Beginnen met fotograferen. €4,95
Fotow ed Win e strijd en fo
naar N
t oorweoreis t.w.v. gen €179 9,-
Bewerken op de iPad.
MET DE beste apps In 5 stappen straatfotograaf.
Wij helpen je direct op pad
Zo maak jij de beste vakantiefoto’s.
Laat thuisblijvers versteld staan Vanaf nu zelf doen:
Je kinderen fotograferen Nooit meer mislukte foto’s.
Mis geen enkel moment
Sony
77. De ultieme camera.
Het moment waarop u de perfecte foto kunt maken duurt maar een fractie van een seconde. Daarom biedt de Sony
77 u alles wat een fotograaf zich kan wensen en veel meer. U fotografeert
tot 12 beelden per seconde met Quick Auto Focus en u heeft de mogelijkheid om Full HD films in 50p vast te leggen. Met de vele lenzen en accessoires zijn de mogelijkheden onbeperkt. De
77 is de ultieme camera voor de veeleisende fotograaf die geen enkel moment wil missen.
sony.nl
‘SONY’, ‘make.believe’ en de respectievelijke logo’s zijn al dan niet gedeponeerde handelsmerken van Sony Corporation. Alle overige handelsmerken of gedeponeerde handelsmerken zijn eigendom van hun respectieve eigenaren. All rights reserved.
Nu verkrijgbaar bij
Welkom, Fotograferen; vrijwel iedereen doet het. Op vakantie, een dagje uit, feestjes en verjaardagen, de kinderen, huisdieren, alles wordt op de gevoelige plaat vastgelegd. Vaak doen we dat zonder daar al te lang over na te denken. Een digitale foto is immers zo gemaakt. Van rolletjes die op gaan hebben we geen last meer en ook dure ontwikkelkosten zijn verleden tijd. Soms zijn we blij met het resultaat. Soms teleurgesteld. Bewogen, Julian Huijbregts Hoofdredacteur Julian@clipboard-publishing.nl
te licht, te donker, of het onderwerp komt niet over zoals je het met je eigen ogen zag. Zaken die met een beetje inzet en kennis goed te verhelpen zijn. Daarvoor moet je wel bewust aan de slag gaan met fotografie. Een mooi onderwerp maakt nog geen goede foto en ook een dure camera is geen garantie voor perfecte platen. Of je nu foto's maakt met je telefoon, een eenvoudige compactcamera of een uitgebreide spiegelreflexuitrusting; jij bent als fotograaf verantwoordelijk voor het eindresultaat. Jouw foto's boven het maaiveld uit laten steken is helemaal niet zo moeilijk. Denk voordat je afdrukt nog eens na over je standpunt, de compositie en het licht. Misschien zijn het wel zaken waar je nog nooit over nagedacht hebt, of waar je weinig vanaf weet. Voordat je hier bewust mee om kunt gaan is het belangrijk om de basis goed onder de knie te hebben. En dat is precies waar we jou mee op weg willen helpen. We laten het niet bij deze speciale uitgave, maar we gaan je voortaan vier keer per jaar voorzien van tips en trucs waarmee jij je foto’s naar een hoger niveau kunt tillen. Niet alleen via een nieuw magazine, maar ook met echte workshops van professionele fotografen. Meer informatie over de eerste workshop vind je achterin deze uitgave. Julian Huijbregts Hoofdredacteur
{ foto w e d s tri j d }
O ly m p u s P E N E - P M 1
Fotowedstrijd
Creëer de mooiste scherptediepte en win een Olympus PEN E-PM1 Deze editie pakken we uit met een uitgebreide basiscursus over scherptediepte. Als het goed is weet je daarna precies hoe je een mooi portret maakt met een zachte achtergrond, of op een hele andere manier een mooie scherptediepte in je foto laat zien. Wij zijn benieuwd naar het resultaat! Lukt het je om binnen dit thema de beste foto te schieten? Dan is de Olympus Pen E-PMI of één van de andere mooie prijzen voor jou.
We kennen allemaal de platen waar slechts een deel van de foto scherp is en de achtergrond in een mysterieuze onscherpte is gehuld. Lukt het jou om een foto te maken met een geslaagd spel tussen scherpte en onscherpte? Dan is de Olympus PEN E-PM1 voor jou.
