WINMAG Pro 2.2013 by Clipboard Media

SEO IN 2013 GOOGLE WORDT SLUWER

EDITIE 2. 2013

Bring Your Own Drama? CHROMEBOOK STRIJD

SAMSUNG -VS-

ACER pagina 12

wat als het misgaat?

RESTORE

red je data pagina 96

WINDOWS 8

Die iPad en die Androidsmartphone ‘van thuis’ gaan tegenwoordig ook de werkvloer op. Reden: ze werken prettiger dan wat de baas beschikbaar stelt. Maar ondertussen draait de IT-afdeling overuren.

Eigen app Zo pak je het aan

25x productief met de juiste apps pagina 110

Sunrise voor iOS

pagina 65

Beste agenda-app ooit?

STOP DE PAPIERVERSLAVING Paperless office: zo pak het aan pagina 55 € 6,95 JAARGANG 24 NUMMER TWEE 2013

PRINTING EN SECURITY

Onlosmakelijk verbonden pagina 107

EEN UITGAVE VAN CLIPBOARD PUBLISHING

CLUSIEF IN

JA A R

FRIENDL CO

TURE IN FU

IE OG

O KI

DE SI

THE

TECHNO

AT U R E S

R A N TIE

WINMAG PRO

WELKOM

Op zoek naar nuance

ICT is nooit erg traag wat ontwikkeling betreft, maar momenteel woedt er een storm van ‘vooruitgang’. In ieder geval wat technologie betreft. Smartphones worden steeds sneller en krachtiger, laptops kunnen we steeds vaker met een touchscreen bedienen en tablets zijn met een gestage opmars bezig. Werknemers nemen het mee de bedrijfsvloer op en zijn productief op deze spullen. Niet de Blackberry van de baas, maar de eigen iPad is waar ze het liefst mee werken.

‘ Bring Your Own Device is een helse nieuwe uitdaging’

CLIPBOARD PUBLISHING BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl UITGEVER Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl MARKETING & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl HOOFDREDACTEUR Raymond Luijbregts raymond@clipboard-publishing.nl REDACTIE Gloria van Breukelen, Peter Güldenpfenning, Eleni Hoefsloot, Julian Huijbregts, Jesse Kraal, Sanne Ruhaak redactie@clipboard-publishing.nl MEDEWERKERS Edwin Feldmann, Dennis Gandasoebrata, Hilco de Roo, Bram Semeijn, Ronald Smit, Edmond Varwijk, John deWitt VORMGEVING Virginia Heesterman, Lloyd Troost, Angelique van der Voort, Ron de Vos TRAFFIC MANAGER Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl

Leuk, die nieuwe gadgets, maar voor de ICT-afdeling een ramp. Wisten ze eerst precies wie waarop werkte, nu is het een oerwoud van apparaten. Sommigen wel beveiligd, anderen niet of maar half. Datalekkage ligt overal op de loer. Bring Your Own Device is een helse nieuwe uitdaging. Een andere technologische belofte is de cloud. Want zeg eerlijk: ICT moet toch ‘gewoon werken’, tegen voorspelbare kosten. Dat lijkt de cloud te beloven. Het lijkt het antwoord te zijn voor een zorgeloze, voorspelbare ICT. Werkt altijd, zonder beheer, updates of andere rompslomp, brand- en diefstalveilig en handig: je kunt er overal bij. De experts van de service provider ontfermen zich over de techniek en de infrastructuur. Maar helemaal willen we er in Nederland nog niet aan. Zeker het mkb heeft last van ‘cloudwatervrees’, ze durven het nog niet massaal aan om hun hele hebben en houden in de cloud te bewaren. Niet zo gek, want het zijn toch jouw bedrijfsgegevens die je aan anderen toevertrouwt en je moet maar net over een enorm stabiele internetverbinding beschikken. En wat als je weg wilt? Wilt overstappen? Of hoe zit het met zeer specifieke wensen en eisen aan inrichting, beschikbaarheid en flexibiliteit? Vaak speelt onwetendheid een grote rol. De ICT-wereld is niet zwart-wit. Technologie is niet alleen maar goed of slecht, alles heeft meerdere aspecten en voordelen voor de een zijn nadelen voor de ander. Dat complete verhaal, die nuance, die dubbele laag: daar is WINMAG Pro altijd naar op zoek. Eerlijk advies over wat wel en niet werkt, voor wie en waarom. Dat is in deze tijd waarin een nieuwe clouddienst of tablet vaker wordt vernieuwd dan een tandenborstel immers meer dan welkom. Raymond Luijbregts | Hoofdredactie WINMAG Pro

HOOFD SALES Martijn Daalder SALES Bart Arkesteijn, Guido van Belle, Sjoerd Blijleve, Mitchell Koymans, Kick van Poeteren, Stephen Tukker, Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Tel: *31(0)15-7600770 WEBDEVELOPMENT Lars van der Schans ABONNEMENTEN abo@clipboard-publishing.nl DRUKKERIJ Senefelder Misset, Doetinchem DISTRIBUTIE NEDERLAND Betapress BV, Gilze DISTRIBUTIE BELGIË IMAPress BV, Turnhout WINMAG Pro 2 - 2013

Alles in uw leven komt samen... Wanneer u voor het werk onderweg bent, is het van cruciaal belang dat u bij elk gesprek op welk apparaat dan ook, alles goed hoort en ook zelf goed wordt gehoord. De volgende generatie audio-oplossingen zorgt daarvoor. IntroductIe van de Smarter WorkIng collectIon van PlantronIcS:

de nIeuWe

voyager legend™ uc

BlackWIre® 700

calISto® 620

De langere gesprekstijd en Smart Sensor™-audiotechnologie maken van de Voyager Legend de enige UC-headset die u ooit nodig hebt.

U bent niet gebonden aan uw bureau. Met de uitneembare USB-kabel schakelt u in een handomdraai over van uw pc naar een mobiele headset.

Zorg dat u ook onderweg professioneel klinkt. Maak uw eigen mobiele vergaderzaal met deze slimme, draadloze speakerphone.

WINMAG PRO

INHOUD

96 Backup: wat

als het misgaat?

Special: Paperless Office

Het gemiddelde mkbkantoor is verslaafd aan papier. Van post-it’s tot uitgebreide papieren dossiers: veel zaken worden onnodig uitgeprint en/of op papier verwerkt. Dat kan anders!

Dat een backup cruciaal is, weten we allemaal. Maar wat als het misgaat? Dan ben je afhankelijk van goede restore-opties.

43 Bring Your Own Software

Minder bekend dan Bring Your Own Device is Bring Your Own Software. Medewerkers gebruiken tools als Dropbox en WeTransfer voor bedrijfsdoeleinden. En dat is niet zonder risico’s.

65 Bring Your Own Device

12 Chromebooks: Acer vs. Samsung Chromebooks zijn terug van weggeweest. In de ring twee oude bekenden: Samsung en Acer.

20 Review:

25 Hosted VDI

Virtuele desktops kunnen – mits juist ingezet - het beheergemak verhogen, kosten verlagen en de schaalbaarheid vergroten. Hier moet je op letten.

Eigen laptops, tablets en smartphones zowel privé als voor werk (laten) gebruiken klinkt heel aantrekkelijk. Maar BYOD kan ook ‘bring your own drama’ betekenen. Hoe moet het, en wat gaat er mis?

Blackberry 10

Vorige editie bekeken we het nieuwste toestel van de smartphonefabrikant. Deze editie meer over het nieuwe platform: Blackberry 10.

ABONNEMENTEN WINMAG Pro verschijnt 6x per jaar. Abonnementsprijs per jaar € 39,50 WINMAG Pro abonnementenservice Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk (ZH), Nederland +31.(0)15 - 760 07 01 e-mail: abonnementen@clipboard-publishing.nl

OPZEGGINGEN Schriftelijk en uiterlijk 2 maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Het abonnement wordt zonder je tijdige tegenbericht ieder jaar verlengd. Verhuisberichten graag doorgeven aan abonnementen@clipboard-publishing.nl

WINMAG Pro is de peetvader van de MKB Best Choice-awards, welke je ook op deze site terugvindt. Producten en diensten die we hebben onderscheiden met dit logo zijn veilige en/of verstandige ict-investeringen en voldoen volgens ons aan de huidige eisen en wensen van zakelijke computergebruikers.

MKB

BEST CHOICE 2013

WINMAG Pro 2 - 2013

Werken met plezier! Wie voor een van de vijf nieuwe Ecoview LCDs van EIZO zit, geniet van alle voordelen die het werk aangenamer maken: Toonaangevende LCD technologie voor hoge kijkhoekstabiliteit Van 23-inch Full HD, naar 24-inch in 16:10 verhouding tot 27-inch met 2560 x 1440 resolutie Energie efficiente EcoView functies Heldere energiebesparende LED backlights Display Port, DVI-D, DSub en USB-hub Meer info op www.eizo.nl

WINMAG PRO

113

INHOUD

87 Business Intelligence

Met Excel en PowerPivot kan het ook stuk gemakkelijker.

