2016-2017 po/so
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties
Colofon Eindredactie: Lot Hannik en Hilde Tijmensen (CED-Groep) Vormgeving en opmaak: Ton Kuijpers Vormgeving, Rotterdam Drukwerk: De Swart, Den Haag
2
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties 2016-2017
Cursusbrochure In deze brochure vindt u korte beschrijvingen van cursussen, trainingen, workshops, conferenties en studiedagen voor het schooljaar 2016-2017. Op www.cedgroep.nl/cursussen vindt u meer informatie, actuele prijzen en data. Op de cursussite kunt u zoeken via vele ingangen. In de brochure kunt u rustig bladeren, geeltjes plakken en wie weet komt u zo op ideeën waar u anders niet op gekomen was. We wensen u veel inspiratie toe.
Nieuwkomers op school Door de stroom van vluchtelingenkinderen en veelheid van nieuwe opvangplaatsen, krijgen steeds meer scholen te maken met anderstalige nieuwkomers. De CED-Groep, van oudsher expert op het gebied van Nederlands aan anderstaligen, wordt overstelpt met vragen uit het hele land. We hebben daarom besloten extra trainingen te ontwikkelen om zo veel mogelijk leerkrachten bij te kunnen scholen. Lees meer hierover op pagina 39.
Teach Like a Champion 2.0 Het boek Teach Like a Champion heeft veel leerkrachten geïnspireerd om hun lessen te verbeteren, zowel in Amerika als in Nederland. Deze frisse energie levert een win-winsituatie op voor zowel de leerkrachten als de leerlingen. Kinderen blijven meer bij de les en leerkrachten voelen zich energieker. Na het schrijven van dit boek heeft de onderzoeker en auteur Dough Lemov niet stilgezeten. In Amerika is het reeds uitgekomen, in Nederland wordt het op 8 juni 2016 gepresenteerd: Teach Like a Champion 2.0. In dit boek staan nog meer technieken en bestaande technieken worden aangescherpt. Dat betekent voor ons dat de basiscursus iets wordt bijgesteld en dat vanaf 1 september het nieuwe boek bij de basiscursus geleverd wordt. Naast de basiscursus is er nu ook een verdiepingscursus op basis van nieuwe technieken uit het nieuwe boek dat bij deze verdiepingscursus wordt uitgereikt. U leest er meer over vanaf pagina 11.
Opbrengstgericht of prestatiegericht Opbrengstgericht werken is niet hetzelfde als prestatiegericht afrekenen. Het betekent alleen dat u het beste uit de kinderen en het team wilt halen en dat u goed weet waar u met z’n allen mee bezig bent. U bepaalt, op basis van gegevens, waar u aan wilt werken als team en met welk doel. Na verloop van tijd kijkt u wat er gelukt is en wat nog beter kan. Vervolgens worden weer nieuwe doelen geformuleerd met het hele team. Of u een prestatiegerichte of een opbrengstgerichte school wilt zijn, bepaalt u zelf.
Passend onderwijs Het Passend onderwijs is een feit, maar nog niet overal loopt het even soepel. Vooral leerkrachten worstelen nog met de grote diversiteit aan onderwijsbehoeften in de klas. Zij hebben vooral behoefte aan meer kennis over leerstoornissen maar zeker ook aan een behapbaar organisatiemodel voor klassenmanagement. De cursus Omgaan met verschillen in de klas op pagina 36 geeft hen goede houvast, net als het 4D-model voor scholen. Ook binnen Passend onderwijs is het goed dat scholen werken aan werkbare doelen die met het hele team worden gekozen en vastgesteld.
21e eeuwse vaardigheden Het eindadvies 2032 is er. Wat dit voor uw onderwijs kan betekenen, leest u in het betreffende hoofdstuk in deze brochure. Als onze kinderen straks als volwassenen hun bijdrage aan de maatschappij gaan leveren, hebben ze immers vaardigheden nodig die op school niet altijd onderwezen worden. Het gaat om complexe cognitieve en sociale vaardigheden. De CED-Groep heeft dit onderwerp hoog op de agenda staan. Lees meer hierover op pag. 20.
Spelen mag Opbrengstgericht werken en spelen hoeven elkaar niet uit te sluiten. Integendeel, een flexibele manier van doelgericht werken zou spelend leren niet in de weg mogen staan. Tijdens het spel komen alle ontwikkelingsgebieden aan bod. Via (begeleid) spel kunnen doelgericht, betekenisvolle leerprocessen op gang komen. Spelen is een manier voor kinderen om deel te nemen aan de sociale cultuur van de gemeenschap waarin ze opgroeien. De experts van de CEDGroep kunnen u helpen met het verlichten van de regeldruk rond het registreren, zodat er meer tijd overblijft voor begeleid spel. Lees meer in het hoofdstuk over onderwijs aan kleuters vanaf pag. 63.
3
Brein en leren Op het gebied van de hersenwetenschap is in de afgelopen jaren veel nieuwe kennis verworven die van groot belang is voor de praktijk van het onderwijs. Voor goed onderwijs is het belangrijk om te weten wat er in het brein gebeurt wanneer een individu zich nieuwe informatie of vaardigheden eigen probeert te maken. In de training Bewust lesgeven met Breinsleutels, leert u niet alleen wat de nieuwste breinkennis is met betrekking tot leren, maar ook hoe u uw lessen nog beter kunt maken als u deze kennis consequent toepast.
Registerleraar De CED-Groep is enige tijd terug gestart met het laten valideren van cursussen, workshops en conferenties door registerleraar.nl. Op www.cedgroep.nl/registerleraar kunt u een actueel overzicht zien van welke nascholingsactiviteiten reeds gevalideerd zijn. In de cursusbrochure kunt u bij de cursusbeschrijvingen zien welke activiteiten reeds gevalideerd zijn, welke tijdens het schrijven van de brochure worden voorgelegd aan registerleraar en welke binnenkort nog worden aangeboden.
Schoolleidersregister Het nascholingsaanbod van de CED-Groep voor schoolleiders valt bij het schoolleidersregister grotendeels onder de categorie informeel leren, behalve de training Lead Like a Champion (zie pag. 12), die reeds gecertificeerd is door het schoolleidersregister. Bij het informeel leren wordt niet de nascholing getoetst maar de schoolleider zelf. Wij kunnen als aanbieder wel meer trainingen ter beoordeling aanbieden, maar alleen als ze een compleet deelthema dekken. Voor ons en voor u is het belangrijkste dat we trainingen bieden waar een schoolleider op dat moment in zijn of haar ontwikkeling iets aan heeft. Dat kunnen ook korte trainingen zijn. Wij werken liever met kleine deelpakketten die praktisch bruikbaar zijn, dan dat we zo grondig mogelijk één onderwerp uitputten, puur voor de volledigheid.
Advies en maatwerk Vrijwel alle cursussen, trainingen en workshops zijn ook op maat in te kopen voor uw school, kinderdagverblijf, academie, bestuur of samenwerkingsverband. Neem daarvoor contact op met uw accountmanager van de CED-Groep. Heeft u nog geen accountmanager, kijk dan op www.cedgroep.nl/accountmagers of neem contact op met het Cursusen conferentiebureau. Wij verwijzen u dan graag door. Wanneer u een door registerleraar gevalideerde cursus inkoopt, geldt de validering alleen voor trainingen die exact zo gegeven worden als de gevalideerde cursus. Wilt u maatwerk dan kunnen we deze varianten ook altijd voor u laten valideren.
Kortingsactie Deelnemers die zich voor 15 juli 2016 online inschrijven, kunnen 15% korting op hun cursusprijs krijgen, indien ze de kortingscode uit de gids invullen in het veld opmerkingen van het inschrijfformulier. Kijk voor de voorwaarden op pagina 6 van deze brochure.
Inschrijving en betaling Inschrijving -steeds per deelnemer- vindt plaats door het invullen en ondertekenen van het inschrijfformulier uit de cursusbrochure of online op www.cedgroep.nl/cursussen. Op basis van dit formulier wordt een factuur toegezonden.
Certificaat Cursisten ontvangen aan het einde van hun cursus een deelnemerscertificaat voor nascholing van de CED-Groep als zij aan de voorwaarden hebben voldaan. Deze impliceren dat tenminste 80% van de opdrachten is uitgevoerd en voldoende is beoordeeld door de cursusleider en dat tenminste 80% van de cursusbijeenkomsten is gevolgd. Indien afwijkingen bestaan op deze regels, worden deze vermeld bij de betreffende cursussen.
Evaluatie Elke cursus wordt geëvalueerd door de deelnemers middels een vragenlijst. Dit gebeurt altijd aan het einde van de cursus. Wij vragen hen naar hun mening, hun ervaringen en hun eventuele wensen, zodat we ons werk steeds kunnen verbeteren.
Leveringsvoorwaarden Voor de door de CED-Groep geleverde cursussen zijn de Algemene leveringsvoorwaarden van toepassing zoals gedeponeerd bij de Rotterdamse Kamer van Koophandel. U vindt ze op www.cedgroep.nl. Voor de CED-Groep geldt een uniforme annuleringsregeling.
4
Annuleringsregeling CED-Groep Tot vier weken voor de eerste cursusdatum heeft een deelnemer de mogelijkheid om schriftelijk te annuleren, waarna alleen de administratiekosten (â‚Ź 50,-) verrekend worden. Vindt annulering plaats binnen vier weken voor de geplande aanvangsdatum, dan is de deelnemer verplicht de volledige cursuskosten te betalen. Het is echter wel mogelijk een vervanger te sturen. U kunt dit melden bij het Cursusbureau. De gegevens van uw vervanger worden dan genoteerd i.v.m. het certificaat.
Klachten Het kan voorkomen, dat u ontevreden bent over het gebodene in een cursus. Bespreek dit dan direct met de cursusleider. Mocht dit niet leiden tot het beoogde resultaat, dan kunt u altijd contact opnemen met het Cursusbureau: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504. Uw klacht komt dan op de juiste plaats terecht. Mocht dit dan nog niet leiden tot een adequate oplossing, dan kunt u altijd een formele klacht indienen bij de klachtencommissie van de CED-Groep. Wij hopen en verwachten natuurlijk dat het niet zo ver hoeft te komen!
Snel op de hoogte Wilt u snel en goed op de hoogte blijven van de diensten en producten van de CED-Groep, neem dan een gratis abonnement op het relatiemagazine van de CED-Groep: KlasseApart of op een van de digitale nieuwsbrieven. Een uitgebreide en actuele versie van dit cursusaanbod kunt u lezen op onze website www.cedgroep.nl/cursussen.
Volg ons op Twitter en Facebook U kunt het Cursus- en conferentiebureau volgen op Twitter: @cursusced en Facebook: www.facebook.com/cursusbureau.
Ten slotte Succes met het zoeken naar de juiste cursus of training. Mocht u vragen over of aanvullingen op deze brochure hebben, dan kunt u altijd terecht bij de medewerkers van het Cursus- en conferentiebureau: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504. Zij helpen u graag verder. Lot Hannik Manager Cursus– en conferentiebureau
5
Inhoudsopgave
Meesterlijk besturen
pag. 07
Teach Like a Champion
pag. 09
Leiden en leidinggeven
pag. 12
Groeien als specialist
pag. 17
Brein en leren 21e eeuwse vaardigheden
pag. 18
Reflectie en feedback
pag. 22
Veilig en Vreedzaam
pag. 24
Gedrag en werkhouding
pag. 28
Interne begeleiding
pag. 34
pag. 20
Passend onderwijs
pag. 36
Nieuwkomers in de klas
pag. 39
Taalbeleid en taalonderwijs
pag. 43
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
pag. 47
Lezen en leesproblemen
pag. 53
Rekenen en rekenproblemen
pag. 55
Beter communiceren
pag. 59
Spel en expressie
pag. 61
Werken met kleuters
pag. 63
Sterk speciaal
pag. 68
Inschrijfformulier
pag. 71
Speciale kortingsactie… voor iedereen die zich vóór 15 juli 2016 online inschrijft voor een cursus uit het open aanbod van het Cursus- en conferentiebureau. Als u de kortingscode: brPsO16-17 invult in het veld opmerkingen op het inschrijfformulier, dan krijgt u 15% korting op uw cursusprijs. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere kortingsacties van de CED-Groep.
6
Meesterlijk besturen Besturen van een onderwijsorganisatie vraagt nogal wat van bestuurders. Enerzijds gaat het om het (samen) formuleren van gedragen beleid, anderzijds om het sturen en loslaten op de juiste momenten. Hoe waarborgt u als schoolbestuur dat scholen de doelen uit uw strategisch beleidsplan dragen en daadwerkelijk realiseren? Hoe creëert u draagvlak voor het gevoerde beleid? Hoe houdt u iedereen gefocust? En hoe vindt u de balans tussen sturen en loslaten? De aanpak Meesterlijk Besturen geeft houvast.
Meesterlijk Besturen
Excellent Organiseren Excellent Organiseren is een organisatiemodel waar uw scholen echt van profiteren. Met onze concrete aanpak vergroot uw opbrengsten en de kwaliteit van uw organisaties en borgt u de de veranderingen. Deze werkwijze wordt succesvol ingezet in het po, so en vo en is er ook op bestuursniveau en voor de kinderopvang. • De Betere Basisschool • Sterk Speciaal • Het Lerende VO • Krachtige Kinderopvang • Meesterlijk Besturen
De aanpak Meesterlijk Besturen is ontstaan vanuit het succesvolle concept: De Betere Basisschool. De Betere Basisschool is in een aantal jaren uitgegroeid tot een begrip in het basisonderwijs. Met deze krachtige, intensieve aanpak organiseert het management van de basisschool op een duurzame wijze de kwaliteit en opbrengsten. De uitgangspunten van De Betere Basisschool zijn ook uitstekend bruikbaar op schoolbestuurlijk niveau. Op dit niveau heeft de aanpak de toepasselijke naam ‘Meesterlijk Besturen’. De belangrijkste kenmerken van Meesterlijk Besturen zijn: • draagvlak bij directeuren en scholen voor de realisatie van strategische doelen • alle betrokkenen hebben inzicht in de planning en dragen medeverantwoordelijkheid voor de realisatie van strategische doelen • een inzichtelijke beleidscyclus: planning, besluitvorming, invoering, evaluatie/bijstelling en borging • heldere besluitvormingsprocedures • realisatie van het doel binnen gestelde termijnen en duurzame borging van het resultaat Meer weten? Kijk op www.cedgroep.nl/meesterlijkbesturen Er is ook een losse trainingsdag voor bestuurders, gebaseerd op de principes van Meesterlijk Besturen: S7366 Verantwoord plannen en borgen voor besturen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
7
Meesterlijk besturen
Schoolbestuurders po.
hun bestuur of school. Aan het einde van de training zijn de deelnemers in staat om op verzoek van hun bestuur een volledige kwaliteitsbeoordeling van een basisschool uit te voeren aan de hand van het waarderingskader van de Inspectie van het onderwijs en dit te presenteren in een gedegen rapportage. In deze cursus staat de wisselwerking tussen theorie en praktijk centraal.
Waar gaat de cursus over?
Cursusinhoud
Deze cursus bestaat uit een enkele maar intensieve studiedag. De studiedag is gebaseerd op een van de onderdelen van Meesterlijk Besturen. U leert in één dag uw prioriteiten plannen met de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. Uw teams gaan zich herkennen in deze planning en de kans op bovenmatige werkdruk wordt beduidend minder. Aan het einde van deze studiedag heeft u al een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken.
Bijeenkomst 1: theoretisch kader en reflectie op de eigen zelfevaluatie- en visitatiesystematiek Bijeenkomst 2: voorbereiding op de uitvoering van een audit Praktijkdag: uitvoering van een audit (met coaching on te job) Bijeenkomst 3: nabespreking/reflectie op de praktijkdag Verdieping van kennis over de onderwerpen uit het beoordelingskader, zoals kwaliteitszorg; krijgt u door reflectie op de belangrijkste doelstellingen van de zelfevaluaties voor het bestuur en voor de school
Verantwoord plannen en borgen voor besturen
S7366 Voor wie is de cursus bedoeld?
Cursusinhoud • • • • • • •
principes van Meesterlijk Besturen planningsdocument in kaart brengen eigen prioriteiten in het kader van verandering en borging faseopbouw, faseplanning en procesoverzicht eigen faseplanning maken presentatie en bespreking vervolgmogelijkheden en afsluiting
Wat u verder nog moet weten… Het is raadzaam om deze trainingsdag met minimaal twee personen per bestuur te volgen.
Wat u verder nog moet weten… •
•
•
De training leidt tot meer scherpte in de informatieverzameling tijdens de audits en schoolbezoeken die u zelf uitvoert. Certificering: de deelnemers ontvangen na afloop een CED-nascholingscertificaat indien zij alle bijeenkomsten hebben bijgewoond en de praktijkdag daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. De training kan ook incompany gegeven worden of op maat gemaakt.
Auditorentraining po/so
S7020 Effectief sturen op kwaliteitsverbetering
Voor wie is de cursus bedoeld? (Aanstaande) interne auditoren die audits uitvoeren voor het kwaliteitsmanagement binnen het basis- en speciaal onderwijs, zoals bestuurders, schooldirecteuren, beleidsmedewerkers en medewerkers kwaliteitszorg.
Waar gaat de cursus over? Een belangrijke vraag die schoolbesturen bezighoudt, is hoe effectief te sturen op kwaliteitsverbetering. Een van de eerste doelstellingen is immers verbetering van het onderwijs op hun scholen. Op verzoek van een aantal besturen ontwikkelde de CED-Groep daarom de Auditorentraining die op inspectieleest is geschoeid. Het doel van deze training is deelnemers te helpen zich verder te ontwikkelen bij de uitvoering van audits binnen
8
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Teach Like a Champion De leerkracht maakt het verschil. Er kan nog zo’n goede methode zijn aangeschaft, als de leerkracht niet weet te inspireren en te motiveren dan heeft dat grote gevolgen voor het leervermogen van de leerlingen. Met andere woorden, er wordt nogal wat gevraagd van onze collega’s op de werkvloer. Veel (startende) leerkrachten zitten met vragen als Hoe zorg je voor betrokkenheid van álle leerlingen? Hoe verlies je zo weinig mogelijk lestijd? Het boek Teach Like a Champion geeft daar antwoord op en kan veel steun geven bij het optimaliseren van de lessen.
Basiscursus Teach Like a Champion
S7202 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Waar gaat de cursus over? De Basiscursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov dat door de CED-Groep vertaald is voor de Nederlandse onderwijsmarkt. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.
Cursusinhoud U leert concreet te kijken welk gedrag leerlingen nodig hebben van hun leerkracht/docent om zelf gewenst gedrag te kunnen vertonen. Dit doen we aan de hand van hulpvragen die u vanuit uw team meeneemt. Centraal uitgangspunt: U kunt het gedrag van kinderen pas veranderen, als het gedrag van de leerkracht verandert.
Teach Like a Champion ‘To teach like a champion.’ Welke leraar voelt daar niet voor? Teach Like a Champion is een bestseller uit de VS. Het boek is een must voor elke leraar die gereedschappen wil om het beste uit zijn leerlingen te halen. De auteur van Teach Like a Champion, Doug Lemov, bezocht leraren die opmerkelijke resultaten wisten te bereiken. Hij observeerde wat er in het klaslokaal gebeurde: van leerlingen begroeten tot blaadjes uitdelen, van ongevraagd beurten geven tot wachten op een antwoord. De succesvolle werkwijzen van excellente leraren zijn helder vertaald naar 49 bruikbare technieken die onmiskenbaar bijdragen aan betere prestaties van leerlingen. De CED-Groep bewerkte en vertaalde de 49 technieken naar de Nederlandse situatie, zodat ze bruikbaar zijn in de dagelijkse lespraktijk van leraren in het basis- en voortgezet onderwijs. Op de dvd bij het boek staan helder uitgewerkte praktijkvoorbeelden.
Aan bod komen: • basistechnieken t.a.v. het opbouwen van een sterke gedragscultuur in de klas • basistechnieken 'Hoge verwachtingen hebben van leerlingen' • basistechnieken t.a.v. leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen • teachtechnieken in relatie tot lesmodellen en opbrengstgericht werken Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk.
Wat u verder nog moet weten… •
•
Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion 2.0 uitgereikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
9
Teach Like a Champion
•
Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen. Er is ook een basiscursus voor voor zml-leerkrachten.
Wat u verder nog moet weten… •
•
Registerleraar De Basiscursus Teach Like a Champion is met 28 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Basiscursus Teach Like a Champion Het jonge kind
S7206
•
Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion – Het jonge kind uitgereikt. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken. Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen. Deelnemers die de Basiscursus Teach Like a Champion (S7201) hebben gevolgd, zijn ook welkom op deze cursus. Er is overlap, maar het gaat nu om een voor de kleutergroepen aangepaste vorm.
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw po.
Registerleraar
Waar gaat de cursus over?
De Basiscursus Teach Like a Champion - Het jonge kind wordt deze zomer ter validering aangeboden aan registerleraar.nl.
De Basiscursus Teach Like a Champion – Het jonge kind is geïnspireerd op het eerder verschenen succesvolle boek van Doug Lemov. In zijn boek beschrijft hij 49 technieken, oftewel vaardigheden, die iedere leerkracht kan inzetten om een topleerkracht te worden en het verschil te maken in zijn of haar klas. In deze basiscursus voor kleuterleerkrachten, maakt u kennis met enkele van deze praktische en concreet uitgewerkte technieken, specifiek toegespitst op het jonge kind. Op deze wijze kunt u uw vaardigheden verder uitdiepen en/of ontwikkelen. In de cursus wordt gebruik gemaakt van praktijkvoorbeelden, simulatieactiviteiten en reflectieopdrachten. Dit wordt ondersteund door voorbeelden uit de Nederlandse en Amerikaanse onderwijspraktijk. Er wordt ook een relatie gelegd met opbrengstgericht werken.
Cursusinhoud In deze basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion – Het jonge kind behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen. Aan bod komen: • basistechnieken t.a.v. 'Hoge verwachtingen hebben van leerlingen' • basistechnieken t.a.v. leerlingen betrokken en geactiveerd houden tijdens de lessen • basistechnieken t.a.v. het opbouwen van een sterke groepscultuur • relatie teachtechnieken, lesmodellen en opbrengstgericht werken
10
Teachcoördinator po
S7208 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders po die de basiscursus Teach Like a Champion hebben gevolgd.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is gericht op hen die de Basiscursus Teach Like a Champion hebben gevolgd en zich willen specialiseren tot Teachcoördinator binnen de school. De Teachcoördinator houdt zich binnen de school bezig met coaching, begeleiding en professionalisering van collega’s op het gebied van de technieken en het gedachtegoed uit Teach Like a Champion.
Cursusdoel Aan het einde van de cursus heeft de deelnemer… • een beleidsplan voor de school voor Teach Like a Champion geschreven • drie video-opnames gemaakt van leerkrachten die één of meerdere technieken van TLaC laten zien en twee video-opnames van een bijbehorend nagesprek (leerkracht – cursist) • drie toetsen m.b.t. de technieken gemaakt en deze toetsen zijn voldoende beoordeeld
Registerleraar De cursus Teachcoördinator po wordt deze zomer ter validering aangeboden aan registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Teach Like a Champion
Conferentie Teach Like a Champion 2.0
Teach Like a Champion 2.0. In de afgelopen vier jaar is Doug Lemov onderzoek blijven doen naar de echte kampioenen in het vak. Hij heeft zich vooral gericht op het observeren van leraren die zijn oorspronkelijke 49 technieken gebruiken en de manier waarop ze deze technieken aanpassen. Al deze aanvullende observaties en aanscherpingen heeft hij opgenomen in een boek dat zowel een goed vervolg is als een herziening van de eerste versie van Teach Like a Champion. Teach Like A Champion 2.0 bevat veel nieuwe ideeën, inzichten en technieken. Er zijn ook nieuwe videoclips.
Op 8 juni 2016 wordt in Rotterdam het boek Teach Like a Champion 2.0 gelanceerd tijdens een dynamische conferentie in de aanwezigheid van Doug Lemov. Lees meer over de conferentie op www.cedgroep.nl/conferentieteach.
Verdiepingscursus Teach Like a Champion 2.0
S7204 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po die de basiscursus Teach Like a Champion hebben gevolgd.
Waar gaat de cursus over? In juni 2016 wordt het boek Teach Like a Champion 2.0 gelanceerd. In dit boek worden bestaande technieken herzien en nieuwe technieken gepresenteerd. In de verdiepingscursus gaan we hier op de gebruikelijke teach-manier verder op in. We zorgen in ieder geval voor een goede aansluiting op de basiscursus zoals die de afgelopen jaren gegeven is.
Cursusinhoud De cursus wordt op dit moment uitgeprobeerd in de pilotgroep. De inhoud ligt dus nog niet helemaal vast, maar zeker is dat in deze verdiepingscursus in ieder geval technieken centraal staan ter verhoging van de deelnemer- en denkratio van leerlingen (Ratio 2.0) en Controle van begrip (2.0).
