له‌گه‌ڵ ئیرحه‌لدام و پێویست ه به‌جێى بهێڵن ژمار ه 64
ب ه جیاوازییه‌کانه‌وه له‌ژێر چه‌تردا کۆده‌بینه‌و‌ه
نرخ 750 :دینار
...ل5
ساڵی دووه‌م
رۆژنامه‌یه‌کی گشتی هه‌فتانه‌یه ،کۆمپانیای چه‌تر ده‌ریده‌کات
دووشه‌ممه 2011/7/11
نرخی()750دینار
(20ی پوشپه‌ڕی )2711
WWW.Chatrpress.com
ئۆپۆزسیۆن له هه‌ڵبژاردن ده‌ترسێت
له‌نێوان ده‌سه‌اڵت و خه‌ڵک خۆى یه‌کال نه‌کردوه‌ته‌وه هه‌ولێر ـ فه‌ره‌یدون بێوار چاودێران و به‌شێک ل ه الیهنه سیاسییه‌کان باس له‌و ه ده‌که‌ن، هه‌ر سێ الیه‌نى ئۆپۆزسیۆن خۆیان یه‌کالیى نه‌کردوه‌ته‌وه له‌نێوان شه‌قام و ده‌سه‌اڵت، باس له‌وه‌ش ده‌که‌ن ده‌بوو نوێنه‌رانى خۆپیشانده‌رانیش له کۆبونه‌وه‌کان به‌شدار بونایه. ه���ی���وا م��ه‌ج��ی��د ،م��ام��ۆس��ت��ای زان��س��ت � ه سیاسییه‌کان له زانکۆی سه‌اڵحه‌دین ،بۆ (چه‌تر) ئاماژه به‌وه ده‌کات که ئۆپۆزسیۆن ل ه نێوان پشتگیریکردنی داواکانی شه‌قام و ب�ه‌ش��داری��ک��ردن��ی ل � ه ح��ک��وم�ه‌ت خۆی ی�هک�لای��ی ن���هک���ردوه‌ت���هوه «ئ��ۆپ��ۆزس��ی��ۆن ه�ه‌وڵ��ده‌دات هاوسه‌نگی بپارێزێت له‌نێوان ده‌س��هاڵت��ی سیاسی و ش �ه‌ق��ام��دا ،بۆی ه خۆی یه‌کالیی نه‌کردوه‌ته‌وه ،له‌به‌رئه‌وه‌ی خ��ودی ئۆپۆزسیۆن تا ئێستا نهیتوانیوه ئامانجه‌کانی بپێکێت ،وا بیردهکاتهوه ئه‌گه‌ر ب ه ته‌واوه‌تی شه‌قام له‌ده‌ست بدات و به‌شداری ل ه حکومه‌تی بنکه فراواندا
بکات له‌وانه‌ی ه بۆ هه‌ڵبژاردنه‌کانی داهاتوو تووشی شکستی هه‌ڵبژاردن بێت ،تا ئێستا ئۆپۆزسیۆن سیاسه‌تی دوو فاقیی په‌یڕه‌و ده‌کات». م����ح����ه‌م����ه‌د ع�������ه‌ب�������دواڵ ،ب����ه‌رپ����رس����ی رێکخستنه‌کانی پ��ارت��ی چ���اره‌س���ه‌ری دی��م��وک��رات��ی ک��وردس��ت��ان ل � ه سلێمانی، بۆچونى وایه :ئۆپۆزسیۆن پشتی ل ه شه‌قام ک���ردووه و ه�ه‌وڵ��ی وه‌رگ��رت��ن��ی ده‌س��هاڵت و بودجه ده‌دات ،ئێمه وا له ئۆپۆزسیۆن ده‌ڕوان����ی����ن ک��� ه ئ���ه‌م��� ه م��ل��م�لان��ێ��ی�هک��ی ده‌س�هاڵت�ه ،سیاسه‌تێک به‌کارده‌هێنن بۆ گرتنه‌ده‌ستی ده‌سه‌اڵت ،کاتێک خه‌ڵک خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان��ی ک���رد ئ����ه‌وان ب � ه ف�ه‌رم��ی خۆیان نه‌کرده خاوه‌نی خۆپیشاندانه‌که، به‌ڵکو له‌پشت په‌رده‌وه دانووستانیان له‌گه‌ڵ ده‌سه‌اڵت ده‌کرد بۆ دابه‌شکردنی پۆست، ئێستاش ده‌بینین ل ه دوای سه‌رکوتکردنی خۆپیشاندانه‌کان دیالۆگی نێوان ده‌سه‌اڵت و ئۆپۆزسیۆن پێینایه قۆناغێکی تر ،نه‌رم و نیانتر گوێبیستی ده‌س �هاڵت ده‌ب��ن ،ل ه هه‌ندێک شت سازشیان کردووه.
