Cursusbrochure PO/SO 2015 2016

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties

2015 2016 po/so

Colofon Eindredactie: Lot Hannik en Hilde Tijmensen (CED-Groep) Vormgeving en opmaak: Ton Kuipers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag

2

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2015-2016 21e eeuwse vaardigheden Steeds vaker klinkt de vraag of het onderwijs onze kinderen wel voldoende voorbereidt op hun toekomst. Om in de groeiende hoeveelheid informatie een weg te kunnen vinden, is het nodig dat leerlingen kritisch leren denken, zodat zij zelfstandig kunnen inschatten wat de waarde van de informatie is. Als onze kinderen straks als volwassenen hun bijdrage aan de maatschappij gaan leveren, hebben ze vaardigheden nodig die op school niet altijd onderwezen worden.

Het gaat om complexe cognitieve en sociale vaardigheden. De CED-Groep heeft dit onderwerp hoog op de agenda staan.

Lees meer over Leren met toekomst op pag. 7.

Brein en leren Op het gebied van de hersenwetenschap is in de afgelopen jaren veel fundamentele kennis verworven die van groot belang is voor de praktijk van het onderwijs. Voor goed onderwijs is het belangrijk om te weten wat er cognitief in het brein gebeurt wanneer een individu zich nieuwe informatie of vaardigheden eigen probeert te maken. Naast de basiscursus Het lerende brein is nu ook Bewust lesgeven met Breinsleutels in het cursusaanbod opgenomen, gebaseerd op het populaire boek Breinsleutels van de CED-Groep.

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden Het boek Teach Like a Champion heeft veel leerkrachten geïnspireerd om hun lessen te verbeteren. Deze frisse energie levert een win-win-situatie op voor zowel de leerkrachten als de leerlingen. Kinderen blijven meer bij de les en leerkrachten voelen zich energieker. Naast de basiscursus is er ook een vervolgcursus gericht op structuur. Zie vanaf pag. 23.

Spelen mag (weer) Opbrengstgericht werken en spelen hoeven elkaar niet uit te sluiten. Integendeel, een flexibele manier van doelgericht werken zou spelend leren niet in de weg mogen staan. Tijdens het spel komen alle ontwikkelingsgebieden aan bod: taal, motoriek, rekenen, sociale vaardigheden, expressie, enzovoort. Via spel kunnen doelgerichte, betekenisvolle leerprocessen op gang komen. Spelen is een manier voor kinderen om deel te nemen aan de sociale cultuur van de gemeenschap waarin ze opgroeien. De experts van de CED-Groep kunnen u helpen met het verlichten van de regeldruk rond het registreren zodat er meer tijd overblijft voor begeleid spel. Samen kunnen zij met u het doelgericht plannen onder de loep nemen. Voor individuele deel-nemers is er een nieuwe cursus over dit onderwerp: S3215 Het mag!

Meer spelen en minder administratie.

Passend en opbrengstgericht Waar draait het om in het onderwijs? Dat ieder kind het onderwijs krijgt dat bij hem past, maar ook dat alle teamleden goed geëquipeerd zijn om deze opdracht uit te voeren. Ieder kind een eigen handelingsplan is niet haalbaar. De 4Daanpak van de CED-Groep zorgt er niet alleen voor dat Passend onderwijs geen struikelblok wordt, maar ook dat opbrengstgericht werken handen en voeten krijgt. U leest hier meer over in de hoofdstukken Omgaan met verschillen en Bekwame leiders.

Registerleraar Het lerarenregister wordt in samenwerking met het veld ontwikkeld door de Onderwijscoöperatie. In het lerarenregister kan elke leraar bijhouden welke activiteiten hij of zij heeft gevolgd in het kader van de professionele ontwikkeling.

Aanbieders van nascholing kunnen elke nascholingsactiviteit op hbo-niveau van meer dan drie uur beschrijven volgens de richtlijnen van registerleraar en aanbieden ter validering. De CED-Groep is in 2014 gestart met het laten valideren van cursussen, workshops en conferenties. Komend jaar wordt de rest van het cursusaanbod herschreven en ter validering aangeboden. Op www.cedgroep.nl/registerleraar kunt u een actueel overzicht zien van welke nascholingsactiviteiten reeds gevalideerd zijn. Mochten er nascholingsactiviteiten zijn die we niet bij registerleraar mogen aanbieden, bijvoorbeeld omdat ze minder dan drie uur duren of omdat er ook mbo’ers aan een cursus mee mogen doen, dan kan de leraar altijd zelf nog de activiteit indienen en zijn of haar eigen leerwinst beschrijven.

3

Schoolleiders Het nascholingsaanbod van de CED-Groep valt bij het schoolleidersregister onder de categorie informeel leren. Bij het informeel leren wordt niet de nascholing getoetst maar de schoolleider zelf. Wij kunnen als aanbieder wel trainingen ter beoordeling aanbieden, maar alleen als ze een compleet deelthema dekken. Of we dat gaan doen, daarover zijn we nog in overleg. Voor ons en voor u is het belangrijkste dat we trainingen bieden waar een schoolleider op dat moment in zijn of haar ontwikkeling iets aan heeft. Wij werken liever met kleine deelpakketten die praktisch bruikbaar zijn, dan dat we zo grondig mogelijk één onderwerp uitputten, puur voor de volledigheid. Wat betreft praktisch bruikbare nascholing voor schoolleiders: we hebben sinds vorig jaar de intensieve maar praktische cursussen Verantwoord plannen en borgen en Lead Like a Champion in ons aanbod. Verantwoord plannen en borgen is gebaseerd op de Betere Basischool. Lead Like a Champion gaat over richting geven, coachen, veranderingen in gang zetten en successen borgen. In het hoofdstuk Bekwame leiders, leest u daar meer over.

Advies en maatwerk Vrijwel alle cursussen, trainingen en workshops zijn ook op maat in te kopen voor uw school, kinderdagverblijf, bestuur of samenwerkingsverband. Neem daarvoor contact op met uw accountmanager van de CED-Groep. Heeft u nog geen accountmanager, kijk dan op wwww.cedgroep.nl/accountmagers of neem contact op met het Cursus- en conferentiebureau. Wij verwijzen u dan graag door.

Site vs. brochure In deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen. Op www.cedgroep.nl/cursussen vindt u meer informatie, actuele prijzen en data. Op de cursussite kunt u zoeken via vele ingangen, in een brochure moeten we keuzes maken. Immers hoe dunner, hoe beter voor het milieu. Toch sturen we u graag een dwarsdoorsnede van ons aanbod op papier omdat we heel vaak horen hoe zeer dat gewaardeerd wordt. In de brochure kunt u rustig bladeren, geeltjes plakken en wie weet komt u zo op ideeën waar u anders niet op gekomen was.

Kortingsactie Deelnemers die zich voor 15 juli 2015 online inschrijven kunnen 15% korting op hun cursusprijs krijgen, indien ze de kortingscode uit de gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Kijk voor de voorwaarden op pagina 6 van deze brochure.

Inschrijving en betaling Inschrijving -steeds per deelnemer- vindt plaats door het invullen en ondertekenen van het inschrijfformulier uit de cursusbrochure of online op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van dit formulier wordt een factuur toegezonden.

Certificaat Cursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een deelnemerscertificaat voor nascholing van de CED-Groep als zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Deze impliceren dat tenminste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat tenminste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Indien afwijkingen bestaan op deze regels, worden deze vermeld bij de betreffende cursussen.

Evaluatie Elke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers middels een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde van de cursus. Wij vragen hen naar hun mening, hun ervaringen en hun eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnen verbeteren.

Leveringsvoorwaarden Voor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de Algemene leveringsvoorwaarden van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. U vindt ze op www.cedgroep.nl. Voor de CED-Groep geldt een uniforme annuleringsregeling.

Annuleringsregeling CED-Groep Tot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarna alleen de administratiekosten (€ 50,-) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplande aanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter wel mogelijk een vervanger te sturen. U kunt dit melden bij het Cursusbureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd i.v.m. het certificaat.

4

Klachten Het kan voorkomen, dat u ontevreden bent over het gebodene in een cursus. Bespreek dit dan direct met de cursusleider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij de klachtencommissie van de CED-Groep.

Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!

Snel op de hoogte Wilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op een van de digitale nieuwsbrieven. Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u ook lezen op onze website www.cedgroep.nl/cursussen. Voor vragen kunt u contact opnemen met het secretariaat van het Cursusbureau: 010 4071504, cursusbureau@cedgroep.nl.

Volg ons op Twitter en Facebook U kunt het Cursus- en conferentiebureau volgen op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/cursusbureau.

Ten slotte Succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursus– en conferentiebureau: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504. Zij helpen u graag verder.

Lot Hannik Manager Cursus– en conferentiebureau

5

Inhoudsopgave

21e eeuwse vaardigheden

pag. 7

Veilig, sociaal competent en vreedzaam

pag. 14

Gedrag en werkhouding

pag. 19

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden

pag. 23

Brein en leren

pag. 28

Omgaan met verschillen

pag. 31

Bekwame leiders

pag. 34

Groeien als specialist

pag. 41

Voor intern begeleiders

pag. 42

Rekenen en rekenproblemen

pag. 45

Taalbeleid en taalonderwijs

pag. 50

Lezen en leesproblemen

pag. 54

Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip

pag. 56

Spel en expressie

pag. 59

Werken met kleuters

pag. 63

Speciaal voor so en sbo

pag. 68

Inschrijfformulier

pag. 71

Speciale kortingsactie… voor iedereen die zich vóór 15 juli 2015 online inschrijft voor een cursus uit het open aanbod van het Cursus- en conferentiebureau.

Als u de kortingscode: brPO115-16 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier, dan krijgt u 15% korting op uw cursusprijs.

Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.

Speciale Twitteractie Volg ons op @cursusced en twitter voor 15 mei 2015 een bericht waarin de woorden @cursusced cursusbrochure po/so 2015-2016 zijn verwerkt.

Onder de leukste inzenders verloten we vier boekjes Leren met toekomst.

6

21e eeuwse vaardigheden Bereidt het huidige onderwijs onze kinderen wel voldoende voor op hun toekomst? Deze vraag is van alle tijden: nadenken over leren hebben we altijd gedaan. In de negentiende eeuw wilden we dat iedereen zou leren lezen, schrijven en rekenen.

In de 21ste eeuw willen we daarnaast dat onze kinderen óók kritisch en creatief leren denken. Net als goed samenwerken met allerlei mensen en verantwoordelijkheid nemen. Wat kan school daar aan bijdragen? In dit hoofdstuk vindt u een aantal cursussen die bij het denken over 21e eeuwse vaardigheden passen. Ook in de hoofdstukken Veilig, sociaal competent en vreedzaam en Gedrag en werkhouding staat een aantal cursussen beschreven die hierop van toepassing zijn.

Onderwijs 2032 De overheid vindt het belangrijk dat de inhoud van het onderwijs blijft aansluiten op die toekomst. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft het project ‘Onderwijs 2032’ opgezet. Het was de wens van de Onderwijsraad en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) om de totale onderwijsinhoud te bekijken en te actualiseren. Er zijn drie fasen te onderscheiden in het project: • Brainstorm (17 november 2014 tot eind januari 2015) voor iedereen op sociale media, bij regionale bijeenkomsten of met activiteiten in de klas.

• Maatschappelijk dialoog (februari 2015 tot ongeveer september 2015). Experts van binnen en buiten het onderwijs stellen een koersdocument op. Hierbij krijgt iedereen die dat wil de kans om mee te denken over Onderwijs 2032.

• Ontwerpfase (oktober 2015 tot ongeveer 2017). Het koersdocument vormt de basis van de ontwerpfase. Deze ontwerpfase moet leiden tot vernieuwde kerndoelen en eindtermen. Het streven is om deze in 2017 vast te stellen.

Vragen die gesteld worden zijn: • Wat heeft een leerling nodig als hij of zij in bijvoorbeeld 2032 van school komt?

• Welke kennis en vaardigheden moeten een stevigere plek krijgen in het curriculum zodat leerlingen optimaal worden voorbereid op het vervolgonderwijs en de toekomstige arbeidsmarkt?

• Hoe kan het curriculum eraan bijdragen dat leerlingen optimaal kunnen functioneren in hun rol van burger in een diverse en snel veranderende maatschappij?

• Welke bijdrage moet het onderwijs leveren aan persoonsvorming en talentontwikkeling?

En hoe moet dit tot uitdrukking komen in het curriculum?

(Bron: www.rijksoverheid.nl)

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

7

21e eeuwse vaardigheden

Leren met toekomst De aandacht van het onderwijs voor de basisvaardigheden blijft, alle leerlingen moeten zich daarin zo goed mogelijk bekwamen. Maar de (technologische) ontwikkelingen gaan zo snel, dat niemand voldoende heeft aan het funderend onderwijs om deze bij te houden. Om in de groeiende hoeveelheid informatie een weg te kunnen vinden, is het nodig dat leerlingen kritisch leren denken, zodat zij zelfstandig kunnen inschatten wat de waarde van de informatie is. Daarnaast hebben ze een moreel kompas nodig om richting te kunnen geven aan hun leven, daarbij een afweging makend tussen hun eigen belangen en een algemeen maatschappelijk belang.

Als onze kinderen straks als volwassenen hun bijdrage aan de maatschappij gaan leveren, hebben ze vaardigheden nodig die op lang niet alle scholen onderwezen worden. Het gaat om complexe cognitieve en sociale vaardigheden, die de CED-Groep heeft samengevoegd tot vier kernvaardigheden (de basale academische vaardigheden worden in deze tekst niet verder meegenomen want deze zitten reeds in het huidige curriculum): • Zelfregulering; de leerling bedenkt wat hij wil leren en weet hoe hij moet zorgen dat dit gebeurt.

• Perspectief nemen; de leerling verplaatst zich in de wensen, gedachten en gevoelens van anderen.

• Denkkracht; leerlingen stellen vragen en gaan op onderzoek uit om antwoorden te vinden.

• Samenwerken; een leerling draagt als deel van een geheel bij aan een gemeenschappelijk doel.

Onlangs verscheen de publicatie Leren met toekomst met een uitwerking van de vier genoemde kernvaardigheden. Het is verkrijgbaar via www.cedgroep.nl/webwinkel of te winnen met onze Twitteractie vermeld op pag. 6.

In het boekje komen zowel de 21e eeuwse vaardigheden voor leerlingen als voor de leerkrachten aan bod.

Meer weten over de mogelijkheid voor besturen op maat en op locatie met dit onderwerp aan de slag te gaan?

Kijk op www.cedgroep.nl/lerenmettoekomst.

8

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

21e eeuwse vaardigheden

Denkkracht Denkstimulerende Gespreksmethodiek (DGM) In de onderbouw van het basisonderwijs en in het speciaal onderwijs zijn veel leerlingen onvoldoende in staat hun gedachten goed gestructureerd onder woorden te brengen. De Amerikaanse orthopedagoog Marion Blank ontwikkelde een methode waarmee kinderen hun denken kunnen ontwikkelen, de Denkstimulerende Gespreksmethodiek (DGM).

De oorspronkelijke DGM-methode richt zich op kinderen met een ontwikkelingsleeftijd van 3-7 jaar.

De kern vormt het denkgesprek. Hierin komen verschillende taal-denkvaardigheden aan bod, afgestemd op het taal-denkontwikkelingsniveau van kinderen, bijvoorbeeld oorzaak-gevolg redeneren, ontdekken van overeenkomsten en verschillen en het bedenken van oplossingen.

Even denken… Denkgesprekken met kinderen is een herziene versie van het boek DGM in de praktijk, het handboek voor Denkstimulerende Gespreksmethodiek. Het is bedoeld als inspiratiebron voor het voeren van denkgesprekken met kinderen, gebaseerd op DGM van Marion Blank. Het boek Even denken… Denkgesprekken met kinderen bevat uitgeschreven activiteiten waarbij telkens suggesties worden gegeven voor denkvragen, die prikkelen tot nadenken en praten. Er zijn denkvragen op vier niveaus. De vragen op de hogere niveaus doen een beroep op de taal-en denkontwikkeling. Voorop staat dat de kinderen plezier beleven aan de activiteiten.

S1300 Denkstimulerende gespreksmethodiek van Marion Blank (DGM) voor leerkrachten

Voor wie is de training bedoeld?

Leerkrachten onderbouw po en leerkrachten so.

Waar gaat de training over?

In deze training leert u denkgesprekken voeren met kinderen. Daarbij is veel aandacht voor uw eigen interactievaardigheden. U wordt zich bewust van de manier waarop u communiceert.

Cursusinhoud Bij het gebruik van de denkstimulerende gespreksmethodiek gaat het om: Welke vragen stel ik eigenlijk?

Aan welke kinderen stel ik welke vragen? Prikkelen mijn vragen genoeg tot nadenken? Tijdens de training leert u de basisprincipes die nodig zijn om kinderen uit te dagen tot een gesprek. Tenslotte leert u effectief te reageren op antwoorden van kinderen.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Het boekje Even denken… Denkgesprekken met kinderen wordt uitgereikt op de eerste cursusbijeenkomst.

Naast de training van drie dagdelen zijn er ook huiswerkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

9

21e eeuwse vaardigheden

Filosoferen met kinderen

Coöperatieve Leerstrategieën

S1340

S4701

De eerste stappen op weg naar goed burgerschap, terwijl u tegelijkertijd de 3 kerndoelen mondelinge taal aanpakt

Driedubbele opbrengst met Coöperatieve Leerstrategieën

Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

Leerkrachten po, logopedisten.

Waar gaat de cursus over?

Waar gaat de cursus over?

Kinderen ontwikkelen zich door middel van beweren, navragen en onderzoeken tot personen met een goed denk- en oordeelsvermogen. Met deze eigenschappen passen zij in de democratische samenleving die floreert met burgers als redelijke individuen. De doelen bij het filosoferen met kinderen zijn velerlei. Zo leren de kinderen hun eigen denkvaardigheden ontwikkelen en zijn ze actief bezig met persoonlijke zingeving. Filosoferen stelt het kind in staat zinvol contact te maken met de wereld om zich heen. Oefening in denk- en dialoogvaardigheden kan men op allerlei kennis- en levensgebieden gebruiken.

Bijvoorbeeld bij analyseren, verbanden leggen, het maken van logische onderscheidingen en deze gedachten helder onder woorden kunnen brengen. Zo is het filosoferen toepasbaar in elk traditioneel schoolvak.

Cursusinhoud De volgende onderdelen komen tijdens de cursus aan bod: • voorbereiden van diverse activiteiten die aanleiding kunnen geven tot een filosofisch gesprek • herkennen van een filosofische vraag • zelf formuleren van filosofische vragen • kinderen stimuleren tot creatief nadenken, onderzoeken en beredeneren van gedachten • kinderen stimuleren met elkaar in gesprek te gaan over bestaansvragen waar geen eenduidige antwoorden op zijn • kinderen leren naar elkaar te luisteren en naar zichzelf (introspectief) • kinderen plezier laten ervaren in het nadenken over open vraagstukken

Door het inzetten van coöperatieve leerstrategieën in uw lessen verdriedubbelt u de opbrengst: meer sociale verbondenheid, hogere leeropbrengsten en een goed georganiseerde klas. Coöperatieve leerstrategieën zijn een krachtig onderwijsmiddel. Door ze juist in te zetten kunt u zorgen voor: • meer effectieve leertijd • meer interactie over de leerstof en meer oefenkansen • betere aansluiting bij de behoeften, mogelijkheden en talenten van leerlingen: leerlingen voelen zich competent • versterken van sociaal klimaat, leerlingen ontwikkelen sociale vaardigheden • leerlingen die beter verwoorden hoe ze hun opdrachten aanpakken en oplossen. Hierdoor leren ze bewuster. En dat levert betere leerresultaten op!

• goed georganiseerd klassenmanagement. De groep neemt gezamenlijk verantwoordelijkheid voor elkaar en het functioneren van de groep De cursus bestaat uit twee bijeenkomsten van drie uur.

Het cursusmateriaal bestaat uit een werkboek en infokaart. Er wordt gewerkt volgens de principes en aanpak van Prof. Dr. Spencer Kagan. De cursus wordt verzorgd door een gecertificeerde trainer.

Cursusdoel • •

De deelnemers kennen de acht coöperatieve basis leerstrategieën en kunnen ze toepassen.

Door de juiste inzet van coöperatieve leerstrategieën zorgt de deelnemer voor een grotere betrokkenheid van leerlingen en een verbetering van hun samenwerkingsgedrag in zijn klas.

Wat u verder nog moet weten…

De cursus is interessant voor leerkrachten die...

• opbrengstgericht willen werken. Onderzoek wijst uit dat prestaties van leerlingen toenemen wanneer de leraar coöperatieve leerstrategieën inzet.

• minder frontaal willen lesgeven, maar meer gevarieerd en interactief om beter aan te sluiten bij de diverse onderwijsbehoeften.

• werken met Verrassend Passendtrajecten en het inzetten van coöperatieve leerstrategieën goed willen invoeren.

• het sociale klimaat in hun klas willen versterken.

10

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

21e eeuwse vaardigheden

Coach Structureel Coöperatief Leren

S4706 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders po.

Waar gaat de cursus over?

Deze training is bestemd voor leerkrachten en intern begeleiders van scholen die Structureel Coöperatief Leren (SCL) hebben ingevoerd en nu aan verdergaande implementatie en onderhoud toe zijn. Dit vraagt enthousiaste teamleden die (nieuwe) collega's willen coachen bij het verder invoeren en borgen van SCL in het dagelijkse werk.

Cursusinhoud De training tot SCL-coach bestaat uit twee bijeenkomsten.

1. Het organiseren van teambijeenkomsten en MomentCoaching. Bij deze methodiek krijgen leerkrachten direct, tijdens de les feedback op hun handelen. Het kost weinig tijd en stelt leerkrachten in staat direct hun gedrag aan te passen.

2. Ervaringen uitwisselen en een plan maken.

Doel van de cursus • • •

U heeft inzicht in actuele ontwikkelingen op het gebied van SCL en kunt deze overbrengen op collega’s.

U kunt collega’s op de werkvloer coachen (met behulp van MomentCoaching).

U bent in staat om de kwaliteit van de SCL-werkwijze in de school te bewaken.

Return: Praktisch aan de slag met feedback

S7220 Voor wie is de cursus bedoeld?

Directieleden, intern begeleiders, leerkrachten bovenbouw, po.

Waar gaat de cursus over?

In het algemeen kunnen we stellen dat leerlingen actiever aan het leerproces deelnemen, als leerkrachten hen uitnodigen om feedback te geven. Leerkrachten krijgen meteen beter zicht op het leerproces van de leerlingen en kunnen het onderwijs daarmee beter afstemmen op deze leerlingen. Met Return kan de leerkracht op een verantwoorde manier waardevolle en bruikbare feedback van leerlingen verzamelen. Om het geleerde te laten beklijven bij leerlingen, is het belangrijk dat de leraar een koppeling maakt tussen de les en de leerdoelen (in de eerste fase van een les) en vervolgens evalueert wat geleerd is (in de laatste fase van een les). Een effectief

middel om het resultaat na te gaan is de directe feedback van de leerling op de lesinhoud en op het toegepaste didactische repertoire van de leraar. Deze cursusmiddag is voor deelnemers die met Return willen gaan werken of willen kennismaken met het verzamelen van feedback van leerlingen met een programma als Return.

Waar bestaat Return uit?

Return bestaat uit: • Handleiding met daarin: Achtergrondinformatie Stroomdiagram voor toepassing Oefenprogramma Leidraad voor analyse Professionalisering Invoeren op school • Returnbox met 3 formulieren om feedback van leerlingen te verzamelen Groene brief: vragen over de uitleg Blauwe brief: vragen over het oefenen Gele brief: is dat wat je moest leren gelukt

Cursusinhoud Tijdens de cursusmiddag komen de volgende onderwerpen aan bod: • inhoud programma Return • bespreken gebruiksmogelijkheden • koppeling naar het directe instructie model • voorwaarden om feedback door leerlingen in te zetten • ontwikkeling professionalisering van de leerkracht m.b.t. pop-gesprek

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

11

21e eeuwse vaardigheden

De 21e eeuwse vaardigheden en ict

Veel modellen die de vaardigheden van de 21e eeuw beschrijven, besteden expliciet aandacht aan vaardigheden op het gebied van digitale geletterdheid. Die zijn bij de eerder genoemde kernvaardigheden op pag. 8 niet expliciet beschreven, omdat bij het digitaal vaardig zijn van leerlingen, en bij het digitaal denken en digitaal verantwoordelijk zijn, in essentie een beroep wordt gedaan op zelfregulatie, perspectief nemen, denkkracht en samenwerken.

Dat wil niet zeggen dat de CED-Groep zich niet bezighoudt met de digitalisering van het onderwijs en de daarvoor benodigde leerkrachtvaardigheden.

Wij houden ons vooral bezig met de onderwijskundige invalshoek. Ict niet als doel, maar als handig middel.

iCoach

S6120 Ict, van doel naar middel

Voor wie is de training bedoeld?

Directieleden, intern begeleiders, leerkrachten po.

Waar gaat de training over?

