Businesscontact2 2013 hr

I N T E RV I E W

mei 2013 nummer 2

Eric van Otten

Ik heb de passie voor

mijn bedrijf weer terug!

Wilma Veen

Helemaal niet grappig

1

18 • GROEI

BusinessContact is het magazine van CBMC Nederland en verschijnt vier keer per jaar.

CBMC is een missionaire beweging van en voor ondernemers en zakenmensen in Nederland. De missie van CBMC is: ondernemers en zakenmensen helpen Jezus Christus te vinden, te volgen en te verkondigen. Door het hele land zijn er rond de negentig plaatselijke CBMC-teams actief (zie pagina 47).

Redactieadres Postbus 315, 3880 AH Putten 0341-356147 redactie@cbmc.nl www.cbmc.nl Hoofdredactie Kirsten Roordink-Hagg

03 • voorwoord - wie wil ik zijn?

04 • interview - eric van otten 12 • bestuurswoord 14 • najaarsweekend 16 • column - wilma veen

I NI N T EHROVUI EDW

18 • bedrijvig - paul de kloe 24 • team uitgelicht - rtt vrouwelijke directeuren 26 • cbmc & mensen - thea kok 32 • uitzicht - gert hutten 38 • verdieping - addie van dalen 44 • impact netwerk - bewust leven 46 • column - evert hein schuiteman 47 • contactpunten locale teams

Eindredactie Leonard van der Plas Redactie Gerard Bijkerk - journalist Wouter Droppers - redacteur Loes Grooters - corrector Wessel van Houdt - journalist Annelies Luken - corrector Aan dit nummer werkten mee Eric van Otten, Wilfred Veldstra, Famke van Dam, Wilma Veen, Paul de Kloe, Gert Hutten, Addie van Dalen, Hanna Peels, Evert Hein Schuiteman Ontwerp & vormgeving Kirsten Roordink-Hagg Fotografie Gerard Bijkerk, Wessel van Houdt, Kirsten Roordink-Hagg Realisatie, druk en distributie Grafisch centrum Stichting De Hoop Administratie-ondersteuning Anke Jurg-Regelink, ajurg@cbmc.nl Informatie over het lidmaatschap CBMC info@cbmc.nl, 0341-356147

38 • SAMEN

Advertentieverkoop 2eBedrijf, Erlinde de Smit-Boersma, 06-10822109, e.de.smit@2ebedrijf.nl Oplage 1500 exemplaren Abonnement Een abonnement op BusinessContact kost €24,50 per jaar.

Hiermee steunt u tevens de missie van de vereniging.

Leden kunnen een abonnement cadeau doen voor €15,Adres wijzigen?

U kunt dit zelf aanpassen door op www.cbmc.nl in te loggen met uw relatienummer (zie adresdrager)

@CBMCnl 2

www.facebook.com/cbmcnederland

Wie wil ik zijn?

In een gesprek met een bevriende psycholoog kwamen we op het thema ‘Wie wil ik zijn?’. Ik kwam er achter dat ik eigenlijk het liefst een model wilde zijn, een voorbeeld.

TEKST: WOUTER DROPPERS

Door veel naar jezelf en je eigen standaard te kijken komt de focus te liggen op IK. IK wordt steeds belangrijker. Je leven gaat steeds meer over jouw prestaties, jouw fouten en jouw functioneren. Daaropvolgend komt de vraag: Hoe kijkt de ander naar jou, wat verwacht de ander van jou en wat verwacht God van jou? IK komt steeds meer centraal te staan en vult zich met schuldgevoelens en tekortkomingen. Je wilt jezelf wegcijferen. Als er een beroep gedaan wordt op jouw talenten, schuif je anderen naar voren.

Je verbergt jezelf op kritieke momenten en praat dit goed met een nederigheid die juist haar voedingsbodem vindt in een overdreven gerichtheid op jezelf.

Een Bijbels voorbeeld hiervan is Saul; een lange, goed gebouwde jongeman die met kop en schouders boven iedereen uitstak, door God gemaakt en benoemt als koning, maar op het moment van zijn aanstelling verbergt hij zich. Saul is continu bezig met zichzelf en zijn positie en daarom wordt angst dominant in zijn leven. Hij kijkt wat anderen doen, hoe ze zich ontplooien en wat ze zeggen, en kijkt dan weer naar zichzelf. Herkenbaar?

Paulus is een tegenpool, hij staat voor zijn zaak. Hij heeft het zelfs over ‘mijn evangelie’(1). Niet dat dit afwijkt van het evangelie van onze Heer Jezus, maar het ‘Goede nieuws’ krijgt zijn eigen kleur door Paulus zijn persoonlijkheid. Hij roept zelfs mensen op om een voorbeeld aan hem te nemen(2).

Een unieke man, die op een unieke manier positie neemt en tot zegen van velen is geweest. Paulus is tegenwoordig niet meer zo populair, te zelfingenomen vinden wij. Toch is Paulus vooral op de ander gericht. Hij wilde iedereen winnen voor Jezus Christus en was heel nadrukkelijk niet met zichzelf bezig.

Wie zijn wij? Ik moet nog steeds leren om niet minder van mezelf te denken.We mogen er zijn. God heeft ons uniek gemaakt en bedoeld, opdat zijn boodschap op een unieke wijze kleur krijgt. God neemt jou mee in zijn verhaal en verkondiging. Schakel jezelf niet uit.

Romeinen 2: 16 en 2 Timoteüs 2: 8 NBG Bijvoorbeeld 1 Korintiërs 4 : 6 en 16; 2 Tessalonicenzen 3: 7 en 9

1 2

3

V IONOT RE W R VOI O EW RD

In een persoonlijke analyse wist ik haarfijn aan te geven waar ik nog niet voldeed aan mijn standaard. Hier moest ik nog groeien en daar moest nog iets weg. Wouter was zijn leven aan het perfectioneren. Toen kwam de vraag naar mijn eigenheid: ‘Is het mogelijk, dat ik bewust gemaakt ben, zoals ik ben en dat ik niet iets of iemand anders hoef te worden?’

I N T E RV I E W

Ik heb de passie voor mijn bedrijf

weer terug Eric van Otten

4

TEKST EN FOTOGRAFIE: GERARD BIJKERK

jarenlang echt een begrip in het Twentse dorp Enter. Sinds enkele jaren ook in Goor, Rijssen, Almelo en in de wijde omgeving. Een modern ingericht bedrijf waar een vakbekwaam team de heerlijkste soorten ambachtelijk brood, de mooiste taarten en lekkerste koekjes vers uit de eigen bakkerij weet te toveren. Over de chocolaterie nog niet eens gesproken! Als ik vlak voor Pasen de zaak bezoek, gaan veel chocolade-eieren over de toonbank! Een bedrijf dat dagelijks

de

grootst

mogelijke

toewijding

vraagt‌

5

I N T E RV I E W

Patissier en Broodspecialist Van Otten is al

I N T E RV I E W

“Gelukkig heb ik de passie voor mijn bedrijf weer helemaal terug”, zegt eigenaar en leidinggevende Eric van Otten. “Maar het heeft mij echt wel enkele jaren gekost voor ik die terug had”, vertelt hij tijdens een rondgang door de winkel en de bakkerij. Dat de passie terug is, is aan alles te merken. Bijvoorbeeld aan de verbouwing van de bakkerij achter de winkel in Enter. Op dat moment nog bijna een kale ruimte die nieuwe vloertegels krijgt.

Meerdere tegelzetters werken samen om de klus op tijd af te krijgen. Nu de ‘baas’ erbij komt om de verbouwing in actie te showen, kan er gelijk even overlegd worden of de plaatsing van de nieuwe oven toch nog praktischer kan. “Het wordt een verbouwing naar de nieuwste opvattingen over ‘transparantie’ in de bakkersbranche”, legt Eric uit. “De stenen achterwand van de winkel gaat eruit. Daarmee krijgen de klanten in de winkel een doorkijk in de bakkerij waar hún brood wordt gebakken. Men kan straks zijn eigen brood uit de ovens zien komen en altijd zien hoe wij hun lekkernijen klaarmaken. Dat verhoogt de ‘beleving van het verse product‘. Daarin willen we graag toonaangevend zijn en de beste kwaliteit bieden.” Duidelijk taal van een vakman die ‘gaat’ voor zijn zaak!

Passie voor Jezus

Eric: “Een aantal jaren geleden zijn er heel ingrijpende dingen in mijn leven gebeurd. Als ik dat ga vertellen, kunnen we beter even gaan zitten.” Dat doen we dus. En wel in Erics nieuw ingerichte kantoor boven de winkel: strak en modern. Wat nog het meest opvalt, is de grote witte plaat die op een prominente plaats en mooi verlicht aan een van de wanden hangt. Daarop is met sierlijke zwarte en rode letters de tekst uit Johannes 6:35 geschilderd: “Ik ben het Brood dat leven geeft, zei Jezus.Wie bij Mij komt zal geen honger meer hebben. En wie in Mij gelooft zal nooit meer dorst hebben.” Eric: “Zo ervaar ik het ook. Toen ik uiteindelijk op mijn knieën ging voor Jezus was er al zo veel gepasseerd. Er was ook al veel over Jezus gesproken

“Jezus is het brood uit de hemel voor de honger van ieder mens”

6

met heel veel mensen. Ik had zo veel van Jezus ervaren dat ik ‘mijn verhaal’ wel drie keer per dag aan iemand moest vertellen. Hoewel dat nu wel langzamerhand wat afneemt, wil ik het nog steeds graag vertellen en is er al snel een aanleiding gevonden om het met iemand, wie dan ook, over Jezus te hebben. Hij is mijn passie, want Hij is brood uit de hemel voor de honger van ieder mens.”

Altijd bereid getuigenis te geven

Vanwege die passie sprak Eric ook afgelopen zondag in de jongerendienst van de plaatselijke kerk. Na afloop vroeg een docent van een christelijk lyceum Eric zijn getuigenis ook in vwo klas 6 in Almelo te geven. “Zo gaat dat vaak. En ik kom graag. Want in zo’n klas tref je vier atheïsten en vier jongeren die persoonlijk echt in God geloven. En de rest is christelijk opgevoed, maar doet er niets mee. Dat raakt me. Want zo was ik op die leeftijd ook. Ik ben katholiek opgevoed maar vond voetbal veel belangrijker dan die rituelen in de kerk. Want daar zit vaak de pijn: wie God in werkelijkheid is, blijft te vaak onbekend. Zo ging er bij mij thuis geen Bijbel open. Dat hadden mijn ouders ook niet geleerd. Dan is God er ergens wel, maar blijft hij tegelijk een onbekende. Pas door mijn vrouw Irma leerde ik iemand van mijn leeftijd kennen die wel uit het geloof leefde, bad en een rotsvast vertrouwen in Jezus had. Het bracht mij na ons huwelijk met hoogtijdagen wel weer eens in de kerk, maar het raakte me niet en ik meende het zelf niet nodig te hebben. We hadden inmiddels drie, leuke en gezonde kinderen en alles verliep prima, zowel in het gezin als in het bedrijf.”

Jezus’ passie voor mij

“In 2005 werd er opeens aan dat comfortabele leven van mij geschud. Ik werd eens midden in de nacht wakker en zag een groot intens wit licht in mijn slaapkamer. Het maakte mij bang. Wat kon dat zijn? Het maakte me ook nieuwsgierig. In diezelfde periode vroeg mijn vriend Bennie Schuurman mij als compagnon in zijn nieuw op te zetten handel in natuursteen. Daarvoor bezochten we de leverancier in Zuid-Afrika. De blanke Afrikaan vroeg ons mee te bidden voor het eten. Dat moest staande naast de tafel gebeuren, terwijl we elkaars handen moesten vasthouden. Onbekend met dit gebruik stemden we erin toe, eraan deel te nemen. Ik raakte hevig geëmotioneerd. Later bleek, toen ik me buiten in de tuin probeerde te herstellen, dat Bennie hetzelfde beleefde. We verontschuldigden ons naar onze gastheer en gaven aan dat we niet wisten wat ons overkwam. ‘Ik weet het wel’, zei hij, ‘God is met jullie bezig.’ We stonden perplex. In de vier dagen die we daar waren, hebben we veel met hem

LINKS BENNIE SCHUURMAN, RECHTS ERIC

Passie voor de zaak

“Plotseling liep er een man naast ons. Geen van ons had hem zien aankomen.

We vroegen hem waar hij

vandaan kwam.

I N T E RV I E W

‘Ik breng jullie veilig naar het hotel’, zei hij.”

7

“Ik kon echt niet anders meer dan

I N T E RV I E W

over God gesproken. Ons verbaasde het persoonlijke getuigenis over God de schepper en Jezus de verlosser.

De prachtige natuur in de omgeving bracht ons onder de indruk van de grootheid van God bij het bezoeken van de rivier en de Victoria Falls daar. En juist daar liet Jezus merken dat hij persoonlijk om ons gaf. We liepen op een bospad terug naar ons hotel en zagen jongens oversteken. We hadden geen argwaan of angst voor wat zou kunnen gebeuren, maar achteraf bleek onze wandeling niet zonder risico’s. Plotseling liep er een man naast ons.

Geen van ons had hem zien aankomen. We vroegen hem waar hij vandaan kwam. ‘Ik breng jullie veilig naar het hotel’, zei hij. Toen we daar aankwamen, wilden we hem bedanken voor zijn bescherming. Maar even plotseling was hij ook weer verdwenen! Hij liet rust en de vrede achter die ons de bevestiging gaf dat God heel dichtbij gekomen was en naar ons zocht. Het is niet bij de deze ene ervaring gebleven.We gingen naar huis met heel veel dat we niet goed begrepen maar ons wel enorm aan het denken zette.”

