Stekkerauto’s anno 2014 Rijden zonder benzine
€6,95
platform voor CEO’s, ondernemers & hoger management
Amerikaans succes in de polder
Van Bommel
Familiebedrijf van wereldformaat
Zo doen Groupon en Subway het
Pagina 12
Pagina 32
Reynier van Bommel
Wij hebben een naam hoog te houden
DELEN IS HET NIEUWE HEBBEN Opkomst van de deeleconomie Pagina 58
Pagina 12
Bart Flos
‘Het gaat altijd op dezelfde punten mis’
van prutsproject naar perfect project Pagina 25
BAAZ 1•2014 •€6,95 BP
EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD PUBLISHING
Business Coaches
Whisky
Geef je carrière een boost
Een connaisseur in 10 minuten
Pagina 66
Pagina 38
Zoekt Zoekt u u een een bijZondere bijZondere reis reis naar naar het het mooiste mooiste land land ter ter wereld? wereld?
ADVERTENTIE
Het woud in Nieuw Zeeland is weer veilig. Tenminste, als het aan dezewoud Maoriindames Vroeger trokken zij Tenminste, er zo op uitalsom Het Nieuwligt. Zeeland is weer veilig. hethun aanstam en hun grond te verdedigen. Tegenwoordig deze Maori dames ligt. Vroeger trokken zij gaan er zozijopook uit op ompad hunom stam voor hetgrond bos te Maar dan samen met en hun te strijden. verdedigen. Tegenwoordig gaanu.zij ook op pad om voor het bos te strijden. Maar dan samen met u. U wordt meegenomen op een adembenemende tocht door het Urewera Regenwoud waarna samen met hen woudreuzen plant. U wordt meegenomen op eenuadembenemende tocht door het Negen zelfs, die wel duizend oud worden. investeert uplant. in Urewera Regenwoud waarnajaar u samen met henZo woudreuzen een duurzame in het maar Zo daninvesteert heel anders. Negen zelfs, diereis. welWandelen duizend jaar oudbos, worden. u inMet echteduurzame Nieuw-Zeelanders, net als wij;bos, wij komen er immers vandaan een reis. Wandelen in het maar dan heel anders. Met echte Nieuw-Zeelanders, net als wij; wij komen er immers vandaan
en weten u precies die plaatsen te laten zien die u bij niemand anders te zien krijgt. Daarom deze exclusieve ontmoetingen eenanders en weten u precies diemaken plaatsen te laten zien die u bij niemand onmisbaar onderdeel van de rondreis die we voor u, en vooral te zien krijgt. Daarom uit maken deze exclusieve ontmoetingen een met u, organiseren. Daarbij we kleinschalige accommodaties onmisbaar onderdeel uit vanregelen de rondreis die we voor u, en vooral en activiteiten voorDaarbij u, en een uitgekiend rustig reisschema, met eigen met u, organiseren. regelen we kleinschalige accommodaties vervoer, zodat voor u optimaal van uitgekiend Nieuw Zeeland genieten. en activiteiten u, en een rustigkunt reisschema, met eigen vervoer, zodat u optimaal van Nieuw Zeeland kunt genieten. Voorproefje? Bel 030-27 25 335 voor een afspraak bij ons of bij u thuis. U bentBel ook welkom op één van onze presentatiedagen Voorproefje? 030-27 25 335 voor een afspraak bij ons of op udethuis. Oudegracht in Utrecht. www.travelessence.nl. bij U bent ook welkomOf opkijk éénop van onze presentatiedagen op de Oudegracht in Utrecht. Of kijk op www.travelessence.nl.
onze onze locale locale kennis kennis maakt maakt het het verschil verschil ... ...
Editorial
Welkom Clipboard Publishing BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl
Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl
Marketing & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl Tiffany den Ouden tiffany@clipboard-publishing.nl
Hoofdredacteur Raymond Luijbregts raymond@clipboard-publishing.nl
Redactie Peter Güldenpfennig Julian Huijbregts Jesse Kraal Sanne Ruhaak Nikki Veerbeek
Medewerkers Gerard Henninger
Vormgeving Lloyd Troost Angelique van der Voort Ron de Vos
Traffic manager Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl
Sales Bart Arkesteijn Guido van Belle Mitchell Koymans Kick van Poeteren Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Tel: *31(0)15-7600770
Webdevelopment Lars van der Schans
Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem
Distributie Nederland Betapress BV, Gilze
Distributie België Betapress NV, Turnhout
ONDERNEMER OF CEO? ONTVANG GRATIS BAAZ MAGAZINE www.baaz.nl/abo
Randzaken Iedere dag sta je vroeg op om vol goede moed je keihard in te zetten voor je eigen onderneming. Waarom je dat doet? De reden is voor iedereen anders. Het kan een ego-dingetje zijn, een drang om de wereld te verbeteren, de honger naar geld, status of macht (of een combinatie van die drie). Of gewoon omdat je nu eenmaal weinig anders goed kan. Hoe dan ook: je doet je werk met hart en ziel. Je bent niet voor niets ondernemer: jouw handen wapperen voor dat ene doel. Maar ondertussen kom je erachter dat er meer nodig is dan vroeg opstaan en hard werken. Je 'core business' goed uitvoeren is leuk, maar daar lijk je het tegenwoordig niet mee te redden. Wat blijkt? Volgens de heren en dames onderzoekers zijn het allerlei randzaken en ogenschijnlijke onbenulligheden die je succes gaan bepalen dit jaar. Mijn inbox stond er weer bol van afgelopen weken. Een paar stomme voorbeelden. De kwaliteit van je koffie blijkt volgens onderzoek belangrijk voor de productiviteit van je medewerkers.
