2014-2015
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties
vo/mbo
Vormgeving: Ton Kuijpers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag
2
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2014-2015 Kwaliteitsverbetering didactiek Welke vaardigheden heeft men nodig om het vak als docent goed te kunnen uitoefenen? Didactische en pedagogische vaardigheden zijn naast vakkennis het belangrijkst. De CED-Groep biedt tal van praktische cursussen die u ondersteunen bij het vergroten van deze vaardigheden. Het liefst werken wij op maat bij u op school. Maar het kan ook nodig zijn dat docenten individueel een training volgen, bijvoorbeeld beginnende docenten, docenten die zich onzeker voelen of docenten die gewoon nog beter willen worden.
Passend en opbrengstgericht Actuele thema’s zijn Passend onderwijs en opbrengstgericht werken. Waar draait het om in het onderwijs? Dat iedere leerling het onderwijs krijgt dat bij hem past, maar ook dat alle teamleden goed geëquipeerd zijn om deze opdracht uit te voeren. Iedere leerling een eigen handelingsplan is niet haalbaar. De 4D-aanpak van de CED-Groep zorgt er niet alleen voor dat Passend onderwijs geen struikelblok wordt, maar ook dat opbrengstgericht werken handen en voeten krijgt. Naast een passende aanpak voor alle leerlingen, door middel van het juiste klassenmanagement, kunt u in deze brochure ook kennismaken met onze cursussen die deelaspecten van Passend onderwijs en opbrengstgericht werken belichten.
Cursusbrochure en cursussite In deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen. Op cursussite vindt u meer informatie, actuele prijzen en data. Op de vernieuwde site kunt u zoeken via vele ingangen, u kunt bijvoorbeeld uw sector combineren met uw functie en zo geschikt aanbod zoeken. Of u kunt zoeken op vakgebied of thema. In de brochure kunt u rustig bladeren en wie weet komt u zo op ideeën waar u anders niet op gekomen was. Bent u geïnteresseerd in een cursus, neem dan vooral een kijkje op www.cedgroep.nl/cursussen. U kunt zich daar online inschrijven. Vul het cursusnummer in het zoekvenster rechtsboven en u komt meteen op de juiste cursuspagina.
Advies en maatwerk Naast het open cursusaanbod voor individuele inschrijving biedt de CED-Groep ook maatwerk bij u op locatie. Opbrengstgericht werken, verbetering van docentvaardigheden, effectief taal- en rekenbeleid en Passend onderwijs zijn voor scholen actuele thema’s. De CED-Groep helpt u uw doelen op deze thema’s te realiseren en verbindingen tussen de thema’s te leggen. Daarbij vinden wij een aantal zaken belangrijk. Een goed beeld van de startsituatie vormt het fundament. Op basis daarvan bepalen we met u uw schoolspecifieke doelen, waarbij centraal staat wat al goed gaat. Een volgende stap is het werken aan zichtbaar effect. Om dat te bereiken is gezamenlijk optrekken van directie en docenten van essentieel belang. Ons doel is ervoor te zorgen dat uw school uiteindelijk op eigen kracht verder kan. Wij bieden praktijkgerichte dienstverlening en krachtige trajecten voor effectief onderwijs voor vo/mbo.
Volg ons op Twitter en Facebook U kunt het Cursus- en conferentiebureau volgen op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/cursusbureau. U bent dan als eerste op de hoogte wanneer het nieuwe aanbod op de site staat en welke kortingsacties er zijn.
Kortingsactie Deelnemers die zich voor 15 juli 2014 online inschrijven, kunnen 15% korting op hun cursusprijs krijgen, indien ze de kortingscode uit de gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.
Inschrijving en betaling Inschrijving – steeds per deelnemer – vindt plaats door het invullen en ondertekenen van het inschrijfformulier uit het cursusboek of online op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van dit formulier wordt een factuur toegezonden.
3
Certificaat Cursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een nascholingscertificaat van de CED-Groep als zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Deze impliceren dat tenminste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat tenminste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Indien afwijkingen bestaan op deze regels, worden zij vermeld bij de betreffende cursussen.
Evaluatie Elke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers door middel van een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde van de cursus. Wij vragen hen naar hun mening, ervaringen en eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnen verbeteren.
Leveringsvoorwaarden en annuleringskosten Voor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de leveringsvoorwaarden-B van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. Voor de CED-Groep geldt een uniforme annuleringsregeling.
Annuleringsregeling CED-Groep Tot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarna alleen de administratiekosten (€ 50,-) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplande aanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter wel mogelijk een vervanger te sturen. U kunt dit melden bij het Cursusbureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd in verband met het certificaat.
Klachten Het kan voorkomen dat u ontevreden bent over het gebodene in de cursus. Bespreek dit dan direct met de cursusleider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 407 14 27. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing in de ogen van de deelnemer, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij de klachtencommissie van de CED-Groep. Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!
Snel op de hoogte Wilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op VO Nieuws, één van de digitale nieuwsbrieven. Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u ook lezen op onze website, www.cedgroep.nl/cursussen. Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Cursusbureau, (010) 407 14 27, cursusbureau@cedgroep.nl.
Ten slotte Wij wensen u succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursusbureau, cursusbureau@cedgroep.nl, (010) 407 14 27. Zij helpen u graag verder.
Lot Hannik Manager Cursus- en conferentiebureau
4
Brigitte van Hilst Unitmanager vo/mbo
Inhoudsopgave
Kwaliteitsverbetering didactiek
6
Omgaan met moeilijke klassen
9
Opbrengstgericht werken
11
Toets- en examenopgaven formuleren
14
Mentoraat
15
Passend onderwijs
17
Leerlingzorg
20
Taalbeleid en taalonderwijs
21
Lezen en leesproblemen
24
Begrijpend lezen
26
Krachtig schrijfonderwijs
29
Rekenen en rekenproblemen
30
Inschrijfformulier
32
Speciale kortingsactie… voor iedereen die zich vóór 15 juli 2014 online inschrijft voor een cursus uit het open aanbod van het Cursus- en conferentiebureau. Als u de kortingscode: BRvombo14-15 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier, dan krijgt u 15% korting op uw cursusprijs. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.
5
Kwaliteitsverbetering didactiek Welke vaardigheden heeft u nodig om uw vak als docent goed te kunnen uitoefenen? Didactische en pedagogische vaardigheden zijn naast vakkennis het belangrijkst. De CED-Groep biedt tal van praktische cursussen die u kunnen ondersteunen bij het vergroten van deze vaardigheden. Het liefst werken wij op maat bij u op school. Maar het kan ook zijn dat docenten individueel een training willen volgen. U vindt in dit hoofdstuk de vakoverstijgende cursussen. Verderop treft u cursussen aan die meer gericht zijn op het vergroten van de reken- en taalvaardigheden bij de leerlingen.
Basiscursus Effectief lesgeven in het voortgezet onderwijs
S7235 Voor wie is deze cursus bedoeld? Teamleiders, mentoren en docenten vo. •
Waar gaat de cursus over? Wat is goed lesgeven? En hoe ziet een goede les er eigenlijk uit? Als we de leerlingen actiever bij de les willen betrekken, hoe zorgen we daar dan voor? Als u de taak heeft beginnende docenten te helpen bij het lesgeven, welke handvatten geeft u hen? In deze cursus gaan we op zoek naar antwoorden op genoemde vragen. Aan bod komen onder meer het oefenen van vaardigheden om activerend les te geven en het creëren van voorwaarden waaronder dit kan gebeuren.
De cursusinhoud De cursus bestaat uit drie studiemiddagen waarin de thema’s klassenmanagement, didactiek en interactie centraal staan. • Klassenmanagement: afhankelijk van het lesdoel kunnen we de klassenopstelling veranderen. Veel werk?
6
•
Niet als u de leerlingen daarin een taak en verantwoordelijkheid geeft. Duidelijkheid, voorspelbaarheid en veiligheid zijn voorwaarden voor goed onderwijs. De docent als regisseur bepaalt de kaders. We gaan in op de volgende vragen: Hoe komen regels tot stand? Hoe handhaven we die regels? En hoe gaan we daarmee om als team?. Didactiek: het directe instructiemodel kennen we allemaal, maar voor sommige leerlingen biedt dat te weinig uitdaging. De onderwijsbehoeften van leerlingen verschillen. Er zijn ook leerlingen die juist behoefte hebben aan meer instructie. Onderwerpen die bij de tweede bijeenkomst aan de orde komen, zijn: het hanteren van verschillende werkvormen, het geven van goede instructie en aandacht voor niveaus in de klas. Interactie: de sfeer binnen de klas wordt voor een groot deel bepaald door de docent die gemotiveerd en enthousiast de leerlingen de les laat ervaren. Een aardige en consequente docent die duidelijk is over doelen, lesinhoud en leerling- en docentgedrag, wordt door leerlingen hoog gewaardeerd. Daarnaast bevordert positieve controle gewenst gedrag. Hoe u deze zaken goed combineert, is het onderwerp van de derde bijeenkomst.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Kwaliteitsverbetering didactiek
Basiscursus Vakmanschap in de mbo-klas
S7245 Voor wie is de cursus bedoeld? Teamleiders, mentoren en docenten mbo.
Waar gaat de cursus over? Ook in het mbo hebben we een ideaalbeeld: alle lessen die docenten geven, hebben een voor studenten duidelijke structuur, zijn goed georganiseerd, worden in een juist tempo en op een prettige manier gegeven. Studenten zijn betrokken en medeverantwoordelijk voor de les. Het klinkt zo simpel, maar de praktijk van alledag bewijst anders. Er komt heel wat bij kijken voor we zover zijn. In deze cursus kunt u de focus op goed vakmanschap opnieuw ervaren en met behulp van praktijkopdrachten direct opgedane kennis toepassen in de opleiding.
