan zie ik van elke cursus dat er mensen een daadwerkelijke relatie met Jezus hebben gekregen. Zet je daar tegenover de tijd, energie en kosten die er in gestoken zijn, dan is het rendement enorm veel hoger dan de activiteiten die binnen de kerk en het kerkgebouw ontplooid werden. Wat is nu het succes van de Alpha-cursus? Wel, zie ook hier parallel met de opzet van een nieuwe business buiten de bestaande structuren. De Alpha richt zich niet op de activiteiten van de kerk, maar op mensen en relaties. Veel van de Alpha-cursussen vinden dan ook niet plaats in een kerkgebouw, maar daarbuiten. Worden opgezet door een paar mensen buiten de bestaande structuren. Als wij daarin authentiek zijn, dan blijkt dat mensen wel degelijk geïnteresseerd zijn in Jezus en het christelijk geloof.

Er ontstaan relaties tussen mensen en mensen leren door ons heen Jezus kennen.

Als je doet wat je altijd deed…

Een heel belangrijk element in het succes voor ons als ondernemer of als christen zit hem in de bereidheid verandering aan te gaan en te accepteren. Onze omgeving verandert en de klant wil nieuwe diensten en nieuwe producten. Of we het nu leuk vinden of niet. En het

19

BEDRIJVIG

niet op de

Beter drukwerk

van ontwerp tot verzending

S CHUIT EM A N A C C O U N TA N T S & A D V I S E U R S

De Hoop Grafisch Centrum Perfecte kwaliteit, van ontwerp tot en met verzending

Accountancy Fiscale dienstverlening HRM

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leerwerkbedrijf voor GGZ cliënten van De Hoop Milieubewust drukwerk

Provincialeweg 86

Corporate Consultancy

3329 KP Dordrecht

Telefoon 078 - 6111 333

Fax 078 - 6111 334

grafischcentrum@dehoop.com

De Hoop www.schuiteman.com

www.dehoopgrafischcentrum.nl

executive search * e-assessments * organisatiecoaching

AUTOMATISEREN MET OOG VOOR VEILIGHEID TOSCH.NL KOOLHOVENSTRAAT 4 • 3772 MT BARNEVELD TEL: 0342-425200 • INFO@TOSCH.NL

*

* Tosch-ad-130x95.indd 1

Adviseurs in Pensioen en Verzuim kundig en bij u in de buurt

Releva is onderdeel van TimHamoen bv en VABU MKB Vestiging Urk Wijk 8-31 8321 GC Urk

Postadres Postbus 50020 9200 LA Drachten

T: 0512-570250 E: info@releva.nl IBAN: NL86ABNA0544397932AFM 12015713 BTW: NL8535.24.579.B01 KvK 59493127

25/03/2014 20:07

De kansen voor de kerk en christenondernemers

Een van de belangrijkste succesfactoren voor een bedrijf in deze tijd en de nabije toekomst is persoonlijke benadering. In de huidige geïndividualiseerde maatschappij willen mensen gezien en gehoord worden. De internettechnologie stelt ons in staat rechtstreeks, individueel, met grote hoeveelheden klanten te communiceren. Ik uitte recentelijk een klacht over het boekingsproces bij de KLM op Facebook en binnen een uur had ik een excuus en een inhoudelijk antwoord retour. Ik werd gezien en gehoord. Dat kost de KLM niet heel veel tijd en energie. Er moest alleen een goede organisatie voor gebouwd worden, buiten de bestaande klantenservice om. Inmiddels zijn social media en klantenservice vrijwel één bij de KLM, maar daar hebben eerst heel wat ‘heilige huisjes’ voor moeten sneuvelen.

klanten. Je zult nu echt goed moeten presteren, want als je de verwachtingen niet waarmaakt, word je openbaar afgebrand, daar waar de verkoop begint.

Kerk of klant voorop?

Dit laat zien dat er ook voor ons als christenondernemers, én voor de kerk, grote mogelijkheden liggen. Als we onze christelijke normen en waarden van eerlijkheid, betrouwbaarheid en liefde voor het individu voorop stellen, zullen we in staat zijn nieuwe klanten te trekken doordat deze boodschap zich zal gaan verspreiden. Als ons ‘ja’ ja is en ons ‘nee’ nee, dan zal dat herkend worden. Niet meer ons bedrijf, ons merk, of onze kerk komen op de eerste plaats. Nee, hoe cliché het ook moge klinken: we zetten de klant door onze waarden op de eerste plaats.

Dat verdient aanbeveling…

Als we ons als kerk gaan richten op ‘persoonlijke aanbevelingen’ dan kunnen we de boodschap veel beter verspreiden dan dat we dat laten doen door de dominee vanaf de kansel. Niets zo sterk als een persoonlijk getuigenis! Als we bereid zijn onze vertrouwde tradities, werkwijzen en procedures overboord te gooien als ze niet meer relevant zijn voor onze doelgroep, dan wacht ons een geweldige, uitdagende toekomst. Morgen...

Slechte reviews

Een andere grote succesfactor op internet, maar ook daarbuiten, zijn beoordelingen (ratings). De hotel- en reisbranche zijn hiervan al steeds meer afhankelijk. Met slechte beoordelingen op Booking.com, Zoover of Tripadvisor kun je je accommodatie tegenwoordig wel sluiten. En dat is goed. Niet meer de partij met mooiste praatjes of de mooiste plaatjes krijgt de meeste

Wilbert Philippo is online marketeer die internetbytes door zijn aderen heeft stromen. Hij is oprichter van autoleaseportaal LeaseTrader en online marketingbureau InfoTrade.

21

BEDRIJVIG

engste is dat die veranderingen steeds sneller gaan. Het lijkt tegenwoordig wel de enige constante. Als wij als kerk nog samenkomen in dezelfde gebouwen als honderden jaren geleden, dezelfde liederen zingen, ons hetzelfde gedragen zullen we geen nieuwe klanten uit deze eeuw binnenhalen. Alleen de traditionele klanten zullen blijven, maar die zullen ons niet laten groeien en ons op termijn een keer laten stoppen.

Team uitgelicht

“Er heerst hier openheid” In deze rubriek komen lokale CBMC–teams aan het woord die vertellen hoe zij de missie en kernwaarden van CBMC gestalte geven.

CBMC-TEAM

We hopen hiermee andere teams te inspireren en samen te werken aan een goede invulling van de CBMC missie: Zakenmensen helpen om Jezus Christus te Vinden, te Volgen en te Verkondigen.

De kernwaarden van CBMC zijn evangelisatie en discipelschap door: • Gebed • Toepassen van Bijbelse principes • Leven uit een intieme omgang met Jezus Christus • Het aannemen van een dienende houding • Het ontwikkelen van leiderschap en teambuilding

Na het volgen van BusinessAlpha in 2013 ging een groep van tien man verder in het Après BAT (BusinessAlpha Twente). Een keer in de maand komen ze samen, meestal in Nijverdal. Voor een aantal was het een kennismaking met CBMC, voor anderen een aanvulling op ondernemersavonden in Rijssen.

TEKST: WESSEL VAN HOUDT BEELD: MAARTEN DE GRAAF

Na een goede maaltijd, waarbij iedereen weer een beetje kon bijpraten, verzorgt Johannes Gergin de inleiding over de Heilige Geest. In veel kerken en bij veel sprekers is er weinig aandacht voor de Heilige Geest. Dit terwijl hij toch onderdeel is van de drie-eenheid. De Heilige Geest wordt wel benoemd, maar krijgt onterecht weinig aandacht. Dat komt, denk ik, omdat het minder tastbaar is, omdat het geest wordt genoemd. Maar als je de Heilige Geest in je krijgt, krijg je de mooiste getuigenissen. Hij gaat vooral over de liefde en over liefde ontvangen.”

Ervaringen met de Heilige Geest

De ervaringen met de Heilige Geest lopen sterk uiteen. De een ziet overal tekenen van God, de ander verlangt er naar. “Er gebeuren zo veel mooie dingen en niets is toeval. God spreekt met ons, bijvoorbeeld via de natuur. Wonderen gebeuren elke dag nog, alleen je moet ze zien.

Ik maak momenteel zulke wonderlijke dingen mee. Ik kan op meerdere manieren getuigen van Jezus en een instrument zijn van God”, zegt Gert-Jan Baan.