Vervolg in Nederland

In de maanden die thuis volgden, kwamen er bij Eric heel wat mensen over de vloer die hem op een of andere manier meer kwamen vertellen over Jezus. Het was allemaal nieuw voor hem. Eric: “In die tijd heb ik met heel veel van het christelijk geloof kennisgemaakt waar ik nog nooit van gehoord had. Dat waren soms de meest uiteenlopende dingen. Ik kreeg zowel genezingen te zien, als ook dat de duivel een echte realiteit is en in een mens aanwezig kan zijn. Dat laatste merkte ik tijdens een reis

8

met collega’s naar Parijs. In een café kwam iemand naast mij zitten met een totaal verkeerde uitstraling in zijn ogen. Ik schrok hevig van die ‘slangenogen’ en vroeg aan mijn collega of hij ook zag wat ik zag. Toen hij dat bevestigde maakten we ons snel uit de voeten. Het waren voor mij allemaal ervaringen waardoor ik, zonder veel kennis, toch duidelijk merkte dat ik een keus moest maken of ik bij God wilde horen. God klopte op mijn deur. Maar ik durfde die deur niet voor hem open te doen en mij over te geven. Angst hield me tegen.

Daardoor zat ik klem en gebeurde er nog niets. God was dichterbij gekomen en ik wist meer van hem. Maar ik zat nog op slot.”

Nieuwe ontmoeting gaf doorbraak

“Ondertussen was God zonder dat ik het wist heel dichtbij verder aan het werk. Dat hoorde ik pas achteraf, bij de kerst die daarop volgde. Mijn vriend en compagnon Bennie vertelde mijn vrouw en mij dat hij enkele maanden daarvoor tijdens zijn werk bezoek had gekregen van een onbekende man. Die vroeg hem naar de bijzonderheden van zijn verre reis. Wat bedoelde deze vreemde?

Waarom begon hij over Afrika? Hoe wist hij daarvan?

Bennie vertelde hem bijvoorbeeld over de bijzondere bescherming van die security op dat bospad naar het hotel. ‘Klopt’, zei de man, ‘die security was ik!’ En hij begon alle details te vertellen van wat wij hadden meegemaakt! Bennie trilde over zijn hele lichaam. De man zei: ‘Ik moet jou hebben, goede man.’ ‘Waarom ik?’, sputterde Bennie tegen: ‘Ik ben niet gelovig en ga niet naar de kerk.’

Ze kregen een heel gesprek. Dat duurde uren. De man

had Bennie heel indringend aangekeken en gezegd: ’Je zult gospelmuziek gaan maken met je band. Ik heb je nu vast en laat je niet meer los.’ Hij heeft met Bennie gebeden, die huilde als een klein kind. Dit was allemaal te veel voor hem en hij wist niet wat hij ermee aan moest.

Tegelijk had Bennie deze ervaring als onvoorstelbaar goed en fijn ervaren, alsof hij een warm bad had gekregen. En net als in Afrika was de man even plotseling verdwenen als gekomen. Niemand op de bouwplaats, waar het altijd een druk heen-en-weergeloop is van werklui, had de man echter gezien of was hem tegengekomen!

Bennie was totaal van slag en niet meer in staat die dag te werken. Thuis vertelde hij het zijn vrouw, maar sprak er niet over met mij. Tot aan die kerstmaaltijd dan. Mijn vrouw en ik waren enorm onder de indruk. Toen ik dit verhaal van Bennie had gehoord, ben ik thuis eindelijk op mijn knieën gegaan. Ik kon echt niet anders meer dan zeggen: ‘Hier ben ik, Heer Jezus! Toen heb ik de Heilige Geest ontvangen. Dat gaf mij een onuitsprekelijke blijdschap. Die is er nog steeds.”

Verloren passie voor het bedrijf

“Hoewel ik mij aan Jezus had gegeven en de Heilige Geest had ontvangen, wist ik nog helemaal niet goed raad wat ik met al die nieuwe ervaringen aan moest. Ik had iemand nodig die mij kon begeleiden, ‘discipelen’ en wegwijs kon maken in het Woord van God. Daar moest ik nog helemaal in ingewijd worden. Wat wist ik nog weinig van Gods Woord. Ik zat boordevol vragen! In de kerk, waar ik als kind mee naartoe genomen was, kon men mij niet helpen, al kwam ik zelfs bij de bisschop terecht. Ik

kwam toen bij een dienst in contact met de hervormde predikant uit mijn dorp, David Rodenburg. Hij bood mij de hulp van gesprekken en toerusting aan, en ook veel gebed. Het werd een heel intensief, zelfs dagelijks traject.

Daardoor kon ik groeien in kennis van God, van de Bijbel en echt volgeling worden van Jezus. David kon ik altijd alle vragen stellen, al belde ik hem spontaan. Daar ben ik hem intens dankbaar voor. Met hem gingen we een Alpha-cursus geven. Daar betrokken we de pastoor ook bij. We spraken vaak lang na. Het werden meestal lange avonden tot zegen van velen. Het bracht veel geestelijke groei, bevrijding en genezing voor ons allemaal. Er gebeurden echt prachtige dingen. Telkens kwamen er mensen naar mij toe om mijn verhaal te horen, hun problemen te vertellen, om gebed te vragen. Ik was er vol van! Vol passie sprak ik over wie Jezus is en wat hij doet.

Het is geweldig om ingeschakeld te worden door Jezus en mensen te kunnen helpen. Daar sprak ik met passie over. Maar zo sprak ik niet meer over mijn bedrijf. Met mijn passie voor het geloof was die voor mijn bedrijf verdwenen.”

Gevecht

Eric: “Het is moeilijk werken zonder passie. Het bedrijf vraagt je aandacht en je doet je dagelijkse werk. Maar meer ook niet. Het boeit je niet meer. En dat gaat ten koste van de zaak. Dat gebeurde dus ook. Ik liet het verlopen en dacht er concreet aan om te gaan stoppen. Ik wilde verder met het geloof zonder te weten wat ik dan moest gaan doen. Mijn vrouw Irma stond achter mij als ik de zaak zou verkopen. Maar mijn vriend David

9

I N T E RV I E W

zeggen: ‘Hier ben ik, Heer Jezus!”

Beter drukwerk

‘‘Nothing escapes his eagle eye...’’

van ontwerp tot verzending

   WWW.SCHUITEMAN.COM WWW.DGATOOLBOX.NL

De Hoop Grafisch Centrum Perfecte kwaliteit, van ontwerp tot en met verzending Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leerwerkbedrijf voor GGZ cliënten van De Hoop Milieubewust drukwerk

Provincialeweg 86

3329 KP Dordrecht

Telefoon 078 - 6111 333

Fax 078 - 6111 334

grafischcentrum@dehoop.com

De Hoop

www.dehoopgrafischcentrum.nl

Schuiteman_adv_81x126mm_140212.indd 1

*

14-02-13 15:4

*

*

*

DND Projectinrichting is een landelijk werkende onderneming die zijn klanten bedient met advies en producten op het gebied van inrichting en stoffering.

Postbus 40088, 8004 DB Zwolle, Telefoon (038) 425 43 50, info@dndprojectstoffering.nl, www.dndprojectstoffering.nl DND1101 165x61 fc.indd 1

24-11-11 12:07

Rodenburg leerde mij dat, als het de bedoeling van God zou zijn iets anders te worden dan bakker, God mij dat wel duidelijk zou maken. Tot die tijd is het mijn roeping om dat wat ik doe voor de volle honderd procent te doen. Het is nu ook mijn overtuiging dat de zaak niet van mij is, maar wel helemaal mijn verantwoordelijkheid. CBMC ondersteunt die visie ook.Toen begreep ik de les wel, maar had ik mijn passie voor het bedrijf er nog niet mee terug.

Het was een hele opgave het in praktijk te brengen. Het is aan mijn bedrijfsteam te danken dat het toch zover gekomen is. Zij dachten in alles met me mee. In de impasse van toen kwamen zij met een uitgewerkt en onderbouwd bedrijfsplan om de zaak juist uit te breiden met vestigingen in Almelo en Rijssen. Zij namen daarin de leiding. Niet ik. Ik stemde er slechts mee in om het plan uit te gaan voeren, als zij het zagen zitten.”

Dubbele passie: voor Jezus én het bedrijf

“Bij de aankoop van de laatste winkel van de uitbreiding hebben we heel duidelijk de leiding van God ervaren. Toen kwam ook opeens de échte passie voor het bedrijf weer terug. Met al het personeel zijn we begonnen met gebed om zegen; zowel voor ons als team in de onderlinge samenwerking als voor wat de winkel mag betekenen in Rijssen. En de zegen rust op ons werk! De winkel draait goed. Maar boven de winkel is ook een speciale ruimte waar we met mensen kunnen spreken en bidden. Nu is mij duidelijk waarom ik bakker moest blijven: als bakker heb je met veel mensen contact en sta je midden in hun dagelijkse leven. Waar ze speciale kwaliteit brood kunnen halen, wil Jezus ook brood voor het hart geven. Met deze dubbele passie wijst Johannes 6:35 ons de weg!”

11

I N T E RV I E W

“Het is nu mijn overtuiging dat de zaak niet van mij is, maar wel helemaal mijn verantwoordelijkheid.”

Vliegend en stijgend: flaps TEKST: WILFRED VELDSTRA

Zowel starten als landen van een vliegtuig gaat het best tegen de wind in. De ‘lift’ is nodig

om

bij

tegenwind

omhoog te komen. Er is wat druk op de vleugel en iets hogere druk onder de vleugel, waardoor het vliegtuig BESTUUR I N T E RV I E W

omhoog gaat. Daarom heeft een vliegtuig ook flaps.

Flaps zijn vleugeldelen die uitgezet kunnen worden om het vliegtuig bij start en landing, als het nog geen hoge snelheid heeft, toch voldoende lift te geven.

Hoe meer tegenwind, hoe sneller een vliegtuig van de startbaan kan opstijgen en hoe minder baanlengte hij nodig heeft. In mijn internationale werk kijk ik steeds met bewondering naar de techniek van die vliegtuigen waarmee ik vlieg. En ik lever mij geheel over aan de constructies van mensen.

rust te vestigen en te bestendigen.

Immers is onze toekomst niet afhankelijk van mensen, maar volledig van onze God. Dat is volstrekt duidelijk.

CBMC wil daarmee een doorgaande oppepper zijn voor die mensen die vertrouwen hebben in hun geleiding door God en zijn Geest. Dat is geen religie, dat is de werkelijkheid van de portemonnee. Dat vormt beleid.

CBMC zoekt flaps. Mannen en vrouwen die niet zelf de complete vleugel van het vliegtuig vormen, maar er wel voor zorgen dat in samengesteldheid start en landing van het gehele toestel veilig en op koers plaatsheeft. Met unieke eigenschappen en capaciteiten van elke ‘flap’ die sturing geeft aan de totale koers.

Daarom moeten we ook bereid zijn risico’s te aanvaarden: werk bieden aan arbeidsgehandicapten, maar dan zonder overheidsdwang, stageplaatsen voor jongeren, steun aan het vluchtelingenwerk, wees opmerkelijk innovatief, bied steun aan gezonde wetenschap in de kenniseconomie. Maar vooral: een ontwijfelbaar geloof in ons werk en bedrijf als dit in de goede dienst staat. Laat het weten als God je bedrijf, instelling of kantoor zegent.

Ook in de algemene ledenvergadering van CBMC werd onderkend dat de doorgaande crisis in banken, economie en politiek denken een beleving van doorgaande misère kent. Dat is niet zoals wij in het zakelijke en privéleven staan. Die ledenvergadering besloot tot de ombuiging van de crisis naar een kans om mensen te bemoedigen en langs die weg te evangeliseren in de meest praktische zin.

In deze tijd van wankelmoedigheid zijn ondernemers en zakelijk leiders van eminent belang om vertrouwen en

12

De dringende uitnodiging is om een ’flap’ te zijn, omdat we de hele ploeg reizigers veilig willen laten opstijgen.

Velen weten niet dat dit bepalend is voor een goede stijging, maar het is wel noodzakelijk. Zoek uit welke ‘flap’ je bent, gebruik de tegenwind om andere ondernemers de lift te geven en wees blij en trots op je functie. We gaan met elkaar omhoog, werklozen en werkenden. Werk en geloof!

Get connected Get inspired Get trained

Young ProfessIonals

Young Professional Summer School 2013 Influential Young Professionals – Making an Impact in His Kingdom!

Ontmoet jonge christelijke zakenmensen (25-35 jaar) uit de hele wereld en laat je inspireren!

July 24th – 29th, 2013 christian university st. Petersburg

Speakers: Peter Briscoe and Wolfgang Weidner

PlenarY sessIons Met Nederlandse sprekers Frans van Santen, Peter Briscoe en Chris Ouweneel WorKsHoPs Meer informatie en aanmelden: www.europartners.org/events netWorKIng

n available!

Russian translatio ster soon!

Limited places, regi

leIsure actIvItIes ADVERTENTIES

w w w.k rc accou n ta n t s.n l TEKST: HENK VAN VLASTUIN

De betrokken adviseurs! ron dw eg 13 8091 x a w e z ep t [038] 444 62 44 em ail: in fo@k rc accou n ta n t s.n l

13

Inspirerend, opbouwend, In 2012 pakten we de goede gewoonte weer op om jaarlijks een weekend te organiseren voor CBMC leden (en hun gezinnen). Met veel enthousiasme en op een nieuwe locatie kwam er een vervolg op de voor velen bekende CBMC Conferentie. De reacties na afloop waren heel positief! Reden genoeg om in 2013 weer WEEKEND

een najaarsweekend te plannen. ‘Sta op en schitter’ is dit keer de overkoepelende slogan. Dit zal de meeste leden bekend in de oren klinken.Siebe Slagter sprak tijdens de CBMC Nieuwjaarsbijeenkomst over deze tekst (onderdeel van Jesaja 60:1). Mooi om hierover met elkaar tijdens het najaarsweekend na te denken.

Tijdstip: Plaats:

Sprekers: Verder:

vrijdagavond 1 tot en met zondagmiddag 3 november Christelijk conferentiecentrum De Kroeze Danne in Ambt Delden o.a. Henk van der Linden en Michelle van Dusseldorp Workshops, entertainment, muziek en meer

Voor kinderen en tieners is er een apart programma.

