Clean Totaal nummer 3 by Koos van der Lei

Het grootste vakblad over professioneel schoonmaken & reinigen

1e jaargang nr. 3, juni 2009

: a m n e e l h e

T rsone pe p o

Schoonmaken op hoog niveau

Wisseling van de wacht bij Hectas AntibacteriĂŤle coating werkt verbluffend Schoonmaak springt in thuiszorg

in d i le

Reinigingsgereedschap voor de professional

HIFLO ZUIVER WATER REINIGINGSSYSTEMEN

Voor professionals die hogerop willen! EFFICIËNT • VEILIG • PROFESSIONEEL

EFFICIËNT • VEILIG • PROFESSIONEEL

HIFLO RO & DI FILTER

Het watergeleidende stelensysteem

HIFLO ZUIVER WATER

HIFLO CARBONTEC

Mobiele en stationaire osmosewaterproduktie voor prof’s

Onmiddellijk bedrijfsklaar; simpelweg waterslang aansluiten en starten!! Professioneel osmose-filter

• Rendabel!

HIFLO RO MOBIEL

PRAKTISCH • MOBIEL • EFFECTIEF • ONDERHOUDSARM

Bespaart huuren personeelskosten!

• Veilig! Tot 15mtr reikwijdte zonder ladder!

• Professioneel!

DI harsfilter 25ltr. + 50 ltr.

HIFLO DI HARSFILTER

Het beste reinigingsresultaat , de hoogste kwaliteit!

SNEL • MOBIEL • EFFICIËNT

• Vooruit in techniek! Enorme stijfheid, hoogwaardige conische koppelstukken!

• Compleet! Leverbaar in sterke transport-tas als complete set! Omvangrijk toebehoor-assortiment leverbaar!

Stationair RO-filter

HIFLO RO

FILTER

EFFECTIEF • SIMPEL • GUNSTIG GEPRIJSD

Unger Germany GmbH Dellenfeld 35 • D-42653 Solingen Tel.: (49) 0212 / 22 07–0 Fax: (49) 0212 / 22 07–2 22 Email: ungereurope@ungerglobal.com

www.ungerglobal.com

voorwoord

Het grootste vakblad over professioneel schoonmaken en reinigen

Personeel m/v

Een oud Joods gezegde onder kooplieden luidt: “Ik wens je veel personeel”. Dat was namelijk vroeger een garantie om failliet te gaan, of in ieder geval grote problemen op te roepen. Dat was wel in een tijd dat bedrijven personeel meer zagen als een soort persoonlijke slaaf dan als een volwaardige medewerker. De negatieve bijklank voor het woord ‘loonslaaf ’ spreekt wat dat betreft boekdelen.

Directeur/uitgever: Koos van der Lei kvanderlei@cleantotaal.nl

Dit nummer van Clean Totaal gaat over personeel, oh pardon … medewerkers. Steeds meer bedrijven komen er eindelijk achter dat managen leuk is, maar dat het echte werk door handjes van mensen van vlees en bloed wordt gedaan. Targets in schoonmaak zijn leuk, maar zonder goed opgeleid personeel zijn ze onhaalbaar. Bij het woord opleiden hoort het woord motiveren. Wanneer een schoonmaker op de automatische piloot vaart en niet weet hoe hij of zij iets beter kan doen en waarom een andere methode beter is, bruist die niet bepaald, om over motivatie maar te zwijgen. De werkprestaties leiden daaronder en dat heeft een negatief gevolg voor het imago en uiteindelijk ook voor de omzet van het schoonmaakbedrijf. Zeker in een markt waar de concurrentie groot is, is demotivatie dodelijk.

Hoofdredacteur: Leon van den Berg

lvandenberg@cleantotaal.nl

Account Manager: Jos Steenbergen

jsteenbergen@cleantotaal.nl

Aan dit nummer werkten mee: TEKSTEN: Anton Bense, Leon van den Berg, Emmy Breure, Ingrid van Damme, Rimke de Groot, Jack Joosse, Ilse van Ogtrop, Paul Peijnenburg, Maurice Rutgrink en Sjaak van Zuijlen. FOTO’S: Leon van den Berg, Jos Steenbergen en industrie. Redactieraad: Leon van den Berg, Ruud Heeringa, Jack Joosse, Koos van der Lei, Raymond Peters en William Schwartzmans. Opmaak & druk: GBU grafici, Urk

www.gbugrafici.nl

adverteren, bedrijfs- en/of filmreportages: Koos van der Lei (kvanderlei@cleantotaal.nl) Telefoon: +31 (0) 527 617 012, mobiel: +31 (0) 6 54 921 934 Abonnementen: abonnementen@cleantotaal.nl Persberichten: persberichten@cleantotaal.nl Algemeen redactieadres: redactie@cleantotaal.nl De abonnementsprijs voor Clean Totaal is o 49, - (incl. 6% BTW) per jaar. Voor verzending buiten Nederland en Vlaanderen bedraagt de abonnementsprijs o 69, - per jaar. Voor meer informatie zie abonnementskaart achterin dit nummer of www.cleantotaal.nl. Advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de Rechtbanken in Nederland. Advertenties vallen buiten de redactionele verantwoordelijkheid van Clean Totaal. De inhoud van dit magazine is auteursrechtelijk beschermd. Uitgever, redactie en auteurs hebben de in deze uitgave opgenomen informatie met de nodige zorg geselecteerd, doch kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor onverhoopte onjuistheden en/ of onvolledige informatie. Adresgegevens Clean Totaal : Postadres: Postbus 176 8300 AD Emmeloord Tel.: +31 (0) 527 617 012 Fax: +31 (0) 527 617 385

Nu moeten we niet alle schuld van problemen op het schoonmaakbedrijf gooien, want ook de opdrachtgever is niet zonder zonden en mag dus niet de eerste steen werpen. Steeds vaker wordt bijvoorbeeld een facilitaire dienst van een bedrijf of zorginstelling uitgeknepen. De bezuinigingsrondes volgen elkaar op, de eigen schoonmaak moet de deur uit, maar vervolgens is er te weinig geld om daarvoor met goed fatsoen een schoonmaakbedrijf in te huren. Er ontstaan daardoor contracten waarin teveel vierkante meters door te weinig mensen moeten worden behandeld. Geld voor een goede opleiding is er dan al helemaal niet, al staat dat nog zo mooi in de CAO beschreven. Dit kan niet goed gaan en dat is afgelopen tijd ook in het nieuws gebleken: vieze ziekenhuizen, problemen op Schiphol… ga zo maar door. De Britten weten het zo goed te verwoorden: Pay peanuts, get monkeys! Komen we ooit uit deze dodelijke prijsspiraal of zijn we domweg overgeleverd aan de wetten van de vrije markteconomie en kan alleen de wal het schip keren? Wat hebben we zelf in de hand en wat niet? Aan u de keus hoe deze vraag te beantwoorden. Als we inderdaad zijn overgeleverd aan de “markt”, is elk initiatief dat ontplooit wordt een lapmiddel. Maar als we in staat zouden zijn bakens te verzetten (en dat gaat nooit zonder offers) dan gaan er ook in onze branche mooie dingen gebeuren! Rest mij nu nog u een fijne vakantie toe te wensen. We spreken elkaar ongetwijfeld weer daarna. Leon van den Berg, Hoofdredacteur

Bezoekadres: Kennemerlandlaan 7 8302 NC Emmeloord www.cleantotaal.nl info@cleantotaal.nl

nr. 3 juni 2009

inhoud

Interview

Gebouw & Utiliteit

Wisseling van de wacht bij Hectas

technologie

Schoonmaken op hoog niveau

18 Friesland Bank Leeuwarden de ultieme klus

22 “Niet de grootste, wel de beste”

46 CSU opnieuw “Great Place to Work”

Titanium dioxide reinigt verbluffend

26 Antibacteriële coating de toekomst? Cleanfix Robo-40

34 Bleep-bleep… clean!

Salvage schoonmakers

Kauwgom en vuil

52 Volhouders met compassie

48 In één klap weg 18

personeel 22

32 Vraag naar gekwali ficeerde schoonmakers lijdt niet onder crises

26 46 32

evenementen

juni 2009 nr. 3

36 Numatic dealerdagen succesvol 50 Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs 2009 smaakt naar meer!

inhoud

onderwijs

En verderâ&#x20AC;Ś

Zorg

38 Opleidingen maken schoonmaak echt beroep

3 Colofon

Schoonmaakbedrijven springen in thuiszorg

56 Taakverschraling op de loer?

RAS nieuwe opzet onderwijs

60 Schoonmaken is een vak!

3 Voorwoord 6 Productnieuws 10 Nieuws uit de markt 29 Column Joosse 45 Column Rutgrink 66 Lezersservice

66 Volgende keer 56

66 Adverteerdersindex

Bedrijfsreportage 60

Infra

Nedtrain

42 Grootste schoonmaker van Nederland

JohnsonDiversey

30 Duurzaam wat de klok slaat Teupen Maschinenbau GmbH

62 Rupshoogwerker als veelzijdige probleemoplosser

64 RMA verovert Nederland vanuit Drachten 6

op de cover

Medewerkers van Nivo Noord zijn bezig met het reinigen van de imposante koepel van Friesland Bank in Leeuwarden. De nok van de koepel bevindt zich op 42 meter.

nr. 3 juni 2009

ProductNIEUWS

Veilige open overslag van vloeistoffen

SPC heeft een nieuw gamma opvangsystemen ontwikkelt. De vloerelementen hebben een opvangcapaciteit van 80 liter en zijn speciaal ontwikkelt voor het opvangen van druppels en lekken tijdens het aftappen en overslaan van vloeistoffen. Dankzij de unieke clips kunnen meerdere elementen aan elkaar gekoppeld worden zodat een groter opvangoppervlak ontstaat. De palletten zijn verkrijgbaar voor 2 en 4 vaten en kunnen tot 510 liter opvangen. Dankzij de nieuwe afvoerkit kunnen voor taan meerdere 4-vat opvangpalletten aan elkaar gekoppeld worden, goed voor de creatie van een opvangeenheid met voldoende capaciteit voor een IBC-container.

Nieuwe generatie microvezel vloersysteem van Greenspeed Greenspeed, specialist in microvezelsystemen, brengt onder de naam FIT een compleet nieuw systeem op de markt om vloeren op een efficiënte en hygiënische manier te reinigen.

www.sorbentproducts.be

Indrukwekkende resultaten van antibacteriële coating

Environ-X, een op waterbasis geproduceerde photocatalyst, heeft voor 1 tot 3 jaar lang een vernietigende werking op bacteriën en schimmels. Environ-X, een product van NanoServices B.V., is onzichtbaar, reukloos en onschadelijk voor mens en dier. Tests bij Bureau de Wit in Almere hebben uitgewezen dat alle organismen van de groep gisten en schimmels volledig zijn verdwenen of sterk zijn gereduceerd daar waar alle conventionele desinfectanten niet altijd het gewenste resultaat opleveren. Uit de analyses blijkt dat de schimmel vernietigd wordt en niet meer terugkomt. De coating voldoet het beste op een schone ondergrond. De coating blijft gedurende 1 tot 3 jaar werkzaam, dit is afhankelijk van de plaats en het gebruik van de ruimte en de apparatuur. Zie ook het artikel op pagina 26 in dit nummer. www.nanoservices.nl

juni 2009 nr. 3

Damian Armitage, key account manager Greenspeed poseert bij de revolutionaire FIT (Floormop Injection Tool).

Eenvoudig en briljant Bij het moppen van vloeren wordt vaak onnodig veel of juist veel te weinig water gebruikt. Het resultaat is een gladde natte vloer of een vloer die duidelijk niet schoon is. Bovendien wordt dezelfde mop vaak opnieuw bevochtigd, zodat ziektekiemen zich in rap tempo over diverse ruimten verspreiden. Zeker in de gezondheidszorg ongewenst. Met de nieuwe FIT (Floormop Injection Tool) behoren dit soort problemen tot het verleden. Het

is een kinderlijk eenvoudig, maar daarom ook briljant systeem. In de FIT wordt een stapel vlakmoppen geplaatst (10 stuks). De vlakmopplaat wordt door het systeem gehaald en pakt met de velcro onderkant een vlakmop van de stapel. Deze wordt vervolgens automatisch met de juiste hoeveelheid water bevochtigd. De hoeveelheid vocht kan worden ingesteld. Na 35 m2 is de mop vuil en wordt deze in een bijbehorend opbergbak geplaatst. Methodefouten zijn uitgesloten want de vlakmopplaat kan niet opnieuw door het systeem. De Greenspeed FIT is elektronisch gestuurd en werkt met accuspanning. www.greenspeed.eu

Kiehl introduceert Thermodur-diamant Het Duitse Kiehl komt met een nieuwe vloerdispersie Thermodur-diamant op de markt. Deze kunststofdispersie met een hoog vaste stoffen gehalte is geschikt voor alle watervaste vloeren. Bij de ontwikkeling lag het zwaartepunt op het vermijden van loopsporen en een hoge afstootbaarheid van vuil. Slechts één laag Thermodur-diamant is desinfectiemiddel bestendig en grotendeels bestand tegen het inwerken van handdesinfectiemiddelen. Door het hoge aantal

vaste stoffen bereikt men al na het aanbrengen van de eerste laag een duurzame slijtvaste beschermlaag welke het mogelijk maakt één arbeidsgang uit te sparen. De unieke samenstelling zorgt ervoor dat de dispersie eenvoudig en op de traditionele manier is aan te brengen. De met Thermodur-diamant behandelde vloeren zorgen voor een besparing in de dagelijkse reiniging omdat het vuil op de oppervlakte van de beschermlaag zit en gemakkelijk te verwijderen is. Hierdoor is het mogelijk om afhankelijk van het object de

juiste werkmethode te kiezen. De beschermlaag behoudt altijd zijn heldere en schone uitstraling. www.kiehl-group.com Kiehl BeNeLux: John Hofmeester, tel: +31 (0)6 150 37 318 E-mail: john.hofmeester@kiehlgroup.com

ProductNIEUWS

Nieuwe Ultra High Pressure reinigers van Kärcher Kärcher brengt vier nieuwe warm- en koudwater Ultra High Pressure (UHP) reinigers op de markt met een drukbereik van 600 tot 2500 bar. De modellen HDS 17/60, HDS 13/80, HD 19/100 en HD 7/250 zijn het resultaat van een samenwerking met WOMA GmbH. De motoren voldoen aan de actuele EU-richtlijnen (EU 3A resp. EU 4). De pompen worden aangedreven door dieselmotoren. Dankzij een druk-toerental-sturing kan de druk naar behoefte ingesteld worden. uitlopen. Er zijn vijf kamers speciaal roetfilter. Met het model met in totaal 430 l water, diesel, HD 19/100 kunnen ook lakken vorstbeveiliging alsook eventueel verwijderd worden en beton stookolie en ontharder. Het bestuverhakkeld worden. Het apparaat ringsdisplay is gemonteerd op de beschikt over twee pompen, die elk tot 1000 bar druk geven. Daar- frontplaat, daaronder bevinden gegevens zich de watertoevoer en de hogedoor kan naar keuze tegelijkertijd Technische Nieuwe warmwater Ultra High Pressure reinigers van Kärcher drukuitgang. Het netto gewicht een extra lans ingezet worden en van de aanhanger (zonder tankvulkan de werktijd op deze manier Type apparaat HDS 17/60 De Tr1 HDS 13/80 De Tr1 ling) bedraagt 1.200 kg, waardoor worden gehalveerd. Met een druk Werkdruk max. 60 MPa (600 bar) 80 MPa (800 bar) deze met een middenklassewagen van tot ca. 2500 barCapaciteit is de HD 28 l/min 21 l/min naar de verschillende 7/250 uitermate geschikt voor het Aansluiting 34 kW inzetgebieslopen van beton, het openleggen den getransporteerd Vermogen 160 kW kan worden. Naar keuze verschillende van wapeningsstaalAandrijving en verdere Kubotazijn V2403 EU 3A Diesel roteWatertemperatuur 98 °C rende, vlak- en puntstraalsproeiers saneringsopgaven, waarbij heel Geluidsniveau 70 dB(A) en andere speciale toebehoren wat sloopwerk komt kijken. Tankinhoud: verkrijgbaar. Bij het werken met Water/Diesel/Stookolie 200 l/100 l/100 l Ultra High Pressure reinigers is Tanksysteem Vorstbeveiliging/ 20 l/ het dragen van beschermende Het tanksysteem op de bodem Ontharder 10 l kleding verplicht. van de één-assige aanhanger Netto gewicht 1.200 kg wordt door een veiligheidscomAfmetingen LxBxH 4.100x1.940x2.000 mm partiment beschermd tegen www.karcher.nl

Warmwater De warmwater Ultra High Pressure reinigers HDS 17/60 en HDS 13/80 werken met een druk van 600 resp. 800 bar en een waterdebiet van 28 resp. 21 l/min. Een oliegestookte dubbele brander zorgt voor warm water tot 98°C. Hierdoor kunnen gevels gereinigd worden waarop zich bijvoorbeeld temperatuurgevoelige verflagen, lakken, gips en teer bevinden. Verdere toepassingsgebieden zijn de silo-, tank-, buis- en rioolreiniging. Toevoeging van straal- of reinigingsmiddelen is dankzij de uiterst sterke waterstraal niet nodig. Koudwater De koudwater Ultra High Pressure reinigers zijn uitgerust met een 70 kW sterke dieselmotor met een

Citroën breidt bedrijfswagengamma uit

Citroën introduceert in samenwerking met Veldhuizen Wagenbouw de Citroën Jumper Clixtar. Het bijzondere van dit nieuwe trekker-opleggerconcept is dat chauffeurs de mogelijkheid wordt geboden met een BE rijbewijs combinaties tot 6,5 ton totaalgewicht te besturen. De Citroën Jumper Clixtar is vanaf heden in een 5-tal varianten leverbaar. • Citroën Jumper Clixtar Basic trekker • Citroën Jumper Clixtar Oprijwagen • Citroën Jumper Clixtar Gesloten Oplegger • Citroën Jumper Clixtar Kipper/ Oprijwagen • Citroën Jumper Clixtar Oplegger onderstel www.citroen.nl

Technische gegevens

Technische gegevens Nieuwe warmwater Ultra High Pressure reinigers van Kärcher

Type apparaat

HDS 17/60 De Tr1

Werkdruk max.

60 MPa (600 bar)

80 MPa (800 bar)

28 l/min

21 l/min

Capaciteit

HDS 13/80 De Tr1

Nieuwe koudwater Ultra High Pressure reinigers van Kärcher

Type apparaat Werkdruk max.

HD 19/100 De Tr1

HD 7/250 De Tr1

100 MPa (1.000 bar) 250 MPa (2.500 bar)

Capaciteit Werking met 1 lans

1 x 30 l/min

Werking met 2 lansen

2 x 15 l/min

Aansluiting

34 kW

Vermogen

160 kW

Aandrijving

Kubota V2403 EU 3A Diesel

Vermogen

63 kW

98 °C

Aandrijving

VM R754 EU 4 Diesel

70 dB(A)

Geluidsniveau

Watertemperatuur Geluidsniveau

Tankinhoud:

Tankinhoud: Water/Diesel/Stookolie

200 l/100 l/100 l

Water/Diesel

Vorstbeveiliging/

20 l/

Vorstbeveiliging

Ontharder

10 l

Netto gewicht

Netto gewicht Afmetingen LxBxH

70 dB(A)

1.200 kg

Afmetingen LxBxH

200 l/200 l 20 l

11,2 l/min –

Citroën Jumper Clixtar Oprijwagen: deze variant beschikt over een laadlengte van 5,20 meter en een laadvermogen tot 3180 kilogram.

1.200 kg 4.100x1.940x2.000 mm

4.100x1.940x2.000 mm

Technische gegevens Nieuwe koudwater Ultra High Pressure reinigers van Kärcher

nr. 3 juni 2009

productnieuws

Unger verbetert connectoren voor CarbonTec-stelen Handige NiftyNabber vuilgrijper van Unger

Unger introduceert de laatste versie van de NiftyNabber, een vernieuwde grijper met praktische en ergonomische Triggergreep, die meer comfort en effectiviteit biedt. Zo vergemakkelijkt de lichte grijper het pakken van voorwerpen boven heuphoogte en is de 90 graden draaibare grijpkop ideaal voor smalle tussenruimtes. Een klein, maar sterk magneetje aan de tang maakt het eenvoudig om sleutelbossen, blikjes, munten, spijkers en gevaarlijke voorwerpen (naalden, spuiten) op te pakken. De grijper is gemaakt van stabiel, licht aluminium. De NiftyNabber heeft een tang die tot dertien centimeter geopend kan worden en houdt gewichten tot 4,5 kilo. De vuilgrijper is in meerdere afmetingen, passend bij iedere lichaamslengte, verkrijgbaar. www.unger-global.com

Unger heeft haar modulaire HiFlo CarbonTec stelensysteem voorzien van nieuwe connectoren voor de schroefverbinding. De verbeteringen zijn mede doorgevoerd op basis van de praktijkbevindingen van glazenwassers. De voordelen: snellere montage van de stelen en een sterker systeem dat de veiligheid en de levensduur ervan ten goede komt. Met het HiFlo CarbonTec-systeem kan tot vijftien meter hoog worden gewerkt. Dat maakt echter de connectoren en de schroefdraad tot de meest belaste delen van dit soort telewas-systemen. Om de stijfheid, de belastbaarheid en levensduur van de stelen verder te vergroten, heeft Unger de verbindingsstukken van een nog sterker aluminium – onder meer toegepast in de vliegtuigbouw – gemaakt. Zo is het geëloxeerde aluminium van de connector versterkt door het opbrengen van een nieuwe, extreem robuuste en slijtvaste oppervlakte-finish. Eerder was het schroefdraad van de connector al verlengd van 1,5 naar 2,25 omwentelingen. Ondanks deze verlenging kan het systeem

snel worden ge(de)monteerd. Tot slot geeft een nieuwe, prettiger aanvoelende ribbelvorming op de connector glazenwassers meer grip. Zowel bij het sneller open afbouwen van de afzonderlijke stelen als bij de bediening. Overigens zijn de nieuwe connectoren, evenals de nieuwe generatie stelen, volledig compatibel met de bestaande HiFlo CarbonTecgeneraties van Unger. Om de kwaliteitsverbeteringen te benadrukken, heeft Unger haar verbeterde CarbonTec-stelen en enkele stelen van belangrijke branchegenoten getest. Onder meer op het doorbuigen van de stelen, belastbaarheid van de connector en de levensduur van het schroefdraad. Op stijfheid

scoren de stelen van Unger tot vijftig procent beter, op stabiliteit tot zestig procent. Ook blijkt het schroefdraad van de Ungerconnectoren het beste bestand bij langdurige, zware belasting (aldus Unger). www.unger-carbontec.com

Vernieuwde Mercedes-Benz Sprinter met Euro 5-motor De Mercedes-Benz Sprinter is vanaf nu in Nederland leverbaar met schone Euro 5- en EEV-motoren. De aanpassingen zorgen voor een lager brandstofverbruik en als gevolg daarvan ook voor een lagere CO2-uitstoot. De CO2-uitstoot van de Sprinter Euro 5 is met ruim 15 procent ten opzichte van de Euro 4-motoren teruggebracht. De Sprinter wordt standaard geleverd met een roetfilter. De Sprinter Euro 5 biedt nog een aantal interessante noviteiten. Zo is het Adaptive ESP uitgebreid met Trailer Stability Assist (TSA). Het systeem herkent ongewenste pendelbewegingen van het voertuig met aanhanger en gaat dit actief tegen. Door de voorwielen af te remmen en het beschikbare motorvermogen te reduceren, wordt de combinatie gestabiliseerd. www.mercedes-benz.nl

juni 2009 nr. 3

ProductNIEUWS

Ionic Systems met Reach & Wash in Nederland en België Precies 10 jaar geleden is het Engelse Ionic Systems Ltd. gestart met het produceren van het Reach & Wash telewassysteem. In die tijd bereikten de stelen een hoogte van 12 meter. Sindsdien heeft Reach & Wash talrijke technologische ontwikkelingen doorgemaakt en bereikt het watergevoede stelensysteem

inmiddels een hoogte van 22 meter. Ionic’s Ergo-Lite stelen zijn de lichtste in de markt verkrijgbaar. Reach & Wash wordt door heel Europa verkocht. In de BeNeLux wordt Ionic Systems vertegenwoordigd door de firma J. Wijnen BVBA, een gerenommeerde schoonmaakgroothandel uit het Belgische Turnhout.

