Businesscontact nr3 2013 by CBMC Nederland

i N T E RV I E W

oktober 2013 nummer 3

Cees van der Meij

Altijd op zoek

naar iets nieuws Hans van Dijk

Zelfbeheersing als kernwaarde

18 • STAP UIT

BusinessContact is het magazine van CBMC Nederland en verschijnt vier keer per jaar. CBMC is een missionaire beweging van en voor ondernemers en zakenmensen in Nederland. De missie van CBMC is: ondernemers en zakenmensen helpen Jezus Christus te vinden, te volgen en te verkondigen. Door het hele land zijn er rond de negentig plaatselijke CBMC-teams actief (zie pagina 47). Redactieadres Postbus 315, 3880 AH Putten 0341-356147 redactie@cbmc.nl www.cbmc.nl Hoofdredactie Kirsten Roordink-Hagg

03 • voorwoord - wie beïnvloedt jouw denken? 04 • interview - harry en alma vervelde 12 • vrouwennetwerk 14 • najaarsweekend 17 • column - wilma veen

i Ni n T EhRoVuI EdW

18 • bedrijvig - stap uit de boot 24 • team uitgelicht - cbmc wekerom 26 • cbmc & mensen - cees van der meij 32 • uitzicht - verslaving 38 • verdieping - geloof in crisistijd 44 • bestuurswoord 46 • column - wilfred veldstra 47 • contactpunten locale teams

Eindredactie Leonard van der Plas Redactie Gerard Bijkerk - journalist Wouter Droppers - redacteur Loes Grooters - corrector Wessel van Houdt - journalist Annelies Luken - corrector Aan dit nummer werkten mee Harry en Alma Vervelde, Henriëtte van Dort, Klaas Zijlstra, Famke van Dam, Henk van der Linden, Wilma Veen, Truuske Turk-van den Berg, Jan Willem Gunnink, Cees van der Meij, Hans van Dijk, Wilfred Veldstra. Ontwerp & vormgeving Kirsten Roordink-Hagg Fotografie Gerard Bijkerk, Maarten de Graaf, Kirsten Roordink-Hagg Realisatie, druk en distributie Grafisch centrum Stichting De Hoop Administratie-ondersteuning Anke Jurg-Regelink, ajurg@cbmc.nl Informatie over het lidmaatschap CBMC info@cbmc.nl, 0341-356147

38 • GELOOF

Advertentieverkoop De Smit support, Erlinde de Smit-Boersma, 06-10822109, desmitsupport@kpnmail.nl Oplage 1500 exemplaren Abonnement Een abonnement op BusinessContact kost €24,50 per jaar. Hiermee steunt u tevens de missie van de vereniging. Leden kunnen een abonnement cadeau doen voor €15,Adres wijzigen? U kunt dit zelf aanpassen door op www.cbmc.nl in te loggen met uw relatienummer (zie adresdrager)

@CBMCnl 2

www.facebook.com/cbmcnederland

Door wie of wat laat jij je beïnvloeden en je denken bepalen? Pas sprak ik iemand die het zwaar heeft in zijn leven. Soms heeft hij wat werk, maar vaker niet, een dochter met een pijnlijke chronische ziekte en weinig inkomen. Hij leeft van wat anderen hem toeschuiven aan werk of hulp. Ik vroeg hem hoe hij dit volhield.

Hij antwoordde: “Oh, ik doe nog vrijwilligerswerk en het maakt mij zo blij als ik andere mensen kan helpen. Daarnaast ben ik zo dankbaar voor wat ik nog wel heb: mijn vrouw en dochter, ze zijn geweldig . ’s Ochtends vroeg ga ik vaak de natuur in, de stilte, en heb ik gesprekken met de Grote Baas over mijn leven. En dan luister ik naar wat hij wil zeggen. Het geloof geeft mij zo veel houvast. Je zult maar niets hebben of niet geloven… waar moet je dan heen, wie heb je dan?” Een ander die ik sprak en die net tot geloof gekomen is, zei: “Vroeger sliep ik niet, als ik mijn persoonlijke targets niet kon realiseren. Nu ik geloof en failliet dreig te gaan, slaap ik elke nacht.” Een andere ondernemer die terugblikt op zijn periode dat het heel kritiek was met zijn bedrijf: “Als ik aan de toekomst dacht, was het gitzwart voor mij. Ik durfde en kon hier niet aan denken. Ik heb me voorgenomen om niet langer dan één dag vooruit te kijken en elke dag wordt er op een bijzondere wijze voorzien.” Mensen zonder kracht, midden in de crisis; toch hebben ze één ding gemeen, ze ontvangen iets van iemand die groter is dan hun problemen. Ze hebben Jezus Christus. Ons denken wordt gevormd door ons geloof. Satan wil ons denken bezitten en stelt aan ons geloofsvragen, zoals 1: • Waarop berust toch dat vertrouwen van jou? • Je meent toch niet dat mooie beloften opwegen tegen de kracht van de werkelijkheid en de crisis? • Op wie stel je zo veel vertrouwen dat je dit durft? Op de bank, een geknakte rietstengel die je hand doorboort als je erop wilt leunen? • Oh, je vertrouwt op God, maar is hij niet degene die deze crisis niet kon voorkomen? • Als je God blijft vertrouwen kom je in de armoede. • Waag je kans met mij en mijn handelswijze en het geeft je rijkdom en overvloed en dat is meer dan God je wil geven. Zomaar wat gedachten en vragen die in tijden van crisis grip op jou kunnen krijgen. Satan belooft veranderende omstandigheden en belooft hierin geluk, maar is een leugenaar. Jezus belooft zijn aanwezigheid. Een christen vindt zijn vreugde, voldoening en geluk in onze Heer Jezus, daardoor kleuren de omstandigheden anders en krijgen ze een andere prioriteit. Dit wil niet zeggen dat we de omstandigheden niet mogen beïnvloeden, maar wel dat we vanuit andere motieven werken. Niet voor geluk, maar uit liefde en om te dienen. 1

n.a.v. 2 Koningen 18:19-32

v ioNoT rE w R VoI o EW rd

Tekst: wouter droppers

Eerlijk duurt het

langst

Volharden voor fairtrade van groente i N T E RVI RV I E W

Harry en Alma Vervelde 4

... Tekst en fotografie: gerard bijkerk

antwoord leven’ en kiezen Max Havelaar koffie, fairtrade bananen en citrusvruchten. Op kleine schaal komen daar nu fijne boontjes en peulen uit Afrika bij. Een nieuwe markt die nog helemaal in de kinderschoenen staat. Met alle gevolgen van dien.Als zelfstandig ondernemer daarin opereren vraagt overtuiging, veel internationale ervaring en een heleboel doorzettingsvermogen. Een echte uitdaging voor Harry en Alma Vervelde, die met hun bedrijf FairFields al een aantal jaren werken aan een doorbraak op de markt. Een gesprek met hen over de impact op hun leven.

i N T E RVI RV I E W

Fairtradeproducten zijn ‘trendy’. We willen ‘ver-

Ervaring

Alma:“FairFields dankt zijn koploperspositie aan de competenties en ervaring die Harry tot 2001 gedurende vijftien jaar kon ontwikkelen bij een groot importbedrijf.” Daarna zette hij een samenwerking op met een teeltbedrijf, organiseerde hij de verkoop en de internationale inkoop. Harry: “Daar internationaliseerde ik de handel van sperziebonen. Men zocht in Nederland namelijk naar de uitbreiding van het teeltseizoen dat slechts drie maanden duurt. Door internationaal te gaan kun je dat verlengen. Eerst werd de teelt uitgebreid naar Frankrijk en Spanje. Later zelfs naar Noord-Afrika. Dat verlengde het aanbod van bonen van enkele maanden naar tenslotte het hele jaar door. Het succesvolle concept werd steeds verder in Afrika toegepast.”

Ontslag

RVI iNTER VIEW

“Er kwam in 2006 echter een kink in de kabel. Binnen de samenwerking ontstond verschil van visie en de toepassing toen we naast uitbreiding van het teeltgebied ook een uitbreiding zochten in producten. Dat beloofde een enorme uitbreiding te worden, met daarin ook intern een geweldige groei. Maar mede door het gebrek aan een strakke communicatie hierover en enkele privézaken die gingen meespelen in het management kwam er op een nare manier een einde aan de samenwerking en stond ik tenslotte op straat. Een enorm nare ervaring met een grote impact. Na alles wat er aan voorafgegaan was, sta je opeens op een kruispunt met heel veel vraagtekens.”

Voor jezelf beginnen?

Harry: “Na een paar maanden was het mij duidelijk dat ik verder wilde in de groente- en fruitbranche. Ik vind het een heel mooi vak met een eerlijk product. Bovendien wil je ‘de vruchten plukken’ van de ervaring die je hebt opgebouwd. Maar bij de beëindiging van de samenwerking was ook bedongen dat ik twee jaar lang bestaande relaties niet mocht benaderen. Hoe moest ik hiermee

“Ik stond opeens op een kruispunt, met heel veel vraagtekens”

verder als ik niet in loondienst wilde? Hoewel ik een buffer had opgebouwd, moest ik natuurlijk wel een gezin onderhouden. De tijd leek echter nog niet rijp zelf een zaak op te zetten.”

Positieve ervaring en toerusting

Harry: “Ik houd me graag met positieve dingen bezig en ging daar ook in die tussentijd naar op zoek. In onze toen nog kleine kerkelijke gemeente was ik voorzitter van de kerkenraad geworden waar ik veel energie in kwijt kon en droeg het bij aan mijn persoonlijke ontwikkeling. Mede voor die taak vond ik het nodig om een theologieopleiding te gaan volgen. Een waardevolle toerusting voor mijn functie. Daarnaast ging ik aan de Erasmus Universiteit een Masterstudie Foodmanagement doen. Per module kon ik me inschrijven voor ‘Brand management’ en ‘Innovatie management’. Op die manier kon ik me ook goed verdiepen in het concept Fairtrade. Wat me daarin aanspreekt is dat je via handel meewerkt aan betere ontwikkelingskansen voor mensen in armere landen die hard werken voor hun bestaan. Maar om dat te bereiken, daar komt veel marktkennis en internationale ervaring bij kijken. Met mijn werkervaring zag ik gaandeweg kansen om hierin iets te betekenen, zowel voor anderen als voor mijn eigen carrière.”

Geestelijke instelling

Harry: “Als je voor jezelf begint moet dat niet vanuit een negatieve instelling of aanleiding gebeuren. Ik wilde op een positieve manier omgaan met machtwerking - die er veel is in de handel. Ik wil er anders instaan. Juist in die periode kwam er een keerpunt in mijn leven door bewust samen met Alma op de knieën te gaan voor God en mijn leven in zijn handen te leggen. Mijn ervaring is dat God dan ook aan het werk gaat. Allereerst niet met het veranderen van de omstandigheden, maar van jezelf. In dat opzicht zie ik nu achteraf nog veel scherper dat het goed voor mij was dat al die vanzelfsprekendheden wegvielen die ik tot dan toe had gekend: de zekerheid van een goede baan, je status daardoor, het salaris en de auto die je kunt rijden. Ik dacht dat ik daar allemaal al aardig afstand van had genomen. Toen merkte ik da het in werkelijkheid toch een grotere rol speelt dan ik vermoedde.”

Rol van Alma

Alma: “De grote verandering in Harry’s werk bracht ons er natuurlijk toe ons af te vragen wat we nu werkelijk nastreven. Ik ben een middenstandsdochter en heb de instelling dat ‘goed’ ook goed genoeg is. Wat wil je nog meer? Waarom meer? Daarin maak ik graag duidelijke keuzes. Voor mijn huwelijk met Harry zocht ik na mijn opleiding als Europees

â&#x20AC;&#x153;Ik wilde op een positieve manier omgaan met macht-

werking

i N T E RVI RV I E W

- die er veel is in de handel.â&#x20AC;?

“Bij mij leeft sterk dat

i N T E RVI E W

secretaresse een baan. Ik kon zowel bij de directie van Shell als ook bij het christelijk conferentiecentrum ‘De Burcht’ in Haamstede terecht. Ik koos bewust voor het laatste. De baan alsook het salaris was beneden het niveau waar ik voor was opgeleid. Maar ik wilde me echt inzetten voor Gods Koninkrijk en de ook consequenties voor mijn carrière voor lief nemen. Daar heb ik beslist geen spijt van gekregen. Integendeel. In die periode heb ik geestelijk heel veel geleerd en dat heeft mijn leven verrijkt.”

Betrokkenheid bij Harry’s werk

Alma: “In de begintijd van FairFields leefde ik heel direct met Harry’s werk mee. Je maakt dan elke hoopvolle ontwikkeling van dichtbij mee alsook elke teleurstellende ervaring. Dat doe ik nu niet meer. Dat is gewoon niet op te brengen. Je zit dan voortdurend in een achtbaan, waarbij Harry erg optimistisch is ingesteld en ik steeds allerlei vragen heb bij wat er gebeurt. Dat is vooral erg lastig als je er zelf niet actief in meedraait. Dus heb ik de beslissing genomen meer op afstand de ontwikkelingen te volgen. Daarom vind ik het nu ook fijner dat Harry niet meer vanuit huis werkt maar een kantoor buiten de deur heeft.”

