Mis geen enkel moment Sony verandert het fotografielandschap opnieuw met de
33 en
55. Twee ultrasnelle digitale
camera’s met verwisselbare lenzen. Ze schieten tot tien beelden per seconde* doordat de spiegels niet meer wegklappen voor elke opname. Met deze Translucent Mirror Technology legt u elk detail van sportprestaties of gezichtsuitdrukkingen vast, zonder ook maar één beeld te missen. Want of u nu fotografeert met continue Auto Focus of in Full HD filmt met Quick Auto Focus: uw camera houdt het onderwerp strak in het vizier.
sony.nl
*10 beelden per seconde met de 55 en 7 beelden per seconden met de 33. ‘Sony’,‘make.believe’,‘ ’ and their logos are trademarks or registered trademarks of Sony Corporation.
DIGFOTOPRO SPECIAL EDITION Welkom
Welkom
De vlinderslag beheersen? Neem zwemles. Landschapjes leren schilderen? Koop een Bob Ross dvd-boxset. Haute cuisine op tafel zetten? Doe een kookcursus. Iedereen begrijpt wel dat de aanschaf van een gestroomlijnde zwembroek, een gietijzeren pannenset of tropenhouten schildersezel deze vaardigheden niet veel zullen verbeteren. Als het om fotografie gaat lijkt dat besef vaak ver te zoeken. Een nieuwe body, een extra objectief, méér zoom, de nieuwste Photoshop-versie, filtertje hier, Julian Huijbregts tasje daar. Jaarlijks verdwijnen duizenden Hoofdredacteur | Special Editions euro’s als sneeuw voor de zon, zonder dat het daadwerkelijk betere foto’s oplevert. Daar is echter helemaal niks mis mee. Naast de positieve bijdrage aan de economie, blijft voor de meeste fotografen de weg naar de aanschaf, het vergelijken en napluizen van technische specificaties immers de helft van de lol. En dat is precies wat een hobby moet opleveren: plezier. Maar bedenk eens hoe je foto’s eruit zouden kunnen zien als je de helft van al je investeringen had besteed aan workshops, cursussen, een verre reis om toch eens die droomfoto’s te maken, of misschien zelfs een opleiding? Durf te investeren in jezelf. Met de aanschaf van deze MasterClasseditie ben je in ieder geval op de goede weg. En dat zonder een gat te slaan in je budget voor nieuwe speeltjes.
Julian Huijbregts | Hoofdredacteur | Special Editions julian@digifotopro.nl
www.twitter.com/dfpro
www.dfpro.nl/facebook
www.digifotopro.nl
MAST E RCLASS
3
Fotowedstrijd Donkervoort
In 1978 besloot Joop Donkervoort zijn eigen sportwagen te bouwen. Het bleef echter niet bij één exemplaar. Wat begon in een klein schuurtje in Tienhoven is inmiddels een moderne fabriek in Lelystad, waar de exclusieve sportwagens van chassis af aan opgebouwd worden.
Fotowedstrijd
• Thema: Snelheid tot en met 1 mei 2011 • Inzenden: 3x Donkervoort • Prijzen: Experience (15 mei 2011)
Kijk voor meer informatie en de wedstrijdvoorwaarden op www.dfpro.nl/donkervoort
Zondag 15 mei 2010 gaan drie prijswinnaars mee met de DIGIFOTO Pro redactie naar de fabriek van Donkervoort voor een unieke ervaring. Behoor jij tot de gelukkigen, dan krijg je niet alleen een unieke kijk achter de schermen bij het productieproces van deze bijzondere sportwagens, maar ook de kans om samen met de redactie te werken aan een reportage die later gepubliceerd zal worden. Ook krijg je een Donkervoort goody bag mee naar huis. Natuurlijk willen we wel eerst even zien wat jij in huis hebt voordat we je deze taak toevertrouwen. Bewijs jezelf in onze fotowedstrijd met het thema snelheid en laat zien waarom deze opdracht jou op het lijf geschreven is.
Liever fietsen? Snelle auto’
s niet aan jou besteed? We he bben ook nog ee n fotowedstrijd wa arin je zo’n hippe VANMOOF fiets kunt winnen. Kans maken? stuur je foto me t het thema ‘Nederland Fietsl and’ in.
www.dfpro.nl/vanmoof 4
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
foto: Kim Mandemaker design: Ăœppig Identity Store
www.fotoacademie.nl
Masterclass Straatfotografie
We stuurden Erik Borst op pad met een Leica M9: de ultieme camera voor straatfotografie. Hij leert je de kneepjes van het ‘vak’.
