Theaterfotograaf Rob Nijpels

Een leven achter

de lens THEATERFOTOGRAAF ROB NIJPELS

Jos Brink, Ed Spanjaard, André van Duin, Willem Nijholt, Toon Hermans, Joep van ’t Hek en Hans Klok zijn allemaal succesvolle vaderlandse artiesten. Allen mochten voor een uitverkochte zaal het podium beklimmen. Toch is er nog iets dat ze verbindt. Elk van deze klinkende namen gaf zich bloot voor de lens van de Sittardse theaterfotograaf Rob Nijpels.

Tekst: Cindy Brouns | Fotografie: Rob Nijpels

000

000

XXL BUNDELING

it jaar viert Rob Nijpels zijn 30-jarig jubileum.

Toch hoeft hij niet ver in zijn geheugen te graven om terug te gaan naar de start van zijn carrière.

Als jong jochie wist hij optimaal gebruik te maken van de schattigheidsfactor. Telkens overwon het destijds veertienjarig manneke zijn zenuwen door al schoorvoetend de grote nationale sterren te verzoeken tot een korte poseersessie. Zelden kreeg iemand het over zijn hart om de jongeman teleur te stellen.

Het sentiment dat de Nederlandse showbizz destijds beroerde, is 30 jaar later ingeruild voor kennis, respect en vertrouwen. Vooral dat laatste zorgt ervoor dat hij nog altijd met open armen in de coulissen wordt ontvangen.

Foto: Paul Rous

40.000 THEATERPORTRETTEN

RIJ 2, STOEL 4 IS DE PLEK WAAR ROB AL 30 JAAR LANG ONDERDEEL UITMAAKT VAN DE INTERACTIE TUSSEN HET PUBLIEK EN DE BÜHNE 000

Robs theaterarchief bestaat uit 40.000 beelden van artiesten als Toon Hermans, Paul van Vliet, Mini & Maxi, Willem Nijholt, Jasperina de Jong, André van Duin, Anne Wil Blankers, Hans Klok, Herman Finkers, Lucas & Arthur Jussen, Jan Jaap van der Wal en Brigitte Heitzer. Een mengelmoes van jonge talenten, oude rotten in het vak en inmiddels overleden vakmensen zag zichzelf vereeuwigd door de lens van de Sittardse theaterfotograaf. Het archief vangt een hoop theatergenres en artiesten. Het is een overzicht van 30 jaar theaterfotografie en bovenal een geschiedenis van een tijdperk theater. Rob: “Daarnaast zie je de evolutie en de technische ontwikkeling die het vak heeft doorgemaakt. Fotografie en apparatuur hebben de laatste jaren een enorme sprong gemaakt.”

Na lang aandringen heeft Rob besloten om zijn werk in een fotoboek, op salonformaat van liefst 40 bij 50 centimeter, te bundelen.

220 pagina’s aan zwart-wit foto’s worden voorafgegaan door een handgeschreven voorwoord van Paul van Vliet. Meer dan 100 Nederlandse en Vlaamse artiesten vinden zichzelf terug in het xxl fotoboek TheaterPortretten. De gelimiteerde oplage van 500 exemplaren wordt aangevuld met een exclusieve dvd met 35 videotestimonials van de betreffende artiesten. “Herman Finkers geeft zijn visie over humor, pianoduo Lucas en Arthur Jussen vertelt over het repetitieproces en Frank Sanders spreekt over de kleedkamerrituelen versus de privérituelen van hem en zijn partner Jos Brink.

Ook wordt het geheim van Toon Hermans’ onthoofding van de Heilige Antonius onthuld door zijn zoon Maurice.”

TOON HERMANS

Daarmee haalt Rob een groot artiest en mede-Sittardenaar aan die van grote invloed was op zijn carrière: Toon Hermans. “Toen ik als veertienjarig jongetje voor de ziekenhuisomroep werkte, had ik Toon eens gefotografeerd en geïnterviewd. Eind jaren 80 belde hij me ineens op met het verzoek zijn show te fotograferen. Hij was toen al een grote naam, dus je kunt je voorstellen hoe bijzonder dat voor mij was.” Al snel groeide er een vertrouwensband tussen de jonge fotograaf, Toon en diens echtgenote Rietje Hermans. Tot het laatste moment voor opkomst mocht Rob de cabaretier in de coulissen en kleedkamer gezelschap houden.