Kwaliteitsprobleem

Harry: “Ons bedrijf FairFields is een handelsbedrijf dat de vraag naar bonen uit Afrika en het aanbod bij elkaar brengt. Een nichemarkt met de kwetsbaarheid van aan bederf onderhevige producten. Daarmee loop je direct op tegen alle moeilijkheden die daar bij horen. Dat is in dit geval vooral cultureel bepaald. Het grootste probleem dat afgelopen jaar is gebleken was om bij je partners in Kenia duidelijk te krijgen dat wij in Europa iedere dag 100% kwaliteit in onze supermarkten willen. Onze maatschappij legt de lat continu hoog. Wij willen niet voor het goede idee ‘fairtrade’ geen concessies doen aan de kwaliteit. Daar

wringt de schoen voor Kenia. Want dat vraagt van hen een goede lange termijn planning. Er zijn nu eenmaal tegenvallers in de oogst door weersinvloeden die je kunt opvangen door juiste planning en risicospreiding. Afrikanen zijn echter meer gericht op de korte termijn. Zij leveren wat er is en hebben geen plan B.”

Communicatieprobleem

Alma: “Daar komt nog een ander cultureel verschil bij: het communicatieprobleem. Nederlanders willen alles onder controle hebben. Dus willen we altijd duidelijkheid, zelfs als de boodschap een negatieve is. Dan weten we waar we aan toe zijn en kunnen een alternatief bedenken. Zij stellen een negatieve boodschap zo lang mogelijk uit en blijven maar hopen dat het alsnog goed komt. Zelfs tegen beter weten in. Totdat de waarheid onvermijdelijk blijkt. Maar dan valt er niets meer bij te sturen. Je zou hun aanpak optimistisch kunnen noemen maar ook opportunistisch. Men handelt veel meer naar gelang de situatie zich voordoet.”

Certificering en prijsafspraken

Harry: “Die Afrikaanse instelling ‘matcht’ dus moeilijk met onze werkwijze en verwachtingen. Wij willen lange termijn zekerheid en garanties bieden door hun producten hier met ‘fairtrade’ te labelen. Maar dat vraagt van de boeren en de exporteurs in het zuiden ook een visie voor de lange termijn. Alleen zo kun je de continuïteit en de kwaliteit van de leveringen waarborgen en de teeltmethoden en opbrengsten bij de boeren verbeteren.”

In de praktijk

Alma: “Dat begrijpt men in Afrika natuurlijk ook wel. En men wil het ook graag. Maar in de praktijk is de verleiding toch groot daar van af te stappen zodra er een tekort in de markt ontstaat. Zodra de vraag groter

wordt dan men kan aanbieden, is men toch geneigd de loyaliteit aan het label los te laten en tegen de hogere marktprijs van dat moment te verkopen. Voor die korte termijnwinst zet men de goede relaties en betrouwbaarheid daarvan op het spel door niet te leveren aan hun vaste klanten. Dat is schadelijk en gebeurt nog te vaak. Dan haken vaste klanten natuurlijk af en snijdt men zichzelf in de vingers.”

Eigenheid van fairtrade

Harry: “Een ander verschil in aanpak tussen de fairtrademarkt en de supermarkten hier is dat retailers hier graag werken met promoties in de vorm van grote reclameacties. Men wil tijdelijk één bepaald product heel scherp aanbieden zodat er even een enorme vraag ontstaat. Maar dat vraagt zeer tijdelijk ook een heel groot aanbod van soms vijfmaal het gewone volume. Dat past niet bij Fairtrade verse groenten. Men kan die capaciteit niet bieden. Een volume aanbieden van twee tot driemaal de gewone hoeveelheid is al lastig voor Fairtrade. Anderzijds zijn het vooral de supermarkten die geschikt zijn om fairtrade te verkopen omdat zij in plaats van de groenteboer veel meer publiciteit kunnen geven en het past in hun beleid.”

Randvoorwaarden

Alma: “De groenten waar FairFields in handelt kennen een veel kortere houdbaarheid dan bananen en citrusvruchten. Omdat ze sterker aan bederf onderhevig zijn, zit FairFields tussen deze twee verschillende werelden behoorlijk klem. De randvoorwaarden van zowel de kant van het aanbod als van de vraag blijken moeilijker op elkaar af te stemmen. Ondanks de goede wil van beide kanten.” Harry: “Die goede wil in Nederland is uitgedrukt in het convenant van 2012 waarin veel verschillende partijen de handen ineen geslagen hebben: de

internationale handel, de NGO’s (Non Governemental Organisations) als ICCO en Solidaridad samen met retailers als Albert Heijn, Jumbo, Lidl en de Superunie, om in 2020 volledig duurzame teelt en goede sociale omstandigheden voor verse groente en fruit uit ‘Het Zuiden’ te garanderen. Hierin is Fairtrade het hoogst haalbare.”

Realistische intenties

“De intenties van het convenant zijn niet te idealistisch”, vindt Harry. “Integendeel. De doelstellingen zijn heel goed haalbaar en zijn alleen maar stimulerend voor alle betrokkenen. De doelstellingen voor betere sociale omstandigheden en een betere prijs voor de boeren is bij ons bedrijf FairFields al bereikt. Als bedrijf zitten we aan de top van de social compliance. Kennis en ervaring heeft FairFields dus voldoende in huis.”

Eigen bedrijf

Harry: “In 2009 besloot ik voor mezelf te beginnen en richtte FairFields op. Als eerste moesten nieuwe teeltgroepen in Kenia voor het label ‘fairtrade’ opgezet worden. Kenia was hiervoor goed geschikt, gezien de regulier aanwezige infrastructuur. Het tot stand brengen van de fairtrade certificering duurde nog een jaar waarvoor ik input heb gegeven voor standaard die daarvoor nodig was. Deze kwam in september 2009 uit. Het opleiden van de boerengroepen deed ik in samenwerking met ICCO en met de nieuwe exporteur die voor het verpakken en verhandelen verantwoordelijk werd.”

Lange adem

Het is dus een zaak van lange adem geworden. Harry: “In 2009 en 2010 ging het om veel voorwerk zonder inkomsten. In 2011 kon pas met de import en leveringen aan retailers worden begonnen. Tweederde van de

i N T E RVI E W

God dit van mij vraagt.”

Beter drukwerk

‘‘Nothing escapes his eagle eye...’’

van ontwerp tot verzending

   WWW.SCHUITEMAN.COM WWW.DGATOOLBOX.NL

De Hoop Grafisch Centrum Perfecte kwaliteit, van ontwerp tot en met verzending Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leerwerkbedrijf voor GGZ cliënten van De Hoop Milieubewust drukwerk

Provincialeweg 86

3329 KP Dordrecht

Telefoon 078 - 6111 333

Fax 078 - 6111 334

grafischcentrum@dehoop.com

De Hoop

www.dehoopgrafischcentrum.nl

Schuiteman_adv_81x126mm_140212.indd 1

14-02-13 15:4

DND Projectinrichting is een landelijk werkende onderneming die zijn klanten bedient met advies en producten op het gebied van inrichting en stoffering.

Postbus 40088, 8004 DB Zwolle, Telefoon (038) 425 43 50, info@dndprojectstoffering.nl, www.dndprojectstoffering.nl DND1101 165x61 fc.indd 1

24-11-11 12:07

supermarkten had serieuze interesse. Twee goede jaren, 2011 en 2012 volgden. Nu in 2013 hebben we een uitermate moeilijk jaar, vanwege problemen in de continuïteit in aanbod en kwaliteit. Het grootste struikelblok daarin bleek de exporteur. Die was wel op de hoogte van de kwetsbaarheid in levering, maar hij onderving dit niet door meer boeren te werven. Hierdoor bleef het volume te laag voor onze grootste klanten.”

Harry: “Vorig jaar zomer werd duidelijk dat één van de boerenorganisaties die gecertificeerd zou gaan worden niet voldeed aan de standaard. De exporteur verkocht echter de producten wel alsof het in orde was.Allerlei maatregelen die we troffen leidden niet tot het nodige resultaat. Ik heb toen met mede-christenondernemers besproken op welke manier ik hiermee om moest gaan. Het beste was om open kaart te spelen naar de retailers over de mankementen in de fairtrade status. Met het risico dat Fairfields zijn beste klanten verloor en het voortbestaan van het bedrijf ernstig in gevaar kwam. Toch heb ik voor transparantie en openheid gekozen. Dat hoort vanuit je geloof ook zo te zijn. En inderdaad de gevolgen bleven niet uit: contracten werden opgezegd en de supermarktketen verving fairtrade weer door conventionele producten of stapte over naar een andere leverancier. Juist die eerlijkheid wordt gezegend. Het heeft geleid tot een echt vertrouwen bij de inkoper van een grote retailer. Hierdoor kan ik nu, een jaar later, terugkomen met een nieuw plan dat hij heeft aanvaard. Een prachtkans waar je alleen maar van kunt dromen. Het is een bevestiging dat ‘eerlijk het langst’ duurt.”

Hoe verder?

Harry: “Ik blijf me hiervoor inzetten zolang het mogelijk is. Bij mij leeft sterk dat God dit van mij vraagt. Ook is dit voor mij dé manier om als ondernemer mijn ervaring in te zetten voor de goede zaak al heeft het nog zoveel haken en ogen. Maar het najaar van 2013 zal de bevestiging moeten geven dat dit ook haalbaar is. Er is nu op ons gebed een prachtige opening gekomen om met ons grootste klant een herstart met fairtradegroente uit Kenia te maken. Nu er goede professionele partijen samen willen gaan werken heb ik goede hoop dat dit goed gaat komen. Dat is de mooiste kans die we kunnen krijgen na al dit voorwerk.”

i N T E RVI E W

Verlies van de grootste klant ?

Christenvrouwen, waar staan we voor?

De start van de lente luidde

het

CBMC

Vrouwennetwerk tijdens

bijeen-

komst in het 50|50 vrouwen i N T E RV I E W

Hotel

Belmont

Lunteren. Een hotel van het Leger des Heils met een uniek concept in Nederland. Op deze avond ontvingen wij daar 25 vrouwen met heerlijke petitfours en een goed tapasbuffet. Speciaal waren de alcoholvrije prosecco en wijnen, zeer aan te raden. Nieuwe en bekende gezichten waren aanwezig om elkaar te ontmoeten rondom het thema ‘Lente’.

Moderne slavernij

Anja Goudzwaard sprak over het thema ‘Lente: nieuw leven’. Anja verbond aan dit thema de diverse seizoenen in ons (geestelijk) leven en het ondernemerschap. Dat ze dat deed vanuit haar eigen ervaringen, gaf het geheel een persoonlijk karakter. Anneke Bolt vertelde over het nieuwe initiatief Freedom Climb waarbij zij en Anneke aandacht vragen voor moderne slavernij. Door het weergeven van de cijfers blijkt hoe schokkend dit probleem ook nu nog is: miljoenen mensen zijn op dit moment slaaf, ook in Nederland.

Het is goed om ook als zakenvrouw na te denken over hoe we daarmee omgaan met onze organisaties. Aan het eind van de avond namen we afscheid van Elly van Mameren. Een bijzonder moment, omdat zij maar liefst tien jaar heeft meegedraaid in de stuurgroep.

Waar staan we voor?

Als CBMC Vrouwennetwerk maken we verdere ontwikkelingen door waarbij het vizier meer gericht is op het maken van verschil vanuit de visie en de missie. De missie van het Vrouwennetwerk is het verbinden van zakenvrouwen en hen een platform te bieden waarbinnen zij hun christenondernemerschap kunnen verdiepen, van elkaar kunnen leren en inspireren vanuit Bijbelse principes en de uitdagingen die daarbij om de hoek komen kijken. Daarnaast wil het vrouwennetwerk zakenvrouwen helpen Jezus te vinden, te volgen en te verkondigen. Het netwerk en de meetings kenmerken zich door verbinding, inhoud en een specifiek thema. Inmiddels kijken we alweer vooruit naar onze volgende bijeenkomst in november. Het hoe en wat maken we binnenkort bekend!

10 november

Landelijke themazondag Christen-zijn op je werk voor alle kerken en gemeenten

Leef jij in twee werelden: die van ‘de kerk’ en ‘het werk’? Ervaar je een kloof tussen zondag en maandag? Krijg jij voldoende steun vanuit je kerk/gemeente?