71 Office 365 in de praktijk

Microsoft geeft hoog op over zijn kantoorsuite in de cloud. Maar hoe bevalt de oplossing in de praktijk?

74 SEO: je website Google-vriendelijk in 2013

De vraag is even bekend als ingewikkeld te beantwoorden: hoe kom je â&#x20AC;&#x2DC;hoog in Googleâ&#x20AC;&#x2122;? We zetten de aandachtspunten op een rij.

90 Groepstest: NAS

Mini-servers voor je netwerk.

113 Muziek op de werkvloer

Teufel levert een set capabele pc-speakers voor de veeleisende muziekliefhebber.

107 Printing: security-issues

Bij de beveiliging van informatie op bedrijfsnetwerken is de printer vaak een zwakke schakel. Wat zijn de problemen met printerbeveiliging precies en wat kun je hieraan doen? WINMAG Pro 2 - 2013

START

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

De toekomst volgens Microsoft Windows Blue

Dat Windows 8 tot nu toe niet het succes brengt waar Microsoft ongetwijfeld op hoopt mag een understatement heten. Toch geeft Microsoft niet op. ‘Blue’ moet doen, waar Windows 8 tot nu toe in faalt.

Functies waarvoor je nu nog naar de desktop-modus vlucht in Windows 8 krijgen volgens geruchten een plekje in de nieuwe interface. Mogelijk wijst dit op het verdwijnen van de desktop-functie uit Windows 8. Dit gebeurt allemaal onder de codenaam ‘Blue’. Volgens Microsoft zelf zijn ze bezig met het ‘verbeteren van onze apparaten en services’. Deze verbeteringen heeft Microsoft zelf codenaam ‘Blue’ gegeven, wat overigens niet de uiteindelijke naam is van de op handen zijnde veranderingen aan Windows 8. Die kans is zelfs bijzonder klein, aldus Microsoft zelf. Wat weten we tot nu toe? Eigenlijk niets. Maar er doen dus genoeg geruchten de ronde. De veranderingen zouden vooral kleine

dingen betreffen zoals hoe Windows af te sluiten, betere multitasking en meer opties tot het aanpassen van de eigen desktop. De nieuwe desktop wel te verstaan, want de kans is dus aanwezig dat je vaarwel kunt zeggen tegen de oude vertrouwde desktop-modus. Of dit erg is hang af van wie je het vraagt, maar het begint wel overduidelijk te worden dat het Microsoft menens is met de nieuwe richting die ze zijn ingeslagen. Wat Microsoft uiteindelijk in de planning heeft voor Windows zal eind juni duidelijk worden, dan organiseert Microsoft namelijk het Build 2013-evenement, waar ontwikkelaars samen komen en op de hoogte worden gebracht wat er op stapel staat wat Windows betreft.

Polaris Office 4.0 Op zoek naar een krachtige Office-applicatie voor je tablet of smartphone? Polaris Office 4.0 biedt veel geavanceerde functies die je normaalgesproken alleen in desktopsoftware aantreft. Denk aan templates, uitgebreide bewerkingsmogelijkheden en ondersteuning voor nieuwe Officeformaten als docx, xlsx en pptx. APP TIP Verkrijgbaar voor Android en iOS.

De nieuwe netwerkcamera van Axis is niet groter dan een lipstick

www.polarisoffice.com

Update-ronde voor Windows 8-apps

Mini-netwerkcamera van Axis

Zit je al op de Windows 8-trein? Dan kun je updates downloaden voor de Mail-, Calendar- en People-app. Wel moet je het voortaan stellen zonder synchronisatie van onder andere je Google Agenda. Microsoft is wat eerder met de updates dan gepland. De bijgewerkte versies zijn sneller dan hun voorgangers en voegen ook functionaliteit toe. In de Mail-app kun je voortaan mail ‘flaggen’. Ook is er een aparte folder voor junkmail en kun je mappen in je postvak maken. Ook de People-app is onder de loep gelegd. De interface is wat opgepoetst en je kunt direct vanuit de app berichten plaatsen op de Face-

Een netwerkcamera zo plaatsen zodat je overzicht hebt over een zo groot mogelijk oppervlak kan lastig zijn wanneer je weinig ruimte hebt. Axis heeft een oplossing, met de M2014-E netwerkcamera die niet groter is dan een lipstick. De Axis M2014-E is een zogenaamde ‘bullet style’-camera. Dit betekent dat deze qua grootte doet denken aan een kogel. Erg klein dus, de camera is dan ook bedoeld voor organisaties die om wat voor reden dan ook voorheen geen camerabeveiliging konden installeren, aldus Axis. De grootte meet 3.2 bij 7,6 centimeter. De camera is bestand tegen stof en heftige regen, en kan dus ook buiten gebruikt worden. Vanaf het tweede kwartaal is de camera te bestellen via Axis-retailers, een prijs is nog niet bekend.

WINMAG Pro 2 - 2013

book-walls van je contactpersonen. De updates voegen niet alleen functionaliteit toe, Microsoft haalt ook de botte bijl door Googlesynchronisatie. Google kondigde eind vorig jaar aan te stoppen met Exchange ActiveSync-ondersteuning voor niet-zakelijke gebruikers. Na de updates kun je geen gebruik meer maken van de Google-diensten. Verwijder je de accounts in Windows en koppel je ze opnieuw, dan loop je tegen beperkingen aan. In de praktijk zul je je Google Agenda niet meer kunnen synchroniseren met Windows 8 en ook kun je nog maar de contactpersonen uit één Googleaccount koppelen.

www.axis.com

REVIEW

MSI Wind Top AE2212 MSI heeft een nieuw model Wind Top uitgebracht, de AE2212. De 21,5-inch All-In-One heeft een aanraakgevoelig LCD-scherm met een full-hd-resolutie van 1920 bij 1080. Het systeem wordt standaard zonder muis en keyboard geleverd, en aangezien het besturingssysteem Windows 8 is, kiest MSI voor gebruik van het aanraakgevoelige scherm. Kun je hier niet mee uit de voeten, bijvoorbeeld omdat je wilt tekstverwerken, dan levert MSI optioneel een muis + keyboard bij het systeem. Met een Core i3-processor van 3,30 GHz en 4GB intern geheugen hebben we te maken met een redelijk krachtige machine. Dat is merkbaar, want

WHITEPAPER TOP-5 GOED GETEST

8,3

navigeren gaat heerlijk soepel. Deze Wind Top is dan ook vooral bedoeld om multimedia af te spelen, getuige ook de THX-certifiering die de interne speakers hebben gekregen. Deze klinken bijzonder goed, en vullen de het al net zo mooie scherm met volle kleuren goed aan. Aansluitingen heeft het apparaat ook genoeg, met vier usb 2.0 en twee usb 3.0 poorten, en een 3-in-1 sd-poort. Naast een hdmiout heb je ook de beschikking over hdmi-in-poort, dus kun

je ook alleen het beeldscherm gebruiken via een extern systeem. Leuke bijkomstigheid is de dvd-speler waar je optioneel een Bluray-drive van kunt maken. Kortom, deze All-In-One is een mooi multimediasysteem dat genoeg mogelijkheden biedt op multimediagebied zonder dat het teveel ruimte in beslag neemt. Prijs € 879,- (incl. btw) Info aio.msi.com

‘ De snelheid van innovatie in onze industrie ligt zo hoog, dat wanneer je niet meegaat met die snelheid je zo vervangen wordt. Met alle respect voor de user interface van de iPhone, deze is nu 5 jaar oud.’ Thorsten Heinz van BlackBerry suggereert dat de user interface van Apple verouderd is.

200 200 Mbit per seconde. Dat is de maximale snelheid die je nu kunt afnemen bij kabelaar UPC. Naast de 200 Mbit-abonnement is ook een abonnement van 150 Mbit beschikbaar, wat nog altijd voor een zeer vlotte verbinding moet zorgen. Volgens UPC is het 150 Mbitabonnement voor iedereen verkrijgbaar. De 200 Mbitvariant wordt momenteel alleen in bepaalde regio’s ondersteund. De komende weken zal deze mogelijkheid op meer plaatsen beschikbaar komen. www.upc.nl

Servo: snellere en veiligere websites Mozilla en Samsung, het is niet direct een combinatie waar je meteen aan denkt. Toch slaan deze twee de handen ineen voor de bouw van een nieuwe browserengine: Servo. Firefox is momenteel gebaseerd op browserengine Gecko. Die draait aardig, maar bestaat al sinds 1997 en heeft zo zijn beperkingen. Zo kan Gecko niet optimaal overweg met meerdere processorkernen. Zonde, want vrijwel alle moderne smart phones en tablets hebben inmiddels minstens een dual core-processor en ook quadcore is inmiddels gemeengoed. Gecko is nog altijd voornamelijk een single-core-feestje. Overigens is dat niet direct een schande,

want ook voor bijvoorbeeld grote concurrent Webkit (Chrome, Safari) valt nog veel winst te behalen op dit terrein. Uiteindelijk moet Servo zorgen voor snellere en veilige browsers die beter zijn toegesneden op moderne hardware. Uiteraard ligt de concurrentie niet stil. Zo liet Google recentelijk weten hun Webkit-engine af te splitsen naar Blink, een engine waar alleen Google zelf aan zal ontwikkelen. Op die manier hoopt het bedrijf vernieuwingen sneller te kunnen doorvoeren en veel legacy-code te kunnen schrappen. Het is nog niet duidelijk wanneer de eerste browsers met Servo of Blink verschijnen.