De cursusinhoud Aan de orde komen: • Interactie: de sfeer binnen de klas wordt voor een groot deel bepaald door de docent die gemotiveerd en enthousiast de studenten de les laat ervaren. Een aardige en consequente docent, die duidelijk is over doelen, lesinhoud en student- en docentgedrag, wordt door studenten hoog gewaardeerd. Ook blijkt dat positieve controle gewenst gedrag bevordert. • Didactiek: het directe instructiemodel kennen we allemaal, maar voor sommige studenten biedt dat te weinig uitdaging. Aan de andere kant zullen er ook studenten zijn die juist behoefte hebben aan meer instructie. De onderwijsbehoeften van studenten verschillen. Onderwerpen die daarbij ter sprake kunnen komen zijn: het hanteren van verschillende werkvormen, het geven van goede instructie en aandacht voor niveaus in de klas. • Klassenmanagement: Duidelijkheid, voorspelbaarheid en veiligheid zijn voorwaarden voor goed onderwijs. De docent als regisseur bepaalt de kaders. Hoe komen regels tot stand? Hoe handhaven we die regels? En hoe gaan we daarmee om als team? • Het lesmodel: een goed lesmodel geeft de docent houvast. Alle noodzakelijke ingrediënten voor een goede les komen hier aan de orde. Tevens worden bovenstaande thema’s steeds binnen het lesmodel uitgewerkt en toegepast.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
7
Kwaliteitsverbetering didactiek
Teach Like a Champion ‘Teach like a champion,’ welke docent voelt daar niet voor? Teach Like a Champion is een bestseller uit de VS. Het boek is een must voor elke docent die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. De auteur van Teach Like a Champion, Doug Lemov, bezocht leraren die opmerkelijke resultaten wisten te bereiken. Hij observeerde wat er in het klaslokaal gebeurde: van leerlingen begroeten tot blaadjes uitdelen, van ongevraagd beurten geven tot wachten op een antwoord. De succesvolle werkwijzen van excellente leraren werden helder vertaald naar 49 bruikbare technieken die onmiskenbaar bijdragen aan betere prestaties van leerlingen. De CED-Groep bewerkte en vertaalde de 49 technieken naar de Nederlandse situatie, zodat ze bruikbaar zijn in de dagelijkse lespraktijk van leraren in het basis- en voortgezet onderwijs. Bij het boek is een aantal trainingen ontwikkeld en de dvd bij het boek bevat helder uitgewerkte praktijkvoorbeelden. Meer informatie over Teach Like a Champion kunt u vinden op de website www.teachnederland.nl.
•
•
geldt niet en De formulering telt; Basistechnieken om leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen, onder meer: P-factor en Positief inkleden; Teachtechnieken in relatie tot lesmodellen en opbrengstgericht werken.
Basiscursus Teach Like a Champion
S7211 Voor wie is de cursus bedoeld?
Maatwerk kwaliteitsverbetering didactiek
Docenten vo.
Als school wilt u resultaat- en doelgerichter gaan werken. Docenten hebben daarbij een sleutelrol. Hoe zorgt u ervoor dat alle docenten over de gewenste didactische en organisatorische vaardigheden beschikken? Hoe bereikt u dat er in alle lessen kwalitatief goed onderwijs wordt gegeven? En hoe verankert u dit in het schoolbeleid? In het traject Kwaliteitsverbetering didactiek vormen klassenobservaties het fundament. Nadat de beginsituatie van de school in beeld is gebracht, bepalen we gezamenlijk de doelen voor het vervolgtraject. We kijken bij docenten in de klas, organiseren intervisie, trainen de schoolleiding en leiden interne coaches op. De belangrijkste ingrediënten van dit traject: • oriënterende observaties; • bepalen van een schoolspecifiek lesmodel; • filmen van de eigen good practice; • observatie- en feedbackrondes; • training van management en coaches. Onze adviseurs helpen u door middel van advies, training en begeleiding bij de oplossing van deze vragen.
Waar gaat de cursus over? De cursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen en het genereren van een hoge mate van betrokkenheid van leerlingen. Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk op scholen voor voortgezet onderwijs. Er ligt een sterke nadruk op docentvaardigheden in relatie tot opbrengstgericht en resultaatgericht werken.
Cursusinhoud •
•
8
Basistechnieken ten aanzien van het opbouwen van een sterke gedragscultuur in de klas, onder meer: 100 Procent, VLORK en Overwicht; Basistechnieken ‘Hoge verwachtingen hebben van leerlingen’, onder meer: Goed is Goed, Weet niet
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Omgaan met moeilijke klassen Leerlinggedrag is een samenspel tussen docentgedrag, het karakter van de leerling en de groep leerlingen in de klas. Binnen de ene groep kan een leerling zich heel anders gedragen dan in een andere groep. Ook met zogenaamd moeilijke groepen of leerlingen is nog winst te halen. Hoe? Bekijk het cursusaanbod!
Omgaan met moeilijke klassen
S4595 voortgezet onderwijs S4596 mbo Voor wie is deze cursus bedoeld? Docenten vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? Soms heeft u alles gedaan om een goede les te geven: de les is voorbereid, het doel is helder, de opdrachten zijn activerend en aansprekend, maar toch wil het niet lukken. Leerlingen letten niet op, ze zijn bezig met andere dingen en met elkaar en u moet ze maar al te vaak waarschuwen. Het enthousiasme voor het lesgeven zakt langzamerhand weg. Soms lijkt het erop of er klassen zijn die gewoon lastig zijn. Wat kunt als docent doen om goed les te kunnen geven in een ‘moeilijke’ klas?
Cursusinhoud De cursus gaat in op verschillende processen die een rol spelen bij een ‘moeilijke’ klas en hoe u daar als docent invloed op kunt uitoefenen. Tevens krijgt u handreikingen
om het gedrag in beeld te brengen, te analyseren en aan te pakken. Aan de orde komen onder meer: • Groepsvorming: hoe ontstaat een groep, welke fasen doorloopt een groep en welke rollen zijn er in een groep? • Pedagogisch handelen: op welke wijze kunt u uw pedagogisch handelen versterken, waardoor gaan leerlingen wel aan de slag en meewerken, wat is jouw rol en invloed als docent daarop? • Klassenmanagement: op welke wijze kunt u voldoen aan de behoefte aan autonomie van de leerlingen? Hoe kunt u ervoor zorgen dat alles vlot verloopt zonder dat u alles zelf moet doen? • Interactie: hoe kun u zich bewust worden van uw eigen manier van interactie met leerlingen en welk effect dit heeft op de klas?
Doel van de cursus U leert uw klas kritisch te observeren en de patronen die ten grondslag liggen aan het gedrag van de leerlingen in beeld te brengen. U leert op welke wijze u invloed kan uitoefenen op het gedrag in de klas – te weten door middel van klassenmanagement, pedagogisch handelen en interactie – en u leert dit toe te passen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
9
Omgaan met moeilijke klassen
Training SCOL voor voortgezet onderwijs
S4920 Haal het beste uit SCOL en LeerlingSCOL
Voor wie is de training bedoeld? Mentoren, docenten, interne en externe begeleiders die van plan zijn met de SCOLvo en LeerlingSCOL te gaan werken.
Waar gaat de cursus over? Met de SCOL (Sociale Competentie ObservatieLijst) brengen docenten in kaart hoe sociaal competent een leerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meet het oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspunten voor uw onderwijs in sociale competentie. Het invullen van de SCOL en LeerlingSCOL wijst zichzelf. Maar om goed te leren werken met het instrument en om uw onderwijs af te stemmen op de resultaten, raden wij de cursus aan. U gaat praktisch aan de slag met vragen als ‘Hoe interpreteer ik de resultaten van SCOL en LeerlingSCOL?’ en ‘Hoe maak ik een koppeling naar het onderwijs?’
Taakspel voor geVOrderden
S4620 Voor wie is de training bedoeld? Docententeams vo, mbo.
Taakspeltrainingen Taakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde methodiek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klas te laten toenemen en regelovertredend gedrag te laten afnemen. Het is een spel dat in teamverband gespeeld wordt tijdens de reguliere lessen. Het zorgt ervoor dat de leerkracht vooral aandacht besteedt aan het gewenste gedrag waardoor een gunstig onderwijsleerklimaat in de klas ontstaat. Taakspel is uitgegeven onder licentie, omdat onderzoek en praktijk hebben uitgewezen dat training en begeleiding noodzakelijk zijn om de beoogde effecten te bereiken. Bij de training horen tien klassenconsultaties, die nodig zijn om het certificaat te behalen. De consultaties worden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CED-Groep of geschoolde interne begeleiders of zorgcoördinatoren. De CED-Groep verzorgt de taakspeltrainingen incompany aan docententeams. Uitgebreide informatie over Taakspel en de effecten van Taakspel en de licentievoorwaarden kunt u vinden op www.taakspel.nl.
10
Cursusinhoud Tijdens de training krijgt u informatie over onder andere de volgende onderwerpen: • Het begrip sociale competentie; • Doel van de metingen met de SCOL en de LeerlingSCOL; • Opbouw van de vragenlijst, interpretatie van de vragen; • Observeren/interpreteren; • Procedure invullen van de vragenlijst; • Toelichting op het gebruik in klas 1 en 2; • Interpreteren van de resultaten; • Aanzet tot en adviezen voor het groepsplan / aanpak in de klas; • Samenhang SCOL en LeerlingSCOL.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Opbrengstgericht werken Opbrengstgericht werken betekent: sturen op resultaat, op alle niveaus. Scholen verzamelen ontzettend veel data, maar het analyseren van deze data en het stellen van doelen op het niveau van teams en docenten ontbreekt nog vaak. Door middel van datagestuurd werken, kijken u en uw team veel preciezer naar de huidige stand van zaken en daardoor kan veel duidelijker benoemd worden hoe de opbrengsten verbeterd kunnen worden. De 4D-cyclus (data, duiden, doelen, doen) vormt daarbij een vaste leidraad.
Opbrengstgericht sturen in het voortgezet onderwijs
S7066 Voor wie is de cursus bedoeld?
mee lessen observeren. Daarbij kijken we naar de aanbevelingen die onderzoekers als Fullan, Hattie en Marzano doen op basis van onderzoek naar succesfactoren in het kader van opbrengstgericht werken. Als sluitstuk van de cursus onderwerpt u uw eigen school aan een audit opbrengstgericht werken.
Directieleden, teamleiders en sectieleiders vo.