Reach & Wash voldoet aan de FMVSS-208 veiligheidsstandaard, bestuurder en passagier van het voertuig met de mobiele installatie zijn bij een aanrijding goed beveiligd. Op de website www. ionicsystems.com/dutch is een video te zien van een crashtest. www.ionicsystems.com

Nieuw alles-in-één hogedruk reiniger concept bij Van der Reest Van der Reest introduceerde op haar Business Cleaning Day een nieuw en innovatief alles-in-één concept voor hogedrukreiniging in stedelijke gebieden. De kracht van het concept ligt in het feit dat de motor van de bestelwagen middels een gepatendeerde PTO de compressor aandrijft en voeding geeft aan de generator. Dus geen aanhanger meer! Het concept is ontwikkelt in Italië en op verschillende locaties op Urk werden demonstraties gegeven met het type Grimm 200/20. Het is verbazingwekkend deze Grimm niet alleen aan het werk te zien maar met name te horen. Er valt namelijk niet veel te horen. Tijdens het hogedrukspuiten draait de dieselmotor van de Iveco Daily 35S12 met 120 pk op een vaste 1600 toeren zeer rustig. Het meeste geluid wordt veroorzaakt door het water dat onder hoge druk uit de lans spuit. In principe kan elk model bestelwagen gebruikt worden als basis voor een complete Grimm. De 3-stage waterpomp heeft een regelbare druk tussen 25-200 bar

en een watercapaciteit van 3001260 liter water per uur. De watertank aan boord heeft een inhoud van 1000 liter. De Grimm 200/20 beschikt tevens over een generator van 11Kw die elektrische apparatuur en accessoires kan voeden tot een limiet van 4000 watt. De ingebouwde verbrandingsketel kan water verwarmen tot maximaal 170 °C. Middels een bypass kan de druk worden gereduceerd naar 40 bar en kan er met stoom gereinigd worden. Verder is er onder meer een 1.5 Hp compressor aan boord (25 liter inhoud), een rvs vernevelingstank (24 liter inhoud)

met 12 meter slang voor het geval objecten chemisch voorbehandeld moeten worden. De on-board waterafzuigunit is geschikt voor het opzuigen van residuen tijdens schoonmaakwerkzaamheden. De Grimm kan met tal van accessoires worden uitgevoerd waaronder een vloerreiniger met roterende nozzle en een speciale kauwgomverwijderingskit bestaande uit 15 meter speciale rubberen slang voor het onder druk spuiten van stoom en speciaal ontwikkelde spuitlansen. www.vanderreest.nl

Volkswagen Crafter schoner en zuiniger

Alle motorvarianten van de Volkswagen Crafter voldoen vanaf juni 2009 aan de Euro5-emissienorm en zijn zuiniger dankzij de nieuwe versnellingsbak. De nieuwe Crafters maken gebruik van AdBlue-technologie die de uitstoot van stikstofoxide neutraliseert. AdBlue berust op beproefde technologie die met succes wordt toegepast in trucks en bussen. Het is een oplossing die aan de uitlaatgassen wordt toegevoegd, zodat stikstofoxide uiteenvalt in de onschadelijke elementen stikstof en water. Dankzij AdBlue kan de uitlaatgasrecirculatie (EGR) iets worden beperkt, zodat de motor efficiënter draait. De voorraad AdBlue wordt in de auto meegenomen in een aparte 29-litertank. De eerste drie jaar wordt de tank indien nodig gratis bijgevuld door de dealer van Volkswagen Bedrijfswagens. www.volkswagen.nl

De Grimm 200/20 met op de voorgrond de optionele vloerreiniger met roterende nozzle.

nr. 3 juni 2009

nieuws uit de MARKT

OLV Ziekenhuis Aalst werkt samen met Cleaning Masters

Cleaning Masters gaat de dagelijkse en periodieke schoonmaak van de nieuwe vleugel van het OLV Ziekenhuis op de Campus in Aalst voor haar rekening nemen. De schoonmaak van de verpleegafdelingen blijft door OLV-teams zelf gedaan worden. Met de verhuizing naar de nieuwbouw zullen er in totaliteit meer arbeidskrachten ingezet moeten worden voor de schoonmaak van het OLV in Aalst. Cleaning Masters is één van de snelst groeiende facilitaire dienstverleners in België. www.cleaningmasters.com www.ovlz.be

Dolmans en Ro-clean starten leerwerktraject glazenwassers

Dolmans Facilitaire Diensten gaat samen met Ro-clean een nieuw leerwerktraject opzetten voor glazenwassers. Dit initiatief kwam tot stand tijdens de Rotterdamse Werktop die op 23 april jl. plaatsvond en georganiseerd werd door de gemeente Rotterdam en VNO-NCW West. Aan de Werktop namen naast burgemeester Ahmed Aboutaleb en wethouder Dominic Schrijer, 130 ondernemers deel. Ook onderwijsinstellingen en kenniscentra waren vertegenwoordigd. In totaal heeft de Werktop ruim 400 banen in bouw, zorg en schoonmaak opgeleverd. Ro-clean, een initiatief van de gemeente Rotterdam en Rotterdams grootste werkgever Roteb om mensen die afhankelijk zijn van een uitkering weer terug in het bedrijfsleven te brengen. Roteb heeft Dolmans betrokken vanwege haar kennis van de schoonmaakbranche. www.dolmans.nl

juni 2009 nr. 3

CSU meldt stijgende omzet over 2008 Voor schoonmaak- en beveiligingsbedrijf CSU was het jubileumjaar 2008 ondanks de lastige marktomstandigheden succesvol. De omzet steeg - volledig autonoom - met 8% van e 218 miljoen in 2007 naar e 236 miljoen. Groei binnen thuiszorg Het bedrijfsresultaat over 2008 bedroeg € 14,4 miljoen, een stijging van ruim 5%, en kwam uit op 6,1% van de omzet ten opzichte van 6,3% in 2007. Het resultaat na belastingen bedroeg € 11,4 miljoen tegenover € 11,1 miljoen in 2007. In procenten van de omzet daalde het nettoresultaat in 2008 naar 4,8% ten opzichte van 5,1% in 2007. In reactie op de cijfers zegt directievoorzitter Frie van Hulten: “Door de lastige marktomstandigheden staat het relatieve resultaatniveau wel onder druk. De verwachting is dat dit zich in 2009 doorzet. Onze strategie bij de huidige economische

tegenwind is gericht op minimaal behoud en mogelijk uitbreiding van volume binnen onze core business schoonmaak en beveiliging en de verdere aanscherping van het liquiditeitsbeheer. Groei verwachten we onder andere van de huishoudelijke verzorging binnen de thuiszorg. Behalve in onderaanneming bieden we die ook zelfstandig aan onder de naam Tzorg.” Nieuwe RvC De Raad van Commissarissen van CSU is onlangs vernieuwd en uitgebreid. Jacques Teelen is de nieuwe voorzitter die samen met de eveneens nieuwe leden Piet van Schijndel en Peter Valks en zittend lid Paul Rosenmöller de nieuwe RvC vormt. Een vijfde commissaris wordt momenteel geworven. In het kader van een professionele aansturing van de onderneming werkt CSU conform een vrijwillige structuurvennootschap. De wijziging is een gevolg

CSU directievoorzitter Frie van Hulten: “Voor 2009 minimaal behoud en mogelijk uitbreiding binnen onze core business schoonmaak en beveiliging. Groei binnen de thuiszorg.”

van de groei van het bedrijf en het terugtreden van RvC-voorzitter Clarien van Andel en RvC-lid Cor van der Heijden. CSU-oprichter Van der Heijden deed zomer 2008 zijn aandelen over aan zijn drie kinderen. Die beogen geen actieve rol binnen directie of RvC. www.csu.nl

Schoonmaakbedrijf Robbers gaat schoon rijden met aardgasauto’s Schoonmaakbedrijf Robbers vervangt een deel van zijn wagenpark door aardgasauto’s. De schone auto’s rijden in Nieuwegein en omgeving. Met de inzet van de aardgas- Bert van der Ploeg, algemeen directeur van schoonmaakbedrijf Robbers (links) ontvangt de eerste aardgasauto’s auto’s wordt er circa 125.000 kilometer per jaar schoner uit handen van Wim Udo (Smit & Co). gereden. Rijden op aardgas biedt aanzienlijke voordelen voor de luchtkwaliteit. De uitstoot van stikstofoxiden (Nox) is 90% lager wanneer een auto op aardgas rijdt dan wanneer die op benzine rijdt. Bovendien is een aardgasauto stiller dan een benzineauto. De aanschaf van een aardgasauto is duurder dan een benzineauto, maar deze hogere initiële kosten worden op een langere termijn terugverdiend door de lage kostprijs van het aardgas. www.robbers.nl

nieuws uit de MARKT

Klus2Fix: de handyman van Asito Klus2Fix is een nieuwe speciale dienst van Asito en komt direct voort uit de activiteiten van Asito medewerkers. Tijdens hun schoonmaakwerkzaamheden constateerden zij regelmatig dat op locaties licht onderhoud nodig was. Omdat er voor dit onderhoud specifieke technische vaardigheden vereist waren, besloot Asito hiervoor een nieuwe bedrijfsactiviteit te starten: Klus2Fix. Extra service Sander Haas, PR & Communicatie manager van Asito vertelt: “Drie jaar geleden hebben we de markt onderzocht en naar aanleiding hiervan hebben we dit concept ingericht. De achtergrondgedachte is het verlenen van een extra service aan onze bestaande klanten. We zagen dat er vaak een drempel bij onze klanten is om voor kleine klusjes een externe partij te bellen. Wij kunnen deze kleine klusjes nu snel en tegen een gunstig tarief zelf oplossen.” Is dit concept uniek voor de schoonmaakbranche? Haas: “Er

zijn meer schoonmaakbedrijven die een handyman of conciërge aanbieden, maar Asito heeft het als concept weggezet in de organisatie. Wij treden hier proactief op. Onze schoonmakers en objectleiders worden aangespoord om signaleringslijsten in te vullen. Hierin kunnen ze opschrijven wat er kapot is bij de klant. Potentieel gevaarlijke situaties worden op deze manier aan de klant doorgegeven. Met hierbij direct de mogelijkheid om dit snel en tegen een gunstig tarief te laten repareren. Er zijn twee pilot regio’s geweest. De reacties

van onze klanten hier waren zeer positief. Dit jaar staat dan ook in het teken van een landelijke uitrol. Al onze bestaande klanten komen nu in aanraking met het Klus2Fix concept.” www.asito.com

“Glazenwasser: een baan met uitzicht” campagne van start

Bedrijven kunnen van diverse posters gebruik maken voor het werven van personeel.

OSB en het HBA (Hoofdbedrijfschap Ambachten) hebben op de Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs het startschot gegeven voor de campagne ‘Glazenwasser: een baan met uitzicht’. Beide organisaties willen met deze campagne het beroep glazenwasser nadrukkelijk onder de aandacht brengen bij jongeren en werkzoekenden. Werkgevers gebruik maken van promotiemateriaal om mensen enthousiast te maken voor dit werk. Op de website www. baanmetuitzicht.nl is, naast een vacaturebank, allerlei handige informatie te vinden over het beroep van glazenwasser. Er is tevens een toolbox beschikbaar met zaken als posters, visitekaartjes en stickers. Bedrijven kunnen zo hun eigen wervingscampagne maken om personeel te werven. www. baanmetuitzicht.nl www.osb.nl

CSU opnieuw in top Beste Werkgevers van Nederland

CSU is opnieuw onderscheiden als één van de Beste Werkgevers van Nederland. In de verkiezing Great Place to Work behaalde CSU een 7e plaats in de groep grote (>250 medewerkers) bedrijven. De toekenning is gebaseerd op een representatieve meting onder zowel schoonmakers, beveiligers als kantoorpersoneel van CSU. CSU behoort met deze onderscheiding voor het zesde jaar op rij tot de beste bedrijven om voor te werken. Great Place to Work (GPTW) is een initiatief van de Europese Commissie. Zie ook het artikel op pagina 46 in dit nummer. www.csu.nl www.greatplacetowork.nl

JohnsonDiversey wint AWVN-Innovatietrofee

JohnsonDiversey Enschede is de winnaar van de AWVN-Innovatietrofee van het 1e kwartaal 2009. AWVN is één van de grootste werkgeversorganisaties van Nederland waarbij zo’n 850 ondernemingen zijn aangesloten. De Enschedese vestiging werkt sinds 2004 met het principe van Mission Directed Workteams (MDW). MDW stelt de medewerker centraal in de organisatie. De AWVNInnovatietrofee is een jaarlijkse prijs voor het bedrijf dat in dat jaar het meest inspirerende voorbeeld biedt van sociale innovatie. De winnaar van de jaarprijs wordt gekozen uit de vier winnaars van een kwartaalprijs. www.awvn.nl www.johnsondiversey.nl

nr. 3 juni 2009

nieuws uit de MARKT

Omzet Facilicom breekt door 1 miljard grens Facilicom Services Group uit Schiedam heeft een goed jaar afgesloten, zo blijkt uit de cijfers die het concern met meer dan 30.000 medewerkers heeft gepubliceerd. In 2008 brak de totale omzet voor het eerst sinds de oprichting in 1967 door de magische grens van 1 miljard euro en groeide ruim 12% ten opzichte van 2007. De groei kwam hoofdzakelijk autonoom tot stand door de Nederlandse activiteiten van de divisies Trigion Beveiliging, Prorest Catering en Gom Schoonhouden. De nettowinst bedroeg 34,6 miljoen euro (2007: 36,2 miljoen). Omdat facilitaire dienstverlening altijd met vertraging reageert op economische ontwikkelingen merkte het bedrijf in 2008 nog niet veel van de economische crisis. De eerste drie maanden van 2009 waren wederom winstgevend, bij een stagnerende omzet ten opzichte het laatste kwartaal van 2008. Overnames In 2008 deed het concern twee overnames (VBG Schoonmaak en HBD Total Security), die voor

circa 20 miljoen euro hebben bijgedragen aan de omzetgroei. Vanaf 2009 zullen zij bijdragen aan de concernresultaten. Omdat de effecten van de economische krimp vanaf het tweede kwartaal sterker zullen doorwerken in de omzet en opdrachtgevers moeten bezuinigen, sluit de directie een terugloop van activiteiten over heel 2009 niet uit. In welke mate deze ontwikkeling het rendement van de onderneming zal beïnvloeden is, aldus de directie, nog niet geheel duidelijk. Facilicom Services Group is naast Nederland actief in België, Frankrijk en Engeland. De Nederlandse activiteiten zijn goed voor circa driekwart van de omzet. Multi-services President directeur Hans Gennissen ziet echter ook in 2009 volop kansen: “Ons bedrijfsfundament staat: we hebben langlopende relaties met opdrachtgevers, tevreden klanten, zeer weinig personeelsverloop en een laag ziekteverzuim dat ook nog eens ver onder de branchegemiddelden ligt. Natuurlijk zal de bezuinigingsdrift bij onze klanten ons dit

Kerncijfers ( x 1000 euro’s)

jaar omzet en rendement kosten. We hebben daar al wel vanaf eind vorig jaar op geanticipeerd en de nodige interne maatregelen genomen. Tegelijkertijd is er goed nieuws omdat de gesprekken waar we nu met opdrachtgevers in zitten volop kansen bieden om de kostenvoordelen van ons multi-services concept onder de aandacht te brengen. We kunnen binnen dit concept voor minder geld dezelfde dienstverlening uitvoeren. En omdat we ook bouwen installatietechniek in huis hebben met onze divisie Breijer zijn we de enige in Nederland die multi-services echt als totaalpakket kunnen aanbieden”. Wel verwacht Gennissen dat over heel 2009 en 2010 forse spanningen in de markt zullen optreden over de contractueel vastgelegde kostenverhogingen. “Zo is de beveiligings-CAO afgesloten vlak voordat de economische crisis dit najaar in alle hevigheid losbarstte. Dat heeft niemand kunnen voorzien. De markt moet dus in 2010 rekening houden met kostenstijgingen van zo’n 4%. Of we die in zijn geheel kunnen doorrekenen zal blijken”.

2008

2007 Verschil (%)

Schoonmaakonderhoud/ Horecadiensten (o.m. Gom)

402.878

383.390

+5,1

Bouwkundig- en technisch onderhoud (Breijer)

165.243

166.688

-0,9

Bewakings- en beveiligingsdiensten (Trigion)

328.540

262.582

+25,1

Cateringbeheer (Prorest)

37.757

30.705

+23,0

Maincontracting/ advies (Facilicom Facility Solutions)

43.162

25.554

+68,9

Personeelsdiensten (Axxicom)

23.406

21.539

+8,7

1.000.986

890.458

+12,4

Nettowinst

34,6

36,2

-4,25

Solvabiliteit

43%

40%

+3%

Totaal Overige

juni 2009 nr. 3

Facilicom president-directeur Hans Gennissen: “Ons bedrijfsfundament staat: we hebben langlopende relaties met opdrachtgevers, tevreden klanten, zeer weinig personeelsverloop en een laag ziekteverzuim dat ook nog eens ver onder de branchegemiddelden ligt”.

Hoogtepunten Voor Facilicom waren in 2008 naast de verlenging van diverse grote contracten en aanbestedingen bij onder meer Schiphol (beveiliging), ABN AMRO (catering), de succesvolle export van het Airport Caddy dienstverleningsconcept naar de luchthavens van Zaventem (België) en Charles de Gaulle (Parijs) en de opdracht van de integrale bouw, financiering en het onderhoud van de nieuwe huisvesting van de belastingdienst in Doetinchem. www.facilicom.nl

nieuws uit de MARKT

Staatssecretaris reikt ‘Glazenwasser van het jaar Award’ uit Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft op de recent gehouden Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs de “Glazenwasser van het jaar 2009” award uitgereikt aan Monique van Kuyk, werkzaam bij Nellen Schoonmaakdiensten.

Winnares Monique Kuyk geflankeerd door Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt en Hans Verschoor, algemeen directeur Savantis.

Perspectief en scholing Met haar bezoek gaf de staatssecretaris te kennen de sector Schoonmaak en Glazenwassen, als één van de grootste bedrijfstakken in ons land, een warm hart toe te dragen. Met jaarlijks 20.000 vacatures biedt de sector voor veel jongeren perspectief op een opleiding en een kans zich te

ontwikkelen op de arbeidsmarkt. Dat de sector zelf een bijdrage wil leveren aan een verdere professionalisering blijkt wel uit de actieve bemoeienis van de sector met het opleidingsbeleid. Sinds twee jaar kunnen leerlingen de lesmodule ‘Assistent Schoonmaker’ volgen welke volledig door de sector

wordt bekostigd. Daarbij is afgelopen schooljaar de MBO-opleiding Medewerker Schoonmaak en Glazenwassen gestart. Door de inzet van veel schoonmaakbedrijven die een stageplaats beschikbaar stelden, hebben ruim 600 leerlingen afgelopen jaar kennisgemaakt met de sector. Van Bijsterveldt roemde het enthousiasme van de winnares voor het vak van glazenwasser en was verrast om te zien dat in deze ‘mannenwereld’ een vrouw er met de eerste prijs vandoor ging. Monique van Kuyk bleef rustig onder alle aandacht van de staatssecretaris en media: “Ik vind het gewoon een mooi vak”.

Armada betrekt nieuw pand in Lisse

Armada Reinigingsmachines, importeur van FIMAP, is verhuisd naar Lisse. Het nieuwe pand heeft een totale vloeroppervlakte van 600 m2. De extra ruimte biedt meer mogelijkheden ten aanzien van opslag en snelle levering. Daarnaast beschikt de nieuwe locatie over voldoende ruimte voor demonstraties en trainingen. Het nieuwe adres luidt: Meer en Duin 44, 2163 HC Lisse. Tel. 0252431515. www.armada.nl

www.osb.nl

Romac richt focus op “zo goed als nieuw” Het Leidse Romac, al meer dan 10 jaar leverancier van professionele schoonmaakmachines als FIMAP en NUMATIC, richt zich nadrukkelijker op de markt van tweedehands machines. “Zo goed als nieuw” Onder het motto ‘occasions, zo goed als nieuw’ levert Romac in binnenen buitenland gebruikte en gereviseerde veegzuigmachines, schrobautomaten, boenmachines en telewassystemen met garantie die niet onder doen voor nieuw. Vaak worden machines voorzien van nieuwe laklagen zodat ze ook voor het oog in nieuwstaat verkeren. Volgens Romac zijn occasions dé uitkomst waar investeringen te hoog

zijn voor nieuw of bij kortlopende schoonmaakcontracten. In deze roerige tijden is er veel vraag naar occasions. Op de vraag of Romac steeds aan de vraag naar jonge occasions kan voldoen antwoordt eigenaar Rob Stokkel: “We kopen groot in bij Nederlandse maar ook buitenlandse importeurs en distributeurs van bekende merken. ‘Vage’ merken slaan we over. Topmerken zoals Hako, Nilfisk, Fimap, Comac, Tennant, Wetrok en Taski hebben onze voorkeur. Gemiddeld hebben wij zo’n 120 occasions op voorraad en kunnen we snel leveren”. Nieuw bij Romac is de mogelijkheid voor short-lease van vloerreinigingsmachines. Stokkel: “Met onze merken kunnen we nieuwe of

Nieuwe website voor Chem-Dry

Jong gebruikt van A-merken bij Romac.

zeer jonge machines inzetten voor kortere leaseperiode’s met een all-in service-kontrakt. Er zijn zelfs kontrakten voor een periode van een jaar! Zonder verassingen achteraf weet de klant vooraf wat een schoonmaakmachines per dag kost, inclusief slijtdelen.”

Tapijt- en meubelreiniger Chem-Dry heeft een nieuwe website met animaties en foto’s die speels vergroot worden als er op wordt geklikt. De diensten en producten staan beknopt beschreven en met kenmerkende foto’s visueel gemaakt. Verder zijn er in de website veel contact mogelijkheden opgenomen, zodat bezoekers eenvoudig verdere informatie kunnen aanvragen. Fase 2 zal gericht zijn op het opzetten van een intranet voor franchisenemers. ChemDry wil ook voor haar franchisers websites gaan verzorgen die aansluiten bij de stijl van de algemene website om daarmee een uniforme uitstraling te realiseren. www.chemdry.nl

www.romac.nl

nr. 3 juni 2009

nieuws uit de MARKT

Jerry van Ulden nieuwe algemeen directeur FSN

Per 1 mei is Jerry van Ulden (38) de nieuwe algemeen directeur van Facility Services Netwerk (FSN). FSN is een samenwerkingsverband tussen Albron, Asito, Securitas en Strukton Worksphere; vier partijen op het gebied van catering, schoonmaak, beveiliging en installatietechniek. Bij zijn vorige werkgever, Arcadis Aqumen, was Van Ulden verantwoordelijk voor Business Development. FSN moet binnen enkele jaren een top-3 speler in de markt van facility services worden. www.fsn.nl

Nieuwe manager Commerciële Zaken CSU

Nicole Bos (45) is de nieuwe manager Commerciële Zaken voor CSU Cleaning Services Noord. Zij gaat zich richten op relatiebeheer en werving van potentiële opdrachtgevers in Midden-, Noord- en Oost-Nederland. Bos heeft ervaring in diverse Marketing & Sales functies en was eerder o.a. Marketing Manager bij United Distillers (onderdeel van Guinness) en tot voor kort Trade Marketing Director Benelux bij Diageo BV. De directie van CSU Cleaning Services verwacht door de komst van Nicole Bos een impuls te geven aan de verdere organisatiegroei. www.csu.nl

juni 2009 nr. 3

Raymond Peters en Ruud Heeringa treden toe tot redactieraad Clean Totaal Raymond Peters, directeur van Avodesch B.V. en Ruud Heeringa, oud directeur Hectas Bedrijfsdiensten C.V. nemen zitting in de redactieraad van Clean Totaal.

Raymond Peters Raymond Peters richtte in 1999 de schoonmaakgroothandel Avodesch B.V. op met vestigingen in Nijmegen en Apeldoorn. In een reactie zegt Peters: “Ik zit alweer bijna 10 jaar in deze branche en het bevalt me uitstekend. Toen Koos van der Lei mij vroeg om zitting te nemen in de redactieraad van Clean Totaal hoefde ik niet lang na te denken om ‘ja’ te zeggen. Clean Totaal is nieuw, ambitieus, vooruitstrevend, innovatief en heeft een verfrissende kijk op onze branche. Deze eigenschappen passen perfect bij

de manier waarop ik als ondernemer tegen de schoonmaakmarkt en mijn bedrijven aankijk. Met mijn ervaring als toeleverancier van schoonmaak en hygiëneproducten hoop ik te kunnen bijdragen aan het succes van Clean Totaal.” Koos van der Lei, uitgever van Clean Totaal is zeer content met de benoeming van Peters. “Peters heeft dezelfde kijk op zaken als ik heb. We houden allebei van net dat stapje buiten het gebaande en we schuwen een gezonde uitdaging niet. Peters’ expertise en netwerk zijn van grote waarde voor ons.”

Ruud Heeringa Ruud Heeringa is de “verse” oud algemeen directeur van Hectas en voor velen geen onbekende. Heeringa heeft ruim een kwart

eeuw leiding gegeven aan Hectas en kent als geen ander het klappen van de zweep in de schoonmaakbranche. “We zijn erg verguld met het feit dat Heeringa zijn ervaring wil inzetten voor Clean Totaal” zegt van der Lei. “Heeringa heeft zijn sporen meer dan verdiend en brengt een schat aan ervaring met zich mee die we zeer goed kunnen gebruiken bij de verdere uitbouw van Clean Totaal. Heeringa spreekt klare taal en heeft een duidelijke visie op de branche. Precies wat we nodig hebben.” In dit nummer vindt u op pagina 22 een interview met Heeringa en zijn opvolger Harm Verbeek over verleden, heden en toekomst van de schoonmaakbranche en Hectas. Met de toevoeging van Peters en Heeringa telt de redactieraad van Clean Totaal nu 6 personen. De overige leden zijn Leon van den Berg (hoofdredacteur), William Schwartzmans (directeur Schwartzmans Waalwijk), Jack Joosse (bedrijfsadviseur Savantis) en Koos van der Lei (uitgever). Verdere uitbreiding volgt.

Markt was- en reinigingsmiddelen groeit 3-5 % De Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ) heeft in het Jaarbericht 2008 cijfers bekend gemaakt over de markt van was- en reinigingsmiddelen. Na een gunstig 2007 is de omzet in 2008 opnieuw gegroeid. De totale consumentenbesteding aan was- en reinigingsmiddelen in Nederland bedroeg in 2008 ongeveer e 720 miljoen. De totale omzet op de professionele markt bedroeg e 324

miljoen, 18 miljoen meer dan in 2007. Er was sprake van een lichte stijging in de omzet van machines en een toename met 3-5 % bij desinfectiemiddelen en industriële reinigingsmiddelen. In de institutionele markt (reinigingsmiddelen voor bijvoorbeeld kantoren en ziekenhuizen) bleef de afzet op peil en is de omzet licht gestegen. Volgens de NVZ zijn de verwachtingen voor het jaar 2009 minder positief. De

kredietcrisis heeft effect op de omzet van bijvoorbeeld horecabedrijven, professionele wasserijen, en kantoren. Eind 2008 begon zich al een dalende trend af te tekenen in de institutionele markt, en de verwachting is dat deze trend zich in 2009 versterkt voortzet. www.nvz.nl

nieuws uit de MARKT

Universiteit Twente en Asito bezegelen samenwerking Universiteit Twente (UT) in Enschede en Asito zijn een samenwerking aangegaan rondom de schoonmaak van alle gebouwen op de campus. Anne Flierman, voorzitter van het College van Bestuur van de UT en Ludo van de Watering, Operationeel Directeur van Asito ondertekenden het contract in het bijzijn van een delegatie van beide partijen. De heer Flierman is blij met Asito als nieuwe schoonmaakpartij. ‘De Universiteit is nauw verbonden met de regio Twente, net als Asito. Dit maakt de samenwerking extra bijzonder.” www.asito.com

Virobuster overgenomen De Duitse producent van zonnebanken JK-Holding heeft een meerderheidsbelang verworven in het Nederlandse bedrijf Virobuster. Virobuster introduceerde vorig jaar de Steritube, een apparaat dat bacteriën, schimmels en virussen in de lucht voor 99,9% elimineert. De activiteiten voor de Benelux van Virobuster GmbH worden met ingang van 1 juni 2009 officieel ondergebracht bij de vestiging van JK-Holding te Rotterdam. De door het Twentse bedrijf ontwikkelde techniek is een uiterst doeltreffend antwoord op de groeiende problematiek van onder meer MRSAbesmetting in ziekenhuizen en virusuitbraken zoals SARS, TBC, en de vogelgriep (H5N1).