Meedoen Inzenden is simpel. Je logt gewoon in met je DIGIFOTO Proaccount op onze website en plaatst de foto in je persoonlijke gallery. Van daaruit kun je de foto indienen voor deze fotowedstrijd. Heb je nog geen account, dan maak je deze gratis aan via www.digifotopro.nl. Het blauwe blok om je te registreren als nieuw lid is niet te missen. Kijk voor meer informatie en de wedstrijdvoorwaarden op:
www.digifotopro.nl/scherptediepte
Tweede prijs Redged TSC-428G + Redged RNB-1 balhoofd t.w.v. € 378,De TSC-428G is een superlicht carbonstatief met poten die 180 graden omgevouwen kunnen worden waardoor hij ingeklapt slechts 42 cm lang is. Een goed statief om mee te nemen dus. Je krijgt er ook een balhoofd bij. De Redged RNB-1 is makkelijk te hanteren met een lock-systeem voor snel en doeltreffend gebruik. Het balhoofd is 90 mm hoog en weegt 0.33 kg, toch kan hij 6 kg dragen.
Hoofdprijs Olympus Pen E-PMI t.w.v. € 599,99 Qua uiterlijk zou je het misschien niet direct zeggen, maar de PEN-camera's van Olympus leveren de kwaliteit van een grote spiegelreflexcamera. Deze camera's zijn dan ook uitermate geschikt voor het spelen met scherptediepte; je neemt hem overal mee naartoe en beschikt over de kwaliteit die je nodig hebt. Een groot voordeel van de camera is de Live Guide dat het gebruiksgemak vele malen verhoogt. Het helpt je bij het kiezen van de juiste beeldinstellingen en is beschikbaar in zowel de foto- als videomodus.
Derde prijs Redged TSA-424 + Redged RT-1 balhoofd t.w.v. € 168,De Redged TSA-424 is een statief van aluminium dat in opgevouwen stand slechts 38 cm lang is en uitgeschoven tot 141 cm de lucht in schiet. Binnen een paar seconden kun je de hoek veranderen en de telescopische haak onder de middenzuil garandeert de stabiliteit. Hang je fototas aan deze haak en je camera staat als een huis. Je krijgt er een Redged RT-1 balhoofd bij, lichtgewicht en klein van formaat, maar met een draagkracht van 6 kg. Het balhoofd is voorzien van een quick-release-plate.
4
SPECIAL EDITION DIGIFOTO PRO | BEGINNERSSPECIAL
AMSTERDAM
EINDHOVEN
GRONINGEN
NIJMEGEN
ROTTERDAM
spiegelreflex workshops HEB JE EEN DIGITALE SPIEGELREFLEX OF ANDERE SYSTEEMCAMERA? VOLG DAN DE SPECIALE FOTOSCHOOL LEERDAG. Wat komt er zoal aan bod: • hoe benut je je camera optimaal • diafragma, sluitertijd, ISO, lichtmeting • beeldhoek en objectiefkeuze • bewust gebruik van accenten (beeldopbouw, scherptediepte, beweging) • compositie • wel of niet flitsen? • training in de praktijk • tips & trics en individuele vragen • portretfoto in een professionele studio DE WORKSHOP IS INCLUSIEF LESMATERIAAL NORMALE PRIJS € 125,NU VOOR € 39,-
DE CURSUS IS GESCHIKT VOOR ELK MERK CAMERA, ZOALS CANON, NIKON, OLYMPUS, PANASONIC, PENTAX, SAMSUNG EN SONY. WWW.FOTOSCHOOL.NL
18
62
Basiscursus
Compositie Naast cameratechniek is het ook handig om wat te weten van compositie. Aan de hand van tips en voorbeelden laten we je zien hoe je met een aantal makkelijke regels je foto’s interessanter kunt maken.
Basiscursus
Spectaculaire vakantiefoto’s Vakanties en verre reizen zijn het walhalla voor de fotograaf. In een nieuwe omgeving en ander licht kun je al je creativiteit kwijt. Maar hoe zorg je voor een écht mooie vakantieplaat?
32
130
Basiscursus
Spelen met scherptediepte Diafragma, brandpunt, ISO, het zijn veelgebruikte termen in de fotografie. Maar hoe werkt het nou precies en hoe krijg je zo’n mooie onscherpe achtergrond? Na het lezen van dit artikel is het allemaal gesneden koek voor je.