Check. Of je wel of niet met ze een boterham eet tussen de middag, jawel: het is klaarblijkelijk belangrijk. Vooruit, check. En vergeet sport niet: dat zou zoveel productiever maken. Was er dat misschien mis met Steve Ballmer? Nou ja, vooruit, check. Er ligt een hele markt open voor dit soort onzin-onderzoekjes. Want ik weet zeker dat de muziek, het licht, de kleur van je broekrok, de dikte van de plastic rand rondom de bedrijfsmonitor, de mate van vering van je bureaustoelen, het merk hagelslag tijdens de gezamenlijke lunch allemaal invloed hebben op het welbevinden en de productiviteit van jou en je medewerkers. En kun je beter bananen of juist sinaasappels serveren tussendoor? Investeren in Arabische of Ethiopische bonenkoffie? Vloerbedekking of laminaat? 3FM of Classic FM uit de speakers? Aan de andere kant: kijk er niet raar van op als het allemaal al eens onderzocht is. 2014 wordt het jaar van 'death to bullshit'. Wat mij betreft, dan. En dat thuiswerken is ook zo gek nog niet.
RAYMOND LUIJBREGTS HOOFDREDACTIE Baaz is dagelijks actief op social media. Volg ons, like ons, deel artikelen en discussieer mee. internet www.baaz.nl twitter @baazmagazine facebook www.facebook.com/baazmag
Copyright © 2014 Clipboard Publishing bv, Rijswijk. Het is niet toegestaan om in Baaz gepubliceerde artikelen, of gedeelten daarvan, dan wel gebruikt beeldmateriaal over te nemen, te (doen) publiceren of anderszins openbaar te maken of te verveelvoudigen, zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever dan wel hoofdredacteur, behoudens het auteurs- en beeldrecht van de auteur/fotograaf indien niet in dienst bij Clipboard Publishing.
BAAZ MAGAZINE | 3
Baaz
Inhoud
24/7 Met een verse aanvoer gastpenners, nieuwe blogs, tips en interviews was er weer van alles te beleven op Baaz.nl. Dit vonden jullie het meest interessant. Lees verder op pagina 8.
11 Microsoft’s
nieuwe CEO
Toen Microsoft haar nieuwe CEO Satay Nadella aan de wereld presenteerde riep dat bij buitenstaanders vooral veel vragen op. Wie is deze grote onbekende? Even voorstellen.
12 Eindbaaz Reynier van Bommel
In het Brabantse Moergestel staan drie broers aan kop van de laatste ambachtelijke schoenfabriek in Nederland. Gebonden aan eeuwenoude familietradities en gedreven door een markt die in rap tempo verandert, doen de broers er alles aan om de naam van het familiebedrijf Schoenfabriek Wed. J.P. van Bommel B.V. hoog te houden.
25 Interview: Bart Flos
De meeste projecten gaan al faliekant mis voordat ze goed en wel begonnen zijn. Volgens Bart Flos ligt de schuld nooit bij methodes en machines, betoogt hij, maar bij jou.
21 Kick.start
Van dealwebsites voor vakantiereizen tot virtuele distributeur van clouddiensten en platform voor bedrijfscommunicatie, startups vind je in elke branche. Deze editie stellen we er weer drie aan je voor.
Baaz is het magazine voor ondernemers uit het mkb, over business, management, lifestyle en het zakenleven. Baaz wil eigenlijk maar één ding: ondernemers en leidinggevenden inspireren en informeren. Het laat zien hoe je een bedrijf sterker kunt maken. Met innnoverende ict, een goede marketingstrategie of een vooruitstrevende managementstijl. Geen technisch jargon of gebral, maar heldere informatieve artikelen, geschreven vanuit de optiek van de ondernemer.
4 | BAAZ MAGAZINE
Baaz staat vol verhalen uit de praktijk, van specialisten, leveranciers en de ondernemer zelf, afgewisseld met interessante en prikkelende vaste rubrieken en columns. Baaz heeft als belangrijke pijlers innoveren en duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
www.renault.nl
MOCHT ER ’NS EEN DINGETJE ZIJN
DAN HEEFT U DE ZEKERHEID VAN RENAULT PRO+
ADVERTENTIE
RENAULT PRO+ MET SERVICE, ONDERHOUD EN FINANCIERING OP MAAT DE RENAULT TRAFIC LEASE AL VANAF € 65,- PER WEEK
Met de Renault Trafic hoeft u zich nergens druk over te maken. U heeft namelijk de zekerheid van Renault PRO+. Uw vaste contactpersoon biedt voor elk probleem de juiste oplossing. Zoals het leveren van maatwerk door onder andere op- en ombouw of vervangend vervoer met haal- en brengservice. Zo verliest u nauwelijks tijd. Want tijd is geld.
DRIVE THE CHANGE
Aanbiedingen geldig van 05-01-2014 t/m 05-05-2014. Trafic vanaf € 17.790,-. Trafic vanafprijs van € 65,- per week is gebaseerd op Trafic dCi 90 gesloten bestel L1H1 T27 Générique. Vanafprijzen zijn exclusief BTW, BPM en kosten rijklaar maken. Het weekbedrag van € 65,- wordt berekend d.m.v. een vast percentage van de netto catalogusprijs en het voordeel van financial lease (60 maanden bij 4,9%). Financial Lease 1,9%, 4,9% of 6,9% en het voordeel is niet van toepassing op leaserent, (inter)nationale rentals, fleetjaarafspraken en dealerorders en indien een leasemaatschappij zichzelf uitsluit van deze actie. Op elke nieuwe Renault Trafic geldt een fabrieksgarantie van 2 jr. zonder kilometerbeperking en 12 jr. plaatwerkgarantie. Getoonde modellen kunnen afwijken van standaarduitvoering. Drukfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden. Voor meer informatie en/of de voorwaarden bel gratis 0800- 0303, kijk op renault.nl of vraag uw Renault Bedrijfswagen dealer.Bedragen zijn afgerond op hele euro’s. Rentewijzigingen en drukfouten voorbehouden.
Min./max. verbruik: 6,8 - 8,0 l/100 km. Resp. 14,7 - 12,5 km /l. CO2 178 - 210 g/km.
Baaz
Inhoud 74
66
38
28 Hoe is het nu met…?
Hoe vergaat het de startups die de afgelopen jaren verschenen in onze Kick. start-rubriek? Wij reizen langs de starters van toen en kijken hoe de zaken er nu voor staan.
