DIGIFOTO Pro 5.2019

Reviews

Lensbaby Velvet 85mm f/1.8 Irix 11mm f/4.0 Tamron 17-28mm f/2.8

DIGIFOTOPRO.NL

NUMMER 5

Fluweelzachte macrofotografie

2019

Extreem wijd

Zeer harmonieus

PRIJS €5,95

HANDS-ON

Sony A9II

WIN EEN REIS NAAR CANADA

Vlaggenship krijgt belangrijke updates

Rondsluipen op verboden terrein

Grafische monitor aanschaffen?

Urbex-avonturen

Hier moet je op letten...

Naaktportretten in Spanje Filip Naudts bezocht naturistenresort Lavinia

WORKFLOW

Het belang van betrouwbare opslag

183.000+ Instagramhit

volgers binnen een maand 'Eekhoornfotograaf' Dick van Duijn

Reviews

NiSi Close-up lens kit NC 77cm Kleurrijk macro

MagMod Flash Kit en MagBeam

Creatieve effecten voor je flitser

Think Tank Urban Access 15

Fototas voor iedere gelegenheid

NUMMER 5/2019

Phone to Polaroid Transcontinenta B.V. | Distributeur Benelux Polaroid Originals | T: +31(0)252-687555 | E: info@transcontineta.nl

Welkom

Een uitgave van Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Concept en idee Jascha Vink jascha@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.771 Redactie Eefke Burg Christel de Wolff Dré de Man Siem van Woerkom Sterre Hartjes redactie@thecontentgroup.nl +31(0)15-7600.707 Medewerking van Aimée van Vuuren

Welkom!

In deze nieuwste editie van DIGIFOTO Pro gaan we aan de slag met één van de populairste fotografieonderwerpen in de herfst: macro. We spreken natuurlijk onze winnaar van onze macrowedstrijd Zander Proost over zijn winnende foto.

Daarnaast laten we macrofotograaf Astrid Brouwers aan het woord over de uitdagingen in de macrofotografie. ode- en glamourfotografie is een divers vakgebied en laat vaak meerdere stijlen samensmelten.

Modefotograaf Rik Versteeg creëert beelden die tijd en ruimte lijken te schenden en zich niet in één hokje laten plaatsen. We spreken hem over hoe zijn krachtige foto's tot stand komen.

Voor portretfotografie zijn er vele accessoires. We gaan er met een aantal aan de slag, waaronder de MagMod Professional Kit voor creatieve flits-effecten. Misschien overweeg je zelf wel een thuisstudio op te bouwen, maar wat heb je precies nodig? We delen twintig tips voor je thuisstudio.

Urbex-fotografie, het fotograferen van verlaten gebouwen, is niet zonder risico en vaak ook niet helemaal legaal. Dat laatste maakt het volgens urbexfotografen Alida Bleeker en Eelco Poelsma juist zo spannend. Ze vertellen over hun avonturen en de invloed van social media op het genre.

Zelf gaan we op avontuur met de Tamron 17-28mm f/2.8 DI III RXD, de Irix 11mm f/4.0 Blackstone en testen we de Think Tank Urban Access 15.

Het werk van bruidsfotograaf Bas Uijlings is uitzonderlijk mooi en heeft al een aantal prijzen gewonnen. Hij deelt een aantal ondernemerstips die elke bruidsfotograaf ter hart zou moeten nemen.

We spreken met Filip Naudts die van de een op andere dag vertrok naar Lavinia in Spanje om daar bijzonder naaktportretten te maken van lokale modellen. Ook laten we visboer Dick van Duijn aan het woord. De hobbyfotograaf kwam onlangs in het nieuws toen hij een perfect getimede foto deelde van een eenhoorn die in een mum van tijd viraal ging. Wat doet de plotse populariteit met je?

Daarnaast hebben we natuurlijk het laatste nieuws, de nieuwste boeken en fotografie-evenementen die je écht niet wil missen.

Kortom, er valt genoeg te zien en te lezen.

Geniet van deze mooie editie!

Redactie DIGIFOTO Pro

Met dank aan Astrid Brouwers Zander Proost Rik Versteeg Jun van Dasselaar Sonja van Driel Carola Kayen-Mouthaan Bas Uijlings Dick van Duijn Filip Naudts Eelco Poelsma Alida Bleeker Wil Crooymans Michiel Fischer Fotografenpanel Workflow Marketing & PR marketing@clipboardmedia.nl +31(0)15-7600.700 Traffic Manager Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600.700 Sales Bart Arkesteijn Charmaine Pas Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl +31(0)15 7600.770 Data Analist Sven de Heer Vormgeving Leroy de Roo Ron de Vos Coverfoto Dick van Duijn Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België ISSN 2468-869X Copyright © Clipboard Media & Content Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

DIGIFOTO PRO IS POWERED BY

Abonnementen

Jaarabonnement Nederland (6 edities): € 29,75 Jaarabonnement Europa (6 edities): € 72,50 Losse edities: € 5,95

(prijswijzigingen voorbehouden) Telefoon: 015-7600700 E-mail: abo@clipboardmedia.nl

Het abonnement wordt automatisch verlengd.

Opzeggen kan schriftelijk of per e-mail uiterlijk 2 maanden voor afloop van de abonnementsperiode.

