Magazine zomer 2017
Sport verenigingen halen internationals binnen een beperking verder
Atletiek in de wijk
Sport voor kinderen met Trainerskracht helpt jongeren
Vitaal blijven dankzij voetbal en fitness
Autisme en sport
Sport Doet Meer Inhoud Vooraf 2 Wat is Sport doet Meer 4 Vluchtelingen 6 Only Friends 10 Forza Friends 12 Maatschappelijk Verantwoord Verenigen 14 Beweegmaatjes 18 Buurtsportclub 21 Sporten voor autistische kinderen 22 Leger des Heils 26 Accommodatie 27 Vitaal dankzij sport 28 Re-integratie 32 Revalidatie 38 Atletiek in de wijk 40 Onderwijs 42 Fondsenwerving 43
6
28
10
32
38
Colofon Sport doet Meer Magazine is een uitgave van Vereniging Sport Utrecht (VSU), Harten voor Sport en Gemeente Utrecht en bedoeld ter inspiratie. Het magazine geeft een beeld van het brede pallet aan maatschappelijke initiatieven binnen de Utrechtse sportwereld.
Pagina: 6 t/m 9 - 12 t/m 16 - 22 t/m 42 Eddy Steenvoorden
Redactie: Yvonne Mureau & Floor Kok Vormgeving: Chris Pollen
Pagina: 10,11 Kitty Kamping Only Friends Amsterdam
sportutrecht.nl/sportdoetmeer #sportdoetmeer sportdoetmeer@sportutrecht.nl
Pagina: 3,4,5,18 Fotostudio Red Green Blue
Sport Doet Meer Vooraf
Sport is meer dan bewegen
H
et gaat ook om samenwerken, plezier maken en resultaten behalen. Onder de noemer Sport doet Meer ontplooit Utrecht tal van maatschappelijke initiatieven op het gebied van sport en bewegen. Steeds meer sportverenigingen willen hier een bijdrage aan leveren. Deze verenigingen zetten zich in voor speciale doelgroepen en zoeken de samenwerking op met andere partijen. Op deze manier helpen ze maatschappelijke problemen op te lossen. Sportverenigingen zijn als vrijwilligersorganisaties van
groot belang voor de stad en leveren op deze manier nog meer maatschappelijke waarde. In dit magazine leest u onder andere over sporten met autisme, vluchtelingen die sporten, revalidatie en re-integratie. Wij wensen u veel leesplezier en veel inspiratie. Laten we de verbinding met elkaar zoeken en elkaar blijven uitnodigen om mee te doen. utrecht.nl/sport
Paulus Jansen:
“Als wethouder sport ben ik trots op de vele verenigingen die activiteiten uitvoeren onder de noemer Sport doet Meer. Wij doen er alles aan om deze verenigingen te ondersteunen. In dit Sport doet Meer-magazine zetten de VSU, Harten voor Sport en de gemeente een aantal mooie voorbeelden in de schijnwerper. We hopen dat dit nog meer mensen inspireert.”
Kees Diepeveen:
“Als wethouder zorg en welzijn probeer ik mensen dichter bij elkaar te brengen. En waar kan dat beter dan via samen sporten? Daarom vind ik het belangrijk dat iedereen die dat wil ook mee kan sporten in Utrecht. En dat gaat niet altijd vanzelf, dat vraagt soms extra inzet. Dat levert dan ook extra mooie resultaten op, Utrecht maken en zijn wij immers samen!”
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
3
Wat is Sport doet Meer? Sport doet meer. Onder die noemer ontplooit Utrecht tal van maatschappelijke initiatieven op het gebied van sport en bewegen. Vanuit de gemeentelijke sportnota (2017-2020 “Utrecht Sportief en Gezond) staat Sport doet Meer beschreven als een pijler om sportverenigingen te stimuleren om sporten beweegaanbod te creëren voor kwetsbare doelgroepen. De gemeente, Harten voor Sport, de VSU en sportaanbieders werken samen om de inspirerende voorbeelden daarvan in de schijnwerper te zetten.
“Ik vind het mooi om te zien dat zoveel Utrechtse sportverenigingen een bijdrage leveren aan maatschappelijke problemen en verbinding zoeken met andere partijen. Sport is zoveel meer dan alleen bewegen. En gelukkig zien en ervaren steeds meer partijen dat ook zo. Als gemeente willen we deze beweging ondersteunen. Dit doen we door sportverenigingen zo goed mogelijk te faciliteren door kennis, ervaring en ons netwerk te delen. Onze ambitie is dat Utrecht in 2020 zeventig sportverenigingen telt die iets extra’s doen voor de maatschappij. Met de energie en het enthousiasme dat er momenteel in de stad zit, ben ik ervan overtuigd dat we dit makkelijk gaan halen. Sport doet Meer!”
Sofie Ketelaars Gemeente Utrecht 4
SPOR T DOET MEER MAGAZ I N E
“Ik vind het mooi om te zien dat veel Utrechtse sportverenigingen en andere sportaanbieders zich inzetten voor Utrechters die om wat voor reden dan ook hindernissen ervaren in hun deelname aan het maatschappelijke en sociale leven. Omdat ze een fysieke of verstandelijke beperking hebben, omdat ze zich eenzaam voelen, moeilijk aan een baan komen, of met grote moeite hebben de touwtjes aan elkaar te knopen, waardoor er geen geld is voor lidmaatschap van een sportclub. In beleidstaal noemen we ze kwetsbare Utrechters, maar eigenlijk ervaren we keer op keer dat zij zelf wars zijn van etiketten en veelal -ondanks hun dilemma- de wil tonen om wel mee te willen doen. Kijk naar het plezier van de deelnemers aan G-Hockey, ervaar de positieve sfeer van wandelaars die trainen voor de Diabetes Challenge en verbaas je over de spirit en het doorzettingsvermogen van zogenaamde hangjongeren die assistent-trainer zijn geworden bij een voetbalvereniging. Sport doet meer. Dat dragen we graag uit en we ondersteunen met passie al die clubs en bevlogen vrijwilligers die deze meerwaarde van sport concreet gestalte geven.”
“Ik vind het mooi om te zien dat er al veel maatschappelijke initiatieven zijn opgezet door sportverenigingen de afgelopen jaren. De VSU is er voor de Utrechtse sportverenigingen en ziet veel kansen, ook voor sportverenigingen om de verbinding te zoeken met zorg, welzijn, onderwijs en bedrijfsleven. De sport heeft die partijen veel te bieden. Vitaliseren, verbinden en verduurzamen zijn de kernbegrippen van de VSU. “Sport doet meer” is een mooi voorbeeld van een project waarin verenigingen worden gestimuleerd deze begrippen uit te dragen.”
Eén op tien Nederlanders heeft een beperking, variërend van visuele of auditieve beperkingen tot aan chronische ziekten en verstandelijke beperkingen. In Utrecht zijn dit zo’n 30.000 mensen. Utrecht Sport op Maat is een netwerkorganisatie van zorg-, sport- en onderwijs organisaties die zich sterk maken voor een zo groot mogelijke sportparticipatie van Utrechters met een beperking. Om dit te realiseren werkt Utrecht Sport op Maat aan het vraaggericht ontwikkelen van sport- en beweegaanbod. Het in kaart hebben en samenbrengen van de sportvraag is hiervoor belangrijk. In samenwerking met sportverenigingen en andere sportaanbieders wordt ingezet op het ontwikkelen van nieuw aanbod. Ook wordt het sport- en beweegaanbod gepromoot en worden gezamenlijk activiteiten ontplooid ten behoeve van sportstimulering en kennismaking met sport. Utrecht Sport op Maat werkt aan het inzichtelijk hebben van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een beperking. Hiervoor is een uitgebreide website ontwikkeld waarop al het Utrechtse aanbod staat. Via het sportloket – nauw verbonden aan Sport op Maat – worden mensen met een beperking individueel begeleid naar de sport.
Hanneke van der Marel
sportstad-utrecht.nl/ aangepast-sportaanbod
Ronald Hennekes Harten voor Sport
Vereniging Sport Utrecht (VSU)
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
5
Sport Doet Meer Vluchtelingen
Sportverenigingen halen ‘internationals’ binnen Utrechtse sportverenigingen zetten de deuren open voor vluchtelingen. En of het nou om voetbal of basketbal gaat, die (vaak jonge) vluchtelingen zijn ongelooflijk blij dat ze kunnen bewegen en met anderen in contact kunnen komen via een taal die vaak geen woorden nodig heeft: sport. Maar ook de verenigingen zelf halen voldoening uit hun extra inspanningen.
M Abdullah geeft jeugdleden van BCU uitleg. De basketbalvereniging werkt samen met Cangeroes om vluchtelingen de mogelijkheid te geven mee te spelen.
aandagavond, Sportcentrum David Lloyd in Overvecht. Een paar jonge basketballers luisteren aandachtig naar hun trainer. Aan de soepele manier waarop hij een bal gooit, kun je zien dat hij goed is. Wat je niet ziet: dat de trainer ruim een jaar geleden nog in het Syrische plaatsje Homs woonde, dat dierbaren van hem omkwamen tijdens de oorlog daar, dat zijn ouders naar Nederland vluchtten en hij later volgde. Abdullah Taiem, heet hij. En Abdullah speelde in Syrië al basketbal op het hoogste niveau. Een leven zonder zijn sport? “Dan zou ik echt gek worden,”
zegt hij na de training in onvoorstelbaar goed Nederlands. “Deze sport betekent alles voor me en ik vind het geweldig dat ik hier kan spelen en bij Basketbalclub Utrecht (BCU) training kan geven.” BCU en Cangeroes werken veel samen en trekken ook samen op wanneer het gaat om het ‘opnemen’ van vluchtelingen. Dat begon in februari 2016 met het organiseren van een basketbaldag voor vluchtelingen in sporthal Nieuw Welgelegen. “De problematiek van mensen die hun eigen land vanwege een oorlog moeten ontvluchten, raakte me,” zegt Brigitta Schutgens, moeder van een dochter die bij BCU speelt. “Ik ontdekte via Welkom in Utrecht dat veel sportclubs evenementen voor vluchtelingen organiseren en dacht toen: dat ga ik ook doen.” Draaiboek Ze kwam in contact met Arletta van Alteren, die bij Cangeroes veel voor vluchtelingen doet, en samen zetten ze de dag op poten. De gemeente stelde de sporthal gratis beschikbaar en met een draaiboek vol tips van Welkom in Utrecht in de hand werd het evenement een succes: er kwamen zo’n 75 deelnemers uit de noodopvang Kanaleneiland en de AZC’s in Oog in Al. Er was zelfs sportkleding geregeld die iedereen mocht houden. “Maar dat wilden ze niet. Het asielzoekerscentrum heeft namelijk strenge regels wat betreft de hoeveelheid kleding.
