WINMAG Pro 3.2013

Advertentie

Werken met plezier!

Wie voor een van de vijf nieuwe Ecoview LCDs van EIZO zit, geniet van alle voordelen die het werk aangenamer maken: Toonaangevende LCD technologie voor hoge kijkhoekstabiliteit Van 23-inch Full HD, naar 24-inch in 16:10 verhouding tot 27-inch met 2560 x 1440 resolutie Energie efficiente EcoView functies Heldere energiebesparende LED backlights Display Port, DVI-D, DSub en USB-hub Meer info op www.eizo.nl

WINMAG PRO

WELKOM

Verbazing en verwondering

Als je iedere dag bovenop het technologienieuws zit, dan raak je een soort van verwend.

Ik zal niet zeggen afgestompt – tegen de tijd dat ik dat ben moet ik acuut stoppen – maar je raakt wel minder gemakkelijk nog écht onder de indruk. Die keren dat je nog wel met open mond zit, blijven dan ook lang hangen.

Zo keek ik laatst het heel aardige DWDD University. Alexander Klöpping vertelde op een toegankelijke en gepassioneerde manier alles over Silicon Valley. De mentaliteit, de bedrijven, de sfeer, en natuurlijk de briljante vondsten die daar gedaan worden. ‘ In 2045 zouden we zomaar het eeuwige leven kunnen hebben’

CLIPBOARD PUBLISHING BV Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboard-publishing.nl www.clipboard-publishing.nl UITGEVER Linda Oenema linda@clipboard-publishing.nl MARKETING & PR Tim Beemer tim@clipboard-publishing.nl Giancarlo Idili giancarlo@clipboard-publishing.nl HOOFDREDACTEUR Raymond Luijbregts raymond@clipboard-publishing.nl REDACTIE Peter Güldenpfenning, Julian Huijbregts, Jesse Kraal, Sanne Ruhaak redactie@clipboard-publishing.nl MEDEWERKERS Edwin Feldmann, Dennis Gandasoebrata, Hilco de Roo, Bram Semeijn, Ronald Smit, Edmond Varwijk, John deWitt VORMGEVING Lloyd Troost, Angelique van der Voort, Ron de Vos TRAFFIC MANAGER Kim Stolk kim@clipboard-publishing.nl

Eén ding is me uit die uitzending bijgebleven: een mogelijk gevolg van de wet van Moore. Voor wie niet weet waar ik het over heb: volgens een voorspelling uit 1965 (!) van Gordon Moore zou het aantal transistoren in chips iedere twee jaar verdubbelen. Tot op de dag van vandaag blijkt die bewering te kloppen. In dit tempo zou het in 2045 mogelijk moeten zijn om de gehele inhoud van een menselijk te brein te ‘back-uppen’ naar een externe drager. Feitelijk zou dit het eeuwige leven inhouden en ook een soort tijdreizen mogelijk maken. Het lichaam is immers maar materie, in je brein zit je ‘zijn’. In theorie zou het dan mogelijk moeten zien om die back-up terug te zetten in een nieuw lichaam. Het klinkt nu nog als sci-fi, maar wie weet... Fascinerend om over na te denken, ook over de morele aspecten daarvan.

Iets dichter bij het nu spelen ook allerlei ontwikkelingen die me verbazen en verwonderen. Google is wat mij betreft hofleverancier hiervan. Neem Google Glass, de inventieve bril die real-time informatie projecteert in je gezichtsveld.

Of Google Now, de persoonlijke assistent die precies weet waar ik werk, waar ik woon en welke vlucht ik geboekt heb voor mijn zomervakantie. Niet omdat ik hem dat heb verteld, maar omdat hij op basis van inhoud van mijn mails, mijn locatie en gewoontepatronen zelf heeft uitgevonden.

Of ik me zorgen maak om me privacy? Ik vind het allemaal nog meevallen, ik geloof niet dat een mens bij Google die informatie ooit nagetrokken heeft.

Voorlopig blijf ik me vooral verbazen. Veel leuker ook.

Raymond Luijbregts | Hoofdredactie WINMAG Pro

SALES Bart Arkesteijn, Guido van Belle, Sjoerd Blijleve, Mitchell Koymans, Kick van Poeteren, Stephen Tukker, Jascha Vink sales@clipboard-publishing.nl Tel: *31(0)15-7600770 WEBDEVELOPMENT Lars van der Schans ABONNEMENTEN abo@clipboard-publishing.nl DRUKKERIJ Senefelder Misset, Doetinchem DISTRIBUTIE NEDERLAND Betapress BV, Gilze DISTRIBUTIE BELGIË IMAPress BV, Turnhout WINMAG Pro 3 - 2013

3

KPN ÉÉN Eén zakelijke oplossing voor vast, mobiel en internet kpn doet ’t gewoon

Als eerste één oplossing op elk vlak: KPN ÉÉN. Of uw organisatie nu groot of klein is, met KPN ÉÉN valt alles op z’n plek. Want daarmee heeft u internet, vast en mobiel bellen in één. Onder één contract en één factuur. Met één helpdesk, één telefoonnummer en één vaste prijs per medewerker. De oplossing die flexibel met uw organisatie meegroeit of krimpt. Kortom KPN ÉÉN. Maak nu een afspraak voor een persoonlijk advies op kpn.com/zakelijk

WINMAG PRO

INHOUD

68

Monitorentest

We zetten enkele monitoren voor je op een rij en vertellen je waar je op moet letten bij aanschaf.

12 Stop PRISM

Wat is nu eigenlijk PRISM en waarom gaat dat jou aan?

14 Productief op vakantie

Ook tijdens de zomermaanden en op vakantie moet er soms werk verzet worden.

Speciaal voor de werkpaarden onderweg geven we tips en laten we zien waar je nu op moet letten.

18 Review:

Macbook Air

In plaats van een nieuw design trakteert Apple je op twaalf uur accuduur. Is dat een terechte claim?

31 Review: Sony 27 Review: HTC One

Het nieuwste vlaggenschip van HTC wordt aan een kritische blik onderworpen.

COPYRIGHT© CLIPBOARD PUBLISHING Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Xperia Tablet Z

We bekeken het waterdichte paradepaardje uit de tablet-stal van Sony.

Werkt het net zo mooi als dat ‘ie eruit ziet?

ABONNEMENTEN WINMAG Pro verschijnt 6x per jaar. Abonnementsprijs per jaar € 39,50 WINMAG Pro abonnementenservice Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk (ZH), Nederland +31.(0)15 - 760 07 01 e-mail: abonnementen@clipboard-publishing.nl

37 Smartphone showdown

De keuze in smartphones is enorm. Welke past het beste bij je? Een overzicht van de sterke en zwakke punten van de huidige topmodellen.

