Cursusbrochure sbo so vso 2017 2018 by CED-Groep

sbo/so/vso

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties

Colofon Eindredactie: Lot Hannik, Hanke Geurts en Hilde Tijmensen (CED-Groep) Vormgeving en opmaak: Ton Kuijpers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2017-2018

Speciaal voor speciaal onderwijs Sinds jaar en dag was het aanbod voor het speciaal onderwijs opgenomen in de cursusbrochure po/so. Op verzoek van onze deelnemers zijn veel van de bestaande trainingen voor po/so en vo/vso nu omgebouwd naar trainingen exclusief voor het speciaal onderwijs, het speciaal basisonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs. Die trainingen zijn nu in deze aparte brochure opgenomen. Werkt u in het (v)s(b)o, dan kunt u deze brochure zien als een aanvulling op het aanbod in de po- en vo-cursusbrochures. Verder zijn er nieuwe trainingen en workshops speciaal voor het (v)s(b)o ontwikkeld. Ook die zijn in deze brochure te vinden. Bijvoorbeeld over Motiverend leesonderwijs voor het s(b)o en de training Seksuele vorming in het (v)so.

E-learning en toekomstgericht onderwijs Aangezien deze brochure aanvullend is bedoeld bij de po- en vo-cursusbrochures, vindt u hier niet de cursussen die in die brochures genoemd staan. Kijk bijvoorbeeld voor ons aanbod om specialist te worden op het gebied van lezen, rekenen, gedrag of het jonge kind, onze e-learning, de nascholing over toekomst bestendig onderwijs, leerproblemen als dyslexie of dyscalculie in de genoemde brochures.

Cursusbrochure en cursussite In deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen. Op de cursussite vindt u uitgebreidere informatie, actuele prijzen en data. U kunt daar zoeken via vele ingangen; u kunt bijvoorbeeld uw sector combineren met uw functie en zo naar geschikt aanbod zoeken. Of u kunt zoeken op vakgebied of thema. In de brochures kunt u rustig bladeren en wie weet komt u zo op ideeĂŤn waar u anders niet opgekomen was. Bent u geĂŻnteresseerd in een cursus, neem dan vooral een kijkje op www.cedgroep.nl/cursussen. U kunt zich daar online inschrijven. Vul het cursusnummer in het zoekvenster rechtsboven in en u komt meteen op de juiste cursuspagina.

Advies en maatwerk Vrijwel alle cursussen, trainingen en workshops zijn ook op maat in te kopen voor uw school, bestuur of samenwerkingsverband. Neem daarvoor contact op met uw accountmanager van de CED-Groep. Heeft u nog geen accountmanager, kijk dan op wwww.cedgroep.nl/accountmagers of neem contact op met cursusbureau@cedgroep.nl. Wij verwijzen u dan graag door.

Volg ons op Twitter en Facebook Volg het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/cursusbureau. U bent dan als eerst op de hoogte wanneer het nieuwe aanbod op de site staat en welke kortingsacties er zijn.

Kortingsactie Als u zich voor 1 juli 2017 online inschrijft voor een ingeplande cursus of training van het Cursus- en conferentiebureau, komt u in aanmerking voor 20% korting op de cursusprijs. U moet daarvoor de kortingscode van pagina 5 uit deze gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.

Inschrijving en betaling U kunt zich individueel inschrijven voor een cursus of training door het invullen van het inschrijfformulier online op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van de gegevens ingevuld op dit formulier wordt een factuur toegezonden naar het factuuradres.

Certificaat Cursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een nascholingscertificaat van de CED-Groep als zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Algemene regel is dat ten minste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat ten minste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Eventuele afwijking van deze regels wordt vermeld bij de betreffende cursussen.

Evaluatie Elke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers door middel van een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde van de cursus. Wij vragen hen naar hun mening, hun ervaringen en hun eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnen verbeteren.

Leveringsvoorwaarden en annuleringskosten Voor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de Algemene leveringsvoorwaarden van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. U vindt ze op www.cedgroep.nl. Voor de CED-Groep geldt een uniforme annuleringsregeling.

Annuleringsregeling CED-Groep Tot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarna alleen de administratiekosten (50 euro) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplande aanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter mogelijk een vervanger te sturen. U dient dit vooraf te melden bij het Cursus-en conferentiebureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd in verband met het certificaat.

Klachten Het kan voorkomen dat u ontevreden bent over het gebodene in een cursus. Bespreek dit dan direct met de cursusleider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 407 15 04. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing in de ogen van de deelnemer, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij de klachtencommissie van de CED-Groep. Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!

Snel op de hoogte Wilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op s(b)o-Nieuws, één van de digitale nieuwsbrieven. Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u ook lezen op onze website, www.cedgroep.nl/cursussen. Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Cursusbureau, (010) 4071 504, cursusbureau@cedgroep.nl.

Ten slotte Wij wensen u succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursus- en conferentiebureau: cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 4071 504. Zij helpen u graag verder. Lot Hannik Manager Cursus– en conferentiebureau

Inhoudsopgave

Werken met jonge kinderen

pag. 60

Speciaal taal/leesonderwijs

pag. 90

Begrijpend lezen in Nederlands en Engels

pag. 13

Rekenen speciaal

pag. 16

Brein, gedrag en leren

pag. 18

Veilig op school

pag. 22

Leiden en begeleiden

pag. 23

Didactiek en klassenmanagement

pag. 27

Communicatie en ouders

pag. 30

Redzaamheid, loopbaanoriëntatie en seksualiteit

pag. 31

Speciale kortingsactie… voor iedereen die zich vóór 1 juli 2017 online inschrijft voor een ingeplande cursus uit het open aanbod van het Cursus- en conferentiebureau. Als u de kortingscode: CbrSO17-18 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier, dan krijgt u 20% korting op uw cursusprijs. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.

Werken met jonge kinderen

Opbrengstgericht spelen in de onderbouw s(b)o

S3217 Durven we nog te spelen?

Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw s(b)o

Waar gaat de cursus over? Ervaart u een spanningsveld tussen opbrengstgericht werken en spelend leren? Deze cursus is met name voor leerkrachten van groep 1 en 2 die kleuters recht willen doen door hen meer te laten spelen. In de cursus bespreken we het genoemde spanningsveld en nemen het aspect van de regeldruk rond het registreren en doelgericht plannen onder de loep. Kennis en vaardigheden rondom spel en spelend leren worden verdiept. In groep 1 en 2 verschilt de didactiek met het schoolse leren. Doelen worden bij voorkeur flexibel gepland, omdat de ontwikkeling van kleuters niet precies voorspelbaar is. Leerlijnen en SLO-doelen geven houvast, maar kunnen niet op vaste volgorde doorgewerkt worden. Hoe kunnen we opbrengstgericht onderwijs en spelend leren koppelen? Aan het einde van de cursus kunnen de deelnemers rijke speel-leeromgeving scheppen, spelsituaties mogelijk maken en nieuwe inhouden aanreiken. Verder krijgen de cursisten tips voor het plannen en registreren van aanbod.

•

inhoud regeldrukagenda en wat betekent dat voor de eigen praktijk? • spelend leren en toch opbrengstgericht • focus op vaardigheden deel 1: speelleeromgeving, durf je zelf te spelen? • opdrachten voor op werkvloer Bijeenkomst 2 • uitwisseling van ervaringen • theorie 2: spelontwikkeling, kenmerken spel, soorten spel • vrij spelen: hoe zetten we dat in? • focus op vaardigheden van de leerkracht deel 2: observeren, meespelen met, spelen met jongens • inleiding op het opbrengstgericht werken in 4D en de relatie met spelend leren • opdracht voor op werkvloer Bijeenkomst 3 • uitwisseling van ervaringen • observeren van verschillen in spelontwikkeling • opbrengstgericht werken: efficiënt inrichten cyclisch model 4D uit Kleutersprongen, handzame themaplanningen en doelenoverzichten • presentaties van deelnemers over spelsituaties in hun groep en plannen voor de eigen praktijk

Wat u verder nog moet weten... Als u deze cursus op maat voor uw bestuur of school inkoopt, kunnen we ook klassenbezoeken opnemen om zo feedback te geven op vaardigheden en zo versterken we de leeropbrengst voor deelnemers.

Cursusinhoud

Registerleraar

Bijeenkomst 1 • inleiding op spel en leren in het huidige onderwijs aan kleuters • theorie 1: wat verstaan we onder spel?

De cursus Opbrengstgericht spelen in de onderbouw is met 20 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Werken met jonge kinderen

Wat u verder nog moet weten… Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus huiswerkopdrachten en video-opnames maken.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden bij Registerleraar.

Doelgericht werken aan begrijpend luisteren s(b)o

S1541 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders en taalcoördinatoren s(b)o

Breinsleutels - Het jonge kind s(b)o

S4160 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw s(b)o

Waar gaat de cursus over? Deze cursus is gebaseerd op het doe-, werken leerboek Breinsleutels - Het jonge kind voor pedagogisch medewerkers en onderbouwleerkrachten (groep 1 en 2). In het boek krijgt u antwoord op vragen als: Waarom leren kinderen beter als je ze direct vertelt wat ze goed hebben gedaan? Waarom ondersteun je het leerproces bij jonge kinderen door het stellen van vragen? Waarom is het zo belangrijk om informatie vaak te herhalen? De auteurs leggen aan de hand van kennis over het brein en leren uit wat er gebeurt in de bovenkamer van jonge kinderen als je informatie vaak herhaalt, als je meteen gerichte feedback geeft en als je vragen stelt. Er wordt dieper ingegaan op de executieve functies van het brein. Executieve functies zijn denkprocessen die een grote rol spelen bij het plannen van acties, het doelgericht oplossen van een probleem, het sociaal functioneren en voor verschillende schoolse vaardigheden. Het is een boek met korte teksten en veel doe-dingen voor uzelf: vragen, opdrachten en uitwerkingen.

Cursusinhoud In de cursus komt zowel de theorie als de praktijk aan bod: • brein en leren • functies die ons gedrag beïnvloeden • breinsleutels • belang van spel • toepassen van Breinsleutels in de praktijk

Waar gaat de cursus over? Deze cursus gaat over het doelgericht stimuleren van begrijpend luisteren. Voor taalzwakke kinderen is interactief voorlezen een krachtig middel om taal te stimuleren en woordenschat uit te breiden. In deze cursus leert u om tijdens het interactief voorlezen op een doelgerichte manier ook het begrijpend luisteren te stimuleren. Kinderen zijn dan goed voorbereid wanneer begrijpend lezen wordt aangeboden.

Cursusinhoud Aan bod komen leerkrachtvaardigheden als ‘modelen’, de juiste vragen stellen en structuur bieden. Ook wordt aandacht besteed aan een doorgaande lijn. Strategieën als voorspellen en samenvatten - voorlopers op de leesstrategieën die bij begrijpend lezen worden aangeboden worden behandeld en geoefend.

