DE INNOFABRIEK Joan Westendorff zette een leegstaande fabriek vol met 3D-printers, 3D-scanners, lasersnijders en een hout- en metaalafdeling. Hij voegde enkele kunstenaars, industriĂŤle ontwerpers en ondernemers toe. Een stevige draai aan de passiemolen, een eetlepel enthousiasme en een snufje creativiteit erbij. Laat een tijdje pruttelen en roer het af en toe door elkaar. Het succesrecept voor de Innofabriek in Reuver. Tekst: Cindy Brouns I Fotografie: Paul Rous
SUCCESFORMULE VOOR ONDERNEMERS
26
27
T
erugkijkend moet Joan er wel om lachen: “Het is een businessmodel van niets, maar wel spannend.” De voormalig directeur en huidig eigenaar van kantoorartikelenfabrikant Jalema klapte drie en een half jaar geleden zijn laptop tevreden dicht, tijd om terug te treden als directeur. Hij leidde in zijn periode Jalema door storm, regen en zonneschijn. Overleefde de digitale revolutie door digitale archiefoplossingen tevoorschijn te toveren. Een CV om trots op te zijn en een carrièrepad dat hem als innovator en inspirator op de kaart zette. Maar na al die jaren op zijn zestigste tevreden achterover leunen? Dat zat er niet in, het werd de Innofabriek. ONDERNEMERS CREËREN
“Ik wilde iets doen met innovatie, techniek en ondernemers. Ondernemen is nu eenmaal verschrikkelijk leuk. Techniek daarentegen, daar had ik minder verstand van. Juist daarom vond ik het interessant daarmee aan de slag te gaan. Techneuten zijn vaak niet in staat de techniek te ontstijgen, waar je als ondernemer juist een helicopterview hebt. Verkopen, juridische zaken, financiële afwikkeling en productontwikkeling, je hebt overal een beetje verstand van.” Hoewel Joan al een hele tijd meedraait, is zijn bevlogenheid door de jaren heen alleen maar toegenomen. Het ondernemerschap stroomt door zijn aderen, het zorgt ervoor dat zijn hart net dat stukje harder slaat. Het jarenlange ondernemen heeft geresulteerd in een veelomvattend kennisplatform. Want alleen een goed idee is meestal niet genoeg voor een succesverhaal. Hoe vertaal je dat idee naar de markt? Hoe krijg je het financiële plaatje rond? En wat
TALENTEN ROLLEN VIA DE ACHTERKANT DE INNOFABRIEK IN, MET EEN RUGZAK VOL INZET, TIJD EN NIET ONBELANGRIJK, EEN INNOVATIEF IDEE 28
komt er allemaal bij kijken? Vragen waarop Joan, dan wel het indrukwekkende netwerk dat hij door de jaren heen opbouwde, antwoord biedt. Want dat is nu precies wat ze in de voormalig spuitgieterij in Reuver doen: ondernemers creëren. RUGZAK EEN KENNIS
“Veel creatieve talenten komen nooit helemaal van de grond omdat ze bijvoorbeeld geen verstand hebben van financiering of van een businessmodel. Ik stel alles beschikbaar dat nodig is om een onderneming op te starten: een gebouw, kantoor, eventuele investering en alle denkbare 3D-printtechnieken. Het enige wat ik van de potentiële ondernemer verwacht, is dat hij of zij de benodigde tijd investeert en inzet tentoonspreidt.” De producten die gecreëerd worden in de Innofabriek zijn niet het uiteindelijke doel, dat zijn de ideeënmakers die langzaam maar zeker doorgroeien naar het ondernemerschap. Talenten rollen via de achterkant de Innofabriek in, met een rugzak vol inzet, tijd en niet onbelangrijk, een innovatief idee. Dat laatste wordt onder een kritisch vergrootglas gelegd. Is het idee wel echt zo goed? Hoe kun je het product optimaliseren? Welke andere mogelijkheden zijn er waar je nog niet aan gedacht hebt? Vervolgens wordt er samen gewerkt aan een businessplan en gezocht naar mensen die er brood in zien. Denk bijvoorbeeld aan een vlotte verkoper of een ondernemer die bereid is te investeren in het product. Nadat die hele fabriek in Reuver doorlopen is, komt er aan de voorkant datzelfde talent naar buiten rollen met een rugzakje dat overvol zit met kennis, connecties en inspiratie. Klaar om als ondernemer de markt te bestormen. VERDIENMODEL
De Innofabriek draait natuurlijk niet alleen op dromen. “Het verdienmodel verschilt per project. Vaak is het zo dat we een BV opzetten, waarbij de licentie gaat naar diegene die het idee ontwikkeld heeft. De provisie gaat
“HET ENIGE WAT IK VAN DE POTENTIËLE ONDERNEMER VERWACHT, IS DAT HIJ OF ZIJ DE BENODIGDE TIJD INVESTEERT EN INZET TENTOONSPREIDT” 29
