LEERGANG BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD Sprekers
Expeditie voor onderwijsbestuurders
Dr. Danielle Braun
Prof. dr. Harry Kunneman
Dr. Jan Terlouw
Generaal b.d. Peter van Uhm
Mr. drs. Jos van Kessel
CED-Groep De organisatie van deze inspirerende leergang BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD is in handen van de CED-Groep. De CED-Groep is een gezaghebbend adviesbureau, dat professionals in onderwijs en kinderopvang traint en ondersteunt om het beste uit zichzelf te halen. Inleiding .................................................................................................................................................................. 1 Dilemma’s ............................................................................................................................................................... 2 Voor wie? ................................................................................................................................................................. 3 Data en locaties ...................................................................................................................................................... 3 Uitwerking programma • Proloog: start ...................................................................................................................................................... 4 • Eerste etappe: ik ................................................................................................................................................. 6 • Tweede etappe: wij ............................................................................................................................................. 8 • Derde etappe: zij ................................................................................................................................................. 10 Investering .............................................................................................................................................................. 12 Uw moderators ....................................................................................................................................................... 12 Praktische informatie ............................................................................................................................................. 13
LEERGANG BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD Expeditie voor onderwijsbestuurders Als onderwijsbestuurder staat u voor goed onderwijs. Onderwijs dat leerlingen optimaal voorbereidt op hun toekomst. Echter, de omgeving waarin u uw ambities realiseert, is veeleisend, complex en in beweging. U heeft te maken met toenemende verantwoordelijkheden en met hooggespannen verwachtingen van samenleving, politiek en ouders. De roep om innovatie, transparantie en kostenbeheersing lijkt steeds groter te worden. U bent de tacticus die alle ballen in de lucht houdt en de strateeg die op meerdere schaakborden tegelijk speelt. Dagelijks ervaart u dat besturen een werkwoord is dat veel van u vraagt. In uw werk wordt u voortdurend geconfronteerd met dilemma’s die u moet oplossen. De CED-Groep heeft veel ervaring in het begeleiden van besturen bij het vormgeven van strategische beleidsplannen. Speciaal voor onderwijsbestuurders ontwikkelde de CED-Groep een leergang gericht op professionele groei en persoonlijke ontwikkeling. U ontmoet inspirerende sprekers, reflecteert op de dilemma’s die u in uw werk tegenkomt en wordt gevoed met nieuwe inzichten en ideeën. De leergang bestaat uit een startbijeenkomst en drie meetings van elk twee dagen. Het rijkgeschakeerde programma biedt u een boeiende mix van verrijking, verbreding, verdieping en ontspanning. U staat zelf centraal; u brengt en haalt wat ú wilt en beslist zelf welk inzicht leidt tot een andere aanpak van uw eigen dilemma’s. Aan deze leergang kan daarom slechts een selecte groep bestuurders deelnemen. Zo bent u verzekerd van de kwaliteit van ieders inbreng en de mogelijkheden voor verdieping en reflectie.
1
Dilemma’s De leergang BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD heeft het karakter van een expeditie. Samen met collegabestuurders onderneemt u een reis, waarin u dilemma’s onderzoekt en verheldert. De expeditie bestaat uit een verkennende startbijeenkomst; met welke dilemma’s heeft u in uw praktijk te maken? En hoe stelt u zich hierin op? Hierna volgen drie etappes van elk twee dagen. Iedere etappe vertrekt steeds vanuit een ander perspectief: ik – wij – zij. Deze perspectieven bieden relevante aanknopingspunten voor de duiding van dilemma’s waarmee u als onderwijsbestuurder te maken heeft. De dilemma’s zijn even talrijk als divers. Denk bijvoorbeeld aan het handhaven van kwaliteit op een krappe arbeidsmarkt, strategisch omgaan met dalende leerlingenaantallen, leerkrachten die de verwachtingen niet kunnen waarmaken of het omgaan met mondige ouders. Hoe gaat u daarmee om? Welke persoonlijke, strategische en morele afwegingen spelen een rol in keuzes die u maakt? Hoe zet u uw macht en invloed in? U brengt als deelnemers ook zelf dilemma’s in waarmee u in uw werk te maken heeft (gehad). Ook deze dilemma’s worden vanuit de drie perspectieven besproken en uitgediept: ik – wij – zij. Dit verbreedt uw blikveld, scherpt uw inzichten en biedt herkenning voor het effectief invullen van uw eigen bestuurlijke rol.
