ﻧﮕﺎﺷﺘﻦ در ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ و دﻟﺒﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑﺮاﯼ اﯾﺮاﻧﻴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋـﺎدت ﺑـﻪ ﺷـﻨﻴﺪن و ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﮐــﺮدن ﺁن در ﭘﻴﺸــﻴﻨﻪ و ادﺑﻴــﺎت ﭘﺮﺑﺎرﺷــﺎن دارﻧــﺪ ﮐــﺎرﯼ اﺳــﺖ ﺑﺴــﻴﺎر دﺷﻮار .هﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﺷـﻴﺮﯾﻨﯽ را ﮐﺴـﯽ ﺧﻮاهـﺪ ﻓﻬﻤﻴـﺪ ﮐـﻪ ﻣـﺰﻩ ﺗﻠﺨـﯽ را ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻃﻌﻢ دﻟﺒﺎﺧﺘﮕﯽ و ﻋﺸﻖ را ﮐﺴﯽ ﺧﻮاهﺪ ﻓﻬﻤﻴـﺪ ﮐـﻪ ﺳـﺨﺘﯽ ﺟﺪاﯾﯽ را ﺣﺲ ﮐﺮدﻩ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ را ﺑﻪ ﻗﻠـﻢ ﺟﻨـﺎب ﺁﻗ ﺎی دﮐﺘـﺮ ﺁرش ﻧﺮاﻗـﯽ ﻣﻬﻴـﺎ ﮐـﺮدﻩ اﯾـﻢ و ﺑـﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ٢٩ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ،روز ﺳﭙﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن و ﯾﺎ اﺳﻔﻨﺪارﻣﺬﮔﺎن ،ﯾﺎدروز ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ اﻳﺮاﻧﻴﺎن ،ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ ﺑﻪ هﻤﻪ دﻟﺒﺎﺧﺘﮕﺎن و ﭘﯽ ﺟﻮﯾﺎن ﻋﺸﻖ.
ﭘﻴﺎم ﺷﻴﺮازﯼ
– ٢وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﺸﻖ* روﺑﺮت ﻧﻮزﻳﻚ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﯼ ﺁرش ﻧﺮاﻗﯽ ﭘﺪﻳﺪﻩ ي ﻋﺎم ﻋﺸﻖ درﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ى ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ،ﻋﺸﻖ ﺑﻪ وﻃﻦ ،ﻋﺸـﻖ واﻟـﺪﻳﻦ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻓﺮزﻧـﺪ ،و ﻏﻴﺮﻩ اﺳﺖ .وﺟﻪ ﻣﺸﺘﺮك هﻤﻪ ى اﻧﻮاع ﻋﺸﻖ اﻳﻦ اﺳﺖ آﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي١ﺗﻮ ﺑﺎ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺷﺨﺺ )ﻳـﺎ ﭼﻴﺰي( آﻪ ﻣﻌﺸﻮق ﺗﻮﺳﺖ ،ﮔﺮﻩ ﺧﻮردﻩ اﺳﺖ .هﻨﮕﺎﻣﻲ آﻪ واﻗﻌﻪ ى ﺑﺪي ﺑﺮاي دوﺳﺖ ﺗﻮ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ ،ﺁن واﻗﻌﻪ ﺑﺮاي ﺁن دوﺳﺖ رخ دادﻩ و ﺗﻮ ﺑﺮاي او اﺣﺴﺎس اﻧﺪوﻩ ﻣﻲ آﻨﻲ؛ و هﻨﮕﺎﻣﻲ آﻪ واﻗﻌﻪ اي ﻧﻴﻚ ﺑﺮاي او رخ ﻣﻲ دهﺪ،
ﺗﻮ ﺑﺮاي او ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﻲ ﺷﻮي .اﻣﺎ وﻗﺘﻲ واﻗﻌﻪ ى ﺑﺪي ﺑﺮاي ﻣﻌﺸﻮق ﺗﻮ رخ ﻣﻲ دهـﺪ ،ﮔـﻮﻳﻲ ﺁن واﻗﻌـﻪ ﺑـﺮاي ﺗـﻮ هﻢ رخ دادﻩ اﺳﺖ ) .ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮاي ﺗﻮ رخ ﻣﻲ دهﺪ دﻗﻴﻘﺎ هﻤﺎن ﭼﻴﺰ ﺑﺪي ﺑﺎﺷﺪ آـﻪ ﺑـﺮاي ﻣﻌﺸـﻮق ﺗـﻮ رخ دادﻩ اﺳﺖ .هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻘﺼﻮد ﻣﻦ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﺷﺨﺺ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ دوﺳﺖ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻋﺸﻖ هـﻢ ﺑﻮرزد( .اﮔﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺸﻮق ﺗﻮ ﺁﺳﻴﺒﻲ ﺑﺮﺳﺪ ﻳﺎ ﺣﺮﻣﺖ او ﭘﺎﻳﻤﺎل ﺷﻮد ،ﺗﻮ ﺁﺳﻴﺐ دﻳﺪﻩ اي؛ اﮔـﺮ واﻗﻌـﻪ ى ﺑﺴـﻴﺎر ﻧﻴﻜـﻲ ﺑﺮاي او رخ دهﺪ ،ﺗﻮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ آﻨﻲ آﻪ ﻣﻨﺘﻔﻊ ﺷﺪﻩ اي .اﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﺎن ﻧﻴﺴﺖ آﻪ هﺮﺧﻮاﺳﺘﻪ اﯼ ﮐﻪ ازﻣﻌﺸﻮق ﺗﻮ ﺑﺮﺁوردﻩ ﺷﻮد ،ﺗﻮهﻢ ﻟﺰوﻣﺎً اﺣﺴﺎس آﻨﻲ آﻪ ﻣﻨﺘﻔﻊ ﺷﺪﻩ اي؛ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺄﻟﻪ ى ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي او در ﻣﻴـﺎن ﺑﺎﺷـﺪ، ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺄﺧﻮاﺳﺘﻪ هﺎﯼ او ) .وﻟﯽ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي وي از ﻣﻨﻈﺮ ﭼﻪ آﺴﻲ ،او ﻳﺎ ﺗﻮ؟( ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﻴﺮون از ﺣﻮزﻩ ﯼ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ آﻪ در ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي دﻳﮕـﺮان رخ ﻣـﻲ دهـﺪ ،ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي ﺗـﻮ را دﺳـﺘﺨﻮش ﺗﺤﻮل ﻧﻤﻲ آﻨﺪ .اﻟﺒﺘﻪ وﻗﺘﻲ آﻪ دﻳﮕﺮان ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻗﺤﻄﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ،ﺗﻮ ﻋﻤﻴﻘﺎ ً ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣـﯽ ﮔﻴـﺮﯼ و ﺑـﻪ ﻳـﺎري ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺷﺘﺎﺑﻲ؛ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎم ذهﻦ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﺸﻐﻮل دارد ،اﻣﺎ ﻟﺰوﻣﺎ اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻲ آﻨﻲ آﻪ ﺧﻮد ﺗﻮ در وﺿﻊ وﺧﻴﻢ ﺗﺮي واﻗﻊ ﺷﺪﻩ اي. ﺗﻮﺳﻊ و ﺑﺴﻄﻲ آـﻪ در ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي )ﻳـﺎ ﺷـﻘﺎوت و ﺳـﻴﻪ روزي (٢ﺷـﺨﺺ ﺗـﻮ رخ ﻣـﻲ دهـﺪ ،وﺟـﻪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ى ﺗﻤﺎم اﻧﻮاع ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻋﺸﻖ اﺳﺖ :ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ،ﻋﺸـﻖ ﺑـﻪ واﻟـﺪﻳﻦ ،ﻋﺸـﻖ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ دﻳﮕـﺮان، ﻋﺸﻖ ﺑﻪ وﻃﻦ .ﻋﺸﻖ ﻟﺰوﻣﺎً ﺁن ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﺗﻮﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ى ﺧﻮدت ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺧﻮدت ﺗﻮﺟﻪ و ﺗﻌﻠّـﻖ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻮرزي .اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﺸﻘﻬﺎ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴﻴﺎرارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ ،اﻣﺎ هﺮآﺠﺎ آﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺗﻮ از ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي دﻳﮕﺮي ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮد ،ﺣﻈّﻲ از ﻋﺸﻖ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ) در اﻳﻨﺠﺎ ﻣﻴﺰان ﺗﺄﺛﻴﺮ ﭘﺬﻳﺮي ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ زﻳﺎد ،اﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻬﺖ واﺣﺪ ﺑﺎﺷﺪ]ﻳﻌﻨﻲ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي وي ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺗـﻮ ﺑﻴﻨﺠﺎﻣـﺪ ،و آـﺎهﺶ ﺁن ﺑـﻪ آﺎهﺶ اﻳﻦ[( .اﮔﺮ ﺑﻼﯾﯽ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺤﺒﻮﺑﺖ ﺑﻴﺎﻳﺪ) ،ﺗﺎ ﺣﺪي( ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻮ هﻢ ﺁﻣـﺪﻩ اﺳـﺖ .آﺴـﺎﻧﻲ آـﻪ ﻣـﻮرد ﻋﺸـﻖ ﺗـﻮ هﺴﺘﻨﺪ در داﺧﻞ ﻣﺮزهﺎي ﺗﻮواﻗﻊ اﻧﺪ ،و ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺁﻧﻬﺎ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺧﻮد ﺗﻮاﺳﺖ(١). "ﻋﺎﺷﻘﻲ" ﻳﺎ ﺷﻴﻔﺘﮕﻲ ٣ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺎد و ﭘﺮﺷﻮري اﺳﺖ ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﺁﺷﻨﺎ :ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ هﻤﻴﺸـﻪ ﺑـﻪ او ﻓﻜـﺮ ﻣﻲ آﻨﻴﺪ؛ داﻳﻤﺎً ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴـﺪ ﺑـﺎهﻢ در ﺗﻤـﺎس و در آﻨﺎرﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷـﻴﺪ؛ در ﺣﻀـﻮرﻳﻜﺪﻳﮕﺮ هﻴﺠـﺎن زدﻩ هﺴـﺘﻴﺪ؛ ﺑـﻲ ﺧﻮاب ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ؛ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺧﻮد را از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﻌﺮ ﻳﺎ هﺪﻳﻪ ﻳﺎ هﺮﺁن ﭼﻴﺰي آﻪ ﻣﺎﻳﻪ ي ﺧﺸﻨﻮدي ﻣﻌﺸﻮﻗﺘﺎن اﺳـﺖ ﺑﻴﺎن ﻣﻲ آﻨﻴﺪ؛ درﻋﻤﻖ ﭼﺸﻤﺎن هﻢ ﺧﻴﺮﻩ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ؛ در زﻳﺮ ﻧﻮر ﺷﻤﻊ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﺎم ﻣﻲ ﺧﻮرﻳﺪ؛ ﻓﺮاﻗـﻲ آﻮﺗـﺎﻩ را ﺑﺲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﺪ؛ وﻗﺘﻲ آﻪ آﺎرهﺎ و ﺣﺮآﺎت ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻲ ﺁورﻳﺪ اﺑﻠﻬﺎﻧـﻪ ﻟﺒﺨﻨـﺪ ﻣـﻲ زﻧﻴـﺪ؛ ﻧﻘـﺎط ﺿـﻌﻒ آﻮﭼﻚ دﻳﮕﺮي را دل اﻧﮕﻴﺰ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﺪ؛ از اﻳﻨﻜﻪ اورا ﻳﺎﻓﺘﻪ اﻳـﺪ و او ﺷـﻤﺎ را ﻳﺎﻓﺘـﻪ اﺣﺴـﺎس ﺷـﻌﻒ و ﻟـﺬت ﻣـﻲ آﻨﻴـﺪ؛
و)هﻤﺎﻧﻄﻮر آﻪ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي درﺁﻧﺎآﺎرﻧﻴﻨﺎ ،ﻟﻮﻳﻦ را وﻗﺘﻲ آﻪ درﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ آﻴﺘﻲ ﻋﺎﺷﻖ اوﺳﺖ ،ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲ آﻨـﺪ( هﻤﮕـﺎن را ﻣﻠﻴﺢ و ﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻴﺪ ،و ﻓﻜﺮ ﻣﻲ آﻨﻴﺪ آﻪ هﻤﻪ ى ﺁﻧﻬـﺎ ﻣـﻲ ﺑﺎﻳـﺪ ﺧﻮﺷـﺒﺨﺘﻲ ﺷـﻤﺎ را اﺣﺴـﺎس آﻨﻨـﺪ .در Well-being 1 ill-being 2 infatuation 3 – ٣وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻋﺸﻘﻲ ،ﻋﺸﻖ واﻗﻌﻪ ي اﺻﻠﻲ و آﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ،و ﺗﻤﺎم ﻣﻼﺣﻈﺎت و ﻣﺴـﺌﻮﻟﻴﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺑـﻪ ﺣﻮاﺷﻲ ﺟﺰﻳﻲ و آﻢ اهﻤﻴﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد ) .در داﺳﺘﺎﻧﻬﺎي ﻋﺸﻘﻲ ،داﺳﺘﺎن وﻗﺘﻲ ﺟـﺬاب ﻣـﻲ ﺷـﻮد آـﻪ ﻋﺎﺷـﻖ از ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻬﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻋﻈﻴﻢ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻲ ﺳﭙﺎهﻴﺎن روم ﻳـﺎ ﭘﺎدﺷـﺎهﻲ اﻧﮕﻠﺴـﺘﺎن ]ﺑﺨـﺎﻃﺮ ﻋﺸـﻖ[ ﺻـﺮﻓﻨﻈﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ (.ﺷﻮر و ﻃﺮاوت راﺑﻄﻪ ى ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ درﻗﺎﻟﺐ ﻧﻤﻮﻧﻪ هﺎي هﻨﺮي ﻳﺎاﺳﻄﻮرﻩ اي ﺻﻮرت ﺑﻴﺎن ﺑﭙﺬﻳﺮد: ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻴﻜﺮﻩ هﺎي ﻳﻚ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻧﻘﺎﺷﻲ در آﻨﺎر ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎرﻣﻴﺪ ،ﻳـﺎ ﺑـﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮداﺳـﺘﺎن ﺗـﺎزﻩ اي از اوﻳـﺪ ٤را ﺟـﺎن ﺑﺒﺨﺸﻴﺪ .در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻧﻴﻚ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ آﻪ وﻗﺘﻲ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻳﻚ اﻧﺪازﻩ دو ﺳﻮﻳﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ رخ ﻣـﻲ دهـﺪ :ﻣﺎﻟﻴﺨﻮﻟﻴـﺎ، ﺗﻔﻜﺮوﺳﻮاس ﺁﻣﻴﺰدرﺑﺎرﻩ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ اﻳﺮادي در آﺎر ﺑﻮدﻩ ،ﺧﻴﺎﻟﺒﺎﻓﻲ درﺑﺎرﻩ اﻳﻨﻜﻪ ﺁن اﻳﺮاد رﻓﻊ ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ ،اﻳﺴـﺘﺎدن در ﺟﺎهﺎﻳﻲ ﺗﺎ ﺁن ﺷﺨﺺ راﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻈﺮﺑﺒﻴﻨﻲ ،ﺑﻪ اوﺗﻠﻔﻦ ﻣﻲ آﻨﻲ ﺗﺎ ﺻﺪاﻳﺶ را ﺑﺸﻨﻮي ،هﺮآﺎر دﻳﮕﺮي ﺑﻪ ﻧﻈﺮت ﺧـﺎﻟﻲ از ﻟﻄﻒ ﻣﻲ رﺳﺪ ،و ﮔﺎﻩ ﻓﻜﺮ ﺧﻮدآﺸﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮت ﺧﻄﻮر ﻣﻲ آﻨﺪ. هﺮﮔﺎﻩ وﺑﻪ هﺮﻧﺤﻮ آﻪ ﺷﻴﻔﺘﮕﻲ ﺁﻏﺎز ﺷﻮد ،اﻳﻦ ﺷﻴﻔﺘﮕﻲ ،اﮔـﺮ ﻣﺠـﺎل ﻳﺎﺑـﺪ ،ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻳـﻚ ﻋﺸـﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ِ ﭘﺎﻳﺪاردرﻣﻲ ﺁورد ﻳﺎ در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت از ﻣﻴﺎن ﻣﻲ رود .دو ﻧﻔﺮ آﻪ ازﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﭘﺎﻳﺪار ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ هﺴﺘﻨﺪ ،اﺣﺴﺎس ﻣﻲ آﻨﻨﺪ آﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻳﻜﻲ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎزﻩ اي در اﻳﻦ ﺟﻬﺎن ﺑﺴﺎزﻧﺪ ،ﻣﻮﺟﻮدي آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺁن را ﻣﺎ ﻧﺎﻣﻴﺪ (٢) .اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﺴﻲ ﻋﺸﻘﻲ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺑﻮرزي ﺑﻲ ﺁﻧﻜـﻪ واﻗﻌـﺎ ﺑـﺎ او ﻳﻚ ﻣﺎﺑﺴﺎزي -ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ او ﻋﺎﺷﻖ ﺗﻮ ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﻋﺸﻖ ،ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ،ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺷﻮق ﺑـﻪ ﺑﻨـﺎ ﮐـﺮدن ﻳﻚ ﻣﺎﺑﺎ ﺁن ﻓﺮد ﺧﺎص ،ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از اﺣﺴﺎس ،ﻳﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺷﻮق ﺁﻧﻜﻪ ﺁن ﻓﺮد ﺧﺎص ﺑﺮاي ﺗﻮ هﻤﺎن ﻓﺮد ﺷﺎﻳﺴـﺘﻪ اي ﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ او ﻳﻚ ﻣﺎ ﺳﺎﺧﺖ ،و ﻧﻴﺰ ﺷﻮق ﺁﻧﻜﻪ او هﻢ هﻤﻴﻦ اﺣﺴﺎس را درﺑﺎرﻩ ى ﺗﻮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ) .ﺑﻬﺘـﺮ ﺁن اﺳﺖ آﻪ وﻗﺘﻲ درﻣﻲ ﻳﺎﺑﻲ ﺁن ﺷﺨﺺ ﺁن آﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ارزش داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ او ﻳﻚ ﻣﺎ ﺑﺴـﺎزي ،ﺗﻤﺎﻳـﻞ ﺑـﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺎ ﺑﺎ او ﻧﻴﺰ ﺑﻲ درﻧﮓ و ﺑﺮاي هﻤﻴﺸﻪ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﺑﺪ (.ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻳﻚ ﻣـﺎﺑـﺎ دﻳﮕـﺮي ﭼﻴـﺰي ﻧﻴﺴـﺖ آـﻪ ﺻﺮﻓﺎً هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ دﺳﺖ دهﺪ ،ﯾﻌﻨﯽ ﭼﻴﺰي ﻧﻴﺴﺖ آﻪ وﻗﺘﻲ ﻋﺸﻖ دﺳـﺖ داد ،ﺁن هـﻢ از ﻗﻀـﺎ و ﺑـﻪ ﻧﺤﻮ ﻋﺮﺿﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد .ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ اﻳﻦ ﺗﻤﺎﻳﻞ در ذات ﻋﺸﻖ اﺳﺖ :اﻳﻦ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺟﺰء ﻣﻬﻤﻲ از ﺁن ﭼﻴﺰي اﺳﺖ آﻪ ﻋﺸﻖ داﻋﻴﻪ ى ﺁن را دارد. در ﻣﺎ ،اﻟﺒﺘﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ دوﻗﻠﻮهﺎﯼ ﺳﻴﺎﻣﯽ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺑﻪ هﻢ ﻧﻤـﯽ ﭼﺴـﺒﻨﺪ؛ ﺁﻧﻬـﺎ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ در ﻣﮑﺎﻧﻬﺎﯼ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰﯼ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﺸـﺎن درﺑـﺎرﻩ ى اﻣﻮرﺑـﺎ ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮﻓﺮق داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ ،ﺳـﺮﮔﺮم ﮐﺎرهـﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﭘﺲ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎ اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻳﻚ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎزﻩ ،ﻳﻚ ﻣﺎ ،ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﻣـﻲ دهﻨـﺪ؟ ﺁن ﻣﻮﺟـﻮد ﺗـﺎزﻩ از ﻃﺮﻳـﻖ ﺷﺒﻜﻪ ى ﺗﺎزﻩ اي از رواﺑﻂ ﻣﻴﺎن ﺁﻧﻬﺎ ﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد ،ﺷﺒﻜﻪ اي آـﻪ ﺁﻧﻬـﺎ را دﯾﮕﺮﺟـﺪاي از هـﻢ ﺑـﺎﻗﻲ ﻧﻤـﻲ ﮔـﺬارد. ﺑﮕﺬارﻳﺪ ﭘﺎرﻩ اي از ﺟﻨﺒﻪ هﺎي اﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ را ﺗﻮﺿﻴﺢ دهﻢ؛ ﺑﺤﺜﻢ را ﺑﺎ ﺷﺮح دو ﺟﻨﺒﻪ ﺁﻏﺎز ﻣﻲ آﻨﻢ آﻪ ﺗﺎ ﺣﺪي ﺳـﺮد و ﺣﺴﺎﺑﮕﺮاﻧﻪ اﺳﺖ. ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ وﺟﻪ هﻤﺎن ﭼﻴﺰﯼ اﺳـﺖ آـﻪ در ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻋﺸـﻖ ﺁوردﻳـﻢ ،ودرﻣـﻮرد ﺗﻤـﺎم ﻣﺼـﺎدﯾﻖ ﻋﺸـﻖ ﺻـﺎدق اﺳﺖ :ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺷﺨﺺ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺷﺨﺼﻲ آﻪ ﺑﺎ او راﺑﻄـﻪ ﯼ ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ ﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴـﮏ دارﯼ، ﮔﺮﻩ ﺧﻮردﻩ اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻋﺸﻖ ،از ﺟﻤﻠﻪ ،ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮ را در ﻣﻌﺮض ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ ﻗﺮار دهﺪ .ﭘﻴﺸـﺎﻣﺪهﺎي ﺑـﺪي آـﻪ ﺑـﺮاي ﻣﻌﺸﻮق ﺗﻮ رخ ﻣﻲ دهﺪ ،ﺑﺮاي ﺗﻮ هﻢ رخ ﻣﻲ دهﺪ .اﻣﺎ ﭘﻴﺸﺎﻣﺪ هﺎي ﻧﻴﻚ هﻢ هﻤﻴﻦ وﺻﻒ را دارد؛ ﺑﻌﻼوﻩ ،آﺴـﻲ آﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺗﻮﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ و دﻟﺴﻮزي ﺑﻪ ﺗﻮ آﻤﻚ ﻣﻲ آﻨﺪ آﻪ ﻓﺮازو ﻧﺸﻴﺒﻬﺎي زﻧﺪﮔﻲ را ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﮕـﺬاري -او اﻳـﻦ آﺎر را از ﺳﺮ ﺧﻮدﺧﻮاهﻲ ﻧﻤﻲ آﻨـﺪ ،هﺮﭼﻨـﺪ اﻳـﻦ آـﺎر او ،ﺗـﺎ ﺣـﺪي ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزي وي را ﻧﻴـﺰ ﺗـﺄﻣﻴﻦ ﻣـﻲ آﻨـﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ،ﻋﺸﻖ ﺗﻜﻴﻪ ﮔﺎهﻲ ﺑﺮاي ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺗﻮﻣﻲ ﺷﻮد ،و در ﺑﺮاﺑـﺮ ﺗﻮﻓﺎﻧﻬـﺎي ﺳﺮﻧﻮﺷـﺖ ﺑﻴﻤـﻪ اي ﻓـﺮاهﻢ ﻣﻲ ﺁورد ) .ﺁﻳﺎ اﻗﺘﺼﺎدداﻧﺎن ﭘﺎرﻩ اي از ﺟﻨﺒﻪ هﺎي ﮔﺰﻳﻨﺶ هﻤﺴﺮ راﺑﺮاي ﻣﺒﻨﺎي ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔـﺬاري ﻣﻌﻘـﻮل ﺑـﺮاي ﻣﻮاﻗـﻊ ﺧﻄﺮﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲ دهﻨﺪ؟(
Ovid 4 – ٤وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