De training is bedoeld voor mensen die verantwoordelijk zijn voor onderwijsinhoudelijke vernieuwing binnen scholen in het primair onderwijs zoals de ict-coördinator, (midden)managers of geïnteresseerde leerkrachten die collega’s willen ondersteunen bij het gebruik van ict in de klas.

competenties van een iCoach onder de loep genomen zoals didactische vaardigheden, communicatieve eigen schappen en coachingsvaardigheden. Concreet wordt gewerkt aan de volgende zaken: • Een toekomstbeeld kunnen schetsen van uw eigen school en/of bestuur.

• Visie hebben op en creatief zijn met ict-toepassingen in de onderwijspraktijk.

• Een 0-meting uitvoeren in uw school en/of bestuur.

• Opties uitwerken die van toepassing zijn bij uw school/bestuur.

• Formuleren van ict-beleid en het bewaken van de planning.

• Creëren van draagvlak binnen het team en kunnen omgaan met weerstanden.

• Stimuleren en coachen van collega’s.

• Communicatieve vaardigheden.

• Gesprekspartner zijn voor de systeembeheerder.

• Inzicht krijgen in budgettering.

Vooraf legt de cursist het vertrekpunt vast van waaruit wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de gewenste competenties. Inhoud, mogelijkheden en achtergronden van competenties komen zowel theoretisch als praktisch tijdens verschillende werkvormen aan bod. Iedere deelnemer werkt aan zijn eigen gekozen competenties.

Daarnaast speelt reflectie met collega’s en de schoolleider een belangrijke rol. Veel gelegenheid wordt geboden tot uitwisseling van kennis en ervaringen, geven van feedback en inspraak bij de invulling van de vervolgbijeenkomsten.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Er vindt een intake plaats met de aanstaande coach en de schoolleider. Daarnaast is de reflectie met de schoolleider een belangrijk element in dit traject.

De belasting van dit traject bedraagt 80 SBU.

Waar gaat de training over?

Een training voor onderwijsinhoudelijk ict-gebruik voor het primair onderwijs. De iCoach kan in het team een omslag in het denken bewerkstelligen. Daar wordt u in deze training voor opgeleid. Voor de collega’s op school moeten de volgende zaken zichtbaar worden gemaakt: • Wat ict toevoegt aan de onderwijspraktijk.

• Hoe je gemak, genot en gewin ervaart met behulp van ict.

• Dat ict mogelijkheden biedt om bestaande wensen te realiseren.

• Dat ict oplossingen biedt voor problemen in verschillende situaties.

Tijdens de training werken de deelnemers aan het ontwikkelen en schrijven van een ict-beleidsplan voor de eigen school. Daarnaast worden meer algemene

12

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

21e eeuwse vaardigheden

Dubio Binnenkort komt de CED-Groep met een nieuw programma: Dubio. Dubio is een uitdagend digitaal programma voor leerlingen in de midden- en bovenbouw. Aan de hand van dilemma’s maken zij individuele en groepsopdrachten op de computer, telefoon of tablet. Ze worden telkens uitgedaagd om allerlei verschillende vaardigheden in te zetten aan de hand van eigentijdse dilemma’s. Denk bijvoorbeeld aan kritisch en creatief denken, standpunten innemen en kennis structureren. Leerlingen ontwikkelen zowel vakoverstijgende vaardigheden (denken, perspectief nemen, samenwerken, zelfregulatie) als vakinhoudelijke vaardigheden (taal, rekenen, wereldoriëntatie). Ze vergroten hun digitale geletterdheid en werken zelfstandig in een aantrekkelijke digitale leeromgeving. Ze maken daarbij gebruik van digitale bronnen. Op deze manier doen de leerlingen nieuwe kennis op en leren ze deze kennis te structureren en hier goed onderbouwde standpunten over innemen. Er is expliciete differentiatie voor de extra talentvolle leerlingen (CITO score I en II). Wilt u meer weten, mail dan naar dubio@cedgroep.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

13

Veilig, sociaal competent en vreedzaam Scholen zijn verplicht om voor een veilig schoolklimaat te zorgen en daarmee ook voor sociale veiligheid. Antipestbeleid maakt daarvan onderdeel uit. Scholen kunnen gebruikmaken van een antipestprogramma, maar ze hebben ruimte een andere aanpak te kiezen. Ze moeten een aanspreekpunt instellen en de resultaten bijhouden. De inspectie houdt toezicht.

Sociaal veiligheidsbeleid op school

S4810 Het vormgeven van sociaal veiligheidsbeleid op school, inclusief het tegengaan van pesten

Cursusinhoud Bijeenkomst 1: Introductie sociaal veiligheidbeleid, wetsvoorstel staatssecretaris Dekker, Actieplan PO-Raad, verplichtingen voor de school.

Bijeenkomst 2: Antipestaanpak, geschikte programma’s en interventies, beleid en protocollen, monitoring sociale veiligheid van leerlingen.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Interne contactpersonen, vertrouwenspersonen, intern begeleiders, directieleden en functionarissen sociaal veiligheidsbeleid.

Waar gaat de cursus over?

Het wetsvoorstel van staatssecretaris Dekker met betrekking tot een veilig schoolklimaat en sociale veiligheid, introduceert drie concrete verplichtingen: 1. Het voeren van sociaal veiligheidsbeleid.

2. Het leggen bij één persoon van de volgende taken: coördineren van het beleid in het kader van het tegengaan van pesten en fungeren als aanspreekpunt in het kader van pesten.

3. De monitoring van de sociale veiligheid van leerlingen, zodanig dat het een actueel en representatief beeld geeft. Hieronder valt ook het welbevinden van leerlingen.

Naast dit wetsvoorstel zijn PO- en VO-raad met een actieplan rond sociale veiligheid op school gekomen.

Antipestmaatregelen vormen hier een onderdeel van.

14

In vertrouwde handen

S5260 Basistraining voor beginnende interne contactpersonen machtsmisbruik

Voor wie is de training bedoeld?

Beginnende interne contactpersonen machtsmisbruik po/so.

Waar gaat de training over?

In deze cursus krijgt u een basistraining tot intern contactpersoon machtsmisbruik (icp) op scholen. U krijgt zicht op de onderdelen van deze taak en de bijbehorende werkzaamheden. Tijdens alle bijeenkomsten is veel tijd ingeruimd voor het trainen van gesprekstechnieken en bespreken van casussen. Na deze training kunt u gaan starten als interne contactpersoon machtsmisbruik.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Veilig, sociaal competent en vreedzaam

Cursusinhoud Bijeenkomst 1: De taken van de intern contactpersoon (icp) en de functie van externe vertrouwenspersoon (evp).

Hoe verhoudt de taak van icp zich tot de evp, de directie, de klachtencommissie en het bevoegde gezag? Hoe ziet de klachtenregeling eruit?

Bijeenkomst 2: Vertrouwen hebben in iemand. Wat heeft een kind nodig om vertrouwen te hebben in de icp?

Hoe ga je om met een klacht? Hoe handel je als icp in bepaalde situaties? De nadruk ligt op misbruik bij kinderen: welke signalen kunnen misbruikte kinderen uitzenden? Waarom praten kinderen en volwassenen vaak niet over machtsmisbruik?

Bijeenkomst 3: Meld- en aangifteplicht en het oefenen van de lastige gesprekken die je als interne contactpersoon moet voeren met ouders, leerlingen en misschien collega’s.

Bijeenkomst 4: Klachtroutes en de sociale kaart. Ook wordt aandacht besteed aan de proactieve en preventieve werkzaamheden van de icp in de eigen school.

Herkennen van kindermishandeling en seksueel misbruik

S5230 Teamtraining

Sociale competentie volgen met de SCOL De Sociale Competentie ObservatieLijst, kortweg SCOL is een verantwoord en genormeerd digitaal leerlingvolgsysteem voor het in kaart brengen van de sociale competentie van leerlingen uit het po, vo en s(b)o. De SCOL is een belangrijk hulpmiddel bij het opbrengstgericht en datagestuurd te werken aan gedrag. Scholen kunnen met de SCOL signaleren of leerlingen extra onderwijs nodig hebben en het onderwijs goed op de leerlingen afstemmen. De indeling in acht gedragscategorieĂŤn van de SCOL is overgenomen door verschillende lesmethoden voor sociale competentie. De SCOL is onlangs uitgebreid met een schaal voor veiligheid en welbevinden.

Met de SCOL brengen leerkrachten en docenten in kaart hoe sociaal competent een leerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meet het oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspunten voor het onderwijs om opbrengstgericht te werken aan gedrag en sociale competentie.

De SCOL heeft onlangs een positieve beoordeling gekregen van de Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN). Dit betekent dat het meetinstrument SCOL valide en betrouwbaar is en voldoet aan alle kwaliteitseisen die de COTAN hanteert.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten primair onderwijs, maar ook andere teamleden zijn welkom bijvoorbeeld onderwijsassistenten.

Waar gaat de cursus over?

De landelijke meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is ingevoerd. Van alle professionals in onderwijs en kinderopvang wordt verwacht dat zij de meldcode bij hun werkzaamheden betrekken en alert zijn op signalen. Maar weet iedereen wat de signalen zijn en hoe je gesprekken hierover moet voeren? Om kindermishandeling, seksueel misbruik en sporen van huiselijk geweld beter en sneller te kunnen signaleren, is kennis over de vormen en symptomen van deze zaken een voorwaarde. Maar ook kennis over de kenmerken van risicovolle gezinnen is belangrijk. Een definitie van wat kindermishandeling is kan hierbij niet ontbreken. In deze workshop komen al deze zaken aan bod. Er wordt gewerkt met praktijkvoorbeelden en dvd-materiaal.

Basiscursus SCOL 3.0

S4900 Teamtraining

Voor wie is deze cursus bedoeld?

Teams die met de Sociale Competentie ObservatieLijst (SCOL) gaan werken.

Haal het beste uit SCOL en LeerlingSCOL Met de SCOL (Sociale Competentie ObservatieLijst) brengen leerkrachten in kaart hoe sociaal competent een leerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meet het oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspunten voor uw onderwijs in sociale competentie. Het invullen van de SCOL en LeerlingSCOL wijst zichzelf.

Het programma is eenvoudig te bedienen en de handleiding biedt veel informatie. Toch halen lang niet alle schoolteams uit de SCOL wat er inzit. Om ervoor te zorgen dat alle teamleden goed leren werken met het instrument en optimaal gebruik maken van de resultaten, blijkt in de praktijk dat enige scholing handig is. Daarom

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

15

Veilig, sociaal competent en vreedzaam

biedt de CED-Groep scholing op maat op locatie aan in de vorm van een basiscursus voor het hele team.

Wat u verder nog moet weten…

•

Waar gaat de cursus over?

Deze scholing op maat ondersteunt het team bij de invoering van de SCOL en LeerlingSCOL. In principe bestaat deze begeleiding uit twee delen, maar in overleg kunt u ook voor een andere vorm kiezen. Het eerste deel is erop gericht dat alle teamleden weten hoe ze de SCOL invullen; in het tweede deel staan de interpretatie van de resultaten en het maken van groepsplannen centraal.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

•

Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van de Handleiding SCOL. Deze is te bestellen bij Rovict of Kwintessens à € 35,00 of te downloaden op www.scol.nl. U dient tijdens de cursusmiddag een exemplaar bij u te hebben.

Deze cursus is een basiscursus. Heeft u reeds de nodige ervaring met (eerdere versies van) de SCOL, dan kunt u beter de verdiepingscursus volgen.

Als sociale competentie voor u een nieuw vakgebied is, kunt u de bijeenkomst over het werken aan sociale competentie als onderwijsdoel voor alle leerlingen inkopen.

Verdiepingscursus SCOL 3.0

S4910

•

•

Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van de Handleiding SCOL. Deze is te bestellen bij Rovict of Kwintessens à € 35,00 of te downloaden op www.scol.nl. U dient op de cursusmiddag een exemplaar bij u te hebben.

Deze cursus is een vervolg op de basiscursus SCOL 3.0. U kunt hem ook volgens als u reeds ervaring heeft met (eerdere versies van) de SCOL. Als u het werken met de SCOL wilt gebruiken om uw onderwijs in het sociale domein te verbeteren, kunt u deze verdiepingscursus ook uitbreiden met Opbrengstgericht werken aan gedrag (in voorbereiding).

Burgerschap, sociale competentie, waarden & normen in de onderwijspraktijk

S4801 Teamtraining

Voor wie is de ééndaagse training bedoeld?

Voor wie is deze cursus bedoeld

Leerkrachten, intern begeleiders en directies po.

Interne en externe begeleiders die enige ervaring hebben met het werken met de Sociale Competentie ObservatieLijst (SCOL).

Waar gaat de training over?

Waar gaat de cursusmiddag over?

Met de SCOL (Sociale Competentie ObservatieLijst) brengen leerkrachten in kaart hoe sociaal competent een leerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meet het oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspunten om opbrengstgericht te werken aan sociale competentie.

De verdiepingscursus is bestemd voor interne en externe begeleiders en directies die ervaring hebben met het werken met de SCOL en LeerlingSCOL.

Op deze interactieve studiedag staat de aandacht voor burgerschap, sociale competentie en waarden & normen op school centraal. Met behulp van acteurs worden de begrippen verhelderd. Na afloop van de training heeft u handvatten om structureel te werken aan het onderwerp binnen de groep en op school. U kunt meteen een aantal vaardigheden gaan toepassen.

Cursusinhoud In deze cursus gaat u dieper in op de manier waarop u de resultaten van de SCOL kunt gebruiken om in uw onderwijs planmatig aan sociale opbrengsten te werken.

U leert hoe u de resultaten kunt interpreteren en uw conclusies te verbinden aan uw schoolbeleid, de groepsplannen en de individuele handelingsplannen. Doordat u met meerdere cursisten samen bent, hoort u ook tips en ervaringen van anderen. De cursus duurt één dagdeel.

16

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Veilig, sociaal competent en vreedzaam

De Vreedzame School

S4820 Inspiratieworkshop

Voor wie is deze workshop bedoeld?

De Vreedzame School De Vreedzame School is een programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap, ontwikkeld door de CED-Groep. De Vreedzame School wil kinderen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve leden van de gemeenschap, met de klas en de school als oefenplaats. Kinderen leren dat zij deel uitmaken van de gemeenschap en leren daar een bijdrage aan te leveren. In De Vreedzame School krijgen leerlingen een stem, mogen ze meedenken over allerlei zaken en krijgen ze verantwoordelijkheden. Bovendien leren ze op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan en hoe je conflicten constructief kunt oplossen. Allemaal 21e eeuwse vaardigheden!

In veel gemeenten in Nederland werkt een groot aantal basisscholen met De Vreedzame School.

Kijk voor meer informatie op www.devreedzameschool.nl.

Schoolteams die zoeken naar een effectieve aanpak binnen de school met betrekking tot sociale competentie, actief burgerschap en sociale integratie.

Waar gaat de workshop over?

Het doel van De Vreedzame School is het scheppen van een pedagogisch klimaat in de school waarbij de leerlingen zich opstellen als actieve democratische burgers.

Leerlingen worden medeverantwoordelijk gemaakt voor het klimaat in de klas en op school. De leerlingen leren allerlei vaardigheden binnen het sociaal-emotionele domein, die ze nodig hebben als (toekomstig) burger in onze democratische samenleving. Deze kennismakingsworkshop is ter oriĂŤntatie op het project De Vreedzame School. U kunt na deze kennismaking beslissen of het project De Vreedzame School een project is waarmee u met uw school verder wilt gaan.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

17

Veilig, sociaal competent en vreedzaam

De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten

S4822 Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor nieuwe leerkrachten van scholen waar De Vreedzame School is ingevoerd.

Waar gaat de cursus over?

In deze cursusmiddag raken nieuwe leerkrachten die op een Vreedzame School komen werken in een korte tijd vertrouwd met het programma, de werkwijze en met de belangrijkste principes van De Vreedzame School.

Cursusinhoud • • •

Toelichting achtergronden, werkvormen en doelen van het programma De Vreedzame School.

Het zelf ervaren van de (coöperatieve) werkvormen.

Suggesties voor het zelfstandig verder inwerken in de methodiek binnen de eigen school.

Aan de slag met Kinderen en hun sociale talenten (KST)

S4935

staat de school voor de opgave om ziens- en werkwijze van deze methode concreet gestalte te geven in de praktijk van alledag. Op een structurele en doelgerichte manier. Tijdens de training komen alle ins en outs van de methode aan bod. Daarnaast besteden we aandacht aan het wettelijk kader rond burgerschapsvorming, sociale veiligheid en sociale competentie.

Licentietraining Kinderen... en hun sociale talenten

S4930 Voor wie is de training bedoeld?

Onderwijsadviseurs die begeleiding bieden aan basisscholen, scholen in het speciaal basisonderwijs en speciaal onderwijs.

Waar gaat de training over?

Met de methode Kinderen en… hun sociale talenten kunnen scholen planmatig werken aan de sociale competentie van leerlingen van groep 1 tot en met groep 8. Na de licentietraining hebben de onderwijsadviseurs een duidelijk beeld van de wijze waarop met behulp van Kinderen en… hun sociale talenten sociale competentie kan worden bevorderd en kunnen ze scholen gedegen begeleiden bij de implementatie van de methode.

Teamtraining

Cursusinhoud Voor wie is de training bedoeld?

Schoolteams die met Kinderen en… hun sociale talenten gaan werken.

Waar gaat de training over?

Met de methode Kinderen en.. hun sociale talenten kunnen scholen planmatig werken aan de sociale competentie van leerlingen van groep 1 tot en met groep 8. De methode sluit naadloos aan op de SCOL en wordt inmiddels door 2000 basisscholen gebruikt.

De methode stelt sociaal competent gedrag centraal: sociale kennis, vaardigheden en houding. Voor ieder leerjaar van de basisschool zijn er twintig lessen waarmee de groep steeds twee weken vooruit kan. Elke les heeft een vaste opbouw. De lessen geven ook handreikingen voor differentiatie tijdens de les en voor oefening in echte situaties buiten de les. De volgorde van de lessen staat niet vast. Elke les gaat over één van de acht categorieën die ook vanuit de SCOL bekend zijn: ervaringen delen, aardig doen, samen werken en spelen, een taak uitvoeren, jezelf presenteren, een keuze maken, opkomen voor jezelf en omgaan met ruzie.

Cursusinhoud Het invoeren van een methode is een intensief proces, dat niet zomaar tot stand komt. Na de uiteindelijke keuze

18

In de licentietraining leert u alle ins en outs van de methode en de implementatiemodule waarmee u gedegen implementatietrajecten kunt opzetten. Daarnaast besteden we aandacht aan het wettelijk kader rond burgerschapsvorming en sociale competentie. U ontvangt begeleidingsmateriaal, zoals de PowerPoint-presentatie, een draaiboek van de startbijeenkomst voor leerkrachten, werkvormen, een begeleidingsplan en materiaal voor intervisies en consultaties.

Wat u verder nog moet weten…

Inclusief bij de training is de Licentiemap Kinderen en… hun sociale talenten met begeleidingsmateriaal van de methode Kinderen… en hun sociale talenten en de map Theoretische verantwoording & Implementatiehandboeken en een usb-stick met de begeleidingsmaterialen.

Meer cursusaanbod sociale veiligheid Bij veel van de cursussen in het hoofdstuk: Gedrag en werkhouding, wordt er ook gewerkt aan sociale veiligheid op school en anti-pestbeleid.

Bijvoorbeeld bij de cursussen Gedragspecialist (S4450) en Grip op de groep (S4600). De methode Taakspel is bewezen effectief in deze onderdelen.

Lees meer in het volgende hoofdstuk.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Gedrag en werkhouding Kinderen die dromerig of brutaal zijn, door de klas rennen, steeds van hun stoel vallen of met van alles bezig zijn behalve wat er net verteld wordt door de leerkracht. Kijken naar gedragsproblemen kan op velerlei manieren. Maar… gaat het om gedragsproblemen of onderwijsbehoeften? ‘We neigen er nog al eens naar om het ontbreken van gedragsvaardigheden bij leerlingen te bestraffen in plaats van deze aan te leren.’ (Bateman en Golly, 2008). In het vorige hoofdstuk heeft u kennis kunnen maken met ons cursusaanbod gericht op sociaal competent gedrag. In dit hoofdstuk kijken we meer naar gedrag dat van invloed is op de werkhouding van de leerlingen en het vergroten van de vaardigheden van de leerkrachten om planmatig met gedrag aan de slag te gaan en gedragsproblemen om te zetten naar onderwijsbehoeften waaraan tegemoet gekomen kan worden zonder er zelf aan onderdoor te gaan.

Basiscursus Gedragspecialist

S4450 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

De Gedragsspecialist is getraind om gedragsproblemen bij kinderen te vertalen in onderwijsbehoeften. Hij of zij kan collega’s coachen en adviseren bij een groepsgerichte en een individuele aanpak en de directie adviseren hoe een basisarrangement voor sociale competentie vorm te geven waardoor preventie van gedragsproblemen mogelijk wordt. De Gedragspecialist heeft kennis van stoornissen en bijbehorende gedragsproblemen en kan principes uit de leertheorie en de neuropsychologie toepassen om gedragsproblemen te voorkomen of te verminderen.

Cursusinhoud • • • • • • • • • • •

observeren, registeren en analyseren: kijken naar gedrag van leerlingen en leerkrachten denken vanuit onderwijsbehoeftes toegepaste leertheorie toegepaste neuropsychologie (breinsleutels) opbrengstgericht werken aan gedrag psychopathologie pesten en cyberpesten groepsdynamica vaardigheden van leraren (Teach Like a Champion) coachen van collega’s en intervisie motiverende gesprekken met leerlingen, collega’s en ouders

In de cursus wordt gewerkt met casus vanuit de (eigen) praktijk. U oefent met wat u tijdens de cursus leert, in uw eigen groep. Als eindopdracht stelt u een plan op voor uw school of groep.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

19

Gedrag en werkhouding

Grip op de groep

Taakspel

S4600

Taakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde methodiek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klas te laten toenemen en het regelovertredende gedrag te laten afnemen. Het is een spel dat in teamverband gespeeld wordt tijdens de reguliere lessen. Het zorgt ervoor dat de leerkracht vooral aandacht besteedt aan het gewenste gedrag waardoor een gunstig onderwijsleerklimaat ontstaat in de klas.

Taakspel voor basisonderwijs wordt gespeeld in de groepen 3 t/m 8. Taakspel is licentie-uitgegeven, omdat praktijk en onderzoek hebben uitgewezen dat training en begeleiding noodzakelijk zijn om de beoogde effecten te bereiken. Bij de scholing horen dus ook tien klassenconsultaties om het certificaat te krijgen. De klassenconsultaties worden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CED-Groep of geschoolde ib'ers. De leerkrachten en de leerlingen zijn heel enthousiast. Kijk voor meer informatie over Taakspel op www.taakspel.nl.

Basiscursus groepsdynamica

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders uit het basisonderwijs die binnen de school gericht en bewust aandacht willen besteden aan een positieve groepsvorming als preventieve interventie.

Waar gaat de cursus over?

Een positieve groep, wie wil dat nou niet? De eerste weken na een zomervakantie zijn vaak bepalend! Met deze cursus, waarvan één bijeenkomst voor de zomervakantie gepland staat, krijgt u de kennis en tools in handen om direct na de zomervakantie een goede start te maken met de groep. Het boekje Grip op de groep (JSW boek 36) vormt de leidraad van de cursus.

In een positieve groep is het klassenklimaat veilig, waardoor leerlingen meer taakgericht werken en de leerprestaties beter zijn. De deelnemers ontvangen op de cursusbijeenkomsten concrete tips, materialen en aanpakken, die gericht zijn op het vormen van een positieve groep. Onderdelen die aan de orde komen zijn: • fases in groepsvorming • de rol van de leerkracht binnen de verschillende fases • praktische handvatten om er een positieve groep van te maken • lessen en leeromgevingen • het in kaart brengen van de groep • kenmerken van positieve groepen en negatieve groepen • mogelijke interventies in een negatieve groep • omgaan met rollen in de groep Doel van de cursus is de leerkracht meer zicht te bieden op processen die zich in een groep afspelen en handvatten aan te reiken om van een groep een positieve groep te maken. De cursus neemt vier middagen in beslag, naast de huiswerkopdrachten.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

20

De cursus start in juni. Het is mogelijk om alleen de eerste bijeenkomst, de zogenaamde startbijeenkomst bij te wonen en vervolgens te beslissen of u een individueel traject wilt volgen of de cursus in de kleine cursusgroep verder wilt afmaken.

Bij veel belangstelling wordt deze cursus later in het jaar nogmaals ingepland. U moet echter rekening houden met het feit dat deze cursus vooral preventief bedoeld is en minder goed werkt als het schooljaar al in volle gang is.

Taakspel in de klas voor nieuwe leerkrachten

S4610 Voor wie is de training bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders po van scholen die met Taakspel in de klas (gaan) werken.

Waar gaat de training over?

Taakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde methodiek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klas te laten toenemen.

De training bestaat uit drie trainingsbijeenkomsten die op school of bovenschools georganiseerd worden.

Bij de scholing horen dus ook tien klassenconsultaties om het certificaat te krijgen. De klassenconsultaties worden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CED-Groep.