Cursusinhoud Waar gaat de cursus over? Als schoolleiding wilt u het beste uit uw leerlingen halen. In deze cursus (in de vorm van een masterclass) leert u door te sturen op opbrengsten, de resultaten van de leerlingen te verbeteren. U leert allerlei data die op uw school voorhanden zijn te selecteren en interpreteren. Wat is op uw school de waarde van een rapportcijfer? Wat vertellen bijvoorbeeld de cijfers uit het Citovolgsysteem, de examenresultaten (inclusief de verhouding ce en se) en alle data die u invoert in de Vensters voor Verantwoording? En hoe kunt u in samenspraak met de secties de cijfers interpreteren en daar verbeterplannen aan verbinden? Naast een goede interpretatie van data is het pedagogischdidactisch handelen van uw docenten een belangrijk aangrijpingspunt voor opbrengstgericht werken. U maakt met collega’s een lesmodel voor uw school en gaat daar-
• •
• • • •
•
U leert verschillende soorten data (cijfers) te interpreteren; U leert hoe u in gesprek met de secties de leerlingresultaten kunt verbeteren en verbeterplannen kunt opstellen; U maakt een lesmodel voor uw school en observeert collega’s; U onderzoekt het toetsbeleid in de sectie en doet verbetervoorstellen; U krijgt inzicht in de succesfactoren die leiden tot hogere opbrengsten in de klas en op school; U leert de cyclus van opbrengstgericht werken te vertalen in een cyclus van data verzamelen, data interpreteren, verbeterplannen maken, secties aansturen en evalueren; U maakt een audit van uw eigen school ten aanzien van opbrengstgericht werken.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
11
Opbrengstgericht werken
Handelen op basis van toetsresultaten
personen in de school inzicht krijgen in de toetsresultaten en daar ook naar handelen. Voor het vak Nederlands ontwikkelt de datacoach aanvullende onderwijsarrangementen taal voor zwakke en juist goed presterende leerlingen.
Voor wie is de training bedoeld?
Cursusinhoud
Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo, mbo.
In de cursus oefent u met het analyseren van toetsresultaten (uit leerjaar 1 en 2) van Diataal of Citovolgsysteem taal op basis van het Onderwijscontinuüm van de CED-Groep. Aan de hand van deze analyse formuleert u onderwijsarrangementen voor verschillende groepen leerlingen in de school. Daarvoor verkent u de mogelijkheden van inzetbare materialen, methodieken en acties op beleidsniveau die het taalniveau kunnen verhogen. We gaan verder in op de werkzaamheden van de datacoach binnen de school, zoals het voorbereiden van de toetsafname en de presentatie van toetsresultaten aan collega’s, ouders en leerlingen. Ten slotte komt de beleidskant aan bod. De datacoach bewaakt de acties die in gang worden gezet om de taalprestaties te verhogen en zorgt, als dat nodig is, voor bijstelling van de ingezette acties en het opnemen van alle inspanningen op dit gebied in het beleid van de school.
Haal meer uit uw leerlingvolgsysteem taal
S1605
Waar gaat de training over? In de korte, ééndaagse training gaat u aan de slag met de toetsresultaten van uw eigen school of – als u die niet heeft – van een fictieve school. U kunt van leerlingen heel veel toetsgegevens verzamelen als het gaat om hun taalontwikkeling. Maar hoe zet u die gegevens zo effectief mogelijk in om het onderwijs optimaal af te stemmen op hun behoeften? En hoe houdt u het dan nog werkbaar, terwijl u iedere leerling toch zo veel mogelijk recht wilt doen?
Cursusinhoud •
• •
•
Toetsresultaten duiden: hoe staan uw leerlingen ervoor ten opzichte van het landelijke beeld en ten opzichte van het schoolniveau? Standaarden formuleren voor uw school: welk niveau moeten uw leerlingen bereiken? Doelen stellen: hoe zien de ambities die u met uw leerlingen heeft eruit als we die willen vertalen in concrete doelen? Activiteitenplan schrijven om aan de doelen te werken. Hierbij is ook aandacht voor methodes die u daarvoor kunt inzetten.
Wat u verder nog moet weten… Bij de cursus is het boek Taal in 4D inbegrepen.
’Sinds we doelen stellen en daar aan het eind van elke les op reflecteren, zijn de resultaten met sprongen omhooggegaan.’
Datacoach taal
S1608 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? In deze cursus leiden wij u op tot datacoach op het gebied van taal. Een datacoach taal voert in de school verschillende taken uit. Hij of zij zorgt voor de toetskeuze, dat er een toetskalender is en dat de procedures binnen de school gevolgd worden. Verder is een belangrijke taak van de datacoach om ervoor te zorgen dat alle relevante
12
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Opbrengstgericht werken
Opbrengstgericht differentiëren
S7243 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? Elke leerling is uniek, maar dat betekent nog niet dat elke leerling een eigen lesprogramma nodig heeft! Hoe zorgt u er als docent voor dat alle leerlingen tot hun recht komen maar dat u niet elke leerling afzonderlijk steeds weer uitleg moet geven? Hoe kunt u leerlingen die niet verder kunnen met hun werk en wachten op uw uitleg, effectief verder helpen zonder dat u aan het eind van de dag uitgeput thuiskomt en het gevoel heeft toch niet alle leerlingen goed te hebben geholpen? Deze cursus geeft u handvatten om te kunnen differentiëren en toch opbrengstgericht te werken.
Cursusinhoud De cursus gaat uit van de onderwijsbehoeften van de leerlingen: sommige leerlingen kunnen sneller aan het werk, sommige hebben na uw uitleg nog extra instructie nodig. In deze cursus leert u hoe u de klas kunt indelen en hoe u uw instructie daarop kunt aanpassen. Daarnaast leert u op welke wijze u leerlingen zelfstandig laat werken en hoe u ruimte kunt creëren om kleine groepjes leerlingen extra uitleg te geven. Op deze manier kunt u beter naar de verbetering van resultaten toewerken en toch elke leerling tot zijn recht laten komen.
Aanbod op maat Onze adviseurs kunnen u op verschillende manieren bij ondersteunen. Samen met u ontwerpen we een traject, passend bij uw school. In de praktijk komen wij onder meer de volgende onderwerpen tegen: • U wilt uw docententeam aansturen op basis van data en zoekt handvatten om dat te realiseren. • U wilt een datateam vormen dat zich specialiseert in het analyseren en duiden van data en het stellen van doelen. • U gebruikt een leerlingvolgsysteem en wilt weten hoe u de data zo efficiënt mogelijk gebruikt. • U heeft behoefte aan overzichtelijke rapportages, voorzien van handelingsadviezen. U wilt uw pto en pta in een doorlopende lijn plaatsen, mede om de onderwijsresultaten te verhogen en determinatie- en overgangsbeslissingen te optimaliseren. Onze adviseurs helpen u door middel van advies, training en begeleiding bij de oplossing van deze vragen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
13
Toets- en examenopgaven formuleren Goede toets- en examenvragen formuleren is zowel een kunst als een kunde. Hoe zorgt u ervoor dat u heldere vragen stelt waarmee u kunt meten wat u wilt weten? Wat vindt u belangrijker: kijken wat de leerlingen niet weten of wat ze wel weten? Wat doet u als de taalvaardigheid van uw leerlingen sterk uiteenloopt? Wilt u meer weten over het antwoord op deze vragen bekijk dan het cursusaanbod in dit hoofdstuk.
Taal in toetsvragen
Van taaltaak tot examenopgave
S1615
S1616
Voor wie is de cursus bedoeld?
14
Docenten en coördinatoren taal- en/of toetsbeleid vo, mbo.
Toewerken naar instellingsexamens op het juiste referentieniveau Nederlands
Waar gaat de cursus over?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten willen dat hun leerlingen goede resultaten behalen op schriftelijke toetsen en examens. In de praktijk is dit niet altijd het geval. Daaraan kunnen verschillende oorzaken ten grondslag liggen. Leerlingen kunnen te weinig inzicht hebben in de stof, maar ook moeite hebben met de taal die in toetsen gebruikt wordt. Een onvoldoende toetsresultaat kan dus aan de kwaliteit van de toetsvragen liggen, maar ook aan de taalvaardigheid van de leerlingen.
Docenten Nederlands en taalcoaches mbo.
Met de invoering van de referentieniveaus dienen opleidingen in het mbo voor het domein Schrijven en de subdomeinen Gesprekken en Spreken, instellingsexamens af te nemen. Waar moet u aan denken als u deze instellingsexamens zelf gaat ontwikkelen?
Cursusinhoud
Cursusinhoud
Bijeenkomst 1, Vermijdbare problemen: Wat maakt toetsvragen in het algemeen en examenvragen in het bijzonder moeilijk voor leerlingen? Wat betekent dit voor de eisen die aan toetsvragen gesteld worden? Hoe werk je met een taxonomie, een checklist en een protocol? Voorafgaand aan deze bijeenkomst leveren de deelnemers via e-mail twee gebruikte se-toetsen aan. Tussen bijeenkomst 1 en 2 stellen de deelnemers een van de twee toetsen bij aan de hand van de verworven kennis en inzichten. Bijeenkomst 2, Onvermijdbare problemen: Hoe bereid je de leerlingen voor op het maken van een toets? ‘Informed instruction’ in plaats van ‘blind instruction’ en een aanpak van het lezen en beantwoorden van vragen in alle vakken komen aan de orde. Hoe kun je elkaar als docenten versterken door middel van een goede organisatie?
We starten deze eendaagse cursus met de vraag: Waaraan moeten examenopgaven voor het instellingsexamen in het algemeen voldoen? Vervolgens spitsen we dit per relevant (sub)domein toe met taaltaken op het gebied van schrijven, spreken en gesprekken. Ter plekke lopen wij de constructie van een examenopgave met u door. Daarbij is het referentiekader uiteraard het uitgangspunt. Bij elke examenopgave bespreken we hoe de beoordeling het beste kan plaatsvinden en wat de specifieke beoordelingspunten zijn. We maken deze training concreet met voorbeelden uit onze begeleidingstrajecten binnen het mbo, zodat u naar huis gaat met kennis en inspiratie om zelf examenopgaven taal te ontwikkelen.
Waar gaat de cursus over?
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Mentoraat Een goede mentor weet zijn leerlingen te bereiken, individueel en als groep. Veel docenten worden mentor zonder daar een aparte training voor te volgen. Wilt u veel meer uit uw mentorlessen en uw leerlingen halen? Bekijk dan onderstaand cursusaanbod voor mentoren.
Training mentorvaardigheden in vo en mbo Alle trainingen mentorvaardigheden (niveau A, B, en C) worden uitgevoerd met behulp van diverse werkvormen die mentoren zelf kunnen hanteren in hun mentorlessen. De trainingen bestaan uit de volgende onderdelen: • Theoretische achtergronden bij de thema’s; • Eigen ervaringen uitwisselen; • Oefen- en spelvormen; • Observeren aan de hand van kijkwijzers en feedback geven; • Individuele en groepsmeningsvorming; • Discussie, rollenspellen, tweegesprekken; Uiteraard kunt u tijdens de trainingen ook eigen onderwerpen inbrengen. De trainingen wordt uitgevoerd door deskundige trainers die in de afgelopen tien jaar zo’n vijfhonderd mentoren hebben getraind. Uiteraard kunt u tijdens de training ook eigen onderwerpen inbrengen.
Training mentorvaardigheden – niveau A
S5080 Voor wie is de cursus bedoeld? Mentoren vo, mbo (beginners, niveau A).
