Het magazine voor fans van Koninklijke Burgers’ Zoo
Speurtocht “Binnenste Buiten”
Mitchel vraagt iets over gorilla’s
Allerlei weetjes over...
Nummer 9 | Juli 2014
zwartpunthaaien
THEMA
Botten
7
3
Post!
4
3 6
8
Dierenarts Henk... ontdekt met een röntgenfoto niet alleen gebroken botten, maar ook eieren!
7
Ruben Dingemans vertelt
8
11-12
Mitchel vraagt iets over gorilla’s
9
De Leeuwenkuil
10 11 - 12
14
Burgers’ Zoo “Binnenste Buiten” op de Zo(o)meravonden!
16
Burgers’ Natuursuperheld Speurtocht “Binnenste Buiten”
18
14
Nieuws uit Burgers’ Zoo
Op expeditie met Jane Levendsteen
17
20
Eet smakelijk, beste beren!
Allerlei weetjes over... zwartpunthaaien
13
17
Binnenste Buiten-spel
20
Beleef avonturen met Burgie
Colofon
Wil jij het magazine ook?
Het Burgers’ Zoo & Waarom Magazine is een uitgave van Koninklijke Burgers’ Zoo in Arnhem. Het magazine verschijnt zes keer per jaar.
Abonnementhouders van Koninklijke Burgers’ Zoo krijgen het
Koninklijke Burgers’ Zoo || Redactie
het formulier invullen op: www.burgerszoo.nl/magazine met
cimon communicatie || Concept, vormgeving & eindredactie Gert Janssen, cimon communicatie, Theo Kruse & Roy Borghouts || Fotografie Studio Oost || Illustraties
magazine gratis thuisgestuurd. Ben je geen abonnementhouder, maar wil je het magazine wel ontvangen? Laat één van je ouders daarin je naam, adres en rekeningnummer. Voor maar € 6,- krijg je het magazine zes keer per jaar thuisgestuurd. Je kunt ook een abonnement nemen op de gratis digitale versie van het magazine. Vul dan het formulier in op: www.burgerszoo.nl/magazine.
Brieven aan Burgie Hoi Burgie, Ik heet Mike (9 jaar) en ik woon in Wageningen. Mijn grote broer Tim (11 jaar) en ik hadden laatst ruzie wie van ons nou gelijk heeft. Volgens Tim leven cheeta’s in Afrika en ik denk dat cheeta’s in Azië leven. Wie heeft er gelijk? Groeten van Mike en Tim
BURGIE: Hier komt het antwoord (tromgeroffel, spanning, stilte...): jullie hebben allebei gelijk! Cheeta’s leven in Afrika, maar er komen bijvoorbeeld ook cheeta’s voor in Iran en dat land ligt in .. Azie. Wij hebben in Burgers’ Zoo enkele jaren geleden zelfs een Iraanse meneer op bezoek gehad, die de cheeta’s in Iran heel succesvol beschermt. Deze meneer kreeg hiervoor een bijzondere prijs (de Future For Nature Award) en 50.000 Euro voor zijn beschermingswerk. Het is dus een gelijkspel: een punt voor Mike en een punt voor Tim!
Hallo Burgie, Ik ben Hans, 37 jaar, en waarschijnlijk iets ouder dan de meeste mensen die jou een brief schrijven! Ik ben vader van twee zonen, Simon (8 jaar) en Joris (6 jaar). Mijn vrouw Ine, mijn zoons en ik lezen met zijn vieren altijd heel graag Burgers’ Zoo & Waarom Magazine. Ik dacht: als ik Burgie dat nou eens laat weten, misschien krijg je dan wel vaker post van volwassen fans! Groeten van familie Verstegen uit Bemmel
BURGIE: Supercool
Ha Burgie, Ik ben Myrna, 6 jaar en ik kom uit Gouda. Ik lees altijd eerst jouw stripverhaal in Burgers’ Zoo & Waarom Magazine en dan pas alle andere verhalen. Want jij ben t het allerstoerste en allerknapste aardvarken dat ik ken! Een dikke kus van Myrna
BURGIE: Poeh, ik begin er helemaal van te blozen... Wat een lieve brief van jou! Leuk dat je fan bent van mijn avonturen! Enne... van dat allerstoerste en allerknapste aardvarken en zo: wil je dat nog eens een keer tegen mij zeggen? Knipoog!
dat je mij zo’n leuke brief schrijft! Ik denk dat je als stoere vader met flink wat lef nu het ijs hebt gebroken en dat ik misschien vanaf nu vaker post krijg van ouders die ook mijn magazine lezen. Want Burgie is toch voor iedereen superstoer? Of niet dan? Yeah! Dus ouders van Nederland: wie durft en schrijft mij ook?
