Beestjes, bestrijden of bereiden?

Insecten-en ongediertebestrijder Rentokil opende afgelopen juni een pop-up insectenrestaurant.

Met slogans als ‘Het smaakt naar nootjes, maar dan met pootjes’ en ‘if you can’t beat them, eat them’, vroegen ze aandacht voor dit thema.

In de bioscoop een bakje geroosterde parasolmieren bestellen.

Jezelf verheugen op dat bordje gefrituurde sprinkhanen.

Een broodje gezond met meelwormen, de vertrouwde croutons op uw salade vervangen door wormen. Science fiction hoor ik u denken?

Nee hoor, in Colombia de normaalste zaak van de wereld en ook op Lowlands waren de broodjes meelworm niet aan te slepen.

Beestjes!

Tekst: Cindy Brouns I Fotografie: Paul Rous

BESTRIJDEN OF BEREIDEN?

00

00

ARNO VAN INSECTABLE NEW FOOD RAADT U ONDERSTAAND RECEPT AAN:

TAPENADE VAN OLIJVEN EN WORMEN INGREDIËNTEN: l Ahornsiroop (optioneel) l flinke scheut olijfolie l handjevol zwarte olijven zonder pit

E 00

Insecten zijn big business.

l handjevol groene olijven zonder pit

In Botswana is de commer-

l zwarte peper

ciële waarde van een insect

l 1 eetlepel (wok)olie

zes miljoen dollar per jaar.

l 4 teentjes knoflook l 6 verse blaadjes basilicum l 10 zongedroogde tomaten (op olie, uitgelekt)

ntomologie, het eten van insecten, maakt al eeuwenlang onderdeel uit van het eetpatroon in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Liefst 84% van de wereldbevolking eet insecten.

Ook in Nederland moeten insecten een plekje naast de vertrouwde bieflap en zalm moot veroveren. Dat dit niet alleen een delicatesse-kwestie maar ook bittere noodzaak is, illustreren de verstrekte subsidies (tot nu toe meer dan een miljoen) voor onderzoek naar entomologie.

EIWITCRISIS

In negentien landen wereldwijd is de voedselsituatie nijpend, zo halen we uit de cijfers van de Wereld Honger Index (GHI). Ook de eiwitcrisis lijkt elk jaar dichterbij te komen.

De stijgende wereldbevolking en daarmee samenhangende vraag naar vlees staat in een schril contrast met het schaarse eiwitaan-

bod. De veeteelt zit al op twee derde van de capaciteit, terwijl door toename van de bevolking de vraag naar vlees zal verdubbelen in 2050. Oplossing? Het consumeren van sprinkhanen en een selectie van zijn gevleugelde vrienden. Daartoe moet wel eerst nog een stevige omslag gemaakt worden. Terwijl we in Nederland steeds creatiever worden in het bestrijden van dit potentiele voedsel (insectendispenser, elektrische vliegenmepper, kleefstroken en vliegenlampen), is men buiten Europa vooral gepassioneerd in het bereiden van deze dieren. “Die ontwikkeling heeft zijn tijd nodig, het eten van insecten zit niet in onze cultuur”, aldus Arno Snellens van Insectable New Food.

KOSHER

Wat maakt nu het verschil tussen het serveren van een kalfje en een sprinkhaan? Waarom

denken we bij het zien van een Livar-varkentje stiekem aan dat lekkere lapje ham en pakken we bij het zoemende geluid van een insect de elektrische vliegenmepper ter handen? In Nederland wordt kinderen al vroeg geleerd insecten te bestrijden. Vliegen en andere insecten houden we het liefst zo ver mogelijk uit de buurt van ons bordje. En kijk eens om je heen als je op het terras zit, hoeveel volwassen dames springen op als ze gezelschap krijgen van bijen? Het jodendom acht het merendeel van de insecten niet kosher. En ook moslims schuiven het bordje meelwormen ongetwijfeld aan de kant. Want, kruipende dieren zijn onrein, zo predikt Allah. Deze zienswijzen zijn niet het enige dat de doorbraak van insecten op de menukaart in de weg staat. Een praktische hindernis is dat de kostprijs van de potentiele vleesvervanger relatief hoog is. “In de kweek van insecten zit momenteel nog veel

l 25 gram Tenebrio’s of Buffalowormen

BEREIDINGSWIJZE: Roerbak de wormen kort in hete olie. Hak alle ingrediënten (behalve de wormen) grof in de keukenmachine.