32 Amerikaans succes op Nederlandse bodem
Hoe dol we ook zijn op Hollandse stamppot en haring, Amerikaanse bedrijven doen het lang niet slecht in ons land. Wat is het geheim van de Subways en Groupons van deze wereld en hoe weten ze met hun Amerikaanse concept de Nederlandse consument aan zich te binden?
38 Stoomcursus: Een whisky kenner in tien minuten
Whisky wint snel aan populariteit, dus grote kans dat je volgende informele business meeting met dit drankje gepaard gaat. Hoogste tijd om je kennis over dit godendrankje op te vijzelen.
44 Onder de loep: het faillissement
De Nederlandse economie is de mokerslag nog altijd niet te boven. In 2013 gingen er een recordaantal bedrijven failliet. Tijd om het faillissement onder de loep te nemen, want de gevolgen voor de zaak en privé liegen er niet om.
80 BaazEthics
Zelfs al zou alleen maar ‘winst’ je uitgangspunt als ondernemer zijn en heb je geen boodschap aan al dat ‘maatschappelijk dienstbaar’ geneuzel dan nog is het zo dat bedrijven hun bestaansrecht ontlenen hun klanten en opdrachtgevers. En de vraag is dus: wat wil die klant?
58 Achtergrond: de deeleconomie
Delen is het nieuwe hebben, althans als we de voorvechters van de deeleconomie moeten geloven. Wat houdt die nieuwe economie precies in en hoe kun je er als ondernemer van profiteren? Wij gingen op onderzoek uit.
66 Business coaching
Was het vijftien jaar geleden nog not-done om een coach aan je zijde te hebben, tegenwoordig is een bedrijfscoach in de arm nemen de normaalste zaak van de wereld. Met welke vragen kun je bij zo’n coach terecht, wat doet hij precies en wat levert het concreet op?
74 Elektrisch rijden anno 2014 2013 was het jaar van de elektrische auto, met dank aan de overheid. De vraag is of de elektrische auto ook met minder gunstige regelingen nog interessant blijft.
56 Baaz fashion
Strak in pak of liever een frivool shirt? Wat je smaak ook is, bij onze mode-experts kun je terecht voor een passend tenue om je werkdag goed te beginnen.
Gratis Baaz ontvangen Ben je ondernemer? Dan is een Baaz-abonnement geheel gratis. Kijk op www.baaz.nl/abo 6 | BAAZ MAGAZINE
FRIENDL CO
FE
Y
E
JA A R
AT U R E S
Hoge afdruksnelheid tot 52ppm
S
TURE IN FU
¨
ADVERTENTIE
Zeer lage prijs per pagina E
OL
Baaz
Baaz 24/7
Het beste van Baaz.nl 5 x besparen op de belasting Je wilt de belasting niet ontduiken, maar meer betalen dan je concurrenten is niet nodig en ook nog eens onverstandig. Christiaan van Wetten van The Fortune Factory geeft ondernemers enkele essentiële bespaartips. www.baaz.nl/fortunetips
RT @BaazMagazine: “Scoren met streekproducten”: ze geven ons ‘Trots op Nederland’- gevoel! Interessant verhaal: bit.ly/1lpovR1 @BaazMagazine @nieuwebieb @ s2m030 Fijne en prettige vermelding over onze locatie! Iedereen is welkom met of zonder tablet etc etc
Het is tijd dat de FNV de werkelijkheid accepteert
@BaazMagazine lekkere leesvoer weer voor de kerst! Interessante artikels
Wie doet water bij de wijn en wie mogen straks zegevieren: de werknemers of werkgevers? FNV houdt vast aan de loonsverhoging van drie procent, de werkgeversorganisatie is fel tegen. Ondertussen pleit FNV ook nog eens voor een nieuwe norm voor werkgevers. Zijn de eisen van de vakbond nog wel van deze tijd? www.baaz.nl/looneis
@BaazMagazine Betere vraag is hoe het zit met de betaalmentaliteit van werkgevers voor werknemers die geen 9-tot-5-mentaliteit hebben... In aanloop naar de @ WebwinkelVakdag helder verhaal @BaazMagazine over het belang van goede #software voor #webshopomzet. #magento #btw @BaazMagazine de link in uw tweet werkt niet. Wilt u deze weer benaderbaar maken? Bedankt! Stimuleert de overheid werkloosheid? Scherpe column van @BaazMagazine Ondernemerschap doucheputje vd arbeidsmarkt: bit. ly/1gdtFMS Lekker dan! Toch die brief eens goed doorlezen “@BaazMagazine: Ondernemers bij #abnamro betalen in 2014 hoofdprijs bit.ly/1czekbN”
8 | BAAZ MAGAZINE
Toffe nieuwe app van @BaazMagazine
6
Zoveel maanden vertraging loopt de invoering van IBAN op. De deadline van 1 februari om alle deelnemende landen over te laten gaan op het Europese is daarmee niet gehaald. Tot 1 augustus 2014 kun je nog betalingen doen naar oude rekeningnummers. www.baaz.nl/vertraagd
BEST GELEZEN
Waarom elke ondernemer moet hardlopen en hoe je goed en verantwoord begint Om het drukke ondernemersleven vol te kunnen houden moet je fit zijn. Een bakje koffie kan daar bij helpen, maar wil je echt energieker worden, dan kun je het beste een paar goede hardloopschoenen aanschaffen.
