Businesscontact nummer 4 - 2014 by CBMC Nederland

missionair magazine voor ondernemers en zakenmensen december 2014 â&#x20AC;˘ nummer 4

I N T E RV I E W

www.cbmc.nl

Elsbeth en Wouter Droppers: In mijn ogen was ik het mannetje

Uitzicht: Hoe zichtbaar ben ik en hoe ben ik zichtbaar?

BusinessAlpha: Iets doorgeven van wat je proeft in jouw relatie met God 1

16 • BEDRIJVIG BusinessContact is het magazine van CBMC Nederland en verschijnt vier keer per jaar. CBMC is een missionaire beweging van en voor ondernemers en zakenmensen in Nederland. De missie van CBMC is: ondernemers en zakenmensen helpen Jezus Christus te vinden, te volgen en te verkondigen. Door het hele land zijn er rond de negentig plaatselijke CBMC-teams actief (zie pagina 43).

03 • laatste woorden - wouter droppers 04 • interview - wouter & elsbeth droppers 10 • wandelen met God 13 • bestuurswoord 15 • column - wilma veen 16 • bedrijvig - groeikrachtige organisaties 22 • team uitgelicht - cbmc woerden

I NI N T EHROVUI EDW

24 • cbmc & mensen - businessalpha soest 30 • uitzicht - jan van der linden 36 • verdieping - invloed of macht 42 • column - ron van der spoel 43 • contactpunten locale teams

30 • UITZICHT

Redactieadres Postbus 315, 3880 AH Putten 0341-356147 redactie@cbmc.nl www.cbmc.nl Hoofdredactie Kirsten Roordink-Hagg Eindredactie Leonard van der Plas Redactie Gerard Bijkerk - journalist Jeannette Coppoolse - journalist Wouter Droppers - redacteur Loes Grooters - corrector Annelies Luken - corrector Aan dit nummer werkten mee Wouter en Elsbeth Droppers, Henk van den Berg, Jeannette Scholten, Klaas-Jan Barneveld, Wim Harrijvan, Kees Lugten, Jan van der Linden, Wilma Veen, team Woerden, Janny Budding en Ron van der Spoel. Ontwerp & vormgeving Kirsten Roordink-Hagg Fotografie Daniël van de Sluis, ptnphoto en Kirsten Roordink-Hagg Realisatie, druk en distributie Grafisch centrum Stichting De Hoop Administratie-ondersteuning Anke Jurg-Regelink, ajurg@cbmc.nl Informatie over het lidmaatschap CBMC info@cbmc.nl, 0341-356147 Advertentieverkoop Gerard van Barneveld, adverteren@cbmc.nl

36 • INVLOED

Oplage 1500 exemplaren Abonnement Een abonnement op BusinessContact kost €24,50 per jaar. Hiermee steunt u tevens de missie van de vereniging. Leden kunnen een abonnement cadeau doen voor €15,Adres wijzigen? U kunt dit zelf aanpassen door met uw e-mailadres in te loggen op cbmcinside.nl

@CBMCnl 2

www.facebook.com/cbmcnederland

Laatste woorden... Mijn koningschap hoort niet bij deze wereld. Als mijn koningschap bij deze wereld hoorde zouden mijn dienaren wel gevochten hebben (Johannes 18: 36). Eén van Jezus laatste woorden voordat hij zijn plaats als Koning inneemt aan Gods rechterhand. Jezus kwam niet om te leven, maar om te sterven. Toch was sterven niet zijn einddoel, maar een middel om een nieuwe positie te ontvangen en om ons mensen in Gods luister te brengen. Het doel van ons bestaan ligt niet in dit gebroken aardse leven, maar in het ontvangen van Gods luister en grootheid. Om dit te kunnen ontvangen moeten we sterven. Sterven aan onszelf.

Door het sterven aan onszelf, ontvangen we in dit bestaan een nieuwe natuur, de Heilige Geest, God in ons. We ontvangen troost, bijstand, uitzicht, liefde, hoop en worden innerlijk vernieuwd, als we dit cadeau van de Geest tenminste uitpakken. Te veel christenen dragen dit cadeau als een presentje in zichzelf rond en missen de kracht van Gods Geest die vrijkomt als we het uitpakken. Ze verschillen niet van deze wereld. Ze hebben dezelfde focus. Ze zijn op zichzelf gericht, net als alle andere mensen. Uitpakken is Jezus Christus centraal zetten, niet jezelf en jouw persoonlijke verlangens. Het is loslaten om te ontvangen. Het is Jezus als het hoogste goed waarderen en in Jezus onze vervulling vinden.

B ET SE TR U IN V IUERW

Sterven is makkelijker als we beseffen dat we ergens hulpeloos zijn. Het besef dat we machteloos zijn om diepe existentiële veranderingen in onszelf en deze schepping te bereiken. We kunnen veel op gedragsniveau en op het gebied van denken, maar onszelf totaal vrijmaken van onze schaduwkanten, karakterfouten of onze driften is teveel gevraagd. We kunnen bij tijd en wijle lief zijn en/of een liefdevol karakter hebben, maar zélf liefde zijn is van een andere orde. Als de rijke jongeling Jezus een goed mens noemt zegt Jezus terecht; niemand is goed. Alleen God is goed. Wij kunnen goede dingen doen en goede daden verrichten, maar goed zijn is een andere kwaliteit. Sterven als oplossing is in het christelijk geloof geen tragisch einde voor de wanhopige mens. Door Jezus Christus plaatsvervangend sterven, mogen wij sterven in hem. Zijn sterven is ons sterven, zijn opstanding onze opstanding, zijn luister onze luister. Een geweldig cadeau!

WOUTER DROPPERS DIRECTEUR CBMC NEDERLAND

Dit is een proces. Een proces dat pas tot voltooiing komt in de nieuwe tijd. Maar elke groeistap in dit proces is waardevol en brengt ons dichter bij onze Heer en laat ons verlangen naar Hem groeien. Het gaat in dit leven niet om ons leven, maar om ons sterven waarin we Christus ontvangen!

I N T E RV I E W

“Heel langzaam veranderde mijn hele wereld en was ik God geworden.” Wanneer hij ergens binnenkwam, vulde hij de ruimte met zijn dominante verschijning en zijn sterke persoonlijkheid. Er was weinig plaats voor anderen. De wereld draaide immers om Wouter Droppers. Mensen gebruikte hij voor zijn netwerk. Thuis was hij de geweldige echtgenoot en leuke vader die zijn kinderen regelmatig meenam naar het plaatselijke pannenkoekenhuis. Het ontbrak het gezin Droppers aan niets. En elke zondag ging hij netjes naar de kerk. Kortom, een ideaal plaatje. Tot op een dag zijn vader tegen hem zei: ‘Je bent christen: je geeft veel geld weg, je gaat naar de kerk, maar ik weet het niet. Ben jij wel écht christen?’ TEKST: JEANNETTE COPPOOLSE BEELD: DANIËL VAN DE SLUIS

I N T E RV I E W

CBMC-directeur Wouter Droppers:

Wie CBMC zegt, zegt Wouter Droppers. Jarenlang was hij het gezicht van de organisatie. Acht jaar geleden kreeg hij de functie van directeur. Niet zozeer omdat hij zich in eerste instantie ‘geroepen’ voelde, maar omdat zijn vrouw Elsbeth de advertentie las en vond dat hij moest solliciteren. Ze dacht: ‘Wouter is een zakenman en heeft een passie voor God. Dat is de perfecte combinatie voor deze functie.’ Elsbeth kijkt haar man glimlachend aan: “Maar daar was jij het niet helemaal mee eens, hè, Wouter?” Wouter begint te lachen: “Elsbeth is altijd verantwoordelijk geweest voor belangrijke stappen in mijn leven!”

Uitvinding

I N T E RV I E W

In de sfeervol strak ingerichte woonkamer van huize Droppers vindt ons gesprek plaats. Op tafel staat een schaaltje met wat koekjes en chocola. Daarnaast een aardewerken kannetje met melk en een potje suiker voor in de koffie. Wouter neemt eerst een slok van zijn koffie en begint dan te vertellen: “Toen ik bij CBMC kwam, vroegen ze bij mijn sollicitatiegesprek of ik een bijbeltekst of een teken had gehad. Je kent het wel. Dat had ik natuurlijk allemaal niet gehad. Ik had tegen God gezegd: ‘Ik wil het wel, maar als er een andere directeur beter is, neem dan alsjeblieft die, want ik hoef niet echt.” Glimlachend: “Ik ben toch aangenomen en door de verhalen van mensen ontdekte ik met terugwerkende kracht: ‘Het zou wel eens kunnen zijn dat ik hiervoor geroepen ben.’ Toen ik kwam, dacht ik: ‘Ik kom voor CBMC’, maar nu denk ik: ‘Nee, God heeft CBMC uitgevonden voor mij!’ Ik heb heel veel mogen leren en ben erg veranderd. Ik heb gezien hoe God werkt. En daar had ik mijn eigen geschiedenis, mijn eigen verwerking voor nodig.” De klank in zijn stem verandert en het is duidelijk zichtbaar dat wat hij vertelt hem persoonlijk raakt: “...om mensen verder te kunnen helpen.”

“God zei: ‘Nu denk je dat je in mijn koninkrijk werkt, maar volgens mij ben je nog steeds je eigen koninkrijk aan het bouwen.’” 6

Predikant

De geschiedenis en verwerking waarover hij het heeft, is bijna niet zonder emotie te vertellen. Dat blijkt wel wanneer de nuchter ogende Wouter begint te vertellen en hij van tijd tot tijd moet stoppen, omdat hij vol schiet. Hij groeide op als jongste zoon van een aannemer in de Achterhoek. Op z’n achttiende wilde hij eigenlijk predikant worden, maar dat vond zijn vader niet zo slim. Hij moest eerst maar eens gaan werken en levenservaring opdoen. En dat deed hij. Na de IVA Business School kwam hij terecht in de autowereld. Eerst bij Brezan Automaterialen en later bij Volkswagen & Audi in Oss. In deze jaren maakt hij enorm carrière en is hij de gevierde man met de grote auto en de vlotte babbel. Wouter: “Ik was het mannetje in mijn ogen: veel winst maken, inkomen was geen probleem. Het was een gouden tijd!” Klinkt daar een ‘maar’? “Ik had deze werkgever beloofd te verhuizen en ik gooide het op een akkoord dat ik dat na drie jaar zou doen, áls ik zou blijven. Dus ik kom thuis en Elsbeth is natuurlijk blij dat ik een nieuwe baan had, maar ik vertelde dat we ook moesten verhuizen. Dat zag Elsbeth niet zo zitten, dus ik gaf er een draai aan en zei: ‘Ja, maar dat is pas over drie jaar en als ik het echt naar m’n zin heb.’ Ik was dus bezig met uitstellen en de zaak thuis een beetje te masseren.”

Huwelijkscrisis

Het gezin Droppers verhuist uiteindelijk toch naar Oss, waar de vrouw des huizes vervolgens haar draai niet kan vinden. Wouter: “Ik had het zo verkocht aan Elsbeth dat, als we dan in Oss zouden wonen, ik vaker thuis zou zijn: met het eten en ‘s zaterdags. Maar in plaats van dat ik thuis was, ging ik op zaterdag nog even langs de zaak. En ’s avonds kon ik nu ook m’n belangen behartigen en nog even squashen met de een en naar een ondernemersborrel met de ander. En Elsbeth was alleen thuis. Geen vrienden, geen sociaal netwerk, geen sport.” Op den duur krijgt Elsbeth daar genoeg van en meldt ze dat ze teruggaat naar Duiven. Het maakt haar niet uit of Wouter wel of niet meegaat. Liever niet eigenlijk. Ook zijn vader zet grote vraagtekens bij Wouters christen-zijn. Maar Wouter denkt nog steeds dat het wel meevalt en denkt: ‘Iedereen heeft wel eens slechte tijden.’ Wouter: “Ik interpreteerde alles in eerste instantie als gedrag. Dus ik ging kijken of ik meer thuis kon zijn. Als man ga je praktisch met je lijstje op gedragsniveau kijken wat je moet doen en dat ga je dan doen. Maar toen zei Elsbeth op een gegeven moment tijdens een therapiesessie: ‘Weet je, Wouter, het is zo: als jij thuis komt, dan vult de hele ruimte zich met jouw aanwezigheid. Maar is er ook ruimte voor

â&#x20AC;&#x153;Ik was het mannetje in mijn ogen: veel winst maken, inkomen was geen

I N T E RV I E W

probleem.â&#x20AC;?