BEN JE IN VOOR WAT GEDEGEN LEESWERK? DAN MAG JE DEZE VIJF WHITEPAPERS NIET MISSEN: 1. Responsive Web Design Wat is het nu precies en wat betekent het voor de usability van je website? www.winmagpro.nl/rwd 2. 10 Handige tips om in de zoekmachines te scoren Dit whitepaper geeft je tien snelle tips om hoger te scoren in zoekmachines. www.winmagpro.nl/seotips 3. SMB Buying Considerations for Smarter Business Printing Besparen op je printkosten, wie wil dat nu niet? Dit whitepaper van OKI geeft tekst en uitleg. www.winmagpro.nl/ smarterprinting 4. Privacy, technologie en de wet Steeds meer organisaties slaan steeds grotere hoeveelheden data op. Maar dat brengt privacyvraagstukken met zich mee. www.winmagpro.nl/ privacytechwet 5. Printing: a false sense of security Je denkt er misschien niet direct aan, maar je printer is een potentieel datalek. Hoe ga je daarmee om? www.winmagpro.nl/ printingsecurity

WHITEPAPER-JUNK? Op www.winmagpro.nl/ whitepapers verzamelen we de meest interessante onderzoeksrapporten en whitepapers. Zelf een whitepaper insturen? Mail ons: redactie@clipboard-publishing.nl

WINMAG Pro 2 - 2013

START

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Nieuwe nas-lijn van NETGEAR

NETGEAR heeft zijn nas-aanbod voor het mkb compleet herzien. De nieuwe ReadyNAS 100, 300 en 500-series vervangen de oude line-up.

De nassen draaien op een volledig nieuwe besturingssysteem: ReadyNAS OS. Uniek is het gebruikte BTRFS-bestandsindeling (spreek uit als ‘butter-fs’). Deze techniek is uitgevonden door Oracle en concentreert zich op fouttolerantie en tegengaan van dataverlies. Ook is hiermee een onbeperkt aantal ‘snapshots’ mogelijk, zodat je altijd kan teruggaan naar een eerdere staat van het bestandssysteem. Dergelijke functionaliteit zie je eigenlijk doorgaans alleen in enterprise-level apparaten. Het is daarmee de eerste fabrikant die BTRFS in een commerciële productlijn gebruikt. De opslagcapaciteit van iedere nas kun je

uitbreiden door middel van de EDA500uitbreidingsunit. Deze heeft zes bays, waarvan je er vijf kunt gebruiken. Eén bay is gereserveerd voor de plaatsing van een reserve-schijf. Bijzonder is ook de hdmi-poort, die je aantreft vanaf de 300-lijn en de real-time antivirusbescherming en bestandsversleuteling. De oude ReadyNAS-modellen laten zich helaas niet upgraden naar ReadyNAS OS, daarvoor zijn de veranderingen volgens de fabrikant te groot.

REVIEW

iStorage DiskAshur DT Veilig over straat met je bedrijfsgegevens op een externe schijf in je tas? Dat lijkt haast een onoverkomelijke tegenstelling. Toch kan het, met de DiskAshur DTvan iStorage. De catch: de schijf kun je beveiligen met een 6 tot 16-cijferige pincode. De schijf is gebouwd als een tank. De metalen behuizing is stevig en maakt het ding wat zwaar. Jammer is de losse voedingsadapter, die maakt de combinatie wat minder mboiel. Toch mag dat de pret niet drukken, want zit je echt om een bestandentank verlegen dan heb je aan de DiskAshur DT een goede. De complete schijf is standaard versleuteld in een 256-bits AESvercijfering (de meest krachtige encryptie ter wereld) en alleen de juiste cijfercode verschaft je toegang tot de disk. Hackers die het proberen te ‘brute-forcen’ komen van een koude kermis thuis, uiteraard hebben we dit niet getest maar de fabrikant claimt dat het zo goed als onmogelijk is. Zeker

GOED GETEST

WINMAG Pro 2 - 2013

is dat je na het invoeren van een foutieve code drie seconde moet wachten, dus simpel lukraak wat codes proberen heeft echt geen zin. Het apparaat ondersteunt één ‘administrator’ en tot tien pin-gebruikers. Handig om met je collega’s te delen dus. Eventueel kun je de schijf zichzelf op slot laten zetten na een ingestelde perode. Een usb-3-poort moet zorgen voor een vlotte bestandsoverdracht. Met een gemiddelde snelheid van zo’n 70 MB/sec is de schijf niet strooptraag, maar snel is anders. Op zich niet zo vreemd, gezien het versleutelingsproces natuurlijk enige vertraging met zich meebrengt. De prijs is niet mals, maar als veiligheid echt belangrijk is, dan is het de investering waard. Prijs v.a. € 229,- (via www.e-quipment.eu, 1 TB, excl. btw) Info www.istorage.com

UITGELEZEN

Bloggen als een pro in 60 minuten Microsoft is bezig met het ontwikkelen van nieuwe Surface tablets. Het betreft hier mogelijk een 7-inch variant. De tablets komen naar alle waarschijnlijkheid al later dit jaar op de markt. De nieuwe tablets zijn mogelijk een antwoord op het succes van tablets in de 7-inch-categorie. Eerder dit jaar werd al bekend dat de verkoop van kleinere tablet-schermen in de lift zit. Het is goed mogelijk dat Microsoft probeert in te haken op het succes van tablets met kleinere schermen, en dus maken ook zij een tablet met 7-inchscherm.

Bloggen kan iedereen, maar een schare volgers creëren is twee. Dit handige pocketboekje van Elja Daae helpt je op weg met tips en valkuilen. Aanrader voor iedereen die meer wil halen uit zijn webschrijfsels.

Prijs € 12,50 (incl. btw) Auteur Elja Daae Uitgeverij Haystack ISBN 9789461260482

APPS

REVIEW

Grafio

€ 6,99 Met de iPad-app Grafio maak je in een handomdraai diagrammen, maar de software draait z’n hand ook niet om voor notities en zelfs geluidsopnamen. Tekst _ Ronald Smit ronald@clipboard-publishing.nl

oms loop je tegen van die programma’s aan die het op een tablet veel beter doen dan op welke pc dan ook. Het betreft dan meestal apps bedoeld voor het schetsen of noteren van informatie. Dat werkt op een tablet simpelweg een stuk natuurlijk dan via een muis op het beeldscherm. De iPad-app Grafio is een schoolvoorbeeld van zo’n ideale tablettoepassing. Teken stroomdiagrammen, schets een organogram of krabbel wat handgeschreven notities. Met een prijskaartje van 6,99 euro is Grafio voor iOS-begrippen aan de prijs. Maar je krijgt er ook een hoop voor terug, zo blijkt tijdens het gebruik bijvoorbeeld al snel dat de app vormen herkent. Teken een ruwe cirkel, ovaal, vierkant of wat dan ook en de kans is groot dat Grafio er een netjes en strak ogend exemplaar van maakt. Een tekenwonder hoef

‘ Diagrammen en aantekeningen in een handomdraai’

je dus zeker niet te zijn om met Grafio mooie en indrukwekkende schetsen te produceren. Overigens zorgt diezelfde vormherkenning ervoor dat handgeschreven teksten volledig de mist in gaan, want van elke letter probeert de app een standaardvorm te maken. Dit levert natuurlijk geen succesvolle en vooral leesbare krabbels op, maar gelukkig kun je met een vingerschuif de vormherkenning uitschakelen. Wél even iets om in gedachten te houden bij gebruik van Grafio, maar omdat dit zo ongeveer het enige leermoment is hebben we daar geen moeite mee. TEKENEN MET COMMENTAAR In gebruik is Grafio erg simpel, op het lege tekenvel kan naar wens een raster in- of uitgeschakeld worden en al dan niet automatisch uitlijnen van objecten op dit raster is mogelijk. Geen zin om alle vormen met de hand te tekenen? Dan is er een uitgebreide bibliotheek - onderverdeeld in categorieën - beschikbaar. Denk aan symbolen voor stroomdiagrammen en natuurlijk de geijkte standaardvormen als sterren, cirkels, harten en meer. Gemaakte schetsen kunnen op de filmrol van de iPad bewaard worden, maar ook mailen in haarscherp pdf-formaat is mogelijk. Tevens is het opnemen van geluidsfragmenten bij een schets mogelijk, deze kan in het huiseigen Grafiobestandsformaat gemaild worden. In dat geval dient de ontvanger óók over Grafio te beschikken, want een viewer voor de pc is (nog?) niet beschikbaar.