ئۆپۆزسیۆن
حکومه‌تى بنکه فراوانمان قبوڵ نهکردوه
ئه‌و به‌رپرسه‌ى پارتى چاره‌سه‌رى وتیشى: «خه‌ڵک خۆپیشاندانی کردووه و شه‌هید و برینداریداوه ،که‌چی نوێنه‌ری شه‌قام ل ه کۆبوونه‌وه‌کاندا نییه ،ک ه ده‌بوو ئۆپۆزسیۆن پێداگری له‌سه‌ر بکات ،ئه‌گه‌ر ئۆپۆزسیۆن پۆست و ده‌سه‌اڵتی پێبدرێت ئه‌وا پشت ل ه شه‌قام ده‌کات ،ئه‌گه‌ر هیچی پێنه‌درا ئه‌وا دهگهڕێتهوه الی شه‌قام ،واته هێشتا خۆی یه‌کالیی نه‌کردوه‌ته‌وه». ئه‌بوبه‌کر ک��اروان��ی ،ئ�ه‌ن��دام��ی شاندی دانووستانکار ل ه یه‌کگرتووی ئیسالمی، دان به‌وه‌دا ده‌نێت ،ک ه له دوای کۆتایپێهێنانی خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان �هک��ان �هوه م��ام�ه‌ڵ�هک��ردن��ی��ان گۆڕاوه .ئه‌وه‌شی ب ه (چه‌تر) وت «ته‌نیا شێوازی مامه‌ڵه‌کردنیان له‌گه‌ڵ پرسه‌کاندا گۆڕاوه ،ئه‌ویش پێویست ه بگۆڕێت ،شه‌قام دوو مانگ خه‌باتی ک��ردووه و ره‌نجیان داوه ،ئێستا کاتی ئهوه هاتووه وه‌رگێڕدرێت بۆ سه‌ر هه‌ڵوێست و ده‌ستکه‌وتی سیاسی، ئێستا ئێمه له قۆناغی گفتوگۆداین، درێژ بۆ ل19
چاالکوانێکی کورد ل ه ئه‌ڵمانیا
...ل3
به‌رپرسى سه‌ره‌کین ل ه کوشتنى گه‌نجان» زۆرینه‌ى به‌شداربووانى راپرسییه‌کى ماڵپه‌رى ( )chatrpress.comبۆچونیان وایه« :تاڵه‌بانى و بارزانى به‌رپرسى سه‌ره‌کین ل ه کوشتنى گه‌نجانى خۆپیشانده‌ر» ئه‌و گه‌نجانه‌ى له خۆپیشاندانه‌کانى دواى ()17ى شوبات له‌الیه‌ن هێز ه چه‌کداره‌کاى حکومهتهوه «شه‌هید» کران. ل �ه راپ��رس��ی��ی�هک �ه‌دا پ��رس��ی��ارى ئ���هوه ک���راوه «کێ ب �ه‌رپ��رس��ى س �ه‌ره‌ک��ی��ی �ه ل �ه کوشتنى گ �ه‌ن��ج��ان ل ه خ��ۆپ��ی��ش��ان��دان �هک��ان��دا؟» ل �ه ب �ه‌رام��ب �ه‌ری��ش��دا سێ هه‌ڵبژاردن خ��راوه‌ت �ه‌ڕوو (ته‌قه‌که‌ره‌کان ،وه‌زیرانى پێشمهرگه و ناوخۆ ،تاڵه‌بانى و بارزانى) بۆ ئه‌وه‌ش
ههڵهبجه
(چه‌تر) ورده‌کاری چۆنێتی تاپۆکردنه‌کانی ههڵهبجه باڵوده‌کاته‌وه
به‌رپرسانى کورد ل ه ئه‌ڵمانیا پێشوازیان لێناکرێت ...ل8
()%84ى راپرسییه‌ک« :تاڵه‌بانى و بارزانى تایبه‌ت ب ه چه‌تر
nگه‌نجان له‌سیاسه‌ته‌کانی یه‌کێتی و پارتی توڕه‌ن ،سلێمانی نیسانی 2011