Wat u verder nog moet weten… •
• •
Bij de opdrachten behoort het bestuderen van de literatuur. U krijgt tijdens de eerste bijeenkomst het boek Teach Like a Champion 2.0 uitgereikt. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten van 3 uur. Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus twee maal video-opnamen maken van lessen waarin zij gebruik maken van teachtechnieken. Het is van belang dat hierbij gebruik gemaakt wordt van toestemmingverklaringen van ouders. Voorbeelden hiervan kunt u bij de cursusleiding vragen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
11
Leiden en leiding geven Herkent u het volgende? We werken hard bij ons op school, de leerkrachten én de leerlingen. Toch halen we onze doelstellingen en plannen niet en is het moeilijk vernieuwingen vast te houden. Dat moet beter. Dat kan! De CED-Groep verzorgt trainingen voor schoolleiders en begeleidt verandertrajecten met teams waarbij de veranderingen ook echt geborgd worden. Met het traject De Betere Basisschool verhoogt u uw opbrengsten en verbetert de kwaliteit van de school permanent. De cursus Verantwoord plannen en borgen is daar onderdeel van, maar ook los te volgen. De training Lead Like a Champion is voor schoolleiders die zich verder willen ontwikkelen en vanuit de begeleiding en coaching van hun teamleden meer uit zichzelf, het team en de leerlingen wil halen. Effectieve scholen werken doelgericht. Een goed opgeleid middenkader kan daar uitstekend bij ondersteunen.
Lead Like a Champion
S7041 Een training voor de onderwijskundig leiders in het onderwijs
Voor wie is de training bedoeld? Schoolleiders po.
Waar gaat de training over? In deze training Lead Like a Champion over opbrengstgericht leiderschap, maakt de cursist kennis met de hefbomen die hiervoor nodig zijn. Centraal staan de volgende vragen: • Wat maakt onderwijs effectief? • Hoe kunnen schoolleiders het beste datagestuurd en
12
opbrengstgericht leidinggeven aan hun teams? • Hoe kunnen schoolleiders bijdragen tot het verhogen van de resultaten van de leerlingen? • Hoe geven schoolleiders onderwijskundig leiding aan de professionals voor de klas en zorgen ze voor een lerende schoolcultuur? Scholen zijn ten eerste effectief als ze hele goede leerkrachten hebben die hun tijd effectief besteden aan het geven van heel goede lessen. En ten tweede: als ze een schoolleider hebben die het voor elkaar krijgt dat goede leerkrachten de goede dingen doen. Het blijkt dat excellente schoolleiders succes hebben, omdat ze de prioriteit leggen bij de ontwikkeling van de leerkracht. Zij besteden veel tijd aan observeren en feedback geven. Belangrijke steekwoorden zijn: datagestuurde instructie; veelvuldig observeren en gerichte feedback; plannen, tijd vinden; professionaliseren van het team; een schoolcultuur scheppen gericht op leren.
Cursusinhoud Tijdens de cursus maakt u kennis met deze onderwerpen en krijgt u opdrachten om meteen in de praktijk te oefenen. Om uw leerproces zo effectief mogelijk te maken, worden
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Leiden en leiding geven
de vijf cursusochtenden afgewisseld met intervisiemomenten. U krijgt zo de gelegenheid uw praktijkervaring te spiegelen aan uw medecursisten en direct feedback te krijgen op uw ontwikkeling. Introductie • informatie over de opbouw van het traject • korte samenvatting over Lead Like a Champion • voorlichting over het Persoonlijk KoersOnderzoek Module 1: Datagestuurde instructie • doelgericht (ambitie) • de route naar resultaten en het lesgeven aanpassen n.a.v. data Intervisie 1 • uitkomsten Persoonlijk KoersOnderzoek (0-meting) • ontwikkelrichting • relatie met dit traject Module 2: Observatie en Feedback • het coachen van leerkrachten in het verbeteren van het leren • spel GO Module 3: Planning • de tijd vinden voor coachen • plannen van lessen Module 4: Professionele ontwikkeling • het versterken van de professionele cultuur • welke scholing werkt? • kwaliteitszorg; het borgen van het geleerde Module 5: Schoolcultuur • gericht op leren • met alle betrokkenen • het aansturen van het team Intervisie 2 • uitkomsten Persoonlijk KoersOnderzoek (z-meting) • ontwikkelrichting
Wat u verder nog moet weten... •
•
De training is mede gebaseerd op de ervaringen die Paul Bambrick Santoyo opdeed in zijn werk als directeur van North Star Academies in Newark, New Jersey. Hij onderzocht welke vorm van leiderschap leidt tot effectief onderwijs waarin geweldig lesgeven leidt tot excellent leren. Hij deed dit door schoolleiders te observeren. Zijn vraag was: Waaraan besteden zij hun tijd? Zijn bevinding is dat de gemiddelde directeur minder dan 6% van zijn tijd besteedt aan het direct ondersteunen van de kwaliteit van leraren: observeren, feedbackgesprekken, professionalisering en ontwikkelgesprekken. Bij zeer succesvolle scholen ligt dit percentage vele malen hoger. Paul Bambrick Santoyo komt uit dezelfde praktijk als Doug Lemov, die het boek Teach Like a Champion schreef. Uiteraard is het ook mogelijk om deze cursus als bestuur in te kopen en bij u op locatie te laten verzorgen op offertebasis.
Schoolleidersregister po Lead Like a Champion is gecertificeerd als formeel aanbod bij de deelthema’s ‘Professionele Leergemeenschap’ en ‘Onderzoeksmatig werken’ uit het thema ‘Kennis- en kwaliteitsontwikkeling’.
Aan de slag met de 4D-aanpak De CED-Groep heeft een werkwijze ontwikkeld waarmee opbrengstgericht werken en Passend onderwijs op een zeer praktische manier toegepast kunnen worden: de 4D-aanpak. Opbrengstgericht werken in 4D bestaat uit een integrale aanpak met vier dimensies: data, duiden, doelen en doen. 1. Data U verzamelt systematisch gegevens over de leeropbrengsten van uw leerlingen. 2. Duiden U analyseert deze gegevens: wat betekenen ze en hoe gaat u ermee aan de slag? Deze analyse vormt de basis voor de derde dimensie: 3. Doelen U beschrijft welk onderwijs u gaat bieden op uw school. U formuleert ambities en ontwikkelt passende onderwijsarrangementen, waarin alle leerlingen van uw doelgroep tot hun recht komen. 4. Doen Uw ambitie is een actieve, ondernemende, lerende leerling. Die leerling vraagt om een passend en uitdagend onderwijsaanbod, voldoende leertijd, een duidelijk onderwijsplan, activerende instructie en een leerkracht met een gezonde zelfreflectie. Als directeur schept u de voorwaarden. In deze masterclass bieden we alle elementen van opbrengstgericht werken en de bijbehorende begrippen integraal aan. De samenhang tussen de begrippen wordt zichtbaar en u leert de noodzakelijke veranderingen verbinden tot een geheel. De praktische masterclass leert en inspireert directeuren om daarmee – samen met hun team – stevig aan de slag te gaan. Voor velen betekent dit een heel nieuwe koers!
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
13
Leiden en leiding geven
Vernieuwde masterclass OGW 4D
S7045 bao S7049 so en sbo Data, duiden, doelen, doen!
Schoolleidersregister po De cursus beslaat drie dagen en kan dus niet gecertificeerd worden als aanbod voor herregistratie door het schoolleidersregister maar kan wel gezien worden als bron op het platform / interactief portfolio Informeel leren.
Voor wie is de Vernieuwde masterclass bedoeld? Directies en intern begeleiders po/so.
Waar gaat de masterclass over? De masterclass, die bestaat uit drie trainingsdagen, beoogt een structurele, duurzame verandering binnen uw team. Het motto is: leer zelf duiden en zelf doen. Zo bouwt u aan een duurzame verandering. Opbrengstgericht werken in 4D geeft antwoord op de volgende vragen: • Hoe organiseer ik binnen mijn school kwalitatief goed en gedifferentieerd onderwijs dat recht doet aan verschillen tussen kinderen en toch uitvoerbaar blijft? • Hoe stimuleer ik mijn lerarenteam om te denken en te werken vanuit het effect van hun onderwijs op de resultaten van de leerlingen? • Hoe bouw ik een ondersteuningsstructuur (basis- en extra ondersteuning) die tegemoetkomt aan de onderwijsbehoeften van alle leerlingen? Deze masterclass is de start van een integrale aanpak van opbrengstgericht Passend onderwijs. Vanuit de 4D’s leert u systematisch, planmatig en opbrengstgericht te werken aan de kwaliteit van onderwijs: inrichten van een onderwijsaanbod dat recht doet aan verschillen tussen leerlingen; professionalisering van leraren; denken en handelen vanuit opbrengstgericht Passend onderwijs; opbouw van een ondersteuningsstructuur in uw school.
Cursusinhoud De inhoud van de masterclass omvat met drie trainingsdagen alle indicatoren van het toezichtkader van de Inspectie. Lees meer op www.cedgroep.nl/4d.
Wat u verder nog moet weten... •
•
De CED-Groep kan de masterclass ook op locatie uitvoeren, bijvoorbeeld voor een schoolbestuur. Deze modules worden op offertebasis uitgevoerd. Op www.cedgroep.nl/4D vindt u een overzicht met alle masterclasses voor de verschillende sectoren.
Registerleraar De Vernieuwde masterclass OGW 4D bao is met 29 RU opgenomen in registerleraar.nl. De masterclass OGW 4D voor sbo en so is ter validering aangeboden aan registerleraar.nl.
14
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Leiden en leiding geven
Cursusinhoud • • •
De Betere Basisschool Op basis van een nulmeting wordt een plan geheel op maat voor uw school geschreven, waarbij de accenten liggen op heldere aansturing van het team, haalbare planningen, effectieve vergaderingen, heldere besluitprocedures en borging van behaalde rendementen. Werken volgens de richtlijnen van De Betere Basisschool verhoogt de opbrengsten, verbetert duurzaam de kwaliteit van de school en draagt bij aan uw lerende organisatie. De prestaties van de kinderen worden beter en de school wordt effectiever. Dit wordt gerealiseerd door de school op basis van verantwoord verandermanagement zo planmatig te laten werken dat de nieuwe koers die u wilt aanbrengen goed geïmplementeerd wordt en uw investeringen echt renderen.
• • • •
principes van De Betere Basisschool, Sterk Speciaal, Krachtig Kindcentrum of Meesterlijk Besturen planningsdocument in kaart brengen eigen prioriteiten in het kader van verandering en borging faseopbouw, faseplanning en procesoverzicht eigen faseplanning maken presentatie en bespreking vervolgmogelijkheden en afsluiting
Wat u verder nog moet weten... Het is raadzaam om met twee personen te komen, bijvoorbeeld directeur en ib’er of adjunct.
Schoolleidersregister De cursus beslaat één dag en kan dus niet gecertificeerd worden als aanbod voor herregistratie schoolleiders maar kan wel gezien worden als bron op het platform / interactief portfolio Informeel leren.
Middenkadertraining
S7110 Voor wie is de training bedoeld? Ervaren bouwcoördinatoren, adjuncten, (waarnemend) locatiemanagers po/so.
Verantwoord plannen en borgen
S7358 voor kindcentra S7360 voor po S7362 voor so S7366 voor bestuurders Opmerkingen over hoge werkdruk in uw team? Leer nu de werkdruk te beheersen
Voor wie is de cursus bedoeld? Directeuren po/so/kincentra.
Waar gaat de cursus over? De laatste jaren is binnen scholen een goed functionerend middenkader steeds belangrijker geworden. Als het gaat om beleid naar de onderwijspraktijk te vertalen, kan een sterk middenkader dit proces positief beïnvloeden. Een positie in het middenkader wordt dan ook in de meeste gevallen als een uitdaging gezien. Toch is óók de ervaring dat deze positie niet altijd even gemakkelijk is. Deze cursus is bedoeld als steun in de rug voor al die mensen die op middenkaderniveau werkzaam zijn. We doen dit door steeds een koppeling te maken tussen de theorie en de eigen situatie, waarbij er een balans is tussen kennis en vaardigheden. We snijden de cursus zoveel mogelijk op maat naar de behoeften van de cursisten.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is gebaseerd op een van de onderdelen van De Betere Basisschool, Sterk Speciaal, Krachtig Kindcentrum of Meesterlijk Besturen. U leert in één dag uw prioriteiten plannen met de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. Uw team gaat zich herkennen in deze planning en de kans op bovenmatige werkdruk wordt beduidend minder. Aan het einde van de dag heeft u al een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken.
Cursusinhoud We gaan aan de slag met het uitdiepen en uitbreiden van kennisaspecten op het gebied van management. U werkt aan het vergroten van uw eigen vaardigheden. Tijdens de bijeenkomsten en op basis van een telefonische intake wordt een keuze gemaakt uit de volgende onderwerpen. • schoolbeleid • schoolcultuur • leiderschap • oplossingsgericht werken
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
15
Leiden en leiding geven
• • • • • •
gesprekstechnieken en het geven van feedback inzicht in veranderingsprocessen omgaan met weerstand timemanagement en delegeren effectief vergaderen te bestuderen literatuur
Wat u verder nog moet weten... Voorafgaand aan de cursus is er een intakegesprek om de ontwikkelbehoefte en de motivatie van de deelnemers in kaart te brengen en daarmee de cursus nog meer op maat te maken.
Registerleraar De Basiscursus Bouwcoördinatoris met 100 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren
S7312 Voor wie is de cursus bedoeld? Intern begeleiders en (bouw)coördinatoren po/so. • • • •
communicatie gesprekstechnieken coöperatief vergaderen timemanagement
Waar gaat de cursus over?
(Beginnende) bouwcoördinatoren po/so.
Deze intensieve cursus start met kennisoverdracht over diverse vormen van coaching. U leert verschillende manieren van coachen toepassen, zoals oplossingsgericht of juist confronterend coachen. Daarna gaat u in uw eigen praktijk aan de gang. U moet rekening houden met pittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging. Aan het eind van de cursus checken we wat goed ging en wat niet, wat u wilt vasthouden, wilt loslaten of wilt verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie op coachen. U vult gedurende de cursus uw digitale portfolio, zodat u aan het eind uw successen heeft geborgd. In de eindpresentatie laat u zien welke competenties u vergroot heeft tijdens de cursus.
Waar gaat de basiscursus over?
Registerleraar
Wat zijn de taken, verantwoordelijkheden, vaardigheden en competenties die u moet hebben als bouwcoördinator? Hoe kunt u uw collega’s goed enthousiasmeren en begeleiden? Wat wordt er van u verwacht op het gebied van gespreksvaardigheden en feedback, intervisie en het beïnvloeden van gedrag? Al deze zaken komen uitgebreid aan bod bij de Basiscursus Bouwcoördinator die zes hele cursusdagen beslaat.
De cursus Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren is met 75 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Registerleraar De Middenkadertraining wordt binnenkort ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Basiscursus Bouwcoördinator
S7101 Voor wie is de cursus bedoeld?
Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen, zijn: • taken van de bouwcoördinator • benodigde competenties
16
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Groeien als specialist Het loopt storm bij onze basisopleidingen voor specialisten in spé. In verband met de invoering van het functiehuis hebben we de laatste jaren een aantal post–hbo cursussen ontwikkeld voor de leerkrachten die willen doorgroeien naar de LB-functie. Naast aandacht voor vakinhoud en vakdidactiek zijn gesprekstechnieken en begeleidingsvaardigheden belangrijke onderdelen. Hierdoor kan de nieuw verworven kennis beter overdragen worden op collega’s en profiteert de hele school van deze professionalisering.
Basiscursus Taalcoördinator (S1103) Basiscursus Interne begeleiding (S5100) Basiscursus Bouwcoördinator (S7101) Basiscursus Specialist Jonge kind (SS8700) Kijk op www.cedgroep.nl/specialistworden.
43 34 16 63
Naast de basiscursussen zijn er ook korte cursussen met meer verdieping in een van de onderdelen die (aanvullend) in een ander schooljaar gevolgd kunnen worden. Hieronder vindt u een aantal voorbeelden. De professional voor de klas (S4460) 22 De professional voor de klas verkort (S4461) 22 Verdiepingscursus Interne begeleiding (S5101) 34 Sociaal veiligheidsbeleid op school (S4810) 25 Bewust lesgeven met Breinsleutels (S4153) 19 Taalcoördinator 2.0 (S1104) 44 In vertrouwde handen (S5260) 24 Teachcoördinator (S7208) 10 Hoe verbeter ik mijn aanvankelijk technisch leesonderwijs in groep 3 (S2120) 53 Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? (S1410) 44 Psychische problemen bij kinderen (S4100) 37 Ernstige rekenproblemen en dyscalculie (S3082) 57 Aan de slag met woordenschat (S1500) 45
Specialistencursussen Basiscursussen voor specialisten zijn heel praktische maar ook pittige éénjarige opleidingen voor de leerkrachten die breder inzetbaar willen zijn dan alleen groepsleerkracht en zich willen specialiseren in een bepaald onderwerp. Onze praktische basiscursussen duren maximaal tien studiedagen. Daarnaast zijn er huiswerkopdrachten die uiteindelijk naar een eindopdracht toewerken. De volgende specialistencursussen vindt u verderop in de brochure bij de diverse vakgebieden: Basiscursus Gedragsspecialist (S4450) 28 Basiscursus Leesspecialist (S2111) 53 De Rekenspecialist (S3050) 55
Persoonlijk KoersOnderzoek Wij bieden u graag verschillende mogelijkheden aan waarmee u de ontwikkeling van leerkrachten, specialisten, adjuncten en schoolleiders verbreedt en verdiept. Het Persoonlijk KoersOnderzoek (PKO) is een programma om functioneren, competenties en opleidingsmogelijkheden van medewerkers in kaart te brengen. De betrokkene krijgt naar aanleiding van het invullen van een individuele vragenlijst over vele onderwerpen, een persoonlijke analyse. Een adviseur van de CED-Groep neemt deze analyse door en biedt ondersteuning aan bij het ondernemen van actiepunten voor de eigen ontwikkeling.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
17
Brein en leren Lesdoelen vermelden, feedback geven, herhalen: de meeste leerkrachten weten dat dit krachtige middelen zijn om het leren bij hun leerlingen te bevorderen. Maar waarom is dat eigenlijk zo? Waarom leren kinderen makkelijker als hun leerkracht deze didactische gereedschappen inzet? De CED-Groep is de afgelopen jaren dieper in de neuropsychologie gedoken en heeft over de daar gevonden wetenschappelijke onderbouwde adviezen een boek geschreven: Breinsleutels. Een aanrader voor iedereen die lesgeeft.
Breinsleutels: met breinkennis bewuster lesgeven Het boek Breinsleutels beschrijft wetenschappelijke inzichten rondom het lerende brein en verbindt deze inzichten met het dagelijks handelen in de klas. Omdat er al genoeg breinmythen bestaan, hebben de schrijvers zich puur gebaseerd op kennis die wetenschappelijk bewezen is. Hoe beter u weet wat zich afspeelt in de 'bovenkamer' van leerlingen, hoe bewuster u hierop kunt aansluiten in uw lesgeven. De auteurs van dit boek leggen de relatie tussen didactische principes (de Breinsleutels) en kennis uit de neuropsychologie, in het bijzonder over de zogenaamde executieve functies. Zij leggen uit waarom het zo belangrijk is om dat lesdoel te vermelden, wat er gebeurt in de bovenkamer van je leerlingen als je meteen gerichte feedback geeft en waarom kennis door herhaling beter beklijft. Na het lezen van dit boek kunt u door een zogenaamde breinsleutelbril kijken naar gedrag van leerlingen. Door deze bril krijgt gedrag van de kinderen dat eerst misschien ergernis bij u opriep, een andere betekenis. Op de dvd staan leerkrachten die de tien Breinsleutels uit het boek toepassen in hun klas. Je ziet dat het inzetten van de Breinsleutels de leerlingen ondersteunt bij het leren: de deuren naar hun bovenkamer gaan open! Breinsleutels staan niet op zichzelf! Breinsleutels sluiten aan bij opbrengstgericht werken, passend onderwijs en het versterken van de complexe leerkrachtvaardigheden. Versterking van het didactisch handelen leidt tot een krachtigere instructie, wat bijdraagt aan hogere opbrengsten. Werken met Breinsleutels stelt u bijvoorbeeld in staat om voor specifieke (groepen) leerlingen, die het nodig hebben, sleutels op maat te maken. Daarnaast doet u kennis op over het lerende brein. Zo maakt u uw onderwijs meer passend bij de onderwijsbehoeften.
18
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Brein en leren
Bewust lesgeven met Breinsleutels po
Breinsleutels - Het jonge kind po
S4153
S4154
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Leerkrachten en intern begeleiders po/so.
Leerkrachten onderbouw po.
Waar gaat de cursus over?
Waar gaat de cursus over?
Er is steeds meer bekend over het functioneren van het brein. Maar wat kunt u ermee in de klas? De CED-Groep vertaalde in het boek Breinsleutels kennis over het lerende brein naar de dagelijkse onderwijspraktijk en gebruikte daarbij de metafoor van de bovenkamer met deuren en sleutels. Met Breinsleutels kunt u de deuren die toegang geven tot die ‘bovenkamer’ (het brein) van uw leerlingen openen. Deze cursus is op dit boek gebaseerd.
Deze cursus is gebaseerd op het doe-, werk- en leerboek Breinsleutels - Het jonge kind voor pedagogisch medewerkers en onderbouwleerkrachten (groep 1 en 2). In het boek krijgt u antwoord op vragen als: Waarom leren kinderen beter als je ze direct vertelt wat ze goed hebben gedaan? Waarom ondersteun je het leerproces bij jonge kinderen door het stellen van vragen? Waarom is het zo belangrijk om informatie vaak te herhalen? De auteurs leggen aan de hand van kennis over het brein en leren uit wat er gebeurt in de bovenkamer van jonge kinderen als je informatie vaak herhaalt, als je meteen gerichte feedback geeft en als je vragen stelt. Het is een boek met korte teksten en veel doe-dingen voor uzelf: vragen, opdrachten en uitwerkingen.
Cursusinhoud In deze cursus leert en ervaart u hoe ons brein informatie verwerkt en welke functies in het brein een rol spelen bij het leren. Dit doet u aan de hand van inspirerende, interactieve werkvormen. Vervolgens ontdekt u hoe pedagogische handelingen en didactische technieken die u als leerkracht dagelijks inzet in de klas invloed uitoefenen op deze functies. Maar wat hebben leerlingen nodig bij wie één of meer van deze functies minder goed ontwikkeld zijn? En welke rol speelt motivatie bij het leren en hoe kan een leerkracht daar invloed op uitoefenen? Ook deze vragen komen aan bod tijdens de cursus. De neuropsychologische invalshoek die het uitgangspunt vormt voor deze cursus geeft u een frisse blik op het lesgeven. Door te begrijpen wat er gebeurt in het brein van leerlingen tijdens de les kunt als leerkracht technieken uit veelgebruikte instructiemodellen verfijnen en uw handelen nog nauwkeuriger afstemmen op dat wat leerlingen op dat moment nodig hebben.
Cursusinhoud In de cursus komt zowel de theorie als de praktijk aan bod: • brein en leren • functies die ons gedrag beïnvloeden • breinsleutels • belang van spel • toepassen van Breinsleutels in de praktijk
Wat u verder nog moet weten… • •
Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren. U kunt de training Breinsleutels - Het jonge kind ook inkopen als aanbod op maat bij u op school
Wat u verder nog moet weten…
Registerleraar
•
De cursus Breinsleutels - Het jonge kind po wordt in het voorjaar van 2016 ter validering aangeboden bij registerleraar.nl.
• •
Bij de eerste bijeenkomst ontvangt u de cursusmap en het boek Breinsleutels Van de deelnemers wordt verwacht dat zij gedurende de cursus huiswerkopdrachten maken en/of uitvoeren. U kunt de cursus Breinsleutels ook inkopen als aanbod op maat bij u op school.
Registerleraar De cursus Bewust lesgeven met Breinsleutels wordt in het voorjaar van 2016 ter validering aangeboden bij registerleraar.nl.
Meer toegepaste breinkennis Informatie over het puberbrein krijgt u in de cursus Omgaan met (pre)pubers (S4475) op pag 33 en in de cursus Het kinderbrein, motoriek en leren 0-7 jaar (S3101) op pag. 67 zit ook de nodige breinkennis verwerkt. In de cursus Psychische problemen bij leerlingen (S4100) op pag 37 is de breinkennis gerelateerd aan stoornissen die bij leerlingen het leren bemoeilijken.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
19
21e eeuwse vaardigheden Bereidt het huidige onderwijs onze kinderen wel voldoende voor op hun toekomst? Deze vraag is van alle tijden: nadenken over leren hebben we altijd gedaan. In de negentiende eeuw wilden we dat iedereen zou leren lezen, schrijven en rekenen. In de 21e eeuw willen we daarnaast dat onze kinderen óók kritisch en creatief leren denken en dat ze op democratische wijze deelnemen aan de maatschappij. Net als dat ze goed leren samenwerken met allerlei mensen en verantwoordelijkheid nemen Wat kan school daar aan bijdragen? In dit hoofdstuk vertellen we wat meer over de inhoud van de 21e eeuwse vaardigheden. En het project Onderwijs 2032.
Eindadvies Ons onderwijs 2032 Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is in 2014 het project ‘Onderwijs 2032’ gestart. Het was de wens van de Onderwijsraad en de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid de totale onderwijsinhoud te bekijken en te actualiseren. Uitgangspunt was de vraag: Wat heeft een leerling nodig als hij of zij in bijvoorbeeld 2032 van school komt? Ondertussen is het eindadvies: Ons onderwijs 2032 verschenen. Het advies is tot stand gekomen op basis van een brede maatschappelijke dialoog, wetenschappelijke inzichten en voorbeelden uit het buitenland. Dit eindadvies is een koersdocument dat de basis vormt van een volgende ontwerpfase. Deze ontwerpfase moet leiden tot vernieuwde kerndoelen en eindtermen. Het streven is deze in 2017 vast te stellen. Ook de manier van toetsen zal moeten worden aangepast. Toekomstig onderwijs heeft zowel aandacht voor meetbare als merkbare leeropbrengsten.