DIGIFOTO PRO

Eerder verschenen edities zijn na te bestellen via digifotopro.nl/nabestellen of door een e-mail te versturen naar abo@clipboardmedia.nl

3

Inhoud

52 Foto: Alida Bleeker en Eelco Poelsma

MACRO

MODE- EN GLAMOUR

11 Interview Astrid Brouwers

26 Interview Rik Versteeg

Op zoek naar de gouden gloed

‘Eigen werk hoeft niet verdedigd te worden’

16 Kleurrijk macro

34 Michiel Fischer over flitsfotografie

18 Tutorial

38 Tips voor je thuisstudio

22 Fotowedstrijd Macro

42 Creatieve effecten voor je flitster

Review NiSi Close-up lens kit NC 77cm

Chromatische aberratie corrigeren

In gesprek met de winnaar

24 Fluweelzachte macrofotografie

4

Review Lensbaby Velvet 85mm f/1.8

Niet zomaar alle lampen aanzetten

20 tips om er een succes van te maken

Review MagMod Professional Flash Kit en MagBeam

46 The making of…

DIGIFOTO PRO

Sonja van Driel over flitsfotografie

11

WORKFLOW

70.

Workflow: opslag Waar sla je jouw foto's op?

76.

Aan de slag met HP Creatieve werkplek

80. Frank Doorhof over werken op locatie Bewuste keuze voor LaCie 82. Schiet met gemak 4K-video Introductie Kingston Canvas Select Plus SD Foto: Astrid Brouwers

98

26

84. Keuzegids grafische monitor Waar let je op bij de aanschaf?

EN MEER…

6.

Nieuws De hoogtepunten verzameld

68. Hands-on Sony A9II De cheeta onder de camera's 86. De foto en het verhaal Project Vístela Foto: Rik Versteeg

Foto: Dick van Duijn

90. Het Z-gevoel Hands-on Nikon Z 50

URBEX

92. Bas Uijlings over ondernemerschap ‘Proberen, proberen, proberen’

52 Rondsluipen op verboden terrein

98. Interview Dick van Duijn Binnen een maand meer dan 183.000 volgers

Eelco Poelsma en Alida Bleeker over urbex-fotografie

102. Interview Filip Naudts Naturistische portretten in Lavinia, Spanje

60 Review Irix 11mm Blackstone

108. Foto-opleidingen Hoe kies je de opleiding die bij jou past?

'Extreem wijd'

62 Spotlight Lezersfoto

Wil Crooymans over zijn prachtige foto’s

64 Zeer harmonieus

Review Tamron 17-28mm f/2.8

66 Think Tank Urban Access 15 Een fototas voor iedere gelegenheid

DIGIFOTO PRO

114. Doe mee aan ons lezersonderzoek Maak kans op fantastische prijzen 116. Boeken Informatieve en inspirerende fotoboeken 118. Fotografie-agenda Alle evenementen op een rij

5

Nieuws

Het beste nieuws van de afgelopen tijd

De cameramerken en fabrikanten hebben de afgelopen tijd weer niet stilgezeten. Op de redactie werden wij overspoeld door berichten over nieuwe producten. De belangrijkste nieuwsberichten zetten wij hier voor jou op een rij.

Tekst Christel de Wolff

NIKON BREIDT Z-FAMILIE UIT

NIKON Z 50

Met de Nikon Z 6 en Z 7 als eerste releases, was de Z-serie lange tijd alleen voor full frame-gebruikers. Met de Nikon Z 50 maakt Nikon het spiegelloze Z-systeem nu ook beschikbaar voor fotografen die liever met DX-formaat fotograferen. De Nikon Z 50 is de eerste DX-formaat systeemcamera in de Z-serie.

Tegelijk met de introductie brengt Nikon twee DX-objectieven uit de NIKKOR Z CX 16-50mm f/3.5-6.3 VR en NIKKOR X DX 50-250mm f/4.5-6.3 VR. Naast prachtige foto's, schiet je ook met gemak 4K-video met de Nikon Z 50. Gecombineerd met de twee nieuwe objectieven beschik je meteen over een bereik van groothoek tot tele. De Nikon Z 50 is uitgerust met een 20,9 megapixel DX-sensor en biedt de optische voordelen van het Nikon Z-systeem, in een stevige en compacte DX-body. De beste eigenschappen van de Nikon Z 6 en Z 7, zoals de hybride AF, scherpe elektronische zoeker, kantelbaar touchscreen en diepe grip, zijn overgenomen in de Nikon Z 50. Ook beschikt de nieuwe camera meteen over de nieuwste snufjes zoals Eye-detection AF, waardoor je in een handomdraai prachtige portretten kunt maken.

ADVIESPRIJS € 949,INFO NIKON.NL

EXTREEM LICHTSTERK NIKKOR Z 58MM F/0.95 S NOCT

Het langverwachte Noct-objectief van Nikon is geïntroduceerd: de extreem lichtsterke NIKKOR Z 58mm f/0.95 S Noct. Het objectief heeft de klassieke uitstraling van Nikon Noct in F-vatting, maar biedt uitzonderlijke nieuwe mogelijkheden dankzij de grotere Z-vatting. Van portretten tot nachtlandschappen, door de ongekende diepte en scherpte van het objectief, til je je foto's naar een heel nieuw niveau. Het objectief leent zich ook uitstekend voor video's met een cinematografische stijl. De Noct heeft twee anti-reflectiecoatings, ARNEO Coat en NANO Crystal Coat , die samenwerken om beeldschaduwen en lichtvlekken tegen te gaan. De aberratiecorrectie is ingrijpend verbeterd dankzij het nauwkeurig geslepen asferische lenselement met een grote diameter. De robuuste fluorcoat stoot water, vuil en vocht af zonder dat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit. Via een OLED-schermpje op het objectief kun je het diafragma, de scherpstelafstand en de scherptediepte snel zien, ook in het donker. Daarnaast is het objectief geruisloos te bedienen met de intuïtieve instelring en kun je maar liefst 17 functies toewijzen aan de Fnknop. Wie aan de slag wil met het extreem lichtsterke objectief moet wel even in de buidel tasten.