naar de verkoper en de ondernemer die erin geïnvesteerd heeft deelt de aandelen met de initiator. Bij de faroscanner hebben we het weer heel anders aangepakt.” Deze scanner draait om zijn as en neemt alle punten op die het passeert in dat proces. Dat zijn één miljoen punten per seconde. Alles wat zich in de wijde omtrek van 220 meter bevindt, wordt geregistreerd. Met behulp van dit sterk staaltje techniek werd een fabriek in Duitsland gescand en vervolgens vanaf de eerste steen weer opgebouwd in Egypte. “Denk ook aan de mogelijkheden die het biedt bij woningcorporaties. Scan het huis bij aanvang van de huurperiode en er is vijf jaar later geen discussie meer mogelijk. Tot in de kleinste details kun je de toenmalige staat van het huis terugzien. Ook een mooie toepassing voor het vastleggen van een plaats delict.” Geen spoor dat zich aan het menselijk oog onttrekt, geen twijfel waar een wapen precies lag. Het laat zich raden dat de aankoop van zo’n faroscanner ver buiten het budget van het plaatselijke politiecorps ligt. “Ik verhuur het aan de politie. Zo doe ik dat met meer mensen hier. Ik deel een BV met ze, de aandelen verdeeld naar verhouding van de bijdrage die ik lever, of verhuur ze de apparatuur.” 3D-BODYSCAN
De faroscanner is niet het enige technische hoogstandje dat zich schuil houdt in de oude fabriek in Reuver. Zo staan er uit kunststof en glas vervaardigde vazen van Berlijnse industrieel ontwerper Lutz Koebel. Medewerkster van de Innofabriek Jolien experimenteert met 3D-geprinte textieltoepassingen. Fashiondesigner Monique Désar is voor een aantal
DE BODYSCANNER ZORGT VOOR EEN 3D-SCAN VAN EEN HOOFD, WAARNA DE PRINTER MIDDELS KLEIWORMPJES VAN 3 MILLIMETER EEN BUSTE CREËERT 30
KUNSTSTOF TEGELS De juiste mensen, op dezelfde plek met eenzelfde mindset, dat kan resulteren in mooie samenwerkingen. Treffend voorbeeld is FloorQuote kunststofvloeren. Ondernemer Henri Bouwmans ontmoette Joan Westendorff toen hij voor hem aan het werk was in de voormalig spuitgieterij. Het resultaat? Een nieuw opgestarte BV die zich gespecialiseerd heeft in modulaire vloersystemen &
ontwerpen aan de slag gegaan met rubberen autobanden. Iets verderop staat een kleiprinter die aan een 3D-scanner gekoppeld is. De bodyscanner zorgt voor een 3D-scan van een hoofd, waarna de printer middels kleiwormpjes van 3 millimeter een buste creëert. Het enige dat de kunstenaar nog hoeft te doen, is de wormpjes kneden en uitwrijven tot de gewenste structuur. Maar koppel de scanner eens aan een marsepeinprinter en de mogelijkheden met gepersonaliseerde lekkernijen zijn eindeloos. Jolien nodigt ons uit om de bodyscanner in te stappen. Nog voor we goed en wel hebben plaatsgenomen, klinkt haar stem weer. ‘Kom er maar uit.’ In slechts vier seconden zijn we van top tot teen, voor-, achter- en zijkant gescand. Het resultaat volgt een uur later in de mailbox, een waarheidsgetrouwe 3D-scan van onszelf. Een week daarna bezorgt de postbode het eindresultaat: een miniatuur redacteur en fotograaf. Niet zo bruikbaar om op pad te stu-
ren, maar wel handig om een venijnig spelletje schaak mee te spelen. INSPIRERENDE SFEER
“We bevinden ons in een wereld die ongelofelijk breed is. Je moet daar vooral niet in blijven hangen, maar je juist specialiseren in één onderdeel. Wij zijn nu op een punt aanbeland waar we moeten kiezen welke richting we uitgaan, dat wordt waarschijnlijk het onderdeel (body)scannen.” Het leukste van de Innofabriek is voor Joan misschien wel dat hij omringd is door gelijkgestemden: enthousiaste en gepassioneerde (potentiële) ondernemers. De sfeer die in de oude fabriek in Reuver hangt, is voor veel bedrijven reden het als locatie voor vergaderingen of seminars te gebruiken. Want wat is nu inspirerender dan vergaderen in een omgeving van mensen die in hun idee geloven en ermee in het diepe springen. Die bereid zijn al hun tijd en inzet te investeren voor dat ene allesbepalende steuntje
in de rug. “Ik denk dat we hier een klimaat gecreëerd hebben waarin ondernemers graag willen blijven.” Dat gunstige klimaat vinden potentiele ondernemers zowel in de Reuverse fabriek als in Limburg zelf. “Limburg is best een innovatieve provincie. Alleen al de ontwikkelingen op het gebied van land- en tuinbouw zijn razend knap. Je kunt zelfs je auto tegenwoordig helemaal zelf samenstellen. Mensen willen steeds meer weg van massaproductie. Juist dat maatwerk is het middel dat wij hebben om de industrie hier te houden. Met de Innofabriek hebben we een leuke tool om er iets moois van te maken. Waar we uit gaan komen? Dat weet ik niet en juist dat vind ik zo leuk.” De ingrediënten maken in ieder geval hongerig naar meer.
bodemversteviging voor grasvelden en evenementen. Op Lekker Venlo ziet u een van de kunststof concepten terug. Henri is tevens het organisatietalent dat ervoor zorgt dat alles binnen de Innofabriek op rolletjes loopt.
IN SLECHTS VIER SECONDEN ZIJN WE VAN TOP TOT TEEN, VOOR-, ACHTER- EN ZIJKANT GESCAND 31