De klassenconsultaties worden op offertebasis verrekend per school. Deze zijn niet bij de cursusprijs inbegrepen.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

De training kan alleen gegeven worden aan leerkrachten en ib'ers van scholen die met Taakspel in de klas (gaan) werken.

Met deze training kunt u een certificaat halen voor het uitvoeren van Taakspel in de klas in het basisonderwijs.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Gedrag en werkhouding

•

•

Ib’ers kunnen ook een licentie halen waarmee zij zelf de klassenconsultaties kunnen uitvoeren. Dit traject duurt 2 jaar.

Naast Taakspel in de klas (voor het basisonderwijs) zijn ook Taakspel op de speelplaats en Taakspel voor kleuters ontwikkeld. Deze trainingen worden op locatie verzorgd.

Taakspel intervisiebijeenkomst voor intern begeleiders

S4885 Voor wie is de bijeenkomst bedoeld?

Interne taakspelbegeleiders van taakspelscholen po.

Waar gaat de bijeenkomst over?

Hoe lang is het geleden dat u uw certificaat heeft gehaald als interne taakspelbegeleider op een taakspelschool?

Hoe loopt het ondertussen bij u op school? Zijn er veel wisselingen geweest in het team en weet lang niet iedereen meer wat er precies van hem verwacht wordt?

Hoog tijd om eens naar een intervisiebijeenkomst voor interne taakspelbeleiders te komen.

Cursusinhoud Tijdens de bijeenkomst krijgt u een update van de laatste nieuwtjes rond Taakspel en krijgt u tips om bij u op school Taakspel weer nieuw leven in te blazen of beter te borgen.

Daarnaast wisselt u in een kleine groep met andere intern begeleiders uw ervaringen en tips met Taakspel uit.

Taakspeltrainingen Taakspeltrainingen voor instellingen: • Taakspel in de klas (voor leerkrachten) po (S4610) • Taakspel voor kleuters (voor leerkrachten) po (S4611) • Taakspel op de speelplaats (voor leerkrachten en overblijfkrachten) po (S4613) • Taakspel op de buitenschoolse opvang (voor pedagogisch medewerkers) bso (S4615) • Taakspel voor geVOrderden (voor docenten) vo (S4620) Taakspeltrainingen kunnen bij u op school door gelicentieerde taakspeltrainers worden uitgevoerd.

Vergeet u niet te vragen naar de licentie van de taakspeltrainer. Deze licenties zijn drie jaar geldig en van de trainers wordt gevraagd zich binnen die drie jaar bij te scholen. Doen ze dat niet, dan verloopt hun licentie.

Intervisiebijeenkomst Licentiehouders Taakspel

S4695 Voor wie is de bijeenkomst bedoeld?

Onderwijsadviseurs die gelicentieerd zijn als trainer voor Taakspel in de klas, Taakspel voor geVOrderden, Taakspel voor kleuters, Taakspel voor de bso en Taakspel op de speelplaats.

Waar gaat de bijeenkomst over?

Een licentie als Taakspelbegeleider is drie jaar geldig en kan per taakspelvariant verlengd worden voor weer drie jaar. Deelnemen aan een intervisiebijeenkomst is een van de voorwaarden.

Cursusinhoud Heeft u uw Taakspellicentie(s) in eerdere jaren gehaald en wilt u voor de verlening van de licentie(s) in aanmerking komen? Volg dan de intervisiebijeenkomst. In het eerste uur van de bijeenkomst komen alle aanwezige Taakspelbegeleiders bijeen en krijgen de meest actuele informatie over Taakspel te horen. Daarna volgt u intervisie naar keuze over Taakspel in de klas, Taakspel voor geVOrden, Taakspel voor kleuters, Taakspel in de bso of voor Taakspel op de speelplaats.

Taakspel op het web De beschrijvingen van alle trainingen die bij Taakspel horen vindt u op www.cedgroep.nl/taakspeltrainingen.

Meer informatie over alle varianten van Taakspel staat op www.taakspel.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

21

Gedrag en werkhouding

Omgaan met (pre)pubers

S4475 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en onderwijsassistenten uit de bovenbouw van het primair onderwijs, pedagogisch medewerkers uit de bso en docenten uit de onderbouw van het voortgezet onderwijs.

Waar gaat de cursus over?

Gedrag en werkhouding bij kleuters

S4470 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders van groep 1 en 2.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus gaat over het signaleren, analyseren en behandelen van werkhouding- en gedragsproblemen bij leerlingen in groep 1 en 2. Een veel voorkomend probleem bij kleuters is een zwakke werkhouding, die bijvoorbeeld blijkt uit ‘zwerven’ door de groep, een concentratie van hooguit een paar minuten, snel afgeleid zijn door de omgeving, niet echt tot werken of spelen kunnen komen, werkweigering als er een opdracht wordt gegeven, etc.

Vooral voor kleuters in groep 2 is het nodig om tot een goede werkhouding te komen, omdat zij op die manier goed voorbereid naar groep 3 kunnen gaan.

Bij de analyse van werkhoudingproblemen wordt gekeken of deze ontstaan vanuit cognitieve problemen of meer vanuit andere factoren. Bij de analyse van gedragsproblemen wordt gekeken waardoor het gedrag wordt uitgelokt en in stand gehouden. Uitlokkende factoren kunnen bijvoorbeeld de onduidelijkheid van een bepaalde situatie zijn, maar ook cognitieve of emotionele problemen bij de leerling.

22

Kinderen in de leeftijd van 10–14 jaar maken een lichamelijke en emotionele ontwikkeling door die een verschuiving in houding en belangstelling met zich mee brengt. In de praktijk van alledag blijkt het niet altijd even gemakkelijk te zijn om hier adequaat mee om te gaan.

Voor het onderwijs kan dit betekenen dat je als leraar te maken krijgt met: • een stoere en ongeïnteresseerde houding • een meer stille en teruggetrokken houding • het feit dat medeleerlingen ‘rolmodel’ worden i.p.v. de leraar • verliefdheid en seksualiteit

Cursusinhoud In de cursus komen de volgende thema’s aan de orde: • de werking van het puberbrein • lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van 10–14 jarigen • externaliserend gedrag: oppositioneel gedrag, stoer, brutaal gedrag, vandalisme • internaliserend gedrag: stil, teruggetrokken gedrag, eenzaamheid en onzekerheid • (on)gezond gedrag: roken, drugs, alcoholgebruik, enz.

Onderwijsassistent, gedragscompetent

S4480 Voor wie is de cursus bedoeld?

Onderwijsassistenten po.

Cursusinhoud

Waar gaat de cursus over?

In deze cursus komt aan bod hoe leerkrachten van groep 1 en 2 binnen de kleutergroepen het ongewenste gedrag kunnen reguleren en gewenst gedrag kunnen aanleren bij de kinderen. Vervolgens komen verschillende aanpakken en materialen aan bod die geschikt zijn voor de behandeling van werkhouding- en gedragsproblemen van kleuters.

Er wordt gewerkt met casussen, videomateriaal en huiswerkopdrachten.

In de cursus gaan we in op de normaal verlopende ontwikkeling van kinderen. Vervolgens komt een aantal veel voorkomende werkhouding- en gedragsproblemen aan de orde: • faalangst • motivatieproblemen • brutaal en opstandig gedrag • stil en teruggetrokken gedrag De cursus is concreet van opzet met een beperkte hoeveelheid aan theorie. Tijdens de bijeenkomsten wordt tijd ingeruimd voor vragen uit de eigen dagelijkse praktijk.

Het gaat om het eigen handelen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden De leerkracht maakt het verschil. Er kan nog zo’n goede methode zijn aangeschaft, als de leerkracht niet weet te inspireren en te motiveren dan heeft dat grote gevolgen voor het leervermogen van de leerlingen. Met andere woorden, er wordt nogal wat gevraagd van onze collega’s op de werkvloer. Veel (startende) leerkrachten zitten met vragen als Hoe zorg je voor betrokkenheid van álle leerlingen? Hoe verlies je zo weinig mogelijk lestijd? Het boek Teach Like a Champion geeft daar antwoord op en kan veel steun geven bij het optimaliseren van de lessen. Voor leerkrachten die zich speciaal willen richten op samenwerking tussen leerlingen zijn er de Coöp-trainingen die eerder al aan bod kwamen in het hoofdstuk van de 21e eeuwse vaardigheden.

Teach Like a Champion ‘To teach like a champion.’ Welke leraar voelt daar niet voor? Teach Like a Champion is een bestseller uit de VS. Het boek is een must voor elke leraar die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. De auteur van Teach Like a Champion, Doug Lemov, bezocht leraren die opmerkelijke resultaten wisten te bereiken. Hij observeerde wat er in het klaslokaal gebeurde: van leerlingen begroeten tot blaadjes uitdelen, van ongevraagd beurten geven tot wachten op een antwoord.

De succesvolle werkwijzen van excellente leraren zijn helder vertaald naar 49 bruikbare technieken die onmiskenbaar bijdragen aan betere prestaties van leerlingen. De CED-Groep bewerkte en vertaalde de 49 technieken naar de Nederlandse situatie, zodat ze bruikbaar zijn in de dagelijkse lespraktijk van leraren in het basis- en voortgezet onderwijs. Op de dvd bij het boek staan helder uitgewerkte praktijkvoorbeelden.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

23

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden

Basiscursus Teach Like a Champion

•

S7201

Basiscursus Teach Like a Champion Het jonge kind

Voor wie is de cursus bedoeld?

S7206

Leerkrachten po.

Waar gaat de cursus over?

Voor wie is de cursus bedoeld?

De Basiscursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov dat door de CED-Groep vertaald is voor de Nederlandse onderwijsmarkt. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.

Leerkrachten onderbouw po.

Cursusinhoud U leert concreet te kijken welk gedrag leerlingen nodig hebben van hun leerkracht/docent om zelf gewenst gedrag te kunnen vertonen. Dit doen we aan de hand van hulpvragen die u vanuit uw team meeneemt. Centraal uitgangspunt: U kunt het gedrag van kinderen pas veranderen, als het gedrag van de leerkracht verandert.

Aan bod komen: • basistechnieken t.a.v. het opbouwen van een sterke gedragscultuur in de klas: o.a. 100 Procent, VLORK en Overwicht • basistechnieken 'Hoge verwachtingen hebben van leerlingen': o.a. Goed is Goed, Weet niet geldt niet en De formulering telt • basistechnieken t.a.v. leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen; o.a. de P-factor en Positief inkleden • teachtechnieken in relatie tot lesmodellen en opbrengstgericht werken Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten.

Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk. Er ligt een sterke nadruk op leerkrachtvaardigheden in relatie tot opbrengstgericht en resultaatgericht werken.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

24

Er is ook een basiscursus voor zml-leerkrachten.

Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion uitgereikt.

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken.

Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders.

Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

Waar gaat de cursus over?

De Basiscursus Teach like a Champion – Het jonge kind is geïnspireerd op het eerder genoemde succesvolle boek van Doug Lemov. In zijn boek beschrijft hij 49 technieken, oftewel vaardigheden, die iedere leerkracht kan inzetten om een topleerkracht te worden en het verschil te maken in zijn of haar klas. In deze basiscursus voor kleuterleerkrachten, maakt u kennis met enkele van deze praktische en concreet uitgewerkte technieken, specifiek toegespitst op het jonge kind. Op deze wijze kunt u uw vaardigheden verder uitdiepen en/of ontwikkelen. In de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk. Er wordt ook een relatie gelegd met opbrengstgericht werken.

Cursusinhoud In deze basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion – Het jonge kind behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.

Aan bod komen: • basistechnieken t.a.v. 'Hoge verwachtingen hebben van leerlingen': o.a. Weet niet geldt niet en De formulering telt • basistechnieken t.a.v. leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen; o.a. Het Bliksemspel en Vraag en antwoord • basistechnieken t.a.v. het opbouwen van een sterke groepscultuur; o.a. Strakke overgangen en SARK • relatie teachtechnieken, lesmodellen en opbrengstgericht werken

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion – Het jonge kind uitgereikt.

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden

•

Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders.

Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

Deelnemers die de Basiscursus Teach Like a Champion (S7201) hebben gevolgd, zijn ook welkom op deze cursus. Er is overlap, maar het gaat nu om een voor de kleutergroepen aangepaste vorm.

vaardigheden in relatie tot het structureren van lessen en overbrengen van lesstof.

Cursusinhoud • •

teachtechnieken: o.a. Stap voor Stap, De Haak en Begrip Toetsen de rol van leraren en leerlingen bij het structureren van lessen; een stapje terugnemen en leerlingen het denkwerk laten doen effectief structureren van lesstof

Verdiepingscursus Teach Like a Champion: Structuur

•

S7203

Wat u verder nog moet weten…

•

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

•

Waar gaat de cursus over?

De verdiepingscursus Structuur sluit aan op de Basiscursus Teach Like a Champion voor leerkrachten po.

In de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten.

Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk. Er ligt in deze verdiepingscursus een sterke nadruk op leerkracht-

•

Meer informatie over Teach Like a Champion is te vinden op de website www.teachnederland.nl.

U kunt alleen aan deze verdiepingscursus deelnemen als u de Basiscursus Teach Like a Champion heeft gevolgd.

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus eenmaal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken.

Het is van belang dat er gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

25

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden

Teachcoördinator po

Heldere communicatie

S7208

S7150

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders po.

Workshopdag geïnspireerd op de werkwijze van The Work® van Byron Katie

Waar gaat de cursus over?

Voor wie is de cursus bedoeld?

Deze cursus is gericht op hen die de Basiscursus Teach Like a Champion hebben gevolgd en zich willen specialiseren tot Teachcoördinator binnen de school.

De Teachcoördinator houdt zich binnen de school bezig met coaching, begeleiding en professionalisering van collega’s op het gebied van de technieken en het gedachtegoed uit Teach Like a Champion.

Leerkrachten po/so.

Cursusdoel Aan het einde van de cursus heeft de deelnemer…

• een beleidsplan voor de school voor Teach Like a Champion geschreven.

• drie video-opnames gemaakt van leerkrachten die één of meerdere technieken laten zien en twee videoopnames van een bijbehorend nagesprek (leerkracht – cursist).

• drie toetsen m.b.t. de 49 technieken gemaakt en deze toetsen zijn voldoende beoordeeld.

Teachteamtrainingen Wilt u de werkwijze van Teach en de teachtechnieken inzetten op uw school? Dat kan! Adviseurs van de CED-Groep verzorgen ook inspiratieworkshops en trainingen op locatie. Die kunnen aansluiten bij een traject rond opbrengstgericht werken of het verbeteren van vaardigheden.

Hoe ziet de training eruit? Uw traject start met de teachquickscan om uw beginsituatie te bepalen.

Samen met u bespreken we de invulling van het traject. Het basistraject bestaat uit drie trainingsbijeenkomsten met het hele team van een dag.

U wordt dan getraind in de belangrijkste basistechnieken. Om ervoor te zorgen dat de technieken goed worden ingezet, zijn er klassenconsultaties.

Wil een leerkracht extra ondersteuning? Dan is er een aanvullend aanbod met TeleCoaching.

Na het basistraject zijn er aanvullende modules waarin we ingaan op de planning, structuur en opbouw van uw lessen en de relatie met uw leerlingen.

Waar gaat de cursus over?

Komt het regelmatig voor dat u verbaasd of geërgerd bent over hoe anderen reageren als u met ze in overleg bent?

Denkt u achteraf vaak: had ik maar dit of dat gezegd?

Uitgangspunt voor de cursus zijn de volgende twee principes: • Communicatie: We communiceren de hele dag en we brengen onszelf mee als gereedschap. Onze kwaliteiten worden optimaal benut als we onszelf prettig voelen en stevig in de schoenen staan.

• Balans: Ook als de werkdruk hoog is, er tijdgebrek is of collega’s niet lekker samenwerken, kan je een balans vinden. In de workshop gaan we uit van ‘wat nu eenmaal is’ en krijgen we handvatten aangereikt om daar beter mee om te gaan.

Deze cursus is voor mensen die verder willen kijken dan hun neus lang is, in de spiegel durven te kijken, en verrast willen worden door wat u ontdekt over communicatie en relaties terwijl u dacht dat u alles al wist. Heldere communicatie begint bij uzelf.

Cursusinhoud Tijdens de workshopdag maken we kennis met Vier vragen en een omkering. Dit is een verbluffende manier om naar jezelf te kijken en anderen te begrijpen. Het zijn eenvoudige vragen, die de trainer steeds opnieuw stelt.

Hierdoor komt u op andere antwoorden dan u wellicht in eerste instantie zou bedenken. Het raakt het niveau van de achterliggende overtuigingen. Er wordt geoefend met: • echt diepgaand luisteren • onderscheid maken wanneer je in je eigen zaak zit of in die van een ander • stressvolle gedachten onderzoeken met werkbladen • antwoorden met een eerlijk NEE • feedback geven en ontvangen • ontspannen

Wat u verder nog moet weten…

• •

26

De dagworkshop is grotendeels geënt op de werkwijze van The Work® van Byron Katie.

De cursusleider is een gespecialiseerde coach en trainer in The Work®.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Vakoverstijgende leerkrachtvaardigheden

• •

Kijk voor meer informatie over The Work® op www.thework.com en www.theworkforall.nl.

Heeft u deze cursus reeds gevolgd en er ook zo van genoten? Geef u snel op voor een van de terugkomdagen.

Heldere communicatie terugkomdag

S7152 Voor wie is deze cursus bedoeld?

Cursisten die eerder de cursus S7050 Heldere communicatie hebben gevolgd.

Cursusinhoud Verschillende soorten gesprekken komen aan bod: rapportgesprek, adviesgesprek, slecht nieuwsgesprek, etc. Daarnaast gaan we uit van de volgende vragen: • Hoe zorgt u ervoor dat u en ouders samen optrekken?

• Wat zijn uw valkuilen en hoe kunt u daar effectiever mee omgaan?

U neemt uw eigen casuïstiek mee, om daar van te leren en mee te oefenen. Na de training heeft u meer inzicht in uw persoonlijke kwaliteiten en valkuilen in de gespreksvoering met ouders. U kunt daar constructief mee omgaan. Uw gesprekken zijn effectiever geworden.

Wat u verder nog moet weten…

Waar gaat de cursus over?

In de cursus S7150 Heldere communicatie heeft u kennis gemaakt met een aantal inzichten op het gebied van communicatie en de Vier vragen en een omkering van Byron Katie (The Work).

Veel deelnemers gaven enthousiast aan dat ze nog meer wilden oefenen met de inhoud van de cursus. Als we willen dat kinderen ergens goed in worden, laten we ze veel oefenen. Dat zouden we onszelf ook moeten gunnen, toch?

Cursusinhoud We halen gezamenlijk kennis en vaardigheden op, die we koppelen aan situaties uit uw eigen ervaring. Er wordt vooral geoefend en gereflecteerd.

Heeft u behoefte aan een opfrisdagje, dan is deze terugkomdag iets voor u.

Effectief communiceren met ouders, basistraining po

S7160 Voor wie is de basistraining bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders po/so.

Waar gaat de training over?

Deze training gaat over communicatie met ouders. Over de vraag hoe u de ouders tot medestanders kunt krijgen in het gezamenlijk belang van het kind. Tijdens de basistraining krijgt u informatie, u wisselt uit en gaat praktisch aan de slag. Daarbij gebruiken we trainingsacteurs.

Uw eigen ervaringen staan centraal. U gaat bijvoorbeeld oefenen met: het omgaan met weerstand, oplossingsgerichte gespreksvoering en het omgaan met boze ouders.

•

Kijk voor de vervolgtraining Effectieve gesprekken met ouders over (zorg)leerlingen (S5200) op pag. 44.

Leerkrachtvaardigheden verbeteren met een TeleCoach Als er leerkrachten op school zijn die individuele coaching nodig hebben dan kunt u bij de CED-Groep terecht voor klassenbezoeken door een onderwijsadviseur of coaching met behulp van een TeleCoach.

Zo kunnen de leerkrachten verder groeien door onafhankelijke feedback op hun handelen in de klas.

Bij klassenbezoeken of klassenconsultaties krijgen de leerkrachten achteraf feedback. Bij TeleCoaching krijgen ze direct feedback. Vooral beginnende leerkrachten ervaren directe feedback als zeer ondersteunend. Ze zien de gevolgen van gegeven feedback meteen terug in het leerlinggedrag. Ook leerkrachten die een onderwijskundige vernieuwing willen invoeren of zich een bepaalde didactische werkvorm eigen willen maken, weten zich gesteund door deze coachende aanpak.

Hoe werkt TeleCoaching?

Met de TeleCoach wordt op afstand ‘on the job’ gecoacht. In de klas van de leerkracht wordt een camera geplaatst en enkele microfoons. In een andere ruimte zit de TeleCoach aan zijn laptop die in verbinding staat met de camera in de klas. De les wordt – net als bij School Video Interactie Begeleiding – opgenomen op de laptop, via een internetverbinding. Zodoende ziet en hoort de TeleCoach het leerkrachtgedrag en het leerlinggedrag. De docent hoort tijdens zijn/haar les in zijn oortje de volgens afspraak gemaakte feedbackopmerkingen. Deze zijn voor de docent herkenbaar en bestaan uit zeer korte instructies en of handelingsuggesties.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

27

Brein en leren Lesdoelen vermelden, feedback geven, herhalen: de meeste leerkrachten weten dat dit krachtige middelen zijn om het leren bij hun leerlingen te bevorderen. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Waarom leren kinderen makkelijker als hun leerkracht deze didactische gereedschappen inzet? De CED-Groep is de afgelopen jaren dieper in de neuropsychologie gedoken en heeft over de daar gevonden wetenschappelijke onderbouwde adviezen een boek geschreven: Breinsleutels.

Een aanrader voor iedereen die lesgeeft.

gaat uit naar het zogenaamde ‘lerende brein’. Hoe verloopt het ‘normale’ leerproces? Wat werkt stimulerend en wat belemmerend voor het leren? Het gaat hierbij zowel om leerlingen met als zonder leer-, gedrags- en/of ontwikkelingsproblemen. De meest recente kennis over het brein staat centraal, afgewisseld met werkopdrachten, discussies en het uitwisselen van praktische ervaringen met collega’s. In de cursus wordt gebruik gemaakt van aansprekend filmmateriaal, maar ook van video-opnames van praktijksituaties waarin men collega-leerkrachten met de betreffende problemen ziet omgaan. U leert kennis rondom de werking van de hersenen te vertalen naar de praktijk in de klas.

Cursusinhoud De volgende onderwerpen komen aan de orde: • de bouw en werking van de hersenen • de ontwikkeling van het kinderbrein, van baby tot volwassene • het lerende brein: hoe werkt het ‘normale’ leerproces?

• veel aandacht voor het werkgeheugen, het lange termijngeheugen en executieve functies • het brein en ontwikkelingsstoornissen: adhd, autisme, angst- en gedragsstoornissen, zwakbegaafdheid, e.d.

• het brein en leerstoornissen: dyslexie, dyscalculie, e.d.

• de vertaling van kennis over het brein naar een adequate aanpak in de klas

Wat u verder nog moet weten…

• •

Het lerende brein

S4150

• •

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, schoolbegeleiders po.

•

Theorie en praktijk gaan hand in hand tijdens deze cursus.

Gedurende de cursus werkt u aan een verplichte praktijkopdracht (u gaat in uw bouwgroep een veranderingsproces opzetten, uitvoeren en evalueren) en aan een keuzeopdracht. Ook tussen de bijeenkomsten werkt u aan opdrachten.

In de gehele cursus is veel ruimte voor intervisie.

Tijdens de cursus bouwt u een portfolio op, met veranderingsprocessen als kernthema.

Dit thema vormt ook de leidraad voor de eindpresentatie die u gaat verzorgen.

Waar gaat de cursus over?

In deze cursus maakt u onder begeleiding van een neuropsycholoog kennis met de werking van het brein: hoe verloopt de ontwikkeling van het brein van baby tot volwassene? Hoe functioneert het brein? Veel aandacht

28

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Brein en leren

Inspiratieworkshop Breinsleutels Breinsleutels: met breinkennis bewuster lesgeven Het boek Breinsleutels beschrijft wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein en verbindt deze inzichten met het dagelijks handelen in de klas. Omdat er al genoeg breinmythen bestaan, hebben de schrijvers zich puur gebaseerd op kennis die wetenschappelijk bewezen is. Hoe beter u weet wat zich afspeelt in de 'bovenkamer' van leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten in uw lesgeven. De auteurs van dit boek leggen de relatie tussen didactische principes (de Breinsleutels) en kennis uit de neuropsychologie, in het bijzonder over de zogenaamde executieve functies. Zij leggen uit waarom het zo belangrijk is om dat lesdoel te vermelden, wat er gebeurt in de bovenkamer van je leerlingen als je meteen gerichte feedback geeft en waarom kennis door herhaling beter beklijft.

Na het lezen van dit boek kunt u door een zogenaamde breinsleutelbril kijken naar gedrag van leerlingen. Door deze bril krijgt gedrag van de kinderen dat eerst misschien ergernis bij u opriep, een andere betekenis. Op de dvd staan leerkrachten die de tien Breinsleutels uit het boek toepassen in hun klas. Je ziet dat het inzetten van de Breinsleutels de leerlingen ondersteunt bij het leren: de deuren naar hun bovenkamer gaan open!