OPZEGGINGEN Schriftelijk en uiterlijk 2 maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode. Het abonnement wordt zonder je tijdige tegenbericht ieder jaar verlengd. Verhuisberichten graag doorgeven aan abonnementen@clipboard-publishing.nl

WINMAG Pro is de peetvader van de MKB Best Choice-awards, welke je ook op deze site terugvindt. Producten en diensten die we hebben onderscheiden met dit logo zijn veilige en/of verstandige ict-investeringen en voldoen volgens ons aan de huidige eisen en wensen van zakelijke computergebruikers.

MKB

BEST CHOICE 2013

WINMAG Pro 3 - 2013

5

Niemand is voordeliger dan STRATO. Behalve STRATO! Je eigen domeinnaam en website YOURHOSTING

STRATO

€ 0,83 /jaar € 10,33 /jaar € 2,48 /mnd. € 3,93 /mnd.

€ 0,48 € 3,96 € 1,– € 2,50 € 9,–

(stand april 2013)

.nl domeinnaam 1e jaar .nl domeinnaam 2e jaar E-mail Hosting Webshop

✖

/jaar /jaar /mnd. /mnd. /mnd.

Check nu je voordeel!

Iris van Halderen www.debouwfysicaspecialist.nl

Bel ons gratis 0800 022 0910 STRATO is één van de grootste hostingaanbieders wereldwijd met vier mln. domeinen in zes landen.

STRATO is een onderneming van de Deutsche Telekom AG. STRATO: Minimale contractduur van 12 maanden. Alle prijzen excl. btw.

YOURHOSTING: Minimale contractduur van 12 maanden. Alle prijzen excl. btw.

WINMAG PRO

INHOUD

41 Betere accu voor de smartphone

De dag is nog niet voorbij of de accu van je smartphone is alweer leeg. Maar, er zijn mogelijke oplossingen op komst.

52 Automatiseer jezelf uit het patchingdoolhof

Patching neemt nogal wat tijd in beslag, maar het kan slimmer.

Door te automatiseren besparen IT-professionals zichzelf heel wat kopzorgen.

52

86 Responsive design

90

Ondanks de explosieve groei van mobiel internet blijven veel websites achter met de interface en gebruiksgemak.

Responsive design pakt deze problemen aan, of niet?

56 Voorkom gaten

86

in je website

Aanvallen op websites komen in soorten en maten. We bespreken enkele belangrijke aanvallen en wat je hiertegen kunt doen.

90 Connected car

Rijden en tegelijkertijd verbonden zijn met het internet.

In een connected car ben je altijd online, waar je ook bent.

102 Intel in een post-pc-wereld

105 Cloudopslag

Van leider tot volger: chipfabrikant Intel lijkt achter te lopen op de concurrentie, maar geeft niet op.

Dropbox is populair maar er zijn alternatieven die veiliger zijn.

WINMAG Pro 3 - 2013

7

START

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Zeg hallo tegen de nieuwe

Mac Pro Apple heeft een vooruitblik

gegeven op de komende Mac Pro. Van de eerdere versie lijkt in ieder geval aan de buitenkant niets meer over.

Mitel lanceert MiVoice en MiCollab UC-specialist Mitel heeft zijn aanbod communicatie- en samenwerkingsoplossingen opnieuw gestructureerd.

Voortaan vallen alle diensten onder MiCollab, MiVoice en MiContactCenter. MiVoice voor Lync en MiCollab 5.0 zijn bovendien hagelnieuwe oplossingen. De namen verraden hoe de nieuwe structuur in elkaar steekt. MiCollab is de paraplu waar voortaan alle UC- en samenwerkingsdiensten onder vallen. MiVoice omvat alle communicatieplatformen en telefoontoestellen. MiContactCenter bundelt alle diensten voor contact centers.

Ook MiVoice voor Lync doet wat de naam aangeeft: het koppelt de voicefunctionaliteit van Mitel aan Microsoft Lync. Deze oplossing heeft naast Lync geen aanvullende gateways of andere componenten nodig. De gratis clientapplicatie biedt alle gebruikers toegang tot zakelijke contacten, contactbeheer en click-to-call mogelijkheden.

Ander voordeel is dat de oplossing te gebruiken is in public, private en hybrid cloud-omgevingen of als oplossing op locatie. MiCollab is Mitel’s oplossing voor CODEACADEMY.COM samenwerking en Programmeren is in deze realtime-communicatie. crisis een vaardigheid die Het omvat voice, instant je veel meer waard kan maken op de arbeidsmarkt. messaging, presence, Maar tegelijkertijd zijn audio, video en web opleidingen niet goedkoop. conferencing. Daarnaast Codeacademy biedt integreert het met het online cursussen voor talen als php, html, Ruby, Google cloudplatform en Javascript en Python.

Google apps als agenda en Theorie wordt afgewisseld e-mail. Ook een koppeling met doe-opdrachten en met Google’s instant je vorderingen worden automatisch bijgehouden. messaging, aanwezigheid Leuk en leerzaam! en contactbeheer is www.codeacademy.com mogelijk.

8

WINMAG Pro 3 - 2013

Het meest opvallend aan de Mac Pro is de nieuwe vormgeving. Apple heeft gekozen om van de klassieke toren af te stappen en gaat voor een soort cilinder. De huidige Mac Pro is nog een toren van formaat, de nieuwe versie is teruggebracht tot een goede 25 cm. Ook het volume van de behuizing is nog maar 1/8e van wat het nu is. De vorm is niet zomaar gekozen, Apple noemt het een ‘thermische core’ en die moet zorgen voor een efficiënte luchtstroom voor het koelen van de ingewanden.

De specificaties zijn zoals je van een workstation verwacht afgestemd op het betere serieuze werk. Het werkgeheugen is van het type ecc, voor het voorkomen van geheugenfouten. Twee Xeon E5-processoren verzorgen het rekenwerk, ondersteund door twee FirePro-grafische kaarten. Samen kunnen de onderdelen 7,5 teraflops aan rekenkracht bieden.

Op de Mac Pro zal de Thunderbolt 2-aansluiting zijn entree maken.