آﺴــﺎﻧﻲ آــﻪ ﻳــﻚ ﻣــﺎ ﻣــﻲ ﺳــﺎزﻧﺪ ،هــﻢ ﺳــﻌﺎدت و ﺑﻬــﺮوزي ﺧــﻮد را در ﮔــﺮو ﻣــﻲ ﻧﻬﻨــﺪ ،هــﻢ اﺳــﺘﻘﻼل و ﺧﻮدﻣﺨﺘﺎرﻳﺸﺎن را .ﺁﻧﻬﺎ ﺣﻖ و ﻗﺪرت ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮي ﺧﻮد را ﻣﺤﺪود ﻣﻲ آﻨﻨﺪ ﻳﺎ آﺎهﺶ ﻣﻲ دهﻨـﺪ؛ از اﻳـﻦ ﭘـﺲ ﺁﻧﻬـﺎ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭘﺎرﻩ اي ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت را ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .اﻳﻨﻜﻪ ﺁن ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت ﭼﻪ هﺴﺘﻨﺪ از زوﺟﻲ ﺑﻪ زوج دﻳﮕﺮ ﻓﺮق ﻣﻲ آﻨﺪ :آﺠﺎ زﻧﺪﮔﻲ آﻨﻴﻢ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ زﻧﺪﮔﻲ آﻨﻴﻢ ،ﺑﺎ ﭼﻪ آﺴﺎﻧﻲ دوﺳﺘﻲ آﻨﻴﻢ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ،ﺁﻳﺎ ﺻـﺎﺣﺐ ﻓﺮزﻧـﺪ ﺑﺸﻮﻳﻢ ،ﭼﻪ ﺗﻌﺪاد ﻓﺮزﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﺑﻪ آﺠﺎ ﺳﻔﺮ آﻨﻴﻢ ،ﺁﻳﺎ اﻣﺸﺐ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﺮوﻳﻢ ،ﭼﻪ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ .هﺮ ﻳﻚ از ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺑﺨﺸﻲ از ﺣﻘﻮق ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮد را درﺑﺎرﻩ ى ﭘﺎرﻩ اي از ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮ ﻳﻜﺠﺎﻧﺒـﻪ ﺑـﻪ ﻣﺨـﺰن ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاري ﻣﺸﺘﺮك وارﻳﺰ ﻣﻲ آﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻌﻨﺎ ،ﺗﺼﻤﻴﻤﻬﺎ درﺑﺎرﻩ ى اﻳﻨﻜﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﺑﺎ آﻤﻚ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺗﺨـﺎذ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .اﮔﺮ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺗﻮ ﻋﻤﻴﻘًﺎ از ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي دﻳﮕﺮي ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮد و ﻣﺘﻘﺎﺑﻼً ﺑـﺮ ﺁن ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕـﺬارد، در ﺁن ﺻﻮرت ﻣﺎﻳﻪ ﯼ ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻓـﺎﺣﺶ دارد) ﺣﺘـﻲ ﺁن ﺗﺼـﻤﻴﻤﺎﺗﻲ آﻪ در درﺟﻪ اول و ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺮ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﺧﻮد ﺗﻮ ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ( ،دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اﺗﺨﺎذ ﻧﺸﻮد(٣). ﺗﺼــﺎدﻓﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﮐــﻪ ﺑــﺮاي آﺴــﺎﻧﻲ آــﻪ ﻳــﻚ ﻣــﺎ ﺳــﺎﺧﺘﻪ اﻧــﺪ واژﻩ ى ﺟﻔــﺖ را ﺑــﻪ ﮐــﺎر ﻣــﯽ ﺑﺮﻧــﺪ .اﻳــﻦ دوﻧﻔﺮﺧﻮدﺷﺎن هﻢ ﺧﻮد را ﻳﻚ واﺣﺪ ﺗﺎزﻩ و ﭘﺎﻳﺪار ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ،و هﻤﻴﻦ ﭼﻬﺮﻩ را هﻢ ﺑﻪ دﻧﻴﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣـﻲ ﺧﻮاهﻨﺪ آﻪ هﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ را ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺧﻮاهﻨﺪ هﻮﻳﺖ ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﻣﺜﺎﺑـﻪ ﻳـﻚ ﺟﻔـﺖ ﺑـﻪ ﻋﻤـﻮم اﻋـﻼم آﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺁن دﺳﺘﻪ از زوﺟﻬﺎي هﻤﺠﻨﺲ ﮔﺮا آﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ آﻨﻨﺪ ﺑﺎ دﺷﻮاري ﺟﺪي اي روﺑﺮو هﺴﺘﻨﺪ. ﺟﺰﻳﻲ از ﻳﻚ ﻣﺎ ﺑﻮدن ﯾﻌﻨﯽ هﻮﻳﺘﯽ ٥ﺗﺎزﻩ ﯾﺎﻓﺘﻦ ،هﻮﻳﺘﻲ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮﺁﻧﭽـﻪ ﺗـﺎآﻨﻮن داﺷـﺘﻪ اي .اﻳـﻦ ﺑـﺪان ﻣﻌﻨـﺎ ﻧﻴﺴﺖ آﻪ ﺗﻮ هﻮﯾﺖ ﻓﺮدﯼ ﺧﻮد را ﯾﮑﺴﺮﻩ از دﺳﺖ ﻣﯽ دهﯽ ﻳـﺎ هﻤـﻪ ى هﻮﻳـﺖ ﺗـﻮ ﻳﻜﺴـﺮﻩ ﺟﺰﻳـﻲ از ﺁن ﻣـﺎ ﻣـﯽ ﺷﻮد .اﻣﺎ هﻮﻳﺖ ﻓﺮدي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺗﻮ دﺳﺘﺨﻮش دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .ﺻﺎﺣﺐ اﻳﻦ هﻮﻳﺖ ﺗـﺎزﻩ ﺷـﺪن ﯾﻌﻨـﯽ ﺻـﺎﺣﺐ ﻳــﻚ ﺣﺎﻟــﺖ رواﻧــﻲ ﺧــﺎص ﺷــﺪن؛ و در اﯾــﻦ ﻣــﺎ هــﺮ دو ﻃــﺮف هﻤــﻴﻦ اﺣﺴــﺎس را ﻧﺴــﺒﺖ ﺑــﻪ هــﻢ دارﻧــﺪ .ﺑــﻪ ﻟﺤــﺎظ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ هﺮ ﻃﺮف ﺟﺰﻳﻲ از هﻮﻳﺖ دﻳﮕﺮي ﻣﻲ ﺷـﻮد .ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ ﻣﻌﻨـﺎي اﻳـﻦ ﻧﻜﺘـﻪ را دﻗﻴﻘﺘـﺮ ﺗﻮﺿـﻴﺢ دهﻴﻢ؟ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ آﺴﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ اﻳﻨﻜﻪ ﭼﻴﺰي ﺟﺰﻳﻲ از هﻮﻳﺖ ﺗﻮﺳﺖ ﯾﻌﻨـﯽ وﻗﺘـﻲ ﺁن ﭼﻴـﺰ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲ آﻨـﺪ ﻳـﺎ از دﺳﺖ ﻣﻲ رود ،ﺗﻮ اﺣﺴﺎس ﻣﻲ آﻨﻲ آﻪ ﺷﺨﺺ دﻳﮕﺮي ﺷﺪﻩ اي .اﻣﺎ ﻇﺎهﺮاً اﯾﻦ ﺗﻜﺮار هﻤـﺎن ﻣﻔﻬـﻮﻣﻲ از هﻮﻳـﺖ اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪهﻴﻢ .ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ زﻳﺮ ﺳﻮدﻣﻨﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ :ﻋﺎﺷﻖ آﺴﻲ ﺑﻮدن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ،ﺗﺎ ﺣﺪي ،ﻋﺒﺎرت ﺑﺎﺷﺪ ازﺁﻧﻜﻪ ﺗﻮ ﺗﻤﺎم هﻮﺷﻴﺎري ٦ﺧﻮد را وﻗﻒ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزي ﻣﻌﺸﻮق ،و راﺑﻄﻪ ى ﺧﻮد ﺑﺎ او آﻨﻲ ) .ﺑﻪ ﺑﻴﺎن آﻠـﻲ ﺗـﺮ، ﺁﻳﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ آﻪ ﻓﻼن ﭼﻴﺰ ﺟﺰﻳﻲ از هﻮﻳﺖ ﺗﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮط ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻮ داﻳﻤـﺎً ﺁن را از ﺟﻤﻠـﻪ ﻣﻌـﺪود ﭼﻴﺰهـﺎﯾﯽ ﺑﺒﻴﻨﯽ آﻪ هﻮﺷـﻴﺎري ﺗـﻮ را ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮﯼ ﺧـﺎص ﺑـﻪ ﺧـﻮد ﺟﻠـﺐ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ؟( ﺁزﻣﻮﻧﻬـﺎي ﺗﺠﺮﺑـﻲ اﯼ ﺑـﺮاي ]ﺳـﻨﺠﺶ و ﺗﺸﺨﻴﺺ[ هﻮﺷﻴﺎري ﺗﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ هﻮﻳﺖ )ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﺧﻮد ﺗﻮﺳﺖ( وﺟﻮد دارد -ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ،ﻣﺜﻞ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ در هﻤﻬﻤﻪ ﮔﻔﺘﮕﻮﯾﯽ ﮐﻪ در ﺁن ﺁﮔﺎهﺎﻧﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻧﺪارﯼ ،ﻧﺎم ﺧﻮد را ﻣﯽ ﺷﻨﻮﯼ؛ ﻳﺎ ﻣﺜﻞ وﻗﺘﯽ ﮐـﻪ ﻳﻜﺒـﺎرﻩ واژﻩ اي آـﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﻧﺎم ﺗﻮﺳﺖ ازدل ﺻﻔﺤﻪ "ﺑﻴﺮون ﻣﻲ ﭘﺮد" .ﻣﯽ ﺗﻮان ﺁزﻣﻮﻧﻬﺎﻳﻲ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴـﻞ را ﺑـﺮاي ﺳـﻨﺠﺶ هﻮﺷـﻴﺎري ﻓـﺮد ﻋﺎﺷﻖ هﻢ ﯾﺎﻓﺖ .ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل ،ﺷﺨﺼﻲ آﻪ ﺟﺰﻳﻲ ازﯾﮏ ﻣﺎ اﺳﺖ در ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮارد وﻗﺘﻲ آﻪ ﻃـﺮف دﻳﮕـﺮ ﺑـﻪ ﺗﻨﻬـﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﻣﻲ رود درﺑﺎرﻩ ى ﺧﻄﺮات ﺳﻔﺮ)ﺳﻘﻮط هﻮاﭘﻴﻤﺎ ﻳﺎ هﺮﭼﻪ از اﻳـﻦ ﻗﺒﻴـﻞ( اﺣﺴـﺎس ﻧﮕﺮاﻧـﻲ ﺑﺴـﻴﺎر ﺑﻴﺸـﺘﺮي ﻣﻲ آﻨﺪ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ آﻪ ﺧﻮد او ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻳﺎ هﺮ دو ﺑﺎ هﻢ ﺑﻪ ﺳﻔﺮ ﻣﻲ روﻧﺪ؛ اﯾﻦ هﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ اﺳﺖ آﻪ ﺷﺨﺼﻲ آـﻪ ﺟﺰﻳﻲ از ﻣﺎﺳﺖ و ،ﺑﻪ ﻃﻮرآﻠﻲ ،ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮاﺗﻲ آﻪ دﻳﮕﺮي را ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲ آﻨﺪ هﻮﺷﻴﺎر اﺳﺖ ،ﮔﺎهﯽ ﻧﺎﭼﺎرﻣﯽ ﺷﻮد دوﺑﺎرﻩ ﺑﻪ هﻮﻳﺖ ﻓﺮدي دوران ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺮدد ،ﺧﺼﻮﺻﺎً وﻗﺘﻲ آﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻧﺎﭼﺎرﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﺮاي ﻣـﺪﺗﻲ ﻃـﻮﻻﻧﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ از هﻢ ﺟﺪا ﺑﺴﺮﺑﺮﻧﺪ .ﻣﻌﻴﺎرهﺎي دﻳﮕﺮي هﻢ ﻣﻲ ﺗﻮان درﺑـﺎرﻩ ى ﺷـﻜﻞ ﮔﻴـﺮي ﻳـﻚ هﻮﻳـﺖ ﺑـﻪ هـﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد آﺮد ،ﻣﺜﻼ ﻧﻮع ﺧﺎﺻﻲ از ﺗﻘﺴﻴﻢ آﺎر .ﻓﺮدي آﻪ ﺟﺰﻳﻲ از ﻳﻚ ﻣﺎ اﺳﺖ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻄﻠﺐ ﺧﻮاﻧﺪﻧﻲ اي ﺑﺮﺧﻮرد آﻨﺪ ،اﻣﺎ ﺧﻮاﻧﺪن ﺁن ﻣﻄﻠﺐ را ﺑﻪ ﺁن دﻳﮕﺮي واﮔﺬارد ،ﻧﻪ ﺑﺮاي ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮدش ﻋﻼﻗﻪ اي ﺑﻪ اﻳﻦ آﺎر
identity 5 alertness 6 – ٥وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﻧﺪارد ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﯽ داﻧﺪ آﻪ ﺁن دﻳﮕﺮي ﺑﻪ اﻳـﻦ آـﺎر ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﻋﻼﻗـﻪ ﻣﻨـﺪ اﺳـﺖ ،و هﻤـﻴﻦ آـﻪ ﻳﻜـﻲ از ﺁن دو ﺁن ﻣﻄﻠﺐ را ﺑﺨﻮاﻧﺪ آﺎﻓﻲ اﺳﺖ آﻪ ﺁن ﻣﻄﻠﺐ ﻧﺰد ﺁن هﻮﻳﺖ ﻓﺮاﺧﺘﺮي آﻪ اآﻨﻮن ﺑﻪ هﺮ دو ﺗﻌﻠﻖ دارد ،ﻳﻌﻨﻲ ﺁن ﻣﺎ ،ﺛﺒـﺖ و ﻣﺤﻔﻮظ ﺷﻮد .اﮔﺮ ﺁن زوج رواﺑﻂ ﺧﻮد را ﺑﻪ هﻢ ﺑﺰﻧﻨﺪ ،در ﺁن ﺻﻮرت ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮد را ﻧﺎﭼﺎر ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ آﻪ هﻤـﻪ ى ﺁن ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﺨﻮاﻧﻨﺪ؛ از اﻳـﻦ ﭘـﺲ ﺁن دﻳﮕـﺮي ﻧﻤـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ اﻳـﻦ آـﺎر را ﺑـﺮاي ﺁﻧﻬـﺎ اﻧﺠـﺎم دهـﺪ ) .ﺑـﺮ ﻓﻬﺮﺳـﺖ ﻣﻌﻴﺎرهﺎي ]ﺗﺸﺨﻴﺺ[ ﺁن ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﮑﺘﻪ ﯼ دﯾﮕﺮﯼ را هﻢ ﮐﻪ ﺑﻌﺪاً درﺑﺎرﻩ اش ﺑﺤﺚ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ ،اﻓﺰود :ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐـﻪ
ﺟﺰﯾﯽ از ﯾﮏ ﻣﺎ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ در ﻓﮑﺮ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﮐﺮدن و ﺗﺎﺧﺖ زدن ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد ﺑﺎ ﮐﺲ دﯾﮕﺮﯼ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ (.ﮔﺎهﻲ وﺟـﻮد ﻣـﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ آﺎﻣﻼً ﺁﺷﻜﺎر ﺑﺎﺷﺪ .هﻤﺎﻧﻄﻮر آﻪ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ اهﻞ ﻓﻜﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺧﻴﺎﺑـﺎن ﻗـﺪم ﺑﺰﻧـﺪ و ﮔﻔﺘﮕـﻮي دروﻧـﻲ دوﺳﺘﺎﻧﻪ اي ﺑﺎ ﺧﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،و هﻤﺪم ﺧﻮد ﺷﻮد ،ﺷﺨﺺ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻌﺸﻮق ﺧﻮد آﻪ ﺟﺴﻤﺎً ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴـﺖ، ﺑﺎﺷﺪ ،درﺑﺎرﻩ ﺁن ﭼﻴﺰهﺎي آﻪ او ﻣﻲ ﮔﻮﯾﺪ ﻓﻜﺮ آﻨﺪ ،ﺑﺎ او ﮔﻔﺘﮕﻮ آﻨﺪ ،ﭼﻮن او ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي او ﺑﻪ ﭼﻴﺰهﺎﻳﻲ آﻪ
ﺗﻮﺟﻪ او را ﺟﻠﺐ ﻣﻲ آﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ آﻨﺪ ،ﺑﻪ ﻟﺤﻦ ﺻﺪاي اوﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﭼﻴﺰهﺎﻳﻲ را ﺑﮕﻮﻳﺪ آﻪ او ﻣﻲ ﮔﻮﯾﺪ ،و ﺧﻼﺻﻪ ﺁن ﻣـﺎ را ﺗﻤﺎم و آﻤﺎل ﺑﺎ ﺧﻮد اﻳﻦ ﺳﻮ و ﺁن ﺳﻮ ﺑﺒﺮد(٤). اﮔﺮ"ﻣﻦ ِ" ٧ﻳﻚ ﻓﺮد ﺧﺎص را ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﺷﻜﻞ هﻨﺪﺳﻲ ﺑﺴﺘﻪ رﺳﻢ آﻨﻴﻢ آـﻪ ﺣـﺪود ﺁن ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ و ﺗـﻮ ﭘـﺮ اﺳﺖ ،در ﺁن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺁن ﻣﺎ را ﺑﻪ ﺻﻮرت دو ﺷﻜﻞ ﺗﺮﺳﻴﻢ آﻨﻴﻢ آﻪ ﺧﻂ ﻣﺮزي ﻣﻴﺎن ﺁﻧﻬﺎ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺟـﺎﻳﻲ آـﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ هﻢ ﻣﻤﺎﺳﻨﺪ ،ﭘﺎك ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ) .ﺁﻳﺎ اﻳﻦ هﻤﺎن ﺷﻜﻞ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻗﻠﺐ ﻧﻴﺴﺖ؟( ﻳﻜـﻲ ﺷـﺪﻧﻲ آـﻪ در ﺗﺠﺮﺑـﻪ ى ﺟﻨﺴﻲ اﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ اﻳﻨﻜﻪ دو ﻃﺮف در هﻢ روان ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ،و ﻋﻤﻴﻘـﺎً در هـﻢ ﻣـﻲ ﺁﻣﻴﺰﻧـﺪ ،ﺁﻳﻨـﻪ و ﻧﻴـﺰ زﻣﻴﻨـﻪ ﺳـﺎز ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮي ﺁن ﻣﺎ اﺳﺖ .ﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺷﻜﻞ "ﻣـﻦ" را از ﻃﺮﻳـﻖ آﺎرهـﺎي ﻣﻌﻨـﺎ دار ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬـﺎي ﺧﻼﻗﺎﻧـﻪ ،و رﺷـﺪ و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ دهﻴﻢ .ﭘﻴﻮﻧﺪهﺎي ﻋﻤﻴﻖ و ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺷﻜﻞ ﺁن "ﻣﻦ" را ﻋﻮض ﻣﻲ آﻨﺪ و هﻴﺄت ٨ﺁن را ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﻣـﻲ دهـﺪ- ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﻳﻚ راﻩ ﺁن اﺳﺖ و دوﺳﺘﻲ )ﺁﻧﭽﻨﺎن آﻪ ﺧﻮاهﻴﻢ دﻳﺪ( راﻩ دﻳﮕﺮ ﺁن. ﻣﻦ ِ ﻳﻚ ﻓﺮد ﺧﺎص ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ دو ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ ﺁن ﻣﺎﻳﻲ آﻪ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺁن ﻳﻜﻲ ﻣﻲ داﻧﺪ ،ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺷـﻮد: ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺁن ﻣﺎ را وﺟﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻤﻲ از ﺧﻮد ﺑﺪاﻧﺪ ،ﻳﺎ ﺧﻮد را ﺟﺰﻳﻲ از ﺁن ﻣﺎ ﺑﺒﻴﻨﺪ ) ﺟﺰﻳـﻲ آـﻪ ﺟـﺬب ﺁن آـﻞ ﺷـﺪﻩ اﺳﺖ (.ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺮدان در ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮارد ﺗﻠﻘﻲ ﻧﺨﺴﺖ را ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ،و زﻧﺎن ﺗﻠﻘﻲ دوم را .ﻣﺮدان و زﻧـﺎن ،هـﺮ دو ،ﺁن ﻣﺎ را ﺑﺮاي ﺧﻮد ﺑﻲ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻬﻢ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ ،وﻟﻲ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﺮدان داﻳﺮﻩ ﺷﺎن را ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺮ داﻳﺮﻩ ى ﺁن ﻣﺎ رﺳﻢ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ ) ﻳﻌﻨﻲ ﺁن ﻣﺎ را وﺟﻬﻲ در درون ﺧﻮد ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ( ،و زﻧﺎن اﺣﺘﻤﺎﻻً داﻳﺮﻩ ﺷﺎن را ﻣﺤـﺎط در داﻳﺮﻩ ي ﺁن ﻣﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲ آﻨﻨﺪ .در هﺮﺣﺎل ،ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ آـﻪ ﺁن ﻣـﺎ ﻣـﻦ ﻓـﺮدي ﺁﻧﻬـﺎ را ﺑﺒﻠﻌـﺪ ﻳـﺎ اﺳـﺘﻘﻼل ﺁن را ﺑﻜﻠﻲ ﻧﻔﻲ آﻨﺪ. هﺮﯾﮏ از ﻃﺮﻓﻴﻦ ِ ﯾﮏ ﻣﺎﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻣﯽ ﺧﻮاهﺪ ﮐﻪ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺼـﺎﺣﺐ ﮐﻨـﺪ؛ اﻣـﺎ در ﻋـﻴﻦ ﺣﺎل هﺮ ﮐﺪام از اﯾﺸﺎن ﻃﺮف دﯾﮕﺮ را ﻓﺮدﯼ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻣﺴﻠﻂ ﻣﯽ ﺧﻮاهﺪ .ﻓﻘﻂ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ اﺳـﺘﻘﻼل و ﺗﺴـﻠﻂ ﺧـﻮد را ﺣﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮ هﻮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺑﺴﺎزد ﮐﻪ هﻮﯾﺖ ﻓﺮدﯼ ﺗﻮ را ﺑﺴﻂ و ﮔﺴﺘﺮش ﻣﯽ دهﺪ .و اﻟﺒﺘـﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ ﮐﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﺗﻮ هﻢ هﺴﺖ ،اﻗﺘﻀﺎﯼ اﺳﺘﻘﻼل و ﺗﺴﻠﻂ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .اﻣﺎ در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﻴﻞ ِ ﺑﻪ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮐﺎﻣﻞ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ هﻤﭽﻨﺎن وﺟﻮد دارد .ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ ،اﯾﻦ ﻣﻴﻞ از ﺣـﺲ ﺳـﻠﻄﻪ ﺟـﻮﯾﯽ ﺑـﺮ دﯾﮕـﺮﯼ ﻧﺎﺷـﯽ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد .ﺁﻧﭽﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺁن ﺣﺎﺟﺖ دارﯼ و ﻣﯽ ﻃﻠﺒﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺁن دﯾﮕـﺮﯼ را ﺑـﻪ هﻤـﺎن ﮐﻤـﺎﻟﯽ ﮐـﻪ ﺗـﻮ ﺻـﺎﺣﺐ هﻮﯾﺖ ﺧﻮد هﺴﺘﯽ ،ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮐﻨﯽ .اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ واﻗﻌﻴﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ در ﺣﺎل ﺷﮑﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ هﻮﯾﺘﯽ ﺗـﺎزﻩ و ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﺎ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ هﺴﺘﯽ .ﯾﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﯾﻦ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰهﻤﺎن ﺷﻮق ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن هﻮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﺎ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ .ﺑﺮﻏﻢ ﺗﻮﺻﻴﻔﯽ ﮐﻪ هﮕﻞ از راﺑﻄﻪ ﯼ دﯾﺎﻟﮑﺘﻴﮑﯽ ﻧﺎﭘﺎﯾﺪار ﻣﻴﺎن ارﺑﺎب و ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ دﺳـﺖ ﻣـﯽ دهـﺪ ،در ﯾـﮏ ﻣﺎﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ،درﺳﺎﺧﺘﺎر ﯾﮏ هﻮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﮎ وﻓﻮق اﻟﻌـﺎدﻩ ﺑﺴـﻂ ﯾﺎﻓﺘـﻪ” ،اﺳـﺘﻘﻼل ﻃـﺮف ﻣﻘﺎﺑـﻞ" و ﻧﻴـﺰ" ﺗﺼـﺎﺣﺐ ﮐﺎﻣﻞ ِ" هﺮدو ﻃﺮف ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺟﻤﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد.
