چاکسازییه‌که‌ی سه‌رۆکى هه‌رێم ده‌که‌وێت ه به‌ر ه...ل3 ره‌خن ژمار ه 61
ساڵی دووهم
ب ه جیاوازییه‌کانه‌وه له‌ژێر چه‌تردا کۆده‌بینه‌و‌ه
نرخ 750 :دینار
رۆژنامه‌یه‌کی گشتی هه‌فتانه‌یه ،کۆمپانیای چه‌تر ده‌ریده‌کات
دووشه‌ممه 2011/6/20
WWW.Chatrpress.com
(30ی جۆزه‌ردانی )2711
«هیچ یاسایه‌ک رێگریان لێ ناکات»
به‌رپرسه عه‌ره‌به‌کانی عێراق ،هه‌ولێر ده‌کڕن تایبه‌ت ب ه چه‌تر به‌گوێره‌ى زانیارییه‌کانى (چه‌تر) ده‌یان به‌رپرسى بااڵى عێراقى ل ه شارى هه‌ولێر شوێنى نیشته‌جێبونیان کڕیو ه و جێگرى پارێزگارى هه‌ولێریش باس لهوه ده‌کات ،هیچ یاسایه‌ک نیی ه رێگرى له‌و به‌رپرسانه‌ى عێراق بکات. ل �ه‌دواى ساڵى ()2006هوه به‌شێکى زۆرى سه‌رکرده‌کانى عێراق ،لهوانه نورى مالیکى و ک���وڕه‌ک���ان���ى ،م �ه‌ح��م��ود م �هش��ه �ه‌دان��ى سه‌رۆکى پێشووى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران، سه‌رۆکى ده‌زگ���اى ئیسراو معراج ،ئه‌یاد عه‌الوى سه‌رۆکى کوتله‌ى عێراقیه و ()10 ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌ران که زۆربه‌یان سه‌ر به کوتله‌ى سه‌درن ،له‌گه‌ڵ پێنج وه‌زیرى کابینه‌ى پێشووى حکومه‌تى عێراقى ل ه شارى هه‌ولێر و هه‌رێمى کوردستان موڵک و خانویان کڕیوه ،هاواڵتیانیش به‌شێک ل�ه کێشه‌ى نیشته‌جێبوون ده‌گ��ێ��ڕن�هوه بۆ هاتنى ئهو دهوڵهمهنده عێراقیانه بۆ هه‌رێمى کوردستان.
تانیا ته‌ڵعه‌ت ئه‌ندامى پێشووى لیژنه‌ى پ�هی��وهن��دی��ی�ه‌ک��ان��ى دهرهوهى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانی عێراق به (چه‌تر)ى راگه‌یاند: «ب�ه‌پ��ێ��ى زان���ی���ارى ئێمه ن��زی��ک�هى ()30 س��ه‌رک��رده‌ى پ��ای�هب�ه‌رز ل�ه س�ه‌رک��رده‌ک��ان��ى عێراق له هه‌رێمى کوردستان نیشته‌جێن و به‌شێکى زۆرى وه‌زیره‌کانیش به ماڵهوه رووی��ان له هه‌رێمى کوردستان ک��ردووه و له‌گه‌ڵ به‌شێکى دیکه‌ى په‌رله‌مانتاره‌کانى خولى پێشوو له ئێستاشدا به‌شێکیان به دواى شوێنى نیشته‌جێبوون ده‌گه‌ڕێن له هه‌رێمى کوردستان». هه‌ر لهمبارهیهوه تاهیر عه‌بدواڵ ،جێگرى پارێزگارى هه‌ولێر وتى :له هه‌ر هاتنێکى س�ه‌رک��ردای�هت��ى ع��ێ��راق ب��ۆ هه‌ولێر الیه‌نى پ �هی��وهن��دی��دار ئ��اگ��ادار ده‌ک��رێ��ن �هوه و ئهو هاواڵتیانه‌ش که دێن ئیجرائاتى یاساییان له‌گه‌ڵ ده‌کرێت .وتیشى :هیچ یاسایه‌ک رێگرنیه ل��ه‌وه‌ى ئ�هو ب�ه‌رپ��رس و هاواڵتی ه عێراقیانه‌ى خوارو و ناوه‌ڕاست له کوردستان موڵک و خ��ان��وو ب��ک��ڕن ،چونکه به‌پێى ده‌ستورى عێراقى ئهو مافه‌یان پێدراوه. ...بۆ ل3
سه‌رکردایه‌تییه‌کی یه‌کێتی:
کاک کۆسره‌ت تاک ه کاندیدى ئاخیر له‌حزه‌ى یه‌کێتیی ه بۆ پۆستى جێگرى سه‌رۆکى هه‌رێم ...ل5
