SPOTLIGHT SKYROAM SOLIS LITE | NREAL LIGHT AR | AOC PORTABLE DISPLAY
Professional Computing & Management interview
Exacts vertaalslag Van DOS naar nu PAGINA 40
Interview
Midden- en kleinbedrijf Onder cybervuur PAGINA 34
review
Samenwerking verandert voorgoed Microsoft Surface Hub 2S PAGINA 70
award
De allerbeste firewalls Van het moment PAGINA 36
SURFACE HUB 2S
gastexpert
Schaduw-IT
Een oplosbaar probleem
SURFACE LAPTOP 3
PAGINA 52
MKB BEST CHOICE AWARDS 2019 HARDWARE | SECURITY | STORAGE & HOSTING | SOFTWARE | UC
Bescherm uw bedrijf met PoE en PoE+ switches voor IP-beveiligingscamera’s
Bandbreedte
Veerkracht
www.netgear.nl/poe
Veiligheid
ADVERTENTIE
WELKOM
Geen oplossingen, maar uitdagingen 15 jaar geleden was het onvoorstelbaar, vandaag de dag een realiteit: serverloze architectuur, een voorbeeld van de vele razendsnel doorontwikkelde concepten waar we vandaag de dag tegenaan lopen. De motor van het digitale tijdperk draait op volle toeren. En elke branche, elk bedrijfsniveau, geniet van de voordelen van dien. Niet alles is daarentegen koek en ei. Een sterke toename in technologie- en productontwikkeling staat gelijk aan een sterke toename van keuzemogelijkheden. Bijblijven - zij het als IT-manager, -dienstverlener, ondernemer of executive - is uitdagend. En precies in het verhelpen van die uitdaging komen wij tegemoet. Jaar in jaar uit selecteren we de beste oplossingen op het gebied van hardware, software, storage & hosting, unified communications en het allesomvattende security. Per categorie spreken we bovendien de meest toonaangevende ITprofessionals over de betreffende tak van sport. Hierdoor ben je niet alleen op de hoogte van oplossingen, maar bovendien van problemen. Noodzakelijke informatie, zowel voor dienstverleners die op zoek zijn naar uitbreidmogelijkheden als IT-managers die snakken naar een breder begrip. Awards Vanaf pagina 16 lees je dat wat de redactie bevond na het testen van de nieuwste en meest veelbelovende hardware. Een breed begrip, dus bestaat de categorie zowel uit monitorreviews als achtergronden over Chrome OS en laptopspotlights. Zoals ook voor de latere categorieën geldt: de MKB Best Choice Awards vormen het slot, maar de daaraan voorafgaande reviews, interviews en expertopinies zijn minstens zo belangrijk. Een van deze achterliggende expertopinies
vind je op pagina 30. Alex van Drongelen, General Manager bij Egress en een rotsvaste autoriteit op gebied van cyberrisico’s en -security, vertelt over een te vaak overzien verband tussen securitybewustwording en technologische maatregelen. Een genuanceerd verhaal. Terwijl Van Drongelen een sterk voorstander is van investeringen in bewustwording, stelt hij in geen enkel opzicht dat we daartegenover lukraak onze firewalls en gateways in de prullenbak dienen te gooien. ‘Wie AVG-boetes wil voorkomen, moet zorgen voor een symbiotische samenwerking tussen techniek en mens.’ Onder aan de streep is Van Drongelen één van de vele IT-professionals die wij spreken of aan het woord laten. Het resultaat is een awardeditie waarin niet alleen oplossingen, maar eveneens uitdagingen worden aangekaart. En die twee zijn, net zoals bewustwording en technologie, van gelijkmatig belang.
Redactie WINMAG Pro
WINMAG Pro wordt gemaakt door een enthousiast team van ervaren redacteuren, ieder met hun eigen specialismes op gebied van IT. We stellen onze redacteuren aan je voor: GEERT VAN DER KLUGT
JORDI SMIT
Redacteur
Redacteur Geert houdt van tastbaarheid. En alhoewel bytes niet bepaald voor het grijpen liggen, is de cyberwereld nauw verwant aan het materiële. Het presenteren van achtergrond en nieuws middels praktijkgerichte verbanden en inzichten: dát zijn artikelen.
geert@thecontentgroup.nl
jordi@thecontentgroup.nl
Jordi is een talentvolle journalist die zich onder meer verdiept in onderwerpen omtrent business en de nieuwste technologieën. De journalistiek zit bij Jordi dan ook in het bloed. Hij is op de hoogte van het laatste nieuws en weet dit op een begrijpbare manier op papier te zetten.