Dat maakt een theoretische

doorvoersnelheid van 20 Gbit/s per aansluiting mogelijk. Apple heeft zes van zulke poorten op de workstation geplaatst. Wat opslag betreft maakt de fabrikant gebruik van een ssd-schijf, aangesloten via een pcie-verbinding. Op de Apple-website is een knappe presentatie te zien van het nieuwe apparaat. Wanneer en voor welke prijs de nieuwe Mac Pro beschikbaar komt, is nog niet duidelijk. www.apple.com/mac-pro

10 keer

zoom Zoveel optische zoom krijg je in de Galaxy S4 Zoom. Deze telefoon/ camera-hybride is een nieuwe smartphone van Samsung met 10x optische zoom aan boord. Aan de naam zou je kunnen afleiden dat het hier gaat om een Galaxy S4 ‘met een extraatje’. Dat laatste is misschien waar, maar dat eerste zeker niet.

Waar de S4 smartphone een 5-inchscherm heeft met 1920x1080 pixels, moet je op de S4 zoom genoegen nemen met een 4,3-inchscherm met resolutie van 960x540 pixels. Ook de processor is geen quadcore, maar een dualcore-model die bovendien op 1,5 GHz is geklokt.

Het werkgeheugen is met 1,5GB ook kleiner dan de 2GB die je in de ‘echte’ S4 krijgt. Datzelfde geldt voor het opslaggeheugen: de S4 beschikt over 8GB intern geheugen (waar een flink deel af gaat ten behoeve van het besturings­systeem). Wat de camera betreft krijg je zoals gezegd 10x optische zoom. De gebruikte sensor is kleiner dan in een high-end-compactcamera.

Prima voor snaps, maar niet voor de serieuze fotograaf dus.

Prijs € 549,www.samsung.nl

7.0

Debian is het gratis, open source besturingssysteem dat onder andere aan de basis staat van Ubuntu en draait op vele servers. Onlangs verscheen de nieuwe ‘stable’-versie 7.0 met de bijnaam ‘Wheezy’. Debian staat niet bekend om het implementeren van de nieuwste technologieën, maar om de zeer conservatieve aanpak wat betreft pakket- softwareversies en nadruk op stabiliteit. Dat resulteert in een enorm robuust systeem voor bijvoorbeeld servers of missiekritieke werkstations.

De belangrijkste toevoegingen in deze versie zijn onder andere de ondersteuning voor multi-architectuur. Het maakt dus niet meer uit of je pakketten downloadt voor 32- of 64-bit, beide werken door elkaar in Debian 7.0. Verder zijn alle belangrijke softwarepakketten als Firefox en LibreOffice geüpdate naar een meer recente versie, al hoef je nog altijd niet te verwachten dat je vooroploopt. Dat is met dit systeem dan ook juist niet de bedoeling. www.debian.org

RSA Conference Europe 2013 in Amsterdam

Het meest belangrijke security-event van de herfst, de RSA Conference Europe, zal dit jaar in de Amsterdamse RAI plaatsvinden.

De RSA zit inmiddels in zijn 14e jaar en staat erom bekend de agenda van de wereldwijde securitybranche te bepalen. Het informeert over de laatste trends en geeft inzichten in de meest cruciale securityvraagstukken en geeft je de mogelijkheid te netwerken met de meest vooraanstaande personen uit deze industrie. De RSA Conference staat bekend om zijn spraakmakende en omstreden gastsprekers. Lord Sebastian Coe is de eerste bekendgemaakte naam op het affiche. De voormalig voorzitter van de paralympics, olympisch kampioen en politicus vertelt hoe technologie heeft geholpen bij het organiseren van het paralympicsevenement in 2012. Schijf je voor 26 juli in voor dit event en je krijgt 400 euro korting op de standaard registratiekosten. Kijk voor meer informatie op

OP DE SCHOP?

Microsoft gaat waarschijnlijk fors op de schop. Althans, als het aan CEO Steve Ballmer ligt. Een reorganisatie zou in de pijplijn zitten. Dat melden persbureau Bloomberg en techblog AllthingsD op basis van anonieme bronnen.

De softwaregigant heeft last van toenemende concurrentie van Google en Apple en zoekt wegen om deze het hoofd te bieden.

Volgens Bloomberg zou CEO Steve Ballmer spelen met het idee Microsoft op te delen in vier kerndivisies: enterprise, besturingssystemen, applicaties & diensten en hardware. Momenteel kent het bedrijf acht business units.

www.rsaconference.com/events/2013/europe/index.htm

‘We’re excited about the prospect of enhancing Google Maps with some of the traffic update features provided by Waze and enhancing Waze with Google’s search capabilities. The Waze community and its dedicated team have created a great source of timely road corrections and updates.’

Google over de overname van de Israëlische navigatiedienst Waze.

Android op veel pixels Eindelijk beginnen hoge resoluties ook naar Android-tablets door te sijpelen. Neem de nieuwe Toshiba Excite Pro. Deze krachtpatser heeft specificaties om je vingers bij af te likken: een 10,1inch beeldscherm met een resolutie van 2560 x 1600 pixels, een quadcore Nvidia Tegra 4 CPU en Harman Kardon speakers. Alle versies zijn verkrijgbaar met een optionele Toshiba Keyboard Cover. Deze hoes heeft een geïntegreerd mechanisch toetsenbord voor een snelle en accurate tekstinvoer en fungeert tevens als tabletbescherming. De tablet zal draaien op Android 4.2.2. Ook zal een uitvoering met een stylus op de markt komen, onder de naam Excite Write. De Excite Pro kost 429 euro. De Write-versie gaat voor 599 euro van de hand. Prijzen inclusief btw.

Toshiba Excite Pro

WINMAG Pro 3 - 2013

9

START

TRENDS EN ONTWIKKELINGEN

Nieuwe app Voiceworks Reach laat je je bereikbaarheid instellen

Met Reach introduceert Voiceworks een app waarmee je gemakkelijk kunt instellen of, hoe en wanneer je bereikbaar bent. Heb je een abonnement bij Voiceworks, dan kun je gratis gebruik maken van deze dienst.

28

Er zijn momenten dat je even niet beschikbaar wilt of kunt zijn omdat je bijvoorbeeld een afspraak hebt of in een vergadering zit. Dan kun je Reach gebruiken om gesprekken en sms-berichten via een bepaalde route te laten verlopen. Dit kan op basis van een al dan niet vast afzendernummer, bestemmingsnummer, tijdstip en datum en het aantal seconden na overgangstoon.

Zo ben je altijd bereikbaar voor bepaalde personen waar en wanneer jij wilt. Het is mogelijk om gewoon bereikbaar te zijn,

De webbrowser Chrome is aanbeland bij versie 28.