I N T E RV I E W

mij? Speel ik nog een rol in je leven of draait echt alles om jou en om jouw verlangens?’ Dat was echt een bom die viel. Ik dacht: ‘Wow, wat is er misgegaan?’ En ik realiseerde me: ’Dit is niet gedrag, dit ben ik als mens! En zij lijdt daaronder.’ En daar haakte die opmerking van mijn vader ook op in.” Duidelijk zichtbaar geraakt stopt hij even. “Heftigste punt van m’n leven.” En: “Ook het beste punt in m’n leven.” Elsbeth vervolgt: “Het was een vreselijke tijd, maar het was een gouden zet. Wouter is nu veel gevoeliger geworden.” Wat hij daar zelf van vindt? “Lastig, omdat ik me soms onmachtig voel als er tranen komen en even niet weg kan met dat gevoel.”

Patroon

Dan vervolgt hij: “Het zakelijk succes en het dieptepunt in mijn huwelijk heb ik nodig gehad om te worden wie ik ben. Het is zo’n standaardpatroon in de zakenwereld. Ik kom zo veel mensen tegen die op gelijke manier dit soort processen meemaken. Misschien met andere voorbeelden, maar het jezelf verliezen in je werk, je eigen ambitie, je eigen succes, dat huwelijken mislopen en dat mensen ideaalbeelden nastreven. En die mensen zijn niet allemaal verkeerd. Het overkomt je gewoon.” “Als je zelf dan zo’n verhaal hebt, dan helpt dat om dichter bij die mensen te kunnen komen. Net zoals ik geen notie had van wat er gebeurde in m’n huwelijk, zijn mannen sowieso qua gevoel vaak minder onderlegd. En als je dat dan helder kunt maken in verhalen, schema’s, dan help je daar mensen mee om een stap verder te nemen.” Nadat de bom is gevallen, is het nog een hele zoektocht voor Wouter. Maar radicaal als hij is, gooit hij zijn leven om, want op dezelfde voet voortgaan, is geen optie. “Binnen het bedrijf waar ik werkte, was ook een cultuur van manipulatie ontstaan waar ik natuurlijk zelf aan meewerkte. Ik gebruikte mensen zonder dat ik het door had. Het was niet aanwijsbaar slecht wat ik deed, maar ergens voelde het niet goed en je vrouw prikt daar

natuurlijk als eerste doorheen. Zij dacht ook: ‘Wat hij op z’n werk doet, doet hij nu ook thuis.’ Heel langzaam veranderde mijn wereld en was ik God geworden in mijn midden, met mijn eigen ik. En iedereen was een speelbal in mijn veld.”

Eerste leerschool

Na deze heftige tijd besluit Wouter om theologie te gaan studeren en komt vervolgens CBMC op zijn pad. Ook daar leert hij een aantal levenslessen. “Om maar een voorbeeld te noemen: ik kwam bij CBMC en de opdracht was om het dé christelijke vereniging van Nederland te maken met grote bekendheid, grote uitstraling en veel leden. Het moest gewoon een flamboyante, eigentijdse vereniging worden met alle superlatieven die daarbij horen. Dus ik was een jaar onderweg en ik had al die doelstellingen niet bereikt. En toen zat ik in het klooster en ik maakte me zorgen over hoe ik dit moest uitleggen aan het bestuur. Ik had nog nooit meegemaakt dat ik m’n targets niet had gehaald. Dus dat vroeg ik aan God. Ik had een boekje van Dietrich Bonhoeffer meegenomen, dat ging over Psalm 127. Die psalm kende ik wel, maar ik had nooit zo op het tweede vers gelet: ‘Vergeefs is het dat je vroeg opstaat, je laat te ruste legt, je aftobt voor wat brood, maar weet, ik geef het mijn beminden in de slaap.’ Hoe moest ik dit nu verstaan? Alsof God zei: ‘Ik doe mijn werk wel, waar maak jij je zorgen over?’” Een dag later wordt dit gevoel bevestigd. “God zei: ‘Nu denk je dat je in mijn koninkrijk werkt, maar volgens mij ben je nog steeds je eigen koninkrijk aan het bouwen. Het zijn jouw plannen, jouw aantallen. Het is jouw ambitie, het moet op jouw manier, maar mag ik in mijn eigen koninkrijk, op mijn snelheid en op mijn manier, met mijn plannen, mijn werk doen? En zou jij niet gewoon even wat dimmen, wel je verantwoordelijkheid nemen, maar de rest aan mij overlaten?’ Toen dacht ik: ‘Wauw! Nou, als dat zo is,

dan moet ik anders in m’n missie gaan staan.’” Na zijn retraite deelt hij zijn ervaringen met het bestuur. ”Ik zei tegen hen: ‘We hebben dit en dit allemaal als targets, dat en dat allemaal als aantallen, maar misschien meet God wel heel anders.’” Tot Wouters verbazing is het bestuur het met hem eens en grote evenementen worden geschrapt, budgetten en personeelsaantallen gehalveerd. En in de verhalen die men daarna hoort, komen meer mensen tot geloof dan ooit tevoren! Wouter vervolgt lachend: “En toen brak de crisis uit en ik moest terugdenken aan het klooster waar God tegen me zei: ‘Ik doe het op mijn manier! Jullie doen veel minder, maar Ik geef het mijn beminden in de slaap.’ Toen dacht ik: ’Dit is Gods manier van werken: héél anders! Minder doen met minder mensen en toch meer mensen die tot geloof komen. En geen gezeik over materiële goederen of geld op het moment dat de crisis uitbreekt en de hele wereld in paniek is. Zo werkt God dus: onvoorspelbaar anders. Nou, dat zijn levenslessen die je meeneemt.”

Voorbeeld

Wouter heeft een heel duidelijke passie voor God en een rotsvast vertrouwen in hem. Heeft hij ook een mens als

Wouter Droppers (50) is de afgelopen acht jaar directeur geweest van CBMC. Vanaf 1 januari 2015 gaat hij werken voor de missionaire organisatie Europartners. Zijn passie van de afgelopen jaren zet hij daar voort: zakenmensen bereiken met het evangelie middels training en coaching. Hij is getrouwd met Elsbeth en samen hebben zij een zoon en een dochter.

voorbeeld of inspiratiebron? Hij denkt even na en zegt dan: “Bisschop Tutu. Ik vind het heel bijzonder hoe er in het Afrika van de omwenteling geen afrekening heeft plaatsgevonden tussen blank en zwart. Hoe hij vanuit zijn overtuiging heeft gezegd: ‘Dit mag niet gebeuren. We hebben een andere God, een God die vergeeft, een God die genadig is.’” Weer is hij zichtbaar geroerd. Waarom? Elsbeth tegen Wouter: “Als God ter sprake komt, dan raakt dat jou altijd, hè?” Wouter haakt in: “Ja, die genade en die vergeving en verzoening van God. Dat heeft Tutu ergens gevonden.” “En jij kennelijk ook?”, vraagt ze. “Ja, tuurlijk! En dat verbindt ons.”

Kloppend hart

“Je vroeg me na te denken over een voorwerp dat iets over mij zegt. Dat is een kloppend hart, want ik geloof dat het altijd om mensen gaat. Ik ben helemaal niet meer geïnteresseerd in instituten, missies of verenigingen. Heb mensen lief, leef daarin je leven uit en deel dat leven met elkaar. Dat is hoe het leven is bedoeld. Als we kunnen terugkomen bij gewoon ‘mens ontmoet mens’, dan wordt het koninkrijk van God gebouwd. Het gaat bij CBMC niet om wat je gaat doen en wat je gaat presteren, maar om wie je bent. En ik denk dat God daar ergens in dat geheim wil wonen. Dus dadelijk ga ik naar Europartners (zie kader, red.) en wat ga ik daar doen? Mensen coachen en begeleiden, met hen meelopen en mensen aan elkaar verbinden.” Wouter heeft nog wel een wens voor CBMC. “Dat mensen zullen uitstappen en over Jezus willen vertellen. En zichzelf durven bevragen wie ze zijn en beseffen dat we daarbij niet voor God aan het werk zijn, maar waar God door ons aan het werk is.”

I N T E RV I E W

“Als we kunnen terugkomen bij gewoon ‘mens ontmoet mens’, dan wordt het koninkrijk van God gebouwd.”

Wandelen met God

ACTUEEL

Op maandag 20 oktober 2014, een Half zes was er een leesdienst ook dat was mooi om mooie zonnige dag, begonnen wij aan mee te maken, het zingen van de nonnen is mooi om naar te luisteren. Het stiltemoment in de dienst is echt onze stiltedagen. We werden hartelijk heel bijzonder. Je kunt alles bij God neerleggen; zo voelt ontvangen met een lekker kopje koffie, het ook echt. Daarna een rijke broodmaaltijd. Na het eten nog even wandelen en daarna weer de stilte in. nadat we ons gesetteld hadden in onze kamers begon onze echte retraite met Om half negen â&#x20AC;&#x2122;s avonds kwamen we bij elkaar, om als wilde ervaringen te delen. Anneke Suk vertelde over een eucharistieviering in de kapel van je het Bijbelgedeelte waarin Henoch wandelde met God. het klooster. Dat was een mooie, rust- Mooi is dat, dat God zo met je wil wandelen. gevende en vooral eerbiedige dienst, Wandelen na de dienst kregen we een heerlijk Na een goede nachtrust begon de morgen al vroeg: half zeven opstaan, douchen en om half acht een dienst in driegangen diner.

TEKST: JEANNETTE SCHOLTEN DEELNEMER VROUWENRETRAITE

Doel

Daarna kon ieder voor zich aan de slag met het doel waarvoor we gekomen waren. De een kwam om rust te vinden, de ander om haar positie in haar huwelijk te bepalen, weer een ander wilde God en de Bijbel beter leren kennen. En zo had ieder haar eigen doel. Wij gingen eerst wandelen, de omgeving is prachtig! Het huis ligt in een mooi park en aan de vecht. Na heerlijk uitgewaaid zijn gingen ook wij in de stilte.

de kapel. Ook toen weer ervoer ik de rust en vooral eerbied en ontzag voor God. Na de dienst een heerlijk ontbijt en daarna... ja hoor: eerst even wandelen. Zo hebben wij deze dagen veel gewandeld, veel samen gedeeld en hebben we vooral tijd met God doorgebracht. Hij is in deze dagen dichtbij gekomen en heeft ieder van ons laten zien wat zijn doel voor ons is. Ik heb ervaren dat de stiltedagen goed waren, God in rust zoeken en antwoord vinden is heel bijzonder. Het volgen van de diensten in het klooster is zeker de moeite waard, het geeft structuur en ritme aan je dag en het zet je aan het denken. Ook voor jou zit er iets in de diensten. Er op terugkijkend waren het bijzondere dagen van rust en van het vinden van antwoorden. En... veel wandelen. Alleen? Nee samen, samen met God, net als Henoch!

Ik heb ervaren dat de stiltedagen goed waren, God in rust zoeken en antwoord vinden is heel bijzonder. 10

Landelijke nieuwjaarsbijeenkomst

Elise Mannah

Muzikale omlijsting door Elise Mannah Programma: 16.00 uur – inloop en ontmoeting 16.45 uur – plenair gedeelte 18.15 uur – receptie/borrel 19.00 uur – diner (optioneel) Locatie: Bilderberg Hoevelaken

Aanmelden: cbmcinside.nl/activiteiten

ACTUEEL

Gert-Jan Huisman

Je bent van harte uitgenodigd voor de landelijke nieuwjaarsbijeenkomst! Gert-Jan Huisman komt spreken over het thema: waarden in onze economie. Gert-Jan is voormalig bestuursvoorzitter van CENTROTEC, sustainable AG. Momenteel mede-eigenaar van een investeringsmaatschappij voor het MKB.

e i m o n o c e e z n o n i n e d r a a Thema: w

Woensdag 14 januari 2015

CONFERENCE EUROPARTNERS 2015 IDENTITY & CALLING

Personal, professional and within our current era

De Europartners Conferentie is een ontmoetingsplaats waar internationale vriendschappen gevierd worden en waar bemoedigd wordt. Een uitstekende plek om ideeën uit te wisselen, getraind te worden en kennis te maken met nieuwe tools. Uiteraard ben je de hele conferentie welkom!

friendship resources personal development encouragement relationship connecting

A DV E RTO R I A L

Op donderdagavond 12 februari is er speciale meet & greet-avond voor Nederlandse zakenmensen. Een avond waarop je op een ontspannen manier kennis kunt maken met Europese collega’s en met een bijzonder getuigenis van een Nederlandse zakenman.

Meer weten? www.europartners.org

Door de avond laagdrempelig in te richten, is deze bij uitstek geschikt om ook niet-christelijke collega’s en contacten mee naartoe te nemen. Van harte aanbevolen!