CURSUSHULP

Iedereen met een AirPrintcompatibele printer zit ook goed, want rechtstreeks afdrukken vanaf de iPad naar zo’n printer is mogelijk. Handig voor handouts en dergelijke. Wat dat betreft is Grafio ook prima inzetbaar tijdens trainingen, cursussen en lessen. Door gebruik te maken van een VGA-converterplug maak je tijdens een les aantekeningen die studenten dankzij een beamer in groot formaat kunnen bekijken. Meteen afdrukken voor de liefhebbers is dan soms erg handig. En om het feestje dan helemaal compleet te maken is het zelfs mogelijk een videoclip te produceren. Door deze optie (Video Presentation) aan te zetten wordt de schets ‘live’ opgebouwd, eventueel voorzien van ingesproken commentaar.

CONCLUSIE Grafio is breed

GOED GETEST

8,5

inzetbaar in het bedrijfsleven. Je maakt collega’s in een handomdraai duidelijk wat je bedoelt middels een schets, maar ook is de app perfect inzetbaar tijdens bijvoorbeeld vergaderingen. Al was het maar om wat krabbeltjes te maken, maar nu zonder dat het papier en inkt kost.

Prijs € 6,99 Platform iOS Info itunes.apple.com + Uitgebreide bibliotheek, automatische vormherkenning, ook audionotities mogelijk - Relatief prijzig, krabbels worden automatisch omgevormd tot standaardvormen

WINMAG Pro 2 - 2013

REVIEW

CHROMEBOOK

ONLINE

De uitgebreide versie van deze review lees je online op www.winmagpro.nl/ acerchromebook

Acer Chromebook C 710

€ 222,- Je kunt het nauwelijks hebben gemist: de laatste tijd lijken Chromebooks terug van weggeweest. Acer introduceerde recentelijk de betaalbare C710 op de Nederlandse markt. Waar voor je geld of een hopeloze laatste charmeoffensief voor laptops met Google’s alternatieve besturingssysteem? Tekst _ Raymond Luijbregts raymond@clipboard-publishing.nl

CASE

Maak jij voor je werk gebruik van een Chromebook? We horen graag jouw ervaringen, mail ons op redactie@ clipboard-publishing. nl en wie weet staan jouw ervaringen binnenkort in dit magazine. 12

WINMAG Pro 2 - 2013

hromebook, was dat niet dat apparaat dat enkele jaren geleden met veel tam tam werd geïntroduceerd en na enkele maanden zo goed als van het toneel verdween? Klopt. Probleem: zonder werkende internetverbinding kon je er echt helemaal niets mee. Chrome OS was niets meer dan een full-screen Chrome-browser. Bestandsbeheer en offline-functionaliteit kon je vergeten en de prijs was niet aantrekkelijk genoeg. Inmiddels zijn we twee jaar verder. Chrome OS is meer op een desktop gaan lijken. Nog steeds is het besturingssysteem gebouwd rondom de Chromebrowser, maar inmiddels kun je ook zonder internet

nog je tekstje tikken of je spreadsheet invullen. En de Chromebooks zelf draaien op dual-core processoren. Nog steeds geen racemonsters, maar ze doen dat wat ze moeten doen. Genoeg ingrediënten voor een geslaagde comeback? Acer speelt met zijn C710 vooral op prijs. Het concurreert direct met de iets duurdere uitvoering van Samsung, die voor een paar tientjes meer in de boeken staat. Acer bezuinigt op hardware. Veel stelt het allemaal niet voor: een plastic behuizing, eenvoudig 11,6-inch beeldscherm, dual-core Celeron-processor en een wat trage 320 GB schijf. Juist, de fabrikant kiest in dit geval niet voor ssd, maar voor een conventionele disk. Het voordeel: meer opslagcapaciteit. Nadeel: opstarten duurt zo’n 15 seconden.

De PageUp en PageDown zitten gevaarlijk dicht bij de pijltjestoetsen, waardoor je snel onbedoeld sprongen maakt in tekstdocumenten

BEHUIZING EN AFWERKING Wat afwerking en behuizing betreft hebben we absoluut slechter gezien, zeker in deze prijsklasse. Oke, het is allemaal goedkoop plastic, maar het apparaatje oogt compact, is met 1,4 kilogram allerminst zwaar en kent geen rare naden of uitsteeksels. Alles lijkt netjes op zijn plek te zitten en nergens zitten echt zwakke verbindingen. Achterop prijkt het Chrome-logo. Wat aansluitmogelijkheden loopt het apparaat niet over van de mogelijkheden. Drie usb-poorten staan tot je beschikking, van het verouderde type 2.0. Niks 3.0 dus, Acer wil dat je zoveel mogelijk van de cloud gebruikmaakt en niet van allerlei externe schijven. De poorten lijken vooral bedoeld voor het aansluiten van bijvoorbeeld een extern toetsenbord of usb-stick, en dan volstaat usb 2.0 prima. SD-geheugenkaartjes kun je wel kwijt. Zoals gezegd, niet het soort computer waarmee je kanker mee geneest, het volgende priemgetal opspoort of een Hollywood-productie monteert. Sterker nog, zelfs iets ogenschijnlijk eenvoudigs als het in elkaar knutselen van een vakantiefilmpje gaat je met deze laptop niet lukken. Dat is dan ook duidelijk niet de bedoeling. Niet software, maar het internet en de browser zelf is het uitgangspunt en tegelijkertijd je beperking. En voor dat doeleinde is het apparaat krachtig genoeg. Chrome OS is zó lichtgewicht dat de specificaties ruimschoots voldoen. De browseervaring is soepel, webpagina’s renderen vlot en scrollen gaat vloeiend. Meer is niet nodig, want al je applicaties draai je binnen die vlotte browseromgeving. TOETSENBORD EN TOUCHPAD Acer kiest jammer genoeg voor een kwalitatief wat minder toetsenbord. De toetsen liggen prettig uit elkaar volgens het chiclet-principe, maar hebben wat speling. Daarbij zijn de page up en page down venijnig klein en dicht bij de pijltoetsen geplaatst. Navigatie door documenten kan daardoor wat lastiger zijn; je maakt soms grotere sprongen dan je voor ogen had. De gebreken aan het touchpad zijn erger. Het werkt, maar daar is alles wel mee gezegd. Echt lekker reageert het oppervlak niet op je aanrakingen. Het beeldscherm is voor een laptop uit deze prijsklasse aardig. Acer maakt gebruik van de goedkope tntechniek, maar kleurweergave en helderheid zijn voldoende. Een welkome toevoeging is de webcam, netjes geintegreerd boven het beeldscherm. Iets als Skype of Lync kun je logischerwijs vergeten, maar met bijvoorbeeld Google Hangouts en Google Talk kun je videogesprekken voeren.

ACCUDUUR Om de een of andere reden gingen we ervan uit dat Chromebooks standaard een uitstekende accuduur zouden hebben. Toch moesten we met dit apparaat onze verwachtingen wat bijstellen. De Acer kan bij normaal gebruik zo’n vijf tot zes uur zonder netvoeding. Geen indrukwekkende score en zeker niet te vergelijken met de standby-tijd van tablets. Pluspuntje is de kleine adapter. CHROME OS Je kunt de Acer Chromebook 710 niet bespreken zonder in te gaan op het besturingssysteem. Inmiddels is Chrome OS meer gepolijst en heeft het wel iets weg van een traditionele desktop. Nog steeds is de Chrome-browser het uitgangspunt, maar heb je nu een bureaublad, taakbalk, een startmenu. Ook is er dankzij ‘ Files’ een beperkte mate van bestandsbeheer mogelijk. Je kunt bestanden vanaf bijvoorbeeld een USB-stick kopieren naar je lokale schijf of direct uploaden naar Google Drive. Ook is een - eenvoudige - multimediaspeler aanwezig, voor het afspelen van audio- en video. Wat de rest betreft ben je afhankelijk van Chrome-apps. Dat zijn vaak niet meer dan snelkoppelingen naar websites, soms aangevuld met enige lokale integratie. Verbeterd is de offline-functionaliteit. Verwacht geen spektakel, maar je kunt nu in ieder geval zonder werkende verbinding een tekstje tikken of spreadsheet maken in Google Drive. Zodra je weer online bent, sychroniseert Chrome OS je bestanden automatisch met Drive. ZAKELIJK GEBRUIK De Acer Chromebook C710 is zakelijk gezien heel interessant voor bedrijven die vrijwel volledig met Google Apps werken. Voor hen bestaat er nauwelijks een voordeligere laptop die precies doet wat het moet doen. Voor alle duidelijkheid: normale (Windows-)software draait niet op deze machine. Bovendien heb je het voordeel dat Chrome OS veilig en zeer onderhoudsvriendelijk is. Werknemers kunnen weinig knoeien met de installatie en je hoeft niet bang te zijn dat vreemde of schadelijke software op het systeem terechtkomt. Wat betreft virussen en andere malware: je hebt er geen last van. Aan de andere kant wordt Chrome OS niet ondersteund door de gangbare managementtools, dus daar dien je wel rekening mee te houden als systeembeheerder.