6
SPOR T DOET MEER MAGAZ I N E
Abdullah:
“Een leven zonder mijn sport? Dan zou ik echt gek worden”
Vice-voorzitter van Kampong Voetbal Rob Besjes: “Het mooiste om te horen was hoe een keeper, die twee weken tevoren Homs nog was ontvlucht, vanuit zijn goal constateerde dat niet alleen de vluchtelingen maar ook de Kampongspelers er blij van werden.”
B r igitta:
“Ik ontdekte via Welkom in Utrecht dat sportclubs evenementen voor vluchtelingen organiseren en dacht: dat ga ik ook doen.” Die moet in een paar tassen passen in verband met mogelijke verhuizingen.” Na de basketbaldag wisten vluchte lingen de verenigingen steeds beter te vinden, ook dankzij de bemoeienis van Vluchtelingenwerk. “Inmiddels spelen er zo’n acht jongens en meisjes uit onder andere Syrië, Iran en Afghanistan bij beide verenigingen en we hebben zelfs iemand die bardiensten draait.” De verenigingen hebben het niet heel breed en leggen er financieel wel op toe, want de vluchtelingen hoeven momenteel geen contributie te betalen. Er zijn daarom al gesprekken geweest met de gemeente, de VSU en de basketbalbond. “Het is ingewikkeld omdat die contributie ook een
probleem kan zijn voor Nederlanders die het niet breed hebben. De vereniging steunt me in alles en we willen graag iets blijven betekenen, dus ik hoop dat er een oplossing komt.” In dat geval kan de vereniging ook meer vrijwilligerswerk aanbieden, wat een grote wens is van Brigitta. “Het moet vreselijk zijn om geen duidelijkheid te hebben over je toekomst en intussen ook geen nuttige dingen te kunnen doen. Vrijwilligerswerk doen is dé manier om te integreren en een leuke bezigheid te hebben.” Direct omarmd Kampong startte eind 2015 al met voetbal voor vluchtelingen. Er waren in die
8
SPOR T DOET MEER MAGAZ I N E
tijd zowel intern als extern mensen die plannen hadden. “Toen een groep mensen bij Kampong een concreet initiatief voorstelde, heb ik als vicevoorzitter dat idee direct omarmd,” zegt Rob Besjes net voor het begin van de vrijdagse inloopavond. Kampong zocht de benodigde vrijwilligers bij elkaar, regelde via gulle gevers kleding en schoenen en belandde via Welkom in Utrecht bij de noodopvang in Kanaleneiland. Daar waren ze blij met de uitnodiging. “We wisten helemaal niet waar we aan begonnen en of het wel zou lopen, maar we vermoedden een grote behoefte aan sporten en contact maken met anderen.”
Na een wat chaotische startavond vroeg Rob een paar voetballers om de toeloop van binnenuit in goede banen te leiden. Er werd een WhatsApp-groep in het leven geroepen voor de communicatie. Vanaf dat moment liep het initiatief als een trein en verwelkomde Kampong iedere vrijdag zo’n 16 vluchtelingen die op een half veld partijtjes speelden. De vereniging zorgde ook voor het vervoer van en naar de noodopvang via busjes van de kinderopvang en de uitbater trakteerde op chocomel met slagroom. Een groep van maximaal tien vrijwilligers zorgde bij toerbeurt voor de begeleiding. “Het was een prima concept. Onze eigen vrijdagavondvoetballers stonden ervoor open soms te mixen. Het mooiste om te horen was hoe een keeper, die twee weken tevoren Homs nog was ontvlucht, vanuit zijn goal constateerde dat niet alleen de
vluchtelingen maar ook de Kampongspelers er blij van werden. Vanuit respect gingen we hen trouwens de ‘Kampong Internationals’ noemen.” Met de fiets De vereniging had bij de start van het huidige seizoen alweer plannen voor voortzetting van het initiatief en er kwam zelfs een klein budget. “We besloten alleen om de busjes niet meer te gebruiken. Het leek ons goed wanneer de internationals met de fiets zouden komen, zoals Nederlanders ook doen.” Afgelopen winter bleek de belangstelling terug te lopen. Niet alleen vanwege de kou, ook omdat de noodopvang in Kanaleneiland de deuren sloot en mogelijke ‘opvolgers’ uit de opvang in Oog in Al moeilijker bereikbaar waren: het vinden van aanspreekpunten lukte niet en de opkomst werd te laag
Vier ‘internationals’ van Kampong tijdens een vrijdagse voetbalavond. Kampong startte in 2015 al met voetbal voor vluchtelingen.
Welkom in Utrecht Zowel Kampong als BCU/Cangeroes zocht contact met de stichting Welkom in Utrecht. Die stemt initiatieven van bewoners en organisaties af met vluchtelingen in de opvang. Hun aantal schommelde de afgelopen anderhalf jaar tussen de 600 en de 1.000. Andere sporten waar vluchtelingen aan meedoen of hebben meegedaan zijn onder meer beachvolleybal, handbal, tennis en boksen. Volgens Frank van Soest van Welkom in Utrecht zijn alle initiatieven, dus niet alleen die op sportgebied, bijzonder nuttig. “Uit onderzoek blijkt dat contacten in 60 procent van de gevallen een vervolg krijgen. Voor de integratie is dat natuurlijk alleen maar goed.”
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
9
om teams te maken. “We hadden meer vrijwilligers dan internationals. Daarom hebben we tegen de laatste paar actieve internationals gezegd: jongens, we stoppen de organisatie. Jullie blijven echter welkom, om aan te schuiven bij onze vrijdagvoetballers. Mocht de belangstelling daarvoor toch te groot worden, dan bedenken we op dat moment wel weer een pasklare oplossing.” Even later komt er toch een groep van acht internationals aanfietsen. Na het omkleden lopen ze het veld op om met de Nederlanders te ballen. Langs de lijn geniet Rob Besjes. “Ik had niet meer op zoveel man gerekend, maar dit is hartstikke mooi, toch.” ■ cangeroes.nl bcutrecht-com.webnode.nl welkominutrecht.nu kampongvoetbal.nl
Sport Doet Meer Only Friends
Only Friends Utrecht biedt kinderen met een beperking georganiseerde sport Op 24 september 2016 heeft de kick-off van Only Friends Utrecht plaatsgevonden. Grote inspiratiebron voor deze Utrechtse sportclub voor kinderen van zes tot achttien jaar met een beperking is Only Friends Amsterdam. Deze club bestaat al meer dan vijfÂtien jaar en is inmiddels uitgegroeid tot een zeer succesvolle sportclub met meer dan zeshonderd leden. In samenwerking met Only Friends Amsterdam, WKZ Sportief, de Hoogstraat Sport en Stichting Harten voor Sport is Only Friends Utrecht opgericht.
Elke activiteit wordt afgesloten met een yell en daarna begint het volgende half uur.
10
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
hun ouders. Onder begeleiding van professionele trainers en vrijwilligers biedt de club de kinderen een veilige en vertrouwde omgeving om te sporten en te bewegen. De club is niet gericht op prestatie, maar op plezier tijdens de sport- en beweegactiviteiten. De kinderen kunnen deelnemen zonder druk te ervaren. Verschillende sporten Iedere zaterdagochtend kan tussen 10.00 en 13.00 uur worden gesport. De sporthal van De Hoogstraat Revalidatie wordt in meerdere vakken verdeeld en in ieder vak wordt een andere activiteit aangeboden. Een greep uit het activiteitenaanbod: voetbal, zitvolleybal, muurklimmen, tennis, tafeltennis, sport en spel, klim- en klauterparcours, dans, schaken, fitness, judo en worstelen. En er komen steeds meer sporten en spellen bij. Het rooster wordt iedere maand opgesteld en vooraf bekend gemaakt aan de kinderen. Bij binnenkomst kiezen de kinderen welke activiteit zij gaan doen. De activiteiten duren een half uur. Na het half uur wordt afgesloten met de yell en wordt er wat gedronken. Vervolgens maken de kinderen hun keuze voor het volgende half uur.
Je bent goed zoals je bent! Only Friends Utrecht vindt het belangrijk dat alle kinderen mee kunnen doen met sporten en bewegen. Voorzitter Karin den Balvert: “Soms hebben kinderen al bij een reguliere sportvereniging gesport. Vaak gaat dat goed, maar soms ook niet. Dan vinden de kinderen niet
hun weg binnen deze club en zijn ze niet op hun plek. Wij zoeken bij onze club naar passende mogelijkheden waardoor alle kinderen mee kunnen doen, ook kinderen met een meervoudige beperking.” Je bent goed zoals je bent. Dat is het signaal dat Only Friends Utrecht afgeeft aan de kinderen en, niet te vergeten,
je bent goed zoals je bent SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
11
Vier keer gratis De club groeit. Op dit moment komen er iedere week een paar nieuwe leden bij. Kinderen kunnen, voordat ze lid worden van de sportclub, eerst vier keer gratis deelnemen aan de sport- en beweeg activiteiten. “Maar veel kinderen worden al na één of twee keer lid. Dat zegt iets over hoe ze zich op hun plek voelen.” ■ onlyfriendsutrecht.nl
Sport Doet Meer Forza Friends
Forza Friends bij DVSU Zaterdagochtend, voetbalvereniging DVSU. Kinderen en jongeren met een beperking zijn druk aan het trainen bij de afdeling Forza Friends van DVSU. Roy neemt plaats achter de bal om op doel te schieten. Op zijn voorhoofd glinsteren zweetpareltjes, maar niet omdat hij nerveus is. Ze zijn het resultaat van de trainingsinspanningen, want de speler van Forza Friends is fanatiek en gaat voluit.
H
ij geniet met volle teugen bij Forza Friends, de afdeling voor de jeugd met beperkingen. “Ik ben het slot op de deur voor het doel. Het is leuk om met verschillende soorten kinderen samen te spelen, de een heeft een verstandelijke beperking, de ander een lichamelijke. Dat loopt heel goed.” Op het trainingsveld lopen vandaag ook Els Duijn en Femke Heijdemann rond. Tijdens hun werkbezoek herkennen ze veel spelers die via hen bij Forza Friends terecht zijn gekomen, bijvoorbeeld vanuit scholen.