ISS bij beste dienst verleners van de wereld

Het Amerikaanse ‘Fortune Magazine’ heeft de lijst met de 100 beste outsourcing bedrijven gepubliceerd en ISS staat op de zevende plaats van ’s werelds beste dienstverleners en adviseurs. In een reactie zegt Jørgen Lindegaard, CEO van ISS A/S: “Onze positie als één van de beste outsourcing bedrijven van de wereld is voor ons een belangrijke erkenning. Het bevestigt de positie van ISS als marktleider op het gebied van facilitaire dienstverlening.” www.nl.issworld.com

www.virobuster.com

Clean Totaal bezoekt Metsä Tissue in Kreuzau, Duitsland Recentelijk was Clean Totaal te gast bij Metsä Tissue in Kreuznau en bezocht daar de productiefaciliteiten van het bedrijf. Metsä Tissue is producent van Katrin, een compleet programma hygiëne oplossingen voor toilet en de werkvloer. 142.000 ton papier per jaar De fabriek in Kreuznau is imposant. Het terrein beslaat een oppervlakte van 90.000 m2. Er werken 462 mensen in 5-ploegendiensten, 24 uur per dag, 7 dagen per week. De fabriek startte in 1869 als papierfabriek. In 1965

wordt in Kreuznau voor het eerst hygiënepapier geproduceerd. Per jaar verwerkt de fabriek 142.000 ton papier. Als grondstof voor tissues wordt cellulose en speciaal geselecteerd gerecycled papier gebruikt. Opmerkelijk feit is dat tissues van gerecycled papier met het oog bijna niet zijn te onderscheiden van tissues gemaakt van cellulose. Facts Metsä Tissue is onderdeel van het Finse Metsälittogroep, één van de grootste bosbouwconcerns ter wereld, en is de

nummer vier tissue producent van Europa. Metsä Tissue heeft een omzet va n meer dan 930 miljoen Euro, 3300 medewerkers, 15 kantoren in 11 landen en 10 fabrieken in 5 landen. De totale productiecapaciteit bedraagt meer dan 600.000 ton per jaar. Katrin is Metsä’s tissuelijn voor de professionele markt bestaande uit handdoeken, toiletpapier, keukenrollen, industriële rollen, handzepen, gezichtsdoekjes en dispensers. www.metsatissue.com www.katrin.com

nr. 3 juni 2009

nieuws uit de MARKT

Facilicom tekent contract met 3M

Sinds 1 maart is Facilicom bij 3M verantwoordelijk voor bijna 50 verschillende facilitaire diensten, waaronder catering, beveiliging, receptieontvangst en schoonmaak. Facilicom zal verantwoordelijk zijn voor het gehele technische onderhoud en het facility managementproces. De implementatie van het Integrated Facility Management concept, waarbij alle diensten door één partij worden geleverd is op 1 januari 2009 in gang gezet. Hiervoor heeft Facilicom 10 medewerkers van 3M overgenomen. 3M is een internationaal technologiebedrijf met meer dan 50.000 producten ontstaan uit combinaties van 45 technologieplatforms. Jaarlijks investeert 3M wereldwijd ruim 1 miljard dollar in R&D. www.facilicom.nl

Minister Klink scherpt veiligheidsnormen ziekenhuizen aan

Ziekenhuizen moeten voor 1 september 2009 aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) laten weten met welke veiligheidsnormen zij gaan werken. Minister Klink vindt lacunes in veiligheidsnormen niet langer acceptabel, zo liet hij recentelijk weten in een brief aan vier veldpartijen, waaronder de NVZ vereniging van ziekenhuizen en de Orde van Medisch Specialisten. “Nog dagelijks lopen patiënten onnodig schade op”, schrijft de minister. “Schade die voorkomen had kunnen worden, zeker daar waar veldnormen voorhanden zijn en voor zorgprofessionals klip en klaar duidelijk is wat wel en niet kan.” www.minvws.nl

ROC Landstede Zwolle zoekt leerlingen ROC Landstede in Zwolle zoekt ten minste vijftien leerlingen voor niveau 2-opleiding medewerker Schoonmaak en Glazenwassen. Vanaf september 2009 verzorgt Landstede Beroepsopleidingen de nieuwe beroepsopleiding voor leerlingen, in combinatie met een baan (werkend leren = per week 4 dagen werken en 1 dag naar school). Erkend leerbedrijf voorwaarde De opleiding duurt ongeveer twee leerjaren. In samenwerking met het kenniscentrum Savantis verzorgt het ROC Landstede te Zwolle al enige tijd de niveau 1-opleiding Assistent Schoonmaker (AKA). Met ingang van komend schooljaar kunnen leerlingen ook kiezen voor de niveau 2-opleiding medewerker Schoonmaak en Glazenwassen. Leerlingen die de opleiding op niveau 2 volgen, worden opgeleid tot vakbekwaam medewerker. In de eerste periode van de

opleiding leren ze de basis van het schoonmaakvak. Daarna kunnen ze zich specialiseren in de richtingen 1) schoonmaker/ medewerker vloeronderhoud en 2) glazenwasser/gevelreiniger. Na de opleiding kunnen de leerlingen doorstromen naar niveau 3. Naast extra specialisatie in de gekozen richting, leren ze (operationeel) leiding te geven aan een team. Een belangrijke voorwaarde om met de opleiding te kunnen beginnen, is dat een schoonmaakbedrijf is erkend als leerbedrijf en een leerarbeidsplaats beschikbaar stelt. Het schoolgeld bedraagt ongeveer € 625,- per jaar, inclusief schoolgeld, boekengeld en doelbijdrage. Vermindering afdracht belasting en premies Bij leerlingen die een mbo-opleiding volgen, kunnen bedrijven profiteren van de Wet Vermindering Afdracht (WVA). Op grond van deze wet kan uw bedrijf in

juni 2009 nr. 3

Informatie ROC Landstede,Zwolle, Aranka Steenstra, tel: 038-8508117, e-mail: asteenstra@landstede.nl Savantis, Frans Noorda, tel: 06-53 56 94 85, e-mail: f.noorda@savantis.nl. www.savantis.nl

Vezet kiest voor ISS Food Services Vezet, producent van gebruiksklare groente en fruit, heeft de reiniging en desinfectie van de productieafdelingen en het schoonmaakonderhoud van de kantoorruimte in Warmenhuizen uitbesteed aan ISS Food Hygiene. Vezet is het grootste groenten- en fruitverwerkende bedrijf in Nederland en is marktleider op het gebied van versgesneden, panklare groenten. Deze uiterst moderne groentesnijderij realiseert een assortiment van zo’n 250 verschillende producten. De productiecapaciteit is groot; bijna 1000 medewerkers laten per jaar meer dan 185 miljoen eenheden van de band rollen. Op 12 maart werd het contract tussen Vezet en ISS getekend. www.nl.issworld.com

aanmerking komen voor vermindering van de af te dragen loonbelasting en premies. In het kort komt het erop neer, dat een werkgever voor een medewerker die een opleiding volgt via de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), ruim € 2.600,- per jaar mag aftrekken van de loonbelastingafdracht. Betreft het een voormalig werkloze die geschoold wordt tot startkwalificatieniveau, dan kan daar nog eens bijna € 3.200,- bij komen. Het totaal wordt dan maximaal € 5.800,-. Voorwaarde is dat het loon een bepaalde hoogte niet te boven gaat. Gedetailleerde informatie vindt u op www.belastingdienst.nl.

Staand van links naar rechts: Anja Spanjer (Ahold NFR – proSourcing), Ton Visser (Ahold NFR – proSourcing), Bart de Vos (key account manager ISS Food Hygiene), Chris Hoebe (business unit manager ISS Food Hygiene). Zittend van link naar rechts: Hans Boshuizen (managing director Vezet) en Ronald Boesjes (commercieel directeur ISS Cleaning Services).

nieuws uit de MARKT

Volledig nieuwe productiefaciliteit voor Micronclean Micronclean, specialist op het gebied van reiniging van cleanroomkleding, heeft haar bedrijf van binnen volledig vernieuwd en uitgebreid. Na een intensieve periode van 10 maanden, waarbij alleen de buitenmuren van het pand in tact bleven, beschikt Micronclean in Bolsward nu over één van de meest innovatieve high tech cleanroom wasserij ter wereld. www.micronclean.nl

Medewerkers Hago en Alpheios geslaagd In totaal 20 medewerkers van Hago en Alpheios die de opleiding tot docent Basisopleiding Schoonmaak volgden, hebben de opleiding van SVS met succes

afgerond. Deze opleiding voor nieuwe medewerkers is in april 2008 verplicht gesteld in de CAO Schoonmaak. Hago is het eerste schoonmaakbedrijf dat de basisopleiding laat verzorgen door professioneel opgeleide eigen medewerkers. Volgens Hago weten zij het beste wat het vak inhoudt en hoe te werken. Hago is tevens genomineerd voor de titel Beste Werkgever van 2009, een initiatief van VKBanen en Effectory. In totaal zijn 263 organisaties met elkaar vergeleken en Hago behoort met een gemiddelde van 7,1 tot de genomineerden. www.hago.nl

Nieuw wagenpark voor Alpheios

Recentelijk introduceerde Alpheios het nieuwe wagenpark voor haar Technical Service afdeling. Alle monteurs ontvingen tegelijk de sleutel van hun nieuwe VW Caddy Combi Maxi uit handen van Roger van Wersch (Algemeen Directeur Alpheios International). De wagens laten aan de buitenzijde de vorig jaar geïntroduceerde corporate identity van Alpheios zien. Alpheios maakt deel uit van Vebego, een internationaal opererend bedrijf op het gebied van schoonmaak, facilitaire dienstverlening en personeelsdiensten. De internationale omzet van de Vebego Groep is momenteel zo’n e 750 miljoen. Vebego is vertegenwoordigd in 10 Europese landen met ongeveer 34.000 medewerkers in dienst. www.alpheios.nl

Clean Expo Shanghai

In ons aprilnummer berichtten wij over de Clean Expo in Shanghai. Deze show wordt niet georganiseerd door ISSA/ Interclean maar door CMP Sinexpo.

Tennant wint European Business Award Tennant Company heeft met haar ec-H2O™ technologie de European Business Award voor Business Innovation of the Year 2009 gewonnen. De chemieloze schoonmaaktechnologie werd verkozen uit meer dan 7,000 inzendingen. Tijdens het gala

voorstellingsevenement in Rome, ontving Karel Huijser, Vice President International, de European Business Award voor de Business Innovatie van het Jaar 2009 uit naam van Tennant Company. De jury oordeelde dat de ec-H2O technologie van Tennant Company

deze eer verdient omwille van de mogelijkheden die het creëert om de business te veranderen voor het bedrijf en de markt.

www.tennantco.com www.businessawardseurope.com

nr. 3 juni 2009

gebouw & utiliteit

Schoonmaken op hoog niveau

Friesland Bank Leeuwarden de ultieme klus

De imposante glazen koepel van het Friesland Bank gebouw in Leeuwarden. De nok reikt tot 42 meter.

Van buiten is het al een indrukwekkend gezicht, maar van binnen helemaal. Metershoog torent de grote glazen koepel van het gebouw van Friesland Bank in Leeuwarden daar boven bezoekers van de ontvangsthal uit. Het is zonder twijfel een architectonisch hoogstandje, maar hoe wordt al dat glas schoongehouden?

juni 2009 nr. 3

TEKST: Rimke de Groot

gebouw & utiliteit

p de bovenste verdieping van het gebouw, recht onder de nok van de koepel, vertelt directeureigenaar Annette van der Meulen van schoonmaakorganisatie Nivo Noord dat veiligheid bij de schoonmaak boven alles gaat. “John Jeronimus, die destijds bij Friesland Bank verantwoordelijk was voor werken op hoogte, is daar heel druk mee bezig geweest, samen met

Martin Tishauer die toen manager specialistische reiniging was bij Nivo Noord.” Toen Friesland Bank begin deze eeuw met nieuwbouw bezig was, koos het bewust voor een vorm die af zou steken tegen de kantoortorens die de ‘skyline’ van Leeuwarden kleuren. Dat werd een glazen koepel die de vier bestaande gebouwen van Friesland Bank met elkaar ver-

nr. 3 juni 2009

gebouw & utiliteit

Tot en met de vijfde verdieping wordt een hoogwerker gebruikt die op de grond staat. Vanaf de zesde verdieping tot en met de nok neemt een hoogwerker op de balustrade het werk over.

bond. “Dit gebouw is wezenlijk anders dan de omliggende torens”, stelt Rudolf de Vries, contractmanager domestic bij de bank. De nok van de koepel bevindt zich op 42 meter hoogte. “Het past in het beeld van Leeuwarden”, vult Van der Meulen aan. “Het is niet te pompeus, niet te groot, maar wel een technisch hoogstandje. Maar om die uitstraling te behouden, moet de koepel ook goed schoon gehouden worden. En daar weet Nivo Noord alles van.” Veiligheidsaspecten Al in een heel vroeg stadium werd Nivo Noord net als de architect en de hoofdaannemer betrokken bij het overleg over de voorzieningen die noodzakelijk waren voor de glasbewassing. “Over de veiligheidsaspecten is goed nagedacht”, stelt Van der Meulen. “Friesland Bank is daar gedegen mee bezig geweest en heeft alle veiligheidsmaatregelen genomen die nodig waren. Alles is te bewassen en te bereiken. Er is geen hoekje waar de glazenwassers niet bij kunnen. Dat zie je niet overal. Architecten bedenken heel mooie constructies, maar over het onderhoud en de kosten daarvan wordt meestal niet nagedacht. Hier wel.” Hoogwerkers Het schoonmaken van de binnenzijde en de buitenkant van de koepel vragen ieder om een eigen benadering, ver-

juni 2009 nr. 3

Er is geen hoekje waar de glazenwassers niet bij kunnen telt projectleider specialistische reiniging Marten Kampen van Nivo Noord. “Om het glas van de eerste tot en met de vijfde verdieping aan de binnenkant te kunnen reinigen wordt een hoogwerker ingehuurd. Daarnaast hebben we een eigen hoogwerker op de balustrade van de zesde verdieping waarmee we het gedeelte van de zesde verdieping tot de nok kunnen bereiken.” Tijdens de schoonmaakwerkzaamheden schuift de reling naar voren, zodat de hoogwerker als het ware in de lucht hangt. “In verband met de veiligheid van onze werknemers, maar ook van het personeel en de bezoekers van Friesland Bank, wordt er ook nog een net in de koepel gespannen”, legt Kampen uit. “Zo voorkomen we dat er voorwerpen naar beneden vallen. De glazenwassers zelf hebben een harnas aan en zijn aangelijnd, en ook de attributen zoals de raamwissers zitten vast.” Uitdaging De materialen en hoogwerkers ondergaan jaarlijks een

gebouw & utiliteit

keuring en de glazenwassers van Nivo Noord zijn allemaal VCA opgeleid. “Daarnaast hebben we maandelijkse meetingen rond het onderwerp veiligheid”, zegt Van der Meulen. “En onze jongens die hier werken, vinden het echt een uitdaging om dit te doen.” Praktische problemen bij de schoonmaak van de koepel zijn er eigenlijk nooit geweest, zeggen alle betrokkenen. “We moesten alleen uitvinden hoe we de hoogwerker het beste konden plaatsen”, vertelt De Vries. “Vanwege de speciale, van vloerverwarming voorziene, natuurstenen vloer kan deze maar een beperkt gewicht dragen. Hiervoor moeten we speciaal een spinhoogwerker reserveren. Op markeringen in de vloer moeten de stempels van de hoogwerker geplaatst worden, zodat deze precies op de balkenconstructie staat en er geen gevaar voor beschadiging van de vloer is.” Telescopisch wassysteem Aan de buitenkant van de koepel zijn drie ladders geplaatst die geen sporten maar normale treden hebben. “Daardoor hebben de glazenwassers een stevige ondergrond”, zegt Kampen. Ook hier staat veiligheid voorop. De glazenwassers bevestigen het harnas dat ze dragen aan de rail waarop de ladders geplaatst zijn. Tijdens het werk beweegt de beveiliging mee met de glazenwasser. Waar binnen op de traditionele manier van inwassen en

droogtrekken schoongemaakt wordt, werd deze methode aan de buitenkant van de koepel al snel vervangen door het telescopisch wassysteem. De traditionele methode was niet alleen erg arbeidsintensief, ook bleven er bij het opdrogen strepen achter. “De koepel wordt nu bewassen met osmose water”, vertelt Kampen. “Dat is gedemineraliseerd water dat veel zachter is en waardoor het glas streeploos opdroogt.” De glazenwassers krijgen 1.200 liter gedemineraliseerd water mee naar boven en een slang van 250 meter met telescopische stelen. “Daarmee kunnen ze vijftien, zestien meter hoog komen”, legt Kampen uit. “Vanwege de belasting mogen ze dat niet urenlang achter elkaar doen”, vult Van der Meulen aan. “Er zijn dan ook niet twee glazenwassers tegelijk aan het werk, maar zes tot acht. Dat aantal is ook afhankelijk van de weersomstandigheden.” Kampen: “Boven windkracht vijf komen de jongens sowieso het dak niet op.” ❚

Om te voorkomen dat er voorwerpen naar beneden vallen wordt er een net in de koepel gehangen. De glazenwassers dragen een harnas en zijn aangelijnd.

Om de uitstraling te behouden moet de koepel goed schoon gehouden worden nr. 3 juni 2009

interview

Heeringa (l) en Verbeek (r) zien de toekomst van de branche als een uitdaging.

Wisseling van de wacht bij Hectas

“Niet de grootste, wel de beste” Na een kwart eeuw draagt Ruud Heeringa het roer van Hectas Bedrijfsdiensten C.V. over aan Harm Verbeek. Tijd voor een terugblik op een boeiende maar ook moeilijke branche en de situatie zoals deze nu is, mét natuurlijk een vooruitblik over de ontwikkelingen daarin.

juni 2009 nr. 3

tekst: Leon van den Berg

interview

eeringa heeft op zijn zachts gezegd een opmerkelijke carrière achter de rug. Zijn hart lag bij de autosport die hij ook actief beoefende. Hij kwam in Canada terecht, maar kwam begin jaren zeventig terug naar Nederland. “Ik was net terug toen de oliecrisis uitbrak. Dat kwam slecht uit, want ik had een importeurschap van race-onderdelen meegenomen. Daar was dus geen belangstelling voor. De mensen waren al blij als ze sowieso konden rijden, laat staan racen. Dat importeurschap was een doodlopende weg, maar ik kon wel autoradio’s gaan importeren. Daar zat wel brood, maar te weinig werk in. Ik ging me vervelen. Zo ben ik uiteindelijk in de schoonmaakbranche terecht gekomen.” Spijkerkwartier Destijds wist Heeringa niets van de branche, maar hij kon wel uit verschillende werkgevers kiezen. Hij werd bedrijfsleider bij Asito. “Het bedrijf was een voorloper. Zo had men als één van de weinigen een eigen vakopleidingsprogramma. Het werk was toen heel anders dan tegenwoordig. Je had veel contact met klanten, maar was toch vooral probleemoplosser. Dat was niet altijd even leuk, want sommige klanten konden heel erg muggenziften en als je ook voor je personeel opkomt, is dat soms wel eens lastig. Na een paar jaar had ik dat wel gezien en wilde ik vertrekken. Toch had het schoonmaakvirus me te pakken en zocht ik wel iets in deze sfeer. Bij Asito wilden ze me wel houden en werd ik gevraagd als manager van de handelsonderneming. Leuk werk, maar uiteindelijk bleek het toch niet zo te boteren met de toenmalige directie en ben ik na zo’n vier jaar om me heen gaan kijken. Ik kwam in contact met Schoonderbeek (nu Hectas), een schoonmaakbedrijf dat sinds 1916 bestond. Dat beviel me in eerste instantie helemaal niet. Ze zaten in het Spijkerkwartier in Arnhem en dat vond ik maar niets (lachend). Temeer omdat ik ook nog een bekeuring kreeg tijdens mijn bezoek en toen aan mijn vrouw moest uitleggen wat ik in die buurt deed! Toen ze me echter meenamen naar de nieuwbouw en ik zag dat de drie aandeelhouders bereid waren tot een degelijke miljoeneninvestering ben ik alsnog overgestapt.”

“De branche zal altijd te maken houden met bedrijven die verliesgevend inschrijven om marktaandeel te behouden” dartelende dolfijnen. De afgelopen jaren heeft Heeringa de branche ingrijpend zien veranderen. “Het speelveld is harder geworden. Er moeten steeds meer vierkante meters gemaakt worden tegen minder kosten. Efficiëntie is op zich niet slecht, maar je kunt doorschieten. Een belangrijke oorzaak is dat de schoonmaakbranche slecht heeft ingespeeld op Europese aanbestedingen. Schoonmaak is en blijft vooral mensenwerk. Vroeger ging het om de relatie tussen de opdrachtgever en het schoonmaakbedrijf. Als die goed was, kon je zowat eeuwig bij dat bedrijf blijven werken. Nu is deze situatie deels ingrijpend veranderd.” Aanbestedingspijn “Bij het middelgrote en grote mkb is de situatie nog ongeveer hetzelfde gebleven, al is men wel kritischer voor wat betreft de prijs/prestatie. Bij overheden en organisaties die daarvan financieel afhankelijk zijn, zoals onder andere de gezondheidszorg, is er een radicale wijziging gekomen. Die moeten aanbesteden en daar zit de pijn. Omdat er een veel grotere afstand is tussen schoonmaakbedrijf en opdrachtgever, is de binding verdwenen. Keuze voor een schoonmaakbedrijf is vooral een centenkwestie geworden, dus het schoonmaakbedrijf met de laagste prijs wint. Bovendien is er een grote rol weggelegd voor adviesbureaus. In deze bureaus zit een groot kwaliteitsverschil. Ik zeg wel eens gekscherend ‘een drol met slagroom is nog geen moorkop’. Er zijn heel goede bureaus maar een deel heeft maar één doel: ten koste van alles en iedereen

Het hoofdkwartier van Hectas in Duiven.

Harder Schoonderbeek werd jaren later onderdeel van de Duitse multinational Vorwerk dat actief is in 52 landen met een breed pakket aan ondernemingen. Heeringa werd in 1983 adjunct-directeur en één jaar later directeur. Sindsdien bleef hij op zijn post, wel met een eigen koers. Toen na de overname de nieuwe naam en bijbehorend bedrijfslogo werden gepresenteerd, vond hij de drie pinguins ‘die doelloos rondkeken met hun handen in de zak’(citaat) ongeschikt. Daarom heeft Hectas in Nederland nu drie

nr. 3 juni 2009

Het grootste vakblad over professioneel schoonmaken & reinigen

Bezoek ons ook online! www.cleantotaal.nl

interview de eigen omzet veiligstellen. De concurrentie onder de adviesbureaus wordt alsmaar groter, waardoor zij meer dan voorheen geneigd zijn mee te denken met de aanbestedende partij. En dus meegaan in de vraag naar meer voor minder. De invloed van de adviesbureaus is alleen maar toegenomen en helaas gaat men daar niet altijd goed mee om. Wat te denken van het feit dat men niet alleen aanbestedingen begeleidt, maar vervolgens ook de kwaliteitscontroles of contractbeheer voor zijn rekening neemt. Die controles vinden overdag plaats. Als schoonmaakbedrijf moet je daarbij zijn, omdat de controleur de omstandigheden niet kent. Er kan bijvoorbeeld in overleg met de opdrachtgever bewust zijn afgeweken van de normale procedure. En als de controleur daar geen weet van heeft… Het vervelende is dat je als schoonmaakbedrijf onmogelijk bij alle controles kunt zijn, want het zijn er vaak vier of vijf per regio. Dat leidt tot onterechte afkeuringen, onnodige hercontroles en dus tot onvrede en geldverspilling. Er moet veel meer gedacht worden in gezamenlijke belangen en bieden van continuïteit. Het huidige beeld spreekt dit meer en meer tegen.” Ontwikkelingen Nu komt Harm Verbeek aan het woord. Hij moet immers de komende jaren Hectas op koers houden. “Wij zien een paar ontwikkelingen die invloed hebben op onze branche. De eerste ontwikkeling is dat steeds meer bedrijven de inkoop duurzaam willen invullen. Het MVO gedachtegoed krijgt steeds meer vorm binnen het totale bedrijfsleven. Dit betekent dat je als organisatie hier antwoord op moet bieden. Investeren in mensen vinden wij hierbij, als people organisatie, een belangrijke succes, maar ook kritische factor. De ambitie is om van Hectas niet de grootste maar wel de beste te maken. Dit streven levert wel eens wrijving op met de systematiek van een andere ontwikkeling; de Europese aanbestedingen. Hierbij krijgt en neemt de factor prijs steeds vaker de overhand. Dat brengt met zich mee dat werknemers uiteindelijk de klos zijn: de man op de vloer moet steeds meer doen in minder tijd. Daarom laten we wel eens inschrijvingen aan ons voorbij gaan. Wij willen geen roofbouw plegen op onze mensen.”

stedingsregels niet van toepassing zijn. Daar kan je nog een relatie opbouwen met de klant. Onze ambities zijn primair gericht op goed presteren, rust op de werkvloer en gemotiveerde medewerkers die vakkundig en met plezier hun werk doen.” Toekomst Natuurlijk is Clean Totaal benieuwd naar nog andere zaken die Verbeek voor Hectas in petto heeft, maar daarover is hij zwijgzaam. “Ik ben hier nu nog maar pas begonnen en kom uit een geheel andere branche. De afgelopen maand heb ik gebruikt om mijzelf in mijn nieuwe werkveld te verdiepen. Ik heb met veel mensen gepraat binnen Hectas, ook over de nieuwe koers die we gaan varen. Vanzelfsprekend ga ik onze marktbenadering voor de komende jaren nu niet in jullie blad uitvoerig uit de doeken doen. We blijven immers een commercieel bedrijf en de collega’s luisteren mee. Die moeten hun eigen plan trekken en hun beleid ontwikkelen. Daar hebben ze ons niet voor nodig.” Is dit niet een indicatie dat het met samenwerking in de branche slecht gesteld is? Heeringa: “Dat is traditioneel altijd al zo geweest en ik zie niet dat dit in de toekomst gaat veranderen.” Verbeek vult aan: “Je kunt bedrijven niet dwingen tot samenwerking, zoiets groeit misschien door omstandigheden. Als werknemersprotesten schering en inslag worden, zal de wal het schip misschien keren en zullen zowel de branche als de opdrachtgevers zich beraden over de toekomst. Vooralsnog lijkt dat nu nog niet het geval.” Verbeek wacht een interessant werkterrein in een gespannen markt. Gelukkig staat hij er niet helemaal alleen voor, want Heeringa blijft nog twee jaar als adviseur bij Hectas betrokken. Volgens beiden wordt het geen ‘big-brother-iswatching-you’ situatie. Daarover hebben we goede afspraken gemaakt”, aldus Verbeek. Heeringa vult lachend aan: ”Ik ga nu eerst twee maanden met vakantie, dus in die periode kan ik hem in ieder geval niet voor de voeten lopen!” ❚

Investeren in mensen staat bij Hectas voorop.