وه‌زیری ناوخۆ ،هۆکارى دواخستنى هه‌ڵبژاردنى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکانه ه�هڵ��ب��ژاردن��ى ئه‌نجوومه‌نى پارێزگاکان، هه‌ولێر -فه‌ره‌یدون بێوار به‌اڵم تا ئێستا هیچ ئاماده‌کارییه‌ک بۆ سکرتێری ئه‌نجومه‌نى هه‌ڵبژاردن نه‌کراوه .محه‌مه‌د قه‌ره‌داغى، ه ک نێت، وه‌زیران رایده‌گه‌یه سکرتێری ئه‌نجومه‌نى وه‌زی��ران ،ئاشکراى بۆ ه راسپێردراو وه‌زیری ناوخۆ ده‌کات که «له الیه‌ن ئه‌نجومه‌نى وه‌زیرانه‌وه ڵبژاردنى ه ه کاریکردنى ئاماده وه‌زیری ناوخۆ (که‌ریم سنجارى) راسپێرداوه ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکان، هه‌ستێت به ئاماده‌کاریکردنى هه‌ڵبژاردنى به‌اڵم به‌رپرسێکى کۆمیسیۆنى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکانى هه‌رێمى کوردستان هه‌ڵبژاردنه‌کان ره‌تیده‌کاته‌و ه که له‌الیه‌ن وه‌زیرى ناوخۆو ه ئاگادار و هه‌رچی پێداویستییه‌کان ههیه له رووى ئیدارى و مادییه‌وه جێبه‌جێیان بکات». کرابێتنه‌و ه بۆئه‌وه‌ى ئاماده‌کارى دواى تێپه‌ڕبوونى زی��ات��ر ل�ه دوو مانگ بۆ هه‌ڵبژاردن بکه‌ن. حکومه‌تى ه�هرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان رۆژی ب �ه‌س �هر ئ���هو ب���ڕی���ارهدا ،هێشتا وه‌زی���ری ()2011/9/15ى دی����اری����ک����ردووه بۆ ن��اوخ��ۆ کۆمیسیۆنى ب��ااڵى سه‌ربه‌خۆی
هه‌ڵبژاردنه‌کانى ئاگادار نه‌کردۆته‌وه بۆ ئاماده‌کاریکردن و ئه‌نجامدانى هه‌ڵبژاردن، س��ک��رت��ێ��ره‌ک�هى ئه‌نجومه‌نى وه‌زی����ران له‌و ب��ارهی �هوه ده‌ڵ��ێ��ت «وهک وت��م حکومه‌تى هه‌رێم وه‌زیری ناوخۆى راسپاردووه که ئهو کاره جێبه‌جێ بکات». هه‌ندرێن محه‌مه‌د ساڵح ،به‌رپرسی ئۆفیسی هه‌ولێری کۆمیسیۆنى بااڵى سه‌ربه‌خۆى ه�هڵ��ب��ژاردن�ه‌ک��ان ،ئاشکراى ده‌ک���ات ،که تا ئێستا به فه‌رمى له‌الیه‌ن حکومه‌ته‌وه یان وه‌زی��ری ناوخۆوه کۆمیسیۆن ئاگادار ن �ه‌ک��راوه‌ت �هوه ت��ا ئ��ام��اده‌ک��ارى ب��ک��ات بۆ ه �هڵ��ب��ژاردن��ى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکانى
هه‌رێم. ه �هر ل�ه ب��ڕی��اره‌ک �هى حکومه‌تدا ب��اس ل ه ه��هم��وارک��ردن��ه‌وه‌ى ی��اس��ای ه�هڵ��ب��ژاردن��ى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاکان و په‌یڕه‌وکردنى سیستمى نیمچه ک����راوه ،ک����راوه ،ب �ه‌اڵم تا ئێستا یاساکه هه‌موار نه‌کراوه‌ته‌وه و بودجه بۆ کۆمیسیۆن ته‌رخان نه‌کراوه و به فه‌رمیش ئاگادار نه‌کراوه‌ته‌وه ،ئه‌مانه‌ش هێمان بۆ دواخستنى پرۆسه‌ى هه‌ڵبژاردن. (چ���هت���ر) پ���هی���وهن���دى ک���رد ب���ه سکرتێر و م �ه‌ک��ت �هب��ی وه‌زی������ر و ب���ه‌ڕێ���وه‌ب���هرى راگ �هی��ان��دن��ى وه‌زاره‌ت�����ى ن���اوخ���ۆوه ،ب �ه‌اڵم به‌رده‌ست نه‌که‌وتن.
اللۆ ره‌نجده‌ر:
هه‌ڵسوڕاوێکی دیارى گۆڕان :
خاوه‌نى زیاتر له ( )50سرودى
باڵى ریفۆرم ده‌یانه‌وێ هه‌یمه‌نه‌ى جارانیان
قه‌ده‌غه‌کراوم...ل10
بسه‌پێنن به‌سه‌ر گۆڕاندا14 ...