Wat u verder nog moet weten... •

•

• •

Ervaring met en kennis over interactief voorlezen wordt als voorwaarde gesteld als u zich voor deze cursus inschrijft. Tussen de twee bijeenkomsten in voert u een opdracht uit in uw eigen werksetting. Het is dus belangrijk dat u die heeft. De cursus is praktijkgericht en levert concrete veranderingen op in uw vaardigheden en lesaanbod. Begeleiding/coaching op de werkvloer is mogelijk op offertebasis in overleg met de cursusleider.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Werken met jonge kinderen

Kleine wetenschappers

S3706 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw s(b)o

Waar gaat de cursus over? Deze cursus is gebaseerd op het activiteitenboek Kleine wetenschappers. Dit activiteitenboek biedt handreikingen om redeneertalenten van jonge kinderen tot hun recht te laten komen en te stimuleren. Leidraad in dit boek is dat u de kinderen zelf laat bepalen hoe ze hun omgeving onderzoeken, en u stimuleert en begeleidt hen hierin. Door vragen te stellen aan kinderen en aanvullende of andere materialen te geven kun je kinderen stimuleren tot het (verder) onderzoeken van hun omgeving.

Aan de slag met Rekenhuis in het s(b)o

S3059 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders s(b)o

Waar gaat de cursus over? Rekenhuis is een hulpmiddel voor de leerkracht om de rekenontwikkeling van jonge kinderen in het speciaal (basis)onderwijs te stimuleren. Een aantal activiteiten uit het Rekenhuis zijn ook goed te gebruiken voor leerlingen van groep 3. Rekenhuis kan worden ingezet naast alle rekenmethodes en vve-programma’s. In de cursus maakt u kennis met Rekenhuis en ontdekt u hoe de rekenontwikkeling van jonge kinderen spelenderwijs én doelgericht kan worden gestimuleerd. Tijdens de eerste bijeenkomst ontvangt u een eigen exemplaar van Rekenhuis. Vandaag ervaren, morgen doen!

Cursusinhoud De cursist leert hoe het activiteitenboek geïmplementeerd kan worden. De volgende onderwerpen komen daarbij aan bod: • de kleuter als kleine wetenschappers in de dop • ontdekkend leren • het gebruik van de onderzoekscirkel • de inhoud van ouderbijeenkomsten • handvatten voor het overdragen van de informatie uit de ouderbijeenkomsten

Cursusinhoud Bijeenkomst 1: verkennen van de rekenleerlijnen voor jonge kinderen. We zoomen in op de diverse doelen van getalbegrip. U maakt kennis met Rekenhuis. U ontvangt tijdens deze bijeenkomst uw eigen exemplaar waarmee u na de eerste bijeenkomst direct mee aan het werk kunt. Bijeenkomst 2: focus op meten. We gaan concreet aan de slag met de inrichting van een rijke rekenleeromgeving (zowel binnen als buiten), we stellen meetkoffers samen en ontwerpen gezamenlijk prikkelende rekenactiviteiten. Bijeenkomst 3: inzoomen op meetkunde. U leert hoe u jonge kinderen kunt ondersteunen en stimuleren in de ontwikkeling van probleemoplossend denken.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taal/leesonderwijs

Denkkracht s(b)o

S1302 Denkstimulerende gespreksmethodiek om het denken van leerlingen te stimuleren

Wat u verder nog moet weten… •

•

Het boekje Even denken … Denkgesprekken met kinderen wordt uitgereikt op de eerste cursusbijeenkomst. Naast de training van drie dagdelen zijn er ook huiswerkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.

Voor wie is de training bedoeld? Leerkrachten s(b)o

Registerleraar

Waar gaat de training over?

De cursus Denkkracht is met 24 RU opgenomen in registerleraar.nl.

In deze training leert u denkgesprekken voeren met kinderen. Daarbij is veel aandacht voor uw eigen interactievaardigheden. U wordt zich bewust van de manier waarop u communiceert.

Cursusinhoud Bij het gebruik van denkstimulerende gespreksmethodiek gaat het om: Welke vragen stel ik eigenlijk? Aan welke kinderen stel ik vragen? Prikkelen mijn vragen genoeg tot nadenken? Tijdens de training leert u de basisprincipes die nodig zijn om kinderen uit te dagen tot een gesprek. Tenslotte leert u effectief te reageren op antwoorden van kinderen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taal/leesonderwijs

Stimuleren van taalzwakke kinderen s(b)o

Aan de slag met woordenschat s(b)o

S1330

S1504

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten s(b)o

Leerkrachten, logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren s(b)o

Waar gaat de cursus over? Wilt u gerichter met uw taalonderwijs aan het werk? Deze cursus biedt informatie en praktische suggesties, waarmee u aan de slag kunt met leerlingen die met moeite aan het eind van de basisschool referentieniveau 1F halen. Aan bod komen de domeinen mondelinge taal, begrijpend lezen en schrijven. We gebruiken hiervoor de Taalkit. De Taalkit is in te zetten naast iedere taalmethode.

Waar gaat de cursus over?

Cursusinhoud

In deze training van 3 bijeenkomsten wordt er op drie leergebieden ingezoomd: mondelinge taalvaardigheid, schrijven en begrijpend lezen. Per domein wordt aangegeven • wat de uitgangspunten zijn • waar juist voor taalzwakke leerlingen de accenten zouden moeten liggen • hoe u dit kunt concretiseren op school De bijeenkomsten hebben een interactief karakter; de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop. Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer.

Tijdens de training komen het selecteren van woorden en de vier didactische stappen om met de woorden aan de slag te gaan aan de orde. Tevens leert men differentiëren tussen de diverse kinderen. Doel van het woordenschatonderwijs is dat veel woorden beklijven en actief worden gebruikt. Er wordt daarom tijdens de cursus met veel verschillende werkvormen geoefend voor het inslijpen van nieuwe woorden. Deze manier van woorden leren is toepasbaar in alle schoolse vakken, zodat transfer naar de dagelijkse praktijk in de klas een logisch vervolg is. Niet alleen leerkrachten maar ook logopedisten kunnen woordenschatuitbreiding bij kinderen met deze didactiek verrijken. Logopedisten die leren werken volgens de beschreven woordenschatdidactiek (om in de eigen logopedische setting mee aan de slag te gaan), kunnen beter aansluiten bij het woordenschatonderwijs op school. Door de opgedane kennis en vaardigheden bent u beter in staat om leerkrachten te ondersteunen.

Doel van de cursus De cursist heeft na afloop van de cursus… • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op goed taalonderwijs • inzicht in de focuspunten voor taalzwakke leerlingen • kennis waar de accenten binnen taalonderwijs voor taalzwakke leerlingen moeten liggen. • kennis hoe de accenten voor deze leerlingen te concretiseren op school

Wat u verder nog moet weten… De drie katernen uit Taalkit worden ingezet in de bijeenkomsten. U krijgt deze tijdens de cursus in delen uitgereikt.

In deze praktische cursus komen de nieuwste inzichten op het gebied van woordenschatuitbreiding aan de orde. De cursus is gebaseerd op de Viertakt, de in Nederland meest gehanteerde woordenschatdidactiek. Ook de nieuwste visies van Marzano (Wijs met woorden) en het CPS (Woordenschatonderwijs, meer dan woorden leren) zijn in de cursus verwerkt.

Wat u verder nog moet weten… Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van het boek Met woorden in de weer van Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft. U krijgt dit boek bij de eerste bijeenkomst uitgereikt.

Registerleraar De cursus Aan de slag met woordenschat is met 34 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taal/leesonderwijs

Onderwijsassistent woordenschatcompetent s(b)o

S1502 Voor wie is de cursus bedoeld?

bevorderende didactieken en effectieve remediëring. Met deze cursus krijgt u handvatten om zelf in de praktijk uw spellingonderwijs te verbeteren. Naast het werken met de leerlijn en de referentiekaders, kijkt u ook wat u kunt doen om uw lessen opbrengst-gerichter te maken en uw differentiatiecapaciteit te vergroten.

Onderwijsassistenten s(b)o

Cursusinhoud Waar gaat de cursus over? Ook voor onderwijsassistenten is het fijn om meer achtergrondkennis te hebben over woordenschatdidactiek. In deze praktische cursus komen actuele inzichten op het gebied van woordenschatdidactiek en -uitbreiding aan de orde. Op welke manieren leert een kind woorden? Op welke manieren kunt u hier op aansluiten in uw dagelijkse omgang met de kinderen? Hoe kunt u differentiëren in de verschillende niveaus in uw groep? Al deze vragen komen in de cursus aan bod.

Cursusinhoud Tijdens de 2 cursusdagen gaan we onder andere aan de slag met de viertaktdidactiek (School aan Zet, Verhallen en Van den Nuft). Na het selecteren van woorden (welke kiest u en waarom?) komen de vier didactische stappen om met de woorden aan de slag te gaan aan de orde. Tevens leert u differentiëren tussen de diverse kinderen. Doel van het woordenschatonderwijs is dat veel woorden beklijven en actief worden gebruikt. Er wordt daarom tijdens de cursus met veel verschillende werkvormen geoefend voor het inslijpen van nieuwe woorden. Deze manier van woorden leren is in veel schoolvakken toepasbaar zodat transfer naar andere vakken een logisch gevolg is.

Wat u verder nog moet weten... Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van het boek Met woorden in de weer van Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft. U krijgt dit boek bij de eerste bijeenkomst uitgereikt.

Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? s(b)o

S1412 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten s(b)o

Waar gaat de cursus over? Veel kinderen hebben moeite met spelling en zeker met werkwoordspelling, al is de gebruikte spellingmethode nog zo rijk en gedifferentieerd. Als u deze kinderen verder wilt helpen, is het van belang dat u een goed beeld krijgt van spellingleerlijnen door de hele school, resultaat

Tijdens de cursus komen o.a. de volgend onderwerpen aan bod: • leerlijn spelling en referentieniveaus • datagestuurd en opbrengstgericht werken met de leerlijn spelling • werken met een direct instructiemodel • wat is een goede spellingles? (basisarrangement) • convergente differentiatie: Wat doe je met leerlingen die aan het basisarrangement niet genoeg hebben of leerlingen die meer dan gemiddeld presteren? • wat werkt bij spelling? • welke schoolstandaard hanteert uw school? • groepsoverzichten spelling van Cito • leerlingen toewijzen aan arrangementen • een leerling met een OPP De cursisten gaan naar huis met een nieuw groepsplan spelling voor de eigen klas, met daarin een talentarrangement, basisarrangement, intensief arrangement en mogelijk een zeer intensief arrangement.