Wil je ook post sturen naar Burgie? Stuur dan jouw brief en een foto van jezelf naar: burgie@burgerszoo.nl. De leukste brieven komen in het magazine!
3
Klik op de Burgie’s met dezelfde kl Hoe minder kliks des te meer punt
leur! ten!
Dierenarts Henk...
.. Ontdekt met een rontgenfoto niet alleen gebroken botten, maar ook eieren! Henk Luten is de dierenarts van Burgers’ Zoo. Als Henk zieke dieren behandelt, maakt hij soms gebruik van röntgenfoto’s. Dat doet Henk vooral als hij denkt dat een dier iets gebroken heeft.
6
Veel diersoorten hebben namelijk net als mensen botten binnen in hun lichaam. We spreken dan over dieren met een inwendig skelet. Als zoogdieren of vogels bijvoorbeeld een poot gebroken hebben, kun je meestal aan de buitenkant niet zien wat er mis is. Je ziet alleen dat het dier mank loopt of niet meer kan rennen. Met een röntgenapparaat maakt Henk een foto om de botten goed te kunnen bekijken. Maar ook bij dieren die aan de buitenkant van hun lichaam een stevig schild dragen komt een röntgenfoto van pas! Bij schildpadden bijvoorbeeld. Zo ontdekt Henk met een röntgenfoto of een schildpad eieren bij zich draagt.
n m u Col
Benen en botten Hallo allemaal! Voor je ligt het nieuwe Burgers’ Zoo & Waarom Magazine. Deze keer gaat het over botten, kraakbeen en skeletten. Botten zijn heel belangrijk, ze zorgen ervoor dat je rechtop blijft staan. Zelf heb ik één keer iets gebroken; mijn sleutelbeen. Toen ik 13 was fietste ik met mijn vriend naar school. Omdat we niet goed hadden afgesproken of we naar links of naar rechts zouden gaan, botsten we tegen elkaar. Ik moest met mijn gebroken sleutelbeen naar het ziekenhuis. Eerst dacht nog dat ik zo’n stoer gipsverband zou krijgen, waar al mijn vriendjes en vriendinnetjes hun naam op konden schrijven. Maar wat bleek: bij een gebroken sleutelbeen krijg je geen gips maar een mitella. Toch jammer, want zo’n lapje is natuurlijk helemaal niet stoer! Ik heb er wel van geleerd dat ik op de fiets beter moet opletten en goede afspraken moet maken. Wist je trouwens dat sommige dieren helemaal geen botten hebben? Die hebben een skelet van kraakbeen. Roggen bijvoorbeeld, dat zijn van die platte pannenkoeken die in de zee zwemmen. Zij zijn heel flexibel en buigzaam. Het grappige is dat roggen niet als platte, maar als opgerolde pannenkoek geboren worden. Dan moet je wel heel lenig zijn! Baby’s hebben trouwens ook veel kraakbeen. Later verandert dat kraakbeen in botten. Interessant hè? Lees nog veel meer leuke en boeiende weetjes in Burgers’ Zoo & Waarom Magazine en dan spreek ik jullie de volgende keer weer.
Groetjes van Ruben
Ruben Dingemans presenteert elke dag het tv-programma Burgers’ Zoo & Waarom. Op maandag t/m vrijdag om 08:07 en 17:11 uur, elke zaterdag om 7:49 uur en elke zondag om 10:18 op RTL Telekids. In elk magazine schrijft Ruben een column over de avonturen die hij beleeft.
Mitchel vraagt iets over gorilla’s Hallo!
In het televisieprogramma Burgers’ Zoo & Waarom gaat Ruben naar de dierentuin om vragen van kinderen te beantwoorden. Je kunt zijn avonturen op tv zien en in deze strip lezen!
Wie zit er in de beammachine?