Niet zomaar een versie: Google heeft de render engine Webkit vervangen door Blink. Opletten geblazen voor webdevelopers dus: jullie krijgen te maken met een nieuwe browserengine. Voorlopig lijkt alles wat op Webkit draaide, precies zo op Blink te draaien. Dat komt omdat Blink een directe afgeleide van Webkit is.

EU: CYBERCRIME HARDER STRAFFEN De 28 lidstaten in de Europese Unie zijn tot een gemeenschappelijke conclusie gekomen om cybercrime harder te straffen binnen de EU. Hoewel dit als een doorbraak gezien kan worden, kan invoering hiervan nog maximaal twee jaar duren.

Ondernemers en IT-professionals hebben last van cybercrime. Intens zelfs, en dat is niet zo gek. Hier valt immers veel van waarde te halen. Geld, maar ook gegevens.

Zeker voor hen is het mooi om te zien dat de EU-lidstaten de handen ineen slaan om in ieder geval te proberen cybercrime een halt toe te roepen. Dit kun je zien als doorbraak, aangezien het tot nu toe ontbreekt aan concrete wetgeving op het gebied van cybercrime en cybersecurity.

Met name gevoelige aanvallen op bijvoorbeeld stroomvoorzieningen of overheidsgebouwen en het stelen van 10

WINMAG Pro 3 - 2013

private en gevoelige informatie gaat harder bestraft worden. Niet alleen de daders zullen harder gestraft worden, ook bedrijven die voordeel hebben bij zogenaamde hi-jacks en botnets en deze aanwenden voor eigen gewin zullen het zwaarder te verduren krijgen. Daders kunnen bij invoering van de nieuwe regels minstens vijf jaar celstraf krijgen.

Wel duurt het mogelijk nog even tot zwaardere straffen het tot wet schoppen.

EU-landen hebben namelijk twee jaar om deze straffen om te zetten in een wet.

gesprekken door te schakelen of gesprekken direct naar je voicemail te sturen.

Via Reach stel je online in wat er dient te gebeuren met binnenkomende en uitgaande telefoongesprekken en sms-berichten.

De stappen bestaan uit het creĂŤren van contacten, het configureren van een agenda en het configureren van de bereikbaarheid. Vervolgens sla je instellingen op in een profiel. Dit profiel kun je activeren wanneer je dat wilt zodat je kunt regelen hoe en wanneer je bereikbaar bent.

Exact Online nu ook op iPad Exact Online heeft een app voor de iPad gelanceerd. Met de app kun je op ieder moment de status van je boekhouding inzien.

De app geeft een volledig overzicht van alle belangrijke financiĂŤle informatie bij de bedrijfsvoering, zoals de openstaande posten van klanten en leverancier en de belastingaangifte. Ook zijn de belangrijkste gegevens van relaties op elk moment bij de hand. Inkoopfacturen, verkoopfacturen of bankafschriften die als PDF zijn ontvangen via e-mail kun je binnen Exact Online uploaden, zodat deze automatisch worden verwerkt binnen de administratie. Deze documenten kunnen ook worden toegevoegd door er via de app een foto van te maken met de camera van de iPad.

TM

PRAKTIJK

PRIVACY

DE NSA KIJKT MET JE MEE Telefoongegevens van miljoenen Amerikanen gaan regelrecht naar veiligheidsdiensten.

Ook internetverkeer wordt bekeken. De kranten stonden bol van het nieuws over het afluisterschandaal. Wat is er aan de hand, en wat kun je er aan doen?

Tekst _ Dirkjan van Ittersum dirkjan@clipboard-publishing.nl

INTERNET EXPLORER, CHROME, SAFARI

Firefox, HTTPS Everwhere, Tor Browser Bundle De populairste internetbrowser van dit moment is Chrome van Google. Ook die moet dus het raam uit, net als Internet Explorer van Microsoft en Safari van Apple. Welke alternatieven zijn er? Een optie is het gebruik van Opera, een alternatieve browser uit Noorwegen.

Overigens heeft Opera wel servers in Amerika staan, dus het is de vraag of je daarmee veilig bent. Een alternatief uit de opensourcehoek is Firefox.

Bovendien is hiervoor een addon beschikbaar met de naam HTTPS Everywhere, waarbij websites als het even mogelijk is via een beveiligde https-verbinding worden opgevraagd. Hierdoor wordt het afluisteren een stuk lastiger. Wie het nog veiliger wil hebben, kan uitwijken naar de Tor Browser Bundle, waardoor het internetverkeer echt niet te traceren is. www.getfirefox.com www.eff.org/https-everywhere www.torproject.org

12

WINMAG Pro 3 - 2013

en ding kun je Edward Snowden niet ontzeggen. Hij heeft wel lef. Als medewerker van de Amerikaanse veiligheidsdiensten had hij toegang tot allerlei gevoelige informatie. Hij zag de ongebreidelde datahonger van zulke diensten en het beviel hem maar niets. Hij stapte naar de pers, wetende dat Amerikaanse klokkenluiders geen goed vooruitzicht hebben. Nog vers in het geheugen ligt Bradley Manning, de militair die staatsgeheimen doorbriefde naar Wikileaks, waarvoor hij maandenlang in eenzame opsluiting vastzat in afwachting van een proces.

GMAIL, OUTLOOK.COM, APPLE MAIL

Eigen mailserver, HushMail, RiseUp Emailen via Google (Gmail), Microsoft (Outlook.com) of Yahoo is natuurlijk uit den boze, maar wat is het alternatief? Een goede optie is het gebruik van een eigen mailserver, bijvoorbeeld gekoppeld aan je eigen domein.

Kies dan wel een Nederlandse hoster. Ook de mailadressen van Nederlandse providers, zoals XS4all of KPN zijn vermoedelijk veilig. Bedenk wel dat e-mailverkeer dat via Amerika loopt alsnog onderschept kan worden. Om dit te voorkomen kun je encryptie gebruiken, zoals Pretty Good Privacy (PGP). Er zijn ook webmaildiensten die beweren veilig te zijn, zoals Hushmail en RiseUp.net. www.pgpi.org www.hushmail.com www.riseup.net

Snowden kunnen veiligheidsdiensten op basis van bijvoorbeeld een e-mailadres alle mogelijke gegevens opvragen, inclusief berichten, chats, internettelefonie, foto’s en video’s. Daartoe zouden ze toegang hebben tot de grote Amerikaanse internetbedrijven Microsoft, Yahoo, Google, Facebook, Paltalk, Youtube, Skype, AOL en Apple.