Femke: “Het is superbelangrijk dat scholen inzien hoe belangrijk sporten is voor leerlingen met een beperking. Het belang gaat verder dan alleen bewegen, de spelers vinden hier ook sociale contacten.” Verbindende schakels Het aantal sportaanbieders met een specifiek aanbod voor mensen met een beperking groeit, Utrecht telt er meer dan veertig. Verenigingen met plannen kunnen aankloppen bij de VSU, die hen in contact brengt met de consulenten. Als verbindende schakels tussen vraag
12
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
en aanbod kunnen zij maatwerk leveren, zegt Els. “Wij vertalen de beperking naar sport- en bewegingsmogelijkheden. Alles moet kloppen wanneer iemand gaat sporten, dus goed overleg met ouders en sportaanbieders is essentieel. Ook de voorwaarden om te kunnen sporten moeten gerealiseerd worden, denk dan aan vervoer, financiën en als het nodig is ook hulpmiddelen. Dankzij ons uitgebreide netwerk hebben we goed zicht op de mogelijkheden.” Henk jan Vos is de drijvende kracht achter de afdeling g-jeugd bij DVSU.
Henk jan Vos, drijvende kracht achter Forza Friends.
De sleutels tot het succes? Hij weet ze in een mum van tijd op te sommen: een omheind veld dat de spelers een veilig gevoel geeft, voldoende begeleiding, een goed ingericht bestuur, een helder pedagogisch klimaat, intensief contact met de consulenten aangepast sporten, met name over nieuwe leden. “En kampioen worden is niet ons hoogste doel, spelers enthousiasmeren wel.” Liefde en passie Nieuwe kinderen komen bij Forza Friends zowel binnen via het sportloket als het Special Heroes-project. Henk jan geeft zelf clinics op scholen om leerlingen een voorproefje te geven van g-voetbal. “Dat doe ik met liefde en passie, het is mooi wanneer mede door jouw inspanningen mensen met een beperking goed uit de verf komen.” Het uiteindelijke doel is voor alle drie hetzelfde: mensen met een beperking, jong of oud, helpen in beweging te komen en het liefst te blijven. Femke: “Het is geweldig om hier te komen en de kinderen in actie te zien en plezier te zien hebben.” Els beaamt dat direct: “Sport is een mooi middel om hen verder te helpen en daar doen we het tenslotte allemaal voor.” ■ dvsu.nl
Els: “Wij vertalen de beperking naar sport- en bewegingsmogelijkheden. Goed overleg met ouders en aanbieders is essentieel.” Els Duijn en Femke Heijdemann werken als consulent aangepast sporten voor het sportloket bij Harten voor Sport. Het sportloket ondersteunt mensen met een beperking in Utrecht (en omgeving) die vragen hebben over sporten en bewegen. De vragen kunnen ook komen via onder meer buurtteams, ziekenhuizen en scholen voor speciaal onderwijs. Femke is tevens combinatiefunctionaris Special Heroes: een landelijk sportstimuleringsprogramma voor leerlingen binnen het speciaal onderwijs. De consulenten maken onderdeel uit van het netwerk Sport op Maat. In dit netwerk zijn zorg- en sportaanbieders, onderwijs en revalidatie vertegenwoordigd. Deelnemers zijn: VSU, Harten voor Sport, De Wilg, Reinaerde, Abrona, De Hoogstraat, Special Heroes en het WKZ. hartenvoorsport.nl/
Femke: “Het is noodzakelijk dat scholen inzien hoe belangrijk sporten is voor leerlingen met een beperking. Naast bewegen, vinden de spelers hier ook sociale contacten.”
Sport Doet Meer Maatschappelijk Verantwoord Verenigingen
Elline:
“Het MVV-traject heeft ons enorm geholpen de juiste keuzes te maken,.”
14
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
De maatschappelijke droom van Synergo Kampioen worden. Promoveren. Iedere sportvereniging heeft dromen. Maar waarom zouden die dromen eigenlijk beperkt moeten blijven tot sportieve resultaten? Steeds meer verenigingen hebben ambities op het maatschappelijke vlak. Ze willen bijvoorbeeld iets betekenen voor vluchtelingen of kinderen met een beperking. Maar hoe geef je die ambities vorm? Een traject Maatschappelijk Verantwoord Verenigen (MVV) kan uitkomst bieden. Korfbalvereniging Synergo volgde zo’n traject.
S
ynergo wil verder kijken dan de lijnen van het korfbalveld. De vereniging heeft veel ervaring met het organiseren van diverse activiteiten voor niet-leden, zowel op het complex aan de Loevenhoutsedijk als daarbuiten. Clinics geven op basisscholen voor regulier en speciaal onderwijs, in samenwerking met brede scholen leerlingen kennis laten maken met allerlei sporten, ouders van jeugdleden via korfbal in contact brengen met vluchtelingen, Koningsspelen houden: Synergo draait er de hand niet voor om. “We doen heel veel, maar kregen behoefte om meer structuur te geven aan onze activiteiten, we zochten naar een professionelere aanpak”, zegt Elline Hemke die zich als vrijwilliger inzet voor de sociale koers van de club. Die behoefte kwam niet uit de lucht vallen: de plannen voor de bouw van een sporthal op het complex maken meer stroomlijning ook gewenst. Ineke Engels, voorzitter van de schoolkorfbalcommissie en betrokken bij veel sociale activiteiten van de club: “De sporthal geeft ons extra mogelijkheden voor samenwerking met wijkbewoners en wijkorganisaties, we willen op termijn een multifunctioneel complex en het is natuurlijk jammer wanneer daar geen optimaal gebruik van wordt gemaakt. Als je iets wilt betekenen voor anderen, vooral voor bewoners van de omliggende wijken, is het belangrijk om alles goed op een rijtje te hebben.”
Toekomstvisie Via de VSU kwam Synergo eind 2015 in contact met adviseur Karin Pannekoek (zie kader) van MVV Nederland, die vrijwilligersorganisaties begeleidt. Een vertegenwoordiging van de vereniging, het MVV-team, boog zich vervolgens tijdens vier bijeenkomsten over een heldere toekomstvisie. “Om verzekerd te zijn van voldoende draagvlak, kozen we bewust voor een breed samengesteld team. We hebben dus ook mensen gevraagd die nog niet zo actief waren voor de club omdat we niet willen dat alles altijd neerkomt op dezelfde vrijwilligers. De reacties waren heel goed.”
Tijdens de bijeenkomsten werd onder meer een droom geformuleerd die duidelijk maakt waar Synergo over tien jaar wil staan, kreeg de samenwerking met (wijk)partners veel aandacht en kwamen er vier thema’s uit de bus die de basis vormen voor de sociale activiteiten: sport, werktoeleiding, reïntegratie en participatie. De belangrijkste conclusie na afloop? Elline: “We dromen heel groot en aan ideeën is geen gebrek, Maar die moet je stapje voor stapje realiseren. Dat betekent dat je keuzes moet maken, moet weten wat je belangrijker en minder belangrijk vindt. Daar heeft het MVV-traject ons enorm bij geholpen.”
Vrijwilligers Elline Hemke (links) en Ineke Engels met burgemeester Jan van Zanen tijdens de Koningsspelen die korfbal vereniging Synergo organiseerde.
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
15
Ineke: “Als je iets wilt betekenen voor anderen,
vooral voor bewoners van de omliggende wijken, is het belangrijk om alles goed op een rijtje te hebben.”
Duidelijk kader Synergo koos er in de loop van 2016 voor om in twee projecten veel energie te steken: Trainerskracht en Special Heroes. Het eerste project helpt minder kansrijke jongeren via een opleiding tot korfbaltrainer aan vaardigheden die bruikbaar zijn bij het zoeken naar een baan of scholingsmogelijkheden. Special Heroes geeft mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking de gelegenheid om wekelijks te trainen bij Synergo. “Wát we doen, willen we ook zo goed mogelijk doen. Je moet ook rekening houden met de mogelijkheden die je als club hebt, vrijwilligers vinden is bijvoorbeeld niet altijd eenvoudig. Maar dankzij het MVV-traject hebben we nu een duidelijk kader voor onze sociale activiteiten.”
De leden en het bestuur hebben de plannen inmiddels enthousiast omarmd. Ineke: “Natuurlijk zijn er altijd sceptici, die vrezen dat onze sociale activiteiten ten koste gaan van de korfbaltraining. Maar we houden de balans zorgvuldig in de gaten, zeker nu we een duidelijke toekomstvisie hebben. En op sociaal vlak een bijdrage willen leveren aan de samenleving zit nu eenmaal diep verankerd in onze vereniging. Daar hebben we mazzel mee en we zijn er ook trots op.” Elline: “Die drive is belangrijk, je hebt motivatie nodig om je plannen te borgen voor de langer termijn. Maar het werkt ook andersom: activiteiten met maatschappelijk belang kunnen ook motivatie creëren.”
16
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Voldoening Om nog maar te zwijgen van de voldoening. Ineke geniet wanneer ze het blije gezicht ziet van een deelnemer aan Special Heroes. En Elline: “We zorgen op veel manieren voor verbinding, vooral ook in de wijk, en dat vind ik best bijzonder.” Ze raden andere sportverenigingen zeker aan een gesubsidieerd MVV-traject te volgen als steun bij het vormgeven aan sociale ambities. Ineke: “Iedere vereniging heeft natuurlijk z’n eigen karakter, maar MVV kan maatwerk leveren. Het traject is dus ook nuttig voor clubs die misschien minder ideeën hebben dan wij, maar wel graag iets willen betekenen. Je kunt er als vereniging alleen maar beter van worden.” ■
Kenniscentrum MVV Nederland Kenniscentrum MVV Nederland ondersteunt vrijwilligersorganisaties met maatschappelijke ambities. “Synergo was heel gemotiveerd en dat is de basis voor een succesvolle aanpak,” zegt adviseur Karin Pannekoek. “Het is uiteindelijk een kwestie van willen, en niet van moeten.” Ze hielp de vereniging onder meer met het stimuleren van ondernemer schap. “Verenigingen hebben vaak meer contacten dan ze zich realiseren. Daar liggen kansen op samenwerking. Het is goed om mogelijke partners niet alleen medewerking te bieden, maar ook te vragen, dat levert de duurzaamste verbindingen op.” Ze merkt dat MVV-trajecten veel losmaken bij sportverenigingen. “Praten over waar je naartoe wilt en hoe je dat denkt te bereiken geeft clubs energie en denkkracht. Maatschappelijk actieve sportverenigingen zijn volgens haar vitaler dan clubs die zich beperken tot het sportieve vlak. “Leden staan open voor andere mensen, ze worden trots. En je geeft vrijwilligers van binnen én buiten de vereniging eveneens kansen zich in te zetten op een breder gebied dan alleen de sport. Het is toch handig wanneer je iemand hebt die het ook leuk vindt om in de kantine biertjes te tappen...”