Masterclass Architectuurfotografie
Ronald Tilleman en Iwan Baan, beiden architectuurfotograaf, hebben ieder een eigen werkwijze. Ze leggen je haarfijn uit hoe ze te werk gaan.
Masterclass Professioneel flitsen
Gerard Henninger maakt niet alleen spectaculaire foto’s, hij weet ook nog eens helder uit te leggen hoe hij tot zijn resultaten komt.
Masterclass Van amateur naar professional Geld verdienen met je foto’s? Daar komt veel bij kijken. Niet alleen de Belastingdienst; ook markting en presentatie zijn belangrijke zaken.
INHOUD Flitsopstellingen
14.
Gerard Henninger geeft een kijkje achter de schermen.
Strobist Gear
Dure studioflitsers of een goedkoop alternatief?
27.
Workshop Strobist-nabewerking Met alleen flitsen kom je er niet, nabewerking maakt je foto's compleet.
30.
Met dit materiaal kun je serieus aan de slag.
54.
Stedentrips
56
De beste spots voor architectuurfotografie.
Apps en Boeken
Handige apps en leerzame boeken over architectuurfotografie.
62.
Je hobby loopt uit de hand en je verdient geld met opdrachten. Wat nu?
76.
Scoren met Social Media
Wordt beroemd op internet; haal alles uit Twitter en Facebook.
80.
Interview: Marcel Christ
Met opdrachtgevers als Coca Cola, Nokia en Nike mag je jezelf gerust succesvol noemen.
84.
Portfolio online
Zo presenteer je mooi en eenvoudig je werk op internet.
96.
Een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax:*31(0)15-7600760 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl Concept en idee Jascha Vink Hoofdredacteur Julian Huijbregts julian@digifotopro.nl Redactie Raymond Luijbregts raymond@digifotopro.nl Jorrit Dijkstra jorrit@digifotopro.nl Sanne Ruhaak sanne@digifotopro.nl Medewerkers Erik Borst, Ronald Tilleman, Gerard Henninger, Ton Cremers Marketing & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Abonnementen abo@digifotopro.nl Traffic manager Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl Sales Raphael Goncalves raphael@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl Jascha Vink jascha@clipboard-publishing.nl Martijn Daalder martijn@clipboard-publishing.nl Hans van Hengel hans@clipboard-publishing.nl Vormgeving Ron de Vos, Kees van Duyn Webdevelopment Lars van der Schans Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem
DIGIFOTO Pro Special Edition Masterclass een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147 - 2289 BD Rijswijk - Nederland - Tel: *31.(0)15-7600.700 - Fax : *31.(0)15-7600.760 Info@clipboard-publishing.nl - www.clipboard-publishing.nl
Apparatuur voor Architectuurfotografie
Fotografie en zakelijkheid
Distributie Nederland Betapress BV, Gilze Distributie BelgiĂŤ IMAPress NV, Turnhout Coverfoto Gerard Henninger
Copyright Š Clipboard Publishing Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
masterclass Professioneel flitsen
Als fotograferen ‘schrijven met licht’ is, dan moet werken met meerdere flitsers wel het summum van fotografie zijn. Niet gek dus, dat hele volksstammen zich onder de naam ‘strobist’ verzamelen en technieken uitwisselen. Wij strikten de eigenwijze flitsexpert Gerard Henninger, om jou in deze masterclass de zaken eens haarfijn uit te leggen. 10 Interview Wie is Gerard Henninger, wat doet hij en hoe is het hem gelukt om van ICTer, via barman, succesvol fotograaf te worden? We voelen onze expert aan de tand. 14 Flitsopstellingen Licht is licht. Waar het allemaal om draait is hoe je je apparatuur opstelt. Aan de hand van zijn eigen praktijkvoorbeelden legt Gerard Henninger je uit hoe je te werk gaat. 28 Apparatuur
Reportageflitser of complete studioset? Paraplu of softbox? We zetten de opties op een rij, zowel voor de beginnende als gevorderde strobist.
30 Workshop
Met alleen een goede lichtopstelling ben je er nog niet. Wil je net zulke foto’s maken als Gerard Henninger dan zul je flink aan de slag moeten in Photoshop. In deze workshop geeft hij zijn geheimen bloot.
62 Inspiratie Deze Special Edition helemaal van A tot Z uitgelezen? Voor wie niet kan wachten op de volgende editie hebben we nuttig lesmateriaal en handige apps uitgezocht.