6

DIGIFOTO PRO

ADVIESPRIJS € 8.999,-.

INFO NIKON.NL

KLEIN, LICHT EN SLIM

FUJIFILM X-A7

Fujifilm heeft haar nieuwste en meest compacte instapsysteemcamera uit de Fujifilm X-serie geïntroduceerd: de Fujifilm X-A7. De camera beschikt over gezichtsherkenning en oogherkenning. Daardoor zal hij automatisch en snel scherpstellen, wat het fotograferen van personen wel heel gemakkelijk maakt. De Fujifilm X-A7 beschikt over een 24,2 megapixel APS-C CMOS sensor. De sensor is voorzien van kopergeleiding, waardoor de camera razendsnel is in het verwerken van beelden. Nog meer snelheid vind je terug in het fasedetectie autofocussysteem waarbij de individuele focuspunten over de hele sensor reiken. De achterzijde van de X-A7 is voorzien van een groot touchscreen van 3,5 inch in een beeldverhouding van 16:9. Het scherm kan in iedere richting worden gedraaid. Het is voor het eerst dat deze speciale 'vari-angle' techniek is toegepast in de X-serie. De Fujifilm X-A7 leent zich uitstekend voor video dankzij de 4K-beeldkwaliteit en de optie voor slow motion-opnamen. Geavanceerde hoge ISO-mogelijkheden zorgen er tevens voor dat de Fujifilm X-A7 heel goed scoort voor een camera in zijn prijscategorie.

KLEINSTE FULL FRAME SPIEGELLOZE CAMERA

SIGMA FP

De Sigma FP is, met afmetingen van slechts 112,6 x 69,9 x 45,3 millimeter en een gewicht van slechts 370 gram, de compactste en lichtste full frame spiegelloze camera ter wereld. De camera oogt als een compact camera maar beschikt over alle professionele functies van moderne spiegelloze full framecamera’s. De camera heeft geen zoeker, maar wel een 3,2 inch touchscreen op de camera. Daarnaast heeft het een 49-punts autofocussysteem en kan er 4K-video mee worden geschoten. De camera is niet groter dan een handpalm en zal daarom niet bij iedereen in de smaak vallen qua gemakkelijke bediening. Echter voor wie op zoek is naar een extreem kleine camera met grote prestaties, is de SIGMA FP er een om in de gaten te houden. Overigens heeft de camera een L-vatting, wat betekent dat je een breed assortiment van Leica-, Panasonic- en natuurlijk SIGMA-objectieven kunt gebruiken.

ADVIESPRIJS € 1.999,INFO SIGMABENELUX.COM

ADVIESPRIJS € 749,- (INCL. FUJINON XC15-35MM F/3.5-5.6 OIS PZ INFO FUJIFILM.EU

SUCCESNUMMER NOG MEER VERBETERD

SONY A9 II

Sony heeft haar in 2017 uitgebrachte vlaggenschip geüpdatet. De Sony Alpha 9 Mark II is op het eerste gezicht niet veel veranderd.

Zo blijft de 24 megapixel full framesensor behouden en blijft het een razendsnelle camera met mogelijkheid om tot 20 beelden per seconde te schieten. Dit maakt de camera ideaal voor zowel sport- als reportagefotografen, voor wie iedere klik telt. Toch zou Sony de Mark 2 niet hebben hoeven uitbrengen als er helemaal niks veranderd was. Zo is de mechanische sluiter van de camera verbeterd waardoor deze nu dubbel zo snel kan fotograferen (tot 10 bps). Daarnaast is er gekeken naar de onlangs uitgebrachte ‘Resolution Beast’ (Sony A7R IV) en heeft de A9II onder andere 5,5 stops stabilisatie, verbeterde stof- en waterbestendigheid en een verbeterde touchscreen-interface meegekregen. Ook niet onbelangrijk is de connectiviteit van de A9II die aanzienlijk is verbeterd ten opzichte van de voorganger. De camera bevat een USB-C 3.2-poort en ondersteunt 5 GHz wifi. Dit laatst kan vooral handig zijn voor studioprofessionals die willen fotograferen vanaf hun laptop.

ADVIESPRIJS € 5.400,- | INFO SONY.NL

DIGIFOTO PRO

7

Meer dan een moment.

Een nieuw begin ‘Knowing yourself is the beginning of all wisdom’ – Aristotle

Leven is leren en leren is ontdekken. Tot het besef komen wat een mens gelukkig maakt en waar hij voor staat is wellicht de grootste ontdekking die een ieder van ons kan doen. Velen onder ons leven een leven dat wordt gedirigeerd door de stem van de maatschappij. Iedere dag zijn er zovelen die wakker worden om slechts deel te nemen aan een ratrace – eentje naar de top, eentje naar meer, bovenal eentje die consumeert. Maar is meer daadwerkelijk meer en is die zogenoemde top ook écht het hoogst haalbare of is het allemaal een farce? Gaandeweg een leven voortduurt, wordt het steeds makkelijker om afstand te nemen van de dromen die de mens ooit had. Alleen is het niet enkel de droom die verloren gaat, nee men verliest zoveel meer. Pie Aerts was een van die mensen die zich liet verleiden door de woorden die onze samenleving hem influisterde. Lange tijd was hij werkzaam bij een corporate bedrijf en betrad hij iedere dag dat tumultueuze rad van consumptie. Totdat er een moment van genoeg is genoeg kwam, een confronterend moment waarop zijn lichaam en geest protesteerden. Ironisch als het leven kan zijn, was dit de ervaring die ervoor zorgde dat hij dichter tot zichzelf kwam. Wat volgde was een periode waarin Pie opnieuw de wereld om hem heen ontdekte, voor het eerst in lange tijd zag hij schoonheid en vreugde. Gedurende die periode kwam Pie tot de conclusie dat hij een keuze moest maken, terugkeren naar zijn oude leven of kiezen voor wat zijn hart begeerde.