GET CONNECTED GETINSPIRED

Rotterdam, Feb 11th – Feb 14th, 2015

GET TRAINED

ADVERTENTIES

VERZEKERINGEN * HYPOTHEKEN * FINANCIERINGEN * SPAREN Vrijblijvend advies

Jager Assurantiën B.V. Vestiging

www.2ebedrijf.nl 12

Telefoon E-mail

Westerhaar Hoofdweg 152a (0546) 65 96 51 info@jagerassurantien.nl

Website

www.jagerassurantien.nl

Vriezenveen Oosteinde 15 (0546) 56 92 94 mail@jagerassurantien.nl

We verwelkomen de volgende nieuwe leden:

CBMC wil levensveranderend zijn

Wouter Timmer • Hardinxveld Giessendam Henk Verbree • Haren Jan Marck • Nieuwerkerk a/d IJssel Martin Heinhuis • Nijverdal John Maasland • Bergschenhoek Johan Lindhout • Moerkapelle John Vandermeer • Woerden Wim van der Plas • Katwijk Carly Schep • Montfoort Menna de Jager-Wesselius • Houten Willem Peter Ouwehand • Katwijk

De laatste tijd denken we veel na over CBMC en over haar toekomst. Onze missie ‘Jezus vinden, volgen en verkondigen’ wordt steeds weer bevestigd in de verhalen die ik hoor en verneem in het hele land en daarbuiten.

In september werd de World Convention in Orlando gehouden. Ik had het voorrecht om hierbij te kunnen zijn. Mannen en vrouwen van over heel de wereld waren onder de CBMC-vlag bij elkaar. Mensen uit ZuidKorea vertelden wat CBMC daar betekent, en ook vanuit verschillende Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen deelden mannen en vrouwen wat CBMC-teams voor hen betekenden. Er was een heel bijzonder getuigenis, dat ik slechts beknopt kan beschrijven. Een man, die geweldig succesvol was bij een groot internationaal bedrijf, raakte betrokken bij een kartelschandaal. Op aandringen van zijn vrouw heeft hij zichzelf aangegeven en moest hij voor dit kartel tien jaar de gevangenis in. Zijn leven werd compleet op z’n kop gezet, maar hij werd in de kraag gegrepen door God. Hij vertelde dat de jaren in de gevangenis tot de beste van zijn leven behoorden. Hij kon daar aan zijn medegevangenen vertellen over Jezus en de blijde boodschap. Zijn vrouw, die christen was, bleef hem trouw ondanks de jaren in de gevangenis. Zij kreeg een andere man terug. Zijn leven was veranderd. We staan als bestuur voor flinke uitdagingen. Ook dit jaar is de begroting nog niet sluitend. Tegelijkertijd heeft God nog steeds voorzien en werd elk jaar positief afgesloten. Het CBMC-kantoor in Putten werd de afgelopen jaren kleiner en efficiënter. Maar ook zien we de inkomstenstroom van CBMC elk jaar een stukje afnemen. Wat betekent dit voor

de vereniging CBMC? Wat betekent dit voor ons als leden, de activiteiten en koers van CBMC? Vragen waar we uw gebed voor nodig hebben, om de antwoorden met wijsheid en vertrouwen in te vullen. Dit alles om met onze teams, BusinessAlpha’s en andere mooie activiteiten door het hele land Jezus te vinden, te volgen en te verkondigen, omdat God onze levens wil veranderen!

HENK VAN DEN BERG PENNINGMEESTER CBMC NEDERLAND

BESTUUR

Kortgeleden waren we als bestuur op bezoek bij RTT (Ronde Tafel Team) Friesland. We vergaderden bij ons medebestuurslid uit Friesland, Klaas Zijlstra, en werden tevens uitgenodigd om een bijeenkomst van RTT Friesland bij te wonen. Verschillende gezichten waren nieuw voor mij. Mooi om te zien hoe RTT Friesland een eigen invulling geeft aan de bijeenkomsten. Nog mooier is om te horen hoe God ook onder deze mannen bezig is. Hoe deze mannen vertellen hoe ze door God gegrepen zijn, hoe hun leven was en nu is. Een ieder met zijn unieke verhaal, maar allen met één kern: hun leven is veranderd.

ProMissie gelooft in duurzame relaties Raad en daad bij complexe vraagstukken. Vertrouwenspersoon voor ondernemers, DGA’s, overdragers, opvolgers en ondernemende families. Advies, klankbord, procesbegeleiding en leerplatform voor MKB en familiebedrijf. Hart voor de zaak en mensen met elkaar verbinden.

• familiebedrijf • ondernemersadvies • waardebepaling • aankoop/verkoop • bedrijfsoverdracht

www.promissie.nl

V2adv_alg_165x61.indd 2

03-04-14 11:05

w w w.k rc accou n ta n t s.n l ron dw eg 13 8091 x a w e z ep t [038] 444 62 44 em ail: in fo@k rc accou n ta n t s.n l

De wereld brandt bij ons brandt het haardvuur Ik klik op mijn Facebookpagina wat vriendschapsverzoeken aan en, zonder er verder veel bij na te denken, klik ik op een naam. Een afschuwelijke foto verschijnt op mijn scherm. Zo’n foto die je niet zo maar wilt zien. Een beeld waarvan je direct weet: ‘Dit ga ik nooit meer vergeten.’ Ik zat enigszins gedachteloos achter mijn computer, maar ik kan je zeggen: per direct was ik wakker. Heel wakker.

COLUMN

Op mijn scherm zag ik zo’n vijftien kinderen liggen. Ik schat in dat ze een jaar of acht waren. Ze lagen op de grond. Sommigen met open ogen en anderen met nog maar één oog. Verminkt, bebloed, duidelijk vermoord. Op een gruwelijke wijze. In een reflex wilde ik gelijk wegklikken. Soms is het goed om even stil te staan bij nood in de wereld, maar niet op een onverwacht moment zoals dit. Ik sprak mijzelf toe: ‘Kijk nou eens goed. Dit is gewoon echt. Dit is de wereld waarin we op dit moment leven. Even een paar uurtjes vliegen en ik ben op die plek. Het is bijzonder dat ik daar niet ben geboren. Het hadden ook mijn kinderen kunnen zijn.’ Gisterenavond keek ik tv en er kwamen binnen twintig minuten drie enorme rampen in beeld. Alle drie met een oproep om toch echt in actie te komen. Moeders die sterven bij de geboorte van hun kind, oorlogsslachtoffers en ebola. Nog meer nieuws. Libanon is een tijdbom, ontwricht door armoede, geweld en een enorme stroom met vluchtelingen. Getraumatiseerde kinderen in Syrië. Een moeder van zes kinderen werd vermoord, omdat zij weigerde zich te bekeren tot de islam. Ze moest een boete van tweehonderd dollar betalen, maar dat kon ze niet. Ze weigerde haar geloof op te geven en werd met drie kogels in haar gezicht gedood, terwijl haar jongste kind nog bij haar op schoot zat. Nog dit jaar sterven 50.000 kinderen van de honger. En ik? Ik moet opschieten, want ik moet zo naar de kapper. Heerlijk. Zal ik er wel of niet een ander model in laten knippen? Daarna zit ik lekker warm op de bank, volledig tevreden. Met een gestylde coup en warme thee kijk ik naar een knapperend vuurtje in de houtkachel… Een ander brandje…

WILMA VEEN WWW.WILMAVEEN.NL

En nu verwacht u zeker een oplossing van mij? Omdat een column toch meestal een rond verhaal is, waarbij het begin iets met het einde te maken moet hebben? Dat zijn immers de regels. Maar vandaag even niet. Vandaag laat ik regels los. Ik laat alles vallen. Ga geen oproep doen om toch maar meer te geven, vraag niet om in actie te komen. Misschien moeten we ons druk blijven maken om onze haarkleur of over de autokeuze die dit jaar gemaakt moet worden. Of beter, laten we nachten wakker gaan liggen van gemiste kansen, verminderde winst en te veel werk in onze agenda. Misschien moeten we dat vooral maar gewoon blijven doen, dan weten we in ieder geval zeker dat die zielige mensen ver weg, heel ver weg blijven.

BEDRIJVIG

Groeikrachtige organisaties & duurzame groei

Bedrijfsvoering wordt steeds uitdagender en complexer. De 21e eeuw stelt hoge eisen aan leiderschap. Leiders moeten hun organisatie transformeren naar een duurzame groeikrachtige organisatie die langdurig fit, efficiënt en gezond blijft. Maar hoe doe je dat?

TEKST: KLAAS-JAN BARNEVELD BEELD: GANIQ

Groeikrachtige organisaties

Er is behoefte aan groei. Eerlijke, inspirerende en duurzame groei. Dit is mogelijk door het volledig benutten van de aanwezige groeikracht binnen een organisatie. Maar wat is groeikracht? Veel organisaties zoeken primair naar continuïteit. Daarvoor moet het statische deel van de organisatie op orde zijn: het bedrijfsmodel klopt, producten of diensten sluiten aan bij de klantwensen en systemen zijn op orde. Dat is echter maar 30% van de potentiële groeikracht van de organisatie. De

overige 70% zit in het dynamische deel van een organisatie. Dit noemen wij de werkelijke groeikracht. Mensen vormen en bepalen dit dynamische deel.

werk. Beleving staat hier centraal: vuur en enthousiasme zijn in dit geval nog belangrijker dan de inhoud van de visie zelf.

Voor het duurzaam groeikrachtig maken van mensen en organisaties is een holistische benadering noodzakelijk, waarbij zowel de mens als de organisatie aan bod komt.

Een visie verbindt mensen met elkaar en met de organisatie. Wanneer mensen zich verbonden voelen en daardoor gemotiveerd zijn, is de introductie van methodes makkelijker.

BEDRIJVIG

Vuur en enthousiasme zijn belangrijker dan de inhoud van de visie zelf Dit zou kunnen door te kijken naar acht kwaliteitskenmerken. De basis van de kenmerken ligt in wetenschappelijk onderzoek dat Dr. Christian A. Schwarz (oprichter van Natural Church Development NCD) wereldwijd uitvoerde bij circa 60.000 christelijke instellingen. Het moest inzicht bieden in de reden van groei of geen groei. We kunnen deze kwaliteitskenmerken (meetpunten) naar het bedrijfsleven vertalen.

Regenton principe

Cruciaal in deze visie is het onderling verbinden van de acht kwaliteitsmerken. Afzonderlijk benaderen heeft geen of weinig effect. Die onderlinge verbinding wordt duidelijk in de metafoor van de regenton. Deze regenton die is opgebouwd uit acht duigen. De laagste duig bepaalt de hoogte van het water in de ton. Daarmee is meteen zichtbaar dat de laagste duig (de laagste score) ook meteen het maximale waterniveau is van de overige kwaliteitskenmerken. De acht kwaliteitskenmerken zijn:

1. Inspirerende visie

Een organisatie kan niet zonder visie. Een helder beeld van de toekomst zorgt ervoor dat iedereen in de organisatie doelgericht werkt. Werknemers raken geïnspireerd als ze verbonden zijn met het grotere doel van hun

Visie is de onzichtbare kracht achter het functioneren van een organisatie. Eenmalig definiëren van een visie levert geen resultaat op. De visie moet leven binnen de organisatie en wordt overgedragen via inspirerende bijeenkomsten en individuele momenten. Werknemers verbinden zich met de organisatorische visie, doelen en praktijk. Inspiratie ontstaat op vele manieren. Denk aan speeches, trainingen, klantenbezoeken en vieren van successen. Een leider inspireert ook werknemers met gerichte, persoonlijke aandacht. Inspireren kan op veel manieren. Wees creatief! Zorg wel dat de inspiratie werk gerelateerd is en dat mensen de initiatieven daadwerkelijk als inspirerend ervaren. Houd in de gaten wat werkt en wat niet. En bedenk: wat voor de een werkt, werkt niet noodzakelijk voor iedereen.

2. Gedeelde waarden

Naast een gemeenschappelijk doel zijn gedeelde waarden en overtuigingen cruciaal voor een organisatie. Ze vormen het fundament van gedrag en hebben veel invloed op het doen en laten va mensen. Waarde gedreven organisaties nemen beslissingen op basis van fundamentele organisatorische waarden, zelfs in moeilijke tijden. Het delen en ervaren van gemeenschappelijke waarden verbindt mensen en daarmee boeken bedrijven exceptionele resultaten. Betrek werknemers in beslissingen en wees transparant. Moedig persoonlijke ontwikkeling aan via opleidingen en talentgerichte werkzaamheden.