Clipboard Media & Content Delftweg 147 2289 BD Rijswijk, Nederland Tel: *31(0)15-7600700 Fax: *31(0)15-7600760 info@clipboardmedia.nl www.clipboardmedia.nl UITGEVER Linda Oenema linda@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 MARKETING & PR marketing@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 REDACTIE Geert van der Klugt Jordi Smit redactie@thecontentgroup.nl Tel: +31(0)15-7600707 MET DANK AAN Stefan Luttik Fleur Sachse Sebastiaan Scheepers Killian Beers Mireille Sampson Marcel Leeman Ruud van Lieshout Anniek de Hoop Arthur van Vliet Amanda de Boer Daan Keuper Juul Klaassen Alex van Drongelen Herman Peeters VORMGEVING Leroy de Roo Ron de Vos DATA ANALIST Sven de Heer TRAFFIC MANAGER Lindsay van Veelen traffic@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600700 SALES Bart Arkesteijn Charmaine Pas Jascha Vink sales@clipboardmedia.nl Tel: +31(0)15-7600770 ABONNEMENTEN abo@clipboardmedia.nl DRUKKERIJ Senefelder Misset, Doetinchem Distributie Benelux Betapress BV, Gilze Imapress, Turnhout, België WINMAG Pro is powered by
Clipboard Media & Content Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, gekopieerd of op andere wijze worden verspreid zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.
3
INHOUD
8 | TERUGBLIK MICROSOFT IGNITE 2019
Satya Nadella, CEO van Microsoft, opende
op 4 november met zijn keynote een bomvolle twee dagen aan nieuws over onder andere Microsoft Azure, Office 365, Dynamics 365 en het gloednieuwe Silica. Wij vlogen de Atlantische Oceaan over om in Orlando aan te schuiven bij Microsoft Ignite 2019. Dit is de summiere van het topje van de ijsberg aan nieuws voor dienstverleners en ontwikkelaars.
26 |
MEER DAN PREVENTIE: CYBERSECURITY
38 |
SOFTWARE AS A SERVICE IN EEN STROOMVERSNELLING
Gegevensopslag, waarborg van privacy, communicatie en een verantwoord gebruik van bedrijfssoftware: voor wie niet alleen nu, maar ook de komende tien jaar succesvol wil zijn, is veiligheid een pre. Software en hardware met het oog op security doet zich in grote getalen aan, maar enkele fabrikanten en ontwikkelaars blinken uit. Hetzelfde kan gezegd worden over de dienstverleners die de roeiriemen toereiken om deze toepassingen in te zetten, dus laten we hen in deze categorie aan het woord en sluiten we af met dé topfirewalls en securityoplossingen anno 2019.
12 |
IT-KANSEN IN 2020 DE DISRUPTORS VAN HET MOMENT
16 |
DE TOEKOMST VAN HARDWARE
De grootste strategische IT-ontwikkelingen vinden achter gesloten deuren plaats. Schrijntjes van dat wat een rode draad vormt voor de grootste tech-bedrijven anno 2019 zien her en der het daglicht, maar in grote lijnen krijgen we nauwelijks tijd kennis te maken met het volledige potentieel dat de trends rondom automatisering , IoT, blockchain en cloudtechnologie teweeg brengen. De hoogste tijd om daar verandering in te brengen. Waar je ook werkzaam bent en wat voor werk je ook voert, deze ontwikkelingen beloven in 2020 te ‘disrupten’ en kansen te creëren.