Niet inschrijven “Helaas zal de branche altijd te maken houden met bedrijven die verliesgevend inschrijven om hun marktaandeel te behouden” zo stelt Verbeek vast. “Hectas kiest bewust voor een groter marktaandeel in de MKB-markt. Mijn streven is om binnen Hectas de oriëntatie op kwaliteit, op de relatie met de klant en op de workability van de medewerkers te vergroten. We gaan extra inzetten op direct sales, met name gericht op marktsegmenten waar de aanbe-

nr. 3 juni 2009

technologie

Titanium dioxide reinigt verbluffend

Antibacteriële coating de toekomst?

Dimmen Breen: “Voor ziekenhuizen zijn er ongekende mogelijkheden. Denk aan steriele OK’s en wachtruimtes. Met Environ-X kunnen alle schadelijke bacteriën en virussen, zoals MRSA, te lijf worden gegaan.”

Voor zijn gevoel heeft Dimmen Breen met de antibacteriële coating Environ-X goud in handen voor de gespecialiseerde schoonmaakbranche. Toch reageert de markt vooralsnog lauwtjes. “Opmerkelijk”, vindt de managing director van NanoServices in Nunspeet, “want de coating komt bijzonder goed uit de testen. Daaruit blijkt dat het schadelijke bacteriën voor 99,9% doodt en ook nog eens de lucht zuivert”, benadrukt hij. “Onbekend maakt blijkbaar onbemind. Toch verdient het product beter.” tekst: Sjaak van Zuijlen

n het kantoor in de fraaie jaren ’20 villa doceert Breen eerst een stukje historie. “Iedereen herinnert zich nog wel de SARS-epidemie en de vogelgriep in 2003-2004. Bron van het kwaad was de metro in Hongkong. Kort daarna zijn onder meer treinstellen, roltrappen, toiletten, wachtruimtes en de wanden van de metrostations gecoat met een soortgelijk product als Environ-X. Met resultaat, want er werd een bacteriereductie gehaald van 91%. Dat is hoog, want dagelijks maken in Hongkong miljoenen men-

juni 2009 nr. 3

sen gebruik van de metro.” Opvallend, meent hij, is dat ondanks de verdere verfijning van het product en goede testresultaten de markt afwachtend is. Voor branches als de horeca, voedselketenindustrie, verpakkingsindustrie en de (vee)transportsector ziet hij ongekende mogelijkheden. “Ook voor ziekenhuizen – denk aan steriele ok’s en wachtruimtes – en andere zorgen verpleeginstellingen is het product interessant. Met Environ-X kunnen alle schadelijke bacteriën en virussen, zoals MRSA, te lijf

technologie worden gegaan. Tevens is het geschikt om bijvoorbeeld betaalautomaten, kaartuitgifteautomaten, draaideuren en tourniquets bacterie- en virusvrij te houden.” Ligt de nadruk meer op luchtzuivering, bijvoorbeeld schoollokalen vrijhouden van benzeen, dan wordt de samenstelling van de coating aangepast. Breen: “Environ-X behoort tot de nieuwste generatie van luchtzuiveringstechnieken. Eenmaal in een ruimte aangebracht op plafonds, vloeren, meubilair en apparatuur zet het onder invloed van licht schadelijke gassen zoals benzeen, formaldehyde en gedeeltelijk fijnstof om in stikstof, zuurstof, water en carbondioxide. Daardoor kan een aanmerkelijk betere leefomgeving worden gecreëerd.”

Nanometer Nanomaterialen worden inmiddels in veel producten (verf, kunststoffen, lakken) toegepast om de eigenschappen van de producten te verbeteren. Echter, nano op zich heeft geen betrekking op een eigenschap, maar op een afmeting. Zo is één nanometer, één miljardste meter. Ter vergelijking: een menselijke haar is ongeveer tachtigduizend nanometer dik. daarna anderhalf tot twee jaar bacterievrij. Bij reguliere schoonmaakwerkzaamheden kan worden volstaan met het afnemen van bijvoorbeeld meubilair, apparaten, toetsenborden en sanitair met een natte doek. “Er komt dus geen schoonmaakmiddel meer aan te pas en dat scheelt in de kosten”, zegt hij.

titanium dioxide Hoe werkt het ‘wondermiddel’ als antibacteriële coating? Veiligheid Om te beginnen is Environ-X een op waterbasis geproDaar waar het laatste de afzetmarkt tot tevredenheid zou duceerde hydro-synthetic photocatalyst. Hydro-synthetic kunnen stemmen, geldt dat waarschijnlijk (nog) niet ten wil zeggen dat de coating uitsluitend bestaat uit diverse aanzien van de gebruikmaking van nanotechnologie. vloeistoffen. Vanuit het oogpunt van milieu worden deze Over deze technologie, met name over de risico’s van vloeistoffen vermengd met water. Tevens worden vloeibare nanomaterialen (onder meer nanozilver) toegevoegd nanodeeltjes in producten, is nog weinig bekend. Breen begrijpt dat de markt hierdoor wantrouwend tegenover én tot slot het werkzame bestanddeel titanium dioxide. Testanalyse Environ-X Environ-X zou kunnen staan. “Maar dat is onterecht”, Breen: “Vervolgens is slechts uv-licht, zon- of kunstlicht, Binnenkant Buitenkant Bovenkant nodig. Als titanium dioxide uv-licht ontvangt, ontstaat stoof meent hij. “want zowel onze Chinese fabrikant als wijzelf stoof stoof Dag Luchtkanaal G/S reactie. KGT G/S KGTkomt G/Sonder KGTmeer G/S KGThebben het product uitvoerig laten testen. Gerenomer een chemische Hierdoor 0 300000 25600 300000 27000 300000 26000 300000 25600 25000 300000eigenschap22000 300000 2200meerde onderzoeksinstellingen, als het Franse SGS, hebHydroxyl1vrij300000 en dat23000 heeft 300000 sterk oxiderende 2 150000 17600 120000 17600 200000 16000 150000 1900 pen. Voor3 99,9% doodt het bacteriën op oppervlakken 100000 12000 9000 12000 100000 11000 130000 1500ben het product op veiligheid onderzocht. In het bijzonder 2900 1000 4 13000 11000 9000 10000 16000 8000 waarop onze onzichtbare, reukloze 5 1000 9000 7000 8000en niet 500 giftige 5000 coating 1500 800is gekeken naar de aanwezige nanodeeltjes. Conclusie is 10 300 500 5000 5000 <100 600 200 500 dat de nanodeeltjes in Environ-X dermate in de vloeistof is aangebracht. 15 <100 100 100 600 <100 100 100 200 20 <100 <100 100 100 <100 <100 100 100 zijn ingekapseld dat ze daardoor, ondanks hun sterke Daarmee komt Breen tot de kern van het verhaal. Daar reactiviteit, onmogelijk kunnen vrijkomen. En dat is maar waar bij een conventionele desinfectant bacteriën na Bron: Bureau de Wit Almere (NEN ISO 17025 geaccrediteerd microbiologisch laboratorium) maart 2009 testmethode: NEN ISO 13681 swab voor oppervlakten (m2) goed ook, want anders werkt de coating niet. enkele terugkeren G/Suren = Gisten en Schimmels (zie ook grafiek), ontmantelt KGT = Kiemgetal Environ-X de bacterie volledig. Het gecoate oppervlak blijft Behalve onderzoeken in opdracht van NanoServices voelt reductie schimmelgetal

Testanalyse Environ-X

350000 300000 250000 200000 desinfectant algemene richtlijn

150000

environ-x

100000 50000 0 0

tijd in dagen

Uit onafhankelijke testen blijkt dat Environ-X (gele lijn in de grafiek) anders en beter scoort dan conventionele desinfectanten.

Luchtkanaal Binnenkant stoof Buitenkant stoof Bovenkant stoof Dag G/S KGT G/S KGT G/S KGT G/S KGT 0 300000 25600 300000 27000 300000 26000 300000 25600 1 300000 23000 300000 25000 300000 22000 300000 2200 2 150000 17600 120000 17600 200000 16000 150000 1900 3 100000 12000 9000 12000 100000 11000 130000 1500 4 13000 11000 9000 10000 16000 8000 2900 1000 5 1000 9000 7000 8000 500 5000 1500 800 10 300 500 5000 5000 <100 600 200 500 15 <100 100 100 600 <100 100 100 200 20 <100 <100 100 100 <100 <100 100 100 Bron: Bureau de Wit Almere (NEN ISO 17025 geaccrediteerd microbiologisch laboratorium) maart 2009 testmethode: NEN ISO 13681 swab voor oppervlakten (m2) G/S = Gisten en Schimmels, KGT = Kiemgetal

Bron: Nanoservices

nr. 3 juni 2009

technologie

ENVIRON-x: • • • • • •

Doodt 99,9% van bacteriën en virussen (MRSA, SARS, vogelgriep). Breekt alle organische vervuiling af (VOC’s, NOx, fijnstof). Beschermt oppervlakken tegen stof, zure regen en luchtvervuiling. Zuivert de lucht in wachtruimtes, openbaar vervoer en zelfs rondom gebouwen. Houdt mos- en algengroei tegen. Absorbeert UV-stralingen en beschermt oppervlakken tegen UV-schade.

het bedrijf zich ‘gesteund’ door onafhankelijke onderzoeken. Zoals recent onderzoek naar nanodeeltjes in onder meer bestaande crèmes, banden en coatings. Producten die momenteel dus al vrij verkrijgbaar zijn. Aangetoond is dat deze producten niet veiliger of onveiliger zijn dan andere producten. Daarnaast heeft TNO in Delft onlangs screeningsmodellen ontwikkelt om duidelijkheid te verkrijgen over milieu- en gezondheidsrisico’s bij blootstelling aan nanodeeltjes. “Een prima zaak”, meent Breen. “Overigens hebben we datzelfde TNO gevraagd ons product te testen en dat gebeurt op korte termijn.”

advertentie

Vlakmop Systeem

TWIXTER ® Natte en droge reiniging met één vlakmop Ergonomisch: Staand met rechte rug het aanbrengen en afhalen van de vlakmop Hygiënisch: Geen kontact met de handen aan gebruikte vlakmop

Het spreekt voor zich dat Clean Totaal de ontwikkelingen rondom Environ-X en soortgelijke producten op de voet zal blijven volgen. Voor wie geïnteresseerd is heeft Dimmen Breen uitgebreide onderzoeksresultaten uit binnenen buitenland ter inzage. ❚ Informatie: www.nanoservices.nl

juni 2009 nr. 3

tte

• Dro ge

Onzichtbaar Al met al blijft de vraag gerechtvaardigd waarom in Nederland (nog) niemand wakker ligt van Environ-X. Breen hierover: “In Europa zijn we nu eenmaal wat behoudender dan bijvoorbeeld in Azië. Voor onderzoek en testfases wordt hier meer tijd uitgetrokken. Ander struikelblok is mogelijk dat het een onzichtbaar product is, dat onzichtbaar werkt en onzichtbare bacteriën doodt. Je koopt dus een product, maar met het oog is niet te zien of het goed werkt. Daar zijn echter eenvoudige controlemethodes voor.” Waar naar zijn zeggen niet tegen te strijden is, zijn opvattingen van potentiële klanten die trouw blijven aan conventionele desinfectanten. Breen: “In die keuze is iedereen vrij. Daar kan ik alleen maar de voordelen van Environ-X tegenover stellen. In het kort: eenvoudige verwerking, het maakt chloor en andere desinfectanten overbodig, is daardoor kostenbesparend, het is niet giftig of brandbaar en het product is niet duur. En nog iets... Environ-X absorbeert licht, waardoor de coating ook in het donker zijn werk doet. Kan het mooier?”

VERMOP Deutschland GmbH Kiesweg 4 – 6 97877 Wertheim Tel. + 49 9342 878-800 www.vermop.com

9859 AZ Twixter CT 97x266 NL_RZ.indd 1

29.05.2009 15:16:14 Uhr

column joosse

Ecologisch of economisch, allebei of geen van beide? In tijden van recessie is het in het kader van MVO best lastig aan ondernemers te vragen iets meer geld uit te geven en te kiezen voor duurzame oplossingen. Ecologische producten zijn bijvoorbeeld vaak net iets duurder dan traditionele producten, vragen gewenning en dus extra tijd en wie zit daar op te wachten?

“Durf uw denkbeelden bij te stellen als dat nodig mocht zijn”

Iedereen heeft er de mond vol van dat we anders om moeten gaan met moeder aarde omwille van onszelf en onze kinderen. Maar, als het puntje bij het paaltje komt, wie is er dan, ten koste van eigen buidel, bereid te kiezen voor het groene alternatief? Vaak worden we door de overheid gedwongen maar er is nog heel veel speelruimte zelf in te vullen, het één gewetenstechnisch misschien wat comfortabeler dan het andere. Ziet u onderweg bijvoorbeeld ook steeds meer van die Toyota Priussen? Ik wel en ik snap dat ook wel. 14% bijtelling, geen BPM, dat tikt lekker aan. Maar dan wel ten gunste van de eigen buidel. Kijk, dat bedoel ik hier dus niet. Nee, ik heb het hier over de kleine(re) ondernemer. De ondernemer die, en neem het hem eens kwalijk, op dit moment niet zo snel genegen zal zijn productgebruik om te gooien ten gunste van een groen alternatief. Redenerend met een portemonneeblik leidt dit alleen maar tot kostprijsverhoging en dus druk op de marges. Prijsverhogingen zijn “out of the question”. Al met al, dat eco-

denken komt beter uit in tijden van hoogconjunctuur, nu even niet… Zijn we dan zulke “slechteriken” Nee hoor, helemaal niet! We doen samen echt een heleboel goede dingen, óók voor het milieu. Maar in deze moeilijke tijden zou ik voor alles willen zeggen: alle kleine beetjes helpen! Denk dus (eco) logisch na en kijk wat binnen de marges van je mogelijkheden ligt. Vaak is dat meer dan je denkt. En het is lang niet altijd een kwestie van geld. De vorige uitgave van Clean Totaal stond vol met adviezen, mogelijkheden en aanbevelingen. Neem ze eens ter harte zou ik zeggen. Laat zien dat we deze uitdaging durven aanpakken. Bestrijd het vuil met nieuwe mogelijkheden, producten en wees innovatief. Nu hoor ik u al denken, “die Joosse heeft makkelijk praten”, en ja u heeft gelijk, ik heb makkelijk praten. Toch hoop ik dat we de tijd nemen in ons drukke bestaan om eens stil te staan bij deze ideeën. Durf uw denkbeelden bij te stellen als dat nodig mocht zijn. Amerikanen dachten tot voor kort ook dat ze minimaal een 5 liter V8 onder de kap moesten hebben. Inmiddels is GM failliet, Hummers onverkoopbaar en de rest geschiedenis. Het kan verkeren. ❚ Jack Joosse (j.joosse@savantis.nl) is Bedrijfsadviseur

Sector Schoonmaak en Glazenwassen bij Savantis.

nr. 3 juni 2009

bedrijfsreportage

Johnson Diversey

Duurzaam wat de klok slaat Als je de fabriek van JohnsonDiversey in Enschede wilt bezoeken, kan dat pas na een uitgebreide veiligheidsinstructie. Veiligheid staat voorop, niet alleen voor wat betreft mensen, maar ook voor wat betreft het milieu. Plant manager Marc Janssen en Value Chain Leader Pieter Franssen over de plaats van duurzaamheid in het concern van professionele reiniging– en hygiëne systemen dat wereldwijd tot de top behoort. Tekst: Leon van den Berg

uurzaamheid strekt zich niet alleen uit tot de producten, maar tot de hele productie”, steekt Marc Janssen van wal. “De productieteams van de verschillende lijnen komen dagelijks kort bij elkaar om mogelijke problemen in de fabricage te bespreken en waar mogelijk op te lossen of aan een hoger niveau door te spelen. Natuurlijk is dit vooral bedoeld om de productie te optimaliseren, stilstandsverlies te voorkomen en de veiligheid van de medewerkers te bevorderen. Productieproblemen hebben echter ook altijd een milieuaspect. Neem bijvoorbeeld yield waarbij product verloren gaat dat

Veiligheid voor mens en milieu voorop 30

juni 2009 nr. 3

milieuvriendelijk moet worden verwerkt. Of neem energiebesparing. We willen de komende jaren 13,5% minder energie gebruiken en daarvoor moet je de productie steeds slimmer aanpakken.” Molsysteem “Met het kijken naar het proces kun je vaak mogelijkheden vinden om het milieu te dienen”, stelt Franssen. Als voorbeeld noemt hij de manier waarop wordt omgegaan met productwisselingen. “Bij normale productie spoel je na het mengen van de ingrediënten in de mengketel de leiding naar de afvulunit door met water. Afhankelijk van het product moet dat meermalen gedaan worden. We maken nu het product in de mengketel sterker dan dat het in de fles moet komen. Nadat we het materiaal naar de afvulunit hebben verpompt spoelen we de leiding en komt dat water bij het te geconcentreerde product. Daar gaat het mengen

Marc Janssen (l) en Pieter Franssen (r) werken met hart en ziel aan veiligheid voor mens en mileu.

dan verder en worden de verpakkingen afgevuld.” Janssen geeft aan dat dit systeem het productverlies dat normaal op zo’n vijf procent ligt, naar één procent heeft teruggedrongen. “Dat lijkt niet zo veel, maar omdat we relatief kleine batches maken om onze klanten goed te kunnen leveren, tikt een paar procent winst in water- en energieverbruik al snel aan. Deze methode is overigens niet toepasbaar bij de leidingen van de afvulunit naar de verpakking. Die moet nog wel gewoon gespoeld worden, maar daarin passen we het molsysteem toe. Dat is een harde kogel die met waterdruk door de leidingen wordt geperst. Het product wordt dus zo uit de leidingen gedrukt, waardoor materiaalverlies tot een minimum wordt beperkt.” Balans in bedrijfs- en milieudoelstellingen Een korte rondgang in de fabriek maakt duidelijk dat deze arbo-

technisch goed is ontworpen. De mengketels zitten ondergronds zodat de bediening ervan op stahoogte plaats kan vinden. Daardoor is er geen valgevaar. Bovendien zijn er ook strikte veiligheidsmaatregelen. Er wordt gewerkt met chemicaliën dus de vloer is vloeistofdicht en eventueel gemorste materialen worden direct opgeruimd. Daarnaast draagt iedereen buiten de veiligheidskleding ook een veiligheidsbril of zelfs een volgelaatsmasker en waar nodig gehoorbescherming. “We leggen grote nadruk op de manier waarop deze fabriek in de omgeving functioneert. We willen natuurlijk niet geconfronteerd worden met lozingen of andere zaken die milieuschade kunnen opleveren,” stelt Franssen. “Daarom is onze fabriek ook ingedeeld in EX-zones om explosiegevaar door ontstekingsbronnen te voorkomen.” Weer terug in het kantoorgedeelte pre-

bedrijfsreportage

Ecologische productlijn: Pur Eco senteert hij enige posters waarin de visie van JohnsonDiversey op mens en milieu is verwoord. Kort samengevat komt dit neer op het produceren van veilige, minder milieubelastende en kostenefficiënte reinigingssystemen. Het klinkt allemaal wat hoogdravend,

Balans tussen milieudoelen en primaire doelstelling maar Franssen geeft aan dat deze doelen wel in een juiste balans moeten staan met de primaire ondernemingsdoelstelling. Het gaat er dus om, om een juiste balans zien te vinden tussen mens, milieu en continuïteit van onze organisatie. Keten duurzamer De grondstoffen worden vaak elders betrokken. Gezien de grote nadruk op duurzaamheid, dringt zich de vraag op hoe de toeleveranciers in het duurzaamheidsplaatje passen. Janssen denkt even na: “We kopen vooral in op de kwaliteit van de grondstof in verhouding tot de prijs. Daarnaast nemen we zoveel mogelijk in onze beslissing de milieubelastendheid van de grondstoffen mee. De meeste grondstoffen kopen we bij grote producenten welke hun eigen milieubeleid voeren en vaak ook gecertificeerd zijn. Van dergelijke spelers mag je verwachten dat het wel goed zit met de duurzaamheid.” En hoe zit het dan

bij de gebruikerskant? Wordt daar dan duurzaam omgesprongen met de producten van JohnsonDiversey? Janssen en Franssen stellen beiden dat dit afgelopen jaren aanzienlijk is verbeterd: “Het opleidingsniveau van medewerkers is behoorlijk toegenomen waarbij er veel focus is gelegd op ergonomie, en veiligheid van de eindgebruiker. Bovendien dragen wij er ook nog aan bij doordat we bij schoonmaakvraagstukken van de eindgebruiker zelf als adviseur optreden. Op die manier kunnen we niet alleen ervoor zorgen dat de juiste producten worden gebruikt in specifieke situaties, maar kunnen we ook eraan bijdragen dat dit met de juiste dosering en werkmethode gebeurd. Bovendien zijn de meeste producten voor dagelijks gebruik zeer geconcentreerd waardoor minder verpakkingsmateriaal nodig is en dit uiteindelijk ook je logistieke kosten naar beneden brengt. Ook stellen we eisen aan onze vervoerders. Zij moeten een duidelijk beleid hebben ten aan zien van continue vernieuwing van hun wagenpark en voorop lopen in de markt bij het realiseren van vermindering van CO2-uitstoot. Daarnaast nemen we ook verpakkingen retour. Ons product SafePack XL is een verpakkingsconcept voor 200 l vaten. Deze wordt geleverd met onze bestaande producten en is zo ontworpen dat deze met minimale belasting verplaatst kan worden. Wanneer deze leeg is laten we hem weer reinigen en wordt hij weer hergebruikt. Zo houd je de afvalstroom binnen de perken.” ❚

Pur Eco staat voor een goed evenwicht tussen reinigingsprestaties en respect voor het milieu. De Pur Eco producten zijn conform de Europese ecolabel criteria en de Scandinavische “Nordic Swan” milieucertificatie. De producten zijn samengesteld uit plantaardige grondstoffen en zijn doeltreffend bij lage dosering en verkrijgbaar voor interieur-, sanitaire-, vloeren grootkeukentoepassingen.

INFORMATIE www.johnsondiversey.com

nr. 3 juni 2009

personeel

Vraag naar gekwalificeerde

schoonmakers

lijdt niet onder crisis

Hoewel de Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU) recent bekend maakte dat de omzet in de uitzendsector met 20% is gedaald, lijkt de vraag naar schoonmaakpersoneel hier niet onder te lijden. “Wij merken niets van een dip in de vraag”, zegt Arwin van Wermeskerken, woordvoerder van Tempo Team. En hij kan het weten. Met twintig specifieke schoonmaakunits door het hele land, is ‘zijn’ uitzendorganisatie een van de grootste toeleveranciers van de schoonmaakbranche.

tekst: Paul Peijnenburg

Arwin van Wermeskerken, woordvoerder Tempo Team: “Ondanks de economische crisis zien wij aanzienlijke groeimogelijkheden in onze rol als toeleverancier van de schoonmaakbranche. Ik denk dat het hele facilitymanagement, waar schoonmaak natuurlijk onderdeel van is, nog in de kinderschoenen staat.”

juni 2009 nr. 3

ndanks de economische crisis”, stipuleert Arwin van Wermeskerken, “zien wij zelfs aanzienlijke groeimogelijkheden in onze rol als toeleverancier van de schoonmaakbranche. Ik denk dat het hele facilitymanagement, waar schoonmaak natuurlijk onderdeel van is, nog in de kinderschoenen staat. Daar kan nog een enorme slag gemaakt worden. In de toekomst heeft geen enkel bedrijf meer zijn eigen schoonmaakdienst. Zelfs niet in ziekenhuizen. Daar doen ze nu nog een groot deel van de strategische schoonmaakwerkzaamheden als bijvoorbeeld sterilisatie, zelf. Doordat externe partijen steeds meer professionaliseren en fullservice proposities aanbieden, zal het overdragen van die taken steeds aantrekkelijker worden en makkelijker gaan.” Voldoende interesse Intussen blijft de vraag naar uitzendpersoneel in de schoonmaakbranche volgens Van Wermeskerken constant. Bovendien is er voldoende interesse voor schoonmaakwerk: “Wat vooral aanspreekt is dat het werk vaak niet fulltime is. Dat maakt schoonmaken niet alleen voor scho-

personeel

In de toekomst heeft geen enkel bedrijf meer zijn eigen schoonmaakdienst

Uitzendkrachten zijn flexibel en vaak voordelig In Nederland werken zo’n 735.000 mensen werkzaam als uitzendkracht. Ongeveer 2% hiervan werkt in de schoonmaakbranche. Dit blijkt uit gegevens van de ABU. Leonie Oosterwaal, beleidsmedewerker onderzoek van de ABU, begrijpt wel dat de schoonmaakbranche (nog) niet veel last heeft van de crisis: “Als brancheorganisatie hebben we een arbeidsmarktonderzoek gedaan onder onze leden. Hieruit bleek de omzetafname vooral te zitten in de metaalindustrie. Daar was aanzienlijk minder uitzendpersoneel nodig, vooral in de productie. Ook de transport- en logistiek sector werd hard geraakt. In de warehouses en overslaglocaties waren plotseling veel minder uitzendkrachten nodig. In andere sectoren, waaronder de schoonmaaksector, was het leed te overzien. Er zullen vast bedrijven zijn die daar keuzes moeten maken. Ook zijn er waarschijnlijk bedrijven waar niet meer schoongemaakt hoeft te worden, omdat ze over de kop zijn. Maar dan praat je over incidenten. Schoonmaakwerk is werk wat in principe gewoon door moet gaan. Wat gebruikt wordt, zal immers schoongemaakt moeten worden.”

lieren en studenten aantrekkelijk maak ook voor veel mannen en vrouwen die er graag een bijbaantje op nahouden. Natuurlijk is het geen dream come true om schoonmaker te worden. Maar het is zeker geen ongewild ambacht.” Toch gaan de recessie niet helemaal voorbij aan de sector. “Schoonmaakbedrijven”, zo zegt Van Wermeskerken, “worden natuurlijk geconfronteerd met opdrachtgevers die kosten moeten besparen. Zonder direct op schoonmaken en hygiëne te bezuinigen, wordt wel heel goed gekeken naar hoe dat nog efficiënter kan worden gedaan. Een jaar of vijf geleden woedde die hele discussie over normtijden voor toiletten, doucheruimtes en kleedlokalen. Dat komt vermoedelijk niet terug. Men ziet immers dat een bepaalde properheid echt gewenst is. Je kunt niet zomaar bezuinigen op schoonmaken. Daarnaast is er natuurlijk een aantal branches waar hygiëne van eminent belang is. Denk aan de voedingsmiddelenketen en de zorgsector. Bezuinig je daar dan gaat dat ten koste van strategische elementen in je keten. Dat kan natuurlijk niet.” Grootste wervingskanaal Op de vraag hoe het staat met de sekseverdeling in de schoonmaakbranche, antwoordt Van Wermeskerken: “Wij zenden ongeveer evenveel mannen als vrouwen uit. Wel merk je dat op industriële projecten meer mannen werken en in de horeca en zorgsector meer vrouwen. Daarbij zien jongeren schoonmaakwerk vaak als een tijdelijk baantje terwijl oudere werknemers veel langer op projecten blijven werken. En natuurlijk is de uitzendbranche ’s lands grootste wervingskanaal. Heel veel uitzendpersoneel stroomt via ons in een vaste baan. Dat is ook geen probleem. Al decennia lang slagen wij erin om vanuit de flexibele schil de kern van vaste medewerkers aan te vullen.” Schoonmaken is volgens Van Wermeskerken een vak. En niet iedereen is er voor geschikt: “Elke baan heeft zijn type mensen. Net als voor werken in de bediening en in de horeca geldt voor schoonmakers dat het in je bloed moet zitten. Schoonmaken is een vak waar we niet min over moeten doen. Bij Tempo Team hebben we een portfo-

lio van zo’n driehonderd opleidingen beschikbaar voor uitzendkrachten. Daar zitten ook behoorlijk wat trainingen en opleidingen voor schoonmakers bij. Daarnaast worden er met de klant inwerktrajecten opgesteld en kunnen desgewenst uitzendkrachtspecifieke opleidingen worden gerealiseerd. Ik denk dat het schoonmaakpersoneel dat via Tempo Team bij de schoonmaakbedrijven aan de slag gaat zeer goed gekwalificeerd is voor de job waarin ze aan het werk gaan.” ❚

Er is voldoende interesse voor schoonmaakwerk als bijbaantje.