De prijs houden we zo laag mogelijk.

Houd dan vrij en geef 14

Nieuwe CBMC-leden:

bemoedigend!

Sjaak de Koning uit Nieuw Balinge Bert Antink uit Oldenbroek Gerrit van Kruistum uit Wekerom Mia Wilsterman uit Rotterdam Wim van den Eijkel uit Katwijk Leidi Scholte uit Zwolle Bram Reijneveld uit Waddinxveen

‘Sta op en schitter’

WEEKEND

CBMC Najaarsweekend 1 tot 3 november 2013

Enthousiast geworden? het eerste weekend van november het ook aan anderen door!

Iedere accountant laat u de cijfers zien, maar wie brengt uw toekomst in beeld?

Veel MKB ondernemers hebben één ding gemeen; ze kijken allemaal vooruit. Naar de toekomst. En juist Lansigt accountants en belastingadviseurs brengt die helder voor u in beeld. De Lansigt adviseur geeft namelijk inzicht in de financiële en fiscale consequenties van uw beleid. Op basis van grondige interne en externe analyses. Vanuit zijn betrokkenheid, kennis en ervaring stippelt hij samen met u een langetermijnplan uit. Zo wordt uw droom werkelijkheid! Kijk daarom snel op www.lansigt.nl

V IEC E SPMSI N N MRO PDRLI EU I EG

Alphen Alphen aan den aan Rijnden • Rijn Gouda • Ridderkerk • Nieuw Vennep •• Nieuw-Vennep Gouda

16

Save your body, increase your efficiency.

For more information visit www.movexx.nl

Helemaal niet grappig

Gisterenavond zat ik bij een

voorstelling

Volop met heel mijn hart mij in elke uitdaging storten. Nieuwe projecten ontwikkelen, ideeën vormgeven. Zo super om te doen! De adrenaline in je lijf, racen tegen de klok om vervolgens voldaan lui te zijn en te genieten van wat is bereikt.

Dat geeft mij vleugels. Daar gaat mijn hart sneller van kloppen. En dat heeft hij ook gedaan. Mijn hart ging zo snel kloppen dat hij helemaal van slag raakte. Mijn hart stond er zelfs door stil. Hij stopte er mee. Gewoon in mijn lijf. Mijn hart!!!

van

cabaretier Lennette van Dongen. Als je je afvraagt: ‘Wat is nou grappig?’ Zij is grappig. Heel grappig.Voor mij was het een extra bijzondere avond, want ik was sinds weken mijn bed en huis niet uit geweest.Tja, soms zijn er dingen niet grappig.

Als mijn zonen iets doen wat echt niet kan, wil ik wel eens met grote nadruk op elke lettergreep zeggen: ‘Dit vindt jullie moedertje dus echt niet grappig! Dit gebeurt nooit meer, begrepen? Mijn agenda ontploft soms van activiteiten, afspraken, to-do-lijsten en deadlines. Hoe een mens het voor elkaar krijgt. En dat als kunstenaar. Ik hoor je denken: ‘Dat zijn toch van die lui die eerst 85 rondjes rondom het mandje lopen en dan pas neerploffen om vervolgens te constateren dat ze wel een heel inspirerende dag hebben gehad?’ Ik geef toe, enige vrijheid is mij wel gegund. Ik hoef niet op maandagochtend de knoop door te hakken of ik 53 of 62 mensen zal moeten ontslaan. Dat lijkt mij pas zwaar. Of om het anders te zeggen: ‘Dat is niet grappig meer.’ Je zou maar werknemer zijn en op maandagochtend horen dat er voor jou geen plaats meer is in de herberg. Als ik op Facebook kijk, tweets lees, lijkt het leven uitsluitend leuk.

De ene mooie highlight na de andere wordt beschreven.

Ik rij in het leven graag in de vijfde versnelling. Heerlijk!

Nooit verwacht. Niet aan zien komen.

Reanimatie en een coma waren het gevolg. Dat is dus ook echt niet grappig meer. Enkele weken heb ik in het ziekenhuis gelegen. Vanuit de vijfde versnelling ben ik geparkeerd, motor uit. Op het randje van het leven.

Even niets. Activiteiten die zeker niet haalbaar zijn voor de zomer zijn geannuleerd. Zonder overleg met mij. Ik was er niet. Ik werd gekoeld en slapende gehouden. Voor mij heel rustig, voor mijn geliefden een shock. Als je hart stopt, het leven stopt, komt dat wat echt belangrijk is, tot bloei. Dat wat belangrijk leek, bestaat niet meer. Zijn liefde, Zijn zorg, Zijn gulle gift naar mij: nieuw leven, is het mooiste wat bestaat. Het overstijgt elke vorm van ‘grappig’. Als Hij in de zorg van jouw dag, als Hij bij het stoppen met tikken van het hart van jouw onderneming, leven, relatie, weer nieuw leven mag schenken, dan ben je een gelukkig mens. Gezegend. Met heel mijn hart omarm ik het leven! Met heel mijn hart leef ik met Hem! En dat is heel ‘grappig’, kan ik je zeggen. Dan heb je ondanks omstandigheden een hoop lol.

Leve het leven!

Wilma heeft 25 februari jl. een hartstilstand gehad.

We zijn dankbaar dat zij ondanks haar omstandigheden deze column heeft geschreven. Het gaat nu goed met haar.

17

COLUMN

TEKST: WILMA VEEN

BEDRIJVIG

Wat is de groeikrac een ‘natuurlijke eco 18

cht van onomie?’

TEKST: PAUL DE KLOE

delijke route hebt gekozen en in plaats van bij Zwolle rechtdoor te rijden, linksaf slaat, rijd je de kop van Overijssel in. Al heel snel word je dan omringd door uitgestrekte weilanden, een ideale plaats voor trekvogels, zoals de wilde gans, om in grote getale neer te strijken. In deze oase van groene rust ligt de bakermat van de Nederlandse tapijtindustrie. Hier in de kop van Overijssel liggen enkele oude steden waar de bedrijvigheid niet is afgenomen sinds de vroege Middel

Eeuwen:

Hasselt

en

Genemuiden. Wat valt er hier te leren over de groeikracht van een “natuurlijke economie”?

19

BEDRIJVIG

Wanneer je op de A28 voor de noor-

Reeds in 1275 kreeg Genemuiden (Gællemuun, in het Nedersaksich), haar stadsrechten van Jan van Nassau. In de 13de eeuw werd het, onder andere door haar jaarmarkten en ligging, een rijke stad.

Geschiedenis van de tapijtstad

Langs de kust van de voormalige Zuiderzee, waar Genemuiden was gelegen, groeiden vroeger ‘biezen’. Van deze biezen worden sinds mensenheugenis de bekende Genemuider matten gemaakt: een huisindustrie die in de 20ste eeuw uitgroeide tot een omvangrijke tapijtindustrie.

Vanaf het begin van de 16de eeuw is bekend hoe matten vanuit Genemuiden hun weg vonden naar omliggende Europese landen. Deze internationale betrokkenheid blijkt onveranderd.

In de zestiende eeuw werden de biezen al bewust geoogst om matten van te maken. Het stadje ontwikkelde zich in de achttiende eeuw tot een centrum van mattenvlechterij. Het biezenareaal besloeg toen ongeveer 150 hectare.

BEDRIJVIG

Het meest bekend was de blokmat of Genemuidermat. De eerste fabriekjes voor de wat grootschaliger productie van dit soort matten werden in 1918 en 1919 opgericht. Na de Tweede Wereldoorlog ging men over op de productie van kokosmatten.

In 1950 werkte al één derde deel van de Genemuider beroepsbevolking in de kokosindustrie. Na 1965 begon de neergang van dit type mat en ging men over op de vervaardiging van vloerbedekking. Hieruit heeft zich in Genemuiden de moderne tapijtindustrie ontwikkeld, die in 2010 verreweg het grootste gedeelte van de Nederlandse vloerbedekking produceerde.

Visscher-Caravelle

Een van deze bedrijven is nu uitgegroeid tot misschien wel het grootste toeleveringsbedrijf voor automatten aan de automobiel industrie: Visscher-Caravelle. Het bedrijf groeide uit onder leiding van Gerard van Dalfsen. In de jaren ’90 pionierde hij met de opbouw van verschillende fabrieken in onder andere Polen. Later zijn ook buiten Europa nieuwe verkoop- en productiebedrijven gestart. Op dit moment lopen er voorbereidingen voor nieuwe productievestigingen in Mexico en China.

Om die internationale ontwikkeling van het bedrijf in goede banen te leiden heeft Gerard van Dalfsen een managementteam aangesteld waarin ook zijn schoonzoon, Tiemen van Dijk, zitting heeft.

Visscher-Caravelle biedt haar klanten wereldwijd een ruim assortiment aan producten en diensten, dankzij een internationaal netwerk van verkoopkantoren en productievestigingen in Nederland, Polen, Australië en Azië. Een dynamische organisatie met een focus op permanente verbetering en groei van haar marktaandeel als leverancier van automatten en textiel-

20

Zou het mogelijk lessen uit vrijwilli saties als de voetb kerk toe te passen nationaal bedrijf?

producten voor de automobiel industrie.

Voetbalcoach

Behalve tapijt wordt in Genemuiden veel kunstgras voor sportvelden geproduceerd. De plaatselijke voetbalclub SC Genemuiden speelt zijn wedstrijden dan ook op lokaal geproduceerd kunstgras. Hier deed Tiemen van Dijk als voetbalcoach zijn eerste ervaringen op in het leidinggeven aan teams. Hij dacht na over vragen als: • Hoe geef je als coach goed leiding aan je team?

• Hoe zorg je als leider voor een goede ontwikkeling van je spelers, je mensen?

• Hoe laat je de spelers de juiste positie vinden om tot een goede teamprestatie te komen?

Hij zag in dat een manier van leidinggeven die ruimte en waardering geeft aan de ander een van de sleutels is voor succes en gezonde dynamiek in het team.

Al snel werd samen met Gerard van Dalfsen en het management team gesproken over de mogelijkheden om ook in productie- en verkooporganisaties te werken als winnende teams. Wat voor geweldig effect zal dat hebben op de gezamenlijke prestaties!

Zowel in Nederland als ook in Polen werden verschillende afdelingen in teams opgedeeld en ingericht. Langzaam maar zeker begon het managementteam wijzigingen door te voeren om de organisatie groeikrachtiger te maken.

Groeikracht vanuit Natuurlijke Ontwikkeling

Niet alleen vanuit de voetbalclubs maar ook uit kerkelijke gemeentes kwamen boeiende prikkels binnen uit de zogenaamde ‘Natuurlijke Gemeente Ontwikkeling’(1) Al halverwege de jaren ’90 beschreef Christian Schwarz, de auteur en grondlegger van dit internationale onderzoek, hoe je de kerk, in feite net als de voetbalclub een vrijwilligersorganisatie, kan laten reflecteren op haar eigen ontwikkeling(2). Hij beschreef acht kwaliteitskenmerken, die in samenhang de kwalitatieve groei in de kerkelijke gemeenschap bepalen.

Vergelijkbare ideeën die het management team van Visscher-Caravelle toepaste in het bedrijf, zoals o.a. toerustend (‘coachend’) leiderschap, groeizame kringen (‘multidisciplinaire teams’), talentgerichte taakvervulling, effectieve structuren en inspirerende bijeenkomsten.

Zou het mogelijk zijn de lessen uit vrijwilligersorganisaties als de voetbalclub en de kerk toe te passen in een internationaal bedrijf?

Reflecteren op Groeikracht

In de lessen van Natuurlijke Gemeente Ontwikkeling liggen geweldige kansen voor het bedrijfsleven! Hoe zou het zijn als bedrijven de toepassing van de hier beschreven principes zouden kunnen oppakken? Schwarz beschreef biotische principes, later groeikracht(3) genoemd. Het toepassen van groeiprincipes die God gegeven heeft, leidt op natuurlijke wijze tot groei. Groei volgt dan ‘vanzelf’. Schwarz noemt als aspecten van groeikracht: • wederzijdse afhankelijkheid (interdependance), duurzaamheid (sustainability) • vermenigvuldiging • transformatie van energie • symbiose (vgl. synthese) en vruchtbaarheid In elk van de kwaliteitskenmerken zijn deze groeikrachten verborgen aanwezig. Het onderzoekbaar maken van bijvoorbeeld één van de acht

21

BEDRIJVIG

zijn de gersorganialclub en de in een inter-

BEDRIJVIG I N T E RV I E W

kwaliteitskenmerken, het begrip ‘toerustend leiderschap’, betekent dat je meet in welke mate het leiderschap als toerustend wordt ervaren. De mate waarin dit ervaren wordt is afhankelijk van de wijze waarop het leiderschap geleerd heeft de groeiprincipes toe te passen. Dus leiderschap is toerustend in de mate dat het groeikracht kan inzetten om die toerusting te realiseren: kun je mensen zo laten samenwerken, dat men zich realiseert wederzijds afhankelijk te zijn, zodat een natuurlijke flow ontstaat?

Duurzame bedrijven in een duurzame economie

Elk van deze principes van natuurlijke groeikracht zijn een geweldige kans voor de ondernemer. De mate van toepassing van deze principes verklaart de mate waarin mensen in de organisatie ‘vanzelf’ groeien.

Het begrip groeikracht en de diagnostiek die daarop is gebaseerd biedt veel betere kansen voor het meten en versterken van groei in bedrijven dan de meetinstrumenten die ontwikkeld zijn in de context van het vroegere winstparadigma waar de huidige economieën in vastlopen. Het biedt perspectief om kwaliteitszorg voor de organisatie niet langer in te bedden in methoden die gebaseerd zijn op een falend economisch systeem.

