Magazine voor ouders, grootouders, opvoeders en kinderen.
Adviesprijs
â‚Ź5,95
Veilig omgaan met nieuw e media Uit de praktijk Internet en surfen Monitor het surfgedrag van je kind
Goedele Liekens, Julius Jaspers Jochem van Gelder e.a
Stap voor stap veilig
Facebook-account aanmaken Films kijken op Youtube Houd Hyves kindvriendelijk
Alberto Stegeman geeft advies 10 tips van de expert
Chatten en webcam
Contentfilters: maak je PC of MAC kindvriendelijk Doe de zelftest! Hoe pak jij het aan?
Gezins-iPad
Voor iedereen verantwoord
Eenvoudig te installeren en makkelijk in gebruik
Mobile Security
Antivirus
Parental Control
Anti-Theft
Firewall
Voor meer informatie: www.bullguard.com/childandsave
KINDEREN EN INTERNET
WELKOM Raymond Luijbregts, hoofdredactie
Smartphones, iPad, mobieltjes: kinderen zijn steeds handiger met gadgets, internet en computers. Ze kennen internet vaak beter dan wijzelf. Gaan ze nog maar net op de grote wc, pingen ze al met hun vrienden. Ze groeien ermee op, al voor hun twaalfde weten ze je haarfijn het verschil te vertellen tussen Facebook en Hyves en waarom vooral die eerste cool is en die tweede voor ‘kleuters’. Facebook? Dat heeft toch iedereen.. Duh!? Als ouder wordt het steeds moeilijker. Want wat sta je toe en wat niet? Maar ook: wat spoken ze uit op die iPad en in die chatkanalen via hun mobiel? Hoe weet je of je kind niet in gesprek is met een vies mannetje? Wat gebeurt er in de slaapkamer, als je dochter aan het ‘cammen’ is met haar vriendje? Is het überhaupt wel haar vriendje? En dan hebben we het nog niet over pesten, via bijvoorbeeld Facebook of Twitter. Je hoort wel eens van die horrorverhalen en leest wat in de krant... daar lusten de honden geen brood van. Dan maar alles verbieden? Dat is niet echt een optie, ze zien zichzelf al aankomen bij hun vriendjes. ‘Ik mag geen Facebook van mijn ma’. Horen ze er meteen niet meer bij. Zijn ze verdoemd tot het groepje ‘losers’ dat iedere dag wordt gepest. Nee, daar is je kind beter mee af.. Kortom, als ouder heb je er tegenwoordig een nieuwe taak bij: je kinderen fatsoenlijk leren omgaan met nieuwe media. En dat begint al op jonge leeftijd. Niet makkelijk, niet vanzelfsprekend, maar wel nodig. Met die missie hebben we dit magazine gemaakt. We laten je stap-voor-stap zien wat je kunt doen om je kinderen te beschermen tegen schadelijke beelden, pedofielen, kinderlokkers. Hoe je torenhoge rekeningen van het mobieltjes kunt voorkomen. Zonder dat je per se alles verbiedt of op slot zet. Want ze komen er toch vroeg of laat mee in aanraking, via vriendjes, vriendinnetjes, school, internet. We hebben gesproken met experts, opvoedkundigen, maar ook, met bekende en minder bekende Nederlanders. Om te horen hoe zij het aanpakken, en jou te voorzien van tips en advies. Want alles maar verbieden is niet echt verstandig, wat ons betreft. Dan gaan ze dingen stiekem doen en dat wil je al helemaal niet. En bovendien zijn smartphones, internet, tablets, kortom: de moderne gadgets en internet, ook gewoon nuttig en leuk! Met een paar eenvoudige stappen kun je ervoor zorgen dat ze én meekunnen met hun vriendjes en vriendinnetjes en tegelijkertijd wegblijven van de ‘horror’. Want dat kan prima samen.
COLOFON
KINDEREN & INTERNET IS EEN UITGAVE VAN Clipboard Publishing BV Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl UITGEVER Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl CONCEPT EN IDEE Jascha Vink
HOOFDREDACTEUR Raymond Luijbregts raymond@clipboard-publihsing.nl REDACTIE Peter Güldenpfennig, Jesse Kraal, Julian Huijbregts, Sanne Ruhaak MARKETING & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl
MEDEWERKERS
Ernst Coppejans (fotografie) VORMGEVING
Virginia Heesterman, Chris Langstraat, Luis Ortiz, Lloyd Troost, Ron de Vos TRAFFIC MANAGER
SALES
Guido van Belle, Sjoerd Blijleve, Mitchell Koymans, Kick van Poeteren, Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl DRUKKERIJ
Senefelder Misset, Doetinchem
Kim Stolk kim@cipboard-publishing.nl
DISTRIBUTIE NEDERLAND
HOOFD SALES
DISTRIBUTIE BELGIË
Martijn Daalder
Betapress BV, Gilze Imapress BV, Turnhout
COPYRIGHT © CLIPBOARD PUBLISHING Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd
of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
KINDEREN EN INTERNET
3
KINDEREN EN INTERNET
EXPERTS EN ACHTERGROND Micha Coster mediapsycholoog Sociale media als nieuwe
50.
maatschappelijke standaard
het erg als …? 6 4. Is Deskundigen geven antwoord op prangende oudervragen
Peter Nikken, bijzonder 66. hoogleraar mediaopvoeding
‘Ouders
hoeven zich echt geen zorgen te maken’
Hanneke de Graaf 74. onderzoekster
Zijn
online seksbeelden schadelijk voor een kind?