In iedereen zit een verhalenverteller, storytelling is een intrinsieke behoefte die inherent is aan het menselijk bestaan. Pie is een driftige verhalenverteller die altijd fascinatie heeft gehad voor licht, compositie en emotie. Als kind wist Pie zijn fantasieën te vertalen naar tekeningen, waarin hij verhalende wijs zijn perspectief met de wereld kon delen. Vandaag de dag vertelt Pie de verhalen van anderen, met behulp van zijn fotocamera. Al spelend met licht portretteert hij verhalen die gaan over de mens, de wereld en het verleden.

Law of attraction

Mensen zijn emotionele wezens die belang hechten aan het kernprincipe reciprociteit: ieder mens verwacht hetgeen zij geven terug te krijgen. Pie is ervan overtuigd dat deze vorm wederkerigheid ook een fundamentele rol speelt in de totstandkoming van zijn beelden. Door de jaren heen is Pie het belang van teruggeven steeds meer in gaan zien. Als verhalenverteller met een podium voelt Pie zich verantwoordelijk om de verhalen te vertellen van hen die dat niet zelf kunnen. Voor hem is het een manier van geven. Pie krijgt op zijn beurt hier de meest intieme verhalen voor terug. Volgens Pie zijn dit de verhalen die er echt toe doen, verhalen die gaan over: verbintenis, het leven

en de vergankelijkheid van het allemaal. Op zijn manier probeert Pie iets te doen wat van belang is voor de medemens – iets wat er echt toedoet.

Tales from the Roads Less Traveled

Recentelijk hebben Pie en Jessica, zijn vriendin, in samenwerking met Mendo een boek uitgebracht. Niet voor niets heet het boek Tales from the Roads Less Traveled. In dit boek delen zij een alternatief perspectief waarin de mens en de complexiteit van het leven centraal staan. Zelf hebben zij een reisjournaal aan dit boek overgehouden, waarop zij regelmatig terugblikken. Voor hen is het een reminder aan alles dat ze hebben geleerd gedurende hun reizen. Bijzonder genoeg zagen Pie en Jessica ontzettend veel raakvlakken tussen de culturen die nieuw voor hen waren en wat zij zelf gewend waren. Herkenbaarheid schuilt in het onbekende, zo waren er verhalen die sterk resoneerden bij Pie. Vooral in het verhaal van Sonam herkende Pie zichzelf.

is the art ‘‘ Fotografie of seeing The Red–Robed Ninja

,,

Waarom was het juist dit beeld dat een sterke indruk achter wist te laten bij Pie? Misschien kwam het doordat die jongens daar door hun eigen ouders zijn afgestaan. Of was het de onderlinge broederschap die zij hadden opgebouwd? Er is geen eenduidig antwoord op de vraag waarom juist dit beeld zo bijzonder is voor Pie, maar dat maakt het beeld zo sterk. Wel zal de totstandkoming van dit beeld Pie altijd bijblijven, want het was een magisch moment waarop alles samenkwam. Pie liep over het dak en was in gesprek met een monnik van het klooster, toen zag hij die jongens daar staan – allemaal met de rug naar hem gedraaid. Net toen hij de foto wilde nemen draaide Sonam zich om. Voor Pie was het een van die momenten die zo moest zijn, Pie herkende de blik van Sonam. Want net als hij heeft ook Pie een tijd van onzekerheid gekend, een sprong in het diepe waarbij vooraf niet duidelijk was wat er hem te wachten stond. In de ogen van Sonam ziet Pie voornamelijk verwarring. Want net als Sonam draaide Pie zich de andere kant op, toen hij ervoor koos om af te stappen van de gebruikelijke koers die de samenleving had bepaald. Daar waar iedereen de andere kant op kijkt, is Sonam een anomalie binnen de compositie. Ondanks de grote verschillen tussen Sonam en Pie, ziet Pie in dit beeld raakvlakken met zijn eigen leven. Sterker nog, dit beeld is een analogie die precies laat zien wat Pie een aantal jaar geleden heeft besloten, hij koos ervoor om zijn eigen pad te bewandelen. Als mens zette Pie hiermee een stap naar vrijheid, waarbij hij zelf de regie in handen kreeg.

Camera: Canon EOS 5D Mark IV Lens: Canon EF 35mm f/1.4L II USM Brandpuntsafstand: 35mm Sluitertijd: 1/1250s Diafragma: f/1.8 ISO: 100

34 I Storyteller

Rubriek Onderwerp

Nostalgie

In zijn werk vindt Pie het belangrijk om datgeen vast te leggen wat dreigt te verdwijnen. Culturen van onbekende stammen en de verhalen van ambachtslieden. Waarom hij zoveel waarde hecht aan dat wat verdwijnt en dus ook het verleden, heeft alles te maken met een gevoel van zekerheid dat het verleden met zich meebrengt. En juist de zekerheid die de dag van gisteren biedt, compenseert de onzekerheid die de dag van morgen brengt.