Het van oorsprong Griekse woord ‘oicos’, waar economie vandaan komt betekent ‘huishouden’. Dit is hetzelfde woord als het gezamenlijk optrekken van de plaatselijke gemeenschap, het huishouden van de kerk, de ‘oicos’, de economie of het huishouden van God. In het verleden heeft de kerk als ‘oicos’ van God een geweldige impact gehad op de ontwikkeling in het dagelijks leven. In de ontwikkeling van de economie en alle wetenschappen

22

stond de kerk eeuwenlang centraal. We kunnen dat nog fysiek zien aan de wijze waarop dorpen en steden gebouwd zijn: rondom de kerk en het kerkplein waar de jaarfeesten werden gehouden. Het is alleen in de recente geschiedenis dat verband is losgemaakt. Mogelijk zien we daar dan ook de gevolgen van in de huidige mondiale crisis.

Een crisis kan ons laten zien dat het huidige paradigma van waaruit we denken en handelen niet meer voldoet.

Mogelijk kan de economische crisis en de naderende grondstoffencrisis ons laten zien dat we ons huis, onze ‘oicos’ anders moeten bouwen dan de afgelopen jaren.

Zijn het de ondernemers die voorop zullen lopen in het besef dat Europa dient haar geschiedenis serieus te nemen en te herkennen waar haar wortels liggen?

Gezamenlijk leren

Voor de leiding van Visscher-Caravelle zijn deze inzichten vanuit voetbalteams en kerkelijke gemeentes stimulerend en herkenbaar maar dat is niet het hele verhaal.

Onder andere werd er een uitgebreide studie gemaakt van literatuur en modellen voor leiderschap, organisatieontwikkeling en economische groei. Daaruit ontwikkelden zich nieuwe inzichten rondom gezonde organisaties met natuurlijke groeikracht en zo ontstond de overtuiging en het verlangen dat dit het eigen bedrijf overstijgt: we zouden... breder moeten denken en handelen. Er werd gedroomd van een ‘academy’ een gezamenlijk leerproces: Het reflecteren op die groeikrachten op elk niveau in organisaties helpt om op diepgaande wijze te leren en te veranderen als gehele organisatie: het raakt de waarden van het bedrijf. Organisaties kunnen groeikrachtig worden als waarden, overtuigingen en gedrag worden gestroomlijnd met duurzame principes. Het

Zo ontstond het idee ontstaan om een platform aan te bieden om te komen tot een breder en dieper gezamenlijk leerproces; om fit te worden voor de nieuwe, circulaire economie. Waarbij we niet alleen zorg dragen voor de winstgevendheid van vandaag, maar ook voor de toekomst van onze kinderen. Hoe zouden we dat in korte tijd zo effectief mogelijk kunnen doen?

ganiQ

Binnen de context van Visscher-Caravelle werd een eerste stap gemaakt om vorm te geven aan een gezamenlijk leerproces in de ‘leerschool van duurzaamheid’, de ‘academy of sustainability’: ganiQ! In de komende periode wordt de onderliggende visie van ganiQ verder uitgewerkt. Op die manier kunnen er snel concrete stappen worden ontwikkeld. Visscher-Caravelle wil ganiQ juist niet voor zichzelf houden, maar het ontwikkelen als een brede beweging van organisaties die streven naar duurzame groei.

De geschiedenis van Genemuiden heeft een duurzaam karakter via de biezen en kokosmatten naar de huidige automat. Daarnaast heeft het stadje een internationaal

karakter, maar is het ook van afhankelijk van de natuurlijke omgeving. Een goede plaats om met elkaar meer te leren over een internationale duurzame economie.

Graag nodigen we u uit met ons mee te doen in een gezamenlijk leerproces!

Zie: www.ncd-international.org & www.ncd-nederland.org Natuurlijke Gemeente Ontwikkeling. Christiaan Schwarz 1996. Gideon Hoornaar.

3 Kleur Jouw Wereld met Natuurlijke Gemeente Ontwikkeling, Christiaan Schwarz, 2005. Stichting NCD-nederland.org, Ermelo 1 2

BEDRIJVIG

lerend vermogen van de organisatie helpt ons om te anticiperen op marktontwikkelingen en vragen die deze tijd in onze maatschappij spelen, zoals het inrichten van een circulaire economie.Wanneer niet alleen de eigen organisatie maar ook de hele keten van organisaties, die betrokken zijn bij het produceren van producten, hun eigen werk en organisatie zou kunnen spiegelen aan groeikracht: dan kunnen we daadwerkelijk maatschappelijk duurzaam ondernemen!

Het toepassen van groeiprincipes die God geeft, leidt tot groei 23

Team

uitgelicht

TEKST EN FOTOGRAFIE: WESSEL VAN HOUDT

UITGELICHT

In deze rubriek komen lokale CBMC–teams aan het woord die vertellen hoe zij de missie en kernwaarden van CBMC gestalte geven.

Sinds vijf jaar komt het Ronde Tafel Team met

We hopen hiermee andere teams te inspireren en samen te werken aan een goede invulling van de CBMC missie: Zakenmensen helpen om Jezus Christus te Vinden, te Volgen en te Verkondigen.

keer praten ze in Arnhem over loslaten en

De kernwaarden van CBMC zijn evangelisatie en discipelschap door: • Gebed • Toepassen van Bijbelse principes • Leven uit een intieme omgang met Jezus Christus • Het aannemen van een dienende houding • Het ontwikkelen van leiderschap en teambuilding

Vrouwelijke Directeuren bij elkaar. Elke keer gaan ze bij een ander teamlid op bezoek. Dit

vertrouwen op God. “Vrouwen kunnen samen heel krachtig zijn,” zegt Gerrie Boeve, de teamvoorzitter.

Elke keer als er een vrouw binnenkomt is de ontvangst heel hartelijk.

De groep van elf vrouwen is erg hecht met elkaar. “We vinden het allemaal heel erg jammer als we ons moeten afmelden,” zegt Gerrie. “Dan krijg ik weer een mailtje in de trend van: ‘Ik heb ’s middags nog een afspraak, maar ik kom wel. Misschien ben ik later, maar ik zeg niet af’.

Het samenkomen voegt echt iets toe aan ons ondernemerschap. Het team is opgericht omdat meerdere vrouwen behoefte hadden aan een intervisiegroep voor directeuren en leidinggevenden. De kennis en kracht van God, die werkzaam is in ons (zaken)leven wordt met elkaar gedeeld. Dat is een grote toegevoegde waarde.”

Personeel en bedrijf

De zorg voor personeel stopt niet na de werkdag. Zo blijkt ook tijdens de bespreking. Vooral als er afscheid moet worden genomen van personeel. “Als christen moet je naar een oplossing zoeken. Maar die oplossing is er niet altijd. Je bidt ervoor, omdat God weet wat je moet doen. Maar om het daarna los te laten lukt niet altijd. Ik lig er daarna soms nog wakker over,” deelt een van de teamleden. De andere vrouwen herkennen het, hoewel ze er wel verschillend in staan en mee omgaan. Als christen hoef je ook niet te soft te zijn. “Je hebt ook de verantwoording voor de rest van het bedrijf,” zegt Gerrie.

Platform

Uit het hele land komen de vrouwelijke ondernemers zes keer per jaar bij elkaar. “Doordat we elke keer ergens anders zitten zie je de verschillende locaties waar iedereen werkt,” aldus Gerrie. “Dat we overal

24

E

D

CT IRE

VLNR BOVEN: MARTINA VAN DER VEEN, GERRIE TER HOEK, MARIE-LOUISE HORST-DONATZ, JOLANDA OMVLEE, HEINA ZEEMAN-TEEUWISSEN ONDER: TRUDY VAN PIJKEREN, GERRIE BOEVE-REURINK, HILDE DRAGT, NATASJA VAN DER LAAN

“Je merkt en zoekt bij elkaar een stukje herkenning” vandaan komen heeft als voordeel dat je kunt sparren, ook over personeel, zonder dat iemand weet over wie het gaat. Iedereen moet zich honderd procent veilig voelen. Daardoor kunnen we confronterende vragen stellen en krijg je een gesprek en ontstaat er vrucht. Zo’n platform kom je in je zakelijke omgeving verder niet tegen.”

Elkaar versterken

“Als vrouwen voel je elkaar beter aan,” zegt Heina. “Dat is denk ik een groot verschil met mannen. Ik dacht eerst ook dat je net zo goed met mannelijke als met vrouwelijke directeuren over je geloof en zakendoen kon praten. Maar als vrouwelijke ondernemer heb je een hele andere beleving. Ik heb in een mannengroep gezeten en mis dat soms wel. Maar ik heb ervaren dat je met vrouwen meer de diepte ingaat. Naast het zakelijke delen we ook het persoonlijke. Je merkt en zoekt bij elkaar een stukje herkenning, waardoor je daarin elkaar weer versterkt.”

Klein worden

Als onderdeel van de bespreking moest dit keer een symbool worden meegenomen. Jolanda legt haar smartphone op tafel met een foto van een vliegtuig boven de wolken. “Door te vliegen zie ik de dingen weer in perspectief. Het is voor mij als een retraite.

Bij het stijgen wordt alles steeds kleiner. Ook mijn eigen issues. Ik kom dan voor mijn gevoel dichter bij de hemel. En dan zie je hutjes, huizen of zwembaden met mensen. En dan denk ik er aan dat God al die mensen kent. Het zet mij weer op mijn plek.”

Samen groeien

Het heeft even geduurd voordat de huidige groep bij elkaar was. “Het is lastig om vrouwelijke ondernemers te vinden. Zij zijn vaak ook manager van het gezin waardoor ze minder tijd hebben. Maar wij zijn ook kritisch wie er bij komt. Een ronde tafel team is onveilig als er steeds een ander bij komt. Het gaat steeds dieper doordat we samen delen en groeien.

Maar je kent elkaar niet gelijk. Inmiddels is dat het geval en dat zie je aan het feit dat iedereen wat toevoegt. Er is een enorm commitment naar elkaar. Er is geen verplichting, maar iedereen doet mee,” zegt Gerrie.

25

(V)

UITGELICHT

RTT

N URE

MENSEN

Al op jonge leeftijd stond ze haar mannetje. En dat in een milieu waarin vrouwen met weinig respect werden behandeld. Maar het geloof kwam pas later om de hoek zetten “In mijn vormingsjaren heb ik andere normen en waarden meegekregen, dan welke gangbaar zijn binnen mijn familie, � zegt Thea Kok (36).

26

Thea Kok

Zoektocht naar

TEKST EN FOTOGRAFIE: WESSEL VAN HOUDT

“Het geloof is in mijn jeugd nauwelijks aanwezig geweest.

Mijn ouders zijn jong gescheiden. Mijn vader ging niet meer naar de kerk. Mijn moeder probeerde er wel wat aan te doen met ons. Met haar gingen we naar de kerk.

Maar toen zij hertrouwde en naar Urk verhuisde heb ik drie jaar bij een vriendinnetje en haar ouders gewoond.

Ik was veertien en kwam te wonen in een niet christelijk gezin.Toen stopte het geloof en er iets aan doen gewoon.

Ik heb wel altijd het idee gehad dat dat wel weer zou komen.”

Trots

“Mijn vader komt uit een reformatorisch nest waarin vrouwen met weinig respect behandeld werden. Ik werd daar boos en verdrietig van. Dacht dat dat zo niet de bedoeling kon zijn. Ik heb nooit geaccepteerd dat er voor vrouwen geen rol was. Ik kom uit een ondernemersfamilie en heb altijd plezier beleefd aan het ‘bouwen’ van mooie dingen. Een nieuwe opdracht, verkoop, ontwikkeling van een medewerker of team. Ik heb het altijd heerlijk gevonden. Kende dus geen standaardwerkdagen. Bij bijbaantjes werd ik al snel leidinggevende. Hoewel mijn vader niet uitblonk in zijn ouderlijke rol, heb ik veel van hem geleerd. Hij was en is nog steeds trots op mij en dat laat hij nog steeds weten.”

Stabiel

“Op jonge leeftijd leerde ik John kennen en op mijn negentiende ging ik met hem samenwonen. Naast alle

onrust in mijn leven was John een stabiele factor. Hij was er altijd voor mij. Ik ging aan het werk als maatschappelijk werker op de Veluwe. Een buitengewoon boeiend vak, maar ik wist vrij snel dat ik dat niet mijn hele leven zou gaan doen. Na twee jaar deed ik er al dingen naast, zoals de OR. In 2006 ben ik bij Careyn begonnen. Dat is een zorginstelling in Utrecht, Zuid-Holland en een deel van Noord-Brabant. Ik ben daar inmiddels manager van de afdeling Maatschappelijk Werk, Sociaal Raadslieden Werk en heb vanaf 1 januari dit jaar het centrum voor Jeugd en Gezin erbij gekregen. Ik ben een zelfstandige in loondienst.”

Spanning

“In mijn relatie met John wilde ik het anders doen dan mijn ouders.Toch wist ik op een gegeven moment dat de breuk zou komen. Ik heb het lang uitgesteld omdat ik wist dat het zwaar zou zijn. Ik hield veel van John. Maar we bleven om de verkeerde redenen bij elkaar. Hij kreeg vlekken in zijn nek als het over het geloof ging. Ik kon geen persoonlijke relatie opbouwen met God, omdat John daar niet mee om kon gaan. Hij werd er opstandig van en het gaf altijd spanning in de relatie.”

Zomerboek

“Met mijn collega’s op de Veluwe heb ik altijd wel gesprekken gehad over het geloof en over Jezus. Maar ze hebben het nooit opgedrongen of mij gepusht. Ik heb daar dan ook twee goede vrienden aan over gehouden.

27

MENSEN

Gods plan

“Ik heb nooit geaccepteerd dat er voor vrouwen geen rol was” Eén van hen gaf mij vlak voor mijn zomervakantie een bijbel. Hij zei: ‘Je hebt twee weken vakantie, ik weet nog wel een goed boek’. Die bijbel heeft daarna nog een jaar in de kast gestaan. Toen dacht ik dat ik maar eens moest beginnen met lezen. Ik vroeg aan hem waar ik moest beginnen. Eerst dacht hij aan Spreuken, omdat ik pragmatisch ben. Maar omdat hij iets zocht waarin ik mij zou herkennen werd het Ruth.”