Waar gaat de cursus over? In deze cursus (niveau A) worden de basisvaardigheden behandeld waarmee u als mentor direct aan de slag kunt. Door uitbreiding van kennis en het praktisch oefenen van gesprekssituaties ontstaat er meer zekerheid over het eigen functioneren. Tevens leert u op een effectieve manier te participeren in de te bieden zorg naar de leerlingen van uw mentorklas.
Cursusinhoud Thema’s die in de cursus aan bod komen: • Gesprekstechnieken - Interactie tussen mentor en leerling; - Gesprekken met ouders (tien-minutengesprekken); - Conflicthantering (basis). • Hulp bij het leren leren - Studie- en huiswerkondersteuning; - Leren organiseren van het werk; - Leren plannen van het huiswerk.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
15
Mentoraat
•
•
Groepsdynamica/groepsvorming - Kennis van de fasen die een groep in een schooljaar doormaakt; - Behoeften van de groep, kenmerkend gedrag en de vereiste aanpak. Zinvol en effectief geven van mentorlessen - Doelen, vormen en werkwijze; - Klassenmanagement; - Didactische vaardigheden tijdens de mentorlessen.
Wat u verder nog moet weten… Bij deze cursus is een spellenboekje met groepsspellen inbegrepen zodat de mentoren hun mentorgroepen ook op andere kwaliteiten kunnen aanspreken.
Training mentorvaardigheden – niveau B
S5082 Voor wie is de cursus bedoeld? Mentoren vo, mbo (gevorderden, niveau B).
Waar gaat de cursus over? In deze cursus (niveau B) gaan we dieper in op moeilijke gesprekken tussen mentor, leerling en ouders. Achtergrondinformatie over groepsdynamica en de rol die de mentor als leider van de groep kan en soms moet nemen, o.a. vertegenwoordiger van het schoolbeleid, corrector, bemiddelaar, controleur, coach. Zodra leerlingen merken dat de hulp en ondersteuning die zij krijgen effect sorteert, komt dat de relatie ten goede. Daarom zijn leren leren, studie- en huiswerkvaardigheden hierin opgenomen.
Cursusinhoud Te behandelen thema’s binnen niveau B: • Verdieping gesprekstechnieken - Slechtnieuwsgesprekken; - Conflicthantering (verdieping); - Effectieve leerlingbesprekingen. - Coachende gespreksvoering van de mentor met de leerling • De mentor in relatie tot de zorgstructuur - Observeren; - Signaleren en rapporteren; - Grenzen aan de te bieden hulp en het moment van verwijzing naar de zorgstructuur; • Pedagogisch klimaat - Hoe effectieve gedragsregels tot stand komen en gehandhaafd worden; - Positieve beïnvloeding van de sfeer in de mentorgroep en relatieopbouw van de mentor met de klas.
16
Training mentorvaardigheden – niveau C
S5084 Voor wie is de cursus bedoeld? Mentoren vo, mbo (met veel ervaring, niveau C).
Waar gaat de cursus over? Nu de mentor voldoende ervaring en ook een meer professionele kijk heeft op zijn taken en rollen, kan hij nauwkeuriger kijken naar mogelijkheden in het kader van Passend onderwijs. Ook kan hij door zijn kennis en ervaring meer mogelijkheden benutten om de steeds toenemende groep leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften van dienst te zijn. De mentorlessen hebben dan een vastere structuur en de mentor weet in te spelen op de wensen en noden van de groep. Daarnaast is het juist voor de ervaren mentor van belang dat hij de eigen kwaliteiten en valkuilen leert herkennen en daar adequaat mee om leert gaan. Het uitlokken van reflectie en het trekken van de consequenties daaruit wordt geoefend in de intervisievaardigheden. Hierbij wordt het door de CED-Groep ontwikkelde spel ‘Tipgevers’ gebruikt.
Cursusinhoud Te behandelen thema’s binnen niveau C: De inhoud van de trainingsbijeenkomsten kan in overleg met deelnemers worden bepaald. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld: • Kernkwaliteiten van de mentor - (Her)ontdekken van kernkwaliteiten en valkuilen binnen de rol van mentor; - Omgaan met weerstanden (in acties en gesprekken); - Planning van de mentortaken gedurende een schooljaar; - Verdieping gesprekstechnieken aansluitend bij persoonlijk ontwikkelingsniveau en persoonlijke leervragen; • Zorgvragen/leerbehoeften Hoe omgaan met passend onderwijs en individuele leerbehoeften zoals: - Dyslexie; - Faalangst/examenvrees; - Sociaal-emotionele ondersteuning; • Intervisie - Doelstellingen; - Kennis en voorwaarden binnen een team; - Hanteren van intervisietechnieken.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Passend onderwijs Hoe zorgt u ervoor dat alle docenten weten hoe zij alle leerlingen het beste onderwijs kunnen geven? Dus ook leerlingen die bijvoorbeeld meer aandacht vragen, brutaler zijn, leerproblemen hebben of psychische stoornissen hebben. Hoe bereikt u met het schoolteam een eenduidige aanpak, zodat de leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen? In het voortgezet onderwijs, maar ook in het mbo, moeten docenten adequaat om kunnen gaan met verschillen in de klas. Het gedrag van deze leerlingen is te vertalen naar pedagogische en didactische onderwijsbehoeften. Wanneer dat is gebeurd, is een passende aanpak de volgende stap.
Werkbare aanpak voor passend onderwijs in het vo en mbo
S5805
drie arrangementen om tegemoet te komen aan de verschillende onderwijsbehoeften van de leerlingen, zoals verlengde of verkorte instructie, begeleide verwerking of juist niet. Op deze manier biedt de school basisondersteuning aan alle leerlingen.
Teamtraining
Cursusinhoud Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten, teamleiders in het vo en mbo die een handvat zoeken om Passend onderwijs aan hun leerlingen te kunnen bieden.
Waar gaat de cursus over? Met het Passend lesmodel van de CED-Groep geeft u gericht aandacht aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. U hanteert een vaste lesopbouw in de klas, wat structuur geeft. Het lesmodel bevat de essentiële onderdelen die in een goede les aanwezig zijn. Zo komen de didactische principes volledig tot hun recht. Daarnaast gebruikt u binnen dit lesmodel maximaal
In vijf bijeenkomsten van elk drie uur leert u om uw werkwijze zodanig te optimaliseren dat u passend onderwijs geeft aan alle leerlingen. Daarbij vormt uw huidige onderwijspraktijk een belangrijk gespreksonderwerp. Aan bod komen: • Het hanteren van het passend lesmodel, nut en noodzaak; • Het werken met onderwijsbehoeften van leerlingen; • Het lesaanbod in arrangementen; • De huidige klas inschalen, prioriteiten stellen en de les plannen binnen het lesmodel; • Ervaringen terugkoppelen en leren van elkaar.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
17
Passend onderwijs
Wat is Wijzer Onderwijs? Leerlingen met autisme, ADHD, ODD/CD, angst, depressie of hechtingsproblemen: wie in het onderwijs werkt, krijgt er mee te maken. In de praktijk is het lastig om tegemoet te komen aan hun onderwijsbehoeften. Daarom ontwikkelde de CED-Groep de Wijzer Onderwijsserie. De publicaties die onder deze titel verschijnen, geven u praktische aanwijzingen en tips, zodat u kunt inspelen op de kwaliteiten en behoeften van leerlingen met stoornissen. Zo profiteren zij beter van het onderwijs en voelt u zich competenter in het lesgeven. Elke map bestaat uit vijf katernen (Wijzers) met informatie en tips voor het lesgeven aan leerlingen met een aandachtstekort- en gedragsstoornis binnen het V(S)O. De volgende Wijzers komen aan bod: De Stoorniswijzer-Wijzer: hierin staat achtergrondinformatie over de gekozen stoornis met praktijkvoorbeelden. Deze kennis vormt de basis voor de tips en adviezen uit de overige Wijzers. De Les-Wijzer geeft tips voor het lesgeven aan leerlingen met deze stoornissen in het voortgezet onderwijs. De tips zijn overzichtelijk geclusterd in onderwerpen die te maken hebben met het creëren van duidelijkheid in ruimte, tijd, activiteiten en sociale situaties. In de Methodiek-Wijzer wordt besproken welke onderwijsvormen en studieboeken het best geschikt zijn voor leerlingen met de genoemde stoornis. Dit bevat onder andere beschrijvingen van nieuwe vormen van leren en een passend lesmodel, methodegebruik, leerlingenzorg en toetsen. De tips uit de Les-Wijzer krijgen hier een plaats. De Organisatie-Wijzer geeft adviezen voor het invoeren van een schoolbrede aanpak voor leerlingen met aandachtstekort- en gedragsstoornissen. Rond de Wijzer Onderwijsmappen zijn een aantal cursusbijeenkomsten ontwikkeld zodat u materialen goed leert kennen en optimaal leert gebruiken.
Leerlingen met autisme in het vo en mbo
S5821 Voor wie is deze cursus bedoeld? Docenten, intern en ambulant begeleiders, zorgcoördinatoren vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus bestaat uit één studiemiddag die aansluit bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs Autisme vo. Basiskennis over het omgaan met zorgleerlingen in de klas in het algemeen, wordt bekend verondersteld.
Cursusinhoud Tijdens de bijeenkomst komen de Auti-Wijzer, Les-Wijzer, Methodiek-Wijzer en de Organisatie-Wijzer, onderdelen van de Wijzer Onderwijsmap, uitvoerig aan bod. Verder komen aan de orde: • Algemene kennis over autisme: u doet onder andere kennis op over autisme en de gevolgen daarvan voor het onderwijs; • Autisme tijdens de adolescentie: wat zijn belangrijke aandachtspunten in de puberteit? • Uitwerking van duidelijkheid in: ruimte, tijd, activiteiten en interactie.
Wat u verder nog moet weten… Tijdens de bijeenkomst wordt gebruik gemaakt van de map Wijzer Onderwijs Autisme vo. Deze wordt aan het begin van de cursusbijeenkomst aan u verstrekt.
Aandachts- en gedragsproblemen in het vo en mbo
S5845 Voor wie is deze cursus bedoeld? Docenten, zorgcoördinatoren, mentoren, docenten, teamleiders, leerjaarcoördinatoren en ambulant begeleiders vo, mbo.
Waar gaat cursus over? Deze cursus bestaat uit één studiemiddag die aansluit bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs: Aandachtstekorten Gedragsstoornissen voor vo en vso. Basiskennis over het omgaan met zorgleerlingen in de klas in het algemeen, wordt bekend verondersteld.