Genuanceerder

Ook Roel Koster ervaart de Heilige Geest in zijn werk. “Ik word wat milder. Hoe ouder ik word, hoe meer ik luister naar die stem van binnen. Ik krijg de laatste tijd bijzondere casussen met werknemers. Vroeger had ik daarin gelijk besloten, maar nu kijk ik er wat langer, wat gedegener naar om een goed oordeel te geven. Ik denk dan ook wat ik als christen van bepaalde situaties moet vinden. Daarbij ben ik geen slapjanus, als je in de fout gaat heeft dat consequenties. Maar ik ben genuanceerder.”

22

PHA

VAN LINKS NAAR RECHTS: GEERT VAN DE BERG, GUSTAAF TEN BRINKE, ROEL KOSTER, ARJAN LETINK, MARTIN HEINHUIS, LAURENS KEURHORST, JOHANNES GERGIN EN GERT-JAN BAAN. AFWEZIGE TEAMLEDEN: ERIK NIEUWENHUIS EN DINAND DUBBINK.

Bevestiging

“Ik vind jou daar ook heel geschikt voor”, zegt Laurens Keurhorst tegen Roel. “In mijn werk mis ik alleen die diepgang. In een eenmanszaak krijg je niet die casussen.

Als ik jou dan zo hoor, dan denk ik: ‘Dat zou ik ook wel willen.’ Of als je van anderen hoort wat ze meemaken en welke tekenen ze krijgen. Plat gezegd denk ik dan wel eens: ‘Woont de Geest dan al wel in mij?’ Je wilt zowel menselijk als zakelijk wel eens van boven horen wat je goed doet en wat niet.”

Goed kijken

“Misschien negeren wij die tekenen,” zegt Arjan Letink. “zijn wij ziende blind. Gert-Jan heeft zijn ogen open en ziet alles. Ik voel soms een warme douche, en soms ook niks. Momenteel lijkt het alsof ik zakelijk in de woestijn zit. Daarnaast denk ik dat op mijn voorhoofd staat geschreven dat iedereen met problemen naar mij toe moet. Ik voel me soms net een sociaal werker. Je kunt zo meegetrokken worden in de pijn van een ander. Af en toe kijk ik even terug. Gelukkig gebeuren er ook mooie dingen. Maar die moet je wel zien.”

Achteruitkijkspiegel

”Je voorruit is zo groot, maar de achteruitkijkspiegel is veel kleiner. Ik zie wel zegeningen tussen alle ellende in de wereld. Zeker als ik kijk naar mijn vrouw en kinderen.

Het gaat om tevredenheid en geluk. En daar hoef je geen grote auto of groot huis voor te hebben”, zegt Roel. “Kijk je naar wat hoog boven je zit, of naar wat achter je ligt”, vult Laurens aan. “Bij geloof is het hetzelfde als bij geld.

Kijk je naar wat je niet hebt of naar wat je wel hebt. Aan de andere kant: wat zijn je zegeningen nog en hoe zie je ze als bijvoorbeeld je kind overlijdt.”

Vriendschap

De gesprekken worden af en toe ruw onderbroken door een grap en een grol. Maar het is ook muisstil als er problemen worden besproken. “Er heerst hier openheid”, zegt Roel. “Met een lach en een traan is hier een stuk vriendschap ontstaan. We delen veel, er heerst betrokkenheid en bezorgdheid. Ik kijk er elke maand naar uit om te komen.”

“Je wilt zowel menselijk als zakelijk wel eens van boven horen wat je goed doet en wat niet.”

23

CBMC-TEAM

SAL S E N I S U APRÈNSTBE TWE

CBMC BuddyProgramma: MENSEN

Samen oplopen in zaken en geloof TEKST EN BEELD: GERARD BIJKERK

Als Jan Willem Smedema en Bram van der Boom elkaar ontmoeten, gaat dat spontaan en enthousiast als goede vrienden. Direct wordt de draad van het contact weer opgepakt. “We zijn ook goede vrienden geworden.

We kenden elkaar niet toen we in 2011 zijn gestart met ons BuddyProgramma. Maar we kozen hiervoor omdat het idee ons beiden erg aansprak. En vanaf onze eerste ontmoeting klikte het gelijk. Daauit is een waardevolle vriendschap ontstaan.”

24

25

I NMTEENR SV EI N EW

“Als christen leer je dat wie je zelf bent in God, cruciaal is in wat je voor anderen kunt betekenen.”

Het moet klikken

MENSEN

Bram van der Boom: “Eigenlijk zijn we heel verschillende personen. Toch klikt het heel goed. En dat is de belangrijkste voorwaarde, dat het klikt. Want In het buddyprogramma ga je een langdurig en diepgaander contact met elkaar aan. Daar is wel een zekere chemievoor nodig. Ik zie dat ook terug in mijn werk als psychiater. Een enkele keer klikt het niet met een patiënt. Het beste is om daar open over te zijn. Maak zoiets bespreekbaar en help een andere begeleider te vinden. Zo is het ook met dit contact. Je probeert het en als er geen klik ontstaat, zoek je beiden een ander. Bedenk ook vooraf wat je in het contact zoekt. Dan kun je daar vanaf het begin duidelijk over zijn en het contact zo vorm geven als je zelf wilt.”

Leerschool

Jan Willem Smedema: “Er is geen cursus om CBMC-buddy te worden. Twee zaken zijn belangrijk: je levenservaring als ondernemer en je geloofsontwikkeling daarin. In mijn werk als bedrijfsmakelaar heb ik voortdurend een goede leerschool in het begeleiden van ondernemers. Er kan zo veel spelen in het spanningsveld van ondernemers met hun aandeelhouders, bankrelaties of het gemeentebestuur. Maar niet minder complex zijn slechte economische omstandigheden of juist veel succes. Vooral van persoonlijke situaties rondom bedrijfsovernames en de factor ‘vader-zoonrelatie’ bij familiebedrijven leer je veel. Dan komen werkelijk alle mogelijke karaktereigenschappen en voorbeelden voorbij. Daarin begeleiden vraagt veel inlevingsvermogen, inzicht en wijsheid. Meer dan alleen kennis en vaardigheden. Als christen leer je dat wie je zelf bent in God, cruciaal is in wat je voor anderen kunt betekenen.

En wie ik ben als christen-ondernemer is gevormd door een heel proces met God. Het is prachtig om die geloofservaring mee te nemen in het coachen van een jongere ondernemer. Dat is echt een meerwaarde.”

26

Reden om mee te doen

Bram: “Ik heb me aangemeld via de website voor dit BuddyProgramma om te kunnen sparren met een succesvol en ervaren zakenman. Belangrijk is de relatie met het geloof. Jan Willem heeft een manier gevonden om het geloof te laten doorwerken in zijn werk. Dat is waardevol. Ik ben net afgestudeerd psychiater en werkzaam bij een GGZ-instelling. Maar ik wil op termijn een eigen GGZ opzetten met een aantal partners. Die GGZ moet innovatief zijn en een grote servicegerichtheid bieden met veel ruimte voor internetbehandeling.

Zulke ontwikkelingen bespreek ik nu met Jan Willem. Ik heb wel wat ervaring opgedaan door het opzetten van een kleine onderneming in import en distributie van fitnessproducten, maar zulke grotere stappen vragen meer. Een buddy denkt met je mee. Hij vraagt naar dingen waar je zelf niet of te weinig aan denkt. Hij vraagt naar je motieven en houdt je de spiegel voor. Zo zie je scherper waar je mee bezig bent. Hij kan je stimuleren maar ook afremmen als je dat nodig hebt. Het idee van een mentor heeft me altijd aangesproken. Nu heb ik er één van wie ik veel kan leren. Door zijn inbreng heb ik al meermalen een betere keus gemaakt. Die is vruchtbaar voor zowel het zakendoen als voor persoonlijke ontwikkeling.”

De weg naar het hart

Jan Willem: “Als je je eigen beperkingen hebt leren kennen, herken je deze karaktereigenschappen bij de ander ook. In mijn geval is dat perfectionisme, angst voor afwijzing en een onzeker zelfbeeld. De kortste weg naar het hart is vaak via een wond die je zelf hebt opgelopen. Door zelf een kwetsbare houding aan te nemen, kan de ander ook makkelijker kwetsbaar zijn. Dan ga je de diepte met elkaar in. Gesprekken zijn dan niet oppervlakkig en vrijblijvend meer. Dan kun je ook met elkaar bidden.”