Dropbox zou binnenkort worden toegevoegd aan het lijstje. Die toegang zou volgens Snowden vaak gebeuren zonder goede juridische onderbouwing.

NIET DUIDELIJK De internetbedrijven zelf ontkennen de aantijgingen. Ze zeggen alleen gegevens over te dragen na een goed onderbouwd juridisch verzoek. Dit gebeurt per bedrijf enkele VOLLEDIGE OVERZICHTEN De documenten die tienduizenden keren per jaar. Facebook ontving Snowden aan The Guardian en The Washington in de tweede helft van 2012 zo’n 10.000 keer een Post gaf, bevestigden wat velen al vermoedden: aanvraag. Bij Yahoo gebeurde dat 12.000 keer in de Amerikaanse veiligheidsdiensten periode december 2012 tot mei nemen het niet zo nauw met hun 2013. In de meeste gevallen betreft afluisterpraktijken. Ze rekken de APPLE MAPS, GOOGLE MAPS, het hier aanvragen van reguliere BING MAPS regels op bij hun aanvragen, zodat politiediensten. Hoeveel aanvragen OpenStreetMap, ze meer data krijgen dan strikt er via de NSA binnenkomen is niet ANWB, Routenet genomen noodzakelijk is. Van duidelijk, terwijl juist over die club Amerikaanse telecombedrijven Bij online kaartdiensten komen commotie is ontstaan omdat het we opnieuw de grote namen ontvangen ze volledige overzichten zoveel zaken in het geheim doet.

Google, Apple en Microsoft van het belgedrag van alle klanten.

Vooral Google hamert erop dat tegen. In plaats daarvan kun je De gesprekken zelf worden niet het publiek moet weten hoe vaak OpenStreetMap gebruiken. Dit beluisterd, maar de National opensource initiatief heeft in de NSA een verzoek indient, de afgelopen jaren een prima Security Agency (NSA) weet wel maar publicatie van deze cijfers kaartdienst ontwikkeld dankzij van alle Amerikanen met wie ze is verboden. Een slechte zaak, de input van vele duizenden bellen, wanneer, hoe vaak en vanaf zegt Google. De zoekmachine is gebruikers. Natuurlijk kun je ook welke locatie. zuiver Nederlandse routesites bovendien kritisch dat NSA-verkiezen, van bijvoorbeeld de De gelekte documenten tonen zoeken worden goedgekeurd door ANWB of Routenet.nl. ook aan dat internetverkeer een zogeheten FISA-rechtbank die www.openstreetmap.com wordt gemonitord via het volledig in het geheim werkt. route.anwb.nl PRISM-programma. Volgens www.routenet.nl Volgens privacy-activisten is zo’n

GOOGLE DOCS, OFFICE 365

OwnCloud, ProjectPlace, Woozl

Documenten opslaan in de cloud is niet perse onveilig, maar wel als ze worden gehost door bijvoorbeeld Google. Geen Google Docs meer dus! Kies ook hier voor een puur Europese aanbieder met alleen servers in Europa. Goede voorbeelden zijn de diensten Woozl en Projectplace, die eerder in Winmag Pro werden besproken.

Of zorg voor een eigen oplossing, bijvoorbeeld OwnCloud, waarbij opensource software voor het delen van documenten op de eigen server draait. www.owncloud.com www.woozl.nl www.projectplace.nl GOOGLE, BING, YAHOO

DuckDuck Go, Ixquick

‘ Wij zijn niet veilig voor de NSA. Internetverkeer dat wij genereren is ‘fair game’ voor de afluisterclub’ rechtbank zinloos, omdat het publiek de werkwijze ervan niet kan controleren.

WINDOWS, MAC OS, CHROME OS

Ubuntu

Aangezien zowel Microsoft, Apple als Google samenwerken met de veiligheidsdiensten, is de eerste stap om geen producten van deze bedrijven meer te gebruiken. Een goed alternatief is een opensource besturingssysteem, waarbij Linux een voor de hand liggende keuze is. De populairste keuze hierbij is Ubuntu, dat uitblinkt in gebruiksvriendelijkheid. www.ubuntu.com

FAIR GAME Overigens mag de NSA wettelijk gezien alleen niet-Amerikaanse staatsburgers volgen, bijvoorbeeld om terreur te voorkomen. Dat er toch Amerikaans internetverkeer wordt opgevraagd is niet zo raar: door de grote rol van Amerika op internet gaat er veel buitenlands verkeer via dit land. Toch wordt er volgens Snowden ook veel informatie achterhaald van Amerikanen. Er hoeft slechts 51 procent zekerheid te zijn dat er een buitenlander wordt gevolgd. En als dat wel

eens misgaat, is dat geen enkel probleem, aldus Snowden.

President Obama benadrukte in een reactie dat Amerikanen geen angst hoeven te hebben dat ze worden afgeluisterd, omdat de NSA zich alleen richt op niet-Amerikanen. Misschien dat die geruststelling werkt voor Amerikanen, maar voor ons buitenlanders maakt het onomstotelijk duidelijk: wij zijn niet veilig voor de NSA. Internetverkeer dat wij genereren is ‘fair game’ voor de afluisterclub.

Goed, de Amerikaanse veiligheidsdiensten kijken dus mee terwijl je mailt, chat, internet en internetbelt.

Natuurlijk, je hebt niets te verbergen, maar toch... Hoe ben je de veiligheidsdiensten te slim af? Met de alternatieven in de kaders in dit artikel blijf je buiten beeld.

Zoekopdrachten kunnen veel verraden over iemand, dus ook daar is het belangrijk goed te letten op de privacy.

De bekendste zoekmachines zijn die van Google, Yahoo en Microsoft, waarbij uiteraard Google met stip op nummer 1 staat. Wie liever niet wil dat zijn zoekgeschiedenis wordt overgedragen aan Amerikaanse veiligheidsfunctionarissen, moet omzien naar een andere dienst. De bekendste alternatieve zoekmachine is DuckDuck Go. Toegegeven, de zoekresultaten zijn niet zo goed als die van Google, maar de kans dat iemand meekijkt is een stuk kleiner.

Hetzelfde geldt voor Ixquick, waarbij de zoekresultaten bovendien via een proxy zijn op te vragen. www.duckduckgo.com www.ixquick.com WHATSAPP, SKYPE

RedPhone, Threema Whatsapp wordt weliswaar niet expliciet genoemd in de gelekte documenten, maar deze aanbieder heeft zijn servers wel in Amerika staan. Gebruik ervan is dus geen goed idee.