Grijp deze kans aan om die kloof te helpen overbruggen! Vertel je voorganger, oudste of kerkenraad over deze themazondag en laat jouw kerk/gemeente meedoen aan de landelijke themazondag ‘Christen-zijn op je werk’ door hierover te preken. Preekvoorbeelden en opgave via de website - www.christenzijnopjewerk.nl

Een gezamenlijk initiatief van: Alpha-cursus Nederland, Bedrijfsgebed, Besturenraad, CBMC, christennetwerk|gmv, CNV, Evangelische Alliantie, ForumC, Geloof in je werk, Geloven op Maandag, GIDSnetwerk, IMPACT Netwerk, Kerygma, Lafjoetoe, Moderne Koningen, New Wine, RMU, SKIN en Willow Creek.

advertenties

w w w.k rc accou n ta n t s.n l

De betrokken adviseurs! ron dw eg 13 8091 x a w e z ep t [038] 444 62 44 em ail: in fo@k rc accou n ta n t s.n l

Voor wie christelijke ondernemers en zakenmensen, met hun gezinnen! Wanneer vrijdag 1 t/m zondag 3 november 2013 Locatie De Kroeze Danne,

‘Sta op en

CBMC Naja 1 tot 3 nove

w eeke n d

Ambt Delden Inschrijven www.cbmc.nl Thema Jesaja 60: 1 en 2: “Sta op en schitter: je licht is gekomen, over jou schijnt de luister van de HEER. Duisternis bedekt de aarde en donkerte de naties, maar over jou schijnt de HEER, zijn luister is boven jou zichtbaar” Verder Workshops, entertainment, muziek en meer

Wat een prachtig thema: het verwoordt een verlangen om helemaal tot je recht te mogen komen en eindelijk zichtbaar te mogen zijn in wie je bent. Wat een wonder, zijn luister boven mij zichtbaar! Voor mij betekent dit het vervullen van een verlangen, een levensreis naar mijn unieke bestemming in Jezus, door Hem en tot Zijn eer. In de ontmoeting met de ander en met elkaar worden we zichtbaar en groeien we in de verschillende fases. We willen elkaar helpen, stimuleren, bemoedigen om Christus alle ruimte te geven in ons. Hij wil in ons leven opstaan en ons in onze unieke bestemming brengen. Hij schijnt door ons heen en zo mogen we delen in zijn glans en Gods luister.

Meld je aan op cbmc.nl 14

arsweekend mber 2013

Gelukkig hebben we een heel weekend om daarover met elkaar te stoeien: alle tijd om naar onze Heer Jezus, onszelf en elkaar te kijken met de ogen van de Vader. We hopen, bidden en verwachten dat je onze Heer Jezus meer in jezelf gaat ervaren, zodat je kunt groeien in opstaan en durft te schitteren, omdat Gods luister en heerlijkheid ook in en over jou zichtbaar is. Wat mijn bijdrage betreft hebben we de vrijdagavond, de zaterdagochtend en de zaterdagmiddag.

Vrijdagavond zullen we aankomen, landen en thuiskomen. Met een uitdagende opmerking of vraag zullen we de nacht ingaan en zien wat God doet door de nacht heen. Zaterdagochtend gaan we uitgebreid in op het Dit vraagt om wijsheid en het kijken met andere ogen naar jezelf en Jezus. Geen veroordeling van jezelf en geen oordeel over anderen, maar milde warmte en stevige kracht, visie voor jou en mij. Nelson Mandela zegt: “Onze angst is niet dat we te klein zijn, maar onze grootste angst is dat we te groot zijn”. Je mag er helemaal zijn. God wil ons de moed geven om op te staan, niet om onze grootheid, maar om zijn grote luister zichtbaar te maken in ons. ‘Stromen van levend water zullen uit je binnenste vloeien’, zo sprak Jezus van de Heilige Geest. Het is het machtswoord van de Heer zelf. Ik geloof in dit Woord en ervaar het. We mogen ervan genieten, door strijd en lijden heen. Het is als een bloem die opengaat, een lied, een gedicht uit het hart dat eindelijk vrij mag komen.

thema en in de groepjes bespreken we enkele kernvragen met elkaar.

Zaterdagmiddag zijn er workshops; in mijn workshop hoop ik in te gaan op de contextueel psychologische aspecten van het thema, aspecten van innerlijke groei samen met en in onze Heer Jezus. Zondag spreekt Michelle van Dusseldorp. Daarna, bij het afscheid, gaan we op weg om te schitteren als zonen en dochters, omdat Gods luister boven ons zichtbaar is. De schepping ziet reikhalzend uit naar het openbaar worden van de zonen en dochters Gods. (Romeinen 8 : 19)

w eeke n d

schitter’

TEKST: henk van der linden

Iedere accountant laat u de cijfers zien, maar wie brengt uw toekomst in beeld? Veel MKB ondernemers hebben één ding gemeen; ze kijken allemaal vooruit. Naar de toekomst. En juist Lansigt accountants en belastingadviseurs brengt die helder voor u in beeld. De Lansigt adviseur geeft namelijk inzicht in de financiële en fiscale consequenties van uw beleid. Op basis van grondige interne en externe analyses. Vanuit zijn betrokkenheid, kennis en ervaring stippelt hij samen met u een langetermijnplan uit. Zo wordt uw droom werkelijkheid! Kijk daarom snel op www.lansigt.nl

Alphen Alphen aan den aan Rijnden • Rijn Gouda • Ridderkerk • Nieuw Vennep •• Nieuw-Vennep Gouda

change black into withe

Save your body, increase your eﬃciency. For more information visit www.movexx.nl

Steve Jobs versus jij Tekst: wilma veen

hart, niet uitsluitend vanuit je hoofd leven. We horen het regelmatig en menig ondernemer heeft al eens een

sessie

bijgewoond

waarin deze oude wijsheid nieuw leven wordt ingeblazen. Vanuit je hart de dromen van je leven realiseren. Ontdekken wat je oorspronkelijke waarden zijn. Visie vormen. Kernwaarden definiëren. Welke highlights wil je in ieder geval gerealiseerd hebben voordat de dagen van het leven komen, waarop niet alles meer makkelijk gaat? Welke one-liners zijn richtingaanwijzers van de route die je wilt volgen in het leven. Welk ‘Rome’ heb je voor ogen? Welke wegen ga je kiezen om er te komen? Inspirerend en zeker boeiend om over te filosoferen. Maar wellicht een grote noodzaak wil je ooit bij jouw ‘Rome’ uitkomen. Onlangs las ik de biografie van Steve Jobs. Ik geef toe. Wellicht wat aan de late kant, maar toch. Meer dan 700 pagina’s Steve was voor mij meer dan genoeg. Voor hem was het sleutelwoord ‘passie en focus’. Vier segmenten waar Apple zich op moest gaan richten, na een zorgelijke periode, bleek onder andere de redding te zijn van het bedrijf. Steve Jobs wilde alle overbodige ballast elimineren. En klaar is het schip om de zeeën te veroveren. Zijn ‘Rome’ moest hoe dan ook bereikt worden. De menselijke maat was daarbij niet relevant.

Maar om te bereiken waar je wilt komen, is een grote maakbaarheid in het leven nodig. En laat dat nou net niet altijd voor handen zijn. Laat nou juist de ongenuanceerdheid van het bestaan soms de grote rem op de route zijn, of zorgen voor een andere afslag. Wat blijft er dan over van jouw gedetailleerd uitgewerkte beleid? Creativiteit en oplossinggerichtheid met een grote dosis wijsheid zijn noodzakelijk. De crisis bedwingen, zoeken naar mogelijkheden en realistisch durven ingrijpen. Het leven en werken anno 2013 vraagt om meer dan veel. Misschien is het goed om eens stevig te onderhandelen met jezelf. Wat wil je precies? Waar wil je naar toe? Wat heeft echt prioriteit in je leven? Wat als het leven in eens stopt en je hartslag niet als vanzelf overgaat naar de volgende slag? De afgelopen maanden was dat laatste realiteit in mijn leven. Een hartstilstand zette mijn leven stil. Ik ben er nog een beetje stil van. Dat wat belangrijk leek, heeft geen betekenis meer. En dan? Stilstand betekent ook vooruitgang. Heel mijn wezen heeft gevoeld wat eindigheid betekent. Dat maakt een nieuw begin zo uitdagend. Zo bijzonder. Dat we leven is een wonder. Laat anderen door jouw leven, jouw werk, jouw waarden, jouw visie, jouw highlights geïnspireerd mogen raken. Dat we ondanks de rapporten die we uitwerken en visies die we concreet, meetbaar weten te verwoorden, in staat zijn om in eenvoud ons levensdoel te formuleren. Steve Jobs had vier segmenten waarop hij en zijn bedrijf zich gingen focussen. Laten wij er één als levensbanier oprichten ‘God liefhebben boven alles en onze naasten als onszelf.’ Dat is pas echt leven vanuit je hart... en al het andere zal je geschonken worden. www.wilmaveen.nl

column

Contact maken met je

be d r i j v i g

Nieuwe stappen

TEKST: jan willem gunnink & truuske turk-van den berg

van de vaste wal verwijderd en werd, als gevolg van de tegenwind, door de golven geteisterd. Tegen het einde van de nacht kwam Jezus naar hen

maken

toe, lopend over het meer. Toen de leerlingen Hem op het meer zagen lopen, raakten ze in paniek. Ze riepen: ‘Een spook!’ en schreeuwden het uit van angst. Meteen sprak Jezus hen aan: ‘Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang!’ Petrus antwoordde: ‘Heer, als u het bent, zeg me dan dat ik over het water naar U toe moet komen.’ Hij zei: ‘Kom!’ Petrus stapte uit de boot en liep over het water naar Jezus toe. - Matthëus 14: 24-29. 19

be d r i j v i g

De boot was intussen al vele stadiën

Petrus besluit om uit de boot te stappen en naar Jezus toe te lopen over het water. En dit te midden van een storm, met fikse tegenwind en huizenhoge golven. Wat dreef Petrus? Uit de boot stappen onder die omstandigheden doe je alleen met een bepaald doel en een geloof dat groter is dan de storm. In het verhaal van Petrus was Jezus het doel. Jezus riep Petrus en zei: ‘Kom!’.

Stap uit je boot... be d r i j v i g

Petrus is de enige van de opvarenden die uit de boot stapt. De anderen durven of willen niet, in ieder geval blijven zij zitten waar ze zitten, ondanks de storm. Het beeld van de boot in dit verhaal staat voor zekerheid. Het verlaten van de boot vraagt geloof en het hebben van focus. Als je kijkt naar je eigen leven, zit je dan liever in de boot bij de anderen of loop je over het water, gefocust op je doel? In het verhaal wordt Petrus door Jezus geroepen, Jezus was zijn focus toen hij uit de boot stapte. Wat is jouw reden om uit de boot te stappen? Misschien ben je al lange tijd van plan om een onderneming te starten of wil je de stap zetten naar nieuwe baan. Misschien heeft God je net als Petrus geroepen. In mijn loopbaanpraktijk kom ik regelmatig mensen tegen die een droom hebben maar toch in hun boot blijven zitten. In het leven van vandaag kan de zekerheid van de boot je carrière zijn, je salaris, status, je lease-auto, de mening van anderen, maar ook je rol in de kerk, misschien ben je voorganger, oudste of ouderling. Voor iedereen betekent het verlaten van de boot iets anders. Uit de boot stappen betekent het avontuur met hem aangaan. Eén ding is zeker: het is een stuk spannender dan in de boot blijven zitten.

Je zal niet verdrinken!

Buiten de boot sta je opeens bloot aan de elementen van de zee: de wind en de golven. Maar je bent er niet aan overgeleverd!

Wat is jouw reden om uit de boot te stappen? Misschien ben je al lange tijd van plan om een onderneming te starten of wil je de stap zetten naar nieuwe baan.

Angst verandert je focus

Maar toen Petrus voelde hoe sterk de wind was, werd hij bang. Hij begon te zinken en schreeuwde het uit: ‘Heer, red me!’. Meteen strekte Jezus zijn hand uit, hij greep hem vast en zei: ‘Kleingelovige, waarom heb je getwijfeld?’ (Matthëus 14: 30-31). Vol enthousiasme ga je aan de slag als ondernemer of je gaat solliciteren naar een baan. Je merkt dat het niet lukt. Er volgen een paar ‘rode’ maanden als ondernemer, geen uitzicht op nieuw werk als werkzoekende. Je was gefocust op je doel, maar opeens word je je bewust van de tegenwind en de golven om je heen. Je ziet je doel niet meer. Psychologisch onderzoek toont aan dat mensen die angst ervaren zich van nature focussen op datgene wat de angst opwekt. In het verhaal van Petrus was de bron van angst de sterke wind. De focus van Petrus verschoof van Jezus, het doel waar hij naartoe liep, naar de bron van angst. Het resultaat was dat Petrus begon te zinken.

Houd je blik gericht op Jezus

Loop vastberaden de wedstrijd die voor je ligt. Houd daarbij je blik gericht op Jezus, de grondlegger en voltooier van ons geloof (vrij vertaald uit Hebreeën 12). Petrus moest zijn blik weer richten op Jezus. Je kan dit ook zien als het herpakken je van je focus. Wat was je missie toen je uit de boot stapte? Waar liep je naartoe? Misschien heeft God je zelfs een belofte gedaan toen je uit de boot stapte. Waar je je blik op richt bepaalt je richting. Dit is in het ‘natuurlijke’ zo: bij het lopen over een evenwichtsbalk word je geleerd naar het einde van de balk te kijken, naar het doel, in plaats van opzij te kijken naar de grond onder de evenwichtsbalk. Maar dit is ook in het psychologische en geestelijke zo. Blijf dus kijken naar het doel en houd vast aan de belofte die God je heeft gedaan. Dan is de storm, een omstandigheid waarin je kunt groeien in vertrouwen in onze Heer.

be d r i j v i g

Uit de boot stappen en op het water lopen is meestal een persoonlijke keuze die moed, volharding en geloof vraagt. Als je niet zelf kiest worden keuzes soms ook voor je gemaakt. We leven in een tijd waarin velen hun baan verliezen. De economische crisis wordt dan opeens een persoonlijke crisis die jou en je gezin raakt. Misschien is de boot onder je gezonken door een faillissement of ben je uit de boot gegooid bij een reorganisatie. Het overkomt velen de laatste tijd. Opeens loop je te midden van een storm op het water, tussen de hoge golven net als Petrus. Weet dat je ook dan niet alleen bent. Als jij je hand uitstrekt naar Jezus, grijpt hij jouw hand en houdt je vast. Hij levert je niet over aan de golven en de wind.