Karin: “Ik ben elke keer weer blij verrast door de creativiteit die ik ontmoet.”
De droom van Synergo, geformuleerd tijdens het MVV-traject 'Synergo is een korfbal vereniging waar alle leden zich thuis voelen en zich zowel sportief als maatschappelijk ontwikkelen. Vanuit deze kracht willen wij van waarde zijn voor onze omgeving. Iedereen is welkom om te bewegen, te vertoeven en te ontmoeten bij Synergo; leden, familie, vrienden, kennissen en bewoners uit omliggende wijken. Ons maatschappelijk aanbod richt zich op bewegen, werktoe leiding, reïntegratie en participatie.'
MVV-traject bij uw vereniging? De VSU werkt in het kader van Sport doet Meer veel samen met MVV Nederland. MVV Nederland gelooft in de kracht en het belang van vrijwilligers(organisaties) voor de samenleving. MVV leidt in een aantal praktisch uitvoerbare stappen tot bruisende, vitale, ondernemende en structureel breed maatschappelijke vrijwilligersorganisaties. De VSU biedt verenigingen de mogelijkheid om een MVV - traject te starten. Dit traject word begeleidt door Karin Pannekoek van MVV Nederland. Interesse? info@sportutrecht.nl synergo.nl mvvnederland.nl
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
17
Sport Doet Meer Beweegmaatjes
Herman:
“Wij mensen zijn gemaakt om te bewegen” 18
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Sinds Herman Jongerius (41) in 2003 aan de slag ging met zijn sportcentrum Bodysports zet hij zich al in voor verschillende maatschappelijke projecten. Mensen betrekken voor wie sporten niet vanzelfsprekend is, daar zijn hij en zijn team graag voor aan het werk. Deelname aan het initiatief Beweegmaatjes is dan ook een mooie match, aldus Jongerius: “Iedereen heeft wel een buurman of buurvrouw die je wekelijks met een uurtje bewegen al kunt helpen.”
Bodysports verbindt met Beweegmaatjes Zorgzaam in Utrecht West Het ledenbestand van een sportclub bestaat veelal uit gezonde mensen. Mensen voor wie de weg naar een sportvereniging of club geen probleem oplevert en vaak ook een logische keuze is. Ook Jongerius richtte zich met Bodysports in eerste instantie op die groep en dan specifiek zij die woonachtig zijn in Utrecht West. Zijn ‘verzorgingsgebied’ zoals hij het zelf noemt. Na een sterke start van zijn onderneming zag hij al vrij snel dat veel mensen drempels ervaren om in beweging te komen. Drempels met een fysieke, mentale of financiële oorzaak en soms ook een samenloop van deze drie. “Dit wekte mijn interesse en ik stelde mezelf de vraag: wat kan ik doen om ook deze groep te betrekken bij het regelmatig sporten? In de loop der jaren heb ik dan ook mijn programma een aantal keer dusdanig aangepast zodat we zoveel mogelijk mensen kunnen bedienen.” Keuze voor Beweegmaatjes Elk jaar kiest Bodysports een goed doel om te steunen. De Hartstichting, Kika, Villa Joep, stuk voor stuk hebben ze al eens op de inzet van Bodysports mogen rekenen. Maar wat écht het verschil maakt is de directe aansluiting met het doel, merkte Jongerius. “Hoe dichter bij huis des te succesvoller het project. Mensen zien direct voor wie ze het
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
19
doen en wat het daadwerkelijk opbrengt. Deze succesformule vind ik dan ook terug bij Beweegmaatjes. ”Met een klantenbestand dat grotendeels bestaat uit inwoners uit de directe omgeving van zijn sport- en preventiecentrum heeft Jongerius een stevige basis voor een succesvol project. “Iedereen kent wel een buurman of buurvrouw die de weg naar een sportclub moeilijk kan vinden. Hoe makkelijk is het dan om diegene als beweegmaatje één uurtje per week mee te nemen?” Bodysports blijft natuurlijk een commerciële onderneming, maar deelnemen aan een maatschappelijk initiatief zoals Beweegmaatjes vormt absoluut geen belemmering in de dagelijkse zaken. Integendeel. “Bestaande klanten die meedoen krijgen korting op hun abonnement, de maatjes brengen we in beweging en werken aan een gezonder leven en wij houden er een klein extra centje aan over. ”Veel is het niet, dus als de intrinsieke motivatie niet aanwezig is om wat voor een ander te doen, hoef je er als sportaanbieder er niet aan te beginnen, vindt Jongerius. Wat ons betreft levert Beweegmaatjes voor ons juist een win-win-win situatie op.“ ■ sportstad-utrecht.nl/beweegmaatjes bodysports.nl
BEWEEG MAATJES
WORD BEWEEGMAATJE! Minimale inzet; maximale voldoening
“Als beweegmaatje help je iemand die een zetje in de rug nodig heeft om in beweging te komen.”
Meld je aan op: www.sportstad-utrecht.nl/beweegmaatjes
Sport Doet Meer Buurtsportclub
Meer jeugd een sportieve toekomst Zoveel mogelijk jeugd (t/m 18 jaar) de mogelijkheid bieden om dicht bij huis verschillende sporten uit te proberen met als doel: structureel sporten. Een ambitie waar in Utrecht met de Buurtsportclub hard aan gewerkt wordt door verschillende partijen. Sportaanbieders, Harten voor Sport en Vereniging Sport Utrecht werken intensief samen om laagdrempelige sportactiviteiten te initiëren en dragen hiermee bij aan het verhogen van de sportparticipatie én het beter benutten van sportaccommodaties. Waarom Buurtsportclub? Utrecht kent op dit moment Buurtsportclubs in de wijken Overvecht en in Ondiep en Zuilen. Hier ligt de sport participatie lager dan op andere plekken in de stad. Laagdrempelig sportaanbod is in deze wijken zeer welkom omdat kinderen hier niet zomaar lid worden van een sportvereniging. Ouders vinden sporten wel van belang voor hun kinderen maar hebben geen tijd om hun kinderen te laten sporten. Bij de Buurtsportclub kan de Utrechtse jeugd dicht bij huis en voor een klein bedrag verschillende sporten uitproberen. Andersom helpt de Buurtsportclub sportaanbieders aan meer bekendheid in hun wijk. Sterk door samenwerking Het aanbod in de Buurtsportclub wordt door lokale sportaanbieders ontwikkeld en uitgevoerd en vormt dus als het ware een verlengstuk van de sport verenigingen in de wijk. Harten voor
Sport ondersteunt hen door dit aanbod mede vorm te geven. De Buurtsportclub is onderdeel van het sportstimuleringsprogramma in de wijk. Beweegmakelaars coördineren de inzet van combinatie functionarissen en promoten het aanbod bij partners uit het onderwijs en welzijn. Deze kunnen op hun beurt ouders en kinderen hiernaar doorver wijzen. Goede samenwerking met partners uit de wijk bepaalt in hoge mate het succes van de Buurtsportclub en maakt de doorstroom van jeugd naar sportaanbieders makkelijker. Positieve resultaten In de wijkgerichte aanpak maken alle betrokkenen gebruik van elkaars kennis en expertise over de wijk en haar bewoners. Deze aanpak heeft in de afgelopen periode al tot positieve resultaten geleid: op verschillende plekken is een toename in lidmaatschappen zichtbaar. Ouders en kinderen weten steeds vaker de Buurtsportclub te vinden en SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
21
zoeken aansluiting met de organiserende sportaanbieder. Een moeder uit Zuilen in een telefoongesprek met de beweegmakelaar: “Wat een leuke activiteiten! Hoe kan ik mijn zoon lid maken van de Buurtsportclub of van de vereniging?” Daarnaast wordt de samenwerking tussen het onderwijs, sportverenigingen en de beweegmakelaars steeds vanzelfsprekender. Een vakdocent van een brede school uit Utrecht Noordwest zei: “De samenwerking met Harten voor Sport gaat steeds beter. Ik draag als vakdocent graag mijn steentje bij om onze kinderen ook na schooltijd aan het sporten te krijgen.” Kortom: de Buurtsportclub biedt dus hoop voor de toekomst, een toekomst met een nog grotere sportparticipatie onder de Utrechtse jeugd. sportstad-utrecht.nl/buurtsportclub
Sport Doet Meer Autisme Kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum kunnen niet altijd meekomen binnen het reguliere aanbod van sport en bewegen. Wat zijn hun mogelijkheden in Utrecht? Judoschool Barberio, Box2Grow en Spelen is Leren hebben alle drie op hun eigen manier aandacht voor deze speciale doelgroep. De resultaten lijken wél op elkaar. ‘Je ziet kinderen in hun kracht komen.’
Sporten voor autistische kinderen
“ Al s i e m a n d e ve n n i e t meer we e t wa t d e be d o e l i n g is , g e e f i k u i t l e g o f h e l p ik.
N
ee, een apart aanbod voor autistische kinderen heeft Spelen is Leren niet, zegt oprichter Eddy Yarally. Hoeft ook niet, is zijn overtuiging. Iedereen is welkom om te ‘spelen’. “We zijn heel laagdrempelig. Er doen bij ons autistische kinderen mee, maar ook kinderen die om welke reden dan ook extreem verlegen of motorisch zwak zijn. Ik vind het ook niet zo belangrijk om alle achtergronden te kennen, in de praktijk gaat dat allemaal goed samen.” Hij is van huis uit turnleraar, met ervaring in het speciaal onderwijs. Daar ontwikkelde hij zijn ideeën over uitdagende bewegingsvormen, met als uitgangspunt: bouw de gymzaal om tot een ‘speeltuin’ met materialen als matten, kussens, banken en trampolines en laat iedereen. Vandaag is het een sporthal in Nieuwegein, maar Spelen is Leren heeft ook locaties in Utrecht, Houten en Den Haag. In die speeltuin kan iedereen op zijn of haar eigen niveau rennen, springen en draaien. Freerunnen, dus. “Kinderen móeten al zoveel en dat geeft vaak stress. Hier mógen en kunnen ze op een ongedwongen en natuurlijke manier bewegen. Wat ze precies doen en hoe ze dat doen is minder belangrijk.” Ankerpunten Tegelijk beseft hij dat autistische kinderen behoefte hebben aan structuur. “Teveel afbakenen vind ik een beperking
Eddy:
Oprichter Eddy Yarally: “bouw de gymzaal om tot een ‘speeltuin’ met materialen als matten, kussens, banken en trampolines en laat iedereen.”