( )724هاواڵتى به‌شداریان کردووه و له‌و رێژه‌یه‌ش ( )%84,1ک �ه ده‌ک��ات �ه ( )609ده‌ن���گ ده‌ڵ��ێ��ن: «تاڵه‌بانى و بارزانى به‌رپرسى سه‌ره‌کین له کوشتنى گه‌نجان له خۆپیشاندانه‌کاندا». هه‌روه‌ها ( )%8,3که دهکاته ( )60ده‌نگ ده‌ڵێن: «ته‌قه‌که‌ره‌کان به‌رپرسى سه‌ره‌کین له کوشتنى گ�ه‌ن��ج��ان و ( )%7,6ک �ه ده‌ک��ات �ه ( )55ده‌ن��گ بۆچونیان وایه ،وه‌زیرانى ناوخۆ و پێشمهرگه به‌رپرسى سه‌ره‌کین ه کوشتنى گه‌نجان له خۆپیشاندانه‌کان». م��اڵ��پ �ه‌رى ()www.chatrpress.com هاوشێوه‌ى رۆژنامه‌ى (چه‌تر) سه‌ر به کۆمپانیاى (چه‌تر)ه و رۆژانه به‌دواى هه‌واڵ و گۆڕانکاریه‌کاندا ده‌چ��ێ��ت ،ل�ه م���اوه‌ى زی��ات��ر ل�ه ساڵێک ته‌مه‌نیدا ( )1,615,488سه‌ردانیکه‌رى ههبووه.
فۆتۆ :ئه‌حمه‌د قادر
«ده‌بێت خۆپیشاندانى گه‌ور ه دژى تۆپباران رێک بخرێت»
...ل14
ئێران هێڵى کاره‌بایى و ئه‌مریکاش کامێراى چاودێرى ل ه سنور داده‌نێن تایبه‌ت ب ه چه‌تر به‌رپرسێکى حکومه‌تى هه‌رێم ئاماژه به‌وه ده‌کات ،یه‌کێک له سیناریۆکانى کۆمارى ئیسالمى ئێران دانانى وایه‌رى کارهباییه له سنوره‌کانى خۆى و ئه‌ندامێکى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانیش ده‌ڵێت« :سه‌فیرى ئێران پێیوتین به ره‌زامه‌ندى حکومه‌تى هه‌رێم تۆپبارانى سنور ده‌که‌ین». ئوسامه جه‌میل ،ئه‌ندامى ئه‌نجومه‌نى نوێنه‌رانى عێراق له‌سه‌ر لیستى هاوپه‌یمانى به (چه‌تر) ى راگه‌یاند :ئ �ه‌وان له ن��او په‌رله‌مانى عێراق پرسى تۆپبارانکردنى سنوره‌کانیان خستوه‌ته‌ڕوو،
ههربۆیه لیژنه‌یه‌ک له وه‌زاره‌تى به‌رگرى و ناوخۆ و وه‌زاره‌تى دهرهوه پێکهێنراوه بۆئه‌وه‌ى قسه له‌گه‌ڵ به‌رپرسانى کۆمارى ئیسالمى ئێران بکرێت. وتیشى« :گه‌شبین نیم به دروستکردنى لیژنه و لیژنه‌کارى ،چونکه پێشووتر کارى له‌و شێوهیه زۆر ک���راوه ،ب �ه‌اڵم ئه‌نجامه‌که‌ى ه�هر دووب��اره تۆبپاران بووه». ئه‌وه‌شى خسته‌ڕوو ،که مه‌ترسى چه‌کدارانى (پ��ژاک) ته‌نها پاساوێکى کۆمارى ئیسالمى ئێرانه ،ئه‌گه‌رنا ئهوه بۆ ماوه‌ى ساڵێک ده‌چێت چه‌کدارانى (پژاک) چاالکییه سه‌ربازییه‌کانیان راگرتووه ،وتیشى« :ده‌بێت حکومه‌تى هه‌رێم ئهوه روون بکاتهوه ،که سه‌فیرى ئێران رایگهیاندوه
سه‌رجه‌م ئه‌و تۆپبارانانه‌ى له سنوره‌کان ئه‌نجامى ده‌ده‌ن ب�ه ره‌زام �ه‌ن��دى و ئ��اگ��ادارى حکومه‌تى هه‌رێمى کوردستانه». وه‌زی��رى پێشمهرگه ئاماده نه‌بوو «ج��ارێ» له‌م بارهیهوه قسه بکات. ت��ام��ان ش��اک��ر ،رۆژن��ام��ه‌ن��وس و راوێ���ژک���ارى وه‌زی��رى رۆشنبیرى ،که پێشووتر کۆنفرانسیان له‌سه‌ر تۆپبارانه‌کانى سنور کردوه به (چه‌تر) ى راگه‌یاند« :تاکه رێگه‌یه‌ک ده‌بێت په‌ناى بۆ ببرێت ئهوهیه که خۆپیشاندانێکى گ�هوره بۆ پرۆتستۆکردنى تۆپبارانه‌کانى ئێران رێک بخرێت». درێژه بۆ ل 7