Eigen ervaring be d r i j v i g i N T E RV I E W

In juli 2003 nam ik, Jan Willem Gunnink, ontslag. Als rayonmanager en MT-lid kon ik mij onvoldoende vinden in de koers die de nieuwe eigenaren wilden gaan varen met de organisatie. Ik nam weloverwogen afscheid van een prachtige baan en heel wat ‘zekerheden’; financiële en carrièremogelijkheden. Ik stapte uit de boot. Zonder een idee van de toekomst wat betreft werk, ging ik de zomer in. Ik pakte wat vrijwilligerswerk in de kerk op. Dankbaar voor een aantal maanden salarisdoorbetaling ging wat mijmeren over de toekomst. Een ‘oud’ idee kwam bij mij op, een idee dat een jaar of vijf eerder in mijn hoofd kwam: ‘Is het mogelijk om een loopbaanadviesbureau op te zetten vanuit christelijke uitgangspunten en hiermee een boterham te verdienen?’ In die tijd was ik manager en loopbaanadviseur, verantwoordelijk voor de Amsterdamse vestiging van een loopbaanadviesorganisatie. Ik sprak veel met mensen over het vinden en behouden van passend werk. Het viel me op dat het verlies van werk voor mensen veel, heel veel betekent. Verlies van werk is een life event in onze westerse cultuur. Uit onderzoek komt naar voren dat ‘levensovertuigingen’ bij life events een belangrijke rol spelen. Basale levensvragen kwamen aan de orde, voor gelovige mensen zijn dit geloofsvragen zoals ‘Waar is God nu?’ en ‘Ik was er toch zeker van dat God er altijd voor mij is en mij zegent…’. Vijf jaar later, na de zomer van 2003, besprak ik mijn idee met een aantal zakenmensen. Zonder uitzondering waren zij enthousiast. Een dergelijk bureau zou een welkome aanvulling betekenen voor Christenen die worstelen met problemen binnen het werk of als werkzoekende erg veel moeite hadden passend werk te vinden. Voor mij waren de aanmoedigingen van mijn christelijke zakelijke

vrienden echter niet genoeg. Ik stelde de vraag aan God; ‘Heer, wat wilt u dat ik ga doen?’. Toen hoorde ik een preek over Gideon (Richteren 6) die God om bevestigingen vroeg. Dit heb ik ook gedaan voordat ik echt als ondernemer aan de gang ging. Ik vroeg God drie dingen die menselijkerwijs ‘niet kunnen’. Letterlijk binnen een week kreeg ik drie antwoorden die dermate overtuigend waren dat de ‘boodschap’ voor mij duidelijk was! Ik ging aan het werk en begon met het vormgeven en uitwerken van mijn visie. Tot op de dag van vandaag leggen wij bij Fluger alle richtingbepalende beslissingen in gebed voor aan God en wachten zijn antwoord af.

Zonder een idee van de toekomst wat betreft werk, ging ik de zomer in. Het kan zijn dat Jezus je roept om jouw boot te verlaten. Dan is het aan jou om net als Petrus gehoor te geven aan deze oproep, of niet. De andere discipelen kwamen immers ook veilig door de storm aan de overkant. Zij hebben wel ‘een avontuur’ gemist... Echter ook als je niet ‘gedwongen’ wordt je veilige plaats te verlaten, is het goed van tijd tot tijd na te deken over je (loopbaan)ontwikkeling. Dit kun je in een bepaalde volgorde doen die ik graag uitleg aan de hand van een

De roeifase

Voor je in de (roei-)boot stapt sta je op een kade. De kade biedt een vorm van veiligheid; vaste grond onder de voeten. Deze veiligheid kan aangetast worden bijvoorbeeld door (dreigend) ontslag, ziekte of een sluimerende ontevredenheid. Afscheid nemen van zekerheden gaat vaak gepaard met emotie. Zeker als het gaat om ontslag of ziekte. In een roeiboot neem je afscheid van het verleden; je kijkt waar je vandaan komt terwijl de beweging naar de toekomst is. Met iedere slag neem je meer afstand van je verleden. Roeien vraagt veel van je. Niet alleen (spier-)kracht maar ook vertrouwen. Je ziet immers niet waar je naar toe gaat. In deze fase is het belangrijk voldoende ruimte te maken voor het evalueren en waarderen van het verleden. Hierin kijk je naar je (werk en levens-)ervaringen en zoek je naar ‘wat jou bijzonder maakt’. Dit noemen we ook wel het persoonsprofiel, waarbij je woorden geeft aan sterke punten, competenties, persoonlijkheid en motiverende werkomstandigheden.

De kanofase

In de kanofase is de blik op de toekomst gericht. In de kano ben je zeer wendbaar, je kunt overal eens gaan kijken. In deze fase mag je best even dromen over je ideale baan. Deze fase geeft antwoord op de vragen: wat wil ik (functie)? en: waar pas ik (organisatie)? Wat zijn motiverende omstandigheden wat is de werkplek, de vruchtbare grond, waar jij tot bloei zou kunnen komen. Hierbij is natuurlijk ook van belang dat je kijkt naar mogelijkheden op de arbeidsmarkt.

De zeilfase

In de derde fase ga je zeilen. Je kent jezelf (het schip), je hebt een doel (je nieuwe haven) en je hebt oog voor de omstandigheden (de arbeidsmarkt). Je gaat de arbeidsmarkt op. Dit kan op allerlei manieren. Brieven schrijven op een advertentie, open sollicitaties, via intermediairen of via allerlei netwerken. Ook in een lastige arbeidsmarkt, zoals nu,zijn er sectoren waar mensen gevraagd worden. Allerlei werkzoekenden vinden wèl een baan. Het gaat echter niet vanzelf, het is alert zijn en hard werken in het zeilschip.

De loodsfase

In de vierde fase, de loodsfase, bekijk je of het aanbod past bij je wensen en mogelijkheden. Is dit de baan, de werkomgeving, het arbeidsvoorwaardenpakket dat het voor jou mogelijk maakt je talenten verder te ontwikkelen zodat je een zegen bent voor je werkomgeving en natuurlijk ook voor je gezin. Onze ervaring is dat werkzoekenden die weten wie ze zijn en wat ze willen, een veel grotere kans op de arbeidsmarkt hebben. Zij komen zelfbewust en doelgericht over. Bovendien is de kans dan ook veel groter dat een tijdelijke arbeidsovereenkomst wordt verlengd of omgezet in een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

De stuurman aan wal

Een adviseur heeft een ander zicht op jouw situatie en kan je adviseren over het volgen van de beste koers om jouw nieuwe haven te bereiken. Jan Willem Gunnink is directeur van Fluger – Doelgericht loopbaanadvies. www.fluger.nl

be d r i j v i g

metafoor met vier schepen; een roeiboot, een kano, een zeilschip en een loodsboot.

Team

uitgelicht tekst en fotografie: GERARD BIJKERK

u i tgel i c h t

In deze rubriek komen lokale CBMC–teams aan het woord die vertellen hoe zij de missie en kernwaarden van CBMC gestalte geven.

“Team Wekerom komt eenmaal in de veertien

We hopen hiermee andere teams te inspireren en samen te werken aan een goede invulling van de CBMC missie: Zakenmensen helpen om Jezus Christus te Vinden, te Volgen en te Verkondigen.

klaar zijn”, verduidelijkt Henk mij de reden

De kernwaarden van CBMC zijn evangelisatie en discipelschap door: • Gebed • Toepassen van Bijbelse principes • Leven uit een intieme omgang met Jezus Christus • Het aannemen van een dienende houding • Het ontwikkelen van leiderschap en teambuilding

dagen bijeen om 6.00 uur in de ochtend. Als het bedrijf om 8.00 uur opengaat, willen we

van de vroege vogeluitnodiging om deze bijeenkomst bij te wonen. “Wij hebben geen enkele moeite met dit tijdstip.” Gerrit van Kruistum leidt de bijbelstudie over ‘vertrouwen’. Hij wil eerst eens weten welke eerste associaties dit thema oproept bij zijn teamleden. De link met het vertrouwen op God komt daarmee al snel aan de orde. We zingen liederen als ‘Ik stel mijn vertouwen op de Heer mijn God’, ‘God wijst mij een weg’ en ook worden de psalmen 19 en 91 gezongen in de oude berijming. Daarmee is zowel de toon als de sfeer gezet van dit team op de Veluwe.

Functioneren van het team

“Onze bijeenkomsten zijn bijzonder waardevol voor ons. We leren veel van elkaar over hoe we als christen kunnen omgaan met onze dagelijkse problemen. Dat geeft een band. Als ondernemers onder elkaar heeft dit duidelijk meerwaarde. In onze verschillende kerkelijke gemeenten ontmoeten we natuurlijk ook onze broeders en zusters. Maar zij zijn geen zakenmensen. Hun werken leefsituatie is daardoor anders dan de onze. Dat maakt het toch lastiger elkaars situatie te begrijpen. Hier bij CBMC ontmoeten we elkaar als broeders in Christus, maar ook als collega’s met een werksituatie die overeenkomt. Dat is supermooi”, legt Kees Wolswinkel het belang van dit CBMC team uit. “ Ik heb ervaren dat je deze onderlinge bemoediging hard nodig hebt als je je bedrijf als christen wilt leiden”, vult Gerard Roseboom aan. Hij maakte enkele jaren geleden een ommekeer in zijn leven naar een levende getuige van Jezus Christus. Die verandering roept natuurlijk vragen op in zijn omgeving, ook bij zijn personeel. “Dan is deze groep heel kostbaar, omdat je je geloof kunt delen, maar ook je strijd en je onzekerheden.”

M O R KE

MART HEIJ, Kees Wolswinkel, Gerrit van Kruistum, Henk van den Berg & Gerard Roseboom Andere twee leden niet aanwezig : Gert Pater & Cees van Middendorp

God aan het woord laten

De aanleiding voor de bijbelstudie van deze morgen is de situatie van Gerrit en zijn gezin, die zich voorbereiden op een jaar naar Bonaire. Zij ervaren dat als roeping van God. Outsiders kunnen die motivatie vaak niet volgen. Gerrit: “Beslissend is wat je daarin kunt leren vanuit Gods woord zelf zoals uit Matteüs 14:2-31 en Jozua 3. Bij twijfel over je roeping wijzen Jakobus 1:6-8 en Spreuken 3:5-6 de goede weg. Het gaat niet om een theorie maar om een levende omgang met God. ‘Ken hem in al uw wegen’ is God daadwerkelijk betrekken bij je overwegingen en beslissingen. Dan zal hij jou laten zien wat goed is in zijn ogen voor jou in deze situatie. Zo laat je God zelf aan het woord.”

Doelstelling van team Wekerom

Henk: “Het motto van CBMC, ‘Christus vinden, volgen en verkondigen’, geeft ons een heldere richtlijn. De eerste twee items doen we als team. Christus verkondigen doen we afzonderlijk in onze dagelijkse contacten.” Gerard: “Dat is onze plicht. En dat doe ik ook. Andere ondernemers weten dat ik erg veranderd ben. Bij zakelijke ontmoetingen praten we er spontaan over. Dat heeft invloed, ook in mijn bedrijf.”

“Het gaat niet om een theorie, maar om een levende omgang met God” Belemmeringen voor teamgroei

Ondanks dit sluiten andere ondernemers zich niet snel bij het team aan. “Onze Veluwse streekcultuur belemmert hen. Men neemt het christelijk geloof dikwijls aan uit traditie. Persoonlijk over het geloof spreken doe je niet. Dan wordt CBMC al snel als confronterend ervaren. Ook wordt de eigen kerkelijke traditie nog te belangrijk gevonden”, meent Gerrit. “Anderen kennen de waarde van zo’n team als dit nog niet en denken dat ze op zondag voldoende geestelijke voeding krijgen.”

