Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
ΕΚΔΟΣΗ 1η
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
2015-2016
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤ. Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ
Με το επιστημονικό κύρος του Φιλολογικού τμήματος του Φροντιστηρίου http://www.christodoulou-n.eu/ http://christodouloufro.blogspot.gr
Λεωφ όρος Γεωργίου Παπανδρέου
Δρ Νικόλαος Στ. Χριστοδούλου Έξω Παναγίτσα, 34.100 Χαλκίδα Διδάκτωρ Μαθηματικών (Ανάμεσα Intersport & Mini Market Τερτίπης) Διευθυντής Σπουδών 2221 302 266 & 6939 588 769 Email: christodouloufro@gmail.com Skype: christodouloufro
Επιμέλεια: Περιβολάρη Ματίνα (Φιλόλογος)
www.christodoulou-n.eu 1
ΒΟΗΘΗΜΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤ.
® Πνευματικές Υποχρεώσεις: 2015 Φροντιστήρια Μ.Ε ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Λεωφόρος Γεωργίου Παπανδρέου, Έξω Παναγίτσα, Χαλκίδα, ΤΚ 34100 2221303366 - 6939588769 Απαγορεύεται κάθε αντιγραφή μερική ή ολική και με οποιοδήποτε τρόπο, ηλεκτρονικό, μηχανικό ή χειρόγραφο, καθώς και για οποιοδήποτε σκοπό. Σχόλια, προτάσεις, βελτιώσεις, υποδείξεις για σφάλματα γίνονται ευχαρίστως δεκτά στην διεύθυνση christodouloufro@gmail.com
Σημείωμα Αυτό το βοήθημα ΙΣΤΟΡΙΑΣ της Γ΄ Λυκείου με το Νέο Σύστημα αποτελεί ένα δείγμα της δουλειάς που γίνεται στο Φροντιστήριο ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ. Η χρησιμότητα αυτής της προσπάθειας έγκειται στο γεγονός ότι για πρώτη φορά συγκεντρώνεται σε ένα φυλλάδιο όλες οι απαραίτητες γνώσεις της ΙΣΤΟΡΙΑΣ για την επιτυχή εισαγωγή στα ΑΕΙ. Έτσι ο υποψήφιος είναι σε θέση όχι μόνο να επαναλάβει την ύλη εν τάχει αλλά επιπλέον διευκολύνεται να την εμπεδώσει συγκρίνοντας και συνδυάζοντας τα επιμέρους λήματα. Η προετοιμασία των υποψηφίων, με ορίζοντα τις Εισαγωγικές Εξετάσεις στα ΑΕΙ, αποσκοπεί στην ουσιαστική κατανόηση της ύλης, αποφεύγοντας την άσκηση αποστήθησης και τον μηχανιστικό τρόπο σκέψης. Η διδακτική μας μεθοδολογία στηρίζεται στην πολυπρισματική προσέγγιση της ύλης, ώστε να προσαρμόζεται ευκολότερα στις πρασλαμβάνουσες και στις απορίες του κάθε υποψηφίου. Επιπλέον, η εκπαιδευτική διαδικασία υποστηρίζεται μέσω των συγγραμμάτων που έχουν καταρτιστεί από τους διδάσκοντες καθηγητές του Φροντιστηρίου ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ και καλύπτουν διεξοδικά όλη την ύλη των Εξετάσεων για το μάθημα. Οι σημειώσεις αυτές δημοσιοποιούνται με την ίδια αρχική ελπίδα που γράφτηκαν: ότι θα βοηθήσουν κάποιους νέους παράλληλα με τα μαθήματα τους να κάνουν μία είσοδο στο εξαίρετο μάθημα της ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Φιλολογικό Τμήμα Φροντιστηρίου ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Δρ Νικόλαος Στ. Χριστοδούλου Διδάκτωρ Μαθηματικών-Διευθυντής σπουδών Επιμελεια: Φιλολογικό τμήμα
www.christodoulou-n.eu
ΒΟΗΘΗΜΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤ.
ΔΕΙΓΜΑ
Επιμελεια: Φιλολογικό τμήμα
www.christodoulou-n.eu
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Γ. ΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 20ό ΑΙΩΝΑ
1. Το αγροτικό ζήτημα Οι ραγδαίες εξελίξεις που γνώρισε ο σύγχρονος κόσμος στον οικονομικό τομέα άσκησαν σοβαρές πιέσεις στον αγροτικό χώρο. Ο τελευταίος κυριαρχούσε παραγωγικά αλλά και κοινωνικά στην ιστορία των ανθρώπινων πολιτισμών ως το 19ο αιώνα. Με τη βιομηχανική επανάσταση, η κυριαρχία αυτή άρχισε προοδευτικά να υποχωρεί σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, οι οποίες συνοπτικά ονομάστηκαν «δυτικός κόσμος». Η Ευρώπη βρισκόταν ήδη ανάμεσα σ' αυτές, ενώ η Ελλάδα βάδιζε με ρυθμούς αργούς, «μεσογειακούς», προς την ίδια κατεύθυνση. Καθώς η κατοχή γης έπαυε προοδευτικά να είναι πηγή εξουσίας και κοινωνικού -ταξικούκύρους, άνοιξαν οι δρόμοι για την αγροτική μεταρρύθμιση.
Η κατάργηση δηλαδή των μεγάλων ιδιοκτησιών και την κατάτμηση των αξιοποιήσιμων εδαφών σε μικρές παραγωγικές μονάδες, οικογενειακού χαρακτήρα, που ανταποκρίνονταν καλύτερα στις νέες παραγωγικές και κοινωνικές συνθήκες.