Cursusinhoud Deze middag gaan we nader in op het onderwijs aan leerlingen met een aandachtstekortstoornis, met of zonder hyperactiviteit en agressieve leerlingen. U kunt deze middag de volgende onderwerpen verwachten:
18
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Passend onderwijs
•
• •
algemene kennis over ADHD en gedragsstoornissen, zoals ODD (oppositioneel en opstandig gedrag) en CD (gedragsstoornis); omgaan met agressie; benoemen van onderwijsbehoeften en een concrete aanpak voor in de klas.
Wat u verder nog moet weten… Tijdens de bijeenkomst wordt gebruik gemaakt van de map Wijzer Onderwijs: Aandachtstekort- en Gedragsstoornissen. Deze wordt aan het begin van de cursusbijeenkomst aan u verstrekt.
Depressieve leerlingen in het vo en mbo
S5855 Voor wie is deze cursus bedoeld? Docenten, zorgcoördinatoren, mentoren, docenten, teamleiders, leerjaarcoördinatoren en ambulant begeleiders vo, mbo.
Waar de cursus over? Deze cursus bestaat uit één studiemiddag die aansluit bij de inhoud van de map Wijzer Onderwijs: Angst en depressie. Basiskennis over het omgaan met zorgleerlingen in de klas in het algemeen, wordt bekend verondersteld.
Cursusinhoud Deze middag gaan we nader in op het onderwijs aan leerlingen met een depressie of een angststoornis. U kunt deze middag de volgende onderwerpen verwachten: • algemene kennis over leerlingen met een depressieve stemming of stoornis; • richtlijnen bij signalering en het bieden van leerlingenzorg; • het uitwerken van onderwijsbehoeften en concrete handvatten voor een aanpak tijdens de les.
Wat u verder nog moet weten… Tijdens de bijeenkomst wordt gebruik gemaakt van de map Wijzer Onderwijs: Angst en depressie. Deze wordt aan het begin van de cursusbijeenkomst aan u verstrekt.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
19
Leerlingzorg Leerlingen begeleiden doet u de hele dag. Voor mentoren is er een apart aanbod op pagina 15/16. Wilt u zorgcoördinator worden of bent u dit al, maar heeft u daarvoor nooit een adequate opleiding genoten, dan kunt u hieronder lezen hoe u zich daarin kunt professionaliseren.
Basiscursus Zorgcoördinator vo
S5103
op uw taken en rollen, en werken we gericht aan het optimaliseren van uw professionaliteit.
Cursusinhoud Voor wie is de cursus bedoeld?
Binnen de school zijn zorgcoördinatoren degenen die zorg dragen voor de continuïteit van de zorg. Naar buiten toe representeren zij de school en vormen zij de verbinding tussen de interne en externe zorg zodat de onderwijskundige en persoonlijke ontwikkeling van de leerling zo min mogelijk worden onderbroken. Tijdens deze training leert u deze taken en rollen succesvol in te vullen.
De volgende thema’s komen in de cursus uitvoerig aan bod: • effectieve zorgstructuur en de processen; • rollen, taken en het functioneren van de zorgcoördinator; • kennis van en handvatten voor de begeleiding van zorgleerlingen; • coachen en begeleiden van docenten binnen de opleiding; • stand van zaken met betrekking tot passend onderwijs en de consequenties hiervan voor de opleiding.
Cursusinhoud
Wat u verder nog moet weten...
• •
U ontvangt tijdens deze cursus een studiemap met de hand-outs van de presentaties en een keuze uit de themagerelateerde artikelen. We verwachten van u dat u naast de trainingsbijeenkomsten op uw school een aantal tussentijdse werkopdrachten uitvoert.
Zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders, teamleiders en docenten met speciale taken vo.
Waar gaat de cursus over?
• • • •
Effectieve zorgstructuur en de processen; Rollen, taken en het functioneren van de zorgcoördinator; Kennis van en handvatten voor de begeleiding van zorgleerlingen; Coachen en begeleiden van docenten binnen de school; Adviseren van het managementteam met betrekking tot zorgbeleid. Passend onderwijs
Coaching voor studieloopbaanbegeleiders
S7313 Voor wie is de cursus bedoeld?
Wat u verder nog moet weten... U ontvangt tijdens deze cursus een studiemap met de hand-outs van de presentaties en een keuze uit de themagerelateerde artikelen. We verwachten van u dat u naast de trainingsbijeenkomsten op uw school een aantal tussentijdse werkopdrachten uitvoert.
Basiscursus Zorgcoördinator mbo
S5104 Voor wie is de cursus bedoeld? Zorgcoördinatoren, leerlingbegeleiders, teamleiders en docenten met speciale taken mbo.
Waar gaat de cursus over? De zorgcoördinator binnen het mbo heeft een uitgebreid takenpakket en is verantwoordelijk voor de continuïteit van de zorg binnen de opleiding. In deze vierdaagse training staan wij stil bij wat u beweegt, reflecteren wij
20
Studieloopbaanbegeleiders binnen het mbo die hun rol als coach willen optimaliseren.
Waar gaat de cursus over? In deze praktische cursus gaat u werken aan het verbeteren van uw coachingsvaardigheden. U kunt vanaf het begin (anonieme) praktijksituaties als case inbrengen.
Cursusinhoud Deze intensieve cursus start met kennis over diverse vormen van coaching. Vervolgens maakt u kennis met verschillende manieren van coachen, zoals oplossingsgericht coachen of juist confronterend. Daarna gaat u op uw eigen school aan de slag. U moet rekening houden met pittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging. Aan het eind van de cursus checken we wat goed ging en wat nog kan verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie op coachen. U vult gedurende de cursus uw portfolio, zodat u aan het eind uw successen heeft geborgd. In de eindpresentatie laat u zien welke competenties u tijdens de cursus heeft ontwikkeld.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Taalbeleid en taalonderwijs Goede taalbeheersing is de sleutel tot succes in onze samenleving. Werken aan taal en taalbeleid is daarom voor iedere school één van de belangrijkste onderwerpen. Een taalcoördinator en een taalbeleidsplan zijn – naast een goede taalmethode en goed opgeleide docenten – van cruciaal belang voor een effectieve werkwijze. Een goed doordacht taalbeleidsplan geeft houvast als u taalbeleid op school wilt verbeteren.
Basiscursus Taalcoördinator
S1105 Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in vo of mbo die zich willen specialiseren tot taalcoördinator of al werkzaam zijn als taalcoördinator, maar daar een betere basis voor willen.
• • • •
leerlingniveau, met als doel de leerlingresultaten te verbeteren; kennis van recente ontwikkelingen in het taal/leesonderwijs en taalgericht vakonderwijs; kennis van veranderingsprocessen; vaardigheden in innovatie- en implementatieprocessen en het begeleiden en coachen van docenten; zelf een taalbeleidsplan opgesteld voor de eigen school.
Waar gaat de cursus over? Wanneer een school de leerprestaties van leerlingen op de basisvaardigheid taal wil verbeteren, is het aanstellen van een taalcoördinator van wezenlijk belang. Het opstellen van een taalbeleidsplan, het verbeteren van de didactische vaardigheden van alle docenten, het afnemen van taaltoetsen en het kiezen van (extra) methodes kunnen tot de verantwoordelijkheden van een taalcoördinator behoren. Ook kan de taalcoördinator binnen de school fungeren als taalcoach. Het is essentieel dat iemand binnen de school de kennis en vaardigheden bezit die nodig zijn voor het ontwikkelen en uitvoeren van een adequaat taalbeleid.
Cursusdoelen De taalcoördinator heeft na afloop van de cursus: • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op goed taal- en leesonderwijs op school-, groeps- en
Wat u verder nog moet weten... •
• •
•
Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere deelnemer een (telefonische) intake gehouden waarbij wordt ingegaan op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen. De bijeenkomsten hebben een interactief karakter; de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop. Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer. Voor het opstellen en invoeren van taalbeleidsplannen kan ook gekozen worden voor een begeleidingstraject voor de hele school. U kunt hiervoor aparte afspraken maken en een offerte aanvragen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
21
Taalbeleid en taalonderwijs
Teamtraining
Om taalgericht vakonderwijs in de schoolorganisatie te borgen, stellen directies van scholen coaches aan die hun collega’s kunnen begeleiden bij het ontwikkelen en geven van taalgerichte lessen. In de cursus Interne coach tvo bieden wij de vereiste vaardigheden en kennis aan.
Voor wie is de training bedoeld?
Cursusinhoud
Docenten vo, mbo.
De volgende onderwerpen komen tijdens de cursus aan bod: • theoretisch kader van tvo; • kenmerken van tvo; • observeren en feedback geven; • gesprekstechnieken; • mentoring en coaching; • de reflectiecirkel; • organisatie van een observatietraject; • verslaglegging; • rollen en taken van de coach binnen de organisatie.
Taalgericht vakonderwijs
S1620
Waar gaat de training over? Onderwijs in alle vakken en leergebieden wordt steeds taliger. Veel leerlingen hebben daar problemen mee. U kunt deze taalproblemen ook aanpakken in uw eigen lessen met behulp van de praktische tools die taalgericht vakonderwijs (tvo) te bieden heeft. Taalgericht vakonderwijs is een beproefde wijze van lesgeven die leerlingen vaardig maakt in het uitvoeren van de taaltaken in uw lessen: het lezen en begrijpen van schoolboekteksten, het beantwoorden van vragen, het geven van een presentatie, het maken van verslagen enzovoort.
Werken met taalportfolio's
S1630
Cursusinhoud In de cursus Taalgericht vakonderwijs leert u door middel van praktische opdrachten hoe u taalgericht les kunt geven. We reiken voorbeelden aan vanuit de praktijk en verbinden die met de theoretische basis van tvo. In elke bijeenkomst staat één van de pijlers van taalgericht vakonderwijs centraal. In de periodes tussen de bijeenkomsten past u het geleerde toe in uw lessen. Hiervan doet u verslag in de eerstvolgende bijeenkomst.
Wat u verder nog moet weten... Vanaf de website van het Platform taalgericht vakonderwijs, waarin de CED-Groep participeert, zijn veel handige producten te downloaden waarmee u vorm en inhoud kunt geven aan taalgericht vakonderwijs.
Voor wie is de cursus bedoeld? Taaldocenten vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? In modern taalonderwijs horen leerlingen en studenten te weten waar ze staan, zodat ze bewust kunnen toewerken naar de referentieniveaus en (vakgerichte) exameneisen. Op maat werken aan geïntegreerde/competentiegerichte taalprestaties betekent vaak dat er gewerkt wordt met een (taal)portfolio. De leerlingen en studenten alleen een (digitale) map geven volstaat niet; ze dienen ondersteund te worden met een passende didactiek.