Toekomstplannen

Henk: “We bezinnen ons erop hoe we nieuwe leden kunnen aantrekken en overleggen met andere teams.” Gerard: “Omdat we de geestelijke groei van christenondernemers belangrijk vinden.”

u i tgel i c h t

me n se n

Zowel in zijn bedrijf als in zijn geloofsleven is hij altijd bezig met het ontdekken van nieuwe dimensies. Elke keer is hij weer op zoek naar een nieuw en hoger niveau. â&#x20AC;&#x153;Ik wil niet in herhaling vallen, het nieuwe heeft mij altijd geboeidâ&#x20AC;?, zegt Cees van der Meij. Mede daarom ging hij vorig jaar mee met de reis naar de Negev woestijn. 26

Cees van der Meij

Altijd op zoek naar iets tekst: wessel van houdt, fotografie: maarten de graaf

Afrika

Uitgelaten en vol zin stond Cees op Schiphol. “Met een bekende groep ondernemers maakten wij deze reis. We werkten aan een project in Mozambique dat één van de leden uit de groep ooit was gestart. We wilden ons ondernemerschap en onze talenten gebruiken om de mensen daar werk, eten, gezondheidszorg en het evangelie te geven. Geen pure liefdadigheid, maar een zakelijk bedrijf waarbij eventuele winsten weer gebruikt worden voor nieuwe projecten. We waren enthousiast over elkaars talenten, de mogelijkheden en het mooie continent Afrika. Maar Afrika is een bijzonder continent waar veel zaken zo anders liggen. Dat begrijp je als westerling bijna niet. We kregen veel tegenslag in het project. Dat gaf spanningen in de groep, omdat het niet leek te lukken, maar het wel heel veel van ons vergde. Behoorlijk wat geld dreigde in een zwart gat te vallen, terwijl we iets goeds wilden doen.Toen kwam het besef dat we ons niet moesten laten leiden door tegenslag, maar door vertrouwen.Vertrouwen in elkaar is soms al moeilijk genoeg, laat staan dat je je nog meer afhankelijk van God moet opstellen. Daarom besloten we met de hele groep die in Afrika hielp, mee te gaan met de reis naar de Negev woestijn.”

Nat pak

Als ondernemer heeft Cees altijd een sterke focus op strategie en vooruitgang. “Ik denk altijd na over waar het naartoe gaat in de sector.Wat soms betekent dat, zelfs in

goedlopende processen of producten, ik vrij vroeg roep dat het anders zou kunnen. Dat geeft nogal eens rumoer. Verandering betekent niet altijd dat alles wat we nu doen, slecht zou zijn. Maar te lang herhalen wat je doet, geeft afstomping. Dat is in de kerk zo, in je bedrijf en in je privéleven. Hou het vooral spannend, zou ik zeggen. Mede daardoor heb ik diverse overnames gedaan. Die schaalvergroting zorgt voor uitdaging. Elke keer kom je weer op een nieuw niveau, net als bij het bouwen van een flat. En echt, op de twaalfde verdieping ziet het er anders uit dan op de zevende. Elke keer is het dus weer de vraag hoe je het gaat inrichten. Natuurlijk is dat spannend.” “Misschien is ondernemen wel net als slootje springen. Je begint met een droge greppel, dan een klein slootje. Maar je zoekt steeds grotere sloten op, gebruikt op een gegeven moment een polsstok. Wel wordt de afweging of je er nog wel overheen kunt springen, steeds lastiger. Maar ik wil altijd toch weten wat er aan de andere kant speelt. De nieuwsgierigheid wint het bij mij vaak van de angst. En af en toe een nat pak halen hoort bij ondernemen.”

Verdiepingen

Ook in zijn geloofsleven blijft Cees nieuwe dingen ontdekken. “Maar in tegenstelling tot het zakelijk bouwen, is geloven meer een zaak van ‘verdiepen’. De eerste verdieping van mijn geestelijke ontdekkingstocht is het fundament dat mijn ouders hebben gelegd. Natuurlijk probeer je als kind en puber zo veel mogelijk te voldoen aan hun 27

me n se n

nieuws

“Zakelijk bouw je een toren van Babel, maar met het geloof ga je de diepte in. Naar de kern.” verwachtingspatroon. Maar om te groeien in je geloof, moet je zelf op onderzoek uit en iets toevoegen als je niet in herhaling wilt vallen. Ook nu ik de 50 jaar ben gepasseerd, gaat die zoektocht door. Als ik soms denk dat ik het begrijp, volgt er een nieuwe dimensie. Soms lees ik een Bijbelverhaal voor de 101e keer en dan zie ik toch weer iets anders. Zakelijk bouw je een toren van Babel, maar met het geloof ga je de diepte in. Naar de kern. Als je beide doet, houdt dat elkaar mooi in evenwicht. Bouwen en verdiepen. Je ziet toch om je heen waar het fout gaat. Bij bedrijven en mensen zonder dit evenwicht zie je dat ze sneller ‘uit balans’ zijn. De weg kwijtraken bij morele of financiële kwesties.”

me n se n

Ontkiemingskracht

In Israël wilde de groep ook terugkeren naar de kern. “In het donker kwamen we aan”, vertelt Cees. “We sliepen nu eens niet in een viersterren hotel, maar in eenvoudige barakken en tenten. De eerste ochtend overviel me de zinloosheid van zo’n dorre vlakte enorm. Je kijkt naar buiten en je ziet alleen stenen, zand, heuvels en een brandende zon. Hier en daar stond een dorre struik. ‘Wat doe ik hier’, dacht ik. ‘Ik heb hier niks te zoeken.’ Je hebt daar gewoon helemaal niks.” Cees: “Hoe langer ik in de woestijn verbleef, hoe meer ik begon te zien in dat niks. Ik zag in die lege woestijn verhalen. Verhalen van mensen uit de Bijbel die zich daar hebben afgespeeld. Verhalen van ontberingen, tegenslag en verdriet. Maar ook van blijdschap en overgave. Die verhalen leken op onze eigen levensverhalen die we in de groep met elkaar durfden te delen. Maar je moet er wel oog en oor voor hebben. Hoe rustiger ik werd, hoe meer ik begon te zien. In de Negev woestijn schuilen duizenden soorten zaden die niet ontkiemen (groeien), omdat het zo weinig regent. En als het regent, kan het zo heftig zijn dat de watermassa alles meesleurt naar het laagste punt, de (Dode) zee.Tenzij je het water opvangt. Dan kan de woestijn in een mum van tijd een groene oase worden en kun je er zelfs druiven telen. Dan kent diezelfde dorre woestijn een enorme ontkiemingskracht met een enorme rijkheid en diversiteit. Die ontkiemingskracht zit

ook in ons mensen als wij levend water krijgen en weten vast te houden. Dan kan een ogenschijnlijk dor leven veranderen in een groene oase.”

Vasthouden

“Tijdens een van onze tochten goot onze gids Arthur kostbaar water uit zijn fles over een licht hellend gedeelte. De druppels rolden er als grote tranen van af. Het is er zo droog, maar het water wordt niet opgenomen. Daarna pakte hij datzelfde zand, deed dat in de kom van zijn hand en deed er water bij. Hij vermengde het met elkaar en het werd klei. Kneedbaar en bruikbaar. Zelfs als je de Geest krijgt, als je levend water krijgt, kan dat van je afdruipen. Het verkwikt even, maar gaat snel weg. Je moet dat water zien vast te houden en je leven vermengen met de Geest. Dan kun je er iets van maken.”

Metaforen

Cees houdt enorm van metaforen en in de woestijn kwam hij ze veel tegen. Tijdens een van de vele tochten zag hij geulen waar water doorheen gestroomd moet hebben. “Soms waren dat smalle geultjes, maar soms ook brede die meer op rivieren leken. Daar moet destijds het water doorheen gekolkt hebben. Dat is echt onvoorstelbaar als je daar in de droogte staat. Soms was dat al generaties geleden ontstaan of aangelegd, maar nog was dat te zien. Ook wij mensen kunnen ‘geulen’ in ons leven zichtbaar maken waar het levend water door stroomt. Strepen waar de Geest van God door is gekomen, hoe hij ons heeft gevormd en geslepen. Ik dacht er toen ook aan dat het toch mooi zou zijn als wij in ons leven als hoogste doel stellen om een sleuf achter te laten in ons gezin, onze familie, gemeente of ons bedrijf. Een sleuf waar het water, de Geest, doorheen kan stromen of misschien wel kan kolken, zodat generaties lang hier de vruchten van kunnen plukken. Wat je nu achterlaat, kan tot heil zijn voor komende generaties. Denk niet te klein over de grootsheid van God. Als je een uur door de woestijn loopt, zie je allemaal van dat soort beelden.”

Diepgang

“Door de rust en de eenvoud vind je daar diepgang”, zegt Cees. “Je gaat zoeken in de geheimen van het leven.

Eenvoud

Hij is duidelijk stil gezet bij de eenvoud. En daardoor is Cees gaan nadenken over wat een mens beweegt. “Wij

zijn heel erg prestatiegericht. Ik word de hele dag omgeven door managementzaken en verantwoordelijkheden. Met kpi’s (kritische prestatie indicatoren, red.), deadlines en ga maar door. Ook in de kerk is dat prestatiegerichte doorgedrongen. Als we niet uitkijken, dan vergaderen we meer over de organisatie dan dat we luisteren naar God en mensen. De kerk moet missionair zijn, maar de kerk dat zijn wij. We moeten discipelen durven worden, geen bewakers. Daar kun je rapporten met honderd pagina’s mee vullen, maar daar bereik je niets mee. Het ligt uiteindelijk aan je eigen verlangen om andere mensen te bereiken. Natuurlijk is het prachtig om met mede-christenen te praisen en het liefst in een stadion vol. Maar uiteindelijk ligt het in de eenvoud.Wat heb jij gedaan voor de minste? Al is het er maar één. Dat is genoeg.”

me n se n

Ik kwam erachter dat in stilte veel meer diepte zit. En dat in iets wat dood lijkt, veel leven kan zitten. Dit soort processen kun je niet vatten in een sessie. Dat moet in een ontmoeting met elkaar en met God. Elke dag dat ik daar zat, kwam ik meer los van de hectiek van het leven. Dan merk je gewoon in wat voor gekkenhuis we leven. Als je er middenin zit heb je dat niet door. Iedereen schiet in de kramp door de economie, beurskoersen, pensioenen enzovoort. Maar we moeten terug naar de diepte van het evangelie.Verdiepingen maken in je geloof en daardoor in relaties, je huwelijk, je bedrijf of je kerk.”

Uw brug bij bedrijfsoverdracht en ondernemersadvies!

www.promissie.nl

Passie voor ondernemers op cruciale momenten! • Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop en waardebepaling • Bedrijfsadvies ondernemers en aandeelhouders • Specialist in advies voor familiebedrijven

Passie voor ondernemers op cruciale momenten!

• Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop, waardebepaling • Bedrijfsadvies voor ondernemers/aandeelhouder • Specialist in advies voor familiebedrijven

www.promissie.nl

www.promissie.n

Passie voor ondernemers op cruciale momenten!

Passie voor ondernemers WWW.JAGERASSURANTIEN.NL op cruciale momenten

• Bedrijfsoverdracht en opvolging • Aankoop, verkoop en waardebepaling • Ondernemersadvies, raad en daad • Specialist in familiebedrijven www.promissie.nl

* VERZEKERINGEN * HYPOTHEKEN * LENINGEN * SPAREN *

• Bedrijfsoverdracht en opvolging

Ook al uw bancaire zaken zijn via en onswaardebepaling kantoor te regelen • Aankoop, verkoop

• Raad en daad voor ondernemers • Specialist in familiebedrijven

www.promissie.n

Cees: “Ik heb wel geleerd dat geluk in het leven in deze eenvoud ligt. Wat je ook zoekt aan de andere kant, het bevredigt niet. Het is altijd te weinig. Wij zitten in een trend dat het altijd meer moet zijn, de toren moet hoger. Je hebt dat recentelijk gezien, met de beloningen en bonussen van bestuurders. Als je geen alternatief, geen balans hebt, is het NOOIT genoeg. We worden voortgestuwd in de snelheid van het leven met technologie, welvaart en luxe. In de woestijn is gewoon niets meer dan eenvoud en stilte. Het is zo’n contrast. Het was niet eens beklemmend. Als er thuis een stilte is, word je onrustig. Het is zo’n andere wereld waarin je terecht komt. Het werkt louterend.”

Over zijn tocht raakt Cees niet uitgesproken. De Negev woestijn heeft veel indruk op hem gemaakt. “De eerste dag dacht ik dat ik daar gek zou worden. Nu heb ik geen groter verlangen dan terug te gaan. Elke dag, elke stap, elk gesprek, elke tekst en bijna elke steen heeft een verhaal. Verhalen van duizenden jaren oud en van miljoenen mensen die ons zijn voorgegaan. De link met de historie van het Joodse volk voel je daar. Ik vond het prachtig om daar Adonai te loven en te prijzen. We zongen mooie hymnes in het Engels, Hebreeuws en Nederlands. Het was bijzonder om dat daar met elkaar mee te maken. Succesvolle individuele zakenmannen die weer voor even ‘jongens’ waren met elkaar. We deelden letterlijk en figuurlijk alles. Deze reis was geen oplossing voor alle problemen die je in je leven tegenkomt. Maar het is een middel tot verdieping, tot een ander inzicht. Zowel op het gebied van zaken als van je geloof. Het geeft een ander zicht op de grootsheid van God. Wij denken zo menselijk, zo klein. Denken echt dat we de wereld letterlijk in handen hebben met een smartphone. Maar we weten niets.” De tocht is inmiddels een jaar geleden, maar de groep is nog altijd bij elkaar.“Binnenkort gaan we naar Mozambique om ook daar een altaar te bouwen. Het wordt een mooi project.”