Conjunctuurgevoelig Volgens Oosterwaal is de uitzendbranche niettemin erg conjunctuurgevoelig. Als het even wat minder gaat, zijn zij de eerste die dat merken: “Wij waren eind 2007 al wat minder positief gestemd. En toen was de economie nog flink aan het groeien. Wel vermoeden wij dat deze crisis bedrijven aan het denken zet en dat dit uiteindelijk leidt tot inzet van nog meer flexibele krachten. Met uitzendkrachten kun je veel makkelijker op- of terugschakelen dan met vast personeel. Bovendien zijn uitzendbedrijven er heel goed in om uitzendkrachten voor wie hun tijd er opzit bij een bedrijf, elders onder te brengen.” Een dure oplossing is het eigenlijk ook niet. De ABU liet becijferen dat een uitzendkracht de eerste tien maanden gemiddeld goedkoper is dan iemand met een contract voor bepaalde tijd. Leonie Oosterwaal: “Normaal draait de werkgever op voor premies en risico’s op werkloosheid, ziekte en arbeidsongeschiktheid. Bovendien kost het werven en selecteren van personeel ook veel tijd en geld. Voor al dat soort zaken ligt de verantwoordelijkheid bij het uitzendbureau. Dus naast flexibel, is het inzetten van uitzendkrachten vaak ook nog eens erg voordelig.”

nr. 3 juni 2009

technologie

Robo-40 vertoont zijn kunsten op de Cleaning Show in Birmingham.

Als een volleerd danser gooit Robo-40 zijn stijlpatronen over de vloer. marktaandeel maar een heel kleine speler. Je zou ons kunTijdens z’n performance laat hij bovendien een smetteloos oppervlak na. Het enige wat hij mist is een partner. En daar zit hem nou net de kneep. De schoonmaakrobot van Cleanfix werkt het liefst alleen. Hij heeft enkel wat hulp nodig bij het vullen en opstarten... tekst: Paul Peijnenburg

elf zal Roland de Korte, algemeen directeur van Cleanfix Benelux, de grote woorden niet in zijn mond nemen, maar ook hij kan zich voorstellen dat Robo-40 wel eens aan de wieg zou kunnen staan van een revolutie in schoonmaakland. De felrode, olijk ogende schrob-/zuigmachine maakt per uur en in zijn uppie, 400 vierkante meter vloer schoon en laat zich door niets of niemand van het werk houden. Bijkomend voordeel is dat ie niet rookt, babbelt of ziek wordt en het, in plaats van koffie, bij water en zeep houdt... Innovatiekracht Robo-40, of ‘ons bolletje’ zoals ze hem bij Cleanfix Benelux in Oirschot liefkozend noemen, is een typisch voorbeeld van innovatief denken waar men zich bij het bedrijf wél graag op voorstaat. Roland de Korte: “Cleanfix is met vier procent

juni 2009 nr. 3

nen zien als een heel mooi B-merk. We zoeken geen concurrentie met de grote jongens maar gaan uit van eigen kracht. En één van onze sterke punten is innovatie. De uitdaging is nu om die innovaties om te zetten in markt.” Het idee voor ontwikkeling van de schoonmaakrobot ontstond vijf jaar geleden op hoofdkantoor van Cleanfix Reinigungssysteme AG te Henau-Uzwil in Zwitserland. “Puur gut feeling”, aldus De Korte, die naast algemeen directeur van de Cleanfix handelsonderneming in Brabant ook sales director van het moederbedrijf is. “We hadden het gevoel dat het in de schoonmaakmarkt de richting van robotisering inging. Na heel veel trial & error , waaronder een presentatie van een testversie op de Interclean 2008, is daar de geheel uitontwikkelde Robo-40 uitgerold. Of wij straks ook een grote rol gaan spelen in verdere robotisering van de markt, staat in de sterren geschreven. Maar we denken wel dat deze vinding van Cleanfix straks navolging vindt.” Betere oplossingen Op dit moment vertoont Robo-40 zijn kunsten vooral tijdens demonstratie voor de grote distributeurs van Cleanfix Benelux. De eerste reacties stemmen Roland de Korte hoopvol: “We zitten met onze producten in een markt die tamelijk conservatief is. De klanten zweren, om het anders te formuleren, bij bewezen producten. Tegelijker-

technologie

Cleanfix in een notendop

Specificaties Robo-40

Cleanfix Reinigungssysteme AG begon in 1976 onder de naam Siprotech met het maken van tapijtreinigingsmachines. In de loop der jaren groeide het assortiment naar een compleet pakket reinigingsmachines voor binnen en buiten. Wereldwijd heeft het Zwitserse bedrijf ruim 400 medewerkers in dienst. Cleanfix Benelux B.V. is een 100% dochteronderneming van de Zwitserse fabriek Cleanfix Reinigungssysteme AG. Roland de Korte: “Wij zijn enig importeur van Cleanfix reinigingsmachines, accessoires en onderdelen voor België, Nederland en Luxemburg. Vanuit Oirschot in Nederland verzorgen wij de distributie van reinigingsmachines naar Cleanfix-dealers en eindgebruikers. Daarnaast zijn wij ook het centrale aanspreekpunt voor technische ondersteuning en service. Onze Benelux-vestiging is klein maar daardoor zeer flexibel en erg klantgericht. Tevens kunnen wij u ook de voordelen bieden van een grote organisatie doordat wij direct met onze fabriek in Zwitserland samenwerken”

Werkbreedte: 400 mm Zuigbreedte: 500 mm Capaciteit per batterijlading: tot 800 - 1.200 m2 Capaciteit batterij: tot 6 uur 2 Rolborstels: 3 x 400 mm Borsteldruk per borstel: 12 kg Batterij: 24 V DC 57 Ah Snelheid: 0 – 0,4 m/sec Schoonwatertank: 25 liter Vuilwatertank: 25 liter Gewicht incl. batterijen: 65 kg

tijd blijven het ondernemers. Die zijn altijd bereid om geld te investeren in betere oplossingen tegen lagere kosten. En laat dat nu de twee belangrijkste eigenschappen van de Robo-40 zijn Hij maakt minstens zo goed schoon tegen aanzienlijk lagere (personeels)kosten. De early adapters hebben hun belangstelling inmiddels laten blijken.” Na de zomervakantie prijkt de Robo-40 in het programmaoverzicht van Cleanfix. Op dit moment wordt dat voornamelijk gedomineerd door stof- en stof-/waterzuigers, tapijtreinigingsmachines, schuimreinigers, veegmachines, schrob-/zuigmachines (waarvan de Robo-40 de gerobotiseerde versie is, red.) en eenschijfsmachines. De schoonmaakrobot vindt zijn weg naar de klant via de drie distributiekanalen die Cleanfix Benelux kent: Premium Partners, lokale dealers en branchepartners. Met name de eerste groep is een belangrijk afzetkanaal. Premium Partners beleveren immers de grote schoonmaakbedrijven, industrie en instellingen. Daaruit haalt Cleanfix veruit de grootste omzet. Zwitsers! De Robo-40 is ideaal voor het schoonmaken van grote oppervlaktes als sporthalvloeren, gangen en hotellobby’s. De schoonmaakrobot bevat drie vochtige borstels en is dankzij het zogeheten Customizable Robot Navigation systeem uiterst wendbaar. De batterij hoeft pas na zes uur

(ofwel 800 – 1200 m2) te worden herladen terwijl de tank van 25 liter pas na drie uur hoeft te worden bijgevuld. De inhoud van de vuilwatertank bedraagt 25 liter. Het operationele gewicht van de Robo-40 is 65 kilo schoon aan de haak. En de kwaliteit? Daar kan Roland de Korte puntig in zijn: “Zwitsers!”. Broertje? Of de Robo-40 er binnenkort een groter broertje bij krijgt, is nog onbekend. Roland de Korte “Ik durf te zeggen dat uit de bestaande techniek wel een schoonmaakrobot van 80-90 centimeter breedte zal voortvloeien, en mogelijk zelfs een veegmachine. Of die apparaten dan door Cleanfix verder ontwikkeld worden, weten we niet. Pas je de applicatie van Robo-40 in andere machines toe, dan praat je immers over miljoeneninvesteringen. En we zijn niet zo’n heel groot bedrijf...” Op de vaststelling dat een innoverend merk als Toyota dat vroeger ook niet was antwoordt De Korte: “Dat is ook een goed voorbeeld. Toyota is niet gegroeid omdat het zo hard geschreeuwd heeft. Toyota werd groter via de natuurlijke weg. Als ook Cleanfix op basis van kwaliteit, innovatie en service boven komt drijven, en hierdoor gezien wordt als grote speler, dan ben ik akkoord.” ❚ Informatie: www.cleanfix.nl Het moederbedrijf van Cleanfix in Zwitserland.

nr. 3 juni 2009

evenementen

Numatic dealerdagen succesvol Tijdens de tweejaarlijkse Numatic dealerdagen in mei werden diverse interessante noviteiten gepresenteerd. Deze contactdagen worden afwisselend met de beurs Interclean in de RAI gehouden. De productpresentaties vinden plaats in het kantoor van Numatic Nederland en zijn gericht op dealers uit de Benelux. Doel is om de groothandels in contact te brengen met productverbeteringen en innovaties.

Tekst: Leon van den Berg

De “Greeny”, een werkwagen speciaal ontwikkelt voor het Greenspeed microvezelreinigingssysteem. Op de foto Rogier Moorman, marketing manager Numatic (links) en Damian Armitage, key account manager Greenspeed.

Greeny We beginnen eerst met de Greeny van Greenspeed. Iedereen kent de normale werkwagens van Numatic, maar deze onderscheidt zich door zowel de kleur als de inhoud. Het is de enige wagen in assortiment die uitsluitend bedoeld is voor het Greenspeed microvezelsysteem. Een segment waarin Numatic tot dusver nauwelijks actief is en waardoor de twee bedrijven elkaar versterken. Deze werkwagen is ontwikkeld op verzoek van Greenspeed. Greenspeed directeur Michèl de Bruin: “We zijn zo’n anderhalf jaar geleden begonnen met nadenken over een werkwagen voor ons systeem. Op de standaard werkwagens kun je niet alle onderdelen van een microvezelsysteem kwijt.

Bovendien wilde we een wagen van dezelfde kwaliteit als ons systeem en de degelijkheid van Numatic werkwagens is bekend. We zijn naar de fabriek in Engeland gereisd en hebben we in een paar dagen een proefmodel gemaakt. Dat is in de praktijk uitgetest en zo is de Greeny tot stand gekomen. We hadden hem al eerder klaar, maar wilden hem op de dealerdagen introduceren. Wij zijn de modeleigenaar en Numatic is onze producent. De Greeny wordt exclusief door ons verkocht en gedistribueerd aan de Greenspeed Centers.” Opvallen doet de Greeny zeker. Niet alleen vanwege de compleetheid en de ergonomie, maar ook door de heldere groene Greenspeed huiskleur. Overigens was dit niet de enige Greenspeed-noviteit. Op pagina 6 in dit nummer leest u over Greenspeed’s innovatieve en bijzondere FIT (Floormop injection Tool). BTT 1335 Van een geheel andere orde is de BTT 1335. Een nieuwe kleine schrobzuigmachine op accu’s. Erg lang kun je er niet mee werken, maar in het uur dat de batterijen voor energie zorgen doe je als schoonmaker in bijvoorbeeld de retail ruim het benodigde aantal vierkante meters. Overigens is vooral de meegenomen waterhoeveelheid bepalend voor de werkingsduur van de machine. Doordat het batterijpack kan worden losgekoppeld is de machine goed transporteerbaar en kan eventueel ook een tweede batterij gebruikt worden. Een leuke kleine machine die zeker in een behoefte zal voorzien.

Met de 2-motorige stofzuigers bereikt Numatic een bijna 100% afzuiging van stof bijvoorbeeld bij deze slijpmachine. Bestaande systemen komen niet verder dan 70%. Een grote markt, aangewakkerd door steeds strengere wetgeving.

juni 2009 nr. 3

evenementen

advertentie

New Henry & Henry Horse Ook op consumentengebied waren er noviteiten. De bekende Henry is vernieuwd en schakelt nu in met 600 watt, in plaats van de tot dusver gebruikelijke 1200. De reden is de toename van harde vloerbedekking, waardoor vol vermogen niet meer nodig is. Als meer zuigvermogen gewenst is, kan de stofzuiger door middel van een schakelaar op 1200 watt worden gezet. Henry heeft nog een broertje, Henry Horse. Die bestond al langer en kenmerkt zich door een lange slang van vijf meter waaraan groomborstels voor paarden kunnen worden bevestigd. Niet alleen heeft Henry Horse ruim vermogen, maar staat hij ook verder weg van het paard waardoor het dier rustiger blijft. De paardensport kan sinds kort ook op aanvullende Numatic accessoires rekenen. Er is een speciale werkwagen ontwikkeld voor gebruik in stallen. Dit model - de carroussel - staat op vier stevige zwenkwielen en is modulair op te bouwen met diverse trays. Daarnaast is er een speciale zadelwagen ontwikkeld, waarop zadel, helm en andere paardrijdmaterialen kunnen worden bewaard en vervoerd. â?&#x161; www.numatic.nl www.greenspeed.eu

Innovatie richting de paardensport met Henry Horse inclusief een speciale werkwagen.

nr. 3 juni 2009

onderwijs

Opleidingen maken schoonmaak echt beroep In de schoonmaakbranche werken zo’n 200.000 mensen. Velen werden ooit ingewerkt door een ervaren kracht en doen ditzelfde bij nieuwe collega’s. Maar er komt meer aandacht voor opleidingen. De markt vraagt gekwalificeerde medewerkers met diploma. Ook de branche ziet het belang: in de CAO staan bindende afspraken over een basisopleiding en er is nu een mbo-traject. tekst: Ilse van Ogtrop

edereen denkt dat je als schoonmaker alleen een doekje nodig hebt, je doet het thuis immers ook. Maar schoonmaken is een vak!” Aan het woord is Evelyne Simons, beleidssecretaris Arbeidsvoorwaarden & Sociale Zekerheid bij ondernemersorganisatie OSB. “Daarom zitten in de basisopleiding technieken voor efficiënt, snel en veilig werken. De cursist leert bijvoorbeeld etiketten op producten lezen. Ook arbo-aspecten komen aan bod want een goede werkhouding voorkomt uitval.”

Evelyne Simons, beleids secretaris Arbeidsvoorwaarden & Sociale Zekerheid bij ondernemersorganisatie OSB: “Iedereen denkt dat je als schoonmaker alleen een doekje nodig hebt, je doet het thuis immers ook. Maar schoonmaken is een vak!”

OSB zet lijnen uit De eindtermen voor de basisopleiding - opgesteld door de RAS - zijn er sinds begin dit jaar. Simons verwacht daarom dat er nu steeds meer aandacht voor deze opleiding komt. ”Schoonmaakbedrijven mogen hun werknemers naar een opleidingsinstituut sturen of de opleiding zelf geven, als ze uiteindelijk maar aan de eindtermen voldoen. E-learning vormt een mooie aanvulling. OSB-leden kunnen

juni 2009 nr. 3

inlogcodes kopen waarmee hun werknemers een interactief lesprogramma volgen via de PC. Ze krijgen instructies via filmpjes en testen zelf of ze de stof beheersen. Het is natuurlijk wel de bedoeling het geleerde ook in de praktijk te oefenen. De meeste OSB-leden willen hun nieuwe medewerkers wel de basisopleiding laten volgen, maar vaak gebeurt dit later in het eerste jaar: Het is toch een investering.” De opleidingen voor specialisten, zoals gevel- en calamiteitenreiniging lopen dit jaar nog via SVS-opleidingen. Simons: “Bij deze opleidingen speelt veiligheid een grote rol. Je leert bijvoorbeeld als aankomend glazenwasser omgaan met ladders, hoogwerkers en gondels. Ook moet je werken volgens de arbotechnische voorschriften. Opleider SVS heeft een centrum in Arnhem waar vele praktijksituaties kunnen worden nagebootst, zoals branden waterschade in een pand of werken op hoogte.” Mbo-traject Een ander aspect van onderwijs in de schoonmaak is het mbo-traject. Simons: ”Als branche konden we dit niet zelf starten. Daarom hebben we samenwerking gezocht met kenniscentrum Savantis. Dit fungeert als spin in het web tussen het ministerie van onderwijs, roc’s en de sector. In de begeleidingscommissie van dit project zitten vertegenwoordigers van RAS, OSB, vakbeweging en werkgevers. Inmiddels is er sinds 2007 een mbo-opleiding op niveau 1 en sinds 2008 op niveau 2. Idee

Schoonmaken is echt een vak!

onderwijs

achter de mbo-opleidingen was dat het moeilijk is jongeren te interesseren voor een baan in de schoonmaakbranche. Ze denken meteen aan wc’s schoonmaken, maar weten niet dat er ook hele stoere schoonmaaktakken zijn, zoals glazenwassen en calamiteitenschoonmaak. Bovendien zijn er vaak mbo-studenten die wel in de zorg willen werken, maar het niveau van een zorgopleiding niet halen. Als schoonmaker kunnen ze dan toch in een zorginstelling werken.” Of het veranderende opleidingsprotocol invloed heeft op het bovengemiddelde verloop in de branche, weet Simons niet. “Veel tijdelijke werknemers zoals studenten stoppen toch na een tijdje. Wellicht zien we straks wel effecten van de mbo-opleidingen, waarbij jongeren bewust voor dit vak kiezen. En met een diploma glazenwasser op zak verander je niet zomaar van beroep. Via de mbo-opleiding kan de arbeidsmarkt potentieel aanboren. Professionalisering van de branche zorgt voor een beter imago en dat motiveert. Het grote voordeel van opleidingen is dat werknemers de veiligheidsaspecten goed leren kennen. Als ze op de juiste manier werken, verwachten we minder uitval en verzuim.”

Professionalisering van de branche zorgt voor

een beter imago en dat

Kenniscentrum Savantis Savantis - kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven - kreeg van de eerdergenoemde begeleidingscommissie opdracht een mbo-opleiding schoonmaak te ontwikkelen.

motiveert Grote wens was een snelle aansluiting tussen onderwijs en praktijk. Savantis houdt zich bezig met de wettelijke taken zoals de ontwikkeling van opleidingen. Dit gebeurt in samenwerking met andere partijen, zoals de SVS. Verder zorgt Savantis voor erkende leerbedrijven waar de studenten hun werkervaring kunnen opdoen. Die moeten namelijk wel tijd, energie en menskracht vrijmaken om een leerling te begeleiden. Savantis zorgt er ook voor dat de mbo-opleidingen erkend worden door het ministerie van onderwijs. ”Als je jongeren wilt interesseren voor de schoonmaakbranche, moet je ze eerst laten zien wat het vak inhoudt”, meent Jack Joosse, één van de twee bedrijfsadviseurs bij Savantis. ”Wij leggen uit dat er ook glasbewassing, gevelreiniging en branden roetreiniging bestaat. En dat je als schoonmaker op mooie plekken komt, zoals in voetbalstadions, op luchthavens of in de (thuis)zorg. De taken van

Jack Joosse, bedrijfsadviseurs bij Savantis: ”Als je jongeren wilt interesseren voor de schoonmaakbranche, moet je ze eerst laten zien wat het vak inhoudt.”

nr. 3 juni 2009

Adv Romac_198x131.indd 1

19-01-09 08:21

Adv Biofriends_198x131.indd 1

19-01-09 20:18

onderwijs helpenden in de zorg bijvoorbeeld worden steeds vaker uitbesteed aan schoonmaakbedrijven. Ook bieden grotere spelers in de markt al totaalpakketten aan hun klanten met daarin schoonmaak, catering, beveiliging en groenvoorziening.” Mbo-niveaus 1 tot en met 4 De eerste mbo-opleiding op niveau 1 startte in 2007. Joosse: ”Hierin kunnen jongeren binnen de AKA-richting (arbeidsmarktgekwalificeerd assistent) kiezen voor de schoonmaak. Ze maken kennis met functies en carrièremogelijkheden en ontdekken via een snuffelstage welke richting hen aanspreekt. Het stagebedrijf laat een kwartaal lang vooral de breedte van de sector zien. Met een studieopdracht (bpv) komen de leerlingen tot een basisdiploma op het niveau van SVS/RAS. Daarmee kan iemand aan het werk.” Inmiddels hebben al 600 leerlingen dit afgerond. Sinds september 2008 draaide er een proef met de vakopleiding niveau 2. Deze is vanaf komend jaar waarschijnlijk op 12 plaatsen te volgen. Joosse: “Leerlingen die in het tweede mbo-jaar nieuw instromen doorlopen eerst in een half jaar het AKA-traject. Leerlingen die het basisdiploma al hebben, krijgen verdieping van de lesstof. Hierna oriënteert een leerling zich een jaar op de vier uitstroomrichtingen schoonmaak/medewerker vloeronderhoud, gevelreiniger/ glasbewasser, reiniger voedselverwerkende industrie of reiniger calamiteiten. Daarna volgt het afstuderen in de gekozen richting(en) waarna zij ‘schoonmaker algemeen’ zijn. Ze zijn dan ‘vakvolwassenen’ en kunnen in de praktijk zelfstandig werken.” Savantis gaat door met de ontwikkeling van een opleiding op niveau 3, die in september 2010 zal starten en die opleidt tot een volledig zelfstandig werkende.

ook al leerlingen van vmbo-scholen om hen te informeren over de mbo-opleidingen’, besluit Jack Joosse. Opleidingen via SVS De grootste aanbieder van opleidingen in schoonmaak- en glasbewassingsland is SVS, tot voor kort Stichting Scholing en Vorming Schoonmaakbedrijven en -diensten. Met hun enorme brok aan opleidingservaring staat SVS nu als zelfstandig opleidingsbedrijf in de markt. Han Kruize, manager Marketing & Sales bij SVS: ”Jaarlijks leiden wij rond de 8.000 cursisten op. Wij bieden een breed pakket opleidingen voor alle segmenten. Er zijn algemene vakopleidingen, specialistische vakopleidingen en opleidingen voor leidinggevenden. Onder het aanbod valt tevens het VSR kwaliteitsmeetsysteem en opleidingen op het gebied van veiligheid, zoals BHV en VCA”. SVS heeft een vast netwerk van zo’n 250 docenten en examinatoren die werken in de schoonmaakdienstverlening. De afdeling productontwikkeling houdt voortdurend al het opleidingsmateriaal up-to-date en speelt in op nieuwe ontwikkelingen, zoals e-learning. Kruize: “Wij kunnen daarnaast maatwerktrajecten ontwikkelen en organiseren die nauw aansluiten bij de specifieke wensen van de klant. Ook hebben we trajecten gericht op speciale of nieuwe onderwerpen, bijvoorbeeld op het gebied van klantvriendelijkheid, time management, ergonomie en hogedrukreiniging. Wij positioneren ons als opleidingsbedrijf meer dan ooit vraaggericht maar met behoud van de vertrouwde kwaliteit.”

Han Kruize, manager Marketing & Sales bij SVS: ”Jaarlijks leiden wij rond de 8.000 cursisten op. Wij bieden een breed pakket opleidingen voor alle segmenten.”