self 7 topology 8 – ٦وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺣﻘﻴﻘﺖ راﺑﻄﻪ ﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﻧﺤﻮﻩ اﯼ ﮐﻪ ﻋﺸﺎق اﯾﻦ راﺑﻄﻪ را از درون ﻣـﯽ ﺑﻴﻨﻨـﺪ ،اﺣﺴﺎﺳـﯽ ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﺎرو ﺷﺮﯾﮏ ﺧﻮد و ﻧﻴﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮد در ﻣﺘﻦ اﯾﻦ راﺑﻄﻪ دارﻧﺪ ،وﻧﻴﺰ ﺷﻴﻮﻩ هﺎﯼ ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ هﻢ ﻣﻬﺮ ﻣﯽ ورزﻧﺪ .ﻋﺎﺷﻖ در ﺣﻀﻮر ﻣﻌﺸﻮق ﻧﺸﺎط ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ،و ﻧﺸﺎط ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ؛ اﯾﻦ ﻧﺸﺎط ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺧـﻮد را در ﻗﺎﻟﺐ ﺷﻴﻄﻨﺖ وﺑﺎزﯾﮕﻮﺷﯽ ِ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دهﺪ .درﯾﮏ ﻋﺸﻖ ﭘﺨﺘﻪ و ﺑﺎﻟﻐﺎﻧﻪ ،ﻣﺎ در ﺧﻮر ﺁن ﻣـﯽ ﺷـﻮﯾﻢ ﮐـﻪ ﻣﻮرد ﻋﺸﻘﯽ ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺖ ﺷﻮرﻣﻨﺪاﻧﻪ واﻗﻊ ﺷﻮﯾﻢ ،اﻣﺮﯼ ﮐﻪ در ﻣﺜﻠﺚ ﮐﻮدﮐﺎﻧﻪ اودﯾﭙﯽ) (۵ﺑﺮاﯼ ﻣـﺎ دﺳـﺖ ﻧﻤـﯽ دهـﺪ. دﯾﺪن اﯾﻨﮑﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ ﺑﺎ ﻣﺎ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﻋﺸﻘﯽ ﮐﻪ در ﻣﻴﺎﻧـﻪ ﯼ ﻣﺎﺳـﺖ ،اﺣﺴـﺎس ﺧﺸـﻨﻮدﯼ و ﺳـﻌﺎدت ﻣـﯽ ﮐﻨﺪ ،ﻣﺎ را از ﺧﻮد ﺧﺸﻨﻮد ﺗﺮ ﻣﯽ ﺳﺎزد. ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﮑﻪ در ﺗﺠﺮﺑﻪ ﯼ ﻋﺸﻖ ِ ﮐﺴﯽ ﺷﺎداﺑﯽ و ﺷﮑﻔﺘﮕﯽ ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ ،ﺑﺎﯾﺪِ ﺧﻮد ﻣـﺎ ﻣـﻮرد ﻋﺸـﻖ ﺑﺎﺷـﻴﻢ ،ﻧـﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺷﺴﺘﻪ رﻓﺘﻪ اﯼ از ﻣﺎ ،و ﻧﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺨﺸـﻬﺎﯾﯽ از ﻣـﺎ .در ﻣﺤﺮﻣﻴـﺖ ِ ﮐﺎﻣـﻞ ﻋﺸـﻖ ،ﯾـﺎر ِ ﻣـﺎ ﻣـﺎرا هﻤـﺎﻧﻄﻮر ﮐـﻪ هﺴﺘﻴﻢ ،ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ،ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ .ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﻧﻴﺴﺖ ﻣﺤﺒﻮب ﮐﺴـﯽ ﺑﺎﺷـﻴﻢ ﮐـﻪ از ﭘـﺎرﻩ اﯼ وﺟـﻮﻩ و وﯾﮋﮔﻴﻬﺎﯼ ﻣﺎ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﺎ ﻣﺎرا دوﺳـﺖ ﻧﺎداﺷـﺘﻨﯽ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ،ﺑـﯽ ﺧﺒـﺮ اﺳـﺖ .ﮔـﺎهﯽ اﯾـﻦ اوﺻـﺎف ﻧﺎﺧﻮﺷـﺎﯾﻨﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از وﯾﮋﮔﻴﻬﺎﯼ ﺷﺨﺼﻴﺘﯽ ﯾﺎ اﻣﻮرﯼ ﮐﻪ ﻣﺎ در ﺁن ﻓﺎﻗﺪ ﺷﺎﯾﺴﺘﮕﯽ ،ﻣﻬﺎرت ،ﯾـﺎ داﻧـﺶ هﺴـﺘﻴﻢ؛ و ﮔـﺎهﯽ هـﻢ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﭘﺎرﻩ اﯼ وﯾﮋﮔﻴﻬﺎﯼ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﭘﻨﻬﺎن .ﻋﻘﺪﻩ 9ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ ازراﻩ و رﺳﻤﯽ ﮐﻪ واﻟﺪﯾﻦ ﻓﺮزﻧـﺪان را در ﺧﺼـﻮص ِ ﻣﻮاﺿﻊ ﻟﺬت ﯾﺎﺣﺬف
١٠
ﺷﺮﻣﮕﻴﻦ وﻣﻌﺬب ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،و اﯾﻦ اﺣﺴﺎﺳـﺎت ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ در ﺑﺴـﺘﺮ ﺗﻮﺟـﻪ و ﻣﺮاﻗﺒﺘـﯽ ﺑﺴـﻴﺎر
ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ و ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ وﻣﺤﺮﻣﻴﺖ و ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺟﻨﺴﯽ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﺗﻠﻄﻴـﻒ و ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﺷـﻮد .درﺑﺴـﺘﺮ ﻣﺤﺮﻣﻴـﺖ ﺗﻤـﺎم ﻋﻴـﺎر ِ ﻋﺸﻖ ،ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﺗﻤﺎم ﻗﺎﻣﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ و ﭘﺎﻟﻮدﻩ و ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و اﻟﺘﻴﺎم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد. ﻣﺤﺒﻮب واﻗﻊ ﺷﺪن ﺗﻮ را از ﺧﻮد ﺧﺮﺳﻨﺪ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﮑﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﺗﻮ ﺑﺎﺷﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺒﻮب واﻗﻊ ﺷﺪﻩ اﯼ ،ﻧﻪ وﺟﻬﯽ از ﺗﻮ ،ﻣﺜﻼ ﭘﻮﻟﺖ .ﻣﺮدم ،ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮدﺷـﺎن ،ﻣـﯽ ﺧﻮاهﻨـﺪ "ﺑـﺮاﯼ ﺧـﺎﻃﺮ ﺧﻮدﺷـﺎن" دوﺳـﺖ داﺷﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻋﺸﻖ وﺟﻬﯽ ﺣﺎﺷﻴﻪ اﯼ از هﻮﯾﺖ ﯾﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ از ﺧﻮد دارﯼ ،در واﻗـﻊ ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭼﻴﺰ دﯾﮕﺮﯼ ] ﻏﻴﺮ از ﺧﻮدت[ دوﺳﺖ دارﻧﺪ .اﻟﺒﺘﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﭘﻮل ،ﯾﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﻮل درﺁوردن ،وﺟﻪ ﻣﺤﻮرﯼ هﻮﯾﺖ اوﺳﺖ ،ﯾﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻇﺎهﺮزﯾﺒﺎ ﯾﺎ هﻮش ﯾﺎ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺳﺮﺷﺎرﺑﺮاﯼ او ﭼﻨﺎن ﺷﺄﻧﯽ دارد ،ﻧﺒﺎﯾﺪ از اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﺧـﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ واﻗﻊ ﺷﺪﻩ ،ﻧﺎﺧﺮﺳﻨﺪ ﺷﻮد .ﺷﻤﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﮐﻤﻨﺪ ﭘـﺎرﻩ اﯼ ﺧﺼـﺎﯾﺺ ﻋﺎﺷـﻖ ﮐﺴﯽ ﺑﺸﻮﯾﺪ و هﻤﭽﻨﺎن از ﺁن ﻟﺬت ﺑﺒﺮﯾﺪ؛ اﻣﺎ دﯾﺮ ﯾﺎ زود ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮد ﺁن ﺷﺨﺺ را دوﺳﺖ ﺑﺪارﯾﺪ ،ﻧﻪ او را ﺑـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺺ ،ﯾﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ از ﺁن ﻗﺒﻴﻞ ﺧﺼﺎﯾﺺ .اﻣﺎ اﯾﻦ دﻗﻴﻘﺎ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ؟ ﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﻋﺎﺷﻖ ﮐﺴﯽ هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﻓﮑﺮﻣﯽ ﮐﻨـﻴﻢ ﺑـﺎ اوﺑـﻮدن ﺑﺨـﺶ ﻣﻬﻤـﯽ ازهﻮﯾـﺖ ﻣﺎﺳـﺖ " :ﺑـﺎ ﻣـﺮﯾﻢ ﺑﻮدن" " ،ﺑﺎ ﯾﻮﺳﻒ ﺑﻮدن" ،ﻧﻪ " ﺑﻮدن ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ واﺟـﺪ ﻓـﻼن و ﺑﻬﻤـﺎن اوﺻـﺎف اﺳـﺖ" .اﻣـﺎ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﭼﻨـﻴﻦ ﭼﻴـﺰﯼ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ؟ ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺁن ﻓﺮد ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در اﯾﻦ ﻣﻴـﺎن اﯾﻔـﺎ ﮐـﺮدﻩ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ،وﮔﺮﻧـﻪ ﭼـﺮا ﺷـﺨﺺ دﯾﮕـﺮﯼ ﻣﺤﺒﻮب ﻣﺎ واﻗﻊ ﻧﺸﺪﻩ اﺳﺖ؟ اﻣﺎ اﮔﺮﻣﺎ را هﻤﭽﻨﺎن" ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ" ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻣﺎن دوﺳﺖ ﺑﺪارﻧﺪ ،در ﺁن ﺻﻮرت ﺁن ﻋﺸﻖ و ﻣﺤﺒﺖ اﻣﺮﯼ ﻣﺸﺮوط ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاهﺪ رﺳﻴﺪ ،اﻣﺮﯼ ﮐﻪ ﭼﻪ ﺑﺴـﺎ ﺑـﺎ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﯾـﺎ ﻣﺤـﻮ ﺁن ﺧﺼـﺎﯾﺺ ﻣﺒـﺪل ﯾـﺎ ﻣﺤـﻮ ﺷـﻮد. ﺷﺎﯾﺪ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﺸﻖ را ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻈﻴﺮ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﯼ ﺗﻌﻘﻴﺐ و ﻧﻘﺶ ﭘﺬﯾﺮﯼ
١١
در اردﮐﻬـﺎ ﺑـﺪاﻧﻴﻢ ،ﭘﺪﯾـﺪﻩ اﯼ ﮐـﻪ در ﺁن ﺟﻮﺟـﻪ
اردﮎ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﯽء ﺟﻨﺒﻨﺪﻩ اﯼ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﻴﻨﺪ واﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ،و در ﻃﻮل دورﻩ اﯼ ﺧـﺎص ﺁن را هﻤﭽـﻮن ﻣـﺎدر ﺧﻮد ﻣﯽ ﺑﻴﻨﺪ و ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .در ﻣﻮرد اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ،ﺷﺎﯾﺪ ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻧﻘﺶ ﻋﺸﻖ را ﻣﯽ زﻧﺪ ،اﻣﺎ از ﺁن ﭘـﺲ ﻋﺸـﻘﯽ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁن ﺷﺨﺺ ورزﯾﺪﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد دﯾﮕﺮ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ وﺟﻮد ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻧﻴﺴـﺖ .اﯾـﻦ ﺗﺼـﻮﯾﺮ ﺧﺼﻮﺻـﺎً در ﺻـﻮرﺗﯽ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﺸﻖ در اﺑﺘﺪا ﺑﺮ ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮدﻩ اﯼ از ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺑﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﺸﺮوط و ﻗـﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺧﺼﺎﯾﺺ ِ دل اﻧﮕﻴﺰ ﻣﻌﺸﻮق ﺁﻏﺎزﻣﯽ ﺷﻮد ،اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺳﻌﺖ و ﻗﻮّ ت ﺁن ﺧﺼـﺎﯾﺺ ،اﻣـﺮﯼ ﻟـﺮزان و ﻧـﺎﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﻴﺴﺖ(۶) . 9
complex sites of pleasure or elimination 11 imprinting
10
– ٧وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
اﻣﺎ ﻋﺸﻖ ِ ﻣﻴﺎن ﺁدﻣﻴـﺎن ،ﺑـﺮﺧﻼف ﭘﺪﯾـﺪﻩ ﯼ ﺗﻌﻘﻴـﺐ و ﻧﻘـﺶ ﭘـﺬﯾﺮﯼ در اردﮐﻬـﺎ،اﻣﺮﯼ ﺗﻐﻴﻴﺮﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ ﻧﻴﺴـﺖ. اﮔﺮﭼﻪ ﻋﺸﻖ ]ﭘﺲ از ﺷﮑﻞ ﮔﻴﺮﯼ[ دﯾﮕﺮ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺪ ﺁن ﺑﻮدﻩ ﻧﻴﺴﺖ ،اﻣﺎ اﮔﺮﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن ﺑـﻪ ﺣﺪّ ﮐﺎﻓﯽ ﺻﻔﺎت ﺗﺎزﻩ ﯼ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪﯼ ]درﻣﺤﺒﻮب[ ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺷﻮد ،ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺮﺁن ﻋﺸﻖ ﻓﺎﯾﻖ ﺁﻣﺪ .ﯾﺎ ﭼـﻪ ﺑﺴـﺎ ﺑـﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﻧﻘﺶ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻦ از ﯾﮏ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮﺑﺮﻋﺸﻖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻓﺎﯾﻖ ﺁﻣﺪ .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤـﻪ ﺁن ﮐﺴـﯽ ﮐـﻪ ﭘـﺎرﻩ اﯼ ازﯾـﮏ ﻣﺎاﺳﺖ ﻃﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﺗﺤﻮل ﻧﻴﺴﺖ .ﻓﺮض ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺷﺨﺼﯽ را "ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ" ﺑﺮﺧـﯽ ﺧﺼـﺎﯾﺺ دل اﻧﮕﻴـﺰ و ارزﺷـﻤﻨﺪش دوﺳﺖ دارﯼ ،در اﯾﻦ ﺻﻮرت اﮔﺮ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮﯼ از راﻩ ﺑﺮﺳﺪ ﮐﻪ از ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺣﻆّ ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﯾـﺎ ﺣﺘـﯽ واﺟﺪ ﺧﺼﺎﯾﺼﯽ ارزﺷﻤﻨﺪ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻇﺎهﺮا ً ﺗﻮ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺷـﺨﺺ ﺗـﺎزﻩ را ﺑﻴﺸـﺘﺮ دوﺳـﺖ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯽ .اﮔـﺮ اﯾﻨﻄـﻮر اﺳﺖ ،ﭼﺮا ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻧﺸﻮﯼ ﺗﺎ ﻓﺮد "ﺑﻬﺘﺮﯼ" از راﻩ ﺑﺮﺳﺪ؛ ﭼﺮا ﻋﻤﻼً دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻧﺸﻮﯼ ﺗﺎ ﮐﺴﯽ را ﭘﻴﺪا ﮐﻨﯽ ﮐﻪ درﺁن ﺟﻨﺒﻪ هﺎﯼ ارزﺷﻤﻨﺪ " اﻣﺘﻴﺎزﺑﻴﺸﺘﺮﯼ" داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺤﺒﻮب ﻓﻌﻠـﯽ را ﺑـﺎ او " ﺗﺎﺧـﺖ ﺑﺰﻧـﯽ"؟ ) ﻧﻈﺮﯾـﻪ ﯼ اﻓﻼﻃـﻮن ﺧﺼﻮﺻﺎ ً ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺮﺳﺸﻬﺎﯾﯽ را ﺑﺮﻣﯽ اﻧﮕﻴﺰد ،زﯾﺮا ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺁن ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻣﺘﻌﻠّﻖ ِ اﺻﻠﯽ و درﺧﻮر ﻋﺸﻖ اﯾـﺪﻩ ﯼ زﯾﺒـﺎﯾﯽ
١٢
اﺳﺖ ،ﺁدﻣﻬﺎﯼ ﺧﺎص ﻓﻘﻂ ﻧﻘﺶ ﻣﺤﻤﻞ ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺼﯽ را اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﻋﺎﺷـﻖ ﻋﺸـﻖ ِ ﺑـﻪ ﺁن اﯾـﺪﻩ را ﺑﺮﻣـﯽ اﻧﮕﻴﺰد ،و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﯾﻦ ﺷﺨﺺ ﺧﺎص را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰاﻧﻨﺪﻩ ﯼ ﺑﻬﺘﺮ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮد((٧). ﺁﻣﺎدﮔﯽ ﺗﺎﺧﺖ زدن و در ﭘﯽ ﺧﺼﺎﯾﺺ " ﺑﻬﺘـﺮ" ﺑـﻮدن ،ﺑـﺎ ﺣـﺎل و هـﻮاﯼ ﻋﺸـﻖ ﺳـﺎزﮔﺎر ﻧﻴﺴـﺖ .ﻧﻈﺮﯾـﻪ اﯼ روﺷﻨﮕﺮ ﺣﺎﺟﺖ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ دهﺪ ﭼﺮااﯾﻦ ﻃﻮراﺳﺖ و ﻧﻴﺰﭼﺮا در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل اﯾﻦ اﻗﺘﻀـﺎﯼ ﻋﺸـﻖ ﻧـﺎﻣﻌﻘﻮل ﻧﻴﺴـﺖ. ﯾﮏ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﺤﺘﻤﻞ و دل ﻧﺎﭼﺴﺐ ،ﺗﻮﺿﻴﺤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﻮرت اﻗﺘﺼﺎدﯼ دارد .وﻗﺘﯽ ﻣـﯽ ﺧـﻮاهﯽ ﻓـﺮدﯼ را ﺑﺨـﻮﺑﯽ ﺑﺸﻨﺎﺳﯽ ،ﺑﺎﯾﺪ زﻣﺎن و اﻧﺮژﯼ زﯾﺎدﯼ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬارﯼ ﮐﻨﯽ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﯼ ﺗﻔﺎهﻢ ﺑﺎ او ﺑﺮﺳﯽ ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺁن ﻓﺮد ﺑﺎ ﻓﺮد دﯾﮕﺮ ﺑﺎ دﺷﻮارﯾﻬﺎﯾﯽ روﺑﺮوﺳﺖ) .اﻣﺎ ﺁﯾﺎ اﯾﻦ ﻓﺮد ﺗـﺎزﻩ ﻧﻤـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﺎزدﻩ
١٣
ﺑﻴﺸـﺘﺮﯼ را وﻋـﺪﻩ دهـﺪ ،ﺣﺘـﯽ ﺑـﺎ
اﺣﺘﺴﺎب هﺰﯾﻨﻪ هﺎﯼ اﯾﻦ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬارﯼ ﺗﺎزﻩ؟( درﺑﺎرﻩ ﯼ اﯾﻦ ﻓﺮد ﺗﺎزﻩ ﺗﺮدﯾﺪهﺎﯾﯽ وﺟﻮد دارد؛ ﻓﻘﻂ ﭘـﺲ ازﺗﺠﺮﺑـﻪ ﯼ درازﻣﺪٌت ِ ﺑﺎ هﻢ ﺑﻮدن ،و درﮐﻮران ﺟﺮٌ و ﺑﺤﺜﻬﺎ و ﺑﺤﺮاﻧﻬﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﺮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ درﯾﺎﺑﺪ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻃﺮف او در ﺧـﻮر اﻋﺘﻤـﺎد، ﻗﺎﺑﻞ اﺗﮑﺎ ،اهﻞ ﮔﺬﺷﺖ ،و ﯾﺎر دوران ﺳﺨﺘﻴﻬﺎ هﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ .ﺗﻼش ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺁﯾﺎ ﺷﺨﺺ دﯾﮕـﺮﯼ ﺑـﺮاﯼ ﺑـﺎ هـﻢ ﺑﻮدن ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ ،ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دﯾﺮ ﯾﺎ زود ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﯼ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮﺳﺪ)ﺣﺘﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ اﻓﻖ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺑﺎ ﺁن ﺷـﺨﺺ دراﺑﺘﺪا اﻣﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺁﯾﺪ( و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺷﺨﺺ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮد ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺟﺎرﯼ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺷﺮﯾﮑﺶ ﻣﺤﺪود ﮐﻨـﺪ ﯾـﺎ ﺑـﻪ ﺁن ﭘﺎﯾﺎن دهﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻌﻘﻮل ﻧﻴﺴﺖ در ﭘﯽ ﺳﻮداﯼ وﺿﻌﻴﺘﯽ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﮐﻪ در ﺣﺪٌ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ رﺿﺎﯾﺖ ﺑﺨﺶ اﺳﺖ؛ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮﺑﺎﺷﺪ ﺁن اﻧﺮژﯼ را در ﮐﺎر ﺑﻬﺒﻮد و ارﺗﻘﺎﯼ ﻣﺎﯾﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬارﯼ ﮐﻨﻴﻢ ﮐﻪ اﮐﻨﻮن ﺑﺨﺸﯽ از ﺁن هﺴﺘﻴﻢ. اﯾﻦ ﻧﺼﺎﯾﺢ ِ ﻣﺼﻠﺤﺖ اﻧﺪﯾﺸﺎﻧﻪ ﯼ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺑﻪ هﻴﭻ وﺟﻪ اﺑﻠﻬﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،اﻣﺎ ﺣﺎﺷﻴﻪ اﯼ و ﻋﺮﺿـﯽ اﺳـﺖ. ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻧﺼﺎﯾﺢ ،درذات ﻋﺸﻖ ﭼﻴﺰﯼ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﮐﻪ اﻗﺘﻀﺎﯼ ﯾـﮏ ﻣﺤﺒـﻮب وﯾـﮋﻩ را ﺑﮑﻨـﺪ ﯾـﺎ ﺗﻌـﻮﯾﺾ او را ﺑـﺎ ﻓـﺮد دﯾﮕـﺮ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ ﺳﺎزد؛ ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﻣﺎ را از اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺎزﻣﯽ دارد زﯾﺎﻧﯽ ﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از رهﮕﺬر اﯾﻦ ﺗﻌﻮﯾﺾ ﻧﺼﻴﺐ ﻣﺎ ﺷﻮد .ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻓﺮض ﺻﺤﺖ ِ ﺗﺤﻠﻴـﻞ اﻗﺘﺼـﺎدﯼ ،ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ درﯾـﺎﺑﻴﻢ ﮐـﻪ ﭼـﺮا وﻗﺘـﯽ ﮐﺴـﯽ ﻋﺸـﻘﯽ را ﮐـﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﺗﻌﻬﺪ و ﭘﺎﯾﺒﻨﺪﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺧﺎص اﺳﺖ ،ﻧﺜﺎر ﻣﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،ﺁن را ﺧﻮش ﻣﯽ دارﯾﻢ ،و ﻧﻴـﺰ ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ درﯾﺎﺑﻴﻢ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وارد ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺗﺎ ازﺁن هﺪﯾﻪ ﯾﺎ از ﺁﻧﭽـﻪ درﻇـﺎهﺮ ﺑـﻪ ﭼﻨـﺎن ﻋﺸـﻘﯽ ﻣـﯽ ﻣﺎﻧـﺪ ،ﺑﻬـﺮﻩ ﻣﻨـﺪ ﺷﻮﯾﻢ .اﻣﺎ واﻗﻌﺎً ﭼﺮا ﻣﺎ ﺑﺨﻮاهﻴﻢ ﭼﻨﺎن ﺗﻌﻬﺪﯼ را ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺧﺎص ﺑﺴـﭙﺎرﯾﻢ و از ﺗﻤـﺎم ﯾـﺎران دﯾﮕـﺮ ﭼﺸـﻢ ﭘﻮﺷـﯽ ﮐﻨﻴﻢ؟ درﭼﻨﺎن راﺑﻄﻪ ﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ اﯼ ﮐﻪ در ﺁن ﺗﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻓـﺮد ﺧـﺎص ﻣﺘﻌﻬـﺪ ﻣـﯽ ﺷـﻮﯼ ﭼـﻪ ارزش ﺧﺎﺻـﯽ ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ از راهﻬﺎﯼ دﯾﮕﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﯽ ﺷﻮد؟ اﯾﻦ درﺳﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﺎر و ﺷﺮﯾﮏ ﻣﺎ ﺑﺮاﯼ ﻣﺎ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و ﻟـﺬا ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ از ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﺮدن او ﻣﺎﯾﻪ رﻧﺞ و ﺁزارش ﺷﻮﯾﻢ .اﻣﺎ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺮاﯼ ﭘﺎﺳﺦ دادن ﺑﻪ ﺁن ﭘﺮﺳﺶ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﻴﺴﺖ.