25%
Dat is het percentage Nederlandse mannen dat steelt van werkgever. Bij vrouwen ligt dat percentage op 18 procent. Dat blijkt uit een onderzoek van Nationale Vacaturebank. www.baaz.nl/diefstal
TEKST SANNE RUHAAK Hardlopen groeit aan populariteit, dat staat vast. De laatste jaren zijn er heel wat apps voor renners verschenen waarmee je precies kunt bijhouden hoever je hebt gelopen, in welk tempo je dat deed, hoeveel chocoladetaart je daarmee hebt verbrandt en welke vooruitgang je boekt. Er zijn zelfs apps waarmee een coach je via je oordopjes vertelt wanneer je moet versnellen, vertragen of pauze moet nemen. WAT LOPEN VOOR JE DOET Het is allemaal niet voor niets: hardlopen is gezond. Tenminste, als je het een beetje verantwoord aanpakt. Daarover straks meer, eerst eens kijken wat nu precies de voordelen zijn van zo’n uitputtingsslag en waarom rennen juist voor ondernemers een must is. HARDLOPEN MAAKT GELUKKIG Veel hardlopers kennen het heerlijke gevoel dat ze krijgen na een rondje rennen: de wereld lijkt ineens een stuk zonniger en problemen veel kleiner dan voordat ze hun hardloopschoenen aantrokken. De veroorzakers van dit gevoel zijn neurotransmitters (serotoninen en endorfinen) die vrijkomen tijdens het rennen en je een geluksgevoel bezorgen. Niet voor niets raden psychiaters depressieve patiënten vaak aan om te gaan hardlopen. STRESS? LOOP HET ERUIT Door een beetje stress presteer je misschien wel beter dan zonder enige druk, maar te veel stress legt je lam. Juist op die momenten doe je er goed aan eens een flink stuk te rennen. Ten eerste omdat hardlopen stressverminderend werkt. Ten tweede omdat de neurotransmitters die vrijkomen ervoor zorgen dat je weer zin krijgt in het nemen van initiatieven.
HARDLOPEN MAAKT SLIM Wist je dat rennen goed is voor je IQ? Er zijn inmiddels heel wat studies die bevestigen dat duursporten (en dus hardlopen) je intelligentie flink verhoogt. EEN GEZOND LICHAAM PRESTEERT BETER Die zakendineetjes en eindeloze uren achter je bureau zijn misschien goed voor je onderneming, je lichaam wil heel andere dingen. Gezond eten en een beetje beweging bijvoorbeeld. Zit je liever fit op kantoor met genoeg concentratie voor ingewikkelde zaken? Trek die hardloopschoenen dan maar aan want één ding is zeker: van rennen krijg je een gezond lichaam en een flinke dosis hernieuwde energie! BEGIN GOED Een goed begin is het halve werk, een cliché maar ook een gouden regel die je zeker als je gaat hardlopen moet hanteren. De reden is simpel: begin je te met een te hoog tempo en/of te grote afstanden, dan is een blessure gegarandeerd en zit je voor je het weet weer maanden te suffen achter je bureau. Bovendien heb je waarschijnlijk helemaal geen tijd voor eindeloze bezoekjes aan de fysio. Een gedegen hardloopschema is dan ook een absolute aanrader. Die kun je eenvoudig online vinden bij bijvoorbeeld runnersweb, of via het inmiddels populaire Evy. Een andere beginnerstip die je zeker niet moet overslaan is het aanschaffen van goede schoenen. Ren je eerste meters niet op je oude gympen, maar zorg dat je schoenen hebt met voldoende demping en steun. Een kleine investering, maar zeker een noodzakelijke. RUNNERSWEB: www.runnersweb.nl EVY: www.rennenmetevy.nl
TIP
Baaz.nl in je broekzak? Download de Baaz-app (iOS/Android) Nieuwe wetten Vanaf juni 2014 gelden er nieuwe wetten voor webshops. Door de implementatie van de Europese richtlijn consumentenrechten hebben consumenten door heel Europa straks dezelfde rechten als het gaat om koop op afstand. Marina Kleijn bespreekt een aantal in het oog springende veranderingen waar elke e-tailer rekening mee moet houden. www.baaz.nl/marinakleijn
BAAZ MAGAZINE | 9
Baaz
Baaz 24/7
Even voorstellen
Renault en Orange onderzoeken rol van 4G voor connected cars
Renault en Orange hebben de handen ineengeslagen voor een onderzoeksproject naar toepassing van 4G in auto’s. Beide bedrijven kunnen zo nieuwe toepassingen testen die mogelijk worden gemaakt door de hogere mobiele snelheid van het 4G-netwerk.
Je hebt onze verse aanvoer gastcolumnisten en –experts vast al zien langskomen op Baaz.nl. Hier stellen we ze nog even netjes aan je voor.
www.baaz.nl/connectedcars
Feit KPN heeft inmiddels zijn 4G-netwerk over heel Nederland uitgerold en voor iedereen beschikbaar gemaakt.
JAQUELINE ZUIDWEG Jacqueline is oprichter en directeur van Zuidweg & Partners B.V én Zakenvrouw van het Jaar 2012. Elke maand schrijft zij een blog voor baaz.nl over haar ervaringen in de ondernemerswereld. www.jacquelinezuidweg.nl
Vijf tips voor een productieve thuiswerkdag Een thuiswerkdag klinkt misschien paradijselijk, het heeft ook nadelen. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat je de hele dag geconcentreerd blijft en hoe bescherm je jezelf of je werknemers tegen afleidende zaken als privételefoontjes of huishoudelijk werk? Vijf tips. www.baaz.nl/thuiswerken
RENS TER WEIJDE Rens ter Weijde is sport- en prestatiepsycholoog en oprichter van The Energy Strategy en PEX. Regelmatig schrijft hij columns en geeft hij tips over geluk op de werkvloer en optimaal presteren. www.pextraining.com www.energystrategy.eu
BART FLOS Bart Flos is coach, inspirator, veranderadviseur, crisismanager en auteur. Hij schreef ‘Het anti-klaagboek’, ‘Het anti-sleurboek’ en ‘Het perfecte project’. Voor Baaz.nl schrijft hij blogs over een van de talloze onderwerpen waar hij zich mee bezighoudt. www.bartflosveranderadvies.nl
10 | BAAZ MAGAZINE
Sataya Nadella
Geboortejaar 1967 | Beroep CEO Microsoft | Nationaliteit Indiaas | Woonplaats Bellevue, Washington (VS) | Opleiding Master of
Science (University of Wisconsin–Milwaukee, computerwetenschappen), MBA (Booth School of Business, University of Chicago) | Burgerlijke staat Getrouwd | Hobby's Cricket, Amerikaanse en Indiase dichtkunst | Geschat jaarsalaris $6.700.000 (incl. bonussen)
Microsoft's nieuwe CEO
Wie is Sataya Nadella?