Registerleraar De cursus Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? is met 18 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Koppelen en Gasgeven met taal en lezen (v)so zml

S1334 Voor wie is de workshop bedoeld? Leerkrachten, docenten en directies (v)so zml

Waar gaat de workshop over? Materiaal dat op zml scholen wordt gebruikt voor technisch lezen en mondelinge taal is in heel veel gevallen niet voor het zml-onderwijs ontwikkeld. Leraren halen eruit wat bruikbaar is voor de leerlingen in het zml. Nu is er ook Koppelen en Gasgeven. Koppelen en Gasgeven met taal en lezen is een on-line hulpmiddel voor het vormgeven van taal- en leesonderwijs binnen het zml. Het bevat uitgewerkte lesmodellen met voorbeelden en aanvullend video-materiaal. Daarnaast bevat Koppelen en Gasgeven een handige tool waarmee het beschikbare taal- en leesmateriaal overzichtelijk verdeeld kan worden over de verschillende leerlijnniveaus, leeftijden en leerroutes.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taal/leesonderwijs

Workshopinhoud In deze workshop kunt u zien hoe u de leerlijnen koppelt aan specifiek voor zml ontwikkelde middelen en materialen. Met behulp van de gegeven voorbeeldlessen kunt u vervolgens gasgeven en zelf het taal- en leesonderwijs afstemmen op de specifieke eisen die het zml-onderwijs stelt. Tot slot komt ook de theoretische onderbouwing van het gehanteerde lesmodel aan de orde. • inleiding; context en opzet van Koppelen en Gas geven met taal en lezen • demonstratie van de digitale omgeving, opbouw en werkwijze • in beeld brengen van eigen activiteiten op het gebied van taal en lezen • opzetten van een implementatie plan voor de eigen werksituatie

een boeiende manier voorlezen aan de kinderen maakt deel uit van deze training. U leert hoe u verschillende denkniveaus bij de leerling aanspreekt en differentiatie aanbrengt in uw lesgeven. Bijeenkomst 3: aanvankelijk lezen: wat is een effectieve aanpak in groep 3 en wat is niet effectief? Bij deze aanpak maakt u gebruik van uw eigen methode aanvankelijk lezen als bronnenboek. De leerkracht wordt weer eigenaar van het leesonderwijs. U leert als professional de ballast bij het aanvankelijk lezen te onderscheiden van hetgeen “er toe doet”.

Doel van de cursus De cursist is na het volgen in staat om de leesprestaties van de leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs te verhogen tot een niveau dat de leerlingen functioneel geletterd het onderwijs verlaten!

Registerleraar Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aan Registerleraar aangeboden.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Motiverend leesonderwijs s(b)o

S2103

Onderwijsassistent leescompetent s(b)o

S2149

Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten s(b)o

Voor wie is de cursus bedoeld?

Waar gaat de cursus over?

Onderwijsassistenten die op een school voor speciaal (basis)onderwijs helpen bij het leesonderwijs aan 6- tot 12-jarigen

Wat is voor u een goede instructie bij het leesonderwijs? Afgelopen decennia is veel wetenschappelijk onderzoek verschenen over preventie van leesproblemen. De resultaten van deze onderzoeken geven aanleiding tot optimisme. Veel problemen kunnen voorkomen worden als de kwaliteit van de instructie verbetert. Instructie kan immers veel doelgericht en intensiever. Daarnaast kan het vergroten van leesplezier en leesmotivatie voorkomen dat grote groepen leerlingen stagneren in de leesontwikkeling. Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van principes uit het LIST-project. LIST is een leesinterventieproject bedoeld voor scholen voor primair onderwijs (regulier en speciaal), (voortgezet) speciaal onderwijs en praktijkonderwijs die (bijna) al hun leerlingen functioneel geletterd willen afleveren en die de leraren in de gelegenheid willen stellen hun kennis en vaardigheden met betrekking tot het leesonderwijs te vergroten.

Cursusinhoud Bijeenkomst 1: motiverende voortgezet technische leeslessen; morgen meteen toe te passen, zonder aanschaf van een dure methode. Na deze bijeenkomst weet u, wat uw rol is binnen het voortgezet leesonderwijs en welke instructie er toe doet. Bijeenkomst 2: voorbereidend lezen in de kleutergroepen en het hanteren van essentiële thema’s daarbij. Het op

Waar gaat de cursus over? Deze cursus geeft onderwijsassistenten kennis en achtergronden over het leesproces, leesbevordering en leesproblemen. Daarnaast is er voldoende ruimte voor vragen uit de dagelijkse praktijk en de rol van de onderwijsassistent bij het optimaliseren van het leesonderwijs op school. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten van 3 uur. Aan bod komen: • het leesproces gedurende 8 basisschooljaren • voorkomen is beter dan genezen • toetsing en remediëring • begrijpend lezen en leesplezier

Wat u verder nog moet weten… Voorwaarde voor deelname is dat u werkzaam bent binnen een school voor speciaal (basis)onderwijs als onderwijsassistent.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Begrijpend lezen in Nederlands en Engels

Werken met Nieuwsbegrip in het (v)s(b)o

S2182 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten s(b)o en docenten vso

Nieuwsbegrip in het (v)s(b)o Nieuwsbegrip, het populaire programma voor begrijpend lezen is heel goed te gebruiken in het speciaal (basis)onderwijs. Omdat er wekelijks teksten op verschillende niveaus worden aangeboden, te beginnen met AVI E-3, is het goed mogelijk om te differentiëren. Met behulp van speciale software is het mogelijk de leesteksten voor te laten lezen. Leerlingen met een geringe technische leesvaardigheid kunnen op die manier toch de tekst lezen. De voorleessoftware is ook beschikbaar voor de les over de andere tekstsoort en bij het oefenen met de woorden kan de tekst nog eens worden beluisterd. Nieuwsbegrip besteedt structurele aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën, essentiële elementen om een goede lezer te worden. Voor de gebruikers van Nieuwsbegrip zijn diverse cursussen om de methode nog beter te implementeren op school. Naast de cursussen van het Cursus- en conferentiebureau, traint en begeleidt de CED-Groep ook op de werkvloer, op schoolniveau. Kijk voor de masterclasses Nieuwsbegrip voor teams op www.nieuwsbegrip.nl.

Waar gaat de cursus over? Bij Nieuwsbegrip wordt de actualiteit als kapstok gebruikt voor leuke aansprekende teksten. Met het programma besteedt u structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën. Het programma bevat veel meer interessante hulpmiddelen dan u denkt. Wilt u alle ins en outs van het programma leren en weten hoe u zo veel mogelijk uit het programma haalt? Kom dan naar deze cursus waarbij u zelf ervaart hoe Nieuwsbegrip werkt en wat de voordelen ervan zijn.

Cursusinhoud • • • •

Goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen. Aansluiting van Nieuwsbegrip op de Referentieniveaus. Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat erin zit. Differentiëren met Nieuwsbegrip.

Cursusdoel Na afloop van de cursus geldt dat de cursist… • weet wat de uitgangspunten achter Nieuwsbegrip zijn • kennis heeft gemaakt met de beschikbare materialen (Basis en XL) • inzicht heeft in de lesopbouw en leerlijn • bekend is met de belangrijkste didactische principes • veel meer uit Nieuwsbegrip kan halen dan voordien

Registerleraar De cursus Werken met Nieuwsbegrip in het s(b)o is met 3 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Begrijpend lezen in Nederlands en Engels

Werken met Nieuwsbegrip en woordenschat (v)s(b)o

aan begrijpend lezen. Hoe? Dat leert u in deze cursus bijeenkomst.

S2188

Cursusinhoud

Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten s(b)o en docenten vso

Waar gaat de cursus over? Wilt u extra werken aan woordenschat, volg dan deze cursus. Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillende Nieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalen van woordbetekenissen en het leren van woorden?

Tijdens deze cursus leert u hoe u op basis van toetsresultaten en uitstroomprofiel, het juiste niveau aan een leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voor werken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbij is dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U leert hierbij de opzet met het fasemodel. Voordeel van deze manier van werken is dat alle leerlingen, zowel de zwakkere alsook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.

Wat u verder nog moet weten… De inhoud van de basiscursus Werken met Nieuwsbegrip (S2182) wordt bekend verondersteld.

Cursusinhoud In deze cursusbijeenkomst wordt kort uitgelegd hoe het proces van woordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuele woorden van de Nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen: • Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en woordenschat? • Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten?

Registerleraar De cursus Werken met Nieuwsbegrip en woordenschat s(b)o is met 3 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Registerleraar Deze cursus is met 3 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Nieuwsbegrip: De leerkracht als rolmodel (v)s(b)o

S2195 Hoe 'model' ik begrijpend lezen voor de leerlingen?

Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en docenten van (v)s(b)o-scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode. De inhoud van de basiscursus Werken met Nieuwsbegrip wordt bekend verondersteld.

Waar gaat de cursus over?

Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep (v)s(b)o

S2191 Voor wie is de cursus bedoeld?

Cursusinhoud

Leerkrachten en docenten van (v)s(b)o-scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode. De inhoud van de basiscursus Werken met Nieuwsbegrip wordt bekend verondersteld.

Hoe geeft u als leerkracht of docent het goede voorbeeld? In deze cursusbijeenkomst komt aan de orde hoe u effectief kunt modelen en hoe u expertleerlingen kunt inzetten. Goed kunnen modelen is een belangrijke vaardigheid bij het aanleren van de leesstrategieën aan leerlingen. Om u daarbij te ondersteunen ontwikkelde Nieuwsbegrip tools voor het digitaal schoolbord. Tijdens de cursus leggen we uit hoe deze tools werken en hoe u ze het beste kunt inzetten.

Waar gaat de cursus over? De cursus Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep is voor gevorderden. Nieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met de hele groep tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerp bezig te zijn, terwijl de leerlingen toch allemaal op hun eigen niveau werken

Een goede instructie van de leerkrachten is doorslaggevend voor het leersucces van leerlingen. Het modelen van leesstrategieën – waarbij een leesexpert hardop denkt – draagt bij aan een beter tekstbegrip van leerlingen.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Begrijpend lezen in Nederlands en Engels

Aan de slag met Newswise (v)s(b)o

S2302

Cursusinhoud •

goed onderwijs in begrijpend lezen: didactiek en werkvormen aansluiting van Newswise op de referentieniveaus Newswise: haal eruit wat erin zit differentiëren met Newswise

Leerkrachten s(b)o en docenten Engels vso

• • •

Waar gaat de cursus over?

Registerleraar

Newswise is een programma begrijpend lezen voor het vak Engels waarbij gebruik wordt gemaakt van actuele onderwerpen die voor kinderen interessant zijn. Er is veel aandacht voor woordenschatuitbreiding. Newswise verschijnt elke twee weken en bevat een nieuwstekst plus opdrachten. De cursus Aan de slag met Newswise is bedoeld voor leerkrachten en docenten die sinds kort met Newswise werken of daarmee gaan starten. Alle ins & outs van Newswise en goed onderwijs in begrijpend lezen in het Engels worden in vogelvlucht behandeld.

Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Rekenen speciaal

Aan de slag met Nieuwsrekenen (v)s(b)o

Leerkrachten s(b)o en docenten vso

De kernelementen uit de didactiek, en de vaste stappen die u als leerkracht daarbij kunt nemen, komen in de cursusbijeenkomst uitgebreid aan de orde. Natuurlijk wordt er tijdens de cursusbijeenkomst ook daadwerkelijk mee geoefend. Tenslotte is er aandacht voor de relaties van Nieuwsrekenen met de Cito-domeinen, de leerlijnen, de referentieniveaus en protocol ERWD.

Waar gaat de cursus over?

Wat u verder nog moet weten...

Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingen te leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei (functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan een krachtige manier zijn om dit functionele rekenen bij uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het wel nodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in de vingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep neergelegd in een vaste aanpak.

Deze training wordt vooralsnog alleen op offertebasis op locatie verzorgd aan teams die met Nieuwsrekenen aan de slag (willen) gaan. Bij voldoende belangstelling kan deze training ook ingepland worden in het open aanbod voor individuele inschrijvers.

S3071 Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?

Cursusinhoud

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Rekenen speciaal

Onderwijsassistent rekencompetent (v)s(b)o

Aan de slag met Rekenboog zml

S3040

S3056

Voor wie is de cursus bedoeld?

Onderwijsassistenten (v)s(b)o

Leerkrachten so en docenten vso zml

Waar gaat de cursus over?

Waar gaat de workshop over?

De onderwijsassistent geven regelmatig extra rekenhulp aan met leerlingen met hardnekkige rekenproblemen.

Met Rekenboog leren leraren in het zml-onderwijs hun leerlingen op een zinvolle en leuke manier rekenen. Het materiaal is er vooral op gericht de leerlingen te leren rekenen met activiteiten in reële en betekenisvolle situaties. In de activiteiten en contexten vindt veel interactie tussen de leerlingen onderling, maar ook met de leraar plaats. Dat is de kracht van Rekenboog.zml. Op www.rekenboog.nl kunnen leraren van scholen voor zeer moeilijk lerende kinderen terecht voor een grote hoeveelheid lesmateriaal. In totaal zijn er meer dan 600 lessen beschikbaar. De lessen zijn los te downloaden, maar ook gebundeld in katernen op de website te vinden. Het gratis lesmateriaal is voor zml-leerlingen van 4 tot 20 jaar. Het bestaat uit rekenactiviteiten waarin veel aandacht is voor het vergroten van de redzaamheid en minder aandacht voor de formele kale rekensommen. De lessen sluiten goed aan bij de interesses en het niveau van de leerlingen. De onderwerpen spreken de leerlingen aan, leiden tot enthousiasme en verhogen de motivatie. Leraren werken zo op een betekenisvolle en leuke manier aan het vergroten van de zelfredzaamheid van de leerlingen.

Cursusinhoud In de cursus bestaande uit drie bijeenkomsten, komen diverse onderwerpen aan bod. Centraal staat de vraag: Hoe en wat kan daar allemaal bij mis gaan? De meest gebruikte rekentoetsen worden besproken en er wordt geoefend met de afname. Vervolgens komt aan de orde hoe een begeleiding er in grote lijnen uit moet zien en worden concrete handreikingen geboden en materialen besproken om met leerlingen aan de slag te gaan. Daarbij gaat het niet alleen om curatief werken maar ook om preventief werken. Tijdens elke bijeenkomst wordt tijd ingeruimd voor vragen over de eigen praktijksituatie. De cursus is concreet van opzet, de theorie is beperkt, het gaat om het handelen. “Leren door doen” staat voorop.

Wat u verder nog moet weten... Voorwaarde voor deelname is dat de cursist enigszins op de hoogte is van het reguliere rekencurriculum van de basisschool. Verder is de cursist is binnen de schoolorganisatie actief bezig met de hulp aan kinderen met rekenproblemen.

Cursusinhoud • •

kennismaken met de achtergronden en onderdelen van het programma Regenboog.zml praktisch aan de slag: hoe haalt u het beste uit Regenboog.zml en uw leerlingen?

Wat u verder nog moet weten... Het is bij invoering op een school uiteraard mogelijk om klassenconsultaties op offertebasis in te kopen voor een nog betere implementatie en borging van het geleerde.

Registerleraar Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Brein, gedrag en leren

Psychische problemen bij leerlingen (v)s(b)o

S4101 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten s(b)o en docenten vso

Waar gaat de cursus over? Deze cursus laat zien hoe u bepaalde sociaal-emotionele problemen van leerlingen tijdig kunt signaleren. U leert aan welke verschijnselen u bepaalde psychische problemen kunt herkennen. Daarnaast worden per probleemcluster de aanpakmogelijkheden binnen de school besproken. Centraal staat hierbij de vraag: hoe kunt u inspelen op de onderwijsbehoeften van deze leerlingen?

Cursusinhoud In de cursus besteden we aandacht aan de signalering, de diagnostisering, en vooral ook de passende begeleiding in de klas. Het denken in arrangement en groepsplannen wordt hierbij niet losgelaten. In de cursus wordt gebruik gemaakt van video-opnames van praktijksituaties, waarin

men collega-leerkrachten met de betreffende problemen ziet omgaan. Het doel van deze cursus is kennisvermeerdering, dus informatieoverdracht. Maar vanzelfsprekend is er ook ruimte voor discussie met collega's en uitwisselen van praktische ervaringen met bepaalde aanpakmethoden binnen de school. In de vier bijeenkomsten komen de volgende onderwerpen aan de orde: • ADHD en ADD • Autisme Spectrum Stoornissen • gedragsstoornissen (o.a. agressie) • angst (waaronder faalangst)

Wat u verder nog moet weten... Deze zomer worden aan deze cursus een aantal digitale onderdelen toegevoegd zodat de cursus meer een blended karakter zal krijgen.

Registerleraar De cursus Psychische problemen bij leerlingen is met 10 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Brein, gedrag en leren

Bewust lesgeven met Breinsleutels

Gedragspecialist s(b)o– verdiepingstraject

S4157 s(b)o

S4453

S4158 vso Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders s(b)o en docenten en zorgcoördinatoren vso

Waar gaat de cursus over? Er is steeds meer bekend over het functioneren van het brein. Zo is nu bekend dat kinderen met bepaalde onderwijsbehoeften, problemen hebben in bepaalde hersengebieden en hersencircuits: de executieve functies of uitvoerende regelfuncties. Executieve functies zijn denkprocessen die een grote rol spelen bij het plannen van acties, het doelgericht oplossen van een probleem, het sociaal functioneren en voor verschillende schoolse vaardigheden. In het boek Breinsleutels wordt de kennis over het lerende brein vertaald naar de dagelijkse onderwijspraktijk, waarbij de metafoor van de bovenkamer wordt gebruikt. Met Breinsleutels opent u de deuren die toegang geven tot die bovenkamer. Veel docenten uit het voortgezet onderwijs reageren enthousiast op dit boek, maar hebben vragen en behoefte aan praktijkvoorbeelden. Aanvullend op het boek Breinsleutels is daarom een vo-reader ontwikkeld.

Cursusinhoud In deze cursus leert en ervaart u hoe ons brein informatie verwerkt en welke functies in het brein een rol spelen bij het leren. Dit doet u aan de hand van inspirerende, interactieve werkvormen. Vervolgens ontdekt u hoe pedagogische handelingen en didactische technieken die u als docent dagelijks inzet in de klas, invloed uitoefenen op deze functies. Maar wat hebben leerlingen nodig bij wie één of meer van deze functies minder goed ontwikkeld zijn? En welke rol speelt motivatie bij het leren en hoe kan een docent daar invloed op uitoefenen? Ook deze vragen komen tijdens de cursus aan bod. De neuropsychologische invalshoek die het uitgangspunt vormt voor deze cursus, geeft u een frisse blik op het lesgeven. Door te begrijpen wat er gebeurt in het brein van leerlingen tijdens de les, kunt u als docent technieken uit veelgebruikte instructiemodellen verfijnen en uw handelen nog nauwkeuriger afstemmen op dat wat leerlingen op dat moment nodig hebben.

Wat u verder nog moet weten… •

•

Bij de eerste bijeenkomst ontvangt u de cursusmap, het boek Breinsleutels en deelnemers uit het vso ontvangen tevens de vo-reader. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren.

Begeleide intervisie: Samen naar een passende aanpak voor opvallend gedrag

Voor wie is de intervisie bedoeld? Leerkrachten met de taak als gedragspecialist die de basiscursus Gedragspecialist (S4450) hebben gevolgd of de basiscursus Interne begeleiding (S5100) of een Master SEN hebben gevolgd

Waar gaat de intervisie over? U werkt binnen uw school als gedragspecialist en u heeft verschillende lijnen binnen het team uitgezet. Toch loopt u nog regelmatig tegen lastige situaties aan. Het is dan fijn om deze situaties voor te kunnen leggen aan gedragspecialisten van andere scholen. Dit werkt inspirerend maar ook motiverend. En u kunt met de praktische adviezen direct binnen uw eigen school aan de slag!

Inhoud intervisie Tijdens het eerste deel van de intervisie staat steeds een inhoudelijk thema rondom gedrag centraal. Deelnemers dragen de thema’s van te voren aan zodat deze door de cursusleiding op maat kunnen worden voorbereid. Denk aan onderwerpen als angststoornissen, motiveren van collega’s, autismespectrumstoornissen en groepsdynamiek. Tijdens het tweede deel van de intervisie brengen deelnemers een casus in. Deze wordt volgens de methode van begeleide intervisie besproken. Per bijeenkomst is er ruimte voor maximaal twee casussen.

Doel van de intervisie De deelnemer… • verdiept zich in een zestal inhoudelijke thema’s rondom gedrag • wisselt kennis en ervaringen uit met collega gedragsspecialisten • is vaardiger in het uitvoeren van zijn/haar taak als gedragspecialist

Wat u verder nog moet weten… •

•

Voorwaarde om mee te doen aan de intervisie is dat u een taak als gedragspecialist heeft binnen een school voor primair onderwijs. Voorafgaand aan het eerste intervisiemoment ontvangt u een intakeformulier waarop u de thema’s die uw voorkeur hebben kunt aangeven en waar u uw overige inhoudelijke vragen m.b.t. gedrag op kwijt kunt.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Brein, gedrag en leren

De professional voor de klas (v)s(b)o verkort

S4462

toegepast aan de hand van een laatste door de cursisten ingebrachte casus.

Registerleraar Professioneel handelen door reflectie en feedback

Voor wie is de cursus bedoeld?

De cursus De professional voor de klas verkort wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar. De onverkorte versie is reeds gevalideerd.