Cursusinhoud
Interne coach tvo
•
S1622
• • •
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in vo en mbo die bekend zijn met taalgericht lesgeven en tot taak hebben hun collega’s op dit gebied te coachen.
•
Wat zijn uitdagende prestaties om op te nemen in een (taal)portfolio?; Wat is uw rol als begeleider/coach?; Hoe beoordeelt u prestaties voor het (taal)portfolio?; Hoe vertaalt u doelen uit het referentiekader in rubrics/leerlingentaal?; Hoe richt u het klassenmanagement zo in dat de portfoliogesprekken tijdens de les kunnen plaatsvinden en niet bovenop de lessen komen?
Waar gaat de cursus over? In onze visie is iedere docent een taaldocent. Beheersing van de Nederlandse taal is immers de sleutel tot een succesvolle schoolcarrière. Van alle docenten mag dus worden verwacht dat ze in hun lessen bijdragen aan de taalvaardigheden van hun leerlingen. Taalgericht lesgeven dus!
22
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Taalbeleid en taalonderwijs
Waar gaat de cursus over? Werken aan woordenschat Voor het vlot kunnen lezen van teksten is een goede woordenschat erg belangrijk. Maar hoe zorgt u ervoor dat uw leerlingen een goede woordenschat krijgen? Welke woorden zijn belangrijk en wat is belangrijk voor een goede woordenschatdidactiek? Deze vragen komen aan de orde in onze korte en praktische cursussen. Er is een basiscursus en een vervolgcursus.
Aan de slag met woordenschat in vo en mbo
S1505 Welke woorden en met welke didactiek?
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo, mbo.
Deze cursus is een vervolg op de cursus Aan de slag met woordenschat in vo en mbo (S5105). Hoe bedien je leerlingen met verschillende behoeftes als het gaat om het leren van woorden? Welke aanpak werkt voor wie en welk scala aan werkvormen kun je daarbij inzetten? Hoe krijg je ten slotte het belang van woordenschat schoolbreed op de kaart?
Cursusinhoud Tijdens de cursus gaan we dieper in op de theorieën achter woordenschatverwerving en is er ruimte voor een uitgebreid scala aan werkvormen. Door integratie van deze werkvormen in de cursus, ervaart u meteen de praktische toepassingsmogelijkheden. Daarbij bespreken we ook de geschiktheid van werkvormen voor verschillende leerstijlen en leerbehoeften. Op basis van praktijkervaringen en ervaringen van de deelnemers gaan we ten slotte aan de slag met het opzetten/aanscherpen van een schoolbreed woordenschatbeleid.
Waar gaat de cursus over? Wat moet je precies doen als je iets moet ‘interpreteren’ en wat is ‘marginaal’? Wat betekent precies ‘afgezien van’? Veel leerlingen hebben ogenschijnlijk weinig problemen met woordenschat. Toch zijn vaak grote aantallen woorden bij leerlingen onbekend of ze kennen ze maar oppervlakkig. Dit levert problemen op bij tekstbegrip, maar ook bij het spreken en schrijven van leerlingen. Iets wat leerlingen niet alleen parten speelt bij het vak Nederlands, maar bij alle vakken. Deze korte cursus is bedoeld voor alle docenten in vo en mbo die werk willen maken van het verbeteren van de woordenschat van hun leerlingen.
Cursusinhoud Welke woorden hebben de leerlingen op de verschillende onderwijsniveaus (vmbo, havo/vwo, mbo) nodig? En hoe leert u die woorden aan? Op beide vragen krijgt u in deze training antwoord. U gaat naar huis met praktische handreikingen waarmee u op een zinvolle manier kunt werken aan de uitbreiding van woordenschat.
Verder met woordenschat in vo en mbo (vervolgcursus)
S1507 Hoe bedien je alle leerlingen optimaal?
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo, mbo.
Taal Effect en Reken Effect De positie van taal en rekenen in het onderwijs is onder meer door de wettelijke vaststelling van het Referentiekader taal en rekenen een stuk steviger geworden. De behoefte aan goede resultaten op deze vakgebieden is urgenter dan ooit. In een aantal grootstedelijke projecten (onder andere in Rotterdam, Utrecht en Amsterdam) ondersteunen wij onder de noemer Taal Effect scholen bij het sturen op taal- en rekenresultaten en het versterken van didactische vaardigheden. Mede op basis daarvan kunnen wij u bijvoorbeeld in de volgende situaties hulp bieden: • U beschikt over een taal- en rekenbeleidsplan en toetsresultaten, maar u wilt weten hoe u met de leerlinggegevens kunt sturen op betere resultaten. Daarvoor heeft u in de school specialisten nodig die de resultaten kunnen analyseren en daaraan de juiste adviezen en acties koppelen. Denk bijvoorbeeld aan een Datacoach. • U vindt dat de effecten van het taalonderwijs achterblijven en wilt een verbeterslag realiseren. Wij trainen docenten om hun taaldidactische vaardigheden te verbeteren. Ook begeleiden en trainen wij u om de optimale inzet van lesmethodes te bewerkstelligen, bijvoorbeeld hoe u Nieuwsbegrip het meest effectief inzet. • U wilt de resultaten op het gebied van rekenen verhogen. Wij adviseren hoe u dit kunt aanpakken. Daarnaast trainen wij docenten in effectieve manieren om rekenlessen vorm te geven.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
23
Lezen en leesproblemen Goed kunnen lezen is een basisvoorwaarde voor goed presteren in alle vakken. Maar hoe word je een goede lezer? Wat kunnen de docenten, de school of andere hoofdrolspelers in en rond het onderwijs voor een leerling doen als het lezen niet goed lukt?
in het creëren van de voorwaarden voor een goede leesontwikkeling van de leerlingen op hun school. De CED-Groep heeft een speciaal aanbod met twee sporen samengesteld. In het eerste spoor wordt één persoon in de school opgeleid als leesexpert, in principe een docent Nederlands. Hij/zij volgt deze bovenschoolse training. In het tweede spoor volgen diverse groepen docenten (talendocenten, docenten van andere vakken en/of onderwijsteams) op school trainingen om lezen en schrijven in de verschillende vakken een goede plaats te geven. De leesexpert-in-wording kan direct een rol spelen bij de voorbereiding van deze schoolspecifieke trainingen. De sporen kunnen echter ook onafhankelijk van elkaar worden ingezet.
Cursusinhoud
Leesexpert vo
S2115 Voor wie is de cursus bedoeld?
In de vier bovenschoolse bijeenkomsten komen de volgende thema’s aan bod: • de doorgaande leerlijn voor zakelijk lezen en fictielezen (o.a. vanuit het referentiekader taal); • effectieve didactische aanpakken voor het omgaan met teksten, zoals modellen en rolwisselend lezen; • stimuleren van vrij lezen; • het maken van leesonderwijsarrangementen op basis van de toetsresultaten van leerlingen/klassen; • interactie tussen lezen en schrijven; • taalgericht vakonderwijs en transfer van de op school gekozen tekstaanpak naar andere vakken.
Fictie in de onderbouw
S2104
Docenten Nederlands en taalcoördinatoren vo. Teamtraining
Waar gaat de cursus over? Een goede leesvaardigheid is essentieel voor het volgen van onderwijs. Dat geldt voor leerlingen op alle niveaus! Daarom moet elke school werk maken van effectief leesonderwijs en het stimuleren van vrij lezen door leerlingen. Ingrediënten van een goed leesbeleid zijn onder meer: • aanleren van een goede tekstaanpak bij Nederlands en gebruik van die aanpak binnen andere vakken; • schoolbrede aandacht voor woordenschat en algemene ontwikkeling; • veel activiteiten rondom gelezen teksten en boeken; • het bieden van verschillende vormen van ondersteuning en voldoende uitdaging aan zowel goede als zwakkere lezers. Zo’n leesbeleid beperkt zich niet tot het vak Nederlands, maar docenten Nederlands vervullen wel een spilfunctie
24
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten onderbouw vo.
Waar gaat de cursus over? Deze cursusdag geeft u een basis om fictieonderwijs in de onderbouw vorm te geven. Het lezen van fictie is bevorderlijk voor de taalontwikkeling en schoolsucces, maar het blijft een klus om als docent uw leerlingen aan het lezen te krijgen en te houden. U moet kunnen aansluiten bij de belevingswereld en competenties van de leerlingen en goed op de hoogte zijn van het boekenaanbod. Het aanbieden van leuke en gevarieerde opdrachten is een must om leerlingen te motiveren te laten reflecteren op hun leeservaringen en deze uit te wisselen. Deze cursusdag is bedoeld om docenten hierin handreikingen te bieden.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Lezen en leesproblemen
Cursusinhoud Tijdens de dag komen onder andere de volgende onderwerpen aan bod: • de relatie tussen lezen en taalvaardigheid; • didactiek en werkvormen op het gebied van fictielezen; • het nut van voorlezen; • boeken zoeken in een woud van aanbod; • doelgroepen en de match tussen leerling en boek; • verhogen van de leesmotivatie; • aan de slag met LeesCase.
Wat is Leesdok? Leesdok wil van elke leerling een gemotiveerde en succesvolle lezer maken. Leesdok biedt een doorlopende leerlijn voor lezen, waarbij zowel aandacht is voor leesvaardigheid als voor belevend lezen en leesattitude. De leerling bouwt een leesportfolio op (Mijn Leesdok), waarin het ontwikkelen van leesplezier en het maken van leeskilometers (op het juiste niveau) vooropstaan. Leesdok kan zowel in de onderbouw als in de bovenbouw worden ingezet. Een belangrijk doel van Leesdok is bewustwording bij de leerlingen van wat leesvaardigheid allemaal inhoudt. Duidelijk moet zijn waar de leerlingen nu staan en waar ze qua leesvaardigheid naartoe moeten. Ook ontdekken ze welke stappen ze kunnen zetten om daar te komen. Leesdok geeft leerlingen de mogelijkheid om succeservaringen op te doen door het zichtbaar maken van de stappen die ze kunnen zetten naar steeds een hoger niveau. Leesgedrag wordt in Leesdok expliciet benoemd, zowel op school als in de vrije tijd. Niet alleen voor leerlingen, maar ook voor docenten en ouders wordt leesontwikkeling zo concreter. De leerlingen werken met kaarten die betrekking hebben op leeservaring, leeshouding, leesgedrag, kennis en vaardigheden met betrekking tot lezen en woordenschat. Leerlingen leggen een portfolio aan van gelezen boeken en maken verwerkingsopdrachten. Docenten houden taalontwikkelingsgesprekken aan de hand van de niveaukaarten en het portfolio.