Breinsleutels staan niet op zichzelf! Breinsleutels sluiten aan bij opbrengstgericht werken, passend onderwijs en het versterken van de complexe leerkrachtvaardigheden. Versterking van het didactisch handelen leidt tot een krachtigere instructie, wat bijdraagt aan hogere opbrengsten. Werken met Breinsleutels stelt u bijvoorbeeld in staat om voor specifieke (groepen) leerlingen, die het nodig hebben, sleutels op maat te maken. Daarnaast doet u kennis op over het lerende brein. Zo maakt u uw onderwijs meer passend bij de onderwijsbehoeften.

S4152 Voor wie is de workshop bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de workshop over?

Lesdoelen vermelden, feedback geven, herhalen: allemaal didactische gereedschappen om het leren bij leerlingen te bevorderen. Dat weet u als leerkracht wel. Maar wist u dat er ook andere didactische gereedschappen zijn, waarvan onderzoek aantoont dat zij het leren effectief ondersteunen? Deze staan beschreven in het boek Breinsleutels.

Cursusinhoud Actief aan de slag: hoe beter u weet wat zich afspeelt in de 'bovenkamer' van leerlingen, hoe beter u hierop kunt aansluiten in uw didactiek. Uit de praktijk blijkt dat leraren met de tien Breinsleutels 'breinbewuster' lesgeven. Zij zetten de technieken op het juiste moment in om tot het beste leerresultaat te komen en weten waarom deze technieken juist op dat moment moeten worden ingezet. Tijdens de workshop gaan we praktisch aan de slag met ĂŠĂŠn van de vijf deuren van de bovenkamer en de bijbehorende Breinsleutels. U ervaart wat Breinsleutels voor uw school en klassenpraktijk kan betekenen.

Bewust lesgeven met Breinsleutels

S4153 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus is gebaseerd op het boek Breinsleutels. Het boek beschrijft wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein en verbindt deze inzichten met het dagelijks handelen in de klas. Hoe beter u als leerkracht weet wat zich afspeelt in de 'bovenkamer' van leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten in uw lesgeven. Met het volgen van deze training krijgt u tevens inzicht in uw eigen lerende brein. Ook dit kan uw didactisch handelen ten goede komen.

Cursusinhoud In deze training leert u de didactische principes rondom brein en leren - de tien Breinsleutels - gericht toe te passen in uw lessen. Op deze wijze versterkt u uw didactisch handelen. De training start met een uitleg over de meest recente wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein. Een boeiend college, waar

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

29

Brein en leren

u ook met uw ‘breinvragen’ terecht kunt. Hierdoor bouwt u basale en up-to-date neuropsychologische kennis op, om later aan de slag te kunnen gaan met de Breinsleutels. Begrippen zoals waarneming, executieve vaardigheden, langetermijngeheugen e.d. komen hierbij aan bod.

Vervolgens…

• maakt u kennis met de tien Breinsleutels • leert u hoe u deze Breinsleutels gericht kunt inzetten in uw lessen • gaat u aan de slag met de Breinsleutels in uw eigen lespraktijk • op een terugkombijeenkomst krijgt u feedback op uw didactische handelen

kinderen als u informatie vaak herhaalt, als u meteen gerichte feedback geeft en als u vragen stelt. Het is een boek met korte teksten en veel doe-dingen voor uzelf: vragen, opdrachten en uitwerkingen.

Cursusinhoud In de cursus komt zowel de theorie als de praktijk aan bod: • brein en leren • functies die ons gedrag beïnvloeden • Breinsleutels • belang van spel • toepassen Breinsleutels in de praktijk

Wat u verder nog moet weten…

•

Wat u verder nog moet weten…

• •

•

•

Bij de eerste bijeenkomst ontvangt u de cursusmap en het boek Breinsleutels.

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus de huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren en eenmalig een video-opname maken van een les/activiteit waarin zij gebruik maken van Breinsleutels. Het is van belang dat er gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

U kunt de training Breinsleutels ook inkopen als aanbod op maat bij u op school. De video-opdracht kan dan vervangen worden door klassenconsultaties, waarbij de teamleden adviezen krijgen over de toepassing van Breinsleutels in de praktijk.

Er is ook een boek en een training voor de leerkrachten van kleutergroepen en de leidsters in de kinderopvang.

•

Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus eenmaal video-opnamen maken van lessen/activiteiten waarin zij gebruik maken van Breinsleutels. Het is van belang dat er gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.

U kunt de training Breinsleutels -Het jonge kind ook inkopen als aanbod op maat bij u op school, kinderdagverblijf of peuterspeelzaal. De video-opdracht kan dan vervangen worden door groepsbezoeken die tussen bijeenkomst 2 en 3 plaatsvinden, waarbij de deelnemers adviezen krijgen over de toepassing van Breinsleutels het jonge kind in de praktijk.

Breinsleutels - Het jonge kind

S4154 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten onderbouw po en pedagogisch medewerkers kinderopvang.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus is gebaseerd op het doe-, werk- en leerboek Breinsleutels - Het jonge kind voor pedagogisch medewerkers en onderbouwleerkrachten (groep 1 en 2). In het boek krijgt u antwoord op vragen als: Waarom leren kinderen beter als u ze direct vertelt wat ze goed hebben gedaan? Waarom ondersteunt u het leerproces bij jonge kinderen door het stellen van vragen? Waarom is het zo belangrijk om informatie vaak te herhalen?

De auteurs leggen aan de hand van kennis over het brein en leren uit wat er gebeurt in de bovenkamer van jonge

30

Meer breinkennis Informatie over het puberbrein krijgt u in de cursus Omgaan met (pre)pubers (S4475) op pag. 22 en in de cursus Het kinderbrein, motoriek en leren 0-7 jaar (S3101) op pag. 67 zit ook de nodige breinkennis verwerkt. In de cursus Psychische problemen bij leerlingen (S4100) op pag. 32 is de breinkennis gerelateerd aan stoornissen die bij leerlingen het leren bemoeilijken.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Omgaan met verschillen Hoe kunnen we zoveel mogelijk kinderen zo goed mogelijk toerusten op de maatschappij die gaat komen? Deze vraag kan je niet stellen als je niet meteen nadenkt over hoe we het werken aan dit doel hanteerbaar houden voor de leerkrachten in de klas. De CED-Groep werkt vanuit de 4D-gedachte aan Passend onderwijs, zowel op bestuursniveau, als op schoolniveau als in de klas. Het werken met arrangementen en groepshandelingsplannen is daarbij essentieel onderdeel.

Passend onderwijs in de klas Van leerkrachten wordt verwacht dat ze hun uiterste best doen om alle leerlingen het onderwijs te geven waar ze recht op hebben. Ongeacht de verschillende onderwijsbehoeften van al die kinderen. Maar het is ondoenlijk en ook niet wenselijk om met dertig verschillende handelingsplannen in één klas te werken. De CED-Groep ontwikkelde daarom een aantal hulpmiddelen waarbij het werken met arrangementen en groepshandelingsplannen het uitgangspunt is. Krijgt of heeft u kinderen in de klas die extra aandacht behoeven, volg dan eerst de basiscursus Passend omgaan met verschillen (S5810).

Nieuw in de 4D-serie van de CED-Groep is het boekje Omgaan met verschillen, begin bij de overeenkomsten. Passend onderwijs, effectief tot in de klas.

In dit boekje wordt beschreven hoe we, als we uitgaan van de overeenkomsten van leerlingen, Passend onderwijs tot een win-winsituatie kunnen maken, voor de kinderen, de leerkrachten, de scholen, de besturen en de samenwerkingsverbanden. Werken met passende arrangementen waarbij ook jeugdzorg betrokken kan worden, geeft verlichting. Tijdig ingrijpen in het reguliere onderwijs kan voorkomen dat te veel kinderen naar het speciaal onderwijs worden verwezen.

Meer informatie www.cedgroep.nl/webwinkel.

Basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas

S5810 Voor wie is deze cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Binnen een groep heeft u te maken met leerlingen met verschillende (bijzondere) onderwijsbehoeften, zoals leerlingen met adhd, autisme, leerproblemen of leerlingen die faalangstig zijn. Tijdens deze basismodule krijgt u handvatten voor het opzetten van een groeps- en schoolaanpak, waarbij u recht doet aan individuele verschillen tussen leerlingen.

Cursusinhoud • • • • • •

kijken naar gedrag van leerlingen onderwijsbehoeften: wat heeft deze leerling nodig in de klas? handelingsgericht werken gesprekken met leerlingen Passend lesmodel en Wijzer Onderwijs Onderwijscontinuüm

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

31

Omgaan met verschillen

Een zml-leerling in de klas

S5875 Voor wie is deze cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern en ambulant begeleiders po.

Waar gaat de cursus over?

Psychische problemen bij leerlingen

S4100

Deze middag gaan we in op het onderwijs aan een zeer moeilijk lerende leerling binnen het reguliere basisonderwijs. U kunt de volgende onderwerpen verwachten: • Korte beschrijving van de kenmerken van zeer moeilijk lerenden.

• Vertalen van aandachtspunten naar onderwijsbehoeften: wat hebben deze leerlingen nodig in de klas?

• Leerstofaanbod voor taal en rekenen.

• Omgang met zeer moeilijk lerende leerlingen: motiveren, belonen, positie in de klas en de omgang met leeftijdgenootjes.

Wat u verder nog moet weten...

•

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus laat zien hoe u bepaalde sociaal-emotionele problemen van leerlingen tijdig kunt signaleren. U leert aan welke verschijnselen u bepaalde psychische problemen kunt herkennen. Daarnaast worden per probleemcluster de aanpakmogelijkheden binnen de school besproken. Centraal staat hierbij de vraag: hoe kunt u inspelen op de onderwijsbehoeften van deze leerlingen?

Cursusinhoud In de cursus besteden we aandacht aan de signalering, de diagnosticering, en vooral ook de passende begeleiding in de klas. Het denken in arrangement en groepsplannen wordt hierbij niet losgelaten. In de cursus wordt gebruik gemaakt van video-opnames van praktijksituaties, waarin men collega-leerkrachten met de betreffende problemen ziet omgaan. Het doel van deze cursus is kennisvermeerdering, dus informatieoverdracht. Maar vanzelfsprekend is er ook ruimte voor discussie met collega's en uitwisselen van praktische ervaringen met bepaalde aanpakmethoden binnen de school. In de vijf bijeenkomsten komen de volgende onderwerpen aan de orde: • ADHD en ADD • Autisme Spectrum Stoornissen • gedragsstoornissen (o.a. agressie) • angst (waaronder faalangst

32

•

Volg bij voorkeur eerst de basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas (S5810).

Deze cursusmiddag wordt verzorgd door een trainer van de CED-Groep met cluster-3 expertise en een ambulant begeleider Cluster 3 zml met ruime ervaring in het begeleiden van leerlingen met een verstandelijke beperking in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en praktijkonderwijs.

Passend omgaan met verschillen modulair In dit cursusaanbod vindt u de Basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas en de cursus Psychische problemen bij leerlingen (S4100). Alle cursusbijeenkomsten van deze cursussen zijn ook in te kopen door scholen of besturen als losse modulen.

Aanbevolen is wel altijd de eerste module Passend omgaan met verschillen in de klas erbij te nemen.

Welke modulen kunt u los inkopen bij u op locatie?

• module Passend omgaan met verschillen in de klas (S5810) • module Autisme (S5820) • module ADHD (S5830) • module Agressie en gedragsstoornissen (S5840) • module Omgaan met leerlingen met hechtingsproblemen (S5880) • module Angst (S5850) • module zml-leerling (S5875)

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Omgaan met verschillen

Cognitief talent in de klas; basiscursus

Omgaan met leerlingen met hechtingsproblemen

S5500

S5880 Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor wie is deze cursus bedoeld?

Leerkrachten en intern begeleiders po.

Leerkrachten, intern en ambulant begeleiders, gedragsspecialisten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Waar gaat de cursus over?

Voor een leerling met hechtingsproblemen is het lastig om relaties met anderen aan te gaan. U signaleert bijvoorbeeld dat een kind vaak negatieve aandacht vraag of zich regelmatig overschreeuwd. Het kan ook zijn dat de leerling zich erg claimend gedraagt naar anderen.

Maar waar komt dit gedrag precies vandaan? En hoe kan een leerkracht met dit gedrag zo omgaan dat een leerling toch zoveel mogelijk van het onderwijs in de groep kan profiteren? De training over hechtingsproblemen geeft antwoord op onder andere deze vragen.

Cursusinhoud Tijdens de training krijgt u theoretische achtergrondinformatie over de ontwikkeling van veilige en onveilige hechting. Daarnaast wordt ingegaan op de specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen met hechtingsproblemen. Daarbij worden praktische adviezen besproken om aan deze onderwijsbehoeften tegemoet te kunnen komen in de klas.

Op iedere school zijn leerlingen die (veel) meer aankunnen dan het basisprogramma. Hoe herken je deze leerlingen en hoe kom je tegemoet aan hun speciale onderwijsbehoeften?

Een (hoog)begaafde leerling leert over het algemeen in veel kortere tijd hetzelfde als de gemiddelde leerling en heeft dus tijd over. Hoe blijft deze leerling uitgedaagd en betrokken? Met de behandelde onderwerpen krijgt u een beter beeld van de nodige randvoorwaarden om schoolbreed opbrengstgericht met uw getalenteerde leerlingen om te gaan.

Cursusinhoud • • • • • • • •

theoretisch kader leerlingkenmerken signaleren en diagnosticeren sociaal emotionele ontwikkeling profielen van begaafde leerlingen onderpresteren begeleiding middelen en materialen voor meerbegaafde leerlingen

Cognitief talent in de klas; verdiepingscursus

S5501 In ontwikkeling. Voor meer informatie, kijk vanaf september op www.cedgroep.nl/cursussen.

Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong Hoogbegaafdheid en excellentie Weet u of er bij u hoogbegaafde leerlingen in de klas zitten? Gezien het landelijk gemiddelde is dat heel goed mogelijk. Weet u welke onderwijsbehoeftes deze leerlingen hebben? Het is belangrijk om talentvolle en (hoog)begaafde leerlingen te zíén en hen gepaste aandacht en begeleiding te geven. Niet alle kinderen die bij de beste 20% van de school zitten, zijn hoogbegaafd. Daarnaast zijn er genoeg kinderen die wel hoogbegaafd zijn, maar die niet bij de beste 20% presteerders zitten. Het gaat erom dat u een aanbod en ambities definieert om de talenten van alle kinderen verder te ontwikkelen.

S5502 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Tijdens deze korte cursus wordt o.a. aandacht besteed aan de signalering van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. Daarnaast wordt gekeken hoe deze kinderen, zoveel mogelijk binnen het reguliere kleuteronderwijs, extra gestimuleerd kunnen worden. Concrete voorbeelden van de aanpak van deze kinderen komen aan bod. Deze middag is vooral een aanrader als u nog niet heel veel ervaring heeft met het signaleren en stimuleren van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

33

Bekwame leiders ‘Schoolleiders functioneren naar behoren. Ze hebben draagvlak in hun team, bouwen vertrouwen op, kennen hun omgeving en bevorderen professionalisering van hun leraren. Daarentegen hebben ze moeite met enkele andere aspecten van kwalitatief goed schoolleiderschap zoals het anticiperen op risico’s en dilemma’s, het oplossen van complexe problemen en het doelgericht gebruiken van gegevens om de school te verbeteren.’ Aldus de Inspectie van het onderwijs in het rapport De kwaliteit van schoolleiders in het basisonderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet onderwijs. Met andere woorden er is nog werk aan de winkel en het cursusaanbod voor schoolleiders van de CED-Groep kan daar bij van dienst zijn.

De trainingen van de CED-Groep zijn vooral gericht op het ontwikkelen en oefenen van praktische vaardigheden voor het toepassen van deze functie zowel op het gebied van plannnen en borgen, het omgaan met gegevens als het aanpakken en versimpelen van complexe problemen. Een goed opgeleid middenkader kan daar uitstekend bij ondersteunen.

Lead Like a Champion

S7041 Een training voor de onderwijskundig leiders in het onderwijs

Voor wie is de training bedoeld?

Schoolleiders po.

Waar gaat de training over?

In deze training Lead Like a Champion over opbrengstgericht leiderschap, maakt de cursist kennis met de hefbomen die hiervoor nodig zijn. Centraal staan de volgende vragen: • Wat maakt onderwijs effectief?

• Hoe kunnen schoolleiders het beste datagestuurd en opbrengstgericht leidinggeven aan hun teams?

• Hoe kunnen schoolleiders bijdragen tot het verhogen van de resultaten van de leerlingen?

• Hoe geven schoolleiders onderwijskundig leiding aan de professionals voor de klas en zorgen ze voor een lerende schoolcultuur?

34

Scholen zijn ten eerste effectief als ze hele goede leerkrachten hebben die hun tijd effectief besteden aan het geven van heel goede lessen. En ten tweede: als ze een schoolleider hebben die het voor elkaar krijgt dat goede leerkrachten de goede dingen doen. Het blijkt dat excellente schoolleiders succes hebben, omdat ze de prioriteit leggen bij de ontwikkeling van de leerkracht. Zij besteden veel tijd aan observeren en feedback geven. Belangrijke steekwoorden zijn: datagestuurde instructie; veelvuldig observeren en gerichte feedback; plannen, tijd vinden; professionaliseren van het team; een schoolcultuur scheppen gericht op leren.

Cursusinhoud Tijdens de cursus maakt u kennis met deze onderwerpen en krijgt u opdrachten om meteen in de praktijk te oefenen. Om uw leerproces zo effectief mogelijk te maken, worden de vijf cursusochtenden afgewisseld met intervisiemomenten. U krijgt zo de gelegenheid uw praktijkervaring te spiegelen aan uw medecursisten en direct feedback te krijgen op uw ontwikkeling.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Bekwame leiders

Introductie • informatie over de opbouw van het traject • korte samenvatting over Lead Like a Champion • voorlichting over het Persoonlijk Koers Onderzoek Module 1: Datagestuurde instructie • doelgericht (ambitie) • de route naar resultaten en het lesgeven aanpassen n.a.v. data Intervisie 1 • uitkomsten Persoonlijk Koers Onderzoek (0-meting) • ontwikkelrichting • relatie met dit traject Module 2: Observatie en Feedback • het coachen van leerkrachten in het verbeteren van het leren • spel GO Module 3: Planning • de tijd vinden voor coachen • plannen van lessen Module 4: Professionele ontwikkeling • het versterken van de professionele cultuur • welke scholing werkt?

• kwaliteitszorg; het borgen van het geleerde Module 5: Schoolcultuur • gericht op leren • met alle betrokkenen • het aansturen van het team Intervisie 2 • uitkomsten Persoonlijk Koers Onderzoek (z-meting) • ontwikkelrichting

Wat u verder nog moet weten...

•

•

De training is mede gebaseerd op de ervaringen die Paul Bambrick Santoyo opdeed in zijn werk als directeur van North Star Academies in Newark, New Jersey. Hij onderzocht welke vorm van leiderschap leidt tot effectief onderwijs waarin geweldig lesgeven leidt tot excellent leren. Hij deed dit door schoolleiders te observeren. Zijn vraag was: Waaraan besteden zij hun tijd? Zijn bevinding is dat de gemiddelde directeur minder dan 6% van zijn tijd besteedt aan het direct ondersteunen van de kwaliteit van leraren: observeren, feedbackgesprekken, professionalisering en ontwikkelgesprekken. Bij zeer succesvolle scholen ligt dit percentage vele malen hoger. Paul Bambrick Santoyo komt uit dezelfde praktijk als Doug Lemov, die het boek Teach Like a Champion schreef.

Uiteraard is het ook mogelijk om deze cursus als bestuur in te kopen en bij u op locatie te laten verzorgen op offertebasis.

Aan de slag met de 4D-aanpak De CED-Groep heeft een werkwijze ontwikkeld waarmee opbrengstgericht werken en Passend onderwijs op een zeer praktische manier toegepast kunnen worden: de 4D-aanpak. Opbrengstgericht werken in 4D bestaat uit een integrale aanpak met vier dimensies: data, duiden, doelen en doen.

1. Data U verzamelt systematisch gegevens over de leeropbrengsten van uw leerlingen.

2. Duiden U analyseert deze gegevens: wat betekenen ze en hoe gaat u ermee aan de slag? Deze analyse vormt de basis voor de derde dimensie: 3. Doelen U beschrijft welk onderwijs u gaat bieden op uw school. U formuleert ambities en ontwikkelt passende onderwijsarrangementen, waarin alle leerlingen van uw doelgroep tot hun recht komen.

4. Doen Uw ambitie is een actieve, ondernemende, lerende leerling. Die leerling vraagt om een passend en uitdagend onderwijsaanbod, voldoende leertijd, een duidelijk onderwijsplan, activerende instructie en een leerkracht met een gezonde zelfreflectie. Als directeur schept u de voorwaarden.

Scholen zijn druk bezig met het verzamelen van data. Maar wat wordt er precies geanalyseerd?

Hoe concreet gebeurt het formuleren van doelen?

En hoe vertaal je die doelen naar concrete verbeteringen in het primaire proces? Komen deze vragen u bekend voor?

Voor schoolleiders en intern begeleiders is er daarom een masterclass ontwikkeld. In deze masterclass bieden we alle elementen van opbrengstgericht werken en de bijbehorende begrippen integraal aan. De samenhang tussen de begrippen wordt zichtbaar en u leert de noodzakelijke veranderingen verbinden tot een geheel.

De masterclass leert en inspireert directeuren om daarmee – samen met hun team – stevig aan de slag te gaan. Voor velen betekent dit een heel nieuwe koers!

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

35

Bekwame leiders

Uw ambitie is een actieve, ondernemende en lerende leerling. Die leerling vraagt om een passend en uitdagend onderwijsaanbod, activerende instructie en een leerkracht met gezonde zelfreflectie. Deze ambitie kunt u waarmaken met de implementatie van het 4D-model in uw school. Vele scholen en schoolbesturen gingen u al voor.

Opbrengstgericht werken in 4D geeft antwoord op de volgende vragen: • Hoe organiseer ik binnen mijn school kwalitatief goed en gedifferentieerd onderwijs dat recht doet aan verschillen tussen kinderen en toch uitvoerbaar blijft?

• Hoe stimuleer ik mijn lerarenteam om te denken en te werken vanuit het effect van hun onderwijs op de resultaten van de leerlingen?

• Hoe bouw ik een ondersteuningsstructuur (basisen extra ondersteuning) die tegemoetkomt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen?

De CED-Groep presenteert nu de Vernieuwde masterclass Opbrengstgericht werken in 4D. Deze masterclass – uitgebreid met een kwaliteitsanalyse van de ondersteuningsstructuur - is de start van een integrale aanpak van opbrengstgericht Passend onderwijs in vier dimensies: data, duiden, doelen en doen. Vanuit deze dimensies leert u systematisch, planmatig en opbrengstgericht te werken aan de kwaliteit van onderwijs: inrichten van een onderwijsaanbod dat recht doet aan verschillen tussen leerlingen; professionalisering van leraren: denken en handelen vanuit opbrengstgericht Passend onderwijs; opbouw van een ondersteunings-structuur in uw school.

De inhoud van de masterclass omvat met drie trainingsdagen alle indicatoren van het toezichtkader van de Inspectie.

Cursusinhoud Zie schema op pag. 37.

Op basis van de inhoud van de trainingsdagen schrijven de cursisten een plan gericht op de kwaliteitsverbetering die zij willen realiseren in één schooljaar.

Vernieuwde masterclass OGW 4D

S7045

Wat u verder nog moet weten...

•

Data, duiden, doelen, doen!

•

Voor wie is de Vernieuwde masterclass bedoeld?

Intern begeleiders en directies van scholen voor het basisonderwijs. Voor s(b)o zijn er aparte masterclasses, zie pag. 68.

•

Waar gaat de masterclass over?

De CED-Groep kan de masterclass ook op locatie uitvoeren, bijvoorbeeld voor een schoolbestuur.

Deze modules worden op offertebasis uitgevoerd.

Voor deelnemers die al eerder aan een masterclass OGW 4D hebben deelgenomen, is het ook mogelijk de derde dag los te volgen. Het cursusnummer van de derde dag voor bao is S7044, voor zml S7048 en voor so+sbo (exclusief zml) is S7047.

Op www.cedgroep.nl/4D vindt u een overzicht met alle masterclasses voor de verschillende sectoren.

De masterclass, die bestaat uit drie trainingsdagen, beoogt een structurele, duurzame verandering binnen uw team. Het motto is: leer zelf duiden en zelf doen.

Zo bouwt u aan een duurzame verandering.

36

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Bekwame leiders

Cursusinhoud

Resultaat

Dag 1 Kwaliteitsanalyse huidig leeraanbod en vaststellen van verbeterpunten.

Dag 2 Kwaliteitsanalyse huidig leraargedrag en het vaststellen van verbeterpunten.

Dag 3 Kwaliteitsanalyse ondersteuningsstructuur en het vaststellen van verbeterpunten.

Wat is het effect van mijn onderwijs op de ontwikkeling en leerresultaten van mijn leerlingen?

Wat is het effect van mijn verbeterplannen op de professionaliteit van mijn leraren?