Leerkrachten s(b)o en docenten v(s)o

Waar gaat de cursus over? Centraal in deze training staan zelfreflectie en feedback vanuit wetenschappelijk bewezen theorieën. Reflectie is het gestructureerd terugblikken op en nadenken over het eigen handelen. Zelfreflectie is het begin van kwaliteitsverbetering. Leraren geven feedback om het leerproces van de leerling te sturen en leraren ontvangen feedback door het (leer)gedrag van de leerlingen te observeren. Goede feedback naar de leerlingen helpt de leerling te leren. De leerlingen leren daardoor via zelfregulering het leerproces te sturen. En ze leren het gedrag te tonen dat nodig is om samen te werken. In De professional voor de klas wordt bij het reflecteren gebruik gemaakt van bewezen wetenschappelijke theorieën. We noemen dit theoriegeleide reflectie. Theoriegeleide reflectie hoort in het 4D-model bij de fase van het duiden, in dit geval vanuit de leertheorie, de neuropsychologie en de motivatieleer.

Cursusinhoud De verkorte training De professional voor de klas bestaat uit vier e-learning modules en vijf bijeenkomsten. Voorwaarde voor deelname aan de verkorte versie van deze cursus is dat u reeds de basiscursus Gedragspecialist of interne begeleiding gevolgd heeft, of een Master SEN heeft behaald. • startbijeenkomst en e-learning: feedback en reflectie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (A1) neuropschologie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (B1) leertheorie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (C1) motivatieleer • integratiebijeenkomst De startbijeenkomst duurt drie uur en de volgende vier bijeenkomsten steeds twee uur. In de e-learningmodules wordt theorie aangeboden vanuit de genoemde leer. Het doorlopen van de modules kost ongeveer 45 minuten per module. In de intervisiebijeenkomsten A1, B1 en C1 wordt kort stil gestaan bij de doorlopen e-learningmodule over de genoemde leer en de vragen die de cursisten hebben. Daarna passen de cursisten de theorie uit de e-learningmodule toe op eigen casussen. Terug op school wordt de aanpak verder uitgewerkt en uitgeprobeerd. Na de drie theorieën volgt er nog de integratiebijeenkomst waarin alle drie de theorieën gecombineerd worden

Omgaan met prepubers (v)s(b)o

S4477 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten bovenbouw s(b)o en docenten onderbouw vso

Waar gaat de cursus over? Kinderen in de leeftijd van 10–14 jaar maken een lichamelijke en emotionele ontwikkeling door die een verschuiving in houding en belangstelling met zich mee brengt. In de praktijk van alledag blijkt het niet altijd even gemakkelijk te zijn om hier adequaat mee om te gaan. In de cursus komen de volgende thema’s aan de orde: • de werking van het puberbrein • lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van 10–14 jarigen • externaliserend gedrag: oppositioneel gedrag, stoer, brutaal gedrag, vandalisme • internaliserend gedrag: stil, teruggetrokken gedrag, eenzaamheid en onzekerheid We benaderen deze thema’s vanuit de toegepaste leertheorie en een oplossingsgerichte visie.

Cursusinhoud Bijeenkomst 1: de sociale en emotionele ontwikkeling van het kind, met speciale aandacht voor het brein van de prepuber, en de factoren die hierbij een rol spelen. Bijeenkomst 2: de basisbehoeften van deze leeftijdscategorie, waarbij onderscheidt wordt gemaakt tussen jongens en meisjes en extra aandacht is voor motivatieproblemen en faalangst. Bijeenkomst 3: sociale competentie van (pre)pubers, conflicten die kunnen ontstaan en manieren van leerlingbemiddeling om dit op te lossen. Bijeenkomst 4: het pedagogische klimaat en hoe dit te waarborgen. Daarnaast worden ook gesprekstechnieken met leerlingen geoefend.

Doel van de cursus Na afloop van de cursus geldt dat de cursist... • inzicht heeft in de sociaal-emotionele en lichamelijke ontwikkeling van de doelgroep 10-14 jarigen • kennis heeft van de pedagogische vaardigheden passend bij de doelgroep van 10-14 jarigen

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Brein, gedrag en leren

•

zijn activiteitenaanbod, in samenspraak met de doelgroep 10-14 jarigen, kan afstemmen op hun behoeften en interesses

inhoudelijke informatie over gedrag en leren. Daarnaast is het fijn om ervaringen te kunnen uitwisselen met andere onderwijsassistenten en casussen in te kunnen brengen uit de eigen praktijk.

Registerleraar De cursus Omgaan met prepubers is ter validering voorgelegd aan Registerleraar.

Onderwijsassistent, gedragscompetent s(b)o

S4482 Voor wie is de cursus bedoeld? Onderwijsassistenten s(b)o

Waar gaat de cursus over? Onderwijsassistenten die worden ingezet ter de ondersteuning van de lessen en specifieke hulp aan kinderen met (leer)problemen hebben vaak behoefte aan meer

Cursusinhoud In de cursus gaan we eerst in op de normaal verlopende ontwikkeling van kinderen. Vervolgens komt een aantal veel voorkomende werkhoudings- en gedragsproblemen aan de orde: • faalangst • motivatieproblemen • brutaal en opstandig gedrag • stil en teruggetrokken gedrag De cursus is concreet van opzet met een beperkte hoeveelheid aan theorie. Tijdens de bijeenkomsten wordt tijd ingeruimd voor vragen uit de eigen dagelijkse praktijk. Het gaat om het eigen handelen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Veilig en vreedzaam Basiscursus interne vertrouwenspersoon s(b)o

S4824 Basistraining voor beginnende interne vertrouwenspersonen

Voor wie is de training bedoeld? Beginnende interne vertrouwenspersonen/contactpersonen machtsmisbruik s(b)o

Waar gaat de training over? In deze cursus krijgt u een basistraining tot intern contactpersoon machtsmisbruik (icp) op scholen, ook wel bekend als intern vertrouwenspersoon. U krijgt zicht op de onderdelen van deze taak en de bijbehorende werkzaamheden. Tijdens alle bijeenkomsten is veel tijd ingeruimd voor het trainen van gesprekstechnieken en bespreken van casussen. Na deze training kunt u gaan starten als intern contactpersoon machtsmisbruik.

Cursusinhoud

De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten zml

S4824 Beste vrienden, beste burgers

Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten van zml-scholen waar De Vreedzame School reeds is ingevoerd

Waar gaat de cursus over? Tijdens de compacte cursus raken nieuwe leerkrachten die op een Vreedzame School komen werken in een korte tijd vertrouwd met het programma, de werkwijze en met de belangrijkste principes van De Vreedzame School.

Bijeenkomst 1: Taken van de intern contactpersoon (icp) en functie van externe vertrouwenspersoon (evp). Hoe verhoudt de taak van icp zich tot de evp, de directie, de klachtencommissie en het bevoegde gezag? Hoe ziet de klachtenregeling eruit? Bijeenkomst 2: Vertrouwen hebben in iemand. Wat heeft een kind nodig om vertrouwen te hebben in de icp? Hoe ga je om met een klacht? Hoe handel je als icp in bepaalde situaties? De nadruk ligt op misbruik bij kinderen: welke signalen kunnen misbruikte kinderen uitzenden? Waarom praten kinderen en volwassenen vaak niet over machtsmisbruik? Bijeenkomst 3: Meld- en aangifteplicht en het oefenen van de lastige gesprekken die je als intern contactpersoon moet voeren met ouders, leerlingen en misschien collega’s. Bijeenkomst 4: Klachtroutes en de sociale kaart. Ook wordt aandacht besteed aan de proactieve en preventieve werkzaamheden van de icp in de eigen school.

Registerleraar Cursusinhoud • • •

toelichting achtergronden, werkvormen en doelen van het programma De Vreedzame School zelf ervaren van de (coöperatieve) werkvormen suggesties voor het zelfstandig verder inwerken in de methodiek binnen de eigen school

Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Registerleraar De cursus De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten is met 6 RU opgenomen in registerleraar.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Leiden en begeleiden

Lead Like a Champion (v)so

S7042 Een training voor de onderwijskundig leiders in het onderwijs

krachten hebben die hun tijd effectief besteden aan het geven van heel goede lessen. En ten tweede: als ze een schoolleider hebben die het voor elkaar krijgt dat goede leerkrachten de goede dingen doen. Het blijkt dat excellente schoolleiders succes hebben, omdat ze de prioriteit leggen bij de ontwikkeling van de leerkracht. Zij besteden veel tijd aan observeren en feedback geven. Belangrijke steekwoorden zijn: datagestuurde instructie; veelvuldig observeren en gerichte feedback; plannen, tijd vinden; professionaliseren van het team; een schoolcultuur scheppen gericht op leren.

Cursusinhoud Voor wie is de training bedoeld? Schoolleiders (v)so

Waar gaat de training over? In deze training Lead Like a Champion over opbrengstgericht leiderschap, maakt de cursist kennis met de hefbomen die hiervoor nodig zijn. Centraal staan de volgende vragen: • Wat maakt onderwijs effectief? • Hoe kunnen schoolleiders het beste datagestuurd en opbrengstgericht leidinggeven aan hun teams? • Hoe kunnen schoolleiders bijdragen tot het verhogen van de resultaten van de leerlingen? • Hoe geven schoolleiders onderwijskundig leiding aan de professionals voor de klas en zorgen ze voor een lerende schoolcultuur? Scholen zijn ten eerste effectief als ze hele goede leer-

Tijdens de cursus maakt u kennis met deze onderwerpen en krijgt u opdrachten om meteen in de praktijk te oefenen. Om uw leerproces zo effectief mogelijk te maken, worden de vijf cursusochtenden afgewisseld met intervisiemomenten. U krijgt zo de gelegenheid uw praktijkervaring te spiegelen aan uw medecursisten en direct feedback te krijgen op uw ontwikkeling. Intake Introductie • informatie over de opbouw van het traject • korte samenvatting over Lead Like a Champion • voorlichting over het Persoonlijk KoersOnderzoek Module 1: Datagestuurde instructie • doelgericht (ambitie) • de route naar resultaten en het lesgeven afstemmen op data

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Leiden en begeleiden

Intervisie 1 • uitkomsten Persoonlijk KoersOnderzoek (0-meting) • ontwikkelrichting Module 2: Observatie en Feedback • het coachen van leerkrachten in het verbeteren van het leren Module 3: Planning • de tijd vinden voor coachen • plannen van lessen Module 4: Professionele ontwikkeling • het versterken van de professionele cultuur • welke scholing werkt? • kwaliteitszorg; het borgen van het geleerde Module 5: Schoolcultuur • gericht op leren • met alle betrokkenen • het aansturen van het team Intervisie 2 • uitkomsten Persoonlijk KoersOnderzoek (z-meting) • ontwikkelrichting

Schoolleidersregister De training Lead Like a Champion is gecertificeerd als formeel aanbod bij de deelthema’s ‘Professionele Leergemeenschap’ en ‘Onderzoeksmatig werken’ uit het thema ‘Kennis- en kwaliteitsontwikkeling’.

Vernieuwde masterclass OGW 4D (v)s(b)o

S7049 Data, duiden, doelen, doen!