78. Alberto Stegeman 81. Mannen met maskers Hoe behoed je je kind voor
cyberlokkers en loverboys?
Laat je Herken op
86.
niet casten! tijd een nepscout
Help! 94. Mijn kind is gameverslaafd!
De
mobiele telefoon als nieuwe portemonnee
4
KINDEREN EN INTERNET
KINDEREN EN INTERNET
OUDERS EN KINDEREN Jochem van ‘Ik ga niet als een
Gelder scheids hun kamer in om te kijken wat ze aan het doen zijn’
34.
Oswin Beingsick 36. ‘Webcams en games komen| mijn huis niet in’
Julius en Okky Jaspers 38. Is de strenge Topchef Julius ook zo streng
voor zijn kinderen Okky en Max?
Goedele Liekens 41. De Belgische seksuologe wil de Facebook-profielen
van haar kinderen kunnen bekijken
Wilke en Naomi Willems 4 5. Patty ‘Als IT-ers konden we onszelf wel voor de kop slaan dat we dit niet zagen aankomen’
PRAKTIJK Stap voor stap Facebook veilig maken Stap voor stap: Netlog veilig maken
8.
13.
Stap voor stap Veilig op je iPad
15.
Veilig mobiel: iPhone Hoe zorg je ervoor dat je kind veilig
19.
een iPhone kan gebruiken?
Veilig mobiel: Android Maak Android-mobieltjes kid-proof
24.
Kindermobiel gezocht Wat is de beste mobiele telefoon
26.
voor je jonge kind?
Veilig mobiel: Blackberry Heeft je kind een Blackberry?
28.
Beveiligen doe je zo
Vind je kind terug door 30. het een mobiel te geven
Kind
kwijt? Gsm kan redding bieden...
Stap voor PC en Mac op
54.
stap: kinderslot
71. Dreigen via social media 72. Pesten via social media 9 7. Woordenlijst Ken jij de taal van
moderne media al?
WAARGEBEURD 7 6. ‘ De eerste keer bloot voor 88. ‘ Ik had vertrouwen, de webcam stond ze te trillen’ totdat het fout ging’ De
nachtmerrie van Melissa’s ouders werd werkelijkheid
KINDEREN EN INTERNET
Gevangen in een pro-ana forum Zestienjarig model kwam ‘ Er zaten meisjes op het forum in handen van een fake fotograaf van elf en twaalf jaar’
9 1.
5
kiesvoorsafeschool.nl
Professionele oudercommunicatie Safe School is het meest complete ouderportal waarin ouders alles zelf kunnen beheren. Het ziet er niet alleen vrolijk en helder uit, zo werkt het ook, intuïtief, snel en overzichtelijk. Safe School is een webapplicatie en verdient zich gegarandeerd terug.
Een goede communicatie zorgt voor begrip en
Bekijk de video: www.kiesvoorsafeschool.nl
Modules en Mogelijkheden
verhoogt de betrokkenheid
Paul Maas van BS De Spindel legt uit waarom
• Ouderavondplanner (in 10 min. aangemaakt).
Safe School is een afgeschermde omgeving (ouder-
Safe School onmisbaar is.
• Berichten naar ouders/verzorgers,
portal) voor het uitwisselen van informatie tussen ouders/
leerkrachten, MR-leden etc..
verzorgers, school, leerkrachten, MR-leden etc..
• Nieuwsbrieven, memo’s, formulieren,
Persoonlijke gegevens zitten achter een login.
huiswerk etc..
Safe School werkt efficiënt, is overal toegankelijk en
• Groepslijsten (ouders bepalen in hun profiel
bespaart tijd en kosten. Safe School wordt landelijk
welke gegevens ze wel en niet willen delen).
door een groot aantal scholen gebruikt.
• Fotoalbums (in twee klikken aan te maken). • Kalender (week/maand/jaar).
Verantwoordelijkheid bij ouders/verzorgers
• Extra groepen aanmaken als MR-leden, klaarovers,
Verzorgers krijgen een inlog en zijn daarna zelf verant-
voorleesmoeders etc..
woordelijk voor het ontvangen van communicatie en het
• Verzuimmeldingen (kort en lang).
bijhouden van gegevens. Wijzigingen gaan automatisch
• Verlofaanvragen (wettelijke richtlijnen).
online door naar de administratie.
• Ouders beheren hun eigen gegevens. Wijzigingen worden digitaal doorgegeven
Leeromgeving
Vraag de demo aan! Bel 0162 58 10 38,
aan school. Hyves
e-mail: demo@safeschool.nl of ga naar
Schooladministratie
Schoolwebsite
Safe School rt
ifi
s ec u
e in te rn
et
ed
co
io n *** htt n
s ec ur
re in te rn
tifi
co
ed
et nn
ec
htt p s: c t i o n * **
er
www.kiesvoorsafeschool.nl/demo.
kiesvoorsafeschool.nl
Jouw doel, onze missie
Wat gebeurt er op internet, wat zijn de voordelen en waar moeten we juist voor uitkijken? Het is voor ouders en opvoeders meer dan ooit van belang om op de hoogte te zijn van de ontwikkelingen van de nieuwe media. En dat is moeilijk. Want met de overdaad aan voorlichtingscampagnes, folders en websites zie je door de bomen het bos niet meer. Tegen beter weten in, laat je het daarom maar voor wat het is. Opvoeden is al een hele klus en voor zorgen over het internet- of smartphonegebruik van je kind heb je gewoonweg geen tijd. Kinderen & Internet verzamelt alle informatie die je nodig hebt bij de moderne mediaopvoeding. EfficiĂŤnt en verantwoord opvoeden met behulp van inspirerende en leerzame artikelen!