Vaardig, waardig en aardig Allereerst is er een raamwerk vastgesteld voor een verplicht kerncurriculum. Daarnaast wordt er in de toekomst meer ruimte gegeven aan scholen om eigen keuzes te maken voor verbreding en verdieping. Er is een grotere nadruk op persoonsvorming, naast kennisontwikkeling en maatschappelijke vorming. Met een beter evenwicht tussen deze doelen kan het onderwijs leerlingen begeleiden tot zelfstandige volwassenen die vaardig,
20
waardig en aardig zijn voor henzelf en hun omgeving. Duidelijk is dat er niet alleen gekeken is naar de vraag wat de leerling nodig heeft in 2032 maar ook wat voor soort burgers Nederland nodig heeft in 2032.
Kerncurriculum Alle leerlingen op scholen in het primair en voortgezet onderwijs moeten in de toekomst een vaste en heel goede basis meekrijgen van Nederlands, Engels, rekenvaardigheid, wiskunde, digitale geletterdheid, burgerschap, vakoverstijgende vaardigheden en kennis van de wereld geclusterd binnen drie domeinen. De drie domeinclusters zijn: Mens & Maatschappij, Natuur & Technologie, Taal & Cultuur. Door de inhoud van vakken binnen die clusters in samenhangde thema’s aan te bieden, leren leerlingen vakoverstijgend denken en werken. Versterking van de doorlopende leerlijnen en niveaudifferentiatie zijn aandachtspunten bij de uitwerking van het kerncurriculum in kerndoelen en eindtermen. De vakoverstijgende vaardigheden die genoemd worden, zijn leervaardigheden, creëren, kritisch denken, probleemoplossend vermogen en samenwerken.
Ruimte voor verbreding en verdieping Doordat het kerncurriculum compacter wordt en minder uur zal beslaan, komt er meer ruimte voor verbreding en verdieping. Verbreding en verdieping zijn niet vrijblijvend maar verplicht. Leraren kunnen zo hun onderwijs beter
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
21e eeuwse vaardigheden
laten aansluiten op de visie van de school, de ambities en interesses van de leerlingen en de omgeving (zoals het regionale bedrijfsleven, sportverenigingen en culturele instellingen). Ook kan er extra leertijd geboden worden aan leerlingen die meer tijd nodig hebben om zich het kerncurriculum eigen te maken. In het voortgezet onderwijs van de toekomst laten scholen leerlingen kiezen uit specialisaties als beroepsgerichte vakken, moderne vreemde talen of informatica. Ze kunnen ook praktijkprojecten opzetten of in samenwerking met een school voor mbo of hbo, beroepsgericht onderwijs verzorgen.
Deze kernvaardigheden zijn uitgewerkt in concrete didactische vaardigheden voor leraren, zodat zij hieraan in hun lessen gericht aandacht kunnen besteden. Er is bovendien een koppeling gemaakt tussen de kernvaardigheden en vakinhouden zodat transfer van kennis plaatsvindt. Adviseurs van de CED-Groep gaan met u aan de slag om het kernvaardighedenmodel praktisch uit te werken. Scholen die met 21e eeuws leren aan de slag willen zijn bij de CED-Groep aan het goede adres. Kijk voor meer informatie op www.cedgroep.nl/ lerenmettoekomst.
Leerlijn Leren leren Conferentie Learn Like a Champion Op een dynamische manier kennismaken met het 21e eeuws denken van de CED-Groep? Wij organiseren in november 2016 een conferentie over dit thema. Alle scholen krijgen hier een uitnodiging voor. Lees binnenkort meer op www.cedgroep.nl/conferentielearnlikeachampion.
Aan de slag op school- of bestuursniveau Hoe kan de school eraan bijdragen dat leerlingen optimaal kunnen functioneren in hun rol van burger in een diverse en snel veranderende maatschappij? In 2017 moeten de nieuwe kerndoelen en eindtermen er zijn. Iedereen kan wachten tot deze zijn vastgesteld en in nieuwe lesmethoden zijn verwerkt maar scholen en besturen kunnen nu al in beweging komen. Adviseurs van de CED-Groep verzorgen visietrajecten voor scholen en besturen, nascholing voor bestuurders, managers en leraren en er wordt (online) lesmateriaal ontwikkeld voor leerlingen en leraren. U kunt bijvoorbeeld denken aan het starten van visietrajecten over de cultuur van leren en denken op uw school, en u kunt direct aansluitend daarop met één van de kernvaardigheden aan de slag gaan. In het boekje Leren met toekomst komen zowel de 21e eeuwse vaardigheden voor leerlingen als voor leerkrachten aan bod. • Zelfregulering De leerling bedenkt wat hij wil leren en weet hoe hij moet zorgen dat dit gebeurt. • Perspectief nemen De leerling verplaatst zich in de wensen, gedachten en gevoelens van anderen. • Denkkracht Leerlingen stellen vragen en gaan op onderzoek uit om antwoorden te vinden. • Samenwerken Een leerling draagt als deel van een geheel bij aan een gemeenschappelijk doel.
Op de site van de CED-Groep kunt u leerlijnen vinden voor een aantal vakgebieden maar er is ook een leerlijn ‘Leren leren’. Onderdelen zijn: taakaanpak, uitgestelde aandacht / hulp vragen, zelfstandig (door)werken, samenwerken, reflectie op werk. In ontwikkeling is de leerlijn 'Denken als een programmeur'. Deze bestaat uit patroonherkenning, algoritme, abstractie, decompositie, data en classificatie, data: gegevens, feiten. Kijk op www.leerlijnen.cedgroep.nl.
Cursusoverzicht Bij welke cursussen van de CED-Groep wordt er expliciet gewerkt aan de vakoverstijgende vaardigheden als: denkkracht, creëren, kritisch denken, probleemoplossend vermogen, samenwerken of leervaardigheden? Bekijk het overzicht: Denkkracht (S1300) Bewust lesgeven met Breinsleutels po (S4153) Breinsleutels - Het jonge kind po (S4154) Het kinderbrein, motoriek en leren 0-7 jaar (S3101) De professional voor de klas (S4460) De professional voor de klas verkort (S4461) De feedbackrijke klas (S7221) Coöperatieve Leerstrategieen (S4701) De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten (S4822) Taakspel in de klas (S4610) Drama is leuk en inspirerend (S3500)
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
45 19 19 67 22 23 23 31 25 30 62
21
Reflectie en feedback Zelfreflectie is het begin van kwaliteitsverbetering. Reflectie is gestructureerd terugblikken op en nadenken over het eigen handelen. Als leraren reflecteren op hun eigen handelen, weten ze hoe ze hun handelen kunnen verbeteren en gerichte, professionele feedback aan de leerlingen kunnen geven. Wanneer de reflectie wordt gebaseerd op theoretische principes die in onderzoek effectief gebleken zijn, is de kwaliteitsverbetering groter. De wijze waarop leraren de leerling feedback geven is cruciaal voor de kwaliteit van het onderwijs. Leraren geven feedback om het leerproces van de leerling te sturen en de leraar ontvangt feedback door het (leer)gedrag van de leerlingen te observeren. Goede feedback naar de leerlingen helpt de leerling te leren. De leerlingen leren daardoor via zelfregulering het leerproces te sturen. En ze leren het gedrag te tonen dat nodig is om samen te werken. Leraren zijn daarbij de coach.
De professional voor de klas
S4460 Professioneel handelen door reflectie en feedback
Voor wie is de cursus bedoeld? Leraren po, so.
Waar gaat de cursus over? Centraal in deze training staan zelfreflectie en feedback vanuit wetenschappelijk bewezen theorieën. Reflectie is het gestructureerd terugblikken op en nadenken over het eigen handelen. Zelfreflectie is het begin van kwaliteitsverbetering. Leraren geven feedback om het leerproces van de leerling te sturen en leraren ontvangen feedback door het (leer)gedrag van de leerlingen te observeren. Goede feedback naar de leerlingen helpt de leerling te leren. De leerlingen leren daardoor via zelfregulering het leerproces te sturen. En ze leren het gedrag te tonen dat nodig is om samen te werken. In De professional voor de klas wordt bij het reflecteren gebruik gemaakt van bewezen wetenschappelijke theorieën. We noemen dit theoriegeleide reflectie. Theoriegeleide reflectie hoort in het 4D-model bij de fase van het duiden, in dit geval vanuit de leertheorie, de neuropsychologie en de motivatieleer.
Cursusinhoud De training De professional voor de klas bestaat uit vier e-learning modules en acht bijeenkomsten. • startbijeenkomst en e-learning: feedback en reflectie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (A1 en A2) neuropschologie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (B1 en B2) leertheorie • e-learning en intervisiebijeenkomsten (C1 en C2) motivatieleer • integratiebijeenkomst De startbijeenkomst duurt drie uur en de volgende zeven bijeenkomsten steeds twee uur.
22
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Reflectie en feedback
In de e-learningmodules wordt theorie aangeboden vanuit de genoemde theorieën. Het doorlopen van de modules kost ongeveer 45 minuten per module. In de intervisiebijeenkomsten A1, B1 en C1 wordt kort stil gestaan bij de doorlopen e-learningmodule over de genoemde leer en de vragen die de cursisten hebben. Daarna passen de cursisten de theorie uit de e-learningmodule toe op eigen casussen. Terug op school wordt de aanpak verder uitgewerkt en uitgeprobeerd. In de intervisiebijeenkomst A2, B2 en C2 nemen we de vragen onder de loep die cursisten hebben n.a.v. het toepassen van de aanpak vanuit de theorie bij de leerlingen en wordt de aanpak aangescherpt. Na de drie theorieën volgt er nog de integratiebijeenkomst waarin alle drie de theorieën gecombineerd worden toegepast aan de hand van een laatste door de cursisten ingebrachte casus.
Feedback helpt bij het verduidelijken van wat een goede prestatie is. Feedback geeft informatie over waar en waarom leerlingen fouten hebben gemaakt én geeft informatie, waarmee leerlingen zich kunnen verbeteren. Leerlingen hebben begrip nodig over wat feedback betekent, hoe je die feedback krijgt en geeft, wat je ermee kunt doen en hoe je die benut om je werk te verbeteren. In cursus De feedbackrijke klas krijgt u handvatten over hoe u feedback een vaste plek in uw onderwijs kunt geven. Het gaat hierbij om feedback geven en ontvangen, tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en leraar.
Cursusinhoud
Voor deelnemers die de afgelopen jaren de Basiscursus Gedragspecialist (S4450) of een Master SEN hebben gevolgd is er een verkort programma mogelijk. Zij worden vrijgesteld voor het volgen van bijeenkomsten A2, B2, en C2. Belangstellenden kunnen zich opgeven voor de cursus De professional voor de klas, verkort (S4461). Uiteraard kunt u deze cursus ook inkopen voor uw bestuursacademie of uw eigen school.
Onderwerpen die aan bod komen zijn: • kader feedback: 3 vragen • wat is (goede) feedback • wanneer en hoe is feedback effectief • SMART-doelen formuleren waar feedback op gegeven kan worden • wat werkt in de klas met betrekking tot feedback • growth-mindset • de verschillende niveaus van feedback • feedback geven binnen het instructiemodel • onderwijsbehoeften op feedback van leerlingen beschrijven • aanpak voor groep
Registerleraar
Doel van de cursus
De cursussen De professional voor de klas en De professional voor de klas, verkort worden nog voor de zomer aan registerleraar.nl voorgelegd ter validering.
De deelnemer ... • kent de kenmerken van effectieve feedback • begrijpt waarom gegeven feedback wel/niet effectief is • kan effectieve feedback geven om het leren van elke leerling te bewerkstelligen • heeft een aanpak op feedback voor in zijn/haar klas geformuleerd
Wat u verder nog moet weten...
De feedbackrijke klas
S7221 Voor wie is de cursus bedoeld?
Registerleraar
Leerkrachten en intern begeleiders bao.
De cursus is nieuw en wordt op dit moment uitgeprobeerd binnen een pilotgroep. We verwachten dat we de inhoud uiterlijk in juli 2016 kunnen aanbieden ter validering bij registerleraar.nl.
Waar gaat de cursus over? In een professionele cultuur leert u van elkaar door elkaar feeback te geven. Maar hoe is dat in de klas? Weten de leerlingen hoe u feedback geeft en wat ze daarmee moeten doen? Zijn ze gewend om te leren van feedback? Kunnen ze omgaan met feedback, die ze elkaar geven? Feedback is de sleutel tot leren. Het geeft ons de informatie, waarmee we reflecteren op onszelf en op wat we doen. Van leerlingen kunt u echter niet verwachten, dat ze meteen weten wat ze met feedback moeten doen. En feedback geven aan een ander is al helemaal moeilijk. U bent als leerkracht een rolmodel voor de leerlingen, dus ook in het gebruiken van feedback voor het leren! Feedback is niet weg te denken uit de dagelijkse les.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
23
Veilig en vreedzaam Scholen zijn verplicht om voor een veilig schoolklimaat te zorgen en daarmee ook voor sociale veiligheid. Antipestbeleid maakt daarvan onderdeel uit. Scholen kunnen gebruikmaken van een antipestprogramma, maar ze hebben ruimte een andere aanpak te kiezen. Ze moeten een aanspreekpunt instellen en de resultaten bijhouden. De inspectie houdt toezicht. De CED-Groep ondersteunt scholen op diverse manieren bij veiligheidsbeleid. We trainen coĂśrdinatoren die verantwoordelijk zijn voor het tegengaan van pesten, leiden interne contact- en vertrouwenspersonen op en leveren externe vertrouwenspersonen aan schoolbesturen. Daarbij gaat het om gecertificeerde en ervaren medewerkers, die in actie komen bij een klacht van bijvoorbeeld een leerling, ouder of docent.
In vertrouwde handen
S5260 Basistraining voor beginnende interne contactpersonen machtsmisbruik
Voor wie is de training bedoeld? Beginnende interne contactpersonen machtsmisbruik po/so.
Waar gaat de training over? In deze cursus krijgt u een basistraining tot intern contactpersoon machtsmisbruik (icp) op scholen, ook wel bekend als intern vertrouwenspersoon. U krijgt zicht op de onderdelen van deze taak en de bijbehorende werkzaamheden. Tijdens alle bijeenkomsten is veel tijd ingeruimd voor het trainen van gesprekstechnieken en bespreken van casussen. Na deze training kunt u gaan starten als intern contactpersoon machtsmisbruik.
Cursusinhoud Bijeenkomst 1: De taken van de intern contactpersoon (icp) en de functie van externe vertrouwenspersoon (evp). Hoe verhoudt de taak van icp zich tot de evp, de directie, de klachtencommissie en het bevoegde gezag? Hoe ziet de klachtenregeling eruit? Bijeenkomst 2: Vertrouwen hebben in iemand. Wat heeft een kind nodig om vertrouwen te hebben in de icp? Hoe ga je om met een klacht? Hoe handel je als icp in bepaalde situaties? De nadruk ligt op misbruik bij kinderen: welke signalen kunnen misbruikte kinderen uitzenden? Waarom praten kinderen en volwassenen vaak niet over machtsmisbruik? Bijeenkomst 3: Meld- en aangifteplicht en het oefenen van de lastige gesprekken die je als intern contactpersoon moet voeren met ouders, leerlingen en misschien collega’s. Bijeenkomst 4: Klachtroutes en de sociale kaart. Ook wordt aandacht besteed aan de proactieve en preventieve werkzaamheden van de icp in de eigen school.
Registerleraar De cursus In vertrouwde handen is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
24
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Veilig en vreedzaam
Sociaal veiligheidsbeleid op school
S4810 Het vormgeven van sociaal veiligheidsbeleid op school, inclusief antipestbeleid
Voor wie is de cursus bedoeld? Intern contactpersonen, vertrouwenspersonen, intern begeleiders, directieleden en functionarissen sociaal veiligheidsbeleid.
De Vreedzame School De Vreedzame School is een programma voor sociale competentie en democratisch burgerschap, ontwikkeld door de CED-Groep. De Vreedzame School wil kinderen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve leden van de gemeenschap, met de klas en de school als oefenplaats. Kinderen leren dat zij deel uitmaken van de gemeenschap en leren daar een bijdrage aan te leveren. In De Vreedzame School krijgen leerlingen een stem, mogen ze meedenken over allerlei zaken en krijgen ze verantwoordelijkheden. Bovendien leren ze op een positieve en zorgzame manier met elkaar om te gaan en hoe je conflicten constructief kunt oplossen. Allemaal 21e eeuwse vaardigheden! In veel gemeenten in Nederland werkt een groot aantal basisscholen met De Vreedzame School. Kijk voor meer informatie op www.devreedzameschool.nl.
Waar gaat de cursus over? Het wetsvoorstel van staatssecretaris Dekker met betrekking tot een veilig schoolklimaat en sociale veiligheid, introduceert drie concrete verplichtingen: 1. Het voeren van sociaal veiligheidsbeleid. 2. Het leggen bij één persoon van de volgende taken: coördineren van het beleid in het kader van het tegengaan van pesten en fungeren als aanspreekpunt in het kader van pesten. 3. De monitoring van de sociale veiligheid van leerlingen, zodanig dat het een actueel en representatief beeld geeft. Hieronder valt ook het welbevinden van leerlingen. Naast dit wetsvoorstel zijn PO- en VO-raad met een actieplan rond sociale veiligheid op school gekomen. Antipestmaatregelen vormen hier een onderdeel van.
Cursusinhoud Bijeenkomst 1: Introductie sociaal veiligheidbeleid, wetsvoorstel staatssecretaris Dekker, Actieplan PO-Raad, verplichtingen voor de school. Bijeenkomst 2: Antipestaanpak, geschikte programma’s en interventies, beleid en protocollen, monitoring sociale veiligheid van leerlingen.
Voor wie is de cursus bedoeld?
Wat u verder nog moet weten...
Voor nieuwe leerkrachten van scholen waar De Vreedzame School is ingevoerd.
Voor Vreedzame Scholen is er een aparte cursus Werken aan sociale veiligheid binnen Vreedzame Scholen (S4827) die verder op in dit hoofdstuk aan de orde komt.
Registerleraar De cursus Sociaal veiligheidsbeleid op school is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten
S4822
Waar gaat de cursus over? In deze cursusmiddag raken nieuwe leerkrachten die op een Vreedzame School komen werken in een korte tijd vertrouwd met het programma, de werkwijze en met de belangrijkste principes van De Vreedzame School.
Cursusinhoud • • •
Toelichting achtergronden, werkvormen en doelen van het programma De Vreedzame school. Het zelf ervaren van de (coöperatieve) werkvormen. Suggesties voor het zelfstandig verder inwerken in de methodiek binnen de eigen school.
Registerleraar De cursus De Vreedzame School voor nieuwe leerkrachten is met 6 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
25
Veilig en vreedzaam
Werken aan sociale veiligheid binnen Vreedzame Scholen
S4827 Het vormgeven van sociaal veiligheidsbeleid op school, inclusief anti-pestbeleid
van dit beleid zijn al in voldoende mate aanwezig op uw school en op welke gebieden moet er nog actie ondernomen worden? Vervolgens kunt u uw eigen veiligheidsplan opstellen voor uw Vreedzame School aan de hand van het format dat we aanbieden in de map Werken aan sociale veiligheid.
Doel van de cursus Voor wie is de cursus bedoeld?
•
Antipestcoördinatoren, stuurgroepen, directies van Vreedzame Scholen. •
Waar gaat de cursus over? Sinds augustus 2015 is iedere basisschool bij wet verplicht sociaal veiligheidsbeleid te voeren en een coördinator aan te stellen die dit beleid coördineert en als aanspreekpunt dient in het kader van pesten. Ook bent u verplicht jaarlijks de veiligheid op uw school te monitoren. De CED-Groep ontwikkelde als handvat hiervoor een praktische map bij het programma De Vreedzame School. Met deze map bieden we u een extra handreiking om de sociale veiligheid van kinderen te bevorderen, pesten te voorkomen en om in te grijpen bij pestincidenten, en wel op een manier die past bij de principes van De Vreedzame School.
•
Wat u verder nog moet weten… •
Cursusinhoud Tijdens deze bijeenkomst van drie uur, geven we een overzicht van de belangrijkste acties die u binnen uw Vreedzame School kunt ondernemen om een goed veiligheidsbeleid te voeren. Deze informatie heeft u nodig om een analyse te kunnen maken van uw eigen veiligheidsbeleid: Welke aspecten
26
Zicht hebben op de eisen die de overheid stelt aan sociaal veiligheidsbeleid en hoe u hieraan kan voldoen als Vreedzame School. In grote lijnen een beeld hebben hoe binnen de Vreedzame School preventief gewerkt wordt aan een veilig schoolklimaat en gereageerd kan worden wanneer zich pestincidenten voordoen. Weet hebben van de mogelijkheden van het gebruik van de Veiligheidsthermometer om de veiligheid te monitoren (één van de instrumenten van het digitale kwaliteitssysteem dat ontwikkeld is bij De Vreedzame School)
•
De meeste Vreedzame Scholen hebben de map Werken aan sociale veiligheid op Vreedzame scholen reeds aangeschaft. Daarom is deze niet inbegrepen bij de cursus. Wanneer de map nog niet in uw bezit is, kunt u deze vooraf aan de training bestellen via www.cedgroep.nl/webwinkel, zodat u deze kunt meenemen naar de cursus. Geen Vreedzame School, maar toch aan de slag met een goed veiligheidsbeleid op uw school? Volg dan de cursus Sociaal veiligheidsbeleid op school (S4810) die op pag. 25 beschreven staat.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Veilig en vreedzaam
Meldcode Huiselijk Geweld
Meer cursusaanbod sociale veiligheid
Jaarlijks zijn ruim 100.000 kinderen slachtoffer van kindermishandeling. In elke groep zit gemiddeld één kind dat mishandeld wordt. De overheid wil dit aantal omlaag brengen, en heeft daarvoor de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling geïntroduceerd. Daarin staat duidelijk beschreven wat er van u als professional wordt verwacht bij vermoedens van kindermishandeling of huiselijk geweld. De meldcode biedt houvast in het proces van signaleren en handelen doordat hij duidelijk beschrijft wat er in elke fase van het proces gedaan moet worden. Door het zorgvuldig volgen van de meldcode biedt hij tevens rechtszekerheid aan professionals. De meldcode voor scholen beschrijft de volgende fasen: • de leerkracht heeft een vermoeden en brengt signalen in kaart • collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van Veilig Thuis • een gesprek met het gezin • inschatten van risico, aard en ernst van het geweld • er wordt een beslissing genomen, hulp organiseren of melden • het proces wordt geëvalueerd
Bij veel van de cursussen in het hoofdstuk: Gedrag en werkhouding, wordt er ook gewerkt aan sociale veiligheid op school en antipestbeleid. Bijvoorbeeld bij de cursussen Gedragspecialist (S4450) en Grip op de groep (S4600). De methode Taakspel is bewezen effectief in deze onderdelen. Lees meer in het volgende hoofdstuk.
Teamtrainingen Wij bieden schoolteams een basisvoorlichting aan. Deze wordt op locatie uitgevoerd en neemt een uur in beslag. Doel hiervan is: bewustwording creëren, bestaande kennis activeren, nieuwe kennis opdoen. Vragen die aan de orde komen: • Hoe werkt de meldcode? • Wat zijn de verschillende vormen van kindermishandeling? • Wat zijn signalen die duiden op mishandeling? • Wat is de taak van school? • Hoe willen u en uw team deze verantwoordelijkheden invullen? Naast de basisvoorlichting bieden wij scholen een eendaagse training signaleren aan. Doel van deze training is: bewustwording van de signalen die je als docent vaak onbewust meekrijgt, maar die in de dagelijkse praktijk vaak niet verder komen dan een vaag onderbuikgevoel. Deze training maakt u alerter en geeft u instrumenten in handen om beter te signaleren en te handelen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
27
Gedrag en werkhouding Passend onderwijs leidt ertoe dat er een beroep wordt gedaan op het vermogen van leerkrachten om probleemgedrag te voorkomen of tegen te gaan. Preventief planmatig werken aan gedrag wordt steeds essentiëler (Onderwijsraad 2014). Kinderen die dromerig of brutaal zijn, door de klas rennen, steeds van hun stoel vallen of met van alles bezig zijn behalve met wat er net verteld wordt door de leerkracht. Kijken naar gedragsproblemen kan op velerlei manieren. Maar… gaat het om gedragsproblemen of onderwijsbehoeften? ‘We neigen er nog al eens naar om het ontbreken van gedragsvaardigheden bij leerlingen te bestraffen in plaats van deze aan te leren.’ (Bateman en Golly, 2008). In het vorige hoofdstuk heeft u kennis kunnen maken met ons cursusaanbod gericht op sociaal competent gedrag. In dit hoofdstuk kijken we meer naar gedrag dat van invloed is op de werkhouding van de leerlingen en het vergroten van de vaardigheden van de leerkrachten om planmatig met gedrag aan de slag te gaan en gedragsproblemen om te zetten naar onderwijsbehoeften waaraan tegemoet gekomen kan worden zonder er zelf aan onderdoor te gaan.
Basiscursus Gedragsspecialist
S4450 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po/so.
Waar gaat de cursus over? De gedragsspecialist is getraind om gedragsproblemen bij kinderen te vertalen in onderwijsbehoeften. Hij of zij kan collega’s coachen en adviseren bij een groepsgerichte en een individuele aanpak en de directie adviseren hoe een basisarrangement voor sociale competentie vorm te geven waardoor preventie van gedragsproblemen mogelijk wordt. De gedragspecialist heeft kennis van stoornissen en bijbehorende gedragsproblemen en kan principes uit de leertheorie en de neuropsychologie toepassen om gedragsproblemen te voorkomen of te verminderen.