Jan Willem: “Ik vind het bijzonder terug te zien hoe God mij zicht geeft op wie ik mag zijn in hem. Dat maakt je nederig van hart. Want het gaat erom dat God door mij heen, ook door mijn beperkingen, zijn werk doet in ons.

Als ik daarvan bewust ben, ervaar ik vrede en rust. Tot eer van God bezig zijn, bevrijdt je van stress. Daarom verlang ik ernaar mijn werk te kunnen doen na een ochtendstart met God. De carrièredrang die ik bij jonge ondernemers zie, heb ik ook gehad. Maar heeft me ook wat gekost. Aandacht voor mijn vrouw Jose en de kinderen kwam nog al eens in het gedrang. Door een heel proces ben ik daarin veranderd, maar het gevaar van lange werkdagen blijft.”

je hemelse vader. Zij prikken door jouw drukke activiteiten heen naar wat je bezighoudt. Zij beginnen bij wat ik door een heel proces heb moeten leren. Zij beginnen waar ik geëindigd ben. Dat doet me veel. Ik ben ervan onder de indruk.” Bram: “Als Jan Willem dat zegt, nuanceer ik dat graag. Ik denk aan de uitspraak van Newton: ‘Als ik verder heb kunnen kijken dan de vorige generatie, dan komt dat omdat ik stond op de schouders van reuzen.’ De nieuwe generatie bouwt voort op de verworvenheden en waarden van de vorige. Het vertrekpunt voor ons is gewoon anders. Ik denk dat de generaties elkaar gewoon nodig hebben om de waarheid van het leven met God te begrijpen. Die waarheid is gewoon te groot voor één generatie.”

Leerproces voor beiden

Positief vertrekpunt

Generaties helpen elkaar

Transformatie van Paulus naar Johannes

Bram: “Als je meedoet in het BuddyProgramma wil je er beiden wat uithalen, aan persoonlijke ontwikkeling en voor je bedrijf. We hebben geen afspraken gemaakt over de frequentie van onze ontmoetingen. In de eerste tijd zagen we elkaar vaker, zo’n vier keer per jaar. Hoe lang het programma doorgaat, is open. We zien wel waar het heen leidt. Het contact ervaren we in ieder geval beiden als verdiepend en waardevol op zichzelf.”

Jan Willem: “Wij hebben een wederzijdse behoefte om te delen wat ons bezighoudt. Ik ben onder de indruk van hoe Bram in zijn geloofsleven staat. Dat herken ik bij meer jonge mensen. Ik zie bij hen een passie om hun geloof in alles bepalend te laten zijn. Zo stond ik er op die leeftijd zeker niet in. Ik liep veel meer mee in de kerk en deed daar mijn activiteiten in eigen kracht. Totdat ik het niet meer kon en gedwongen werd door een dreigende burn-out.”

Jan Willem: “De jonge generatie van nu schijnt veel beter te snappen dat het gaat om ‘zijn’ en je relatie met

Bram: “Uit verschillende studies blijkt dat mensen die God als liefdevolle vader en niet als oordelende vader hebben leren kennen, minder kans hebben een depressie als psychiatrische stoornis te ontwikkelen. Geloven is gezond en maakt niet ziek! Maar mensen kunnen van God ook een boeman maken door negatieve ervaringen uit hun jeugd op God te projecteren. Door een strenge opvoeding kun je God ook zijn gaan zien als een strenge en straffende vader. Bij die God is het dan niet fijn ‘thuiskomen’. Als reactie kunnen we gaan overcompenseren.

Dat wil zeggen: je wilt door je prestaties bewijzen dat je toch wel goed genoeg bent. Op die manier moet je wel heel hard je best doen. Maar bij God is dat overcompenseren helemaal niet nodig. Je vertrekpunt mag zijn dat hij je oké vindt. Als je je geliefd weet, kun je vanuit dat vaste punt gewoon je best gaan doen. Niet vanuit een ‘leegte’.”

Bram: “Ook ik heb zeker een groei doorgemaakt door het BuddyProgramma. Ik heb meer rust in mijn leven

27

MENSEN

Ochtendstart met God

MENSEN

“Ik heb meer rust in mijn leven gekregen. Ik jaag nu minder. Ik kan meer genieten van God, van mezelf en van mijn vrouw en kinderen en ben tevreden met wat ik heb.�

“Ik ervaar dat ‘vaderlijke’ en het ‘mentorachtige’ wel degelijk in Jan Willem en daar ben ik ook blij mee.”

Nodige feedback

Bram: “Aan Jan Willem is heel prettig dat hij eerlijk is en scherp. Scherp in de zin van scherpzinnig en scherp zien. Hij spiegelt en zegt wat hij denkt. Daarbij neemt hij geen blad voor de mond. Iedereen heeft namelijk blinde vlekken. Je hebt andere mensen nodig om je die te laten zien. Regelmatig geeft hij stevige feedback. Zo stevig dat ik dat eerst maar eens mee moet nemen en er rustig over na moet denken. Maar daar heb je wel wat aan.” Jan Willem: “Het bijzondere is dat ik van mezelf niet bewust ben zo scherp te zijn.” Bram lachend: ”Zoiets noem je in mijn vak empathische confrontatie, je confronteert vanuit een invoelend vermogen. Daar is Jan Willem sterk in.”

Fijngevoelig

Jan Willem: “Echte fijngevoeligheid is van Gods Geest.

Als Gods Geest in mij aan de gang is, voel ik aan een situatie dat er iets niet klopt. Bijvoorbeeld aan een vaderzoonrelatie waar ik mee geconfronteerd wordt in een bedrijfsovername of bij verkoop van een bedrijfspand.

Ik kijk bij veel ondernemers achter de schermen. Men vertrouwt mij, omdat je voor hen veel vertrouwelijke zaken behartigt. Dan worden je dingen toevertrouwd die wel rechtgezet moeten worden. Dat is niet makkelijk. Dan moet de waarheid onder ogen gezien worden, voordat er echt iets goed uit kan voortkomen. Dan word ikzelf heel klein. Ik begin er dan ook niet eerder aan dan

dat ik weet dat de Geest van God mij daartoe dwingt. Ik heb zelf een vader en ben zelf ook een vader. Vanuit die betrokkenheid kan de drang en de emotie zo sterk worden, dat ik wel moet zeggen wat nodig rechtgezet moet worden. Bram: “Fijngevoeligheid is een eigenschap van Jan Willem. Daarmee heeft hij mij geholpen en soms ook beschermd. Ik ben namelijk goed van vertrouwen en kan in enthousiasme soms te hard van stapel lopen of te veel willen.”

Verkeerde associatie bij de term buddy

Jan Willem: “De term ‘buddy’ kan onbedoeld verkeerde associaties oproepen over wat het bij CBMC is. Hier is het een ‘samen oplopen’ om de weg van het geloof te leren gaan in het ondernemen. Dat is heel wat anders dan wat de buddy in een hulpbehoevende zorgrelatie geacht wordt te doen. Er is bij CBMC meer sprake van wederzijdsheid.” Bram: “Dat klopt. In het buddyprogramma van CBMC is niet voor niets een ervaren ondernemer aan een jonge ondernemer gekoppeld. Ik ervaar dat ‘vaderlijke’ en het ‘mentorachtige’ wel degelijk in Jan Willem en daar ben ik ook blij mee. Hij brengt ook echt het overzicht en de ervaring mee die dit BuddyProgramma waardevol maakt en inhoud geeft.

Natuurlijk zit er ook wederzijdsheid in. Dat is ook prettig. Het is mooi en goed te merken dat ik waardevolle dingen kan zeggen waar Jan Willem weer wat aan heeft en waar ik zelf ook van leer. Maar het verschil in levenservaring en volwassenheid in geloof blijft een kernpunt.” Jan Willem: “Ik ben onder de indruk van de geestdrift en passie die Bram laat zien om iets te bereiken.

Dat herken ik bij mezelf. Het is kostbaar die passie op een goede manier te verbinden met het leven uit geloof.

Bram is voor mij bijzonder, omdat hij een psychiater is die Jezus kent. Dat maakt het bijzonder om met hem op te trekken en in hem te investeren. Want hoeveel christen-psychiaters kennen we in ons land?”