DE COMPETITIE

Samsung Chromebook 11,6” 1366x768, Exynos-cpu dual-core (ARM), 16 GB SSD, 11,6-inch, hdmi Prijs $ 249,-

Samsung Chromebook 550 12,1” 1280x800, Celeron dual-core, 16 GB SSD, HD camera Prijs $ 449,-

HP Pavilion 14 14” 1366x768, Celeron dual-core, 16 GB SSD, Prijs € 330,- (nog niet in de Benelux verkrijgbaar)

SPECIFICATIES

‘ De Acer kan zo’n vijf tot zes uur zonder netvoeding’

Prijs € 222,- (excl. btw) Info www.google.nl CPU Intel Celeron 1,1 GHz dualcore Geheugen 2GB RAM Opslag 320 GB HDD Beeldscherm 11,6 inch, 1366x768, tn Aansluitingen 3x usb 2.0, sdkaartlezer, hdmi, audio/microfoon Gewicht 1,4 kg

GOED GETEST

7,8

BEST VALUE

+ Goedkoop + Onderhoudsvriendelijk + Chrome OS is volwassen + Stevige behuizing + Redelijk beeldscherm + Compacte adapter - Accuduur - Toetsenbord wiebelig - Stroef touchpad - Grote harde schijf voelt nutteloos

WINMAG Pro 2 - 2013

REVIEW

CHROMEBOOK

Als je onder een steen hebt geleefd de afgelopen jaren: Google gaat laatste jaren interessante samenwerkingen aan die voor zowel Google zelf als de fabrikanten waarmee ze in zee gaan goed uitpakken. Denk aan hun Nexus-apparaten. Toch, met de Chromebook wilde het nog niet helemaal lukken.

Samsung Chromebook Tekst _ Peter G端ldenpfennig

SCORE

7,5

Het gebruikte plastic zorgt voor een lichtgewicht machine, maar ook voor flex in de behuizing

oogle liet het idee van een goedkoop gefabriceerde, snelle notebook niet los en met succes. Het open source-besturingssysteem Chrome OS wordt inmiddels door meerdere fabrikanten opgepikt, waarvan Samsung het meeste naar voren treedt als ambassadeur van het systeem. De Zuid-Koreanen brachten al vaker een Chromebook uit. 14

WINMAG Pro 2 - 2013

DESIGN EN UITERLIJK Hun nieuwste Chromebook-model volgt geheel de regels die Google fabrikanten heeft opgelegd: hij is slank van uiterlijk, licht van gewicht en heeft geen harddrive maar een ssd. Het gebruikte plastic laat ons achter met een dubbel gevoel. Het ziet er strak uit en maakt het apparaat lekker licht, maar erg stevig voelt het allemaal niet. Niet prettig voor een apparaat gemaakt

voor gebruik onderweg. Liever hadden we een behuizing van polycarbonaat gezien, al had dat waarschijnlijk een negatief effect op de prijs gehad. AANSLUITINGEN Het aantal aanwezige aansluitingen is minimaal, maar voldoende. Aan de achterkant zit een hdmi-, een usb 2.0- en een usb 3.0-aansluiting. Ook vind je

DE CHROMEBOOK IS SPRINGLEVEND

Tot nu heeft de Chromebook nog niet veel succes. Toch geven fabrikanten de hoop nog niet op. Samsung heeft eerder al Chromebooks uitgebracht en we bespreken in ditzelfde nummer ook Acer’s C710. Echter heeft HP ook net haar eerste Chromebook geïntroduceerd, de HP Pavilion 14. Verder heeft ook Lenovo onlangs haar eerste Chromebook gelanceerd, de ThinkPad X131e. Het is behoorlijk aannemelijk dat er nog meer Chromebooks zullen volgen dit jaar. We zijn dus nog lang niet af van de Chromebook.

‘ De Samsung Chromebook kun je zien als een secundaire werkmachine voor onderweg’

hier een hdmi-aansluiting om de Chromebook op een tweede monitor aan te sluiten en een poort voor een simkaart. Aan de linkerzijde zit een 3-in-1-sd-poort en microfoon/hoofdtelefooningang. TRAAG De Chromebook van Samsung heeft een ARM-processor, de Samsung Exynos 5 dualcoreprocessor met een snelheid van 1,7GHz. Verder is er 2GB intern geheugen aanwezig en 16GB aan opslagruimte middel een ssd-schijf. Hoewel werken met Google Docs prima gaat is de browse-ervaring een stuk minder goed. Wat snelheid betreft moet de Samsung toch echt concullega Acer met hun C710 Chromebook voor zich dulden. Want op Samsung’s apparaat stotter je net teveel en te vaak om je er niet aan te storen. Dit is eigenlijk onacceptabel voor een notebook die zich zo zeer baseert op een ervaring met de browser als basis. De processor is wellicht geschikt om een tablet te draaien (de Nexus 10-tablet bevat dezelfde processor), maar in de in deze Chromebook schiet het wat tekort. BEELD Een lagere prijs komt niet zonder gevolgen en dat is te merken aan het 11,6-inch led-scherm. Deze heeft een resolutie van 1366x768 en is verder weinig bijzonder. De kleuren zijn vaal en grauw en de inkijkhoek is net voldoende. Enige lichtpuntje is dat je zowel binnen als buiten goed kunt zien wat je op het scherm aan het doen bent. HET TOETSENBORD EN TOUCHPAD Het typen vergt mogelijk wat gewenning. Samsung heeft gekozen voor minimalisme; er ontbreken veel toetsen die je wel verwacht op een toetsenbord. De gebruikelijke functietoetsen zijn vervangen door onder andere toetsen voor het vooruit- en terugbladeren en het aanpassen van volume en helderheid. Gewenning gaat echter snel, mede dankzij de ingebouwde app ‘Get started’ waarmee je je razendsnel shortcuts en functies van het toetsenbord eigenmaakt. Werken op het toetsenbord van de Chromebook

gaat heerlijk dankzij de toetsen met de juiste grootte en een goede hoeveelheid ruimte onderling. De keuze om functietoetsen te vervangen door browsersneltoetsen blijkt een juiste keuze te zijn. Je werkt en surft hierdoor snel en gemakkelijk, waarbij de meeste functies zoals het minimaliseren en maximaliseren, terug- en vooruitbladeren en verversen van tabbladen allemaal via sneltoetsen gaat. Het touchpad doet voor het toetsenbord niet onder en werkt al net zo lekker. Scrollen doe je met twee vingers, tappen om te klikken, indrukken voor een snelmenu. Simpel, snel en direct. Het touchpad voelt goed en is erg responsief. WERKEN ZOLANG HET DUURT Programma’s bestaan voornamelijk als apps en werken vanuit de browser (Chrome uiteraard) en is te zien als een secundaire werkplek voor onderweg. Je zal de Chromebook dan ook vooral gebruiken om mee te browsen en te tekstverwerken, om je bestanden vervolgens op te slaan in Google Drive. Vervolgens kun je je bestanden overal bereiken met een Google-account. Zonder internet kun je niet veel, al is de offlinefunctionaliteit van met name Google Drive sterk verbeterd. Kort gezegd: een tekstje tikken lukt nu ook zonder internetverbinding. We hadden verwacht zo’n 8 a 9 uur te kunnen werken met een Chromebook, vergelijkbaar met een normale werkdag. Immers, met ssd en minimale hardwarebelasting verwacht je een accuduur die vergelijkbaar is met die van een tablet. Helaas, na zes uur moet je de Chromebook aan het stroom hangen. Niet slecht, al doen tablets het op dat front beter. Van een dergelijk apparaat met de mobiele werker in het achterhoofd mag je een langere accuduur verwachten.

CONCLUSIE De Chromebook

van Samsung is een prettig geprijsde notebook voor diegenen die al veel vanuit de browser werken of dit willen gaan doen. Verwacht geen veelzijdige notebook maar een apparaat waar je op kunt tekstverwerken en kunt surfen op internet. Zolang je dat in je achterhoofd houdt, koop je met een Samsung Chromebook een prima secundaire computer voor onderweg. Prijs € 299,- (incl. btw) Info google.nl/chrome/devices CPU Samsung Exynos 5, dualcore, 1,7GHz Geheugen 2GB ram Opslag 16GB ssd Beeldscherm 11,6 inch, 1366x768, led Aansluitingen 1x usb 2.0, 1 x usb 3.0 3-in1-sd-kaartlezer, hdmi, audio/ microfoon, simkaart-poort + Lekker licht qua gewicht en klein wau formaat dus erg mobiel + Toetsenbord en touchpad werkt heerlijk + Gunstige prijs - Scherm laat veel te wensen over - Browsen gaat stotterend - Slechte accuduur

WINMAG Pro 2 - 2013

INTERVIEW

EXPERT

Paula Boersma

Country Category Manager Personal Systems HP Nederland

HP: MOBILITY ALS MAATOPLOSSING Hoewel we vaak denken bij HP aan een groot bedrijf op enterprise-niveau, blijken ze wel degelijk oog te hebben voor kleinere ondernemingen. Via een uitgebreid netwerk van partnerkanalen biedt HP flexibele modulaire oplossingen voor kleine en grote ondernemingen. We spraken hierover met Paula Boersma, Area Category Manager Personal Systems bij HP Nederland. Tekst _ Peter Güldenpfennig peter@clipboard-publishing.nl

e consumentenmarkt en de zakelijke markt waren vroeger twee volledig verschillende werelden van producten en oplossingen. Dat is aan het verschuiven, erkent ook Paula Boersma: ‘Mijn team kijkt naar producten die meer en meer beide markten beslaan. We hebben category managers die het zakelijke deel van de markt bedienen en category managers die zich richten op consumenten producten. Daarbij zien we wel dat beide markten langzaamaan naar elkaar toeschuiven.’ Paula vervolgt: ‘Bij HP is de driedeling tussen consumenten-, enterprise- en mkboplossingen de laatste tien jaar stevig in balans. Hierbij hebben we gemerkt dat het mkb erg sterk gegroeid is. We zijn hierin meegegaan en inmiddels hebben we een hele stevige positie in die markt.’