Cursusinhoud • • • • • • •
28
observeren, registeren en analyseren: kijken naar gedrag van leerlingen en leerkrachten denken vanuit onderwijsbehoeftes toegepaste leertheorie toegepaste neuropsychologie (breinsleutels) opbrengstgericht werken aan gedrag psychopathologie pesten en cyberpesten
• • • •
groepsdynamica vaardigheden van leraren (Teach Like a Champion) coachen van collega’s en intervisie motiverende gesprekken met leerlingen, collega’s en ouders In de cursus wordt gewerkt met casus vanuit de (eigen) praktijk. U oefent met wat u tijdens de cursus leert, in uw eigen groep. Als eindopdracht stelt u een plan op voor uw school of groep.
Registerleraar De Basiscursus Gedragsspecialist is met 200 RU opgenomen in registerleraar.nl
Gedragsspecialist – verdiepingstraject
S4452 Begeleide intervisie: Samen naar een passende aanpak voor opvallend gedrag
Voor wie is de intervisie bedoeld? Leerkrachten met de taak als gedragsspecialist die de basiscursus Gedragspecialist (S4450) hebben gevolgd of de basiscursus Interne begeleiding (S5100) of een Master SEN .
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Gedrag en werkhouding
Waar gaat de intervisie over? U werkt binnen uw school als gedragsspecialist en u heeft verschillende lijnen binnen het team uitgezet. Toch loopt u nog regelmatig tegen lastige situaties aan. Het is dan fijn om deze situaties voor te kunnen leggen aan gedragsspecialisten van andere scholen. Dit werkt inspirerend maar ook motiverend. En u kunt met de praktische adviezen direct binnen uw eigen school aan de slag!
Inhoud intervisie Tijdens het eerste deel van de intervisie staat steeds een inhoudelijk thema rondom gedrag centraal. Deelnemers dragen de thema’s van te voren aan zodat deze door de cursusleiding op maat kunnen worden voorbereid. Denk aan onderwerpen als angststoornissen, motiveren van collega’s, autismespectrumstoornissen en groepsdynamiek. Tijdens het tweede deel van de intervisie brengen deelnemers een casus in. Deze wordt volgens de methode van begeleide intervisie besproken. Per bijeenkomst is er ruimte voor maximaal twee casussen.
Doel van de intervisie De deelnemer... • verdiept zich in een zestal inhoudelijke thema’s rondom gedrag • wisselt kennis en ervaringen uit met collega gedragsspecialisten • is vaardiger in het uitvoeren van zijn/haar taak als gedragsspecialist
Wat u verder nog moet weten… •
•
Voorwaarde om mee te doen aan de intervisie is dat u een taak als gedragsspecialist heeft binnen een school voor primair onderwijs. Voorafgaand aan het eerste intervisiemoment ontvangt u een intakeformulier waarop u de thema’s die uw voorkeur hebben kunt aangeven en waar u uw overige inhoudelijke vragen m.b.t. gedrag op kwijt kunt.
cursus, waarvan één bijeenkomst voor de zomervakantie gepland staat, krijgt u de kennis en tools in handen om direct na de zomervakantie een goede start te maken met de groep. Het boekje Grip op de groep (JSW boek 36) vormt de leidraad van de cursus. In een positieve groep is het klassenklimaat veilig, waardoor leerlingen meer taakgericht werken en de leerprestaties beter zijn. De deelnemers ontvangen op de cursusbijeenkomsten concrete tips, materialen en aanpakken, die gericht zijn op het vormen van een positieve groep. Onderdelen die aan de orde komen zijn: • fases in groepsvorming • de rol van de leerkracht binnen de verschillende fases • praktische handvatten om er een positieve groep van te maken • lessen en leeromgevingen • het in kaart brengen van de groep • kenmerken van positieve groepen en negatieve groepen • mogelijke interventies in een negatieve groep • omgaan met rollen in de groep Doel van de cursus is de leerkracht meer zicht te bieden op processen die zich in een groep afspelen en handvatten aan te reiken om van een groep een positieve groep te maken. De cursus neemt vier middagen in beslag, naast de huiswerkopdrachten.
Wat u verder nog moet weten…
Grip op de groep
•
S4600 Basiscursus groepsdynamica
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders uit het basisonderwijs die binnen de school gericht en bewust aandacht willen besteden aan een positieve groepsvorming als preventieve interventie.
•
De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten en start ieder jaar in juni. Het is mogelijk om alleen de eerste bijeenkomst, de zogenaamde startbijeenkomst bij te wonen en vervolgens te beslissen of u een individueel traject wilt volgen of de cursus in de kleine cursusgroep verder wilt afmaken. Bij veel belangstelling wordt deze cursus later in het jaar nogmaals ingepland. U moet echter rekening houden met het feit dat deze cursus vooral preventief bedoeld is en minder goed werkt als het schooljaar al in volle gang is.
Waar gaat de cursus over?
Registerleraar
Een positieve groep, wie wil dat nou niet? De eerste weken na een zomervakantie zijn vaak bepalend! Met deze
De cursus Grip op de groep is met 18 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
29
Gedrag en werkhouding
Taakspel Taakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde methodiek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klas te laten toenemen en het regelovertredende gedrag te laten afnemen. Het is een spel dat in teamverband gespeeld wordt tijdens de reguliere lessen. Het zorgt ervoor dat de leerkracht vooral aandacht besteedt aan het gewenste gedrag waardoor een gunstig onderwijsleerklimaat ontstaat in de klas. Taakspel voor basisonderwijs wordt gespeeld in de groepen 3 t/m 8. Taakspel is licentie-uitgegeven, omdat praktijk en onderzoek hebben uitgewezen dat training en begeleiding noodzakelijk zijn om de beoogde effecten te bereiken. Bij de scholing horen dus ook tien klassenconsultaties om het certificaat te krijgen. De klassenconsultaties worden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CEDGroep of geschoolde ib'ers. De leerkrachten en de leerlingen zijn heel enthousiast. Kijk voor meer informatie over Taakspel op www.taakspel.nl. Bekijk alle taakspeltrainingen op www.cedgroep.nl/taakspeltrainingen.
Taakspel in de klas voor nieuwe leerkrachten
S4610 Voor wie is de training bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders po van scholen die met Taakspel in de klas (gaan) werken.
Waar gaat de training over? Taakspel is een door de CED-Groep ontwikkelde methodiek om het taakgerichte gedrag van leerlingen in de klas te laten toenemen. De training bestaat uit drie trainingsbijeenkomsten die op school of bovenschools georganiseerd worden. Bij de scholing horen dus ook tien klassenconsultaties om het certificaat te krijgen. De klassenconsultaties worden uitgevoerd door onderwijsadviseurs van de CED-Groep. De klassenconsultaties worden op offertebasis verrekend per school. Deze zijn niet bij de cursusprijs inbegrepen.
30
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Gedrag en werkhouding
Wat u verder nog moet weten… •
• •
•
De training kan alleen gegeven worden aan leerkrachten en ib'ers van scholen die met Taakspel in de klas (gaan) werken. Met deze training kunt u een certificaat halen voor het uitvoeren van Taakspel in de klas in het basisonderwijs. Ib’ers kunnen ook een licentie halen waarmee zij zelf de klassenconsultaties kunnen uitvoeren. Dit traject duurt 2 jaar. Naast Taakspel in de klas (voor het basisonderwijs) zijn ook Taakspel op de speelplaats en Taakspel voor kleuters ontwikkeld. Deze trainingen worden op locatie verzorgd.
Registerleraar De cursus Taakspel in de klas voor leerkrachten is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Taakspel intervisiebijeenkomst voor intern begeleiders
S4885 Voor wie is de bijeenkomst bedoeld?
verbondenheid, hogere leeropbrengsten en een goed georganiseerde klas. Coöperatieve leerstrategieën zijn een krachtig onderwijsmiddel. Door ze juist in te zetten kunt u zorgen voor: • meer effectieve leertijd • meer interactie over de leerstof en meer oefenkansen • betere aansluiting bij de behoeften, mogelijkheden en talenten van leerlingen: leerlingen voelen zich competent • versterken van sociaal klimaat, leerlingen ontwikkelen sociale vaardigheden • leerlingen die beter verwoorden hoe ze hun opdrachten aanpakken en oplossen. Hierdoor leren ze bewuster. En dat levert betere leerresultaten op! • goed georganiseerd klassenmanagement. De groep neemt gezamenlijk verantwoordelijkheid voor elkaar en het functioneren van de groep
Cursusinhoud De cursus bestaat uit twee bijeenkomsten van drie uur. Het cursusmateriaal bestaat uit een werkboek en infokaart. Er wordt gewerkt volgens de principes en aanpak van Prof. Dr. Spencer Kagan. De cursus wordt verzorgd door een gecertificeerde trainer.
Interne taakspelbegeleiders van taakspelscholen po.
Cursusdoel Waar gaat de bijeenkomst over? Hoe lang is het geleden dat u uw certificaat heeft gehaald als interne taakspelbegeleider op een taakspelschool? Hoe loopt het ondertussen bij u op school? Zijn er veel wisselingen geweest in het team en weet lang niet iedereen meer wat er precies van hem verwacht wordt? Hoog tijd om eens naar een intervisiebijeenkomst voor interne taakspelbeleiders te komen.
Inhoud intervisie Tijdens de bijeenkomst krijgt u een update van de laatste nieuwtjes rond Taakspel en krijgt u tips om bij u op school Taakspel weer nieuw leven in te blazen of beter te borgen. Daarnaast wisselt u in een kleine groep met andere intern begeleiders uw ervaringen en tips met Taakspel uit.
Coöperatieve Leerstrategieën
S4701
• •
De deelnemers kennen de acht coöperatieve basis leerstrategieën en kunnen ze toepassen. Door de juiste inzet van coöperatieve leerstrategieën zorgt de deelnemer voor een grotere betrokkenheid van leerlingen en een verbetering van hun samenwerkingsgedrag in zijn klas.
Wat u verder nog moet weten… Deze cursus is interessant voor leerkrachten die: • opbrengstgericht willen werken. Onderzoek wijst uit dat prestaties van leerlingen toenemen wanneer de leraar coöperatieve leerstrategieën inzet. • minder frontaal willen lesgeven, maar meer gevarieerd en interactief om beter aan te sluiten bij de diverse onderwijsbehoeften. • werken met Verrassend Passendtrajecten en het inzetten van coöperatieve leerstrategieën goed willen invoeren. • het sociale klimaat in hun klas willen versterken.
Driedubbele opbrengst met Coöperatieve Leerstrategieën
Registerleraar
Voor wie is de cursus bedoeld?
De cursus Coöperatieve Leerstrategieën is met 26 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Leerkrachten po.
Waar gaat de cursus over? Door het inzetten van coöperatieve leerstrategieën in uw lessen verdriedubbelt u de opbrengst: meer sociale
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
31
Gedrag en werkhouding
Gedrag en werkhouding bij kleuters
S4470 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders van groep 1 en 2.
Waar gaat de cursus over?
Sociale competentie volgen met de SCOL
Deze cursus gaat over het signaleren, analyseren en behandelen van werkhouding- en gedragsproblemen bij leerlingen in groep 1 en 2. Een veel voorkomend probleem bij kleuters is een zwakke werkhouding, die bijvoorbeeld blijkt uit ‘zwerven’ door de groep, een concentratie van hooguit een paar minuten, snel afgeleid zijn door de omgeving, niet echt tot werken of spelen kunnen komen, werkweigering als er een opdracht wordt gegeven, etc. Vooral voor kleuters in groep 2 is het nodig om tot een goede werkhouding te komen, omdat zij op die manier goed voorbereid naar groep 3 kunnen gaan. Bij de analyse van werkhoudingproblemen wordt gekeken of deze ontstaan vanuit cognitieve problemen of meer vanuit andere factoren. Bij de analyse van gedragsproblemen wordt gekeken waardoor het gedrag wordt uitgelokt en in stand gehouden. Uitlokkende factoren kunnen bijvoorbeeld de onduidelijkheid van een bepaalde situatie zijn, maar ook cognitieve of emotionele problemen bij de leerling.
De Sociale Competentie ObservatieLijst, kortweg SCOL is een verantwoord en genormeerd digitaal leerlingvolgsysteem voor het in kaart brengen van de sociale competentie van leerlingen uit het po, vo en s(b)o. De SCOL is een belangrijk hulpmiddel bij het opbrengstgericht en datagestuurd te werken aan gedrag. Scholen kunnen met de SCOL signaleren of leerlingen extra onderwijs nodig hebben en het onderwijs goed op de leerlingen afstemmen. De indeling in acht gedragscategorieën van de SCOL is overgenomen door verschillende lesmethoden voor sociale competentie. De SCOL is onlangs uitgebreid met een schaal voor veiligheid en welbevinden. Met de SCOL brengen leerkrachten en docenten in kaart hoe sociaal competent een leerling zich op school gedraagt. De LeerlingSCOL meet het oordeel van de leerling over zijn eigen sociale competentie. De resultaten bieden aanknopingspunten voor het onderwijs om opbrengstgericht te werken aan gedrag en sociale competentie. De SCOL heeft onlangs een positieve beoordeling gekregen van de Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN). Dit betekent dat het meetinstrument SCOL valide en betrouwbaar is en voldoet aan alle kwaliteitseisen die de COTAN hanteert. De CED-Groep verzorgt als ontwikkelaar van de SCOL teamtrainingen op maat door het hele land. Kijk op www.cedgroep.nl/scol
Cursusinhoud In deze cursus komt aan bod hoe leerkrachten van groep 1 en 2 binnen de kleutergroepen het ongewenste gedrag kunnen reguleren en gewenst gedrag kunnen aanleren bij de leerlingen. Vervolgens komen verschillende aanpakken en materialen aan bod die geschikt zijn voor de behandeling van werkhouding- en gedragsproblemen van kleuters. Er wordt gewerkt met casussen, videomateriaal en huiswerkopdrachten.
Registerleraar De cursus Gedrag en werkhouding bij kleuters is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Omgaan met (pre)pubers
S4475 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en onderwijsassistenten bovenbouw po.
Waar gaat de cursus over? Kinderen in de leeftijd van 10–14 jaar maken een lichamelijke en emotionele ontwikkeling door die een verschuiving in houding en belangstelling met zich mee brengt. In de praktijk van alledag blijkt het niet altijd even gemakkelijk te zijn om hier adequaat mee om te gaan.
32
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Gedrag en werkhouding
Voor het onderwijs kan dit betekenen dat je als leraar te maken krijgt met: • een stoere en ongeïnteresseerde houding • een meer stille en teruggetrokken houding • het feit dat medeleerlingen ‘rolmodel’ worden i.p.v. de leraar • verliefdheid en seksualiteit
Cursusinhoud In de cursus komen de volgende thema’s aan de orde: • de werking van het puberbrein • lichamelijke en sociaal-emotionele ontwikkeling van 10–14 jarigen • externaliserend gedrag: oppositioneel gedrag, stoer, brutaal gedrag, vandalisme • internaliserend gedrag: stil, teruggetrokken gedrag, eenzaamheid en onzekerheid • (on)gezond gedrag: roken, drugs, alcoholgebruik, enz.
Registerleraar De cursus Omgaan met (pre)pubers is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Onderwijsassistent, gedragscompetent
S4480
Opbrengstgericht werken aan gedrag Binnenkort vindt u in de webwinkel van de CED-Groep twee nieuwe uitgaven: Gedrag is een vak en Gedrag is een signaal. Hiermee kunnen schoolteams aan de slag om opbrengstgericht te werken aan gedrag volgens het 4D-model. Ook krijgen ze handreikingen om het onderliggende signaal van gedrag te achterhalen, als een leerling onvoldoende profiteert van de groepsaanpak. Bij deze boeken wordt op dit moment een training ontwikkeld. Meer informatie over de boeken en de training is binnenkort te vinden op www.cedgroep.nl/gedrag.
Voor wie is de cursus bedoeld? Onderwijsassistenten po.
Waar gaat de cursus over? In de cursus gaan we in op de normaal verlopende ontwikkeling van kinderen. Vervolgens komt een aantal veel voorkomende werkhouding- en gedragsproblemen aan de orde: • faalangst • motivatieproblemen • brutaal en opstandig gedrag • stil en teruggetrokken gedrag De cursus is concreet van opzet met een beperkte hoeveelheid aan theorie. Tijdens de bijeenkomsten wordt tijd ingeruimd voor vragen uit de eigen dagelijkse praktijk. Het gaat om het eigen handelen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
33
Interne begeleiding Met de intrede van de termen als Passend onderwijs en opbrengstgericht en datagestuurd werken lijkt een nieuwe episode binnen het onderwijs en de leerlingbegeleiding aangebroken. Voorin deze brochure vindt u cursussen met betrekking tot Passend onderwijs. Bij het hoofdstuk Leiden en begeleiden komt opbrengstgericht werken aan bod. Hieronder staan de cursussen die betrekking hebben op de benodigde beroepskwalificaties van de intern begeleider. Bij ons op de site kunt u bij het zoeken naar de juiste cursus uw functie combineren met uw sector (bijvoorbeeld po onderbouw) en een onderwerp als zorg, Passend onderwijs of opbrengstgericht werken. Zo kunt u over vakgebieden heen zoeken.
rekening gehouden met het ontwikkelingsniveau van de school. De eindopdracht bestaat uit een ontwikkelingsplan voor uw eigen school en een groepsplan. Deze worden door de cursusleiding beoordeeld.
Wat u verder nog moet weten… •
• •
De cursus is post-hbo: van de cursisten wordt verwacht dat zij een afgeronde Pabo- of remedial teaching opleiding hebben. De cursus wordt afgesloten met een CED-nascholingscertificaat, mits u aan de voorwaarden heeft voldaan. Naast de trainingsdagen krijgt u ook huiswerkopdrachten.
Registerleraar De Basiscursus Interne begeleiding is met 126 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Verdiepingscursus Interne begeleiding
S5101 Voor wie is de cursus bedoeld? Oud-cursisten Basiscursus Interne begeleiding.
Basiscursus Interne begeleiding
S5100 Leerkrachten po.
Deze cursus is ontwikkeld voor intern begeleiders die na de eerder gevolgde Basiscursus Interne begeleiding toe zijn aan verdieping. De cursus bestaat uit vier bijeenkomsten van een hele dag.
Waar gaat de basiscursus over?
Cursusinhoud
In deze basiscursus Interne begeleiding van acht hele dagen, leert u planmatig denken en handelen binnen de diverse vakgebieden. Verder maakt u kennis met de beginselen van opbrengstgericht en datagestuurd werken, u leert hoe u gesprekken voert met collega's, hoe u een groeps- en leerlingbespreking leidt en hoe u kunt omgaan met weerstanden. Daarnaast wordt veel aandacht besteed aan het maken van een meerjarig ontwikkelingsplan met betrekking tot de zorgstructuur op school en het maken van een individueel plan en een groepsplan. Naast theoretische inleidingen zijn er praktijkopdrachten in de vorm van rollenspellen en andere oefensituaties. Er wordt
•
Voor wie is de basiscursus bedoeld?
34
Waar gaat de cursus over?
• • •
verdieping op data-analyse met een koppeling naar het aanbod in de klas coaching van leerkrachten korte introductie op human dynamics, transactionele analyse en breinleren verdieping op opbrengstgericht werken met betrekking tot gedrag
Registerleraar De Verdiepingscursus Interne begeleiding wordt deze zomer aangeboden ter validering bij registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Interne begeleiding
Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren
S7312 Voor wie is de cursus bedoeld?
beleving van het kind. Het vraagt gespreksvaardigheden waarmee je een kind uitdaagt actief mee te denken. Ook de opbouw van zo’n gesprek, de organisatie in de klas en de opbrengst voor leerling en leerkracht komen in de cursus aan bod.
Intern begeleiders en (bouw)coördinatoren po/so.
Registerleraar
Waar gaat de cursus over?
De cursus Gesprekken met kinderen over onderwijsbehoeften wordt binnenkort te validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Deze intensieve cursus start met kennisoverdracht over diverse vormen van coaching. U leert verschillende manieren van coachen toepassen, zoals oplossingsgericht coachen of juist confronterend. Daarna gaat u in uw eigen praktijk aan de gang. U moet rekening houden met pittige opdrachten, leeswerk en verslaglegging. Aan het eind van de cursus checken we wat goed ging en wat niet, wat u wilt vasthouden, wilt loslaten of wilt verbeteren, aansluitend op uw ontwikkelde visie op coachen. U vult gedurende de cursus uw digitale portfolio, zodat u aan het eind uw successen heeft geborgd. In de eindpresentatie laat u zien welke competenties u vergroot heeft tijdens de cursus.
Registerleraar De cursus Coaching voor intern begeleiders en coördinatoren is met 75 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Gesprekken met kinderen over onderwijsbehoeften
S5205 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders po.
Waar gaat de cursus over? In de groepsplannen beschrijft u de onderwijsbehoeften van kinderen en hoe u in de klas daaraan tegemoet wil komen. In het groepsplan staat beschreven wat u voor kinderen bedacht hebt, vaak zonder overleg met de kinderen. Dat kan ook anders. Door in de klas met kinderen gesprekken te voeren over hoe kinderen aankijken tegen het werk dat ze doen, wat ze daarin moeilijk vinden en hoe dat op te lossen is, betrekken we hen actief bij hun eigen ontwikkeling. In gesprekken geven kinderen informatie die voor u als leerkracht waardevol is om hun gedrag te begrijpen en een effectieve aanpak te bedenken. Kinderen voelen zich meer betrokken bij de aanpak en voelen zich verantwoordelijk, omdat zij zelf hebben bijgedragen aan het bereiken van de gestelde doelen.
Cursusinhoud Het voeren van deze gesprekken vraagt een open houding van de leerkracht, nieuwsgierigheid naar de mening en
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
35
Passend onderwijs Passend onderwijs legt een zorgplicht bij scholen. Dat betekent dat ze verantwoordelijk zijn alle leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een passende plek te bieden. In het schoolondersteuningsprofiel leggen scholen vast welke ondersteuning zij kunnen bieden. Dat is een mooi streven, maar in de praktijk zijn we er nog niet. Er zitten nog te veel kinderen thuis en lang niet alle leerkrachten zijn goed geëquipeerd om Passend onderwijs op klasniveau goed te implementeren. Werken met vijfentwintig verschillende handelingsplannen in één klas is niet haalbaar. Op welke wijze is het wel haalbaar? De CED-Groep werkt vanuit de 4D-gedachte aan Passend onderwijs, zowel op bestuursniveau, als op schoolniveau als in de klas. Het werken met arrangementen en groepshandelingsplannen is daarbij een essentieel onderdeel.
Omgaan met verschillen? Begin bij de overeenkomsten. In dit boekje wordt beschreven hoe we, als we uitgaan van de overeenkomsten van leerlingen, Passend onderwijs tot een win-winsituatie kunnen maken, voor de kinderen, de leerkrachten, de scholen, de besturen en de samenwerkingsverbanden. Werken met passende arrangementen waarbij ook jeugdzorg betrokken kan worden, geeft verlichting. Tijdig ingrijpen in het reguliere onderwijs kan voorkomen dat te veel kinderen naar het speciaal onderwijs worden verwezen. Meer informatie www.cedgroep.nl/webwinkel.
Basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas
S5810 Voor wie is deze cursus bedoeld? Leerkrachten po/so.
Waar gaat de cursus over? Binnen een groep heeft u te maken met leerlingen met verschillende (bijzondere) onderwijsbehoeften, bijvoorbeeld leerlingen met ADHD, autisme, leerproblemen of
36
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Passend onderwijs
leerlingen die faalangstig zijn. Tijdens deze basismodule krijgt u handvatten voor het opzetten van een groepsen schoolaanpak, waarbij u recht doet aan individuele verschillen tussen leerlingen.
Registerleraar De cursus Psychische problemen bij leerlingen is met 10 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Een zml-leerling in de klas
Cursusinhoud • • • • • •
kijken naar gedrag van leerlingen onderwijsbehoeften: wat heeft deze leerling nodig in de klas? handelingsgericht werken gesprekken met leerlingen Passend lesmodel en Wijzer Onderwijs Onderwijscontinuüm
S5875 Voor wie is deze cursus bedoeld? Leerkrachten, intern en ambulant begeleiders po.
Waar gaat de cursus over?
Leerkrachten po/so.
Deze middag gaan we in op het onderwijs aan een zeer moeilijk lerende leerling binnen het reguliere basisonderwijs. U kunt de volgende onderwerpen verwachten: • Korte beschrijving van de kenmerken van zeer moeilijk lerenden. • Vertalen van aandachtspunten naar onderwijsbehoeften: wat hebben deze leerlingen nodig in de klas? • Leerstofaanbod voor taal en rekenen. • Omgang met zeer moeilijk lerende leerlingen: motiveren, belonen, positie in de klas en de omgang met leeftijdgenootjes.
Waar gaat de cursus over?
Wat u verder nog moet weten...
Deze cursus laat zien hoe u bepaalde sociaal-emotionele problemen van leerlingen tijdig kunt signaleren. U leert aan welke verschijnselen u bepaalde psychische problemen kunt herkennen. Daarnaast worden per probleemcluster de aanpakmogelijkheden binnen de school besproken. Centraal staat hierbij de vraag: hoe kunt u inspelen op de onderwijsbehoeften van deze leerlingen?