Το πρόβλημα της έγγειας ιδιοκτησίας
Στον ελληνικό χώρο, το πρόβλημα της έγγειας ιδιοκτησίας δεν γνώρισε τις εντάσεις που παρατηρήθηκαν σε άλλα ευρωπαϊκά ή βαλκανικά κράτη. Η προοδευτική διανομή των εθνικών γαιών που προέκυψαν από τον επαναστατικό αγώνα του 1821-1828 δημιούργησε πλήθος αγροτών με μικρές ή μεσαίες ιδιοκτησίες. Τα λίγα εναπομείναντα «τσιφλίκια» στην Αττική και την Εύβοια δεν προκαλούσαν ιδιαίτερο πρόβλημα.
Πότε εντείνεται το πρόβλημα
Αργότερα όμως, η διεύρυνση του ελληνικού κράτους με τα Επτάνησα (1864), την Άρτα και τη Θεσσαλία (1881) έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της μεγάλης ιδιοκτησίας.
Επιμέλεια: Στούπας Κων/νος
www.christodoulou-n.eu 1
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Ο ρόλος των Ελλήνων του εξωτερικού
Τα «τσιφλίκια» της Θεσσαλίας αγοράστηκαν από πλούσιους Έλληνες του εξωτερικού οι οποίοι, πέρα από το γεγονός ότι διατήρησαν τον αναχρονιστικό θεσμό των κολίγων, άσκησαν πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις για να κερδοσκοπήσουν από την παραγωγή του σιταριού. Επιδίωξαν δηλαδή την επιβολή υψηλών δασμών στο εισαγόμενο από τη Ρωσία σιτάρι, ώστε να μπορούν να καθορίζουν όσο το δυνατόν υψηλότερες τιμές για το εγχώριο, προκαλώντας μάλιστα μερικές φορές και τεχνητές ελλείψεις. Ενέργειες επίσημης πολιτείας
Οι πρακτικές αυτές δημιούργησαν εντάσεις και οδήγησαν στην ψήφιση νόμων το 1907, οι οποίοι επέτρεπαν στην εκάστοτε ελληνική κυβέρνηση να απαλλοτριώνει μεγάλες ιδιοκτησίες, ώστε να μπορεί να τις διανέμει σε ακτήμονες. Η εφαρμογή τους αποδείχθηκε δύσκολη υπόθεση και οι τριβές που προκλήθηκαν προκάλεσαν συγκρούσεις, η πιο σημαντική από τις οποίες έγινε στο χωριό Κιλελέρ (1910). Οι εξελίξεις προχώρησαν αργά μέχρι το τέλος των Βαλκανικών πολέμων (1913), οπότε το ζήτημα έγινε πιο περίπλοκο, καθώς μέσα στα νέα όρια της χώρας υπήρχαν πλέον και μουσουλμάνοι ιδιοκτήτες μεγάλων εκτάσεων. Δυσκολίες στην εφαρμογή των νόμων
Θερισμός Επιμέλεια: Στούπας Κων/νος
www.christodoulou-n.eu 2
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Αποφασιστικό βήμα για την ολοκλήρωση της αγροτικής μεταρρύθμισης
Το αποφασιστικό βήμα προς την ολοκλήρωση της αγροτικής μεταρρύθμισης έγινε στα ταραγμένα χρόνια του Α' Παγκοσμίου πολέμου και του «εθνικού διχασμού». Το 1917 η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη αποφάσισε την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης. Ο στόχος ήταν διπλός: 1. αφενός η στήριξη και ο πολλαπλασιασμός των ελληνικών ιδιοκτησιών
γης στις νεοαποκτηθείσες περιοχές και 2. αφετέρου η αποκατάσταση των προσφύγων και η πρόληψη κοινωνικών εντάσεων στον αγροτικό χώρο. Με βάση αυτά τα νομοθετήματα η απαλλοτρίωση των μεγάλων αγροτικών ιδιοκτησιών έγινε δυνατή στα αμέσως μετά τον πόλεμο χρόνια, όταν η ανάγκη αποκατάστασης των προσφύγων βρέθηκε στο επίκεντρο του κρατικού ενδιαφέροντος Πίνακας 7 Απαλλοτριώσεις μεγάλων αγροτικών ιδιοκτησιών ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΝ 1917-1920 64 1921-1922 12 1923-1925 1.203
Συγκομιδή ελαιοκάρπου στη Μακεδονία Επιμέλεια: Στούπας Κων/νος
www.christodoulou-n.eu 3
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Αποτέλεσμα αναδιανομής Η αναδιανομή που έγινε έφτασε στο 85% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων στη Μακεδονία και στο 68% στη Θεσσαλία. Στο σύνολο της καλλιεργήσιμης γης της χώρας το ποσοστό αυτό ανήλθε σε 40%. Μετά από λίγα χρόνια, κάτω από την πίεση του προσφυγικού προβλήματος, η αγροτική μεταρρύθμιση ολοκληρώθηκε και οδήγησε την αγροτική οικονομία της χώρας σε καθεστώς μικροϊδιοκτησίας. Εμφάνιση νέων προσβλημάτων
Με τη σειρά της η νέα κατάσταση δημιούργησε νέα προβλήματα. Οι μικροκαλλιεργητές δυσκολεύονταν να εμπορευματοποιήσουν την παραγωγή τους και έπεφταν συχνά θύματα των εμπόρων. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση προωθήθηκε η ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας, κρατικών οργανισμών παρέμβασης και παραγωγικών συνεταιρισμών. Το αγροτικό ζήτημα απέκτησε έτσι νέο περιεχόμενο, χωρίς να προκαλέσει τις εντάσεις που γνώρισαν άλλα κράτη της Ευρώπης (Ισπανία, Βουλγαρία, Ρουμανία κ.λπ.).
Επιμέλεια: Στούπας Κων/νος
www.christodoulou-n.eu 4