“We denken echt dat we de wereld letterlijk in handen hebben met een smartphone. Maar we weten niets.” 31

me n se n

Inspiratie

Uitzicht

u i tz i c h t

Zelfbehe U zegt: ‘Alles is mij toegestaan.’ Maar niet alles is goed voor u. Zeker, alles is mij toegestaan, maar ik mag me door niets laten beheersen. 1 Korintiërs 6:12

ersing als kernwaarde ‘De lokale kerk is de hoop van de wereld.’ In de afgelopen acht jaar dat ik de Leadership Summit van Willow Creek heb bezocht, heeft Bill Hybels het altijd wel minstens één keer gezegd. En elke keer wanneer hij het zegt, geloof ik hem: wij zijn als christenen geroepen om een verschil te maken. Om anders te zijn. Maar als dat zo is, waarom zien we daar dan maar zo weinig van in de praktijk? Volgens Handelingen 2 stonden de eerste christenen in gunst bij het hele volk. Tegenwoordig wordt de kerk echter eerder belachelijk gemaakt door het hele volk en de naam Jezus wordt nog het meest gebruikt als scheldwoord. Hoe heeft het zo kunnen lopen? Er bestaan waarschijnlijk veel verschillende antwoorden op die vraag die allemaal waar zijn. De afgelopen jaren ben ik er echter van overtuigd geraakt dat een van de antwoorden is, dat we het belang van zelfbeheersing zijn vergeten. Met als gevolg dat we onszelf ook niet meer in de hand hebben en bezwijken voor de eerste de beste verleiding…

Verslavingsproblematiek

De afgelopen jaren heb ik talloze workshops over seksualiteit gegeven en data verzameld onder de deelnemers – hoofdzakelijk leden van christelijke studentenverenigingen. Uit de data van ongeveer 1250 christelijke studenten blijkt dat grofweg de helft van de hogeropgeleide christelijke jongeren – de (christelijke) leiders van de

toekomst – vastzit aan bepaald seksueel gedrag waar ze wel mee wil stoppen, maar wat niet lukt. Ergens niet mee kunnen stoppen terwijl je dat wel wil, is een belangrijk kenmerk van een verslaving. Volgens de DSM IV kan iemand officieel als ‘verslaafd aan een middel’ worden gelabeld wanneer aan ten minste drie van de volgende zeven verslavingskenmerken wordt voldaan: 1. Er is de drang om te stoppen, verschillende (mislukte) pogingen zijn ondernomen om te stoppen. 2. Veel tijd wordt gestoken in het verkrijgen en/of het gebruiken van het middel. 3. Belangrijke sociale activiteiten, werk en/of vrijetijdsbesteding worden opgegeven of verminderd voor het middelengebruik. 4. Tolerantie treedt op – je hebt dus steeds meer van het middel nodig om hetzelfde effect te bereiken. 5. Het middel wordt in steeds grotere hoeveelheden genomen, over een langere tijd dan eigenlijk de bedoeling was. 6. Er treden ontwenningsverschijnselen op. 7. Ook al weet de persoon dat het middel dat wordt genomen zorgt voor fysieke of psychologische aandoeningen of verslechtering daarvan, hij of zij blijft doorgaan met het gebruik ervan. Soms wordt er gedacht dat vooral jongeren worstelen met verslavingen, maar Amerikaans onderzoek toont aan

u i tz i c h t

Tekst: hans van dijk

u i tz i c h t i N T E RV I E W

dat 35- tot 49-jarigen de grootste afnemers van pornografie zijn. Daarnaast zijn in Nederland de meest voorkomende verslavingen die aan sigaretten en aan alcohol – middelen die ook in het zakenleven overvloedig worden gebruikt. En wat te denken van eten? De reden dat Thomas van Aquino regelmatig refereerde aan eten wanneer hij het had over zonde, was naar alle waarschijnlijkheid omdat hij zelf een ‘maatje meer’ had. Ook daarvan zien we er genoeg in het zakenleven. Sterker nog, er zijn een aantal redenen om te verwachten dat juist zakenmensen worstelen met een verslaving.

Verslavingen onder zakenmensen

Er zijn veel verschillende mogelijke verklaringen voor waarom iemand verslaafd wordt: alcoholverslaving is bijvoorbeeld deels genetisch bepaald, in aanraking komen met drugs heeft onder andere te maken met het hebben van verkeerde vrienden, en verslavingen komen eerder voor wanneer mensen traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Een aantal risicoverhogende factoren zijn kenmerkend voor de zakenwereld:

•

• • •

•

Leidinggeven. Dat kan namelijk leiden tot gevoelens van eenzaamheid. Veel uren draaien ten koste van het gezin en/of andere ‘verplichtingen’. Dit kan schuldgevoelens creëren. Stress. Om het hoofd leeg te maken wordt er eerder naar verdovende middelen gegrepen. Hoger in de top is er eerder de neiging tot een gebrek aan zelfreflectie, al dan niet vanwege narcistische persoonlijkheidstrekken. Overvloed. Wanneer alles mogelijk is, ontstaat er eerder de illusie dat men alles aankan. Ook wordt er eerder geëxperimenteerd – the sky is immers the limit.

Met name de laatste factor is interessant, omdat de mogelijkheid om te experimenteren met verslavende middelen vaak wordt verward met vrijheid: de definitie van vrijheid die dan gehanteerd wordt, is dat ‘alles kan’. Dit staat echter haaks op de christelijke definitie van vrijheid.

Jezus maakt vrij

Vrijheid is een van de kernbegrippen van het christelijk geloof. ‘Jezus maakt vrij’ is een veelgehoorde christelijke slogan. Zo spreekt Galaten 4 erover dat Jezus ons heeft vrijgekocht en we nu niet meer onder slavernij leven. In het woord ‘verslaving’ zit het woord slaaf. Een slaaf is het tegenovergestelde van iemand die vrij is. Maar voor een slaaf betekent vrijheid niet in eerste instantie ‘alles kunnen’, maar vooral ‘niks moeten’. Een dag niet hoeven werken, gewoon kunnen niksen… dát is vrijheid! En dat is ook wat wordt bedoeld met vrijheid in Christus: niet vastzitten aan bepaald gedrag, maar het vermogen

hebben om ‘nee’ te zeggen. Om niet naar het verslavende middel te grijpen of om in hetzelfde verslavende gedrag te vervallen. Er zijn echter genoeg christenen die er één of meerdere verslavingen op na houden. Dus het is simpelweg niet zo dat wanneer je christen bent, je plotseling vrij bent van welke verslaving dan ook. Maar God wil en kan je wel helpen met loskomen van verslavingen. Een manier waarop dat gebeurt, is door je te trainen in zelfbeheersing.

Zelfbeheersing

Elke vorm van verslaving is een gebrek aan zelfbeheersing. Verslaafd zijn betekent immers niet dat jij iets beheerst, maar dat iets jou beheerst. Opvallend genoeg is zelfbeheersing volgens het Nieuwe Testament een van de kenmerken die christenen van niet-christenen onderscheidt. Galaten 5:17 spreekt erover dat ‘je laten leiden door de Geest’ haaks staat op je laten leiden door je begeerten. En in Handelingen 24:25 lezen we dat de kern van Paulus’ boodschap aan Felix gaat over gerechtigheid, zelfbeheersing en het laatste oordeel. Zelfbeheersing werd dus als kernwaarde voor christenen gezien. Anders gezegd:

uiTzicht i N T E RV I E W

Het is simpelweg niet zo dat wanneer je christen bent, je plotseling vrij bent van welke verslaving dan ook.

Wat een verademing kan de gedachte opleveren dat ‘niks moet’. Dat je altijd een keus hebt. En wat een voorbeeld kunnen wij dan zijn in ons doen en laten. u i tz i c h t

vanuit het gezegde dat je een boom herkent aan zijn vruchten, zou je kunnen stellen dat je een christen onder andere zou moeten kunnen herkennen aan zijn vermogen tot zelfbeheersing. Nu is de vraag hoe je aan zelfbeheersing komt, een moeilijk iets. Enerzijds is het een onderdeel van de negenvoudige vrucht van de Geest. Je laten leiden door Gods Geest helpt je dus in zelfbeheersing. Anderzijds leren we uit 2 Petrus 1:6 dat zelfbeheersing voortkomt uit kennis en is zelfbeheersing iets dat op veel vlakken kan worden beoefend. Lucas 4:4 spreekt erover dat Jezus zijn honger kon bedwingen toen hij veertig dagen niks had gegeten, terwijl Job volgens Job 31:1 een verbond had gesloten met zijn ogen om nooit naar jonge vrouwen te kijken. Hebreeën 13:5 spreekt over het belang om je niet te laten leiden door geldzucht, en Romeinen 14:21 spreekt erover dat het op sommige momenten beter is om vlees of wijn te laten staan. Zelfbeheersing lijkt dus enerzijds iets te zijn waarin je groeit naarmate je je meer en meer laat leiden door de Geest. Anderzijds is het iets waarin je jezelf kan oefenen op zo ongeveer elk vlak waar je af en toe verleidingen ervaart.

De lokale kerk is de hoop van de wereld

Terug naar waar ik mee begon: de lokale kerk is de hoop van de wereld. Ik ben ervan overtuigd dat de kerk weer

een stuk van haar relevantie terugkrijgt wanneer we als christenen zelfbeheersing als kernwaarde gaan hanteren. Zeker in het zakenleven ligt tegenwoordig een grote nadruk op succesvol moeten zijn – koste wat kost. Dus wordt er harder gewerkt, worden er meer uren gedraaid en wordt er meer gesjoemeld. We worden geleefd door onze ambities, onze bazen, de sociale druk en de verwachtingen van onszelf en van de mensen om ons heen. Wat een verademing kan dan de gedachte opleveren dat ‘niks moet’. Dat je altijd een keus hebt. En wat een voorbeeld kunnen wij dan zijn in ons doen en laten. Dat we onze partner trouw blijven. Nog weten wat er gebeurd is na een zoveelste borrel op het werk. Dat we vakantie (durven) nemen. Bij klanten of leveranciers aangeven wanneer ze een vergissing in ons voordeel hebben gemaakt. Dat we aantrekkelijke collega’s gewoon in de ogen kunnen kijken. Wanneer we op die manier leven, dragen we Christus uit in ons doen en laten.

u i tz i c h t Afsluitend

Er is nog een reden waarom ik geloof dat de kerk de hoop is van de wereld. Elk mens die worstelt met een verslaving, kampt namelijk met gevoelens van schuld en schaamte. Waar die mensen vooral behoefte aan hebben, is een luisterend oor. En vergeving. Wat ik lees over de eerste gemeente in Handelingen 2, geeft me de indruk dat de kracht van die gemeente juist daarin zat: dat men zich ontfermde over mensen die met zichzelf in de knoop zaten, geïsoleerd waren, en hen een nieuw perspectief bood. De gemeente is in eerste instantie gegeven om elkaar te helpen en te dienen. Juist in deze tijd waarin de sterken en de succesvollen worden bewonderd, kan de kerk zich weer onderscheiden door om te zien naar de kwetsbaren, geïsoleerden en gebrokenen. Wat ik nog wel het meest schrijnend vind aan de cijfers over seksualiteit onder christelijke studenten, is dat ze

aangeven er vrijwel niet over te praten. Slechts 10% geeft aan regelmatig te praten over hun worstelingen met betrekking tot seksualiteit. Ruim 60% vermeldt er nog nooit of al geruime tijd niet meer over gepraat te hebben. De hoofdoorzaak? Schaamte. En oordeel. En dat, terwijl de lokale kerk juist dé plek zou moeten zijn waar je met een verslaving terecht zou moeten kunnen. Waar het isolement doorbroken kan worden. Liefde en vergeving zijn immers andere kernwaarden van het christelijk geloof. Wanneer we ook die kernwaarden weer centraal zouden stellen in ons geloof, geloof ik erin dat de lokale kerk weer de plek kan worden waar banden worden verbroken en gevangenen worden bevrijd. En de lokale kerk, dat ben jij. Hans van Dijk is Docent Organisatiewetenschappen aan de Universiteit van Tilburg en oprichter van Being Real, een organisatie die workshops verzorgd over seksualiteit.

De kracht

vi eNrTdE iRep V I iEnWg

Veel ondernemers en zakenmensen

zitten

momenteel in crisis. Slechte omzetten, weinig perspectief, ontslagen, donkere toekomst, faillissement en mogelijk andere problemen. Wat heb je in deze omstandigheden je geloof?

aan

van het geloof in crisistijd

God is er altijd bij

Het is bijzonder om te zien hoe de mensen uit het voorwoord (pagina 3) Gods nabijheid ervaren. Hun leven draait om de relatie met God en niet om hun succes en prestatie. Daarom kunnen ze in tijden van crisis troost vinden in deze relatie. De troostwoorden uit de Bijbel zijn voor hen realiteit. Denk bijvoorbeeld aan de derde man wiens toekomst gitzwart was als hij eraan dacht.Vergelijk dit eens met Psalm 139: 11-12 waar we lezen dat het nooit zo donker kan worden in ons leven of God is erbij.

wil zijn. Niet altijd voor hun successen of hun gezondheid, maar wel voor hen als mens en dat is voldoende.

Een crisis heeft ook voordelen

Een crisis geeft aan dat we ons ergens op een dood spoor bevinden. Het is dus een middel om zichtbaar te maken dat we moeten veranderen. Daarmee is de crisis een zegen, want we hebben de neiging om vast te gaan zitten in vertrouwde patronen.