MENSEN

“Ik heb mij er nooit bij neer kunnen leggen dat mannen en vrouwen van ongelijke waarde waren. Ik werd er erg blij van toen ik ging lezen in Ruth. Dat een vrouw zo’n belangrijke rol speelt bij het redden van een volk. Het was voor mij een bevestiging dat God ook voor vrouwen een rol heeft weggelegd. En niet zomaar een ondergeschikte rol. Dat was een enorme bevestiging en het werkte verzachtend.”

Breuk

was blij dat het gelukt was en krabbelde weer op. En dus ging ik weer verder met mijn To-do-lijstje om mijn leven weer op orde te krijgen.”

Fundament

“Een maand later kreeg ik hetzelfde en begon ik toch wel wat te wiebelen. Maar pas bij de derde keer ging figuurlijk het licht uit. ‘Dit is het dan’, dacht ik. Het leek of alles mij was ontvallen. Ik heb toen ervaren dat je uiteindelijk op jezelf bent aangewezen. Ik heb toen voor het eerst echt gebeden. Ik kwam erachter dat God het enige fundament is waar je altijd op terug kunt vallen. Dat als ik val, ik op hem val. Dat was een buitengewoon troostvolle gedachte. Hoewel deze fase enorm zwaar was, heeft het me geleerd niet meer op eigen kracht te leven. Voor het eerst in mijn leven, had ik God echt nodig en heeft Hij de krassen op mijn ziel geheeld. Ik voelde mij een ander mens.”

“In 2007 kwam er een einde aan mijn relatie met John.

Het deed me verdriet om afscheid te nemen en hem pijn te doen. John is een doodgoeie kerel. Daarnaast gooide ik een redelijk rustig en stabiel bestaan overboord. Ik heb nog nooit zoveel verdriet gehad. Het was vele malen heftiger dan ik had verwacht. Ik had planmatig een lijstje gemaakt voor mezelf wat er kwam kijken bij de breuk.

Daarbij had ik wel ingecalculeerd dat het zwaar zou worden. Eén punt van die lijst was om iets te doen met mijn verlangen naar God. Om het geloof een plek te geven in mijn leven. Maar je moet ook veel praktische zaken regelen op zo’n moment. Dat wilde ik eerst allemaal geregeld hebben. Daarnaast heb ik ook geen saaie baan. Al die tijd ben ik gewoon aan het werk gebleven, terwijl het van binnen voelde het als doodgaan.”

Uganda

To-do-lijstje

Amuria

“Terwijl ik bezig was mijn leven weer op orde te krijgen, werd er keihard op de rem getrapt. Ik kreeg buikvliesontsteking en belande in het ziekenhuis. En dan lig je ineens op je rug, letterlijk naar boven te kijken. Ik had veel pijn, dacht: ‘wat is dit?’ Ondertussen stond ik op het punt om een huis te kopen. Met de infuuspaal aan de hand heb ik via de telefoon de koop rond gekregen. Ik

28

“Via via kwam ik bij een huiskring terecht die net was opgericht. Daar kwam ik een echtpaar tegen dat de stichting Amuria had opgericht. Met die stichting helpen ze mensen in Amuria, een gebied in het noordoosten van Uganda. Wij deelden de passie voor Uganda. Een aantal jaar eerder was ik bevriend geraakt met een Ugandees.

Wij herkenden veel in elkaars leven. In een hele andere setting hadden wij beiden moeilijkheden overwonnen om een leven op te bouwen. We zagen bij elkaar de moed, doorzettingsvermogen en wilskracht. In 2010 was mijn eerste kennismaking met Uganda. Ik heb het land bekeken en zijn familie bezocht. Vanaf de eerste dag heb ik mij daar thuis gevoeld. Ik zette mijn voet daar neer en dacht: ‘Hier moet ik zijn’.”

“Amuria is een arm gebied met weinig primaire voorzieningen. Echt honger is er niet, maar er zijn geen voorzieningen en onderwijs. De LRA, het leger van de heer van Joseph Kony, heeft er enorm huis gehouden. Jongens werden geronseld, meisjes verkracht. Het is daar nu redelijk rustig, ook op politiek gebied. Maar er moet veel gebeuren.”

“Een jaar later ging ik met Dick en Roeleke van stichting Amuria (www.amuria.nl) weer naar Uganda. Op taxibusjes zag ik overal Jeremia 29:11 staan. De tekst zelf stond er niet bij. Ik schreef het op mijn vliegticket om het later op te zoeken. ’s Avonds las ik: “Mijn plan met jullie staat vast – spreekt de HEER. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk: ik zal je een hoopvolle toekomst geven.” Dit was een emotioneel moment. Alsof God tegen mij zei: ‘dit is jouw plek’. Een goddelijke bevestiging van mijn gevoel van thuiskomen in een voor mij vreemd land. Terug in Nederland ging ik op zoek naar vrijwilligerswerk. Ik had het gevoel dat God daar voor mij nog iets in petto had. Voor mij is God nergens zo dichtbij als in Uganda. Maar het traject waar ik mee bezig was werd gestaakt.”

Mijn plek

“Door de teleurstelling rond Uganda ben ik gaan kijken naar iets anders dan de huiskring. Want daar kwam ik Dick en Roeleke steeds weer tegen. Ik had altijd al het idee om een Alpha-cursus te gaan doen en kwam toen een advertentie voor BusinessAlpha tegen. Ik wilde Uganda afsluiten.”

“BusinessAlpha, in het najaar van 2011, is voor mij heel belangrijk geweest. Ik kwam gelijkgestemden tegen.

Ondernemers en managers die de zorg voor personeel ook kennen. Een groot deel van mijn leven kan ik met hen delen. Daar waren andere mensen en gespreksonderwerpen dan op de huiskring. Ook heb ik tijdens BusinessAlpha ervaren wat God heeft bedoelt met kerk

29

MENSEN

Nergens zo dichtbij

Uw brug bij bedrijfsoverdracht en ondernemersadvies!

www.promissie.nl

Passie voor ondernemers op cruciale momenten!

• Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop en waardebepaling • Bedrijfsadvies ondernemers en aandeelhouders • Specialist in advies voor familiebedrijven

Passie voor ondernemers op cruciale momenten!

• Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop, waardebepaling • Bedrijfsadvies voor ondernemers/aandeelhouder • Specialist in advies voor familiebedrijven

www.promissie.nl

www.promissie.n

Passie voor ondernemers op cruciale momenten!

Passie voor ondernemers WWW.JAGERASSURANTIEN.NL op cruciale momenten

• Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop en waardebepaling • Ondernemersadvies, raad en daad • Specialist in familiebedrijven www.promissie.nl

* VERZEKERINGEN * HYPOTHEKEN * LENINGEN * SPAREN *

• Bedrijfsoverdracht en opvolging

Ook al uw bancaire zaken zijn via en onswaardebepaling kantoor te regelen • Aankoop, verkoop

• Raad en daad voor ondernemers • Specialist in familiebedrijven

www.promissie.n

Toerisme en ontwikkelingshulp

en gemeente zijn. Ik ben daarom ook lid geworden van een kerk in Harderwijk. Hier woon ik, hier is mijn plek.

Maar om dat te ontdekken had ik BusinessAlpha nodig.

Een merendeel van die groep uit 2011 heeft de cursus in 2012 nog een keer gedaan.”

Derde keer

“Inmiddels zijn we aangeschoven bij een bestaand CBMC team. In het najaar start er weer een BusinessAlpha.

Samen met degenen die daarvan overblijven gaan we een nieuw team starten. Het is waardevol om met gelijkgestemden te delen en te leren van elkaar. Maar ook wat het met je doet als mens. Het zijn heftige tijden. Ook in de zorg met alle bezuinigingen. Het is voor mij heel waardevol geweest. Maar in de groep bij BusinessAlpha zaten veel mensen die ook een link met Afrika of Uganda hadden. Zo kwam Uganda voor de derde keer weer op mijn pad. Het verlangen is groot om daar te zijn of iets te doen.”

De weg ligt open

“BusinessAlpha heeft me zover gebracht dat ik nu lid mag zijn van een mooie gemeente en dat ik weer ben gericht op Uganda. Het is nu nog niet uitgekristalliseerd hoe, wat en waar. Dat is nu onderwerp van gebed. Ik ben erg benieuwd wat God voor mij in petto heeft. Hij leidt nu mijn leven. De weg ligt open. In november vertrek ik weer met een groep naar Uganda. We gaan daar werken aan een nieuw project met de bouw van een school . Ook ben ik samen met een goede vriend aan het kijken of wij een programma kunnen aanbieden voor de lokale bevolking op het gebied van traumaverwerking. De bevolking heeft afschuwelijke dingen meegemaakt. Er gaan bijna twintig mensen mee. Dit is geweldig om te doen en mee te maken. Verder ben ik ook in gesprek met mensen om te kijken of ik daar langer moet zijn. Ik kijk of dat Gods plan is voor mij. Daarnaast hoorde ik van John, mijn ex-geliefde, dat hij aan het einde van dit jaar de Alphacursus gaat doen. Hij heeft God nog niet ontmoet, dus ik heb geen idee wat dat brengt. Maar hij werkt wel in het leven van John. Dat is zo mooi!”

“Ik kwam erachter dat God het enige fundament is waar je altijd op terug kunt vallen” 31

MENSEN

“Inmiddels ben ik een aantal maal met stichting Amuria naar Uganda geweest. Op een duurzame manier probeert Dick de mensen daar te helpen. Hij heeft net als ik zijn hart verloren aan dat land. Dick organiseert reizen van twee weken waarin je als toerist het land leert kennen. Je doet de mooiste dingen die elke toerist doet, zoals een boottochtje over de Nijl en een safari. Maar een deel van de reis spendeer je aan de stichting door een kerk en hospitaal te bezoeken en klusjes te doen. Je leert daardoor het land extra goed kennen doordat je ook bij de locals komt. Je mag op een vliegreis twee koffers meenemen. Eén daarvan moet je vrijhouden voor hulpgoederen, zoals medicijnen. Op die manier krijgt de stichting hulpmiddelen gratis in Uganda. Zodra er voldoende aanmeldingen zijn gaat hij weer die kant op. Op die reizen van de stichting gebeuren altijd mooie dingen. Gods zegen is ongekend. Vorig jaar ging er een bouwkundig ingenieur mee die nu aan het kijken is of hij een brug kan bouwen.”

Uitzicht Genade UITZICHT

Niet geld, maar mensen zouden het belangrijkste kapitaal moeten zijn van een onderneming. Dan heb je ook een ander soort leider nodig, iemand die meer heeft van een missionaris of een priester. Hij moet het menselijke gezicht van de organisatie zijn, talent ontwikkelen en de processen sturen (Charles Handy, De Olifant en de Vlo, waarom hebben bedrijven eigenzinnige mensen nodig...?)

32

TEKST: GERT HUTTEN, FOTOGRAFIE: KIRSTEN ROORDINK-HAGG

Urgente Tijden

We leven economisch gezien in enorm zware tijden. Er moet drastisch worden bezuinigd. We staan in onze samenleving voor gigantische uitdagingen. De zorg wordt ontmanteld en zal nooit meer hetzelfde zijn. De bouwwereld krijgt monsterachtige klappen. In sommige delen van het land zijn 80 % van de bouwondernemingen failliet gegaan. Met alle gevolgen van dien. Er komen steeds meer zzp’ers op de markt. In de accountancy zoeken ze naar nieuwe verdienmodellen. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Deze tijd vraagt om heel veel creativiteit en ondernemers die nieuwe stappen durven zetten.

Het oude economische model voldoet niet meer. De maximale groei is bereikt en we kunnen niet anders doen dan minderen. Zolang er geen nieuw systeem is, kunnen we niet anders dan blijven denken vanuit het oude systeem. Dus blijft de overheid hameren op groei.

Veel mensen zien niet hoe vreemd dit is. De overconsumptie heeft geleid tot de schuldencrisis. Tegelijkertijd wordt er opgeroepen tot meer consumptie. We hebben groei nodig, om de economie weer te laten draaien. Ik heb het gevoel dat ik bij een dokter zit die symptomen bestrijdt zonder te zoeken naar de werkelijke oorzaak.

Deze dokter bestrijdt de ziekte met de ziekte. We bestrijden de crisis met dezelfde ideeën die de crisis hebben veroorzaakt. Albert Einstein vertelde al jaren

geleden dat dit niet werkt. ‘A crisis can be a real blessing to any person, to any nation. For all crises bring progress.

But let’s not pretend that things will change if we keep doing the same things’.

Ik moet blijven geloven in het groeikapitalisme. Het is de religie van deze tijd. Maar welke offers brengen wij aan de god van de groei? We hebben onze stabiliteit verkocht en kochten daarvoor in de plaats groei. We hebben vrijheid ingeleverd en zijn slaaf van de schulden. De crisis is de crisis van het als maar verlangen naar groei. Het is een groeicrisis en een schuldencrisis.

Laat ik het heel helder zeggen. De tijden van groei zijn definitief voorbij. Bekende trendwatchers zeggen dit al jaren maar de boodschap lijkt maar zeer langzaam te landen. Juist ook bij christenen. ‘De komende jaren zijn beslissend. Of we gaan nieuwe wegen inslaan, of de wereld gaat ten gronde aan het oude economische systeem (Lidewij Edelkoort van Trend union). Als u verlangt naar het warme bad van het verleden, krijgt u de koude douche van de toekomst (Trendrede2013). Er zijn zoveel indicatoren die aanwijzen dat groeien niet meer kan. Er is zoveel verspilling. Er is zoveel schaarste. De aarde is bijna uitgeput qua grondstoffen. Christenen kunnen dat soms ook nog verantwoorden met vrome praatjes. Tja, deze schepping gaat voorbij. Laten we God een handje helpen. Ze

33

UITZICHT

leiderschap

vergeten dat de nieuwe aarde gebouwd wordt met bouwstenen van de oude aarde.

Als we niet anders gaan ondernemen en leven, komt er naast een economische ook een voedsel- en een klimaatcrisis.