INHOUD
Alle artikelen in Kinderen & Internet zijn logisch onderverdeeld in de volgende rubrieken: social media, internet en surfen, mobiel en games. De rubrieken bestaan uit twee soorten artikelen: praktijk en achtergrond. De praktische artikelen bieden concrete stapvoor-stap-oplossingen waarmee je je iPad of pc op slot zet voor porno, de Blackberry van je dochter beveiligt en voorkomt dat je tiener op social media wordt gepest. De achtergrondartikelen bevatten waargebeurde verhalen en diepgaande interviews met psychologen, bekende ouders en instanties. In de rubriek Sociale media gaan we uitgebreid in op hoe je Facebook, YouTube, Hyves en Netlog veilig maakt voor (jonge) kinderen, hoe je pesten op deze platforms voorkomt en op de gevaren van de webcam. In de rubriek Internet en surfen vind je alles wat je moet weten over veilig en kind-proof surfen. Denk aan contentfiltering, het voorkomen van inbraak door hackers, antivirusprogramma’s en firewalls. Maar ook aan de effecten van pro-ana-sites en de webcam op jonge meisjes. Artikelen die vallen onder het kopje Mobiel leggen stapsgewijs uit hoe je je kind veilig kunt laten spelen op de iPad, iPhone en iPod Touch zonder dat je een torenhoge rekening krijgt of je kind ongewenste plaatjes of teksten krijgt voorgeschoteld. Eenzelfde uitleg is er voor Android en Blackberry. Tot slot gaan we in de rubriek Games in op de invloed van spellen, het blokkeren van schadelijke varianten van games, de voor- en nadelen van sommige game-apps en de keuze voor educatieve games.
KINDEREN EN INTERNET
QR-CODES
Bij de artikelen zul je regelmatig een blokje zien, ingevuld met kleine zwarte blokjes en streepjes. Dit is een zogenaamde qr-code, eigenlijk een soort streepjescode dus. Deze qr-codes kun je met je smartphone scannen met een speciale app. Je telefoon opent dan direct een pagina waar wij in het artikel naar verwijzen, de online plek waar je een bepaalde applicatie voor je telefoon kunt kopen bijvoorbeeld. Een stap-voor-stap-uitleg vind je op onze website! www.kindereneninternet.nl/qr-codes
WEBSITE EN SOCIAL MEDIA
Heb je voor, tijdens of na het lezen van dit magazine nog vragen of wil je het blad nabestellen en/ of cadeau doen? Dan kun je terecht op onze gloednieuwe website: www.kindereneninternet.nl Op Facebook praten wij bovendien verder over het onderwerp met ouders, experts, ervaringsdeskundigen en lezers. Zorg ervoor dat je deze extra informatie niet mist! www.kindereneninternet.nl www.facebook.com/kindereneninternet @KNI_magazine
7
Zo maak je Facebook, Hyves en Netlog veiliger
‘MAMA IKWIL OOKOP FACEBOOK’ 8
KINDEREN EN INTERNET
STAP VOOR STAP
De kans dat je kind actief is op Facebook, Hyves of Netlog is erg groot. Daar is niks mis mee, want deze sites zijn prima geschikt om contact met vrienden te onderhouden. Er zijn ook gevaren, met name op het gebied van privacy. We laten je zien hoe je het Facebook-, Hyves- en Netlogprofiel van je kind kunt afschermen van de buitenwereld.
WORD ‘VRIENDEN’ Meld jezelf aan bij Facebook, Netlog en/of Hyves en word ‘vrienden’ met je kind! We hebben voor zowel Facebook, Hyves als Netlog een stap-voorstap-handleiding geschreven hoe je de privacy-aanpassingen van het account van je kind (of van jezelf) kunt beveiligen. Doe dit bij voorkeur samen met je kind en wijs hem of haar op de mogelijke gevaren, maar schuw ook een discussie niet als jullie van mening verschillen.
Tekst_Jesse Kraal
ellicht heb je de term ‘parental controls’ al eens voorbij zien komen. Dat zijn mogelijkheden waarmee je als ouder bepaalde delen van software of websites kunt afsluiten voor andere gebruikers, in dit geval je kinderen. Voor porno bijvoorbeeld, of geweld-
dadige beelden. Helaas hebben de drie populairste netwerksites van Nederland en België, Facebook, Netlog en Hyves, geen parental controls. Je kunt op deze websites maar één gebruiker per profiel registreren en niet een tweede gebruiker meer of juist minder rechten geven. Toch zijn er wel degelijk manieren om de profielen van je kinderen af te schermen en veiliger te maken. We bekijken ze per website. De belangrijkste tip is echter van toepassing op
beide netwerksites: maak zelf een profiel aan en word ‘vrienden’ met je eigen kinderen. Op die manier kun je niet alleen in de gaten houden wat ze aan foto’s en tekst plaatsen op hun pagina, je leert zelf ook hoe de websites in elkaar steken en wat je er allemaal mee kunt.