Op naar de gorillaverzorger, die weet het zeker!
Hij vraagt zich af waarom de verder helemaal zwarte jonge gorilla’s een wit vlekje op hun achterwerk hebben!
Het is Mitchel!
05:10
Kom maar mee achter de schermen.
03:12
Vanaf hier heb jij, net als de verzorgers, een nog iets beter uitzicht op de gorilla’s.
Er zijn nu zes jonge gorilla’s in de groep, allemaal nog onder anderhalf jaar oud. Zoveel jongen in een groep is heel bijzonder.
01:41
Gorilla’s krijgen het witte vlekje als ze ongeveer vijf maanden oud zijn. Dan beginnen ze ook te lopen en te spelen. Zolang ze het witte vlekje hebben, mogen ze alles doen in de groep!
00:00
Met ongeveer vijf jaar verdwijnt het weer. Dan zijn ze helemaal zwart. En dan moeten ze zich ook aan de regels in de gorillagroep houden!
Ook een vraag? Stel ’m op www.zooenwaarom.nl
De Leeuwenkuil Paul van Loon wandelt best vaak door Burgers’ Zoo. En dan komt er altijd wel een verhaal in hem op over Daniël, die in Durvers’ Zoo woont... ‘Ga je mee naar onze boomhut?’ vraagt Daniël. ‘Goed idee,’ zegt zijn zus. ‘Er gebeuren de laatste tijd zoveel vreemde dingen. Klodders jam. Alles overhoop gehaald. Er lag zelfs een keer een drol.’ Bij de hut blijven ze staan. ‘Het deurtje staat open,’ fluistert Daniël. Meteen zeilt er een fles water naar buiten. Daniël springt opzij. Twee tellen later vliegen een tafeltje en twee kussens door de lucht. Suzina krijgt bijna een la vol stripboeken op haar hoofd. ‘Welke gek sloopt onze boomhut?’ roept Suzina. ‘Kom tevoorschijn, lafaard.’ Uit de Leeuwenkuil klinkt een kreet. Er komt een hand tevoorschijn, een harige arm. Een brede zwarte neus… ‘Een chimpansee,’ roept Daniël. ‘Maar niet van ons park,’ zegt Suzina. ‘Hier lopen geen apen los. En als er een ontsnapt was, hadden we het wel geweten.’ Plotseling staat de kinderwagenman
Meer lezen?
achter hen. Een oud mannetje dat vaak met een kinderwagen door het park loopt. ‘Jim,’ roept hij naar de aap. ‘Hier! Voor jou!’ ‘Aardbeienjam,’ fluistert Daniël. Jim glijdt naar beneden en pakt de jampot. ‘Eet maar lekker,’ zegt de kinderwagenman. Daniël zucht. Gelukkig, daar is vader. ‘Wat is hier aan de hand?’ vraagt hij. ‘Jim is mijn aap,’ zegt de kinderwagenman. ‘Maar ik kan hem niet meer houden. Ik verloor mijn baan en mijn huis. Daarom heb ik hem losgelaten in het park.’ Vader en de kinderwagenman praten even met elkaar. Dan zegt vader. ‘Jim blijft hier. Hij krijgt een eigen hok. En de kinderwagenman krijgt het huisje in de Bush.’ ‘Joepie,’ roept Suzina. ‘Nu woont er ook een opa in de dierentuin.’
© Tekst: Paul van Loon © Illustraties: Hugo van Look © Foto: Manisha van Loon
Eet smakelijk, beste beren! In maart vroegen we aan jullie om een berenlekkere salade voor de Maleise beren te maken. We kregen leuke foto’s van erg lekker uitziende salades. Maar er kon er natuurlijk maar één de winnaar zijn. En dat is William van der Sluys. Met zijn broers en zussen, ouders, grootouders en ook een tante heeft William vroeg in de ochtend een bezoek gebracht aan de beren in de Rimba. William mocht samen met de dierverzorger zijn salade nog een keer bereiden, net zoals hij het al thuis had gedaan. Deze keer als ontbijtje voor de beren!
Een leuk maaltje moet ook goed uitzien!
Eerst alle groente snijden in de voederkeuken.
William is klaar met zijn werk!
Nu mogen de beren het ontbijtje verorberen Smullen!