UITZICHT I N T E RV I E W

Het hameren op groei zorgt er voor dat 20 % van de mensen 80 % van alle middelen blijft gebruiken. Het zorgt voor een gigantische armoedeproblematiek in deze wereld. Als we als individu doorlopend naar meer verlangen, eindigen we collectief met minder.

Ik geloof in groei, maar dan in andere groei. Het gaat erom dat we eindelijk loskomen van de begeerte en echt mens worden. Dat we knokken voor een betere wereld waarin duurzaamheid en gelijke verdeling belangrijk is.

Heeft de Bijbel ook antwoorden voor de huidige crisis? God is al jaren geleden begonnen met zijn masterplan, een nieuw koninkrijk van genade. Jezus veranderde niet de spelers of de regels van het spel. Hij begon met een nieuw spel, het koninkrijk.

Ik geloof in een nieuw soort leiderschap. Ik noem dat Graceleadership. In het vervolg zal ik dit proberen uit te werken.

Genade moet gaan heersen

Paulus zegt in Romeinen 5: 21 dat door de vrijspraak de genade moet gaan heersen. Het is Gods passie dat zijn genade gaat heersen. Daarbij zijn twee vragen belangrijk: Wat is genade? Wat beheerst jouw leven? Genade is meer

34

dan God neemt ons door het offer van Jezus Christus gratis en voor niets weer aan.

Genade is alles wat God geeft. Genade is dat we ophouden om van beneden naar boven te leven.We kunnen de ladders naar de hemel verkopen. Het gaat er niet om wat jij doet.

Het gaat eerst om genade en vervolgens om de vraag wat doe jij met die genade. Ontdek wat God geeft en doe daar iets mee. We mogen gaan leven van boven naar beneden. In Handelingen 17:25 staat dat we God niet hoeven te dienen alsof Hij iets van ons nodig heeft. Hij is het zelf die aan iedereen leven en adem en alles geeft. Jij kunt God niets geven, alleen je dankbaarheid. Hij geeft alles.

In de genadeloze wereld gaat het om ‘je krijgt wat je verdient,’ voor wat hoort wat, kruiwagens en manipulatie. Je bent wat je hebt en je bent wat je doet. Daar ben je nooit goed genoeg. Het is een wereld van concurrentie, begeerte en veroordelen en aanklagen. Je moet de beste worden. Het is een wereld van pakken wat je pakken kunt.

In de genade wereld gaat het niet om wat jij verdient. Je bent kostbaar en geliefd. Je bent aanvaard en vergeven. Je bent waardevol en het gaat er om welke waarde jij kunt toevoegen aan deze wereld. In de genadewereld gaat het er vooral om dat we gaan zien wat ons is gegeven. Hier geloven we niet zo in maakbaarheid maar meer in ontstaanbaarheid. Hier geldt de economie van het koninkrijk, geef en je zult veel ontvangen.

God bouwt in deze wereld aan een koninkrijk van genade.

Ik ben er vast van overtuigd dat genade werkt. Wat God wil werkt. Ook in het bedrijfsleven. Mensen hoeven niet eerst te geloven in God, als wij maar laten zien dat Gods waarheid en Gods genade werkt. Je hoeft niet eerst te geloven om goed te leven. Je kunt ook door het goede leven te ontdekken, gaan geloven.

Wet of genade

Er zijn twee manieren van leven. De bijbel verwoordt het zo: Jullie leven niet meer onder de wet maar onder de genade. Het gaat hier om de vraag wat je uitgangspunt is.

Is je uitgangspunt altijd de genade of de wet?

Ik zie in het bedrijfsleven ontzettend veel wetticisme. Ik moet voldoen aan allerlei verwachtingen en targets halen.

We hangen ons op aan economische wetten of visieplannen. Christenen doen lekker mee met dit systeem. Het is mijn passie dat we meer gaan geloven in de kracht van Gods genade, ook juist op ons werk.

De 7 principes van genade…

Genade is passie en vertrouwen Het is onvoorstelbaar hoe Jezus de strijd aangaat met het kwaad in de wereld en hoe hij mensen verder helpt om beter te worden. Hij zegt: ik kom bij je eten. Hij ziet mensen. Dat is de diepste behoefte van iedereen, gezien en gehoord worden. God zegt ‘ik aanvaard je’; je schuld is vergeven en alleen vanuit aanvaarding en ruimte kunnen mensen zich verder ontwikkelen. Wat hebben we behoefte aan passie, dat je houdt van je mensen, van je bedrijf, van je product, van de wereld waarin je leeft.

35

UITZICHT I N T E RV I E W

Twee werelden

Er zijn twee werelden. Een wereld zonder genade en een wereld met genade. Die werelden strijden met elkaar.

Je hoeft niet eerst te geloven om goed te leven. Je kunt ook door het goede leven te ontdekken, gaan geloven.

Wat heeft het voor zin om iets van iemand te vragen wat niet bij hem of haar past?

UITZICHT

Zoals God houdt van zijn mensen. God stort onze emotionele bankrekening vol met niet te stoppen -en niet te stuiten liefde. Dat alleen werkt vertrouwen.

Genade is vergeven Wat moet ik met vergeven in het bedrijfsleven? Op meerdere manieren is vergeving belangrijk. Vergeven is schuld opruimen. Als we iets hebben geleerd in de afgelopen tijd is het wel dat schulden in de crisis brengen. We hebben een prachtig voorbeeld gezien van genade. De overheid neemt de schulden van banken over en stelt zich garant.

Het lijkt Jezus wel. Je kunt een wereld niet bouwen door steeds maar te lenen. We moeten af van schuld. We moeten weer terug naar het Jozefprincipe. In vette jaren de overschotten bewaren om verder te kunnen in magere jaren.

Het is ook belangrijk dat mensen schuld herkennen.

Mensen die ons in de problemen hebben gebracht moeten eerlijk worden. Ik heb het niet goed gedaan. Juist doordat niemand verantwoordelijkheid neemt, ontstaat er een vertrouwenscrisis. We hebben allemaal meegedaan met een schandalige verrijking. De schulden van banken zijn onze schulden. De consument vraagt en wij leveren.

Vergeven is belangrijk omdat door een gebrek aan vergeving de wereld kapot gaat. Als mensen het belangrijkste kapitaal zijn in het bedrijf zijn goede relaties waar problemen opgeruimd worden een must.

Genade is geven God is de gevende God. Hij geeft alles wat nodig is. Hij geeft meer als we laten zien dat we goed omgaan met alles wat we al hebben gekregen.

Je kunt een bedrijf niet bouwen met dat wat er niet is. Je zult dus allereerst moeten gaan zien wat gegeven is.Welke mensen, grondstoffen, producten, gebouwen en middelen heb je ontvangen. Kijken, waarnemen en luisteren zijn dan een kerncompetenties van goede leiders. Bouwen vanuit gegevenheid is terug naar een reĂŤle economie. Je kunt je bedrijf niet bouwen met geld van de toekomst.

Een goede leider is een talentmanager. Ieder mens is gemaakt als een specialist en ontdekt het specialisme.

Bouw je visie daarop. Wat heeft het voor zin om iets van iemand te vragen wat niet bij hem of haar past?

Een topleider brengt de juiste mensen bij elkaar en is in staat om door unieke combinaties van dat wat er is iets nieuws te laten ontstaan. De gegeven werkelijkheid is een eindeloze bron van creativiteit. Een genadeleider gelooft meer in ontstaanbaarheid dan in maakbaarheid.

De taal van geven leert ons dat we mogen nadenken over wat we te bieden hebben. Wat is de waarde die wij toevoegen aan deze wereld. Wat is mijn specifiek waarde?

Genade is overvloed In de komende eeuwen zullen jullie de onvoorstelbare rijkdom van Gods genade gaan zien. Paulus zegt het een paar keer in de brief aan Efeze. God is een onvoorstelbare royale God. God is de God van groei. Maar overvloed en groei betekent bij hem dat we overvloedig mens zijn. Hij geeft zodat wij leren geven. Er is nog nooit iemand van meer geld meer mens geworden.

Genade is winnen God gaat ook voor winst. Maar winst is bij God nog nooit de hoeveelheid geld geweest die onder de streep overblijft.Winst is de waarde die je toevoegt aan deze wereld.

We zullen echt anders moeten leren denken over winst.

Winst is bijvoorbeeld ook dat je als ondernemer dertig gezinnen voorziet in levensonderhoud. Er zijn nu al creatieve bedrijven die in hun offerte en rekening laten zien welke waarde ze met hun product- en productieproces toevoegen aan de wereld en die ook laten zien wat ze hebben onttrokken aan deze wereld.

Genade is ontdekken Gaan leven van genade en gaan leidinggeven vanuit genade is een proces. Als je maar gelooft dat Gods genade werkt.

Het heeft te maken met dankbaarheid en vieren wat je allemaal wel niet krijgt iedere dag. Meer en meer zul je wetticisme in je leven ontmaskeren.

Juist dat proces is ook in het bedrijf zeer belangrijk. De eerste grote uitdaging van deze tijd is dat we verspilling in het proces tegen gaan. Er worden onvoorstelbaar veel talenten en grondstoffen verspeeld. Om over geld nog maar te zwijgen. Omdat klanten zoveel eisend zijn wordt er per dag miljoenen aan voedsel weggegooid. Is het nodig dat we kunnen kiezen uit zestig soorten chips? Is het nodig dat er twintig soorten brie in de schappen liggen? We moeten nog meer werk gaan maken van hergebruik, recycling en cradle to cradle produceren. Door overmatige regelgeving en moeten voldoen aan protocollen worden we in processen vaak afgeleid van waar het werkelijk om gaat. Laten we vooruit gaan naar een puurder, en simpeler leven met minder keus en dus minder keuzestress, maar meer geluk.

Gert Hutten is voorganger van De Koepelkerk in Arnhem, waar leiding wordt gegeven vanuit genade. www.zoverandertgodjou.com Ook wil Gert het bedrijfsleven inspireren en ontwikkelde onlangs de ‘genade quickscan’ , de scan helpt processen in bedrijven te analyseren en helpt verspilling van talent en middelen tegen te gaan.

37

UITZICHT

Genade is genoeg Mijn genade is genoeg. Er is genoeg op deze aarde maar niet genoeg voor onze begeerte. Allemaal hebben we heel veel last van begeerte. Het is de grote oorzaak achter het steeds maar meer en meer willen. Genoeg betekent heel concreet dat je een plafond in je leven bouwt.

Dit heb ik nodig om te leven. De rest is voor anderen.

Genoeg betekent dat wij moeten leren om tevreden te zijn met minder. Ons minder is nog vet over the top. Er moet bijvoorbeeld veel radicaler iets gebeuren aan de topsalarissen. We moeten leren om onrechtmatige verworvenheden op te geven.

Jezus Stel je eens voor. Een zondagse dienst waarin de dominee of voorganger

je

plotseling

vraagt om, zonder in je VI ENRTDE IREVPI IENWG

Bijbel te kijken, samen te vatten wat de zin en betekenis van Jezus’ komst naar de aarde was. Grote kans dat de antwoorden vooral liggen in de sfeer van: “Jezus kwam om voor mijn zonde te betalen, om toegang tot de Vader weer mogelijk te maken, voor mijn eeuwig leven”, enzovoorts.

38

en teambuilding

Jezus over teambuilding

Wij zijn gewend om het heil op ‘mijzelf’ te betrekken (gelukkig!) en het te concentreren op die paar dagen rond Pasen (helemaal waar!).

Maar de evangeliën besteden veel meer aandacht aan de drie jaar daarvoor; de tijd die Jezus eenzijdig investeerde in een bonte kern van twaalf leerlingen en wat mensen eromheen. Fascinerend eigenlijk… In die slechts drie jaar(!) die Jezus had, stampte hij geen goedlopend instituut/organisatie uit de grond, netwerkte hij niet met de machtigen en invloedrijken, volgende hij geen carrièrepad dat logisch zou zijn voor iemand met zijn talenten. Wat deed hij wel? Hij focuste op een ‘team’ van mensen dat volgens de huidige ‘professionele’ competentieprofielen daarvoor nooit in aanmerking gekomen zou zijn. Hij ‘verdeed’ zijn tijd met de dagelijkse beslommeringen, overwinningen, overwinninkjes, missers en missertjes, met het dagelijks gedoe van zijn ‘team’. Dat team was ook alles wat hij zichtbaar achterliet toen hij ten hemel voer. Deed hij dat alleen om bij wijze van spreken in die drie jaar iets te doen te hebben, om de tijd te doden? Of zit er een diepere betekenis achter? Christenen zijn gered met een reden: om als de leerlingen samen te leven volgens de principes en waarden van Gods koninkrijk, die als vooruitgeschoven troepen door hun ‘teamwork’ al iets laten zien van hoe dat wereldvreemde koninkrijk eruitziet; die door hun ‘teamwork’ de mensen die nog buiten staan,

nieuwsgierig maken. Natuurlijk in kerk en gemeente, maar waarom ook niet in bedrijven en organisaties? Want heel het leven hoort aan de Heer.

‘Teambuilding’ is kernwaarde van CBMC De kernwaarden van CBMC zijn:

Jezus navolgen en bekend maken door: • Gebed • Toepassen van Bijbelse principes • Leven uit een intieme omgang met Christus • Aannemen van een dienende houding • Ontwikkelen van leiderschap en teambuilding Dit alles in eenheid met Christus en elkaar.

Zo op het eerste gezicht is teambuilding in CBMC kernwaarden een vreemde eend in de bijt. Teambuilding is toch niets anders dan bepaalde activiteiten doen? En al naargelang je eigen associatie denk je nu waarschijnlijk aan de vrijdagmiddagborrel of gek doen in de Ardennen.