STAP VOOR STAP: FACEBOOK In 2011 heeft het Amerikaanse Facebook Hyves ingehaald als populairste netwerksite van Nederland door per maand meer actieve bezoekers te trekken. De basis van de website wordt gevormd door persoon-
lijke profielen en de ‘tijdlijn’. Dat is een digitaal prikbord op chronologische volgorde waarop de persoon zelf maar ook anderen berichten, foto’s en video’s kunnen plaatsen. Over wie die
berichten kan lezen en wie de foto’s kan bekijken heb je als gebruiker gelukkig controle. Om te voorkomen dat de informatie die op de tijdlijn van je kind belandt voor heel de wereld zichtbaar is, is het belangrijk deze af te schermen. Een uitleg in stappen:
Klik op het pijltje 1. rechtsboven in de blauwe Facebook-balk. Er opent een menu. Kies vervolgens voor ‘Privacyinstellingen’. Onlangs vernieuwde Facebook de startpagina van de privacyinstellingen, waardoor het aanpassen van je privacyinstellingen iets eenvoudiger wordt. Er zijn echter nog steeds een behoorlijk aantal keuzes, deze staan nu onder elkaar in dit menu.
KINDEREN EN INTERNET
9
STAP VOOR STAP
e beginnen met het instellen van de 2. W‘standaardprivacy’, welke we op ‘vrienden’ zetten. ervolgens gaan we de lijst die er onder staat af, te 3. Vbeginnen bij ‘Contact maken’. Zorg in ieder geval dat de bovenste en onderste optie op ‘Vrienden’ staan. Of je alleen toestaat dat vrienden van vrienden een vriendschapsverzoek kunnen sturen of iedereen, is een wat lastiger keuze. De eerste optie is uiteraard veiliger, maar beperkt de mogelijkheden van de website sterk. Je kunt ook met je kind afspreken dat het alleen vriendschapsverzoeken accepteert van mensen die hij of zij kent.
al langer actief op Facebook maar pas 5. Ijes deje kind privacyinstellingen pas op een later moment aan, dan kun je via de optie ‘Het publiek beperken voor eerdere berichten’ in het startmenu de privacyinstellingen ook op eerder geplaatste berichten toepassen. e volgende instellingen, onder het kopje ‘Tijdlijn en 4. Dtaggen’ gaan over de berichten die op de tijdlijn geplaatst kunnen worden. Zorg dat alle instellingen op ‘Vrienden’ worden gezet en zet de overige drie instellingen over taggen op respectievelijk ‘Aan’, ‘Aan’ en ‘Niemand’. Zie het kader voor meer informatie over taggen.
TAGGEN
kunt ook personen ‘blokkeren’. Geeft je kind aan dat 6. Jere mensen zijn die hem of haar lastig vallen, blokkeer deze personen dan. Ze kunnen dan op geen enkele manier contact meer maken met je kind. Gaat het om een ander kind dat jouw kind lastig valt? Probeer dan in gesprek te komen met zijn of haar ouders. Gaat het om een volwassene die jouw kind lastig valt, denk dan serieus na over aangifte bij de politie. Zie voor meer informatie het artikel over pesten op social media.
10
Tag is Engels voor naamplaatje. Als een foto of bericht wordt getagd, dan kunnen anderen zien wie er op de foto staan of te maken hebben met het bericht. Bijvoorbeeld: Lekker in de tuin barbecueën met Henk en Tina, waarbij je Henk en Tina kunt aanklikken om hun profiel te bekijken. Je kunt jezelf taggen in een foto of bericht, maar andere gebruikers kunnen dat ook. Bij stap 4 geven we aan hoe je kunt zorgen dat je altijd eerst toestemming moet geven voordat een tag voor anderen zichtbaar wordt.
KINDEREN EN INTERNET
STAP VOOR STAP
nder de kop ‘Advertenties, 7. Oapps en websites’ gaat een wat ingewikkelder menu schuil. Apps zijn programma’s die binnen de websiteomgeving kunnen worden gebruikt. Het gaat in veel gevallen om spelletjes. Deze zijn vaak gratis, maar voor niets gaat de zon op. Voordat zo’n spelletje kan worden gespeeld, moet je kind akkoord gaan met het feit dat zijn of haar gegevens kunnen worden uitgelezen. Deze kunnen vervolgens (anoniem) worden doorverkocht aan bijvoorbeeld adverteerders. Nu gebeurt dit vrijwel overal op het net (denk aan cookies) en het hoeft niet direct een reden te zijn om nóóit een spelletje te spelen via Facebook. Vraag je kind eens of hij spelletjes speelt via Facebook en hoeveel tijd hij of zij hier per dag aan besteedt. In sommige spellen kan echt geld worden gebruikt voor aankopen. Hiervoor is een creditcardnummer nodig. Beter is dit nooit toe te staan, aangezien de creditcardgegevens worden opgeslagen en je kind dus
later ongemerkt nogmaals aankopen kan doen. Ga de overige instellingen af, lees de beschrijvingen door en vink alle opties uit of zet ze op ‘niemand’.
STAP VOOR STAP: HYVES Hoewel het aantal actieve gebruikers van Hyves de laatste tijd aan het afnemen is, heeft de website in Nederland en België nog altijd een grote dekking. In eerste instantie was de website vooral gericht op studenten en jong volwassen, Hyves is nu vooral populair onder jonge kinderen. De website oogt wat speelser en toegankelijker dan het wat zakelijk uitziende Facebook. We hebben wederom een stappenlijst gemaakt waarmee je de privacyinstellingen snel en eenvoudig kunt aanpassen. in de 1. Brechterbovenhoek eweeg de muis overen klikde profielfoto vervolgens op privacy in het menu dat daar verschijnt.