•
Cursusinhoud
Registerleraar
In de cursus besteden we aandacht aan de signalering, de diagnosticering, en vooral ook de passende begeleiding in de klas. Het denken in arrangement en groepsplannen wordt hierbij niet losgelaten. In de cursus wordt gebruik gemaakt van video-opnames van praktijksituaties, waarin men collega-leerkrachten met de betreffende problemen ziet omgaan. Het doel van deze cursus is kennisvermeerdering, dus informatieoverdracht. Maar vanzelfsprekend is er ook ruimte voor discussie met collega's en uitwisselen van praktische ervaringen met bepaalde aanpakmethoden binnen de school. In de vijf bijeenkomsten komen de volgende onderwerpen aan de orde: • ADHD en ADD • Autisme Spectrum Stoornissen • gedragsstoornissen (o.a. agressie) • angst (waaronder faalangst)
De cursus Een zml-leerling in de klas is met 5 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Registerleraar De Basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Psychische problemen bij leerlingen
S4100 Voor wie is de cursus bedoeld?
•
Volg bij voorkeur eerst de basiscursus Passend omgaan met verschillen in de klas (S5810). Deze cursusmiddag wordt verzorgd door een trainer van de CED-Groep met cluster-3 expertise en een ambulant begeleider Cluster 3 zml met ruime ervaring in het begeleiden van leerlingen met een verstandelijke beperking in het basisonderwijs, speciaal basisonderwijs en praktijkonderwijs.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
37
Passend onderwijs
Hoogbegaafdheid en excellentie Weet u of er bij u hoogbegaafde leerlingen in de klas zitten? Gezien het landelijk gemiddelde is dat heel goed mogelijk. Weet u welke onderwijsbehoeftes deze leerlingen hebben? Het is belangrijk om talentvolle en (hoog)begaafde leerlingen te zíén en hen gepaste aandacht en begeleiding te geven. Niet alle kinderen die bij de beste 20% van de school zitten, zijn hoogbegaafd. Daarnaast zijn er genoeg kinderen die wel hoogbegaafd zijn, maar die niet bij de beste 20% presteerders zitten. Het gaat erom dat u een aanbod en ambities definieert om de talenten van alle kinderen verder te ontwikkelen.
Cognitief talent in de klas, basiscursus
Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
S5502 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw po.
Waar gaat de cursus over? Tijdens deze cursus wordt o.a. aandacht besteed aan de signalering van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. Daarnaast wordt gekeken hoe deze kinderen, zoveel mogelijk binnen het reguliere kleuteronderwijs, extra gestimuleerd kunnen worden. Concrete voorbeelden van de aanpak van deze kinderen komen aan bod. En er wordt een uitstapje gemaakt naar bruikbare materialen. Deze cursus is vooral een aanrader als u nog niet heel veel ervaring heeft met het signaleren en stimuleren van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
S5500 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders po.
Waar gaat de cursus over? Op iedere school zijn leerlingen die (veel) meer aankunnen dan het basisprogramma. Hoe herken je deze leerlingen en hoe kom je tegemoet aan hun speciale onderwijsbehoeften? Een (hoog)begaafde leerling leert over het algemeen in veel kortere tijd hetzelfde als de gemiddelde leerling en heeft dus tijd over. Hoe blijft deze leerling uitgedaagd en betrokken? Met de behandelde onderwerpen krijgt u een beter beeld van de nodige randvoorwaarden om schoolbreed opbrengstgericht met uw getalenteerde leerlingen om te gaan.
Cursusinhoud • • • • • • • •
theoretisch kader leerlingkenmerken signaleren en diagnosticeren sociaal emotionele ontwikkeling profielen van begaafde leerlingen onderpresteren begeleiding middelen en materialen voor meerbegaafde leerlingen
Registerleraar De basiscursus Cognitief talent in de klas is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
38
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Nieuwkomers in de klas Anderstalige nieuwkomers in de basisschoolleeftijd hebben recht op onderwijs. Er zijn verschillende typen scholen die het onderwijs aan nieuwkomers verzorgen: AZC scholen (type 1), grote zelfstandige scholen (type 2), scholen met één of twee opvangklassen (type 3) en een aantal leerlingen op een basisschool (type 4). In centrale opvangklassen krijgen de leerlingen vijf dagen in de week onderwijs. De nadruk ligt op het leren van de Nederlandse taal. Maar er staan ook andere vakken op het programma, zoals rekenen en schrijven. Nieuwkomers op een type 4-school krijgen ondersteuning in de klas, of krijgen buiten de klas individueel of in kleine groepjes Nederlandse les.
Nieuwkomers in de klas
S5849 Waar gaat de cursus over? Nieuwkomers in je klas of een klas met nieuwkomers, wat vraagt dat van de leerkracht? Bijvoorbeeld angstige kinderen in de groep die in de asielprocedure zitten of al statushouder zijn. Met wat voor cultuuraspecten moet u rekening houden en wat vraagt dit van u in de communicatie? Om goed te kunnen werken aan de didactische doelen is het creëren van een veilig en goed groepsklimaat de eerste stap. Tijdens de bijeenkomst van drie uur krijgt u inzicht in wat u kan verwachten en hoe u daarop in kan spelen. De cursus biedt concrete handreikingen voor in de klas. Na het volgen van deze basiscursus kunt u kiezen voor verdiepingsmodules op het gebied van NT2 of rekenen.
Cursusinhoud In deze bijeenkomst maakt u in vogelvlucht kennis met de aanpak van het onderwijs aan nieuwkomers. U krijgt algemene informatie over nieuwkomers en de landen waar ze vandaan komen. Aan de orde komen: • Hoe ga je om met kinderen die het nodige hebben meegemaakt? • Op welke signalen moet je letten? • Hebben de ervaringen die kinderen meegemaakt hebben invloed op hun brein en wat betekent dat voor je pedagogisch en didactisch handelen? • Hoe zorg je voor een goede groepscultuur? • Welke aanpak werkt en hoe hou je grip op je groep? • Hoe bereik je de ouders van deze leerlingen; waar let je op en welke aanpak werkt? • Het plein, je teamleden, de ouders op school? • Welke reacties kan je verwachten? • Welke afspraken maak je op je school?
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
39
Nieuwkomers in de klas
NT2 in het basisonderwijs Schakelklassen
S1510 Taalonderwijs aan nieuwkomers
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten bao.
Waar gaat de cursus over? Leerlingen in de basisschoolleeftijd die pas in ons land zijn aangekomen, kennen geen Nederlands, maar gaan wel naar een Nederlandstalige school. Ze komen terecht in een speciale taalklas of in een gewone klas. Meestal hebben de leerlingen een jaar om de basis van het Nederlands te leren. Er zijn dan veel vragen waar u mee te maken krijgt, bijvoorbeeld: Hoe gaat u daarmee om? Hoe kunt u deze leerlingen zo snel mogelijk de taal leren die ze op school nodig hebben? Hoe vergroot u zo snel mogelijk hun woordenschat? En welke woorden kiest u? Hoe kunt u de nieuwkomers in uw klas bij de les betrekken? Welke speciale lesmaterialen bestaan er voor deze doelgroep? En hoe kunt u met nieuwkomers werken met uw eigen reguliere methoden?
Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen, zijn: • theoretische kennis over NT2-verwerving: hoe leer je een nieuwe taal? • woordenschatonderwijs • begrijpend luisteren en mondelinge taalvaardigheid • lezen en schrijven • differentiatie: omgaan met niveauverschillen • werkvormen • toetsen • opstellen OPP • vervolgopvang/nazorg: wat biedt u leerlingen na het eerste jaar? Er is in de cursus verder ruim gelegenheid om met de cursusleiding en andere cursisten van gedachten te wisselen over de eigen praktijk van lesgeven aan nieuwkomers en het stimuleren van hun taalontwikkeling.
Wat u verder nog moet weten... In deze cursus wordt er van uit gegaan dat u bekend met de inhoud van de basiscursus: Nieuwkomers in de klas (S5849).
40
:
In schakelklassen bieden we taalzwakke leerlingen, meestal voor de duur van een jaar, intensief taalonderwijs, eventueel buiten het vaste klassenverband. Wilt u aan de slag met schakelklassen? De CED-Groep ondersteunt schoolteams, schoolbesturen of gemeenten bij de inrichting. Wel of niet starten: Allereerst is er de beslissing m.b.t. het wel of niet starten met schakelklassen. Vragen als Zijn schakelklassen voor onze school zinvol? Wat zijn de voorwaarden van het ministerie? en Wat is de rol van de gemeente en van het schoolbestuur? staan centraal. CED-adviseurs brengen samen met u de mogelijkheden voor schakelklassen op uw school in beeld. Hoe organiseren? Vervolgens wordt er gewerkt aan een goede organisatie. Een adequaat organisatiemodel is een eerste vereiste voor succesvolle schakelklassen. U komt voor lastige vragen te staan als: Voor welke leerlingen organiseren we een schakelklas? Hoe selecteren we deze leerlingen? Hoeveel uren moeten we inroosteren? Hoe verloopt de interne en externe communicatie? Hoe kunnen we ouders betrekken? Wij helpen u een gedegen antwoord te geven op al deze vragen. Inhouden en leerkrachtvaardigheden: Om succesvol te schakelen, moet uw school beschikken over deskundige leerkrachten en goede onderwijsleermiddelen. De CED-Groep kan zorgen voor passende training/intervisie, en begeleiding op de werkvloer. In samenspraak met u geven we vorm aan de inhoud van het (taal) onderwijs in de schakelklas. Ons devies? Maatwerk! Monitoring: U wilt vervolgens de vorderingen van de schakelleerlingen nauwgezet volgen. Wij kunnen uw team ondersteunen bij het opzetten van een adequaat leerlingvolgsysteem. De CED-Groep is actief betrokken geweest bij het vorm geven aan schakelklassen in diverse gemeentes, zoals Capelle a/d IJssel, Harderwijk, Rotterdam, Hilversum en de Ronde Venen. Vanaf de eerste initiatieven tot en met het werken in de klas kunt u rekenen op deskundige en praktische ondersteuning door ervaren medewerkers van de CED-Groep.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Nieuwkomers in de klas
Leerkrachten po
• differentiatie: omgaan met niveauverschillen • aansluiting op het rekenonderwijs in de reguliere groep Er is in de cursus voldoende gelegenheid om met de cursusleiding en andere cursisten van gedachten te wisselen over de eigen praktijk van het rekenen met nieuwkomers.
Waar gaat de cursus over?
Wat u verder nog moet weten...
Wat hebben nieuwkomers nodig als het gaat om rekenonderwijs? Aan welke specifieke kenmerken moet dit rekenonderwijs voldoen? Hoe vangt u leerlingen op die onaanspreekbaar zijn? Hoe bepaalt u het rekenniveau van de leerlingen? Hoe geeft u vorm en inhoud aan het rekenonderwijs aan nieuwkomers?
In deze cursus wordt er van uit gegaan dat u bekend met de inhoud van de basiscursus: Nieuwkomers in de klas (S5849)
Rekenen met nieuwkomers
S3089 Voor wie is de cursus bedoeld?
Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen, zijn: • bepalen van het instapniveau van leerlingen • gewenperiode (rekenspellen, rekenwoorden en -begrippen, getallen) • leerlijnen rekenen en referentieniveaus • leerdoelen en materialen (groep 1/2, groep 3 t/m 8), o.a. aangepast gebruik van Kwint en Maatwerk rekenen • organisatie van het rekenonderwijs aan nieuwkomers
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
41
Nieuwkomers in de klas
Materialen voor nieuwkomers De CED-Groep heeft door de jaren heen verschillende materialen speciaal voor nieuwkomers op de basisschool gemaakt. •
•
•
•
Werken met Nieuwsbegrip voor nieuwkomers
•
S2184
•
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten bao, die werken met nieuwkomers (anderstalige leerlingen) in schakelklassen eerste opvang, nieuwkomersklassen of azc-scholen.
•
Waar gaat de cursus over?
•
Op veel scholen wordt met veel enthousiasme met Nieuwsbegrip gewerkt aan begrijpend lezen. Maar is Nieuwsbegrip ook te gebruiken in het onderwijs aan nieuwkomers? En hoe dan? In deze cursus komen de ins en outs van Nieuwsbegrip en goed begrijpend leesonderwijs aan nieuwkomers aan de orde.
Cursusinhoud • • • •
42
begrijpend lezen: didactiek en werkvormen woordenschat en begrijpend lezen Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL hoe en op welk moment is Nieuwsbegrip in te zetten in het onderwijs aan nieuwkomers?
Klein beginnen – taalactiviteiten voor kleine nieuwkomers, een bronnenboek voor kleuterleerkrachten, met allerlei praktische handvaten om alledaagse momenten in de kleuterklas talig te benutten. Zo breidt u spelenderwijs de woordenschat van jonge NT2-leerders uit. Mondeling Nederlands – nieuw, voor kinderen van 6 tot 11 jaar. Met de methode verwerven de leerlingen een eerste basis in het Nederlands op het gebied van mondelinge taalvaardigheid; woordenschat, klanken en taalfuncties. Kwint, rekenen voor nieuwkomers. Met Kwint kennis maken leerlingen kennis met de basisvaardigheden van rekenen en wordt een start gemaakt met realistisch rekenen. Er wordt rekening gehouden met de geringe taalvaardigheid van nieuwkomers, maar ook met eerder opgedane rekenervaring. Ziezo, voor maatschappijoriëntatie en sociale competentie voor nieuwkomers. Lezen over grenzen heen, om na te gaan of leerlingen in hun eigen taal gealfabetiseerd zijn. Prisma Lezen, voor aanvankelijk en voortgezet technisch lezen. De handleiding wordt momenteel herzien. Schooltaal, voor begrijpend luisteren en begrijpend lezen. Schooltaal kan worden ingezet na ongeveer 10 weken leesonderwijs in het Nederlands. Nieuwsbegrip kan ook ingezet worden, voor leerlingen die eraan toe zijn om te starten met begrijpend lezen. De CED-Groep biedt de cursus Werken met Nieuwsbegrip met nieuwkomers aan, waarbij u informatie krijgt over begrijpend lezen, de materialen van Nieuwsbegrip en handreikingen krijgt over hoe met Nieuwsbegrip gewerkt kan worden met nieuwkomers. Deze cursus kan ook als training op locatie worden gegeven.
Kijk voor meer informatie op www.cedgroep.nl/nieuwkomers.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Taalbeleid en taalonderwijs Goede taalbeheersing is de sleutel tot succes in onze samenleving. Opbrengstgericht werken aan taal en taalbeleid is daarom voor iedere school essentieel. Een taalcoördinator en een taalbeleidsplan zijn naast goed opgeleide leerkrachten van cruciaal belang voor een effectieve werkwijze. Nieuw in ons aanbod is de verdiepingscursus voor reeds opgeleide taalcoördinator: Taalcoördinatoren 2.0. Steeds populairder worden de cursussen Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen, Aan de slag met woordenschat en Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? Nieuw is dit jaar de woordenschatcursus voor onderwijsassistenten.
Basiscursus Taalcoördinator po
•
S1103
•
vaardigheden om innovatie- en implementatieprocessen te begeleiden en leerkrachten te coachen zelf een taalbeleidsplan opgesteld voor de eigen school
Voor wie is deze cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Wat u verder nog moet weten… •
Waar gaat deze basiscursus over? Wanneer een school opbrengstgericht wil werken en de leerprestaties van leerlingen op de basisvaardigheden wil verbeteren, is het aanstellen van een taalcoördinator van wezenlijk belang. De verantwoording voor taalbeleid, methodenkeuze, invoering en afstemming komt steeds meer bij de school te liggen. Het is essentieel dat iemand binnen de school kennis en vaardigheden ontwikkelt, nodig voor een verantwoord taalbeleid en de implementatie van dat beleid.
•
Doel en inhoud van de cursus
•
De Taalcoördinator heeft na afloop van deze cursus: • kennis en inzicht in factoren die van invloed zijn op goed taal-/leesonderwijs op school-, groeps- en leerlingniveau, met als doel de leerlingresultaten te verbeteren • kennis van recente ontwikkelingen in het taal-/leesonderwijs • kennis van opbrengstgericht werken aan taalonderwijs • kennis van veranderingsprocessen • kennis van uitgangspunten, opbouw leerlijnen van de programma’s en methodes die op de eigen school gehanteerd worden
• •
•
De cursus is post-hbo: van de cursisten wordt verwacht dat zij een afgeronde Pabo-opleiding hebben. Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere cursist een intakegesprek gehouden waarbij ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen. Certificaat: na de 8 bijeenkomsten wordt een CEDcertificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten; naar behoren uitvoeren van de huiswerkopdrachten en een presentatie van het eigen taalbeleidsplan. De trainingsdagen hebben een interactief karakter, de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop. Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer. Voor het opstellen en invoeren van taalbeleidsplannen kan ook gekozen worden voor een begeleidingstraject op offertebasis voor de hele school.
Registerleraar De Basiscursus Taalcoördinator po is met 200 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
43
Taalbeleid en taalonderwijs
Taalcoördinator 2.0
S1104
gerichter te maken en uw differentiatiecapaciteit te vergroten.
Cursusinhoud Voor wie is de cursus bedoeld? Taalcoördinatoren po.
Waar gaat de cursus over? Is het al weer enige tijd geleden dat u de Basiscursus Taalcoördinator heeft gevolgd? Dan is deze cursus iets voor u! In vijf bijeenkomsten bent u weer helemaal bijgepraat en heeft u zicht op de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen binnen uw vakgebied. De cursus is bedoeld voor ervaren taalcoördinatoren die behoefte hebben om hun taalkennis te actualiseren, uit te breiden en te verdiepen.
Cursusinhoud Verdieping in vijf ochtenden, met de volgende onderwerpen: • Stellen: Hoe verbeter ik mijn stelonderwijs? Hoe zorg ik voor verbetering van de schrijfopdrachten in de school en hoe kunnen we deze evalueren? • Mondelinge taal: Hoe kunnen de leerkrachten voldoende tijd besteden aan de mondelinge taalvaardigheden van leerlingen op een effectieve manier? en Hoe verhoudt dit zich tot de andere schoolvakken? • Spelling: Hoe is de vakdidactiek bij spelling? • Begrijpend lezen en luisteren: stimuleren van actief lezen. • Data, planning en effectief lesgeven.
Registerleraar De cursus Taalcoördinatoren 2.0 wordt najaar 2016 ter validering aangeboden aan registerleraar.nl.
Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs?
S1410 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Waar gaat het over?
Tijdens de cursus komen o.a. de volgend onderwerpen aan bod: • leerlijn spelling en referentieniveaus • datagestuurd en opbrengstgericht werken met de leerlijn spelling • werken met een direct instructiemodel • wat is een goede spellingles? (basisarrangement) • convergente differentiatie: Wat doe je met leerlingen die aan het basisarrangement niet genoeg hebben of leerlingen die meer dan gemiddeld presteren? • wat werkt bij spelling? • welke schoolstandaard hanteert uw school? • groepsoverzichten spelling van Cito • leerlingen toewijzen aan arrangementen • een leerling met een OPP De cursisten gaan naar huis met een nieuw groepsplan spelling voor de eigen klas, met daarin een talentarrangement, basisarrangement, intensief arrangement en mogelijk een zeer intensief arrangement.
Registerleraar De cursus Hoe verbeter ik mijn spellingonderwijs? is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Spelling langs de lijn Maak kennis met de spellingmethode van de CEDGroep: Spelling langs de lijn. Met Spelling langs de lijn werkt u toe naar referentieniveau 1F en/of 1S. De methode is bedoeld voor scholen po en so. Bij het ontwerp van de methode is opbrengstgericht werken als uitgangspunt genomen. In de complete spellingmethode is de CED-leerlijn voor spelling volledig uitgewerkt in drie arrangementen: basis, verdiept en (zeer)intensief. In de arrangementen worden telkens de pijlers van goed onderwijs beschreven: schoolklimaat, klassenmanagement, leertijd, pedagogisch handelen, didactische aanpak en leerstofaanbod. Meer weten? www.cedgroep.nl/webwinkel
Veel kinderen hebben moeite met spelling en zeker met werkwoordspelling, al is de gebruikte spellingmethode nog zo rijk en gedifferentieerd. Als u deze kinderen verder wilt helpen, is het van belang dat u een goed beeld krijgt van spellingleerlijnen door de hele school, resultaat bevorderende didactieken en effectieve remediëring. Met deze cursus krijgt u handvatten om zelf in de praktijk uw onderwijs te verbeteren. Naast het werken met de leerlijn en de referentiekaders, kijkt u ook wat u kunt doen om uw lessen opbrengst-
44
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Taalbeleid en taalonderwijs
Denkkracht
S1300 Denkstimulerende gespreksmethodiek om het denken van leerlingen te stimuleren
Voor wie is de training bedoeld? Leerkrachten so en onderbouw po.
Waar gaat de training over? In deze training leert u denkgesprekken voeren met kinderen. Daarbij is veel aandacht voor uw eigen interactievaardigheden. U wordt zich bewust van de manier waarop u communiceert.
doelgerichte manier ook het begrijpend luisteren te stimuleren. Kinderen zijn dan goed voorbereid wanneer begrijpend lezen wordt aangeboden in groep 4.
Cursusinhoud Aan bod komen leidster-/leerkrachtvaardigheden als ‘modelen’, de juiste vragen stellen en structuur bieden. Ook wordt aandacht besteed aan een doorgaande lijn van peuters tot groep 4. Strategieën als voorspellen en samenvatten - voorlopers op de leesstrategieën die vanaf groep 4 worden aangeboden - worden behandeld en geoefend.
Wat u verder nog moet weten… •
Cursusinhoud
Ervaring met en kennis over interactief voorlezen wordt als voorwaarde gesteld als u zich voor deze cursus inschrijft. Tussen de twee bijeenkomsten in voert u een opdracht uit in uw eigen werksetting. Het is dus belangrijk dat u die heeft. De cursus is praktijkgericht en levert concrete veranderingen op in uw vaardigheden en lesaanbod. Begeleiding/coaching op de werkvloer is mogelijk op offertebasis in overleg met de cursusleider.
Bij het gebruik van denkstimulerende gespreksmethodiek gaat het om: Welke vragen stel ik eigenlijk? Aan welke kinderen stel ik vragen? Prikkelen mijn vragen genoeg tot nadenken? Tijdens de training leert u de basisprincipes die nodig zijn om kinderen uit te dagen tot een gesprek. Tenslotte leert u effectief te reageren op antwoorden van kinderen.
•
Wat u verder nog moet weten…
Registerleraar
•
De cursus Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
•
Het boekje Even denken … Denkgesprekken met kinderen wordt uitgereikt op de eerste cursusbijeenkomst. Naast de training van drie dagdelen zijn er ook huiswerkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.
• •
Aan de slag met woordenschat
S1500
Registerleraar De cursus Denkkracht is met 24 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen
S1540 Een goede start voor begrijpend lezen
Voor wie is de cursus bedoeld? Voor leerkrachten, pedagogisch medewerkers, intern begeleiders en taalcoördinatoren, die werken met kinderen in de leeftijd van 3 tot 7 jaar.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus gaat over het doelgericht stimuleren van begrijpend luisteren bij kinderen van 3 tot 7 jaar. Bij jonge kinderen is interactief voorlezen een krachtig middel om taal te stimuleren en woordenschat uit te breiden. In deze cursus leert u om tijdens het interactief voorlezen op een
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, logopedisten, remedial teachers, intern begeleiders en taalcoördinatoren po/so.
Waar gaat de cursus over? In deze praktische cursus komen de nieuwste inzichten op het gebied van woordenschatuitbreiding aan de orde. De cursus is gebaseerd op de Viertakt, de in Nederland meest gehanteerde woordenschatdidactiek. Ook de nieuwste visies van Marzano (Wijs met woorden) en het CPS (Woordenschatonderwijs, meer dan woorden leren) zijn in de cursus verwerkt.
Cursusinhoud Tijdens de training komen het selecteren van woorden en de vier didactische stappen om met de woorden aan de slag te gaan aan de orde. Tevens leert men differentiëren tussen de diverse kinderen. Doel van het woordenschatonderwijs is dat veel woorden beklijven en actief worden gebruikt. Er wordt daarom tijdens de cursus met veel verschillende werkvormen geoefend voor het inslijpen van
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
45
Taalbeleid en taalonderwijs
nieuwe woorden. Deze manier van woorden leren is toepasbaar in alle schoolse vakken, zodat transfer naar de dagelijkse praktijk in de klas een logisch vervolg is. Niet alleen leerkrachten maar ook logopedisten kunnen woordenschatuitbreiding bij kinderen met deze didactiek verrijken. Logopedisten die leren werken volgens de beschreven woordenschatdidactiek (om in de eigen logopedische setting mee aan de slag te gaan), kunnen beter aansluiten bij het woordenschatonderwijs op school. Door de opgedane kennis en vaardigheden bent u beter in staat om leerkrachten te ondersteunen.
Wat u verder nog moet weten…
•
Een cursuscertificaat wordt verstrekt bij voldoende aanwezigheid (90%) en voldoende kwaliteit van de praktijkopdrachten.
Registerleraar De cursus DGM voor logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Kijk voor meer taalaanbod bij NT2 in het basisonderwijs (S1510) op pag. 40 of op www.cedgroep.nl waar ook de cursussen Filosoferen met kinderen (S1340) en Interne coach DGM (S1320) staan.
Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van het boek Met woorden in de weer van Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft. U krijgt dit boek bij de eerste bijeenkomst uitgereikt.
Onderwijsassistent woordenschatcompetent
Registerleraar
S1501
De cursus Aan de slag met woordenschat is met 34 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Voor wie is de cursus bedoeld? Onderwijsassistenten po.
DGM voor logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren
S1310 Voor wie is de cursus bedoeld? Logopedisten, intern begeleiders en taalcoördinatoren po/so.