Ieder mens heeft op zijn of haar manier een eigen perspectief met betrekking tot het leven. Voor Pie is nostalgie een gevoel van rust en iets waar men op terug kan vallen. Persoonlijk is Pie van mening dat het van belang is dat mensen weten wat er vroeger gebeurde en hoe de wereld er voorheen heeft uitgezien. Anno 2019 speelt fotografie een rol in de bewustwording van wat er om ons heen gebeurt en meer dan dat, want in potentie kan het bijdragen aan verandering.

10

What’s In The Bag?

Iedere Storyteller heeft middelen nodig om verhalen te creëren.

Pie zoekt verhalen in alle uithoeken van de wereld, verhalen over: mythische stammen in het midden gelegen van de woestijn en kloosters in het Himalaya gebergte. Ofwel Pie creëert verhalen ver van huis en daarom is het van groot belang dat Pie zich goed voorbereidt. Preperation is the key to succes, ondanks het feit dat de mooiste beelden vaak spontaan ontstaan zijn er een aantal essentiële tools – want zonder tools, geen verhaal. In de tas van Pie zit altijd de Canon EOS 5D Mark IV, verrijkt met een drietal objectieven: een 35mm, 50mm prime en een 24-70mm zoomlens.

Dit zijn de tools waarmee hij zijn werk vastlegt, maar minstens net zo belangrijk is de opslag van zijn werk. Omdat Pie lang van huis is heeft hij altijd twee harde schijven die hij meebrengt op reis. Als Pie anderen een tip mag geven, stelt hij dat men meer zou moeten luisteren naar de eigen intuïtie. Want Pie zijn mooiste verhalen ontstaan op de momenten dat hij zich volledig overgeeft aan het moment.

DIGIFOTO PRO

Interview Astrid Brouwers

MACROFOTOGRAAF ASTRID BROUWERS

Op zoek naar de gouden gloed

Astrid Brouwers richt zich al meer dan tien jaar op macrofotografie. Bij het zien van haar beelden waan je je in een zachte, sprookjesachtige wereld en door de interessante composities zijn het foto's waar je naar wil blijven kijken. We gaan met haar in gesprek over het maken van macrofoto's in alle seizoenen en de uitdagingen in het benaderen van insecten.

Tekst Eefke Burg | Fotografie Astrid Brouwers

DIGIFOTO PRO

11

Interview Astrid Brouwers

Astrid Brouwers

Astrid Brouwers fotografeert meer dan tien jaar.

Naast macrofotografie richt ze zich op het fotograferen van (huis)dieren, waaronder vogels. Het liefst bevindt ze zich in de vrije natuur, waar ze zich naar hartenlust kan focussen op haar onderwerp. Binnenkort geeft ze een workshop macrofotografie waar je alle kneepjes van het vak kan leren. Houd hiervoor ook haar website in de gaten.

Pasfoto: fotograaf Richard Terborg

www.acc-fotografie.nl

oen macrofotograaf Astrid Brouwers begon met fotograferen deed ze dit met een, naar eigen zeggen, simpele huis, tuin- en keuken-camera. Ze vertelt: 'Als ik dan later terugkeek was dat toch anders dan hoe ik het beleefd had. Het zijn leuke kiekjes waarmee ik herinneringen omhoog kan halen, maar het is niet zo dat ik deze later aan de muur ga hangen.'

Via Natuurmonumenten kwam ze bij een workshop macrofotografie terecht. 'Het virus sloeg meteen over en daarna ben ik me gaan richten op betere camera's en het verbeteren van mijn techniek.

Inmiddels ben ik tien jaar serieus bezig met macrofotografie.'

Haar stijl van fotograferen heeft ze gaandeweg ontwikkeld. 'In mijn foto's heb ik het liefste iets wat leeft, een klein insectje bijvoorbeeld. Ik probeer te kijken hoe het licht valt en de camera zo te draaien dat er een pakkende, creatieve achtergrond ontstaat.'

Het meest trots is ze op een foto die ze maakte van een spin een aantal jaar geleden. 'Je ziet in de diafragmaring alleen maar het silhouet van de spin. Het is een hele simpele foto met maar twee kleuren - goud en groen - maar voor mij symboliseert deze foto het mystieke waar de spin leeft: ver weg en verscholen.

Later is deze ook bij een wedstrijd in de smaak gevallen. Het altijd fijn als je een stukje waardering ontvangt voor je harde werken.'

12

FAVORIETE FOTOLOCATIE

Haar favoriete gebied om te fotograferen is in de buurt van waar ze woont. 'Halsteren, het dorp waar ik woon ligt op de grens tussen West Brabant, Zeeland en België. Door die grens heb ik dichtbij water en zee (Zeeland), daarnaast woon ik op de Brabantse Wal en dat is een hele groene strook met veel bossen. Ook de Kalmthoutse Heide in België ligt op 20 minuten afstand. Mijn favoriete periodes om te fotograferen zijn in het voorjaar met de libellen en de juffers en in het najaar met de paddenstoelen.'

Ze is er een groot voorstander van om vaker op dezelfde plek te fotograferen.

DIGIFOTO PRO

'Als je wat vaker in een gebied komt dan weet je ook waar alles groeit en bloeit.

Het ene jaar staat een gebied er ook mooier bij dan het andere jaar. Op dit moment zijn er bijvoorbeeld ontzettend veel paddenstoelen die uit de grond schieten, maar vorig jaar in dezelfde periode was het nog heel warm en nog lang niet zo nat. Als je gebieden in de buurt van je huis hebt, kun je er vaker terugkomen om dé perfecte foto te maken.'

TIPS VOOR MACROFOTOGRAFIE

Nadat ze haar liefde voor macrofotografie vond, heeft ze zich ontwikkeld met diverse cursussen en workshops, waarin ze veel tips ontving.