Toen Microsoft haar nieuwe CEO Satay Nadella aan de wereld presenteerde riep dat bij buitenstaanders vooral veel vragen op. Want wie is deze grote onbekende die toch z’n sporen bij Microsoft wel degelijk blijkt te hebben verdiend? TEKST RONALD SMIT
Nadella stamt uit het jaar 1967 en werd geboren in het Indiase Hyderabad. Nu zegt deze plaatsnaam de gemiddelde Hollander waarschijnlijk weinig, maar bij elke rechtgeaarde Brit gaat het hart sneller kloppen. Want hier worden prima cricketspelers uitgebroed die aan de top eindigen, een vergelijking die ook voor Nadella opgaat. Hoewel hij absoluut een begenadigd cricketspeler was, vond hij zijn top echter niet in dit edele spel maar in de IT.
ANONIEME STER Nadella werkt al sinds 1992 bij Microsoft en lijkt daarbij een rol te hebben aangenomen die Indiërs toch min of meer karakteriseren: harde werkers die liefst toch wat op de achtergrond blijven. Zo was hij senior vice president (klinkt toch altijd beter dan de Nederlandse vertaling) van de R&Dafdeling in Redmond en later president van de Server en Tools Business waarbij hij vooral bekend werd vanwege de transformatie naar de cloud. Wat dat laatste betreft lijkt Nadella dan ook de enige juiste man voor Microsoft te zijn, want het bedrijf heeft duidelijk grote moeilijkheden om zich te handhaven in de online- en mobiele wereld.
HET NIEUWE MICROSOFT Of de nieuwe topman het tij nog kan keren zal de tijd leren. Maar als iemand het in theorie zou moeten kunnen dan is hij het. Nog relatief jong, gek op gadgets, gevoel voor business én een sloot aan technische kennis en ervaring. Extra voordeel is dat hij niet op zichzelf is aangewezen, in zijn leiderschap zal hij worden bijgestaan door niemand minder dan MS-oprichter Bill Gates. De ‘road ahead’ zal desondanks geen gemakkelijke worden en de grote
vraag is dan ook wat er gaat gebeuren met bijvoorbeeld het toch min of meer als mislukt te beschouwen Surface tablettenproject. Groot voordeel is natuurlijk dat Microsoft nog over ruim voldoende kapitaal beschikt en daardoor een lange adem heeft. Of dat echter voldoende zal zijn om een jongere generatie die niet is opgegroeid met Microsoft-producten maar met een scala aan mobiele apparatuur van diverse merken, een generatie ook waarvoor het begrip pc of notebook weinig meer betekent over de streep te trekken? Nadella heeft het charisma en het bedenkelijke van Steve Jobs, iets wat een trendgevoelige generatie waarschijnlijk veel meer aanspreekt dan een schreeuwende en zwetende Steve Ballmer. Met het pensioen van Ballmer is ook een nog altijd doordreunende jaren tachtig verkoopstijl hopelijk voorgoed afgelopen. Sofisticatie en stijl, dat is waar de huidige wat hoger opgeleide jeugd erg geïnteresseerd in lijkt. En die mensen moet de toegankelijke en aimabele Nadella gaan aanspreken, want dát zijn de managers en dus potentiële klanten van de toekomst.
Sataya Nadella is relatief onbekend, maar lijkt voor nu de juiste persoon op de juist plek, met meer charisma dan zijn voorganger Steve Ballmer.
BAAZ MAGAZINE | 11
Baaz
Eindbaaz
Van Bommel: familiebedrijf van wereldformaat ‘Wij hebben een naam hoog te houden’
In het Brabantse Moergestel staan drie broers aan kop van de laatste ambachtelijke schoenfabriek in Nederland. Gebonden aan eeuwenoude familietradities en gedreven door een markt die in rap tempo verandert, doen de broers er alles aan om de naam van het familiebedrijf Schoenfabriek Wed. J.P. van Bommel B.V. hoog te houden. TEKST SANNE RUHAAK FOTOGRAFIE JASPER VAN BLADEL
Reynier van Bommel (1973) Functie algemeen directeur Favoriete kleur welke het beste verkoopt Favoriete schoen een Blakegefabriceerde instapper Hobby’s films, golf, Michelin Starts, reizen en science fiction Favoriet item is een vriendin een item? Grootste geheim dat mijn broertje Floris half robot, half mens en half alien is
12 | BAAZ MAGAZINE
et zou toch knap vervelend zijn als wij de generatie zijn die de boel in de soep draaien’, antwoordt Reynier nuchter op de vraag hoe betrokken hij is met het bedrijf dat hij niet eigenhandig heeft opgericht, maar wel zijn naam draagt. ‘Ik weet niet hoe het is om directeur te zijn van een onderneming van een volstrekt vreemde, maar zo voelt het bij dit bedrijf zeker niet. Ik zie natuurlijk ook elke keer als ik binnenloop mijn naam op de gevel staan. Het voelt misschien nog wel meer als eigen onderneming dan wanneer ik het zelf had opgebouwd.’ Reynier van Bommel is de oudste van de drie zoons die op dit moment de schoenfabriek runnen. Hij nam in 2001 het roer over van zijn vader – de man achter het
merk Floris van Bommel –, twee jaar nadat hij en zijn jongere broertje Floris in dienst kwamen. Sinds vier jaar zetelt ook de jongste telg uit de Van Bommel-familie op de directiestoel. Met ieder een eigen specialisatie (Floris als creatief directeur, Reynier als algemeen directeur en Pepijn als commercieel directeur) zetten ze een lange geschiedenis van schoenmakerij door. Een kwestie van braaf het spoor volgen dat de vorige generaties hebben uitgezet is het niet. Reynier, Floris en Pepijn moeten met een constante alertheid de markt in de gaten houden en met vernieuwingen op de proppen komen. Als negende generatie van het uit 1734 stammende bedrijf willen ze het immers niet op hun geweten hebben dat zij degene zijn die de familietrots naar de
‘ Als ik nu stop, moet ik mijn aandelen aan mijn broers verkopen’
BAAZ MAGAZINE | 13
Baaz
Eindbaaz
Floris van Bommel (1975) Functie creatief directeur Favoriete kleur donkerblauw Favoriete schoen blootvoets. Ik heb al Floris van Bommelvoeten, dus waarom zou ik die verbergen met schoenen? Hobby’s concerten, tex-mex, roadtrips, honden en op stoelen zitten Favoriet item mijn laptop en imaginaire hond Grootste geheim dat ik half mens, half robot, half alien ben Pepijn van Bommel (1979) Functie commercieel directeur Favoriete kleur rood, wit en blauw (de kleuren van Willem II, mijn favoriete voetbalclub) Favoriete schoen een mooi gepolijst paar in cognac Hobby’s voetbal, hardlopen, bier, discussiëren Favoriet item een cruiseschip Grootste geheim in elk geval voor mijn broers: dat ik intelligenter en knapper ben. Dat ontkennen zij nog steeds…
gallemiezen hebben geholpen. ‘Als het mijn eigen bedrijf was geweest had ik alleen mijn eigen naam hoog hoeven te houden, nu staat er wel wat meer op het spel’, erkent Reynier waarna hij toevoegt dat dat niet iets is waarvan hij wakker ligt. Terecht, want met Van Bommel gaat het goed. Met een solide groei en ambitieuze toekomstplannen kijkt Reynier optimistisch vooruit.