10
Allerlei weetjes over...
zwartpunthaaien Weetjes
Waar leven ze?
over zwa rtpunth
aaien
In de Indis che, Atlan tische en Pacifische Hoe oud w Oceaan, la orden ze? ngs de kus Ongeveer Wat eten z ten 12 jaar oud e? Vooral vis (soms zelf s andere k haaien) en Hoe groot w leine ook krabbe orden ze? n e n inktvis Meestal zo Wist je dat… ’n 1,5 m lan g , s oms tot 2,5 de zwartp unthaai ge m e n e ie zoals de m ren legt, eeste visse n? We noe dat levend men barend.
11
Allerlei weetjes over...
zwartpunthaaien Wat een monster!
Haaien zijn de oudste gewervelde dieren die er bestaan. Zo’n 450 miljoen jaren geleden zwommen haaien al rond. Dus veel eerder dan dat de dinosaurussen leefden! Sommige van deze fossiele haaien waren veel groter dan de soorten nu. Ze konden tot 12 m lang worden; dat is twee keer zo lang als een olifant! Deze reuzenhaaien hadden tanden van wel 15 centimeter groot. Daarmee vergeleken is de zwartpunthaai maar een kleintje!
Kraakbeen
Haaien hebben, net als roggen, geen botten maar kraakbeen. Kraakbeen is zachter en elastischer dan bot. Kraakbeen zit bijvoorbeeld ook in jouw oor. Wat zie je als je een röntgenfoto van een haai neemt? Dat kom je tijdens de Zo(o)meravonden in de dierenartsenkamer van Burgers’ Zoo te weten!
Zoek het maar uit!
De meeste haaien leggen eieren. Maar zwartpunthaaien krijgen levende jongen. De jongen zitten heel lang in moeders buik, wel 10 tot 12 maanden. Dat is langer dan een mensenbaby! De zwartpunthaaien krijgen meestal 4 tot 7 jongen per keer. Een pasgeboren zwartpunthaai is ongeveer 60 cm lang. Na de geboorte kijkt de moederhaai niet meer naar haar jongen om. De kleintjes moeten zich helemaal zelf zien te redden.
Zwemmend slapen
Zwartpunthaaien kunnen niet zomaar rustig liggend op het zand een slaapje doen. Als ze stoppen met zwemmen, dan krijgen ze niet meer genoeg zuurstof. Er stroomt dan geen water door hun kieuwen en dus kunnen ze niet ademen. Daarom blijft een zwartpunthaai de hele tijd doorzwemmen, ook als hij slaapt!
Gevaarlijk?
Ieder jaar sterven maar vijf mensen door een aanval van een haai. Een zwartpunthaai zal trouwens nooit een mens aanvallen. Jaarlijks worden ongeveer 100 miljoen haaien door mensen gedood. Voor het vlees, maar ook ‘per ongeluk’, want haaien komen in visnetten terecht, terwijl de vissers andere vissen willen vangen. Een haai moet dus banger zijn voor de mens dan de mens voor een haai!
Wie zijn er allemaal?
Wereldwijd zijn er bijna 500 soorten haaien. In het grootste aquarium van Burgers’ Ocean leven vier soorten: de zwartpunthaai, de zwartpuntrifhaai, de hamerhaai en de luipaardhaai.
12
Nieuws uit Burgers’ Zoo Nesten van de flamingo’s
De flamingo’s hebben dit jaar meer dan twintig eieren gelegd. Elk flamingostel legt maar één ei. Je kunt dus bedenken dat bijna alle volwassen flamingo’s met broeden bezig zijn! Ga zeker eens langs bij de flamingo’s om hun rare vulkaanvormige nesten van klei te bekijken. En misschien ontdek je al een jong met grijs dons?
Nummer 6 is een feit!
Bij de gorilla’s is vrouwtje Shatilla bevallen van een gezond meisje. Nu zijn alle gorilla’s geboren die verwacht waren. Nergens anders kun je in een dierentuin een gorillagroep zien met zoveel kleintjes: in de laatste anderhalf jaar zijn er zes gorilla’s geboren in Burgers’ Zoo!
Nu te zien in de Desert
In de Desert zijn lammetjes geboren bij de dikhoornschapen. En in het begin van de zomer bloeien in de Desert ook altijd veel planten in de mooiste kleuren. Ga daar bij je volgend bezoek dus zeker ook eens langs!