3. Groeikrachtig leiderschap

Groeikrachtig leiderschap of ‘empowering leadership’ stimuleert de groei bij anderen. Groeikrachtige leiders begrijpen de kunst van begeleiden, ondersteunen en

De â&#x20AC;&#x2DC;regentonâ&#x20AC;&#x2122;-kwaliteitskenmerken zijn:

2. Gedeelde waarden 3. Groeikrachtig leiderschap 4. Talentgericht werk 5. Holistische teams 6. Effectieve structuren 7. Klant- en maatschappijgerichte service 8. Verbindende relaties

inspireren. Ze creĂŤren relationele ruimte waarin mensen zichzelf ontdekken en ontwikkelen. Een leider ziet het grote geheel en de waarde van de werknemers. Hij moedigt werknemers aan voor zichzelf te denken, zelfs als ze hierdoor een andere richting kiezen dan de leider. Belangrijk doel is het ontwikkelen van nieuwe leiders.

4. Talentgericht werken

Een goede toepassing van talentgericht werken levert organisaties veel op. Als mensen werken op basis van hun talenten, functioneren ze vanuit hun krachten en sporen ze zichzelf aan. Pas een functieomschrijving aan op mensen en zoek geen werknemers bij een functieomschrijving. Als mensen werk doen dat bij ze past, krijgen ze energie. Werknemers zijn over het algemeen het gelukkigst als ze zichzelf kunnen zijn. Dat kan als ze leven en werken in overeenstemming met hun talenten. Gelukkige mensen werken harder en dragen bij een natuurlijk groeiende organisatie. Ze verzetten meer arbeid en zijn minder vaak ziek.

5. Holistische teams

Wederzijdse verbondenheid, relaties en diversiteit staan centraal in holistische teams. Hoe is een team verbonden met zichzelf en het grote geheel? Hoe functioneert het in relatie tot de totale organisatie en haar omgeving? Als mensen met verschillende talenten en teams van verschillende afdelingen samenwerken, leren ze veel van elkaar. De grootte van het team is hierin ook belangrijk: mensen voelen zich sneller thuis in een klein team omdat ze dan makkelijker relaties ontwikkelen. Een gezond team werkt intensief samen en lost problemen zelf op. Investeren in goede onderlinge relaties is daarom belangrijk.

6. Effectieve structuren

Structuren zijn geen doel op zich, maar een middel tot een doel. Goede structuren helpen mensen bij het bereiken van doelen. Ze dragen bij aan het behalen van de bedrijfsvisie. Slecht toepassen van structuren en systemen geeft medewerkers echter het gevoel dat ze vrijheid kwijtraken. Ze voelen zich dan gelimiteerd en gebonden. Passie en intrinsieke motivatie ebben weg en mensen verliezen hun gevoel van eigenaarschap. Aan de andere kant leveren structuren en systemen een

Kijk voor uitleg en een animatie op: vimeo.com/97091365

BEDRIJVIG

1. Inspirerende visie

Beter drukwerk

van ontwerp tot verzending

S CHUITEM A N A C C O U N TA N T S & A D V I S E U R S

De Hoop Grafisch Centrum Perfecte kwaliteit, van ontwerp tot en met verzending Maatschappelijk verantwoord ondernemen Leerwerkbedrijf voor GGZ cliĂŤnten van De Hoop Milieubewust drukwerk

Provincialeweg 86

3329 KP Dordrecht

Telefoon 078 - 6111 333

Fax 078 - 6111 334

grafischcentrum@dehoop.com

Accountancy Fiscale dienstverlening HRM

Corporate Consultancy

De Hoop

www.dehoopgrafischcentrum.nl

www.schuiteman.com

WWW.KLAAS-ZIJLSTRA.NL

Adviseurs in Pensioen en Verzuim kundig en bij u in de buurt

Releva is onderdeel van TimHamoen bv en VABU MKB Vestiging Urk Wijk 8-31 8321 GC Urk

Postadres Postbus 50020 9200 LA Drachten

T: 0512-570250 E: info@releva.nl IBAN: NL86ABNA0544397932 AFM 12015713 BTW: NL8535.24.579.B01 KvK 59493127

7. Klant- en maatschappijgerichte service

Het bestaansrecht van een organisatie hangt af van de waarde die ze genereert voor klanten en omgeving. Medewerkers moeten als uitgangspunt hebben dat alles wat in een organisatie gebeurt, waarde voor een klant heeft. Ook maatschappelijke betrokkenheid en milieubewust handelen is belangrijk. Een bedrijf gebruikt de bronnen in haar omgeving en moet daarmee verantwoordelijk omgaan: duurzame waarde teruggeven aan de maatschappij.

8. Verbindende relaties

Een organisatie bestaat uit meerdere mensen. Waar mensen samenwerken is sprake van een relatie. Hoe beter die relatie, hoe beter de resultaten die de groep bereikt. Verbindende relaties vormen de basis van sterke groei. Goede relaties en samenwerking leveren een organisatie meer op dan de best denkbare marketing. Relaties moeten echt zijn, zowel binnen als buiten de organisatie. Niet alleen met klanten, maar ook met leveranciers en andere partijen.

Wie zich verbonden voelt met anderen, met de rest van de wereld, denkt en handelt duurzamer Circulaire bedrijfsmodellen

Naast organisatorische uitdagingen zijn er volop uitdagingen voor de manier waarop we met elkaar de aarde (over)belasten. We schieten als rentmeesters helaas op veel fronten tekort. Een uitdaging die vraagt om actie en transformatie. Groeikrachtige organisaties kunnen het verschil maken. We moeten uit de fase komen waarbij we meer gebruiken dan we krijgen. Werken vanuit circulaire bedrijfsmodellen is daarvoor een belangrijke oplossing. Dat kan op twee manieren: door werkelijke 100% recycling (product hergebruiken tot zelfde product) of door datgene wat we op bio-basis uit de natuur winnen, terug te brengen in de biologische cirkel.

Klaas-Jan Barneveld is werkzaam bij GaniQ, organisatieadviseurs voor duurzame groei. Ganiq gelooft in de kracht van verbindingen en de duurzame groei die daaruit voorkomt. Voor meer informatie: www.ganiq.com

BEDRIJVIG

grote bijdrage aan continue kwaliteit en beperken ze risicoâ&#x20AC;&#x2122;s. Het creĂŤren van structuren is een voordurende, dynamische zoektocht. Het draait om het vinden van de juiste balans tussen vrijheid en noodzakelijke kaders. Een effectieve structuur zorgt voor een minimale omgevingsweerstand. Hierbij spelen de specifieke situaties, de specifieke mensen, en de specifieke doelen een grote rol.

Team uitgelicht

Behoefte aan klankbord zorgde voor nieuw team In deze rubriek komen lokale CBMC–teams aan het woord die vertellen hoe zij de missie en kernwaarden van CBMC gestalte geven.

CBMC-TEAM

We hopen hiermee andere teams te inspireren en samen te werken aan een goede invulling van de CBMC missie: Zakenmensen helpen om Jezus Christus te Vinden, te Volgen en te Verkondigen. De kernwaarden van CBMC zijn evangelisatie en discipelschap door: • Gebed • Toepassen van Bijbelse principes • Leven uit een intieme omgang met Jezus Christus • Het aannemen van een dienende houding • Het ontwikkelen van leiderschap en teambuilding

Team Woerden draait nog maar ruim een jaar. Maart 2013 ging de groep in prille vorm van start. Gunnar Matse en John Vandermeer namen het initiatief vanwege de behoefte aan een klankbord. Gunnar was lid van CBMC, John niet. Maar John was wel op zoek naar een groep om zijn christen-zijn te kunnen aanscherpen. TEKST EN BEELD: GERARD M. BIJKERK

“Een groep in de kerk is mooi, maar een ondernemersgroep zoals een CBMC-team heeft voor mij beslist een meerwaarde. Door gesprekken met meerdere ondernemers werd duidelijk dat die behoefte bij veel meer ondernemers in Woerden leefde. In overleg met Wouter Droppers, directeur CBMC Nederland, zijn we met uitnodigen begonnen en ging deze groep van start.”

Gods betrokkenheid in zaken

Team Woerden bestaat nu uit een vrij constante groep van zeven leden. “Inmiddels een hechte groep”, vindt Sjaak de Koning. “Als je ziet hoe vertrouwd we met elkaar zijn geworden, waar we samen voor bidden en welke verhoring we daarop hebben ervaren, hebben we echt gezien dat God leeft en regeert in het ondernemen.” John: “Doordat we als ondernemers op deze manier elkaar beter leerden kennen en onze zorgen gingen delen, ontdekten we de betrokkenheid van God in onze bedrijven. Dat heeft ons veel gedaan. Het heeft ons geestelijke groei gegeven in het kunnen ondersteunen van elkaar.”

Carrière met God

In het bedrijfspand van Revikon van Sjaak de Koning komt het team iedere donderdagmorgen van 7.15 tot 8.15 uur bij elkaar. “We behandelen het boekje Carrière met God en hebben geregeld een intervisie ertussendoor”, vertelt John Hoogendoorn. “We hebben nog weinig contact met de andere teams in de regio of met het landelijke 22

ACHTER: GUNNAR MATSE, LUDWIG MATSE, KOOS VAN BEMMEL. VOOR: SJAAK DE KONING, JOHN VANDERMEER, JOHN HOOGENDOORN, DICK VERBURG.

netwerk van CBMC.” Gunnar: “Dat zal allemaal nog wel verder ontwikkelen. Zelf heb ik afgelopen jaar het CBMC Najaarsweekend bezocht met mijn vrouw en jongste zoon. Verder onderhouden we contact met Droppers over de voortgang van het team.”

Gods grootheid zien

“Wat ons het meest motiveert is hoe de onderlinge opbouw door de openheid in de groep werkt. Daardoor kijken we anders naar bepaalde zaken. De diversiteit in achtergronden en benadering werkt daarbij echt verdiepend, zodat we ontdekken hoe groot Gods grootheid is, ook door andere mensen heen. Daarbij zijn we gericht op het samen zoeken naar Gods doel in ons leven en onze verantwoordelijkheden in de dagelijkse business.”

Jezus volgen

John: “Eigenlijk kun je zeggen dat van de doelstelling van CBMC - Jezus vinden, volgen en verkondigen momenteel vooral het volgen het meest aan de orde is in ons team. We zijn allemaal christen en zijn nog zo bezig met onderlinge groei dat we nu nog niets aan promotie doen. We draaien daarom ook nog geen BusinessAlpha. Zodra je daarmee begint, gaan er andere processen werken waar je je als team goed op moet kunnen voorbereiden.”

Angst

Sjaak: “Het is belangrijk een vertrouwensband met de teamleden op te bouwen. Daardoor kun je ook de minder succesvolle kanten uit het leven bespreken in een veilige omgeving.” John: “Zoals vanmorgen, toen we de actie van Abraham bespraken die tijdens de hongersnood naar Egypte uitweek. Als ondernemer vind je dat een goede actie. Toch geeft hij daarbij zijn vrouw Sara de opdracht zich als zijn zus uit te geven, uit eigen lijfbehoud. Dat leidt uiteindelijk tot een zeer beschamende vertoning, als de waarheid bekend wordt. Hoewel van Abraham geschreven wordt dat hij een altaar bouwt om in contact met God te leven, lezen we juist in dit gedeelte niet over gebed. Een veeg teken. Ieder uit ons team kwam met voorbeelden hoe spannend het kan zijn in het ondernemen en hoe het gebed er dan gemakkelijk bij kan inschieten. Het omgaan met angst speelt in een crisis een grote rol. Zowel wonderlijke uitkomsten als teleurstellingen werden gedeeld.” Gunnar: “Daar heb je wat aan als ondernemer: zoek je identiteit in Christus.”

“De diversiteit in achtergronden werkt echt verdiepend” 23

CBMC-TEAM

D WOER

MENSEN

Kees Lugten en Wim Harrijvan:

Twee relatiezoekers die terug willen naar de ‘bron’

I NMTEENR SV EI N EW TEKST: JEANNETTE COPPOOLSE BEELD: DANIËL VAN DE SLUIS

Beide heren groeiden op in de kerkbanken. De een zat er vrijwillig. De ander ‘moest’. Het duo Kees Lugten en Wim Harrijvan. Voor Kees was de kerkgang een zoektocht naar het hogere. Voor Wim was het meer gedrag, want het hoorde er immers bij. Twee totaal verschillende mannen uit Soest, met een andere achtergrond en een ander verhaal, samengebracht in de BusinessAlpha van Soest. Wat hen vandaag de dag samenbindt, is hun passie voor God en hun passie voor zakenmensen.