We zijn op zoek naar een nieuwe, duidelijke naam voor het BuddyProgramma. Heeft u een goed idee? Schroom niet en stuur een mailtje naar idee@cbmc.nl

MENSEN

gekregen. Ik jaag nu minder. Ik kan nu meer genieten van God, van mezelf en van mijn vrouw en kinderen en ben tevreden met wat ik heb. Zelf noem ik dat een verandering van een Paulus-mentaliteit - Paulus ‘gaat er altijd voor’ - naar die van Johannes, de apostel van de liefde. Bij hem gaat het erom bij God te zijn. Hij is niet zo’n ‘doener’. Mijn contact met Jan Willem, van 2011 tot nu, heeft daar echt toe bijgedragen. Natuurlijk helpt ook de natuurlijke ontwikkeling van het ouder worden daarbij. Dat zie ik ook bij de patiënten die ik behandel die geen christen zijn. Als je meer hebt meegemaakt en het allemaal al eens gezien hebt, prik je misschien ook meer door de boodschappen heen die je de leugens van onze maatschappij kunt noemen.”

Het huidige tijdsgewricht in een Bijbelse context Er zijn veel vragen over onze tijd. Het Bijbelboek Openbaring komt steeds meer centraal te staan. Hoe moeten we met dit boek en onze tijd omgaan? Hierbij een paar gedachten.

TEKST: WOUTER DROPPERS BEELD: UNSPLASH EN KIRSTEN ROORDINK-HAGG BEELD:

UITZICHT

Onze tijd

Er gebeurt veel in onze tijd, als we denken aan IS, terrorisme, Boko Haram, Israël, Palestijnen/Gaza, Rusland en Oekraïne. Of aan een kwakkelende economie, Grieken-land, vluchtelingen die onze welvaart bedreigen. Dichter bij huis zien we een groeiend alcoholgebruik als gewoonte, toename van ongezonde seksuele voorkeuren en patronen als gewoonte, onzekerheid over identiteit, liefde en trouw als een normaal gegeven. Net als depressies en burn-out bij jongeren en young professionals als een natuurlijke ontwikkeling op weg naar de volwassenheid. Voor anderen is de afnemende verzorgingsstaat met de nodige gevolgen voor ouderen, zwakken, zieken en armen een rechtstreekse bedreiging, net als het verdwijnen van de natuurlijke solidariteit tussen groepen en generaties.

Angst en ‘ik’

Er ontstaat angst en onzekerheid, met als reactiepatroon een zoektocht naar oude waarden of een zoektocht naar veiligheid in bekende patronen. Er is ook een groep mensen die hierdoor niet geraakt wordt, omdat in hun dagelijks leven, het ik en mijn wereld centraal staan. Deze wereld wordt beschermt door ambitie, werk, succes, vrienden, geld en erkenning. Het wereldnieuws en betrokkenheid bij de medemens horen daar niet per definitie bij. Als het met mij goed gaat, gaat het goed met de wereld.

30

Niet kwetsbaar maken

Zelden wordt er in deze tijd gezocht naar oplossingen in de wereld van verbinding, relatie en gelijkwaardigheid. Dit is namelijk een terrein waarin we ons onzeker voelen en kwetsbaar. We kunnen hier niet goed mee omgaan. Relaties zijn bedreigend en eng en jezelf kwetsbaar maken is het laatste wat je doet in een wereld vol onzekerheid. We sluiten onszelf liever op in onze eigen gevoelens van onzekerheid en schaamte of we overschreeuwen onszelf met daadkracht, actie en uitbundigheid, maar existentieel zijn en blijven we eenzaam, onzeker en alleen. We zoeken bevestiging in de gelijkgestemde ander.

Liever eenzaam en alleen

Maar hoe anders is Jezus die redding wil brengen door te verbinden en een relatie aan te gaan. Zijn masterplan is de zoektocht naar de ander, naar kwetsbaarheid en naar openheid. Iedereen is welkom. Jezus hangt met open armen aan het kruis om anderen te kunnen omarmen. Zijn liefde is zonder voorwaarden en vraagt om een antwoord. Wil jij jezelf beschikbaar stellen om Jezus te ontvangen in jouw hart? En onmiddellijk komt de angst… maar wat betekent dit? Wat zijn de gevolgen, welke prijs betaal ik? Liever blijf ik op mezelf dan weet ik wat ik heb. Liever blijf ik eenzaam en alleen achter, want dan heb ik mezelf nog.

Wie was het?

Wat is er met ons gebeurd? Wie heeft het vrolijke, onbekommerde kind dat er volledig mag zijn, vermoord? Wie heeft gemaakt dat we onszelf niet meer kunnen geven aan de onschuldige Ander? Wie heeft de liefde zo geperverteerd dat liefde gaat over genot en mezelf, zodat ik niet meer kan verbinden? Wie heeft oprechtheid en vertrouwen zo beschaamd, dat wij voor eeuwig een ander wantrouwen? Wie heeft God van ons geroofd, zodat we niet meer kunnen lijden, sterven en omgaan met gebrokenheid, tegenslag en ongeluk? Waar zijn we terecht gekomen, dat we andere groepen de schuld geven van dat wat nu zichtbaar is in onze tijd en in ons leven? Waren we het niet zelf die verlangden naar autonomie, vrijheid zonder grenzen, zelfstandigheid en onafhankelijkheid?

Ik mag toch zeker wel zelf centraal staan in mijn eigen leven?

Juiste vraag stellen

We leven in tijden waarin openbaar wordt wat we belijden, leven en willen. Als we leed zien en ervaren, dan zit daar niet een persoonlijke schuldvraag achter. Niet de vraag: ‘Waarom gebeurt dit?’ Achter het leed wat ons en anderen overkomt zit de vraag van ‘inkeer’. Durven en

willen we ons omkeren en een andere weg inslaan?

De weg van verbinding, relatie, liefde en kwetsbaarheid? Durven wij anders onderweg te gaan?

Lucas 13: 1-9 gaat hier over. Niet de vraag waarom overkomt deze mensen het leed dat hen trof, maar de vraag ben jij anders en durf jij in dit anders zijn vrucht te dragen? Of neem je alleen maar een plek in op deze aarde en put je haar verder uit met jouw consumptie van al het goede dat ons geschonken is?

Openbaring of oordeel?

Het bijbelboek Openbaring gaat over het openbaar worden van Jezus. Hij wordt zichtbaar. Hij is het licht van de wereld, hij verschijnt in zijn volle glorie en daarmee worden wij ook zichtbaar. Als het licht gaat schijnen in de duisternis, zien we pas de diepte van onze duisternis en onze dwaalwegen. Het is geen boek vol oordelen, maar het zichtbaar worden van het licht en daarmee van onze duisternis. We leefden allemaal in de duisternis en dan verschijnt daar het licht van Jezus en plotseling wordt zichtbaar wie we zijn. Maar dan is het toch raar dat we het licht dat redding en waarheid brengt, nu plotseling aanwijzen als de oorzaak van het oordeel? Jezus zegt in Johannes 3: 14-21: God heeft de wereld zo lief gehad, dat hij zijn Zoon gegeven heeft. God heeft zijn Zoon niet naar deze wereld gestuurd om haar te oordelen, maar om haar te redden. Maar dit is het oordeel: Het licht kwam in de wereld en de mensen hielden meer van de duisternis dan van het licht. We blijven

31

UITZICHT

het p o s r pe Drop ristelijke r e t u h o eft W hij ons - c ven? e h t e l Wa at wi en - meeg W ? t r s ha men zaken

Er komt een dag van bevrijding.

Er komt een nieuwe dag.

Er komt een nieuwe wereld en deze oude wereld raakt in vergetelheid en aan haar zal niet meer gedacht worden.

T IU N ITTEZRI VCI H EW

liever op onszelf. Dat voelt veiliger en vertrouwder. We hebben de sleutel van onze bevrijding zelf in handen, maar we houden hem krampachtig in de vuist van onze hand vast, want stel eens voor dat we hem afgeven aan Jezus. Wat zou hij ermee doen? Nu hebben we zelf nog controle.