Aangezien Skype eigendom is van Microsoft, is dat pakket natuurlijk sowieso verboden terrein. Een veilig alternatief op Android-telefoons is RedPhone van WhisperSystems. Met deze app kun je zowel internetbellen als chatten over een beveiligde verbinding. Helaas is RedPhone er niet voor de iPhone. Wil je alleen veilig mobiele berichten versturen? Dan is Threema een aanrader, zowel voor de iPhone als Android. www.whispersystems.org www.threema.ch

WINMAG Pro 3 - 2013

13

PRAKTIJK

MOBILITY

Productief op vakantie

Voor veel zzp’ers maar ook voor steeds meer werknemers wordt er ook tijdens de vakantie in den vreemde nog regelmatig wat werk verricht. Omdat dit niet vanuit het (thuis)kantoor gebeurt is het handig om een paar dingen in de gaten te houden.

Tekst _ Ronald Smit ronald@clipboard-publishing.nl

Hier moet je op letten

‘ Met een vpn-verbinding via SecurityKiss kun je ook op vakantie veilig het netwerk van de zaak op’

14

WINMAG Pro 3 - 2013

e tijd dat vakantie en werk strikt gescheiden waren ligt voor steeds meer mensen achter ons. Als zelfstandige doe je jezelf tekort als je ‘de zaak’ tijdens je drie weken aan de Spaanse Costa op slot gooit. In tijden van crisis is het op z’n zachtst gezegd ‘een beetje dom’ als je hierdoor een mooie opdracht mist. Een tablet of laptop met daarop je zakelijke mailaccount is daarom wel het minste dat je onderweg mee moet nemen. En eigenlijk begint daar meteen de ellende al, want internetten via een hotelkamer of andere al dan niet openbare hotspots is tegenwoordig vrijwel overal mogelijk, of het veilig is wagen we te betwijfelen. De kans is behoorlijk groot dat er tussenpersonen meelezen die gegevens onderscheppen (denk aan wachtwoorden en andere privacy-gevoelige zaken),

maar dat mag inmiddels hopelijk geen nieuws meer zijn. Wel handig is het om te weten hoe je deze valkuil op effectieve wijze omzeilt.

VPN Eén van de opties is dat je als werknemer zorgt voor een versleutelde VPN-verbinding met het bedrijfsnetwerk en van daaraf het internet op gaat. Je zou ook thuis een VPN-server kunnen laten draaien, dat kan al vrij simpel via een wat uitgebreidere NAS. Probleem is dat de kans van slagen wel afhankelijk is van of je router (en ook provider) VPN ondersteunt. Veel handiger kan dit met een zeer betaalbare dienst als SecurityKISS (www.securitykiss.com). Zelfs als je totaal geen technische kennis in huis hebt zet je hiermee via een simpele Windows-tool in een handomdraai een beveiligde VPN-tunnel op. Je kunt servers over de hele wereld kiezen, kies je een Nederlandse locatie dan heb je als extra voordeeltje dat je ook live streams van bijvoorbeeld de NOS kunt bekijken.

Dat heeft weliswaar niets met je bedrijf van doen, maar áls je zo eens aan wat ontspanning toe bent dan kan dat. Configureren van de VPN-verbinding op een tablet vergt iets meer werk, maar voor populaire systemen als iOS en Android wordt dat haarfijn uitgelegd. De VPN-verbinding is vanaf je device tot aan de SecurityKISS-server versleuteld, van daaruit ga je open en bloot het net op. Niet meer traceerbaar, maar ook vanaf een in principe als veilig te beschouwen punt. Meelezen door kwaadwillenden in een hotel, bar of strandtent behoort hiermee tot het verleden. Sommige hotspots ondersteunen geen VPN, als dat het geval is kun je beter snel op zoek naar een alternatief.

LEZEN VOOR

DE ZAAK

Een vakantie leent zich natuurlijk goed voor de betere leessessies. Behalve een goede roman, kun je de tijd ook nuttig invullen met bijvoorbeeld het lezen van een whitepaper of andere vakliteratuur.

Op winmagpro.nl/ whitepapers vind je onze verzameling. Een goede e-reader met PDF-ondersteuning maakt het feestje compleet.

ULTRABOOKS De lichte, dunne, maar toch krachtige ultrabooks zijn de ideale laptops voor wanneer je op vakantie serieus werk moet verzetten. Kies wel het liefst voor een exemplaar met een ontspiegeld scherm, zodat je ook in de volle nog nog probleemloos kunt werken.

VERSLEUTELEN Verder is het handig om een bijvoorbeeld een NAS op het (thuis)kantoor aan te laten staan en deze online bereikbaar te maken. Zorg dat dit systeem met een (stevig!) wachtwoord is beveiligd en log in via https. Zo kun je op een veilige en simpele manier bij al je belangrijke documenten, zonder dat je ze op een usb-stick of welk apparaat dan ook mee hoeft te nemen. Zorg dat je verder geen belangrijke en gevoelige gegevens op je meegenomen apparatuur hebt staan, verlies je dan iets of wordt er iets gestolen dan is dat vervelend maar – zeker in combinatie met een goede verzekering – zeer overkomelijk.

Moet je toch per se bepaalde

‘Voor eenvoudig kantoorwerk kan een tablet tegenwoordig vaak een laptop vervangen’

WINMAG Pro 3 - 2013

15

PRAKTIJK

MOBILITY

bestanden direct bij je hebben, versleutel ze dan. Dit kan al heel simpel met een een archiver als bijvoorbeeld Winrar (www.rarlab.com) of pak TrueCrypt (www.truecrypt.org) voor het betere werk. Deze laatste tool kost niks, dus een excuus hoef je eigenlijk helemaal niet te hebben voor het bewaren van onversleutelde bestanden op een laptop. Wil je een heel simpel én gratis stukje software voor het versleutelen, kijk dan eens naar AES Crypt (www. aescrypt.com/ download). Een rechtermuisklik gevolgd door een klik op AES Encrypt volstaat om een bestand onbereikbaar voor ongewenste meelezers te maken. Deze open source tool is ideaal om documenten aan een e-mail te hangen.

langere teksten moet tikken gaat een schermtoetsenbord al heel snel irriteren. Op de ALTIJD meeste Android-tablets kun VOEDING BIJ je via usb zelfs een standaard DE HAND PC-toetsenbord aansluiten (en dan liefst natuurlijk zo’n compact meeneem-exemplaar) PANASONIC en ook de iPad werkt prima met PORTABLE POWER dergelijke toetsenborden via de Zul je net zien: met camera connection kit. Negeer pech langs de weg en je de foutmelding waarin wordt smartphone is leeg. Doe jezelf en je medereizigers gemeld dat het toetsenplankje een plezier en zorg voor niet wordt ondersteund, want het extra stroom bij de hand, betreft hier echt alleen helpdeskbijvoorbeeld met de ondersteuning van Apple! Heb Panasonic Portable Power.