Waar gaat de cursus over? Een school besteedt ten minste een uur per week aan Leesdok. In zo’n uur wordt er daadwerkelijk gelezen; leerlingen maken leeskilometers. Daarnaast vinden er allerlei leesbevorderende activiteiten plaats: de docent houdt leesontwikkelgesprekken aan de hand van de referentiekaarten, leerlingen werken aan een boekverwerkingsopdracht of wisselen lees/boekervaringen uit. Belangrijk is dat er daadwerkelijk veel gelezen wordt, zowel op school als thuis. Het devies luidt: altijd een boek of krant bij de hand.
Cursusinhoud
Aan de slag met Leesdok
S2105 Teamtraining
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten van scholen waar Leesdok is ingevoerd of ingevoerd gaat worden.
Tijdens de cursus maakt u kennis met Leesdok, de onderdelen, de werkwijzen en de voorwaarden om het programma bij u op school te laten slagen. Bij Leesdok horen, naast de referentiekaarten bij de verschillende niveaus, lessuggesties voor de invulling van het Leesdokuur, boekenlijsten en verwerkingsopdrachten per niveau. Ook is er een oudercomponent ontwikkeld, met voorlichting over Leesdok voor ouders en tips om het leesgedrag en de leesvaardigheid van hun kind te stimuleren.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
25
Begrijpend lezen Bij het Kenniscentrum Begrijpend Lezen van de CED-Groep wordt veel kennis en informatie verzameld over goed begrijpend leesonderwijs. Er wordt onderzoek gedaan en werkwijzen worden op scholen beproefd. Deze kennis en vaardigheden hebben wij omgezet naar een toegankelijk cursusaanbod voor docenten uit alle lagen van het onderwijs.
Cursusinhoud •
•
•
Begrijpend lezen in één dag
S2161 Basiskennis begrijpend lezen voor elke docent die gebruikmaakt van leesteksten!
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vo, mbo.
•
Het leesproces: wat doen goede lezers als ze een tekst verwerken en waarmee hebben zwakke lezers moeite? Welk leesgedrag herkent u bij uw leerlingen en hoe leest u zelf eigenlijk? Wat is de rol van woordenschat en achtergrondkennis? Didactiek: via inzicht in het leesproces komen we bij de didactiek. Wat zijn belangrijke uitgangspunten bij het aanleren van goed leesgedrag? Hoe motiveer je leerlingen om actief te lezen en hoe leer je hun strategieën toe te passen? Hoe ondersteun je leerlingen die moeite hebben met tekstbegrip? Hierbij komt de methode van ‘modeling’ (hardop denkend voordoen hoe je een tekst aanpakt) aan bod. We laten verschillende voorbeelden zien en oefenen dit zelf concreet met verschillende teksten. Ook gaan we in op de meerwaarde van modeling door leerlingen; Referentieniveaus: we kijken in deze cursus naar het wettelijke referentiekader taal. Wat houden de verschillende referentieniveaus voor lezen in; welk typen teksten moeten leerlingen bijvoorbeeld aankunnen op niveau 2F (eind vmbo) of 3F (eind havo) en wat moeten ze met die teksten kunnen doen? (Hoe) ziet u dat terug in de schoolboeken? Welke consequenties heeft het voor uw lespraktijk als het vereiste leesniveau voor de boeken niet aansluit op dat van de leerlingen? Ook besteden we aandacht aan verwerkingsopdrachten rondom te lezen teksten. We wijken af van het pad van de geijkte vraag/antwoordopdrachten en nodigen u uit om andere, activerende werkvormen in te zetten bij het lezen.
Conferentie Begrijpend lezen
S2158
Waar gaat de cursus over? Dit is een training voor docenten in vo en mbo van vakken waarin teksten gelezen moeten worden. Centraal in de cursus staat: het aanbrengen van actuele (wetenschappelijke) kennis over het leesproces en de didactiek van begrijpend lezen met voorbeelden van effectieve, activerende werkvormen rondom lezen. Doel van de cursus is dat u – of u nu taaldocent bent of niet – in staat bent leerlingen op een goede manier met teksten te laten werken en leerlingen die moeite hebben met tekstbegrip beter te ondersteunen. Zo draagt u bij aan vergroting van zowel hun leesvaardigheid als hun algemene ontwikkeling en vakkennis.
26
Jaarlijks organiseert het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep in samenwerking met het Kenniscentrum Begrijpend Lezen een aantal conferenties over begrijpend lezen. De eerstvolgende conferentie wordt gehouden op 1 oktober 2014. Lees vanaf augustus meer op onze site: www.cedgroep.nl/conferentiebegrijpendlezen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Begrijpend lezen
Wat is Vakbegrip?
Wat is Nieuwsbegrip?
Begrijpend lezen wordt gemakkelijker als je weet wanneer je welke leesstrategieën op teksten kunt toepassen. Leerlingen in het (v)mbo vinden dat moeilijk. Daarom is er nu Vakbegrip. Vakbegrip is ontwikkeld door de CED-Groep in opdracht van het Steunpunt taal en rekenen mbo. Vakbegrip bevat 32 vakgerichte leesteksten voor de sectoren Techniek en Handel & economie op 1F-, 1F/2F- en 2F-niveau. Elke leestekst is voorzien van verwerkingsopdrachten begrijpend lezen en woordenschat.
Nieuwsbegrip is een methode voor begrijpend lezen gebaseerd op het nieuws. Elke week zijn er nieuwe aansprekende teksten en opdrachten aan de hand van de actualiteit. Wat maakt Nieuwsbegrip een aantrekkelijke manier van werken voor alle leerlingen? • Vijf niveaus (voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs/mbo); • Vijf leesstrategieën; • Aanvullend te gebruiken óf als complete methode; • Onderwerp van de week gebaseerd op suggesties gebruikers; • Elke week een ondersteunend filmpje van de makers van het Jeugdjournaal; • Meer plezier in begrijpend lezen!
Begrijpend lezen met Vakbegrip in het (v)mbo
S2186
Nieuwsbegrip XL Naast Nieuwsbegrip Basis is er ook Nieuwsbegrip XL. Nieuwsbegrip XL heeft een interactieve leerlingwebsite, een docentenbeheermodule en strategielessen.
Toewerken naar 2F met motiverende vakteksten
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten vmbo, mbo.
Nieuwsrekenen De makers van Nieuwsbegrip hebben rekenexperts gevraagd te helpen bij de ontwikkeling van Nieuwsrekenen. Meer over Nieuwsrekenen vindt u bij rekenen.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is bedoeld voor docenten die leerlingen en studenten willen leren de juiste leesstrategieën toe te passen op vakteksten. Tevens kan deze cursus een waardevolle aanvulling vormen voor taalcoördinatoren en taalcoaches die hun inhoudelijke kennis en vaardigheden willen versterken.
Werken met Nieuwsbegrip in vo en mbo
S2183
Cursusinhoud De cursus geeft in één dagdeel antwoord op de volgende vragen: • Wat is Vakbegrip? Alle ins & outs. • Hoe onderwijs je leesstrategieën? • Hoe kun je het Stappenplan lezen toepassen in andere vakken?
Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in vo en mbo die met Nieuwsbegrip werken of dit van plan zijn.
Waar gaat de cursus over? De cursus Werken met Nieuwsbegrip is bedoeld voor docenten die sinds kort met Nieuwsbegrip werken of daarmee gaan starten. Alle ins & outs van Nieuwsbegrip en goed begrijpend leesonderwijs in vo en mbo worden in vogelvlucht behandeld.
Cursusinhoud • • • •
Goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen; Aansluiting van Nieuwsbegrip op de referentieniveaus; Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat er in zit; Differentiëren met Nieuwsbegrip.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
27
Begrijpend lezen
Nieuwsbegrip: omgaan met verschillen in de groep
Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat
S2189
S2192 Voor wie is de cursus bedoeld? Voor wie is de cursus bedoeld? Docenten in vo en mbo die Nieuwsbegrip al gebruiken.
Waar gaat de cursus over?
Docenten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode. De cursus Nieuwsbegrip en Woordenschat is voor gevorderden.
Nieuwsbegrip is een online methode met actuele teksten en opdrachten gericht op tekstbegrip. Nieuwsbegrip besteedt structurele aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën, essentiële elementen om een goede lezer te worden. Voor de gebruikers van Nieuwsbegrip zijn diverse cursussen om de methode nog beter te implementeren op uw school. De cursus Nieuwsbegrip: omgaan met verschillen in de groep, is bedoeld voor gevorderden.
Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillende nieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalen van woordbetekenissen en het leren van woorden?
Cursusinhoud
Cursusinhoud
Nieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met de hele groep tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerp bezig te zijn, terwijl de leerlingen toch op hun eigen niveau werken. Tijdens deze cursusbijeenkomst leert u hoe u op basis van toetsresultaten het juiste niveau aan een leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voor werken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbij is dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U krijgt hierbij een handig hulpmiddel: een fasemodel. Voordeel van deze manier van werken is dat alle leerlingen, ook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.
In deze module wordt kort uitgelegd hoe het proces van woordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuele woorden van de nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen: • Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en Woordenschat? • Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten? • Hoe kan ik de woordenschatoefeningen van Nieuwsbegrip XL inzetten in mijn woordenschatonderwijs?
Waar gaat de cursus over?
Teamtrainingen Naast de cursussen van het Cursusbureau, traint en begeleidt de CED-Groep ook op de werkvloer, op schoolniveau. Kijk bijvoorbeeld voor teamtrainingen Nieuwsbegrip op www.nieuwsbegrip.nl.
28
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Krachtig schrijfonderwijs Lesgeven in schrijfvaardigheid kan veel meer zijn dan het geven van een schrijfopdracht en die vervolgens nakijken. In ons cursusaanbod maakt u kennis met werkwijzen waarmee u het beste uit uw leerlingen kunt halen op het gebied van schrijfonderwijs. In de cursus Krachtig schrijfonderwijs: procesgerichte didactiek staat het schrijfproces centraal, met bijbehorende werkvormen. In de cursus Krachtig schrijfonderwijs: van 1F tot 4F in vo en mbo staat het toewerken naar de tussendoelen en referentieniveaus centraal.
Krachtig schrijfonderwijs: procesgerichte didactiek
Krachtig schrijfonderwijs van 1F tot 4F
S1653
S1650 Voor wie is deze cursus bedoeld? Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten Nederlands vo, mbo.
Docenten vo, mbo.