Wat is de kwaliteit van de ondersteuningsstructuur op school?

Formuleren schoolstandaard voor vakken en leergebied overstijgende vakken.

Hoe verzamel en analyseer ik data over de leerresultaten?

Hoe vergelijk ik mijn data met mijn ambitie en met de landelijke standaarden/ referentieniveaus?

Hoe verzamel ik systematisch data over competenties van de leraren?

(Het leraarregister en observatie-instrumenten.)

Hoe verzamel ik data over de kwaliteit van de huidige basis- en extra ondersteuning voor het SOP (schoolondersteuningsprofiel)?

Het analyseren van leerresultaten op beïnvloedbare kenmerken.

Het analyseren van de data over de vaardigheden van leraren.

Wat betekenen veel voorkomende onderwijsbehoeften voor het leerkrachtgedrag?

Haal ik, met de huidige kwaliteit van mijn ondersteuningsstructuur, de doelen die ik wil bereiken?

Hoe laat ik alle elementen van het onderwijsleerproces die bijdragen aan het verhogen van opbrengsten systematisch aan de orde komen?

Leerdoelen stellen en een aanbod formuleren in een gedifferentieerd professionaliseringsplan.

Opstellen Kwaliteitszorgkalender om planmatig te werken.

Hoe organiseer ik een gedifferentieerd aanbod in verschillende arrangementen?

Opstellen gedifferentieerd professionaliseringsplan.

Opstellen schoolondersteuningsprofiel (op 1 A4) vanuit kwaliteitszorg.

Wat je doet, wie je bent, wat je haalt.

Vanuit de trainingen schrijven de cursisten een plan gericht op kwaliteitsverbetering die zij willen realiseren in één schooljaar. Dit plan stuurt u – voor professionele feedback op naar de trainer.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

37

Bekwame leiders

Uw schoolplan in 4D Het schrijven van een schoolplan is voor de ene directeur een administratieve last, voor de andere een startpunt en hefboom voor de schoolontwikkeling. Het schoolplan bevat een beschrijving van het beleid met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs. Het betreft in ieder geval het onderwijskundig beleid, het personeelsbeleid, het veiligheidsbeleid en de opbouw van de ondersteuningsstructuur.

De CED-Groep werkt vanuit de kwaliteitscyclus 4D. De 4 D’s staan voor Data, Duiden, Doelen en Doen.

Dit is ook een perfect instrument voor het beschrijven van uw schoolplan. In de 4D-cyclus maakt u beheersbaar en voorspelbaar wat u met uw schoolorganisatie wilt en kunt bereiken binnen de beleidsdomeinen.

Werken met schoolplannen vanuit de 4D’s 1. De school profileert zichzelf.

2. De school bepaalt de huidige positie.

3. De school analyseert de huidige positie en stelt prioriteiten.

4. De school plant de doelen en activiteiten 20152019.

5. Uitvoering van 2015 -2019.

Lees meer op www.cedgroep.nl/uwschoolplanin4D.

Masterclass Uw schoolplan in 4D

S7010 Voor wie is de masterclass bedoeld?

Directieleden po.

Waar gaat de masterclass over?

In deze masterclass gaat u praktisch aan de slag met het schrijven van uw schoolplan vanuit de 4D-cyclus. Vanuit uw eigen missie en visie van de school beschrijft welke doelen u met uw onderwijs wil bereiken, hoe aan die doelen wordt gewerkt en welke prioriteiten u stelt.

Het startpunt en het eindpunt van het totale plan zijn de leerlingresultaten.

Cursusinhoud Bijeenkomst 1 • Welke ambitie formuleert de school? Wat is de huidige kwaliteit?

• Formuleren van standaarden voor leerlingresultaten en leerkrachtvaardigheden.

• Formuleren van visie op leren, hoe geleerd wordt en het pedagogisch klimaat.

• Vaststellen van de ‘schrijfplanning’.

• Vaststellen van de structuur, opbouw en functie van het schoolplan.

• Scannen/meten van de huidige kwaliteit een kwaliteitsscan: ‘foto van de school’.

Bijeenkomst 2 • Wat is nodig om de gewenste kwaliteit/de ambitie te bereiken?

• Analyseren van de verzamelde data.

• Doelen formuleren voor verschillende beleidsterreinen.

• Vaststellen van de tijdsplanning en financiële planning voor ieder beleidsterrein.

Bijeenkomst 3 • Hoe evalueert u de kwaliteitsverbetering en hoe wordt deze geborgd in de organisatie?

• Opstellen van verbeterkaarten binnen alle beleidsterreinen.

Wat u verder nog moet weten…

De CED-Groep kan de Masterclass ook bij u op locatie uitvoeren, bijvoorbeeld voor een schoolbestuur.

38

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Bekwame leiders

Verantwoord plannen en borgen

De Betere Basisschool Behalve met de 4D-aanpak werkt de CED-Groep ook op locatie met De Betere Basisschool. Op basis van een nulmeting wordt een plan geheel op maat voor uw school geschreven, waarbij de accenten liggen op heldere aansturing van het team, haalbare planningen, effectieve vergaderingen, heldere besluitprocedures en borging van behaalde rendementen. Werken volgens de richtlijnen van De Betere Basisschool verhoogt de opbrengsten en verbetert duurzaam de kwaliteit van de school.

De prestaties van de kinderen worden beter en de school wordt effectiever. Dit wordt gerealiseerd door de school op basis van verantwoord verandermanagement zo planmatig te laten werken dat onderwijsvernieuwingen die u wilt aanbrengen goed geïmplementeerd worden en uw investeringen echt renderen. Het organisatieprogramma werkt goed op scholen die u voorgingen.

S7360 Opmerkingen over hoge werkdruk in uw team?

Leer nu de werkdruk te beheersen

Voor wie is de cursus bedoeld?

Directeuren po/so.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus is gebaseerd op een van de onderdelen van De Betere Basisschool. U leert in één dag uw prioriteiten plannen met de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. Uw team gaat zich herkennen in deze planning en de kans op bovenmatige werkdruk wordt beduidend minder. Aan het einde van de dag heeft u al een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken.

Cursusinhoud • • • • • • •

principes van De Betere Basisschool planningsdocument in kaart brengen eigen prioriteiten in het kader van verandering en borging faseopbouw, faseplanning en procesoverzicht eigen faseplanning maken presentatie en bespreking vervolgmogelijkheden en afsluiting

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

39

Bekwame leiders

Middenkadertraining

S7110 Voor wie is de training bedoeld?

Ervaren bouwcoördinatoren, adjuncten, (waarnemend) locatiemanagers po/so.

• • • • • •

gesprekstechnieken en het geven van feedback inzicht in veranderingsprocessen omgaan met weerstand timemanagement en delegeren effectief vergaderen te bestuderen literatuur

Doel van de cursus Waar gaat de cursus over?

De laatste jaren is binnen scholen een goed functionerend middenkader steeds belangrijker geworden. Als het gaat om beleid naar de onderwijspraktijk te vertalen, kan een sterk middenkader dit proces positief beïnvloeden. Deze cursus is bedoeld als steun in de rug voor al die mensen die op middenkaderniveau werkzaam zijn. We doen dit door steeds een koppeling te maken tussen de theorie en de eigen situatie, waarbij een balans er is tussen kennis en vaardigheden. We snijden de cursus zoveel mogelijk op maat naar de behoeften van de cursisten.

Cursusinhoud We gaan aan de slag met het uitdiepen en uitbreiden van kennisaspecten op het gebied van management.

U werkt aan het vergroten van uw eigen vaardigheden.

Aan de orde kunnen komen: • schoolbeleid • schoolcultuur • leiderschap • oplossingsgericht werken • communicatie • gesprekstechnieken • coöperatief vergaderen • timemanagement

Basiscursus Bouwcoördinator

S7101

Wat u verder nog moet weten…

•

Voorafgaand aan de cursus is er een intakegesprek om de ontwikkelbehoefte en de motivatie van de deelnemers in kaart te brengen en daarmee de cursus nog meer op maat te maken.

Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren

S7312 Voor wie is de cursus bedoeld?

Intern begeleiders en (bouw)coördinatoren po/so.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Waar gaat de cursus over?

(Beginnende) bouwcoördinatoren po/so.

Deze intensieve cursus start met kennisoverdracht over diverse vormen van coaching. U leert verschillende manieren van coachen toepassen, zoals oplossingsgericht of juist confronterend coachen. Daarna gaat u in uw eigen praktijk aan de gang. U moet rekening houden met pittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging.

Aan het eind van de cursus checken we wat goed ging en wat niet, wat u wilt vasthouden, wilt loslaten of wilt verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie op coachen. U vult gedurende de cursus uw digitale portfolio, zodat u aan het eind uw successen heeft geborgd.

In de eindpresentatie laat u zien welke competenties u vergroot heeft tijdens de cursus.

Waar gaat de basiscursus over?

Wat zijn de taken, verantwoordelijkheden, vaardigheden en competenties die u moet hebben als bouwcoördinator?

Hoe kunt u uw collega’s goed enthousiasmeren en begeleiden? Wat wordt er van u verwacht op het gebied van gespreksvaardigheden en feedback, intervisie en het beïnvloeden van gedrag? Al deze zaken komen uitgebreid aan bod bij de Basiscursus Bouwcoördinator.

Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen, zijn: • taken van de bouwcoördinator • benodigde competenties

40

De deelnemer…

• is bekend met de taken en verantwoordelijkheden van de bouwcoördinator • is bekend met de competenties waarover een bouwcoördinator moet beschikken en is zich bewust van de eigen competenties • is vaardiger in communiceren • is vaardiger in het organiseren en leiden van vergaderingen • kan professioneel handelen in de rol van coördinator • kan sturing geven aan collega’s bij de uitvoering van schoolafspraken • heeft een casus beschreven en daaraan gekoppelde acties uitgewerkt en toegepast • heeft een presentatie over het geleerde gegeven

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Groeien als specialist Het loopt storm bij onze basisopleidingen voor specialisten in spé. In verband met de invoering van het functiehuis hebben we de laatste jaren een aantal post–hbo cursussen ontwikkeld voor de leerkrachten die willen doorgroeien naar de LB-functie. Naast aandacht voor vakinhoud en vakdidactiek zijn gesprekstechnieken en begeleidingsvaardigheden belangrijke onderdelen. Hierdoor kan de nieuw verworven kennis beter overdragen worden op hun collega’s en profiteert de hele school van deze professionalisering.

Specialistencursussen Basiscursussen voor specialisten zijn heel praktische maar ook pittige éénjarige opleidingen voor de leerkrachten die breder inzetbaar willen zijn dan alleen groepsleerkracht en zich willen specialiseren in een bepaald onderwerp. Onze praktische basiscursussen duren maximaal tien studiedagen. Daarnaast zijn er huiswerkopdrachten die uiteindelijk naar een eindopdracht toewerken.

De volgende specialistencursussen vindt u verderop in de brochure bij de diverse vakgebieden: Basiscursus Gedragsspecialist (S4450) 19 Basiscursus Leesspecialist (S2111) 54 De Rekenspecialist (S3050) 45 Basiscursus Taalcoördinator (S1103) 50 Basiscursus Interne begeleiding (S5100) 42 Basiscursus Bouwcoördinator (S7101) 40 Basiscursus Specialist Jonge kind (S8700) 63 iCoach: ict, van doel naar middel (S6120) 12 Kijk op www.cedgroep.nl/specialistworden.

Naast de basiscursussen zijn er ook korte cursussen met meer verdieping in een van de onderdelen die (aanvullend) in een ander schooljaar gevolgd kunnen worden. Hieronder vindt u een aantal voorbeelden.

Verdiepingscursus Interne begeleiding (S5101) Taalcoördinatoren 2.0 (S1104) In vertrouwde handen (S5260) Interne coach DGM (S1320) Teachcoördinator (S7208) Coach Structureel Coöperatief Leren (S4706) Hoe verbeter ik mijn aanvankelijk technisch leesonderwijs in groep 3? (S2120) Het lerende brein (S4150) Hoe verbeter ik mijn begrijpend leesonderwijs? (S2160) Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? (S1410) Psychische problemen bij kinderen (S4100) Ernstige rekenproblemen en dyscalculie (S3082) Aan de slag met woordenschat (S1500)

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

43 51 14 53 26 11 54 28 56 51 32 47 52

41

Voor intern begeleiders Met de intrede van de termen als Passend onderwijs en opbrengstgericht en datagestuurd werken lijkt een nieuwe episode binnen het onderwijs en de leerlingbegeleiding aangebroken. Voorin deze brochure vindt u cursussen met betrekking tot Passend onderwijs in de klas. Bij het hoofdstuk Bekwame leiders komt opbrengstgericht werken aan bod.

Hieronder staan de cursussen die betrekking hebben op de benodigde beroepskwalificaties van de intern begeleider.

Bij ons op de site kunt u bij het zoeken naar de juiste cursus uw functie combineren met uw sector (bijvoorbeeld po bovenbouw) en een onderwerp als zorg, Passend onderwijs of opbrengstgericht werken. Zo kunt u over vakgebieden heen zoeken.

Leerkrachten po.

theoretische inleidingen zijn er praktijkopdrachten in de vorm van rollenspellen en andere oefensituaties. Er wordt rekening gehouden met het ontwikkelingsniveau van de school. De eindopdracht bestaat uit een ontwikkelingsplan voor uw eigen school en een groepsplan. Deze worden door de cursusleiding beoordeeld.

Waar gaat de basiscursus over?

Wat u verder nog moet weten…

In deze basiscursus Interne begeleiding van acht hele dagen, leert u planmatig denken en handelen binnen de diverse vakgebieden. Verder maakt u kennis met de beginselen van opbrengstgericht en datagestuurd werken, u leert hoe u gesprekken voert met collega's, hoe u een groeps- en leerlingbespreking leidt en hoe u kunt omgaan met weerstanden. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan het maken van een meerjarig ontwikkelingsplan met betrekking tot de zorgstructuur op school en het maken van een individueel plan en een groepsplan. Naast

• •

Basiscursus Interne begeleiding

S5100 Voor wie is de basiscursus bedoeld?

42

• •

De cursus is post-hbo.

De cursus wordt afgesloten met een CEDnascholingscertificaat, mits u aan de voorwaarden heeft voldaan.

Naast de trainingsdagen krijgt u ook huiswerkopdrachten.

Werkbelasting deelnemers: in totaal moet u rekening houden met 126 SBU.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Voor intern begeleiders

Verdiepingscursus Interne begeleiding

S5101 Voor wie is de cursus bedoeld?

Oud-cursisten Basiscursus Interne begeleiding.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus is ontwikkeld voor intern begeleiders die na de eerder gevolgde Basiscursus Interne begeleiding toe zijn aan verdieping. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten van een hele dag.

Cursusinhoud • • • •

verdieping op data-analyse met een koppeling naar het aanbod in de klas coaching van leerkrachten korte introductie op human dynamics, transactionele analyse en breinleren verdieping op opbrengstgericht werken met betrekking tot gedrag

Ontwikkelingsperspectieven Van sommige kinderen op de basisschool is het duidelijk dat zij maximaal het eindniveau van groep 7 kunnen bereiken. De Inspectie verplicht scholen om voor deze leerlingen een realistisch ontwikkelingsperspectief (OPP) te bepalen. Ook voor kinderen in het speciaal (basis)onderwijs moet een OPP worden bepaald.

De kenmerken van een goed OPP zijn: • realistisch en onderbouwd • onderdeel van een eigen leerlijn • omvat een leerrendementsverwachting • omvat een verwacht uitstroomniveau • basis om het leerstofaanbod te plannen • basis om de ontwikkeling van de leerling te volgen.

Werken met ontwikkelingsperspectieven

S5116 Voor wie is de cursus bedoeld?

Intern (en ambulant) begeleiders po/so.

ontwikkelingsperspectieven opstellen en er mee werken.

We plaatsen het ontwikkelingsperspectief binnen het Handelingsgericht werken en de 1-zorgroute. Ook wordt er een uitstapje gemaakt naar de 4D-planner. Het ontwikkelingsperspectief is een manier om datagestuurd en opbrengstgericht passend onderwijs te geven, of u het nu voor één of enkele leerlingen of voor uw gehele schoolpopulatie vast moet stellen.

Cursusinhoud Tijdens de cursus doorloopt u met de tien stappen de cyclus die nodig is om een goed ontwikkelingsperspectief op te stellen en te gebruiken.

Lange termijn: 1. stel het leerrendement vast per vakgebied 2. bepaal de uitstroombestemming 3. kies de leerlijn Korte termijn: 4. bepaal de planperiode 5. leid de doelen af uit de leerlijn 6. benoem de onderwijsbehoeften 7. stel de methodiek vast 8. bedenk de organisatie 9. voer het plan uit Lange termijn: 10. evalueer en monitor

Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren

S7312 Voor wie is de cursus bedoeld?

Intern begeleiders en (bouw)coördinatoren.

Waar gaat de cursus over?

Deze intensieve cursus start met kennisoverdracht over diverse vormen van coaching. U leert verschillende manieren van coachen toepassen, zoals oplossingsgericht coachen of juist confronterend. Daarna gaat u in uw eigen praktijk aan de gang. U moet rekening houden met pittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging. Aan het eind van de cursus checken we wat goed ging en wat niet, wat u wilt vasthouden, wilt loslaten of wilt verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie op coachen. U vult gedurende de cursus uw digitale portfolio, zodat u aan het eind uw successen heeft geborgd. In de eindpresentatie laat u zien welke competenties u vergroot heeft tijdens de cursus.

Waar gaat de cursus over?

Ambulante en interne begeleiders van scholen voor basisonderwijs, speciaal basisonderwijs, en speciaal onderwijs hebben regelmatig te maken met leerlingen met een eigen ontwikkelingsperspectief. In deze cursus leert u

Kijk voor meer cursussen voor intern begeleiders op www.cedgroep.nl/cursussen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

43

Voor intern begeleiders

Gesprekken met kinderen over onderwijsbehoeften

Effectieve gesprekken met ouders over (zorg)leerlingen

S5205

S5210

Voor wie is de cursus bedoeld?

Vervolgtraining

Leerkrachten en intern begeleiders po.

Voor wie is de training bedoeld?

Waar gaat de cursus over?

In de groepsplannen beschrijft u de onderwijsbehoeften van kinderen en hoe u in de klas daaraan tegemoet wil komen. In het groepsplan staat beschreven wat u voor kinderen bedacht hebt, vaak zonder overleg met de kinderen. Dat kan ook anders. Door in de klas met kinderen gesprekken te voeren over hoe kinderen aankijken tegen het werk dat ze doen, wat ze daarin moeilijk vinden en hoe dat op te lossen is, betrekken we hen actief bij hun eigen ontwikkeling. In gesprekken geven kinderen informatie die voor u als leerkracht waardevol is om hun gedrag te begrijpen en een effectieve aanpak te bedenken. Kinderen voelen zich meer betrokken bij de aanpak en voelen zich verantwoordelijk, omdat zij zelf hebben bijgedragen aan het bereiken van de gestelde doelen.

Cursusinhoud Het voeren van deze gesprekken vraagt een open houding van de leerkracht, nieuwsgierigheid naar de mening en beleving van het kind. Het vraagt gespreksvaardigheden waarmee je een kind uitdaagt actief mee te denken.

Ook de opbouw van zo’n gesprek, de organisatie in de klas en de opbrengst voor leerling en leerkracht komen in de cursus aan bod.

44

Leerkrachten en intern begeleiders po/so.

Waar gaat de cursus over?

In het kader van Passend onderwijs wordt van de school verwacht samen met de ouders de ontwikkeling van kinderen te stimuleren in een gezamenlijke aanpak.

In veel gevallen liggen de ambities en mogelijkheden van beide partijen in elkaars verlengde. Als dat niet zo is en de leerling wordt aangemerkt als zorgleerling, is het extra nodig om met de ouders contact te zoeken en een gezamenlijke aanpak te formuleren.

Veel leerkrachten vinden het lastig om in een gesprek met ouders hun boodschap zodanig over te brengen, dat de relatie met de ouders niet wordt geschaad en het belang van de leerling duidelijk overkomt. In deze praktische, afwisselende training met veel oefensituaties, leren zij hun zorg voor de leerling op een effectieve manier te delen met de ouders. Het inschatten van de situatie, het kiezen van de beste manier van communiceren, het zorgen voor een evenwichtige verhouding met de ouders, zijn enkele aspecten die aan de orde komen.

Wat u verder nog moet weten‌ Deze training is een vervolgtraining. U dient eerst de basistraining: Effectief communiceren met ouders (S7160) van pag. 27 gevolgd te hebben of een soortgelijke training.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Rekenen en rekenproblemen Onvoldoende getalbegrip en gebrekkige automatisering zijn de oorzaak van een groot aantal rekenproblemen. Als deze zaken vroeg gesignaleerd worden, kunnen veel kinderen tijdig geholpen worden. Soms zitten de problemen echter dieper.

Denk aan kinderen met dyscalculie. Omdat niet elk kind in een klas een eigen handelingsplan voor elk vak kan krijgen, werkt de CED-Groep liever met arrangementen en groepsplannen.

In het rekenaanbod van de CED-Groep zitten veel teamtrainingen. Als je met z’n allen goed weet wat er speelt en welke aanpakken effectief zijn, kan je als school de leerlingen beter helpen. Naast teamtrajecten zijn er ook cursussen en trainingen voor alle leerkrachten die zelf graag beter willen worden in het geven van rekenonderwijs.

De Rekenspecialist

S3050

• • • •

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

•

Waar gaat de cursus over?

• •

Het rekenonderwijs verbeteren op school gaat beter als iemand speciaal verantwoordelijk is voor het rekenbeleid.

Deze persoon kan het rekenen vaker op de gezamenlijk agenda krijgen en collega’s coachen bij het verbeteren van hun rekenonderwijs in de klas. De deelnemers van de cursus Rekenspecialist leren niet alleen hun eigen rekenonderwijs te verbeteren, zij krijgen ook zicht op wat er voor nodig is om met de hele school het rekenonderwijs te verbeteren. De cursus wordt afgerond met het schrijven van een rekenbeleidsplan.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Cursusinhoud De volgende onderwerpen worden in de cursus behandeld: • wat is motiverend en effectief reken-wiskundeonderwijs op school-, groeps- en individueel niveau?

• leerlijnen en referentiekaders • bekende knelpunten als automatisering van het rekenen tot 20 en de tafels van vermenigvuldiging, het oplossen van contextopgaven (redactiesommen)

leerlijnen breuken dyscalculie voorbereidend rekenen het opstellen van groepsplannen en ontwikkelingsperspectieven planmatig werken aan betere resultaten binnen de hele school relevante inspectierapporten coachings- en gesprekstechnieken

•

Het onderdeel Automatiseren van het rekenen tot 20 is een gedeelte van de cursus Automatiseren is te leren (S3060). Het deel Oplossen van contextopgaven is de gehele cursus Een vaste aanpak voor contextopgaven voor groep 3 t/m 8 (S3065).

Voorafgaand aan de cursus wordt iedere deelnemer gevraagd een intakelijst in te vullen waarin ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen.

Na negen bijeenkomsten wordt een CED-certificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten en voldoende kwaliteit van de huiswerkopdrachten.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

45

Rekenen en rekenproblemen

Spelend rekenen met kleuters

S3062

hun kennis, vaardigheden en inzichten in verschillende alledaagse situaties snel, wendbaar en adequaat kunnen gebruiken. Met peilen breng je op een interactieve manier het getalbegrip van de leerling in kaart.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Rekenroutines zijn herkenbare, terugkerende, betekenisvolle wiskundeactiviteiten voor jonge kinderen. Met rekenroutines willen we, door middel van interactie, de kinderen uitnodigen tot spel en ze stimuleren tot het toepassen van rekenhandelingen. De rekenroutines zijn naast elke methode voor voorbereidend rekenen te gebruiken en geven verdieping van de aangeboden stof.

Bij de rekenroutines maken we gebruik van poppen. Elke pop heeft zijn eigen karakter en materialen. De poppen worden ingezet bij een bepaald domein of bepaalde tussendoelen van het rekenen. Afhankelijk van de eigen behoefte kunt u kiezen om één of meerdere rekenroutines in te zetten. De verschillende domeinen: tellen en getalbegrip, meten en meetkunde zijn leidend. Het is de bedoeling dat alle domeinen en tussendoelen binnen een bepaalde periode aan bod komen. De volgende onderwerpen worden behandeld: • tussendoelen annex leerlijnen (TAL) • ontwikkelen en gebruiken van de poppen in zinvolle rekenactiviteiten voor peuters en kleuters • aanbieden van een kansrijke speelleeromgeving, waarin jonge kinderen geprikkeld worden om ontdekkingen en ervaringen op te doen op het gebied van rekenen en wiskunde • plannen van de rekenactiviteiten binnen het aanbod voor peuters en kleuters

Werken met peilingactiviteiten voor kleuters

S3058 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Het toetsen van de rekenontwikkeling met werkbladen of (diagnostische) losse vragen werkt niet bij alle kleuters even goed. Er worden op deze manier te geïsoleerde kennis en vaardigheden getoetst. Inzicht blijft vaak buiten beschouwing. Tellen en getalbegrip bij jonge kinderen kan men ook toetsen door middel van peilingactiviteiten.