Voor wie is de Vernieuwde masterclass bedoeld? Directies en intern begeleiders (v)s(b)o

Waar gaat de masterclass over? De masterclass, die bestaat uit vier trainingsdagen, beoogt een structurele, duurzame verandering binnen uw team. Het motto is: leer zelf duiden en zelf doen. Zo bouwt u aan een duurzame verandering. Opbrengstgericht werken in 4D geeft antwoord op de volgende vragen: • Hoe organiseer ik binnen mijn school kwalitatief goed en gedifferentieerd onderwijs dat rechtdoet aan verschillen tussen kinderen en toch uitvoerbaar blijft? • Hoe stimuleer ik mijn lerarenteam om te denken en werken vanuit het effect van hun onderwijs op de resultaten van de leerlingen?

•

• •

Hoe stimuleer ik een doelgerichte en planmatige ontwikkeling van de competenties van mijn leraren in een professionele leergemeenschap? Hoe bouw ik een ondersteuningsstructuur (basis- en extra ondersteuning) die tegemoetkomt aan de onderwijsbehoeften van álle leerlingen? Hoe werk ik aan een professionele leergemeenschap en leercultuur? Hoe waarborg ik de kwaliteit en vertaal dit naar mijn schoolplan?

Cursusinhoud Dag 1: Kwaliteitsanalyse huidig leeraanbod en het werken aan kwaliteit Wat is het effect van mijn onderwijs op de ontwikkeling en leerresultaten van mijn leerlingen? • Hoe formuleert u een schoolstandaard? • Hoe verzamel en analyseer ik data over de leerresultaten? • Hoe vergelijk ik mijn data met mijn ambitie en met de landelijke standaarden/referentieniveaus? • Hoe analyseer ik leerresultaten op beïnvloedbare kenmerken? • Hoe laat ik alle elementen van het onderwijsleerproces die bijdragen aan het verhogen van opbrengsten • systematisch aan de orde komen? • Hoe organiseer ik een gedifferentieerd aanbod in verschillende arrangementen die tegemoet komen aan de schoolstandaarden? Dag 2: Kwaliteitsanalyse huidig leerkrachtgedrag en het vaststellen van verbeterpunten Wat is het effect van mijn verbeterplannen op de professionaliteit van mijn leraren? • Hoe stel ik een standaard voor leerkrachtgedrag? • Hoe leg ik de relatie tussen deze standaard en het nieuwe inspectiekader? • Hoe verzamel ik systematisch data over competenties van de leraren? • Het analyseren van de data over de vaardigheden van leraren. • Wat betekenen veel voorkomende onderwijsbehoeften voor het leerkrachtgedrag? • Hoe stel ik teamdoelen en een professionaliseringaanbod vast in een gedifferentieerd teamplan? • Hoe wordt dit ingebed in de gesprekscyclus? Dag 3: Kwaliteitsanalyse en borging van de ondersteuningstructuur Wat is de kwaliteit van de kwaliteitsborging en de ondersteuningsstructuur op school? • Hoe verzamel ik data over de kwaliteit van de huidige basis- en extra ondersteuning? • Hoe verzamel ik data over de kwaliteitsborging? • Haal ik met de huidige kwaliteit van mijn ondersteuningsstructuur de doelen die ik wil bereiken?

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Leiden en begeleiden

•

Is de borging van de kwaliteit op planmatige wijze weggezet? • Hoe stel ik een kwaliteitszorgkalender en kwaliteitsborgingskalender op om planmatig te werken? • Hoe stel ik een zorgondersteuningsprofiel (op één A4) op vanuit kwaliteitszorg? • Hoe verwerk ik dit alles in mijn schoolplan? Dag 4: Kwaliteit van de professionele leergemeenschap Wat is kwaliteit van uw professionele leergemeenschap? • Hoe verzamel ik data over de kwaliteit van mijn (leer)cultuur? • Hoe analyseer ik deze data op competenties als samenwerken en feedback geven? • Hoe worden mijn medewerkers cultuurdragers vanuit een gezamenlijke visie op leren, onderwijzen en de onderwijscontext? • Hoe stimuleer ik vanuit mijn onderwijskundig leiderschap de onderzoekende houding in de school, waarin reflectie vanzelfsprekend is? • Hoe formuleer ik hypotheses als basis voor onderzoek in de school en hoe toetsen we die aan de werkelijkheid? • Hoe maak ik een ambitieus maar realistisch meerjarenplan om de gewenste cultuur te realiseren? • Opstellen van een verbeterplan ‘op weg naar een professionele leergemeenschap’.

Wat u verder nog moet weten... •

•

Tijdens de cursus krijgen de cursisten huiswerkopdrachten die uiteindelijk leiden tot een plan gericht op kwaliteitsverbetering, te realiseren in één schooljaar. De Masterclass is zeer geschikt als start van een opbrengstgericht en passend onderwijstraject binnen één schoolbestuur of samenwerkingsverband. Daarnaast kunt u altijd op maat een traject aanvragen voor uw school. We bieden een vierdaagse training op maat voor schoolbesturen en MT’s (directie en interne begeleiders) aan (max. 12 deelnemers). Op www.cedgroep.nl/4D vindt u een overzicht met alle masterclasses voor de verschillende sectoren.

Waar gaat de cursus over? Een belangrijke vraag die schoolbesturen bezighoudt, is hoe effectief te sturen op kwaliteitsverbetering. Een van de eerste doelstellingen is immers verbetering van het onderwijs op hun school. Op verzoek van een aantal besturen ontwikkelde de CED-Groep daarom de Auditorentraining die op inspectieleest is geschoeid. Het doel van deze training is deelnemers te helpen zich verder te ontwikkelen bij de uitvoering van audits binnen hun bestuur of school. Aan het einde van de training zijn de deelnemers in staat om op verzoek van hun bestuur een volledige kwaliteitsbeoordeling van een school uit te voeren aan de hand van het waarderingskader van de Inspectie van het onderwijs en dit te presenteren in een gedegen rapportage. In deze cursus staat de wisselwerking tussen theorie en praktijk centraal.

Cursusinhoud

Auditorentraining s(b)o

S7022 Effectief sturen op kwaliteitsverbetering

Voor wie is de cursus bedoeld? (Aanstaande) interne auditoren die audits uitvoeren voor het kwaliteitsmanagement binnen het speciaal (basis) onderwijs, zoals bestuurders, schooldirecteuren, beleidsmedewerkers en medewerkers kwaliteitszorg.

•

Bijeenkomst 1: theoretisch kader en reflectie op de eigen zelfevaluatie- en visitatiesystematiek • Bijeenkomst 2: voorbereiding op de uitvoering van een audit • Praktijkdag: uitvoering van een audit (met coaching on te job) • Bijeenkomst 3: nabespreking/reflectie op de praktijkdag Verdieping van kennis over de onderwerpen uit het beoordelingskader, zoals kwaliteitszorg; krijgt u door reflectie op de belangrijkste doelstellingen van de zelfevaluaties voor het bestuur en voor de school.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Leiden en begeleiden

Prioriteren en plannen in het (v)so

S7362 Opmerkingen over hoge werkdruk in uw team? Leer nu de werkdruk te beheersen.

Voor wie is de cursus bedoeld? Directeuren, in combinatie met een intern begeleider of adjunct (v)so

Sterk Speciaal

Waar gaat de cursus over?

Met de krachtige, intensieve aanpakken Sterk Speciaal, organiseert het management van de school op een duurzame wijze de kwaliteit en opbrengsten. De uitgangspunten van Sterk Speciaal zijn ook uitstekend bruikbaar op school- en bestuurlijk niveau. De belangrijkste kenmerken zijn: • draagvlak bij directeuren en scholen voor de realisatie van strategische doelen • alle betrokkenen hebben inzicht in de planning en dragen medeverantwoordelijkheid voor de realisatie van strategische doelen • een inzichtelijke beleidscyclus: planning, besluitvorming, invoering, evaluatie/bijstelling en borging • heldere besluitvormingsprocedures • realisatie van het doel binnen gestelde termijnen en duurzame borging van het resultaat Lees meer op www.cedgroep.nl/sterkspeciaal.

Deze cursus is gebaseerd op een van de onderdelen van Sterk Speciaal. U leert in één dag uw prioriteiten plannen met de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. Uw team gaat zich herkennen in deze planning en de kans op bovenmatige werkdruk wordt beduidend minder. Aan het einde van de dag heeft u al een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken.

Cursusinhoud • • • • • • •

principes van Sterk Speciaal planningsdocument in kaart brengen eigen prioriteiten in het kader van verandering en borging faseopbouw, faseplanning en procesoverzicht eigen faseplanning maken presentatie en bespreking vervolgmogelijkheden en afsluiting

Wat u verder nog moet weten… Het is raadzaam om deze trainingsdag met twee personen te volgen, bijvoorbeeld directeur en intern begeleider of adjunct.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Didactiek en klassenmanagement geactiveerd houden tijdens de lessen • teachtechnieken in relatie tot lesmodellen en opbrengstgericht werken Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk.

Wat u verder nog moet weten… •

•

Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion 2.0 uitgereikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken. Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

Registerleraar

Basiscursus Teach Like a Champion

De Basiscursus Teach Like a Champion is met 28 RU opgenomen in registerleraar.nl.

S7209 (v)s(b)o

Eigenaarschap van leerlingen (v)s(b)o

S7210 zml

S7228

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en docenten (v)s(b)o

Leerkrachten s(b)o en docenten vso

Waar gaat de basiscursus over?

Waar gaat de cursus over?

De Basiscursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov dat door de CED-Groep vertaald is voor de Nederlandse onderwijsmarkt. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.

Het stimuleren van 'zelfsturende competenties' doet u in de klas aan de hand van de volgende stappen: Data: de leerling verzamelt data over zijn leren. Duiden: de leerling beoordeelt zijn resultaten; hij kijkt terug op wat hij heeft gedaan en hoe dat heeft bijgedragen aan de leerresultaten. Hij bedenkt wat goed heeft gewerkt en wat anders/beter kan. Doelen: de leerling weet welke doelen hij de komende periode wil behalen, welke groepsdoelen en mogelijk welke individuele herhaaldoelen. De leerling kent de criteria voor het behalen van een doel en kijkt samen met de leraar naar de doelen voor de komende periode. Doen: de leerkracht zorgt ervoor dat de leerlingen de doelenkaarten betrekken tijdens de instructie en afsluiting van de les. De leerkracht sluit af met een mini-check, zodat leerlingen weten of ze met die les het doel hebben behaald. Bij alle stappen krijgt u heldere informatie over de actie die moet worden ondernomen. Dit om het proces in goede banen te leiden. U krijgt praktische tools en ideeën, zodat u en uw leerlingen concreet aan de slag kunnen met het thema eigenaarschap.