Onder de kop Algemeen vind je de meeste 2. instellingen. Zo kun je voor vrijwel alle informatie
bepalen voor wie die zichtbaar is. Ook voor statusupdates (krabbels in Hyves-jargon) en andere berichten die jij of andere gebruikers op je profiel plaatsen kun je kiezen wie ze mogen zien. Kies je voor de optie ‘Alleen vrienden’, dan kan je kind ook alleen profielen van zijn of haar vrienden bekijken. Of zoals Hyves het zelf zegt: ‘Let op: Als je de zichtbaarheid van je krabbels op “Alleen vrienden” zet, kan je zelf ook alleen de krabbels van vrienden zien en niet van niet-vrienden. Je kan het dan beter op “Vrienden van vrienden” zetten, dan kan je nog steeds iedereens krabbels zien!’ Of je deze ‘goede’ tip van Hyves moet opvolgen? Dat hangt vooral van je kind af. De website wordt namelijk wel ‘leuker’ op het moment dat je contact kunt maken met anderen buiten je eigen kringetje. Voor jonge kinderen is het echter verstandig deze instelling toch op ‘Alleen vrienden’ te zetten.
KINDEREN EN INTERNET
11
STAP VOOR STAP
LEESVOER ONTDEK TWITTER MIRIAM VAN DER HAVE
(in het linkermenu) kun je 3. Onder hetwiekopjemet‘chat’ instellen je kan chatten. De veiligste optie
is ‘Alleen vrienden’ of, als je kind bijvoorbeeld ook Live Messenger gebruikt, op ‘niemand’. Ook onder statistieken is het raadzaam om de instelling ‘Laatste bericht zichtbaar voor’ op niemand te zetten
als bij Facebook is het ook bij Hyves mogelijk om 4. Net mensen te blokkeren. Zij kunnen dan geen informatie
meer zien van of contact zoeken met je kind. Om iemand te kunnen blokkeren moet je deze eerst verwijderen uit je vriendenlijst. Maak de persoon die je wilt blokkeren geen deel uit van de vriendenlijst van je kind? Dan kun je op hun profiel de knop ‘Blokkeren’ in het linker menu aanklikken.
NIET TE VAAK... Let op: je kunt de instellingen maar een paar keer per maand aanpassen!
worden bij Hyves genoemd. Pas je je profiel 5. Uaan,pdates plaats je een bericht of foto, dan krijgen andere
gebruikers dit te zien. Je kunt zelf aanvinken waarvan je wilt dat andere gebruikers een melding krijgen als jij iets aanpast of toevoegt.
Tweets, trending topics, retweeten, hashtags... iedereen heeft het erover, maar wat betekent het allemaal? Of je Twitter nu wilt leren kennen voor eigen gebruik of om te begrijpen waar je kinderen of collega’s mee bezig zijn: dit boek vertelt je alles wat je moet weten. Van een account en profiel aanmaken, tot het beheren van interesselijsten en het combineren van tweets met Facebook en LinkedIn, het wordt je allemaal uitgelegd. Bovendien leer je van fouten van anderen en over de belangrijke balans tussen het open karakter van Twitter en de beveiliging van je persoonsgegevens. Kortom: na het lezen van dit boek heeft Twitter geen geheimen meer voor jou. PRIJS €19,95 ISBN 9789059405011 UITGEVERIJ VANDUURENMEDIA WW.VANDUURENMEDIA.NL
SOCIALE MEDIA... VOOR KIDS VEILIG EN PLEZIERIG VRIENDEN MAKEN OP INTERNET CÉSAR CLEIJN Zeventig procent van de Nederlandse kinderen van 9 tot 12 jaar heeft een persoonlijke pagina op een netwerksite en daarmee is Nederland koploper in Europa. Daar is natuurlijk helemaal niets mis mee, zolang het maar veilig gebeurt. In dit boek leer je de beginselen van Hyves, Twitter en Facebook en word je verteld hoe je het beste met deze sites om kunt springen. Het boek is speciaal geschreven voor kinderen van 8 tot 14 jaar én natuurlijk voor ouders. Want ook jouw houding als het gaat om het vrijgeven van je privégegevens en die van je kinderen doet ertoe, net als het voorbeeld dat je ze geeft wanneer jij nog snel een sms’je stuurt als je aan tafel gaat... PRIJS €19,95 ISBN 9789059405325 UITGEVERIJ: VANDUURENMEDIA WWW.VANDUURENMEDIA.NL
12
KINDEREN EN INTERNET
STAP VOOR STAP
STAP VOOR STAP: NETLOG Zit je kind op Netlog? Netlog is de Vlaamse variant op Facebook en Hyves en is dus vooral in België populair. Toch zitten ook sommige Nederlandse kinderen op Netlog. Gelukkig kun je ook Netlog redelijk beveiligen en de privacy van je kind veiligstellen. Maar dan moet je wel de juiste instellingen aanvinken. Hieronder lees je hoe! onder je 1. Klik rechtsboven naam op ‘instellingen’, kies
vervolgens voor ‘privacy’. Net als bij Facebook en Hyves heeft ook Netlog een handige overzichtspagina van waaruit je de verschillende instellingen kunt beheren. Handig zijn de snelle aanpassingen, die besparen een hoop tijd. Kies bij je privacy-instellingen de set ‘Contact houden met mijn vrienden (hoge privacy)’. Op dit moment zijn de meeste instellingen al aangepast naar het meest afgeschermde en veilige niveau.