’Het is een denkkader dat we gebruiken, want een oplossing is zelden kanten-klaar’

WINMAG Pro 2 - 2013

EEN MOBIEL ECOSYSTEEM De manier waarop HP de mobiliteitsoplossingen aan hun klanten presenteert steekt boven de concurrentie uit. ‘We hebben een compleet model gebouwd met alle onderdelen die gezamenlijk een mobiliteitstrategie/ oplossing maken. Wanneer we met een klant aan tafel gaan zitten die wilt kijken naar de invulling van hun mobility-vraagstuk, dan gebruiken we dit model. We behandelen daarbij vraagstukken als ‘hoe hangen de devices samen’, ‘hoe sluit ik ze aan aan mijn netwerk’, ‘hoe integreer ik die nieuwe devices in mijn bestaande IT-omgeving’, ‘welke applicaties heb ik nodig’, ‘hoe beveilig ik de apparatuur en de data’, ‘hoe manage ik de nieuwe omgeving’, enzovoort.

OP MAAT GEMAAKT Wij hebben producten binnen MOBILITEIT Een buzzword is het wel, maar daarom iedere denkbare module van het mobiliteitsmodel. niet minder realistisch: mobiliteit. Hoe gaat HP Maar waar we ons echt op onderscheiden is hiermee om en hoe bieden zij klanten de juiste dat we de klant bewustmaken van het gehele oplossingen om mobiel te kunnen werken? Met mobiliteits-ecosysteem. Alle modules zijn los bij andere woorden: wat maakt HP de juiste keuze HP verkrijgbaar, van devices tot consultancy of voor ondernemers die met mobiliteit aan de slag mobiliteitsworkshops. Het is een denkkader dat we willen gaan? Paula: ‘Het begint bedrijfsbreed, gebruiken, want een oplossing is zelden kant-enwant we leveren producten voor elk deel van een klaar’. bedrijf. Al deze producten worden meegenomen in het bedenken van een klantspecifieke oplossing. HP IN 2013 Uiteraard staat HP niet stil, ook niet Daarbij hebben we bij HP vier strategische pijlers op het gebied van mobiele hardware. Naast de gedefinieerd waar we ons op richten: security, HP Elitebook Revolve, een Windows 8-hybride, information management of big data, cloud, en heeft HP ook recentelijk de HP ElitePad 900-tablet mobiliteit. Die laatste, mobiliteit, is een van die op de markt gebracht. Paula noemt verder de strategische pijlers van HP: ‘Hier willen wij ons op 7-inch-tablet van HP, de Slate 7, die we in juli in richten en hierin nemen wij een voortrekkersrol’. Nederland kunnen verwachten een ‘onverwachte Dit laten wij zien door als een van aankondiging’. Deze tablet draait de eerste leveranciers een end-tonamelijk op Android en niet op MEER WETEN? end-mobiliteitsstrategie aan onze Windows 8. Verder verwacht klanten aan te bieden. Dat leidt tot Paula HP’s interpretatie van de Wil je meer weten over de een volledig op de klant afgestemd Chromebook binnen drie maanden producten en diensten van HP? eindresultaat dat aansluit op hun hier in Nederland. Ga dan naar wensen.’ www.hp.nl

Edwin Lammers Controller Falkplan-Andes

VISMA.NET

CASE

Falkplan-Andes:

weg naar de cloud ingeslagen met Visma.net Falkplan-Andes gaat steeds meer processen vanuit

de cloud ondersteunen. Ook de financiële administratie: die wordt sinds kort gevoerd in Visma.net. Met deze cloudoplossing beschikt Falkplan-Andes over alle administratieve functionaliteit die het nodig heeft. Ook kan het bedrijf de efficiëntie en controle verhogen door business process automation. Dashboards met real-time financiële gegevens bieden bovendien waardevolle stuurinformatie. Tekst _ Redactie

alkplan-Andes ontwikkelde zich van traditionele kaartenmaker tot digitale speler. ‘We lopen graag voorop’, zegt controller Edwin Lammers. De organisatie bestaat uit vier bv’s. Falkplan maakt landkaarten maar richt zich nu meer op recreatiekaarten. Route.nl is een website voor de recreatieve fietser. Andes levert geografische data en software aan bedrijven terwijl MapCreator software biedt voor het maken van kaarten. De vier bv’s opereren zelfstandig. ZOVEEL MOGELIJK IN DE CLOUD FalkplanAndes schuwt de overstap naar de cloud niet. ‘We zijn bezig om een deel van onze bedrijfsprocessen over te brengen naar de cloud. Zo staat de software die klanten gebruiken om kaarten te maken inmiddels online’, aldus Lammers. De administratie van MapCreator wordt in Visma.net van Visma Software gevoerd. Deze bedrijfssoftware draait in het datacenter van Visma en wordt via de cloud aangeboden als Software-as-a-Service. Ook de administraties van de overige bv’s gaan zo snel mogelijk over naar Visma.net. GEMAAKT VOOR DIGITALE WERELD Lammers: ‘Visma.net is geen doorontwikkeling van bestaande software maar een nieuwe generatie, gemaakt voor de digitale wereld van vandaag. Dat zie je bijvoorbeeld aan het gemak waarmee je koppelingen kunt realiseren met web- en andere applicaties. Heel handig is ook dat Visma.net kant-en-klare koppelingen biedt met applicaties van alle grootbanken.

Daarmee kunnen we bankmutaties direct in onze administratie verwerken.’ ONLINE WERKEN EEN UITKOMST In de cloud werken vindt Lammers een uitkomst. ‘Onze directeuren hebben nu via tablet of pc altijd toegang tot rapportages en als ik thuis werk heb ik toegang tot alle gegevens. Verder hebben we geen omkijken heeft naar software-updates en geen investeringen in hardware.’ COMPLETE FINANCIËLE FUNCTIONALITEIT ‘Visma.net biedt alles wat we willen en meer. Ik denk bijvoorbeeld aan de onbeperkte mogelijkheden om kostenplaatsen en -soorten te specificeren, voor gedetailleerd inzicht in je kosten. Maar je kunt ook kosten en inkomsten automatisch spreiden over periodes, net als de afschrijving van je vaste activa. Die functionaliteit zit standaard in Visma.net en scheelt veel werk bij de maandafsluiting.’ Ook het consolideren van gegevens voor interne rapportage gaat snel en gemakkelijk. Lammers: ‘Als alle bv’s over zijn naar Visma.net, kunnen we daarmee beginnen. Het zal veel tijd besparen en fouten verminderen.’ VANAF DAG ÉÉN BESPAREN Meer efficiencyvoordeel kan Falkplan-Andes behalen door processen geautomatiseerd te laten verlopen. ‘Het is mogelijk om de

‘ Visma.net biedt alles wat we willen en meer’ verwerking en autorisatie van inkomende facturen te automatiseren, een proces dat we nog moeten realiseren. Zodra dit een feit is, gaan we vanaf dag één tijd en dus geld besparen’, zegt Lammers. Deze manier van automatiseren van processen biedt ook meer controle binnen het bedrijf. FOUTEN VOORKOMEN Visma.net zorgt ook voor meer controle door het kunnen bepalen wie wat mag doen, op basis van functie. Lammers: ‘Zo voorkomen we fouten door mensen die administratief niet onderlegd zijn.’ REAL-TIME STUURINFORMATIE Met Visma.net kan Falkplan-Andes snel en eenvoudig in de behoefte aan stuurinformatie voorzien. Dit door functionaliteit voor business intelligence. Lammers: ‘Zo kunnen we debiteuren-, crediteuren- en bankgegevens in de vorm van dashboards presenteren aan de directie. De informatie biedt direct inzicht en de data is altijd actueel.’ Tot slot maakt Visma.net nog een groot verschil op het gebied van controlling. ‘Ik kan me meer richten op het echte controllerswerk zoals cashflowplanningen maken. En daar worden ook onze aandeelhouders heel gelukkig van’, zo verklaart hij. Voor meer informatie, kijk op www.visma.net/nl

WINMAG Pro 2 - 2013

THE NETWORKING EXPERT

END TO END SOLUTIONS

The Security Expert

SMALL TO MEDIUM BUSINESS

ZyXEL–THE NET WORKING EXPERT

END TO END SOLUTIONS SMALL TO MEDIUM BUSINESS

Help uw klanten om malware buiten de deur te houden Het aantal netwerkbedreigingen groeit met de dag. Bedrijven hebben daarom behoefte aan veel geavanceerdere beveiliging. Een Unified Threat Management (UTM)-oplossing biedt u krachtige bescherming tegen hackers en malware. Maar dat is niet alles. U kunt gebruikmaken van functies voor het beheer van toegangsrechten en beleidsregels. Verder kunt u externe werknemers en bedrijfsonderdelen veilige verbindingen op afstand bieden, zonder nadelige gevolgen voor de netwerkprestaties. Dat is precies wat de nieuwe USG100-PLUS van ZyXEL te bieden heeft! Deze integrale beveiligingsoplossing biedt u onder meer een contentfilter, antispam- en antivirustechnologie en indringerdetectie en -preventie. Bovendien bent u 40% goedkoper uit dan wanneer u al deze functionaliteit afzonderlijk aanschaft.