8
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
MasterClass
Professioneel
flitsen
I AM MARCO POLO
I AM THE NEW NIKON D7000. Ik ben superieure beeldkwaliteit en lever indrukwekkende prestaties. Samen met de NIKKOR-objectieven vergroot ik je passie voor fotografie. Met 16.2 megapixels CMOS-sensor, 2,016-pixels RGB lichtmeet-sensor, EXPEED 2 beeldverwerkingssysteem, 39-punts AF-systeem en Full HD filmfunctie. Ik ben een nieuw tijdperk van creativiteit. iamnikon.nl
interview GERARD HENNINGER
r e g n i n n e H d r a r Ge dse dance-artiesten legt Nederlan ze vast. op Amerikaanse wij
Klein wereldje
De Nederlandse dancescene is een klein wereldje, zowel in positieve als negatieve zin. ‘Een keer verslapen en je staat meteen te boek als laatkomer’, meent Henninger. Maar daar tegenover staan de voordelen: ‘Doe je de bruiloftshoot van dj Ronald van Gelderen en verstuurt hij vervolgens kaarten met één van jou foto’s erop, dan ben je binnen.’ Henninger was in één klap wereldberoemd in deze niche van de fotografiemarkt.
10
Nog voordat de voicerecorder aanstaat, heeft Gerard Henninger al getwitterd dat het interview kan beginnen. Sociale media vormen een belangrijk aspect voor zowel zijn imago als de interactie met zijn 'fans', of zelfs 'groupies'. 'Je moet opvallen en een imago maken van jezelf, zeker als je werkt in een niche van de fotografie'. Boven het maaiveld uitsteken, dat is volgens Gerard de enige manier om als strobist het hoofd boven water te houden. Tekst Jorrit Dijkstra Fotografie Gerard Henninger
Vier opdrachten met een totale opbrengst van tienduizend euro, dat heeft Gerard Henninger vorig jaar overgehouden aan het posten op Twitter. Het kost veel tijd en hij is er altijd mee bezig, maar hij doet alles om zijn zestienhonderd-zoveel volgers tevreden te houden. Zelfs twitteren tijdens shoots. ‘Sociale media zijn een belangrijk middel
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
van mijn bestaan; het is een uitlaatklep. Ik kan mezelf ermee neerzetten als product en in de loop van tijd levert dat iets op’, meent Henninger terwijl hij zijn iPhone 4 checkt. ‘Facebook ben ik nog aan het ontdekken, maar omdat er geen groeimogelijkheden meer waren binnen Hyves heb ik dat account maar verwijderd. Ik had al
tweeduizend vrienden en nog drieduizend aanvragen, maar daar was geen plek voor.’ Het is tekenend voor de manier waarop Henninger met zijn werk bezig is. Zijn leven bestaat grotendeels uit fotografie en ook persoonlijke zaken acht hij daarom interessant genoeg om te delen. ‘Zonder interactiviteit geen vooruitgang, geen groei.
Gerard HeNNIGER Als er iemand is die je alles kan vertellen over flitsen, dan is het Gerard Henninger wel. Hij fotografeert voor zo’n beetje alle grote namen uit de Nederlandse dancescene en de bekende organisatoren. Dat het allemaal begon na een studie informatica aan de TU Delft en zelfs een aantal jaar in de ICT klinkt misschien wat vreemd, maar Henninger houdt er dan ook van om enigszins tegendraads te zijn. Zijn flitswerk is daar het perfecte voorbeeld van.