“We zijn heel beperkt bevattelijk. We kunnen niet alles begrijpen en dat heeft me altijd al geboeid.”

MENSEN

In de de jaren ‘30-woning van Kees Lugten worden we hartelijk ontvangen. Onze gastheer, gehuld in een donkerblauw ribfluwelen colbert, maakt in eerste instantie een wat formele indruk. Terwijl we de woonkamer betreden, ontmoeten we de meer extraverte Wim Harrijvan. Beide heren zijn allereerst wat afwachtend. Echter na een kop koffie en onze fotosessie in de prachtig groene tuin, is het ijs gebroken.

Onbevattelijk

Wanneer je Kees ontmoet, hoor je een consciëntieuze man praten en proef je diepgang in zijn woorden. Wim over Kees: “Kees duidt dingen met woorden en als je een laag dieper gaat, zit daar een man van overgave die heel gepassioneerd kan zijn. Daar voel ik een stukje verbinding met zijn hart.” Kees’ interesse in het hogere begon al vroeg. Hij groeide op in Dordrecht in een gezin waar hij de keuze had om wel of niet naar de kerk te gaan. Zijn moeder ging niet, maar zijn vader wel en Kees koos ervoor om met hem mee te gaan. Tijdens zijn studietijd in Delft verdiepte deze interesse nog meer. Hij studeerde energietechniek en kwam erachter dat de wereld beperkt was. Zijn conclusie was: er moet een hogere macht zijn. Kees: “We zijn heel beperkt bevattelijk. We kunnen niet alles begrijpen en dat heeft me altijd al geboeid. In de wiskunde kun je tot het oneindige rekenen, maar ik heb een rabbijn weleens horen zeggen: ‘Alles hier op aarde heeft een begin en een eind.’ Maar wat daarvoor is, weet men niet en daarom heeft men een big bang nodig. Enerzijds is God ook onbevattelijk, maar anderzijds wil hij naar de mens toe een helper zijn.” Kees probeert God te zoeken in de dingen van de dag. Hij wil echt ‘wandelen met God’, zoals hij het zelf omschrijft. Kees verwoordt het als volgt: “Dat je de dingen die je wilt gaan doen of ondernemen, bespreekt met je Vader.”

Kwetsbaar

In tegenstelling tot Kees had Wim geen keuze wat betreft kerkgang. Het gezin Harrijvan ging elke zondag naar de kerk, dus Wim ging mee. Hij studeerde werktuigbouwkunde in Delft en was in die tijd vooral druk bezig met bier drinken en de gevierde jongen zijn. Wim conformeerde zich van buiten jarenlang aan de groep of de kerk, maar van binnen kwijnde hij langzaam weg, want bij deze levensstijl hoorde bepaald gedrag: hij moest rustig en beheerst zijn en gericht op prestaties. Wim: “Maar eigenlijk ben ik een enorm gevoelsmens. Ik heb heel sterke emoties. Ik kan heel heftig geraakt zijn, of heel heftig nerveus of heel heftig boos. En als je dat allemaal vanuit die beheersing moet benaderen… Aan de buitenkant kon ik me wel conformeren, maar aan de binnenkant wist ik het op den duur niet meer.” Dan, als zijn vrouw zwanger wordt van hun eerste zoon, komt er een radicale ommekeer. Een lange kwetsbare weg volgt, die hem uiteindelijk dichter bij zichzelf brengt en dichter bij God. Wim zoekt hulp bij een therapeut om zichzelf opnieuw te ontdekken. Glimlachend vertelt hij: “Er is geen bom gebarsten, maar met een zacht rokende handrem ben ik op den duur uit mijn laatste technische baan gestapt”, zegt hij met een gebaar alsof hij aan een handrem trekt. “Ik was businessconsultant en ik weet het nog goed”, lacht hij luid: “Pakkie aan en een grote leasebak; schitterend was dat! In datzelfde pak en met diezelfde auto reed ik om de week naar een therapeut - zonder dat mijn collega’s van toen dat wisten - om drie kwartier te voelen en te janken, mezelf te zijn. Na elk gesprek moest wel de knop weer om en scheurde ik in mijn leasebak weer weg door de weilanden. Zo ging dat toen.” Hij verstilt wat. “Van huis uit heb ik nooit geleerd hoe je een relatie hebt vanuit je hart. Ik had wel een grote vriendenclub. Dan gingen we kamperen en dronken we een biertje, maar echt dingen aan elkaar toevertrouwen… Die therapeut haalde alle taboes omver en bracht me in m’n gevoel.”

Diepgaande gesprekken

Beide heren brengen hun totaal andere persoonlijkheid en hun ervaringen met God naar de BusinessAlphaavonden en vormen daarom een uniek team. Hoe is het allemaal begonnen? Initiatiefnemer Kees vertelt: “Ik ga naar de PKN en merkte dat ik bepaalde mensen niet meer zag, om wat voor reden dan ook. Op een gegeven moment kwam een naam van een (voorheen kerkgaande) ondernemer bij mij boven en met die persoon heb ik contact gezocht, want ik had hem echt jaren niet gezien.” Hij schraapt zijn keel. “Ik weet het nog heel goed. Ik had hem uitgenodigd voor een lunch en hij dacht natuurlijk ‘business’, hè. En toen zei ik heel eerlijk tegen hem: ‘Dat is niet echt mijn primaire doel. Ik zou het graag eens met jou over een boekje ‘De Zakenlunch’ willen hebben.’ Daarin worden steeds allerlei thema’s benoemd met Bijbelteksten. Nadat hij erover had nagedacht, wilde hij dat wel. Toen hebben we lange tijd contact gehad. Daarna kreeg ik echt het gevoel van ‘we moeten meer doen’, want ik zie meer mensen die zweven. Ze willen best praten over het geloof, maar de kerk is blijkbaar niet meer de plek waar ze het kunnen vinden.” Vanuit deze gedachte volgt Kees vervolgens een aantal keren de BusinessAlpha in Scherpenzeel. Dat spreekt hem erg aan.

Met name de goede, open discussies. Dat wil hij ook wel voor Soest en samen met Wim Harrijvan en een aantal anderen start hij de lokale BusinessAlpha. Kees: “Het is mooi om te zien dat mensen die je in de kerk niet meer ziet, toch op deze manier willen doorgaan. Je merkt dat mensen gewoon willen praten en in de kerk is het vaak eenrichtingsverkeer. Het is natuurlijk best wel spannend wie er dan uiteindelijk komt, maar we hebben nu al twee keer een club van acht, negen mensen gehad die meedoen en dat leidt tot heel diepgaande gesprekken. Je wilt het eigenlijk hebben over geloofsvernieuwing, want zo ervaar ik dat wel, en dan komen de zaken vanzelf op tafel.” Wim vult aan: “Voor sommige mensen is BusinessAlpha ook echt een uitlaatklep, waarbij ze dingen kunnen delen met elkaar. We hebben ook wel een stijl waarbij we dingen aanbieden en het gesprek vervolgens behoorlijk open laten. Het is soms wel even aftasten hoe we dat gaan doen, maar het is wel het meest uitnodigend als je ook je mening mag geven.”

Unieke mix

Kees is echt de motor achter het geheel. “Hij ziet iets voor ogen en gaat het regelen”, vertelt Wim. “En daarin is hij heel vasthoudend. Ik weet dat hij het ook druk heeft, maar hij maakt er tijd voor en hij regelt de dingen, want het moet wel goed staan. Kees heeft echt een drive.” Wim daarentegen is meer de man op de voorgrond bij de BusinessAlpha-avonden. Kees over Wim: “Het staan voor zo’n groep vind ik heel knap. Toen we de eerste keer een avond organiseerden, was het een heel gemêleerd publiek en daar kon je dus allerlei overtuigingen tegenkomen. Ik vind dat lastig, want ik heb een bepaalde mening, maar als je die in de groep gooit kan dat het gesprek belemmeren. Wim pakt dat veel beter aan. Ik denk dat de combinatie van ons heel erg goed is en dan kun je als team best veel betekenen.”

MENSEN

Op de vraag om dat proces eens te beschrijven, stokt het gesprek enigszins, want Wim schiet vol en komt lastig uit z’n woorden: “Ik wist dat ik dit niet wilde overdragen op mijn zoon!” Hij slikt even en vervolgt dan: “Hij is nu zeventien en ik worstel nog steeds met dat oude gedeelte van me, dat ik ongemerkt toch heb overgedragen.” Toch is Wim enorm dankbaar voor deze overgang in zijn leven. “Ik besefte dat ik zo niet kon doorgaan. Er was een te groot verschil tussen mijn gedrag en wat er in me omging. Dat gaf erg veel spanning. Voortdurend. Ik wilde dat gedrag en die spanning niet overdragen op mijn zoon. In dat besef zie ik Gods hand en daarom raakt het me zo.”

“Elke keer wanneer we weer een BusinessAlpha hebben, kom ik zelf ook weer in de scherpte van hoe God invloed heeft op mijn leven.”

Initiatiefnemer Kees Lugten is getrouwd en heeft twee kinderen. In het dagelijks leven runt hij zijn eigen bedrijf Energiemed dat voorziet in energiebesparende verlichting voor bedrijven. Zijn passie is relatie met mensen en daarin te delen van hetgeen hem heeft geraakt in zijn relatie met God. www.crowncompanies.nl Wim Harrijvan is getrouwd en heeft drie kinderen. Na een technische studie maakte hij een carrièreswitch. Hij werd trainer en coach. Het luisteren naar mensen en hen verder helpen heeft zijn hart. Tevens is hij door zijn levenservaring een ervaringsdeskundige geworden op het gebied van emotionele intelligentie training. www.christencoach.com

Beide heren hebben hun eigen bedrijf en zijn daarom drukbezet. Toch kiezen ze ervoor zich te wijden aan de BusinessAlpha. Waarom? Wat brengt het ze? Kees: “Het contact met mensen, dat vind ik erg boeiend. Want die eerste persoon waarover ik het had, die heeft ook de BusinessAlpha gedaan en daar heb ik nog steeds contact mee. Ik vind het belangrijk om iets door te geven van wat je proeft in je relatie met God.” Hoe verhoudt zich dat tot zijn drukke leven? Kees neemt een slokje water: “Als je alleen maar bezig bent met je drukte, dan denk je op den duur: ‘Is dit het nu?’ Dat zie ik bij veel mensen die eindeloos druk zijn met hun business; dan gebeurt er wat en verandert hun hele leven. Was dat het dan allemaal waard? Over dat soort dingen ben ik behoorlijk gaan nadenken. Waarvoor ben je hier? Dat zijn dus heel existentiële vragen en het is pas echt waardevol om daar met mensen over te praten. Je ziet vooral in het zakenleven zoveel mensen met een gigantisch masker op en daar had ik een beetje genoeg van.” Wim vult aan: “Elke keer wanneer we weer een BusinessAlpha hebben, kom ik zelf ook weer in de scherpte van hoe God invloed heeft op mijn leven. En dan ben ik weer enthousiast. Ik heb het wandelen met God weer helemaal omarmd en ik doorvoel de betekenis ervan.”

Zakendoen en God

Op de BusinessAlpha-avonden wordt er altijd uitvoerig gesproken over het werk, over God en over de combinatie daarvan. Hoe ervaren beide heren dat eigenlijk zelf? Wim: “Bijvoorbeeld door de manier waarop ik aan werk kom. Ik wil wel gewoon zichtbaar zijn, maar niet manipuleren. Dat is ook niet handig voor mijn werk en ik ben ook niet zo. Ik wil heel graag uit Gods hand ontvangen wat er gebeurt en dat doe ik ook. Ik ervaar heel vaak als mensen tot groei komen, dat dat echt niet van mij is, maar van God.” Glimlachend: “En dan denk ik weleens stiekem: ‘Wie ben ik om hier een factuur voor te schrijven?’ Dus ik zeg tegenwoordig vaak: ‘Je betaalt mijn tijd en dat ik mijn kamer heb gezogen omdat je langskomt, maar niet voor

het coachen zelf, want weet ik veel wat God gaat doen?’” Ook Kees ervaart dat de relatie met God invloed heeft op zijn werk. “Je kijkt anders naar mensen. Je kunt een zakelijk contact aangaan met alleen de gedachte ‘Wat kan ik eruit halen?’ óf je kunt het contact aangaan om ook over andere dingen te praten. Waar gaat het uiteindelijk om? Het optimaliseren van je zaken of kan het ook gaan om het optimaliseren van je relatie met mensen?” Hoe ziet Kees dat dan, want zakendoen gaat toch uiteindelijk over het optimaliseren van zekerheden? “Daar ben ik heel anders naar gaan kijken. In je opleiding krijg je inderdaad heel veel onderwijs over het zekerstellen van heel veel dingen. Met name wat betreft de economie. Ik ben dat behoorlijk gaan relativeren. Ik denk dat het mooie van deze tijd is dat door de economische crisis alle zekerheden wegvallen, want waar stel je nu eigenlijk je vertrouwen in? Ik heb geleerd om niet meer op deze ‘zekerheden’ te vertrouwen.” Is even stil en voegt eerlijk toe: “Nou ja, minder. Loslaten wil zeggen dat je een stuk overgeeft en zo zie ik het wandelen met God. Maar hoe doe je dat? Dat is best een strijd.”