22
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
van hun creativiteit, maar ankerpunten zijn wel belangrijk, daar zorg ik dus ook voor. De meeste kinderen vinden een circuitvorm bijvoorbeeld prettig, dat geeft houvast. Hetzelfde geldt voor een standaard warming-up. En wanneer ik fluit of in mijn handen klap, moeten ze wel luisteren en naar mij toe komen.” Contact maken is essentieel, zegt hij. “Als iemand even niet meer weet wat de bedoeling is, geef ik uitleg of help ik. We zijn hier ook gewend om elkaar te helpen. Dat noem ik voor de grap positief zeuren: aanwijzingen geven om elkaar te verbeteren. En als een kind zich extreem anders gedraagt, bekijken we wat er wél binnen zijn of haar mogelijkheden ligt.” Sommige kinderen kunnen nergens anders terecht vanwege hun beperking, terwijl ze bij Spelen is Leren opbloeien. “Ik zie ze hier helemaal loskomen. Dat is echt gaaf.” Geen wonderen Marta Mlicka, bokstrainer bij Box2Grow, herkent die voldoening. “Ik verwacht geen wonderen van de resultaten van een losse training, maar zie kinderen vaak een beetje bang en onzeker binnenkomen en lachend weer weggaan. Dat geeft absoluut een goed gevoel.” Box2Grow heeft geen boksschool, maar de vier trainers geven workshops en trainingen bij bedrijven, de gemeente Utrecht en op scholen. Voor Special Heroes verzorgt Box2Grow clinics voor het speciaal onderwijs, de laatste keer
bij SO Fier in Overvecht. Hier zitten leerlingen met autisme, ontwikkel- en gedragsproblemen. “We werken met kleine groepen omdat de kinderen snel zijn afgeleid. Contact maken en grenzen aangeven staan centraal in mijn boksoefeningen, het gaat eigenlijk meer om persoonlijke ontwikkeling dan een sportles.” Aanpassingen Als kracht 10 voluit slaan is en kracht 0 heel voorzichtig, leren de kinderen de gradaties daartussen. Veel uitleg vooraf krijgen ze niet, Marta kijkt vooral goed naar hoe ze de oefeningen doen en past die aan als dat nodig is. “Dan zeggen we bijvoorbeeld dat het wat harder of zachter mag. We hebben inmiddels zoveel kennis, dat we weten waar kinderen goed of slecht op reageren. En als het nodig is, kunnen docenten of begeleiders altijd nog inhoudelijk sturen.” Hun aanwezigheid is niet alleen om die reden belangrijk. “Ze zien de kinderen tijdens een clinic van een heel andere kant en kunnen daar later tijdens hun lessen nog eens op inhaken. Daar hebben de leerlingen dan zeker weer baat bij.” Ze is overtuigd van de waarde van boksen voor autistische kinderen en beschouwt het als een maatschappelijke verantwoordelijkheid om iets voor hen te betekenen. “Autisme kunnen we niet verhelpen, maar we kunnen kinderen wel leren in hun kracht te komen zodat ze zich sterker gaan voelen.”
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
23
Marta: “Contact maken en grenzen aangeven staan centraal in mijn boksoefeningen, het gaat eigenlijk meer om persoonlijke ontwikkeling dan een sportles.”
Marta
Héél perfectionistisch In een zaaltje van Sport Centrum Utrecht (SCU) op industrieterrein Lageweide doet zaterdag een groepje leerlingen van Judoschool Barberio speelse oefeningen. Maurits gaat op de rug van een maatje zitten en laat zich voorzichtig op de mat vallen. Daarna stapt hij lachend op de fotograaf af. “Ik ben best wel zwaar autistisch,” zegt de 11-jarige stoer. “Dus ik ben niet een béétje perfectionistisch, maar héél perfectionistisch.” Niet alle judoka’s zijn autistisch, net als bij Spelen is Leren is iedereen met een beperking welkom, zegt trainer Stijn de Reus. “We hebben iemand die doof is en ook iemand met het syndroom van Down. We vinden dat iedereen mag judoën en kijken na een aanmelding of het werkt. Meestal is dat zo.” Maurits judode eerst ‘regulier’ bij Antonio Barberio, maar dat ging op een gegeven moment niet meer, volgens zijn vader Thomas. “Hij kreeg teveel prikkels, dan raakt zijn emmer vol en heeft hij zijn fysieke ik niet meer onder controle. Maar ik vond het jammer als hij met judoën zou stoppen, want bewegen doet Maurits en andere kinderen met een beperking heel goed. Sommigen lukt het daardoor eerder hun rem te vinden, anderen komen juist uit de schaduw.”
Daarnaast zitten in zijn reguliere groepen ook kinderen met autisme. Dat gaat in veel gevallen ook juist goed samen. Ook kinderen vanuit de speciale groep stromen soms door naar de reguliere groep van Antonio. Eén jongen deed dat ook al. “Een eerdere poging voor het opzetten van een aparte groep liep om financiële redenen spaak. “Deze keer lukte het gelukkig wel, mede dankzij de steun van het SCU, dat de zaal gratis beschikbaar stelt. Dat vind ik echt geweldig en getuigen van het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid.” Het voordeel van een aparte groep is ook dat ouders die komen kijken contact maken met elkaar en ervaringen kunnen uitwisselen.
Doorstromen Thomas stapte op Antonio af om de mogelijkheden voor het opzetten van een speciaal groepje te bespreken. Vanuit zijn judoschool ondersteunt hij Stijn bij de speciale trainingen.
“En niemand kijkt raar op als een jongen eens de controle kwijtraakt en in fase oranje of rood komt.” Dat laatste gebeurt vandaag niet, ook vanwege de grote rust die Stijn uitstraalt. Met engelengeduld weet hij de jongens aardig gedisciplineerd oefeningen te laten doen. Moeite kost het hem niet. “Ik heb geen speciale kennis, maar ben door mijn ervaring wel gegroeid. De trainingen lopen goed en als zij plezier hebben, ben ik ook gelukkig.” ■ judoschoolbarberio.nl box2grow.nl spelenisleren.club
Maurits judode eerst ‘regulier’, maar dat ging op een gegeven moment niet meer, volgens zijn vader. “Hij kreeg teveel prikkels. Zijn emmer raakte vol en hij had zijn fysieke ik niet meer onder controle.
24
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Al het sportaanbod in Utrecht,
Sportaanbod voor mensen met een beperking, binnen en buiten Utrecht.
Sport Doet Meer Leger des Heils
Voetballen als steuntje in de rug Voetballen en het Leger des Heils. Die combinatie klinkt niet als de meest vanzelfsprekende. Maar iedereen uit de maatschappelijke opvang kan via het Leger des Heils een balletje trappen. Sterker nog: de zorgaanbieder heeft een breed scala aan sport- en beweegactiviteiten.
Kees Grovenstein begeleidt als buurtsportcoach het Utrechtse voetbal voor mensen uit de maatschappelijke opvang. Twee keer per week traint hij met zo’n 20 tot 30 voetballers op het Cruyff Court in Ondiep. “Ik beschouw het als een uitdaging voor een sfeer te zorgen waarin iedereen zich thuis voelt en ieder op zijn eigen manier zijn of haar talenten kan ontdekken, niet als voetballer maar als mens.” De spelers doen mee aan de Dutch Street Cup, een straatvoetbalcompetitie tussen Nederlandse steden die sinds 2008 wordt georganiseerd. “Toen het Leger des Heils als partner aansloot, groeide het aantal deelnemers enorm en daarmee nam ook de maatschappelijke betekenis toe.” Het Leger des Heils is zich de afgelopen jaren steeds meer gaan richten op sporten en bewegen. Het idee daarachter is even simpel als doeltreffend: of het nu om volleybal, kickboksen of voetbal gaat, sporten is altijd een gezonde manier om de vrije tijd te gebruiken, het versterkt de sociale contacten en geeft de deelnemers het gevoel nuttig bezig te zijn. ■ legerdesheils.nl/midden-nederland
26
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Sport Doet Meer Accommodatie
Naar bridge en huiswerk begeleiding bij de sportvereniging Sportverenigingen maken nooit 24 uur per dag gebruik van hun accommodatie. Ze hebben dus vaak ruimte en mogelijkheden voor andere bestemmingen. Kinderopvang, bijvoorbeeld. Of huiswerkbegeleiding. Fijn voor de portemonnee, maar tegelijk goed voor de maatschappelijke betekenis. Voetbalvereniging Sporting ′70 en omnivereniging Hercules geven er beiden op hun eigen manier invulling aan.
O
mnivereniging Hercules geeft op het sportcomplex steeds meer ruimte aan andere gebruikers, bijvoorbeeld aan bridgers en sportende brandweermedewerkers. Fons Visser, secretaris van het hoofdbestuur: “We hebben een mooi complex en dat willen we steeds meer beschikbaar stellen voor initiatieven. Dat is deels omdat het de vereniging inkomsten oplevert, maar ook omdat we een maatschappelijke functie willen hebben.” Ook voetbalvereniging Sporting ‘70 zet de poort van het complex steeds vaker open voor gebruikers van buitenaf, zoals de kinderopvang en een yogaclub. Penningmeester Marjard Krijger: “Voetbal moet wel op de eerste plek blijven en het vraagt de nodige inspanningen om alleen dat al als vrijwilligersorganisatie goed te organiseren. Voor ons is het zaak een goede balans te vinden tussen wat we willen en wat we kunnen.” ■ sporting70.nl usvhercules.nl
Fons: “We zijn samen verantwoordelijk voor onze maatschappelijke rol.”
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
27
Sport Doet Meer Vitaal dankzij sport
Ron:
“Veel clubs weten nog niet wat het inhoudt, maar het enthousiasme groeit.” 28
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Vitaal blijven dankzij voetbal en fitness Benen die niet meer zo snel doen wat de hersens willen, longen met minder lucht, een lijf dat strammer aanvoelt...wie ouder wordt merkt dat lichamelijke inspanningen vaak niet meer zo vanzelfsprekend zijn. Reden te meer om in beweging te blijven, want oefening baart ook op hogere leeftijd kunst. En wat eveneens mooi meegenomen is: wie fit(ter) is, hoeft minder vaak een beroep te doen op de zorg. Het sportaanbod voor senioren groeit gelukkig. En bij fitness en wandelvoetbal gaan ‘gezond’ en ‘gezellig’ ook nog eens heel goed samen...