Camera Canon 1D Mark IV, Canon 5D Mark II Specialiteit Studiofotografie, flitsen Twitter @GerardHenninger www.gerardhenninger.nl
Foto
Arnold Reyneveld
Naast de technische kant van de fotografie vind ik het sociale aspect net zo belangrijk en daar past contact met je fans prima bij.’ Het is die combinatie waarmee Henninger groot is geworden als
fotograaf binnen de Nederlandse dancescene. Van ICT’er via barman naar fotograaf Weinig fotografen hebben informatica
gestudeerd, vier jaar in de ICT gewerkt en daarna besloten toch terug te gaan naar de horeca. Alleen Gerard Henninger weet een dergelijk carrièreverloop om te buigen naar een succesvol
MAST E RCLASS
11
interview GERARD HENNINGER
bestaan als fotograaf. ‘Het sociale van de horeca en het creatieve van de ICT vond ik allebei terug in het fotograferen van mensen. Dat concept ben ik vervolgens uit gaan bouwen, met als resultaat een site voor ‘party pics’. Nu zijn ze er in overvloed, toen was ik de enige. Op die manier ben ik de evenementenwereld ingerold.’ Connecties Vanuit de horeca had Henninger al veel contact met vertegenwoordigers in de branche. Bierbrouwer Heineken was dan ook de eerste die op hem afstapte. Wat hij destijds deed was nieuw, Henninger was op het juiste moment op de juiste plek met de juiste techniek. ‘Als autodidact heb ik vervolgens alles geleerd door vallen en opstaan. Fotograferen in de kroeg was een goede leerschool, maar toen na verloop van tijd iedereen zich op de feestfotografie stortte, wilde ik origineel blijven en me onderscheiden. Ik moest een andere optie bedenken.’ Aangezien niemand zich nog richtte op danceartiesten – na xtc toch Nederlands grootste ‘exportproduct’ – en ik al bekend was met de scene, had ik een ingang en ben ik wederom gerold in datgene wat ik nu doe.’ Flitsen Bij Henningers fotografie speelt flitsen een grote rol. Het uitgaansleven vormt namelijk een constante uitdaging door het bewegende, niet constante licht. ‘Daar valt niets op in te stellen en dus moet je anticiperen’, verduidelijkt Henninger. Alleen door te flitsen houd je alles onder controle. ‘Het duurde maanden om het goed onder de knie te krijgen. Maar oefening baart kunst: alles uitproberen, exif-gegevens uitlezen en je eigen foto’s onderzoeken.’ De volgende stap was het flitsen naar de studio te brengen; zijn ‘overdreven’, Amerikaanse stijl was in Nederland nog ongebruikelijk. Opdrachtgevers Henninger werkt zowel met kleine - beginnende dj’s - als grote opdrachtgevers als ID&T. Een wereld van verschil, zeker qua flitswerk: ‘Kleine opdrachtgevers zijn sneller tevreden en omdat ik meer vrijheid krijg worden de foto’s ook persoonlijker. Bij de grote jongens werk je aan de hand van een strak script met een draaiboek. In de studio ben je in zo’n geval constant in overleg met art directors en managers, die net even een ander deeltje uitgelicht willen hebben.’ Bij kleine opdrachtgevers - met een dito budget
12
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
‘ Het zijn simpele plaatjes, maar niet makkelijk om te maken’ - kan hij ook gebruikmaken van diagrammen, zodat bepaalde foto’s repliceerbaar worden. Creatief is het niet, maar het resultaat is snel, makkelijk en altijd zoals de klant het wenst. ‘Bij grote opdrachtgevers ben je soms juist degene die alleen maar de flitsers neerzet en op het knopje drukt, omdat zij al hebben bepaald hoe de foto eruit moet komen te zien. Op evenementen daarentegen moet je zelf steeds de compositie bedenken, het licht controleren, improviseren en snel handelen. Daarbij telt de ervaring: flitsen komt natuurlijk.’ Succes en arrogantie Hoewel hij, net als vele andere fotografen, nooit tevreden is over zijn eigen werk (en er thuis dus ook niets van hemzelf aan de muur hangt), is Henninger vrij geslaagd
in de fotografie. Door zichzelf te onderscheiden, geen grenzen of limiet te stellen en de niche te vinden. En een beetje arrogant te zijn. ‘Dat zeggen mensen inderdaad over mij, dat ik arrogant ben. Hoe dat komt? Ik denk omdat ik niet van de standaard of regeltjes houd en overal tegenin ga. Daarnaast denk ik graag wat langer na voordat ik wat accepteer en hoop dat anderen dat ook doen.’ Zijn foto’s spreken dat eigenlijk tegen, omdat deze enkel een platte plaat laten zien, zonder dat er iets achter zit. ‘Net als in een relatie werken tegenpolen beter dan gelijkstemden’, redeneert Henninger. ‘Maar daarnaast word ik tijdens shoots met artiesten ook als koning behandeld, dus is het altijd lastig om terug in Nederland
me weer aan te moeten passen. Het is gewenning, waardoor ik wellicht arrogant over kan komen.’ Zijn succes is echter ook te wijden aan het feit dat hij zich gevestigd heeft in een niche van de markt, waar mensen nu vragen om de naam en stijl van Gerard Henninger. De stijl van een self-made man met een eigen mening, die het stiekem wel leuk vindt een beetje arrogant over te komen.