NIEUW !

Waarom de beveiliging van ZyXEL? › Beveiligingsexperts sinds 2001 › Een uitmuntende prijs voor een integrale UTM-oplossing › Een complete oplossing op basis van een jaarlicentie › Uitmuntende overdrachtssnelheden en netwerkprestaties

USG100-PLUS License Bundle USG100-PLUS-EU0102F

› Real-time inspectie en bescherming › Optimale VPN-beveiliging met SHA-2-authenticatie › Eenvoudige VPN-configuratie en -toegang › Gratis firmware-upgrades › Garantie van 5 jaar ZyXEL USG 200 USG 200 Part no.: 91-009-057001B Bundle part no.: 91-009-057009B

www.zyxel.nl/networking-expert

ZyXEL – The Networking Expert

SECURITY

SWITCH

FTTx SOLUTIONS

ZyXEL USG 300 USG 300 Part no.: 91-009-034001B Bundle part no: 91-009-034011B

WLAN

HOME

CONVERTIBLE LAPTOPS

REVIEW

Half tablet, half ultrabook

Hybride laptops hebben vaak de meest exotische manieren om te veranderen van laptop in tablet en vice versa. Maar zelden werken werkt dit echt lekker en valt een dergelijk systeem vervolgens tussen wal en schip. De Satellite U920T probeert dit te omzeilen door middel van een simpel slider-systeem.

SCORE

7,8

Tekst _ Peter Güldenpfennig peter@clipboard-publishing.nl

De slider schuift goed, en in laptop-modus is er niets aan de hand. In die toestand is de Satellite een prettig ogende ultrabook. Binnenin zit een Intel Core i5 processor van 1,7 GHz en heeft het apparaat 4GB intern geheugen. Meer dan voldoende om goed op te kunnen werken. Mocht dit niet genoeg zijn, dan kun je kiezen uit varianten tot 8 GB.

Toshiba Satellite U920T-10G

Hoewel de Satellite-serie in eerste instantie bedoeld is voor consumenten, kun je er als zakelijke gebruiker prima mee uit de voeten. Als de specificaties dit al niet laten zien, dan wel het feit dat het systeem draait op Windows 8 Professional. Dat geldt echter wel alleen voor de 10G-versie, met de 100-versie krijg je de gewone Windows 8-variant. HET SCHERM De schermresolutie bedraagt 1366 x 768 en het scherm van 12,5-inch groot is voorzien van Gorilla Glass en dus krasbestendig. Vervelend is de reflectie op het scherm, er is werkelijk niet mee te werken op plekken waar volop licht op het scherm schijnt en zelfs als dit niet het geval is verstoren overduidelijke reflecties een goed beeld. Erg jammer, want het aanraakgevoelige scherm zelf werkt meer dan prima. Het reageert direct en accuraat. Jammer dat de kleuren flets zijn en de inkijkhoek armoedig. Wanneer je recht voor het apparaat zit valt het nog mee, maar een iets andere hoek levert vrijwel direct matig beeld. Teleurstellend en ook wat vreemd, want Toshiba gebruikt hier toch echt een beeldscherm met de doorgaans prima ips-techniek. WERKEN OP EEN ULTRABOOK Het systeem is erg stabiel, iets wat we weleens anders hebben gezien op Windows 8-hybrides. De ultrabook omvormen tot tablet bijvoorbeeld gaat probleemloos. Daarbij wordt automatisch roteren van het beeld vanzelf uitgeschakeld wanneer je het keyboard wilt

gebruiken, wat het gebruiksgemak vergroot. Het keyboard met touchpad is van zeer hoge kwaliteit. De toetsen steken niet hoog uit het klavier, maar kennen wel diepte tijdens het indrukken. Dat tikt erg prettig, ook al ontbreekt de duidelijke ‘klik’ die je op veel andere toetsenborden aantreft. Ook heerlijk werkt het nauwkeurige touchpad. Een aanraakgevoelig scherm is zelden een goed substituut voor een touchpad, dus we hopen dan ook dat andere fabrikanten hier een voorbeeld aannemen. Bovendien maakt dit het meenemen van een extra muis minder noodzakelijk.

TIP

VERLENG DE LEVENSDUUR VAN DE ACCU Toshiba heeft enkele handige utility’s bij de Satellite geleverd, waaronder ook een goede system-settingstool. Daar kun je voor een aantal batterijbesparende opties kiezen. ‘System Settings’ staat als tegel op het home-menu van Windows 8.

TABLETMODUS De tablet-modus voelt een stuk minder fijn bij normaal gebruik. Het werkt wel goed, maar hij is gewoon te zwaar voor een tablet. Een krant of boek lezen, of gewoon surfen kun je niet voor langere tijd volhouden. Daarbij blijft de eerder genoemde reflectie natuurlijk storend. De tablet-modus is dan ook vooral geschikt als presentatiemiddel waarbij de tablet van hand tot hand gaat om iets te laten zien. Om deze langere tijd te gebruiken moet je ondersteuning gebruiken vanwege het gewicht.

‘Het systeem is erg stabiel, en dat hebben we in deze categorie wel eens anders gezien’ CONCLUSIE De Toshiba

U920T is een hybride die erg goed werkt. Het scherm behoort tot de meest responsieve aanraakschermen die we kennen, wat geholpen wordt door het stabiele systeem. Wel jammer is de reflectie in het scherm, hoewel je daar nooit helemaal aan ontkomt bij aanraakgevoelige schermen. De fletse kleuren spreken ook niet voor het apparaat. Puur als tekstverwerker functioneert de ultrabook uitstekend, maar daar koop je natuurlijk niet een dergelijk apparaat voor. Niet voor lang helaas, dankzij de karige accuduur. Prijs vanaf € 1199,Info www.toshiba.nl CPU Intel Core i5, 1.70GHz Besturingssysteem Windows 8 Professional 64-bit Beeld 12,5-inch ips, 1366 x 768, 300 nit Geheugen 4 GB Opslag 128 SSD Aansluitingen 2 x usb 3.0, sd-poort, hdmi-poort Draadloos Bluetooth 4.0, b/g/n wlan Gewicht 1467 gr. Afmetingen 326,5mm x 213mm x 19,9mm + Krachtig apparaat + Goed responsief scherm + Stabiel systeem + Keyboard en touchpad werken heerlijk - Veel reflectie in beeldscherm - Slechte kleurweergave en inkijkhoek

WINMAG Pro 2 - 2013

REVIEW

BLACKBERRY OS 10

GOED OP WEG, MAAR NOG NIET GEARRIVEERD Review: BlackBerry OS 10

Met de introductie van de BlackBerry Z10 (en later dit jaar de Q10) komt ook een geheel vernieuwd besturingssysteem. BlackBerry OS 10 heet het besturingssysteem voluit, en zou het Canadeze BlackBerry opnieuw op de kaart moeten zetten als leverancier voor een waardig Android- en iOS-alternatief. Tekst _ Peter Güldenpfennig

odra je de Z10 aanzet begint de setup en kun je je aanmelden voor een BlackBerry-account. Dat is niet per se noodzakelijk, maar wel aan te bevelen. Zonder een account kun je namelijk geen apps downloaden uit BlackBerry World, de eigen online appstore. Onmiddellijk daarna kun je diverse accounts instellen, denk hierbij aan Exchange, email-accounts, BlackBerry Messenger, facebook en Linkedin. Vervolgens krijg je een korte introductie waarbij je geleerd wordt hoe je gestures moet gebruiken. Deze zijn op zich niet lastig, maar je moet het wel even onder de knie krijgen. Deze introductie kun je trouwens later nog eens terugkijken dus als je het niet meteen onthoudt is er geen man overboord. DE ZAKELIJKHEID VOORBIJ Het uiterlijk is netjes en zakelijk gehouden. Geen glinsterende iconen, maar soberheid tekent BlackBerry OS 10. Toch gaat BlackBerry met het nieuwe OS de zakelijkheid voorbij en valt er ook voor consumenten genoeg 20

