Reisfotografie
DaniĂŤlle van Eerden
Reisfotografie in Cuba
Sigaren en onverwachte regen
Camera: Nikon D700 Brandpunt: 20mm Diafragma: f/7.1 Sluitertijd: 1/200 ISO: 100
w w w . d i g i f o t o p r o . n l EDITIE 1 - 2 0 1 2
66
Daniëlle van Eerden
Daniëlle van Eerden (23) Reisfotograaf / Illustrator Website www.gewoondanielle.nl Camera Nikon D700
H
et is een eigenaardig land, Cuba. Sinds de revolutie van 1959 is het een socialistische staat, geregeerd op basis van communistische ideeën van Karl Marx en Lenin. Er worden 180 miljoen sigaren per jaar gemaakt en het stikt er op de in pastel gekleurde straten van de oude Amerikaanse auto’s. Kortom, het is nogal een bijzondere plek. En fotografisch zeer interessant. Als je kijkt naar foto’s gemaakt op het eiland onder de Golf van Mexico, herken je het land meteen. Je kunt daar volgens Daniëlle ook moeilijk omheen: ‘De cultuur is zo sprekend, ik zou niet weten wat je daar anders zou moeten fotograferen.’ Toch heeft ze geprobeerd om clichébeelden te vermijden. ‘Het is niet zo dat ik een bepaald vaststaand idee van een land wil vastleggen, ik probeer vaak vernieuwende beelden te maken. Ik fotografeer de dingen die ik zelf mooi vind, de dingen die goed voelen. Dat werkt het beste voor mij. En vaak geven
67
Objectieven Tamron 17-35 f/2.8-4 AF Nikkor 50 f/1.8 AF Nikkor 85 f/1.8
die resultaten de kern van de plek, in dit geval Cuba, goed weer.’ Regen in Havana Op Cuba is het natuurlijk zo, net zoals bij andere vakantiebestemmingen, dat je voor originele foto’s de toeristische plekken het best kunt ontwijken. Dat doet Daniëlle dan ook: ‘Vooraf had ik wel nagedacht over wat ik graag op de foto zou willen zetten, zoals een oude Cubaan met sigaar. Maar onvoorspelbare en ongeplande foto’s zijn veel sterker. Ik probeer overal rond te kijken. In een ooghoek gebeurt altijd wel iets interessants. Je moet je als fotograaf denk ik niet teveel vastpinnen qua ideeën en planning. Toen ik net in Havana was, de hoofdstad van Cuba, begon het keihard te regenen. Niet iets dat in je opkomt als je aan die stad denkt, maar het was prachtig. Door de regen en vochtigheid werden de kleuren opeens erg mooi en bijzonder. De regen was helemaal niet negatief. Het was natuurlijk wel wat onhandig, maar het voegt echt wat toe. Ik was er wel blij mee eigenlijk.’ Dat regen ooit nog eens van pas kon komen in
Reisfotografie
Fidel Castro, oude Amerikaanse auto’s, communisme en sigaren. Dan weet je natuurlijk meteen waar het om gaat: Cuba. Fotograaf Daniëlle van Eerden wilde dat allemaal weleens zien en kwam thuis met een berg foto’s. Dit is een verhaal over oude mannetjes, onverwachte regen en reisfotografie in het algemeen. T e k s t : J a s p e r va n B l a d e l f o t o g r a f i e : D a n i ë l l e va n E e r d e n
haar fotografie had ze vooraf niet gedacht. Zo brengt reizen inzichten en kennis met zich mee. Niet geheel toevallig schreef Daniëlle precies hier haar afstudeerscriptie voor de ArtEz hogeschool in Zwolle over. Ze concludeert daarin dat reizen de mens minder naïef maakt. Volgens Daniëlle is het weleens goed om
de andere kant te leren kennen: ‘Er zijn hier in Nederland veel buitenlandse mensen die zich vreemd voelen. Het lijkt me goed voor Nederlanders om dat zelf eens mee te maken. Mensen in het buitenland zijn vaak anders dan dat we ze ons voorstellen. Ook zijn ze vaak heel anders dan de mensen die vanuit verre landen naar
ons land toegekomen zijn. Op reis gaan doet veel met je als persoon.’ Fijne sfeer Toen Daniëlle in 2010 een reis wilde gaan maken heeft ze bewust voor Cuba gekozen, omdat het daar relatief veilig is. ‘Er zijn een hoop landen waar ik graag heen zou willen, maar waar ik geen
‘Onvoorspelbare en ongeplande foto’s zijn veel sterker’ Camera: Nikon D700 Brandpunt: 35mm Diafragma: f/6.3 Sluitertijd: 1/160 ISO: 400
w w w . d i g i f o t o p r o . n l EDITIE 1 - 2 0 1 2
Reisfotografie
Daniëlle van Eerden
veilig gevoel bij heb. In Cuba voelde ik me op mijn gemak. Ik vond de mensen heel behulpzaam, volgens mij durven ze daar niets te doen. Er heeft ook niemand zelfs maar naar mijn camera gekeken. Ik was natuurlijk nog wel erg voorzichtig, want ik
gen. Ik spreek geen Spaans, dus was ik aangewezen op gebarentaal. Als je een beetje naar je camera wijst en vriendelijk lacht snappen ze het al snel. De mensen waren dan toch wel bereid om een portret van ze te laten maken. Vooral kinderen vinden
Natuurlijk ging het Daniëlle niet alleen om de veiligheid, maar ook om de rijke cultuur, uitbundige kleuren en talloze oldtimers. De combinatie van dat alles geeft het eiland een soort unieke retrosfeer, die haar erg aanspreekt.