Dit zijn spelletjes die je samen met een aantal kinderen speelt. Doel hierbij is het peilen van de mate van getalbegrip van deze leerlingen. Het gaat erom dat kleuters

46

Werkwijze peilingactiviteiten Peilingactiviteiten voert u alleen uit met kinderen bij wie u twijfelt over hun ontwikkeling op rekengebied. De activiteiten vormen een aanvulling op de observaties die u toch al doet. De verschillende peilingspelletjes overlappen elkaar. Daarom is het niet nodig ze allemaal te spelen met een kind. De rol van de leerkracht is hierbij erg belangrijk.

U kunt als leerkracht volop deelnemen aan het spel (de rol van participant). U mag voorzeggen, helpen en laten zien hoe je zelf tot een oplossing komt. U observeert of de kinderen suggesties oppikken en gaan toepassen.

U kunt conflictsituaties oproepen door bepaalde opmerkingen te maken (ik ga winnen, terwijl duidelijk is dat u achterstaat).

Aan bod komen: • theorie over tellen en getalbegrip • selecteren van kinderen waarmee je de peilingactiviteiten gaat uitvoeren • bespreken en uitvoeren van de 5 peilingactiviteiten: Muizenrace, Wie het meest gooit, Ik kan toveren, Memoryspel, Op een rijtje

Interactief voorbereidend rekenen met het Rekenhuis

S3057 Voor wie is de workshop bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de workshop over?

Het Rekenhuis is een hulpmiddel voor de leerkracht om de rekenontwikkeling van jonge kinderen in het (speciaal) basisonderwijs te stimuleren. Een aantal activiteiten uit het Rekenhuis zijn ook goed te gebruiken voor peuters en leerlingen van groep 3. Het Rekenhuis kan worden ingezet naast alle rekenmethodes en de verschillende VVEprogramma’s. Het Rekenhuis bevat alle tussendoelen op de leerlijnen getallen (tellen en getalbegrip), en meetkunde, zoals deze zijn opgesteld door het expertisecentrum SLO.

Cursusinhoud Tijdens de workshop maakt u kennis met alle ins en outs van het Rekenhuis en krijgt u suggesties voor een optimaal gebruikt in de groep.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Rekenen en rekenproblemen

Waar gaat de cursus over?

Tijdens twee bijeenkomsten krijgt u theorie en praktische tips om voor deze leerlingen tot een passend rekenaanbod te komen, rekening houdend met de referentieniveaus en/of minimumdoelen.

Wat u verder nog moet weten…

Deze cursus gaat in op de problemen van de zwakke rekenaars die in de bovenbouw van het basisonderwijs achterblijven. Wilt u meer weten over heel ernstige rekenproblemen en dyscalculie, dan raden we u aan de cursus hieronder te volgen.

Ernstige rekenproblemen en dyscalculie

S3082 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, remedial teachers en rekencoördinatoren po/so.

Waar gaat de cursus over?

Automatiseren is te leren

S3060 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten groep 3, 4 en 5, remedial teachers, rekencoördinatoren en intern begeleiders.

Waar gaat de cursus over?

Automatisering van het optellen en aftrekken tot 20 en de tafels van vermenigvuldiging zijn de basis van het rekenen. Hoe vaak komt het niet voor dat leerkrachten in groep 5 of hoger niet verder kunnen omdat deze rekenvaardigheden bij veel leerlingen niet ver genoeg geautomatiseerd zijn? In vier bijeenkomsten krijgt u de theorie en de praktische aanpak waarmee ook de zwakke rekenaars geautomatiseerd leren rekenen. Bij het cursusmateriaal zijn het programma Rekenprikjes en de DAT (diagnostische automatiseringstoets) inbegrepen.

Het landelijk Protocol Ernstige Rekenproblemen en Dyscalculie (ERWD) is leidraad voor het handelen in de praktijk van het rekenwiskunde onderwijs bij de gerichte begeleiding van leerlingen waarbij het leren van rekenen/wiskunde niet optimaal verloopt of zelfs stagneert. Elke school heeft een aantal leerlingen met hardnekkige rekenproblemen. Het protocol geeft hulp bij het afstemmen van het rekenonderwijs op de onderwijsbehoeften van deze kinderen.

Op schoolniveau zijn duidelijke afspraken nodig over de begeleiding van deze leerlingen. In het kader van Passend onderwijs wordt verwacht dat ook deze leerlingen op de basisschool blijven. Hoe gaat u binnen uw school om met kinderen met dyscalculie? Welke mogelijkheden heeft een school om deze problemen goed in kaart te brengen en tegemoet te komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van kinderen met dyscalculie? Deze cursus biedt praktische handreikingen voor het omgaan met deze leerlingen.

Wat u verder nog moet weten…

• •

Zwakke rekenaars in de bovenbouw

S3075 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten groep 6, 7 en 8, remedial teachers, rekencoördinatoren en intern begeleiders.

•

Deze cursus is elk jaar snel volgeboekt, wacht dus niet te lang met opgeven.

Voorwaarde voor deelname: de cursus is post-hbo.

Van de deelnemers wordt verwacht dat ze voldoende kennis hebben van de rekendidactiek en het reguliere curriculum en de daarbij behorende ontwikkelingslijnen.

Voor de derde en vierde bijeenkomst wordt een huiswerkopdracht meegegeven. Deze is bedoeld om reeds opgedane kennis te spiegelen aan de praktijk.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

47

Rekenen en rekenproblemen

Haal meer uit rekenspellen voor groep 3 t/m 8!

S3059 Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

Waar gaat de cursus over?

Kinderen kunnen van spelletjes heel veel leren: samen spelen, samen werken, samen overleggen. Uit de meeste rekenspelletjes valt veel meer te halen, als ze op de juiste manier worden ingezet naast de reguliere methode.

Kinderen kunnen gevarieerd, actief en doel-gericht oefenen met minimale begeleiding van de leerkracht.

Kinderen die rekenen niet (meer) leuk vinden, worden door de rekenspellen uitgedaagd om op een positieve manier met getallen en hoeveelheden om te gaan.

Cursusinhoud Tijdens de bijeenkomsten wordt ingegaan op Rondje Rekenspel. De spellen uit Rondje Rekenspel richten zich op de basis voor het rekenen: getalbegrip en de kennis en vaardig-heden om met getallen om te gaan. Door het zelf spelen van een aantal spellen worden de doelen van de spellen duidelijk. We gaan in op de didactische aanwijzingen voor het gebruik van de spellen. Met de cursisten wordt bekeken hoe de spellen in te zetten binnen de leerlijn van de reguliere methoden.

Wat is Nieuwsrekenen?

Hebben uw leerlingen moeite met de toepassingsopgaven van de reguliere rekenmethodes? Probeer dan eens Nieuwsrekenen, een aantrekkelijke aanvulling op uw rekenmethode. Met Nieuwsrekenen krijgt u iedere week stof voor een half uur extra rekenen, aan de hand van het actuele Nieuwsbegriponderwerp. Nieuwsrekenen levert de levensechte contextopgaven waarmee uw leerlingen graag rekenen. U besteedt wekelijks een half uur of meer extra lestijd aan toepassingsopgaven.

Hiermee bereidt u uw leerlingen goed ook voor op de Cito-toetsen. Want in feite zijn ook de meeste Cito-opgaven eigenlijk toepassingstaken!

Nieuwsrekenen biedt volop mogelijkheden voor zwakkere rekenaars. Zij hebben er bij uitstek last van dat de reguliere methodes te weinig aandacht besteden aan contextrekenen. Bij het maken van Cito-opgaven hebben zij profijt van de vaste stappen die zij bij Nieuwsrekenen leren.

Uit onderzoek blijkt verder dat scholen en leerlingen Nieuwsrekenen ook bijzonder geschikt vinden als verrijkingsmateriaal voor begaafde rekenaars. De contextopgaven van Nieuwsrekenen zorgen ervoor dat deze leerlingen worden uitgedaagd tot het oplossen van complexe problemen. Een uitdaging die zij vaak missen in het reguliere materiaal.

Wat u verder nog moet weten‌ De map Rondje Rekenspel kent in totaal ongeveer 50 spelbeschrijvingen. Bij een groot deel van de spellen wordt verwezen naar getalkaarten die speciaal voor Rondje Rekenspel ontwikkeld zijn. U moet de map met spelbeschrijvingen voorafgaand aan de cursus aanschaffen of zelf downloaden en meenemen. De getalkaartjes worden in de cursus gebruikt. Voor schoolgebruik moeten ze zelf worden besteld.

Aan de slag met Nieuwsrekenen

S3070 basisonderwijs S3071 speciaal (basis) onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingen te leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei (functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan een krachtige manier zijn om dit functionele rekenen bij uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het wel nodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in de vingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep neergelegd in een vaste aanpak. De kernelementen daarvan, en de vaste stappen die u als leerkracht daarbij kunt

48

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Rekenen en rekenproblemen

Leerkrachten groep 3 t/m 8, remedial teachers, rekencoördinatoren en intern begeleiders po.

hoe u aan de hand van de evaluatie van hun rekenonderwijs kunt differentiëren in onderwijsbehoeften, onderwijsdoelen, instructie en verwerking • aan welke voorwaarden hiervoor moet worden voldaan • hoe u uw onderwijs op basis van deze differentiatie vorm kunt geven • het model van Lesson Study toe te passen in de opdrachten op schoolniveau De cursus sluit aan op de integrale 4D-aanpak van Data, Duiden, Doelen en Doen. Er wordt datagestuurd en opbrengstgericht gewerkt aan de verbetering van de prestaties van de professionals voor de groep en de kinderen in de groep. Het inhoudelijke aspect van differentiatie binnen het rekenwiskundeonderwijs wordt verder uitgediept. In de bijeenkomsten zitten veel opdrachten die ingeleid worden door een klein stukje theorie, dat u vooraf moet hebben gelezen.

Waar gaat de cursus over?

Cursusinhoud

De aanpak van het leren oplossen van contextopgaven is binnen veel scholen een groot probleem. In de Citotoetsen van het leerlingvolgsysteem is dit voor het grootste deel de manier waarmee het rekenen wordt getoetst. Voor de inspectie is het een belangrijk aspect waarop de school wordt beoordeeld. Een succesvolle aanpak is alleen te realiseren als er binnen de school groepsoverstijgende sterk inhoudelijk gerichte afspraken gemaakt worden. Omdat methoden hierin tekort schieten, biedt de cursus een waardevolle aanvulling op uw rekenonderwijs.

Bijeenkomst 1 • voorafgaand aan de bijeenkomst leesopdracht literatuur • onderwijsbehoeftes vaststellen algemeen en voor sterken en zwakke leerlingen • bespreking literatuur • huiswerk Bijeenkomst 2 • welke doelen zijn gesteld: waar te vinden?

• doelen voor de komende rekenactiviteit • modellen van het protocol ERWD, bespreken rekenprobleem • huiswerk literatuur Bijeenkomst 3 • instructie op 3 niveaus • Lesson Study: voorbereiden van rekenles • huiswerk: literatuur en opname rekenles op video Bijeenkomst 4 • verwerking op 3 niveaus • Lesson Study: terugblik op gegeven les • huiswerk: literatuur Bijeenkomst 5 • organisatie: leerlijnen, rekendoelen, leerstappen, modellen en oplossingsstrategieën in de methode

nemen, komen in de cursusbijeenkomst uitgebreid aan de orde. Natuurlijk wordt er tijdens de cursusbijeenkomst ook daadwerkelijk mee geoefend. Tenslotte is er aandacht voor de relaties van Nieuwsrekenen met de Citodomeinen, de leerlijnen, de referentieniveaus en protocol ERWD.

Een vaste aanpak voor contextopgaven voor groep 3 t/m 8

S3065 Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?

Wat u verder nog moet weten...

• •

De inhoud van deze cursus is in z’n geheel opgenomen in de cursus S3050 De Rekenspecialist.

Bij deze cursus kunt u apart klassenconsultaties inkopen, zodat de verschillende activiteiten niet alleen uitgeprobeerd maar ook nabesproken kunnen worden.

Passend rekenonderwijs

S3085 Haal het beste uit uw leerlingen naar boven met gedifferentieerd rekenwiskundeonderwijs

Voor wie is de cursus bedoeld?

•

Wat u verder nog moet weten...

•

Rekenspecialisten, ib’ers, managers po.

Waar gaat de cursus over?

•

De cursusinhoud is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek van Hans van Luit van de Universiteit van Utrecht.

Totale studiebelasting: 30 SBU.

U krijgt bouwstenen aangereikt voor het aanbrengen of versterken van differentiatie in het rekenonderwijs. Doel daarvan is dat alle kinderen in de klas zoveel mogelijk leren van de rekenles. Tijdens de cursus leert u…

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

49

Taalbeleid en taalonderwijs Taal als sleutel tot succes Goede taalbeheersing is de sleutel tot succes in onze samenleving. Opbrengstgericht werken aan taal en taalbeleid is daarom voor iedere school essentieel. Een taalcoördinator en een taalbeleidsplan zijn naast goed opgeleide leerkrachten van cruciaal belang voor een effectieve werkwijze. Nieuw in ons aanbod is de verdiepingscursus voor reeds opgeleide taalcoördinator: Taalcoördinatoren 2.0. Steeds populairder worden de cursussen Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen, Aan de slag met woordenschat en Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? (S1410).

Onderwijsassistent leescompetent

S2150

Basiscursus Taalcoördinator po

•

S1103 •

Voor wie is deze cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

•

kennis van uitgangspunten, opbouw leerlijnen van de programma’s en methodes die op de eigen school gehanteerd worden vaardigheden om innovatie- en implementatieprocessen te begeleiden en leerkrachten te coachen zelf een taalbeleidsplan opgesteld voor de eigen school

Waar gaat deze basiscursus over?

Wanneer een school opbrengstgericht wil werken en de leerprestaties van leerlingen op de basisvaardigheden wil verbeteren, is het aanstellen van een Taalcoördinator van wezenlijk belang. De verantwoording voor taalbeleid, methodenkeuze, invoering en afstemming komt steeds meer bij de school te liggen. Het is essentieel dat iemand binnen de school kennis en vaardigheden ontwikkelt, nodig voor een verantwoord taalbeleid en de implementatie van dat beleid.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Doel en inhoud van de cursus De Taalcoördinator heeft na afloop van deze cursus: • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op goed taal-/leesonderwijs op school-, groeps- en leerlingniveau, met als doel de leerlingresultaten te verbeteren • kennis van recente ontwikkelingen in het taal-/leesonderwijs • kennis van opbrengstgericht werken aan taalonderwijs • kennis van veranderingsprocessen

50

•

• •

Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere cursist een intakegesprek gehouden waarbij ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen.

U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen.

Certificaat: na de 8 bijeenkomsten wordt een CED-certificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten; naar behoren uitvoeren van de huiswerkopdrachten en een presentatie van het eigen taalbeleidsplan.

De trainingsdagen hebben een interactief karakter, de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop.

Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer.

Werkbelasting voor de deelnemers: in totaal kunt u uitgaan van 200 SBU. Voor het opstellen en invoeren van taalbeleidsplannen kan ook gekozen worden voor een begeleidingstraject op offertebasis voor de hele school.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taalbeleid en taalonderwijs

Taalcoördinatoren 2.0

S1104 Voor wie is de cursus bedoeld?

Taalcoördinatoren po.

Waar gaat de cursus over?

Is het al weer enige tijd geleden dat u de Basiscursus Taalcoördinator heeft gevolgd? Dan is deze cursus iets voor u! In vijf bijeenkomsten bent weer helemaal bijgepraat en heeft u zicht op de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen binnen uw vakgebied.

De cursus is bedoeld voor ervaren taalcoördinatoren die behoefte hebben om hun taalkennis te actualiseren, uit te breiden en te verdiepen.

Cursusinhoud Verdieping in vijf ochtenden, met de volgende onderwerpen: • Stellen: Hoe verbeter ik mijn stelonderwijs? Hoe zorg ik voor verbetering van de schrijfopdrachten in de school en hoe kunnen we deze evalueren?

• Mondelinge taal: Hoe kunnen de leerkrachten voldoende tijd besteden aan de mondelinge taalvaardigheden van leerlingen op een effectieve manier? en Hoe verhoudt dit zich tot de andere schoolvakken?

• Spelling: Hoe is de vakdidactiek bij spelling?

• Begrijpend lezen en luisteren: stimuleren van actief lezen.

• Data, planning en effectief lesgeven.

Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs?

S1410 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po.

Cursusinhoud Tijdens de cursus komen o.a. de volgend onderwerpen aan bod: • leerlijn spelling en referentieniveaus • datagestuurd en opbrengstgericht werken met de leerlijn spelling • werken met een direct instructiemodel • wat is een goede spellingles? Het basisarrangement • convergente differentiatie: Wat doe je met leerlingen die aan het basisarrangement niet genoeg hebben of leerlingen die meer dan gemiddeld presteren?

• wat werkt bij spelling?

• welke schoolstandaard hanteert uw school?

• groepsoverzichten spelling van Cito • leerlingen toewijzen aan arrangementen • een leerling met een OPP De cursisten gaan naar huis met een nieuw groepsplan spelling voor de eigen klas, met daarin een talentarrangement, basisarrangement, intensief arrangement en mogelijk een zeer intensief arrangement.

Spelling langs de lijn Maak kennis met de nieuwe spellingmethode van de CED-Groep: Spelling langs de lijn. Met Spelling langs de lijn werkt u toe naar referentieniveau 1F en/of 1S. De methode is bedoeld voor scholen po en so. Bij het ontwerp van de methode is opbrengstgericht werken als uitgangspunt genomen.

In de nieuwe, complete methode is de CED-leerlijn voor spelling volledig uitgewerkt in drie arrangementen: basis, verdiept en (zeer)intensief. In de arrangementen worden telkens de pijlers van goed onderwijs beschreven: schoolklimaat, klassenmanagement, leertijd, pedagogisch handelen, didactische aanpak en leerstofaanbod.

Meer weten? www.cedgroep.nl/webwinkel

Waar gaat het over?

Veel kinderen hebben moeite met spelling en zeker met werkwoordspelling, al is de gebruikte spellingmethode nog zo rijk en gedifferentieerd. Als u deze kinderen verder wilt helpen, is het van belang dat u een goed beeld krijgt van spellingleerlijnen door de hele school, resultaat bevorderende didactieken en effectieve remediëring.

Met deze cursus krijgt u handvatten om zelf in de praktijk uw onderwijs te verbeteren.

Naast het werken met de leerlijn en de referentiekaders, kijkt u ook wat u kunt doen om uw lessen opbrengstgerichter te maken en uw differentiatiecapaciteit te vergroten.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

51

Taalbeleid en taalonderwijs

Aan de slag met woordenschat

Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen

S1500

S1540 Voor wie is de cursus bedoeld?

Een goede start voor begrijpend lezen

Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor leerkrachten, pedagogisch medewerkers, intern begeleiders en taalcoördinatoren, die werken met kinderen in de leeftijd van 3 tot 7 jaar.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus gaat over het doelgericht stimuleren van begrijpend luisteren bij kinderen van 3 tot 7 jaar. Bij jonge kinderen is interactief voorlezen een krachtig middel om taal te stimuleren en woordenschat uit te breiden. In deze cursus leert u om tijdens het interactief voorlezen op een doelgerichte manier ook het begrijpend luisteren te stimuleren. Kinderen zijn dan goed voorbereid wanneer begrijpend lezen wordt aangeboden in groep 4.

Cursusinhoud Aan bod komen leidster-/leerkrachtvaardigheden als ‘modelen’, de juiste vragen stellen en structuur bieden.

Ook wordt aandacht besteed aan een doorgaande lijn van peuters tot groep 4. Strategieën als voorspellen en samenvatten - voorlopers op de leesstrategieën die vanaf groep 4 worden aangeboden - worden behandeld en geoefend.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

• •

Ervaring met en kennis over interactief voorlezen wordt als voorwaarde gesteld als u zich voor deze cursus inschrijft.

Tussen de twee bijeenkomsten in voert u een opdracht uit in uw eigen werksetting. Het is dus belangrijk dat u die heeft.

De cursus is praktijkgericht en levert concrete veranderingen op in uw vaardigheden en lesaanbod.

Begeleiding/coaching op de werkvloer is mogelijk op offertebasis in overleg met de cursusleider.

Leerkrachten, logopedisten, remedial teachers, intern begeleiders, ambulant begeleiders en taalcoördinatoren po/so.

Waar gaat de cursus over?

In deze praktische cursus komen de nieuwste inzichten op het gebied van woordenschatuitbreiding aan de orde.

De cursus is gebaseerd op de woordenschatdidactiek van M. Verhallen, maar ook de nieuwste visies van Marzano (Wijs met woorden) en het CPS (Woordenschatonderwijs, meer dan woorden leren) zijn in de cursus verwerkt.

Deze aanpakken worden tegenwoordig vaak gebruikt in het onderwijs en reiken veel verder dan het aanleren van woordjes in de taalles.

Cursusinhoud Tijdens de training komen het selecteren van woorden en de vier didactische stappen om met de woorden aan de slag te gaan aan de orde. Tevens leert u differentiëren tussen de diverse kinderen. Doel van het woordenschatonderwijs is dat veel woorden beklijven en actief worden gebruikt. Er wordt daarom tijdens de cursus met veel verschillende werkvormen geoefend voor het inslijpen van nieuwe woorden. Deze manier van woorden leren is toepasbaar in alle schoolse vakken, zodat transfer naar de dagelijkse praktijk in de klas een logisch vervolg is.

Niet alleen leerkrachten maar ook logopedisten kunnen woordenschatuitbreiding bij kinderen met deze didactiek verrijken. Logopedisten die leren werken volgens de beschreven woordenschatdidactiek (om in de eigen logopedische setting mee aan de slag te gaan), kunnen beter aansluiten bij het woordenschatonderwijs op school.

Door de opgedane kennis en vaardigheden bent u beter in staat om leerkrachten te ondersteunen.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

52

Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van het boek Met woorden in de weer van Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft. U krijgt dit boek bij de eerste bijeenkomst uitgereikt.

Deze cursus is voor logopedisten geaccrediteerd door: StADAP (Stichting Accreditatie Deskundigheidsbevorderende Activiteiten Paramedici) voor 24 punten.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Taalbeleid en taalonderwijs

DGM voor logopedisten en intern begeleiders

S1310 Voor wie is de cursus bedoeld?

Logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren po/so.

Waar gaat de cursus over?

Professionals in het onderwijs en in de logopedische praktijk communiceren veel met kinderen. Goede interactie stimuleert de taalontwikkeling en zet kinderen aan tot denken. Bij goede interactie gaat het om het stellen van de juiste vragen en het op de juiste manier inspelen op de reactie van de leerling. In de praktische cursus DGM leert u hoe u als volwassene interactievaardigheden kunt inzetten om de taal-denkontwikkeling van leerlingen te stimuleren. Theorie en praktijk worden in de cursus afgewisseld. In de cursus maakt u ook kennis met de Vragenlijst Denkprocessen.

Waar gaat de cursus over?

Professionals in het onderwijs en de logopedische praktijk communiceren veel met kinderen. Maar hoe zorgt u er als logopedist of intern begeleider voor dat zij alles uit deze communicatie met de kinderen halen? De unieke cursus Interne Coach DGM richt zich op het verdiepen en verbreden van vaardigheden bij het ondersteunen en begeleiden van leerkrachten bij interactief taalonderwijs op uw school.

Cursusinhoud

Wat u verder nog moet weten…

• •

•

De cursus is door StADAP geaccrediteerd voor logopedisten voor 35 punten.

Naast de training van drie dagen zijn er praktijkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.

Een cursuscertificaat wordt verstrekt bij voldoende aanwezigheid (90%) en voldoende kwaliteit van de praktijkopdrachten.

Interne Coach DGM

S1320

Denkstimulerende Gespreksmethodiek is in deze cursus het inhoudelijke uitgangspunt. In de cursus verdiept u zich verder in uw eigen coachgedrag, leert u de basisprincipes van het coachen en doorloopt u de coachingscyclus, waarin u gebruik leert maken van gestructureerde gespreksmodellen. De cursus is praktijkgericht. U leert de technieken direct toe te passen in de eigen dagelijkse praktijk.

Wat u verder nog moet weten…

•

• •

Vervolgcursus

Voor wie is de cursus bedoeld?

Logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren po/so die cursus S1310 hebben gevolgd.

•

Denkstimulerende Gespreksmethodiek (DGM) is in deze cursus het inhoudelijke uitgangspunt. U dient dus de basiscursus: DGM voor logopedisten en intern begeleiders (S1310) gevolgd te hebben, of goede kennis van deze methode te hebben.

De cursus is door StADAP geaccrediteerd voor logopedisten voor 45 punten.

Naast de training van drie dagen zijn er praktijkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.

Een cursuscertificaat wordt verstrekt bij voldoende aanwezigheid (90%) en voldoende kwaliteit van de praktijkopdrachten.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

53

Lezen en leesproblemen Goed kunnen lezen is een basisvoorwaarde voor een kansvolle start in het voortgezet onderwijs. Hoe wordt je een goede lezer? Wat kan de leerkracht, de school of andere hoofdrolspelers in en rond het onderwijs voor een leerling doen als het lezen niet goed lukt? In dit hoofdstuk gaat het over technisch lezen. Begrijpend lezen vindt u in het volgende hoofdstuk.

talentvolle lezer. De cursus wordt afgerond met het schrijven en presenteren van een leesverbeterplan.