Jonge bongo’s
Bongo’s zijn hele mooie antilopen die in de bossen van Afrika leven. In Burgers’ Zoo zijn in het voorjaar twee jongen geboren. Ze hebben al net zo’n mooie roodbruine vacht met witte strepen als hun moeders. Maar horentjes hebben ze nog niet. Omdat bongo’s heel zeldzaam zijn, zijn we extra blij met deze twee jongen.
Over Koninklijke Burgers’ Zoo In Burgers’ Zoo in Arnhem kun je elke dag wat beleven! Het is niet alleen een leuk dagje uit, maar je kunt er ook echt wat van leren. Het park is elke dag open, ook op feestdagen. In de zomer van 9.00-19.00 uur en in de winter van 9.00-17.00 uur. Op www.burgerszoo.nl vind je meer informatie over het dierenpark. Koninklijke Burgers’ Zoo | Antoon van Hooffplein 1 | 6816 SH Arnhem | T 026 - 442 45 34 | E info@burgerszoo.nl
13
op e
editie met p x
EEN T S D N VE op e
E
JANE L
Dieren ontdekken
editie met xp Hoi allemaal!
Ik ben Jane Levendsteen. Ik ben biologe en bestudeer dieren over de hele wereld. Zo ook in Burgers’ Zoo. Daar is ook altijd heel veel te ontdekken, voor mij en voor jullie! Ik hoorde dat de Zomeravonden dit jaar onder andere over skeletten van dieren gaan. Een spannend onderwerp! Daar heb ik ook nog een paar leuke verhalen over!
Waarom eigenlijk een skelet?
,‌ die Onze darmen, bloedvaten, spieren alen. zijn allemaal van vrij zachte materi om Bij grote landdieren helpt het skelet den. het hele dier netjes overeind te hou ren Zonder botten lukt dat niet! De die Botten zouden gewoon in elkaar zakken. or zijn van vrij hard materiaal. Daardo een blijven zij ook als laatste over als t. gaa dier doodgaat en het lichaam ver En daarom kun je soms in de natuur dier een botje van een al lang overleden neus. vinden, maar nooit een oor of een
14
Glibberig gelei
helemaal geen Er zijn dieren die als anemonen skelet hebben, zo lichaam zit en kwallen. In hun oor al dat heel veel water. D am en het water in hun licha , hebben water om hen heen heid. Maar ze toch wat stevig t strand als zo’n dier op he ijft er alleen aanspoelt, dan bl rige gelei over! een hoopje glibbe
Kever
Het skelet aan de buitenkant
Sommige dieren hebben in plaats van botten een soort pantser dat hun lijf stevig maakt.. Den k aan kreeften, kevers of libellen. Als je aan een kev er voelt, dan merk je meteen dat zijn lichaam veel har der is dan jouw huid. Biologen noemen zo’n huidpantser een ‘uitwendig skelet’. Alleen kleine dieren hebben zo’n uitw endig skelet. Een olifant zou veel te zwaar tillen aan een dik huidpantser.
Blauwpuntkwallen Botten
Is bot dood materiaal?
Als je een bot bekijkt, lijkt dat wel een beetje op steen. Er is alleen wel een verschil: botten in een levend dier zijn levend materiaal! Anders zou een gebroken arm of been niet weer aan elkaar kunnen groeien. En het skelet groeit natuurlijk ook met je mee als je groter wordt! Bij het uitwendig skelet van insecten en kreeften lukt dat niet. Krekels, kakkerlakken en kreeften vervellen telkens weer als ze groter worden. En kevers en vlinders groeien helemaal niet als ze geen rups of larve meer zijn!
Alle zoogdieren, vogels, kruipdieren en amfibieën (dat zijn kikkers en salamanders) hebben een inwendig skelet, dus botten. De meeste vissen hebben dat ook. Maar er zijn ook vissen die een skelet van kraakbeen hebben en niet van bot. Deze vissen heten ‘kraakbeenvissen’. Daar horen de haaien en de roggen bij!
Netpython
Sint Bernard & vlinde
rhondje
Hoeveel botten?