()%72،8ى راپرسییه‌کى گۆڤارى هاوده‌م:
دراماکانى (که‌ناڵ )4گه‌نجان به‌ره‌و هه‌ڵدێر ده‌بات هه‌ولێر ره‌هێل مامه‌ش
به‌گوێره‌ى راپرسییه‌کى گۆڤارى (هاوده‌م) که له چوارچێوه‌ى هه‌ڵمه‌تى «نا بۆ قڕکردنى که‌لتورى» له‌سه‌ر دراما و به‌رنامه‌کانى (که‌ناڵ )4ئه‌نجامیداوه، زۆرینه‌ى راپرسییهکه بۆچونیان وایه: «ئه‌و درامایانه گه‌نجان به‌ره‌و هه‌ڵدێر ده‌به‌ن و پێویسته رابوه‌ستێنرێن». له کۆنگره‌یه‌کى رۆژن��ام�ه‌وان��ی��دا که له هه‌ولێر س��ازک��را په‌یوه‌ند ئ �ه‌ن��وه‌ر ،س�ه‌رن��وس�ه‌ری گۆڤاری (هاوده‌م) ئه‌نجامه‌کانی راپرسیه‌که‌ى رایگه‌یاند و وتى :راپرسییهکه له شاره‌کانی هه‌ولێر ،سلێمانی، دهۆک ،که‌رکوک ،سۆران ،هه‌ڵه‌بجه‌ی شه‌هید،
سه‌یدسادق ،دووزخورماتو ،کفری ،چۆمان ،که‌الر ،ده‌بات و ()%80,7ی��ش ده‌ڵێن ژن وه‌کو کااڵیه‌ک ده‌ربه‌ندیخان ،خورماڵ ،عه‌ربه‌ت ،سه‌نگه‌سه‌ر ،رانیه به‌کاردێت و به‌رنامه‌کانى ئه‌و کهناڵه هیچ خزمه‌ت و زه‌ڕای �ه‌ن ئهنجامدراوه و ( )697که‌س له چین به ئازادى ژنان ناکات». و توێژه‌کانی هه‌رێمی کوردستان به‌شدارییان تێدا په‌یوه‌ند ئه‌نوه‌ر ئه‌وه‌شى وت)%88,3( :ى هاواڵتیان باوهڕیان وایه سیاسه‌ته‌کانى (که‌ناڵ )4خزمه‌ت کردووه و هه‌شت پرسیاری له‌خۆ گرتبوو. وتیشی« :له راپرسییه‌که‌دا ()%88,8ى به‌شداربووان به که‌لتورى کوردى ناکات و ده‌ستى ده‌ره‌ک��ى له ده‌ڵ��ێ��ن :دراماکانی (بێریڤان ،ن��اری��ن ،گیتاناس ،پشته و ()%84,9یش به پێویستى ده‌بینن سه‌رجه‌م خاک ،خۆشه‌ویستی قه‌ده‌غه‌کراو ،گۆرانیبێژی به‌رنامه‌کانى دابخرێت. ئاهه‌نگی و ب�ه‌رن��ام�هی ئه‌ڤین ژن و ژی���ان) له هه‌ر له کۆنگره رۆژنامه‌وانییه‌که‌دا سه‌رنوسه‌رى (که‌ناڵ )4خزمه‌ت به پێشخستنی که‌لتور و داب هاوده‌م ئه‌وه‌شى راگه‌یاند ،ئه‌وان له ()2010/11/15 و نه‌ریتی ک��ورده‌واری ناکه‌ن .هه‌روه‌ها ( )%72,8راپرسییه‌کى تریان ئه‌نجامدا و له‌گه‌ڵ راپرسى شیان بۆچونیان وایه( :که‌ناڵ )4له رووى نه‌ته‌وه‌یى ئه‌مجاره‌دا ئاراسته‌ى وه‌زاره‌تى رۆشنبیرى حکومه‌تى و ئاکاریى و کۆمه‌اڵیه‌تییه‌وه گه‌نجان به‌ره‌و هه‌ڵدێر هه‌رێمى ده‌که‌ن.