Kennisoverdracht, praktijkoefeningen, demonstraties en coachingsgesprekken naar aanleiding van eigen videoopnames wisselen elkaar bij deze cursus af.

Cursusinhoud • • • • • • • • • • • • • •

leerlijn technisch lezen werken op 3 niveaus: basis, verdiept en intensief arrangement passend lesmodel direct instructiemodel en leesinstructie het schrijven en uitvoeren van een leesverbeterprogramma de leerlijn lezen binnen methoden observeren en registreren begeleidings- en gespreksvaardigheden ernstige enkelvoudige leesproblemen ernstige leesproblemen en comorbiditeit intelligentie en leesproblemen middelen en materialen bij leesproblemen interpretatie Cito-scores op schoolniveau groepsplannen en individuele behandelplannen

Wat u verder nog moet weten…

•

Deze cursus is niet bedoeld voor remedeal teachers maar voor leerkrachten die vanuit de verzamelde data willen werken aan het verbeteren van het technische leesonderwijs van de hele school.

Hoe verbeter ik mijn aanvankelijk technisch leesonderwijs?

S2120 Basiscursus Leesspecialist

S2111

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders en bouwcoördinatoren van groep 3 po.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po/so.

Waar gaat de cursus over?

Tijdens deze intensieve en dynamische cursus ligt het accent op technisch lezen. U krijgt zicht op wat er nodig is om in de hele school het leesonderwijs te verbeteren.

U ontwikkelt enerzijds uw kennis en vaardigheden, gericht op het voorbereidend, aanvankelijk en gevorderd lezen; anderzijds koppelt u deze fases in het leesleerproces aan de specifieke behoeften van de zwakke, normale en

54

Waar gaat de cursus over?

Hoe geeft u vorm aan effectief leesonderwijs in groep 3 en hoe voorkomt u leesuitval? Met deze cursus krijgt u praktische handvatten om resultaatgericht uw leesonderwijs in groep 3 te verbeteren. De cursus biedt u de juiste kennis en vaardigheden op het passende moment in het jaar maximaal rendement uit uw methode te halen.

Met aanvullende informatie en praktische gegevens over toepassing van vernieuwingen bij de methodes.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Lezen en leesproblemen

Uw huidige methode voor aanvankelijk technisch lezen biedt een schat aan lessen en aanwijzingen om u zoveel mogelijk te helpen bij het vormgeven van het aanvankelijk technisch lezen in groep 3. Toch lukt het niet altijd om 90% van de leerlingen aan het einde van het groep 3 basisonderwijs (of groep 4 speciaal basisonderwijs) op AVI E3 de gewenste vaardigheidsscore op de DMT te laten bereiken.

Goede signalering, interventies en instructie in een verrijkende leesomgeving zijn van cruciaal belang om kinderen een goede leesstart te geven en goede lezers te laten worden. We oefenen praktisch effectieve instructievaardigheden en binnen de cursus is gelegenheid tot uitwisselen van ervaringen met medecursisten. Hoe eerder we beginnen met hulp aan risicolezers, des te groter de kans op succes. De cursus is gerelateerd aan de inhoud van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 3/sbo. Ook is er aandacht voor aanbod voor de betere lezer.

Cursusinhoud De cursus bestaat uit een startbijeenkomst en vervolgens vier ondersteuningsbijeenkomsten gekoppeld aan de toetsmomenten. Aan bod komen: • leerlijnen lezen en spellen • leren lezen, automatiseringsproces, signalen dyslexie • analyse en interpretatie van leesresultaten: resultaat gericht leesonderwijs • succesvol gerichte leesinstructie • differentiatie • klassenmanagement • groep 3 in combinatie met een andere groep • maken van groepsplannen • groepsinrichting, routines en materialen • relatie met de referentieniveaus • leesplezier, leesklimaat en leesomgeving • overgang 2/3/4 • koppeling met spelling, begrijpend lezen, woordenschat en functioneel stellen groep 3 Meer informatie over de cursusbijeenkomsten vindt u op www.cedgroep.nl/technischlezen.

Onderwijsassistent leescompetent

S2150 Voor wie is de cursus bedoeld?

Onderwijsassistenten die op school helpen bij het leesonderwijs aan 6- tot 12-jarigen.

Waar gaat het over?

Steeds vaker spelen onderwijsassistenten een rol bij het leesonderwijs. Deze cursus geeft hen kennis en achtergronden over het leesproces, leesbevordering, leesproblemen en het remediëren van leesproblemen.

Daarnaast is er voldoende ruimte voor vragen uit de dagelijkse praktijk en de rol van de onderwijsassistent bij het optimaliseren van het leesonderwijs op school.

Wat u verder nog moet weten…

Voorwaarde voor deelname is dat u werkzaam bent binnen een school voor primair onderwijs als onderwijsassistent. Ook deelnemers uit het speciaal onderwijs zijn welkom, maar de inhoud van de cursus en de voorbeelden zijn gericht op deelnemers uit het primair onderwijs.

Herzie Dyslexie

S2151 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, leesspecialisten en remedial teachers po.

Waar gaat het over?

De cursus Herzie Dyslexie is een cursus die, praktijknabij, de hulpverlening aan uw leerling met hardnekkige leesproblemen aanpakt volgens de principes van de Leeskliniek. De Leeskliniek heeft ervaring met het toepassen van gedragstherapeutische aspecten bij de behandeling van leesproblemen. Wij bieden u een training aan rond deze aanpak, in aanvulling op leestechnische informatie die u tijdens de cursus kunt verwachten. Het Protocol Leesproblemen speelt in de cursus een ondersteunende rol.

Wat u verder nog moet weten…

•

•

Het is van belang dat u zelf in groep 3 lesgeeft of bij het onderwijs in groep 3 betrokken bent als intern begeleider, bouwcoördinator of leesspecialist.

Let op; deze cursus start begin september. U dient zich dus vóór 12 augustus op te geven!

Wat u verder nog moet weten…

De cursus is post-hbo en omvat 7 dagdelen (2 lesdagen en vervolgens 3 ochtenden). Eerdere cursisten gaven het volgende oordeel over onze cursus: ‘Leerzaam dat de opdrachten praktijkgericht zijn en deze ook uitvoerbaar op school.’

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

55

Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip Veel leerkrachten en docenten hebben het gevoel dat de huidige lessen begrijpend lezen niet volstaan om de leerlingen op het beoogde niveau te krijgen. Het zou goed zijn als de tijd die voor begrijpend lezen wordt uitgetrokken, ook zo goed mogelijk besteed wordt. De ontwikkelaars van Nieuwsbegrip en de medewerkers van het Kenniscentrum Begrijpend Lezen zijn de experts die u verder kunnen helpen. Lees hier welk cursusaanbod zij voor u hebben samengesteld.

Hoe verbeter ik mijn begrijpend leesonderwijs?

S2160 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten groep 4 t/m 8 po, die niet met Nieuwsbegrip werken.

Waar gaat de cursus over?

Voor veel leerlingen is het een probleem om de leesstrategieën, die ze bij de lessen begrijpend lezen leren, toe te passen bij andere vakken. Ook lukt het hun niet op de Cito-toetsen een score te halen, die vergelijkbaar is met die van de methodetoetsen. Voor leerkrachten die meer uit hun begrijpend leeslessen en uit hun leerlingen willen halen, is deze cursus ontwikkeld.

De cursus geeft o.a. antwoord op de volgende vragen: • Hoe leer ik leerlingen strategieën voor begrijpend lezen goed aan?

56

• • •

Hoe behandel ik moeilijke woorden in teksten?

Hoe activeer ik de voorkennis van leerlingen?

Hoe zorg ik ervoor dat de leerlingen strategieën toepassen bij alle teksten, ook bij andere vakken?

Daarbij wordt er ingegaan op begrippen als modelen, stappenplannen, rolwisselend lezen en woordenschatstrategieën. Met de huiswerkopdrachten wordt een koppeling gemaakt met de eigen lespraktijk.

Conferentie Begrijpend lezen

S2158 Jaarlijks organiseert het Cursus- en conferentiebureau van de CED-Groep in samenwerking met het Kenniscentrum Begrijpend Lezen conferenties over begrijpend lezen. De volgende conferentie wordt in september in Eindhoven gehouden. Lees vanaf juni 2015 meer over deze conferentie op: www.cedgroep.nl/conferentiebegrijpendlezen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip

Waar gaat de cursus over?

Nieuwsbegrip • • • • • • •

Elke week nieuwe aansprekende teksten en opdrachten aan de hand van de actualiteit.

Vijf niveaus (voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs/mbo).

Vijf leesstrategieën.

Aanvullend te gebruiken óf als complete methode.

Gebruikers mailen suggesties voor het onderwerp van de week.

Meer plezier in begrijpend lezen!

Elke week een ondersteunend filmpje van de makers van het Jeugdjournaal.

Nieuwsbegrip XL Naast Nieuwsbegrip Basis is er ook Nieuwsbegrip XL. Nieuwsbegrip XL heeft een interactieve leerlingwebsite, een docentenbeheermodule en strategie lessen. Met Nieuwsbegrip XL werkt u aan alle kerndoelen voor begrijpend lezen voor het basisonderwijs.

Cursusaanbod vs. teamtrainingen Naast het open aanbod voor individuele inschrijving zijn er ook teamtrainingen over Nieuwsbegrip en begrijpend lezen in de vorm van masterclasses. Kijk op www.cedgroep.nl/masterclasses.

Nieuwsrekenen De makers van Nieuwsbegrip hebben rekenexperts gevraagd te helpen bij de ontwikkeling van Nieuwsrekenen. Meer over Nieuwsrekenen vindt u bij rekenen op pag. 48.

Bekijk alle trainingen over het werken met Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen, ook voor so, sb en internationale schakelklassen op www.cedgroep.nl/nieuwsbegrip.

Werken met Nieuwsbegrip

S2181 basisonderwijs S2182 speciaal (basis) onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld?

Bij Nieuwsbegrip wordt de actualiteit als kapstok gebruikt voor leuke aansprekende teksten. Met het programma besteedt u structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën. Wilt u alle ins en outs van het programma leren en weten hoe u zo veel mogelijk uit het programma haalt? Kom dan naar deze cursusmiddag waarbij u zelf ervaart hoe Nieuwsbegrip werkt en wat de voordelen ervan zijn.

Cursusinhoud • • • •

Goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen.

Aansluiting van Nieuwsbegrip op de Referentieniveaus.

Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat er in zit.

Differentiëren met Nieuwsbegrip.

Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep

S2190 basisonderwijs S2191 speciaal (basis) onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode.

Waar gaat de cursus over?

Nieuwsbegrip besteedt structurele aandacht aan leesen woordenschatstrategieën, essentiële elementen om een goede lezer te worden. Voor de gebruikers van Nieuwsbegrip zijn diverse cursussen om de methode nog beter te implementeren op school. De cursus Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep is voor gevorderden.

Cursusinhoud Nieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met de hele groep tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerp bezig te zijn, terwijl de leerlingen toch allemaal op hun eigen niveau werken. Tijdens deze cursusbijeenkomst leert u hoe u op basis van toetsresultaten het juiste niveau aan een leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voor werken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbij is dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U leert hierbij de opzet met het fasemodel. Voordeel van deze manier van werken is dat alle leerlingen, ook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.

Leerkrachten die alle ins en outs van Nieuwsbegrip willen kennen.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

57

Begrijpend lezen en Nieuwsbegrip

Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat

S2187 basisonderwijs S2188 speciaal (basis) onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode. De cursus Nieuwsbegrip en Woordenschat is voor gevorderden.

Waar gaat de cursus over?

Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillende Nieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalen van woordbetekenissen en het leren van woorden?

Cursusinhoud In deze module wordt kort uitgelegd hoe het proces van woordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuele woorden van de Nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs.

Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen: • Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en Woordenschat?

• Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten?

De cursisten krijgen informatie over: • De kansen die de portal van Nieuwsbegrip biedt door werken met een tablet.

• De inzet in de instructiefase van Nieuwsbegrip met de tablet.

• Aandachtspunten voor de verwerkingsfase, o.a. het samenwerken tussen leerlingen met de tablet en het maken van de opdrachten.

• Verbetering van de inzet van het digibord.

• Het gebruik van de tablet bij leesproblematiek.

• Hoe verschillende onderdelen van Nieuwsbegrip makkelijk/snel bereikt/bekeken kunnen worden op de tablet (inloggen, voorgelezen tekst, Nieuwsbegripfilm, basistekst en opdrachten).

• Voor leerkrachten die Nieuwsbegrip Schrijven gebruiken, wordt ingegaan op het tekstverwerken door leerlingen op een tablet en het verzamelen van en feedback geven op de teksten.

Webinar Toetsing bij Nieuwsbegrip

S2203 Voor wie is het webinar bedoeld?

Leerkrachten po die met Nieuwsbegrip werken.

Waar gaat het webinar over?

Teamtraining

Leerkrachten vragen zich dikwijls af of Nieuwsbegrip aansluit bij de Cito-toets. De vraagstelling van Cito bij de 3.0 toetsen lijkt meer op de vragen die u herkent vanuit Nieuwsbegriplessen en Nieuwsbegriptoetsen. Bij de Cito begrijpend lezen 2.0 toetsen hebben veel leerkrachten nog vragen over de aansluiting tussen deze toetsen en Nieuwsbegrip.

Nieuwsbegrip maakt bij de toetsing gebruik van vraagstellingen die lijken op die van het Cito. U vindt ze terug in de TIAT-toets (hierbij worden verschillende tekstsoorten gebruikt), bij de Blokles en elke week bij de vragen over de inhoud van de tekst (meestal vraag 3). Mocht u meer willen weten over de toetsing bij Nieuwsbegrip dan is er de mogelijkheid u in te schrijven voor een webinar hierover. Kijk op www.cedgroep.nl/nbtoetswebinar voor meer informatie.

Voor wie is de cursus bedoeld?

Cursusinhoud

Leerkrachten groep 4-8 die het lesgeven met Nieuwsbegrip op de tablet willen optimaliseren.

In een uur krijgen inloggende deelnemers een introductie over het werken met Nieuwsbegrip/Nieuwsrekenen en het werken met de toetsen van deze programma’s. Er is ook de mogelijkheid om vragen te stellen aan het eind van de introductie.

Wat u verder nog moet weten...

Deze cursus is voor gevorderden. Volg bij voorkeur eerst de cursus: Werken met Nieuwsbegrip in het bao (S2181) of Werken met Nieuwsbegrip in het so (S2182).

Nieuwsbegrip XL op tablets

S2200

Waar gaat de cursus over?

Nu leerlingen ook op tablets op Nieuwsbegrip XL kunnen werken, is het goed om even stil te staan wat dat voor uw onderwijs betekent. Hoe kunt u uw lessen zo optimaal mogelijk maken?

58

Cursusinhoud

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Spel en expressie ‘Spelen is een manier voor kinderen om deel te nemen aan de sociale cultuur van de gemeenschap waarin ze opgroeien.

Spel biedt kinderen de ruimte om samen met anderen of alleen, initiatief te nemen, om nieuwe handelingen te initiÍren en om de respons van anderen te ervaren. Via spel kunnen doelgerichte, betekenisvolle leerprocessen op gang komen met voor de maatschappij waardevolle inhouden en vaardigheden’ (Annerieke Boland 2015). Tijdens het spel komen alle ontwikkelingsgebieden aan bod: taal, motoriek, rekenen, sociale vaardigheden, expressie en ga zo maar door. Met behulp van spel kunt u kinderen uitdagen zich verder te ontwikkelen.

Regeldrukagenda Veel leerkrachten geven aan minder aan spelen met kinderen toe te komen, doordat zij het te druk hebben met toetsen en allerlei administratieve zaken. Ook het ministerie van OCW geeft toe dat de regeldruk te hoog is geworden en is met een Regeldrukagenda 2014-2017 gekomen. Deze Regeldrukagenda geeft inzicht in welke regels het ministerie gaat afschaffen, verbeteren of vereenvoudigen. Dat is nodig, want vanuit het onderwijs komen er veel klachten over een hoge regeldruk die ten koste gaat van het werkplezier en de kwaliteit van het onderwijs. Deze lijst is tot stand gekomen op basis van groepsgesprekken tussen OCW, leraren, schooldirecteuren, bestuurders en vertegenwoordigers van sectororganisaties, vakbonden en de Landelijke Ouderraad.

Opbrengstgericht werken versus spelen?

De regeldruk kan omlaag, maar opbrengstgericht werken en spelen hoeven elkaar niet uit te sluiten.

Integendeel, een flexibele manier van doelgericht werken zou spelend leren niet in de weg mogen staan. De experts van de CED-Groep kunnen scholen helpen met het verlichten van de regeldruk rond het registreren en het doelgericht plannen onder de loep nemen.

Het mag! Meer spelen en minder administratie

S3215 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Ervaart u een spanningsveld tussen opbrengstgericht werken en spelend leren? Deze cursus is met name voor leerkrachten van groep 1 en 2 die kleuters recht willen doen door hen meer te laten spelen. In de cursus bespreken we het genoemde spanningsveld en nemen het aspect van de regeldruk rond het registreren en doel-

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

59

Spel en expressie

gericht plannen onder de loep. Kennis en vaardigheden rondom spel en spelend leren worden verdiept.

In groep 1 en 2 verschilt de didactiek met het schoolse leren. Doelen worden bij voorkeur flexibel gepland, omdat de ontwikkeling van kleuters niet precies voorspelbaar is.

Leerlijnen en SLO-doelen geven houvast, maar kunnen niet op vaste volgorde door-gewerkt worden. Hoe kunnen we opbrengstgericht onderwijs en spelend leren koppelen? Aan het einde van de cursus kunnen de deelnemers rijke speel-leeromgevingen scheppen, spelsituaties mogelijk maken en nieuwe inhouden aanreiken.

Verder krijgen de cursisten tips voor het plannen en registeren van aanbod.

Cursusinhoud Bijeenkomst 1 • inleiding op spel en leren binnen het huidige onderwijs aan kleuters • theorie 1: wat verstaan we onder spel?

• inhoud regeldrukagenda en wat betekent dat voor de eigen praktijk?

• spelend leren en toch opbrengstgericht focus op vaardigheden deel 1: speelleeromgeving. durf je zelf te spelen?

• opdrachten voor op werkvloer Bijeenkomst 2 • uitwisseling ervaringen • theorie 2: spelontwikkeling, kenmerken spel, soorten spel • vrij spelen: hoe zetten we dat in?

• focus op vaardigheden deel 2: observeren, meespelen met, spelen met jongens • inleiding op het opbrengstgericht werken in 4D en de relatie met spelend leren • opdracht voor op werkvloer Bijeenkomst 3 • uitwisseling van ervaringen • observeren van verschillen in spelontwikkeling • opbrengstgericht werken: efficiënt inrichten cyclisch model 4D uit Kleutersprongen, handzame themaplanningen en doelenoverzichten • presentaties van deelnemers over spelsituaties in hun groep en plannen voor de eigen praktijk

Spelen in hoeken met kleuters

S3205 Voor wie is de workshop bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de workshop over?

Het stimuleren van de taalontwikkeling bij jonge kinderen is erg belangrijk. In deze workshop leert u hoe u de hoeken in het lokaal uitdagender kunt maken, zodat u het spel en het taalgebruik van de kinderen nog beter activeert. U krijgt tips over hoe u uitdagende hoeken kunt ontwerpen en inrichten om er samen met de kinderen te spelen. Hoeken op het gebied van rollen-, taal- en bewegingsspel staan centraal.

Wat u verder nog moet weten…

• •

60

Kijk voor meer informatie op www.cedghroep.nl/spelenmag.

Als u deze cursus op maat voor uw bestuur of school inkoopt, kunnen we ook klassenbezoeken opnemen om zo feedback te geven op vaardigheden versterken de leeropbrengst voor deelnemers.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Spel en expressie

Werken met knuffels

S3115 Voor wie is de workshop bedoeld?

•

• •

Intern begeleiders en leerkrachten van leerlingen met een ontwikkelingsleeftijd van 0 tot 35 maanden in het zml-onderwijs (EMB).

Leerkrachten van kleutergroepen.

Teamleiders en begeleiders op kinderdagcentra.

Waar gaat de workshop over?

Werken met een knuffel werkt ontwapenend; de knuffel kan een vertrouwd vriendje voor de kinderen worden.

Deze cursus is gebaseerd op het gebruik van het boekje Knuffels waarin knuffel Bo allerlei avonturen beleeft.

Bo gebruikt al zijn zintuigen om te ontdekken wat er in de verschillende seizoenen van het jaar gebeurt. Knuffels bevat 45 activiteiten, die gekoppeld zijn aan thema’s: Winterbibbers, Carnaval, Lentekriebels, Zomerzonnetje, Vakantie, Herfstpret, Suikerfeest, Halloween, Sinterklaas, Kerstmis, Oud en Nieuw en Huisje, boompje, beestje.

In iedere activiteit is een sensomotorisch doel verwerkt.

De doelen komen uit de leerlijnen voor leerlingen met een IQ tot 35, die mede door de CED-Groep ontwikkeld zijn, maar ook heel geschikt voor peuters en kleuters zijn.

Wat u verder nog moet weten…

• •

De workshop wordt gegeven met medewerking van Lindaï Boogerman, poppenspeelster uit Sesamstraat.

Bij de cursus is het boekje Knuffels en een knuffelpop inbegrepen.

Drama is leuk en stimulerend!

S3500 Activiteiten met jonge kinderen dramatischer en speelser

Voor wie is de kennismakingsworkshop bedoeld?

Leerkrachten en onderwijsassistenten uit groep 1-4, pedagogisch medewerkers uit de kinderopvang en peuterspeelzalen.

Waar gaat de workshop over?

Vaardigheden voor dramatische activiteiten hebben we eigenlijk al. Iedereen kan bewegen, associëren, imiteren, mimiek gebruiken of verhalen aan elkaar breien. Het is een kwestie van lef en vertrouwen om dit met je groep kinderen of collega’s uit te spelen. Pedagogisch medewerkers, leerkrachten, leidinggevenden, intern begeleiders en andere mensen die hun vaardigheden op het gebied van spel en drama met kinderen willen verbreden, krijgen door deze workshop zin zich hierin verder te ontwikkelen.

Cursusinhoud In deze oriëntatie bieden we een andere blik op alledaagse materialen aan, die bij wijze van spreken zo uit de kast komen. We gaan in op een goede activiteitenopbouw, de spelontwikkeling en dramatische werkvormen. We verkennen hoe we activiteiten met kinderen spannender en speelser kunnen maken. Het gaat erom met heel weinig middelen aan de slag te gaan.

Spelend rekenen met kleuters

S3062 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Deze cursus gaat over het op een speelse manier onder de aandacht brengen van rekendoelen bij jonge kinderen met rekenroutines. Bij de rekenroutines maken we gebruik van poppen. Elke pop heeft zijn eigen karakter en materialen en wordt ingezet bij een bepaald domein of tussendoelen van het rekenen. Rekenroutines zijn herkenbare, terugkerende, betekenis volle activiteiten voor jonge kinderen, ingezet door leerkrachten. Met rekenroutines willen we de ontwikkeling van kinderen stimuleren en de kinderen uitnodigen tot handelen en spel, door middel van interactie. Afhankelijk van de eigen situatie kunt u kiezen om één of meerdere rekenroutines in te zetten.

Cursusinhoud De verschillende domeinen Tellen en getalbegrip, Meten en meetkunde zijn leidend. Het is de bedoeling dat alle domeinen en tussendoelen binnen een bepaalde periode aan bod komen. De volgende onderwerpen worden behandeld; • tussendoelen annex leerlijnen (TAL) • ontwikkelen en gebruiken van de poppen in zinvolle rekenactiviteiten voor peuters en kleuters • aanbieden van een kansrijke speelleeromgeving, waarin jonge kinderen geprikkeld worden om ontdekkingen en ervaringen op te doen op het gebied van rekenen en wiskunde • plannen van de rekenactiviteiten binnen het aanbod voor peuters en kleuters

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

61

Spel en expressie

Haal meer uit rekenspellen voor groep 3 t/m 8!

Leerkrachten groep 3 tot en met 8, remedial teachers, rekencoĂśrdinatoren en intern begeleiders.

Tijdens de bijeenkomsten wordt ingegaan op Rondje Rekenspel. De spellen uit Rondje Rekenspel richten zich op de basis voor het rekenen: getalbegrip en de kennis en vaardig- heden om met getallen om te gaan. Door het zelf spelen van een aantal spellen worden de doelen van de spellen duidelijk. We gaan in op de didactische aanwijzingen voor het gebruik van de spellen. Met de cursisten wordt bekeken hoe de spellen in te zetten binnen de leerlijn van de reguliere methoden.

Waar gaat de cursus over?