Het zakenleven mobiliseert. Dat gaat niet vanzelf, maar is te danken aan het bloed, zweet en de tranen van de meest toonaangevende hardware-fabrikanten van het moment. Om de topdisplays, laptops, convertibles en randapparatuur te eren en aan te raden, vind je in dit magazine longreads namens en over ontwikkelingsexperts en reviews van de nieuwste must-haves voor zowel dienstverlening als persoonlijk gebruik. We sluiten af met een reeks hardware-awards voor producten en diensten die bewijzen dé topkeuze te zijn voor zowel klanten als medewerkers, partners en collega’s. 4
WWW.WINMAGPRO.NL
Het bedrijfsleven digitaliseert en daarbij staat software centraal. Cloud computing heeft het aanbod en de afname van software, wat voorheen als product beschouwd kon worden, onomkeerbaar veranderd. Software as a Service vormt de nieuwe norm, wat – rekening houdend met alle voordelen voor zowel gebruikers als ontwikkelaars – geen verrassing mag heten.
ADVERTENTIE
INHOUD
50 | KOPZORGVRIJE NETWERK DIENSTVERLENING
60 |
76
HR- en productiemateriaal, klantenbestanden, financiële gegevens en websitecontent: bedrijfskritieke gegevens moeten snel en veilig op te slaan, benaderbaar, transporteerbaar en herstelbaar zijn, wil het MKB efficiënt te werk kunnen gaan. Daar komt meer bij kijken dan een Dropbox-account.
Alhoewel het internet vandaag de dag bol staat van de documentaties, handleidingen en algemene weet, is er weinig te vergelijken met een boek uit de pen van een praktijkervarene dienstverlener of IT-manager. Het nadeel van deze literatuur is daarentegen dat het onderwerp dusdanig snel evolueert dat informatie in een paar jaar tijd compleet verouderd is. Vandaar zetten wij ons in om jou te voorzien van een topselectie aan must-reads met actuele, uiteenlopende onderwerpen.
RUIMTE VOOR WINST STORAGE & HOSTING
66 |
ALL-IN-ONE UNIFIED COMMUNICATIONS
Anno 2019 wordt een begrip als unified communications (UC) te vaak uitsluitend geassocieerd met telefonie. Durft een ontwikkelaar zich onder het UC-aanbod te scharen, dan dient deze verder te gaan dan telefonie. De manier waarop we vandaag de dag communiceren, vraagt om mobiliteit en flexibiliteit. Logischerwijs is de vaste kantoortelefoon slechts een schrijntje van de voorwaarden waar een modern communicatiesysteem aan dient te voldoen.
6
5G komt eraan. Wi-Fi 6 is gearriveerd. Goed nieuws voor de particulier, maar beide onderwerpen vergelijken eigenlijk niet bij dat wat cloud computing in nog geen drie jaar tijd heeft betekend voor de algemene dienstverlener en IT-professional. Netwerkdienstverlening is in een korte periode flink opgeschud. Resellers stappen af van het ‘doosschuifverdienmodel’ en adopteren de rol van MSP. In deze categorie laten we experts aan het woord en sluiten we af met een reeks netwerkawards voor apparatuurfabrikanten en netwerkontwikkelaars die in 2019 de toon hebben gezet en daarmee in aanloop op 2020 nog lang niet klaar mee lijken te zijn.
WWW.WINMAGPRO.NL
| BESPAAR JEZELF DE TRAININGSKOSTEN BIJSCHOLEN MET BOEKEN
80 |
ONTMOET HET KANAAL IT-EVENTS
Geregeld worden er IT-evenementen in Nederland georganiseerd. Wekelijks vindt wel ergens een congres, lezing of workshop plaats. Van groot en massaal tot klein en intiem, maar altijd inspirerend en informerend. Wij zetten de meest interessante en belevingswaardige IT-events op een rij.
LocknCharge De beste oplossing voor het bewaren en opladen van mobiele devices De inzet van mobiele apparaten in de detailhandel neemt snel toe. Veel organisaties implementeren mobiele apparaten met als doel de communicatie te verbeteren, de processen te stroomlijnen of de kosten te verlagen. Centrale beveiliging 73% van de organisaties slaagt er echter niet in om te plannen hoe ze deze apparaten centraal kunnen laden en beveiligen. Statistieken tonen aan dat ieder jaar 10% van de apparaten defect gaan of vermist worden. Dit kan worden voorkomen door de apparaten centraal te beveiligen, op te bergen en op te laden.