Waar gaat de cursus over? In deze praktische cursus komen de diverse inzichten op het gebied van woordenschatdidactiek en -uitbreiding aan de orde. Op welke manieren leert een kind woorden? Op welke manieren kan je hierop aansluiten in je dagelijkse omgang met de kinderen? Hoe kan je differentiëren tussen de verschillende niveaus in je groep? Al deze vragen komen aan bod.
Waar gaat de cursus over? Professionals in het onderwijs en in de logopedische praktijk communiceren veel met kinderen. Goede interactie stimuleert de taalontwikkeling en zet kinderen aan tot denken. Bij goede interactie gaat het om het stellen van de juiste vragen en het op de juiste manier inspelen op de reactie van de leerling. In de praktische cursus DGM leert u hoe u als volwassene interactievaardigheden kunt inzetten om de taal-denkontwikkeling van leerlingen te stimuleren. Theorie en praktijk worden in de cursus afgewisseld. In de cursus maakt u ook kennis met de Vragenlijst Denkprocessen.
Cursusinhoud Tijdens de training gaan we onder andere aan de slag met het de viertakt didactiek (School aan Zet; Verhallen en van den Nulft). Na het selecteren van woorden (welke kies je en waarom?), komen de vier didactische stappen om met de woorden aan de slag te gaan aan de orde. Tevens leert u differentiëren tussen de diverse kinderen. Doel van het woordenschatonderwijs is dat veel woorden beklijven en actief worden gebruikt. Er wordt daarom tijdens de cursus met veel verschillende werkvormen geoefend voor het inslijpen van nieuwe woorden. Deze manier van woorden leren is toepasbaar in alle schoolse vakken, zodat transfer naar de dagelijkse praktijk in de klas een logisch vervolg is.
Wat u verder nog moet weten… •
•
46
De cursus is door StADAP geaccrediteerd voor logopedisten voor 35 punten. Naast de training van drie dagen zijn er praktijkopdrachten die ongeveer 20 uur studiebelasting vragen.
Wat u verder nog moet weten… Tijdens de cursus wordt gebruik gemaakt van het boek Met woorden in de weer van Marianne Verhallen en Dirkje van den Nulft. U krijgt dit boek bij de eerste bijeenkomst uitgereikt.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen Hoe leuk is het als de leerlingen plezier hebben in hun lessen begrijpend lezen? Gemotiveerd leren levert immers betere resultaten. De makers van Nieuwsbegrip krijgen wekelijks vele enthousiaste reacties op de teksten via de social media. Op Pinterest is bijvoorbeeld een enorme collage te vinden van ingezonden werkjes die n.a.v. de nieuwsbegriplessen in de klas zijn gemaakt. Kijk eens op https://nl.pinterest.com/nieuwsbegrip/. Ook het ondersteunend filmpje van de makers van het Jeugdjournaal werkt sterk motiverend.
Nieuwsbegrip Nieuwsbegrip: dat is leren met het nieuws van de dag. Met wekelijks actuele lessen voor begrijpend lezen, rekenen en schrijven, vele mogelijkheden voor het digibord en online leren. Nieuwsbegrip Basis bevat wekelijks nieuwe informatieve leesteksten en opdrachten. De onderwerpen worden door de gebruikers zelf aangedragen en daardoor altijd actueel en aansprekend. De teksten en opdrachten zijn op vijf niveaus: AA, A, B, C en D. Nieuwsbegrip Schrijven biedt lessen voor stelonderwijs, aansluitend bij het nieuwsbegriponderwerp. Het doel is dat leerlingen teksten leren schrijven met verschillende functies en in verschillende vormen, dat zij plezier hebben in schrijven en dat zij verschillende stappen in het schrijfproces aanleren. De schrijflessen zijn onderdeel van de Nieuwsbegrip Basis. Nieuwsbegrip XL geeft de leerlingen toegang tot het online leerlingendeel van Nieuwsbegrip. Daar maken zij wekelijks een andersoortige tekst met opdrachten ĂŠn er zijn woordenschatoefeningen. Bij de woordenschatoefeningen wordt gebruik gemaakt van de moeilijke woorden van de week van de nieuwsbegriptekst. Nieuwsrekenen is een aantrekkelijke aanvulling op de rekenmethodes. Nieuwsrekenen geeft iedere week redactieopgaven op zes verschillende niveaus. Precies genoeg voor een half uur extra rekenen, aan de hand van het actuele nieuwsbegriponderwerp. Registerleraar Alle Nieuwsbegripcursussen zijn of worden binnenkort aangeboden aan registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
47
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
Waar gaat de cursus over? Teamtrainingen versus individueel aanbod Teamleren is belangrijk voor de optimale ontwikkeling van de school. Om het beste uit Nieuwsbegrip te halen zijn er daarom masterclasses Nieuwsbegrip voor het hele team. Op het moment dat nieuwe leerkrachten bijgeschoold moeten worden of er slechts enkele teamleden per jaar zijn die zich verder kunnen verdiepen in Nieuwsbegrip, kunnen zij zich ook individueel inschrijven voor nieuwsbegripcursussen. Welke zijn uitgekozen voor het open aanbod ziet u hieronder. Op www.cedgroep.nl/nieuwsbegripcursussen kunt u op de cursusnamen klikken en u ziet meteen in welke plaatsen en op welke data de cursus plaatsvindt.
Bij Nieuwsbegrip wordt de actualiteit als kapstok gebruikt voor leuke aansprekende teksten. Met het programma besteedt u structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën. Wilt u alle ins en outs van het programma leren en weten hoe u zo veel mogelijk uit het programma haalt? Kom dan naar deze cursus waarbij u zelf ervaart hoe Nieuwsbegrip werkt en wat de voordelen ervan zijn.
Cursusinhoud • • • •
Werken met Nieuwsbegrip
S2181 basisonderwijs S2182 speciaal (basis)onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po/so die meer uit het programma Nieuwsbegrip willen halen.
48
Goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen. Aansluiting van Nieuwsbegrip op de Referentieniveaus. Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat erin zit. Differentiëren met Nieuwsbegrip.
Cursusdoel Na afloop van de cursus geldt dat de cursist… • weet wat de uitgangspunten achter Nieuwsbegrip zijn • kennis heeft gemaakt met de beschikbare materialen (Basis en XL) • inzicht heeft in de lesopbouw en leerlijn • bekend is met de belangrijkste didactische principes • veel meer uit Nieuwsbegrip kan halen dan voordien
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
Werken met Nieuwsbegrip voor nieuwkomers
S2184 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten bao, die werken met nieuwkomers (anderstalige leerlingen) in schakelklassen eerste opvang, nieuwkomersklassen of azc-scholen.
Waar gaat de cursus over? Op veel scholen wordt met veel enthousiasme met Nieuwsbegrip gewerkt aan begrijpend lezen. Maar is Nieuwsbegrip ook te gebruiken in het onderwijs aan nieuwkomers? En hoe dan? In deze cursus komen de ins en outs van Nieuwsbegrip en goed begrijpend leesonderwijs aan nieuwkomers aan de orde.
leert u hoe u op basis van toetsresultaten het juiste niveau aan een leerling toewijst. Vervolgens krijgt u handvatten voor werken met niveaugroepen in uw klas. Belangrijk hierbij is dat u uw instructie aanpast aan deze werkwijze (differentiëren). U leert hierbij de opzet met het fasemodel. Voordeel van deze manier van werken is dat alle leerlingen, ook de betere lezers, een niveau krijgen aangereikt dat bij hen past en hen uitdaagt.
Nieuwsbegrip: De leerkracht als rolmodel
S2194 Hoe geef je als leerkracht het goed voorbeeld?
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Cursusinhoud
Waar gaat de cursus over?
• • • •
Een goede instructie van de leerkrachten is doorslaggevend voor het leersucces van leerlingen. Het modelen (spreek uit als modellen) van leesstrategieën – waarbij een leesexpert hardop denkt – draagt bij aan een beter tekstbegrip van leerlingen. ‘Modelen’ is een krachtig didactisch instrument bij begrijpend lezen waar bij de lessen van Nieuwsbegrip veel gebruik wordt gemaakt. Maar hoe doe je dat ‘modelen’ goed?
Begrijpend lezen: didactiek en werkvormen. Woordenschat en begrijpend lezen. Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL. Hoe en op welk moment is Nieuwsbegrip in te zetten in het onderwijs aan nieuwkomers?
Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep
S2190 basisonderwijs S2191 speciaal (basis)onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode.
Waar gaat de cursus over? Nieuwsbegrip besteedt structurele aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën, essentiële elementen om een goede lezer te worden. Voor de gebruikers van Nieuwsbegrip zijn diverse cursussen om de methode nog beter te implementeren op school. Allereerst is er de basiscursus voor beginners: Werken met Nieuwsbegrip in het basisonderwijs. De cursus Nieuwsbegrip: Omgaan met verschillen in de groep is voor gevorderden die reeds goed bekend zijn met de methode en bij voorkeur eerst de cursus Werken met Nieuwsbegrip hebben gevolgd.
Cursusinhoud Nieuwsbegrip biedt de unieke mogelijkheid om met de hele groep tegelijkertijd met hetzelfde actuele onderwerp bezig te zijn, terwijl de leerlingen toch allemaal op hun eigen niveau werken. Tijdens deze cursusbijeenkomst
Cursusinhoud Hoe geef je als leerkracht het goede voorbeeld? In deze cursusbijeenkomst komt aan de orde hoe u als leerkracht effectief kunt modelen en hoe u ‘expertleerlingen’ kunt inzetten. Goed kunnen modelen is een belangrijke vaardigheid bij het aanleren van de leesstrategieën aan leerlingen. Om u daarbij te ondersteunen ontwikkelde Nieuwsbegrip ‘tools’ voor op het digitaal schoolbord. Tijdens de cursus leggen we uit hoe deze tools werken en hoe u ze het beste kunt inzetten.
Werken met Nieuwsbegrip en Woordenschat
S2187 basisonderwijs S2188 speciaal (basis)onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten van scholen waar Nieuwsbegrip al wordt gebruikt en die goed op de hoogte zijn van de basisprincipes van de methode. De cursus Nieuwsbegrip en Woordenschat is voor gevorderden die reeds goed bekend zijn met de methode.
Waar gaat de cursus over? Tijdens het lezen van teksten komen de leerlingen
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
49
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
onbekende woorden tegen. Uw leerlingen moeten zich die onbekende woorden eigen zien te maken. Hoe kunt u de verschillende Nieuwsbegriplessen inzetten voor het leren achterhalen van woordbetekenissen en het leren van woorden?
Starten met Nieuwsbegrip Schrijven
S2177 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten groep 5 t/m 8 bao.
Cursusinhoud In deze module wordt kort uitgelegd hoe het proces van woordenschatverwerving in elkaar zit. Ook behandelen we de relaties tussen begrijpend lezen, technisch lezen en woordenschat. We laten zien hoe u met de actuele woorden van de Nieuwsbegriplessen een stevige impuls geeft aan uw woordenschatonderwijs. Met behulp van theorie en actieve werkvormen gaan we in op de volgende vragen: • Hoe kan ik de digibordtools gebruiken bij Nieuwsbegrip en Woordenschat? • Hoe kunnen mijn leerlingen de woordhulp op het stappenplan lezen van Nieuwsbegrip gebruiken bij het lezen van teksten?
Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion
S2197 Speciaal voor scholen die werken met Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion is er de nieuwe cursus: Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion. Scholen die Nieuwsbegrip gebruiken, kunnen profijt hebben van de combinatie Nieuwsbegrip & Teach Like a Champion. In deze cursus krijgen de nieuwsbegripgebruikers teachtechnieken aangereikt die direct aansluiten bij de belangrijkste principes van Nieuwsbegrip: actief lezen en modelen en een goede voorbereiding van de nieuwsbegriples. Er staan drie teachtechnieken centraal: Begin aan het einde, Dubbele planning en Stap voor stap. Andere teachtechnieken zijn verwerkt in de opbouw van de cursus en worden gedemonstreerd door de trainer.
Waar gaat de cursus over? Nieuwsbegrip biedt sinds enige tijd ook lessen in schrijven van teksten. Hoe is dit materiaal opgebouwd? Wat zijn de didactische achtergronden? Hoe zet u het materiaal effectief in?
Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen zijn: • effectieve didactiek stellen/schrijven: strategieën, modelen, feedback geven • beoordelen met rubrics • de opzet van het materiaal verschillende tekstsoorten, cursorische opbouw • handvatten voor het inzetten van het materiaal • manieren om meer uit het materiaal te halen
Doel van de cursus De deelnemer ... • is bekend met de didactische opzet en achtergrond van de schrijflessen in Nieuwsbegrip • kiest het juiste niveau voor de leerlingen • zet het materiaal effectief in • kan een schrijfstrategie modelen • kan het materiaal zinvol en doelgericht aanpassen om in te zetten in de eigen groep
Wat u verder nog moet weten… Dit is een opstartcursus van 3 uur. Wie echt goed geschoold wil worden in schrijfonderwijs met behulp van de onderwerpen van Nieuwsbegrip is er een training van 4 bijeenkomsten ontwikkeld: Krachtig schrijfonderwijs met Nieuwsbegrip (S2179).
Cursusinhoud De cursus bestaat globaal uit de volgende drie delen: • introductie en herhaling van de belangrijkste principes van Nieuwsbegrip • de kern van Teach Like a Champion en een kort overzicht van de meest gangbare technieken • de koppeling tussen Nieuwsbegrip en teachtechnieken
50
Krachtig schrijfonderwijs met Nieuwsbegrip
S2179 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten van groep 5 tot en met 8 basisonderwijs.
Wat u verder nog moet weten...
Waar gaat de cursus over?
Deze cursus is niet zinvol als u geen basiskennis heeft over Nieuwsbegrip en Teach Like a Champion. Deze cursus is dus voor gevorderden. Volg bij voorkeur eerst de cursus: Werken met Nieuwsbegrip in het bao of so (S2181 of S2182) en de Basiscursus Teach Like a Champion po (S7201).
Deze cursus is voor leerkrachten die dieper in willen gaan in het vakgebied stellen. Je goed kunnen uitdrukken, zowel mondeling als schriftelijk wordt steeds belangrijker in het onderwijs. Nieuwsbegrip biedt om de week lessen voor schrijven van teksten. Hoe haalt u het beste uit uw schrijflessen en hoe zet u deze lessen effectief in?
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
Hoe kunt u het materiaal naar uw hand zetten? Hoe krijgt u de leerlingen nog meer betrokken bij het leerproces?
Cursusinhoud Onderwerpen die onder andere aan bod komen zijn: • didactiek strategisch schrijven • de opzet van het materiaal • (keuzes bij) de inzet van het materiaal • modelen van schrijfstrategieën • feedback geven op schrijfproducten • beoordelen met rubrics en op andere manieren • opbrengstgericht werken bij schrijven • differentiatie in de les • peer feedback en samenwerken tussen leerlingen • gericht aanpassen van het materiaal voor specifieke doelen of doelgroepen • vakoverstijgend werken met de schrijflessen
Doel van de cursus De deelnemer ... • is bekend met de didactische opzet en achtergrond van Nieuwsbegrip Schrijven • kan opbrengstgericht werken en differentiëren met de lessen • kan het materiaal doelgericht aanpassen en bewerken • kan schrijfproducten van leerlingen beoordelen • kan stimulerende feedback geven op schrijfproducten • kan peer feedback stimuleren
Wat u verder nog moet weten… •
•
Deze training bestaat uit vier bijeenkomsten van drie uur. Voor wie minder tijd heeft om zich goed in dit onderwerp te verdiepen is er ook een opstartcursus van 3 uur: Starten met Nieuwsbegrip Schrijven (S2177). De training is uiteraard ook in te kopen als teamtraining.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
51
Nieuwsbegrip en Nieuwsrekenen
Nieuwsrekenen Rekenen aan de hand van het nieuws. Nieuwsbegrip heeft de actualiteit succesvol gebruikt als kapstok voor aansprekende begrijpend leeslessen. Leerlingen raken gemotiveerd voor het lezen van de teksten. U kunt de actualiteit óók inbrengen in uw rekenonderwijs. Nieuwsrekenen levert de levensechte contextopgaven waarmee uw leerlingen graag rekenen. Hebben uw leerlingen moeite met de toepassingsopgaven van de reguliere rekenmethodes? Probeer dan eens Nieuwsrekenen, een aantrekkelijke aanvulling op uw rekenmethode. Met Nieuwsrekenen krijgt u iedere week stof voor een half uur extra rekenen, aan de hand van het actuele Nieuwsbegriponderwerp. Nieuwsrekenen is geschikt voor groep 4 t/m 8 in het basisonderwijs en de onderbouw van het vo. Ook leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs kunnen gebruik maken van Nieuwsrekenen. Er zijn speciale Nieuwsrekenenopgaven voor leerlingen in het so en sbo.
Tenslotte is er aandacht voor de relaties van Nieuwsrekenen met de Cito-domeinen, de leerlijnen, de referentieniveaus en protocol ERWD.
Wat u verder nog moet weten… Deze training wordt vooralsnog alleen op offertebasis op locatie verzorgd aan teams die met Nieuwsrekenen aan de slag gaan. Bij voldoende belangstelling kan deze training ook ingepland worden in het open aanbod.
Aan de slag met Nieuwsrekenen
S3070 basisonderwijs S3071 speciaal (basis)onderwijs Voor wie is de cursus bedoeld?
Newswise
Voor leerkrachten po/so.
Newswise bevat lessen begrijpend lezen voor het vak Engels waarbij gebruik wordt gemaakt van actuele onderwerpen. Het is aanvullend lesmateriaal voor begrijpend lezen, met aandacht voor woordenschat. Newswise is gebaseerd op de succesvolle aanpak van Nieuwsbegrip. Newswise is bedoeld voor leerlingen in de bovenbouw van het (al dan niet tweetalig) basisonderwijs, voortgezet onderwijs, mbo en speciaal onderwijs. Newswise verschijnt tweewekelijks op twee verschillende niveaus (A2 en B1). Bij de teksten horen opdrachten die gericht zijn op het werken met vijf evidence-based leesstrategieën. De voertaal van de lessen is Engels. Wilt u kennis maken met Newswise? Neem dan een proeflicentie op Newswise via www.newswise.nl.
Waar gaat de cursus over? Rekenonderwijs is er uiteindelijk op gericht om leerlingen te leren hun rekenvaardigheden toe te passen in allerlei (functionele) dagelijkse situaties. Nieuwsrekenen kan een krachtige manier zijn om dit functionele rekenen bij uw leerlingen te helpen ontwikkelen. Daarvoor is het wel nodig dat u de didactiek van Nieuwsrekenen goed in de vingers krijgt. Die didactiek heeft de CED-Groep neergelegd in een vaste aanpak.
Cursusinhoud De kernelementen uit de didactiek, en de vaste stappen die u als leerkracht daarbij kunt nemen, komen in de cursusbijeenkomst uitgebreid aan de orde. Natuurlijk wordt er tijdens de cursusbijeenkomst ook daadwerkelijk mee geoefend.
52
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Lezen en leesproblemen Goed kunnen lezen is een basisvoorwaarde voor een kansvolle start in het voortgezet onderwijs. Hoe wordt je een goede lezer? Wat kan de leerkracht, de school of andere hoofdrolspelers in en rond het onderwijs voor een leerling doen als het lezen niet goed lukt? In dit hoofdstuk gaat het over technisch lezen, een goede aanpak van het leesonderwijs en hardnekkige leesproblemen.
Basiscursus Leesspecialist
S2111 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po/so.
Waar gaat de cursus over? Tijdens deze intensieve en dynamische cursus ligt het accent op technisch lezen. U krijgt zicht op wat er nodig is om in de hele school het leesonderwijs te verbeteren. U ontwikkelt enerzijds uw kennis en vaardigheden, gericht op het voorbereidend, aanvankelijk en gevorderd lezen; anderzijds koppelt u deze fases in het leesleerproces aan de specifieke behoeften van de zwakke, normale en talentvolle lezer. De cursus wordt afgerond met het schrijven en presenteren van een leesverbeterplan. Kennisoverdracht, praktijkoefeningen, demonstraties en coachingsgesprekken naar aanleiding van eigen videoopnames wisselen elkaar bij deze cursus af.
Cursusinhoud
Registerleraar
• •
De Basiscursus Leesspecialist is met 200 RU opgenomen in registerleraar.nl
• • • • • • • • • • • •
leerlijn technisch lezen werken op 3 niveaus: basis, verdiept en intensief arrangement passend lesmodel direct instructiemodel en leesinstructie het schrijven en uitvoeren van een leesverbeterprogramma de leerlijn lezen binnen methoden observeren en registreren begeleidings- en gespreksvaardigheden ernstige enkelvoudige leesproblemen ernstige leesproblemen en comorbiditeit intelligentie en leesproblemen middelen en materialen bij leesproblemen interpretatie Cito-scores op schoolniveau groepsplannen en individuele behandelplannen
Wat u verder nog moet weten… •
•
Deze cursus is niet bedoeld voor remedial teachers maar voor leerkrachten die vanuit de verzamelde data willen werken aan het verbeteren van het technische leesonderwijs van de hele school. De cursus omvat negen hele trainingsdagen, huiswerk, literatuur en wordt afgerond met een leesverbeterplan voor de hele school op basis van de eerder verzamelde data.
Hoe verbeter ik mijn aanvankelijk technisch leesonderwijs?
S2120 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders en bouwcoördinatoren van groep 3 po.
Waar gaat de cursus over? Hoe geeft u vorm aan effectief leesonderwijs in groep 3 en hoe voorkomt u leesuitval? Met deze cursus krijgt u praktische handvatten om resultaatgericht uw leesonderwijs in groep 3 te verbeteren. De cursus biedt u de juiste kennis en vaardigheden op het passende moment in het jaar maximaal rendement uit uw methode te halen. Met aanvullende informatie en praktische gegevens over toepassing van vernieuwingen bij de methodes. Uw huidige methode voor aanvankelijk technisch lezen biedt een schat aan lessen en aanwijzingen om u zoveel mogelijk te helpen bij het vormgeven van het aanvankelijk technisch lezen in groep 3. Toch lukt het niet altijd om 90% van de leerlingen aan het einde van het groep 3
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
53
Lezen en leesproblemen
basisonderwijs (of groep 4 speciaal basisonderwijs) op AVI E3 de gewenste vaardigheidsscore op de DMT te laten bereiken. Goede signalering, interventies en instructie in een verrijkende leesomgeving zijn van cruciaal belang om kinderen een goede leesstart te geven en goede lezers te laten worden. We oefenen praktisch effectieve instructievaardigheden en binnen de cursus is gelegenheid tot uitwisselen van ervaringen met medecursisten. Hoe eerder we beginnen met hulp aan risicolezers, des te groter de kans op succes. De cursus is gerelateerd aan de inhoud van het nieuwe Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 3/sbo. Ook is er aandacht voor aanbod voor de betere lezer.
Cursusinhoud De cursus bestaat uit een startbijeenkomst en vervolgens vier ondersteuningsbijeenkomsten gekoppeld aan de toetsmomenten. Aan bod komen: • leerlijnen lezen en spellen • leren lezen, automatiseringsproces, signalen dyslexie • analyse en interpretatie van leesresultaten: resultaat gericht leesonderwijs • succesvol gerichte leesinstructie • differentiatie • klassenmanagement • groep 3 in combinatie met een andere groep • maken van groepsplannen • groepsinrichting, routines en materialen • relatie met de referentieniveaus • leesplezier, leesklimaat en leesomgeving • overgang 2/3/4 • koppeling met spelling, begrijpend lezen, woordenschat en functioneel stellen groep 3 Meer informatie over de cursusbijeenkomsten vindt u op www.cedgroep.nl/technischlezen.
Wat u verder nog moet weten… •
• •
54
Het is van belang dat u zelf in groep 3 lesgeeft of bij het onderwijs in groep 3 betrokken bent als intern begeleider, bouwcoördinator of leesspecialist. De cursus is gerelateerd aan de inhoud van het Protocol Leesproblemen en Dyslexie voor groep 3. Let op; deze cursus start begin september. U dient zich dus vóór 12 augustus op te geven!
Herzie Dyslexie
S2151 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders, leesspecialisten en remedial teachers po.
Waar gaat het over? De cursus Herzie Dyslexie is een cursus die, praktijknabij, de hulpverlening aan uw leerling met hardnekkige leesproblemen aanpakt volgens de principes van de Leeskliniek. De Leeskliniek heeft ervaring met het toepassen van gedragstherapeutische aspecten bij de behandeling van leesproblemen. Wij bieden u een training aan rond deze aanpak, in aanvulling op leestechnische informatie die u tijdens de cursus kunt verwachten. Het Protocol Leesproblemen speelt in de cursus een ondersteunende rol.
Wat u verder nog moet weten… De cursus is post-hbo en omvat 7 dagdelen (2 lesdagen en vervolgens 3 ochtenden).
Registerleraar De cursus Herzie Dyslexie is met 42 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Onderwijsassistent leescompetent
S2150 Voor wie is de cursus bedoeld? Onderwijsassistenten die op school helpen bij het leesonderwijs aan 6- tot 12-jarigen.
Waar gaat de cursus over? Steeds vaker spelen onderwijsassistenten een rol bij het leesonderwijs. Deze cursus geeft hen kennis en achtergronden over het leesproces, leesbevordering en leesproblemen. Omdat onderwijsassistenten vaak worden ingezet bij het remediëren van leesproblemen, wordt dit onderwerp uitgebreider behandeld. Daarnaast is er voldoende ruimte voor vragen uit de dagelijkse praktijk en de rol van de onderwijsassistent bij het optimaliseren van het leesonderwijs op school.