Onze donkerheid is voor God licht. God leerde hem te leven bij Matteüs 6:34, Maak je geen zorgen voor de dag van morgen, want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen last. Op dit moment gaat het goed met hem en soms verlangt hij terug naar die periode, dat God zo dichtbij was. Of de tweede man die zelfs ’s nachts kon slapen, omdat hij rust gevonden had in God. Matteüs 11:28, Komt tot Mij, allen, die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven.

Er zijn ondernemers die de crisis zo niet willen zien en alleen willen terugkeren naar wat ze hadden en vaak in de slachtofferrol kruipen. Ze begrijpen de waarde van een crisis niet. Paulus beschrijft in Romeinen 8:18 een crisis en het daarmee verbonden leed en lijden als geboorteweeën. Het gaat hier over de geboorte van een nieuwe tijd. In de Bijbel is het einde, voor Gods kinderen, nooit het einde, maar altijd een nieuw begin. Christus’ dood en sterven aan het kruis is geen einde, maar het begin van een nieuwe tijd.

Deze gewone zakenmensen kunnen hun kracht, troost en voldoening vinden in de relatie met onze Heer Jezus Christus. Ze hebben ervaren dat niets ze kan scheiden van Gods liefde. Ze zijn God hier dankbaar voor. Ze vinden hun vreugde en voldoening in de relatie. Voor hen is er altijd een Vader die op hen wacht en die er voor hen

Toch wordt dit door veel mensen niet begrepen. We mogen weten dat in deze wereld de gebrokenheid en het lijden niet het laatste woord hebben: Christus is opgestaan en overwinnaar. Hij zal voor de zijnen altijd nieuwe perspectieven scheppen en deze aanbieden, maar het zal anders zijn en anders worden.

i ep vvreor udw e ni n ng w

Tekst: wouter droppers

Daarnaast mogen we uit hetzelfde hoofdstuk weten dat Gods doel met ons leven niet het nieuwe zakelijke succes is. Dat kan, maar hoeft niet. God is bezig om ons leven meer op dat van onze Heer Jezus te laten lijken. Dat is zijn doel en missie voor ons en jouw leven. We zijn geroepen en bestemd om gelijkvormig te worden aan het beeld van Jezus Christus (Romeinen 8:29). Jij bent voor hem het belangrijkste, niet je bedrijf. En alles wat jou overkomt in dit leven, laat hij meewerken en bijdragen aan deze doelstelling (8:28).Voor jou is er de vraag of dit ook jouw ambitie is? Jezus was een mens die vol was van goedheid, genade, barmhartigheid en compassie. Jezus was dienstbaar en was er tot zegen van de mensen. Wie wil jij zijn? Niet als tegenstelling Jezus versus zakenman, maar als primaire doelstelling. Waar ligt jouw ambitie? Is het grote doel van jouw leven te groeien naar het beeld en de gelijkenis van onze Heer Jezus of neem je met minder genoegen, is een leuk bedrijf en aards succes voldoende?

v e r d i ep i n g

In deze vraag wordt verschil gemaakt, ook met betrekking tot het beleven van successen en falen.Als je deze vraag positief beantwoord, dan mogen we een crisis ook zien als groei, het bouwen aan je karakter, een beproeving die zuivert en mooier maakt. Lees hiervoor ook Jacobus 1 en 1 Petrus 1:311. Als je deze ambitie niet deelt, moet je jezelf afvragen of je wel met God onderweg wilt gaan, want dit is wel zijn ambitie en inzet.

Praktische tips

Gelukkig laat God het niet bij troost, toekomst en karakterbouw. Hij geeft in zijn woord ook praktische tips over de omgang met crisissen. Een paar handreikingen. 1. Zoek een nieuwe toekomst op een andere plek (Handelingen 8:1) Als er ĂŠrgens een onbegrijpelijke crisis uitbreekt, dan is het wel in de eerste gemeente, in Jeruzalem. Deze eerste gemeente die als volmaakt wordt ervaren, wordt door God uit elkaar geslagen. Het mooie, veilige en comfortabele plekje wordt verwoest door vervolgingen en de gemeente wordt uitgezaaid over de dan bekende wereld. Inderdaad zaaien, ze worden uitgestrooid om ergens anders vrucht te dragen. Het grondwoord voor uitstrooien is een samenvoeging van

Sluit de deur. Leef even niet voor een ander en je status.

‘zaaien’ en ‘uiteen’ en wordt vertaald als uitstrooien of verspreiden. Deze geschiedenis leert ons dat we soms zo vastzitten in onze positie en in ons comfort, dat er een crisis nodig is om ons verder te laten bewegen. Nieuwe mensen, nieuwe terreinen, nieuwe werelden, nieuwe vrucht. Bijvoorbeeld in Afrika, een continent waar we veel kunnen bijdragen aan het welzijn van mensen en de nieuwe groeiregio van de wereld. Onze euro en kennis laten zich daar prima renderen. Of in Nederland op een andere plek, in een ander beroep, waar je opnieuw andere mensen kunt en mag dienen. Een crisis en een nieuwe toekomst zijn nooit makkelijk, maar neem geen genoegen met het comfort van vandaag of het niets doen. Zoek en ga uit. Draag vrucht en onderneem. Waar ligt jouw nieuwe toekomst en welke nieuwe markten ga jij ontdekken of ontwikkelen?

Schrijf op wat je nog hebt en wat er met deze middelen nog mogelijk is. Begin een nieuw bedrijf en ga deze middelen inzetten. Werk daaraan met het hele gezin en laat iedereen meehelpen. Sluit de deur, leef even niet voor de ander en je status. Kijk hoe God het zegent en of je hiermee op de juiste weg zit. We kunnen met deze nieuwe inspanning, dit nieuwe bedrijf, dit nieuwe verdienmodel, onze nieuwe manier van werken, waarin we geleerd hebben van de ervaringen uit verleden, een nieuw inkomen verwerven. En recht doen aan onze schuldeisers. Wat een getuigenis kan dit zijn. 3. Onderneem, doe en ga aan het werk. (Prediker 11 en 2 Tessalonicenzen 3:11) Ga in ieder geval iets doen dat nuttig is, desnoods vrijwilligerswerk. Er is nog genoeg nood in deze wereld en in Nederland, dus er zijn altijd mogelijkheden. Er is nooit een excuus voor stilzitten, ook als we tijdelijk een uitkering ontvangen is het belangrijk om iets terug te doen voor de samenleving die nu even voor jou zorgt. Paulus zegt: ‘wie niet werkt zal niet eten’ en dat we ons nuttig moeten maken. Misschien vind je in de nood van mensen die je zo mag dienen een nieuwe mogelijkheid om je geld te verdienen, een nieuw verdienmodel. Prediker zegt: ‘Doe iets en gooi je brood uit over het water, want later komt het altijd weer ergens terug.’ Daarnaast zegt Prediker iets dat neerkomt op: ‘Verdeel je inspanning en je risico’s, gok niet op één ding, maar onderzoek verschillende scenario’s en bewandel deze. Wacht niet elke keer op die ene kans, die ene order die mogelijk nog komt, maar ga op zoek naar andere mogelijkheden en werkwijzen. Treur niet bij beslissingen en gebeurtenissen die voor jou worden genomen en nu eenmaal een gegeven zijn. Probeer niet de

v e r d i ep i n g

2. Wat heb je nog? (2 Koningen 4:1-7) Elisa en de failliete weduwe. De schuldeisers staan bij de weduwe op de stoep en hoe nu verder? Begin met advies vragen aan God en Godsmannen met visie. Elisa stelt een cruciale vraag aan de weduwe: ‘Vertel me, wat hebt u nog?’ Wat hebben we nog: gezondheid, lichamelijke kracht, gezond verstand, competenties, capaciteiten, leervermogen, veranderbereidheid, vrienden, een beetje geld, een droom?

Wanneer hebben uw klanten voor het laatst iets van u gehoord?

EEN SLIMME KEUZE.

Roordink

Barneveld Coevorden Veenendaal Zwolle

www.roordink.nl

201304012-165x61 cbmc2.indd 1

Kennismaken? Bunt helpt mens en organisatie groeien op het gebied van onder meer leiderschap, management, verkoop en communicatie.

9-4-2013 22:53:21

Certificate of Honour uitgereikt aan NMV Transport in de Knesset op 22-11-11

Roordink

Een greep uit ons aanbod: • Organisatieadvies • Personal coaching • Training Praktisch management • Training Communicatie- en verkoopvaardigheden • Training Timemanagement Neem snel contact op voor een persoonlijk kennismakingsgesprek. Ontvang ons magazine Grow! Gratis! Mail uw contactgegevens naar info@buntgroep.nl.

Bunt Groep | T 0318-830 226 info@buntgroep.nl | www.buntgroep.nl

Zeevracht • Luchtvracht • Verhuizingen (Aliyah) • Hulpgoederen Naar Israël en de rest van de wereld

(0294) 761 410 • www.nmvtransport.com • max@nmvtransport.nl

Session 1

CARRIÈRE MET GOD Work Matters

Elke dag met zin je werk doen

www.carrieremetgod.nl 7

vaststaande dingen te veranderen, sommige zaken zijn een gegeven, maar ga verder. Wacht niet op het zogenaamde juiste moment, want er is altijd een reden om iets uit te stellen. Ga aan de gang, want je weet niet waar God jouw wil hebben of wat zal gaan lukken.â&#x20AC;&#x2122;

gewenste resultaat. Onze wetgever heeft bewust een genadeclausule opgenomen, de faillissementswetgeving. Dit is de mogelijkheid om failliet te gaan en de schulden door een ander te laten betalen. Dit is een kostbaar geschenk dat we niet te snel moeten gebruiken, maar als het nodig is mogen we hier een beroep op doen. Ik zie ondernemers zichzelf en hun omgeving stukmaken, omdat ze te trots zijn om tijdig surseance van betaling of een faillissement aan te vragen. Te lang blijven ze tegen beter weten in doorgaan met als gevolg leugens, verstoorde relaties, burn-out en geld van vrienden/bekenden/familie dat meegaat in het faillissement. Dit alleen omdat hun status op het spel staat en ze een faillissement als falen ervaren.

4. Blijf eerlijk en rechtvaardig en gebruik geen slimmigheidjes (Deuteronomium 30) In een crisis en onder druk wordt alles vloeibaar, ook de moraal. Om te overleven wordt de ene trukendoos na de ander geopend. De verleiding is groot om hierin mee te gaan, maar dit is slechts voor de korte termijn. Een verdienmodel bestaat niet bij de gratie van trukendozen, maar bewijst zich door de waarde van haar inhoud. Daarnaast weten we dat God nooit het verkeerde zal zegenen, ook al brengt het ons tijdelijk aards succes. Blijf betrouwbaar en standvastig. Beter stoppen met je bedrijf, dan doorgaan met verkeerde werkwijzen die uit nood worden geboren.

Durf daarna ook te leven van wat je ontvangt. Wees hier open over en er dankbaar voor in plaats van dat jij je ervoor schaamt. Genade is lastig, maar hoe doe je dit dan naar God?

5. Durf genade te ontvangen en wees niet te trots. (Jakobus 4:6) Genade is stuitend en niet rechtvaardig. Hard werken en eerlijk zakendoen wel, maar soms leidt dat niet tot het

Als dit artikel op dit moment erg actueel is in jouw situatie wens ik je veel wijsheid en Gods nabijheid, want dan is het leven niet makkelijk. Blijf altijd Gods wijsheid en nabijheid zoeken, want wie zoekt die vindt. (MatteĂźs 7:7)

v e r d i ep i n g

Ik zie ondernemers zichzelf en hun omgeving stukmaken, omdat ze te trots zijn...

Rijk worden - het kan! TEKST: klaas zijlstra

Als ik dit schrijf, ben ik met mijn gezin op vakantie in Italië in een heerlijk rustig plaatsje te midden van fruitbomen en bergen. Omdat ik nieuw in het bestuur ben, wil ik graag beginnen mezelf kort voor te stellen. best u u r

Ik ben Klaas Zijlstra, 50 jaar jong, 22 jaar getrouwd met Bea en vader van Sjoukje, Johan en Wytske. We wonen in Berlikum, Friesland. In 1990 zijn we ons bedrijf gestart, dat uitgegroeid is tot een allround metaal- en machinebouwbedrijf met name gericht op het ontwerpen en bouwen van machines en transportsystemen voor bulk- en stukgoederen. We hebben het ondernemen altijd beleefd als dienstbaar zijn en het belang van de klant dienen, zowel qua service als het bedenken en bouwen van producten waar de klant echt beter van wordt. Het dienen van God is ook het beláng van God dienen, zodat in deze tijd God en mensen echt iets mogen hebben aan onze getuigenis. We leven in een tijd waarin we veel dingen zien gebeuren waar we als burgers en ondernemers geen invloed op kunnen uitoefenen, maar die ons wel aangaan. Veel mensen in het zakenleven beseffen dat de huidige tijd wellicht geen crisis is, maar een ander tijdperk. Vaak vraag ik mensen hoe zij de wereld over honderd jaar zien, waarop ik dan eigenlijk altijd het antwoord krijg dat het onmogelijk is om zo ver vooruit te zien. Dan vraag ik hoe ze de wereld over dertig jaar zien, verwijzend naar de ontwikkelingen die we de afgelopen dertig jaar meegemaakt hebben en die steeds

meer in een stroomversnelling komen. Vaak concluderen juist niet-christenen dan dat een ander zo niet altijd door kan blijven gaan. Als CBMC hebben wij de missie om (zaken)mensen bekend te maken met het evangelie en de rijkdom van God te verspreiden. Er is honger in de wereld en het is onze verantwoordelijkheid als christen antwoorden te geven op vragen van mensen die de bijbel niet kennen en die niet kunnen weten van Gods grote plan. Het is verbazend om te zien met welke nauwkeurigheid profetieën uitkomen en zodoende mogen we er ook zeker van zijn dat Gods hand in alles is. Naast mijn verantwoordelijkheid als ondernemer voel ik me steeds meer verantwoordelijk om iets voor God te betekenen en bij te dragen aan zijn koninkrijk. Ik ben dankbaar dat ik in een team in Friesland gevraagd ben en daarnaast ook in het bestuur. Ik hoop dat we als CBMC-leden/ondernemers tot zegen mogen zijn voor Nederland en daarbuiten, tot Gods eer. En dat velen God mogen leren kennen en dat we allen rijk mogen worden in hem!