MAST E RCLASS
13
Achter de
Gerard Henninger
Licht is licht. Je hoeft geen lening bij de DSB-bank aan te vragen voor het kopen van duur flitsmateriaal. Met simpele reportageflitsers kom je al een heel eind, je moet alleen weten hoe je ze moet gebruiken en hoe je ze op moet stellen. Ik laat je zien hoe je met behulp van verschillende flitsers mooie platen kan schieten, al dan niet met hulp van leuke vrouwen. Laad die batterijen maar alvast op! Tekst en fotografie Gerard Henninger
14
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
Ik wilde van mijn nieuwe tuin graag een ‘before’ foto maken, voordat ik het geheel ging opknappen. Maar als fotograaf zoek je bij het maken van iedere foto een uitdaging, dus besloot ik om mijn buurmeisje in de tuin te laten poseren. Ik wilde het flitslicht en het felle zonlicht combineren; samen moeten ze voor een goed belichte foto zorgen. Eerst meet ik met mijn camera het omgevingslicht en op basis daarvan stel ik de flitsers in. Uiteindelijk heb ik gekozen om het omgevingslicht twee stops donker te maken door de sluitertijd op de camera te verkorten.
Masterclass Flitsopstellingen
schermen
Omgevingslicht
Gerard Henninger
Op deze manier overheerst het flitslicht iets meer in de foto. Deze opstelling werkt ook prima met reportageflitsers. Houd er echter rekening mee dat reportageflitsers niet krachtig genoeg zijn om de zon (het omgevingslicht) weg te flitsen. De Elinchrom Octa zou je heel goed kunnen vervangen door een 102cm paraplu, zolang je maar een zachte lichtbron hebt waarmee je een groot gedeelte van je omgeving kan belichten.
EXPERTTIP
‘ dus besloot ik om mijn buurmeisje in de tuin te laten poseren’
Fotoflits
Elinchrom EL Octa 190cm
io Studpstellin g o
Maak op locatie gebruik van het omgevingslicht. Als je op locatie schiet zoals in een oud pakhuis of misschien zelfs in je tuin, laat het omgevingslicht dan ook een rol spelen naast het kunstmatige flitslicht in je foto. Dat zorgt vaak voor meer sfeer in je foto. Wil je meer omgevingslicht in je foto hebben, schiet dan met langere sluitertijden, zoals 1/60e seconde. Vaak is het dan handig om een statief te gebruiken.
Al sinds 1982 in het assortiment van Elinchrom en nog steeds bijzonder populair onder professionele fotografen is deze grootformaat lichtgewicht softbox. Het grote oppervlak zorgt voor uitermate egaal licht.
Accentlicht
fotoflits
Prijs: €939,-
Gerard Henninger werkt vooral met apparatuur van Elinchrom. Fotoflits is de Nederlandse importeur van dit merk. De prijzen in dit artikel zijn inclusief btw en afkomstig uit de webwinkel van de importeur. Je kunt ook terecht in de showroom (Kerkstraat 43 Oostzaan), waar vakkundige medewerkers - en de koffie - voor je klaarstaan. www.fotoflits.com
Model
Elinchrom Portalite Softbox 66x66cm Elinchrom Style RX 300 Belichting: 0EV
Buurmeisje Esther
Een extra accentlicht zorgt voor een goede belichting van de schuur en de tuin.
Hoofdlicht
ESTHER
Je hebt een nieuw huis met een geweldig mooie tuin. Als buitenstaander wil je graag kennismaken met de buurt, dus wat doe je dan? Precies, je vraagt je nieuwe buurmeisje of ze even wil poseren in die geweldig mooie en opgeknapte tuin.
Camera Canon 1D Mark IIn Canon 17-40mm f/4L PocketWizard Plus II ISO 100, f/11, 1/200sec (-2EV) De camera is met behulp van de sluitertijd twee stops onderbelicht (-2EV), daardoor heeft het flitslicht de overhand. De PocketWizard stuurt draadloos de flitsers aan.
Elinchrom EL Octa 190cm Elinchrom Style RX 300 Belichting: 0EV Het hoofdlicht bestaat uit een 190 cm grote ‘Octa’, met een Elinchrom 300Ws -flitser. De belichting is ingesteld op 0EV, gelijk aan het omgevingslicht.
MAST E RCLASS
15
Radio 538
Masterclass Flitsopstellingen
Ruud de Wild
Voor Radio 538 moest ik alle dj’s fotograferen voor het nieuwe reclamejaar van 2011. Het moesten vrij simpele foto’s worden die voor de diverse reclame-uitingen breed ingezet kunnen worden. Vaak is het zo dat de foto’s die ik maak voor artiesten en platenmaatschappijen nog een keer onder handen worden genomen door een grafisch ontwerper. Het is mijn taak om de foto dan zo simpel mogelijk te houden, zodat het makkelijk te gebruiken is voor diverse publicaties als albumcovers, billboard en websites.