Kleine diersoorten hebben kleine botten en grote diersoorten hebben grote botten - maar niet meer botten! Het aantal botten van een dier hangt af van de dierfamilie waar het bij hoort, niet van de grootte van het dier. Een klein vlinderhondje heeft bijvoorbeeld evenveel botten als een grote Sint Bernard! Ik heb hier een lijstje gemaakt met het aantal botten van een paar diersoorten: Kikker: 159 botten Mens: 206 botten Giraf: 207 botten Hond: 321 botten Olifant: 365 botten Slang: heel veel! Sommige soorten hebben alleen al 500 wervels!
15
Burgers’ Zoo “Binnenste Buiten” op de Zo(o)meravonden! Echte vrienden van Burgers’ Zoo willen de Zo(o)meravonden zeker niet missen! Op deze vijf zaterdagen in augustus 2014 blijft de dierentuin tot 21.00 uur open. Vanaf 16.00 uur is er dan in de dierentuin van alles te beleven rondom het thema ‘Binnenste Buiten’, zoals… * Wat gebeurt er in de buik met het voedsel? In de Rimba volg je de weg van voedsel tot drol. Welke kiezen vermalen gras en welk gebit verscheurt vlees? Daarnaast ervaar je hoe lang het verteringstelsel van planteneters en vleeseters is! En natuurlijk zie je welk drolletje er aan het eind uit welk dier komt! Hoe ziet een dier er van binnen uit? Bij het verzorgingscentrum en de dierenartsenkamer leer je wat je op röntgenfoto’s ziet. En je mag een kijkoperatie uitvoeren… bij een paprika! Het binnenleven van planten! Ook planten, en dan vooral vruchten en bloemen, zijn heel interessant om eens goed van binnen te bekijken. Dat kun je in de Bush doen!
16
Wat zit er in een ei? In de buurt van de Mangrove kom je te weten hoe een vogelkuiken zich in het ei ontwikkelt. En hoe ongeboren dierenjongen in de buik van hun moeder eruitzien, lang voor de geboorte. Welk dier hoort hier bij? In de Desert zie je hele vreemde skeletten. Van welke dieren zouden die zijn? Speurtocht en rondleidingen! De speurtocht in deze Burgers’ Zoo & Waarom is heel handig op de Zomeravonden. De tocht leidt je namelijk langs alle plekken waar gidsen met spannende infotafels staan. En voor wie nog meer wil weten over hoe het er binnen in een dier aan toe gaat, zijn er ook familierondleidingen.
*Op de Zo(o)meravonden hebben we altijd de hulp nodig van heel veel gidsen. Als er plots mensen ziek zijn of als veel gidsen met vakantie zijn, dan zijn er misschien op de één of andere avond niet alle tafels te zien… maar er is in ieder geval altijd heel veel te beleven!
Burgers’ Natuursuperhelden Bronwyn Maree Hallo, allemaal! Zijn jullie wel eens zeeziek geweest? Ik wel! Dat is echt geen leuk gevoel! Vooral als het weer slecht is en de golven hoog, dan vind ik het eigenlijk niks om op een boot te zitten. Maar albatrossen hebben daar niet zoveel last van. Dit keer schrijf ik over deze mooie vogels! Albatrossen zijn hele grote zeevogels. Ze zien er een beetje uit als een reuze meeuw. Ik woon in ZuidAfrika. Daar leven meerdere soorten albatrossen. Albatrossen brengen bijna heel het jaar op open zee door. Ze vangen daar vis. Zij zijn alleen niet de enige die een visje lusten. Er zijn ook veel vissersboten. De vissers laten lange lijnen met vishaken te water. Aan elk vishaakje zit een stukje voedsel om de vissen te lokken. Helaas kunnen de albatrossen vaak geen nee zeggen tegen zo’n lekkere snack. Als zij het stukje voedsel opeten, komen ze aan de haak vast te zitten en kunnen ze niet meer loskomen. Ik vind dat veel te veel albatrossen slachtoffer worden van de vishaken! Daarom doe ik mijn best om dit te veranderen. Ik reis met de vissers op de boot mee, soms wel langer dan een week. Op zo’n trip let ik erop of iedereen zich aan de regels houdt. Om de albatrossen beter te beschermen is de wetgeving nu namelijk strenger geworden. Zo moeten de vissersboten een soort vogelverschrikkers gebruiken. Dit zijn lijnen met kleurrijke lintjes. Die laten we in de buurt van de vishaken in de wind wapperen. Dat houdt veel albatrossen weg. Ook heb ik een hele andere soort haak verzonnen. Daar kunnen de albatrossen niet meer in bijten. Voor het verder ontwikkelen van deze uitvinding kan ik de Future for Nature prijs heel goed gebruiken. In april was ik in Burgers’ Zoo, om tijdens een groot natuurbehoudsfeest over mijn werk te vertellen. Toen kreeg ik de prijs. Het was een super feest! En ik hoop met de prijs echt een verschil te gaan maken voor de prachtige albatrossen!