Nieuwe CBMC-leden: Dick Pieter Poppe uit Kampen Johan Davelaar uit Overberg Wilco Uitbeijerse uit Waddinxveen Ron Linders uit Uden

Woestijnexpedities in 2014

2014 - zakenvro

22 - 29 oktober

2 - 10 april 2014

- zakenmannen

uwen

In april gaat Wouter Droppers met een aantal mannelijke CBMC-ers de woestijn in, georganiseerd in samenwerking met Lifetime Expeditions. In oktober is er een reis speciaal voor zakenvrouwen! Wil jij mee met ĂŠĂŠn van deze reizen? Meld je aan op www.lifetimeexpeditions.nl

Gelukkig hebben we jou nooit nodig gehad Tekst: wilfred veldstra

Vader Frans had zijn leven lang hard en toegewijd gewerkt. Zijn zoon Tim belde me kort na zijn overlijden.

column

Ze hadden steeds hun ziel en zaligheid in het bedrijf gelegd en hun vrouwen en kinderen waren er aan gewend dat ‘de zaak’ altijd voor ging. En intussen werkte er al een tachtigtal mensen in het bedrijf. Als advocaat wil je het klankbord voor je cliënten zijn. En omdat je specialist in geschillen bent, zie je in het vroegste stadium de mogelijke geschillen aankomen. Frans kreeg al vroeg in zijn leven mijn advies om met zijn meest geliefden goede afspraken te maken. Het leek hem te kostbaar en duur.

Communicatie per wenkbrauw

Het was jarenlang voor de wind gegaan en het bedrijfsresultaat mocht er zijn: de onderneming was gegroeid en vertegenwoordigde een knap kapitaal. Tussen Frans en Tim was er duidelijk een innige verhouding en ze begrepen elkaar met het optrekken van een wenkbrauw. Maar Frans was jonger dan verwacht, toen hij stierf. En de woordeloze consensus met Tim bleef ineens onbeantwoord. Zijn broer Marc had wel regelmatig wat handen spandiensten verleend, maar hield van uitgaan en vond dat leven boeiender dan zich in te zetten voor de onderneming. Hij had zijn snelle auto via de zaak kunnen financieren, erg tegen de zin van Frans en Tim, maar vader voelde zich tegenover Marc ook verplicht hem te helpen. Hij had immers maar twee zoons.

Voor eeuwig de tweede man

Marc vond dat hij toch zeker net zo veel rechten had als Tim om zich eigenaar van het bedrijf te voelen. Hij kwam

nu wel elke dag op kantoor en liet tegenover de medewerkers blijken dat hij in de plaats van zijn vader was gestapt. Tim ergerde zich een ongeluk, maar kon niet tegen zijn flamboyante broer op. Tim werd nog steeds gezien als ‘de tweede man’ en Marc ging met alle gemak door het bedrijf heen en werd gezien als de opvolger van zijn vader.

Veelzeggende stiltes

Tussen de broers begon de spanning op te lopen en hun echtgenotes zagen dat hun schoonmoeder steeds stiller werd. Vader Frans had altijd gezegd dat Tim de capaciteiten had om hem op te volgen en dat Marc zijn weg wel zou vinden.

Gevoel en verstand

Toen Tim mij belde, bleek dat er nog steeds niets tussen de gezinsleden geregeld was en de broers inmiddels onder hoogspanning stonden. En het bedrijf was wel de inkomstenbron voor grofweg zeventig gezinnen. Moeder had zich afzijdig gehouden van die formele zaken, zoals het regelen van de opvolging in zo’n familiebedrijf. ‘Als we elkaar niet meer vertrouwen, dan houdt alles op’, had Frans vaak gezegd. Toch was het gevoel er altijd wel geweest dat Tim liever had gezien dat die afspraken eens goed bekeken waren. Dat de toekomst van de medewerkers tussen vader Frans en hem goed was gewaarborgd en beschreven.

Hoe zat dat nou?

Moeder was inmiddels ontredderd en kon de leiding van het bedrijf niet aan de beide zoons overlaten. Ook zij belde om raad en advies, vooral omdat de concurrentiestrijd tussen de zoons opliep. Zij vroeg zich af of ik Frans niet jaren eerder had gesproken over de bedrijfsontwikkeling, de kansen en mogelijkheden voor de toekomst, want dat meende zij zich toch zeker te herinneren. Ik heb in alle eerlijkheid moeten zeggen dat Frans daar graag over sprak, maar ook zei: ‘Gelukkig heb ik jou nog nooit nodig gehad’…

: l da .n en c ag .cbm w ww

Contactpunten Friesland Drachten Wiebo de Vries • wiebo.rinske@telfort.nl Lammert Wolters • wolters@taxiwolters.nl Franeker Henk Brander • h.brander@burggraaff-bolsward.nl Heerenveen/Sneek Henk Jonker • jonker41@ziggo.nl Doekele van Wieren • doekelevanwieren@gmail.com Leeuwarden 1 André Vellema • andre@vellematransport.nl Leeuwarden 2 Nathanael Zijlstra • n.zijlstra@live.nl Leeuwarden 3 Ewout van Halteren • ewoutvanhalteren@zonnet.nl Workum Henk Brander • h.brander@burggraaff-bolsward.nl RTT Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl Drenthe Assen Gert Felten • gfelten@home.nl Overijssel Noord Regiovoorzitter Hil Herweijer • herweijer@zonnet.nl IJsselmuiden Michiel Mondria • info@mondria-advies.nl Kampen Gert Jan Brouwer • info@uwgesprekspartner.nl Hardenberg Rene Dircks • renedircks@gmail.com Fred Smeding • f.smeding@home.nl Twente Almelo Haro van Pijkeren • hvpw@hotmail.com Willy Pieter • info@pieteraandrijvingen.nl Rijssen Arjan Letink • letink@online.nl Gerrie ter Hoek • famterhoek@gmail.com Gelderland Veluwe Regiovoorzitters Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Apeldoorn Cees de Jong • cdj@inkoop.com Elburg Eugene Romijnders • kantoor@romijndersadvies.nl Ermelo Anton van Buuren • a.van.buuren@wxs.nl Harderwijk Arthur Noordermeer • a.noordermeer@wuestman.nl Nijkerk RTT Michel Olij • michielolij@hotmail.com Nunspeet 1 Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Nunspeet 2 Hendri van Veen • hvanveenjr@optiekvanveen.nl Vaassen/Epe Lucas Tessemaker • lucas.tessemaker@hetnet.nl Gelderland Veluwe Zuid Regiovoorzitter Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Barneveld Roel Slaa • rtslaa@hetnet.nl Kootwijkerbroek Wout Davelaar • wouterdavelaar@solcon.nl Lunteren Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Voorthuizen ‘The camels’ Evert Hein Schuiteman • ehschuiteman@solcon.nl Wekerom Henk van den Berg • hvdberg@bergtoys.com Gelderland Zuid en Oost Arnhem Jan Sterk • jsterk@buntmanagement.nl Kesteren Johan Verwoert • johanv66@xs4all.nl Winterswijk Erik Grevers • erik@grevers.biz Ben Luesink • ben@paraklesa.nl Aafke van Deelen • info@aafkevandeelen.nl Vorden Ronald Kuyper • ronaldkuyper@gmail.com Flevoland Almere Roland Roordink • roordinkr@hotmail.com Mathilene Goedhart-Spalburg • info@levtov.nl Utrecht Amersfoort Gijsbert den Hertog • amersfoort@bizzprint.nl Baarn Cees Lugten • mclugten@xs4all.nl Breukelen/Maarssen Philip Knops • philip@sjofar.nl De Bilt Piet Hopman • piet@adbumis.nl Houten/Nieuwegein Wim Balk • w.balk@personic.nl Loenen a/d Vecht Max Veenstra • max@mr-transport.nl Driebergen/Doorn Dirk Jan van Os • ossenspan@filternet.nl Henk van Driel • info@vdpaccountants.nl Veenendaal 1 Carel Doornenbal • carel@empas.nl Veenendaal 2 Sietze Ketelaar • sietze@dissel-development.nl Veenendaal 3 Gert de Fluiter • gert@famdefluiter.nl Veenendaal 4 Gerard van Barneveld • gvbarneveld@gmail.com Woudenberg Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl

Noord-Holland Schiphol/Amsterdam Robert Brinks • robert.brinks@gmail.com Arjan Hulsbergen • hulsbergen@hpadvocaten.nl Hilversum Teun de Haan • dehaan@sbspriority.com Huizen Henk Rebel • hrebel@tibrebel.nl Cor Heutink • cor.heutink@live.nl Zuid-Holland west Rijnsburg Henk Wiggers • wwp@hetnet.nl Den Haag Frank de Mol • cbmc.haaglanden@gmail.com Leiden i.o. Peter Briscoe • peter@briscoe.com Zuid-Holland midden Regiovoorzitter René Gorissen • rene@renegorissen.nl Boskoop René Gorissen • rene@renegorissen.nl Gouda Niek de Jong • niek@niekenesther.nl Oudewater Gunnar Matse • hardingetools@gmail.com Waddinxveen 1 Theo Kruisman • theokruisman@yahoo.com Waddinxveen 2 Wilco Uitbeierse • wcuitbeijerse@gmail.com Waddinxveen 3 Arthur de Pater • waddinxveen@woningkeurgroep.nl Regiovoorzitter Moerkapelle 1 Moerkapelle 2 Moerkapelle 3 Moerkapelle 4 Moerkapelle 5 Moerkapelle 6 Moerkapelle 7 Zevenhuizen Nieuwerkerk a/d IJssel

Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Piet van Ommeren • ommeren@xs4all.nl Jan Oudijk • familyoudijk@filternet.nl Aarnout Lindhout • aarnout.lindhout@hetnet.nl Jan Oosterom • jan@kwekerijlijntje.nl Bram Reijneveld • bramreijneveld@hotmail.com Bastiaan Hertog • info@hertogpolderbemalingen.nl Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Arno Koole • arno.koole@compaqnet.nl Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl

Zuid-Holland zuid Regiovoorzitter Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Hardinxveld-Giessendam Ab Knook • office@alpharo.nl Rieanne Knook-de Keizer • office@alpharo.nl Gorinchem Harry van Haaften • h.vanhaaften@vhw.nl Leerdam Jos van den Berg • jos@josvandenbergctd.nl Rotterdam Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Puttershoek ‘Geloof in de Zaak’ Harry Vervelde • harry.vervelde@solcon.nl Middelharnis Karel van Holten • kholten.hp@wxs.nl Westland Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl Dordrecht i.o. Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl

c o n tact

Groningen Haren Gert Felten • gfelten@home.nl Klaas Boer • klaas@boerpartners.nl Bart Hof • bart@hof.nl

Noord-Brabant en Limburg Heusden en Altena Evert van de Kamp • edwi@hetnet.nl Tilburg Henk van der Linden • lind0937@planet.nl Zeeland Goes Leendert Geelhoed • lgageelhoed@zeelandnet.nl België Noorderkempen Jan van der Velden • jan.van.der.velden@telenet.be Brancheteams RTT Food Aart Hak • aart@ifpholland.nu RTT Transport Dick van der Staaij • artoli@online.nl RTT DGA Wouter Droppers • wdroppers@cbmc.nl Pieter van der Kwaak • pvdk@lansigt.nl Vrouwennetwerk Contact landelijk Arendina Borreman • a.g.borreman@hetnet.nl Henriëtte van Dort • henriettevandort@gmail.com RTT directeuren Gerrie Boeve • g.boeve@noordersluis.nl Senior Midden-Nederland Dirk Romeyn • midi.romeyn@chello.nl Putten Wim Kombrink • wkombrink@solcon.nl Friesland Auke Timmermans • aukesake@upcmail.nl Voorthuizen Gijs Roordink • groordink@roordink.nl Terschuur Gert van Putten • gvanputten@zonneeifarm.nl Zwolle Wim Eikelboom • wimeikelboom@planet.nl Young professionals IMPACT Netwerk

Frans van Santen • directeur@impactnetwerk.nl

CBMC algemeen Landelijk kantoor

0341-356147 • info@cbmc.nl

De HEER geeft al het goede: ons land zal vruchten geven. Psalm 85:13