Maar dat CBMC de kernwaarden afsluit met teambuilding is eigenlijk geniaal. Want het ontwikkelen en bouwen van je team is namelijk bouwen aan de plaats waar je collega’s en medewerkers, christenen en niet-christenen, kunnen genieten (of niet) van de vruchten van al die andere kernwaarden die daarvoor worden genoemd. Je team is de

39

I EEPNI N VVREOR UDW NG W

TEKST:ADDIE VAN DALEN, FOTOGRAFIE: REIN KETELAARS

Teambuilding met veiligheid incidenteel

• formeel

plaats waar het er uiteindelijk uitkomt (of niet). Al had je het meest intensieve gebedsleven, maar je team merkt er niks van, wat baat het? Al ben je een meester in het toepassen van Bijbelse principes, maar je team ziet er niks van, wat heb je eraan? Al heb je de meest dienende houding in je leiderschap, maar je team plukt er de vruchten niet van, wat ben je dan meer dan een dreunende gong of een schelle cimbaal (1 Korintiërs 13)? Al ben je geestelijk nog zo’n hoogvlieger, uiteindelijk moet het landen in je team, dat is ‘waar het rubber het asfalt raakt’ zouden de Amerikanen zeggen.

• •

erlijkheid over doel en strategie, mogelijkheden E én worst-case scenario’s Periodiek de lat leggen: wat wordt verwacht van individu, wat van team als geheel? SMART maken Angst voor conflicten aanpakken, constructief ruzie leren maken, terugkerende patronen adresseren

VERDIEPING

In deze tijd van ‘crisis’ worstelen wel veel organisaties en bedrijven, wellicht ook de jouwe, met de balans tussen financiële doelstellingen en marktpositie enerzijds en investeren in je team anderzijds. Veel leiders en ondernemers, dus ook veel CBMC’ers, worstelen oprecht met het dilemma van het belang van de zaak versus het belang van de mensen en staan hierbij voor moeilijke keuzes. Op veel plaatsen is het ‘alle hens aan dek’ en dwars door de storm varen. En dan is het natuurlijk onzin om aan teambuilding te doen, als dat betekent leuke uitjes, gezellig samenzijn of blijven luisteren naar een orkestje op het dek à la De Titanic. Maar hoe geef je teambuilding wel vorm in tijden van storm? Daarover nu meer. Maar eerst ter motivatie nog een bemoedigend bijbels principe uit de drie jaar die Jezus op aarde investeerde in de mensen vlak om hem heen.

Jezus en team

‘Crisis’, balans, belang van de zaak, belang van je mensen: Jezus begrijpt je. Veel van wat hij zijn leerlingen leerde, ging over bezorgdheid in het leven van alledag. Hij weet aan den lijve hoe het voelt om met zijn team onzeker te zijn over of er morgen wel ‘brood op de plank’ is. Hij weet aan den lijve hoe het is om in een storm te varen die sterker is dan zijn team aankan. Tegelijkertijd is Jezus een soort nuchter-praktisch ten opzichte van onze bezorgdheden. Maak je geen zorgen over de dingen die je macht en invloed te boven gaan (kijk naar de vogels, kijk naar de lelies, Matteüs 6:25 en verder), focus je op het koninkrijk, bid om dagelijks brood (en laat het daarbij?) en je Vader weet wat je verder nodig hebt.

Klaar. Je energie en aandacht mogen vooral uitgaan naar die dingen waar je wel invloed op hebt: je eigen houding tot God

Op veel plaatsen is het ‘alle hens aan dek’ en dwars door de storm varen.

40

informeel

Teambuilding: een leuke activiteit of een belangrijke waarde?

• • •

o nu en dan terugtrekken uit je team voor zelfonZ derzoek; je team heeft óók recht op je afwezigheid Domme acties, vertrouwen geschaad, verminderde toewijding: niet omheen draaien, benoemen Succesjes direct vieren en niet wachten op officiële gelegenheid

en vertrouwen voortdurend

• • •

erantwoordelijkheden leggen en weer teruglegV gen (ze hebben namelijk de neiging om ongemerkt te verschuiven) Regelmatig 10 minuten alleen luisteren met

oprechte aandacht naar je teamleden, zonder eigen agenda Uitdagen op talenten, ondersteunen op zwakke

punten (en niet andersom…)

en je eigen houding tot je naaste, en deze twee onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zet al je liefde, kracht, hart en verstand voor hen in, laat je niet overwoekeren door bezorgdheid, laat de rest aan God. Jezus leefde dit zelf voor: in Godsvertrouwen investeerde hij zijn schaarse tijd vooral in de mensen om hem heen, die aan hem gegeven waren. Het is te eenvoudig om een op een de link te leggen naar een tegenwoordig bedrijf in crisis, maar de bemoedigende les die je er zeker uit trekken mag, is deze: je mag je bezorgdheid over zaken die je uiteindelijk niet zelf in de hand hebt in vertrouwen bij God leggen en dat speelt je vrij om je (h)echt te verbinden met de mensen om je heen.

Vraag: Kun jij als ondernemer je bezorgdheid bij God laten voor de zaken waar je geen invloed op hebt?

• •

Je team steeds je intenties en het ‘waarom’ van je acties communiceren; dit nooit als ‘toch wel bekend’ veronderstellen Oppikken wat je team voor zijn werk nodig heeft, zowel morele ondersteuning als heel praktische dagelijkse details De investeringen die je team doet en de resultaten die ze boeken benoemen en zichtbaar maken

Teambuilding als verbinding

Het v-woord is gevallen: verbinding. Het is een modewoord geworden; veel mensen verlangen er blijkbaar naar en hebben het blijkbaar nodig, niet in de laatste plaats in de organisaties waar ze werken. Er zijn namelijk veel ontbindende krachten aan het werk. Een gouden kans, juist voor christenen, om daar verbindende kracht tegenover te stellen en glimpen van het koninkrijk te laten zien! Teambuilding als verbinding gaat veel verder dan incidentele teambuildingactiviteiten die je zo lang mogelijk uitstelt tot de storm (zie hiervoor) weer wat geluwd is. Of totdat je mensen zich weer aan dek roeren of -extremeraan het muiten slaan. Teambuilding als verbinding doe je zowel voortdurend -dagelijks als incidenteel- georganiseerd, zowel op een formele als informele manier. Het is een houding, een kernwaarde van waaruit je voortdurend aan je team werkt vanuit het geloof dat dat de mensen zijn die aan jou gegeven zijn om mee te werken, om invloed op te hebben en -niet onbelangrijkom ook zelf weer door gevormd te worden.

Vraag: Geloof jij dat de mensen in je team daar niet toevallig zijn, maar voor deze periode door God aan jou gegeven zijn?

Teambuilding: voortdurend bouwen aan veiligheid en vertrouwen

Als wij van Vivento luisteren naar wat teams leeg trekt of blokkeert dan gaat het zelden over een gebrek aan technische kennis of vaardigheden. Het gaat wel over een gebrek aan vertrouwen, onmacht in de onderlinge relaties, een gevoel van onveiligheid. En deze zogenaamde zachte elementen hebben een keihard effect op de harde resultaten die daardoor uitblijven.

Ook teams die gewoon lekker draaien beseffen dat verdere groei investeringen vergt. Nog meer elkaars kracht benutten, nog robuuster feedback geven voor de goede zaak, nog meer elkaar motiveren om de klant / afnemer het beste te bieden.

Kortom: nog meer werken aan verbinding.

In het schema hierboven tref je enkele acties aan waarmee je aan teambuilding kunt doen die focust op de veiligheid en het niveau van vertrouwen in je team.

Voor alles zullen je mensen willen proeven of jij het zelf toepast:

41

VERDIEPING

•

Eigenlijk zou u meer van ons moeten weten.

EEN SLIMME KEUZE.

Roordink

Barneveld Coevorden Veenendaal Zwolle

201304012-165x61 cbmc2.indd 1

Kennismaken?

Bunt helpt mens en organisatie groeien op het gebied van onder meer leiderschap, management, verkoop en communicatie.

Roordink

Een greep uit ons aanbod: • Organisatieadvies • Personal coaching • Training Praktisch management • Training Communicatie- en verkoopvaardigheden • Training Timemanagement Neem snel contact op voor een persoonlijk kennismakingsgesprek.

Ontvang ons magazine Grow!

Gratis! Mail uw contactgegevens naar info@buntgroep.nl.

Bunt Groep | T 0318-830 226 info@buntgroep.nl | www.buntgroep.nl

www.roordink.nl 9-4-2013 22:53:21

‘practice what you preach’! Het gaat om een dagelijkse houding en discipline die moeilijk te organiseren valt als je hart vooral op je eigen belang is gericht. Ga je werkelijk voor het teambelang?

We hopen dat we je ideeën over teambuilding inmiddels meer geprikkeld hebben. Voordat we besluiten met het effect van Jezus’ teambuilding op Petrus, gaan we kort in op een wijdverbreid misverstand.

Is teambuilding aardig zijn en leuk doen?

Als jij een medewerker hebt die uiteindelijk -‘tsjaka!’- in een flitsende teambuildingdag over de gloeiende kooltjes durft te lopen, dan voel je je toch een spelbreker als je begint over zijn gebrek aan bereidheid om te delegeren, terwijl je het daar -terecht- wél over moet hebben.

Teambuilding moet gaan over de zaken die echt spelen, ook als dat een ongemakkelijke waarheid is. Desnoods gewoon op kantoor. Of toch in de Ardennen, als dat helpt.

Als genade én waarheid hun plek maar mogen hebben.

Vraag: Als jij nu iets aan teambuilding zou doen, waar moet het dan over gaan?

Petrus voor en Petrus na

Tot slot, ter inspiratie, het effect van Jezus’ ‘teambuilding’ op Petrus. Op een prachtige manier vertellen de evangeliën dat de relatie tussen Jezus en Petrus begint met een wonderbare visvangst (Lucas 5:1-11) en eindigt met een wonderbare visvangst (Johannes 21:1-14). Niets nieuws onder de zon, zou je haast zeggen. Maar het grote verschil tussen de eerste en de laatste is de heel andere reactie van Petrus. Hieruit blijkt de impact die Jezus’ training en gemeenschap in drie jaar op hem hebben gehad.

Petrus’ reactie op die eerste ervaring van veel te veel vis is: “Ga weg van mij Heer, want ik ben een zondig mens.”

Hij was ‘verbijsterd’ en is er ‘bang’ van geworden. Een man met een klein hart. Petrus reactie op de tweede ervaring is des te opvallender. Het is na Pasen, Petrus heeft Jezus in de steek gelaten en heftig ontkend iets met hem te maken te hebben. En nu staat Jezus daar weer aan de kant. Als er ooit reden was geweest om bang te zijn en met een klein hart weg te kruipen in het vooronder van de boot, dan was het nu wel. Maar Petrus, ondanks al zijn grote fouten, weet niet hoe snel hij uit de boot moet springen om naar Jezus toe te waden. Dat is het effect van drie jaar teambuilding door Jezus op Petrus. Wij wensen jou, als volgeling van dezelfde heer, dezelfde resultaten in jouw teambuilding toe.

Addie van Dalen werkt bij Vivento - coaching, leergangen, teambuilding - www.vivento.nl 43

VERDIEPING

Teambuilding moet gaan over de zaken die echt spelen, ook als dat een ongemakkelijke waarheid is. Desnoods gewoon op kantoor.

Of toch in de Ardennen, als dat helpt.

Bewust leven

TEKST: HANNA PEELS, FOTOGRAFIE: GERT-JAN STRUIK

Tijdens een zonnige vrijdagmiddag in de kantine komt het gesprek op het onderwerp ‘zinvol leven’. Al snel blijkt dat zingeving weliswaar een hot item is, maar niet in onze zorg aan cliënten – letterlijk het allerlaatste kopje in het ondersteuningsplan van de cliënt gaat over zingeving. En laat nou net dat kopje vaak ingevuld zijn met: ‘Niet van toepassing; cliënt gaat niet naar de kerk’…Tijdens de lunch wordt er fiks gediscussieerd: is het kopje zingeving nog wel van deze tijd? Dan wordt ineens de vraag gesteld: ‘Hoe weet jij eigenI M PAC T

lijk dat je zinvol leeft?’

Hoe weet jij eigenlijk dat je zinvol leeft? Deze vraag blijft naklinken. Als psycholoog krijg ik steeds vaker te maken met vragen rondom zingeving in het leven van de cliënt.

Meer en meer wordt duidelijk dat zingeving niet het sluitstuk in het leven van de cliënt is, maar juist een veelbepalend waardestelsel dat keuzes en gedrag van de cliënt beïnvloedt. Regelmatig ben ik in gesprek over wat cliënten belangrijk vinden in het leven, en hoe anders begeleiders daar soms over denken.

Ik merk dat, waar twee mensen verschillende ideeën hebben over zingeving, het zo maar kan gebeuren dat de een de ander niet meer ‘verstaat’. Het blijkt moeilijk om die verschillende ideeën expliciet te maken; spreken over zingeving komt dicht bij wat iemand in het diepst van zijn denken verankerd heeft en wordt daarmee heel persoonlijk. En toch: waar begeleider en cliënt samen praten over wat zij belangrijk vinden, ontstaat opening om samen verder te kunnen.

Impactcongres 2012

Vorig jaar mocht ik, samen met zes anderen, het Impactcongres organiseren. Samen hebben we nagedacht

44

over wat de jonge professional anno 2012 bezighoudt: het leven in een ‘bewijs-maatschappij’(1). Om te laten zien dat je geslaagd bent, wordt gevraagd om een snelle carrière, verre reizen, veel vrienden… waarbij sociale media het ultieme platform zijn om uit te dragen dat deze persoon, deze Ik, écht geslaagd is in het leven. Falen is geen optie, de wereld kijkt over onze schouders mee.

Ook de moderne christen voelt deze bewijstendens; we zijn druk, snel en ambitieus. Het vinden van balans tussen carrière, eigen leven en geloofsleven is een uitdaging. Het bewust zijn van de extra levensdimensie dat geloven met zich meebrengt. Of, zoals mijn collega het onder woorden bracht: “jullie christenen hebben het maar makkelijk; voor jullie is het in ieder geval duidelijk waarvoor je leeft.”

Nu valt er nog een hele discussie te voeren over de vraag of wij als christenen altijd duidelijk weten waarvoor we leven. Maar ja, leven uit genade geeft een duidelijke richting. Als christen hoef je jezelf niet te bewijzen aan de mensen om je heen, omdat God ons kent zoals wij zijn, met alle twijfels en tekortkomingen die wij rijk zijn.