Onze wil geschiede

Gods oordeel is dus geen oordeel van buiten over de mens, maar een constatering van de staat waarin de mens verkeert. Zonder God wordt het leven een hel. C.S. Lewis verwoord het als volgt: ‘De hel is het moment waarop God na veel geduld en genade tot de mens zegt: ‘Uw wil geschiede’. Liever dan Jezus en zijn liefde heeft de mens zichzelf en zijn gebrokenheid. Gods oordeel is niet meer dan de bevestiging van de menselijke keus om voor zichzelf te leven. Dit wordt ook bevestigd door de psalmist in onder andere Psalmen 7: 13-17 en Psalmen 9: 16-19: De volken verdwijnen in de kuil die zij groeven, hun voet raakt verstrikt in het net dat zij heimelijk spanden. De Heer maakt zich bekend en doet recht.

Zijn genade is dat hij zelf het oordeel voor deze mens wil dragen. Dat is zijn aanbod aan ons en de reden van zijn komst naar deze aarde. Hij wil redden en vernieuwen.

32

De dag van de Heer

De dag van de Heer is een dag waarin Jezus centraal komt te staan. Het is als met een verjaardag, de jarige staat centraal. Hij/zij staat in het middelpunt en daarmee veranderen alle rollen van de omstanders. Vrienden worden mensen die zichzelf wegcijferen om de jarige in het licht te zetten. De ander is nu het middelpunt van jouw bestaan en jij geeft jouw centrum op. We schuiven onze eigen belangen even naar de achtergrond. We dienen de feestvreugde en de jarige. Dit is de dag van de Heer. Alles en iedereen krijgt een andere rol. Jezus is het middelpunt en alles wat niet Jezus is, verdwijnt. Mijn ego, mijn hebzucht, het kwaad - het wordt allemaal verwijderd want het past niet.

Toneelstuk

Je zou de dag ook kunnen vergelijken met een toneelspel, waar de hoofdrolspeler zijn rol niet beheerst. Het stuk sprankelt niet, het gaat niet lekker en eigenlijk is het daardoor een slecht stuk, maar in de coulissen blijkt iemand te zijn die beter deze rol zou kunnen vervullen. De regisseur verandert de persoon die de hoofdrol speelt en inderdaad, nu de hoofdrol door een ander gespeeld wordt, blijkt het spel te sprankelen en wordt het toneelstuk een daverend succes. Op deze dag, de dag van de Heer, neemt

Hoelang nog?

De eeuwige vraag achter het leed is de vraag: hoelang nog? Het is de vraag van de zielen onder het altaar (Openbaring 6: 10), het is de vraag van hen die God bespotten (2 Petrus 3: 3-6), het is de vraag van menig Psalm (10, 13, 22 en andere) en de vraag van veel christenen nu. Het is ook de vraag van een kind in de auto op weg naar zijn vakantiebestemming. Het is ook het huilen en zeuren van een kind dat iets beloofd wordt, maar waarbij het beloofde cadeau nog onderweg is en pas over een week aankomt. Wat is een week, wat is een autorit? Voor ons is dit niets, maar voor kinderen die even in het hier en nu zijn, is het een eeuwigheid. Ze hebben geen besef van tijd. Tijd is een relatief begrip.

Een dag en duizend jaar in relatie tot de eeuwigheid zijn aan elkaar gelijk. Het leven is een ademtocht. Als je ouder wordt, komt de constatering dat de tijd vliegt. Te veel en te vaak lijken we op kinderen die leven in het hier en nu en geen benul hebben van de tijd en de relativiteit hiervan.

Omdat God dit weet, heeft hij het boek Openbaring laten opschrijven. Het is een boek van troost en van hoop. Niet eeuwig blijft het zoals het nu is. Niet eeuwig blijft de aarde zoals wij hem vormen. Niet eeuwig blijft de gebrokenheid en het kwaad heersen. Niet eeuwig blijft deze orde heersen, die aan zinloosheid en ijdelheid is onderworpen. Er komt een dag van bevrijding. Er komt een nieuwe dag. Er komt een nieuwe wereld en deze oude wereld raakt in vergetelheid en aan haar zal niet meer gedacht worden.

De hoop

Deze hoop geeft kracht en laat leven. De bekende Joodse psychiater en overlever van de Holocaust, Viktor Frankl, zag in de ogen van zijn medegevangenen het moment van overlijden. Als zij de hoop hadden verloren, stierven ze snel. Hoop geeft kracht en hoop doet leven. In de hel van deze aarde, waar satan en zijn trawanten rondgaan als een briesende leeuw en mensen

33

T IU N ITTEZRI VCI H EW

God de hoofdrol van ons af en geeft hij deze aan Jezus.

Plotseling blijkt alles dan te kloppen, alles krijgt zijn plek en het stuk wordt totaal nieuw.

Jezus is niet de laatste stap naar ons geluk. Hij is het die ons hele systeem opblaast. Hij is het die de wereld reinigt van alle zaken die ons verhinderen om deel te zijn van zijn gemeenschap, zijn liefde en zijn leven. De essentie van de dag des Heren is dat Jezus centraal komt te staan en dat daardoor alles op zijn plek valt. Nu staan wij in het centrum, dan hij.

Save your body, increase your efficiency.

For more information visit www.movexx.nl

Wie niet durft te dromen, slaapt alleen maar.

www.lansigt.nl

Dromen zijn de brandstof voor groei. Daar dragen wij graag aan bij.

Neem contact op met één van onze medewerkers (T 088 - Lansigt).

Vestigingen Alphen aan den Rijn • Gouda • Ridderkerk

change black into withe

Omgaan met de vijand

Wij als christenen delen deze hoop en dat geloof en kennen de liefde die we in Christus ontvangen hebben.

Hieruit willen wij leven. Hierom willen we tot zegen zijn voor anderen. Daarom willen we verbinden met de ander en niet vergelden. Willen we helpen en niet strijden. Zien we de ander als medemens en niet als vijand.

Onze vijand is een medeslachtoffer van het kwaad en satan, maar willen we hem bevrijden of vergelden, willen we hem de oplossing van Jezus zelf schenken of vernietigen? Durven wij zo in deze tijd te staan? Mag en kan dit ons antwoord zijn op de krachten van het kwaad die we vandaag in de ogen kijken?

Het oordeel is aan God. Het leven is ons gegeven.

Wouter Droppers was tot voor kort directeur van CBMC Nederland. Sinds januari 2015 is hij in dienst van de missionaire organisatie Europartners. Zijn passie van de afgelopen jaren zet hij daar voort: zakenmensen bereiken met het evangelie middels training en coaching.

35

UITZICHT

de leugen van de autonomie, het grenzeloze en de ikgerichtheid als heil verkopen, begint het kwaad en de vijandschap. Andere mensen worden concurrenten als er schaarste of druk ontstaat. In de concentratiekampen was er schaarste, onmenselijkheid en druk, maar de hoop gaf kracht en medemenselijkheid. Er waren er die niet het voedsel stalen van hun medegevangenen.

Er waren er die de Duitsers niet met dezelfde maat wilden vergelden. Er waren er die niet wilden moorden en pijnigen na wat hen was aangedaan. Er waren er die zeiden: ’Zo mag deze wereld niet worden. We kunnen niet hetzelfde gaan doen als hen. Er moet een andere weg zijn. We hebben een andere levensvisie meegekregen.’ Dit geloof, de hoop en de verwachting dat de wereld beter kan zijn, maakte van hen fatsoenlijke mensen.

VERDIEPING

36

Een nieuwe economie met gezonde relaties

VERDIEPING

Onze economie loopt mank. Koortsachtig zoeken we naar groei en verdere maakbaarheid van de samenleving. Loesje vroeg eens: “De economie moet telkens maar groeien. Wanneer wordt ze nou eens volwassen?” De balans is verstoord, het financiële belang is dominant en heeft de belangen van medewerkers, de sociale omgeving en de natuur naar de achtergrond gedrukt. De langdurige crisis die in 2008 begon, is een wake-upcall geworden. Er ontstaat een nieuwe tijdgeest, vaak ook gestimuleerd door de technische mogelijkheden van internet.

TEKST: GERT-JAN HUISMAN BEELD: UNSPLASH

Overal ontstaan nieuwe bedrijven, financieringsvormen en organisatievormen van burgers. Het gedachtegoed van moderne christelijke economen/managementdenkers als Bruno Roche, Michael Schlueter en Lans Bovenberg geeft ons een geweldig kader om vanuit ons christelijk geloof over deze ontwikkelingen na te denken. Het gaat over vertrouwen, wederkerigheid, verantwoording en relaties, voortbordurend op het feit dat de kern van het christelijk geloof relaties zijn. God – Jezus – mens. Hoe kunnen we dit gedachtegoed operationaliseren? Hoe maakt dat ondernemingen sterker?