D
e thee staat buiten te dampen bij Sporting ‘70. De mannen die net een potje hebben gevoetbald, 7 tegen 7 op een half veld, luisteren zondagochtend naar een enthousiasmerend praatje van Ron Verkuijl over ‘wandelvoetbal’. Is dat misschien wat voor de oudere spelers die graag nóg wat relaxter tegen een balletje trappen? Een paar handen gaan omhoog, constateert de projectleider Walking Football van de VSU tevreden. In samenwerking met de KNVB, FC Utrecht en Harten voor Sport wil de VSU inwoners van Utrecht warm krijgen voor Walking Football: voetbal op een kwart veld, met kleine doelen en zonder te rennen. Eind 2016 ging Ron bij alle voetbalclubs in de stad langs om uitleg te geven over het nieuwe voetbalaanbod dat past bij de fysieke mogelijkheden van 60-plussers. “Veel clubs weten nog niet wat het inhoudt, maar ik zie het enthousiasme inmiddels wel groeien.” Op één plek hoeft hij geen enkele uitleg te geven: bij de OldStars van FC Utrecht. “Lekker buiten sporten met leeftijdgenoten, wat wil je nog meer,” zegt
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
29
teammanager John van den Boogaard. “Voetbal hoeft echt niet te eindigen bij een bepaalde leeftijd. We hadden vorig jaar iemand van 84 jaar die tot vlak voor zijn overlijden is blijven doorspelen.” Iedereen is welkom Op het kunstgras is een groep spelers intussen bezig met wat oefeningen: inspelen, doortikken. Straks volgt een onderling partijtje, maar het accent ligt niet op winnen. “We maken geen onderscheid tussen betere en mindere spelers. Iedereen is welkom, maar het is wel handig wanneer iemand affiniteit met voetbal heeft.” De gezelligheid en het onderlinge contact in de kantine zijn minstens zo belangrijk als het spelletje met de bal. “Iedereen komt hier, van bouwvakker tot advocaat. Er wordt veel gelachen, maar er wordt ook verdriet gedeeld. En als iemand een paar keer niet is geweest, hang ik aan de bel om te ragen of alles wel goed gaat.” Al een aantal keer organiseerde OldStars op sportcomplex Zoudenbalch een toernooitje voor clubs uit de regio.
En van tijd tot maken de wandelvoet ballers ook ‘buitenshuis’ reclame voor Walking Football, bijvoorbeeld via demonstratietrainingen. “In de regio slaat het wat sneller aan,” zegt Ron. “Anders dan in de stad blijven spelers in plaatsen als Maarssen, Nieuwegein en Houten ook na hun actieve jaren vaak betrokken bij de club waar ze begonnen. Dat maakt de stap naar Walking Football kleiner. Voor clubs in de stad is het een prima aanleiding om oud-leden weer aan zich te binden.” Hij is ervan overtuigd dat wandelvoetbal snel terrein zal winnen. “Het aantal 60-plussers wordt steeds groter, het is vooral een kwestie die groep bekend te maken met de mogelijkheden. Daar blijven we samen met OldStars hard aan werken.” Op het kunstgras begint het wedstrijdje. “De gehoorapparaten kunnen in,” roept iemand. Gelach op het veld. De benen zijn misschien wat trager, maar voetbalhumor blijft hetzelfde.
Mustafa Karaduman geeft al jaren fitnesstraining voor senioren in De Halter. “De Halter was oorspronkelijk alleen voor worstelaars, maar groeit steeds meer uit tot een beweegcentrum met een gevarieerd aanbod aan activiteiten waar iedereen uit de wijk terecht kan. Het aantal ouderen groeit alleen maar, dus is het belangrijk dat ze hier ook in beweging kunnen komen.”
30
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Op step staan stom Ook tijdens het fitnessen voor senioren in de gymzaal van De Halter is de sfeer bijzonder ontspannen. Fitness leuk? Een blondharige dame lacht hard. Kom nou, jongen. “Op een step staan is hartstikke stom, hoor. Maar ik blijf er wel fit door!” Haar buurvrouw Dini Brinkman (78) denkt er anders over. “De combinatie van activiteiten spreekt me erg aan: eerst wat speelse circuitjes doen in de gymzaal en vervolgens naar de fitnessruimte. En ik heb door het trainen echt meer energie gekregen om dingen te doen.” Dini Brinkman behoort tot de groep ouderen die één of twee keer per week in De Halter meedoen aan VUT-fitness. Trainer Mustafa Karaduman geeft de groep al jaren les. “De Halter was oorspronkelijk alleen voor worstelaars, maar groeit steeds meer uit tot een beweegcentrum met een gevarieerd aanbod aan activiteiten waar
John van den Boogaard is teammager bij de OldStars van FC Utrecht, de enige club voor Walking Football in de stad tot nu. “Lekker buiten sporten met leeftijdgenoten, wat wil je nog meer. Voetbal hoeft echt niet te eindigen bij een bepaalde leeftijd.”
iedereen uit de wijk terecht kan. Het aantal ouderen groeit alleen maar, dus is het belangrijk dat ze hier ook in beweging kunnen komen. De Halter heeft echt een maatschappelijke functie.” Collega-trainer Prisha Arjun Sharma beaamt dat: “De deelnemers wonen bijna allemaal in de buurt en komen hier lopend of met de fiets naartoe. Ze hebben de tijd, want de meesten zijn gepensioneerd.” Volgens de Utrechtse Sportnota horen ouderen bij de kwetsbare groepen bewoners die extra baat kunnen hebben bij sporten en bewegen. Met die kwetsbaarheid houden de trainers in de lessen rekening, bijvoorbeeld in de vorm van oefeningen die de kans op vallen verkleinen. Prisha: “Dat overkomt ouderen vaker dan gemiddeld, daarom besteden we geregeld aandacht aan bijvoorbeeld balansoefeningen. We merken dat deelnemers dat ook prettig vinden.”
Er wordt ook samengewerkt met zorgaanbieders in de buurt, zegt Mustafa. “Denk aan huisartsen en fysiothera peuten die ouderen naar ons verwijzen, maar ook het buurtteam en Harten voor Sport zijn partners. En wanneer wij de indruk hebben dat een deelnemer niet in een goed vel zit, sturen we die op onze beurt naar een huisarts.” De circuitjes in de gymzaal zitten erop, de deelnemers lopen naar het fitnesshonk. Intussen gaat het gesprek over een Syrisch restaurant dat onlangs de deuren opende in de stad. Is het misschien een idee daar eens met de groep naartoe te gaan? Mevrouw Brinkman ziet het idee wel zitten. “Fitness is voor iedereen tegelijk een gezellig uitje: bijpraten en achteraf een kop koffie drinken is minstens zo belangrijk als bewegen. En een paar keer per jaar gaan we ergens wat eten. Ja, we zijn in de loop der tijd een hechte groep geworden.” ■ sportutrecht.nl/walkingfootball
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
31
Dini: “Ik heb door het trainen echt meer energie gekregen om dingen te doen.”
Sport Doet Meer Re-ïntegratie
Meedoen via sport Een amateurvoetbalclub die jongeren via een trainersopleiding steunt bij het maken van keuzes voor school of werk. Een profclub die probleemjongeren aan werk helpt. Dat sportverenigingen en maatschappij nauw met elkaar verbonden zijn maken twee voorbeelden bij voetbalclubs duidelijk.
Eelco:
“We vinden het een uitdaging om onze maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven met een mix van jongeren.”
Donovan (21) deed een mbo-opleiding, maar leren was in die fase van zijn leven niet ‘zijn ding’ en hij gooide het bijltje erbij neer zonder werk te hebben. “Ik wist absoluut niet wat ik wilde. Via het buurtteam en Harten voor Sport kwam ik bij Trainerskracht terecht. Ik hou van voetbal en vind het leuk om kinderen mijn plezier over te brengen. Maar ik heb ook veel gepraat met de begeleiders om duidelijkheid over mijn eigen toekomst te krijgen. Dat heeft ertoe geleid dat ik in september weer met een opleiding ben begonnen, maar deze keer uit overtuiging: sociaal werk. Ik wil meer weten over het gedrag van kinderen en jongeren helpen keuzes te maken. Inmiddels loop ik zelf ook stage bij Trainerskracht en dat vind ik heel mooi!”
Trainerskracht helpt jongeren verder Het begon allemaal met de vraag van Jeugdzorg of een jonge cliënte lid kon worden van VV De Meern. Die vraag leidde er uiteindelijk toe dat het meisje bij de voetbalclub begeleiding kreeg om trainer te worden.
D
aarmee was het project Trainerskracht geboren - een coalitie tussen VV De Meern, de Hogeschool Utrecht en Harten voor Sport. Ruim twee jaar later hebben er zo’n vijftig jongeren tussen de 16 en 27 aan meegedaan. Trainers opleiden is niet het belangrijkste doel van het project, hoewel een aantal deelnemers het diploma Leider Sportieve Recreatie binnenhaalde. Wat zwaarder telt, is dat de vaardigheden die je als trainer-inopleiding ontwikkelt ook van pas komen op andere plekken dan het voetbalveld. Projectleider Eelco Koot: “Via Trainerskracht willen we jongeren verder helpen die op allerlei leefgebieden problemen hebben, bijvoorbeeld op school, met
het vinden van een stageplek of een baan.” De doelgroep is breed, van vluchtelingen tot jongeren die maatschappelijk afhaakten vanwege psychische of verslavingsproblemen. “We vinden het als vereniging een uitdaging om onze maatschappelijke betrokkenheid vorm te geven met een mix van jongeren.” Dankzij subsidie van het Oranjefonds en de gemeente Utrecht is goede begeleiding mogelijk, met hulp van stagiaires van de Hogeschool Utrecht en een combinatiefunctionaris die op zijn beurt feedback geeft aan de stagiaires. Tegenwoordig kunnen deelnemers ook terecht bij Zwaluwen Utrecht 1911 en Korfbalvereniging Synergo. SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
33
“Voorop staat dat kinderen die de trainingen krijgen niet de dupe worden van onze aanpak en dat lukt ons goed. Ouders zien dat het goed loopt en waarderen de inspanningen.” Ongeveer de helft van de deelnemende jongeren is inmiddels daadwerkelijk geholpen. “Het vraagt nogal wat van onze vereniging, maar we willen graag door met onze missie: onszelf en anderen ontwikkelen. En mij geeft het tegelijk ongelooflijk veel energie.” ■ vvdemeern.nl hartenvoorsport.nl/trainerskracht trainerskracht.com trainerskracht
Rowan:
“We hebben als FC Utrecht de krachten gebundeld om jongeren te helpen die buiten de boot dreigen te vallen�
Sport Doet Meer Re-ïntegratie
'We willen jullie erbij in de maatschappij!' Via FC Utrecht aan een baan komen. Het was een droom van 24 jongens die weinig kansrijk waren op de arbeidsmarkt. Na een intensieve opleiding van negen maanden bij de voetbalclub kon tweederde van de deelnemers aan de slag. "Ik ben supertrots," zegt Rowan Küper, medewerker supporterszaken én bedenker van de FC Utrecht Trainee Cup.