Registerleraar
Wat u verder nog moet weten…
De cursus Hoe verbeter ik mijn aanvankelijk technisch leesonderwijs? is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Voorwaarde voor deelname is dat u werkzaam bent binnen een school voor primair onderwijs als onderwijsassistent. Ook deelnemers uit het speciaal onderwijs zijn welkom, maar de inhoud van de cursus en de voorbeelden zijn gericht op deelnemers uit het primair onderwijs.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Rekenen en rekenproblemen Het rekenonderwijs verbeteren op school gaat beter als er iemand speciaal verantwoordelijk is voor het rekenbeleid. Deze persoon kan het rekenen vaker op de gezamenlijke agenda krijgen en collega’s coachen bij het verbeteren van hun rekenonderwijs in de klas. De deelnemers van de cursus Rekenspecialist leren niet alleen hun eigen rekenonderwijs te verbeteren, zij krijgen ook zicht op wat er voor nodig is om met de hele school het rekenonderwijs te verbeteren.
De Rekenspecialist
S3050 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Waar gaat de cursus over? De deelnemers van de cursus Rekenspecialist leren niet alleen hun eigen rekenonderwijs te verbeteren, zij krijgen ook zicht op wat er voor nodig is om met de hele school het rekenonderwijs te verbeteren. Daarom komen behalve rekenen ook andere onderwerpen aan bod, zoals een dag met coachings en gesprekstechnieken. De cursus bestaat uit negen hele cursusdagen, huiswerkopdrachten worden afgerond met het schrijven van een rekenbeleidsplan.
Cursusinhoud De volgende onderwerpen worden in de cursus behandeld: • wat is motiverend en effectief reken-wiskundeonderwijs op school-, groeps- en individueel niveau? • leerlijnen en referentiekaders • bekende knelpunten als automatisering van het rekenen tot 20 en de tafels van vermenigvuldiging, het oplossen van contextopgaven (redactiesommen) • leerlijnen breuken • dyscalculie
• • • • •
voorbereidend rekenen het opstellen van groepsplannen en ontwikkelingsperspectieven planmatig werken aan betere resultaten binnen de hele school relevante inspectierapporten coachings- en gesprekstechnieken
Wat u verder nog moet weten… •
•
•
•
Deze cursus is post-hbo: van de cursisten wordt verwacht dat zij bijvoorbeeld een afgeronde Pabo of een opleiding voor remedial teacher hebben gevolgd. Het onderdeel Automatiseren van het rekenen tot 20 is een gedeelte van de cursus Automatiseren is te leren (S3060). Het deel Oplossen van contextopgaven is de gehele cursus Een vaste aanpak voor contextopgaven voor groep 3 t/m 8 (S3065). Voorafgaand aan de cursus wordt iedere deelnemer gevraagd een intakelijst in te vullen waarin ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. Na negen bijeenkomsten wordt een CED-certificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten en voldoende kwaliteit van de huiswerkopdrachten.
Registerleraar De cursus De Rekenspecialist is met 200 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
55
Rekenen en rekenproblemen
Spelend rekenen met kleuters
Automatiseren is te leren
S3062
S3060
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.
Leerkrachten groep 3, 4 en 5, remedial teachers, rekencoördinatoren en intern begeleiders.
Waar gaat de cursus over?
Waar gaat de cursus over?
Rekenroutines zijn herkenbare, terugkerende, betekenisvolle wiskundeactiviteiten voor jonge kinderen. Met rekenroutines willen we, door middel van interactie, de kinderen uitnodigen tot spel en ze stimuleren tot het toepassen van rekenhandelingen. De rekenroutines zijn naast elke methode voor voorbereidend rekenen te gebruiken en geven verdieping van de aangeboden stof. Bij de rekenroutines maken we gebruik van poppen. Elke pop heeft zijn eigen karakter en materialen. De poppen worden ingezet bij een bepaald domein of bepaalde tussendoelen van het rekenen. Afhankelijk van de eigen behoefte kunt u kiezen om één of meerdere rekenroutines in te zetten. De verschillende domeinen: tellen en getalbegrip, meten en meetkunde zijn leidend. Het is de bedoeling dat alle domeinen en tussendoelen binnen een bepaalde periode aan bod komen. De volgende onderwerpen worden behandeld: • tussendoelen annex leerlijnen (TAL) • ontwikkelen en gebruiken van de poppen in zinvolle rekenactiviteiten voor peuters en kleuters • aanbieden van een kansrijke speelleeromgeving, waarin jonge kinderen geprikkeld worden om ontdekkingen en ervaringen op te doen op het gebied van rekenen en wiskunde • plannen van de rekenactiviteiten binnen het aanbod voor peuters en kleuters
Automatisering van het optellen en aftrekken tot 20 en de tafels van vermenigvuldiging zijn de basis van het rekenen. Hoe vaak komt het niet voor dat leerkrachten in groep 5 of hoger niet verder kunnen omdat deze rekenvaardigheden bij veel leerlingen niet ver genoeg geautomatiseerd zijn? In vier bijeenkomsten krijgt u de theorie en de praktische aanpak waarmee ook de zwakke rekenaars geautomatiseerd leren rekenen. Bij het cursusmateriaal zijn het programma Rekenprikjes en de DAT (diagnostische automatiseringstoets) inbegrepen.
Registerleraar De cursus Automatiseren is te leren is met 26 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Rekenhuis Rekenhuis is een nieuw en leuk hulpmiddel voor leerkrachten om op een speelse manier de rekenontwikkeling van jonge kinderen in het (speciaal) basisonderwijs te stimuleren. Een aantal activiteiten uit het Rekenhuis zijn ook goed te gebruiken voor peuters en leerlingen van groep 3 of in het speciaal onderwijs. Het Rekenhuis kan worden ingezet naast alle rekenmethodes en is ook goed te gebruiken naast de verschillende vve-programma’s. Rekenhuis bevat alle tussendoelen op de leerlijnen Getallen (tellen en getalbegrip), Meten en Meetkunde, zoals deze zijn opgesteld door het expertisecentrum SLO. Als extra ondersteuning bij de invoering is mogelijk in de vorm van twee scholingsbijeenkomsten en twee coachingsbezoeken. Kijk op www.cedgroep.nl/webwinkel.
56
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Rekenen en rekenproblemen
Zwakke rekenaars in de bovenbouw
Ernstige rekenproblemen en dyscalculie
S3075
S3082
Voor wie is de cursus bedoeld?
Voor wie is de cursus bedoeld?
Leerkrachten groep 6, 7 en 8, remedial teachers, rekencoördinatoren en intern begeleiders.
Leerkrachten, intern begeleiders, remedial teachers en rekencoördinatoren po/so.
Waar gaat het over?
Waar gaat het over?
Tijdens deze bijeenkomsten krijgt u theorie en praktische tips om voor deze leerlingen tot een passend rekenaanbod te komen, rekening houdend met de referentieniveaus en/of minimumdoelen.
Het landelijk Protocol Ernstige Rekenproblemen en Dyscalculie (ERWD) is leidraad voor het handelen in de praktijk van het rekenwiskunde onderwijs bij de gerichte begeleiding van leerlingen waarbij het leren van rekenen/wiskunde niet optimaal verloopt of zelfs stagneert. Elke school heeft een aantal leerlingen met hardnekkige rekenproblemen. Het protocol geeft hulp bij het afstemmen van het rekenonderwijs op de onderwijsbehoeften van deze kinderen. Op schoolniveau zijn duidelijke afspraken nodig over de begeleiding van deze leerlingen. In het kader van Passend onderwijs wordt verwacht dat ook deze leerlingen op de basisschool blijven. Hoe gaat u binnen uw school om met kinderen met dyscalculie? Welke mogelijkheden heeft een school om deze problemen goed in kaart te brengen en tegemoet te komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van kinderen met dyscalculie? Deze cursus biedt praktische handreikingen voor het omgaan met deze leerlingen.
Wat u verder nog moet weten… Deze cursus gaat in op de problemen van de zwakke rekenaars die in de bovenbouw van het basisonderwijs achterblijven. Wilt u meer weten over heel ernstige rekenproblemen en dyscalculie, dan raden we u aan de cursus hiernaast te volgen.
Registerleraar De cursus Zwakke rekenaars in de bovenbouw is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
57
Rekenen en rekenproblemen
Wat u verder nog moet weten…
Cursusinhoud
•
Bijeenkomst 1: • voorafgaand aan de bijeenkomst leesopdracht literatuur • onderwijsbehoeftes vaststellen algemeen en voor sterke en zwakke leerlingen • bespreking literatuur • huiswerk Bijeenkomst 2 • welke doelen zijn gesteld: waar te vinden? • doelen voor de komende rekenactiviteit • modellen van het protocol ERWD, bespreken rekenprobleem • huiswerk literatuur Bijeenkomst 3 • instructie op 3 niveaus • Lesson Study: voorbereiden van rekenles • huiswerk: literatuur en opname rekenles op video Bijeenkomst 4 • verwerking op 3 niveaus • Lesson Study: terugblik op gegeven les • huiswerk: literatuur Bijeenkomst 5 • organisatie: leerlijnen, rekendoelen, leerstappen, modellen en oplossingsstrategieën in de methode
•
•
Deze cursus is elk jaar snel volgeboekt, wacht dus niet te lang met opgeven. Voorwaarde voor deelname: de cursus is post-hbo. Van de deelnemers wordt verwacht dat ze voldoende kennis hebben van de rekendidactiek en het reguliere curriculum en de daarbij behorende ontwikkelingslijnen. Voor de derde en vierde bijeenkomst wordt een huiswerkopdracht meegegeven. Deze is bedoeld om reeds opgedane kennis te spiegelen aan de praktijk.
Registerleraar De cursus Ernstige rekenproblemen en dyscalculie is met 31 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Passend rekenonderwijs
S3085 Teamtraining Haal het beste uit uw leerlingen naar boven met gedifferentieerd rekenwiskundeonderwijs
Voor wie is de cursus bedoeld? Teams po.
Wat u verder nog moet weten… •
Waar gaat het over? U krijgt bouwstenen aangereikt voor het aanbrengen of versterken van differentiatie in het rekenonderwijs. Doel daarvan is dat alle kinderen in de klas zoveel mogelijk leren van de rekenles. Tijdens de cursus leert u… • hoe u aan de hand van de evaluatie van hun rekenonderwijs kunt differentiëren in onderwijsbehoeften, onderwijsdoelen, instructie en verwerking • aan welke voorwaarden hiervoor moet worden voldaan • hoe u uw onderwijs op basis van deze differentiatie vorm kunt geven • het model van Lesson Study toe te passen in de opdrachten op schoolniveau De cursus sluit aan op de integrale 4D-aanpak van Data, Duiden, Doelen en Doen. Er wordt datagestuurd en opbrengstgericht gewerkt aan de verbetering van de prestaties van de professionals voor de groep en de kinderen in de groep. Het inhoudelijke aspect van differentiatie binnen het rekenwiskundeonderwijs wordt verder uitgediept. In de bijeenkomsten zitten veel opdrachten die ingeleid worden door een klein stukje theorie, dat u vooraf moet hebben gelezen.
58
•
De cursusinhoud is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek van Hans van Luit van de Universiteit van Utrecht. Totale studiebelasting: 30 SBU.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Beter communiceren Communiceren doen we de hele dag. Pratend, lachend, schrijvend, boos, bang of streng kijkend, ook als we niks zeggen. Welke woorden kies u uit om met uw baas te communiceren of met een leerling? Woordkeus, intonatie en lichaamshouding doen er toe. Als we kijken naar hoe we communiceren, kunnen we dat op diverse niveaus doen. Bijvoorbeeld op de inhoud, procedure, interactie of gevoelens. Een communicatieprobleem wordt meestal niet door een onduidelijke inhoud veroorzaakt. Het probleem in het gesprek ligt veelal op een ander niveau. Gevoelens van de ander, zoals boosheid, kunnen de communicatie blokkeren. Of een onduidelijke procedure belemmert het gesprek. Om elkaar wél te begrijpen, moet u op de ander reageren op het niveau waar het probleem zit. Leer meer over communiceren en hoe u uw eigen communicatie kunt verbeteren met de cursussen van de CED-Groep.
Effectief communiceren met ouders, basistraining po
S7160 Voor wie is de basistraining bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders po/so.
Waar gaat de training over? Deze training gaat over communicatie met ouders. Over de vraag hoe u de ouders tot medestanders kunt krijgen in het gezamenlijk belang van het kind. Tijdens de basistraining krijgt u informatie, u wisselt uit en gaat praktisch aan de slag. Daarbij gebruiken we trainingsacteurs. Uw eigen ervaringen staan centraal. U gaat bijvoorbeeld oefenen met: het omgaan met weerstand, oplossingsgerichte gespreksvoering en het omgaan met boze ouders.
Doel en inhoud van de cursus Verschillende soorten gesprekken komen aan bod: rapportgesprek, adviesgesprek, slecht nieuwsgesprek, etc. Daarnaast gaan we uit van de volgende vragen: • Hoe zorgt u ervoor dat u en ouders samen optrekken? • Wat zijn uw valkuilen en hoe kunt u daar effectiever mee omgaan? U neemt uw eigen casuïstiek mee, om daar van te leren en mee te oefenen. Na de training heeft u meer inzicht in uw persoonlijke kwaliteiten en valkuilen in de gespreksvoering met ouders. U kunt daar constructief mee omgaan. Uw gesprekken zijn effectiever geworden.
Registerleraar De Basistraining Effectief comminiceren met ouders wordt in het najaar van 2016 aangeboden aan registerleraar.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
59
Beter communiceren
Heldere communicatie
S7150 Workshopdag geïnspireerd op de werkwijze van The Work® van Byron Katie
Voor wie is de cursus bedoeld?
•
Heeft u deze cursus reeds gevolgd en er ook zo van genoten? Geef u snel op voor een van de terugkomdagen.
Heldere communicatie terugkomdag
S7152
Leerkrachten po/so.
Voor wie is de cursus bedoeld?
Waar gaat de cursus over?
Cursisten die eerder de cursus S7150 Heldere communicatie hebben gevolgd.
Komt het regelmatig voor dat u verbaasd of geërgerd bent over hoe anderen reageren als u met ze in overleg bent? Denkt u achteraf vaak: had ik maar dit of dat gezegd? Uitgangspunt voor de cursus zijn de volgende twee principes: • Communicatie: We communiceren de hele dag en we brengen onszelf mee als gereedschap. Onze kwaliteiten worden optimaal benut als we onszelf prettig voelen en stevig in de schoenen staan. • Balans: Ook als de werkdruk hoog is, er tijdgebrek is of collega’s niet lekker samenwerken, kan je een balans vinden. In de workshop gaan we uit van ‘wat nu eenmaal is’ en krijgen we handvatten aangereikt om daar beter mee om te gaan. Deze cursus is voor mensen die verder willen kijken dan hun neus lang is, in de spiegel durven te kijken, en verrast willen worden door wat u ontdekt over communicatie en relaties terwijl u dacht dat u alles al wist. Heldere communicatie begint bij uzelf.
Waar gaat de cursus over? In de cursus S7150 Heldere communicatie heeft u kennis gemaakt met een aantal inzichten op het gebied van communicatie en de Vier vragen en een omkering van Byron Katie (The Work). Veel deelnemers gaven enthousiast aan dat ze nog meer wilden oefenen met de inhoud van de cursus. Als we willen dat kinderen ergens goed in worden laten we ze veel oefenen. Dat zouden we ons zelf ook moeten gunnen, toch?
Cursusinhoud We halen gezamenlijk kennis en vaardigheden op, die we koppelen aan situaties uit uw eigen ervaring. Er wordt vooral geoefend en gereflecteerd. Heeft u behoefte aan een opfrisdagje, dan is deze terugkomdag iets voor u.
Cursusinhoud Tijdens de workshopdag maken we kennis met Vier vragen en een omkering. Dit is een verbluffende manier om naar jezelf te kijken en anderen te begrijpen. Het zijn eenvoudige vragen, die de trainer steeds opnieuw stelt. Hierdoor komt u op andere antwoorden dan u wellicht in eerste instantie zou bedenken. Het raakt het niveau van de achterliggende overtuigingen. Er wordt geoefend met: • echt diepgaand luisteren • onderscheid maken wanneer je in je eigen zaak zit of in die van een ander • stressvolle gedachten onderzoeken met werkbladen • antwoorden met een eerlijk NEE • feedback geven en ontvangen • ontspannen
Wat u verder nog moet weten… • • •
60
De dagworkshop is grotendeels geënt op de werkwijze van The Work® van Byron Katie. De cursusleider is een gespecialiseerde coach en trainer in The Work®. Kijk voor meer informatie over The Work® op www.thework.com en www.theworkforall.nl.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Spel en expressie ‘Spelen is een manier voor kinderen om deel te nemen aan de sociale cultuur van de gemeenschap waarin ze opgroeien. Spel biedt kinderen de ruimte om samen met anderen of alleen, initiatief te nemen, om nieuwe handelingen te initiëren en om de respons van anderen te ervaren. Via spel kunnen doelgerichte, betekenisvolle leerprocessen op gang komen met voor de maatschappij waardevolle inhouden en vaardigheden.’ (Annerieke Boland 2015). Tijdens het spel komen alle ontwikkelingsgebieden aan bod. Taal, motoriek, rekenen, sociale vaardigheden, expressie en ga zo maar door. Met behulp van spel kunt u kinderen uitdagen zich verder te ontwikkelen. De regeldruk kan omlaag, maar opbrengstgericht werken en spelen hoeven elkaar niet uit te sluiten. Integendeel, een flexibele manier van doelgericht werken zou spelend leren niet in de weg mogen staan. De experts van de CED-Groep kunnen scholen helpen met het verlichten van de regeldruk rond het registreren en het doelgericht plannen onder de loep nemen.
rondom spel en spelend leren worden verdiept. In groep 1 en 2 verschilt de didactiek met het schoolse leren. Doelen worden bij voorkeur flexibel gepland, omdat de ontwikkeling van kleuters niet precies voorspelbaar is. Leerlijnen en SLO-doelen geven houvast, maar kunnen niet op vaste volgorde doorgewerkt worden. Hoe kunnen we opbrengstgericht onderwijs en spelend leren koppelen? Aan het einde van de cursus kunnen de deelnemers rijke speel-leeromgeving scheppen, spelsituaties mogelijk maken en nieuwe inhouden aanreiken. Verder krijgen de cursisten tips voor het plannen en registeren van aanbod.
Cursusinhoud
Opbrengstgericht spelen in de onderbouw
S3215 Durven we nog te spelen?
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw po.
Waar gaat de cursus over? Ervaart u een spanningsveld tussen opbrengstgericht werken en spelend leren? Deze cursus is met name voor leerkrachten van groep 1 en 2 die kleuters recht willen doen door hen meer te laten spelen. In de cursus bespreken het genoemde spanningsveld en nemen het aspect van de regeldruk rond het registreren en doelgericht plannen onder de loep. Kennis en vaardigheden
Bijeenkomst 1 • inleiding op spel en leren het huidige onderwijs aan kleuters • theorie 1: wat verstaan we onder spel? • inhoud regeldrukagenda en wat betekent dat voor de eigen praktijk? • spelend leren en toch opbrengstgericht focus op vaardigheden deel 1: speelleeromgeving, durf je zelf te spelen? • opdrachten voor op werkvloer Bijeenkomst 2 • uitwisseling van ervaringen • theorie 2: spelontwikkeling, kenmerken spel, soorten spel • vrij spelen: hoe zetten we dat in? • focus op vaardigheden van de leerkracht deel 2: observeren, meespelen met, spelen met jongens • inleiding op het opbrengstgericht werken in 4D en de relatie met spelend leren • opdracht voor op werkvloer Bijeenkomst 3 • uitwisseling van ervaringen • observeren van verschillen in spelontwikkeling • opbrengstgericht werken: efficiënt inrichten cyclisch model 4D uit Kleutersprongen, handzame themaplanningen en doelenoverzichten • presentaties van deelnemers over spelsituaties in hun groep en plannen voor de eigen praktijk
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
61
Spel en expressie
Wat u verder nog moet weten… •
•
Als u deze cursus op maat voor uw bestuur of school inkoopt, kunnen we ook klassenbezoeken opnemen om zo feedback te geven op vaardigheden versterken de leeropbrengst voor deelnemers. Kijk voor meer informatie op www.cedgroep.nl/spelenmag.
hoeken in het lokaal uitdagender kunt maken, zodat u het spel en het taalgebruik van de kinderen nog beter activeert. U krijgt tips over hoe u uitdagende hoeken kunt ontwerpen en inrichten om er samen met de kinderen te spelen. Hoeken op het gebied van rollen-, taal- en bewegingsspel staan centraal.
Wat u verder nog moet weten… Registerleraar De cursus Opbrengstgericht spelen in de onderbouw is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
De cursus Spelen in hoeken – taal, po wordt in de zomer van 2016 ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Spelend rekenen met kleuters Drama is leuk en stimulerend!
S3062
S3500 Voor wie is de cursus bedoeld? Activiteiten met jonge kinderen ‘dramatischer’ en speelser
Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.
Voor wie is de kennismakingsworkshop bedoeld? Leerkrachten en onderwijsassistenten uit groep 1-4, pedagogisch medewerkers uit de kinderopvang en peuterspeelzalen.
Waar gaat de workshop over? Vaardigheden voor dramatische activiteiten hebben we eigenlijk al. Iedereen kan bewegen, associëren, imiteren, mimiek gebruiken of verhalen aan elkaar breien. Het is een kwestie van lef en vertrouwen om dit met je groep kinderen of collega’s uit te spelen. Pedagogisch medewerkers, leerkrachten, leidinggevenden, intern begeleiders en andere mensen die hun vaardigheden op het gebied van spel en drama met kinderen willen verbreden, krijgen door deze workshop zin zich hierin verder te ontwikkelen.
Cursusinhoud In deze oriëntatie bieden we een andere blik op alledaagse materialen aan, die bij wijze van spreken zo uit de kast komen. We gaan in op een goede activiteitenopbouw, de spelontwikkeling en dramatische werkvormen. We verkennen hoe we activiteiten met kinderen spannender en speelser kunnen maken. Het gaat erom met heel weinig middelen aan de slag te gaan.
Spelen in hoeken - taal
S3205
Waar gaat de workshop over? Deze cursus gaat over het op een speelse manier onder de aandacht brengen van rekendoelen bij jonge kinderen met rekenroutines. Bij de rekenroutines maken we gebruik van poppen. Elke pop heeft zijn eigen karakter en materialen en wordt ingezet bij een bepaald domein of tussendoelen van het rekenen. Rekenroutines zijn herkenbare, terugkerende, betekenis volle activiteiten voor jonge kinderen, ingezet door leerkrachten. Met rekenroutines willen we de ontwikkeling van kinderen stimuleren en de kinderen uitnodigen tot handelen en spel, door middel van interactie. Afhankelijk van de eigen situatie kunt u kiezen om één of meerdere rekenroutines in te zetten.
Cursusinhoud De verschillende domeinen Tellen en getalbegrip, Meten en meetkunde zijn leidend. Het is de bedoeling dat alle domeinen en tussendoelen binnen een bepaalde periode aan bod komen. De volgende onderwerpen worden behandeld; • tussendoelen annex leerlijnen (TAL) • ontwikkelen en gebruiken van de poppen in zinvolle rekenactiviteiten voor peuters en kleuters • aanbieden van een kansrijke speelleeromgeving, waarin jonge kinderen geprikkeld worden om ontdekkingen en ervaringen op te doen op het gebied van rekenen en wiskunde • plannen van de rekenactiviteiten binnen het aanbod voor peuters en kleuters
Voor wie is de workshop bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders, bouwcoördinatoren onderbouw po.
Waar gaat de workshop over? Het stimuleren van de taalontwikkeling bij jonge kinderen is erg belangrijk. In deze workshop leert u hoe u de
62
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Werken met kleuters Spel en zeker begeleid spel is goed voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Kleuters laten spelen, hun ontwikkeling volgen en werken vanuit doelen hoeft elkaar niet te bijten. Het programma Sil op School laat dat duidelijk zien. De onderwijsinspectie zegt niet dat een kleutermethode verplicht is, maar ziet wel graag terug dat er op niveau aan doelen wordt gewerkt. Wilt u zich verder verdiepen in de wereld van het jonge kind en specialist worden? In de Basiscursus Specialist Jonge kind krijgt u stevige verdieping van wat op de Pabo is langsgekomen, uitgebreide informatie over vve-programma’s, en ontwikkelingsvolgsystemen en maakt u kennis met een praktische werkwijze voor opbrengstgericht werken met jonge kinderen. Ook aan het coachen en begeleiden van uw collega’s wordt aandacht besteed.
Basiscursus Specialist Jonge kind
S8700 Voor wie is deze cursus bedoeld? Leerkrachten po.
Waar gaat de basiscursus over? In deze basiscursus krijgt u een verdieping van wat op de Pabo over het werken met kleuters aan bod is gekomen, uitgebreide informatie over vve-programma’s, ontwikkelingsvolgsystemen en een praktische werkwijze voor opbrengstgericht werken met jonge kinderen. Aan de orde komen o.a. werkwijze van bepaalde programma’s, optimale inrichting van het klaslokaal, werken met thema's, taal- reken- en spelontwikkeling en de motorische ontwikkeling. Daarnaast besteden we aandacht aan de implementatie en borging van vve in de organisatie en komt het inspectiekader van vve aan de orde. Bij alle onderwerpen zit een stukje literatuurstudie en het uitwerken van praktische opdrachten.