‘gevonden worden’ kun je instellen wie via de zoekfunctie van de website of via een zoekmachine je profiel kunnen 2. Viavinden. het tabje Door beide vinkjes uit te zetten, is je profiel niet meer direct te vinden. Via je nickname kun je altijd gevonden worden, daar kun je niet omheen. Wel kun je je nickname wijzigen via ‘Instellingen > Account > Nickname wijzigen’. Verander je nickname dan uiteraard in een naam die niet overeen komt met je echte naam.
bepaal je wie je profiel kan bekijken. De meest 3. Bijafgeschermde ‘Profieltoegang’ manier is uiteraard de optie ‘Alleen vrienden’. Via de optie
‘Sommige Netlog-leden...’ kun je ook enkel leden met een bedaalde leeftijd toegang geven. Netlog kan echter niet de leeftijd van hun gebruikers garanderen. Alle vinkjes uit is wederom de meest ‘veilige’ instelling, al wordt het gebruik van de website vaak wel wat leuker als je de optie ‘vrienden van vrienden mogen mijn profiel zien.’ aanzet. Bepaal in overleg met je kind wat handig is.
vinkje onder ‘Logs’ staat met 5. Het de privacy-set op ‘Contact houden
kunt ook bepalen hoe anderen met je kind kunnen communiceren. Dit varieert van ‘enkel 4. JeNetlog-leden’ tot ‘niemand’. Hoe minder mensen met je kind kunnen communiceren hoe veiliger, maar ook hoe beperkter het nut van zo’n netwerksite. Maak zelf een keuze tussen ‘vrienden en hun vrienden’, ‘vrienden’ en ‘niemand’.
KINDEREN EN INTERNET
met mijn vrienden (hoge privacy)’ standaard uit: prima. Ook onder ‘Feeds’, ‘Whitelist’ en ‘Blacklist’ hoef je standaard in principe niets in te stellen. Via ‘Blacklist’ kun je gebruikers ‘blokkeren’, bijvoorbeeld als deze je kind lastig vallen. Via ‘Whitelist’ kun je een specifieke gebruiker juist iets meer rechten geven, ook als hij of zij geen vriend is van je kind.
13
Security Made in Germany. 1950: Kreukelzone Mercedes-Benz S-Klasse (W111) 1977: ABS BMW 7 (E23) 1980: Airbag Mercedes-Benz S-Klasse (W126) 1980: 4-Wheel-Drive Audi Quattro 1987: Antivirus-Software G Data AntiVirenKit 1995: ESP Mercedes-Benz S-Klasse (W140)
2012: Viervoudige onmiddellijke bescherming GDR2012 ANZ Automobil NL 230x300 • 3610231012
Onmiddellijke beveiliging bij het surfen: G Data Web Cloud blokkeert gevaarlijke websites Onmiddellijke beveiliging bij het mailen: G Data Mail Cloud blokkeert virusuitbraken direct Veilig online bankieren: G Data BankGuard beschermt tegen gevaarlijke bank-trojanen Onmiddellijke beveiliging door gedragscontrole: Herkent verdacht gedrag van nieuwe virussen
www.gdata.nl
G Data. Security Made in Germany.
PRAKTIJK
Mam, mag ik nu op de iPad? De iPad werd in 2010 door Apple geïntroduceerd en heeft voor een ware revolutie gezorgd. Het apparaat is niet alleen erg populair onder volwassenen, ook veel kinderen zijn verzot op Apple’s digitale plankje. Veel gezinnen hebben daarom een zogenoemde gezins-iPad. Maar hoe zorg je ervoor dat je kinderen veilig met het toestel kunnen omgaan? Tekst_Steven Vos
KINDEREN EN INTERNET
15
PRAKTIJK
erst een korte introductie over de iPad. De eerste generatie van de iPad dateert uit 2010 en is inmiddels niet meer te koop. In 2011 werd de tablet opgevolgd door de iPad 2, die niet alleen een heel stuk lichter is, maar ook sneller. Dit model is nog steeds leverbaar, naast de nieuwste iPad, die simpelweg ‘de nieuwe iPad’ heet. Die laatste heeft vooral een mooier scherm. Net als de iPhone en iPod Touch werken alle iPad’s met iOS, Apple’s mobiele besturingssysteem. In dit artikel beperken we ons tot iOS 5 aangezien dit op het moment van schrijven de recentste versie is en het op alle drie de iPad-modellen werkt. Vanaf 19 september kun je overstappen naar
Apple’s nieuwste systeem iOS 6, dat overigens geen al te grote wijzigingen met zich meebrengt. Anders dan bij smartphones het geval is hebben veel gezinnen maar één iPad, er is dus veel meer gemeenschappelijk gebruik. Zeker qua functionaliteit doet de iPad niet onder voor een gemiddelde smartphone, behalve dan dat je er niet mee kunt bellen. Het is dus raadzaam je kind niet zomaar met een iPad te laten spelen maar ook na te denken over een vorm van beveiliging of controle.
De App Store
HELP! MIJN KIND GEEFT GELD UIT IN SPELLETJES! Naast apps die je moet kopen voordat je ze mag downloaden zijn er ook verschillende apps waarin je aankopen kunt doen. Dit wordt vooral veel gedaan in spelletjes, waarbij je bijvoorbeeld wapens of extra levels kunt bijkopen. Dit worden ook wel ‘in-app-aankopen’ genoemd. Oftewel aankopen die je (of jouw kind!) doet binnen een app. Hierover lees je meer op pagina 88.