Roer de wormen er doorheen en doe de tapenade in een schaaltje. Meng wat olijfolie er doorheen totdat het een smeuïg geheel wordt. Breng op smaak met versgemalen zwarte peper en eventueel een beetje ahornsiroop.

WIST U DAT insecten, onbewust, door onderstaande producten al deel uitmaken van uw voeding? l Kerriepoeder (insectenfragmenten) l Diepvriesbroccoli (bladluizen) l Vijgenpasta (insectenhoofdjes) l Rozijnen (fruitvliegjes) l Rode M&M’s (schildluis) Bron: www.duurzaaminsecteneten.nl)

00

De kweek van insecten vormt een lagere belasting

handwerk. Zodra de mechanisatie en automatisering in deze sector zich ontwikkelen, gaan die prijzen ook omlaag”, vertelt Arno.

CHOCOLADESPRINKHAANTAART

voor het milieu dan de conventi-

GEZOND ALTERNATIEF

onele veeteelt. Zo

Insecten zijn niet zomaar een alternatief voor een koteletje, maar zijn ook nog gezond.

“Insecten zijn niet alleen rijk aan eiwitten en ijzers, maar zorgen ook voor de benodigde porties vitamine A, D en gezonde vetzuren.”

Maar voordat u met een knorrende maag op jacht gaat in de tuin, voegt Arno er snel een opmerking aan toe. “Niet alle insecten zijn eetbaar. Daarnaast weet je niet met welke pesticiden ze in contact zijn geweest.” Bijkomend probleem is dat maar twee procent van alle insecten in Europa leeft. Staar u dus niet blind op de krokant gebakken sprinkhaan die u tijdens uw vakantie in Thailand gezien heeft. De in Nederland verkrijgbare insectensoorten zijn nog maar beperkt. “De meest geconsumeerde insecten in Nederland zijn buffalowormen, meelwormen en sprinkhanen. Dit zal wel uitbreiden met bijvoorbeeld krekels, maar dat duurt nog even. Doordat insecten in Nederland nog niet echt onder de

is er voor één kilo rundvlees, 10 kilo voer nodig. Diezelfde hoeveelheid voedsel levert 8 tot 9 kilo sprinkhanenvlees op.

Hoogleraar Marcel Dicke, hoogleraar entomologie aan Wageningen University, ziet de toekomst wat betreft het eten van insecten rooskleurig tegemoet: “70 procent van de mensen die in het voorjaar ondervraagd zijn, zegt ‘ja’ of ‘misschien’ op de vraag of ze insecten willen eten. Kortom, een prima resultaat.”

00

categorie voedsel vallen, wordt er een soort gedoogbeleid gevoerd”, zo verklaart Arno.

De Nederlandse horecawereld kijkt in navolging van haar klanten nog wat huiverig naar deze bijzondere delicatesse. Sprinkhanen en wormen vinden in Duitsland echter steeds vaker de weg naar de menukaart. “Vooral in hippere steden als Berlijn, Keulen, Hamburg, Düsseldorf en München is er veel interesse in eetbare insecten.” Hoewel Arno insecten verkoopt, ze dagelijks consumeert en in samenwerking met Meridiez zelfs kookworkshops geeft, bijvoorbeeld chocoladesprinkhanentaart, zijn er ook voor hem grenzen.

“Ik zou niet snel Casu Marzu (madenkaas) eten.” Het rijpingsproces van deze kaas wordt geregisseerd door vliegenlarven die kaas opeten en het volgens weer uitscheiden.

Naarmate larven er langer in leven en de kaas meerdere malen verteren, neemt de smaak toe. Dat gaat ook deze culinaire redactie nog een stapje te ver, maar dat beruchte broodje meelworm hebben we niet afgeslagen op Lowlands.