16
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
Masterclass Flitsopstellingen
Prijs: €649,-
io Studpstellin g o
er op de grond ook nog een softbox die de onderkant van het lichaam voorziet van de juiste belichting. Dit was bij de totaalshots (lichaam helemaal op de foto) bij deze opdracht belangrijk. Links- en rechtsboven in het overzicht zie je twee striplights met grids. Dit zijn relatief smalle softboxen die het licht bundelen en zorgen dat er geen onnodige dingen worden belicht zoals de vloer, het plafond etc. Ik gebruik ze als rimlights; flitsers die het onderwerp iets meer isoleren ten opzichte van de achtergrond. Dit zorgt ervoor dat je model meer uit de foto springt. Je ziet bij de striplights ‘EV +2’ staan, dat houdt in dat de flitsers twee stops krachtiger staan ingesteld dan het hoofdlicht. Het is dus een relatieve waarde. Als laatste zie je ook nog een ringflitser die iets minder krachtig staat
Rimlight (2x) Elinchrom 35x90cm striplight met grid Elinchrom Style RX600 +2EV
ingesteld dan het hoofdlicht. Dit zorgt voor een kleine invulflits die de harde schaduwen wegneemt. Daarnaast zorgt deze voor een optisch mooie en gladde huid, dat scheelt achteraf weer werk in Photoshop.
EXPERTTIP Reportageflitsers
Gerard Henninger
Elinchrom Style RX 600 Digitale flitsunit met vermogenbereik van 18 tot 600Ws. Het vermogen is regelbaar over zes stops, van 1/1 tot 1/32e. De recycletijd bedraagt 0,22 tot 1,0 seconde. De flitser kan draadloos aangestuurd worden met het Elinchrom Skyport-systeem.
Voor beginners kan deze opstelling misschien wat complex ogen, maar dat is het niet. Het onderwerp (in dit geval Ruud de Wild) staat voor een witte achtergrond. Schuin boven het onderwerp hangt een softbox van 66x66cm met een Elinchrom Quadra RX-flitser aan een boomstand waar het in deze setup allemaal om draait; we noemen dit het hoofdlicht. Met alleen deze flitser zou je ook al een leuke foto kunnen maken, maar één is zo eenzaam, vandaar alle overige flitsers. Op basis van mijn hoofdlicht heb ik de camera ingesteld. Met alleen het hoofdlicht heb ik dus al een goed belichte foto, maar deze heeft dan niet de commerciële uitstraling waar we naar op zoek zijn. Omdat het hoofdlicht de benen niet goed belicht, het hoofdlicht hangt immers heel hoog, ligt
Niet iedereen heeft de genoemde apparatuur en dat is ook helemaal niet nodig. Vroeger gebruikte ik reportageflitsers (Canon 580EX) in dezelfde opstelling. Met drie goedkope flitsers kom je al een heel eind. Om deze uitstraling in je foto’s te krijgen is het vooral belangrijk om de flitsers achter het model en het hoofdlicht schuin boven het model te plaatsen. Daarnaast moet de verhouding tussen het hoofdlicht en de overige flitsers goed zijn. Hier moeten de flitsers achter het model dus zorgen voor meer licht dan het hoofdlicht.
De smalle ‘striplights’ bundelen het licht. De flitsers staan twee stops krachtiger ingesteld dan het hoofdlicht, zodat het onderwerp meer uit de foto springt.
Model Ruud de Wild
Hoofdlicht Elinchrom 66x66cm softbox Elinchrom Quadra RX Boom-stand 0EV Het hoofdlicht hangt schuin boven het onderwerp aan een boom-stand. Ringflitser Camera Canon 1D Mark III Canon 24-70mm f/2.8L Elinchrom Skyport ISO 100, f/4, 1/80 sec
Elinchrom RX Ranger Ringflash 1500 -2/3EV De ringflitser is iets minder krachtig ingesteld dan het hoofdlicht en fungeert daardoor als invulflits die harde schaduwen wegneemt.
MAST E RCLASS
17
18
Ancilla Tillia
Masterclass Flitsopstellingen
io Studpstellin g o
Invullicht
EXPERTTIP
Canon Speedlite 580 EXII Vastgehouden door assistent -1EV
Gerard Henninger
Onderwerp loshalen
Ray Flash Dit opzetstuk maakt van je gewone reportageflitser een ringflitser. De Ray Flash is verkrijgbaar in twee uitvoeringen: de RAC voor de Canon 580EX en 580EX II en de RAN, voor de Nikon SB-800 en SB-900.