Net als de iPhone heeft Apple de iPad voorzien van de App Store. Dit is Apple’s applicatiewinkel waarin je nieuwe apps kunt aanschaffen en downloaden. Naast een hele reeks gratis apps zijn er ook veel apps waarvoor betaald moet worden. Dit kan door een kredietkaartje te kopen in een winkel en deze aan je account toe te voegen of door het gebruik van een creditcard.
STEP BY STEP: DE IPAD BEVEILIGEN Een iPad voor het hele gezin is natuurlijk erg leuk en leerzaam maar het is ook verstandig je kinderen niet zomaar vrij spel op een tablet te geven. Met name jonge kinderen kunnen bewust maar vaker onbewust allerlei zaken op internet tegenkomen die nog niet voor hen geschikt is. Denk aan geweld, porno en schokkende foto’s. Je kunt er in dat geval voor kiezen de hele iPad standaard te vergrendelen met behulp van een codeslot. Deze optie vind je bij Instellingen - Algemeen Codeslot. Na het invoeren van dit wachtwoord kan de iPad alleen worden ontgrendeld als je de code weet. Je kunt hiermee voorkomen dat kleine kinderen zonder toezicht met de iPad gaan spelen. Als je ook oudere kinderen hebt kun je hen deze code wel geven zodat zij zonder toezicht van de iPad gebruik kunnen maken.
Het codeslot is natuurlijk wel een vrij rigoureuze maatregel. Als je dit te ver vindt gaan kun je er ook voor kiezen bepaalde functies van de iPad uit te schakelen voor je kinderen, deze opties vind je in het menu Instellingen - Algemeen - Beperkingen. Het beperkingenmenu activeer je door het invoeren van een codeslot. Hiermee voorkom je dat je kind zelf naar dit menu kan gaan om de beperkingen weer uit te schakelen. Als je dit voor het eerst activeert krijg je eerst een scherm waarin je een nieuw codeslot kunt opgeven. Vervolgens kom je in het daadwerkelijke menu met de uitschakelbare opties.
n het eerste gedeelte van dit menu kun je een aantal apps uitschakelen. 1. IHet gaat hierbij enkel om apps die meegeleverd worden met de iPad, niet om apps die later gedownload zijn. Bij uitschakeling verdwijnt simpelweg het icoontje van het scherm, je kind kan dus niet zien dat er iets geblokkeerd is. Zo kun je er bijvoorbeeld voor kiezen om Safari uit te schakelen, de internetbrowser van de iPad. Hierdoor kan je kind dus niet ongemerkt op het internet surfen. Ook is het mogelijk Youtube te blokkeren, de camerafunctie en de muziekwinkel iTunes. Een handige beperking is die van de App Store. Zo kun je het installeren van nieuwe apps en het verwijderen van bestaande apps blokkeren. Hierdoor hoef je dus niet bang te zijn dat je kind per ongeluk je kostbare apps verwijdert of dat het zomaar nieuwe apps installeert.
16
gedeelte vind je opties 2. Idien hetwattweede minder interessant zijn voor het kindvriendelijk maken van je iPad. Bij account is het wel mogelijk bijvoorbeeld het aanpassen of verwijderen van mailaccounts uit te schakelen. Hiermee kun je voorkomen dat je kind per ongeluk schade aanricht in je e-mailaccounts.
KINDEREN EN INTERNET
PRAKTIJK
IPAD-APPS VOOR OUDERLIJK TOEZICHT Naast deze instellingen van Apple zijn er ook apps die je kunnen helpen bij het kindveilig maken van de iPad. Hieronder lichten we er een aantal voor je uit.
KASPERSKY PARENTAL CONTROL
De Kaspersky Parental Control-app bestaat uit twee onderdelen. Aan de ene kant geeft het je een overzicht van hoe je je iPad kunt beveiligen voor je kinderen, wat je dus ook in dit artikel kunt lezen. Aan de andere kant is het een browser. Deze lijkt sterk op Apple’s eigen browser Safari maar heeft een aantal extra mogelijkheden. Zo worden verschillende onderdelen geblokkeerd. Wanneer je kind bijvoorbeeld met Google zoekt op ‘porno’ levert dit geen resultaten op. Raadzaam is wel om Safari te blokkeren zodat je kind alleen de browser van Kaspersky kan gebruiken als alternatief. PRIJS: GRATIS
1. 2. AVG FAMILY SAFETY
De app van AVG kent wat minder functionaliteit dan de pc-software met dezelfde naam. Op de pc kun je bijvoorbeeld bijhouden wat je kinderen typen en op social media-plaatsen, op de iPad is het echter enkel een veilige browser. Hierin kun je bepaalde sites opgeven waarvan je liever niet hebt dat je kind daarheen surft. Ook worden ‘slechte’ zoektermen automatisch geblokkeerd in de browser. Net als bij de app van Kaspersky is het verstandig via het beperkingen-menu Safari te blokkeren. PRIJS: GRATIS
3.
ij het derde gedeelte kun je voor verschillende onderdelen 3. Bleeftijdscategorieën opgeven. Wanneer je dit bijvoorbeeld voor apps instelt verdwijnen de apps die boven de grens vallen van de iPad. Zo zorg je ervoor dat je kind geen toegang heeft tot apps die niet voor zijn of haar leeftijd bedoeld zijn. Dezer maatregel werkt bovendien ook in de App Store. Je kunt kiezen uit vier verschillende leeftijdscategorieën, 4+, 9+, 12+ en 17+.