AFSPRAKEN EN EEN BEETJE MAZZEL Voordat we Reynier aan de tand voelen over het stormachtige klimaat op de retailmarkt, zijn we benieuwd naar het reilen en zeilen binnen het familiebedrijf. Samenwerken met goede vrienden, partners en familieleden betekent nogal eens het begin van het einde. Voorbeelden ten over van bedrijven die ten gronde gingen aan vetes en generatie durende familietragedies. Het is ook niet niks om zonder te knipperen de bedrijfsstrategie waar je vader zijn leven lang aan gebouwd heeft overboord te
1913 Jan van Bommel
In een van de gangen van het bedrijf Van Bommel prijkt levensgroot deze tekening waarop deze creatieve stamboom van de familie is afgebeeld.
14 | BAAZ MAGAZINE
gooien en het vergt de nodige souplesse om kritiek te uiten op het functioneren van je broer zonder te verzeilen in een ordinaire broederruzie. ‘Goede afspraken en een beetje mazzel hebben ons daarvoor behoed’, vertelt Reynier. ‘Wat heel bepalend is voor onze goede samenwerking is een uitgebreide aandelenovereenkomst die bij de notaris is vastgelegd. Daar staat bijvoorbeeld in dat partners niet bij ons in de zaak kunnen werken. Ieder familiebedrijf denkt daar anders
1673 Reynier van Bommel
1698 Arianus van Bommel
1704 Christianus van Bommel
1727 Josephus van Bommel
1770 Johannes P. van Bommel
1798 Johannes F. van Bommel
1836 Johannes P. van Bommel
1876 Janus van Bommel
1878 Gust van Bommel
1917 Jan van Bommel
1921 Sjef van Bommel
1922 Manuel van Bommel
1942 Frans J. van Bommel
1973 Reynier van Bommel
1975 Floris van Bommel
1979 Pepijn van Bommel
FACTS BEDRIJF Schoenfabriek Wed. J.P. van Bommel B.V. LOCATIE Moergestel SINDS 1734 DIRECTIE EN CEO Reynier, Pepijn en Floris van Bommel AANTAL WERKNEMERS 120 (Nederland) EXPORTLANDEN Duitsland en België PRODUCTIE Nederland en Portugal EIGEN WINKELS Amsterdam, Antwerpen, Brugge VERKOOPPUNTEN 800 (Nederland), 400 (buitenland) VERKOOPCIJFERS 450.000 paar schoenen (45% Van Bommel, 55% Floris van Bommel) in 2012 WEBSITE www.vanbommel.com / www.florisvanbommel.com
over, maar wij denken dat daar alleen maar gesodemieter van komt. Iets anders is dat toen ik trouwde verplicht was huwelijkse voorwaarden op te stellen waarin staat dat als ik kom te overlijden de aandelen altijd bij mijn broers blijven. Mijn vrouw krijgt als het een beetje meezit wel de waarde, maar de aandelen en de zeggenschap blijven in de familie.’ Een hele andere regel maakt het onmogelijk om na je 31-ste aandeelhouder van het bedrijf te zijn zonder er ook daadwerkelijk te werken. ‘Je mag na die leeftijd natuurlijk wel in dienst treden, maar aandeelhouder ben je dan niet meer. Dat betekent dus
ook dat als ik nu stop, ik mijn aandelen aan mijn broers zou moeten verkopen.’ Reynier legt uit dat het idee daarachter heel simpel is: ‘We willen niet dat er familieleden zijn die op hun vijftigste een aandeel en zeggenschap hebben over een bedrijf waar ze niet werken.’ Het is een greep uit de regels waarmee de familie zoveel mogelijk de risico’s op problemen wil voorkomen. ‘En verder is het stom geluk dat we alle drie een andere interesse hebben en het bedrijf groot genoeg is om ons alle drie een baan te
‘ Gelukkig is onze familie niet zo groot’
BAAZ MAGAZINE | 15
Baaz
Eindbaaz
VIJF VRAGEN AAN REYNIER
WIE WORDEN DE OPVOLGERS VAN DE DRIE BROERS, BLIJFT VAN BOMMEL OOK NA HUN DIRECTIEJAREN EEN FAMILIEBEDRIJF? ‘Daar gaat het nog helemaal niet over. De oudste van onze kinderen is twee, de jongste een paar weken. Met andere woorden: de toekomst zal het leren!’ WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE PIJLERS VOOR DE NABIJE TOEKOMST? ‘We zijn nu bezig om de damescollectie bekender te maken. Daarnaast houden we grote focus op de export in België en Duitsland en willen we in die landen de komende jaren meer eigen vestigingen gaan openen.’ WELKE VIJF BOEKEN KAN JE AANRADEN TER INSPIRATIE VOOR ONDERNEMERS? ‘Geen. Ik lees alleen boeken waar op de eerste bladzijde iemand dood gaat en de rest van het boek over de vraag gaat: ‘wie heeft het gedaan’. WELKE ONDERNEMERS BIJEENKOMSTEN E.D. BEZOEK JE REGELMATIG? ‘Zo weinig mogelijk.’ WAT IS JE BELANGRIJKSTE TIP VOOR ANDERE ONDERNEMERS? ‘Geen. Mijn broer Pepijn werkte lange tijd voor een adviesbureau en zei eens tegen mij: “het enige wat je zo’n directeur eigenlijk moet vragen is hoe je een adviesbureau opzet.” Ik denk dat dat waar is. Zo’n man weet niks van hoe hij een bedrijf als Van Bommel moet leiden. Ik kan dus wel advies geven aan ondernemers, maar dat zou dan alleen nuttig zijn voor die ene man die een eigen schoenfabriek wil opzetten, en dan nog is het maar de vraag of voor hem dezelfde zaken gelden als voor ons.’