Basiscursus
Fotograferen met weinig licht We zetten de basisbeginselen van het fotograferen bij weinig licht voor je op een rijtje, zodat je nooit meer bang hoeft te zijn voor mislukte foto’s in het donker.
colofon
8 Camerakeuze
Wat moet je kiezen? De voor- en nadelen van de verschillende soorten camera’s
46
32 Basiscursus scherptediepte
Kinderen fotograferen
Alles wat je moet weten om een foto te maken met een mooie scherptediepte
Drie experts vertellen hoe je de beste kinderfoto’s maakt
82
Terug van vakantie Zo bewaar en organiseer je die stapel vakantiefoto’s
Met je iPad en een paar goede apps vanaf de bank je foto’s bewerken
98 112
92 Bewerken met je camera Geen pc bij de hand? Geen zorgen, je camera kan ook heel wat
Boeken Verder leren en lezen? Wij zochten wat nuttige boeken voor je uit
100 Straatfotografie Erik Borst vertelt over zijn ervaringen als straatfotograaf
Basiscursus autografie Snelheidsduivels op de gevoelige plaat leggen, maar hoe?
Uitgever Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl Concept en idee Jascha Vink
74
Nabewerken op je iPad
Een uitgave van Clipboard Publishing BV Delftweg 147 2289BD Rijswijk Nederland Tel: +31(0)15 7600.700 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl
Hoofdredacteur Julian Huijbregts julian@clipboard-publishing.nl Redactie Daniëlle van Gorkom Justin Koornneef Jesse Kraal Raymond Luijbregts Sanne Ruhaak Steven Vos Medewerkers Erik Borst Jan Luursema Marketing & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Traffic Manager Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl Sales Martijn Daalder Raphael Gonçalves Giancarlo Idili Mitchell Koymans Kick van Poeteren Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Abonnementen abo@digifotopro.nl
130
Fotograferen met weinig licht Van de mooiste zonsondergang tot fotograferen in de schemering, zo doe je het
Vormgeving Nathalie Ouederni Lloyd Troost Ron de Vos Webdevelopment Lars van der Schans Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Nederland Betapress BV, Gilze
Lezersfoto's
Als je de gevorderde fotograaf vraagt om wat tips voor beginners, zeggen de meesten: kijk en leer van het werk van anderen. Omdat wij die mening delen, hebben we deze editie extra goed gevuld met foto's die jou kunnen inspireren. De beelden die wij selecteerden zijn afkomstig uit onze Lezersgallery. De makers vertellen je over het hoe en waarom van hun foto. Zelf ook je beste platen insturen? Check: www.digifotopro.nl/community
Distributie België IMAPress NV, Turnhout Copyright © Clipboard Publishing Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
{camerakeuze}
Welke camera past bij jou? Camerasystemen en hun verschillen We kunnen ons voorstellen dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Zoveel soorten camera’s, verschillende termen en getallen. Camera’s zijn in drie groepen in te delen: spiegelreflexen, compacte systeemcamera’s en compactcamera’s. We bekijken wat de voor- en nadelen zijn van de verschillende systemen. Tekst: Jesse Kraal
Spiegelreflexcamera's De spiegelreflex dankt zijn naam aan de spiegel die omhoog klapt als je een foto maakt. Digitale spiegelreflexcamera's worden ook wel dslr's genoemd, een afkorting van de Engelse benaming Digital Single Lens Reflex. Wanneer je door de zoeker van een spiegelreflexcamera kijkt, dan kijk je via de spiegel door het objectief. Je ziet dus precies wat er straks op je foto te zien zal zijn. Het objectief is verwisselbaar, zodat je verschillende objectieven kunt gebruiken voor verschillende soorten foto's. Je kunt een spiegelreflexcamera altijd helemaal handmatig instellen, maar zeker alle instapmodellen hebben ook een volledig automatische stand en diverse halfautomatische standen om het de beginnende fotograaf gemakkelijk te maken. Doordat een dslr een grote sensor heeft, kun je bijvoorbeeld bij portretten een mooie onscherpe achtergrond krijgen. Ook kunnen deze camera's goed overweg met situaties met weinig licht. Spiegelreflexen zijn er in vele soorten en maten, van instapper met prijskaartje rond de 500 euro tot professionele modellen die meer dan het tienvoudige daarvan kosten. Spiegelreflexen bestaan al decennialang, in veel gevallen kun je ook objectieven uit het analoge tijdperk gebruiken op je nieuwe camera. Het aanbod is daardoor enorm, ook tweedehands. Voor- en nadelen
Veel creatieve mogelijkheden Zeer goede beeldkwaliteit Veel verschillende objectieven Groot en zwaar
8
SPECIAL EDITION DIGIFOTO PRO | BEGINNERSSPECIAL
Canon 1100D
Een van de voordeligere instapspiegelreflexen. Biedt desondanks goede beeldkwaliteit met zijn 12-megapixel sensor en 720p-hd-filmfunctie.