D
e kiem voor het project werd gelegd toen Rowan nog als student Cultureel Maatschappelijke Vorming stage liep bij FC Utrecht. Hij deed onderzoek naar de achtergrond van supporters die een stadionverbod hadden gekregen. Het gros bracht veel tijd door op straat, had geen opleiding, geen werk. "Daaruit ontstond het idee: laten we als club de krachten bundelen om jongeren te helpen die buiten de boot dreigen te vallen. Het project kreeg vorm in samenwerking met de stichting Life Goals, de gemeente Utrecht en het UWV. Rowan ging allereerst na welke bedrijven uit het netwerk van FC Utrecht een rol konden spelen in de opleiding. Het resultaat was ernaar: via een beveiligingsbedrijf, een schoonmaakbedrijf en de huiscateraar van FC Utrecht kregen de deelnemers de gelegenheid werk ervaring op te doen. Daarnaast kregen ze maatschappelijke begeleiding, mentale steun en - uiteraard - de mogelijkheid om veel te sporten. "Ze konden alles in het stadion doen, van het
schoonmaken van skyboxen tot trainen naast spelers uit het eerste elftal. En de boodschap was overal positief: we willen jullie erbij hebben in de maatschappij!" De deelnemers vormden met hun uiteenlopende achtergronden geen makkelijke doelgroep. De een had problemen thuis, een ander werd slachtoffer van foute vrienden, een derde maakte vooral verkeerde keuzes. Tegelijk waren ze tot op het bot gemotiveerd om hun levens een positieve draai te geven. "De opleiding gaf ze veel zelfvertrouwen. Meerdere deelnemers vertelden na afloop dat dit hun eerste schoolsucces was en dat ze erover dachten verder te gaan leren." "Ik ben ervan overtuigd dat sport een bijdrage kan leveren aan het oplossen van maatschappelijke problemen. Een club als FC Utrecht kan dat, maar andere, kleinere clubs kunnen dat ook op hun eigen manier." fcutrecht.nl/maatschappelijk
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
35
Peter:
“Kijk, als je het batje zó vasthoudt, sla je het balletje makkelijker terug.”
36
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Sport Doet Meer Revalidatie
Sporten helpt je omgaan met een beperking Het Utrechtse sportaanbod voor mensen met een lichamelijke beperking groeit geleidelijk. Ze kunnen onder meer terecht bij tafeltennisvereniging SVE, Kampong Hockey of wielerclub het Stadion. Iedere vereniging heeft z’n eigen aanpak en karakter, maar alle drie werken ze samen met De Hoogstraat Revalidatie. Daar weten ze immers alles over het belang van sporten en bewegen voor het herstelproces.
Tafeltennissen “Kijk, als je het batje zó vasthoudt, sla je het balletje makkelijker terug.” Peter Miedema pakt de hand van een tafeltennisser vast en geeft hem geduldig uitleg. De trainer geeft gerichte oefeningen die soms optimale concentratie vergen. “De deelnemers hebben een lichamelijke beperking of niet-aangeboren hersenletsel, met oefeningen in het mikken probeer ik de hersenfunctie wat te prikkelen.” De groep is eind vorig jaar begonnen bij SVE, bij wijze van proef. “De meeste deelnemers kunnen niet goed bewegen en dan is tafeltennissen een geschikte sport: het is niet heel fysiek en ook voor rolstoelers goed te doen. En voor ons als vereniging is het ook een mooie manier om onze maatschappelijke betrokkenheid te tonen.” Het initiatief kwam van zorgorganisatie Reinaerde, die bewoners van hun locatie aan de Grote Trekdreef in Overvecht meer met de wijk in aanraking wil laten komen. “Het is goed wanneer ze zoveel mogelijk participeren. Sport en bewegen is voor veel van onze cliënten belangrijk, dus dat kan daar een rol bij spelen. Revalidatiecentrum De Hoogstraat heeft ons geholpen met het onderzoeken van de mogelijkheden. Bijna alle deelnemers zijn ex-revalidanten van De Hoogstraat en daar hebben ze veel kennis van zaken,” zegt activiteitencoördinator Marjolijn van Batenburg.
Iedereen is enthousiast en de deelnemers vinden het prettig om actief te zijn in de wijk waar ze ook wonen. “Uit zichzelf stappen ze niet zo makkelijk naar een sportvereniging, dat vraagt organisatorisch nogal wat. Daarom assisteer ik daarbij en zorg ik voor de continuïteit.”
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
37
Inmiddels zijn alle deelnemers lid geworden van SVE, waarmee een structureel aanbod vanuit de vereniging is opgezet. Zij trainen wekelijks op vaste tijden op de locatie aan de Loeven houtsedijk. ttvsve.nl
Rolstoelhockey
Marit: “Ons uitgangspunt is: laat je leiden door je dromen, niets is te gek.”
Ook bij Kampong Rolstoelhockey, een zelfstandig onderdeel van Kampong Hockey, zijn ze alert op het welbevinden van de leden. “Onze spelers vinden het soms moeilijk om zich neer te leggen bij hun beperking en kunnen daardoor te gretig zijn. Het is belangrijk dat wij hun grenzen goed in de gaten houden,” zegt voorzitter Marit Dhondt. Als het nodig is, weten Kampong en De Hoogstraat elkaar goed te vinden. “Wanneer het revalidatiecentrum hockeyers voor ons denkt te hebben, nemen ze contact op. En wanneer wij de indruk hebben dat een speler met wie het minder goed gaat bijzondere zorg nodig heeft, kloppen wij bij ze aan.” Maar het rolstoelhockey geeft de spelers vooral vleugels, weet Marit.
De vereniging stimuleert leden om die vleugels ook buiten het veld uit te slaan, bijvoorbeeld als bestuurslid of trainer/ coach. “Wanneer mensen zich binnen de vereniging ontwikkelen, durven ze ook maatschappelijk meer initiatief te nemen. Ons uitgangspunt is: laat je leiden door je dromen, niets is te gek.” Die aanpak werkt: de aantrekkingskracht van de club is groot. Leden, in totaal een kleine vijftig, komen uit het hele land, zelfs uit het Zeeuwse Goes. Dat komt deels doordat de hoogste teams ook landelijk spelen. “Maar ook omdat we gezelligheid en clubgevoel belangrijk vinden. We bieden topsport én breedtesport, iedereen met een beperking moet bij ons terecht kunnen.” kamponghockey.nl
Handbiker Geert Eyck: “Als je in een rolstoel komt te zitten, krijg je een heel ander leven. Sporten helpt je daarmee om te gaan, je focust minder op je handicap en meer op wat je nog wel kunt. Daardoor zit je uiteindelijk lekkerder in je vel.”
Handbiken Bij wielervereniging Het Stadion is een afdeling voor renners met een beperking al een jaar of tien vanzelfsprekend. Een groepje revalidanten van De Hoogstraat was actief met handbikes op de toenmalige locatie van Het Stadion en na een paar jaar nam de wielervereniging de trainingen over. Inmiddels doen zo’n dertig handbikers mee aan de wekelijkse trainingen op zaterdag - soms gegeven door trainers van De Hoogstraat - onder wie nog
altijd behoorlijk wat ex-revalidanten. De meesten kunnen niet lopen, om welke reden dan ook. Voor mensen met een beperking is sporten in meerdere opzichten belangrijk, zegt woordvoerder én handbiker Geert Eyck. “Als je in een rolstoel komt te zitten, krijg je een heel ander leven. Sporten helpt je daarmee om te gaan, je focust minder op je handicap en meer op wat je nog wel kunt. Daardoor zit je uiteindelijk lekkerder in je vel.”
38
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
En wanneer iemand toch in de lappenmand zit, bijvoorbeeld door fysieke tegenslag? “In de trainingsgroep trekken mensen samen op en kunnen ze verhalen aan elkaar kwijt. En we zijn alert, de lijnen zijn kort wanneer het met iemand even wat minder gaat. Sinds kort hebben we ook een WhatsAppgroep voor het uitwisselen van informatie, heel handig.” wvhetstadion.nl/aangepast-wielrennen
Ma ri t
Marit: “In de trainingsgroep trekken mensen samen op en kunnen ze verhalen aan elkaar kwijt” Revalidatiecentrum De Hoogstraat Sporten en bewegen zijn belangrijke onderdelen van revalidatiebehandelingen in De Hoogstraat. “Sporten draagt niet alleen bij aan het bereiken van de revalidatiedoelen, patiënten gaan zich ook beter voelen doordat ze hun lijf weer leren kennen, meer zelfvertrouwen krijgen en contact met anderen maken,” zegt manager Sport Karin den Balvert. De afgelopen jaren is de gemiddelde behandelduur afgenomen en daardoor dan het deelnemen aan sport tijdens de revalidatie in het gedrang komen. Daarom vindt De Hoogstraat het van belang dat patiënten aan het eind van de behandeling een sportadvies op maat krijgen van de sporttherapeut of de consulent aangepast sporten. “Onze mogelijkheden stoppen bij deze zoek-
tocht vaak bij de voordeur, vandaar dat samenwerken met sportverenigingen enorm belangrijk is om mensen zo goed mogelijk door te verwijzen.” Hoe beter de wisselwerking, hoe meer mensen in beweging kunnen blijven. “Wij kunnen van waarde zijn voor verenigingen door onze deskundigheid. We weten wat er speelt bij de patiënt en kunnen goed beoordelen wat iemands mogelijkheden zijn.” Ze is blij met de verenigingen die een plek bieden aan sporters met een beperking, maar het zouden er eigenlijk nog meer moeten zijn. “Ik begrijp het ook wel, want het vraagt heel veel van een vereniging. Maar uiteindelijk willen we toch zoveel mogelijk mensen aan het bewegen krijgen.” Om het sportaanbod voor kinderen verder uit te breiden, is een aantal
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
39
partners - onder wie de VSU, Harten voor Sport, sportverenigingen en fysiotherapeuten van De Hoogstraat - vorig jaar om de tafel gaan zitten. Dat overleg resulteerde - naar Amsterdams voorbeeld - in de oprichting van een sportclub voor kinderen met een beperking: Only Friends. “Kinderen kunnen bij ons onder begeleiding van echte trainers allerlei sporten uitproberen, van klimmen tot tennissen en trampolinespringen. We vallen nu nog onder de Hoogstraat Sport, maar hopen in 2018 helemaal zelfstandig te zijn.” En wat vinden de kinderen ervan? “Geweldig! Ze zijn actief vanuit plezier, zonder druk en komen allemaal in hetzelfde Only Friends T-shirt. Dat geeft ze het gevoel er helemaal bij te horen.” ■ dehoogstraat.nl/sport
Sport Doet Meer Atletiek in de wijk
Atletiekvereniging met een brede blik AV Phoenix is een bloeiende vereniging met ongeveer 650 leden. Iedereen kan er terecht, van plezierloper tot wedstrijdatleet. Veel leden zetten zich ook in als vrijwilliger. Dat vrijwilligerswerk gaat verder dan activiteiten bij de club zelf, want Phoenix vindt het belangrijk een brede maatschappelijke rol te vervullen. De vereniging laat dan ook veelvuldig haar gezicht zien in de wijken. Utrechters voor wie sporten niet vanzelfsprekend is, kunnen daardoor toch het plezier en het belang ontdekken van bewegen.