Toekomst

Kees: “Mijn droom voor de BusinessAlpha is dat er een saamhorigheid mag ontstaan waarmee de mensen willen verdergaan en dat ze dat ook zullen uitstralen. Eigenlijk is het teruggaan naar de bron, want daar zijn mensen van losgekomen. Ze weten het niet meer en dat is toch de sleutel. Dat is uiteindelijk het allerbelangrijkste.” Wim besluit: “Ik heb er zelf ook gewoon heel veel aan en daarom zijn BusinessAlpha-avonden echt feestjes voor me!”

MENSEN

Waardevol

“Ik vind het belangrijk om iets door te geven van wat je proeft in je relatie met God.”

Woorden. Ze hebben vaak veel effect. Nog meer als we de volgorde van woorden in een zin veranderen. Zoals in de kop boven dit artikel. Daarin treffen we dezelfde woorden aan, maar dan in een andere volgorde. Ze roepen in beide gevallen toch echt een andere reactie op. Hoe ga jij in jouw leven om met woorden? En met de volgorde van de woorden uit deze titel? TEKST: JAN VAN DER LINDEN BEELD:

Als trainer/coach stel ik vaak de vraag aan mijn klanten: ‘Waar lig jij ’s nachts wakker van?’ De antwoorden op deze algemene vraag zijn heel divers. Maar belangrijker voor dat moment: de antwoorden vormen voor mij onmiddellijk een uitgangspunt voor een goed gesprek.

UITZICHT

Waar lig ik ’s nachts wakker van? Laat ik die vraag eens aan mezelf stellen. Bij mij spelen dan allerlei punten mee als ik over het antwoord nadenk.

Hoe zichtbaar ben ik eigenlijk?

Want, Romeinen 8 zegt: “De schepping ziet er reikhalzend naar uit dat openbaar wordt wie Gods kinderen zijn.” Dit is een tekst die voor mij nog steeds geldt. Daarbij gaat het niet zozeer om mijn imago, maar juist om mijn authenticiteit. Het gaat niet zozeer om hoe zíchtbaar ik ben, maar juist om hóe ik zichtbaar ben. Laten we daar eens wat dieper op ingaan.

Context:

Klanten eisen steeds meer en zijn minder loyaal aan hun leveranciers. Jonge mensen kiezen vaak veel bewuster voor hun werkgever en zij hebben andere verwachtingen van hun werkomgeving dan de jongeren van tien jaar geleden. Daarentegen zien we iets anders: aan die andere kant mag de oudere werknemer langer werken en wordt deze geconfronteerd met snel veranderende werkomstandigheden en dito zekerheden. Veranderingen zijn vaak complex en gaan snel. Daar komt bij dat als je niet meedoet, je eruit ligt. Loyaliteit van beide kanten is vandaag de dag dus niet meer vanzelfsprekend. Loyaliteit staat onder druk en lijkt steeds sneller af te nemen. Met andere woorden: de vanzelfsprekende keuze heeft plaatsgemaakt voor de bewuste keuze. En dat komt weer neer op het volgende: de keuze

t op he n e d in der L ristelijke n a v n ch eft Ja l hij ons - even? e h t Wa at wi en - meeg W ? t r ha ens m n e k za

UITZICHT

Hoe zichtbaar ben ik en hoe ben ik zichtbaar?

Pas wanneer een ander iets met die vrucht doet, dan komt de vrucht echt tot zijn recht.

T IU N ITTEZRI VCI H EW

op basis van loyaliteit is vervangen door de keuze op basis van welke waarde wij aan elkaar toevoegen.

Kans:

zijn. Aan de vruchten kent men de boom (Lucas 6:32). Het gaat om vruchtdragen. Succes hebben is iets anders dan vruchtdragen.

Voor christenen biedt deze verschuiving van ‘loyaliteit’ naar ‘waarde toevoegen’ volgens mij enorme kansen. Zowel voor leidinggevenden als voor ondernemers. Want klanten en ook medewerkers maken immers zelf bewust keuzes. Echtheid en transparantie vormen een basis voor samenwerking. Willen we tot ons recht komen, dan vraagt dat van ons aan de ene kant dat we gericht zijn op de ander. Tot ons recht komen vraagt aan de andere kant om gedegen zelfreflectie.

Succes is een gevolg van menselijke inspanning. Met andere woorden: je werkt er hard voor en je mag er ook van genieten. Succes is kortdurend en meestal gericht op jezelf. We hebben allemaal wel biografieën van succesvolle zakenmensen of leiders gelezen. Dit soort boeken gaat vaak als zoete broodjes over de toonbank. We proberen de succesvolle aspecten uit de biografieën vaak te kopiëren. Maar helaas, de slagingskans hiervan is vaak niet groot. En de houdbaarheid? Die is vaak niet al te lang.

Uitdaging:

Succes of vrucht

Waarde toevoegen aan de ander, dat betekent onszelf constant de vraag stellen: wat zit er in mij voor jou? In de ideale wereld, een wereld waarin iedereen zichzelf deze vraag stelt, is dat niet zo moeilijk. In de realiteit is echter het tegenovergestelde waar; de meeste mensen stellen zichzelf de vraag met woorden in een andere volgorde: wat zit er in jou voor mij?

Wat is dan onze missie?

Aan de gevolgen van iemands daden kun je zien wat in iemand leeft en wat zijn belangrijkste uitgangspunten

Vruchtdragen is totaal iets anders. Succesvolle bomen bestaan niet, wel bomen die veel vrucht dragen. Dat is veel meer langetermijnwerk. Een boom of een plant hoeft zichzelf totaal niet in te spannen om vrucht te dragen. De kwaliteit van de vruchten van een boom heeft veel meer te maken met de voedingswaarde van de grond waarin de boom geplant staat. Daarnaast heeft die te maken met de aanwezigheid van zon en water. Wat ook zeker meespeelt en niet vergeten mag worden: het snoeimes van de fruitteler. Een boom zelf kan ook niet zo veel met de eigen vruchten. Pas

Daar ligt nu net de kans voor christenen. Het gaat niet meer om wat we weten of zeggen. Nee, het gaat er juist om waarom en hoe we de dingen doen. Het gaat erom dat we vruchtdragen en waarde toevoegen aan anderen.

Net als een boom

Ik houd van de metafoor van de boom. Samen met Ronald van de Molen schreef ik in 2010 het boekje Metamorfose. Daarin gaan wij dieper op de hiervoor genoemde materie in. Psalm 1 is ons uitgangspunt: “Je mag zijn als een boom.” Tijdens het schrijven van het boek kreeg deze Psalm erg veel waarde voor ons. Juist door het gebruik van de metafoor openden we een grote mogelijkheid tot zelfreflectie. Datzelfde hoop ik bij jou als lezer te bereiken. Ik wil je daarom uitdagen om na te denken over de drie volgende vragen: a) Een boom staat voor stabiliteit De kernvraag hier is natuurlijk: Hoe stabiel ben ik eigenlijk? Of laat ik mij meeslepen door allerlei emoties? In welke grond sta ik eigenlijk geworteld en hoe diep zijn die wortels dan?

b) Vrucht dragen staat voor delen Bomen dragen geen vrucht voor zichzelf. Nee, zij doen dat voor anderen in hun omgeving. De kernvraag hier is natuurlijk: welke vrucht draag ik en hoeveel? Welke waarde voegt mijn vrucht toe aan anderen? c) Niet verdorren staat voor vitaliteit Vitaliteit is meer dan gezondheid. Het staat voor levenskracht en heeft te maken met energie om te ondernemen. Een vitale boom verdort niet, maar produceert. De vraag luidt dus: hoe vitaal ben ik?

Van onzichtbaar naar zichtbaar

De samenleving roept om bewust keuzes te maken. Want de samenleving zoekt naar echtheid, stabiliteit en vitaliteit. Als christenen hebben we zeker op dit vlak veel te bieden. We leven in een instabiele tijd, waarin financiële, economische en morele crises elkaar afwisselen. Dat vraagt om reactie van ons. Wij kunnen en mogen veel meer zichtbaar zijn. Niet om onszelf op de borst te slaan of door anderen te veroordelen, maar juist door er voor anderen te zijn! Niet door veel over het geloof te spreken, maar door het te leven. Nu dus eens geen woorden, maar daden.

T IU N ITTEZRI VCI H EW

wanneer een ander iets met die vrucht doet, dan komt de vrucht echt tot zijn recht.

Uw non profit organisatie heeft grote idealenâ&#x20AC;Ś

Gezondheid

Internationale hulp

Natuur en milieu

... maar de weg ernaartoe is vaak moeilijk en soms zijn de middelen beperkt. Om uw organisatie vooruit te helpen, hebt u een specialist nodig. Iemand die weet wat er speelt in uw wereld. WITh is die specialist. Het eerste accountantskantoor in Nederland dat zich volledig richt op de non-profitsector. Maak vrijblijvend een afspraak met Pieter Alblas, tel. 0172-750175. Postbus 2150 - 2400 CD - Alphen aan den Rijn www.withaccountants.nl | info@withaccountants.nl

change black into withe

Save your body, increase your eďŹ&#x192;ciency. For more information visit www.movexx.nl

Mijn personal brand

3. 4.

5. 6. 7.

Als ondernemer en leidinggevende zijn wij altijd zichtbaar, of we dat nu willen of niet. Maar hoe kijkt de ander tegen ons aan? En hoe willen we eigenlijk gezien worden? Hoe bewust zijn wij ons daar eigenlijk van? Hoe zetten wij onszelf neer? Wat staat er in onze profielen op sociale media als LinkedIn of Twitter? Zichtbaar zijn vraagt om een persoonlijke keuze. Durf jij die keuze aan?

Jouw personal branding?

Ik wil je uitdagen om te werken aan jouw â&#x20AC;&#x2DC;personal brandingâ&#x20AC;&#x2122;. Ik wil je daarbij vooral ook uitdagen om het in eerste instantie nu niet te zoeken in de diensten of producten die je levert, maar door stil te staan bij de vragen:

Mijn levensverhaal: wat zijn de belangrijkste gebeurtenissen in mijn leven en welke invloed hebben die gebeurtenissen gehad op mijn persoonlijke ontwikkeling? Mijn passie: welke waarde voeg ik toe aan anderen? Wat motiveert mij ten diepste? Mijn uitdaging: wat is mijn grootste uitdaging de komende jaren? Mijn overtuiging: wat is mijn diepste overtuiging, waar doe ik geen concessies aan? Mijn waarden: welke waarden brengen die overtuiging tot leven? Mijn talenten: welke kwaliteiten, talenten en competenties ga ik inzetten? Mijn omgeving: wat is voor mij de beste plek om waarde aan anderen toe te voegen? Mijn levenslessen: wat heb ik geleerd en ga ik ook veranderen in mijn leven?

Oefening

Ik wil je graag helpen om nu aan zelfreflectie te doen. Pak hiervoor pen en papier en neem een uurtje de tijd om de vragen uit het kader hierboven te beantwoorden. Deel je antwoorden eens met iemand die dicht bij je staat. Stel jezelf vervolgens de vraag: wat ga ik morgen anders doen om meer zichtbaar te zijn als christen in deze samenleving?

Wat zit er in mij voor anderen? Of: welke waarde voeg ik toe aan de ander? En hoe dan?

Jan van der Linden is partner bij Krauthammer, een bedrijf dat leiders helpt hun vitaliteit (en daardoor die van hun organisatie) te versterken. Dat doet het bedrijf door hen te leren de stap te zetten van knowhow naar showhow en de zachte doelstellingen (health) en harde doelstellingen (wealth) te combineren. 35

UITZICHT

VERDIEPING

Invloed of macht Hoe ga jij hiermee om?