FUYL Tower
Carrier 30
Putnam 16
De FUYL Tower is een intelligent
De Carrier is ontworpen voor het
De Putnam 16 is ontworpen om iPads
laadstation en heeft vijftien individueel
opladen, opslaan, beveiligen en
en iPhones op te laden, op te slaan en
afsluitbare compartimenten, door
transporteren van 30 iPad en iPhones.
te beveiligen. Door het gekleurde LED-
middel van een cijfercode. Ideaal voor
Handig voor op scholen, in ziekenhuizen,
display weet je wanneer de apparaten
scholen, publieke ruimten,
bij luchtvaartmaatschappijen of
zijn opgeladen. Ook is de Putnam te
horeca of hotels.
in de horeca.
bevestigen aan de muur.
Ben je benieuwd wat LocknCharge voor jouw organisatie kan betekenen? Neem dan contact op met Pro Warehouse, dĂŠ zakelijke Apple Authorised Enterprise Reseller van Nederland. Ga naar www.prowarehouse.nl/lock-n-charge of bel 020-4231637
NIEUWS
Terugblik
Microsoft Ignite 2019
Satya Nadella, CEO van Microsoft, opende op 4 november met zijn keynote een bomvolle twee dagen aan nieuws over onder andere Microsoft Azure, Office 365, Dynamics 365 en het gloednieuwe Silica. Wij vlogen de Atlantische Oceaan over om in Orlando aan te schuiven bij Microsoft Ignite 2019. Dit is de summiere van het topje van de ijsberg aan nieuws voor dienstverleners en ontwikkelaars. TEKST GEERT VAN DER KLUGT
8
WWW.WINMAGPRO.NL
Satya Nadella, CEO van Microsoft.
zetten. Cloud, security, zakelijke software en hardware: de onderwerpen van de dag zijn uiteenlopend, maar Microsoft streeft universeel naar innovatie. ‘We veranderen de wereld. Het streven is om elke organisatie om te toveren tot een digitaal bedrijf.’ Nadella richt zich tot de 26.000 aanwezigen, grotendeels bestaand uit ontwikkelaars en ITdienstverleners. ‘Om digitalisering te ondersteunen heb jij de juiste
Linux, Java, Kubernetes, Redshift: alles wordt mogelijk. Onze datacenters worden bovendien voorzien van vernieuwbare energie, met het oog op een groene wereld. We zetten alles op alles om te zorgen dat stroom efficiënt gebruikt wordt en de wereldwijde workload verwerkt wordt op basis van groene energie.’ Nadella vervolgt met een reeks updates rondom Azure, Microsofts ‘bread and butter’ cloudplatform. Zowel over het Azure-nieuws als al het nieuwe rondom security, lees je hieronder meer.
‘In 2030 zullen er 50 miljard devices actief zijn. Tegen 2025 aan wordt er 175 zettabyte aan data uitgewisseld’ adella, inmiddels een van ’s werelds rijksten, is de zoon van een ambtenaar en startte zijn levensloop op een openbare basisschool. Spreekt Nadella, dan spat de nuchterheid die met zo’n achtergrond gepaard gaat er nog altijd vanaf. Merkwaardig, want niets van dat wat besproken is op de openingskeynote van Microsoft Ignite is als nuchter weg te
handvatten nodig. Technologie moet zo beschikbaar zijn als water, groeipotentieel hoeft niet langer uitsluitend in de handen te liggen van een honderdtal bedrijven aan de westof oostkust.’ ‘In 2030 zullen er 50 miljard devices actief zijn. Tegen 2025 aan wordt er 175 zettabyte aan data uitgewisseld. Dat motiveert ons en leidt tot de ontwikkeling van Azure, ‘the world’s computer’. We beschikken inmiddels over 54 datacenterregio’s. Daarom willen we zorgen dat Azure bruikbaar is voor iedereen, ongeacht de basis.