I M PAC T Samen stilstaan

Hoe weet ik nu dat ik zinvol leef? Een moeilijke vraag.

Een eerlijk antwoord is dat ik het vaak niet weet. In de drukte van alledag is het moeilijk om tijd te vinden om bewust na te denken over de rol die geloof speelt in mijn leven. Bovendien is het geen gemakkelijke vraag. Soms lijkt het of ook bij mij het kopje zingeving achteraan komt. Pas in gesprekken met anderen wordt duidelijk dat ik, als christen, echt een andere zin geef aan mijn leven dan anderen om mij heen. Dat het niet gaat om dingen als de juiste boeken lezen, elke ochtend yoga of voldoende ‘mij-tijd’ nemen, maar dat echt zinvol leven een diepere laag aanspreekt: de vraag of ik in al die drukte voldoende ruimte heb om me te kunnen richten op God, om samen met Hem door het leven te gaan. Geen gemakkelijke vraag om aan jezelf te stellen. Het antwoord is soms anders dan ik zou willen. Zo gemakkelijk is zingeving niet, zelfs niet voor christenen!

Er is één ding waar ik me wél heel bewust van ben: alleen red ik het niet. Ik heb anderen nodig om mijn gedachten te scherpen en mijn keuzes te kunnen voorleggen.

Christelijke collega’s, vrienden, kerkgenoten, IMPACT Netwerk... Samen de tijd nemen om bewust stil te staan.

Tenslotte denk ik nog vaak terug aan de afsluiting van het IMPACT-congres op Rolduc, een prachtig oud kloostergebouw midden in de Limburgse heuvellandschappen. Na een drukgevuld weekend was het moment van afronden daar. De gangen gevuld met mensen die afscheid van elkaar nemen, de conferentietafels worden al opgeruimd en de eerste auto’s rijden van het terrein af. In de vijftiende-eeuwse kapelkerk, midden in het complex, is van de drukte niets te merken. In de banken zit een man of twintig, geknield en de handen gevouwen. In de stilte in gesprek met God. Om heel bewust met Hem verder te gaan, het drukke leven in.

(1) Haegens, K. (2011) De wereld als Jury, De Groene Amsterdammer

Hanna Peels is als gedragswetenschapper werkzaam voor Middin (een organisatie die ondersteuning biedt aan mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking, psychiatrie en ouderenzorg) en is betrokken bij IMPACT Netwerk.

Speuren en ontwikkelen TEKST: EVERT HEIN SCHUITEMAN

We kennen in Nederland de Wet bevordering speur en ontwikkelingswerk, kortweg WBSO.

COLUMN

Op zich zou het mooi zijn als deze wet zou gaan over het bevorderen van speuren in de Bijbel met als doel om, met alle wijsheden die je daar tegenkomt, je verder te ontwikkelen. Helaas, van zo’n wet zijn we meer dan ooit verwijderd in Nederland, lijkt het wel. Gelukkig zijn er organisaties zoals CBMC die op dit vlak ondernemers stimuleren om te ontwikkelen en te speuren.

De WBSO is een fiscale regeling die ondernemers stimuleert om bezig te zijn met het onderzoeken en ontwikkelen van nieuwe producten of productietechnieken.

Zeker in deze tijd voor veel ondernemers een must, want marges en verdienmodellen staan in veel branches meer dan ooit onder druk. Op zich is de regeling vrij eenvoudig. Een aanvraag voor WBSO voor een speuren/of ontwikkelingstraject moet vooraf ingediend worden bij Agentschap NL. Na toewijzing ontvang je een beschikking en daarmee krijg je recht op een korting op je maandelijks te betalen loonheffing. Je loonkosten die dus betrekking hebben op uren die besteed worden aan speur- en ontwikkelingswerk worden deels vergoed door de overheid.

Het gaat zelfs zo ver dat uren die een onderneming maakt om voor een klant een product te ontwikkelen (oftewel gewoon betaalde uren) in aanmerking komen voor WBSO. Er is de overheid er gewoon veel aan gelegen dat ondernemend Nederland bezig is met innovatie.

Naast deze tegemoetkoming in de loonkosten is er ook nog een regeling genaamd RDA (Research & Development Aftrek). Dit is een aftrek bij de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting voor andere kosten die 46

betrekking hebben op speuren en ontwikkeling. Te denken valt aan huur van apparatuur, aanschaf van materialen en gebruik van een laboratorium elders. In 2013 mag 54% van deze kosten in aftrek worden gebracht van je belastbare bedrag voor de inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting.

Tot slot is er ook nog de Innovatiebox.

Dit is een verlaging van het tarief voor de vennootschapsbelasting op de resultaten die zijn toe te rekenen aan het ontwikkelde product of productieproces. Deze resultaten worden belast tegen 5% in plaats van de reguliere 20% of 25%. Van de Innovatiebox kan gebruik worden gemaakt als de onderneming een Wbso-beschikking heeft en/of een octrooi. De aanvraag vindt plaats bij de belastingdienst.

Veel ondernemers zijn onbekend met de regelingen, denken dat het voor hen niet van toepassing is of zien op tegen de administratieve rompslomp. Dat is jammer, want het geld ligt in vele gevallen op straat en het is alleen nog een kwestie van bukken. Raadpleeg je fiscalist of accountant, die kan je vast verder helpen met de aanvraag. Ook kun je voor meer informatie kijken op de website www.agentschapnl.nl.

Mogelijk worden ondernemers ook geremd door wat er staat in Spreuken 13 vers 11 : “een vermogen, uit niets verkregen, slinkt weg”, maar dan doe je je eigen speur- en ontwikkelingswerk te kort.

Succes met speuren en ontwikkelen binnen je onderneming en het aanvragen van de bovengenoemde regelingen. Dat geeft je weer lucht om geestelijk verder te speuren en te ontwikkelen, want uiteindelijk worden we opgeroepen om geen aardse schatten te verzamelen die gaan roesten en worden gestolen, maar hemelse schatten van eeuwigheidswaarde (Mattheüs 6 vers 19).

Eventuele reacties graag via Twitter: @Schuit5 www.schuiteman.com

Friesland Drachten Wiebo de Vries • wiebo.rinske@telfort.nl

Lammert Wolters • wolters@taxiwolters.nl Franeker Henk Brander • h.brander@burggraaff-bolsward.nl Heerenveen/Sneek Henk Jonker • jonker41@ziggo.nl

Doekele van Wieren • doekelevanwieren@gmail.com Leeuwarden 1 André Vellema • andre@vellematransport.nl Leeuwarden 2 Nathanael Zijlstra • n.zijlstra@live.nl Leeuwarden 3 Ewout van Halteren • ewoutvanhalteren@zonnet.nl RTT Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl Drenthe Assen Gert Felten • gfelten@home.nl Overijssel Noord Regiovoorzitter Hil Herweijer • herweijer@zonnet.nl IJsselmuiden Michiel Mondria • info@mondria-advies.nl Wezep i.o.

Peter de Jong • dejong@krcaccountants.nl

Jan Smit • smit@krcaccountants.nl Kampen Gert Jan Brouwer • info@uwgesprekspartner.nl Hardenberg Rene Dircks • renedircks@gmail.com

Fred Smeding • f.smeding@home.nl Twente Almelo Haro van Pijkeren • hvpw@hotmail.com

Willy Pieter • info@pieteraandrijvingen.nl Rijssen Arjan Letink • letink@online.nl

Gerrie ter Hoek • famterhoek@gmail.com Gelderland Veluwe Regiovoorzitters Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Apeldoorn Cees de Jong • cdj@inkoop.com Elburg Eugene Romijnders • kantoor@romijndersadvies.nl Ermelo Anton van Buuren • a.van.buuren@wxs.nl Harderwijk Arthur Noordermeer • a.noordermeer@wuestman.nl Nijkerk RTT Michel Olij • michielolij@hotmail.com Nunspeet 1 Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Nunspeet 2 Hendri van Veen • hvanveenjr@optiekvanveen.nl Vaassen/Epe Lucas Tessemaker • lucas.tessemaker@hetnet.nl

Noord-Holland Schiphol/Amsterdam Robert Brinks • robert.brinks@gmail.com

Arjan Hulsbergen • hulsbergen@hpadvocaten.nl Hilversum Teun de Haan • dehaan@sbspriority.com Huizen Henk Rebel • hrebel@tibrebel.nl

Cor Heutink • cor.heutink@live.nl Zuid-Holland west Rijnsburg Henk Wiggers • wwp@hetnet.nl Den Haag Frank de Mol • cbmc.haaglanden@gmail.com Zuid-Holland midden Regiovoorzitter Boskoop Gouda Oudewater Waddinxveen 1 Waddinxveen 2 Waddinxveen 3

René Gorissen • rene@renegorissen.nl René Gorissen • rene@renegorissen.nl Niek de Jong • niek@niekenesther.nl Gunnar Matse • hardingetools@gmail.com Theo Kruisman • theokruisman@yahoo.com Thijs Veldhuijzen • solidplants@live.nl Arthur de Pater • waddinxveen@woningkeurgroep.nl

Regiovoorzitter Moerkapelle 1 Moerkapelle 2 Moerkapelle 3 Moerkapelle 4 Moerkapelle 5 Moerkapelle 6 Moerkapelle 7 Zevenhuizen Nieuwerkerk a/d IJssel

Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Piet van Ommeren • ommeren@xs4all.nl Jan Oudijk • familyoudijk@filternet.nl Aarnout Lindhout • aarnout.lindhout@hetnet.nl Jan Oosterom • jan@kwekerijlijntje.nl Bram Reijneveld • bramreijneveld@hotmail.com Bastiaan Hertog • info@hertogpolderbemalingen.nl Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Arno Koole • arno.koole@compaqnet.nl Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl

Zuid-Holland zuid Regiovoorzitter Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Hardinxveld-Giessendam Ab Knook • office@alpharo.nl

Rieanne Knook-de Keizer • office@alpharo.nl Gorinchem Harry van Haaften • h.vanhaaften@vhw.nl Leerdam Klaas Weeda • klaas@weeda.org Rotterdam Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Puttershoek ‘Geloof in de Zaak’ Harry Vervelde • harry.vervelde@solcon.nl Middelharnis Caroline van Kempen • caroline@secretariaatservicego.nl Westland Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl Dordrecht i.o.

Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl

Noord-Brabant en Limburg

Heusden en Altena Evert van de Kamp • edwi@hetnet.nl Gelderland Veluwe Zuid Tilburg Henk van der Linden • lind0937@planet.nl Regiovoorzitter Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Barneveld Roel Slaa • rtslaa@hetnet.nl Zeeland Kootwijkerbroek Wout Davelaar • wouterdavelaar@solcon.nl Goes Leendert Geelhoed • lgageelhoed@zeelandnet.nl Lunteren 1 Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Lunteren 2 i.o.

Rob Slikker • info@mindinterimmanagement.nl België

Wilrik Sinia • wfsinia@gmail.com Noorderkempen Jan van der Velden • jan.van.der.velden@telenet.be Voorthuizen ‘The camels’ Evert Hein Schuiteman • ehschuiteman@solcon.nl Wekerom Henk van den Berg • hvdberg@bergtoys.com Brancheteams RTT Food Aart Hak • aart@ifpholland.nu Gelderland Zuid en Oost RTT Transport Dick van der Staaij • artoli@wanadoo.nl Arnhem Jan Sterk • jansterk@filternet.nl RTT DGA Wouter Droppers • wdroppers@cbmc.nl Kesteren Johan Verwoert • johanv66@xs4all.nl

Pieter van der Kwaak • pvdk@lansigt.nl Winterswijk Erik Grevers • erik@grevers.biz

Ben Luesink • ben@paraklesa.nl Vrouwennetwerk

Aafke van Deelen • info@aafkevandeelen.nl Contact landelijk Arendina Borreman • a.g.borreman@hetnet.nl Vorden Ronald Kuyper • ronaldkuyper@gmail.com

Henriëtte van Dort • henriettevandort@gmail.com RTT directeuren Gerrie Boeve • g.boeve@noordersluis.nl Flevoland Almere Roland Roordink • roordinkr@hotmail.com Senior

Mathilene Goedhart-Spalburg • info@levtov.nl Midden-Nederland Dirk Romeyn • midi.romeyn@chello.nl Putten Wim Kombrink • wkombrink@solcon.nl Utrecht Friesland

Auke Timmermans • aukesake@upcmail.nl Amersfoort Gijsbert den Hertog • amersfoort@bizzprint.nl Voorthuizen Gijs Roordink • groordink@wanadoo.nl Baarn Cees Lugten • mclugten@xs4all.nl Terschuur Gert van Putten • gvanputten@zonneeifarm.nl Breukelen/Maarssen Philip Knops • philip@sjofar.nl Zwolle Wim Eikelboom • wimeikelboom@planet.nl De Bilt Piet Hopman • piet@adbumis.nl Houten/Nieuwegein Wim Balk • w.balk@personic.nl Young professionals Loenen a/d Vecht Max Veenstra • max@mr-transport.nl IMPACT Netwerk Frans van Santen • directeur@impactnetwerk.nl Driebergen/Doorn Dirk Jan van Os • ossenspan@filternet.nl

Henk van Driel • info@vdpaccountants.nl CBMC algemeen Veenendaal 1 Carel Doornenbal • carel@empas.nl Landelijk kantoor 0341-356147 • info@cbmc.nl Veenendaal 2 Sietze Ketelaar • sietze@dissel-development.nl Veenendaal 3 Gert de Fluiter • gert@famdefluiter.nl Veenendaal 4 Gerard van Barneveld • gvbarneveld@gmail.com Woudenberg Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl

47

C O N TA C T

Groningen Haren Gert Felten • gfelten@home.nl

Klaas Boer • klaas@boerpartners.nl

Bart Hof • bart@hof.nl

: l da .n en c ag .cbm w ww

Contactpunten

De genade van onze Heer Jezus zij met u allen.

Openbaring 22: 21