2
Voor wie? Aan de leergang BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD kunnen onderwijsbestuurders uit primair en speciaal onderwijs deelnemen.
Data en locaties Proloog: start Woensdag 7 november 2018: 13.00-17.00 uur (vanaf 12 uur staat er een lunchbuffet voor u klaar) Rotterdam The Hague Airport
Eerste etappe: ik Dinsdag 22 januari 2019: 09.00-20.00 uur Woensdag 23 januari 2019: 09.00-13.30 uur De Lantaern - Voormalig Klooster, Nieuwegein
Tweede etappe: wij Maandag 1 april 2019: 09.00-20.00 uur Dinsdag 2 april 2019: 09.00-13.30 uur Duurzaamheidscentrum Assen
Derde etappe: zij Dinsdag 29 oktober 2019: 09.00-20.00 uur Woensdag 30 oktober 2019: 09.00-13.30 uur Paleis Soestdijk, Baarn
3
Uitwerking programma
Proloog:
Woensdag 7 november 2018: 13.00-17.00 uur (vanaf 12 uur staat er een lunchbuffet voor u klaar)
Locatie Rotterdam The Hague Airport – een treffend decor voor de spreekwoordelijke expeditie die u aangaat.
Inhoud De expeditie start met een kennismaking met elkaar en met ieders leerwensen. We oriënteren ons op het centrale thema van deze leergang: bestuurlijke dilemma’s.
4
Spreker Dr. Danielle Braun Informatie Danielle Braun heeft de afgelopen 25 jaar haar sporen verdiend als manager/bestuurder, nu helpt ze leiders om het beste uit zichzelf te halen. Inspirerend is haar visie op de kracht van de minderheid (Deep Democracy). Braun is chief van de Academie voor Organisatiecultuur, publicist en auteur van diverse boeken, waaronder het managementboek van 2016 De Corporate Tribe.
Inbreng Organisatiepolitiek: een thema dat boeit en bindt, uitdaagt en frustreert. We willen allemaal het beste voor de zaak, voor de wereld, maar ook‌ voor onszelf. Braun stelt dat geen mens los verkrijgbaar is; organisaties zijn opgebouwd rondom status, posities, gezag, charisma, leiders. In elke groep, in elke organisatie heerst een pikorde. Wat zijn nu eigenlijk de wetten van de apenrots? Worden besluiten bijvoorbeeld in de vergadering genomen of is dit allang in de wandelgangen geregeld? Hoe pakt u positie? Wat is de werking van uw non-verbale gedrag en houding op anderen? En wat verraadt en bepaalt uw plek op de apenrots?
5
Uitwerking programma
Eerste etappe:
Dinsdag 22 januari 2019: 09.00-20.00 uur Woensdag 23 januari 2019: 09.00-13.30 uur
Locatie De Lantaern - Voormalig Klooster in Nieuwegein – een inspirerende plek voor rust, bezinning en reflectie op het ‘eigen ik’.
Inhoud Tijdens deze tweedaagse etappe verkennen we dilemma’s vanuit het ik-perspectief. We onderzoeken verschillende aspecten van dit perspectief. Bijvoorbeeld: welke waarden en normen heeft u als bestuurder? Welke invloed heeft dit op uw dagelijks handelen en uw communicatie? Welke invloed hebben politiek, media, sociale omgeving en opvoeding op de keuzes die u maakt? Welke ruimte is er voor emoties? Rondetafelgesprekken en presentaties worden afgewisseld met kennisinput over: • communicatie en cultuur • leiderschap en authenticiteit • waardengedreven leiderschap • trends in leidinggeven • de Staat van het Onderwijs en de rol van de Inspectie • onderwijs en besturen in de 21ste eeuw
6
Sprekers Prof. dr. Harry Kunneman Informatie Socioloog Harry Kunneman heeft zich in zijn wetenschappelijke carrière toegelegd op het ontwikkelen van een kritisch en eigentijds humanisme, dat praktisch inhoud geeft aan humane en inspirerende waarden. De ontwikkeling van deze visie ging hand in hand met zijn loopbaan aan de Universiteit voor Humanistiek. In 2017 nam hij afscheid als hoogleraar.