Cursusinhoud U leert concreet te kijken welk gedrag leerlingen nodig hebben van hun leerkracht/docent om zelf gewenst gedrag te kunnen vertonen. Dit doen we aan de hand van hulpvragen die u vanuit uw team meeneemt. Centraal uitgangspunt: U kunt het gedrag van kinderen pas veranderen, als het gedrag van de leerkracht verandert. Aan bod komen: • basistechnieken t.a.v. het opbouwen van een sterke gedragscultuur in de klas • basistechnieken 'Hoge verwachtingen hebben van leerlingen' • basistechnieken t.a.v. leerlingen betrokken en

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Didactiek en klassenmanagement

Wat u bereikt met eigenaarschap van leerlingen? Een gemotiveerde leerling die nadenkt over zijn eigen leerproces en verantwoordelijkheid ervoor neemt. De leerling... • ervaart wat het resultaat is van zijn inspanning (motivatie) • doet kennis op over waar hij zou moeten zijn en hoe hij dat het beste kan bereiken (zelfsturing) • weet wat het behalen van het leerdoel hem persoonlijk oplevert en het is duidelijk waar en hoe hij daar op korte en lange termijn naar toe werkt (competentie) • is doelgerichter aan de slag en controleert steeds of hij inderdaad op weg is om de doelen te behalen (growth mindset)

Cursusinhoud

Activerende werkvormen voor vso

S7248 Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vso

Waar gaat de cursus over? De CED-Groep ontwikkelde de training Activerende didactiek voor docenten in het vso die willen groeien in hun rol als docent. Na deze training kunt u als docent flexibeler inspelen op verschillende situaties in uw lessen en de beste werkvorm koppelen aan de doelen die u wilt bereiken. De deelnemers krijgen meer eigen verantwoordelijkheid en inzicht in de manier waarop zij effectief kunnen leren en werken. Het coachend lesgeven krijgt een heldere vorm en inhoud. Doordat u in de cursus samenwerkt met docenten gaat het hele team effectiever functioneren. In de training komen verschillende didactische werkvormen aan bod: individueel werken, zelfstandig werken, werken in duo’s, samenwerkend leren, groepswerk en het leren reflecteren op eigen functioneren.

Bijeenkomst 1 • theoretisch kader en uitgangspunten van het 4Dmodel en Hattie • zelfregulatie: hoe werkt dat? En wat kunt u en wat kan de leerling met het dashboard/resultatenkaart? • feedback, reflectie en evaluatie om leerprocessen te bevorderen. Dit toegepast op toetsresultaten van leerlingen en bij het in beeld brengen van eigen leerresultaten Bijeenkomst 2 • koppeling tussen schoolstandaard en wat dat betekent voor het dashboard en de resultatenkaart • bespreken van tools en hoe je een eerste aanzet kunt maken die afgestemd is op de groep • een duidingsgesprek met de leerlingen over het interpreteren van zijn werk en de resultaten Bijeenkomst 3 • nabespreking over de toegepaste tools • bespreking van het dashboard en de resultatenkaart aan de hand van nieuwe gegevens • casus van een leerling met specifieke onderwijsbehoeften en wat te doen met zijn eigenaarschap

Bovengenoemde thema's worden behandeld in zes trainingsbijeenkomsten voor het hele opleidingsteam. Elke bijeenkomst bevat: • doel en theoretische achtergronden • commitment binnen het opleidingsteam over de didactische werkvormen • didactische werkvorm bespreken en hanteren • didactische werkvorm in de klas uitproberen • terugkoppeling binnen het team en vaststelling • uitwisseling en inventarisatie van individuele begeleidingswensen en mogelijkheden

Wat u verder nog moet weten...

Na elke bijeenkomst zijn er concrete huiswerkopdrachten, waarmee tijdens de volgende bijeenkomst gewerkt wordt. De cursisten ontvangen een cursusmap met achtergrondinformatie en de ontwikkelde tools die ze kunnen inzetten in de klas.

•

Cursusinhoud

•

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Na of al tijdens de trainingsbijeenkomsten vindt een coachingstraject voor individuele docenten plaats. Dat kan bestaan uit een coachingsgesprek of een lesobservatie met feedbackgesprek (indien gewenst met gebruik van video-opname). Een interne werkgroep blijft actief, zodat na de implementatie ook de borging binnen de opleiding tot stand wordt gebracht.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Didactiek en klassenmanagement

Differentiëren is te leren vso

Trapsgewijs voor gastdocenten (v)s(b)o

S7240

S5814

Voor wie is de cursus bedoeld?

Docenten vso

Gastdocenten in het (v)s(b)o

Waar gaat de cursus over?

Elke leerling is uniek, maar dat betekent nog niet dat elke leerling een eigen lesprogramma nodig heeft. Hoe zorgt u er als docent voor dat u alle leerlingen bereikt, zonder dat u elke leerling afzonderlijk steeds weer uitleg moet geven? Hoe helpt u leerlingen, die niet verder kunnen met hun werk en wachten op uw uitleg, effectief verder zonder dat u aan het eind van de dag uitgeput thuiskomt en het gevoel hebt toch niet alle leerlingen goed te hebben geholpen? Deze cursus geeft u handvatten om te differentiëren en hogere opbrengsten te halen.

Wanneer er op het (v)so en sbo gastlessen worden gegeven door externe docenten, komen verschillende aandachtspunten naar voren. Vaak lukt het de gastdocent niet de leerlingen op hun eigen niveau aan te spreken of om voldoende orde te houden in de groep. En de les levert te veel onrust op bij de leerlingen. Wat gaat vaak mis? • de aanspreektoon sluit niet aan bij het niveau van de leerlingen • de lessen zijn te verbaal • de inhoud is te ingewikkeld, en wordt in te grote stappen aangeboden • er wordt niet gecontroleerd of alle leerlingen de uitleg begrijpen • er is te weinig afwisseling • er vallen stiltes tijdens de lessen (door oa onvoldoende voorbereiding), wat onrust oplevert • de opdrachten sluiten niet aan bij de leef- en belevingswereld van de leerlingen • de leerlingen worden onvoldoende positief aangesproken • tijdens expressieve of creatieve lessen ligt de drempel te hoog voor leerlingen om iets (voor) te doen; er wordt te weinig rekening gehouden met het feit dat sommige leerlingen dergelijke dingen niet gewend zijn • er is te weinig afstemming met de leerkracht van tevoren

Cursusinhoud In deze cursus leert u – op basis van lvs-uitslagen en andere data – onderwijsarrangementen ontwikkelen voor uw leerlingen, waarbij we uitgaan van een basisarrangement voor de grote groep leerlingen, een intensief arrangement voor de (zeer) zwakke leerlingen en een talentarrangement voor de heel goede leerlingen. In deze arrangementen beschrijft u de doelen die u nastreeft, de ondersteuning die u biedt, de activerende werkvormen die u inzet om zo veel mogelijk leerlingen bij de les te betrekken en de manier waarop u de voortgang in kaart brengt, waar mogelijk gebruikmakend van ict-middelen. Dit alles met als doel om de hele klas de minimumdoelen te laten halen en de talentvolle leerlingen uit te dagen. In de cursus maakt u een opzet voor een lesinstructiemodel waarin u differentieert op ten minste twee niveaus, waarbij ook het werken met drie niveaugroepen aan bod komt. Door onderwijs op maat te bieden, profiteren zowel de sterke als de zwakke leerlingen van uw lessen.

Doel van de cursus Na het volgen van deze cursus kunt u… • de beschikbare data van een klas analyseren en conclusies trekken ten aanzien van leerbehoeftes • vanuit deze analyse ambitieuze en haalbare doelen stellen voor de leerlingen • op basis van de gestelde doelen een gedifferentieerd onderwijsarrangement ontwerpen • dit plan omzetten in een concreet lesprogramma • op grond van harde en zachte data de resultaten evalueren en het programma zo nodig bijstellen, al dan niet voorzien van nieuwe leerdoelen

Cursusinhoud In deze cursusbijeenkomst wordt er ingegaan de onderwijsbehoeften van diverse doelgroepen binnen het so en sbo en hun manieren van leren. Doel is om met de cursisten te komen tot een aanzet voor leuke interactieve lessen met kleine stapjes zodat bovenstaande punten verder voorkomen worden.

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Communicatie en ouders Heldere communicatie (v)s(b)o

S7153 Workshopdag geïnspireerd op de werkwijze van The Work® van Byron Katie

Registerleraar Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Ouderbetrokkenheid in het (v)so

S7158 Voor wie is deze cursus bedoeld? Leerkrachten en docenten (v)s(b)o

Workshop

Waar gaat de cursus over?

Voor wie is deze workshop bedoeld?

Komt het regelmatig voor dat u verbaasd of geërgerd bent over hoe anderen reageren als u met ze in overleg bent? Denkt u achteraf vaak: had ik maar dit of dat gezegd? Uitgangspunt voor de cursus zijn de volgende twee principes: • Communicatie: we communiceren de hele dag en we brengen onszelf mee als gereedschap. Onze kwaliteiten worden optimaal benut als we onszelf prettig voelen en stevig in de schoenen staan. • Balans: ook als de werkdruk hoog is, er tijdgebrek is of collega’s niet lekker samenwerken, kan je een balans vinden. In de workshop gaan we uit van ‘wat nu eenmaal is’ en krijgen we handvatten aangereikt om daar beter mee om te gaan. Deze cursus is voor mensen die verder willen kijken dan hun neus lang is, in de spiegel durven te kijken, en verrast willen worden door wat u ontdekt over communicatie en relaties terwijl u dacht dat u alles al wist. Heldere communicatie begint bij uzelf.

Leerkrachten, docenten en directies sbo en (v)so

Cursusinhoud Tijdens de workshopdagen maken we kennis met Vier vragen en een omkering. Dit is een verbluffende manier om naar jezelf te kijken en anderen te begrijpen. Het zijn eenvoudige vragen, die de trainer steeds opnieuw stelt. Hierdoor komt u op andere antwoorden dan u wellicht in eerste instantie zou bedenken. Het raakt het niveau van de achterliggende overtuigingen. Er wordt geoefend met: • echt diepgaand luisteren • onderscheid maken wanneer je in je eigen zaak zit of in die van een ander • stressvolle gedachten onderzoeken met werkbladen • antwoorden met een eerlijk NEE • feedback geven en ontvangen • ontspannen

Waar gaat de workshop over? Ouders zijn onmisbaar bij de schoolcarrière van hun kind. Hun betrokkenheid heeft een positief effect op de ontwikkeling van hun kind in het algemeen en op zijn leerprestaties in het bijzonder. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft laten zien dat vooral het werken aan educatief partnerschap tussen school en ouders en het stimuleren van onderwijsondersteunend gedrag door ouders thuis een grote positieve bijdrage kunnen leveren. Als school kunt u de betrokkenheid van ouders bij de ontwikkeling van hun kind vergroten. Hiervoor zijn al veel instrumenten ontwikkeld die vooral bedoeld zijn voor het regulier onderwijs. Maar (v)s(b)o-scholen kunnen van onderdelen van deze producten en inzichten profiteren. Wij hebben voor u de bruikbare werkwijzen geselecteerd.