I
ets willen betekenen voor anderen, aandacht hebben voor je omgeving. Het zijn eigenschappen die in het DNA van Phoenix zitten, zeggen verenigingsmanager Karola Mulder en voorzitter Wim Nieuwenhuijse in koor. Ouders die jureren bij jeugdwedstrijden, studenten die een gezellige activiteit op
poten zetten, trainers die op scholen een clinic geven aan leerlingen: bij Phoenix is het allemaal vanzelfsprekend. “Ik kan af en toe verbaasd zijn over het aantal vrijwilligers bij een activiteit,” zegt Wim niet zonder trots. Naar een sportvereniging gaan is lang niet voor iedereen vanzelfsprekend.
“Dus gaan wij als het nodig is naar die mensen toe,” zegt Karola. “Denk bijvoorbeeld aan allochtone vrouwen die sporten met mannen als een drempel kunnen ervaren. We organiseren in Overvecht al jarenlang looptrainingen voor deze doelgroep.”
Een speelse cross-start bij AV Phoenix. Samen heb je plezier. Maar samen kun je ook iets betekenen voor de samenleving. De atletiekvereniging heeft een brede blik en maakt dan ook veel werk van die maatschappelijke rol. Vrijwilligers zetten zich in voor activiteiten bij de club, maar ook in de wijk. En als het even kan werkt de vereniging daarvoor samen met andere partijen die sport en bewegen belangrijk vinden.
40
SPOR T DOET MEER MAGAZ I NE
Karola: “Naar een sportvereniging gaan is lang niet voor iedereen vanzelfsprekend. Dus gaan wij als het nodig is naar die mensen toe.”
Wim: “Het winnen van leden is niet ons doel bij het vervullen van onze maatschappelijke rol. Veel belangrijker is de voldoening die je eruit haalt.”
Daarnaast geeft Phoenix clinics op scholen, in speeltuinen en parken. In Overvecht, Zuilen en Ondiep is de vereniging actief in de buurtsportclub die kinderen wil laten kennismaken met sport. En als het even kan, sluit Phoenix aan bij wijkactiviteiten. Vaak gaat dat in samenwerking met Harten voor Sport, de stichting voor ongeorganiseerde sport die overal in de stad bewoners stimuleert in beweging te komen, maar het kunnen ook andere organisaties zijn. Maatschappelijk betrokken Phoenix is van oudsher al een maatschappelijk betrokken vereniging, maar die betrokkenheid kreeg vanaf een kleine tien jaar terug in rap tempo meer vorm. De deelname aan de Colour of Athletics, een landelijk project van de Atletiekunie voor de integratie van allochtone sporters, blijkt een vliegwiel voor nieuwe activiteiten. In 2007 start het integratiebeleid met een Sprint Challenge voor Utrechtse brugklassers.
Een jaar later komt staatssecretaris Jet Bussemaker naar Utrecht en mag de atletiekvereniging zich presenteren vanwege haar ‘brede blik’. Tijdens het Wereldrecordfestival in 2009 ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan presenteert Phoenix de ‘Kiplabak’, een bakfiets gevuld met atletiekmaterialen die overal in Overvecht neergezet kan worden om kinderen in contact te brengen met atletiek. Brede blik Die maatschappelijke rol is de atletiek vereniging volgens Wim op het lijf geschreven. “We staan midden in de samenleving, hebben brede contacten in de maatschappij. Aan atletiek doen kan iedereen overal, je hoeft alleen maar je sportschoenen aan te doen.” Kan het zijn dat Phoenix bloeit juist vanwege die ‘brede blik’? Het zal zeker een rol spelen, maar daar gaat het volgens hem niet om.
SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
41
“Veel belangrijker is de voldoening die je eruit haalt. Atletiek heeft het imago individualistisch te zijn, wij bewijzen het tegendeel door veel dingen samen te doen.” De waardering voor de inspanningen van vrijwilligers is doorgaans buitengewoon groot. “Tijdens een sportdag zijn er altijd wel een paar kinderen die zeggen dat ze wel vaker willen bewegen en ze vragen altijd of we een volgende keer willen terugkomen.” Bang dat de rek uit het vrijwilligers elastiek gaat zijn ze niet bij Phoenix. “Je moet natuurlijk wel goed nadenken over nieuwe activiteiten, want we doen veel met weinig middelen en je wilt de vrijwilligers niet te zwaar belasten. Maar we zijn optimistisch dat we onze rol kunnen blijven vervullen zoals we dat graag willen.” ■ avphoenix.nl
Sport Doet Meer Onderwijs
De sporthal als werkplaats voor ROC-studenten Het beheer van een sporthal houdt veel meer in dan alleen het in orde brengen van de zaal voor de hockeyers of basketballers. Studenten van het Sport College van ROC Midden Nederland weten daar alles van sinds ze praktijkervaring opdoen in sporthal Lunetten. Een groep eerstejaars Sport en Recre atie in de sporthal is druk met het op orde brengen van kleedkamers, het poetsen van de keuken en het schil deren van tribune-onderdelen. “Het is de ideale plek voor leerlingen die in de praktijk willen kennismaken met de werkzaamheden van een beheerder,”
aldus begeleider Ronald Nieuwenhuis. “En op dinsdag hoeven de basketbal verenigingen niet zelf voor een beheerder te zorgen, het is dus een echte win-winsituatie.” Die plek kwam er dankzij een mooie afspraak met basketbalverenigingen Cangeroes en Amazone, die de zaal sinds eind 2016
in eigen beheer hebben via de stichting Sporthal Lunetten. “Wij zijn ook heel blij met de overeenkomst tussen het ROC en onze club,” zegt voorzitter Arthur Vankan. ” ■ rocmn.nl
Sport Doet Meer Fondsenwerving
Een greep uit de fondsen ter ondersteuning van Sport doet Meer initiatieven.
Utrechtse fondsen Dit fonds geeft financiële steun aan sociale en culturele projecten in de provincie Utrecht. Stichtingen en verenigingen kunnen een aanvraag indienen voor ondersteuning van een project. Met name projecten die plaatsvinden in of betrekking hebben op de provincie Utrecht worden ondersteund. kfhein.nl
Voor je Stadsie is hét crowdfunding- en sourcingplatform voor lokale initiatieven in de stad Utrecht. Via Voor je Stadsie doen lokale partners en landelijke partners van Voor je Buurt bijdragen aan crowdfunding campagnes. Als je een campagne instuurt bij Voor je Stadsie neemt het team de precieze vraag door en kijkt welke partner een bijdrage zou kunnen leveren. De betreffende partner beslist vervolgens binnen een paar dagen of ze een campagne financieel ondersteunen. De betrokken partners zijn o.a. gemeente Utrecht, Rabobank, Stichting Doen en het VSB-fonds. voorjestadsie.nl
Landelijke fondsen
Dirk Kuyt Foundation De Dirk Kuyt Foundation steunt sportevenementen- en projecten met (financiële) middelen voor mensen met een lichamelijke- of verstandelijke beperking. Evenementen of projecten ter stimulering of integratie van de aangepaste sport kunnen ook een verzoek indienen. dirkkuytfoundation.nl/ support-aanvragen
NSGK De Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK) ondersteunt projecten voor en door kinderen en jongeren met een beperking tot 30 jaar, in Nederland. Dit doen zij op een aantal punten: stimuleringsbijdrage sportclubs, sporttoernooien, aanpassingen aan accommodaties en materialen en werving en training van vrijwilligers en trainers.
Cruyff Foundation De Cruyff Foundation steunt sport en spelprojecten voor kinderen met een beperking met een financiële bijdrage. De projecten dienen gericht te zijn op het stimuleren van actieve deelname van kinderen/jongeren met een beperking tot 18 jaar in sport- spel- en bewegingsactiviteiten. Speciale aandacht gaat uit naar projecten voor kinderen met een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige beperking. cruyff-foundation.org/project-aanvragen
nsgk.nl/doe-een-aanvraag
Grenzeloos Actief Het sport- en beweegbeleid Grenzeloos actief is opgezet om een landelijk dekkende structuur en passend sport- en beweegaanbod te creëren, waarbij iedereen in Nederland met een beperking de mogelijkheid heeft om te sporten en bewegen. Vanuit Grenzeloos Actief is een stimuleringsbudget beschikbaar als bijdrage voor ondersteuning en activiteiten van sport- en beweegaanbieders binnen een regio. Het stimuleringsbudget wordt uitgekeerd via NOC*NSF en bedraagt maximaal € 950 (inclusief btw) per sport- en beweegaanbieder. grenzeloos-actief.nl
Fonds Gehandicaptensport Fonds Gehandicaptensport heeft als doel het sportaanbod voor mensen met een handicap landelijk te ontwikkelen. Dichtbij huis sporten mogelijk maken voor iedereen. Voor lokale verenigingen die willen starten met aangepast sporten óf die hun bestaande aanbod voor gehandicaptensport willen ver beteren en/of uitbreiden, heeft het Fonds een subsidieregeling.
fondsgehandicaptensport.nl SPO RT DOET MEER MAGAZ I NE
Oranje Fonds Het Oranje Fonds ondersteunt initiatieven die de sociale infrastructuur verbeteren of vernieuwen, zoals de bouw van een gemeenschapshuis, of het wegwijs maken van allochtone vrouwen in Nederland. Daarnaast investeert het fonds in projecten die een positieve sociale dynamiek op gang brengen, zoals ontmoeting tussen jong en oud, of gezamenlijke activiteiten van buurtbewoners in hun wijk of dorp. oranjefonds.nl/aanvragen
43
UTRECHT ZIJN EN MAKEN WE SAMEN