Gebruik flitsers niet alleen om je onderwerp te belichten maar ook om ze meer uit de omgeving te laten springen. Een of twee flitsers gericht op bijvoorbeeld de rug van je model kunnen er voor zorgen dat je onderwerp meer los komt te staan van je achtergrond. Stel deze flitsers zo in dat ze net iets sterker flitsen dan je hoofdlicht.
Model Ancilla Tillia
Camera
Hoofdlicht
Canon 5D Mark II Canon 24-70mm f/2.8L Pocketwizard Plus II ISO 100, f/4.5, 1/100 sec
Canon Speedlite 580 EXII Ray Flash ringflitsadapter 0EV
Prijs: â‚Ź219,www.degreef-partner.nl/ringflash/
Ancilla Tilia
Twee jaar geleden heb ik Nederlands leukste playmate op Twitter leren kennen. Ja mensen, leuke mensen via internet leren kennen kan echt! We wilden gewoon een keer voor de lol samenwerken en daarnaast wilde Ancilla wat leuke nieuwe persfoto’s voor de diverse interviews die ze doet. Via Twitter deden we een oproepje voor een mooie villa en binnen 24 uur waren we aan het shooten in het mooiste huis dat ik ooit in Nederland heb gezien.
Aangezien het een informele shoot was had ik niet zo heel veel spullen bij me. Ancilla wilde graag een foto met een ringflits, maar ik wilde niet meer dan een trolley meenemen. Dus nam ik de Ray Flash mee: een opzetstuk voor reportageflitsers waarmee je je flitser omtovert tot een ringflitser. Helaas niet heel goedkoop, maar ik kon mijn accupack en studio-ringflitser een keer thuislaten. Als accentlicht voor op de muur gebruikte ik een kale Canon 580 EX II. Beide flitsers werden getriggerd met een Pocketwizard Plus II.
advertentie
MAST E RCLASS
19
Masterclass Flitsopstellingen
Masterclass Flitsopstellingen
Voor deze shoot had de kledingsponsor van Ronald, Gio Goi, een unieke locatie geregeld in Amsterdam. Een luxe appartementencomplex met sauna, zwembad en mooie lobby voor alle bewoners. Ronalds manager wilde graag iets met de banken en het glas in de lobby doen. Om het geheel wat commerciëler te laten ogen besloot ik om twee Canon 580EX flitsers achter het glas te plaatsen, die zorgen voor tegenlicht. Een simpele flitser met paraplu was het hoofdlicht. De foto die je hier ziet komt rechtstreeks uit de camera, onbewerkt.
Ronald van Gelderen
Een van de eerste artiesten met wie ik mocht samenwerken is dj Ronald van Gelderen. Nu een van mijn favoriete ‘modellen’ om te fotograferen. Gelukkig zijn de meeste artiesten heel ijdel, zo ook Ronald; om het halfjaar wil hij nieuwe persfoto’s.
‘ Gelukkig zijn de meeste artiesten heel ijdel’ EXPERTTIP
Tegenlicht 2x Canon 580EX II
Gerard Henninger
De twee flitsers zijn op statief - zonder hulpmiddelen - achter het glas geplaatst en zorgen zo voor sfeervol tegenlicht in de foto.
Het midden van een softbox hoeft niet altijd het beste licht te geven. Vaak richten fotografen het midden (de ‘hotspot’ van de softbox) op het gezicht van het model, maar juist de randen geven mooier licht. Probeer je softbox zo te draaien dat het midden net langs het gezicht valt en je zal zien dat het licht heel anders wordt.
Glas Hoofdlicht
Elinchrom Paraplu 83cm
Ronald vanGelderen
83cm paraplu, hoog van boven Canon Speedlite 580EX II 0EV
Met behulp van een paraplu kun je eenvoudig en goedkoop je flitslicht verzachten. Hoe groter de paraplu, hoe zachter je licht. Een zwarte paraplu met zilveren of gouden binnenkant gebruik je om flitslicht te weerkaatsen. Een doorzichtige witte paraplu richt je direct op het onderwerp. Prijs: €29,75 Camera
Studiotelling ops
Canon 1D Mark III Canon 24-70 f/2.8L ISO 200, f/5, 1/30 sec
MAST E RCLASS
21
Masterclass Flitsopstellingen
Als je op een locatie gaat flitsen waar bestaand of omgevingslicht is, probeer die sfeer dan te behouden door de juiste belichting te kiezen. In dit geval schoot ik met een langere sluitertijd dan normaal om daarmee zoveel mogelijk omgevingslicht binnen te krijgen. Als je met flitsers aan de slag gaat, houd er dan rekening mee dat de sluitertijd bepaalt hoeveel omgevingslicht er op je sensor terecht komt. Langere sluitertijden zorgen voor meer ‘sfeer’ terwijl snellere sluitertijden zorgen voor minder omgevingslicht in de foto en vaak dus een donkere achtergrond. Met behulp van een ‘rimlight’ isoleer je het onderwerp waardoor deze beter uit de foto springt. In dit geval wilde ik een betere scheiding tussen Gwen en de donkere bar en stoelen op de achtergrond. De flitser achter Gwen staat dus extra krachtig ingesteld.