6
8
2
11
Speurtocht ‘Binnenste Buiten’ Als je dit magazine leest, leer je veel over hoe dieren er van binnen en van buiten uitzien. Tijdens de Zo(o)meravonden bij Burgers’ Zoo kan je hier nog veel meer over leren! Loop langs alle kraampjes en je komt gelijk bij de dieren waar deze vragen over gaan. Veel succes!
1
2
3
Waarom hebben zwartvoetpinguïns een zwarte rug en witte buik? B Als ze op hun buik liggen, koelen ze niet zo af. K Dan vallen ze niet zo op tijdens het zwemmen; donker van bovenaf gezien en licht van onderaf gezien. C Ze tonen aan de andere pinguïns hoe ze zich voelen, door hun buik of rug te tonen.
Olifanten hebben een hele lange slurf. Hoeveel water kan een olifant met de slurf opzuigen?
7
Z Zwemmen. V Duiken. O Eieren uitbroeden.
8
O 8-10 liter E 13-14 liter L 19-20 liter
5
6
In Burgers’ Mangrove vind je twee soorten schildpadden, de reuzenrivierschildpad en de Macquarrie-schildpad. Welke van deze twee is groter? W Macquarrie-schilpad. I Reuzenrivierschildpad. K Ze zijn even groot.
Om zijn partner en zijn territorium aan te geven, gebruikt de blauwe duiker een speciale geurstof. Deze geurstof komt uit kieren...
9
A ...onder de poten. G ...op de schouders. F ...onder de ogen.
4
De roze pelikanen zijn grote vogels. Om te kunnen vliegen, zijn ze heel licht gebouwde botten. Dat heeft ook weer een nadeel. Wat kunnen pelikanen slecht?
Bij zeekoeien kunnen de jongen snel zonder hulp eten. Daarvoor worden ze gezoogd door hun moeder. Waar zitten de tepels bij een zeekoe? E J S
10
Waarom heeft de Maleise beer zulke lange klauwen? P Daar kan hij heel hard mee rennen. F Daar kan hij goed mee klimmen. I Daarmee kan hij goed vlooien uit zijn vacht halen.
Midden op de buik. Aan het begin van de staart. Tussen de voorpoten.
In de tunnel van Burgers’ Ocean kun je adelaarsroggen en pijlstaartroggen zien. Wat is het verschil tussen de staarten van deze roggen? E De staart van de pijlstaartrog is langer. J De staart van de adelaarsrog is langer. N De staarten zijn even lang.
Waarom kan een varaan zelfs een heel varken opeten? R Met zijn scherpe tanden scheurt hij stukje vlees van het varken af. E Hij kan hele grote happen nemen, doordat zijn bovenkaak ten opzichte van de schedel kan bewegen. S Hij begraaft het varken eerst en wacht dan tot het al half vergaan; dat eet makkelijker.
Hoe zorgen rendieren ervoor dat ze contact met elkaar houden, ook als het donker is? T Ze lopen dicht tegen elkaar aan. A Ze hebben een hele sterke lichaamsgeur, zodat ze van elkaar weten waar ze zijn. R Pezen in hun voeten maken een knakkend geluid. Zo horen ze elkaar.
10
11
Waarom is de Socorroduif de meest zeldzame soort in Burgers’ Zoo? E In het wild is hij uitgestorven. S In het wild leven er nog maar 10. M In het wild leven er nog maar 45.
Oplossing
Zet de letters van de go ede antwoorden naast elkaa r en je krijgt een woord.
De oplossing van de sportieve speurtocht (editie 8, mei 2014) was Brazilië.
9 19