Leiderschap heeft alles te maken met macht en invloed. Die dynamiek wordt vaak vergeleken met een schaakspel. Kun je macht en invloed op een integere manier opbouwen en behouden? Is er een weg? En is die weg hetzelfde voor mannen als voor vrouwen? Hoe zorg je dat je mensen meekrijgt om samen te werken aan een gemeenschappelijk doel? Leiderschap tonen gaat verder dan alleen het hebben van aanzien en de hoogste positie. Hoe oefen je succesvol en/of vruchtbaar invloed uit? TEKST: JANNY BUDDING BEELD: PTNPHOTO

‘Niet brute kracht, maar overreding en geloof zijn de koningen van deze wereld’ Thomas Carlyle, Schots historicus (1795 – 1881) Lange tijd werden leiders vooral gezien als machtige mannen met unieke gaven. Mannen die het lot van de samenleving in handen hadden. Pas vanaf de jaren ‘80 verandert die mangerichte focus langzaam en de crisissen van de afgelopen jaren hebben daar zeker flink aan bijgedragen. Ons bewustzijn over leiderschap en wat de wereld nodig heeft, is in een stroomversnelling geraakt. Macht is aan het verschuiven. Invloed heeft door alle eeuwen heen een rol gespeeld, maar door de overgang van hiërarchische naar meer democratische organisaties is het belang van invloed eerder toe- dan afgenomen. Twee ontwikkelingen die hieraan bijgedragen hebben, zijn: 1. De verandering van hiërarchisch naar democratisch leiderschap; 2. De ontwikkeling van zelfsturende teams. De hiërarchische leider verwachtte een bijdrage van de ondergeschikte, zoals het op een juiste manier uitvoeren van een taak, waarvoor de ondergeschikte

vervolgens een beloning, zoals salaris, kreeg. Leiderschap werd duidelijk door één persoon uitgeoefend. De democratische leider zorgt ervoor dat hij de werknemers uitdaagt om vanuit intrinsieke motivatie een bijdrage te leveren aan de doelen van de organisatie. In een democratische organisatie ontlenen medewerkers hun motivatie dus niet alleen aan de beloning, maar ook aan het proces dat naar de beloning leidt. De ontwikkeling waarin iedereen invloed kan uitoefenen op anderen, krijgt ook steeds meer ruimte binnen organisaties. Denk aan zelfsturende teams waarin leiderschap iets is van de totale groep en verder los komt te staan van één leider. Leiderschap gaat hier meer over de wederzijdse beïnvloeding binnen een groep mensen doordat er sprake is van gespreid of gedeeld leiderschap. Macht en invloed zijn twee begrippen die nog wel eens door elkaar worden gehaald. Ondanks dat beide gebruikt kunnen worden om doelen te behalen en zaken voor elkaar te krijgen, associëren wij invloed juist niet met macht. Bij invloed uitoefenen denken we aan

VERDIEPING

INVLOED

het in staat zijn om mensen mee te krijgen, het vermogen om relaties op te bouwen, samen te werken en anderen erbij te betrekken. Macht daarentegen is in ons denken eerder gebaseerd op een positieverschil en het vermogen om anderen iets te laten doen. Het vermogen om een persoon, groep of organisatie uit eigen wil of overtuiging mee te krijgen door indirecte sturing (de definitie van invloed) is steeds belangrijker geworden in leiderschap, maar ook in andere gebieden van ons leven. Het vermogen om invloed uit te oefenen is een krachtig middel om de mensen in de wereld rondom je mee te krijgen, zodat zij een waardevolle bijdrage kunnen leveren.

VERDIEPING

Hoe oefen je invloed uit op mensen zonder je te beroepen op je macht? Je positie in de organisatie of maatschappelijke status zorgt er niet automatisch voor dat je mensen enthousiast kunt maken voor je standpunt. Steeds meer wordt duidelijk dat het vermogen om macht te verwerven uiteindelijk bepaald wordt door je persoonlijke kracht en dus je vermogen om invloed uit te oefenen. Om macht te behouden is het belangrijk draagvlak te scheppen, invloed te krijgen en te behouden. Het doordrukken van beslissingen kan weerstand oproepen en lijkt alleen te werken wanneer je voldoende steun krijgt. Door de geschiedenis heen zien we keizers, koningen en machthebbers die hieraan ten onder zijn gegaan. Maar ook vandaag de dag zien we dit gebeuren bij leiders om ons heen. Wil je je macht vergroten, dan zul je zeker eerst aan je persoonlijke invloed moeten werken. Maar ook als je niet uit bent op macht, is het belangrijk om je invloedsbasis te vergroten. Je zult daardoor meer invloed kunnen uitoefenen wanneer het gaat om de zaken die voor jou wezenlijk zijn in je eigen omgeving. Het maakt je ook sterk in situaties op je werk waar je bijvoorbeeld voor jezelf moet opkomen. Je kunt hierdoor invloed verwerven, zonder over formele macht te beschikken. Kijkend naar Ophra Winfrey zien we een vrouw zonder formele macht of dominante uitstraling. Maar door haar charme en uitstraling weet ze mensen te beïnvloeden met haar boodschap.

Bronnen van invloed

Omdat invloed steeds belangrijker lijkt te worden, is het goed om meer te begrijpen van de bronnen die ten

grondslag liggen aan invloed. De sociologen French en Raven hebben onderzoek gedaan naar macht en invloed en ontdekten de volgende invloedsbronnen: • Persoonlijkheid als bron van invloed. Invloed die ontstaat omdat anderen zich met de persoon in kwestie identificeren, tegen hem/haar opkijken of respect voor hem/haar hebben. Bij het verwerven van informele macht speelt je persoonlijkheid een cruciale rol. • De kracht van de boodschap en de belofte. Om steun te krijgen voor een voorstel of standpunt moet de boodschap aantrekkelijk zijn. Twee factoren die hierbij een rol spelen: (1) De aantrekkelijkheid van de belofte en de weg ernaartoe (wie wil er geen deel uitmaken van een project waarbij de ogen van de wereld op je gericht zijn, en waarbij je bezig bent met een uitdagende onderneming die zelfs impact kan hebben op de historie). (2) Het proces van overtuigen om daarmee steun te krijgen voor je voorstel. • De kracht van reputatie. Iemand die hoog in aanzien staat en een goede reputatie heeft, zal veel invloed en overtuigingskracht binnen een organisatie hebben. Men is sneller geneigd naar iemand te luisteren als een grote groep deze persoon roemt om zijn kwaliteiten. • Deskundigheid en visionaire kracht. Informatie en kennis zijn van essentieel belang voor het functioneren van personen en organisaties en daarom zijn ze een bron van invloed. • Relatiekracht: toegang tot exclusieve netwerken. Netwerken zijn belangrijk om effectief en snel zaken gedaan te krijgen. Mensen doen sneller iets voor iemand die ze kennen en mogen dan voor een onbekende. Toegang tot belangrijke en invloedrijke personen bepaalt je invloed en macht binnen een organisatie. • Prestaties en toegevoegde waarde. Je levert toegevoegde waarde door resultaten te behalen die concreet geld opleveren of die voorzien in een behoefte. Hierdoor ben en blijf je geloofwaardig en vergroot je je invloed. • De kracht van groepsidentiteit. Een gedeelde groepsidentiteit (groepscultuur) kan een grote bron van invloed en macht zijn. Het inspireren van anderen is misschien wel de meest aansprekende manier van invloed uitoefenen. Martin Luther King, Gandhi, Obama, Steve Jobs. Voorbeelden van mensen die anderen weten te raken en meekrijgen

met hun doelen of idealen. Opvallend overigens dat het een stuk moeilijker wordt om Nederlandse namen te noemen.

Wij zijn een volk van polderen, ratio boven emotie en feitelijke onderbouwingen. Toch kan iedereen leren inspireren. Met inspireren ga je op zoek naar punten van overeenstemming, gemeenschappelijke waarden en interesses. Je schetst als het ware een betere ‘toekomst’, waarbij jouw enthousiasme en betrokkenheid doorklinkt. Gelijkwaardigheid zit vanwege onze geschiedenis diep in onze genen. Daardoor kan het best lastig zijn om als projectleider of coördinator in Nederland ‘de baas’ te spelen over je team als je geen formele macht hebt. Maar zelfs dan kan het als leidinggevende knap lastig zijn om zaken voor elkaar te krijgen bij je team. De machtsafstand is in Nederland relatief klein, zoals blijkt uit de cultuurdimensies van Geert Hofstede. De score op machtsafstand is in Nederland, als een van de weinige landen van de wereld, vrijwel nul. Oftewel: wij Nederlanders hebben meer moeite met machthebbers.

De weg naar invloed

Overbruggen gaat uit van aandacht en gelijkwaardigheid

Wanneer we kijken naar het verschil tussen mannen en vrouwen in leiderschap en het uitoefenen van macht en invloed, dan zien we dit vooral in de manier van communicatie: vrouwelijke leiders hebben een duidelijke visie over zaken en dragen die uit. Die visie is voor de langere termijn, inspireert anderen en is doelgericht. Opvallend bij topvrouwen is het feit dat zij bijzonder veel aandacht hebben voor het beter maken van anderen en hun netwerk zo optimaal mogelijk willen benutten. Zij vinden menselijke waarden, aandacht en kleine dingen belangrijk. De vrouwelijke leiders gebruiken empathie en zoeken naar verbinding. Zij proberen hun persoonlijke waarden voor het voetlicht te brengen en denken aan het grotere geheel. Vrouwen hebben maatschappelijke

VERDIEPING

Bureau Zuidema deed onlangs onderzoek naar de wijze waarop hoogopgeleide Nederlanders invloed uitoefenen in de praktijk. Nederlanders kiezen veelal voor het zoeken naar consensus. Hierbij proberen ze anderen te overtuigen op basis van rationele argumenten en maken ze in hun communicatie gebruik van feitenkennis en logica om voorstellen te doen. Nederlanders gebruiken veelvuldig de invloedstijl ‘overbruggen’, die is gebaseerd op oprechte interesse. Overbruggen gaat uit van aandacht en gelijkwaardigheid, met als doel de ander bij je standpunt of idee te betrekken en zo draagvlak te creëren. Waar we minder goed in zijn, is het inzetten van wilskracht om duidelijk te maken wat we van anderen verwachten. We blijven te vaak en te lang om de hete brij heen draaien.

EEN SLIMME KEUZE.

Roordink

Barneveld Coevorden Veenendaal Zwolle

201304012-165x61 cbmc2.indd 1

Wanneer hebben uw klanten voor het laatst ietsRoordink van u gehoord?

www.roordink.nl 9-4-2013 22:53:21

mooie inspiratiebron voor iedereen die invloed (wil) uitoefenen. Zijn ideeën en manier van leven en leidinggeven inspireert tot op vandaag velen om hem te volgen. Dat kan volgens mij alleen als er sprake is van goed leiderschap. Een goede boom herkent men aan zijn vruchten.

Invloed verwerven

Deze uitdaging ligt ook bij ons, mannen en vrouwen die willen groeien in het verwerven van invloed en autoriteit op onze eigen plek in de samenleving. Voor de een in een formele leiderschapspositie. Voor de ander op een plek waar zij of hij verantwoorlijkheid wil nemen om een wezenlijke bijdrage te leveren in de cultuur van het bedrijf of de organisatie.

Een goede basis voor het verwerven van invloed die daarmee respect en autoriteit voor de lange termijn geeft, zijn de deugden zoals geformuleerd door Plato en Thomas van Aquino: 1. Prudentia; verstand, wijsheid 2. Iustitia; rechtvaardigheid 3. Temperantia; gematigdheid 4. Fortitudo; vasthoudendheid, moed en kracht 5. Fides; geloof 6. Spes; hoop, vertrouwen 7. Caritas; empathie en barmhartigheid Deze deugden zijn uitgewerkt in deel één van dit tweeluik (eerder verschenen in dit magazine). Grote leiders in de geschiedenis gaven blijk van het inzetten van deze deugden. Maar naast deze zeven zien we dat zij voor het verwerven van invloed en daarmee respect en autoriteit nog twee andere deugden inzetten: 8. Indulgentia; vergevingsgezindheid (je ‘vijanden’ vergeven, zoals Nelson Mandela deed) 9. Studiosus; vlijtigheid (energie geven aan anderen door zelf hard te werken) Leiderschap in het algemeen heeft volgens mij alles te maken met het uitoefenen van invloed op de ander. Goed leiderschap is daar waar men invloed uitoefent voor een goede zaak ten goede van de ander. Daar waar deugden door anderen herkend worden en respect en autoriteit geven. Jezus heeft een behoorlijke invloed uitgeoefend op mensen; immers, het begin van de jaartelling is gebaseerd op zijn ‘geboortedag’. Volgens mij is het leren kennen van Jezus, met al zijn charisma en leiderschap, een

Tot slot:

Alles wat we doen heeft invloed op anderen om ons heen. Jij hebt een plek die niemand anders heeft. Jij spreekt mensen die ik niet spreek. Jij hebt invloed op hen, ik niet. We hebben allemaal een unieke plaats van God gekregen. De vraag is echter: hoe wenden wij onze invloed aan?