Waar gaat de cursus over? Waar gaat de cursus over? Schrijfvaardigheid kan veel meer zijn dan het geven van een schrijfopdracht en die vervolgens nakijken. Hoe haalt u het beste uit uw leerlingen? Hoe gebruikt u de andere taalvaardigheden om de schrijfvaardigheid te versterken? Hoe reflecteert u met leerlingen op de geschreven tekst? U maakt kennis met een aantal bewezen (evidence-based) aanpakken voor goede schrijfdidactiek.
Cursusinhoud Tijdens de cursus gaat u actief aan de slag met verschillende werkvormen. U krijgt een aantal handvatten en werkvormen voor een activerende, taalstimulerende, procesgerichte schrijfdidactiek aangereikt. Die vertaalt u naar uw eigen praktijk. Tussentijds probeert u enkele werkvormen uit in uw eigen lessen.
Hoe zorgt u ervoor dat de leerlingen en deelnemers aan het eind van hun schoolloopbaan op het vereiste referentieniveau zitten? En hoe maakt u aan hen duidelijk wat dat niveau inhoudt? Hoe richt u de schrijflessen zo in dat leerlingen en studenten steeds betere schrijvers worden? Jongeren communiceren veel in geschreven taal: van tweets tot mails, van whatsapps tot gedichten. Maar hoe doen ze het binnen het onderwijs? Onervaren schrijvers hebben goede voorbeelden nodig en feedback in alle fasen van het schrijfproces.
Cursusinhoud Hoe brengt u lijn aan in het schrijfonderwijs? In de cursus worden theorie en praktijk zo veel mogelijk verweven aan de hand van activerende (schrijf)opdrachten. We werken aan een leerlijn met goede schrijfopdrachten en een feedbackmodel dat leerlingen/studenten helpt te reflecteren op hun tekst. Ook werkvormen waarmee u ze kunt uitdagen een tekst te produceren op een hoger taalniveau komen aan de orde. Tijdens de terugkombijeenkomst wisselen we ervaringen uit en koppelen we deze ervaringen weer aan relevante theorieĂŤn uit de schrijfdidactiek.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
29
Rekenen en rekenproblemen In het voortgezet onderwijs krijgen leerlingen te maken met een onderbouwtoets en een rekentoets op het eindexamen. In het mbo maakt rekenen deel uit van het examen taal en rekenen. Heeft u al een rekenbeleid ontwikkeld? Wat doet u op school met de referentieniveaus? Voor deze onderwerpen kunt u terecht bij onze rekenspecialisten die bij u op school op maat op uw vragen kunnen ingaan. In het open aanbod vindt u korte cursussen voor individuele docenten die vastlopen op aansluiting met het rekenen in het basisonderwijs of met leerlingen die met ernstige rekenproblemen kampen.
Hoe hebben onze leerlingen leren rekenen in het basisonderwijs?
Aan de slag met het drieslag- en handelingsmodel uit het protocol ERWD
S3067
S3092
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Docenten vo.
Docenten vo, mbo.
Waar gaat de cursus over?
Waar gaat de cursus over?
Als u met uw leerlingen opgaven maakt waarbij gerekend moet worden, dan is aansluiten bij de rekenkennis en strategieën die leerlingen hebben aangeleerd in het basisonderwijs een must om de leerlingen naar een hoger niveau te helpen in het voortgezet onderwijs. Al helemaal als het een rekenzwakke leerling betreft. Staartdeling of getallenlijn: zijn dat rekenstrategieën die leerlingen hebben geleerd in het basis onderwijs of liggen er andere rekenstrategieën aan ten grondslag? Tijdens de cursusmiddag leert u hier meer over.
Hoe pakken zwakke rekenaars opgaven aan waarbij flink gerekend moet worden? Waar zitten de grootste problemen en wat betekent dat voor de invulling van de lessen waarin gerekend wordt? Met behulp van het drieslagmodel kunnen we analyseren waar de problemen zich voordoen: op de as van betekenisverlening en/of op de as van uitvoering en reflectie.
Cursusinhoud In de cursus krijgt u inzicht in de leerlijn rekenen van het basisonderwijs. Vervolgens wordt ingegaan en geoefend met de huidige rekenstrategieën voor realistisch rekenen en cijferend rekenen en de daarbij horende ondersteunende modellen.
30
Cursusinhoud In de cursus krijgt u inzicht en tips voor de aanpak van de rekenproblemen. Daar waar de problemen op de as van de uitvoering zitten, kijken we hoe leerlingen ondersteund kunnen worden met behulp van het handelingsmodel.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Rekenen en rekenproblemen
Een vaste aanpak voor contextopgaven in vo en mbo
S3066
Aan de slag met Nieuwsrekenen in het vo
S3072 Voor wie is de cursus bedoeld?
Teamtraining
Docenten die gaan werken de methode Nieuwsrekenen.
Voor wie is de cursus bedoeld?
Waar gaat de cursus over?
Docenten vo en mbo.
Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingen te leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei (functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan een krachtig middel zijn om dit functionele rekenen bij uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het wel nodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in de vingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep gevat in een vaste aanpak. De kernelementen daaruit en de stappen die u als leerkracht daarbij kunt nemen, komen in de cursus uitgebreid aan bod. Uiteraard oefent u daar tijdens de cursusbijeenkomst ook daadwerkelijk mee. Ten slotte is er aandacht voor de relaties van Nieuwsrekenen met de domeinen van het referentiekader, de vakleerlijnen en het onlangs verschenen protocol ERWD.
Waar gaat de cursus over? Het correct oplossen van rekenopgaven binnen contexten is een vaardigheid die bij veel vakken in het vo en mbo vereist is. Ook de rekentoets, uitvloeisel van de landelijke invoering van het referentiekader taal en rekenen, bestaat voor het grootste gedeelte uit contextopgaven. Helaas is het contextrekenen voor veel leerlingen een groot probleem.
Cursusinhoud U kunt de leerlingen helpen als u daarvoor binnen de school één vaste manier van werken afspreekt. De leerlingen zijn er zeer bij gebaat als alle docenten contextrekenen op uniforme wijze aanpakken. Omdat methoden hierin tekortschieten, biedt de training een waardevolle aanvulling op uw rekenonderwijs.
Wat u verder nog moet weten… Bij deze cursus kunt u apart klassenconsultaties inkopen, zodat de verschillende activiteiten niet alleen uitgeprobeerd maar ook nabesproken kunnen worden.
Wat is Nieuwsrekenen? • Wekelijks levensechte rekenopgaven op zes niveaus; • Aan de hand van het onderwerp van Nieuwsbegrip; • Leerlingen voorbereiden op de rekentoets; • Meer plezier in rekenen! Nieuwsrekenen is een aanvulling naast uw reguliere methode. U besteedt wekelijks een half uur of meer aan toepassingsopgaven. Hiermee bereidt u uw leerlingen goed voor op het rekenen bij alle vakken, werkt u met hen aan de doelen van het referentiekader en bereidt u hen voor op de rekentoets.
Taal Effect en Reken Effect De positie van taal en rekenen in het onderwijs is onder meer door de wettelijke vaststelling van het referentiekader taal en rekenen een stuk steviger geworden. De behoefte aan goede resultaten op deze vakgebieden is urgenter dan ooit. In een aantal grootstedelijke projecten (onder andere in Rotterdam, Utrecht en Amsterdam) ondersteunen wij onder de noemer Taal Effect, scholen bij het sturen op taal- en rekenresultaten en het versterken van didactische vaardigheden. Mede op basis daarvan kunnen wij u bijvoorbeeld in de volgende situaties hulp bieden: • U beschikt over een taal- en rekenbeleidsplan en toetsresultaten, maar u wilt weten hoe u met de leerlinggegevens kunt sturen op betere resultaten. Daarvoor heeft u in de school specialisten nodig die de resultaten kunnen analyseren en daaraan de juiste adviezen en acties koppelen. Denk bijvoorbeeld aan een Datacoach taal of rekenen. • U wilt de resultaten op het gebied van rekenen verhogen. Wij adviseren hoe u dit kunt aanpakken. Daarnaast trainen wij docenten in effectieve manieren om rekenlessen vorm te geven.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
31
Inschrijfformulier 2014-2015
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties vo/mbo
s.v.p. per post retour aan: CED-Groep, t.a.v. het Cursus- en conferentiebureau Antwoordnummer 90118 3009 VB ROTTERDAM Een postzegel is niet nodig ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bij meerdere deelnemers dit formulier svp kopiëren Naam instelling ......................................................................................................................................................................... Postadres ................................................................................................................................................................................... Postcode en Plaats .................................................................................................................................................................... Telefoonnummer ....................................................................................................................................................................... Nummer cursus ........................................................................................................................................................................ Naam cursus ............................................................................................................................................................................ Cursusdatum (indien de cursus meerdere keren gegeven wordt) ………………………………………………………………………………...... Cursusplaats (indien de cursus in meerdere plaatsen gegeven wordt) ………………………………………………………………………......
Cursistgegevens (i.v.m. certificering) Naam cursist + voorletters ………………………………………………………………………………………………….........………………………… m/v Adres ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Postcode en woonplaats………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… Mobiele nummer (zodat we u bij ziekte van de cursusleider kunnen bereiken) ………………………………………………………...…… E-mailadres …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Functie …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Geboortedatum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… Geboorteplaats ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… Hoe bent u met ons cursusaanbod in contact gekomen? …………………………………………………………………….............………………………………………………………………………………………………………
Datum ………………………………………………………………… Handtekening
Annuleringsvoorwaarden: uw inschrijving kan alleen schriftelijk worden geannuleerd. Bij verhindering kan een collega van uw inschrijving gebruik maken. Annulering tot vier weken vóór de aanvangsdatum is mogelijk tegen uitsluitend betaling van € 50,administratiekosten; bij annulering binnen deze vier weken is de volledige deelnemersprijs verschuldigd.
32
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Meer informatie •
Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen. Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071427.
•
Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar klasseapart@cedgroep.nl.
•
Mail naar communicatie@cedgroep.nl als u onze digitale nieuwsbrief wilt ontvangen.
•
De cursusbrochure kunt u aanvragen bij cursusbureau@cedgroep.nl
•
Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij communicatie@cedgroep.nl.
•
Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.
•
Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.
CED-Groep Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30 T: + 31 10 4071 599 Locatie Maartensdijk Postbus 25, 3738 ZL Maartensdijk, bezoekadres: Tolakkerweg 153 T: + 31 346 219 777 E: info@cedgroep.nl
De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen. Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.
CED-Groep bereikt
www.cedgroep.nl
April 2014