the Form of Beauty 13 return
12
– ٨وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺣﺘﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻓﻬﻢ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺑﻬﺘﺮﯼ ﻓﺮاهﻢ ﺁورد (٨).داد و ﺳﺘﺪ ﻣﺴـﺘﻤﺮ ﺑـﺎ ﯾـﮏ ﻃـﺮف ﺛﺎﺑﺖ ﮐﻪ واﺟﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ وﯾﮋﻩ اﯼ اﺳﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ را ﻣﻌﻘﻮل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ در ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺷﻢ و ﻣﻬﺎرت وﯾﮋﻩ اﯼ را ﺑـﺮاﯼ داد و ﺳﺘﺪ ﺑﺎ ﺁن ﻃﺮف ﺑﭙﺮوراﻧﯽ) و هﻤﻴﻦ اﻣﺮ در ﻧﺴﺒﺖ ﺁن ﻃـﺮف ﺑـﺎ ﺗـﻮ ﻧﻴـﺰ ﺻـﺎدق اﺳـﺖ(؛ و اﯾـﻦ ﺗﺨﺼـﺺ ﺑـﻪ ﺗـﻮ اﯾـﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ ﮐﻪ ﺗﻮ هﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ و داد و ﺳﺘﺪ ﺑﺎ ﺁن ﻃﺮف اداﻣـﻪ ﺧـﻮاهﯽ داد ) زﯾـﺮا ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺳـﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬارﯼ ﺷﺪﻩ درﻣﺒﺎدﻟﻪ ﯼ ﺑﺎ ﻃﺮف ﺳﻮم از ارزش ﺑﺴﻴﺎر ﮐﻤﺘﺮﯼ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ( .ﺑﻌﻼوﻩ ،وﻗﺘﯽ ﺗﻮ ﺧﻮد را ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮﯼ ﺷﮑﻞ و ﺗﺨﺼﺺ ﻣﯽ ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁن ﻃﺮف ﺑﻬﺘﺮﺟﻔﺖ و ﺟﻮر ﺷـﻮﯼ و ﺑﺘـﻮاﻧﯽ ﺑـﺎ او داد و ﺳـﺘﺪ ﮐﻨـﯽ ) ،ودر ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﮐﺎر و ﺑﺎر ﺗﻮ ﺑﺎ دﯾﮕﺮان از روﻧـﻖ زﯾـﺎدﯼ ﺑﺮﺧـﻮردار ﻧﺨﻮاهـﺪ ﺑـﻮد( ،ﺗـﻮ ﻃﺎﻟـﺐ ﻧـﻮﻋﯽ ﺗﻌﻬـﺪ و ﺿـﻤﺎﻧﺖ از ﺟﺎﻧـﺐ ﺁن ﻃـﺮف ﺧﻮاهﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﯼ ﺑﺎ ﺗﻮ اداﻣﻪ دهﺪ ،ﺿﻤﺎﻧﺘﯽ ﮐﻪ از ﺗﺨﺼﺺ ﺧﻮد ﺁن ﻃﺮف ﻓﺮاﺗﺮ ﻣﯽ رود و او را ﺑﺎ ﺗﻮ ﺟﻔـﺖ و ﺟﻮر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .ﺗﺤﺖ ﭘﺎرﻩ اﯼ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﺮاﯼ دو ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻣﺎﻟﯽ ِ ﻃﺮف ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺑﺎ ﺻﺮﻓﻪ ﺗﺮ اﺳﺖ ﮐـﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏﺑﻨﮕﺎﻩ اﻗﺘﺼﺎدﯼ ادﻏﺎم ﺷﻮﻧﺪ وﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻤﺎم ﺗﺨﺼﻴﺼﺎت اﻣﺮﯼ داﺧﻠﯽ ﺷﻮد .در اﯾﻨﺠـﺎ دﺳـﺖ ﮐـﻢ ﻣـﺎ ﺑـﻪ ﭼﻴﺰﯼ ﺷﺒﻴﻪ ﻣﻔﻬﻮم "هﻮﯾﺖ ﺑﻪ هﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ" ﻣﯽ رﺳﻴﻢ. ﻏﺮض از ﻋﺸﻖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﮑﻞ ﺑﮕﻴﺮد و ﺷﺨﺺ ﺧـﻮد را ﺑـﺎ ﺁن ﺑـﻪ ﻣﺜﺎﺑـﻪ ﯼ ﺧـﻮدﯼ ﺑﺴـﻂ ﯾﺎﻓﺘـﻪ ﯾﮑﯽ ﺳﺎزد ،و ﻧﻴﺰ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺧﻮد را ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدﯼ ﺑﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺁن ﯾﮑﯽ ﺑﺒﻴﻨﺪ .ﺑﻨـﺎ ﺑـﺮاﯾﻦ ،ﻣﻴـﻞ ﺑـﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠـﻪ ﮐـﺮدن و ﺗﺎﺧﺖ زدن ) ﯾﻌﻨﯽ وﯾﺮان ﮐﺮدن ﺁن ﻣﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدﯼ ﺑﺎ ﺁن ﯾﮑﯽ هﺴﺘﯽ( ،در واﻗﻊ ﻣﻴﻞ ﺑـﻪ وﯾـﺮان ﮐـﺮدن ﺧـﻮد ﺗﻮﺳﺖ ﮐﻪ درﺁن ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺑﺴﻂ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﺘﺠﻠﯽ اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ،ﺷﺨﺺ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻋﺰم ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣـﺎﯼ دﯾﮕـﺮ ﮐﻨـﺪ ﻣﮕﺮﺁﻧﮑﻪ دﯾﮕﺮ ﺧﻮد را ﺑﺎ اﯾﻦ ﻣﺎﯼ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ ﯾﮑﯽ و هﻢ هﻮﯾﺖ ﻧﺒﻴﻨﺪ -ﯾﻌﻨـﯽ ﻣﮕﺮﺁﻧﮑـﻪ ﻋﺸـﻖ اوﻗـﺒﻼً ﭘﺎﯾـﺎن ﯾﺎﻓﺘـﻪ ﺑﺎﺷـﺪ. ﺣﺘﯽ در اﯾﻦ ﺻﻮرت هﻢ ﻋﺰم ِ ﺷﮑﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺎﯼ ﺗﺎزﻩ ﻋﺰم ﺑﻪ ﮐﺎرﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭘـﺲ از ﺗﺤﻘـﻖ دﯾﮕـﺮ ﻣﻌﺎﻣﻠـﻪ ﮔﺮﯼ را ﺑﺮﻧﻤﯽ ﺗﺎﺑﺪ .ﺑﯽ رﻏﺒﺘﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻮداﮔﺮﯼ و ﺗﺎﺧﺖ زدن ،وﺻﻒ ذاﺗﯽ ﻋﺸـﻖ ،و ﺁن ﻣـﺎﯾـﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁن ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد .از ﺁن ﭘﺲ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ دﻧﺒـﺎل ﯾـﺎر و ﺷـﺮﯾﮑﯽ دﯾﮕـﺮ) وﻟـﻮ ﺷﺨﺼـﯽ ﺑـﺎ "اﻣﺘﻴـﺎزات ﺑﻴﺸﺘﺮ"( ﻧﻴﺴﺖ ،دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺁن ﺧﻮد ِﺷﺨﺼﯽ اﯼ را ﮐـﻪ ﺑـﺎ ﺁن ﯾﮑـﯽ ﺷـﺪﻩ وﯾـﺮان ﮐﻨـﺪ و ﺧـﻮد دﯾﮕـﺮﯼ را ﮐـﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ از او ﺟﺪا و ﮔﺴﺴﺘﻪ اﺳﺖ ،ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺁن ﺳﺎزد ) .اﯾﻦ ﺑـﺪان ﻣﻌﻨـﺎ ﻧﻴﺴـﺖ ﮐـﻪ ﻓـﺮد ﻧﻤـﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ارﺗﻘﺎ و ﺗﺤﻮل ﺑﺒﺨﺸﺪ (.ﺷﺎﯾﺪ در اﯾﻨﺠﺎ ﺷﻴﻔﺘﮕﯽ
١٤
در ﭘﺲ ﭘﺮدﻩ ﻧﻘﺸﯽ اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ :ﭼـﻪ ﺑﺴـﺎ
ﺷﻴﻔﺘﮕﯽ راﻩ ﯾﮑﯽ ﺷﺪن در ﯾﮏ ﻣﺎرا ﻣﯽ ﮔﺸﺎﯾﺪ و هﻤﻮار ﻣﯽ ﺳﺎزد؛ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺷﻮﻗﯽ ﺑﺮﻣﯽ اﻧﮕﻴﺰد ﺗﺎ ﺗـﻮ ﺑـﺮ ﻣـﺎﻧﻊ ﺗﻌﻠﻖ ﺧﺎﻃﺮﯼ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﻘﻼل ﺧﻮد دارﯼ ﻓﺎﺋﻖ ﺁﯾﯽ ،وﻧﻴﺰ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁﻧﮑـﻪ ذهـﻦ ﺗـﻮ را داﺋﻤـﺎ ً ﺑـﻪ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﯼ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ وﻓﮑﺮﺷﻤﺎ دوﺗﻦ در ﮐﻨﺎرهﻢ ﻣﺸﻐﻮل ﻣﯽ ﺳﺎزد ،ﻣﻘﺪﻣﻪ اﯼ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺮاﯼ ﻣﺎ -اﻧﺪﯾﺸﯽ. از ﻣﻨﻈﺮﯼ ﺑﺪ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺗﺮ ،ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﺷﻴﻔﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﭼﺴﺒﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺁدﻣﻴﺎن را در ﮐﻨﺎر هﻢ ﺁﻧﻘﺪر ﻧﮕﻪ ﻣﯽ دارد ﺗﺎ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﻪ هﻢ ﺑﭽﺴﺒﻨﺪ. ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮاﯾﻨﺪﯼ ﮐﻪ ﺁدﻣﻴﺎن ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁن ﻣﻮاﻧﻊ ﻣﻴـﺎن ﺧـﻮد را هﻤـﻮار ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ و ﺑـﻪ ﺳـﻮﯼ ﺷـﮑﻞ ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﯽ روﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ ازاﯾﻨﮑﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﮑﺮرا ً ﺑﻪ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر اﺑـﺮاز ﺗﻤﺎﯾـﻞ ﮐﻨﻨـﺪ ،ﻣﮑـﺮرا ً ﺑـﻪ هﻢ ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را دوﺳﺖ دارﻧﺪ .در ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮارد اﮔﺮ ﻃﺮف دﯾﮕـﺮ ﻣﺘﻘـﺎﺑﻼ ً ﺑـﻪ ﺁن اﺑـﺮاز ﻋﺸـﻖ ﭘﺎﺳـﺦ ﻣﺘﻨﺎﺳـﺐ ﻧﺪهﺪ ،ﻣﺎﺟﺮا اداﻣﻪ ﻧﺨﻮاهﺪ ﯾﺎﻓﺖ و رهﺎ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .ﺁﻧﻬﺎ دﺳﺖ در دﺳﺖ ،ﮔﺎم ﺑﻪ ﮔـﺎم ﺑـﺎ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ ﺑـﻪ درون ﺁب ﮔـﺎم ﻣﯽ ﻧﻬﻨﺪ .اﺣﺘﻴﺎط و ﭘﺮواﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﯼ دو ﮔﺮوﻩ ﯾﺎ ﻣﻠﺖ ﭘﺮﺳﻮء ﻇﻦ) ﻣﺜـﻞ اﺳـﺮاﺋﻴﻠﻴﺎن و ﻓﻠﺴـﻄﻴﻨﻴﺎن( ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﯾـﺪ ﻣﺸـﺮوﻋﻴﺖ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳـﻨﺪ .هﻴﭽﻴـﮏ ﻧﻤـﯽ ﺧﻮاهـﺪ دﯾﮕـﺮﯼ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﻣﺒﺎدا ﺁن دﯾﮕﺮﯼ وﯼ را ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﻧﺸﻨﺎﺳـﺪ ،و اﯾـﻦ هـﻢ ﮐـﺎﻓﯽ ﻧﻴﺴـﺖ ﮐـﻪ هﺮﯾـﮏ اﻋـﻼم دارد ﮐـﻪ او ﺁن دﯾﮕﺮﯼ را ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮﺁﻧﮑﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ هـﻢ وﯼ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳـﺪ .زﯾـﺮا درﺁن ﺻـﻮرت هﺮﯾـﮏ دﯾﮕــﺮﯼ را ﺑـﻪ ﻧﺤــﻮ ﻣﺸـﺮوط ﺑــﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳـﺖ ،ﺷﻨﺎﺳــﺎﯾﯽ اﯼ ﮐـﻪ ﻣﺸــﺮوط و ﻣﻨـﻮط اﺳــﺖ ﺑــﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﻣﺸﺮوط ﺁن دﯾﮕﺮﯼ .و از ﺁﻧﺠﺎ ﮐﻪ هﻴﭽﻴﮏ ﺁن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و رﺳﻤﻴﺖ ﻧﺎﻣﺸـﺮوط را اﺑـﺮاز ﻧﺪاﺷـﺘﻪ اﺳـﺖ، infatuation
14
– ٩وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺁﻧﻬﺎ هﻨﻮز ﮐﺎر را ﺣﺘﯽ ﺁﻏﺎزهﻢ ﻧﮑﺮدﻩ اﻧﺪ .اﯾﻦ هﻢ ﺑﯽ ﻓﺎﯾﺪﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ هﺮﯾـﮏ ﺑﮕﻮﯾـﺪ ﺁن دﯾﮕـﺮﯼ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﻣـﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ ﻣﺸﺮوط ﺑﺮﺁﻧﮑﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ ﻧﻴﺰ او را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﺸﺮوط ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳـﺪ » :ﻣـﻦ ﺗـﻮ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﻣـﯽ ﺷﻨﺎﺳﻢ ﺑﻪ ﺷﺮط ﺁﻧﮑﻪ ﺗﻮ هﻢ ﻣﺮا ﺑﻪ ﺷﺮط ﺁﻧﮑﻪ ﻣـﻦ ﺗـﻮ را ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳـﻢ ،ﺑـﻪ رﺳـﻤﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳـﯽ «.زﯾـﺮا دراﯾﻨﺠﺎ هﺮﯾﮏ ﺑﻪ دﯾﮕﺮﯼ ﯾﮏ اﻋﻼن ﺷﺮﻃﯽ ﺳﻪ ﺟﺰﯾﯽ ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ ،واﯾﻦ اﻋﻼن ﻣﺸﺮوط و ﻣﻨﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ اﻋﻼن ﺷﺮﻃﯽ دو ﺟﺰﯾﯽ از ﺟﺎﻧﺐ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ،و ﻓﻘﻂ وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺁﯾﺪ ﮐﻪ ﺁن اﻋـﻼن ﺷـﺮﻃﯽ دو ﺟﺰﯾـﯽ وﺟـﻮد داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ هﻴﭻ ﯾﮏ ﺑﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ دﻗﻴﻘﺎ ً ﺁن ﭼﻴﺰﯼ را ﮐﻪ وﯼ ﺑﺮاﯼ ﺁﻏﺎز ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻻزم دارد ) ﯾﻌﻨـﯽ ﯾـﮏ اﻋـﻼن دو ﺟﺰﯾﯽ( ﻧﺪادﻩ اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺎدام ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ هـﺮدو ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮ ﻣﺘﻘـﺎرن ﮔـﺰارﻩ هـﺎﯾﯽ ﺷـﺮﻃﯽ ﺑـﺎ ﻃـﻮل و ﭘﻴﭽﻴـﺪﮔﯽ ﯾﮑﺴﺎن را اﻋﻼن ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،ﻧﺨﻮاهﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﮐﺎر را ﺁﻏﺎز ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در اﯾﻨﺠﺎ ﻧـﻮﻋﯽ ﻋـﺪم ﺗﻘـﺎرن ﻻزم اﺳـﺖ ،اﻣـﺎ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ ﮐـﻪ ﯾﮑـﯽ از ﻃـﺮﻓﻴﻦ ﮐـﺎر را ﺑـﺎ اﺑـﺮاز ﯾـﮏ ﺷﻨﺎﺳـﺎﯾﯽ ﻧـﺎ ﻣﺸـﺮوط ﺁﻏـﺎز ﮐﻨـﺪ .ﮐـﺎﻓﯽ اﺳـﺖ ﻧﻔـﺮاول ﯾـﮏ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﻪ ﺟﺰﯾﯽ اﺑﺮاز ﮐﻨﺪ ) ﮐﻪ ﺻﺮﻓﺎ ً ﻣﺸﺮوط و ﻣﻨﻮط اﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﺮوط دو ﺟﺰﯾﯽ ﻃـﺮف دﯾﮕـﺮ( ،و ﻃﺮف دوم ﯾﮏ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﺮوط دو ﺟﺰﯾﯽ ﻣﻄﺮح ﻧﻤﺎﯾﺪ .ﮐﺎر ﻃﺮف دوم ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻃـﺮف اول ﺑـﯽ درﻧـﮓ ﮐﺎر ﺑﻪ رﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ را ﺁﻏﺎز ﮐﻨﺪ و هﻤﻴﻦ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﯼ ﺧﻮد ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻃـﺮف دوم هـﻢ هﻤـﻴﻦ ﮐـﺎر را ﺑﮑﻨﺪ .اﻟﺒﺘﻪ روﺷﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎر در ﻣﻴﺎن ﻋﺸﺎق هﺮﮔﺰﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﯽ ﻧﻴﺴﺖ .هﻴﭽﻴـﮏ از ﻃـﺮﻓﻴﻦ اﻋـﻼن ﻣﻮﺿـﻊ ﺗﻮﺑﺮﺗﻮﯾﯽ از اﯾﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ » ﻣﻦ ﺗﻮ را دوﺳﺖ ﺧﻮاهﻢ داﺷﺖ ﺑﻪ ﺷﺮط ﺁﻧﮑﻪ ﺗﻮ ﻣﺮا ﻣﺸﺮوط ﺑﺮﺁﻧﮑـﻪ دوﺳـﺘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ،دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ« ،و اﮔﺮ هﻢ ﯾﮑﯽ از ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﮐﻨﺪ ،اﯾﻦ ﮐـﺎر ) ﺑـﻪ ﺗﻌﺒﻴـﺮﯼ ﻣﻼﯾـﻢ( اﻣـﺮ ﺷـﮑﻞ ﺑﺨﺸﯽ ﻣﺎرا ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﺪام ﺑـﻪ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ ﺑﮕﻮﯾﻨـﺪ » دوﺳـﺘﺖ دارم« ،و ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺎن دهﻨﺪ ،ﭼﻪ ﺑﺴﺎ از ﺗﻮﻟﺪ ﻣﻮﺟﻮدﯼ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﮐﻨﺪ ﮐـﻪ هﻨـﻮز ﭘﻨﻬـﺎن و ﮐـﺎﻣﻼ ًدر ژرﻓـﺎ ﺳـﺖ، ﭼﻨﺪان ﭘﻨﻬﺎن ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺁن ﮐﺎر ﻣﺪام ﺗﮑﺮار ﺷﻮد ﺗﺎ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺑﺮاﺣﺘﻴﺎط و ﭘﺮواﯼ ﺧﻮد ﻓﺎﺋﻖ ﺁﯾﻨﺪ و ﯾـﮏ ﻣـﺎﯼ واﻗﻌـﯽ و ﻧﺎﻣﺸﺮوط ﺷﮑﻞ ﺑﮕﻴﺮد. ﺣﺘﯽ ﭘﺲ از ﺁﻧﮑﻪ ﺁن ﻣﺎﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﮔﻴﺮد ،ﺣﺮﮐﺖ ﺁن ارﺳﻄﻮﯾﯽ اﺳﺖ ﻧـﻪ ﻧﻴﻮﺗـﻮﻧﯽ ،ﯾﻌﻨـﯽ ﺗـﺪاوم ﺣﺮﮐـﺖ ﺁن ﻣﺤﺘﺎج ﻧﻴﺮوﯼ ﻣﺤﺮﮎ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ .ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﺑﺮاز ﻋﺸﻖ ،اﺷﺎرات روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ،ﺑﻪ وﯾﮋﻩ ﺁن ﮐﺎرهﺎﯼ ﻇﺮﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﻗﻴﺪ و ﺑﻨﺪ هﺎﯼ ﻣﺘﻌﺎرف را در هﻢ ﻣﯽ ﺷﮑﻨﺪ ،و ﺑﻴـﺎﻧﮕﺮ و ﻧﻤـﺎد اﺗﺼـﺎل ﺷـﺨﺺ ﺑـﻪ ﺁن ﻣـﺎ ﯾـﺎ ﺷـﻮق ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ ﺑﺨﺸـﯽ ﺁن ﻣﺎﺳﺖ) اﮔﺮﺁن ﮐﺎرهﺎ ﭘﻴﺶ ازﺗﻮﻟﺪ ﺁن ﻣﺎ رخ دادﻩ ﺑﺎﺷﺪ( ﺗﻮﻗﻒ ﻧﭙﺬﯾﺮد. ﺑﻪ ﻓﺮض ﺁﻧﮑﻪ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﮔﺮﯼ و ﺗﺎﺧﺖ زدن ﺑﺎ ﻋﺸﻖ وﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﺎﺑﺎ ﯾﮏ ﺷﺨﺺ ﺧﺎص ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎﺷﺪ، اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺁﯾﺎﻋﺸﻖ ورزﯾﺪن ﺑﻪ ﺁن ﻧﺤﻮ ﺧﺎص ﻣﻌﻘﻮل اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ .ﺑﻪ هﺮ ﺣﺎل اﻧﻮاع دﯾﮕﺮﯼ هﻢ ازﭘﻴﻮﻧﺪهﺎﯼ ﺷﺨﺼﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺟﺪﯼ و ﻣﻬﻢ اﺳﺖ اﻣـﺎ ﻣﺴـﺘﻠﺰم هﻮﯾـﺖ ﺑـﻪ هـﻢ ﭘﻴﻮﺳـﺘﻪ ﻧﻴﺴـﺖ -ﻣﺜـﻞ رواﺑـﻂ دوﺳﺘﺎﻧﻪ و ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت ﺟﻨﺴﯽ .در ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻓﻬﺮﺳﺘﯽ روﺷﻦ و ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﻻ از اﻣﻮر و ﮐﻨﺸﻬﺎ و ﻋﻮاﻃﻔﯽ را ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁن ﻣﺎ ﻣﻤﮑﻦ و ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺷﺪﻩ اﻧﺪ ،ﻓﺮاهﻢ ﺁورد .اﯾﻦ اﻣـﺮ ﻧـﺎﻣﻌﻘﻮﻟﯽ ﻧﻴﺴـﺖ ﮐـﻪ ﻃﺎﻟـﺐ اﯾـﻦ اﻣﻮر ﺑﺎﺷﻴﻢ ،وﻟﺬا ﺧﻼف ﻋﻘﻞ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻗﺪم ﺑﻪ ﺣﻴﻄﻪ ﯼ ﻣﺎﯾﯽ ﺑﮕﺬارﯾﻢ ﮐﻪ درﺁن ازﮔﺰﯾﻨﻪ ﯼ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﮔـﺮﯼ و ﺗﺎﺧـﺖ زدن ﺧﺒﺮﯼ ﻧﻴﺴﺖ .اﻣﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ از وراﯼ ﻋﻴﻨﮏ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﻣﺪارﯼ و ﭘﺮﺳﻴﺪن از اﯾﻨﮑﻪ " اﯾﻦ ﮐـﺎر ﭼﻪ ﻧﻔﻌﯽ ﺑﺮاﯼ ﻣﻦ دارد؟" ﻋﺸﻖ را ﻣﻤﺴـﻮخ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ،ﻣـﺎ وﻗﺘـﯽ ﻋﺎﺷـﻖ ﮐﺴـﯽ هﺴـﺘﻴﻢ ﺗﻨﻬـﺎ ﭼﻴـﺰﯼ ﮐـﻪ ﻣـﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺑﻮدن ﺑﺎ ﺁن ﺷﺨﺺ اﺳﺖ -ﻧﻪ ﺁﻧﮑﻪ ﺁن ﮐﺴﯽ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﮐﻪ ﺑـﺎ اوﺳـﺖ .ﺑـﺪون ﺷـﮏ وﻗﺘـﯽ ﻣـﺎ ﺑـﺎ ﺁن ﺷـﺨﺺ هﺴﺘﻴﻢ ،ﻣﺎ ﺁن ﮐﺴﯽ هﺴﺘﻴﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺁن ﺷﺨﺺ اﺳﺖ ،اﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻄﻠﻮب ﻣﺎﺳﺖ ﭼﻨﺎن ﺷﺨﺼـﯽ ﺑـﻮدن ﻧﻴﺴـﺖ .ﻣـﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺁن ﺷﺨﺺ را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﮐﻨﻴﻢ ،و ﻧﻴﺰ )اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰاﻧﯽ ﮐﻤﺘﺮ( ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺁن ﭼﻨﺎن ﮐﺴﯽ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﮐﻪ او را ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﯽ ﺳﺎزد .در اﯾﻨﺠﺎ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﺗﺄﮐﻴﺪ اﺳﺖ ،ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺁن ﭼﻴﺰﯼ اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ و در ﭘﯽ ﺁن هﺴﺘﻴﻢ -ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎن ،ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺘﻌﻠّﻖ اﻟﺘﻔﺎﺗﯽ