Astrid Brouwers door fotograaf Johan van de Watering

Fotografie-accessoires

Haar favoriete fotografie-accessoire is het pittenkussen. 'Bijna altijd neem ik mijn statief mee, maar negen van de tien keer gaat deze ongebruikt weer de kast in. Liever werk ik uit de vrije hand of met een pittenkussen ter stabilisatie. Een afstandsbediening kan ook handig zijn als het een beetje waait.

Meestal gebruik ik echter de timer op de camera zelf.'

'HET IS BELANGRIJK OM VEEL TE WETEN OVER HET ONDERWERP DAT JE WIL FOTOGRAFEREN'

'Een tip waar ik zelf veel aan heb gehad is dat het heel veel scheelt hoe je om een bepaald onderwerp gedraaid bent. Het is dan ook belangrijk dat je niet te snel tevreden bent met je foto maar altijd kijkt hoe je het nog anders kunt doen. Kantel je camera een beetje, tegen het licht in of juist met het licht mee. Dat kan enorm verschillen qua sfeer in je foto.'

Astrid zag vaak thuis op haar scherm veel meer dan op haar camerabeeldscherm.

'In het begin dacht ik vaak, had ik maar net een stapje opzij gedaan of het takje gezien. Nu probeer ik meer rust in mijn foto's te creĂŤren door tijdens het fotograferen heel goed op te letten en goed te kijken. Als ik terug ga naar een

gebied waar ik al eens gefotografeerd heb, bekijk ik altijd eerst mijn oude foto's om te bekijken wat ik anders kan doen.'

De macrofotograaf benadrukt dat het belangrijk is om veel te weten over het onderwerp dat je wil fotograferen. 'Als je om drie uur in de middag een vlinder wil fotograferen dan gaat dit niet lukken, want op dat moment zitten ze niet stil.

Het is goed om te weten wanneer dit wel het geval is en hoe je ze moet benaderen, want dat verschilt ook heel erg per dier.

Door me in te lezen scheelt dit me veel moeilijke momenten.'

Astrid vertelt welke zaken je in dit seizoen het beste kan fotograferen: 'Op dit moment heb je veel spinnenwebben

DIGIFOTO PRO

die vooral erg mooi zijn in de ochtend als er een frisse nacht is geweest. Met een beetje geluk krijg je dan zon in de ochtend en heb je mooie dauwdruppels op spinnenwebben waar je mooi mee kan spelen. In deze tijd zijn er ook tijger- of wespspinnen die een mooie tekening hebben op hun rug.'

Om spinnenwebben goed op de foto te kunnen krijgen, is het belangrijk dat je ze eerst goed bekijkt vanaf een afstandje.

'Het ene web is groter dan het andere en steekt ook ingewikkelder in elkaar. Vaak hebben ze een zijdraadje dat zorgt voor extra versteviging. Als je daar per ongeluk met je statief tegenaan tikt dan voelen spinnen zich bedreigd, laten ze zich

13

Interview Astrid Brouwers

14

DIGIFOTO PRO

'HET HEEFT ME EEN UUR EN EEN STUK OF TIEN MUGGENBULTEN GEKOST, MAAR UITEINDELIJK KLOPTE BIJNA ALLES AAN DIE FOTO'

naar beneden vallen en zie je ze niet meer terug. Loop er dus heel zachtjes naartoe en maak geen onverwachtse bewegingen. Let er ook op dat je niet tegen grasstengels in de buurt tikt.'

UITDAGINGEN IN DE MACROFOTOGRAFIE

Insecten en kleine dieren probeert ze altijd zo hoog mogelijk te fotograferen. 'Bij het fotograferen van een sprinkhaan bijvoorbeeld is het mooier wanneer je deze een beetje vrij hebt van de achtergrond. Als je deze laag bij de grond gaat fotograferen zie je allemaal grassprieten in de achtergrond die alle kanten op gaan.

Dat levert nogal een onrustige foto op. Dat kan soms best lastig zijn, want zo'n insect heeft nogal de neiging om in plaats van hoger te gaan zitten juist dieper in het gras te duiken en dan kan je het maken van een mooie foto

wel vergeten. Dat kan frustrerend zijn, maar als het uiteindelijk wel lukt dan is de ontlading ook veel groter.'

Zo was ze lang bezig met het maken van een foto van de weidebeekjuffer.

'Het was die dag om acht uur 's avonds nog steeds 30 graden. Hierdoor werd ik vaak gestoken door de muggen en de hitte maakte het ook lastig om te fotograferen. De weidebeekjuffer zat op een grasstengel aan de rand van het water en elke keer als ik net mijn compositie goed had dan zakte ik met mijn schoenen weg in de sloot.'

De macrofotograaf was erg kritisch over het werk wat ze uiteindelijk wilde maken. 'De juffer vloog vaak weg en kwam dan een moment later weer terug. Op het moment dat deze stilzat had deze zijn vleugels dicht, maar dat is niet interessant om te zien.

DIGIFOTO PRO

Het liefst wilde ik dan ook dat de vleugels opengaan. Het nadeel is alleen dat als dat eenmaal gebeurt, dat hij dan nog geen moment later wegvliegt. Daarnaast wilde ik dat je het blauwe achtereinde van het lijfje kon zien zitten tussen de twee vleugels.

Het heeft me een uur en een stuk of tien muggenbulten gekost, maar uiteindelijk klopte bijna alles aan die foto.'