Camera: Nikon D700 Brandpunt: 50mm Diafragma: f/7.1 Sluitertijd: 1/200 ISO: 800
‘ Op reis gaan maakt je minder naïef. Het doet je goed als persoon’ ben er heel zuinig op.’ Cubanen zijn vaak arm. Daniëlle vindt het het fijnst als ze mensen niet om hoeft te kopen, of hoeft te betalen om een foto van ze te maken. ‘Soms ontkom je er niet aan. Ze willen toch graag iets krij-
het prachtig. Soms gaf ik naderhand een dollar, als dank. De sfeer is heel fijn. Je ziet wel veel mensen met walkietalkies langs de weg, maar ik heb het idee dat ze eerder de Cubanen zelf in de gaten houden dan de toeristen.’
Camera: Nikon D700 Brandpunt: 35mm Diafragma: f/5.6 Sluitertijd: 1/125 ISO: 100
w w w . d i g i f o t o p r o . n l EDITIE 1 - 2 0 1 2
68
Reisfotografie
Daniëlle van Eerden
Samen beleven Je hebt ‘op vakantie gaan’ én je hebt reizen. Echt reizen. Soms lopen die twee in elkaar over, dat was ook het geval bij de reis van Daniëlle. In eerste instantie was het een vakantie, maar toch zijn er mooie foto’s uit voortgekomen. Daar ligt wel een valkuil, waar je als fotograaf op vakantie op moet letten. Vaak ben je alleen maar bezig met het vinden van de perfecte foto. Daniëlle had daar eerder ook last van. Nu niet meer, vertelt ze: ‘Ik liep altijd met mijn camera rond. Dat was ook nog wel een beetje zo toen ik op Cuba was. Nu ik bezig ben met afstuderen in de richting illustratie ligt mijn camera vaker in de kast. Ook is het zo dat mijn vriend, die altijd meegaat op reis, niet fotografeert. Nu vind ik het voortaan leuker om de landen samen met hem te beleven. Toen was de fotografie nog redelijk nieuw voor me, vandaar.’ Daniëlle wil zeker nog een keer teruggaan naar Cuba. ‘Ik heb nog niet alles gezien, maar eerst zou ik graag naar Azië
reizen. Vietnam, Cambodja. Ik ben het gewend om georganiseerd te reizen en het lijkt me goed om eens een keer met een rugzak te gaan.’ Als ze naar Azië gaat ziet ze dat echt als een reis, niet als vakantie: ‘Ik ben geïnteresseerd in cultuur, natuur en dat wil ik graag zien. Hoe de mensen daar precies leven. Voor de herinneringen, maar ook voor de fotografie.’
Kaarten en posters Fotograferen heeft Daniëlle zichzelf aangeleerd, ze is autodidact. Deze zomer studeert ze af in de richting Illustration Design aan de ArtEz in Zwolle. Volgend jaar gaat zo proberen om vooral met de fotografie haar brood te verdienen. Daniëlle wil dan haar eigen zaak opzetten. Misschien neemt ze er een baantje naast. Ze vertelt over haar droombeeld: ‘Ik zou graag een
‘ De cultuur op Cuba is zo sprekend, ik zou niet weten wat je daar anders zou moeten fotograferen’ Haar foto’s gebruikt ze vaak als inspiratiebron voor illustraties, voor de ambachtelijke dingen. Want met een computer werkt ze niet als het om illustreren gaat. Lino’s snijdt ze bijvoorbeeld uit linoleum dat ze ook in haar huis heeft liggen. Ze scant, retoucheert en print natuurlijk wel via de computer.
soort galerie of winkel willen hebben waar ik al mijn spullen in verkoop. Ik vind het gaaf als mensen kaarten of posters van mijn werk kopen. Dat ze door een winkel lopen en dan mijn werk meenemen.’ Met het geld dat ze daarmee gaat verdienen betaalt ze dan haar reizen over de wereld. Dat wil ze koste wat kost blijven doen. Met haar camera.
Camera: Nikon D700 Brandpunt: 20mm Diafragma: f/5 Sluitertijd: 1/100 ISO: 100
Vijf tips voor een goede reisfoto’ Durf te vragen Vaak mag je wel een portret maken als je het vraagt. Een lach doet wonderen. Wat ook helpt is fotograferen met een telelens: de foto’s zijn vaak spontaner. Mensen vinden het vaak leuk als je je foto even laat zien op het display. Eventueel kun je de foto mailen. Houd altijd je ogen open De beelden die je voor ogen hebt voor je begint zijn vaak niet de beste. Staar je dus niet blind op je plannen, maar sta open voor de toevalligheden en verrassingen. Je schiet alleen de ‘lucky shots’ als je oplet. Sla de regels in de wind Houd je niet teveel vast aan technische regels, maar experimenteer. Soms kan een rotatie, overbelichting, onscherpte, kleureffect of het toevoegen van ruis bijdragen aan de zeggingskracht van je foto. Feit is wel dat je deze ‘regels’ alleen kan negeren als je je ervan bewust bent wat ze inhouden. Ga naar plekken waar niet iedereen al foto’s heeft gemaakt Neem eens een andere afslag, bezoek een buitenwijk van een grote stad. Het ‘normale’ leven, dat vaak het meest fotogeniek is, is meestal niet in de toeristische gedeelten te proeven. Laat je niet afschrikken door mensen die alle vormen van fotobewerking afwijzen. Als je vindt dat je foto’s beter tot hun recht komen door aanpassingen in kleur, contrast, scherpte of kleine retoucheringen, moet je dat gewoon doen. Maak wat jij wilt.
w w w . d i g i f o t o p r o . n l EDITIE 1 - 2 0 1 2
70