سێ کۆمپانیا عێراقى کڕیوه
تایبه‌ت ب ه چه‌تر ئه‌ندامێکى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانى ئهو ه ده‌خاته‌ڕوو ،ک ه حکومه‌تى هه‌رێم ناتوانێت ب ه هیچ شێوه‌یه‌ک داوا له‌سه‌ر کۆمپانیاکانى (ئاسیا و کۆڕه‌ک) تۆمار بکات و باجیان لێوه‌ربگرێت ،ئه‌وه‌ش باس
دۆسیه‌یه‌ک له‌سه‌رماده‌ى()140 رۆژن���ام���هى (چ���هت���ر) ل �ه ژم���ارهى ئه‌مجاره‌یدا به‌چه‌ند به‌شێک ده‌ست ب���ه ب�ڵ�اوک���ردن���ه‌وه‌ى دۆس��ی �هی �ه‌ک ده‌ک�����ات ل���ه‌س���هر م�����ادهى ()140 ى تایبه‌ت ب�ه کێشه‌ى که‌رکوک و ن��اوچ��ه داب���ڕاوه‌ک���ان���ى ه�هرێ��م��ى ک��وردس��ت��ان ،ل �هم دۆس��ی �هی �هدا باس له‌و به‌ڵێنانه ده‌کرێت ،که له ساڵى ()2005هوه ب�ه‌رپ��رس��ان داوی��ان �ه بۆ چاره‌سه‌رکردنى کێشه‌ى که‌رکوک و جێبه‌جێکردنى م���ادهى ( )58و ماده‌ى (.)140 (چه‌تر) له‌م دۆسیه‌یه‌دا دهق��ى ئهو به‌ڵێنانه دێنێت ،که به‌رپرسانى کورد به خه‌ڵکى که‌رکوکیان داوه ،به‌اڵم تا ئێستا جێبه‌جێیان نهکردووه. ..بۆ ل 12
حکومه‌ت ناتوانێت باج له (ئاسیا و کۆڕه‌ک) وه‌ربگرێت ده‌کات ،ک ه عێراق له‌الیه‌ن سێ کۆمپانیاو ه کڕدراوه. ئه‌حمه‌د حاجى ره‌شید ،ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى پ��ارێ��زگ��اى سلێمانى و س �ه‌رۆک��ى لیژنه‌ى ئابورى له ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى سلێمانی ،ل ه چاوپێکه‌وتنێکى رۆژنامه‌ى (چه‌تر)دا ده‌ڵێت: «حکومه‌تى هه‌رێم ناتوانێ به هیچ شێوه‌یه‌ک
ریکالم
داوا له‌سه‌ر کۆمپانیاکانى (ئاسیا و کۆڕه‌ک) تۆمار بکات و باجیان لێوه‌ربگرێت ،ئه‌وه‌ش بۆ که‌مته‌رخه‌مى حکومه‌ت ده‌گ�ه‌ڕێ��ت�هوه، به‌پێى ده‌ستور نۆ ماده‌مان ههیه (سیادین) واته ئه‌سڵى بڕیار بۆ ناوه‌ند‌ه (مه‌رکه‌ز) .بۆ نمونه ،عێراق دابهشکراوه به‌سه‌ر سێ به‌شدا، به‌شێکى ئاسیا کڕیویه‌تى ،به‌شێکى کۆڕه‌ک
کڕیویه‌تى ،به‌شێکیشى زین کڕیوویه‌تى». ئه‌وه‌ش ده‌خاته‌ڕوو :حکومه‌ت تا ئێستا باجى لێوه‌رنه‌گرتوون ،له‌به‌رئه‌وه‌ى کۆمپانیاکانى په‌یوه‌ندیکردن (سیادین) هه‌ربۆی‌ه به ئاره‌زووى خۆیان نرخ به‌رز و نزم پێده‌که‌ن ،له کاتێکدا خ��زم�هت��گ��وزاری�ه‌ک��ان ک�هم��وک��ورت��ى زۆری���ان ههیه .ئهو ئه‌ندامه‌ى ئه‌نجومه‌نى پارێزگاى
سلێمانى ده‌شڵێت« :ته‌نیا ده‌سته‌ى (هه‌یئه) په‌یوه‌ندیه‌کانى عێراق ده‌توانێت لێکۆڵینهوه بکات ،چونکه (پۆل بریمه‌ر) ئهو دامه‌زراوه‌یه‌ى داناوه ،به‌اڵم هه‌ماهه‌نگى نیه ،من ماوه‌یه‌ک ک��ارم ک��رد ،کۆمه‌ڵێک ن��وس��راوم��ان ن��ارده به‌غداد ،دواتر کۆمپانیاى (ئاسیاسێل) شکاتى له من کرد».
راشیده‌گه‌یه‌نێت :ئێمه له رێگه‌ى ئهو ده‌سته‌یه‌و‌ه دهم��ان��ت��وان��ى ل��ێ��پ��رس��ی��ن�هوه ب��ک �هی��ن ،ئ�ه‌گ�هر خزمه‌تگوزارى چاک نه‌که‌ن ئه‌وا لێسه‌ندنه‌وه‌ى م��ۆڵ�هت ی��ان غ �ه‌رام �ه ئه‌نجام ب��ده‌ی��ن ،بۆی ه پشتیوانیمان نه‌بوو نه‌مانتوانى ب��ه‌رده‌وام بین له‌سه‌ر کاره‌کانمان. ...بۆ ل5