Adviesprijs € 579,(incl 18-55mm IS) Info www.canon.nl
Nikon D5100
De Nikon D5100 valt in het hoge instapsegment. De camera heeft een 16-megapixelsensor die ook met weinig licht goede beeldkwaliteit geeft. Ook krijg je een handig uitklapscherm. Adviesprijs € 718,(incl. 18-55mm VR) Info www.nikon.nl
Sony A77
Het nieuwe topmodel van Sony. Met een resolutie van 24-megapixels en een maximale opnamesnelheid van twaalf foto’s per seconde is de A77 een zeer geavanceerd toestel. Adviesprijs € 1900,(incl. 16-50mm f/2.8) Info www.sony.nl
{camerakeuze}
Welk merk? Er zijn heel wat cameramerken om uit te kiezen. Toch maakt het niet heel veel uit voor welk merk je kiest, slechte camera’s worden bijna niet meer gemaakt. Of een camera ‘goed’ is, hangt ook vooral af van je persoonlijke wensen. Wil je een uitklapschermpje, een uitgebreide filmfunctie, veel zoom of juist veel groothoek? Bedenk goed wat je van je toekomstige camera verwacht, dan kun je waarschijnlijk al een eerste selectie maken. Door alle cijfers en termen wordt vaak het belangrijkste onderdeel tijdens het kopen van een camera vergeten: het vasthouden. De foto’s maak je uiteindelijk zelf, de camera is een stuk gereedschap. Het is belangrijk dat de camera goed in jouw handen past en dat je de bediening prettig vindt. Probeer daarom altijd in de winkel een aantal verschillende modellen uit.
Compacte systeemcamera’s Een relatief nieuw segment wordt gevormd door de compacte systeemcamera’s. Ze hebben de grote sensor en de verwisselbare objectieven van een spiegelreflexcamera, maar geen spiegel of optische zoeker. Je kijkt dus niet, zoals bij een dslr, door het objectief. In plaats daarvan gebruik je het scherm om je compositie te bepalen. Sommige (duurdere) modellen hebben een ingebouwde elektronische zoeker (evf) of de mogelijkheid om zo’n zoeker aan te sluiten. Een lcd is soms lastig af te lezen bij fel zonlicht, met een elektronische zoeker heb je geen last van dit probleem. De eerste compacte systeemcamera’s waren met name op het gebied van scherpstellen niet zo snel als een spiegelreflexcamera, maar dat probleem is de laatste tijd vrijwel verholpen. Een dslr houdt vaak net wat lekkerder vast dan een systeemcamera, maar daar staat tegenover dat je wel een veel grotere en zwaardere camera moet meesjouwen. Juist het compacte formaat, zonder verlies aan beeldkwaliteit of creatieve mogelijkheden, zorgen er voor dat de compacte systeemcamera’s aan een flinke opmars bezig zijn. Het is nog wel een relatief nieuw concept, het aanbod in objectieven en accessoires is daardoor nog niet zo groot. Bij de spiegelreflexen die al tientallen jaren bestaan heb je veel meer keuze. Veel creatieve mogelijkheden Zeer goede beeldkwaliteit Compacter en lichter dan dslr Minder keus aan objectieven
Aps-c-camera
Autofocus Systeem dat je camera automatisch laat scherpstellen
(Beeld)sensor Het lichtgevoelige onderdeel van je camera, dat licht omzet in digitale informatie, ofwel een foto.
Adviesprijs € 630- (incl. 18-55mm) Info www.sony.nl
Samsung NX200
Strak vormgeven camera met een 20,3-megapixelsensor en goede prestaties bij weinig licht. Met iFunction kun je de camera nog gemakkelijker bedienen. Heeft daarnaast een helder amoled-scherm. Adviesprijs € 849 (incl 18-55mm) Info www.samsung.nl
Voor- en nadelen
Een camera met een sensor die 1.5x of 1.6x kleiner is dan een kleinbeeldnegatief
Sony NEX-C3
Sony’s voordeligste model uit de NEX-serie. Heeft dezelfde 16,2-megapixelsensor als een aantal van Sony’s spiegelreflexcamera. De camera heeft een handig uitklapbaar beeldscherm.
Bokeh De onscherpte die ontstaat door een geringe scherptediepte.
Compactcamera Kleine camera met een kleine sensor en niet-verwisselbare objectieven.