intentional object
١٥
ﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺎﺳﺖ.
15
– ١٠وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺁن ﭘﺮﺳﺶ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﻣﺪاراﻧﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﺗﻮﺟﻪ را از راﺑﻄﻪ ﯼ ﻣﻴﺎن ﻋﺸﺎق ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻩ اﯼ ﮐـﻪ هﺮﯾـﮏ از ﻋﺸـﺎق در ﺁن راﺑﻄﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺳﺖ ﻣﻨﺼﺮف ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و از اﯾﻦ ﻃﺮﯾﻖ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ را ﻣﻤﺴﻮخ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ .ﻣﻘﺼـﻮد ﻣـﻦ اﯾﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻧﺤﻮﻩ اﯼ ﮐﻪ ﻋﺸﺎق ]درﺁن راﺑﻄﻪ ﺣﺎﺿﺮ[ هﺴﺘﻨﺪ ﺑﯽ اهﻤﻴﺖ اﺳﺖ؛ اﯾﻨﮑـﻪ ﻋﺸـﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴـﮏ ﺗـﺎ ﭼـﻪ ﺣﺪ ازﺟﺎﻧﺐ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ دﻻﯾﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻃﺎﻟـﺐ ﺁن راﺑﻄـﻪ ﻣـﯽ ﺷـﻮﯾﻢ و ﺁن را ﻗﺪر ﻣﯽ ﻧﻬﻴﻢ .اﻣﺎ ﮐﺎﻧﻮن اﺻﻠﯽ ﻋﺸﻖ هﻤﺎﻧﺎ راﺑﻄـﻪ ﯼ ﻣﻴـﺎن ﻋﺸـﺎق اﺳـﺖ .ﻣﻬﻤﺘـﺮﯾﻦ دﻏﺪﻏـﻪ ﯼ ﻋﺸـﺎق ،از ﺁن ﺣﻴﺚ ﮐﻪ ﻋﺎﺷﻘﻨﺪ ،ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ اﺷﺘﻐﺎل ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻧﻬﺎ ،ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﺗﻮﺟﻪ و ﻣﺮاﻗﺒـﺖ ﺁﻧﻬﺎﺳـﺖ ،وﺿـﻊ و ﺣـﺎل ﺧﻮدﺷﺎن ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﮑﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ و ﺁن راﺑﻄﻪ اﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻴﺎن اﯾﺸﺎن ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣﻞ راﺑﻄﻪ را از ﺁﻧﭽﻪ دراﯾﻦ راﺑﻄﻪ واﻗﻊ ﺷﺪﻩ ،ﺟﺪا ﮐﻨﻴﻢ ) .ﻣﻨﻄﻖ ﻣﺼﺪاﻗﯽ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﯼ از زوﺟﻬﺎﯼ ﻣﺮﺗﺐ
١٧
١٦
ﺟﺪﯾﺪ "ﻧﺴـﺒﺖ ﯾـﺎ راﺑﻄـﻪ" را ﺻـﺮﻓﺎ ً
از ﭼﻴﺰهﺎﯾﯽ ﻣﯽ داﻧﺪ ﮐﻪ ) ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻣﺎ( در ﺁن راﺑﻄﻪ واﻗﻊ اﻧﺪ (.و در واﻗﻊ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ
ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻧﺎﺷﯽ از ﺧﺼﻠﺖ ﻋﺸﺎق اﺳﺖ و ﺁن ﺧﺼﻴﺼﻪ را ارﺗﻘﺎ ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﭼﻴﺰ ﺑـﺮاﯼ ﻃﺮﻓﻴﻦ هﻤﺎﻧﺎ ﻃﺮف دﯾﮕﺮوﻧﻴﺰ ﺁن ﭼﻴﺰﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﻴﺎن ﺁﻧﻬﺎ ﻣﯽ ﮔﺬرد ،ﻧﻪ ﺧﻮدﺷﺎن ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﯾـﮏ ﻃـﺮف راﺑﻄـﻪ. ﻓﺮق اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﺷﻮق ﺑﻪ ﺁﻏﻮش ﮐﺸﻴﺪن ﯾﮏ ﻓﺮد ،وﺑﻬﺮﻩ ﺟﺴﺘﻦ از او ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﺑـﺮاﯼ ﺁﻧﮑـﻪ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﯾـﮏ ﻓﺮد در ﺁﻏﻮش ﮐﺸﻨﺪﻩ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﺎزﯾﻢ. ﺷﻮق ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﯼ ﻋﺸﻖ در زﻧﺪﮔﯽ ،ﺷﻮق ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ روزﯼ ﭘﺎرﻩ اﯼ از ﯾﮏ ﻣﺎﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﺑﺎ ﻋﺸـﻖ ورزﯾـﺪن ﺑـﻪ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺧﺎص ،ﺑﺎ ﺷﻮق ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺮد وﯾﮋﻩ ﻓﺮق دارد .ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ ،در ﻣﻘﺎم ﮔـﺰﯾﻨﺶ ﯾـﮏ ﯾـﺎر ﺧـﺎص دﻻﯾﻞ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ ﻋﻼوﻩ ﺑـﺮ ﺷﺎﯾﺴـﺘﮕﻴﻬﺎ و وﯾﮋﮔﻴﻬـﺎﯼ ﻃـﺮف ﻣﻘﺎﺑـﻞ ،اﯾـﻦ ﭘﺮﺳـﺶ هـﻢ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻓﮑﺮ ِ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺁن ﻓﺮد ﺧﺎص در ﺗﻮ ﺷﻮق و ﺷﻮرﯼ ﺑﺮﻣﯽ اﻧﮕﻴﺰد ﯾـﺎ ﻧـﻪ .ﺁﯾـﺎ ﺁن هﻮﯾـﺖ در
ﭼﺸﻢ ﺗﻮ ﭼﻨﺪان ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺨـﻮاهﯽ واﺟـﺪ ﺁن ﺷـﻮﯼ؟ ﺁﯾـﺎ واﺟـﺪ ﭼﻨـﺎن هـﻮﯾﺘﯽ ﺷـﺪن ﻟـﺬت ﺑﺨـﺶ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد؟ در اﯾﻨﺠﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﯼ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﯼ راﺑﻄﻪ ﯼ ﺗﻮ ﺑﺎ هﻮﯾﺖ ﻣﻔﺎرق
١٨
ﺧـﻮد ﺗـﻮ ﭘﻴﭽﻴـﺪﻩ و رازﺁﻣﻴـﺰ اﺳـﺖ.
هﻴﭻ ﯾﮏ از اﯾﻦ ﻣـﻮارد ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﮐﺎﻣـﻞ ﺗـﺎﺑﻊ دﻻﯾـﻞ ﻋﻘﻼﻧـﯽ ﻧﻴﺴـﺖ ،اﻣـﺎ درهﺮﺣـﺎل ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ اﻣﻴـﺪوار ﺑﺎﺷـﻴﻢ ﮐـﻪ ﮔﺰﯾﻨﺸﻬﺎﯼ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎرهﺎﯼ ﻋﻘﻼﻧﯽ اﯼ ﮐﻪ در ﮐﺎر اﺳﺖ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ) .ﺷﻮق ﺑﻪ ﺗﺪاوم اﯾﻦ اﺣﺴـﺎس ﮐـﻪ ﺁن دﯾﮕﺮﯼ هﻤﺎن ﺷﺮﯾﮏ راﺳﺘﻴﻦ در ﻣﺎﯼ ﺷﻤﺎﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺁن ﻟﺤﻈﺎت اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮدر زﻧﺪﮔﯽ ﻣﺸﺘﺮﮎ را ﮐﻪ ﺧﻮد ِ ﺁن اﺣﺴﺎس ﺁﺳﻴﺐ دﯾﺪﻩ ،ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﻨﻬﻴﺪ (.اﯾﻦ اﺣﺴﺎس ﮐﻪ در ﻋـﺎﻟﻢ ﻓﻘـﻂ "ﯾـﮏ ﻓﺮد ﻣﻨﺎﺳﺐ" ﺑﺮاﯼ ﺗﻮ وﺟﻮد دارد ،ﭘﻴﺸﺘﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﻣﯽ ﻧﻤﻮد ) ﭼﻘـﺪر ﺑﺎﯾـﺪ ﺧـﻮش اﻗﺒـﺎل ﺑﺎﺷـﯽ ﮐـﻪ ﺁن ﺷـﺨﺺ ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪ ﻓﺮد در ﻗﺮن ﺗﻮ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ( .اﻣﺎ وﻗﺘﯽ ﺁن ﻣﺎ ﺷﮑﻞ ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد ﺁن اﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﯽ ﭘﻴﻮﻧـﺪد .اﮐﻨـﻮن هﻮﯾﺖ ﺗﻮ درﺁﻣﻴﺨﺘﻪ و درﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺑﺎ ﺁن ﻣﺎﯼ وﯾﮋﻩ اﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺎ ﺁن ﺷﺨﺺ ﺧﺎص ﺑﻨﺎ ﮐﺮدﻩ اﯼ ،ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ اﮐﻨﻮن ﺑـﺮاﯼ اﯾﻦ ﺗﻮﯼ وﯾﮋﻩ ﮐﻪ ﺗﻮ هﺴﺘﯽ ﻓﻘﻂ ﯾـﮏ ﺷـﺨﺺ دﯾﮕـﺮ وﺟـﻮد دارد ﮐـﻪ ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﺳـﺖ .ازﭼﺸـﻢ ﻓـﺮدﯼ ﮐـﻪ ﻋﺸـﻘﯽ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽ ورزد ،هﻴﭻ ﯾﺎرﯼ ﺑﻬﺘﺮازﺁن ﻣﺤﺒﻮب ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ او ﻓﮑـﺮ ﮐﻨـﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﺒﻮﺑﺶ از ﺟﻬﺎﺗﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ -ﻣﺜﻼ ً ﺧﻤﻴﺮ دﻧﺪان را در دﺳﺘﺸﻮﯾﯽ رهﺎ ﻧﮑﻨﺪ ﯾﺎ ﭼﻴﺰﯼ از اﯾﻦ ﻗﺒﻴﻞ -اﻣﺎ هﺮ ﺗﻮﺻﻴﻔﯽ ﮐﻪ وﯼ از ﺁن "ﯾﺎر ﺑﻬﺘﺮ" ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ دهﺪ ،ﺗﻮﺻﻴﻔﯽ از هﻤﺎن ﯾﺎر ﺧﻮد اوﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﻴﻴـﺮﯼ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘـﻪ ،ﻧـﻪ ﺗﻮﺻــﻴﻒ ﯾــﮏ ﺷــﺨﺺ ِ دﯾﮕــﺮ .هــﻴﭻ ﺷــﺨﺺ دﯾﮕــﺮﯼ در ﻧﻈــﺮ ﺗــﻮ ﻧﺨﻮاهــﺪ ﺁﻣــﺪ ،ﻣﻬــﻢ ﻧﻴﺴــﺖ ﺁن ﺷــﺨﺺ ﺛﺎﻟــﺚ ﭼــﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺗﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﻣﺮ ازﺁن روﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ وﯾﮋﻩ ﯼ ﺁن ﺻﻔﺎت ﺷﺪﻩ اﯼ ،ﺁﻧﭽﻪ ﺗـﻮ را ﻣﺠﺬوب ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺻﺮف ﺷﻮخ ﻃﺒﻌﯽ او ﻧﻴﺴﺖ ،ﻧﺤﻮﻩ ﯼ وﯾﮋﻩ ﯼ ﺁن اﺳﺖ ،ﺻـﺮف اﯾﻨﮑـﻪ او ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮﯼ اداﯼ ﺟـﺪّﯼ ﺑﻮدن را درﻣﯽ ﺁورد ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺁن ﻧﻮع ﺧﺎص ادا درﺁوردن اﺳﺖ .ﺑﻨﺎ ﺑـﺮاﯾﻦ اﻓﻼﻃـﻮن ﻣﺴـﺄﻟﻪ را ﺑـﺮﻋﮑﺲ ﻣـﯽ دﯾـﺪ؛ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ ﻗﻮّت ﻣﯽ ﮔﻴﺮد ﺗﻮ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻋﺎﺷﻖ وﺟﻮﻩ و ﺧﺼﺎل ﺧﺎص و ﺟﺰﯾﯽ ﻣﺤﺒﻮب ﺧﻮد ﻣﯽ ﺷﻮﯼ ﻧـﻪ وﺟﻮﻩ و ﺧﺼﺎل ﮐﻠﯽ در وﯼ ،ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻖ ﺧﺮد ﺑﻪ وﺟﻪ ﻋﺎم ﻧﻴﺴﺘﯽ ﺑﻠﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ اﯾﻦ ذهﻦ ﺧﺎﺻﯽ ،ﺗﻮ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ 16
extensional logic 17 ordered pairs 18 separate identity
– ١١وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﮐﻠّﯽ ﻧﻴﺴﺘﯽ ﺑﻠﮑﻪ ﻋﺎﺷﻖ اﯾﻦ ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﺧﺎص ﻣﻬـﺮورزﯼ هﺴـﺘﯽ .ﺷﺨﺼـﯽ ﮐـﻪ درﮔﻴـﺮ ﻋﺸـﻘﯽ روﻣﺎﻧﺘﻴـﮏ اﺳـﺖ وﻗﺘﯽ ﻣﯽ ﺧﻮاهﺪ ﯾﮏ ﯾﺎر ِ " ﺑﻬﺘﺮ" را ﺗﺠﺴﻢ ﮐﻨﺪ ،ﺁن ﯾﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﯼ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺎﺻﯽ از ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﺎص داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ )ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از وﻗﺎﯾﻊ ﻋﺠﻴﺒﯽ ﮐﻪ در "داﺳﺘﺎﻧﻬﺎﯼ ﻋﻠﻤﯽ -ﺗﺨﻴﻠﯽ" ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ( هﻴﭻ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮﯼ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ دﻗﻴﻘﺎً واﺟﺪ ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺺ ﺑﺎﺷﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ،هﺮ ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ در ﺧﻴﺎل ﺧﻮد ﺗﺠﺴـﻢ ﮐﻨـﯽ ﺷـﮑﻞ ِ ﮐﻤـﺎﺑﻴﺶ ﺗﻐﻴﻴﺮﯾﺎﻓﺘﻪ ﯼ هﻤﺎن ﻣﺤﺒﻮب ﺗﻮﺳﺖ ،ﻧﻪ ﯾﮏ ﺷﺨﺺ دﯾﮕﺮ) .اﻟﺒﺘﻪ اﮔﺮواﻗﻌﺎ ً ﺧﻮد ِ ﯾﺎرﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﯾﺮد ،ﺣﺮﯾﻒ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﮐﺎﻣﻼ ً ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻋﺎﺷﻘﯽ ﺑﺮﺁﯾﺪ و ﻃﺎﻟﺐ ﺁن ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺟﺪﯾﺪ ﺷﻮد (.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ،ﺷﺨﺼﯽ ﮐﻪ درﮔﻴﺮ ﯾﮏ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ اﺳﺖ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ اهﻞ ﺳﻮداﮔﺮﯼ ﺑﺎﺷﺪ -او ﻻﺟﺮم ﻃﺎﻟﺐ هﻤﺎن ﻓﺮد ﺧﺎص ﺧﻮاهـﺪ ﻣﺎﻧـﺪ .ﺷﺨﺼـﯽ ﮐﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ ﺑﺴـﺎ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ دﻧﺒـﺎل ﮐﺴـﯽ ﺑﮕـﺮدد ﮐـﻪ واﺟـﺪ ﺻـﻔﺎﺗﯽ ﺧـﺎص ﺑﺎﺷـﺪ ،اﻣـﺎ وﻗﺘـﯽ ﺁن ﻓـﺮد را ﯾﺎﻓﺖ)ﺣﺘﯽ ﻓﺮدﯼ ﮐﻪ -ﺗﺎ ﺣﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اﯼ -واﺟﺪ ﺁن ﺻﻔﺎت ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ( وﻋﺎﺷﻖ وﯼ ﺷﺪ ،ﺁن ﻓﺮد ﺁن ﺻﻔﺎت را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺧﺎﺻﯽ ﺁﺷﮑﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻋﺎﺷﻖ در اﺑﺘﺪا در ﭘﯽ ﺁن ﻧﺒﻮد وﻟـﯽ اﮐﻨـﻮن دﻟﺒـﺮدﻩ ﯼ ﺁن ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ ،ﯾﻌﻨـﯽ ﺷﻴﻔﺘﻪ ﯼ ﺁن ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﺧﺎﺻﯽ هﻢ ﮐﻪ ﻣﺤﺒـﻮب واﺟـﺪ ﺁن ﺻـﻔﺎت اﺳـﺖ ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ .دﯾـﺮ ﯾـﺎ زود ﺣﺮﯾـﻒ ِ راﺑﻄـﻪ ﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻧﻴﺰ ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ واﻗﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد ،اﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮ ﺟﻬﺎت ﮐﻠﯽ ﯾﺎ "اﻣﺘﻴـﺎزاﺗﯽ" ﮐـﻪ ﺑـﺮ ﻣﺒﻨـﺎﯼ ﺁن ﺟﻬـﺎت ﮐﺴـﺐ ﮐﺮدﻩ ،ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺨﺎﻃﺮﺁن ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﺧـﺎص وﺗﻘﻠﻴـﺪ ﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ ِ ﻋﻴﻨﻴـﺖ ﺑﺨﺸـﻴﺪن ﺑـﻪ ﺁن ﺧﺼـﺎل ﮐﻠـﯽ .و از هﻤـﻴﻦ روﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ هﻴﭻ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﻣﺤﺼّﻠﯽ از" ﺳﻮداﯼ ﯾﺎر ﺑﺎ دﯾﮕﺮﯼ" ﺑﻪ دﺳﺖ دهﺪ. اﻣﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ هﻨﻮز ﺛﺎﺑﺖ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮارد ﻣﺘﻌﺪدﯼ از اﯾﻦ ﻗﺒﻴـﻞ ﺷـﻮﻗﻬﺎﯼ ﻣﻮﮐّـﺪ را ﺑـﺎ هﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﺜﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯽ ﺷﻮق ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﺪن اﯾـﻦ ﮐﺘـﺎب ﺧـﺎص داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯽ ،و در ﻋـﻴﻦ ﺣـﺎل ﺑـﻪ هﻤﺎن اﻧﺪازﻩ ﻣﺸﺘﺎق ﺧﻮاﻧﺪن ﮐﺘﺎﺑﯽ دﯾﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﯽ .ﺑﻪ اﻋﺘﻘـﺎد ﻣـﻦ ﺷـﻮق روﻣﺎﻧﺘﻴـﮏ ﻋﺒﺎرﺗﺴـﺖ از ﺷـﻮق ﺑـﻪ ﺑﻨـﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺧﺎص وﻧﻪ ﺑﺎهﻴﭻ ﮐﺲ دﯾﮕﺮ .ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺗﻠﻘﯽ ﺣﺪاﮐﺜﺮﯼ از هﻮﯾﺖ ﮐـﻪ در اﯾﻨﺠـﺎ ﻣﻔـﺮوض اﺳـﺖ، ﺷﺨﺺ ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺰﺋﯽ از ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ هﻮﯾﺖ وﯼ را ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽ دهﺪ ،هﻤـﺎﻧﻄﻮر ﮐـﻪ ﺷـﺨﺺ ﻧﻤـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ هﻤﺰﻣﺎن ﭼﻨﺪﯾﻦ هﻮﯾﺖ ﻓﺮدﯼ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ) .اﻓﺮاد ِ ﭼﻨﺪ ﺷﺨﺼﻴﺘﯽ هﻮﯾﺘﻬﺎﯼ ﻣﺘﻌﺪد ﻧﺪارﻧﺪ ﺑﻠﮑـﻪ هﻮﯾـﺖ ﺁﻧﻬـﺎ ﮐـﺎﻣﻼ ًواﺣﺪ و ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﻧﻴﺴﺖ (.در ﯾﮏ ﻣﺎ ،اﻓﺮاد هﻮﯾﺘﯽ را ﺑﺎ هﻢ ﺷﺮﯾﮏ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و اﯾـﻦ ﻃـﻮر ﻧﻴﺴـﺖ ﮐـﻪ ﺁﻧﻬـﺎ هـﺮ ﯾـﮏ هﻮﯾﺘﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺻﺮﻓﺎ ً ﻓﺮﺑﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .ﺷﻮق ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ زﻧﺪﮔﻴﻤﺎن را ﺑﻠﮑﻪ ﻧﻔﺲ ِ هﻮﯾﺖ ﺧـﻮﯾﺶ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ دﯾﮕﺮﯼ ﺷﺮﯾﮏ ﺷﻮﯾﻢ ،ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮔﺸﻮدﮔﯽ ﻣﺎﺳﺖ .ﭼﻪ ﭼﻴﺰﯼ ﻣﻬﻤﺘـﺮ و ﻋﻤﻴﻘﺘـﺮ از اﯾـﻦ را ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﻴﻢ ﺑـﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﯾﻢ؟ وﻗﺘﯽ ﺗﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﺮد ﺧﺎص و ﻧﻪ هﻴﭻ ﮐـﺲ دﯾﮕـﺮ ﺷـﻮق ﻣـﯽ ورزﯼ در ﻋـﻴﻦ ﺣـﺎل ﻣﺸﺘﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﺁن ﻓﺮد ﻧﻴﺰ ﻃﺎﻟﺐ ﺁن ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺧﻮد ﺗﻮ و ﻧﻪ هﻴﭻ ﮐﺲ دﯾﮕﺮ ﯾﮏ ﻣﺎ ﺑﻨﺎ ﮐﻨﺪ؛ و ﻟـﺬا ﭘـﺲ از ﺁﻧﮑـﻪ ﺷـﻮق ﺟﻨﺴﯽ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﻣﺤﻤﻞ ﺑﻴﺎن ﺧﻮد ﭘﻴﻮﺳﺖ ،و از اﯾﻦ ﻃﺮق ﺧﻮد ﻧﻴﺰ ﻗﻮّت ﺑﻴﺸﺘﺮ ﮔﺮﻓﺖ ،ﺷﻮق دو ﻃﺮف ﺑﻪ داﺷﺘﻦ راﺑﻄﻪ ﯼ ﺟﻨﺴﯽ اﻧﺤﺼﺎرﯼ ﺑﺎ ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ
١٩
ﺗﻘﺮﺑﻴـﺎ ً اﺟﺘﻨـﺎب ﭘـﺬﯾﺮ ﻣـﯽ ﺷـﻮد ،و ﺑـﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﺗـﻮ ﺑـﺎ
ﻣﻌﻄﻮف ﮐﺮدن ﻋﻤﻴﻘﺘﺮﯾﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﺮﻣﻴﺖ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ او ،و ﻓﻘﻂ او ،اوج ﻣﺤﺮﻣﻴﺖ و ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺤﺼـﺮ ﺑـﻪ ﻓـﺮد ﺑـﻮدن هﻮﯾﺖ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ را ﮐﻪ ﺑﺎ وﯼ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدﻩ اﯼ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دهﯽ. در اﯾﻨﺠﺎ ﺧﻮﺑﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻮرد دوﺳﺘﯽ را هﻢ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار دهﻴﻢ :دوﺳﺘﯽ هﻢ ﺣﺪود ﻓﺮد را دﺳـﺘﺨﻮش ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺑﺎزﺁراﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ،و ﺷﮑﻞ و ﺧﺼﻠﺖ ﻣﺘﻤﺎﯾﺰﯼ ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ .ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺗﺮﯾﻦ وﺟﻪ دوﺳﺘﯽ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﺷﺮﯾﮏ و ﺳﻬﻴﻢ ﺷﺪن .٢٠دوﺳﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎرﯼ ﭼﻴﺰهﺎ را -ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻏـﺬا ،اوﻗـﺎت ﺧـﻮش ،ﻣﺴـﺎﺑﻘﻪ ﯼ ﻓﻮﺗﺒـﺎل، دﻏﺪﻏﻪ ﯼ ﻣﺸﮑﻼت ،وﻗﺎﯾﻌﯽ ﮐﻪ در ﺧﻮر ﺟﺸﻦ و ﺑﺰرﮔﺪاﺷﺖ اﺳﺖ -ﺑﺎ هﻢ ﺷﺮﯾﮏ ﻣـﯽ ﺷـﻮﻧﺪ وﻣـﯽ ﺧﻮاهﻨـﺪ اﯾـﻦ ﮐﺎرهﺎ را ﺑﺎ هﻢ اﻧﺠﺎم دهﻨﺪ؛ ﮔﺎهﯽ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﮐﺎرﯼ را ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم دهﺪ ،اﻣﺎ دوﺳـﺘﺎن ﻣﯽ ﺧﻮاهﻨﺪ ﺁن را ﺑﺎ هﻢ دوﺗﺎﯾﯽ )ﯾﺎ دﺳﺘﻪ ﺟﻤﻌﯽ( اﻧﺠﺎم دهﻨﺪ .ﺑﺪون ﺗﺮدﯾﺪ وﻗﺘﯽ ﺗﻮﭼﻴﺰﺧﻮﺑﯽ را ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺳـﻬﻴﻢ
sexual monogamy 20 sharing
19
– ١٢وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﻣﯽ ﺷﻮﯼ ،ﺑﺮ ارزش ﺁن ﺑﺴﯽ اﻓﺰودﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد ،و ﺑﻌﻀﯽ ﭼﻴﺰهﺎ را وﻗﺘﯽ ﺑﺎ هﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دهﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﻮش ﻣﯽ ﮔﺬرد -در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺧﻮﺷﯽ ،ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ،هﻤﺎﻧﺎﻋﺒﺎرت اﺳﺖ ازاﯾﻨﮑﻪ ﭼﻴﺰﯼ را ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﯾﻢ و در ﮐﻨﺎر هـﻢ از ﺁن ﻟﺬت ﺑﺒﺮﯾﻢ .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ در ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت دوﺳﺘﺎﻧﻪ "ﺷﺮﯾﮏ و ﺳﻬﻴﻢ ﺷﺪن" ﺗﻤﺎﯾـﻞ ِ ﺻـﺮف ﺑـﻪ اﻓـﺰودن ﺑـﺮ ﻣﻨـﺎﻓﻊ ﻓـﺮدﯼ ﻧﻴﺴﺖ. "ﻣﻦ"
٢١
را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﮑﺎﻧﻴﺴﻤﯽ ﺗﺼﺎﺣﺐ ﮔﺮ
٢٢
ﺗﻠﻘﯽ ﮐـﺮد ﮐـﻪ از ﺁﮔـﺎهﯽ اﻧﻌﮑﺎﺳـﯽ
٢٣
ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ
اﻣﻮر ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺗﺼﺎﺣﺐ اﻧﺤﺼﺎرﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .ﺣﺪ و ﻣﺮز ﻣﻴﺎن ﻣـﻦ هـﺎ را ﺧﺼﻮﺻـﻴﺖ وﯾـﮋﻩ ﯼ اﯾـﻦ راﺑﻄـﻪ ﯼ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﺼﺎﺣﺐ و ﻣﺎﻟﮑﻴﺖ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ -در ﻣﻮرد اﻣﻮر روﺣﯽ و رواﻧﯽ ،اﯾﻦ اﻣـﺮ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ ﻣﻌﻀـﻠﻪ ﯼ ﻓﻠﺴـﻔﯽ "اذهﺎن دﯾﮕﺮ" ﻣﯽ ﺷﻮد .اﻣﺎ ﭼﻴﺰهﺎﯾﯽ ﮐﻪ دوﺳﺘﺎن ﺑﺎ هﻢ ﺳﻬﻴﻢ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ هﻴﭻ راﺑﻄﻪ ﯼ ﻣﻨﺤﺼـﺮ ﺑـﻪ ﻓـﺮد و وﯾـﮋﻩ اﯼ ﺑﺎ "ﻣﻦ ِ" هﻴﭻ ﯾﮏ از دوﺳﺘﺎن ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﯽ ﮐﻨﺪ ،ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎﯾﻤﻠﮏ اﻧﺤﺼﺎرﯼ هﻴﭻ ﮐﺪام ﻧﻤـﯽ ﺷـﻮد؛ ﻣـﺎ ﺑـﻪ دوﺳـﺘﺎن ﻣﯽ ﭘﻴﻮﻧﺪﯾﻢ ﺗﺎ از ﺣﻀﻮرﺷﺎن ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺷﻮﯾﻢ و ،دﺳﺖ ﮐﻢ ﺗﺎ هﻤﺎن ﺣﺪ" ،ﻣﻦ" ﻣﺎ و اﯾﺸﺎن هﻤﭙﻮﺷﺎﻧﯽ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ ﯾـﺎ ﺣﺪود ﻣﻴﺎن ﺁن ﻣﻦ هﺎ ﮐﻢ رﻧﮕﺘﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد .ﺗﻤﺎم ﺁن ﭼﻴﺰهﺎ -ﺗﺠﺮﺑـﻪ هـﺎ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬـﺎ ،ﮔﻔﺘﮕﻮهـﺎ ،ﻣﺸـﮑﻼت ،ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎت ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﯾﺎ ﺣﻴﺮت -ﺟﺰﯾﯽ از هﺮدوﻣﺎﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ هﺮﮐﺪام از ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨـﮓ ﺑـﺎ ﺑﺴـﻴﺎرﯼ ﭼﻴﺰهـﺎ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻣـﯽ ﺷﻮﯾﻢ ﮐﻪ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﯼ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ راﺑﻄﻪ ﯼ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ دارد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺎ ﻣﻦ هﺎﯼ ﺟﺪاﯼ از هﻢ ﻧﻴﺴـﺘﻢ - ﯾﺎ دﺳﺖ ﮐﻢ ﮐﺎﻣﻼ ً ﺟﺪا و ﮔﺴﺴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻢ) .ﺁﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ راﺑﻄﻪ ﯼ دوﺳـﺘﯽ را ﺑـﻪ ﺻـﻮرت دو داﯾـﺮﻩ ﯼ ﻣﺘﻘـﺎﻃﻊ ﺗﺮﺳـﻴﻢ ﮐﻨﻴﻢ؟( راﺑﻄﻪ ﯼ دوﺳﺘﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮا ًﺑﺮاﯼ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻣﻘﺼﻮدﯼ ﻏﻴﺮ دوﺳﺘﯽ ﺑـﻪ وﺟـﻮد ﻧﻤـﯽ ﺁﯾـﺪ ) ﺧـﻮاﻩ ﺁن ﻣﻘﺼـﻮد ﯾـﮏ هﺪف ﺳﻴﺎﺳﯽ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺧﻮاﻩ ﯾﮏ ﻃﺮح ﺷﻐﻠﯽ ،ﯾﺎ ﺻﺮﻓﺎ ً ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﯽ و ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﯼ ﻃﺮﻓﻴﻦ راﺑﻄـﻪ (.اﻟﺒﺘـﻪ در ﻣﺘﻦ راﺑﻄﻪ ﯼ دوﺳﺘﯽ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁن ﺑﺴﻴﺎرﯼ ﻣﻨﺎﻓﻊ دﯾﮕﺮ ]ﻏﻴﺮ از ﻧﻔﺲ ِ دوﺳﺘﯽ[ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺣﺎﺻـﻞ ﺷـﻮد، ﻣﻨﺎﻓﻌﯽ ﮐﻪ از ﻓﺮط وﺿﻮح ﻣﺤﺘﺎج ﺑﻴﺎن ﻧﻴﺴﺖ .ارﺳﻄﻮ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ از اﯾـﻦ ﻣﻴـﺎن ﯾﮑـﯽ از هﻤـﻪ ﻣﻬﻤﺘـﺮ اﺳـﺖ؛ ﺑـﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ او ،دوﺳﺖ " ﻣﻦ دوم" اﺳﺖ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ او ﺗﻮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺁﮔﺎهﯽ ﻣﯽ ﯾـﺎﺑﯽ) .ارﺳـﻄﻮ در ﺑﻴﺎن ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻧﻴﮑﯽ ﮐﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ در ﯾﮏ دوﺳﺖ ﺑﺠﻮﯾـﺪ ،از ﺟﻤﻠـﻪ ﻣـﯽ ﮔﻮﯾـﺪ ﮐـﻪ ﺗـﻮ ﻣـﯽ ﺑﺎﯾـﺪ رأﯼ واﻟﺪﯾﻦ ﺧﻮد را ﻧﻴﺰ درﺑﺎرﻩ ﯼ اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ دوﺳﺖ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻨﻈﻮر ﮐﻨﯽ (.ﺑـﺎ اﯾـﻦ هﻤـﻪ ،ﯾـﮏ راﺑﻄـﻪ ﺗـﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﻣﺼﺪاق دوﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دوﺳﺘﺎن ﮐﺎرهﺎﯾﯽ را ﺑﺎ هﻢ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دهﻨـﺪ ﻓﻘـﻂ ﺑـﺮاﯼ ﺁﻧﮑـﻪ ﺁن ﮐﺎرهـﺎ را ﺑـﺎ هـﻢ اﻧﺠﺎم دادﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ،ﺁدﻣﻴﺎن ﻣﺎﯾﻠﻨﺪ ﻓﺮاﺗﺮ ازﻗﻠﻤﺮو ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت دوﺳﺘﺎﻧﻪ ﯼ ﺷﺨﺼﯽ ﻧﻴﺰ در اﻣﻮرﯼ ﺑﺎ دﯾﮕﺮان ﺷـﺮﯾﮏ و ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻪ ﮔﻤﺎن ﻣﻦ ،از ﺟﻤﻠﻪ دﻻﯾﻞ ﻣﻬﻤﯽ ﮐـﻪ ﻣـﺎ روزﻧﺎﻣـﻪ ﻣـﯽ ﺧـﻮاﻧﻴﻢ اهﻤﻴـﺖ ﯾـﺎ ﺟـﺬاﺑﻴﺖ ذاﺗـﯽ اﺧﺒـﺎر ﻧﻴﺴﺖ؛ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﺪرت دﺳﺖ ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﻣﯽ زﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﺳﻤﺖ و ﺳﻮﯼ ﺁن را ﺁﻧﭽﻪ در روزﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮاﻧـﺪﻩ اﯾـﻢ ﺷـﮑﻞ ﻣـﯽ ﺑﺨﺸﺪ ،و اﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻓﺮض ﮐﺸﺘﯽ ﺷﮑﺴﺘﻪ اﯼ ﺑـﻮدﯾﻢ ﮐـﻪ دﻩ ﺳـﺎل در ﺟﺰﯾـﺮﻩ اﯼ ﻣﺘـﺮوﮎ ﮔﺮﻓﺘـﺎر ﺁﻣـﺪﻩ ﺑـﻮد ،وﻗﺘـﯽ دوﺑﺎرﻩ ]ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻣﺄﻟﻮف [ ﺑﺎزﻣﯽ ﮔﺸﺘﻴﻢ دﻟﻤﺎن ﻣﯽ ﺧﻮاﺳﺖ از ﺧﻼﺻﻪ ﯼ ﺁﻧﭽﻪ در اﯾـﻦ ﺑـﻴﻦ رخ دادﻩ ﺑـﺎﺧﺒﺮ ﺷـﻮﯾﻢ، اﻣﺎ ﺑﺪون ﺗﺮدﯾﺪ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻴﻢ ﺗﻤﺎم روزﻧﺎﻣﻪ هﺎﯼ دﻩ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ را ﺑﻪ دﻗﺖ ﻣﺮور ﮐﻨﻴﻢ .ﺑﻠﮑﻪ ﻣـﺎ از ﺁن رو روزﻧﺎﻣـﻪ هﺎ را ﻣﯽ ﺧﻮاﻧﻴﻢ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ اﻃﻼﻋﺎت ﺧﻮد را ﺑﺎ رﻓﻘﺎﯾﻤﺎن ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﯾﻢ ،ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ ﭼﻴﺰهﺎﯾﯽ را ﺑـﺪاﻧﻴﻢ ﮐـﻪ ﺁﻧﻬﺎ هﻢ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ،ﻣﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ در ﯾﮏ ﻣﺨﺰن از ﻣﺤﺘﻮﯾﺎت ذهﻨﯽ ﺷﺮﯾﮏ ﺷﻮﯾﻢ .ﻣﺎ ﭘﻴﺸـﺎﭘﻴﺶ در زﺑـﺎن و ﻣﻮﻗﻌﻴـﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺮﯾﮏ هﺴﺘﻴﻢ ،هﻤﭽﻨـﻴﻦ در روﯾـﺎروﯾﯽ ﺑـﺎ وﻗـﺎﯾﻊ ِ در ﻣﻘﻴـﺎس ﻋﻈـﻴﻢ ،ﺳﺮﻧﻮﺷـﺖ ﻣﺸـﺘﺮﮐﯽ در اﻧﺘﻈﺎر ﻣﺎﺳﺖ .اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺎ دوﺳﺖ دارﯾﻢ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮاﯾﻨﻬﺎ ﺟﺮﯾﺎن اﻃﻼﻋﺎت روزاﻧﻪ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ هﻢ ﺷﺮﯾﮏ ﺷﻮﯾﻢ از ﻗﻮّت ﺷﻮق و ﻋﻼﻗﻪ ﯼ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﯾﮏ و ﺳﻬﻴﻢ ﺷﺪن ﺣﮑﺎﯾﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
21
the self appropriative mechanism 23 reflexive
22
– ١٣وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
ﺑﻪ ﻃﻮرﮐﻠﯽ ،ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ هﻢ دوﺳﺘﻴﻬﺎﯼ ﻏﻴﺮ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻣﯽ ورزﻧﺪ هﻮﯾﺘﯽ را ﺑﺎ هـﻢ ﻣﺸـﺘﺮﮎ و ﺳـﻬﻴﻢ ﻧﻤﯽ ﺷﻮﻧﺪ .اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ،ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ،ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺷﺒﮑﻪ ﯼ ﺗﻮﺑﺮﺗﻮ و ﺿﺮﺑﺪرﯼ
٢٤
ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت دوﺳـﺘﺎﻧﻪ ﺑﺎﺷـﺪ .ﭼـﻪ
ﺑﺴﺎ ﯾﮑﯽ از دوﺳﺘﺎن ﺗﻮ از ﺟﻤﻠﻪ ﺁﺷﻨﺎﯾﺎن ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ،اﻣﺎ اﯾﻦ ﻓﺮد ﻟﺰوﻣﺎ ً ازﺟﻤﻠﻪ ﻧﺰدﯾﮑﺎن ﺗﻮ ﻧﻴﺴﺖ ﯾﺎ ﭼـﻪ ﺑﺴـﺎ ﺗـﻮ اورا هﻴﭽﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻣﻼﻗﺎت ﻧﮑﻨﯽ .هﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﮔﺎﻩ درﻗﺮاردادهﺎﯼ دﻓﺎﻋﯽ ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﻴﺎن ﻣﻠﻞ ،ﺗﻌﺎرﺿـﺎﺗﯽ درﻣﻘـﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت
٢٥
و ﺗﺼﺮف
26
ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ رخ دهﺪ ﮐﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺣﺪود ﯾﮏ واﺣﺪ ﻣﺴـﺘﻘﻞ را ﮐـﻪ ﺑﺘـﻮان ﻗـﺪرت را ﺑـﺎ اﻃﻤﻴﻨـﺎن ﺑـﻪ ﺁن
واﮔﺬار ﮐﺮد و ﺑﻪ ﺁن ﯾﮏ هﻮﯾﺖ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﺑﺨﺸﻴﺪ ،دﺷﻮار ﻣﯽ ﺳﺎزد .اﯾﻦ ﻣﻼﺣﻈﺎت هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻣـﺎ ﮐﻤـﮏ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ﺗـﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ دهﻴﻢ ﮐﻪ ﭼﺮا ﯾﮏ ﻓﺮد ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺁن واﺣﺪ در رواﺑﻂ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒـﻪ ) ﯾـﺎ ﺳـﻪ ﺟﺎﻧﺒـﻪ ( درﮔﻴـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ، ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺧﻮد ﺷﺨﺺ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺁن ﺑﺎﺷﺪ .دوﺳﺘﺎن ﻣـﯽ ﺧﻮاهﻨـﺪ ﮐﺎرهـﺎﯾﯽ را ﮐـﻪ اﻧﺠـﺎم ﻣـﯽ دهﻨـﺪ ،ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان ﯾـﮏ ﮐﺎرﻣﺸﺘﺮﮎ ،ﺑﺎ هﻢ اﻧﺠﺎم دهﻨﺪ ،و ﺑﺪرﺳﺘﯽ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ارزش دوﺳﺘﯽ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﺑﺨﺎﻃﺮ هﻤـﻴﻦ وﺟـﻪ ﻣﺸـﺎرﮐﺘﯽ ﺁن اﺳﺖ -ﺷﺎﯾﺪ ،ﺑﺮﺧﻼف ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ،دوﺳﺘﯽ ﺧﺼﻮﺻﺎ ً از ﺁن ﺣﻴﺚ ارزﺷﻤﻨﺪ اﺳﺖ ﮐـﻪ اﯾـﻦ ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ارزﺷـﻤﻨﺪ ﺑﺪون هﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ در هﻮﯾﺖ رخ ﻣﯽ دهﺪ. ﺧﻮﺑﺴﺖ اﯾﻨﺠﺎ درﺑﺎرﻩ ﻧﺤﻮﻩ اﯼ از ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺗﺄﻣـﻞ ﮐﻨـﻴﻢ ﮐـﻪ اﮔﺮﭼـﻪ اوﻻ و ﺑﺎﻟـﺬات ﺑﺨـﺎﻃﺮ ﻧﻔـﺲ ِ ﻣﺸـﺎرﮐﺖ ﻧﻴﺴﺖ اﻣﺎ اﺣﺴﺎس ﻋﻤﻴﻘﯽ از هﻤﺒﺴﺘﮕﯽ