Economie is de kennis van de ‘oikos’, het huis, de familie. Het is een plek waar mensen samen leven en relaties met elkaar aangaan, die we bedrijven en waardeketens

noemen. In toenemende mate beseffen we dat het anno 2015 in die relaties niet alleen om productiecijfers en financieel rendement kan gaan. Emanuel Faber, directielid van Danone, geeft dit aan: ‘This selfish economy we have created poses a bleak future. How can development be sustainable if it is not fair?’

Vier vormen van kapitaal

Een van de voorlopers op dit gebied is het Amerikaanse bedrijf Mars (omzet 30 mld, 70.000 medewerkers).

Oprichter Forrest Mars liet in 1947 een kort briefje na: ‘The Company’s objective is… to promote mutuality of benefits among consumers, distributors, competitors, suppliers, employees and shareholders. This expresses the total purpose for which the Company exits – nothing

37

less.’ De huidige chief economist van Mars, Bruno Roche, heeft dit uitgewerkt in een totaalconcept: Economics of Mutuality (‘wederkerigheid’). Kerngedachte hiervan is dat we anderen zo behandelen als we zelf ook behandeld willen worden. We geven het eigenbelang niet op, maar zoeken creatief naar een weg waarbij zowel het eigenbelang als het belang van de ander tot zijn recht komt. De kern van de Mutualitytheorie is dat een onderneming vier vormen van kapitaal nodig heeft om op lange termijn te kunnen bestaan en bloeien: financieel kapitaal, menselijk kapitaal (medewerkers), sociaal kapitaal (relaties met samenleving) en natuurlijk kapitaal (land, natuurlijke hulpmiddelen). Een gezonde onderneming streeft naar groei op alle vier vlakken.

Secularisatie versterkt onzekerheidsgevoel VERDIEPING

Milton Friedman werd veertig jaar geleden beroemd met de uitspraak dat de enige sociale verantwoordelijkheid van een onderneming het verhogen van de winst is. Hij leefde in een maatschappij met sterke structuren en natuurlijk kapitaal in overvloed. Vandaag staat dit paradigma van schaarste op zijn kop: er is veel financieel kapitaal en het sociaal en natuurlijk kapitaal staat onder druk. Er is een eenzijdige focus op productie en rendement en de risico’s daaromheen willen we beheersen. De dynamiek in onze samenleving maakt dit echter onmogelijk. Daardoor neemt het gevoel van onzekerheid toe, sterk gestimuleerd door de secularisatie.

Govert Buijs laat zien dat secularisatie leidt tot beheersingsdrang: het moet nu gebeuren, in dit leven. Dit is onze enige kans. Er is geen geloofsgemeenschap, pakket rituelen of een groot gezamenlijk verhaal om op terug te vallen. Je moet het zelf zien te redden. Daardoor bestaat er in een geseculariseerde samenleving vaak meer dan minder moralisme. Het falen van de ander brengt onze enige kans op geluk in gevaar en dat leidt tot morele verontwaardiging, zonder relativering vanwege het besef van eigen tekortkomingen. De balk in ons eigen oog.

Veiligheidsparadox verhelpen

Lans Bovenberg spreekt in recent werk van een veiligheidsparadox: wil je geluk via totale maakbaarheid en beheersing, dan ga je die juist niet krijgen.

Dichtgetimmerde contracten en regelgeving holt de intrinsieke motivatie uit. Mensen voelen zich niet meer verantwoordelijk voor hun eigen gedrag. Regelgeving gebaseerd op wantrouwen brengt een negatieve spiraal

38

op gang. Het leidt tot een ontmenselijking van relaties.

Mensen hechten aan reciprociteit (wederzijdse gelijkwaardigheid, red.). Krijg je weinig vertrouwen en verantwoordelijkheid, geef je het ook niet terug. Economen spreken hier van het sociaal mechanisme van ‘gift exchange’. Gever en ontvanger ervaren zingeving, zelfrespect en geluk. Op deze manier werken goede teams samen. Alles willen beheersen leidt uiteindelijk tot meer risico. We gaan open relaties uit de weg en missen dan de steun en positieve verrassingen uit relaties. We zijn bang voor onzekerheid: een mens lijdt het meest aan het lijden dat hij vreest. Het blijkt dat we juist door die relaties weerbaarder zijn, weerbaarder dan we dachten. Gedeelde smart is halve smart. Weer die veiligheidsparadox: relaties zijn risicovol en kwetsbaar, maar door ze aan te gaan reduceer je uiteindelijk de onzekerheid en verhoog je je weerbaarheid.

Leven is meervoud van lef

Extrinsieke prikkels zoals regelgeving, contracten en beloningsstructuren zijn nodig. Er is geen totale vrijheid, we zijn niet naïef. Maar er moet voldoende ruimte zijn voor intrinsieke prikkels.Het gaat – zoals altijd – om een gezonde balans. Perfectie is onmogelijk. Das Bessere is des Guten Feind, zeggen ze in Duitsland. Met name door uitholling van intrinsieke motivatie en de onmogelijkheid echte, gelukbrengende relaties aan te gaan. Het goede leven gaat meer ontspannen om met onzekerheden. Het accepteert de feilbaarheid van anderen en draagt daarmee bij aan een warme, menselijke samenleving waarin mensen risico en verantwoordelijkheid durven geven en nemen. Bovenberg: ‘Dit is de smalle weg van vertrouwen, lef, onderlinge afhankelijkheid, vrijheid en genade. Daartegenover staat de brede, maar doodlopende weg van angst, beheersing, zelfbescherming en oordeel. Leven is het meervoud van lef.’ We proeven de notie van de christelijke onbezorgdheid uit de Bergrede. Verzamel geen schatten op aarde.

Zoek eerst het Koninkrijk van God en al het andere…

Geven is basis van economie

Liefde blijkt een belangrijke economische grootheid te zijn. Het is risicodragend kapitaal. Liefde geeft anderen vrijheid en verantwoordelijkheid en is bereid de pijn te dragen die uit de risico’s kan voortkomen (1 Korinthiërs 13 :7: Alles verdraagt ze…). Het is bereid de ander vergeving te schenken wanneer het mis gaat. Risico nemen door mensen te vertrouwen is een essentiële voorwaarde voor ondernemerschap en een creatieve economie, van groot belang in een snel veranderende,

dynamische samenleving waarin top-downsturing maar matig werkt. Liefde is gift exchange. Je geeft als eerste en hoopt op een antwoord. God nam risico door ons als vrije mensen te scheppen. Hij wist dat het in het kruis zou kunnen eindigen.

Dit betekent veel voor de financiering van bedrijven. Vijftien jaar geleden liet ik in mijn proefschrift zien dat bedrijven met aandeelhouders waarmee het management een relatie onderhoudt, zich meer op de lange termijn richten. De verbinding wordt sterker wanneer de aandeelhouder een groter percentage bezit en wanneer de deelneming niet gemakkelijk verkoopbaar is. Aandelenkapitaal zorgt voor risicodeling, omdat de beloning afhankelijk is van het wel en wee van het bedrijf. Aandeelhouders nemen een deel van het risico van andere stakeholders over. Een weerbare economie vraagt om meer illiquide, niet-anoniem risicodragend kapitaal. Het loont om de ander te leren kennen, want je kunt niet weglopen. Ook hier was de balans verstoord. We hadden te veel ‘vreemd’ vermogen, namelijk vermogen dat het risico grotendeels bij de andere stakeholders laat. Door het terugtrekken van banken op het gebied van bedrijfsfinanciering zijn nieuwe kapitaalvormen nodig.

Relatie als basisvoorwaarde

Gezonde en evenwichtige relaties zijn dus een basisvoorwaarde voor groei en bloei van bedrijven. Michael Schlueter, grondlegger van de Relational Economics, werkt uit wat er nodig is voor een gezonde relatie: echte ontmoeting en contact door betrokkenheid en aandacht, een gemeenschappelijke storyline die je met de ander hebt en ontwikkelt, kennis van elkaar, een gemeenschappelijk doel en ten slotte balans en evenwicht.

De praktijk

Risico nemen door mensen te vertrouwen is een essentiële voorwaarde voor ondernemerschap en een creatieve economie

De noties hiervoor zijn de basis voor investeringsmaatschappij Anders Invest die ik onlangs met drie collega’s ben gestart.