Compacte Systeemcamera Camera met verwisselbare objectieven en een grote sensor, maar zonder spiegel.
Olympus E-P3
Het meest geavanceerde model uit de PEN-reeks van Olympus. De E-P3 heeft supersnelle autofocus en een helder amoled-scherm. Adviesprijs €899 (incl 14-42mm) Info www.olympus.nl
SPECIAL EDITION DIGIFOTO PRO | BEGINNERSSPECIAL
9
{camerakeuze}
Compactcamera’s Een compactcamera heeft een veel kleinere sensor dan een dslr of een compacte systeemcamera en geen verwisselbare objectieven. Daardoor zijn deze camera’s wat beperkter in hun creatieve mogelijkheden, maar ook veel compacter van formaat. Er zijn compactcamera’s met 20x optische zoom die niet groter zijn dan een compacte systeemcamera zónder objectief. Deze steek je dus gemakkelijk in je zak. Een soortgelijk zoombereik op je spiegelreflex of compacte systeemcamera is niet mogelijk zonder grote objectieven mee te slepen. Een tussenweg zijn de geavanceerdere compactcamera’s. Deze hebben een iets grotere sensor dan de goedkope compactcamera’s en kunnen ook in raw fotograferen voor een betere beeldkwaliteit. Ook zijn de toestellen veel uitgebreider (handmatig) in te stellen. Spelen met scherptediepte kan nog steeds maar beperkt met dit soort toestellen en ook de kwaliteit van de foto’s bij weinig licht is niet zo goed als die van dslr’s en compacte systeemcamera’s. Voor- en nadelen
Klein en compact Veel zoom in klein formaat Minder creatieve mogelijkheden M inder goede beeldkwaliteit, vooral bij weinig licht
Beeld stabilisatie Een mechanisme dat er voor zorgt dat je foto’s minder snel bewogen zijn. Het mechanisme kan in het objectief verwerkt zijn of in de behuizing van de camera.x
Cropfactor Het aantal keer dat een sensor kleiner is dan een kleinbeeld negatief (36 x 24 mm). De meeste dslr’s hebben een cropfactor van 1.5x of 1.6x. Het brandpunt moet ook worden vermenigvuldigd met de cropfactor om deze te kunnen vergelijken met het brandpunt van een analoge kleinbeeldcamera of fullframe-camera.
Diafragma Regelt de lensopening en wordt uitgedrukt met een f-getal. Een groot diafragma (en een laag f-getal) zorgt voor een grote lensopening, een klein diafragma (en een hoog f-getal) geeft een kleine lensopening.
Nikon Coolpix P500
In de Nikon P500 is maar liefst 36x optische zoom weggewerkt. Je kunt kiezen voor automatische of handmatige bediening. Adviesprijs € 429,Info www.nikon.nl
DSLR Digital Single Lens Reflex, ofwel spiegelreflexcamera.
Fullframe camera Een digitale camera met een sensor die net zo groot is als een kleinbeeldnegatief. Fujifilm X10
Een van de meest geavanceerde compactcamera’s die je momenteel kunt kopen is de Fujifilm X10. Het is een bijzondere camera, de gebruikte sensor is een flink stuk groter dan die in alle concurrerende compactcamera’s en het zoomobjectief is erg lichtsterk. Dat levert vooral voordeel op in situaties met weinig licht. Bovendien is het toestel erg mooi om te zien. Adviesprijs € 599,Info www.fujifilm.nl
Jpg Bestandsformaat voor foto’s. Bevat minder informatie dan een raw-bestand door compressie tijdens het opslaan.
Lens Een lens is feitelijk een enkel glaselement. De term wordt echter ook veel gebruikt als vervanger van objectief.
Live view Canon Ixus 1100 HS
12x optische zoom in een compactcamera die je zo in je broekzak steekt, de nieuwe Canon Ixus 1100 HS maakt het waar. HS staat voor High Sensivity, door een speciale beeldsensor moet de camera beter presteren bij weinig licht. Adviesprijs € 399,Info www.canon.nl
10
SPECIAL EDITION DIGIFOTO PRO | BEGINNERSSPECIAL
Functie waarbij je niet de zoeker, maar het lcd gebruikt.
Megapixel Eén miljoen pixels.
Objectief Het geheel van lenzen, wordt meestal lens genoemd maar deze benaming is dus eigenlijk onjuist.
Perfectie in detail. De nieuwe X10.
SPECIAL EDITION DIGIFOTO PRO | BEGINNERSSPECIAL www.fujifilm.eu/nl/X10
11