WINMAG Pro 2 - 2013

te beleven op multimediagebied. Video’s kijken, muziek luisteren en foto’s maken bijvoorbeeld, zaken die je van een modern smartphone OS mag verwachten. Een aparte vermelding verdient Story Maker. Met deze functie combineer je snel foto’s, afbeeldingen, filmpjes en muziek tot een collage. Dit werkt leuk en verslavend, en is leuk om mee te experimenteren. Voortbewegen door het systeem gaat op onze testtelefoon, een BlackBerry Z10, soepel en snel. Vertragingen zijn zeer zeldzaam. Hardware en software lijken goed op elkaar afgestemd. Op dat punt heeft BlackBerry een streepje voor op grote concurrent Android, dat op tig telefoons moet werken en daardoor nooit dusdanig geoptimaliseerd kan zijn. Ditzelfde kun je zeggen over de browser, het is de snelste die we op een mobiel apparaat zijn tegengekomen. TYPEN OP OS 10 BlackBerry is altijd heer en meester geweest in het verzorgen van een optimale ervaring bij het typen. Hun fysieke toetsenborden werkten altijd zeer

prettig, en deze lijn wordt doorgezet in hun virtuele toetsenborden. In OS 10 type je gemakkelijk en snel berichten. Daarbij heeft BlackBerry een ontzettend handig voorspellingssysteem ingebouwd. Op basis van eerder ingevoerde tekst ‘raad’ het systeem welk woord je wilt typen. Dat woord verschijnt vervolgens boven de letter volgend op jouw laatst getypte letter. Bijvoorbeeld, als je het woord ‘gewoonlijk’ typt en het systeem voorspelt dit, dan verschijnt het woord ‘gewoonlijk’ boven de letter ‘w’ nadat je de ‘e’ hebt getypt. Je schuift het verschenen woord vervolgens naar het tekstvak waarna je gewoon door kunt typen. Dit werkt soepel, snel en is in feite het beste woordvoorspellingssysteem wat we hebben gezien. Nog een handigheidje is dat het systeem gelijktijdig drie talen ondersteunt wanneer woorden voorspeld worden. Deze drie talen stel je van tevoren in, en is ook weer afhankelijk van eerder ingevoerde woorden. Overigens is er standaard al een heel lexicon aan standaard woorden in elke denkbare taal aanwezig, het systeem past

zich enkel aan aan de stijl die je gebruikt tijdens het opstellen van berichten. APPS BlackBerry OS 10 is eigenlijk een frisse start met een bekend sausje. Want hoewel het besturingssysteem compleet ‘nieuw’ aanvoelt zijn er ook elementen die vertrouwd aanvoelen. Zo legt de fabrikant wederom veel nadruk op veiligheid. Zo is lukraak alles installeren er niet bij. Niet alleen omdat het aanbod van apps in BlackBerry World karig is, maar ook omdat het bedrijf erop staat dat apps ‘native’ ontwikkeld worden. Nep-apps, zoals je die op meer open platforms als Android tegenkomt, zul je niet aantreffen. Wel is het voor ontwikkelaars mogelijk om Android-apps naar het systeem te porten. OS 10 is dus niet volledig exotisch, wat in de toekomst mogelijk deuren opent voor niet-native BlackBerry apps. En deze mogelijkheid tot ports voelt eerder als noodzaak dan als leuke bijkomstigheid want hoewel er genoeg apps voor de Amerikaanse markt op BlackBerry World staan is het aantal Nederlandse apps beperkt. Geen app van Buienradar, NS, 9292, of Skype, en ook Nederlandse kranten en nieuwssites zijn niet voorzien in een app, afgezien van NU.nl. En dat beperkt het systeem toch wel heel erg. Apps bepalen nu eenmaal in belangrijke mate de functionaliteit van een smartphone. COMMUNICATIE BlackBerry OS 10 is volgens het bedrijf zelf een ‘mobile computing platform’. Het wekt de suggestie van een zeer veelzijdig systeem waar je letterlijk alle kanten mee op kunt. Toch ligt de focus vooral op berichten en communicatie. Het centrum van al jouw berichten is de Hub. Van hieruit krijg je al jouw updates binnen van alle ingestelde accounts. Je kunt instellen wat voor berichten wel en niet in de Hub worden meegenomen, handig om bijvoorbeeld scheidslijnen tussen werk en privé te maken. Sowieso is deze scheidslijn erg aanwezig in BlackBerry 10. Zo kun je voor ieder mail-account instellen hoe je deze wilt verzenden. Wel of niet met signature bijvoorbeeld, die je óók weer afzonderlijk kan instellen voor ieder account. Voor ons was de Hub het centrum van OS 10, precies zoals BlackBerry dat heeft bedoeld. De eerste volle dag in het gebruik van het besturingssysteem kijk je neerbuigend naar de Hub, de tweede dag neem je zo nu en dan eens een kijkje en de derde dag vormt het de basis van jouw BlackBerry-gebruik. Handig hierbij is het ‘peeken’, waarbij je even een kijkje neemt naar de Hub wanneer er een nieuw bericht binnenkomt, zonder dat je je huidige bezigheden hoeft te onderbreken. Dit is ook wat BlackBerry bedoelt wanneer ze het over de ‘flow’ hebben: aspecten van het systeem die naadloos samenwerken. Uit een app stappen om een bericht te checken is er niet meer bij. NET NIET Toch valt het ‘net niet’-karakter van OS 10 al snel op nadat je meer thuis bent in het besturingssysteem. Want BlackBerry kan het zelf

wel een ‘mobile computing platform’ noemen, deze term voelt toch wat misplaatst. Er valt nu eenmaal niet veel te computeren. Ja, de vele notitieapps in de BlackBerry World Store zijn handig, maar notities kunnen we op praktisch elk apparaat maken. Alles wat je zou kunnen doen met OS 10 kan ook op Android of iOS. Of zelfs op Symbian. Dus waar staat BlackBerry nou eigenlijk? Op wat voor gebruiker richt het bedrijf zich? Navraag bij BlackBerry leert ons dat zowel de consument als het bedrijfsleven belangrijke klanten zijn voor BlackBerry. Ze noemen de scheiding tussen zakelijke gebruikers en consumenten vervagend, wat inderdaad klopt. Toch, als je zakelijke gebruikers expliciet tot je doelgroep rekent, moet je meer uit de kast halen dan de standaard meegeleverde Docs 2 Go-app. Neem de functie ‘Balance’. Het idee is goed: laat de gebruiker een scheiding aanbrengen tussen privé en werk. Toch is het geen standaardfunctie van het systeem, maar vereist een BlackBerry Enterprise Server. Het is begrijpelijk dat geavanceerde MDM-functionaliteit een server nodig heeft, maar een standaard aanwezige ‘light’-versie zou zeker welkom zijn geweest. Een gemiste kans in een tijd waarin ‘Bring Your Own Device’ eerder regel dan uitzondering is binnen bedrijven. Het is met name voor het mkb een gemiste kans, ook zij hebben last van BYOD-problematiek, maar vaak niet de middelen voor een dergelijke server. MULTITASKEN Ondanks dat er genoeg te verbeteren valt aan het besturingssysteem zijn er enkele punten waarop BlackBerry OS 10 de concurrentie sterk voor is. Zo is het draaien van meerdere apps tegelijkertijd geen enkel probleem. Je kunt tot acht apps tegelijkertijd laten draaien. Met een gesture van beneden naar boven krijg je in een keer een snel overzicht van alle openstaande apps. Ook kun je vanuit het overzicht snel schakelen tussen apps zonder dat je vertraging opmerkt. Opvallend is de strakke stroomlijning met de rest van het systeem in het overzicht van draaiende apps. Schakelen tussen apps werkt snel en soepel en trekt je niet uit je huidige bezigheden. DE TOEKOMST Wat de toekomst het besturingssysteem zal brengen is tot nu toe onduidelijk. Blackberry OS 10 is mooi en voelt ook op een dualcore-toestel (BlackBerry Z10) snel. Het voelt tegelijkertijd echter te weinig vernieuwend om je te vloeren van verbazing. Het doet wat het moet doen, maar net niet genoeg om potten te breken. Dat geldt zowel voor de consument als de zakelijke gebruiker. Ook voor de ‘heavy communicator’ is er te weinig nieuws onder de zon, al is voor hen het goed uitgevoerde toetsenbord een grote pre. BlackBerry OS 10 zit vast aan nieuwe BlackBerrytoestellen en vooralsnog betaal je in ieder geval voor de Z10 de hoofdprijs (629 euro). Voor dat geld mag je simpelweg meer verwachten.

OS 10 IN BEELD

‘Peeken’ is handig en haalt je niet uit je huidige bezigheden

OS 10 geeft je een snel overzicht van alle voor jou relevante updates

Multitasken haalt je niet uit je flow

WINMAG Pro 2 - 2013