Wat u verder nog moet weten‌

Kinderen kunnen van spelletjes heel veel leren: samen spelen, samen werken, samen overleggen. Uit de meeste rekenspelletjes valt veel meer te halen, als ze op de juiste manier worden ingezet naast de reguliere methode. Kinderen kunnen gevarieerd, actief en doelgericht oefenen met minimale begeleiding van de leerkracht. Kinderen die rekenen niet (meer) leuk vinden, worden door de rekenspellen uitgedaagd om op een positieve manier met getallen en hoeveelheden om te gaan.

De map Rondje Rekenspel kent in totaal ongeveer 50 spelbeschrijvingen. Bij een groot deel van de spellen wordt verwezen naar getalkaarten die speciaal voor Rondje Rekenspel ontwikkeld zijn. Voorafgaand aan de cursus kunt U moet de map met spelbeschrijvingen aanschaffen of zelf downloaden en meenemen. De getalkaartjes worden in de cursus gebruikt. Voor schoolgebruik moeten ze zelf worden besteld.

S3059 Teamtraining

Voor wie is de cursus bedoeld?

62

Cursusinhoud

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Werken met kleuters Opbrengstgericht werken en spelen hoeven elkaar niet uit te sluiten. In het vorige hoofdstuk heeft u daar al meer over kunnen lezen. Begeleid spel is erg goed voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Wilt u zich verder verdiepen in de wereld van het jonge kind en specialist worden? In de Basiscursus Specialist Jonge kind krijgt u stevige verdieping van wat op de Pabo is langsgekomen, uitgebreide informatie over vve-programma’s en ontwikkelingsvolgsystemen. U maakt kennis met een praktische werkwijze voor opbrengstgericht werken met jonge kinderen. Ook aan het coachen en begeleiden van uw collega’s wordt aandacht besteed.

Basiscursus Specialist Jonge kind

S8700 Voor wie is deze cursus bedoeld?

Leerkrachten po die zich willen specialiseren tot Specialist Jonge kind.

Waar gaat de basiscursus over?

In deze basiscursus krijgt u een verdieping van wat op de Pabo over het werken met kleuters aan bod is gekomen, uitgebreide informatie over vve-programma’s, ontwikkelingsvolgsystemen en een praktische werkwijze voor opbrengstgericht werken met jonge kinderen. Aan de orde komen o.a. werkwijze van bepaalde programma’s, optimale inrichting van het klaslokaal, werken met thema's, taal- reken- en spelontwikkeling en de motorische ontwikkeling. Daarnaast besteden we aandacht aan de implementatie en borging van vve in de organisatie en komt het inspectiekader van vve aan de orde. Bij alle onderwerpen zit een stukje literatuurstudie en het uitwerken van praktische opdrachten.

Cursusinhoud • • • • • • • • •

• • • •

ontwikkelingslijnen taal, rekenen, motoriek en sociale competentie werken met referentiekaders sociaal spel en een rijke speelleeromgeving taalontwikkeling, woordenschatonderwijs en gesprekstechnieken klassenmanagement in de onderbouw opbrengstgericht werken met jonge kinderen inspectiekader van vve vve-programma’s op een rijtje kennis van uitgangspunten, opbouw leerlijnen van de programma’s en methodes die op de eigen school gehanteerd worden observeren, analyseren en registeren. De belangrijkste ontwikkelingsvolgsystemen op een rijtje werken met Groepshandelingsplannen verandermanagement en begeleidings- en coachingsvaardigheden zelf een veranderplan voor de onderbouw opstellen voor de eigen school

Wat u verder nog moet weten…

•

•

•

•

Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere cursist een intakegesprek gehouden waar ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen.

U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen.

Certificaat: na de bijeenkomsten wordt een CEDnascholingscertificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten; uitvoeren van de huiswerkopdrachten en een presentatie van het eigen veranderplan voor de onderbouw.

De trainingsdagen hebben een interactief karakter, de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop.

Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer.

Werkbelasting voor de deelnemers: in totaal kunt u uitgaan van ongeveer 160 SBU.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

63

Werken met kleuters

Sil op School In het programma Sil op School speelt de pop Sil de hoofdrol. Sil is het vriendje van de kinderen en is de intermediair tussen kind en leerkracht. In Sil op school staan taalstimulering en woordenschatontwikkeling vanzelfsprekend voorop, maar er is ook ruimte voor rekenen, motoriek en de sociaalemotionele ontwikkeling. Deze ontwikkelingsgebieden komen steeds geïntegreerd en evenwichtig aan de orde in de activiteiten. We houden hierbij rekening met de nieuwste SLO-doelen en met recente werkwijzen, zoals opbrengstgericht werken.

De activiteiten worden geordend in acht thema’s per jaar, samen goed voor 40 weken onderwijs. Nieuw is dat de thema’s en de activiteiten daarbinnen, niet ieder jaar hetzelfde zijn. We bieden het hele jaar door nieuwe thema’s en activiteiten aan, zodat we kunnen aansluiten bij wat op dat moment actueel is en past bij de leefwereld van kleuters. Denk aan thema’s als ‘Sinterklaas’ en ‘Kinderboekenweek’, maar een thema kan ook draaien om een televisieprogramma, speelgoed, spelletjes, of muziek die in een bepaalde periode populair is.

De thema’s en activiteiten van Sil op School zijn dus telkens ontleend aan een actueel onderwerp.

Daarom is het programma volledig digitaal, met de pop Sil als uitzondering. Dat wil zeggen dat de handleidingen, beschrijvingen van de activiteiten, maar bijvoorbeeld ook voorleesverhalen en woordkaarten via een website worden aangeboden. We benutten het digitale schoolbord zoveel mogelijk.

Lees meer op www.silopschool.nl

64

Kennismakingsworkshop Sil op School

S1250 Voor wie is de workshop bedoeld?

Leerkrachten onderbouw.

Waar gaat de workshop over?

Overweegt u te gaan werken met Sil op School? Of wilt u meer weten over de uitgangspunten van dit kleuterprogramma? Neem dan deel aan de kennismakingsworkshop. In deze workshop staat informatie over het programma Sil op School centraal. Daarnaast krijgt u informatie over verdere scholingsmogelijkheden.

Cursusinhoud Tijdens de workshop maakt u kennis met…

• de inhoud van programma Sil op School • het digitale programma bij Sil op School • de educatieve uitgangspunten die ten grondslag liggen aan Sil op School. Denk aan opbrengstgericht werken, spelend leren, de woordenschataanpak en modelen • een overzicht van de doelen (uitgesplitst voor groep 1 en groep 2) die leidend zijn bij de activiteiten van Sil op School • de mogelijkheden die er zijn om u te scholen of te verdiepen in het werken met Sil op School

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Werken met kleuters

Opbrengstgericht werken met kleuters

•

S7085

Beredeneerd aanbod voor de eigen school kunnen samenstellen.

Wat u nog meer moet weten…

Werken met kleutersprongen

•

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders en coördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

De cursus bestaat uit de 4D’s van opbrengstgericht werken: Data, Duiden, Doelen en Doen. Maar we beginnen met het ‘waarom’. Waarom werken we aan opbrengsten?

En wat wordt er eigenlijk onder verstaan? Mogen kleuters nog kleuteren en spelen?

Daarna gaan we in op de 4D’s: • Data: het verzamelen van data over de opbrengsten van de leerlingen.

• Duiden: het analyseren van deze gegevens.

• Doelen: beschrijven welk onderwijs in welke arrangementen met welke ambities gegeven gaat worden.

• Doen: uitvoeren, evalueren en borgen van de aanpak in de eigen school.

Dit doen we aan de hand van (eigen) praktijkvoorbeelden en ervaringen die we met elkaar uitwisselen. En door gebruik te maken van recente informatie, die wordt ondersteund met videobeelden en handreikingen. Het boekje Kleutersprongen van de CED-Groep wordt als naslagwerk gebruikt en op de eerste cursusdag uitgereikt.

Cursusinhoud Aan de orde komen: • De verschillende onderdelen van het onderwijsleerproces die een rol kunnen spelen bij het duiden van de data: leerstofaanbod en routines, leertijd, klassenmanagement, didactisch handelen, pedagogisch handelen en schoolklimaat.

• Het maken van groepsoverzichten.

• Tools voor het maken van groepsplannen.

• Voorbeelden van een beredeneerd aanbod.

• Directe instructiemodel met een kleutersausje.

• Doelen en activiteiten in het groepsplan koppelen aan spelend leren (mogelijke misvatting is om allerlei leerlesjes aan te bieden).

• Doorgaande leerlijnen voorschool-kleuterperiodegroep 3.

•

Scholen kunnen ter ondersteuning van de implementatie op schoolniveau schoolbezoeken inkopen op offertebasis. We gaan hierbij uit van minimaal twee bezoeken.

De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de huiswerkopdrachten.

Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong

S5502 Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Tijdens deze korte cursus wordt o.a. aandacht besteed aan de signalering van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. Daarnaast wordt gekeken hoe deze kinderen, zoveel mogelijk binnen het reguliere kleuteronderwijs, extra gestimuleerd kunnen worden. Concrete voorbeelden van de aanpak van deze kinderen komen aan bod. Deze middag is vooral een aanrader als u nog niet heel veel ervaring heeft met het signaleren en stimuleren van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.

Spelen in hoeken voor kleuters

S3205 Voor wie is de workshop bedoeld?

Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.

Waar gaat de cursus over?

Het stimuleren van de taalontwikkeling bij jonge kinderen is erg belangrijk. In deze workshop leert u hoe u de hoeken in het lokaal uitdagender kunt maken, zodat u het spel en het taalgebruik van de kinderen nog beter activeert. U krijgt tips over hoe u uitdagende hoeken kunt ontwerpen en inrichten om er samen met de kinderen te spelen. Hoeken op het gebied van rollen-, taal- en bewegingsspel staan centraal.

Wat is de opbrengst voor de deelnemers?

• • •

Informatie over opbrengstgericht werken.

Kennis over actuele doelen voor kleuters.

OGW in grote lijnen kunnen vormgeven voor de eigen onderbouw op basis van kleutertypisch aanbod.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

65

Werken met kleuters

De overgang van 1 naar 2 naar 3

Gedrag en werkhouding bij kleuters

S5310

S4470

Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten van groep 1 en 2, maar ook de ib’ers en leerkrachten groep 3 zijn welkom.

Leerkrachten en intern begeleiders onderbouw po.

Cursusinhoud Waar gaat de cursus over?

De tijd dat kleuters in groep 1 en 2 doorbrengen kan sterk verschillen. Kleuters, die jarig zijn in mei, zitten doorgaans twee jaar in groep 1/2. Kinderen die jarig zijn in oktober, november en december (najaarskinderen) kunnen ofwel bijna drie jaar ofwel slechts ruim anderhalf jaar in de kleutergroep zitten. Een immens verschil met gevolgen voor de verdere schoolloopbaan. De Inspectie geeft aan dat kinderen in beginsel binnen een tijdvak van acht aaneensluitende jaren het primair onderwijs doorlopen. Het ontwikkelingsproces en het welbevinden van kinderen mag niet verstoord worden. Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar moet een voortgang zijn van wat een kind al kan. De keuze voor verkorting of verlenging heeft vooral te maken met het wel of niet bevorderen van de doorgaande ontwikkeling van kinderen. De voortgang in ontwikkeling is bepalend, niet de kalenderleeftijd. Het kind moet de kans krijgen om te starten met het leerproces.

In deze cursus komt aan bod hoe leerkrachten van groep 1 en 2 binnen de kleutergroepen het ongewenste gedrag kunnen reguleren en gewenst gedrag kunnen aanleren bij de kinderen. Vervolgens komen verschillende aanpakken en materialen aan bod die geschikt zijn voor de behandeling van werkhouding- en gedragsproblemen van kleuters. Er wordt gewerkt met casussen, videomateriaal en huiswerkopdrachten. Zie verder pag. 22.

Cursusinhoud •

• • • •

• • • • •

66

Het belang van preventief handelen, vroegtijdige signalering en interventies op leerbehoeftes van jonge kinderen.

Praktijkvoorbeelden van protocollen (raamwerk).

De invloed van de overgang van groep 1 naar 2 op de latere overgang van 2 naar 3.

Criteria voor de afweging verlengen of verkorten van de kleuterperiode.

Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar een voortgang van wat een kind al kan: inzetten van de voorschotbenadering en overig passend aanbod.

Risicosignalen rekenen en lezen, sociaal emotionele ontwikkeling en werkhouding.

Signaleringstoetsen zoals de toets risicokleuters uit het nieuwe (landelijke) protocol dyslexie.

Overleg met ouders en verantwoordelijkheden op schoolniveau.

Aanbod voor najaarskleuters bij verlenging en verkorting van de kleuterperiode.

Consequenties in beeld krijgen wat betreft differentiatie in groep 3: de doorgaande lijn met de voorschotbenadering in groep 3.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Werken met kleuters

Het kinderbrein, motoriek en leren 0-7 jaar

S3101 Een cursus met vele eyeopeners over de motorische ontwikkeling van het jonge kind

• • • • • •

de kleine motoriek 0-7 jaar kindertekeningen de relatie met taal: fonologisch aspect van de taalverwerving dansen en muziek leren ontspannen veel suggesties voor de praktijk

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten po, pedagogisch medewerkers vve.

Waar gaat de cursus over?

Meer cursussen over het jonge kind

Het baby-, peuter- en kleuterbrein geeft ons een schat aan inzichten over de ontwikkeling van het jonge kind. In geen enkele levensfase gaat het zo snel als tussen 0 en 7 jaar. Uw rol is daarbij van cruciaal belang. Weten waarom en hoe we invloed hebben op het kinderbrein maakt alert en vooral: professioneel. In deze cursus krijgt u de belangrijkste kennis aangereikt over de motorische ontwikkeling van jonge kinderen. U krijgt inzicht in de relatie tussen motorische ontwikkeling (grote en kleine motoriek) en andere ontwikkelingsgebieden.

Onderstaande cursussen vindt u o.a. op de volgende pagina’s: Denkkracht (S1300) pag. 9 Basiscursus Teach Like a Champion Het jonge kind (S7206) pag. 24 Werken met peilingactiviteiten voor rekenvaardigheden (S3058) pag. 46 Spelend rekenen met kleuters (S3062) pag. 46 Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen (S1540) pag. 52 Werken met knuffels (S3115) pag. 61

Cursusinhoud

De gratis cursusbrochure 2015-2016 voor de kinder-

• • •

ontwikkeling van het kinderbrein 0-7 jaar sensomotorische integratie en het effect op leerprocessen in latere fasen de zintuigen

opvang is te bestellen via cursusbureau@cedgroep.nl onder vermelding van cursusbrochure KOV en uw postadres.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

67

Speciaal voor so en sbo De meeste cursussen in deze brochure zijn zowel voor po als voor so. Echter een klein aantal zijn er alleen voor het speciaal onderwijs of het speciaal basisonderwijs. Voor deze scholen hebben we de cursussen die alleen voor hen bedoeld zijn nog even op een rijtje gezet.

Vernieuwde Masterclass Opbrengstgericht werken in 4D

Werken met Nieuwsbegrip in het speciaal onderwijs

S7047 so en sbo

S2182

S7048 zml Ook voor so en sbo is de masterclass OGW in 4D vernieuwd. Er is een derde dag toegevoegd over de ondersteuningsstructuur bij u op school. U leest alles over de vernieuwde Masterclass op pagina 35-38 van deze brochure. Daar staat de beschrijving van de vernieuwde Masterclass voor het basisonderwijs. Deze is vrijwel het zelfde voor het so/sbo al is het in het so/sbo meer aandacht voor het OPP en uw profilering van ondersteuningsstructuur. De nieuwe derde dag is ook te volgen als u de masterclass al in eerdere jaren hebt gevolgd. Op de site vindt u uitgebreide informatie op www.cedgroep.nl/4d.

68

Voor wie is de cursus bedoeld?

Leerkrachten die met Nieuwsbegrip werken in het so of sbo.

Waar gaat de cursus over?

Bij Nieuwsbegrip wordt de actualiteit als kapstok gebruikt voor leuke aansprekende teksten. Met het programma besteedt u structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieĂŤn. Wilt u alle ins en outs van het programma weten en hoe u zo veel mogelijk uit het programma haalt? Kom dan naar deze cursusmiddag waarbij u zelf ervaart hoe Nieuwsbegrip werkt en wat de voordelen ervan zijn.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Speciaal voor so en sbo

Cursusinhoud • • • •

goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen aansluiting van Nieuwsbegrip op de Referentieniveaus Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat er in zit differentiëren met Nieuwsbegrip

Kijk voor de overige cursussen of het werken met Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen in het so of sbo op www.cedgroep.nl/nieuwsbegripcursussen.

Basiscursus Teach Like a Champion voor zml-leerkrachten

Deze cursus is gebaseerd op het gebruik van het boekje Knuffels waarin knuffel Bo allerlei avonturen beleeft.

Bo gebruikt al zijn zintuigen om te ontdekken wat er in de verschillende seizoenen van het jaar gebeurt. Knuffels bevat 45 activiteiten, die gekoppeld zijn aan thema’s: Winterbibbers, Carnaval, Lentekriebels, Zomerzonnetje, Vakantie, Herfstpret, Suikerfeest, Halloween, Sinterklaas, Kerstmis, Oud en Nieuw en Huisje, boompje, beestje.

In iedere activiteit is een sensomotorisch doel verwerkt.

De doelen komen uit de leerlijnen voor leerlingen met een IQ tot 35, die mede door de CED-Groep ontwikkeld zijn, maar ook heel geschikt voor peuters en kleuters zijn.

Wat u verder nog moet weten...

•

S7210 •

Voor wie is de cursus bedoeld?

De workshop wordt gegeven met medewerking van Lindai Boogerman, poppenspeelster uit Sesamstraat.

Bij de cursus is het boekje Knuffels en een knuffelpop inbegrepen.

Leerkrachten zml.

Waar gaat de cursus over?

De 5 G’s

De cursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov dat door de CED-Groep vertaald is voor de Nederlandse onderwijsmarkt. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.

De 5G’s: Je kunt het! is een programma op basis van de cognitieve gedragstherapie dat de CED-Groep ontwikkelde samen met scholen voor so en sbo.

Het is oorspronkelijk opgezet voor leerlingen met een autisme spectrum stoornis en/of beperkte cognitieve mogelijkheden in de leeftijd van 8 tot 12 jaar, hun ouders en leerkrachten en is nu breed inzetbaar in s(b)o.

Met dit programma leert u de leerlingen dat gedrag veroorzaakt wordt door hun gedachten en hun gevoel en dat ze zelf de baas zijn over hun gedachten en dus hun gedrag. Door de leerlingen kennis te bieden en vaardigheden aan te leren waarmee zij hun zelfbewustzijn, zelfredzaamheid en zelfvertrouwen vergroten, verbetert hun gedrag. Dit geldt eveneens voor de ouders.

Cursusinhoud U leert concreet te kijken welk gedrag leerlingen nodig hebben van hun leerkracht/docent om zelf gewenst gedrag te kunnen vertonen. Dit doen we aan de hand van hulpvragen die u vanuit uw team meeneemt. Centraal uitgangspunt: u kunt het gedrag van kinderen pas veranderen, als het gedrag van de leerkracht verandert.

Werken met knuffels

De 5 G’s: Je kunt het!

S3115

S4484

Voor wie is de cursus bedoeld?

•

• •

intern begeleiders en leerkrachten van leerlingen met een ontwikkelingsleeftijd van 0 tot 35 maanden in het ZML onderwijs (EMB) leerkrachten van kleutergroepen teamleiders en begeleiders op kinderdagcentra

Waar gaat de cursus over?

Werken met een knuffel werkt ontwapenend; de knuffel kan een vertrouwd vriendje voor de kinderen worden.

Geef leerlingen grip op hun eigen gedrag

Voor wie is de cursus bedoeld?

Gedragsdeskundigen en Gedragsspecialisten in sbo/so.

Waar gaat de cursus over?

Leerlingen in het so en sbo hebben vaak moeite met oorzaak- en gevolgrelaties waardoor zij niet begrijpen waar hun eigen (angstige of boze) gedrag vandaan komt. Deze leerlingen hebben moeite om zich in allerlei situaties te handhaven. Met het programma De 5 G’s: Je kunt het!

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

69

Speciaal voor so en sbo

leren de leerlingen in een groepje van maximaal 12 kinderen, stap voor stap het verband zien tussen hun gedachten, gevoel en het daaruit voortvloeiend gedrag en de gevolgen.

Cursusinhoud In deze cursus leert u werken met het programma De 5 G’s: Je kunt het!. Hiermee kunt u kinderen leren inzicht te krijgen in de verhouding tussen gebeurtenissen, gedachten, gevoelens, gedrag en gevolg. U leert de kinderen dat zij zelf invloed kunnen uitoefenen op een situatie en hun gedachten. Hierdoor kunnen ze hun gedrag in de praktijk beter reguleren.

Wat is Plancius?

Wie werkt met kinderen met een laag IQ, heeft specifieke vaardigheden, kennis en materialen nodig.

De CED-Groep heeft, in samenwerking, leerlijnen gemaakt voor kinderen met een IQ tot 35. In de leerlijnen vindt u doelen gekoppeld aan vijf verschillende domeinen. U bepaalt het niveau van de kinderen met observatiecriteria die gekoppeld zijn aan doelen uit de leerlijnen. Met activiteiten- en dagmomentkaarten kunt u direct aan de slag.

Het Plancius-programma van de CED-Groep maakt het interdisciplinair werken met deze kinderen makkelijker. Het Planciusprogramma is één systeem waarmee u allen aan dezelfde doelen kunt werken.

Zowel scholen als KDC’s kunnen het programma gebruiken en daardoor kan de overgang van kinderen soepeler verlopen.

70

Aan de slag met Plancius voor teams Teamtraining S5705

Voor wie is de cursus bedoeld?

Voor pedagogisch medewerkers, leerkrachten, (ortho)pedagogen, psychologen en directieleden die met het programma Plancius willen gaan werken.

Cursusinhoud Bij de training staan de leerlijnen van Plancius en alle bijbehorende materialen centraal. Ook wordt er aandacht besteed aan de invoering en organisatie van de implementatie van Plancius.

Na het volgen van deze training kunt u: • de kinderen op basis van de Planciusleerlijnen op niveau indelen • bij ieder kind passende doelen kiezen • geschikte groepsactiviteiten kiezen • planmatig werken aan de ontwikkeling van kinderen met een laag IQ • werken aan de mogelijkheden van ieder kind • een invoeringsplan maken voor uw organisatie

Wat u verder nog moet weten…

Na de training heeft u via de website toegang tot alle Planciusactiviteiten en Planciusmiddelen voor een gebruiksperiode van 5 jaar.

De training kan worden uitgebreid met groepsconsultatie, coaching, intervisie en/of een invoeringsplan op locatie.

Voor informatie over vorm van begeleiding of een compleet implementatietraject kunt u contact opnemen plancius@cedgroep.nl.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Inschrijfformulier 2015-2016

Trainingen, cursussen, workshops en conferenties po/so

s.v.p. per post retour aan: CED-Groep, t.a.v. het Cursus- en conferentiebureau Antwoordnummer 90118 3009 VB ROTTERDAM Een postzegel is niet nodig ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bij meerdere deelnemers dit formulier svp kopiëren Naam instelling .........................................................................................................................................................................

Postadres ...................................................................................................................................................................................

Postcode en Plaats ....................................................................................................................................................................

Telefoonnummer .......................................................................................................................................................................

Nummer cursus ........................................................................................................................................................................

Naam cursus ............................................................................................................................................................................

Cursusdatum (indien de cursus meerdere keren gegeven wordt) ………………………………………………………………………………......

Cursusplaats (indien de cursus in meerdere plaatsen gegeven wordt) ………………………………………………………………………......

Cursistgegevens (i.v.m. certificering) Naam cursist + voorletters ………………………………………………………………………………………………….........………………………… m/v Adres ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Postcode en woonplaats………………………………………………………………………………………………………………………………………….………

Mobiele nummer (zodat we u bij ziekte van de cursusleider kunnen bereiken) ………………………………………………………...……

E-mailadres ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Functie ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Geboortedatum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……

Geboorteplaats ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……

Hoe bent u met ons cursusaanbod in contact gekomen? …………………………………………………………………….............………………………………………………………………………………………………………

Datum …………………………………………………………………

Handtekening

Annuleringsvoorwaarden: uw inschrijving kan alleen schriftelijk worden geannuleerd. Bij verhindering kan een collega van uw inschrijving gebruik maken. Annulering tot vier weken vóór de aanvangsdatum is mogelijk tegen uitsluitend betaling van € 50,administratiekosten; bij annulering binnen deze vier weken is de volledige deelnemersprijs verschuldigd.

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

71

Aantekeningen:

72

Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.

Meer informatie •

Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen.

Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504.

•

Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar klasseapart@cedgroep.nl.

•

Mail naar communicatie@cedgroep.nl als u onze digitale nieuwsbrief wilt ontvangen.

•

De cursusbrochure kunt u aanvragen bij cursusbureau@cedgroep.nl

•

Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij communicatie@cedgroep.nl.

•

Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.

•

Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.

CED-Groep Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30 T: + 31 10 4071 599 Locatie Maartensdijk Bezoekadres: Tolakkerweg 153, 3738 JL Maartensdijk T: + 31 346 219 777 E: info@cedgroep.nl

De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen.

Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.

CED-Groep bereikt

www.cedgroep.nl

April 2015