KINDEREN EN INTERNET
17
KINDEREN EN VOLWASSENEN VEILIG OP INTERNET
Hoe wordt Twitter gebruikt?
Sociale media voor kids 9789059405011 Slechts € 19,95
Het is belangrijk dat ouders en opvoeders de mogelijkheden, maar ook de gevaren van internet kennen, zodat ze jongeren kunnen informeren. Wat moet je houding zijn als het gaat om het vrijgeven van jouw privégegevens en die van je kinderen. Dit boek is bedoeld voor kinderen (8 tot 14 jaar) én hun ouders. Je leert de beginselen van populaire sociale media zoals Hyves, Twitter en Facebook en je leert hoe jij als avatar het best door het leven kunt gaan.
Dit boek is verkrijgbaar bij iedere boekhandel in Nederland en bij internetboekhandels
Wat het is: hoe wordt Twitter gebruikt? Account: je aanmelden en tweets verzenden, retweeten en verwijderen. Instellingen: een profiel maken. Ontdek Twitter 9789059405325 Slechts € 19,95
Volgers: succesvol twitteren begint met het volgen van mensen. Lijsten: houd interessegebieden uit elkaar en behoud het overzicht. Zoeken: gebruik zoekfuncties om snel tweets, foto’s en video’s over een actueel onderwerp te vinden. Hulpmiddelen: twitter anders met apps, TweetDeck, Seesmic, HootSuite, Brizzly, Tweetbot, Twellow en Twitterfeed. Combineren: publiceer tweets tegelijk op Twitter, Facebook en LinkedIn. Missers: leer van fouten van anderen.
www.vanduurenmedia.nl facebook.com/vanduurenmedia @VanDuurenMedia
Veiligheid: vind de balans tussen het open karakter van Twitter en de beveiliging van uw persoonsgegevens.
PRAKTIJK
‘ Mam, pap, ik wil een iPhone!’ De iPhone is in korte tijd uitgegroeid tot één van de populairste mobiele telefoons. De toestellen blinken uit in hun makkelijke bediening, hippe uiterlijk en de grote hoeveelheid aan apps, waaronder erg veel spelletjes. Dat maakt een iPhone ook geliefd bij kinderen. Maar hoe zorg je ervoor dat je kind zo’n toestel veilig kan gebruiken? Tekst_Steven Vos
19
PRAKTIJK
De iPhone is op dit moment misschien wel de populairste smartphone. Niet aleen bij volwassenen, maar ook de jeugd loopt steeds vaker met deze mobiel rond. De eerste iPhone die in Nederland verkrijgbaar was, de 3G, laten we buiten dit artikel vanwege de oudere software die hierop staat. Dit model is tweedehands nog ruimschoots verkrijgbaar maar wij raden aan om vanwege de softwarebeperkingen dit toestel niet aan je kind te geven. Alle iPhones werken met hetzelfde besturingssysteem, het basisprogramma dat ervoor zorgt dat de telefoon doet wat het moet doen. Dat systeem heet ‘iOS’. Alle eerder genoemde toestellen maken van gebruik van iOS versie 6. Het besturingssysteem van de iPhone is erg gebruiksvriendelijk. Alles zit op logische plaatsen waardoor een kind vaak al snel met het toestel overweg kan. Een nadeel van het systeem is dat het erg gesloten is. Hierdoor zijn de mogelijkheden om het ‘gedrag’ van de telefoon te beteugelen vrij beperkt. Zo bestaan er geen apps die bijvoorbeeld het surfgedrag van je kind kunnen beperken of aangekochte apps kunnen blokkeren. Je zult het veelal moeten doen met de aanpassingen die Apple standaard in het toestel heeft ingebouwd.
De App Store Eén van de belangrijkste onderdelen van de iPhone is de App Store, Apple’s applicatiewinkel. Hierin kun je gratis apps downloaden of betaalde varianten aanschaffen. Voor deze handelingen moet je een Apple ID aanmaken. Wil je ook apps kunnen kopen, dan moet je dit account bijvoorbeeld aan een creditcard of een bankrekening koppelen. Als dit ID van je kind is raden we aan te werken met tegoedkaarten. Deze kun je in verschillende winkels kopen en zijn verkrijgbaar voor een aantal bedragen. Voor dit tegoed kan je kind dan aankopen doen in de App Store. Hierdoor kun je goed zicht houden op wat je kind allemaal aanschaft en worden er achteraf geen grote bedragen van je rekening afgeschreven. Een groot voordeel van de App Store van Apple is dat deze geen erotisch materiaal bevat.
LET OP! Zorg dat je deze apps installeert op de ‘familie’-iPhone Picture Safe
Video Safe
PRIJS €1,59
PRIJS €2,99
Wil je je iPhone aan je kinderen geven, maar heb je geen zin in lastige vragen over de foto’s die erop staan? Met Picture Safe kun je al je foto’s of een selectie daarvan in een virtuele kluis plaatsen voorzien van een codeslot. Je foto’s zijn dan alleen toegankelijk voor de bezitter van de code.
20
Video Safe is zoals de naam al doet vermoeden de video-variant van Picture Safe. Met deze app kun je je video’s veilig in een virtuele kluis opbergen met codeslot zodat je kind hier geen toegang tot heeft.
KINDEREN EN INTERNET