Inbreng Lomp gedrag, anderen opzij duwen, alleen voor je eigen belangen gaan, minachting voor andersdenkenden, onverzadigbaarheid en zelfingenomenheid: enkele kenmerken van het dikke-ik dat zich inmiddels in vele gedaanten in ons land manifesteert. VariĂŤrend van zelfverrijkende managers tot kijvende columnisten en gewelddadige voetbalsupporters. Kunneman staat stil bij de vraag hoe voorbij te komen aan het dikke-ik, en hoe de autonomie en onverzadigbaarheid van het dikke-ik kan worden begrensd zonder geweld te doen aan diens eigenheid.
Dr. Danielle Braun U leerde Braun in de startbijeenkomst al kennen: exotisch als het over cultuur gaat, uitdagend als het om gedrag gaat, keihard als het over organiseren gaat, liefdevol als het over mensen gaat, wetenschappelijk onderbouwd als het moet, vol humor als het kan en altijd uptempo en interactief.
7
Uitwerking programma
Tweede etappe:
Maandag 1 april 2019: 09.00-20.00 uur Dinsdag 2 april 2019: 09.00-13.30 uur
Locatie Duurzaamheidscentrum Assen – een locatie die onderstreept dat ‘wij’ en duurzaamheid onlosmakelijk verbonden zijn. Zonder een gezamenlijke inzet heeft duurzaamheid geen kans.
Inhoud Tijdens deze tweedaagse etappe verbreden we ons perspectief naar ‘wij’: de medewerkers binnen uw organisatie en hun invloed op uw handelen. Uiteenlopende bestuurlijke dilemma’s zijn in dit kader het onderzoeken waard. Bijvoorbeeld: welke ruimte hebben uw scholen om eigen keuzes te maken? Waarin schuilt de kracht van het collectief en hoe stuurt u daarop? Wat draagt u bij aan maatschappelijke vraagstukken? Rondetafelgesprekken en presentaties worden afgewisseld met kennisinput over: • gebruik en misbruik van macht • wederzijdse afhankelijkheid • organisatieontwikkeling • verdienen en faciliteren • maturity-/businessmodel • waardecreatie • bestuurlijke rollen
8
Sprekers Mr. drs. Jos van Kessel Informatie Jos van Kessel is bestuurder van de CED-Groep. Eerder was hij CEO van Schouten & Nelissen en onder meer actief als bedrijfsjurist en zelfstandig ondernemer. Het realiseren van groei van medewerkers binnen en ten behoeve van organisaties vormt de rode draad in de carrière van Van Kessel.
Inbreng Iedereen in het onderwijs is in de basis bevlogen. Echter, te vaak wordt de bevlogenheid van medewerkers in het onderwijs onnodig belemmerd of gefrustreerd. Leidinggevenden c.q. bestuurders spelen een cruciale en inspirerende rol bij het realiseren van een goed klimaat. Hoe realiseren we dat in het weerbarstige krachtenveld binnen het onderwijs vol dilemma’s? Van Kessel weet samen met u de theoretische inzichten rond bevlogenheid, inspirerend leiderschap en omgaan met macht, via reflectie en dialoog, te vertalen naar concrete inzichten en praktische toepassingen.
Dr. Jan Terlouw Informatie Schrijver, kernfysicus en oud-politicus Jan Terlouw is tot op de dag van vandaag maatschappelijk zeer actief. Als geen ander is hij in staat om jong en oud te inspireren en te mobiliseren voor belangrijke thema’s als duurzaamheid, vertrouwen en solidariteit.