Reflectievragen: • •

Op welke plek wil en mag jij invloed uitoefenen? Hoe bewust ben jij je van de invloed die jij kunt uitoefenen?

Janny Budding (1966) is Partner bij xpand Nederland en is actief op het gebied van training, coaching en advies. Ze ondersteunt mensen en organisaties bij persoonlijke ontwikkeling, leiderschapsontwikkeling en organisatieontwikkeling. In haar werk begeleidt ze veel vrouwelijke leidinggevenden. Voor deze groep biedt xpand het xpand Vrouw & Leiderschap programma. Xpand Vrouw & Leiderschap biedt op 16 januari 2015 een eendaagse trainingsmodule aan over het onderwerp ‘Macht en Invloed’. Voor aanmelding en kosten: www.xpand.eu 41

VERDIEPING

ambities en zoeken naar zingeving. Mannen blijken dat ook te hebben, maar stellen het minder centraal en communiceren er minder over dan vrouwen. Macht is voor vrouwen niet het doel, maar het middel. Macht betekent voor vrouwen veel meer invloed kunnen uitoefenen en in verbinding staan met anderen.

Biddend werken Wie behoefte heeft aan nieuwe inspiratie voor zijn werk, wie verlangt naar een andere manier van werken, moet het ‘biddend werken’ eens proberen.

Werken is voor de meesten van ons een dagelijkse bezigheid. Telkens terugkerend werk - ook als je leidinggevende of ondernemer bent heeft iets van routine, van meer van het hetzelfde. Je doet het dan ook lang niet altijd bewust. Je denkt bij veel van wat je doet, nauwelijks echt na. Gevolg is dat er ook bij regelmatige afwisseling toch iets van sleur kan ontstaan. Je kent het kunstje, weet wat er van je wordt verwacht en erg motiverend vind je het dan niet. Misschien dat je je zelfs begint af te vragen wat het nut is van wat je doet.

COLUMN

Totdat je de woorden van Paulus in 1Tessalonicenzen 4:17 serieus neemt: bidt zonder ophouden. Daarmee bedoelt hij niet dat je de hele dag met je handen gevouwen en je ogen dicht achter je bureau zit. Hij bedoelt dat bidden een manier van leven is. Dat biddende leven is niet alleen bestemd voor thuis, maar zeker ook voor op je werk. Het is een voortdurend bewustzijn - soms op de voorgrond, soms op de achtergrond - van Gods aanwezigheid bij jou. Hij is bij je als je onderweg bent, als je op kantoor bent, als je thuis bent. Dat bewustzijn zorgt ervoor dat je ook in je werk met God bezig bent. Je bidt voor je werkdag begint en deelt je agenda met God. Je beseft dat hij bij je is als je een vergadering binnenstapt. Je zoekt zijn nabijheid voor je met een personeelslid of klant in gesprek gaat. Je vraagt om wijsheid, inzicht en fijngevoeligheid als je een beslissing moet nemen. Dat is ‘bidden zonder ophouden’. Deze manier van leven heeft grote gevolgen. Wie biddend werkt, doet zijn werk niet alleen mét God, maar ook vóór God: Doe uw werk met plezier alsof het voor de Heer is en niet voor de mensen (Efeziërs 6:7). Wie biddend werkt, is niet meer alleen op zichzelf gericht, maar krijgt meer oog voor de ander. Je gaat collega’s en klanten echt zien, echte aandacht geven. Wie biddend werkt, werkt vanuit die innerlijke rust en kracht die je automatisch meekrijgt als je met God verbonden bent. Oh ja, nog zo’n gevolg van biddend werken: je moppert en protesteert minder (Filippenzen 2:14). Kortom, wie biddend werkt, werkt anders. Daarom, bid zonder ophouden, ook op je werk.

DS. RON VAN DER SPOEL PASTOR/TRAINER/COACH

Contactpunten Friesland Drachten Lammert Wolters • wolters@taxiwolters.nl Heerenveen/Sneek Henk Jonker • jonker41@ziggo.nl Leeuwarden 1 Ewout van Halteren • ewoutvanhalteren@zonnet.nl Onno Wendelaar Bonga • onnowb@ewald.nl Leeuwarden 2 Ruth de Jong • pwrdejong@hotmail.nl Peter-Willem de Jong • pwrdejong@hotmail.nl Jetze Lont • j.lont@lont.nl RTT 1 Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl RTT 2 Friesland Andries Miedema • aj.miedema@planet.nl Workum Henk Brander • h.brander@burggraaff-bolsward.nl Overijssel Noord Regiovoorzitter Hil Herweijer • herweijer@zonnet.nl IJsselmuiden Michiel Mondria • info@mondria-advies.nl Kampen 1 Gert Jan Brouwer • info@uwgesprekspartner.nl Kampen 2 Hil Herwijer • herwijer@zonnet.nl Hardenberg Rene Dircks • renedircks@gmail.com Fred Smeding • f.smeding@home.nl Twente Almelo Haro van Pijkeren • hvpw@hotmail.com Willy Pieter • wilpjotr@gmail.com Rijssen Gerrie ter Hoek • famterhoek@gmail.com Roel Koster • roel.koster@twente.politie.nl Martin Heinhuis • martinheinhuis@gmail.com Gelderland Veluwe Noord en West Regiovoorzitter Jan Turkenburg • turkenburg@kliksafe.nl Apeldoorn René Petri • renepetri@petrimanagement.nl Elburg Eugene Romijnders • kantoor@romijndersadvies.nl Ermelo Anton van Buuren • a.van.buuren@wxs.nl Harderwijk Arthur Noordermeer • a.noordermeer@wuestman.nl Nijkerk RTT Michel Olij • michielolij@hotmail.com Nunspeet 1 Jan Turkenburg • nieuwewegen@gmail.com Nunspeet 2 Pieter Verdouw • info@keesverdouw.nl Vaassen/Epe Lucas Tessemaker • lucas.tessemaker@hetnet.nl Gelderland Veluwe Zuid Regiovoorzitter Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Barneveld Roel Slaa • rslaa@vanmanen.nl Kootwijkerbroek Wout Davelaar • w.davelaar@davelaaroliehandel.nl Lunteren Maas de Bruin • maas@debruinconsultancy.com Voorthuizen ‘The camels’ Evert Hein Schuiteman • ehschuiteman@solcon.nl Wekerom Henk van den Berg • hvdberg@bergtoys.com Gelderland Zuid en Oost Arnhem Jan Sterk • jsterk@buntmanagement.nl Kesteren Johan Verwoert • johanv66@xs4all.nl Winterswijk Erik Grevers • erik@grevers.biz Ben Luesink • ben@paraklesa.nl Aafke van Deelen • info@aafkevandeelen.nl Vorden Ronald Kuyper • ronald.kuyper@gmail.com Utrecht Baarn Cees Lugten • mclugten@xs4all.nl Breukelen/Maarssen Philip Knops • philip@sjofar.nl De Bilt Piet Hopman • piet@adbumis.nl Houten/Nieuwegein Jeroen Geelhoed • j.geelhoed@samhoud.nl Joost ter Waal • jbdewaal@hetnet.nl Loenen a/d Vecht Max Veenstra • max@mr-transport.nl Driebergen/Doorn Dirk Jan van Os • ossenspan@filternet.nl Henk van Driel • info@vdpaccountants.nl Veenendaal 1 Carel Doornenbal • carel@empas.nl Veenendaal 2 Sietze Ketelaar • sietze@dissel-development.nl Veenendaal 3 Gert de Fluiter • gert@famdefluiter.nl Veenendaal 4 Gerard van Barneveld • gvbarneveld@gmail.com Woerden Gunnar Matse • matse@ziggo.nl Sjaak de Koning • s.de.koning@revicon.com Woudenberg Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl Noord-Holland Schiphol/Amsterdam Robert Brinks • robert.brinks@gmail.com Arjan Hulsbergen • hulsbergen@hpadvocaten.nl Huizen Henk Rebel • hrebel@tibrebel.nl Cor Heutink • cor.heutink@live.nl Weesp ‘Geloof in je Bedrijf’ Wim Bos • wim@wimbos.nl

Zuid-Holland west Rijnsburg Henk Wiggers • wwp@hetnet.nl Haaglanden Frank de Mol • cbmc.haaglanden@gmail.com Zuid-Holland midden Regiovoorzitter Boskoop Gouda Waddinxveen 1 Waddinxveen 2 Waddinxveen 3

René Gorissen • rene@renegorissen.nl René Gorissen • rene@renegorissen.nl Niek de Jong • niek@niekenesther.nl Theo Kruisman • theokruisman@yahoo.com Wilco Uitbeierse • wcuitbeijerse@gmail.com Arthur de Pater • waddinxveen@woningkeurgroep.nl

Regiovoorzitter Moerkapelle 1 Moerkapelle 2 Moerkapelle 3 Moerkapelle 4 Moerkapelle 5 Moerkapelle 6 Moerkapelle 7 Moerkapelle 8 Moerkapelle 9 Zevenhuizen Nieuwerkerk a/d IJssel

Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Piet van Ommeren • ommeren@xs4all.nl Jan Oudijk • familyoudijk@filternet.nl Aarnout Lindhout • aarnout.lindhout@hetnet.nl Jan Oosterom • jan@kwekerijlijntje.nl Bram Reijneveld • bramreijneveld@hotmail.com Bastiaan Hertog • info@hertogpolderbemalingen.nl Jan van de Knijff • janvanderknijff@live.nl Roald van Genderen • r.genderen@kpnplanet.nl Erik Willemsen • erik@willemsenbeveiligingen.nl Arno Koole • arno.koole@compaqnet.nl Fred van der Kooij • kooij@vdkbm.nl

Zuid-Holland zuid Regiovoorzitter Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Hardinxveld-Giessendam Ab Knook • office@alpharo.nl Rieanne Knook-de Keizer • office@alpharo.nl Gorinchem Harry van Haaften • h.vanhaaften@vhw.nl Leerdam Jos van den Berg • jos@josvandenbergctd.nl Rotterdam 1 Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Rotterdam 2 Dineke van Kooten • bmvankooten@emmauspastoraat.nl Puttershoek ‘Geloof in de Zaak’ Harry Vervelde • harry.vervelde@solcon.nl Middelharnis Karel van Holten • kholten.hp@wxs.nl Dordrecht i.o. Wilfred Veldstra • veldstra@lamsma-veldstra.nl Noord-Brabant en Limburg Heusden en Altena Evert van de Kamp • edwi@hetnet.nl Tilburg Henk van der Linden • lind0937@planet.nl Zeeland Goes Leendert Geelhoed • lgageelhoed@zeelandnet.nl België Noorderkempen Jan van der Velden • jan.van.der.velden@telenet.be Brancheteams RTT Food Aart Hak • aart@ifpholland.nu RTT Transport Dick van der Staaij • artoli@online.nl RTT DGA Wouter Droppers • wdroppers@cbmc.nl Pieter van der Kwaak • pvdk@lansigt.nl Vrouwennetwerk Contact persoon Henriëtte van Dort • henriettevandort@gmail.com VNW Amsterdam Marie-Louise Horst-Donatz • marie-louise@topview.nl RTT directeuren Gerrie Boeve • g.boeve@noordersluis.nl Senior Midden-Nederland Putten Friesland Voorthuizen Terschuur Zwolle

Dirk Romeyn • midi.romeyn@chello.nl Wim Kombrink • wkombrink@solcon.nl Auke Timmermans • aukesake@upcmail.nl Gijs Roordink • groordink@roordink.nl Gert van Putten • gvanputten@zonneeifarm.nl Wim Eikelboom • wimeikelboom@planet.nl

AfterAlpha Soest Scherpenzeel Nijverdal

Kees Lugten • mclugten@xs4all.nl Gijsbert van Sijpveld • gg.vansijpveld@hetnet.nl Arjan Letink • letink@online.nl

Young professionals IMPACT Netwerk

Frans van Santen • directeur@impactnetwerk.nl

CBMC algemeen Landelijk kantoor 0341-356147 • info@cbmc.nl cbmc.nl twitter.com/CBMCnl facebook.com/cbmcnederland

C O N TA C T

Groningen Haren Gert Felten • gertfelten@gmail.com

Business

is er meer dan business, carriere, succes en winst

www.businessalpha.nl

Cursus start begin 2015 in de Alblasserwaard, Arnhem, Breukelen, Haarlem, Hierden/Harderwijk, Katwijk aan Zee, Moerkapelle, Twente.