Dit is een portable oplader in je helemaal geen zin in lastige drie smaken: het topmodel kabeltjes, dan pak je uiteraard QL-201, de middenmotor een mooi ultradun BluetoothQL-101 en de instapper keyboard mee, maar die zijn QL-102. Het verschil zit in het aantal ‘recharges’ dat wel weer wat duurder. Kies bij je uit de accu kunt halen. Bij voorkeur voor een exemplaar het topmodel is dit tot bijna dat op gewone AAA-batterijtjes drie, terwijl de instapper werkt, daar kun je eigenlijk altijd gemiddeld 60 procent van een enkele accu kan vullen. en overal wel aankomen. Bij De batterijen zijn klein en oplaadbare exemplaren de lader licht waarmee ze in elke niet vergeten mee te nemen! Lijkt reistas passen. Ze zijn tot een overbodige opmerking, maar 500 maal te gebruiken, dus voorlopig kun je vooruit.

Eenmaal versleutelde bestanden dergelijke toetsenborden zijn zijn prima te bewaren in een vaak zo energiezuinig dat je ze cloudomgeving, denk aan soms maar eens per half jaar op bijvoorbeeld Microsoft’s SkyDrive, hoeft te laden en dán is vergeten Google Drive of Dropbox. Voor niet zo heel onlogisch. Tenminste Office-documenten is de geboden één reservelader voor je tablet opslagruimte in de gratis varianten en liefst ook nog een universele al meer dan genoeg voor het usb-lader meenemen is eveneens online bewaren van duizenden geen overbodige luxe. Gekke van dat soort documenten. De connectoren maken het soms erg versleuteling voorkomt ‘meelezen’ moeilijk of onmogelijk om bij een door de cloudaanbieders zelf, maar defecte lader in het buitenland ook hoef je niet wakker te liggen van een hack. een vervangend exemplaar te scoren, waarna het snel gedaan is met de pret.

TABLET Mocht je de gok willen wagen en alleen met een tablet op stap willen, dan is dat Ga je toch met de aloude note- of ultrabook op tegenwoordig goed te doen. Met name de iPad en pad, dan is het praktisch om in ieder geval een de betere recente Androidtabletten bieden genoeg ethernetkabeltje mee te nemen en ook een klein power om ingezet te worden als vervanger voor in usb-hubje kan erg prettig zijn. Ga je naar een érg ieder geval een netbook. Nadeel is het ontbreken heet land, dan is een gadget als een usb-ventilator van een fysiek toetsenbord, zeker als je echt wat voor jezelf en vooral ook een koelplaat voor je notebook met ingebouwde fan geen overbodige luxe.

‘ Versleutelde bestanden zijn prima te bewaren in een cloudomgeving’

BATTERY PACKS Een ‘must’ voor een productieve vakantie zijn battery packs. Dit zijn draagbare voedingsbronnen die je via usb aan bijvoorbeeld je tablet of smartphone kunt koppelen. Zit je een paar uur achtereen zonder netstroom, op het strand bijvoorbeeld, dan kun je met deze battery packs je mobiele devices nieuw leven inblazen. Een beetje battery pack heb je al voor een paar tientjes en kunnen opgeladen een complete accu herladen.

Comprimeren én stevig versleutelen kan met Winrar door in het compressievenster op het tabblad ‘Uitgebreid’ op ‘Wachtwoord’ instellen te klikken.

Vul een stevig wachtwoord in en schakel ook de optie ‘Bestandsnamen versleutelen’ in.

16

WINMAG Pro 3 - 2013

KD20

— Veelvuldig bekroond —

Uw gegevens, veilig opgeslagen en op wens ook mobiel beschikbaar De eenvoudige netwerkopslag voor werkgroepen, kleine kantoren of thuisgebruik.

Maak de gegevens van uw zakelijk of thuisnetwerk beschikbaar voor anderen.

Bescherm uw gegevens tegen dataverlies en zorg voor beveiligde toegang tot alle belangrijke gegevens op een centrale plek. Wanneer heeft u voor het laatst aan de veiligheid van uw gegevens gedacht?

Snelle gegevensoverdracht

Gigabit-LAN voorkomt wachttijden, ook bij grote hoeveelheden gegevens

Zoveel opslagruimte als u maar wilt

Twee interne schijven met een totaal geheugen van 8 TB mogelijk

Super stil en koel

Hoge gegevensbeveiliging

Dankzij de aluminiumbehuizing hoeft de ingebouwde ventilator nauwelijks te worden ingeschakeld

Mobiele toegang via App

Geïntegreerde DLNA-compatibele mediaserver (voor PlayStation, Xbox, enz.)

In de RAID-1-modus is altijd een kopie van alle gegevens op een tweede harde schijf beschikbaar "OMNINAS"-App voor iOS en Android gratis verkrijgbaar

www.alternate.nl

www.gistron.com

Overal video’s, muziek en foto’s

www.shuttleshop.nl

REVIEW

LAPTOP

‘Never change a winning team’, zal Apple gedacht hebben bij het ontwerpen van de nieuwe Macbook Air. Optisch is de nieuwe Air niet van zijn voorganger te onderscheiden, met een klok lukt je dat wel.

De accuduur is namelijk fors toegenomen en bedraagt nu een waanzinnige twaalf uur.

Tekst _ Jesse Kraal jesse@clipboard-publishing.nl

Werken én overwerken op één accu NOG LANGER? In de komende versie van Mac OS X, versie 10.9, zijn enkele energiebesparende features aangekondigd. Deze versie moet in de herfst beschikbaar komen. Het zou dus kunnen zijn dat dit apparaat vanaf dan het nóg langer weet uit te houden op een volle batterij.

We zijn benieuwd.

18

WINMAG Pro 3 - 2013

In 2008 zet Apple de laptopmarkt op zijn kop met de introductie van de Macbook Air. In eerste instantie heeft Apple het zelf over de ultieme Netbook, maar terugkijkend kunnen we concluderen dat de Air de weg heeft vrijgemaakt voor een nieuwe generatie laptops: ultrabooks.