Via de mbo-opleiding kan de arbeidsmarkt potentieel aanboren

Startkwalificatie De mbo-opleidingen worden vooral gevolgd als beroepsbegeleidende leerweg (bbl): 4 dagen werken, 1 dag les op school. De leerling ontvangt direct een salaris - wat motiverend is - en doet praktijkervaring op. Deze manier van opleiden past goed bij de schoonmaakbranche. “Om de opleidingen bekendheid te geven bezoeken wij roc’s, decanen en consulenten van UWV Werkbedrijf. Ook de sociale werkvoorziening en gemeenten hebben interesse. Bijvoorbeeld om uitkeringsgerechtigden aan het werk te krijgen via een startkwalifictatieniveau, dus niveau 2. Tijdens een deel van het leerwerktraject behoudt deze medewerker dan meestal zijn uitkering en kost het de werkgever nog geen salaris. En natuurlijk bezoeken we

Door al deze inspanningen hoopt de sector het imago over het werk van schoonmakers en glasbewassers te verbeteren en te laten zien dat schoonmaken echt een vak is. ❚ Informatie: www.osb.nl www.ras.nl www.savantis.nl www.svs-schoonmaak.nl

nr. 3 juni 2009

infra Weinig mensen staan erbij stil, maar de ruim 3000 rijtuigen van de NS moeten regelmatig worden schoongemaakt en onderhoudsbedrijf NedTrain is daarvoor verantwoordelijk. Daarbij komt heel wat kijken. Niet alleen qua planning en middelen, maar ook voor wat betreft een cultuuromslag. We spreken hierover met Arno van Diete, Directeur Service en Kees Dolphin, Manager Reiniging. tekst: Leon van den Berg

NedTrain

Grootste schoonmaker van Nederland

Arno van Diete, directeur service en manager reiniging Kees Dolphin staan vol trots voor een flonkerende trein.

juni 2009 nr. 3

infra

n het veleden had NS zelf schoonmaakploegen in dienst. Zo’n acht jaar geleden is dat gestopt. Sindsdien besteedt NedTrain het reinigen van het rollend materieel, de eigen emplacementen en gebouwen uit aan externe schoonmaakbedrijven. Volgens Van Diete is dit voor het bedrijf een cultuuromslag geweest, maar eentje die door een nog ingrijpender omslag is gevolgd. Dolphin hierover: “In het verleden schreef NedTrain in uitgebreide protocollen voor waaraan de schoonmaakbedrijven moesten voldoen. Daarin stond niet alleen de frequentie omschreven, maar ook de te gebruiken middelen en zelfs het aantal mensen dat men moest inzetten om aan de verplichtingen te voldoen. Dat pad zijn we sinds twee jaar aan het verlaten. Niet meer onze controle is het uitgangspunt van het proces, maar het behaalde resultaat van schoonmaakbedrijven. Deels beoordelen we dat op grond van eigen waarneming, maar veel belangrijker is de klanttevredenheid. De score daarvan moet minimaal een zeven zijn. De nieuwe manier waarop we nu met schoonmaak omgaan is een cultuuromslag voor beide partijen. Wij moeten meer loslaten en de schoonmaakbedrijven moeten meer eigen verantwoordelijkheid nemen.” Schoonmaakmomenten De schoonmaak van treinen is een complex logistiek proces. Van Diete: “Anders dan in de ons omringende landen rijden treinen hier geen vaste route. Sinds het beroemde rondje rond de kerk van de baan is, rijdt ons materieel kriskras door het land. Daardoor kunnen we met minder treinen toe omdat ze intensiever gebruikt worden. Het betekent wel dat je de schoonmaak beter moet plannen.” Om de planningsproblematiek beter te begrijpen is het belangrijk om de verschillende soorten schoonmaak die NedTrain hanteert te onderscheiden. Dolphin: “Je hebt allereerst de modulaire schoonmaak, Dat is de schoonmaak die ’s nachts gebeurt en waarin de treinstellen weer toonbaar worden gemaakt voor de volgende dag. Daarnaast is er het periodieke onderhoud. Dit is een grote schoonmaakbeurt die om de 45 tot 90 dagen plaatsvindt. Er is ook een keerpuntreiniging. Hier vindt op

“Wij zoeken bedrijven die openstaan voor vernieuwing”

Met Care on Track Wordt schoonmaak van rijdend materieel zichtbaar voor het publiek. Als je ziet dat er iemand schoonmaakt, is de drang om de boel netjes te houden groter.

de eindpunten van een lijn een korte schoonmaakronde plaats. Net als bij een vliegtuig is het kostbaar om treinen stil te laten staan. Omdat de trein maar kort stilstaat is de schoonmaaktijd erg beperkt. Nu we steeds meer met een metrofrequentie rijden, spreek je van een rit om de acht minuten. Daarom zijn we begonnen met schoonmaak in de trein gedurende de reistijd. Vanzelfsprekend niet tijdens de spits.” Schoonmaak onderweg Van Diete vervolgt: “Er is ook nog een andere reden waarom we tijdens de rit willen schoonmaken. De schoonmaak van rijdend materieel is te onzichtbaar voor het publiek. Als je niet ziet dat er iemand schoonmaakt, is de drang om de boel netjes te houden minder groot. Ons personeel kwam daarom met het voorstel om de schoonmaak beter onder de aandacht van onze reizigers te brengen. De reacties daarop zijn positief, al kun je niet alles doen. Het blijft bij het reinigen van toiletten, het legen van prullenbakken en het voor zover mogelijk netjes neerleggen van bijvoorbeeld de gratis kranten” Dolphin vult aan: “Die kranten zijn een echt probleem. Je spreekt toch van vier miljoen kilo oud papier per jaar. Daarom zijn we nu aan het experimenteren met blauwe papierbakken op de stations. Als dat succesvol blijkt gaan we dat overal invoeren.” Specialistische schoonmaak Er is ook specialistische schoonmaak die op afroep gebeurt. “Denk daarbij aan het verwijderen van graffiti in en op de trein”, aldus Dolphin. “Dat gebeurt door een deskundig bedrijf op een centrale locatie. Je kunt niet zomaar spuitbusverf verwijderen. Die is vaak kwalitatief beter dan de door ouderdom poreuze oude verflaag. Als

nr. 3 juni 2009

infra

Reinigen van rollend materieel, emplacementen en gebouwen wordt uitbesteed

Gratis kranten zijn goed voor vier miljoen kilo oud papier per jaar. Daarom wordt geëxperimenteerd met blauwe papierbakken op de stations.

NedTrain is op zoek naar snellere automatische treinwassetette.

je niet oppast, zit je met schoonmaken zo op het blanke metaal. Het gaat overigens om een grote en kostbare inspanning van jaarlijks zo’n 100.000 m2!” Een andere vorm van gespecialiseerde schoonmaak is het opruimen van ongewenste menselijke materialen. Dolphin: “Je wilt niet weten wat mensen in treinen allemaal doen. Je begrijpt natuurlijk wel dat iemand die reisziek is soms moet overgeven. Heel vervelend, maar wel een ongeluk. Bewust gebeurt er echter ook heel veel. Urineren of ontlasten in de trein is een regelmatig terugkerend fenomeen. Dan zorgen wij dat na een melding een schoonmaakploeg op het keerpunt klaarstaat om de rommel op te ruimen.” Van een geheel andere orde is de calamiteitenschoonmaak, kort gezegd: het opruimen van de gevolgen van springers. Dat is zo’n 170 maal per jaar nodig – daarbij nog niet de aanrijdingen met dieren meegeteld. Van Diete: “Een trein wordt na een dergelijke aanrijding een plaats delict, maar we kunnen het materieel niet lang laten staan. Wettelijk gezien mogen we de trein pas afvoeren als het lichaam geborgen is. Daarna wordt deze op een centrale locatie in door een gespecialiseerd schoonmaakbedrijf gedesinfecteerd. Dat moet binnen twaalf uur starten.” Aanbesteding Met zoveel verschillende schoonmaakmomenten en een treinvloot die bijna voortdurend onderweg is, vraagt schoonmaak veel van de schoonmaakbedrijven. Binnenkort is er weer een aanbestedingsronde. Op welke gronden worden bedrijven geselecteerd? Van Diete: “Een belangrijk punt is de verhouding tussen prijs en kwaliteit van de geboden schoonmaakdiensten. Daarin zoeken we een optimum. Maar daarnaast zijn er nog andere belangrijke punten waar we naar kijken. Zo moeten de bedrijven een hoog veiligheidsbesef hebben en hun personeel

juni 2009 nr. 3

daarin trainen. Alle schoonmaakactiviteiten gebeuren langs doorgaande railverbindingen en ook rangerende treinen op een emplacement zijn gevaarlijk. Ongelukken door onzorgvuldigheid zijn uit den boze. Ook de nadruk op orde en netheid is voor ons belangrijk, naast goede leidinggevenden op de werkvloer en aandacht voor innovaties. Gekscherend wordt wel eens gezegd dat er na de uitvinding van het microvezeldoekje tien jaar geleden geen innovaties meer in de branche zijn geweest. Wij zoeken bedrijven die niet handelen vanuit een gewoontepatroon en die dus openstaan voor vernieuwing. Tot slot kijken we naar de bijdrage die schoonmaakbedrijven leveren aan het imago van NS. Vanwege de omvang van de aanbesteding is landelijke dekking haast onvermijdbaar.” Machinaal wassen Dat laatste punt lijkt een vrijbrief voor grote bedrijven bij een aanbesteding ten koste van kleinere. Volgens Dolphin hoeft dat niet per se het geval te zijn: “De landelijke dekking komt voort uit het feit dat onze treinen door het hele land rijden. We kunnen niet hebben dat een schoonmaakbedrijf iets niet uitvoert omdat de trein in de regio van een ander rijdt. Je ziet dat kleinere bedrijven met elkaar samenwerken en zodoende een landelijke dekkende service bieden. Die hebben dan net zoveel kansen als hun grotere collega’s.“ NedTrain eist innovatief gedrag en geeft zelf het voorbeeld. Van Diete: “Als we een nieuw middel willen toepassen, gaan we eerst de productbladen goed bestuderen, daarna gaan we testen waarbij we de fabrikant/leverancier laten meebetalen om voldoende betrokkenheid te creëren. Daarnaast kijken we ook naar collegabedrijven in het buitenland. Zo zijn we onlangs in Engeland gaan kijken naar de manier waarop zij treinen wassen. Gezien onze inzet van materieel, kunnen we niet voortdurend treinen handmatig met zeep en borstels reinigen. Dat doen we nu maandelijks en daarnaast gebruiken we treinwasserettes met demiwater. De huidige typen zijn echter te langzaam om onze gewenste frequentie van tweedaagse bewassing van alle treinen te realiseren.” ❚ Informatie www.nedtrain.nl

column rutgrink

De glazenwasser en… zijn traditie(s)

“Waarom is de glazenwasser

ven voor de standaard wissers op de markt. Materialen die het mogelijk maken dat je op latere leeftijd niet versleten bent. Niemand heeft zich ooit afgevraagd waarom glazenwassers meestal een opstap van 35 cm verkiezen. En waarom glazenwassers nog steeds lederen koppels verkiezen boven nylon koppels. Of afwasmiddel gebruikt als zijn voornaamste reinigingsmiddel. Ik begrijp ook wel dat als iets werkt, je het niet hoeft aan te passen. Maar stilstand betekent nog steeds achteruitgang. Om bij te blijven moet de branche blijven vernieuwen. Waarom is de glazenwasser zo verrekte eigenwijs en innoveert hij niet? Waarom denkt een glazenwasser niet na over het werk en hoe het beter kan (een enkeling daar gelaten dan)? Moet je dan echt op de vuist met de glazenwasser voordat-ie overstag gaat? Moet iedere generatie het weer helemaal zelf uitvinden? Kom op zeg, leer van de fouten van je voorgangers en doe er je voordeel mee! ❚

zo verrekte eigenwijs en

Maurice Rutgrink (info@acpbv.com)

innoveert hij niet?”

is ondernemer in de schoonmaaksector en tevens weblog beheerder. Dagelijks ontvangt hij vele bezoekers op http:/glazenwassen.web-log.nl

Eigenlijk is het vak glazenwassen nog niet zo heel oud vergeleken met veel andere beroepen. En er is ook niet zo heel veel veranderd in al die tijd. Buiten het feit dat er nu veel met osmose en hoogwerkers gewerkt wordt, is het nog steeds de man (en soms vrouw) met een emmer en een ladder die de ramen wast. En natuurlijk neemt hij de kozijnen ook even af. De hele wereld veranderd om ons heen, terwijl wij nog steeds op dezelfde wijze als al onze voorgangers ramen wassen. Maar nieuwe dingen zijn zaken die met veel moeite keer op keer ingevoerd moeten worden voor ze geaccepteerd worden. Denk maar aan de overgang van houten ladders naar aluminium ladders! Aan de andere kant, de tucker was heel snel ingeburgerd toen men merkte wat de mogelijkheden waren. Je moet het een glazenwasser opdringen voordat hij zich aanpast. Kijk nou eens goed naar je eigen koppel. De wisser die daarin steekt wordt al sinds 100 jaar gebruikt. Handgreep, liniaal en rubber. Dat is alles. Er zijn al alternatie-

nr. 3 juni 2009

interview

CSU opnieuw “Great Place to Work” Levensfasebewust personeelsbeleid, aanpak van laaggeletterdheid, verzuimbeleid, een inburgeringstraject en een project dat allochtone vrouwen makkelijker toegang tot de arbeidsmarkt biedt. Zo maar een greep uit de initiatieven die schoonmaakconcern CSU voor zijn medewerkers ontwikkelt. “Goed werkgeverschap vinden we belangrijk”, vertelt P&O-directeur Eric van den Broek. “De werknemers zijn immers ons kapitaal.” Clean Totaal zocht hem op en liet hem enkele initiatieven toelichten.

Eric van den Broek: “We toetsen continu of de initiatieven die we ontwikkelen ook effect hebben, want daar gaat het uiteindelijk om.”

et trots vertelt de P&O-directeur dat CSU onlangs voor de zesde maal op rij is verkozen tot één van betere werkgevers van Nederland. In de jaarlijkse verkiezing van “Great Place to Work”, een initiatief van de Europese Commissie, behaalde het Udense schoonmaakconcern de zevende plaats in de categorie grote bedrijven. “Deze waardering voor ons werknemersbeleid is mooi, maar nóg mooier is dat het beleid ook zijn vruchten afwerpt. Door medewerkers voortdurend kansen te bieden zich te ontwikkelen, door ze gezond te houden en door ze tevreden te stellen, blijven ze betrokken en gemotiveerd hun werk doen. Onze klanten

juni 2009 nr. 3

TEKST: Sjaak van Zuijlen

profiteren daar elke dag van en voor potentiële klanten zijn we daardoor een stuk aantrekkelijker.” Daden Aandacht voor de medewerkers is bij CSU stevig verankerd in de missie. Deels luidt die ‘CSU wil een bedrijf zijn waar mensen graag komen werken en blijven werken’. Behalve fraaie woorden, voegt CSU daar ook daden bij. Een voorbeeld daarvan is de aanpak van het ziekteverzuimbeleid. “Rond de eeuwwisseling lag het ziekteverzuimcijfer boven de tien procent, maar dat is inmiddels met de helft gedaald”, zegt Van den Broek. “Onder meer door intern een eigen arbodienst te organiseren, leidinggevenden te scholen op het begeleiden van verzuimende werknemers, aandacht voor preventiebeleid, goede communicatie daarvan richting medewerkers en het volledig automatiseren van het verzuimproces. Natuurlijk zijn hier forse investeringen voor nodig. Maar elke procent dat het ziekteverzuim duurzaam daalt, levert jaarlijks honderdduizenden euro’s op.” Zijn maatschappelijke betrokkenheid toont CSU vooral met het project ‘Stimuleren werkende inburgeringsplichtigen’. “Dit project komt mede uit de koker van het Ministerie van Justitie, maar dat hebben wij doorontwikkeld”, aldus de Van den Broek. “Enkele jaren geleden nodigde het ministerie grote Nederlandse werkgevers uit om mee te denken over de inburgering van allochtonen. Vanuit P&O hebben we toen een aantal dingen gecombineerd. Zo bestaat binnen de branche een Vakopleiding

interview Schoonmaak Anderstaligen en die hebben we als basis genomen. Daaraan hebben we de eindtermen gekoppeld die in de inburgeringwet – die destijds werd ontwikkeld – bij de paragraaf arbeid hoorden. Vervolgens hebben we daar als CSU nog een extra schil met algemene eindtermen – zoals kennis over de Nederlandse maatschappij – omheen gebouwd. Door deze combinatie konden allochtone werknemers binnen CSU de wettelijk verplichte inburgeringopleiding volgen. Het bleek een schot in de roos.” Het project, betoogt Van den Broek verder, leverde ook allerlei bijkomende voordelen op. “Allochtone werknemers werden weerbaarder en kregen meer zelfvertrouwen. Onder hen veel Marokkaanse en Turkse vrouwen, die voorheen toch enigszins geïsoleerd leefden en voor wie nu de afstand tot de arbeidsmarkt een stuk kleiner werd. Met het oog op het laatste zijn overigens naderhand aparte projecten geïnitieerd waarin wij ook weer hebben geparticipeerd.” Kans Investeren in medewerkers gebeurt vooral ook in mensen die via gemeenten en SW-instellingen (Sociale Werkvoorziening) in aanmerking komen voor re-integratie. “Deze instellingen en gemeenten beschikken over een voor ons interessant arbeidspotentieel”, benadrukt Van den Broek. “Het gaat hier vaak om werklozen die gemeenten graag aan het werk willen krijgen of, in het geval van SW-instellingen, mensen die voor en deel moeten doorstromen naar regulier werk. De overheid stimuleert dit en stelt daar budget voor beschikbaar. Door deels aanspraak te maken op deze gelden en daar ook zelf geld voor te reserveren in combinatie met onze interne bedrijfsopleidingen, is CSU in staat deze mensen een reguliere baan aan te bieden. Voor ons bovendien aantrekkelijk, omdat opdrachtgevers in onze sector steeds vaker projecten duurzaam verantwoord moeten aanbesteden. Echter, laat duidelijk zijn dat maatschappelijk verantwoord ondernemen bij CSU überhaupt hoog in het vaandel staat en we voorstander zijn van duurzame relaties met gemeenten en SW-instellingen. Voor ons prima kanalen om nieuwe mensen uit te rekruteren.”

Binnen CSU praat je dan over minimaal zeshonderd medewerkers. Wij hebben inmiddels een eigen convenant opgesteld, waarin directie, Raad van Commissarissen, medezeggenschap en vakbonden met elkaar hebben afgesproken dit probleem aan te pakken. We reserveren daar geld voor. Dit is bestemd voor een campagne op de werkvloer, het opleiden van medewerkers, lesmateriaal en tot slot een bonus van honderd euro voor werknemers die de opleiding succesvol afronden. Overigens werken we binnen dit project samen met de Stichting Lezen & Schrijven, waar prinses Laurentien voorzitter van is.” Tot slot brengt de P&O-directeur het vitaliteitsbeleid van CSU onder de aandacht. Daartoe, zegt hij, is een fonds opgericht, waarin het concern vijftigduizend euro heeft gestort. “Dat bedrag loopt op naarmate blijkt dat door dit beleid het ziekteverzuim daalt en het bedrijfsresultaat stijgt. Een klein deel van de winst vloeit vervolgens naar het fonds en met dit geld worden dan bijvoorbeeld bewustwordingscampagnes ontwikkeld om roken en overgewicht tegen te gaan. Belangrijk, want gezonde medewerkers zijn minder ziek, zitten beter in hun vel en doen hun werk beter. Door dit soort kwaliteitsbeleid – waarbinnen een belangrijke rol is weggelegd voor de medezeggenschap en vooral het management dat hierin initiërend moet zijn – zitten we dus eigenlijk in een constante verbetercirkel. Een cirkel waarbinnen de tevredenheid en het welzijn van de werknemers steeds verder toeneemt. En daar profiteren velen van. Wij als bedrijf, onze klanten en het méést de medewerkers zelf.” ❚ INFORMATIE www.csu.nl

De culturele achtergrond van de medewerkers bij CSU is zeer divers.

Laaggeletterdheid Laatste loot aan de projectboom van CSU is een cursus lezen en schrijven voor laaggeletterde medewerkers. CSU anticipeert daarmee op de landelijke doelstelling van een convenant tussen overheid, werkgevers- en werknemersorganisaties om binnen zes jaar het aantal laaggeletterde werknemers met zestig procent terug te dringen. Van den Broek: “Uit cijfers blijkt dat zes procent van de Nederlandse beroepsbevolking niet goed kan lezen en schrijven.

nr. 3 juni 2009

technologie

Automatisch kauwgom verwijderen en direct het straatwerk reinigen. Niet per plekje, nee gewoon met een werkbreedte van een meter tegelijk! Het Friese bedrijf Jadon ontwikkelde een techniek waarmee deze droom waarheid werd. Steden als Brussel, Oslo, Ljubljana, Hamburg en Stuttgart laten hun binnensteden graag reinigen door Jadon. En dat geldt ook voor de Nederlandse en Belgische Spoorwegen.

TEKST: Ingrid van Damme

Kauwgom en vuil

In één klap weg V

ieze stations, grauwe pleintjes, ongure parkeergarages, wie kent ze niet? Bram van Laar, medeeigenaar van Jadon, ontwikkelde een technologie waarmee al deze plaatsen weer ‘als nieuw’ worden. Van Laar: “Aanvankelijk hielden we ons bezig met gevelreiniging. We kregen echter steeds vaker de vraag om ook de straatomgeving schoon te maken. En dan stuit je al snel op kauwgom.” Geen hardnekkiger vuil dan kauwgom. En onze omgeving is ervan vergeven. Van Laar: “Je vraagt je af waar het allemaal vandaan komt. Je ziet

“Lokale kauwgomreiniging maakt voornamelijk gebruik van chemische middelen. Jadon gebruikt voor haar machine alleen schoon water” 48

juni 2009 nr. 3

mensen wel eens een sigaret weggooien, maar kauwgom weggooien gaat kennelijk stiekem.” De toenmalige reinigingsmachine van Jadon pakte de kauwgom niet mee. Van Laar: “De kauwgom werd wel erg schoon. Die plekjes lichtten daardoor op in de oorspronkelijke kleur, fel lichtroze of wit. Een gek gezicht natuurlijk.” Kauwgom plekje voor plekje verwijderen was voor Van Laar ook geen optie: “Al die plekjes worden schoner dan de omgeving. Overal lichte vlekjes op de stoep, dat is ook geen oplossing.” Zuiver water Van Laar ging op zoek naar een integrale oplossing; straatreiniging en kauwgomverwijdering moest één proces worden. Van Laar: “Dan ga je onderzoeken hoe kauwgom eigenlijk reageert. We hebben een proefopstelling gemaakt bij het station, op een plek met veel kauwgom. Hete stoom in combinatie met een hoge druk bleek te werken. Toen dat duidelijk werd zijn we begonnen met het bouwen van een machine.” Een grasmaaimachine was de basis

technologie

“Je ziet onmiddellijk waar de Jadonmachine geweest is; ze laat een brandschoon spoor achter” voor het allereerste model. Deze werd vijf jaar geleden in gebruik genomen. Inmiddels werkt Jadon alweer meer dan 2 jaar met het tweede prototype. 1000 m2 per dag Hoe werkt het nu eigenlijk precies? De machine rijdt over het schoon te maken oppervlak. De hete stoom komt uit het mondstuk van de machine en heeft een werkbreedte van een meter. Van Laar: “De temperatuur van de stoom loopt op tot 140 °C. Tijdens het reinigingsproces wordt de stoom direct weer opgezogen Het is een gesloten systeem. Daardoor verplaatst het vuil zich niet. Bovendien kunnen we de energie van opgezogen stoom hergebruiken. Zo’n 30 tot 40% van die energie gaat terug naar de machine.” In de machine wordt het vuile water vervolgens gefilterd. Van Laar: “Het vuil gaat naar de vuilstort, het gefilterde water verdwijnt in het riool.” Lokale kauwgomreiniging maakt voornamelijk gebruik van chemische middelen. Jadon gebruikt voor haar machine alleen maar schoon water. “We hebben alleen een tappunt nodig. De machine kan zo’n 1000 m2 per dag aan en verwijdert 85 tot 90% van de kauwgom. Een honderd-procentreiniging zou te intensief en dus te duur worden.” Een met kauwgom vervuilde omgeving kent ook andere vormen van vervuiling. Denk aan vlekken en etenswaren, olieresten, algen, mosaanslag en onkruid. Al dat vuil wordt door de Jadonmachine in één klap meegenomen. De machine kan niet overal komen. Voor hoekjes en gaatjes wordt een handmatig voortbewogen werktuig ingezet. Deze is gekoppeld is aan de Jadonmachine. Sierbestrating Het resultaat is inderdaad verbluffend. Je ziet onmiddellijk waar de Jadonmachine geweest is; ze laat een brandschoon spoor achter. Zeker vandaag de dag is het schoonmaken van de straat de moeite waard. Van Laar: “Vroeger had je stoeptegels en donkerrode klinkers, daar hield het wel mee op. Tegenwoordig wordt echter in de binnensteden veel gebruik gemaakt van sierbestrating. Het is natuurlijk zonde van de investering wanneer die mooie bestrating na een jaar onder de algen en kauwgom zit.”

Het loopt storm bij Jadon. De aanvragen komen uit steden als Oslo, Hamburg en Ljubljana. In Duitsland, België en Nederland maakt Jadon met haar eigen twee machines binnensteden, stations, parkeergarages en luchthavens schoon. Logisch dat er een capaciteitsprobleem ontstaat. Van Laar: “In juli maken we daarom de derde machine in eigen beheer en eind van dit kalenderjaar volgt de vierde.” Jadon heeft patent op de reinigingstechniek. De derde generatiemachine is bestemd voor Noorwegen. Van Laar: “We gaan komend half jaar kijken hoe de machine daar functioneert. We willen de machine eerst perfect hebben voor we hem breed in de markt gaan zetten.”

Jadon in actie. De temperatuur van de stoom loopt op tot 140C. Tijdens het reinigingsproces wordt de stoom direct weer opgezogen, waardoor het vuil zich niet verplaatst.

GPS-systeem Jadonmachines staan via GPS/GRPS voortdurend in verbinding met de thuisbasis. Van Laar: “Daar kunnen we uitlezen op welke locatie een machine is en welke vorm van reiniging wordt toegepast. Die gegevens kunnen we elk moment oproepen. Bij een storing kan de machine op afstand worden uitgelezen. Dus we kunnen snel handelen.” De machine werkt volledig computergestuurd. Van Laar: “Voor elke ondergrond en bewerking maken wij een apart softwareprogramma voor de aansturing.” Momenteel werken zes mensen voor Jadon. Van Laar: “Er draait een dagen een nachtdienst. De nachtdiensten werken op stations. Vaak logeren onze werknemers in hotels en pensions want we zijn natuurlijk steeds op een andere locatie. We leiden ons personeel intern op en betalen een goed salaris. Het is belangrijk dat ze kwalitatief goed werk leveren. En het is toch behoorlijk technisch, je moet ook iets van computers afweten.” ❚ informatie www.jadon.nl

nr. 3 juni 2009

evenementen

Winnares Monique van Kuyk van Nellen Schoonmaakdiensten ontving uit handen van Staatssecretaris Marja van Bijsterveldt de award voor Glazenwasser van het Jaar 2009.

Beursmanager Martijn Beckers van Heliview spreekt de winnares en de staatssecretaris toe.

Op het schitterende “blauwe plein” gaven OSB, RAS, Savantis, HBA en SVS gezamenlijk acte de presence.

Koos Stuyvers, voorzitter van de AWOG verricht de officiële openingsceremonie.

Het beoordelen van de kandidaten voor de titel “Glazenwasser van het Jaar”.

Een vaste plek was er op het buitenplein voor de vele hoogwerkers.

Wat ons betreft een ludiek schot in de roos: de presentatie van René van der Gijp.

Uiteraard was Clean Totaal aanwezig op de vakbeurs. Met een eigen stand!

juni 2009 nr. 3

evenementen

Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs 2009 smaakt naar meer! De 8e editie van de Glazenwassers & Gevel reinigers Vakbeurs was een groot succes. Over 2 dagen (13 en 14 mei) mochten organisatoren

meren voor het glazenwassersvak. De branche kampt met jaarlijks 20.000 vacatures. Naast divers promotiemateriaal heeft de campagne een eigen website: www.baanmetuitzicht.nl. Op deze site praktische informatie over het vak en een vacaturebank. Meer over deze campagne leest u in de nieuwssectie van dit blad.