“Tijdens de gesprekken die ik hield voor de videotestimonials van TheaterPortretten, merkte ik dat Toon niet alleen mij beïnvloed heeft. Artiesten als Youp van ’t Hek, Angela Groothuizen, Alex Klaasen, Bert Visscher en Jochem Myjer vertelden onafhankelijk van elkaar dat ze 100 jaar na zijn geboorte nog altijd geïnspireerd worden door Toon.”

000

Foto: Paul Rous

TIMING

Rob Nijpels

RIJ 2, STOEL 4

Schouwburg De Domijnen (voorheen Stadsschouwburg) in Sittard-Geleen kent veel bezoekers en roept evenredig veel emoties op: de opwinding van een avondje uit, het verlangen naar een optreden, de spanning voor het betreden van de bühne, de verhoging van de plankenkoorts. Voor Rob voelt het theater vooral als thuis. Rij 2, stoel 4 is de plek waar hij al 30 jaar lang onderdeel uitmaakt van de interactie tussen het publiek en de bühne. De Sittardse fotograaf laat zich meerdere keren per week meenemen in de dynamiek, geeft zich over aan de voorstelling en laat zich heen en weer slingeren tussen emoties. Tussendoor wacht hij op het moment dat de artiest zich een seconde lang blootgeeft, zijn ware kleuren laat zien. Dat vergt kennis, ervaring en vooral heel veel geduld. Totdat het object voor zijn lens haast onzichtbaar voor het oog van de liefhebber heel even uit die rol van grappende en grollende cabaretier, geëmotioneerde sopraan, stervende zwaan of berucht volkszanger stapt. Pas dan drukt Rob op de ontspanknop.

000

Timing is key, vertelt Rob. “Meestal maak ik maar twee foto’s tijdens een voorstelling van tweeëneenhalf uur. Ik klik pas als het juiste moment daar is, soms is dat pas bij het slotapplaus.” Rob vaart enkel op het kompas van ervaring. “Ik bezoek de voorstelling niet vooraf omdat het elke avond weer anders is. Het publiek en de dynamiek bepalen het verloop van de voorstelling. Als ik het moment gevangen heb, kijk ik niet op het scherm van mijn camera. Ik voel dat het goed zit, vertrouw op mijn ervaring.” Dat hij daar goed aan doet, bewijst het feit dat zijn werk in bijna alle grote theaters in Limburg hangt.

Zonder dat je het weet, heb je waarschijnlijk al eens kennis gemaakt met foto’s van Rob in de theaters van Venlo, Weert, Roermond en Cuijk. Ook in Schouwburg De Domijnen hangen meer dan 100 zwart-wit foto’s op A0 formaat. Vanuit deze foyers hebben diverse artiesten toegekeken hoe jij genoot van een avondje uit. Hun portretten vormen een collage van emoties: genieten van een slotapplaus, opluchting van een geslaagde première, onzekerheid wanneer het doek opgaat, tevredenheid als het doek valt. Het zijn stuk voor stuk momenten dat Rob een kwetsbare ziel wist te vereeuwigen.

THEATERPORTRETTEN

ZWART WIT

Het boek TheaterPortretten is in een

Rob: “Alle foto’s in TheaterPortretten

gelimiteerde oplage van 500 stuks uitgebracht.

zijn zwart-wit omdat daardoor alle

Elk exemplaar is genummerd en gesigneerd

storende kleurinformatie ontbreekt.

door Rob. TheaterPortretten is samen

Als kijker worden je ogen bij zwart wit

met de dvd en een Frans eikenhouten

naar het lichtste element getrokken,

boekenstandaard te koop voor € 695,- via

dat is meestal het gezicht en dat is

www.opdeeersterij.nl. De opbrengst gaat

voor mij de belangrijkste aanwijzing

deels naar Stichting Op de Eerste Rij.

hoe een persoon in elkaar zit.”

000