io Studpstellin g o
EXPERTTIP Rimlight
De flitser achter Gwen is twee stops krachtiger ingesteld dan het hoofdlicht, zodat ze goed ‘los’ komt van de achtergrond.
Gerard Henninger
Elinchrom 90x120cm softbox Elinchrom Style RX 600 +2EV
Hoe groter de lichtbron ten opzichte van je onderwerp, hoe zachter het licht. Een hele grote softbox van 90x110 cm geeft op drie meter zacht licht. Maar een kleine softbox van bijvoorbeeld 66x66 cm op één meter afstand kan net zo goed heel diffuus licht geven. Probeer dus te spelen met de afstand tussen je flitser en je onderwerp. Houd dan natuurlijk wel goed het vermogen van je flitser in de gaten.
Gwen
PocketWizard Plus II Met de PocketWizard Plus II tranceiver op de camera kun je elke flitser draadloos aansturen. In dit geval pikt de Elinchrom Style RX 600 flitsunit zelf het signaal op. In het geval van een reportageflitser zoals de Canon 580EX moet je deze voorzien van een geschikte ontvanger. Prijs: €200,-
22
D F P RO S P EC I AL E D I TI O N 2 011
Hoofdlicht Camera Canon 1D Mark III Canon 24-70 f/2.8L Pocketwizard Plus II ISO 200, f/5, 1/60sec
Canon 580EX II Elinchrom paraplu 83cm wit 0EV Het hoofdlicht bestaat uit een reportageflitser met een witte paraplu die de lichtbron vergroot en zo het licht verzacht.
Gwen
Begin 2009 werd er in de buurt van mijn studio een nieuwe club geopend waar ik graag een keer wilde fotograferen. Rond diezelfde tijd leerde ik via via Gwen kennen en zo ontstond deze foto.
SIGMA voor DIGITALE FOTOGRAFIE
NIEUW PRODUCT
SIGMA
85 85
mm NIEUW PRODUCT F1.4 SIGMA EX DGmm HSM F1.4
SIGMA voor DIGITALE FOTOGRAFIE
Met z’n superieure optische prestaties behoort deze korte tele met volle opening van F1.4 tot de beste in z’n klasse. Hij is tevens geschikt voor volformaat camera’s. De nieuwste optische technologie, zoals SLD elementen, verzekeren hoogwaardige op alle afstanMet z’n superieure optische beeldkwaliteit prestaties behoort deze den.tele Deze korte heeft opening korte met volletelelens opening vaneen F1.4maximale tot de beste in z’nvan F1.4 en voor volformaat camera’s.camera’s. Prachtige klasse. Hijisisgeschikt tevens geschikt voor volformaat bokeh (achtergrondonscherpte) maakt hem ideaal voor en opnamen bij zoals schemering. Deportretopnamen nieuwste optische technologie, SLD elementen,
Inclusief tas, bloemvormige zonnekap, en zonnekap-adapter
SIGMA BENELUX
verzekeren hoogwaardige beeldkwaliteit op alle afstanden. Deze korte telelens heeft een maximale opening van GRATIS VERLENGDE GARANTIE Registreer uw SIGMA objectief op www.sigmabenelux.com van Sigma Benelux gratis 2 jaar Prachtige extra garantie! F1.4enenontvang is geschikt voor volformaat camera’s. (Alleen voor officiëele Sigma bokeh (achtergrondonscherpte) maakt hemBenelux ideaalobjectieven) voor portretopnamen en opnamen bij schemering.
EX DG HSM
Inclusief tas, bloemvormige zonnekap, en zonnekap-adapter
SIGMA BENELUX
GRATIS VERLENGDE GARANTIE Registreer uw SIGMA objectief op www.sigmabenelux.com en ontvang van Sigma Benelux gratis 2 jaar extra garantie! (Alleen voor officiëele Sigma Benelux objectieven)