Het gaat om langetermijnoriëntatie, gezonde relaties, meer risicodragend kapitaal, waardengerichte sturing, betrokken aandeelhouderschap en de ontwikkeling van mensen, natuur en maatschappelijk vertrouwen, naast vanzelfsprekend een goed financieel rendement.

Hoe ziet dat er in de praktijk uit als het gaat om relaties? En waarover willen we met ondernemers in alle bescheidenheid het gesprek voeren: 1. Hoeveel vertrouwen krijgen medewerkers? Krijgt de professional ruimte om zijn vak uit te oefenen?

Vanzelfsprekend moeten de richting en het kader helder

39

VERDIEPING

Te veel vreemd vermogen

EEN SLIMME KEUZE. Barneveld Coevorden Veenendaal Zwolle

Roordink

www.roordink.nl

201304012-165x61 cbmc2.indd 1

9-4-2013 22:53:21

Daag ons uit! Wij zijn er klaar voor.

Een full-service communicatiebureau gevestigd in hartje Barneveld! Strategische en creatieve communicatie, waarbij de 5C’s centraal staan: communicatie- en marketingadvies, creatieve concepting, creatie, campagnemanagement en coaching.

Roordink

Torenplein 3ª, 3772 CX Barneveld | 0342 40 34 90

www.krbcommunicatie.nl

3.

4.

5.

Moedigen we echte relatievorming en menselijkheid aan? Het privéleven van medewerkers is belangrijk. Mag ziekte in de familie soms voorgaan? Betrekken we de gezinnen van medewerkers bij het bedrijf? Gaan we ontspannen om met socializing of zien we het als inefficiënt? Zijn er gelegenheden voor verdergaande ontmoeting: events, maaltijden enzovoort? Zijn complimenten talrijker dan verwijten? Is er echte aandacht of leven we vluchtig en onthecht? Laten we ons afleiden door telefoon en mails of voeren we gesprekken met aandacht? Is het management benaderbaar?

Hebben we een actieve houding ten opzichte van pesten, roddel, discriminatie, klokkenluiders en seksuele intimidatie? Zijn er echte relaties met klanten of houden we ze met helpdesksystemen en keuzemenu’s op afstand?

Internet versus koffiemachine

Gezonde relaties en vertrouwen zijn dus nodig om de stagnatie na de financiële crisis te beëindigen. Een dynamische samenleving is alleen weerbaar wanneer die uit relaties bestaat waarin mensen risico durven nemen en kwetsbaar kunnen zijn. De deeleconomie waarvan sommigen spreken, kan alleen bestaan wanneer we elkaar vertrouwen. Internet en de netwerksamenleving bieden ongekende mogelijkheden voor groei, maar bedenk altijd: ‘The most important technology for knowledge sharing is the coffee machine.’

Dr. Gert-Jan Huisman is een gepromoveerd econoom en CEO/partner van Anders Invest BV. Anders Invest is een investeringsmaatschappij met een langetermijnfocus, geleid door een team van vier mensen die waarden georiënteerd en betrokken aandeelhouderschap voorstaan.

41

VERDIEPING

2.

zijn, maar verder zie je het liefst zo weinig mogelijk bureaucratie. Durven we daarin risico’s te nemen?

Is er een sfeer waarin je fouten mag maken en waarin vergeving kan plaatsvinden? Of is er tolerantie voor politiek en verborgen agenda’s?

Hoe transparant zijn we tegenover alle andere stakeholders? Kent de medewerker in het magazijn de strategie en de belangrijkste cijfers? We willen vervreemding tegengaan. Wie betrekken we bij planvorming? Delen we successen en mislukkingen met elkaar? Worden problemen op een open, respectvolle en oplossingsgerichte manier aangesproken?

Of staan we toe dat mensen het opkroppen en hun tevredenheid buiten hun werk zoeken? Streven we een cultuur na waarin tegenspraak normaal is en waarin we leren om feedback te geven en te ontvangen?

Hoe groot zijn onze ego’s? Kennen we de valstrikken van macht en ijdelheid? De directeur is niet belangrijker dan de organisatie. Leidinggeven is een rol, geen karaktereigenschap. De manager dient de medewerker door obstakels weg te nemen en hem uit te rusten met de competenties die hij nodig heeft. Is de directeur een voorbeeld als het gaat om matigheid? Kun je het salarisgebouw uitleggen aan de medewerkers en de ondernemingsraad? En hoe zit het met de secundaire arbeidsvoorwaarden (auto, kantoor), keuzes van hotels/ restaurants, relatiegeschenken enzovoort?

Hoe is het met de ontwikkeling van het menselijk, sociaal en natuurlijk kapitaal? Investeren we in loopbaanontwikkeling, beter teamwork en bouwen we aan vertrouwen in de relaties met de samenleving? Zijn er winstdelingsregelingen of vormen van werknemersparticipatie? Worden ontslagen medewerkers zo veel mogelijk weer op weg geholpen naar een nieuwe baan? Hoe kunnen we de schade die we aan de natuur aanbrengen, verminderen?

Zo veel verwachtingen!

“Ik word zo moe van al die verwachtingen!”, verzuchtte een ondernemer eens tegen me. Z’n vrouw verwacht een liefhebbende echtgenoot, z’n kinderen verwachten een beschikbare vader, z’n personeel verwacht een inspirerende leider, z’n klanten verwachten een dienstbare leverancier, z’n kerk verwacht een betrokken vrijwilliger. “Ik word geleefd door de verwachtingen van anderen.”

Veel mensen ontlenen hun diepste identiteit, wie ze zijn en wat ze doen, aan wat anderen van hen vinden of hoe anderen hen waarderen. Deze identiteit bereik je door zo veel mogelijk aan alle verwachtingen tegemoet te komen, maar daarmee raak je uiteindelijk jezelf kwijt. Het is prima om er te zijn voor anderen, maar als je het doet om de waardering, als je ervan afhankelijk wordt, ben je als een riet dat meebuigt met iedere windvlaag. Dan ben je wat anderen van je vinden.

Net als bij Paulus COLUMN

Paulus kent dat gevoel ook. Hij komt in Corinthië waar men allerlei verwachtingen blijkt te hebben bij een prediker: Joden willen spektakel meemaken en Grieken willen diepe gedachten horen. Daarnaast zijn ze voortdurend bezig met vergelijken: Paulus, Petrus, Apollos.

Om te voorkomen dat hij geleefd gaat worden door verwachtingen, gaat Paulus terug naar de kern van wie hij is: hij is van Christus!

Daarom zegt hij: “Ik had besloten niets anders te verkondigen dan Jezus Christus de gekruisigde” (1 Korintiërs 2: 2). En wat anderen daar ook van vinden, daar trekt hij zich niets van aan.

Ermee omgaan

Even later vertelt hij hoe hij omgaat met al die verwachtingen en kritische opmerkingen: “Hoe u of een menselijke instelling over mij oordeelt, interesseert me niet, en hoe ik over mezelf oordeel telt evenmin… het is de Heer die over mij oordeelt” (1 Korintiërs 4: 3,4). De verwachtingen en beoordelingen van anderen bepalen zijn identiteit niet meer. Maar ook de hoge verwachtingen die hij en wij vaak aan onszelf opleggen doen er niet meer toe voor hem. Hij is gewoon niet meer zo veel met zichzelf bezig! Hij laat zich alleen nog leiden door wat Jezus van Hem vindt, hoe Jezus hem beoordeelt, wat Jezus van hem verwacht.

Niet boven de kritiek van anderen

Omdat hij Gods kind mag zijn, is dat het allerbelangrijkste en bepaalt dat wie hij is en wat hij doet. Dan sta je niet boven de kritiek van anderen, maar je gaat er ook niet meer aan onderdoor. Dan zijn je eigen verwachtingen en die van anderen er nog steeds, maar je wordt er niet meer door opgejaagd. Je kijkt naar Christus, je redder en vriend en ziet dan geen veroordeling, maar aanvaarding en je weet dan weer voor wie je het doet en met wie je het doet. Zo mag je je leven bouwen op deze rots in de branding en sta je stevig in je schoenen.