Cursusinhoud Onder de titel Samen Vooruit heeft de CED-Groep een planmatige manier van werken ontwikkeld die (v)soscholen helpt bij het kiezen van de juiste aanpak voor het realiseren van educatief partnerschap tussen ouders en school. Deze aanpak volgt de 4D-strategie; planmatig, data-gestuurd, cyclisch. In de workshop verkennen we samen met u deze aanpak en maken we de link met uw eigen schoolpraktijk.

Registerleraar Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Wat u verder nog moet weten... • • •

De twee-daagse workshop is grotendeels geënt op de werkwijze van The Work® van Byron Katie. De cursusleider is een gespecialiseerde coach en trainer in The Work®. Kijk voor meer informatie over The Work® op www.thework.com en www.theworkforall.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Redzaamheid, loopbaanoriëntatie en seksualiteit Opbrengstgericht werken met Copernicus en Homerus vso

S7085 Voor wie is de workshop bedoeld? Docenten vso met leerlingen die uitstromen naar dagbesteding

Waar gaat de cursus over? Copernicus biedt uitgewerkte stappenplannen bij alledaagse taken. Met de bijbehorende aanpak kunnen leerlingen kleine succeservaringen opdoen en stapsgewijs hun zelfredzaamheid vergroten. De stappenplannen zijn gerelateerd aan de doelen uit de leerlijnen bij de kerndoelen van Mens, natuur en techniek en Mens en samenleving. Naast de stappenplannen is er ook een app ontwikkeld. Deze app biedt de leerlingen de mogelijkheid om zelf, door middel van ‘swipen’ de stappenplannen bij dagelijkse huishoudelijke taken te doorlopen. In het project Homerus zijn handvatten ontwikkeld voor docenten waarmee zij planmatig en opbrengstgericht kunnen werken aan doelen voor leerlingen met en IQ rond 35. Fotoverhalen en het delen van persoonlijke verhalen lopen als een rode draad door de deze aanpak. Bij het werken met Homerus worden fotoverhalen voor op het digibord aangeboden bij verschillende vaardigheden uit de leerlijnen leergebiedoverstijgend en voorbereiding op dagbesteding. Deze vormen in de les het startpunt om aan een vakoverstijgende vaardigheiden te werken. Bij de foto- belevingsverhalen zijn lessen ontwikkeld. Homerus is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OC&W als vervolg op de projecten Plancius en Copernicus 1.

Workshopinhoud Naast een presentatie van het materiaal en de app krijgt u tips over hoe u als docent in het vso op allerlei momenten aan de vakoverstijgende vaardigheden kunt werken. U krijgt advies over hoe u met leerlingen in ‘gesprek’ kunt gaan en tot slot laten we u zien hoe u opbrengstgericht aan deze vaardigheden werkt en hoe u de voortgang op het niveau van de leerlingen visualiseert.

Registerleraar Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Opbrengstgericht werken met Jongleren vso

S7087 Voor wie is de workshop bedoeld? Docenten onderbouw vso met leerlingen die uitstromen naar dagbesteding en uitstroom arbeid

Waar gaat de workshop over? Jongleren is geschikt om te gebruiken in de onderbouw van het vso. Het biedt een aanpak voor het verbeteren van de vaardigheden van docenten om planmatig en opbrengstgericht te werken aan de kerndoelen van lerenleren. Het betreft de leergebied overstijgende kerndoelen en de kerndoelen: Voorbereiding op dagbesteding en arbeid. Jongleren biedt betekenisvolle lesactiviteiten waarin werknemersvaardigheden zijn ingebed in verschillende vakgebieden. De lessen zijn uitgewerkt in thema’s, waaraan minimaal 4 weken gewerkt kan worden. In totaal zijn acht thema’s uitgewerkt. De activiteiten zijn geschikt voor leerlingen met uitstroomprofiel arbeidstoeleiding en dagbesteding. De leskaarten vormen samen het curriculum leren leren. Vakdocenten kunnen bij verschillende vakken aan de hand van lesvoorbeelden en activiteiten werken aan werknemersvaardigheden. Ook reeds bestaande materialen zullen worden ingebed. Om opbrengstgericht te kunnen werken, kunnen docenten de vorderingen van de leerlingen bijhouden en de resultaten voor de leerlingen visualiseren.

Loopbaanoriëntatie vso-arbeid, op weg naar de juiste werkplek

S5207 Voor wie is de workshop bedoeld? Leerkrachten en stagecoördinatoren vso

Waar gaat de workshop over? De uitstroombestemming (vervolgonderwijs, arbeidstoeleiding of dagbesteding) wordt al vroeg na plaatsing van een leerling in het vso besproken tussen de ouders, de leerling en de school. Dit vraagt van zowel de school als de ouders dat zij al vroeg in de schoolloopbaan zicht moeten hebben op de mogelijkheden van de betreffende leerling. Hoe komen ouders en school tot een juist beeld van de mogelijkheden van de leerlingen? En op welke manier wordt de leerling hier actief bij betrokken?De betrokkenheid van de leerlingen bij het nadenken over hun eigen toekomst is daarbij van groot belang. Het bieden van een realistisch en haalbaar toekomstbeeld is een niet eenvoudige, maar belangrijke taak van de school. Het pakket Loopbaanoriëntatie VSO-Arbeid; op weg naar de juiste werkplek geeft in een helder stappenplan aan hoe school, ouders en leerlingen al vanaf de eerste dag in het vso planmatig en bewust bezig zijn met het afstemmen van verwachtingen en mogelijkheden. De stappen zijn verdeeld over de verschillende fases van de schoolloopbaan en zijn omschreven als concrete leerdoelen; doelstellingen voor de school, maar ook voor de ouders en de leerling. Ook voor de wettelijk verplichte “nazorg” worden handvatten aangereikt.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Redzaamheid, loopbaanoriëntatie en seksualiteit

Workshopinhoud

Registerleraar

•

Deze cursus wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

• • •

inleiding, context en belang van loopbaanoriëntatie in het vso presentatie van de brochures Loopbaanoriëntatie VSO/Arbeid; uitleg over opbouw en werkwijze in beeld brengen van eigen activiteiten op dit gebied opzetten van een implementatie plan voor de eigen werksituatie

Aan de slag met Goed Geld vso

S3084 Voor wie is de cursus bedoeld?

Registerleraar

Docenten vso

Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Waar gaat de cursus over?

Seksuele vorming in het (v)so

S5872 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten (v)so

Waar gaat de cursus over? De CED-Groep en Rutgers hebben hun krachten gebundeld en zich ingespannen voor een sterke verankering van het onderwerp seksuele en relationele vorming binnen het speciaal onderwijs. Binnen deze samenwerking zijn vele producten specifiek voor het speciaal onderwijs ontwikkeld, zoals leerlijnen, een ouderbrochure en een koppeling van materialen aan de leerlijn. Al deze materialen zijn vrij beschikbaar via de pagina www.seksuelevorming.nl/vso. Maar hoe kunt u op school al deze materialen goed inzetten? Hoe plant u het onderwerp seksuele vorming goed in het lesprogramma? En hoe gaat u om met lastige situaties als u het onderwerp seksuele vorming in de klas bespreekt? Voor al dit soort vragen is de training Seksuele vorming in het (v)so ontwikkeld.

Cursusinhoud Tijdens deze training bereidt u zich gedegen voor op het geven van seksuele vorming in het (voortgezet) speciaal onderwijs. U leert hoe u samen met uw team een visie kunt bepalen en hoe u ouders bij het thema kunt betrekken. U leert werken met de leerlijn seksuele vorming. Ook doet u kennis, vaardigheden en inzichten op die nodig zijn om onderwijs hierover te geven. En u maakt kennis met materialen die u tijdens de les in kunt zetten.

Doel van de cursus Na deze training van twee bijeenkomsten kan de cursist… • leerlingen begeleiden in hun seksuele ontwikkeling • seksualiteit en seksueel gedrag bespreekbaar maken • werken met de leerlijn seksuele vorming • een doorlopende leerlijn implementeren • een gezamenlijk gedragen visie formuleren • in gesprek gaan met ouders

Jongeren met een (licht) verstandelijke beperking hebben een dubbel probleem als het om financiële redzaamheid gaat. Vanwege hun cognitieve beperking verdienen ze minder geld dan leeftijdgenoten en het is voor hen moeilijker om verstandige beslissingen te nemen over geldzaken. De jongeren zien bijvoorbeeld niet in wat het afsluiten van abonnementen of het doen van grotere impulsaankopen voor gevolgen heeft. Daarnaast overzien deze jongeren sociale situaties onvoldoende en zijn ze erg gevoelig voor groepsdruk of druk van een opdringerige verkoper. De CED-Groep heeft daarom (met financiële ondersteuning van ING Nederland fonds) de app Goed Geld ontwikkeld. De app is beschikbaar voor Android besturingssystemen en is gratis te downloaden in de app store. Het doel van deze app is het bevorderen van de financiële en algemene zelfredzaamheid van jongeren met een licht verstandelijke beperking (16 tot en met 30 jaar). Door de jongeren actief te betrekken bij deze ontwikkeling wordt hun zelfredzaamheid en gevoel voor eigenwaarde ook vergroot.

Cursusinhoud Met de Goed Geld app worden deze jongeren bewuster gemaakt van hun eigen financiële situatie en krijgen ze hier meer controle over. Samen met de app is ook een demowebsite ontwikkeld. Deze website heeft dezelfde functies als de Goed Geld app en is bedoeld om mee te oefenen in de klas. Zo leren de jongeren dat ze op de computer kunnen spelen met fictieve bedragen en dat de app op hun eigen telefoon over hun eigen geld gaat. Tijdens de training staat deze website dan ook centraal. Er wordt besproken hoe de verschillende functies behandeld kunnen worden in de klas. Dit zijn de functies budgetteren, de muntenteller en Kan ik dit kopen? (dit laatste gaat over het doen van impulsaankopen). De deelnemers ontvangen na afloop van de cursus voorbeeldcasussen die dienen als lesmateriaal. Deze casussen gaan over zaken als sparen voor het rijbewijs, zakgeld, kleedgeld en het doen van impulsaankopen. De casussen zijn ontwikkeld op niveau van vso cluster 3 zml en praktijkonderwijs.

Registerleraar Deze workshop wordt in de loop van 2017 ter validering aangeboden aan Registerleraar.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Meer informatie •

Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen. Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504.

•

Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar klasseapart@cedgroep.nl.

•

Ga naar www.cedgroep.nl/nieuwsbrief om u op te geven voor de nieuwsbrief van uw keuze.

•

De cursusbrochure kunt u aanvragen bij cursusbureau@cedgroep.nl.

•

Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij communicatie@cedgroep.nl.

•

Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.

•

Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.

CED-Groep Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30 T: + 31 10 4071 599 E: info@cedgroep.nl

De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen. Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.

CED-Groep bereikt

www.cedgroep.nl

April 2017