In de tas van Astrid Brouwers • • • • • • • • • •

Olympus OM-D EM-1 Mark II Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 12 40mm F2.8 Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 300mm F4 PRO Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 60mm F2.8 MACRO Olympus M.ZUIKO DIGITAL ED 40-150mm F2.8 PRO Olympus M.ZUIKO DIGITAL Teleconverter MC-14 Olympus RM-CB2 draadontspanner Redged TSC-434 statief Vanguard TBH-100 statiefkop Tamrac 5788 fotorugtas

15

Review RW NiSi Close up lens kit NC 77mm

REVIEW

KLEURRIJK MACRO De meeste fotografen richten zich niet alleen op macrofotografie, maar fotograferen daarnaast ook andere dingen zoals dieren en landschappen.

Het aanschaffen van een prijzig macro-objectief kan dan een pittige uitgave zijn.

Daarnaast neemt een dergelijk objectief vaak veel ruimte in de tas.

Is een close-up filter de oplossing voor deze problemen?

Tekst en fotografie Eefke Burg Fotografie-assistentie Emiel Vlek

lose-up filters zijn een voordelige optie voor fotografen die aan de slag willen met macro maar niet het budget of de ruimte voor hebben. Mocht je er nog niet bekend mee zijn: een dergelijk filter werkt als een vergrootglas. Aan de voorkant van een objectief wordt het filter bevestigd waardoor deze de minimale scherpstelafstand verkleint om de vergroting van het objectief te vergroten.

Close-up filters hebben over het algemeen niet zo'n goede naam: hoewel het effect erg mooi kan zijn, is er vaak sprake van chromatische aberratie. Dit is zeker niet het geval bij de NiSi Close up lens kit NC 77mm waar ik mee aan de slag ga. Waar de meeste close-up filters werken met één enkel element, beschikt de NiSi over twee elementen. Het tweede element corrigeert de afwijkingen van de eerste met als gevolg een uitstekende beeldkwaliteit en minimale chromatische aberratie.

De NiSi Close-up Lens NC Kit is speciaal ontworpen voor gebruik op tele(zoom)objectieven. Met een 200mm-objectief is een vergroting mogelijk van maar liefst bijna 1:1 ware grootte, en dit op een zeer ruime werkafstand van tussen de 22 en 30cm! Bij de meeste macro-objectieven is dit rond de 8 á 9 centimeter.

Ik neem de NiSi Close up lens mee op pad tijdens het maken van een paddenstoelenwandeling. Het is aan het einde van de dag waardoor er weinig licht beschikbaar is en daarmee is scherpstellen natuurlijk nog een grotere uitdaging. Als je aan de slag gaat met een close-up filter is het goed om te weten dat je je dichtbij je onderwerp moet bevinden om goed scherp te kunnen stellen. Dat mag de pret niet drukken, dat is immers óók waarom we gebruik maken van een macro-objectief.

16

CONCLUSIE

Wat me vooral opvalt bij het gebruik van de NiSi Close up lens zijn de prachtige kleuren.

De twee elementen hebben een apochromatisch ontwerp en multinano-coating, waardoor deze beter naar voren komen. Waar je bij het fotograferen in het bos doorgaans het risico loopt dat alle kleuren op elkaar lijken, hoef je daar bij het gebruik van deze NiSi niet bang voor te zijn.

'WAT ME VOORAL OPVALT BIJ HET GEBRUIK VAN DE NISI CLOSE UP LENS ZIJN DE PRACHTIGE KLEUREN'

BEOORDELING

BEELDEFFECT 8 BEDIENING 7 BEHUIZING 9 PRIJS / KWALITEIT 8

GOUD 2019

SPECIFICATIES

PRIJS € 149,95 inclusief btw GESCHIKT VOOR 77mm objectieven, met de bijgeleverde adapterring ook in combinatie met 72mm en 67mm objectieven te gebruiken KLEUR zwart INFO nisifiltersbenelux.com/ close-up-filter

MASTERS OF

COLOUR

In elke camera die we maken zit meer dan 80 jaar ervaring in fotografie. Dat maakt de FUJIFILM X Serie zo speciaal.

fujifilm-x.com/x-t30 © ERIC REINHEART

Tutorial Chromatische aberratie

TUTORIAL

CHROMATISCHE ABERRATIE CORRIGEREN BIJ MACROFOTOGRAFIE

Er zijn maar weinig objectieven die helemaal geen last hebben van chromatische aberratie (CA). Het volledig corrigeren van die kleurfouten in het ontwerp kost veel moeite en vereist het gebruik van meerdere zware elementen met lange kleurbreking. Dit is meestal te duur.

Juist bij macrofotografie kan chromatische aberratie storend zijn. Gelukkig zijn er software-oplossingen.

Tekst en fotografie DrĂŠ de Man

18

DIGIFOTO PRO

CAMERA NIKON D800E BRANDPUNT 200MM SLUITERTIJD 1/250 DIAFRAGMA F/5.6 ISO 100

Het eindresultaat na de correctie van axiaal CA door het maken van een tweede laag. De foto is gemaakt met een objectief uit 1978 zonder speciale glassoorten maar met voor de huidige tijd vrij veel axiale CA. Indertijd gold het als een geniaal objectief maar het is ontworpen voor fotografische film en die had een resolutie vergelijkbaar met zes megapixels. Het werd in 1993 opgevolgd door een versie met twee ED-elementen.

oegegeven, bij de nieuwere objectieven zien we een stuk minder chromatische aberratie dan bij objectieven van tien, laat staan dan die van dertig of meer jaar geleden. Dat wil echter niet zeggen dat het niet meer bestaat. Bovendien worden onze schermen steeds beter en groter en nemen de megapixelaantallen toe dus wordt chromatische aberratie ook steeds zichtbaarder. Afhankelijk van het onderwerp en de kleur van de achtergrond is het juist bij macrofotografie af en toe behoorlijk storend. Het goede nieuws is: alle kleurfouten kun je in software corrigeren.