٢٧
ﭘﺪﯾﺪ ﻣﯽ ﺁورد .ﺁن ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﻣﺸﺎرﮐﺖ ورزﯾﺪن ﺑﺎ دﯾﮕـﺮان در اﻧﺠـﺎم
ﮐﺎر ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻏﺎﯾﺘﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﺎﻇﺮ اﺳﺖ) ﭼﻴﺰﯼ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁرﻣﺎﻧﯽ ﺳﻴﺎﺳﯽ ﯾﺎ ﺟﻨﺒﺸﯽ اﺻﻼﺣﮕﺮاﻧﻪ ﯾﺎ ﭘﺮوژﻩ اﯼ ﺷﻐﻠﯽ ﯾﺎ ورزﺷﯽ ﮔﺮوهﯽ ﯾﺎ ﻧﻤﺎﯾﺸﯽ هﻨﺮﯼ ﯾﺎ ﺗﻼﺷﯽ ﻋﻠﻤﯽ( ،و در ﺁن هﻤﮑﺎران از اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ اﻧﺪ و در ﺗﺤﻘﻖ اﻣﺮﯼ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ ً ارزﺷﻤﻨﺪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ دارﻧﺪ ،اﺣﺴﺎس ﻟﺬت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﺷﺎﯾﺪ ﺟﻮاﻧﺎن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺧﺎﻧﻮادﻩ را ﺗـﺮﮎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻧﻴﺎز ﺧﺎﺻﯽ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﯼ دارﻧﺪ ،و اﯾﻦ اﻣـﺮ ﺗـﺎ ﺣـﺪﯼ "ﺁرﻣـﺎﻧﮕﺮاﯾﯽ"ﺟﻮاﻧـﺎن را ﺗﺸـﮑﻴﻞ ﻣـﯽ دهـﺪ .وﻗﺘـﯽ ﺷﺨﺺ ﺑﺨﺎﻃﺮ هﺪﻓﯽ ﻣﺸﺘﺮﮎ و ﺑﺰرﮔﺘـﺮ ﺑـﻪ دﯾﮕـﺮان ﻣـﯽ ﭘﻴﻮﻧـﺪد ،وﻗﺘـﯽ ﺷـﺨﺺ ﺑـﺎ دﯾﮕـﺮان ﺟﺰﯾـﯽ ازﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ اﯼ ازﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮوﮐﺎرﺳﺎز ﻣﯽ ﺷﻮد ،زﻧﺪﮔﯽ او دﯾﮕﺮ اﻣﺮﯼ ﺻﺮﻓﺎ ً ﺷﺨﺼﯽ و ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻧﻴﺴﺖ .ﺷـﻬﺮوﻧﺪان ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ درﺑﺎرﻩ ﯼ ﺧﻮد ﺑﺪﯾﻦ ﻧﺤﻮ ﺑﻴﻨﺪﯾﺸﻨﺪ و ﺧﻮد را در ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﺁﻓﺮﯾﻨﻨﺪﮔﺎن و ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻣﺸﺘﺮﮎ ﯾﮏ ﺗﻤـﺪن ﺑـﻪ ﯾﺎدﻣﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﻠﻘﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻣﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ و ﺷﮑﻞ ﮔﻴﺮﯼ ﯾﮏ ﻣﺎ را ارج ﺑﻨﻬﻴﻢ ،ﺑﺪون ﺁﻧﮑﻪ اﻧﮑﺎر ﮐﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﺑﺴـﺎ ﯾـﮏ ﻓـﺮد ﺑﺎﻟﻎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺪﺗﻬﺎﯼ ﻣﺪﯾﺪ ،ﺣﺘﯽ در ﻃﻮل ﺳﺎﻟﻴﺎن ،ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ وﺟﻬﯽ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﯾﺎﺑﺪ .اﯾـﻦ هـﻢ ﻗﺎﺑـﻞ ﻗﺒﻮل ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻴﻢ ﺗﮏ ﺗﮏ ﺁدﻣﻴﺎن ﺟﻤﻠﮕﯽ ،ﺳﺮاﻧﺠﺎم زﻣﺎﻧﯽ در زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ،ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﺟﺰﯾﯽ از ﯾﮏ ﻣﺎﯼ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﺸﻖ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻴﺘﺮﯾﻦ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﯼ ﮐﻤﺎل ﺧﻮد ﺧﻮاهﻨـﺪ رﺳـﻴﺪ -ﺑـﻮدا ،ﺳـﻘﺮاط ،ﻋﻴﺴـﯽ ،ﺑﺘﻬـﻮون ،ﯾـﺎ ﮔﺎﻧﺪﯼ اﯾﻨﻄﻮر ﻧﺒﻮدﻧﺪ .ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﻧﺎﺷﯽ از ﺁن اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺮژﯼ اﯼ ﮐﻪ ﺑﺮاﯼ ﺣﻔﻆ و ﻋﻤـﻖ ﺑﺨﺸـﻴﺪن ﺑـﻪ ﯾﮏ ﻣﺎﻻزم اﺳﺖ از ﺣﻮزﻩ ﯼ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﯼ اﯾﻦ اﻓﺮاد ﺧﺎرج ﺷﺪﻩ )و ﻟﺬا از ﺁن ﮐﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪﻩ( ﺑﻮد .اﻣـﺎ دراﯾـﻦ ﺑـﺎرﻩ ﺑـﻴﺶ از اﯾﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ .اﯾﻦ اﻓﺮاد ﺧﻮﯾﺸﺘﻦ را ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺑﺴﻴﺎر درﺧﺸﺎن و ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ اﯼ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﯽ در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﮏ ﻣﺎﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻧﻤﯽ ﮔﻨﺠﻴﺪ؛ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﺎص اﯾﺸﺎن ﻻﺟﺮم ﺑﺴﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮد .اﻟﺒﺘﻪ ﯾﮏ ﻣﺎدر ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮارد از ﺗﺤﻘﻖ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻮد ﻗﺎﺻﺮ اﺳﺖ ،و ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﺮد دوراﻧﺪﯾﺶ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل اﻧـﻮاع دﯾﮕـﺮﯼ از ﻣﻨﺎﺳـﺒﺎت و ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﺷﺨﺼﯽ ﺑﺮود) ﯾﺎ ﺑﻪ ﭼﻨﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت و رواﺑﻄﯽ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﮐﻨﺪ( .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ اﯾﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎﯼ ﻓﻮق اﻟﻌـﺎدﻩ ﺑـﻪ ﻣﺎ ﯾﺎدﺁور ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺎ ،ﺣﺘﯽ در ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺁن ،ﺷﮑﻞ ﺧﺎﺻﯽ از هﻮﯾﺖ را ﺑﻨﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﻻﺟـﺮم ﭘـﺎرﻩ اﯼ از اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ را ﻓﺮو ﻣﯽ ﻧﻬﺪ ) .ﯾﺎ ﺁﯾﺎ ﻣﺎﺟﺮا ﻓﻘﻂ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺮﯾﻔﯽ ﺣﺎﺟﺖ داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازﻩ ﯼ ﺧﻮدﺷﺎن ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ و اﺳﺘﺜﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ؟(
crisscrossing 25 action 26 attachment 27 solidarity
24
– ١٤وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
هﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ هﻮﯾﺖ ِ "ﻣﻦ" درﻃﻮل ﯾﮏ دورﻩ ﯼ زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺪﯾﺪ ﺗﺪاوم ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ،ﺷﻮق ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪان ﻣﺎﻧﻴﺰ ﺗـﺪاوم ﻣﯽ ﭘﺬﯾﺮد؛ درواﻗﻊ ﺟﺰﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد را ﮐﺎﻣﻼ ً ﺑﺎ ﺁن ﻣﺎﯾﮑﯽ ﻣﯽ داﻧﺪ ﻃﺎﻟـﺐ ﺗـﺪاوم ﺁن اﺳـﺖ .ازدواج در واﻗـﻊ ﻧﺸـﺎﻧﻪ ﯼ ﯾﮑﯽ ﺷﺪن ﺗﻤﺎم و ﮐﻤﺎل ﺑﺎ ﺁن ﻣﺎﺳﺖ .ﺑﺎ ازدواج ،ﺁن ﻣﺎﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﯼ ﺗﺎزﻩ اﯼ وارد ﻣﯽ ﺷﻮد ،ﻣﺮﺣﻠﻪ ﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﯾـﮏ ﺑﻨﺎﯼ ﻣﺴﺘﺤﮑﻤﺘﺮ ،ﯾﮑﯽ ﺷﺪن هﺮ ﭼﻪ ﮐﺎﻣﻠﺘﺮ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ .زوج ﺑﻮدن اﻣﺮﯼ ﻣﺤﺼّﻞ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ،هﺮﭼﻨﺪ ﻧﻪ ﻣﺴـﻠّﻢ. از اﯾﻦ ﭘﺲ دﯾﮕﺮ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺗﻤﺎم هﻮش و ﺣﻮاﺳﺸﺎن ﻣﻌﻄﻮف ﺑﺎ اﯾﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﯾـﮏ ﻣـﺎﯼ ﭘﺎﯾـﺪار ﺳـﺎﺧﺘﻪ اﻧـﺪ ﯾـﺎ ﻧـﻪ، ﺑﻠﮑﻪ اﮐﻨﻮن ﺑﺎ ﻓﺮاغ ﺑﺎل و ﺑﺎ اﻋﺘﻤﺎد ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﻣﯽ ﮐﻮﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ زﻧﺪﮔﯽ اﯼ را ﺑﻨﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ و ﮐـﺎﻧﻮن ﺧـﺎص ﺧﻮد را دارد .ﺁن ﻣﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد را در ﮐﻨﺎر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺴﺮ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ .ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺁﻧﮑﻪ ﺗﺨﻤﮏ و اﺳﭙﺮم ﺑﺎ هﻢ درﺁﻣﻴﺨﺘﻨـﺪ، ﺁن دو ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﯾﮑﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻓﺮزﻧﺪ ﺁن زوج هﻤﺎﻧﺎ وﺣـﺪت اﯾﺸـﺎن اﺳـﺖ -ﺗـﺎرﯾﺦ ﭘﻴﺸـﺘﺮ ﺁﻧﻬـﺎ ﺗـﺎرﯾﺦ ﭘﻴﺶ از ﺗﻮﻟﺪ ﺑﻮد. ﻣﺎﯾﮏ ﻣﻮﺟﻮد ﻓﻴﺰﯾﮑﯽ ﺗﺎزﻩ در ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺴﺖ ) ﺧﻮاﻩ ﻣﻮﺟﻮد اﻧﺘﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺗﺎزﻩ اﯼ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﻪ( .اﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ اﯾـﻦ ﻣﺎ ﺑﺨﻮاهﺪ ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ﯼ رواﺑﻂ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ اش ﺗﺠﺴﺪﯼ ﻓﻴﺰﯾﮑﯽ ﺑﺒﺨﺸﺪ .اﯾﻦ هﻤﺎن ﻧﻘﺸﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ » ﺧﺎﻧﻪ « اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ -ﻣﺤﻴﻄﯽ ﮐﻪ از ﻧﺤﻮﻩ ﯼ اﺣﺴﺎس ﺁن زوج در ﮐﻨـﺎر ﯾﮑـﺪﯾﮕﺮ)و ﮐﺎرهـﺎﯾﯽ ﮐـﻪ ﺑـﺎ هـﻢ ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ( ،و ﻧﻴـﺰ از ﺁن روﺣﻴﻪ و ﻓﻀﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺁن دو درﮐﻨﺎر هﻢ در ﺁن ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ ﺣﮑﺎﯾﺖ و دﻻﻟﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؛ واﻟﺒﺘﻪ هﻤﻴﻦ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﺧﺎﻧـﻪ را ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺤﻴﻄﯽ دل اﻧﮕﻴﺰ ﺑﺮاﯼ زﯾﺴﺘﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﻓﺮزﻧﺪان ﺑﻪ ﻧﺤﻮﯼ دﯾﮕﺮ و ﺗﺎ ﺣﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮﯼ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺗﺤﻘـﻖ ﻓﻴﺰﯾﮑـﯽ ﻋﺸـﻖ ِ واﻟـﺪﯾﻦ ﺑﺸـﻤﺎر ﺁﯾﻨـﺪ، ﺗﺠﺴﺪ ﺁن ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ِ ﮔﺮاﻣﯽ و ﺑﺴﻂ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﯼ ﺁن دو ﺗﻦ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ اﺳﺖ .و ﻓﺮزﻧﺪان ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﯼ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﺗﺠﻠّﯽ ﻓﻴﺰﯾﮑﯽ ﻋﺸﻖ ﻣﻴﺎن واﻟﺪﯾﻦ هﺴﺘﻨﺪ ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ و ﻣﺎﯾﻪ اﻧﺒﺴﺎط ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﻣﺎ اﻟﺒﺘﻪ روﺷـﻦ اﺳـﺖ ﮐﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺻﺮﻓﺎ ً ﻃﻔﻴﻠﯽ ﻋﺸﻖ واﻟﺪﯾﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﯾﻌﻨﯽ ﺻﺮﻓﺎ ً ﺗﺠﻠّﯽ ﺁن ﻋﺸﻖ ﯾﺎ وﺳـﻴﻠﻪ اﯼ ﺑـﺮاﯼ ﺑﺰرﮔﺪاﺷـﺖ ﺁن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ؛ ﺁﻧﻬﺎ اوﻻ ً و ﺑﺎﻟﺬات اﻧﺴﺎﻧﻬﺎﯾﯽ هﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﻣﺤﺒﺖ و ﺗﻮﺟـﻪ واﻗـﻊ ﺷـﻮﻧﺪ ،ﺑﺎﯾـﺪ از ﻧﻔـﺲ وﺟﻮدﺷـﺎن ﻟﺬت ﺑﺮد ،و ﺁﻧﻬﺎ را ﺑﺮاﯼ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﻮدﺷﺎن دوﺳﺖ داﺷﺖ. ﭘﻴﻮﻧﺪهﺎﯼ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺷﮑﻞ و ﺣﺪود "ﻣﻦ" را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﯽ دهـﺪ ،هﻴـﺄت ﺁن را ﻣﺒـﺪل ﻣـﯽ ﻧﻤﺎﯾـﺪ :هﻤﭽﻨﺎﻧﮑـﻪ در ﺗﺠﺮﺑﻪ ﯼ ﻋﺸﻘﯽ ،در ﻣﺸﺎرﮐﺘﻬﺎﯼ دوﺳﺘﺎﻧﻪ ،و در رواﺑﻂ ﺟﻨﺴﯽ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﮐﺮدﯾﻢ .ﺗﺤﻮل ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑـﻪ ﺣﺪود و هﻴﺄت ﻣﻦ ِ ﻓﺮدﯼ از ﺟﻤﻠﻪ ﻏﺎﯾﺎت ﺳﻠﻮﮎ دﯾﻨﯽ ﻧﻴﺰ هﺴﺖ :ﺑﺴﻂ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺑﺪان ﺣﺪ ﮐﻪ هﻤﻪ وﺟﻮد را در ﺑﺮ ﮔﻴﺮد ) وداﻧﺘﺎﯼ هﻨﺪﯼ( ،ﻓﻨﺎﯼ ﻣﻦ ) ﺑﻮدﯾﺴﻢ( ،ﯾﺎ وﺣﺪت ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﺎ اﻣﺮ اﻟﻮهﯽ .هﻤﭽﻨﻴﻦ اﺷﮑﺎﻟﯽ از ﻋﺸﻘﯽ ﻋﺎم ﺑـﻪ ﮐـﻞّ ﺑﺸﺮﯾﺖ ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ دﯾﻨﯽ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ و ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدﯼ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻓﺮد را ﻣﺒﺪل ﻣﯽ ﺳـﺎزد و ﻣـﻦ وﯼ را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﮑﻞ ﻣﯽ دهﺪ ،ﺑﻪ ﻧﺤﻮﯼ ﮐﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان او را ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ دﻗﻴﻖ ﮐﻠﻤﻪ " ﻓﺮد ﻣﺴـﺘﻘﻞ"
٢٨
ﻧﺎﻣﻴـﺪ ) ﺑـﻪ
ﯾﺎد ﺁورﯾﺪ ﺗﺼﻮﯾﺮﯼ را ﮐﻪ داﺳﺘﺎﯾﻔﺴﮑﯽ در ﺑﺮادران ﮐﺎراﻣﺎزوف از ﭘﺪر زوﺳﻴﻤﺎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ(. ﺷﺎﯾﺪ اﯾﻦ اﻣﺮﯼ ﺗﺼﺎدﻓﯽ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺁدﻣﻴﺎن ﺑﻨﺪرت ﮐﺎر ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ را ﺑﺎ اﻣﺮ ﺳـﻠﻮﮎ ﻣﻌﻨـﻮﯼ ﺗﻮأم ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﻓﺮد در ﺁن واﺣﺪ ﺗﻤﺎم ﺗـﻮان ﺧـﻮد را ﺻـﺮف ﺑـﻴﺶ از ﯾـﮏ ﺗﺒـﺪّل ﻋﻈـﻴﻢ در هﻴﺄت ﻣﻦ ﺧﻮﯾﺶ ﺳﺎزد .ﺑﺎ اﯾﻦ هﻤﻪ ،ﻧﺒﺎﯾﺪ از اهﻤﻴﺖ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮔـﺎﻩ ﺧﻮﺑﺴـﺖ ﺷـﺨﺺ ﺑـﻪ ﺷـﻴﻮﻩ هـﺎﯼ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﻮد ﺗﺎ ﺣﺪود و هﻴﺄت ﻣﻦ ﺧﻮﯾﺶ را ﺗﻐﻴﻴﺮ دهﺪ ،ﺷـﻴﻮﻩ هـﺎﯼ ﻣﺘﻔـﺎوت در زﻣﺎﻧﻬـﺎﯼ ﻣﺘﻔـﺎوت .اﻟﺒﺘـﻪ ﻻزم ﻧﻴﺴﺖ اﯾﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺗﺤﻮﻻت را ﺻﺮﻓﺎ ً ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﯼ ﻧﺘﻴﺠﻪ و ﺗﺄﺛﻴﺮﻋﻤﻴﻘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﻣﻦ ﻓﺮد ﺑﺮ ﺟـﺎﯼ ﻣـﯽ ﻧﻬـﺪ ،ﻣـﻮرد داورﯼ ﻗﺮار داد .اﯾﻦ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎزﻩ اﯼ ﮐﻪ ﺁﻓﺮﯾﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﯾﺎ ﺷﮑﻞ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺎ هﻤﺎن ﺣﺪود و هﻴﺄﺗﺶ ،ارزش ﺧـﺎص ﺧـﻮد را دارد. "ﻣﻦ ِ" ﻓﺮد ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ از اﯾﻨﮑﻪ ﭼﻨﺪان اﻧﻌﻄﺎف داﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻨﺎن ﺗﺤﻮﻻﺗﯽ ﺗﻦ دهﺪ و ﺁﻧﻬﺎ را از ﺳـﺮﺑﮕﺬراﻧﺪ ،ﺑﺤـﻖ ﺑـﻪ ﺧﻮد ﺑﺒﺎﻟﺪ ،اﻣﺎ وﺿﻌﯽ ﮐﻪ او ﭘﻴﺶ از اﯾﻦ ﺗﺤﻮﻻت داﺷﺘﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﻴﺎرذﯾﺮﺑﻂ ﻧﻴﺴﺖ .اﯾﻦ ﻣﻄﻠﻮب ِ ﯾﮏ اﺳﭙﺮم ﯾـﺎ ﺗﺨﻤـﮏ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ]ﺳﻠﻮل دﯾﮕﺮ[ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪد و ﯾﮏ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎزﻩ ﭘﺪﯾﺪ ﺁورد ،اﻣﺎ ﻣـﺎ اﯾـﻦ ﺣﻴـﺎت ﺗـﺎزﻩ را دﯾﮕـﺮ ﺑـﺮ ﻣﺒﻨـﺎﯼ ﻣﻄﻠﻮﺑـﺎت ﺧﺎص ﺁن ﺳﻠﻮل ﺟﻨﺴﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﻤﯽ ﮐﻨﻴﻢ .ﻣﺎ درﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ دﮔﺮدﯾﺴﯽ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﻴﻢ. individual