Cursusinhoud • • • • • • • • •
• • • •
ontwikkelingslijnen taal, rekenen, motoriek en sociale competentie werken met referentiekaders sociaal spel en een rijke speelleeromgeving taalontwikkeling, woordenschatonderwijs en gesprekstechnieken klassenmanagement in de onderbouw opbrengstgericht werken met jonge kinderen inspectiekader van vve vve-programma’s op een rijtje kennis van uitgangspunten, opbouw leerlijnen van de programma’s en methodes die op de eigen school gehanteerd worden observeren, analyseren en registeren - de belangrijkste ontwikkelingsvolgsystemen op een rijtje werken met groepshandelingsplannen verandermanagement en begeleidings- en coachingsvaardigheden zelf een veranderplan voor de onderbouw opstellen voor de eigen school
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
63
Werken met kleuters
Wat u verder nog moet weten… • •
•
•
•
De cursus is post-hbo: van de cursisten wordt verwacht dat zij een afgeronde Pabo-opleiding hebben. Voorafgaand aan de opleiding wordt met iedere cursist een intakegesprek gehouden waar ingegaan wordt op de eigen schoolsituatie en persoonlijke leerdoelen. U krijgt een literatuurlijst met verplicht te lezen boeken die u zelf moet aanschaffen. Certificaat: na de bijeenkomsten wordt een CEDnascholingscertificaat uitgereikt, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden: 80% aanwezigheid bij de bijeenkomsten; uitvoeren van de huiswerkopdrachten en een presentatie van het eigen veranderplan voor de onderbouw. De trainingsdagen hebben een interactief karakter, de eigen inbreng van de deelnemers staat voorop. Afwisselende werkvormen en ruimte voor discussie zorgen voor een coöperatieve sfeer. Werkbelasting voor de deelnemers: in totaal kunt u uitgaan van ongeveer 160 SBU.
Registerleraar De Basiscursus Specialist jonge kind is ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Waar kijk de Onderwijsinspectie naar? Bij het toezicht op basisscholen kijkt de inspectie ook naar de kleutergroepen. Over dit deel van het toezicht blijkt een aantal misverstanden te bestaan. Waar kijkt de inspectie dan wel naar in de kleutergroepen? • Krijgen de kleuters een breed aanbod (dus niet alleen beginnende geletterd- en gecijferdheid)? • Sluit het kleuteronderwijs aan op het onderwijs in de groepen 3 en verder (de zogeheten doorlopende leerlijn)? • Lopen de leerinhouden op in niveau, aansluitend op de ontwikkeling van de kleuters (zogeheten beredeneerd aanbod)? • Staat in de schoolgids welke doelen de school wil bereiken en hoe de ondersteuning van het jonge kind wordt vormgegeven? In de praktijk zien de inspecteurs zeer diverse vormen van kleuteronderwijs in de scholen die allemaal voldoen aan de wettelijke eisen, met of zonder methode. Bron: www.onderwijsinspectie.nl
64
Opbrengstgericht werken met kleuters
S7085 Werken met kleutersprongen
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten, intern begeleiders en coördinatoren onderbouw po.
Waar gaat de cursus over? Opbrengstgericht werken betekent doelgericht aan de slag gaan met de verbetering van uw onderwijs. Samen beslissen waar aan gewerkt gaat worden, op basis van gegevens. De cursus bestaat uit de 4D’s van opbrengstgericht werken: Data, Duiden, Doelen en Doen. Maar we beginnen met het ‘waarom’. Waarom werken we aan opbrengsten? En wat wordt er eigenlijk onder verstaan? Mogen kleuters nog kleuteren en spelen? Daarna gaan we in op de 4D’s: • Data: het verzamelen van data over de opbrengsten van de leerlingen. • Duiden: het analyseren van deze gegevens. • Doelen: beschrijven welk onderwijs in welke arrangementen met welke ambities gegeven gaat worden. • Doen: uitvoeren, evalueren en borgen van de aanpak in de eigen school. Dit doen we aan de hand van (eigen) praktijkvoorbeelden en –ervaringen die we met elkaar uitwisselen. En door gebruik te maken van recente informatie, die wordt ondersteund met videobeelden en handreikingen. Het boekje Kleutersprongen van de CED-Groep wordt als naslagwerk gebruikt en op de eerste cursusdag uitgereikt.
Cursusinhoud Aan de orde komen: • verschillende onderdelen van het onderwijsleerproces die een rol kunnen spelen bij het duiden van de data: leerstofaanbod en routines, leertijd, klassenmanagement, didactisch handelen, pedagogisch handelen en schoolklimaat • het maken van groepsoverzichten • tools voor het maken van groepsplannen • voorbeelden van een beredeneerd aanbod. • directe instructiemodel met een kleutersausje • doelen en activiteiten in het groepsplan koppelen aan spelend leren (mogelijke misvatting is om allerlei leerlesjes aan te bieden) • doorgaande leerlijnen voorschool-kleuterperiodegroep 3
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Werken met kleuters
Doel van de cursus • • • •
informatie over opbrengstgericht werken kennis over actuele doelen voor kleuters OGW in grote lijnen kunnen vormgeven voor de eigen onderbouw op basis van kleutertypisch aanbod beredeneerd aanbod voor de eigen school kunnen samenstellen
Wat u nog meer moet weten… •
•
Scholen kunnen ter ondersteuning van de implementatie op schoolniveau schoolbezoeken inkopen op offertebasis. We gaan hierbij uit van minimaal twee bezoeken. De training wordt afgesloten met een certificaat van deelname, bij minimaal 80% aanwezigheid en voldoende beoordeling van de huiswerkopdrachten.
Registerleraar De cursus Opbrengstgericht werken met kleuters wordt voor de zomer van 2016 voorgelegd aan registerleraar.nl. ter validering.
Sil op School In het programma Sil op School speelt de pop Sil de hoofdrol. Sil is het vriendje van de kinderen en is de intermediair tussen kind en leerkracht. In Sil op School staan taalstimulering en woordenschatontwikkeling vanzelfsprekend voorop, maar er is ook ruimte voor rekenen, motoriek en de sociaalemotionele ontwikkeling. Deze ontwikkelingsgebieden komen steeds geïntegreerd en evenwichtig aan de orde in de activiteiten. Er is veel vrije ruimte in het programma en begeleid spelen is een belangrijk onderdeel. De ontwikkelaars van Sil op School vinden het begeleiden van het (doen alsof)- spel het allerbelangrijkste. Dit spel moet een kindeigen, plezierige, open en actieve bezigheid zijn en blijven. Bij Sil vindt u dan ook geen werk- en oefenbladen die leerlingen moeten invullen. De rol van de leerkracht bij het spelen is erg belangrijk, zodat er ondertussen ook wordt gewerkt aan ontwikkelingsdoelen. De activiteiten zijn geordend in acht thema’s per jaar, samen goed voor 40 weken. Nieuw is dat de thema’s, en de activiteiten daarbinnen, niet allemaal ieder jaar hetzelfde zijn. Er zijn regelmatig nieuwe thema’s en activiteiten. Het programma is volledig digitaal, met de pop Sil als uitzondering. Dat wil zeggen dat de handleidingen, beschrijvingen van de activiteiten, maar bijvoorbeeld ook voorleesverhalen en woordkaarten via een website worden aangeboden. We benutten het digitale schoolbord zoveel mogelijk. Lees meer op www.silopschool.nl
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
65
Werken met kleuters
Kennismakingsworkshop Sil op School
S1250
Registerleraar De cursus Gedrag en werkhouding bij kleuters wordt in de zomer van 2016 ter validering voorgelegd aan registerleraar.nl.
Voor wie is de workshop bedoeld? Leerkrachten groep 1/ 2 po.
De overgang van 1 naar 2 naar 3
Waar gaat de cursus over?
S5310
Overweegt u te gaan werken met Sil op School? Of wilt u meer weten over de uitgangspunten van dit nieuwe kleuterprogramma? Neem dan deel aan de kennismakingsworkshop. In deze workshop staat informatie over het programma Sil op School centraal. Daarnaast krijgt u informatie over verdere scholingsmogelijkheden.
Cursusinhoud Tijdens de workshop maakt u kennis met… • de inhoud van programma Sil op School • het digitale programma bij Sil op School • de educatieve uitgangspunten die ten grondslag liggen aan Sil op School. Denk aan opbrengstgericht werken, spelend leren, de woordenschataanpak en modelen • een overzicht van de doelen (uitgesplitst voor groep 1 en groep 2) die leidend zijn bij de activiteiten van Sil op School • de mogelijkheden die er zijn om u te scholen of te verdiepen in het werken met Sil op School
Teamtrainingen Sil op School Wilt u weten of Sil op School voor uw school het juiste programma is, dan kunt u op school op offertebasis een workshop laten verzorgen. Heeft u al gekozen voor Sil op School, kies dan voor de basistraining van vier bijeenkomsten over de inhoud en organisatie van het programma. Ook wordt er in gegaan op didactiek, leerkrachtvaardigheden en uw eigen groepsplan.
\
Gedrag en werkhouding bij kleuters
S4470
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten van groep 1 en 2, maar ook de ib’ers en leerkrachten groep 3 zijn welkom.
Waar gaat de cursus over? De tijd dat kleuters in groep 1 en 2 doorbrengen kan sterk verschillen. Kleuters, die jarig zijn in mei, zitten doorgaans 2 jaar in groep 1/2. Kinderen die jarig zijn in oktober, november en december (najaarskinderen) kunnen ofwel bijna drie jaar ofwel slechts ruim anderhalf jaar in de kleutergroep zitten. Een immens verschil met gevolgen voor de verdere schoolloopbaan. De Inspectie geeft aan dat kinderen in beginsel binnen een tijdvak van 8 aaneensluitende jaren het primair onderwijs doorlopen. Het ontwikkelingsproces en het welbevinden van kinderen mag niet verstoord worden. Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar moet een voortgang zijn van wat een kind al kan. De keuze voor verkorting of verlenging heeft vooral te maken met het wel of niet bevorderen van de doorgaande ontwikkeling van kinderen. De voortgang in ontwikkeling is bepalend, niet de kalenderleeftijd. Het kind moet de kans krijgen om te starten met het leerproces.
Cursusinhoud •
• • •
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten en intern begeleiders onderbouw po.
•
Cursusinhoud In deze cursus komt aan bod hoe leerkrachten van groep 1 en 2 binnen de kleutergroepen het ongewenste gedrag kunnen reguleren en gewenst gedrag kunnen aanleren bij de leerlingen. Vervolgens komen verschillende aanpakken en materialen aan bod die geschikt zijn voor de behandeling van werkhouding- en gedragsproblemen van kleuters. Er wordt gewerkt met casussen, videomateriaal en huiswerkopdrachten.
66
• • • •
Het belang van preventief handelen, vroegtijdige signalering en interventies op leerbehoeftes van jonge kinderen. Praktijkvoorbeelden van protocollen (raamwerk). De invloed van de overgang van groep 1 naar 2 op de latere overgang van 2 naar 3. Criteria voor de afweging verlengen of verkorten van de kleuterperiode. Verlenging van de kleuterbouw mag geen zittenblijven inhouden, maar een voortgang van wat een kind al kan: inzetten van de voorschotbenadering en overig passend aanbod. Risicosignalen rekenen en lezen, sociaal emotionele ontwikkeling en werkhouding. Signaleringstoetsen zoals de toets risicokleuters uit het nieuwe (landelijke) protocol dyslexie. Overleg met ouders en verantwoordelijkheden op schoolniveau. Aanbod voor najaarskleuters bij verlenging en verkorting van de kleuterperiode.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Werken met kleuters
•
Consequenties in beeld krijgen wat betreft differentiatie in groep 3: de doorgaande lijn met de voorschotbenadering in groep 3.
Registerleraar De cursus De overgang van 1 naar 2 naar 3 is voor 20 RU opgenomen in registerleraar.nl.
Het kinderbrein, motoriek en leren 0-7 jaar
S3101 Een cursus met vele eyeopeners over de motorische ontwikkeling van het jonge kind
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten po, pedagogisch medewerkers vve.
Waar gaat de cursus over? Het baby-, peuter- en kleuterbrein geeft ons een schat aan inzichten over de ontwikkeling van het jonge kind. In geen enkele levensfase gaat het zo snel als tussen 0 en 7 jaar. Uw rol is daarbij van cruciaal belang. Weten waarom en hoe we invloed hebben op het kinderbrein maakt alert en vooral: professioneel. In deze cursus krijgt u op een compacte manier de belangrijkste kennis aangereikt over de motorische ontwikkeling van jonge kinderen. U krijgt inzicht in de relatie tussen motorische ontwikkeling (grote en kleine motoriek) en andere ontwikkelingsgebieden.
zoveel mogelijk binnen het reguliere kleuteronderwijs, extra gestimuleerd kunnen worden. Concrete voorbeelden van de aanpak van deze kinderen komen aan bod. Deze middag is vooral een aanrader als u nog niet heel veel ervaring heeft met het signaleren en stimuleren van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Meer cursussen over het jonge kind Onderstaande cursussen vindt u o.a. op de volgende pagina’s: Denkkracht (S1300) 45 Basiscursus Teach Like a Champion Het jonge kind (S7206) 10 Opbrengstgericht spelen in de onderbouw (S3215) 61 Spelend rekenen met kleuters (S3062) 62 Doelgericht werken aan begrijpend luisteren voor 3-7 jarigen (S1540) 45 Spelen in hoeken - taal 62 Breinsleutels - Het jonge kind (S4154) 19 De gratis cursusbrochure 2016-2017 voor de kinderopvang is te bestellen via cursusbureau@cedgroep.nl onder vermelding van cursusbrochure kov 16-17, uw naam en uw postadres.
Cursusinhoud • • • • • • • • •
ontwikkeling van het kinderbrein 0-7 jaar sensomotorische integratie en het effect op leerprocessen in latere fasen de zintuigen de kleine motoriek 0-7 jaar kindertekeningen de relatie met taal: fonologisch aspect van de taalverwerving dansen en muziek leren ontspannen veel suggesties voor de praktijk
Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong
S5502 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten onderbouw po.
Waar gaat de cursus over? Tijdens deze korte cursus wordt o.a. aandacht besteed aan de signalering van kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. Daarnaast wordt gekeken hoe deze kinderen,
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
67
Sterk speciaal De meeste cursussen met open inschrijving in deze brochure zijn zowel voor po als voor so. Echter een klein aantal heeft een aangepaste versie voor speciaal onderwijs of het speciaal basisonderwijs. Het gaat bijvoorbeeld om de masterclass Opbrengstgericht werken, de Basiscursus Teach Like a Champion en alle cursussen over het Werken met Nieuwsbegrip. Nieuw in het aanbod is Trapsgewijs voor gastdocenten in het so. Uiteraard kunt u al het aanbod ook op maat voor uw school of bestuur inkopen.
Verantwoord plannen en borgen voor so
S7362 Opmerkingen over hoge werkdruk in uw team? Leer nu de werkdruk te beheersen.
Voor wie is de cursus bedoeld? Directeuren so, in combinatie met een intern begeleider of adjunct.
Waar gaat de cursus over? Deze cursus is gebaseerd op een van de onderdelen van Sterk Speciaal. U leert in één dag uw prioriteiten plannen met de vijf fasen van verantwoord verandermanagement. Uw team gaat zich herkennen in deze planning en de kans op bovenmatige werkdruk wordt beduidend minder. Aan het einde van de dag heeft u al een (deels) ingevulde planning waar u nog jaren gebruik van kunt maken.
Cursusinhoud
Sterk Speciaal In het hoofdstuk Meesterlijk Besturen heeft u al kunnen lezen over De Betere Basisschool en de variant voor het so: Sterk Speciaal. Met deze krachtige, intensieve aanpakken organiseert het management van de school op een duurzame wijze de kwaliteit en opbrengsten. De uitgangspunten van Sterk Speciaal zijn ook uitstekend bruikbaar op schoolbestuurlijk niveau. De belangrijkste kenmerken zijn: • draagvlak bij directeuren en scholen voor de realisatie van strategische doelen • alle betrokkenen hebben inzicht in de planning en dragen medeverantwoordelijkheid voor de realisatie van strategische doelen • een inzichtelijke beleidscyclus: planning, besluitvorming, invoering, evaluatie/bijstelling en borging • heldere besluitvormingsprocedures • realisatie van het doel binnen gestelde termijnen en duurzame borging van het resultaat
• • • • • • •
principes van Sterk Speciaal planningsdocument in kaart brengen eigen prioriteiten in het kader van verandering en borging faseopbouw, faseplanning en procesoverzicht eigen faseplanning maken presentatie en bespreking vervolgmogelijkheden en afsluiting
Wat u verder nog moet weten... Het is raadzaam om deze trainingsdag met twee personen te volgen, bijvoorbeeld directeur en intern begeleider of adjunct.
Lees meer op www.cedgroep.nl/sterkspeciaal.
68
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Sterk speciaal
Vernieuwde masterclass Opbrengstgericht werken in 4D
Homerus Fotoverhalen op het digibord In het project Homerus zijn handvatten ontwikkeld voor leerkrachten waarmee zij planmatig en opbrengstgericht kunnen werken aan doelen uit de leerlijnen ‘voorbereiding op dagbesteding en leergebiedoverstijgend’ voor leerlingen met en IQ rond 35. Het biedt lessenreeksen en een bijbehorende aanpak bij de verschillende leergebiedoverstijgende vaardigheden. Daarbij zijn, in samenwerking met acteurs van Theater Maatwerk, fotoverhalen ontwikkeld voor op het digibord. De fotoverhalen en het delen van persoonlijke verhalen lopen als een rode draad door de nieuwe aanpak. Het vermogen om een persoonlijk verhaal te delen helpt je om je zelfbeeld te vormen, om vrienden te maken, maar ook om een ervaring te onthouden en beter te gaan begrijpen. Het leren delen van persoonlijke verhalen is voor leerlingen met een IQ rond 35 een enorme uitdaging. Dit project biedt leerkrachten daar handvatten voor. Homerus is uitgevoerd In opdracht van het ministerie van OC&W als vervolg op de projecten Plancius en Copernicus 1. Lees meer op www.cedgroep.nl/homerus.
S7046 voor so en sbo S7048 zml Ook voor so en sbo is de Masterclass OGW in 4D vernieuwd. U leest alles over de masterclassses op onze site. Ga voor uitgebreide informatie naar www.cedgroep.nl/4d.
Werken met Nieuwsbegrip in het speciaal onderwijs
S2182 Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten die met Nieuwsbegrip werken in het so of sbo.
Waar gaat de cursus over? Bij Nieuwsbegrip wordt de actualiteit als kapstok gebruikt voor leuke aansprekende teksten. Met het programma besteedt u structureel aandacht aan lees- en woordenschatstrategieën. Wilt u alle ins en outs van het programma weten en hoe u zo veel mogelijk uit het programma haalt? Kom dan naar deze cursusmiddag waarbij u zelf ervaart hoe Nieuwsbegrip werkt en wat de voordelen ervan zijn.
Cursusinhoud • • • •
goed begrijpend leesonderwijs: didactiek en werkvormen aansluiting van Nieuwsbegrip op de Referentieniveaus Nieuwsbegrip Basis en Nieuwsbegrip XL: haal er alles uit wat er in zit differentiëren met Nieuwsbegrip
Registerleraar De cursus Werken met Nieuwsbegrip in het s(b)o is met 3 RU opgenomen in registerleraar.nl. Kijk voor de overige cursussen of het werken met Nieuwsbegrip in het so of sbo op www.cedgroep.nl/nieuwsbegripcursussen.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
69
Sterk speciaal
Basiscursus Teach Like a Champion voor zml-leerkrachten
• •
S7201 • Teamtraining •
Voor wie is de cursus bedoeld? Leerkrachten zml.
Waar gaat de cursus over? De cursus Teach Like a Champion is gebaseerd op het gelijknamige boek van Doug Lemov dat door de CED-Groep vertaald is voor de Nederlandse onderwijsmarkt. In de basiscursus worden de belangrijkste basistechnieken uit Teach Like a Champion behandeld. Deze technieken hebben te maken met het neerzetten van een sterke gedragscultuur, hoge verwachtingen hebben van leerlingen en het genereren van een grote mate van betrokkenheid van leerlingen.
•
er vallen stiltes tijdens de lessen (door oa onvoldoende voorbereiding), wat onrust oplevert de opdrachten sluiten niet aan bij de leef- en belevingswereld van de leerlingen de leerlingen worden onvoldoende positief aangesproken tijdens expressieve of creatieve lessen ligt de drempel te hoog voor leerlingen om iets (voor) te doen; er wordt te weinig rekening gehouden met het feit dat sommige leerlingen dergelijke dingen niet gewend zijn er is te weinig afstemming met de leerkracht van tevoren
Cursusinhoud In deze cursusbijeenkomst wordt er ingegaan de onderwijsbehoeften van diverse doelgroepen binnen het so en sbo en hun manieren van leren. Doel is om met de cursisten te komen tot een aanzet voor leuke interactieve lessen met kleine stapjes zodat bovenstaande punten verder voorkomen worden.
Cursusinhoud U leert concreet te kijken welk gedrag leerlingen nodig hebben van hun leerkracht/docent om zelf gewenst gedrag te kunnen vertonen. Dit doen we aan de hand van hulpvragen die u vanuit uw team meeneemt. Centraal uitgangspunt: u kunt het gedrag van kinderen pas veranderen, als het gedrag van de leerkracht verandert.
Trapsgewijs voor gastdocenten
S5814 Voor wie is de cursus bedoeld? Gastdocenten in het so en sbo.
Waar gaat de cursus over? Wanneer er op het so en sbo gastlessen worden gegeven door externe docenten komen verschillende aandachtspunten naar voren. Vaak lukt het de gastdocent niet de leerlingen op hun eigen niveau aan te spreken of om voldoende orde te houden in de groep. En levert de les veel onrust op bij de leerlingen. Wat gaat er vaak mis? • de aanspreektoon sluit niet aan bij het niveau van de leerlingen • de lessen zijn te verbaal • de inhoud is te ingewikkeld, en wordt in te grote stappen aangeboden • er wordt niet gecontroleerd of alle leerlingen de uitleg begrijpen • er is te weinig afwisseling
70
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Inschrijfformulier 2016-2017
Trainingen, cursussen, workshops en conferenties po/so
s.v.p. per post retour aan: CED-Groep, t.a.v. het Cursus- en conferentiebureau Antwoordnummer 90118 3009 VB ROTTERDAM Een postzegel is niet nodig ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Bij meerdere deelnemers dit formulier svp kopiëren Naam instelling ......................................................................................................................................................................... Postadres ................................................................................................................................................................................... Postcode en Plaats .................................................................................................................................................................... Telefoonnummer ....................................................................................................................................................................... Nummer cursus ........................................................................................................................................................................ Naam cursus ............................................................................................................................................................................ Cursusdatum (indien de cursus meerdere keren gegeven wordt) ………………………………………………………………………………...... Cursusplaats (indien de cursus in meerdere plaatsen gegeven wordt) ………………………………………………………………………......
Cursistgegevens (i.v.m. certificering) Naam cursist + voorletters ………………………………………………………………………………………………….........………………………… m/v Adres ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Postcode en woonplaats………………………………………………………………………………………………………………………………………….……… Mobiele nummer (zodat we u bij ziekte van de cursusleider kunnen bereiken) ………………………………………………………...…… E-mailadres …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Functie …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Geboortedatum ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… Geboorteplaats ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…… Hoe bent u met ons cursusaanbod in contact gekomen? …………………………………………………………………….............………………………………………………………………………………………………………
Datum ………………………………………………………………… Handtekening
Annuleringsvoorwaarden: uw inschrijving kan alleen schriftelijk worden geannuleerd. Bij verhindering kan een collega van uw inschrijving gebruik maken. Annulering tot vier weken vóór de aanvangsdatum is mogelijk tegen uitsluitend betaling van € 50,administratiekosten; bij annulering binnen deze vier weken is de volledige deelnemersprijs verschuldigd.
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
71
Aantekeningen:
72
Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen voor meer informatie, cursusplaatsen, data en prijzen.
Meer informatie •
Wilt u meer weten over onderwerpen uit deze brochure? Kijk op www.cedgroep.nl/cursussen. Mail of bel naar het Cursusbureau van de CED-Groep: cursusbureau@cedgroep.nl, 010 4071504.
•
Wilt u ons relatiemagazine KlasseApart ontvangen? Mail naar klasseapart@cedgroep.nl.
•
Ga naar www.cedgroep.nl/nieuwsbrief om u op te geven voor de nieuwsbrief van uw keuze.
•
De cursusbrochure kunt u aanvragen bij cursusbureau@cedgroep.nl
•
Voor alle andere folders en brochures kunt u terecht bij communicatie@cedgroep.nl.
•
Volg @cedgroep en @cursusced op Twitter.
•
Like ons op www.facebook.com/cursusbureau.
CED-Groep Postbus 8639, 3009 AP Rotterdam, bezoekadres: Dwerggras 30 T: + 31 10 4071 599 E: info@cedgroep.nl
De CED-Groep traint professionals en adviseert beslissers in onderwijs en kinderopvang. En ontwikkelt innovatieve educatieve producten. Dat is wat we doen. Maar niet wat we zijn. Bij de CED-Groep zijn we van alle onderwijsmarkten thuis. We zijn innovatief en hebben een grote passie voor kansen voor kinderen. Maar voor alles zijn we trots op resultaat. Als het een professional lukt om kinderen het beste uit zichzelf te laten halen, hebben wij echt iets bereikt.
CED-Groep bereikt
www.cedgroep.nl
Maart 2016