Inbreng Het behoud van het vertrouwen van de burger, het motiveren van jongeren en doorgeven van essentiële waarden spelen in de uitingen van Terlouw een belangrijke rol. In deze leergang krijgt u de kans om meer inzicht te krijgen in vele dilemma’s die Terlouw in zijn leven tegenkwam. Hoe ging hij hiermee om en hoe nam hij pijnlijke maar verantwoorde besluiten? Zeker zo interessant is om van hem te horen hoe hij aankijkt tegen de rol van onderwijsbestuurders in het vormen van toekomstige burgers. Welke waarden, do’s en don’ts wil hij hen meegeven?
9
Uitwerking programma
Derde etappe:
Dinsdag 29 oktober 2019: 09.00-20.00 uur Woensdag 30 oktober 2019: 09.00-13.30 uur
Locatie Paleis Soestdijk in Baarn – een schitterend historisch decor van netelige kwesties en complexe dilemma’s.
Inhoud In de laatste etappe verleggen we onze focus naar het zij-perspectief: de omgeving buiten uw organisatie en de invloed daarvan op uw handelen. In het complexe (maatschappelijke, politieke en culturele) krachtenveld waarin u als bestuurder acteert, heeft u met uiteenlopende actoren te maken. Intern en extern. Hoe verhoudt u zich tot deze omgeving en de actoren? In welke mate laat u zich beïnvloeden of beïnvloedt u zelf? En wie zijn ‘zij’ eigenlijk? Welke rol kunnen ‘zij’ spelen in het verwezenlijken van uw ambities? Of wilt u dat ‘zij’ deel gaan uitmaken van ‘wij’? Rondetafelgesprekken en presentaties worden afgewisseld met kennisinput over: • nut van netwerken • ondernemerschap (o.a. valkuilen en sponsoring) • stakeholders en identificatie • ketenmanagement • verantwoording en rekenschap
10
Spreker Generaal b.d. Peter van Uhm Informatie Peter van Uhm bekleedde binnen de krijgsmacht uiteenlopende uitvoerende, adviserende en strategische functies.
Inbreng Vertrouwen, respect en langetermijndenken zijn voor Van Uhm handvatten bij alle dilemma’s waarmee hij geconfronteerd werd. Deze handvatten hebben hem niet alleen sturing gegeven in zijn werk, maar hielpen hem ook bij het verwerken van grote gebeurtenissen. De wijze waarop Van Uhm omging met dilemma’s zijn van grote waarde in de transitie naar úw werkveld.
11
Investering U betaalt voor deze leergang â‚Ź10.500,- (inclusief lunches en diners). Het programma bestaat uit een startbijeenkomst en drie etappes van elk twee dagen. Een eventuele overnachting is niet bij de prijs inbegrepen.
Uw moderators Tijdens alle ontmoetingen zijn Carla Versteeg en Simon van der Meer uw moderators. Carla Versteeg Carla Versteeg, senior consultant bij de CED-Groep, is projectleider van uiteenlopende (landelijke) projecten. Zij is een strategisch en inhoudelijk sterke gesprekspartner voor schoolbesturen, gemeenten en scholen.
Simon van der Meer Simon van der Meer, senior consultant bij de CED-Groep, adviseert en ondersteunt schoolbesturen, samenwerkingsverbanden en gemeenten bij de vertaling van overheidsbeleid naar het primaire proces.
12
Informatie en contact Wilt u meer weten over de leergang BESTUURLIJKE DILEMMA’S WELBESCHOUWD? Neem contact op met: Carla Versteeg, 06 132 51 629 of c.versteeg@cedgroep.nl Simon van der Meer, 06 124 26 720 of s.vandermeer@cedgroep.nl Praktische informatie: Cursus- en conferentiebureau: 010 4071612, conferenties@cedgroep.nl
Aanmelden Wilt u deelnemen aan deze exclusieve leergang voor bestuurders? U kunt zich tot 19 oktober 2018 inschrijven via www.cedgroep.nl/leergang
Samen op expeditie? Als u een collega-bestuurder aanbrengt voor deze leergang, dan krijgen u en de betreffende bestuurder 5% korting op de prijs.
Alle overige praktische informatie ontvangt u een week voorafgaand aan de bijeenkomsten.
13
www.cedgroep.nl/leergang