42

DS. RON VAN DER SPOEL PASTOR/TRAINER/COACH

Groningen Haren Helmer Mansholt • info@createns.nl

Klaas Boer • klaas@boerpartners.nl

Zuid-Holland west Rijnsburg Henk Wiggers • wwp@hetnet.nl Haaglanden Frank de Mol • cbmc.haaglanden@gmail.com

Friesland Drachten Lammert Wolters • wolters@taxiwolters.nl Heerenveen/Sneek Henk Jonker • jonker41@ziggo.nl Leeuwarden 1 Ewout van Halteren • ewoutvanhalteren@zonnet.nl

Onno Wendelaar Bonga • onnowb@ewald.nl Leeuwarden 2 Ruth de Jong • pwrdejong@hotmail.nl

Peter-Willem de Jong • pwrdejong@hotmail.nl

Jetze Lont • j.lont@lont.nl RTT 1 Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl RTT 2 Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl Workum Henk Brander • h.brander@burggraaff-bolsward.nl

Zuid-Holland midden Regiovoorzitter Boskoop Gouda Waddinxveen 1 Waddinxveen 2 Waddinxveen 3

René Gorissen • rene@renegorissen.nl René Gorissen • rene@renegorissen.nl Niek de Jong • niek@niekenesther.nl Theo Kruisman • theokruisman@yahoo.com Wilco Uitbeierse • wcuitbeijerse@gmail.com Arthur de Pater • waddinxveen@woningkeurgroep.nl

Regiovoorzitter Moerkapelle 1 Moerkapelle 2 Moerkapelle 3 Moerkapelle 4 Moerkapelle 5 Moerkapelle 6 Moerkapelle 7 Moerkapelle 8 Moerkapelle 9 Zevenhuizen Nieuwerkerk a/d IJssel

Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Piet van Ommeren • ommeren@xs4all.nl Jan Oudijk • familyoudijk@filternet.nl Aarnout Lindhout • aarnout.lindhout@hetnet.nl Jan Oosterom • jan@kwekerijlijntje.nl Bram Reijneveld • bramreijneveld@hotmail.com Bastiaan Hertog • info@hertogpolderbemalingen.nl Jan van de Knijff • janvanderknijff@live.nl Roald van Genderen • r.genderen@kpnplanet.nl Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Arno Koole • arno.koole@compaqnet.nl Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl

Zuid-Holland zuid Regiovoorzitter Hardinxveld-Giessendam

Gorinchem Leerdam Rotterdam 1 Rotterdam 2 Middelharnis Dordrecht i.o.

Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Ab Knook • office@alpharo.nl Rieanne Knook-de Keizer • office@alpharo.nl Harry van Haaften • h.vanhaaften@vhw.nl Jos van den Berg • jos@josvandenbergctd.nl Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Dineke van Kooten • bmvankooten@emmauspastoraat.nl Karel van Holten • kholten.hp@wxs.nl Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl

Overijssel Noord Regiovoorzitter Hil Herweijer • herweijer@zonnet.nl IJsselmuiden Michiel Mondria • info@mondria-advies.nl Kampen 1 Gert Jan Brouwer • info@uwgesprekspartner.nl Kampen 2 Hil Herwijer • herwijer@zonnet.nl Hardenberg Rene Dircks • renedircks@gmail.com

Fred Smeding • f.smeding@home.nl Twente Almelo Harro van Pijkeren • hvpw@hotmail.com Rijssen Gerrie ter Hoek • famterhoek@gmail.com

Roel Koster • roel.koster@twente.politie.nl

Martin Heinhuis • martinheinhuis@gmail.com Gelderland Veluwe Noord en West Regiovoorzitter Jan Turkenburg • turkenburg@kliksafe.nl Apeldoorn René Petri • renepetri@petrimanagement.nl Elburg Eugene Romijnders • kantoor@romijndersadvies.nl Ermelo Anton van Buuren • a.van.buuren@wxs.nl Harderwijk Arthur Noordermeer • a.noordermeer@wuestman.nl Nijkerk RTT Michel Olij • michielolij@hotmail.com Nunspeet 1 Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Nunspeet 2 Pieter Verdouw • info@keesverdouw.nl Vaassen/Epe Lucas Tessemaker • lucas.tessemaker@hetnet.nl Gelderland Veluwe Zuid Regiovoorzitter Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Barneveld Roel Slaa • rslaa@vanmanen.nl Kootwijkerbroek Wout Davelaar • w.davelaar@davelaaroliehandel.nl Lunteren Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Voorthuizen ‘The camels’ Evert Hein Schuiteman • ehschuiteman@solcon.nl Wekerom Henk van den Berg • hvdberg@bergtoys.com Gelderland Zuid en Oost Arnhem Jan Sterk • jsterk@buntmanagement.nl Kesteren Johan Verwoert • johanv66@xs4all.nl Winterswijk Erik Grevers • erik@grevers.biz

Ben Luesink • ben@paraklesa.nl

Aafke van Deelen • info@aafkevandeelen.nl Vorden Ronald Kuyper • ronald.kuyper@gmail.com

Noord-Brabant en Limburg

Heusden en Altena Evert van de Kamp • edwi@hetnet.nl Tilburg Henk van der Linden • lind0937@planet.nl Zeeland Goes Leendert Geelhoed • lgageelhoed@zeelandnet.nl België Noorderkempen Jan van der Velden • jan.van.der.velden@telenet.be Brancheteams RTT Food Aart Hak • aart@ifpholland.nu RTT Transport Dick van der Staaij • artoli@online.nl RTT DGA Wouter Droppers • wdroppers@cbmc.nl

Pieter van der Kwaak • pvdk@lansigt.nl Vrouwennetwerk Contact persoon Henriëtte van Dort • henriettevandort@gmail.com VNW Amsterdam Marie-Louise Horst-Donatz • marie-louise@topview.nl RTT directeuren Gerrie Boeve • g.boeve@noordersluis.nl

Utrecht Baarn Cees Lugten • mclugten@xs4all.nl Breukelen/Maarssen Philip Knops • philip@sjofar.nl De Bilt Piet Hopman • piet@adbumis.nl Houten/Nieuwegein Jeroen Geelhoed • j.geelhoed@samhoud.nl

Joost ter Waal • jbdewaal@hetnet.nl Loenen a/d Vecht Max Veenstra • max@mr-transport.nl Driebergen/Doorn Dirk Jan van Os • ossenspan@filternet.nl

Henk van Driel • henk@vdg.accountants.nl Veenendaal 1 Carel Doornenbal • carel@empas.nl Veenendaal 2 Sietze Ketelaar • sietze@dissel-development.nl Veenendaal 3 Gert de Fluiter • gert@famdefluiter.nl Veenendaal 4 Gerard van Barneveld • gvbarneveld@gmail.com Woerden Gunnar Matse • matse@ziggo.nl

Sjaak de Koning • s.de.koning@revicon.com Woudenberg Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl

Senior Midden-Nederland Putten Friesland

Voorthuizen Terschuur Zwolle

Dirk Romeyn • midi.romeyn@chello.nl Wim Kombrink • wkombrink@solcon.nl Auke Timmermans • aukesake@upcmail.nl Gijs Roordink • groordink@roordink.nl Gert van Putten • gvanputten@zonneeifarm.nl Wim Eikelboom • wimeikelboom@planet.nl

AfterAlpha Soest Scherpenzeel Nijverdal

Kees Lugten • mclugten@xs4all.nl Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl Arjan Letink • letink@online.nl

Diversen IMPACT Netwerk Europartners

Frans van Santen • directeur@impactnetwerk.nl Wouter Droppers • wouter.droppers@europartners.org

Noord-Holland Schiphol/Amsterdam René Enthoven • info@enmaco.nl

Robert Brinks • robert.brinks@gmail.com

Arjan Hulsbergen • hulsbergen@hpadvocaten.nl Huizen Henk Rebel • hrebel@tibrebel.nl Weesp ‘Geloof in je Bedrijf’ Wim Bos • wim@wimbos.nl

CBMC algemeen Landelijk kantoor 0341-356147 • info@cbmc.nl cbmc.nl twitter.com/CBMCnl facebook.com/cbmcnederland

Magazine uit? Geef ‘m door aan iemand die BusinessContact nog niet kent.

43

C O N TA C T

Contactpunten

BuddyProgramma regelmatig sparren met een oudere, ervaren ondernemer - over geloof en ondernemerschap

Voor wie?

• je bent tussen de 20 en 35 jaar • je bent of wordt lid van CBMC • je hebt een eigen bedrijf • je wilt je relatie met Jezus centraal stellen in je leven

www.cbmcinside.nl/buddyprogramma