28
– ١٥وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
_____________________________________________________________________ * ﻣﺄﺧﺬ: “Love’s Bond” From: Robert Nozick, The Examined Life. New York: Simon and Schuster, 1989. ﯾﺎدداﺷﺘﻬﺎ .١ﻣﯽ ﺗﻮان ﻣﻌﻴﺎر ﻧﺴﺒﺘﺎً دﻗﻴﻘﺘﺮﯼ را در ﺧﺼﻮص وﺿﻌﻴﺘﯽ ﮐﻪ درﺁن ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزﯼ دﯾﮕـﺮﯼ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻤﺎً ﺟﺰﺋـﯽ از ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ ﺗﻮﺳﺖ ،ﺻﻮرﺗﺒﻨﺪﯼ ﮐﺮد .اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ وﻗﺘﯽ واﻗﻊ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ) (١ﺗﻮ اذﻋﺎن ﮐﻨﯽ و ﻣﻌﺘﻘـﺪ ﺑﺎﺷـﯽ ﮐﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ ﺗـﻮ از ﺗﺤـﻮﻻت ﻣﻬـﻢ در ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزﯼ او ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻣـﯽ ﭘـﺬﯾﺮد؛ ) (٢ﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزﯼ ﺗـﻮ از ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ او در ﺟﻬﺖ واﺣﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﭙﺬﯾﺮد ،ﯾﻌﻨﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ او ﻣﺎﯾﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ ﺗﻮ ﺑﺎﺷﺪ ،و ﮐﺎهﺶ ﺁن ﺑﻪ ﮐﺎهﺶ اﯾﻦ ﺑﻴﻨﺠﺎﻣﺪ؛ ) (٣و هﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺼﺎﻧﯽ در ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ او رخ دهـﺪ ،ﺗـﻮ ﻧـﻪ ﻓﻘﻂ وﺿﻊ ﺧﻮد را وﺧﻴﻤﺘﺮ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨـﯽ ،ﺑﻠﮑـﻪ ﺗـﺄﺛﺮﯼ ﻣﺘﻨﺎﺳـﺐ ﺑـﺎ ﺁن وﺿـﻌﻴﺖ را هـﻢ ﺑﻴﺎزﻣـﺎﯾﯽ؛ ) (۴ﺗـﻮ از ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﺳﻌﺎدت و ﺑﻬﺮوزﯼ او ﺻﺮﻓﺎً ازﺁن رو ﺗﺄﺛﻴﺮﺑﭙﺬﯾﺮﯼ ﮐﻪ از ﺁن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺁﮔﺎﻩ ﺷﺪﻩ اﯼ ،ﻧﻪ از ﺁن رو ﮐـﻪ ﺁن اﻣـﺮ ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮ ﻧﻤـﺎدﯾﻦ ﭼﻴﺰ دﯾﮕﺮﯼ را ﺑﻪ ﺗﻮ درﺑﺎرﻩ ﯼ ﺧﻮد ﺗﻮ ﺑﺎزﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺎﻧﺪ ،ﻣﺜﻼً ﭼﻴﺰﯼ درﺑﺎرﻩ ﯼ دوران ﮐـﻮدﮐﯽ ﺗـﻮ ﯾـﺎ ﭼﻴـﺰﯼ از اﯾـﻦ ﻗﺒﻴـﻞ؛ ) ) (۵و اﯾﻦ ﺷﺮط ﺧﺼﻮﺻﺎً در ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺎ ﻧﺤﻦ ﻓﻴﻪ ﻣﻔﻴﺪ اﺳﺖ( ﺧﻠﻖ و ﺧﻮﯼ ﺗﻮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﭘﺬﯾﺮد :ﺗـﻮ اﮐﻨـﻮن اﺣﺴﺎﺳـﺎت ﺟﺎرﯼ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺗﺎزﻩ اﯼ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﺧﺎص و ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ازﻋﻮاﻃﻒ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ؛ و ) (۶اﯾﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻠﻖ و ﺧﻮ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﭘﺎﯾﺪار ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻌﻼوﻩ (٧) ،ﺗﻮﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾـﮏ ﺷـﺨﺺ ﯾـﺎ ﻣﻮﺿـﻮع اﯾـﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﯾﺎ ﺗﻤﺎﯾﻞ ﮐﻠّﯽ ِ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﭘﺬﯾﺮﯼ را واﺟﺪ ﺑﺎﺷﯽ؛ ﺗﻮ ﺑﺨﻮاهﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻧﺤﻮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮﺳـﻌﺎدت و ﺑﻬـﺮوزﯼ ﺁن ﻓـﺮد واﻗﻊ ﺷﻮﯼ. .٢ﺑﺮاﯼ ﺑﺤﺜﯽ درﺑﺎرﻩ ﯼ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﺑﻨﺎ ﮐﺮدن ﯾﮏ ﻣﺎ ﻧﮕﺎ. ) Robert Solomon, Love ,(Garden City, N.Y.:Anchor Books,١٩٨١ .٣اﯾﻦ ﻣﺤﺪودﯾﺖ ِ ﻧﺎﻇﺮﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﻓﺮد در ﻣﻘﺎم ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﯾﻬـﺎﯼ ﯾﮑﺠﺎﻧﺒـﻪ ﺣﺘـﯽ ﺑـﻪ ﺗﺼـﻤﻴﻢ ﮔﻴـﺮﯼ در ﺧﺼـﻮص ﭘﺎﯾـﺎن ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ ﯾﮏ راﺑﻄﻪ ﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﯼ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﺗﺴﺮﯼ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ .ﺗﻮ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻣـﯽ ﺗـﻮاﻧﯽ در اﯾﻦ ﺑﺎرﻩ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﯼ .و اﻟﺒﺘﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯽ ،اﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﻩ هﺎﯾﯽ ﻣﻌﻴﻦ و ﺑﺎ ﺁهﻨﮕﯽ ﺧـﺎص .اﻧـﻮاع دﯾﮕـﺮ راﺑﻄـﻪ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺨﺸﻴﺪ ﺻﺮﻓﺎ ً از ﺁن رو ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﺁن هﺴﺘﯽ ﯾﺎ دﯾﮕﺮ ﺁن راﺑﻄﻪ را ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ ﻧﻤﯽ ﯾﺎﺑﯽ ،اﻣـﺎ در راﺑﻄﻪ ﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻃﺮف دﯾﮕﺮ "ﺣﻖّ رأﯼ دارد" .اﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﯼ ﯾﮏ ﺣﻖ رأﯼ هﻤﻴﺸﮕﯽ ﻧﻴﺴـﺖ؛ اﻣـﺎ ﻃـﺮف دﯾﮕـﺮ ﺣﻖ دارد ﮐﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪهﺪ ،ﺑﺮاﯼ ﺣﻞّ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺗﻼش ﮐﻨﺪ ،ﯾﺎ ﻗﺎﻧﻊ ﺷﻮد .ﺑﺪون ﺗﺮدﯾـﺪ ،ﭘـﺲ از ﻣـﺪﺗﯽ ﯾﮑـﯽ از ﻃـﺮﻓﻴﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ هﻤﭽﻨﺎن ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺨﺸﻴﺪن ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ،ﺣﺘﯽ ﺑﺪون ﺟﻠﺐ رﺿﺎﯾﺖ دﯾﮕﺮﯼ ،اﺻﺮار ورزد ،اﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ هﺮدو ﺁﻧﻬﺎ، در راﺑﻄﻪ ﯼ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ،ﭘﻴﺸﺘﺮ ازﺁن ﭼﺸﻢ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ اﻧﺪ هﻤﺎﻧﺎ ﺣﻖ اﻗﺪاﻣﺎت ﯾﮑﺠﺎﻧﺒﻪ و ﻋﺠﻮﻻﻧﻪ اﺳﺖ. .۴وﻗﺘﯽ دو ﻧﻔﺮ ﯾﮏ ﻣﺎﺑﻨﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ،ﺁﯾﺎ اﯾﻦ ﻣﺎ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎزﻩ اﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋـﺎﻟﻢ اﻓـﺰودﻩ ﻣـﯽ ﺷـﻮد ،ﭼﻴـﺰﯼ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺁن درﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺷﺒﮑﻪ ﯼ رواﺑﻄﺸﺎن؟ )ﺁﯾﺎ ﮔﺎهﯽ ﻧﻤﯽ ﺧﻮاهﻴﻢ ﺑﮕﻮﯾﻴﻢ ﮐﻪ ﻋﻼوﻩ ﺑﺮﺁن دو ﺗـﻦ، ﺁن ﻣﺎهﻢ ﻋﺎﻃﻔﻪ اﯼ را اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟( اﯾﻦ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﭘﺮﺳﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﮐﻞ ﻣﻮﺟـﻮدﯼ ﺗﺎزﻩ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺟﻬﺎن اﻓﺰودﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﯾﺎ ﭼﻴﺰﯼ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺰ ﺳﺮ ﺟﻤﻊ ِ ﺷـﺒﮑﻪ اﯼ از اﻧـﻮاع رواﺑﻄـﯽ ﮐـﻪ در ﻣﻴـﺎن ﻣﺮدم وﺟﻮد دارد؟ ﻣﺎ ،هﻤﭽﻮن ﺑﺪن ﯾﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﺧﻮد را در ﻣﻮاﺟﻬﻪ ﯼ ﺑﺎ )ﻃﻴﻒ وﺳـﻴﻌﯽ از( ﺷـﺮاﯾﻂ ﺟﺪﯾـﺪ ﺣﻔـﻆ ﻣـﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻣﯽ ﺑﺨﺸﺪ .اﻣﺎ ﺑﺮﺧﻼف ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯾﺎ ﺑﺪن ،ﻣﺎوﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺟﺰﯾﯽ از اﺟﺰاﯼ ﻣﻘﻮّ م ﺁن ﻋﻮض ﻣﯽ ﺷـﻮد ،دﯾﮕـﺮ
ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ هﻤﺎن ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﺣﻴﺎت ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻧﻤـﯽ دهـﺪ .اﻣـﺎ دو ﻧﻔـﺮﯼ ﮐـﻪ در ﻣـﺘﻦ ِ ﯾـﮏ راﺑﻄـﻪ ﯼ ﻣﺒﺘﻨـﯽ ﺑـﺮﻣـﺎ هﺴﺘﻨﺪ ،ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑﺎ ﺟﻬﺎن ﺧﺎرج ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﯼ ﯾﮏ واﺣﺪ در ﺗﻌﺎﻣﻞ هﺴﺘﻨﺪ ،واﺣﺪﯼ ﮐﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﯼ و ﻧﻴـﺰ ﺑﻬـﺮوزﯼ ﺧﺎص ﺧﻮد را دارد .ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺟﻮﻩ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﯼ ﺁن ﻣﺎو ﻧﻴﺰ اﻗﺪاﻣﺎت و ارزﺷﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد ﺑﺴﯽ ﻣﻬﻤﺘﺮ از اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺁﯾﺎ اﯾﻦ ﻣﺎﯾﮏ ﻓﻘﺮﻩ ﯼ اﻧﺘﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻗﻼم ﻋـﺎﻟﻢ ﻣـﯽ اﻓﺰاﯾـﺪ ﯾـﺎ ﻧـﻪ .اﻟﺒﺘـﻪ اﯾـﻦ ﻣﻮﺿـﻮع
– ١٦وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!
اﺧﻴﺮ ،ﻧﻤﻮﻧﻪ ﯼ ﺧﻮﺑﯽ اﺳﺖ ازﺗﺠﺮﺑﻪ ﭘﺪﯾﺪارﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ و ﺁﺷﻨﺎﯼ " ﺻﺮف ِ ﺧﺸﻨﻮدﯼ از ﺑﺎ هﻢ ﺑﻮدن در ﻓﻀﺎﯾﯽ ﮐﻪ دوﺗﻦ ]ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮق[ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺑﻨﺎ ﮐﺮدﻩ اﻧﺪ" ) .ﺑﺮاﯼ ﯾﮏ ﺑﺤـﺚ ﺑﺴـﻴﺎر ﺗﻔﺼـﻴﻠﯽ و روﺷـﻨﮕﺮ درﺧﺼـﻮص ﻣﺎهﻴـﺖ ﻣـﺎو ﻓﺎﻋﻞ ﻣﺘﮑﺜﺮ -ﺑﺤﺜﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺗﮑﻤﻴﻞ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ -ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﺪ ﺑﻪ : Margaret Gilbert, On Social Facts[ London: Routledge, 1989], pp. 145-236. .۵ﯾﮏ ﻗﺼﻪ ﯼ ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ دﯾﮕﺮ درﺑﺎرﻩ ﯼ ﺗﻠﻤﺎﺧﻮس اﺳﺖ ﮐﻪ در دوران ﺁوارﮔﯽ اودﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﭘﻨﻪ ﻟﻮﭘـﻪ در ﺧﺎﻧـﻪ ﺑـﻮد .اﯾـﻦ ﻗﺼﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﺧﺼﻠﺖ ﻣﺜﻠﺚ ﺁﺳﺎﯼ ﺧﺎﻧﻮادﻩ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ دهﺪ .ﭘﺪر در وﻗﺖ ﺣﺎﺟﺖ ﯾﮏ ﺣﺎﻣﯽ اﺳـﺖ ،ﻧـﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻋﺸﻖ ﻣﺎدر ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﺮﻣﯽ ﺧﻴﺰد .اﮔﺮ ﻣﺎدر ﺑﻪ هﻤﺎن ﺟﺬاﺑﻴﺘﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﻮدﮎ ﻣﯽ ﭘﻨـﺪارد، در اﯾﻦ ﺻﻮرت درﻏﻴﺒﺖ ﭘﺪر ﻣﺪﻋﻴﺎن دﯾﮕﺮﯼ از راﻩ ﺧﻮاهﻨﺪ رﺳﻴﺪ و ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﺎدر ﻋﺮﺿﻪ ﺧﻮاهﻨﺪ ﮐﺮد .و ﺑـﺮﺧﻼف ﭘـﺪر ﮐﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺧﻮن ﻓﺮزﻧﺪ رﻗﻴﺐ ﻧﻤﯽ ﺁﻻﯾﺪ ﯾﺎ او را ﻋﻠﻴـﻞ ﻧﻤـﯽ ﮐﻨـﺪ) ﺑـﺮﺧﻼف ﺗﺼـﻮﯾﺮﯼ ﮐـﻪ ادﺑﻴـﺎت رواﻧﺸﻨﺎﺳـﺎﻧﻪ ﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﯼ اﺿﻄﺮاﺑﻬﺎﯼ ﮐﻮدﮎ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ( ،اﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘﮕﺎران دﺷﻤﻨﺎن او هﺴﺘﻨﺪ .ﺗﻠﻤﺎﺧﻮس ﺑﻪ ﭘـﺪر ﺧﻮد ﻧﻴﺎز دارد -ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﻣﺜﻠﺜﯽ اﻣﻦ ﻓﺮاهﻢ ﺁورد -وﻟﺬا ﺑﻪ راﻩ اﻓﺘﺎد ﺗﺎ او را ﭘﻴﺪا ﮐﻨﺪ. .۶ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ" ﻣﻮرد ﻋﺸﻖ ﺑﻮدن ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺼﺎﯾﺺ" ﻣﻼزم اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺴﺘﺤﻖ ِ ﻋﺸﻖ ﺑﻮدن ،ﯾﻌﻨﯽ ﺁن ﺧﺼﺎﯾﺺ ﻣﺒﻨﺎﯼ اﺳﺘﺤﻘﺎق اﺳﺖ .اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻋﺸﻖ ﺑﻮدن ﻣﻔﻬﻮم ﻏﺮﯾﺒﯽ اﺳﺖ؛ هﻴﭻ ﮐـﺲ ﻣﺴـﺘﺤﻖ ﺁن ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ از ﻋﺸﻖ ﻣﺤﺮوم ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﺮاﯼ ﺁﻧﮑﻪ ﺑﺎ ﭘﺎرﻩ اﯼ ازاﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎﯼ ﺑﺎﻻ ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ ﻧﺪارد .ﻣﺎ ﮔﺎهﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻴﻢ ﮐﻪ ﻓﻼﻧﯽ ارزش ﻋﺸﻖ ﺑﻬﻤﺎﻧﯽ را ﻧﺪاﺷﺖ ،اﻣﺎ ﻣﻨﻈﻮرﻣﺎن اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ او ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑـﻪ اﻗﺘﻀـﺎﺋﺎت ﻣﻌﺸـﻮﻗﻴﺖ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺪهﺪ ،ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮﯼ ﻋﺎﺷـﻘﺎﻧﻪ واﮐـﻨﺶ ﻧﺸـﺎن دهـﺪ ) .ﺷـﺨﺺ ﻻزم ﻧﻴﺴـﺖ ﮐـﻪ ﺣﺘﻤـﺎً درﭘﺎﺳﺦ ،ﻋﺸﻘﯽ روﻣﺎﻧﺘﻴﮏ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻨﺪ ﺑﻠﮑﻪ وﻗﺘﯽ ﻋﺸﻘﯽ اﺻﻴﻞ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ،ﺗﻮ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺪ ،دﺳـﺖ ﮐـﻢ، ﺁن را ﺑــﻪ ﻧﺤــﻮﯼ ﻋﺎﺷــﻘﺎﻧﻪ رد ﮐﻨــﯽ (.ﺑﻨــﺎﺑﺮاﯾﻦ ،ارزش ﻋﺸــﻖ )روﻣﺎﻧﺘﻴــﮏ( را داﺷــﺘﻦ ﭼﻴــﺰﯼ ﻧﻴﺴــﺖ ﺟﺰﺁﻧﮑــﻪ ﻓــﺮد درﭘﺎﺳﺦ ،ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻋﺸﻖ ورزﯼ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎ اﮔﺮ ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ روﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﮐﻪ ﺁﯾﺎ ﻓﺮد واﺟﺪ اﯾﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ هﺴـﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ ،در ﺁن ﺻﻮرت ﺁﯾﺎ ﺷﺨﺺ از ﻃﺮﯾﻖ دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺁن ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ را در ﺧﻮد ﺑﻴﺎﻓﺮﯾﻨﺪ ﯾـﺎ ﺑﻴـﺪار ﮐﻨـﺪ؟ هﻤﻴﻦ اﺳﺖ اﻣﻴﺪ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﺸﻖ ﻣﯽ ورزﻧﺪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ اﯾﻦ اﻋﺘﻘـﺎد رﺳـﻴﺪﻩ اﻧـﺪ ﮐـﻪ ﻋﻤـﻖ و اﺻـﺎﻟﺖ ﻋﺸـﻖ ﺷـﺎن ﻋﺸﻖ را در دﯾﮕﺮان ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺧﻮاهﺪ اﻧﮕﻴﺨﺖ؛ ﺷﺨﺺ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﺑﻴﺸـﺘﺮﯼ از ﻋـﺎﻟﻢ ﺣﺎﺻـﻞ ﮐﻨـﺪ ﺗـﺎ درﯾﺎﺑـﺪ ﮐـﻪ ﻣـﺎﺟﺮا هﻤﻴﺸﻪ از اﯾﻦ ﻗﺮار ﻧﻴﺴﺖ. .٧ﻧﮕﺎﻩ ﮐﻨﻴﺪ ﺑﻪ: Gregory Vlastos, “The Individual as an Object of Love in Plato”, in his Platonic Studies ( Princeton: Princeton University Press, 1973), pp.3-34. .٨اﯾﻦ ﭘﺎرﮔﺮاف از ﻧﺤﻮﻩ ﯼ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﻗﺘﺼﺎدﯼ در ﻣﻨﺒﻊ زﯾﺮ اﻟﻬﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ: Oliver Williamson, The Economic Institutions of Capitalism (New York: The Free Press, 1986).
– ١٧وﯾﮋﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﺷﻤﺎرﻩ ١٣اﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ٨٤
ﺁﯾﻴﻦ ﭼﺮاغ ،ﺧﺎﻣﻮﺷﯽ ﻧﻴﺴﺖ!