16 | BAAZ MAGAZINE
geven’, verklaart Reynier de eerdergenoemde mazzelfactor. ‘Ik denk dat dat een wezenlijk onderdeel is van waarom het zo goed gaat tussen ons: we hebben alle drie onze eigen specialiteit en waarderen elkaars capaciteit. Natuurlijk bemoeien we ons wel met elkaars vakgebied – we zijn alle drie verantwoordelijk voor de strategie en het succes van het bedrijf -, maar we laten het eindoordeel wel altijd bij degene die erover gaat.’ Behalve de verschillende interesses die de broers erop na houden is er nog een geluksfactor te noemen die de kans op familievetes binnen het bedrijf drastisch verkleint: ze zijn de enige familieleden die hier werkzaam zijn. Alle andere honderdtwintig werknemers die in de fabriek rondlopen hebben een andere achternaam en zitten zondagavond aan een ander familiediner. ‘Van Bommel bestaat al heel lang, dus de kans dat wij hier met allerlei neven en achterneven hadden gezeten was eigenlijk best groot’, bedenkt Reynier. ‘Gelukkig is onze familie niet zo bijzonder groot, dat scheelt een hoop!’ Gelukkig? ‘Ja, stel je voor dat je zoals bij een familiebedrijf als Bavaria met veertig familieleden bij elkaar zit, en dan ook nog eens drie generaties naast elkaar. Daar gaat het volgens mij heel goed hoor, maar ik moet er niet aan denken.’
VADER VAN BOMMEL Een goede omgang met de zittende familieleden – in dit geval zijn twee broertjes – is één, hoe gaat Reynier om met de invloed van zijn vader van wie hij het stokje overnam? Lukt het hem om zijn eigen koers te varen en hier en daar wat aan de familietradities te morrelen of laat hij zich op de vingers
gebied jarenlang knallende ruzie met zijn vader, toen ze samen in het bedrijf zaten en zelfs daarna nog. Dat was voor hen natuurlijk heel vervelend, maar voor ons een zegen. Mijn vader weet namelijk precies wat hij niet moet doen: zich blijven bemoeien met de onderneming waar hij al afscheid van genomen heeft.’ De groot-
tikken door zijn voorganger? ‘Ook in dat opzicht hebben wij flinke mazzel gehad’, lacht Reynier die zich bewust lijkt van het vele geluk waaraan hij zijn succes wijdt. ‘Mijn vader had op zakelijk
vader van Reynier dacht daar heel anders over, die kwam tot een half jaar voor zijn sterven nog elke dag langs. ‘Dat gebeurt in zoveel familiebedrijven’, denkt Reynier. ‘Ondernemers die het hebben
ADVERTENTIE
Baaz
Eindbaaz
SCHOENFABRIEK WED. J.P. VAN BOMMEL B.V. SINDS 1734 1734 Familie Van Bommel start in Breda de productie van hangemaakte kwaliteitsschoenen 1880 Grote productiegroei als gevolg van de Franse-Duitse oorlog. Eind negentiende ontwikkelt het ambachtelijke bedrijf zich tot mechanische fabriek 1912 Wed. J.P. van Bommel schaft een machinepark aan voor de productie van schoenen met van de Good Year Welttechnologie (dubbelgenaaid) 1918 Schoenfabrikanten worden tijdens de oorlogsjaren bij wet verplicht voor een groot deel producten te maken uit voorgeschreven leer en volgens aangegeven maakwijzen
overgedragen maar niet los kunnen laten… dat is verschrikkelijk. Mijn vader stopte op zijn zestigste en heeft het vanaf dat moment aan ons overgelaten. We hebben best wel gekke beslissingen gemaakt waar hij het absoluut mee oneens is geweest’, zegt Reynier met een glimlach. ‘Maar het lukte hem altijd te zeggen: “jullie hebben het goed onderbouwd en ik vertrouw jullie.”’
ONDERNEMEN ALS EEN SPELLETJE RISK Waar vader Van Bommel het zeker niet mee eens was, was de beslissing van Reynier en Floris om de export op te schorten. Van de
zestien of zeventien landen die hun vader had aangeboord, bleven er naast Nederland twee afzetmarkten over: België en Duitsland. ‘Mijn vader opereerde met het motto “je weet maar nooit”’, legt Reynier uit. ‘Hij zag overal kansen en ging het liefst met allemaal tegelijk aan de slag. Wij besloten dat anders te doen: van de honderd kansen kiezen we er drie en zetten daar vol op in. Waarom? Omdat we focus belangrijk vinden. Vergelijk het met het spelletje Risk: je zet al je pionnetjes op drie landen en zorgt dat je daar de oorlog wint. De rest laat je lekker zitten.’