Op een re-design in 2010 na is er maar weinig gesleuteld aan het ontwerp van de Air en zo komt het dat de nieuwe machine uiterlijk niet te onderscheiden is van de voorgaande generatie. Of

je moet met een vergrootglas de linker zijkant bestuderen, want daar gaat achter twee minuscule gaatjes voortaan een stereo­ microfoon schuil. Rouwig zijn we niet om het ongewijzigde design, want nog altijd behoort de luchtige Macbook tot het mooiste wat er te krijgen is op laptopgebied.

De aluminium behuizing meet slechts zeventien millimeter op het dikste punt maar is desondanks perfect afgewerkt. Door de lichte wigvorm en het prettige chiclet-toetsenbord is typen een

feestje. Ook het glazen trackpad dat multitouch met maximaal vier vingers ondersteunt mag tot het beste in zijn klasse worden gerekend. Een beetje oefenen met de verschillende ‘gestures’ maakt de Air alleen nog maar fijner in gebruik.

Het formaat gaat wel ten koste van de hoeveelheid aansluitingen, twee usb3.0-poorten en een thunderbolt-poort is niet bepaald een overdaad. Verder zien we een koptelefooningang, een sd-kaartlezer en de bekende

‘ We hadden gehoopt dat Apple het Retina-scherm naar de Air zou brengen’

KLEINE BROER

De hier geteste Macbook Air heeft een beelddiagonaal van 13 inch. Ga je liever voor nog kleiner, dan kun je ook kiezen voor de 11-inchvariant. Die is niet alleen kleiner en lichter, maar met een vanafprijs van 1029 euro ook iets voordeliger. Wel houdt het apparaat het iets minder lang vol zonder netsnoer: zo’n negen uur. Dat is te wijten aan de kleinere batterij.

magsafe 2-adapter. Jammer genoeg steekt een sd-kaart een flink stuk uit de lezer, het had een voordelige manier kunnen zijn om de opslagcapaciteiten van de Air te vergroten.

Standaard monteert Apple een wat karige 128GB SSD in de Air, wil je 256GB dan ben je exact tweehonderd euro verder.

Een ethernetpoort zit niet in de behuizing, wel voorziet Apple de machine van de nieuwe wifi-standaard IEEE 802.11ac.

Daarmee worden theoretische snelheden tot wel 1000Mb/s mogelijk, mits je router deze standaard ook ondersteunt.

Helaas hebben we dit nog niet in de praktijk kunnen testen.

LANGZAMERE PROCESSOR Meestal gaat de introductie van een nieuwe computer gepaard met een toename van de kloksnelheid of tenminste extra rekenkernen. Zo niet bij Apple, de nieuwe Macbook Air krijgt standaard een 1,3GHz i5-chip met twee cores, daar waar zijn voorganger nog een 1,8GHzdual-core i5-processor had. Volgens Apple hoeven we niet bang te zijn voor minder rekenkracht, dankzij de nieuwe Haswell-architectuur van Intel zouden de prestaties gelijk moeten blijven.

In de praktijk is inderdaad

vrijwel geen verschil merkbaar met de ‘oude’ Air, maar voor een portie extra snelheid hoef je de vederlichte Macbook in ieder geval niet aan te schaffen.

De prestaties zijn nog steeds toereikend voor een machine die het grootste deel van zijn tijd zal slijten in Starbucks’en en flexwerkplekken. Dankzij de SSD is de machine binnen een seconde startklaar als je hem vanuit de slaapstand openklapt, volledig opstarten neemt ongeveer vijftien seconden in beslag.

HASWELL We stipten het al even aan, Apple maakt voor de nieuwe Air gebruik van Intel’s nieuwe Haswellarchitectuur. Deze opvolger van Ivy Bridge is met name gericht op het optimaliseren van het stroomgebruik en daarmee komen we op het belangrijkste wapenfeit van de Air. Door te kiezen voor een langzamere en minder energie consumerende chipset kun je nu flink langer doorwerken voordat je de laptop aan een lader moet hangen.

Voor het 13-inch exemplaar dat we testen is de accuduur verlengd van zeven naar liefst twaalf uur, de 10-inch gaat een nog altijd respectabele negen uur mee op een lading. Het blijken niet alleen mooie cijfers op papier, ook in de praktijk kunnen we gemakkelijk een hele dag werken zonder ‘bij te tanken’. Met de helderheid van het scherm behoorlijk hoog, wifi aan en veel browsen en tekstverwerken komen we uit op ruim elf uur. Nog nooit hadden we een laptop op de redactie die het zo lang uithield op één enkele lading. Dat we die imposante score haalden zonder concessies te hoeven doen aan het gebruik, maakt de prestatie nog unieker. Een ander voordeel van de nieuwe Haswell-architectuur is de zeer geringe warmteontwikkeling, we hebben de Air niet kunnen betrappen op een warme behuizing.

‘ Een laptop met dergelijke accuduur zagen we nog niet eerder’

CONCLUSIE Voorheen was

het verschil tussen een Macbook Air en een Pro duidelijk: een Air is dun, een Pro dik maar krachtiger. Nu de Pro sinds de Retina-versies ook een flink stuk is afgevallen en het verschil in dikte nog maar twee millimeter bedraagt, wordt het onderscheid meer dan ooit gemaakt door de prestaties.

Met de Air heeft Apple de ideale laptop voor flexwerkers en iedereen die graag waar en wanneer hij wil moet kunnen werken. De prestaties zijn uitstekend bij eenvoudig gebruik: tekstverwerken, browsen, mailen, het kan in razend tempo.

Voor zwaardere taken als beelden videobewerking schiet de relatief trage 1,3GHz i5-processor tekort, net als de HD Graphics 5000 en de standaard 4GB RAM (optioneel: 8GB). Niks mis mee, juist voor die taken heeft Apple potentere machines. De Air is een van de meest uitgebalanceerde laptops voor dagelijks gebruik en biedt een perfecte mix tussen prestaties, formaat en accuduur.

Prijs v.a. € 1129,Info www.apple.nl CPU 1,3 GHz Intel Core i5 (Haswell) Beeldscherm 13 inch, tn, 1366x768 Geheugen 4 GB RAM (8 GB max.)

Opslag 128 GB SSD (512GB max.)

Grafische kaart Intel HD Graphics 5000 Afmetingen 32,5 x 22,7 x 1,7 cm Gewicht 1350 gr. + Waanzinnige accuduur + Prachtig afgewerkte behuizing +P rima prestaties voor dagelijks gebruik - Geen Retina-scherm - Dure fabrieksopties

WINMAG Pro 3 - 2013

19