Heliview en OSB een dikke 2000 bezoekers verwelkomen in Nieuwegein, een record! Tekst: Koos van der Lei

oor dag 1 stond er een “Praktijkcongres Glazenwasser” op het programma. De aftrap van het congres werd op geheel eigen wijze verricht door oud voetballer René van der Gijp die al snel de lachers op zijn hand had. Zijn motto: niet te serieus, doe je werk met plezier en behandel anderen zoals je zelf ook behandeld wilt worden. Niet nieuw, wel erg leuk gebracht! Aan het einde van deze succesvolle eerste dag kwam Piet Paulusma langs om zijn deskundige visie te geven over het weer. Heliview’s Martijn Beckers zwaaide deze oerfries uitbundig uit met een Brabants “Oant Moarn”. Dag 2 stond in teken van het thema “Verantwoord Gebouwonderhoud”, een congres voor facility managers, gebouwbeheerders en projectontwikkelaars. Meer dan 200 personen hadden zich ingeschreven voor deze dag. Op de beursvloer was het met name de tweede dag een drukte van belang. Standhouders waren zeer tevreden over het gerichte publiek dat in grote getale was komen opdagen. “Niet alleen kijkers maar ook kopers” was een veelgehoorde kreet. “Glazenwasser: baan met uitzicht”: De Vakbeurs was tevens het startschot voor de campagne “Glazenwasser: een baan met uitzicht” geïnitieerd door OSB en Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA). De actie is bedoeld om jongeren en werkzoekenden te enthousias-

Erg tevreden Na afloop had Clean Totaal nog even tijd om met beursmanager Martijn Beckers van Heliview terug te blikken: “Dit was de derde editie die ik persoonlijk van de Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs heb meegemaakt en het was veruit de beste” stelt hij moe maar voldaan. “De vakbeurs is goed bezocht en van zowel de bezoekers als de exposanten hebben we veel positieve geluiden gehoord.“ Wat waren voor hem persoonlijk de hoogtepunten? “Een beurs is pas een succes als de exposanten tevreden zijn. Natuurlijk zijn er altijd verbeterpunten, maar ik heb van bedrijven gehoord dat ze dit jaar voor de eerste keer echt orders konden opschrijven. Er werd dus geld gemaakt. Verder is de publiciteit van het evenement echt groots geweest. Hart van Nederland (SBS6), Piet Paulusma, RTV Utrecht, Radio 3FM, ze hebben allemaal ruimschoots aandacht besteed aan de Glazenwassers & Gevelreinigers Vakbeurs 2009. De glazenwasserswedstrijd was ook dit jaar weer echt een publiciteitstrekker voor de media. Een hoogtepunt was ook dat dit jaar voor de eerste keer een dame er met de prijs vandoor ging. Persoonlijk vond ik het bezoek van staatssecretaris Marja van Bijsterveldt van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een hoogtepunt.” Het congres Verantwoord Gebouwonderhoud en was compleet nieuw terrein voor de organisatoren. Beckers hierover: ”Vooraf geloofde ik zelf niet dat er 100 man op dit congres af zouden komen. Het was een nieuwe doelgroep waarmee we geen contact hadden. Achteraf heeft dit alle verwachtingen overtroffen. Ruim 200 man bezocht dit congres. Een geweldig succes waar we trots op zijn. Een prima stimulans voor 2011!” ❚

nr. 3 juni 2009

interview

Salvage schoonmakers

Volhouders met compassie Calamiteitenreiniger word je niet zomaar. Niet als persoon en ook niet als bedrijf. Directeur Piet Roovers van Dolmans Calamiteiten Diensten doet een boekje open over dit bijzondere brancheonderdeel dat naast de traditionele en industriële schoonmaak bestaat. tekst: Leon van den Berg

Tik op vingers “Begin jaren tachtig was er van een 24-uurs dienstverlening nog nauwelijks sprake en duurde het bij calamiteiten soms een week voordat er daadwerkelijk actie werd ondernomen. Hierdoor verhoogde de schadelast voor verzekeraars en hadden ze geen best imago. Door de herverzekeraars werd men in Nederland aangespoord om hier wat aan te doen. Na een pilot fase is in 1986 de Stichting Salvage opgericht en hierdoor konden de gespecialiseerde schoonmaakbedrijven zich ook verder professionaliseren en profileren.”

Roovers vertelt bevlogen over de calamiteitenbranche.

Brand! Vindt de traditionele schoonmaak vooral plaats bij bedrijven, bij de calamiteitenreiniging is dat voornamelijk bij particulieren. Jaarlijks zijn er zo’n 47.500 branden in ons land. Daarvan vindt een derde binnenshuis plaats met een schade rond 1,5 miljard euro. Bij deze branden komen zo’n zeventig mensen om het leven en raken er bijna 850 gewond. Van de 14.800 inpandige branden, komen zo’n 5000 stuks in aanmerking voor salvage. De meeste branden ontstaan bij particulieren in de avond en nacht door de frituurpan of de sluimerstand van de tv. Van de door brand getroffen bedrijven is 60% na drie jaar failliet door onderverzekering, vervolgschade en doordat klanten alternatieve leveranciers vinden.

et schoonmaken na brandschade, wateroverlast of andere calamiteiten is nog een jonge branche, essentieel anders dan de reguliere schoonmaak en met een ander soort medewerkers en leidinggevenden”, begint Roovers. Hij kan zelf als voorbeeld dienen. Roovers werkt al vanaf zijn schooltijd in de schoonmaak. “Tijdens mijn studie heb ik bij een schoonmaakbedrijf gewerkt en daar alle voorkomende uitvoerende werkzaamheden verricht. Na mijn militaire dienstplicht heeft dit bedrijf mij gevraagd om terug te komen en heeft me de kans geboden om vakopleidingen te volgen en er mijn beroep van te maken. Dit doe ik nog steeds met veel plezier. Naast facilitaire dienstverlening en industriële reiniging werden we in die tijd ook wel eens benaderd om schoonmaakwerk na brandschade te verrichten en dat is met name mijn passie geworden.”

juni 2009 nr. 3

Stichting Salvage Roovers vertelt het snel, maar het duurde enkele jaren voordat alle partijen 24 uur per dag bereikbaar waren en geheel Nederland gebruik kon maken van de diensten van de Stichting Salvage. Deze stichting werd mede opgericht door OSB-segment IGK waarvan hij deel uit maakte. Naast de verzekeraars via het Verbond waren ook de onafhankelijke experts via BCE betrokken bij de oprichting. Momenteel zijn er zo’n 150 salvagecoördinatoren actief. Voor het uitvoeren van schadebeperkende acties maken zij gebruik van een 30-tal erkende bedrijven die vanuit 80 vestigingen hun diensten aanbieden. De Stichting Salvage stelt eisen aan de schoonmaakbedrijven op het gebied van bereikbaarheid, personeel, materieel, werkplaatsen

interview

Ook schade in bedrijfspanden komen aan bod.

Een defecte wasdroger legt de hele verdieping in as, Dolmans maakt ook dit huis weer bewoonbaar.

nr. 3 juni 2009

interview en organisatie. Naast de ontwikkeling van de branche en de reconditioneringsbedrijven ontwikkelde ook Roovers zelf. Hij nam begin jaren 90 een reconditioneringsbedrijf over en werd voorzitter van het segment IGK en voorzitter van de commissie Erkenningen van de Stichting Salvage. Hiermee heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van deze nieuwe dienstverlening. Menstype “Voor calamiteitenreiniging heb je andere mensen nodig dan voor traditionele en industriële schoonmaak”, aldus Roovers. Als gewone schoonmaker heb je zelden contact

Voor calamiteitenreiniging andere mensen nodig dan voor traditionele en industriële schoonmaak

met de eindgebruiker en werk je vaak buiten de reguliere werktijden met een vaste taak en of afdeling. Bij calamiteiten heb je juist veel contact met de gedupeerde en bepaal je vaak zelf de werkzaamheden en inzet van methoden en technieken. Sterker nog, je bent vaak het enige contact dat verzekerden hebben met de verzekeraar. Dat stelt hoge eisen aan de communicatieve vaardigheden, vooral als er bijvoorbeeld bij een brand slachtoffers zijn gevallen. Je moet goed kunnen omgaan met emoties. Calamiteitenschoonmaak is voor deze schoonmakers een echte levensvervulling. In de traditionele schoonmaak heb je veel mensen die het werk tijdelijk of naast een andere baan doen. Het verloop is daarom groot. Bij ons speelt dat nauwelijks. Als mensen het eerste half jaar doorkomen, blijven ze meestal ‘voor de rest van hun leven’. Daarnaast zijn de eisen die we aan salvagemedewerkers stellen hoog. Het werk gaat het hele jaar volcontinu door. We komen letterlijk als de brandweer de slangen oprolt en dus hebben we onregelmatige diensten. Bovendien moeten onze medewerkers van alle reinigingstechnieken op de hoogte zijn en weten wanneer ze voor een bepaalde techniek kiezen. Bovendien moeten

Na het verwijderen van het plafond wordt de rest van een kamer roet- en stofvrij gemaakt.

Het pand van Dolmans in IJsselstein.

juni 2009 nr. 3

interview ze kunnen beoordelen wat nog te redden valt en de afweging kunnen maken wat naast technisch ook economisch haalbaar is en rekening houden met de emotie van gedupeerde. Denk aan een zwaar beschadigd onvervangbaar erfstuk, waarbij de waarde in geld in het niet valt bij de emotionele waarde. Best moeilijke zaken als alles zwart en nat is. In de gewone schoonmaak heb je specialisten, hier hebben we specialistische generalisten, wij moeten alles kunnen”. Bevredigend werk Volgens Roovers selecteren geschikte werknemers zich vanzelf uit. “Nieuwe mensen geven we een interne bedrijfsopleiding om hen een idee van het vak te geven. Ze moeten een VCA-opleiding volgen. Je ziet dan al de eersten afhaken. Calamiteitenreiniging is niet alleen zwaar door de emoties en de onregelmatige diensten, maar soms ook vies werk. De volhouders leiden we verder op met een vakopleiding. De mensen die we daarvoor geschikt achten kunnen nog verder doorstromen naar een leidinggevende functie als teamleider of zelfs management. De functie van teamleider houdt meer in dan in

gewone schoonmaakbedrijven. Hij of zij stuurt niet alleen het team aan, maar is ook de vertegenwoordiger van de verzekeringsmaatschappij en moet ook werken volgens de protocollen van de maatschappij in kwestie. De mensen die uiteindelijk overblijven geven als belangrijkste reden om dit werk te doen aan dat het geweldig is om iets van waarde voor anderen te doen.” Turn-Key Overigens wordt niet al het werk ter plaatse gedaan. De schoonmaak van bijvoorbeeld meubels en apparatuur gebeurt op één van de 20 vestigingen van Dolmans. Bij heel grote branden vindt daar ook samen met de gedupeerde de sortering plaats van materialen in weggooien en goed te redden en alle stadia daartussen. “Bovendien hebben we ook een eigen bouwbedrijf waarmee we het pand niet alleen dichtmaken ter bescherming tegen de elementen, maar desgewenst ook weer turn-key opleveren. Dat laatste gebeurt steeds vaker.” ❚ Informatie www.dolmans.nl advertentie

Clean Totaal: de kortste weg naar uw doelgroep! Met een advertentie of bedrijfsreportage in Clean Totaal bereikt u meer dan 20,000 lezers actief op het gebied van professioneel schoonmaken en reinigen. Online hebben we dit jaar al meer dan 12.000 bezoekers mogen verwelkomen. U waardeert onze heldere kijk, de dagelijkse updates, artikelen en video’s. Neem contact op met Koos van der Lei (kvanderlei@cleantotaal.nl) of Jos Steenbergen (jsteenbergen@cleantotaal.nl) en kijk wat Clean Totaal ook voor u kan betekenen!

nr. 3 juni 2009

zorg

Schoonmaakbedrijven springen in thuiszorg

Taakverschraling op de loer? Op grote schaal nemen schoonmaakbedrijven de activiteiten met betrekking tot huishoudelijke verzorging over van noodlijdende zorginstellingen. Dit voorkomt massaontslagen, want het schoonmaakbedrijf neemt de medewerkers over tegen behoorlijke arbeidsvoorwaarden. Bovendien heeft de invoering van de wet Maatschappelijke Ondersteuning in 2007 ertoe geleid dat thuiszorgactiviteiten voortaan gegund worden aan de beste aanbieder via Europese aanbestedingen. In dit artikel meer over deze ontwikkelingen. tekst: Emmy Breure

e wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) moet ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. En als dat niet kan, is er ondersteuning vanuit de gemeente. Het gaat om voorzieningen als hulp bij het huishouden, een rolstoel of woningaanpassing. De Wmo vervangt de Welzijnswet, de Wet voorzieningen gehandicapten (WVG) en delen van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Voor mensen die langdurige, zware zorg nodig hebben, is er de AWBZ. Europese aanbestedingen Voorheen werden huishoudelijke verzorging 1 en 2 door thuiszorginstellingen gedaan. Nu wordt de huishoudelijke verzorging via Europese aanbestedingen gegund aan de beste aanbieder. Scherp inkopen staat daarbij voorop. Ook thuiszorginstellingen doen mee met de aanbeste-

juni 2009 nr. 3

zorg ding van de zorg. De lage tarieven zijn echter nauwelijks haalbaar voor zorginstellingen. Gevolg is dat veel zorginstellingen hun thuiszorg uitbesteden aan schoonmaakbedrijven. Hiermee worden in ieder geval de banen van de medewerkers behouden. “Zorginstellingen komen erachter dat de huishoudelijke verzorgingsactiviteiten niet meer passen bij de koers die ze uit willen of krijgen ze niet renderend,” vertelt Han Schellekens, financieel directeur van Asito Dienstengroep. “Wij kunnen die activiteiten overnemen en er wel een rendabele activiteit van maken.” Het verschil met reguliere schoonmaakdiensten is groot. “Twintig medewerkers in een bankgebouw die ’s avonds na acht uur volgens een vast bestek hun werk doen, is heel iets anders dan werken in de thuiszorg,” verklaart Schellekens. “De bewoner is aanwezig wanneer de zorgverlener zijn werk doet. Vaak bestaat de koppeling tussen cliënt en zorgverlener al jaren waardoor er een band is ontstaan.” De fijnmazige distributie in de thuiszorg vergt in de planning en afstemming een andere aanpak. Schellekens: “Je hebt met veel minder contractpartijen te maken, maar wel veel meer met individuele cliënten waarbij je ook nog eens een sociale taak vervuld. Daarom hebben we in 2006 besloten onze thuiszorgactiviteiten onder te brengen in een gespecialiseerd dochterbedrijf en hebben we Thuiszorgservice Nederland (TSN) geacquireerd.” Kennis van zaken TSN kreeg in veel gemeenten een contract gegund via Europese aanbestedingen. Sindsdien is TSN fors gegroeid. Zowel autonoom, dus van gemeenten die ze gegund hebben gekregen als door overname van activiteiten van zorgpartijen. Schellekens: “We denken dat we in die markt wat toe te voegen hebben. Enerzijds door kennis en kwaliteit van het proces. We hebben naast AWBZ thuiszorg ook verstand van huishoudelijke verzorging. Anderzijds weten we ook hoe we grote volumes met medewerkers efficiënt aan kunnen sturen. De tarieven zijn niet erg hoog waardoor je goed op je kosten moet letten. Je moet bijna kostenleiders strategie volgen om marge te kunnen maken. Door marge kun je investeren waardoor je continuïteit en kwaliteit van je zorg kunt garanderen in de toekomst.” Visie ABVAKABO FNV Hoe staat ABVAKABO FNV tegenover deze ontwikkeling? Marlieze Warnaar van AbvaKabo praat gematigd positief over de overname van thuiszorgmedewerkers van de zorginstelling uit haar regio naar TSN. “TSN hanteert dezelfde cao als die het personeel voorheen had, namelijk een zorg cao zoals vastgelegd in de cao Verpleeghuizen, Verzorgingshuizen en Thuiszorg. Hierdoor kunnen personele consequenties van de overname tot een minimum beperkt blij-

ven en zijn de formele arbeidsvoorwaarden goed geregeld.” Toch maakt de vakbond zich zorgen over de gevolgen van de Wmo. Volgens Warnaar liggen de knelpunten vooral bij het beleid van de overheid. “Mensen die thuiszorg verlenen, krijgen hiervoor steeds minder tijd. Zoals het mooi heet: hun werk bestaat uit niet-lijfgebonden activiteiten. Maar die bestaan uit meer dan alleen schoonmaken. Nu zie je in de praktijk steeds meer dat thuiszorgmedewerkers alleen nog maar mogen schoonmaken. Wij zijn benieuwd hoe een schoonmaakwerkgever de zorg voor de cliënt overeind gaat houden daar waar de tarieven vanuit de overheid onder druk staan. En waar tevens door efficiency zo veel mogelijk taken worden geschrapt die niet worden bekosHan Schellekens, financieel directeur Asito: “Zorginstellingen komen erachter dat de huishoudelijke verzorgingsactiviteiten niet meer passen tigd maar die de bij de koers die ze uit willen of krijgen ze niet renderend. Wij kunnen die burger wel verwacht activiteiten overnemen en er wel een rendabele activiteit van maken.” en ook wenst.” Personeelskosten ABVAKABO FNV plaatst vooral kanttekeningen bij de invoering van het aanbestedingssysteem. “Het geeft een enorme druk op de personeelskosten,” verklaart Willam Moorlag van ABVAKABO FNV. De ideeën achter de Wmo, daar staat de bond achter. Het systeem van Europese aanbesteding laat echter schadelijke effecten zien. Moorlag: “Doordat gemeenten zo scherp mogelijk willen inkopen, komen de arbeidsvoorwaarden sterk onder druk te staan. De gevolgen zijn duidelijk zichtbaar. Zorginstellingen die thuiszorgmedewerkers minder betalen, overname van thuiszorgtaken door grote schoonmaakbedrijven omdat deze bedrijven goedkoper leveren.” “Nu al, maar zeker op een wat langere termijn voorzie ik taakverschraling,” vervolgt Moorlag. “Thuiszorgmedewerkers maken niet alleen schoon, maar hebben daarnaast een belangrijke signalerende en sociale taak. En daar is eigenlijk geen tijd meer voor.” Moorlag wijst hiermee niet naar de schoonmaakbedrijven, maar vooral naar de politiek die de lage tarieven in de hand werkt. Het geldt niet alleen voor schoonmaakbedrijven die thuiszorgwerk gaan doen, maar ook voor zorginstellingen die dit werk wel zelf blijven doen. Taakverschraling Heeft mevrouw x haar medicijnen wel ingenomen? Zijn de levensmiddelen in de koelkast nog wel vers? Eet en drinkt mevrouw x wel voldoende? Zaken waar de ‘ouderwetse’ thuiszorgmedewerker oog en oren voor heeft. Mag de

nr. 3 juni 2009

Goud in handen

op het gebied van handhygiĂŤne. Dat predikaat kan u nauwelijks meer ontgaan. Bij een nadere kennismaking met Katrin. Want alle handen houden van de zachtheid van onze tissue papieren. En dan hebben we het nog niet eens over de uiterst prettige effecten op uw budget, waardoor men u op handen zal dragen. Nadere info: www.katrin.com of per email aan: katrin.benelux@metsatissue.com

Adv Wenger & Mertz_198x131.indd 1

24-03-09 13:23

zorg overheid deze belangrijke signalerende en sociale taak wegbezuinigen? ABVAKABO FNV vindt van niet. “De thuiszorgmedewerker van nu wordt niet meer betaald om even samen met de cliënt koffie te drinken of de kerstkaarten te schrijven,” vult collega Marlieze Warnaar van ABVAKABO FNV aan. “En dit is nu juist een belangrijke meerwaarde van hun werk. De meeste thuiszorgmeedenkers kiezen voor het sociale aspect van dit beroep, schoonmaken hoort daarbij. En niet andersom. Gevolg: de thuiszorgmedewerker gaat weg. Zijn plaats wordt ingevuld door lager gekwalificeerd personeel dat puur en alleen komt doen waarvoor het betaald wordt: schoonmaken. Het is het huidige beleid van de gemeenten.” Volgens Warnaar vindt er ook op andere fronten taakverschraling plaats. Zo is er voor de thuiszorgprofessional minder tijd voor collegiaal overleg en teamoverleg of functioneringsgesprekken moeten in de ‘eigen’ tijd van de thuiszorgmedewerker plaatsvinden of vinden helemaal niet meer plaats. Tweede knelpunt die de overname van zorgtaken door schoonmaakbedrijven met zich meebrengt, is volgens vakbond de afname van doorstroommogelijkheden van thuiszorgmedewerkers. Bijvoorbeeld wanneer een thuiszorgmedewerker zou willen doorgroeien naar verzorgende. Deze weg is volgens Moorlag nauwelijks meer mogelijk. Karakter van de thuiszorg Asito Dienstengroep doet haar best het karakter van de thuiszorg te behouden. Om toch vooral dicht bij de cliënt te staan en het ‘persoonlijke’ karakter te behouden, wil Asito Dienstengroep TSN uitbouwen tot een bedrijf dat overal in Nederland actief is vanuit een lokale setting. Schellekens: “We werken niet vanuit grote regiokantoren met een grote afstand tot markt en cliënt maar we werken heel decentraal zodat we straks iets van dertig tot veertig vestigingen in Nederland hebben. Op deze manier zitten we dicht op onze markt, en belangrijker nog dicht bij de cliënt.” Op de vraag of er voor de medewerkers die afkomstig zijn van zorginstellingen, veel veranderd, antwoordt Schellekens: “Werkinhoudelijk bij de cliënt verandert er niet veel. En als er wat verandert, hoop ik dat dat in de perceptie van de medewerker in positieve zin is. Waar we heel strak op letten, is dat de medewerkers goed geïnformeerd worden over waar en wanneer ze moeten werken. Salaris, overuren en compensatieuren betalen we op tijd. Waar nodig leiden we op of laten we mensen doorstromen richting AWBZ.” Zelfde medewerker op vaste tijd De manier van werken verschilt volgens Schellekens niet veel met die van voor de invoering van de Wmo. “Bij elke

Tzorg Naast een aantal anderen begeeft ook CSU zich op de markt van de thuiszorg en wel onder de naam Tzorg. In de toelichting op de jaarrapportage 2008 zegt directievoorzitter Frie van Hulten voor de komende jaren strategische groei te voorzien voor CSU binnen deze sector. Tzorg levert behalve hulp bij het huishouden zoals omschreven in de wet Wmo, ook extra diensten in de vorm van kraamhulp. “Dit domein blijkt ons prima te passen daar CSU als ‘mensenbedrijf’ hiermee nieuwe mogelijkheden schept voor haar eigen personeel en Tzorg hoog scoort bij de verplichte cliënttevredenheidonderzoek’,” zegt Mark van den Berg, manager Tzorg Nederland. Tzorg schrijft als zelfstandige partij in op aanbestedingen van gemeenten voor huishoudelijke verzorging. Wel zoekt Tzorg samenwerking met partijen in de zorgketen. Tzorg levert de huishoudelijke hulp en verwijst op basis van signalering door naar de AWBZ. Hierdoor is volgens Van den Berg de juiste zorg gewaarborgd. zorgvraag stellen wij de vraag: ‘Hoe willen wij de zorg geregeld zien, wanneer het onszelf zou betreffen.’ Het continu leveren van zorg op het door de cliënt gewenste tijdstip en door steeds dezelfde gekwalificeerde zorgverlener is het vertrekpunt bij de inzet van de zorg. Dit zijn allesbepalende uitgangspunten voor onze werkwijze, onze organisatiestructuur en onze aanpak.” TSN krijgt indicaties door vanuit gemeenten of vanuit het zorgkantoor. Daarop worden de medewerkers ingepland en gaan naar de cliënt. “We proberen een goede planning neer te zetten en te zorgen dat er ook geleverd wordt wat is afgesproken,” vertelt Schellekens. Hoe houd je de productiviteit zo hoog mogelijk? Schellekens: ”Hiervoor heb je goede systemen nodig die ervoor zorgen dat alle cliënten die zorg nodig hebben, deze ook daadwerkelijk krijgen. Anderzijds moet je ervoor zorgen dat je niet blijft doorleveren als de indicatie al verlopen is. We geven de garantie dat mensen binnen zes uur hulp krijgen. Dit moet je goed monitoren.” Marktwerking Asito vindt het een goede ontwikkeling dat er meer marktwerking in de zorg komt. Dit moet wel gedoseerd en geleidelijk gebeuren. “Meer marktwerking is op zich prima mits je maar goed de kwaliteit en de cliëntenbelangen in de gaten houdt,” vindt Schellekens. “Het is van maatschappelijk belang dat de kosten van de zorg enigszins binnen de perken worden gehouden, anders wordt het niet financierbaar.” Moorlag waarschuwt wel dat voorkomen moet worden dat de tarieven vanuit de politiek te ver worden gedrukt. “Je mag geen roofbouw op de zorgaanbieders plegen. Dit gaat absoluut ten koste van de kwaliteit. Ook veroorzaken de aanbestedingen elke twee jaar veel onrust. Als vakbond zijn wij voorstander van kostendekkende tarieven, gegund op langere termijn. Dit zou veel rust geven in de sector.” ❚

nr. 3 juni 2009

onderwijs

RAS’ nieuwe opzet onderwijs

Schoonmaken is een vak! Een van de zaken waarmee de Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS) zich bezighoudt, is opleiden in de schoonmaakbranche. Vanaf 2008 is in de CAO geregeld dat werkgevers nieuwe werknemers een opleiding aan moeten bieden waarmee een door de branche erkend diploma wordt verkregen. Ook zijn opleidingen ontwikkeld die aansluiten bij het stelsel van beroepsopleidingen binnen het mbo. Met de veranderingen wil de branche duidelijk maken dat schoonmaken een vak is.

e hebben de afgelopen periode de gehele methode waarin branche-opleidingen zijn geregeld op de schop genomen”, aldus Marianne Neuteboom, directeur van RAS. “Als bureau zorgen wij voor de praktische uitvoering van wat het bestuur besloten heeft. De afgelopen jaren hebben wij bijvoorbeeld veel werk verzet in het kader van het Arbo-convenant. Nu is een modernisering op opleidingsgebied aan de beurt. Tot de vorige CAO ontvingen jaarlijks zo’n zevenduizend

Marianne Neuteboom, directeur RAS: “Vanaf de CAO 2008 moeten werkgevers nieuwe werknemers een opleiding aanbieden waarmee een door de branche erkend diploma wordt verkregen.”

juni 2009 nr. 3

tekst: Leon van den Berg

medewerkers in de branche een opleiding. Die werd verzorgd door SVS. De werkgever ontving daarvoor op voorhand van ons een scholingsbijdrage. Dat systeem had vanwege een aantal oorzaken een nieuwe insteek nodig. We bereikten daarmee alleen een deel van de zittende medewerkers. Daarnaast is onderwijs een goede methode om mensen naar het vak toe te trekken. Studenten zijn immers de medewerkers van morgen. Daarom wilden we ook een regulier mbo-opleidingstraject realiseren. Dat was in de bestaande structuur onmogelijk.” Beroepsonderwijs “We hebben nu voor het reguliere onderwijs een samenwerking met het kenniscentrum Savantis”, vervolgt Neuteboom. “Savantis is voor dit traject het kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven van de branche. Zo’n samenwerking is wettelijk verplicht voor het beroepsonderwijs. Omdat de wetgever het oprichten van nieuwe kenniscentra verboden heeft, hebben we aansluiting gezocht met een bestaande partij. Het beroepsonderwijs werkt met niveaus. Voor niveau 1 volgen wij het AKATraject (Arbeidsmarkt Gekwalificeerd Assistent). Er is een module Schoonmaak ontwikkeld die leerlingen die in het AKA traject zitten, kunnen volgen. Deze module leidt op tot assistent schoonmaker. Niveau 2 leidt op tot zelfstandig medewerker schoonmaken en glazenwassen. Er zijn vier uitstroomprofielen: schoonmaker/medewerker vloeronderhoud, glazenwasser/gevelreiniger, reiniger in de voedselverwerkende industrie of reiniger na calamiteiten. Daarna kunnen leerlingen door naar niveau 3, waar

onderwijs

Wie en wat is RAS? ze worden opgeleid tot allround medewerker schoonmaken en glazenwassen in dezelfde uitstroomprofielen als niveau 2. Alle nu ontwikkelde niveaus sluiten aan bij de nieuwe MBO-competentiestructuur. Over de ontwikkeling van niveau 4 zijn nog geen beslissingen genomen.” Loskoppeling In het vakonderwijs voor medewerker die al in het beroepsveld werkzaam zijn, heeft ook een belangrijke ontwikkeling plaatsgevonden. Daar is de verbinding tussen RAS en SVS losgekoppeld.Neuteboom: “De RAS heeft nu een aparte BV die de examens organiseert en afneemt. De examens komen tot stand met deskundigheid vanuit de branche. De werkgever is vrij om de weg naar het examen te kiezen. Hij kan daarbij nog steeds gebruik maken van de SVS die vanuit het verleden al heeft bewezen een goed opleidingstraject te verzorgen. Hij is daartoe echter niet verplicht. Hij kan ook kiezen voor een eigen opleiding in het bedrijf of voor het inschakelen van een derde partij, eventueel samen met een collega-bedrijf. Overigens moet de werkgever ook ervoor zorgen dat de medewerker voldoende Nederlands beheerst om het vak uit te oefenen. Daarbij gaat het niet zover als bij NT2 (Nederlands als tweede taal), maar zuiver om beroepsgericht taalgebruik bijvoorbeeld om gebruiksaanwijzingen te lezen en instructies te kunnen opvolgen.” Basismodule De examens zelf zijn ingrijpend veranderd. Het RAS-examenbureau neemt de examens nieuwe instroom af. Het gaat daarbij om mensen die sinds 1 april 2008 in dienst zijn gekomen. Neuteboom: ”Er is nu een Basismodule Algemene Schoonmaak. Deze basismodule beschrijft de kennis en vaardigheden waarover iedere medewerker nieuwe instroom algemene schoonmaak moet beschikken. Het gaat dan om interieuronderhoud. sanitaironderhoud, vloeronderhoud en algemene vaardigheden. De basismodule is voor alle nieuwe medewerkers algemene schoonmaak gelijk én verplicht. Afhankelijk van waar een werknemer werkzaam is, is het mogelijk in aanvullende modules een examen te doen. Er zijn nu vier modules: hotels, gezondheidszorg, recreatiebungalows en particulieren.”

De Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en Glazenwassersbranche (RAS) is een onafhankelijk advies en controle-orgaan. Het werd in 1991 opgericht door de sociale partners betrokken bij de CAO voor het Schoonmaak- en Glazenwassersbedrijf: CNV BedrijvenBond, FNV Bondgenoten en Ondernemersorganisatie Schoonmaak & Bedrijfsdiensten (OSB). De belangrijkste taak van de RAS is het uitvoeren van de CAO-afspraken die sociale partners met elkaar gemaakt hebben. Daarnaast initieert en financiert de RAS activiteiten en projecten op het gebied van arbeidsvoorwaarden, opleidingen en arbeidsomstandigheden. Dit betreft activiteiten die zich richten op zowel werkgever als werknemers met als doel het behoud van goede arbeidsverhoudingen in en verdere professionalisering van de branche. Er zijn binnen de RAS zeven onderdelen actief: 1. Stichting OOF: vraagt voor opleidingen in de branche ESF-subsidie aan en ontwikkelt nieuwe opleidingen die aansluiten bij het middelbaar beroepsonderwijs. 2. RAS Examenbureau BV: Organiseert examens, neemt deze af en geeft diploma’s uit. 3. Stichting Controle Orgaan: Controleert of werkgevers de CAO juist naleven en legt zo nodig sancties op. 4. Geschillencommissie: Geeft bindend advies bij een geschil tussen twee werkgevers of tussen een werkgever en een werknemer over de toepassing van de CAO. 5. Klachtencommissie: Geeft bindend advies bij klachten over ongewenst gedrag en werkdruk. 6. Commissie Functie-Indeling: Geeft bindend advies bij meningsverschillen tussen werkgever en werknemer over de indeling van de functie van de werknemer 7. Bedrijfscommissie: Bemiddelt en adviseert bij meningsverschillen tussen ondernemer en OR over de naleving van de Wet op de Ondernemingsraden

Betaling achteraf Een belangrijke verandering voor werkgevers is de financiering. “Voorheen werd de opleiding op basis van voorschot gefinancierd ”, aldus Neuteboom. “Nu hebben we de financiering omgedraaid. Er wordt pas betaald als het examen behaald is. Hiermee denken we de betrokkenheid in de branche te verhogen. De vergoeding is minder hoog geworden omdat het vergoedingsbudget nu moet worden uitgemeerd over meer mensen Daar staat tegenover dat we ervoor gezorgd hebben dat in bepaalde gevallen een ESF-subsidie bovenop de RAS-vergoeding mogelijk is, bijvoorbeeld voor taalonderwijs en voor kader-, vak- en veiligheidsopleidingen. Met al deze veranderingen verwachten we beter aan te sluiten bij wat de markt vraagt en wat werkgevers en -nemers verwachten. Maar bovenal willen we er duidelijk mee maken dat we een serieuze branche zijn waarin innovatie, vakkennis en vaardigheden belangrijk zijn.” ❚ Informatie www.ras.nl

nr. 3 juni 2009

bedrijfsreportage

Teupen Maschinenbau GmbH

Rupshoogwerker als veelzijdige probleemoplosser Steeds meer planners, architekten en vastgoedexploitanten kennen de voordelen van rupshoogwerkers. Dikwijls bieden uitsluitend hoogwerkers de mogelijkheid om werk op grote hoogte, zowel binnen als buiten, veilig, efficiĂŤnt en economisch uit te voeren. Deuren en treden vormen geen enkele hindernis, moeiteloos overwinnen ze iedere ondergrond en de hoogwerkers kunnen overal opgesteld worden. TEKST: Anton Bense

Knikgiektelescoop hoogwerkers overbruggen hindernissen moeiteloos.

juni 2009 nr. 3

e Duitse hoogwerkerspecialist Teupen Maschinenbau GmbH biedt sinds 30 jaar met de Leoserie oplossingen voor werken op grote hoogte. De onderneming is met dit machineprogramma niet alleen de grondlegger van de rupshoogwerkertechnologie, maar ook specialist voor het bereiken van grote hoogtes op kwetsbare ondergronden. De hoogwerkers zijn met een gepatenteerd rubber en rupsonderstel uitgerust. Door de verdeling van het gewicht

wordt de belasting van laadvermogen zo geminimaliseerd, dat de machines op alle ondergronden, zowel binnen als buiten, kunnen worden neergezet zonder dat de ondergrond, verhard of onverhard, wordt beschadigd. Breder inzetgebied Vroeger werden hoogwerkers hoofdzakelijk ingezet voor buitenactiviteiten , zoals het snoeien van bomen, werkzaamheden aan hoogspanningsmasten, dakbedekking- en schilderwerkzaamheden. Tegenwoordig hebben hoogwerkers een veel breder inzetgebied. De laatste jaren zien we in de architectuur wereldwijd nieuwe materialen, oppervlaktes, vormen en gedurfde bouwconstructies. A-symetrische gevels, organische vormen van daken, verspringende en open niveaus binnen en buiten en ook nieuwe dimensies in de bouw stellen speciale eisen aan de hoogtewerk toegankelijkheid. Architecten en planners moeten al bij de planning de moeilijkheden in het vizier krijgen, die vrijwel altijd pas na ingebruikname van een gebouw door de exploitant worden vastgesteld en voor hem onoplosbaar lijken. Werkzaamheden op grote hoogte komen van lieverlee. Hoe worden die dan verricht? Hoe lossen we dat op?

bedrijfsreportage

(G)een kant en klare oplossing Als het om spectaculaire architectonische voornemens gaat, kan in het kader van een projectonderzoek gezamenlijk met Teupen een op maat gesneden oplossing voor werken op grote hoogte worden ontworpen, die het exploiteren van het gebouw ook vanuit economisch perspectief eenvoudiger maken. Tegenwoordig wordt wereldwijd al bij de ontwikkeling van gebouwen aan de efficiency gedacht, meestal met een kant en klare hoogtewerktechniek. Maar steeds vaker winnen oplossingen op maat terrein. Zo is bijvoorbeeld het complete concept van de hoogtetoegankelijkheid van het nieuwe Centraal Station van Berlijn het gezamenlijke resultaat van Archtitektenbureau Gerkan, Marg & Partner en Teupen GmbH.

Budgetoverschrijdingen Om dure budgetoverschrijdingen bij de exploitatie van een gebouw te vermijden is het zinvol om reeds bij de voorbereiding van de bouw in het kader van Facility Management oog te hebben voor het latere gebruik van het onroerend goed, zodat een doodgewone vervanging van een tl-buis geen probleem wordt. Dat kan uitgevoerd worden door te klimmen of door de inzet van stellingen. Beide oplossingen zijn gevaarlijk, tijdrovend en er zijn hoge kosten aan verbonden. Maar het kan levensgevaarlijk zijn om noodzakelijke werkzaamheden eenvoudigweg te negeren. Als de sprinklerinstallaties in een winkelcentrum wegens nalatig onderhoud uitvallen en er komt brand, dan is de kans groot dat mensen gewond raken. Door hun constructieve voordelen zijn voor werkzaamheden op grote hoogte rupshoogwerkers per definitie het meest geschikte alternatief. Vier beslissende vragen In principe geldt dat alle hoogwerkers omhoog komen. Bepalend is echter dat ze op de plek van werkzaamheden terecht komen. De volgende vragen moeten dan beantwoord worden: Hoe komt het materieel bij het gebouw? Hoe er in? Over welke ondergrond moet de hoogwerker rijden? Hoe kan de machine zo worden opge-

Het geringe laadvermogen van 4,2 kN/m2 maakt het rijden op hoogwaardige vloeren mogelijk.

Geen situatie is te complex, geen ruimte te klein, geen vloer te gevoelig voor de hoogwerkers van Teupen.

steld, dat een werkhoogte tot zo’n 50 meter bereikt wordt? Als onverharde wegen buiten of hoogwaardige marmeren- en parketvloeren binnen genomen moeten worden, die inclusief de onderbodem op geen enkele manier beschadigd mogen worden, dan is het gewicht van de machine een belangrijk beslisingscriterium. Als de hoogwerker door standaarddeuren heen moet en op een volgepakte plek moet worden opgesteld, dan kan de keuze uitsluitend op een rupshoogwerker vallen. Door het geringe samendrukken van de oppervlakte doorstaan zelfs de in de vloer aangelegde voedingskabels alle bewegingen zonder enige schade. Het rupsprofiel waarborgt

bovendien een nog verder verbeterde lastverdeling en laat op geen enkele vloer sporen achter. De ideale hoogwerker Hoog, licht en met een maximaal zijwaarts bereik: dat is de ideale hoogwerker. Het apparaat moet zonder problemen door een 2 meter hoge deur passen. Verder moet het apparaat ook zeer wendbaar zijn. De combinatie van een draaibare mand en een beweegbare arm is er voor verantwoordelijk dat alle werkzaamheden veilig en goedkoop uitgevoerd kunnen worden. Nieuwe materiaalcombinaties zijn een verdere waarborg voor de multifunctionele inzetmogelijkheden. Het totale gewicht van

Met de afstempelautomaat snel en veilig opstellen.

De LEO komt door elke standaarddeur. Met een breedte tot minder dan 0,80 meter is er voor LEO niets te smal.

de hoogwerker speelt per definitie een belangrijke rol. ❚ Informatie Teupen Maschinenbau GmbH www.teupen.com HDW Nederland B.V. (dealer NL) www.hdwnl.com Gunco nv (dealer België) www.gunco.be

nr. 3 juni 2009

bedrijfsreportage

Rma verovert Nederland vanuit Drachten D

at kun je inderdaad wel stellenâ&#x20AC;?, bevestigt Roland Aartsen. We voorzien duidelijk in een behoefte. Overigens verrast dat me niet zo erg. Ik loop al heel wat jaren in verschillende onderdelen van de branche rond en dan is het niet zo moeilijk om je als specialist in de markt te zetten. RMA bestaat sinds 2008 en is gestart als een samenwerkingsverband tussen J&C Hogedrukreinigingstechniek van Jan Zandvliet in Maarn dat mobiele hoge-drukapparatuur voor bijvoorbeeld gevelreiniging maakt en mijn bedrijf waarin ik hoge-drukapparatuur en alle toebehoren aanbied. Onze taakverdeling is duidelijk. Jan doet de productie en de technische dienst en ik de verkoop. In de nieuwe situatie waarin we gezamenlijk onder de naam RMA verder gaan, blijft deze verdeling gelijk.â&#x20AC;?

Jan Zandbergen (links) en Roland Aartsen voor het nieuwe pand in Drachten.

Als u dit leest heeft RMA reinigingsmachines en producten haar nieuwe pand in Drachten net betrokken. Clean Totaal spreekt met de enthousiaste Roland Aartsen vlak nadat hij de sleutel van het nieuwe gebouw heeft ontvangen. Een gesprek met veel interrupties,

Tot 2700 bar De verkoop van de mobiele professionele hoge-drukreinigers is onze kernactiviteit. Het zijn bijzondere machines, leverbaar van 200-2700 bar, met een nadruk op het segment 200-500 bar. De toepassing is buiten: gevelreiniging, maar ook het reinigen van terrassen en het gebruik ter voorbereiding voor het aanbrengen van coatings tegen vochtdoorslag of vandalisme. Het bijzondere van deze machines is de manier waarop ze opgebouwd zijn. Alle onderdelen, dus ook de tanks

juni 2009 nr. 3

want de telefoon voor bestellingen staat niet stil. Kennelijk loopt het pas vorig jaar opgerichte RMA uitstekend.

en het frame zijn van roestvast staal. Een bewuste keuze uit het oogpunt van duurzaamheid. Vaak worden bijvoorbeeld kunststof tanks gebruikt, maar die gaan kapot door werking. Aartsen: â&#x20AC;&#x153;Bovendien zijn onze machines compleet zelfvoorzienend omdat ze ook een generator aan boord hebben. Die motor draait op een

tekst: Leon van den Berg

vast toerental van 1500 toeren/ minuut. Bij andere machines is dat dubbel zoveel en wordt regelelektronica gebruikt om het toerental te verlagen als een minder hoge druk wordt gewenst. Wij kiezen voor simpelheid en dat heeft gunstige gevolgen. Een vast toerental vraagt minder brandstof en zorgt er ook voor dat de

motor minder slijt. Het ontbreken van regelelektronica maakt onze apparatuur ook minder kwetsbaar. Naast ons eigen merk (J&C) voeren we nog twee andere merken hoge-drukreinigers. We zijn de importeur voor Nederland van het Italiaanse semiprofessionele merk Comet en verkopen dit vooral via een keten

bedrijfsreportage

De mentaliteit in het noorden bevalt ons van leveranciers voor de schildersbranche. Daarnaast hebben we nog industriële hogedrukreinigers van Idrobase voor een vaste opstelling binnen de productieomgeving. Daarnaast leveren we de nodige chemicaliën en ook

omstandigheden. Nu kun je als bedrijf natuurlijk besluiten tot een hele lange vakantie, maar je kunt beter naar een aanvullende markt zoeken. Ik had al ervaring als medewerker van een groothandel en Jan en ik vonden dit een goede invulling om voor constante omzet te zorgen. We leveren alles wat te maken heeft met gevel- en vloerreiniging en onderdelen voor hoge-drukapparatuur. Maar daarnaast doen we nog meer. We repareren bijvoorbeeld merkonafhankelijk. We hebben veel kennis

Het nieuwe pand van RMA aan de Loswal in Drachten.

nanotechnologische producten. Zo hebben we in ons gamma een speciale nanocoating waarmee we vervuiling van damwandconstructies (metalen of kunststof panelen waarmee de meeste industriële gebouwen afgewerkt worden) tegengegaan en panelen die verkrijt zijn weer goeddeels in de oorspronkelijke kleur terugbrengen. We voorkomen daarmee ook corrosie.” Groothandel plus Aartsen geeft aan dat de markt voor gevelreiniging en -behandeling geen constante omzet levert. “In de periode tussen pakweg eind september tot maart ligt deze markt zo goed als stil. Dat heeft te maken met de weers-

van schoonmaakapparatuur in huis en een technische dienst van vakbekwame mensen met kennis van de installatietechniek, elektronica en machinebouw. Naast reparaties doen we ook keuringen aan gereedschap en klimmateriaal. Daarvoor hebben we alle papieren in huis.” Centralisering Het nieuwe pand van RMA is een dringende noodzaak omdat het werkveld zich in korte tijd sterk heeft uitgebreid en er nu diverse loodsen nodig zijn voor opslag van voorraden. Aartsen: “We verkopen veel meer dan onze eigen professionele hoge-drukreinigers. Om dat allemaal te kunnen doen, hebben we naast de productie in

Maarn nog twee loodsen. Daarnaast hou ik nog kantoor aan huis. In de nieuwe situatie wordt het overzichtelijker. We centraliseren de voorraden in ons nieuwe pand in Drachten en hebben daarnaast bij onze buren - een internationaal transportbedrijf – 34 palletstellingen gehuurd tegen bijzonder gunstige voorwaarden. Zij zorgen ook voor het vervoer van materiaal vanuit Italië. Daarnaast werken we samen met een ander transportbedrijf uit Drachten dat ons binnenlands

Webwinkel verdringt de verkoopbalie niet een verkoopbalie. Daar kunnen de voorraadproducten direct worden meegenomen. Daarnaast hebben we nog producten die we binnen drie dagen of via een speciale bestelling kunnen leveren. Om in te spelen op de branche

Naast eigen merk hogedruk units (J&C) ook een eigen chemielijn.

transport afwikkelt.” Drachten lijkt gezien deze samenwerkingen een prima keuze, maar ligt wel wat excentrisch in Nederland. Waarom niet gekozen voor een meer centraal punt om de markt te bedienen? Aartsen: “De reden daarvoor is simpel. Hoe centraler je zit, hoe meer concurrentie. In Drachten hebben we in een straal van zestig kilometer maar drie groothandels. Dat is voor een bedrijf dat nog niet zo lang bestaat gunstig. Bovendien bevalt ons de mentaliteit in Noord Nederland. Er wordt hard gewerkt en volgens het principe dat een woord bindend is. Zo werken wij ook. Dat uit zich ook in onze nieuwe vestiging. We hebben 385 m2 showroom met

is onze groothandel in Drachten vanaf zeven uur ’s morgens open. Daardoor gaat voor onze klanten geen kostbare werktijd verloren. Bestellen via telefoon of fax blijft natuurlijk ook mogelijk. Overigens verwacht ik nog meer omzet wanneer elektronisch bestellen aanslaat in de branche. Ik geloof echter niet dat een webwinkel uiteindelijk onze verkoopbalie verdringt. Persoonlijk contact en advies zal in deze dynamische markt zeker een grote rol blijven spelen.” ❚ Informatie: RMA Loswal 24-A 9206 AH Drachten www.rmaclean.nl

nr. 3 juni 2009

preview

In Clean Totaal nr. 4 - 2009 In Clean Totaal nr. 4 duiken we tweemaal een voetbalstadion in. We zijn op bezoek in het Abe Lenstra stadion in Heerenveen waar op een unieke manier koffie en ketchupvlekken van de tribunes verwijderd worden. En we nemen een kijkje in stadion De Goffert, thuisbasis van NEC Nijmegen, waar een op maat gemaakt papieren dispensersysteem helpt de stortvloed toiletbezoekers in de rust te verwerken. Speciaal thema voor dit nummer is “industrieel reinigen”. We hebben een interview met de Stichting Industriële Reiniging (SIR) en kijken naar de verschillende manieren van industrieel reinigen met hun toepassingen. Vanuit de voedingsmiddelenindustrie bezoeken we Vezet, een grote leverancier van gebruiksklare groente en fruit. Hoe reinigen zij hun productiefaciliteiten? Ooit geweten dat matrassen een broeinest van vuiligheid, bacteriën, huisstofmijt en schimmels zijn? Na het lezen van dit artikel in nr. 4 weet u er alles van!

Clean Totaal is het grootste onafhankelijke vakblad over professioneel schoonmaken en reinigen voor Nederland en Vlaanderen. Clean Totaal informeert schoonmaak- en reinigingsbedrijven, facilitaire dienstverleners en facilitair management in bedrijfsleven, industrie, overheid en zorg over alle nieuws op het gebied van machines, apparatuur, producten, innovaties, toepassingen, diensten, regelgeving, trends en marktontwikkelingen. Clean Totaal verschijnt 6 keer per jaar. Abonnement Een abonnement op Clean Totaal kunt u aanvragen via de antwoordkaart onderaan deze pagina of via onze website www.cleantotaal.nl. De abonnementsprijs bedraagt o 49,-- per jaar (inclusief 6% BTW). Voor verzending buiten Nederland en Vlaanderen bedraagt de abonnementsprijs o 69,--. Contact Voor vragen over abonnementen kunt u contact opnemen met abonnementen@cleantotaal.nl.

Dit alles en nog veel meer in Clean Totaal nr. 4 – verschijningsdatum 28 augustus.

Adverteerdersindex Biofriends (www.biofriends.nl) Dr. Schnell (www.dr-schnell.de) Ionic (www.ionicsystems.com) Kiehl (www.kiehl-group.com) Metsä Tissue (www.metsatissue.com/www.katrin.com) Numatic (www.numatic.nl) Romac (www.romac.nl) Tana Professional (www.wmprof.com) Unger (www.ungerglobal.com) Vermop (www.vermop.com)

lezersservice

40 37 55 68 58 67 40 58 2 28

Persberichten kunt u sturen naar persberichten@clean totaal.nl. Hier kunt u ook mededelingen van algemene aard naar toe sturen. Voor inhoudelijke redactionele vragen en opmerkingen neemt u contact op met Leon van den Berg, hoofd redacteur (lvandenberg@cleantotaal.nl). Telefoon +31 (0) 527 617 012 of mobiel +31 (0) 6 13 320 550. Voor vragen over advertentiemogelijkheden, bedrijfs- en/of filmreportages op locatie neemt u contact op met Koos van der Lei, (kvanderlei@cleantotaal.nl). Telefoon +31 (0) 527 617 012 of mobiel +31 (0) 6 54 921 934. Adresgegevens Clean Totaal : Postadres: Bezoekadres: Postbus 176 Kennemerlandlaan 7 8300 AD Emmeloord 8302 NC Emmeloord Tel.: +31 (0) 527 617 012 www.cleantotaal.nl Fax: +31 (0) 527 617 385 info@cleantotaal.nl

Ja, ik neem een jaarabonnement op Clean Totaal (6 nummers voor e 49,– incl. 6% BTW) Mijn gegevens zijn: Naam bedrijf: Contact persoon: Adres: Postcode: Telefoon: Handtekening: U ontvangt automatisch een factuur.

Het grootste vakblad over professioneel

schoonmaken & reinigen

Functie:

1e jaargang nr. 3, juni 2009

a: em Thsoneel &g per pleidin o

Plaats: E-mail:

Schoonmaken op hoog niveau

Datum: Wisseling van de wacht bij Hectas Antibacteriële coating werkt verbluffend Schoonmaak springt in Thuiszorg

Stuur deze kaart in een enveloppe zonder postzegel naar: Clean Totaal, Antwoordnummer 25, 8300 VB Emmeloord.

De winst van duurzaamheid

Numatic International is een toonaangevende leverancier van een groot assortiment professionele reinigingsmachines voor de schoonmaak-branche. Uitgangspunt van alle Numatic producten is duurzaamheid. Met name professionele afnemers kijken eerder naar de jaarlijkse exploitatiekosten voor het gebruik van hun machines, dan naar de aanschafprijs. Levensduur, kosten voor reparatie en onderhoud, storingsgevoeligheid en bedieningsgemak zijn aspecten waar met name op wordt gelet. En daar ligt dan ook de kracht van Numatic: De winst van duurzaamheid!

Numatic International BV, Vennootsweg 15, 2404 CG Alphen aan den Rijn Tel. 0172 467999 Fax 0172 467970 E-mail: info@numatic.nl Internet: www.numatic.nl

Specialisten hebben voordelen! KIEHL is dé specialist als het gaat om reiniging, onderhoud en waardebehoud van vloeren.

KIEHL-producten staan voor • Topresultaten op alle vloersoorten uit: textiel, kunststof, natuur-en kunststeen, hout of laminaat • Innovatieve invulling van trends • Het juiste product voor iedere toepassing • Milieuvriendelijke samenstelling • Uitstekende werking • Hoge kostenbesparingen door KIEHL doseersystemen • Betrouwbaar, vakbekwaam advies op locatie

Johannes KIEHL KG Robert-Bosch-Straße 9 D-85235 Odelzhausen Tel. +49 (0) 8134/ 93 05-0 Fax +49 (0) 8134/ 64 66 info@kiehl-group.com

Nederland en België Tel: +31-61 50 37 318 e-mail: john.hofmeester@kiehl-group.com

www.kiehl-group.com

www.sonner-partner.de

• Scholing van uw personeel in ons trainingscentrum