1922 Introductie dieselmotor in de fabriek 1925 Verdubbeling van de bedrijfsvloer en sterke toename personeelsbestand Eind ’20 Import uit Amerika gaat van start. Introductie comfort damesschoen en introductie nieuwe merknamen 1933 Van Bommelt neemt deel aan de rijdende beurs: de Eerste Nederlandsche Tentoonstellingtrein waarmee ondernemers hun producten in grote steden kunnen promoten 1937 Start productie van de succesvolle luxe damesschoen naast de bestaande comfortlijn 1941 De bezetter verplicht Van Bommel de productie te stoppen ten gunste van grotere bedrijven 1942 Van Bommel besluit biezen damesschoenen te produceren 1944 Na de bevrijding komt de productie van lederen schoenen weer op gang 1948 De fabriek wordt uitgebreid 1951 Maart: een grote brand verwoest de fabriek tot de grond November: in een nieuw opgebouwde fabriek wordt de productie hervat 1952 Van Bommel ontvangt het predikaat Hofleverancier 1953 De firma wordt omgezet in een Naamloze Vennootschap 1971 De Naamloze Vennootschap wordt omgezet in een Besloten Vennootschap 1979 Capaciteitsuitbreiding met de bouw van een nieuwe stikkerij 1988 Van Bommel ontvangt voor de tweede keer het predikaat Hofleverancier
18 | BAAZ MAGAZINE
‘Ondernemen is als Risk: je zet al je pionnetjes op drie landen en zorgt dat je daar de oorlog wint’
A1-LOCATIES Riepen Reynier, Floris en Pepijn een aantal jaar geleden nog om het hardst dat Van Bommel niet online verkocht ging worden, anno 2014 is er weinig meer van dat voornemen over. De markt is veel sneller veranderd dan zij hadden kunnen voorspellen en dat geldt ook voor hun retailers die niet zelden in zwaar economisch weer verkeren. Wat merkt Van Bommel daarvan? ‘Behoorlijk wat’, antwoordt Reynier eerlijk. ‘Er is veel veranderd en best wat verkopers van onze schoenen zijn weggevallen. Voor ons is het meer dan eens zaak heel goed te kijken naar het distributienetwerk’, vervolgt hij nog voordat we kunnen vragen hoe hij
daarmee omgaat. ‘ Mijn vader had op ‘Als er retailers zakelijk gebied knallende wegvallen, moet je actief naar nieuwe ruzie met zijn vader’ zoeken. Gelukkig zijn die er nog steeds en komen er steeds nieuwe initiatieven, zowel online als offline.’ Eén van die initiatieven komt van de broers zelf. Wie wel eens door de binnenstad van Amsterdam, Brugge of Antwerpen wandelt heeft het wellicht al opgemerkt: Van Bommel opent eigen winkels. Een fysieke winkel in de tijd dat ze bij bosjes neergaan, dat vraagt om een verklaring. Reynier corrigeert direct onze aanname: ‘Met fysieke winkels gaat het slecht, behalve op A1-locaties.’ En laat dat nu precies zijn waar HET VERHAAL ACHTER FLORIS VAN BOMMEL Van Bommel neerstrijkt. ‘De komende jaren zijn wij van plan Het merk Floris van zeven nieuwe vestigingen te Bommel wordt gemaakt openen in Duitsland en België. door precies dezelfde handen als de klassieke Niet omdat we zo nodig meer Van Bommel-schoenen. paren willen verkopen’, legt Anders dan de merknaam Reynier uit, ‘maar omdat we aan doet vermoeden, werd het bedacht toen Floris nog onze naamsbekendheid willen helemaal niet werkzaam bouwen. Mijn vader is ooit was in het bedrijf. Reynier: ‘Het team onder begonnen met de introductie mijn vader kwam elk van marketing. Hij stuurde seizoen weer met jongere posters en folders naar winkels ontwerpen. De retailers zagen er echter geen en trad zo als eerste van de brood in en wilden alleen generatie in direct contact met klassieke modellen van ons verkopen. In die tijd de consument. Wij zetten de bepaalden de retailers volgende stap daarin door eigen ons imago en daar heeft mijn vader een kentering winkels te openen.’
DRIE BEDRIJVEN IN ÉÉN Met de opening van eigen winkels zetten de drie broers een eigen stempel op de lange geschiedenis van het familiebedrijf. Naast de schoenfabriek die in 1734 het levenslicht zag en de marketingorganisatie die hun vader op poten zette, ontwikkelen Reynier, Floris en Pepijn nu een retailbedrijf dat de komende jaren meerdere eigen Van Bommel-vestigingen in Nederland, België en Duitsland zal realiseren. ‘Ons doel is om uiteindelijk drie sterke bedrijven achter te laten waar met trots onze naam op staat’, besluit Reynier.
in gebracht. Hij heeft tijdens de zoveelste bijeenkomst waar retailers de ontwerpen weigerden Floris zijn naam laten opschrijven en in de schoenen geplakt. Vanaf dat moment is het gaan groeien en is het sub-label uitgegroeid tot een succesvol merk. Op dit moment hebben we meer succes met Floris dan met Van Bommel. In Duitsland verkopen we alleen maar Floris omdat het onderscheidende vermogen van dat merk daar veel groter is.’
BAAZ MAGAZINE | 19
U KENT ONS NIET ALLEEN ONZE APPS Hoe maak je van smartphone- en tablet-gebruikers tevreden klanten? Inderdaad, met een succesvolle app. Wij ontwerpen en realiseren ze voor kleine en grote organisaties.
ADVERTENTIE
Al bent u geen HEMA, V&D of DHL, brainstormen over uw kansen op mobiel gebied wordt inspirerend.
Bel 088 233 4500 voor een afspraak of kijk op iOnline.nl
iOnline BV | 088 233 4500 | info@ionline.nl | Hanzeweg 35, 3771 NG Barneveld