Chromatische aberratie komt voor in twee gedaanten: laterale en axiale CA. Lateraal wil zeggen aan de zijkant, dus naar de rand toe. Het neemt dan ook sterk toe naar de randen van het beeld.

Met diafragmeren neemt het niet af en soms wordt het juist sterker. Het wordt vaak al in de camera gecorrigeerd, het is alleen zaak om er even op te letten dat die optie ingeschakeld staat. Bij ingebouwde profielen zoals we die steeds vaker zien, is dat sowieso het geval. Wanneer laterale CA erg sterk is, dan kunnen we extra correcties inschakelen met schuifregelaars. In dat soort gevallen neemt de onscherpte van het beeld na correctie echter toe.

Laterale CA

Axiale CA

Axiale CA zorgt voor kleurfouten buiten het gebied waarop scherpgesteld wordt. Die fouten hoeven niet altijd een problemen te vormen of zelfs maar zichtbaar te zijn. Heb je een groene achtergrond zoals heel vaak bij natuurfoto’s, dan zie je ze vaak niet, want de kleurfouten in de achtergrond zijn ook groen. Op de voorgrond zijn ze meestal magenta, rood of geel maar ook daar vallen ze niet altijd op. Soms dragen ze zelfs bij aan het bokeh en geven ze een gouden gloed aan de foto. Op randen naar neutrale kleurvlakken kunnen ze echter heel storend zijn. Gelukkig zijn er maar liefst vier verschillende methoden om axiale CA te corrigeren:

VIER METHODES OM AXIALE CHROMATISCHE ABERRATIE TE CORRIGEREN 1. HET TOEPASSEN VAN FOCUSSTACKS De eerste methode om axiale CA te corrigeren is door middel van focusstacks. Als je een focusstack maakt, voeg je opnamen samen waarbij de scherpstelling varieert, zodat de foto over een groter gebied scherp wordt. Het leuke hierbij is dat je de axiale kleurfouten daarmee over het gehele gebied van de focus stack wegneemt.

2. LENSCORRECTIES IN ADOBE CAMERA RAW, PHOTOSHOP EN NIKON CAPTURE NX

De tweede methode is vrij eenvoudig, maar werkt niet altijd goed. Binnen de lenscorrecties bij Adobe Camera Raw (Lightroom en Photoshop) heb je twee schuifregelaars. Deze hebben weer twee instellingen. De ene bepaalt de mate van de correctie, de tweede het kleurbereik.

Photoshopschuifregelaar

ACR-schuifregelaar

DIGIFOTO PRO

19

Tutorial Chromatische aberratie

Ze zijn bedoeld om laterale CA handmatig (extra) te corrigeren. Je kunt er echter ook axiale kleurfouten mee wegnemen. In Lightroom heet het randkleurkiezer en zit er nog een pipet bij. Het lensfilter van Photoshop werkt ook op TIFF’s en JPEG’s en biedt nog iets meer kleurcorrectiemogelijkheden. Welke je ook gebruikt, er zit altijd een haakje aan. Zo’n filter corrigeert de fouten wel, maar veroorzaakt ook vaak grijze randen, meestal op een andere plaats. Bij toepassing is het dus zaak om heel goed naar de rest van de foto te kijken. In Photoshop kun je uiteraard wel verschillende bewerkingen gebruiken en delen in elkaar klonen. Ook kun je dan met het historiepenseel werken.

Correctie axiale CA bij Nikon Capture NX

Nikon Capture NX-D doet het een stuk eenvoudiger. Het programma werkt ook met foto’s die niet met een Nikonobjectief gemaakt zijn en soms ook met TIFF’s gemaakt met een andere camera’s. Je hebt een apart schuifregelaar voor longitudinale CA en daarmee kun je alleen de sterkte van de correctie instellen. Het neemt niet alle longitudinale (axiale) CA weg, maar meestal is het voldoende. Ik heb ook nog geen opvallende nadelen van het gebruik ervan gevonden. Sommige andere beeldbewerkingsprogramma’s maken gebruik van soortgelijk technieken als Adobe, maar voor zover wij ze getest hebben, werken ze in ieder geval niet beter.

3. PLAATSELIJKE CORRECTIES

Plaatselijke correcties werken altijd en in principe zelfs feilloos. Je kunt in Photoshop met het penseel in de modus kleur de kleurfouten als het ware weg schilderen. Je pikt dan met de pipet de kleur op van de omgeving en schildert met die kleur over de kleurfouten heen.

Afhankelijk van de hoeveelheid fouten en van de wisseling van kleur in de achtergrond, kan het echter een vrij bewerkelijke methode zijn.

Voor wie veel geduld en tijd heeft kan het echter een zeer goede oplossing zijn. Hij werkt ook heel goed in die gevallen waarin grote kleurvlakken in de achtergrond en voorgrond door CA een kleurafwijking hebben gekregen. Als alternatief kun je de delen met de kleurfouten selecteren en daar de kleurverzadiging van specifiek kleuren sterk verlagen.

'GELUKKIG ZIJN ER MAAR LIEFST VIER VERSCHILLENDE METHODEN OM AXIALE CHROMATISCHE ABERRATIE TE CORRIGEREN'

DIGIFOTO TUTORIALS Wil je meer leren of inspiratie opdoen? Bekijk tutorials en presets op: DIGIFOTOPRO.NL/TUTORIALS

Plaatselijkcorrigeren met pipet

20

DIGIFOTO PRO