Azure Arc
Het nieuwe Azure Arc, een paneel dat ingericht is voor het beheren van meerdere variërende clouds, haakt daarop in. Het systeem zal beheerders in staat stellen om Google Cloud Platform en AWS-infrastructuren identiek aan Azure-infrastructuren te managen. Via een sample toonde Microsoft de snelheid van een applicatie-uitrol in een private cloud. Normaliter kost dat je een paar uur, met Azure Arc een paar minuten.
Azure Synapse Analytics
Azure Synapse stelt je in staat om met ongekende snelheden queries los te laten op gigantische datasets. Via een live sample toonde Microsoft een
9
NIEUWS
vertienvoudigde draaisnelheid ten opzichte van concullega’s BigQuery en Amazon RedShift. In dezelfde sample zagen we hoe Synapse queries van 10.000 users verdraagde, terwijl BigQuery en RedShift de opdracht niet voltooide. Toepassingen zijn onder andere het bepalen van (consumenten) gedrag via razendsnelle analyses van massale gebruikersdatasets.
Sonia Dara, Product Marketing Manager van Microsoft Surface. Sprak uitgebreid over het Microsoft Surface hardwarerepertoire.
Azure VM
Binnen de Azure VM-reeks zien we een aantal nieuwe VM’s. Hoogtepunten zijn de toevoegingen van vernieuwde technologie namens AMD, Nvidia en Intel. De specificaties van de nieuwe Azure Da_v4 en Das_4 lenen zich dan ook bij uitstek voor enterprisegrade applicaties, databases en applicatieservers. Inmiddels is de Dasset, samen met de Ea_v4 en Eas_v4, beschikbaar.
Azure Firewall Manager
AFM ligt nog niet volledig op de schappen, maar de testfase is live. Microsoft introduceert met Azure Firewall Manager een antwoord op het eerdere gebrek aan een gecentraliseerd punt voor het beheren van meerdere Azure Firewalls. Management voer je vanuit een enkel dashboard, firewalls zijn en masse naar wens te configureren en in te zetten.
Microsoft Authenticator
Microsoft Authenticator maakt vanaf nu deel uit van Microsofts gratis Azure AD-licentie. Absoluut een blik
‘Het streven is om elke organisatie om te toveren tot een digitaal bedrijf’ waard, want met de tweestapverificatie die hiermee gefaciliteerd wordt bespaar je jezelf 99,9 procent van alle phishingaanvallen.
Microsoft Defender Advanced Threat Protection
Windows’ ‘bread and butter’endpoint-beveiliging, Microsoft Defender ATP, ondersteunt nu ook MacOS. Linux servers zijn binnenkort
aan de beurt. Dat alles is goed nieuws, want Microsoft’s ATP is een van de beste anti-malwareoplossingen van zijn soort. Rob Lefferts, Corporate Vice President van Microsoft Security, vertelt: ‘Ik ben trots om aan te mogen dat we niet alleen de beste Microsoftproducten mogen leveren voor gebruikers van Microsoft, maar bovendien iedereen die van andere besturingssystemen gebruikmaakt.’
Azure Sentinel Rohan Kumar, Corporate Vice President van Azure Data, een van de toonaangevende sprekers.
Sentinel is een favoriet onder dataprofessionals. Waar Mirosoft Defender endpoints rotsvast beveiligt, beveiligt Azure Sentinel gehele cloudinfrastructuren. Het fijne van Sentinel is dat onder andere Office 365-data te importeren is voor een snelle, effectieve uitrol. Na Microsoft Ignite 2019 geldt hetzelfde voor gegevens van Zscaler, Barracuda en Citrix. Aanvullend ontvangt Sentinel een reeks nieuwe queries en ML-detectiemogelijkheden, zodat gebruikers in staat zijn om de belangrijkste gebeurtenissen te prioriteren op basis van risicofactor.
INFO: news.microsoft.com/ignite2019/
MEER LEZEN ?
www.winmagpro.nl/microsoft-ignite
10
WWW.WINMAGPRO.NL
TRENDS / ACHTERGROND
Kansen in 2020
De verstoorders van nu
‘Firewallfabrikanten leggen een gigantische investeringsnadruk op AI-verdediging’ De grootste strategische IT-ontwikkelingen vinden achter gesloten deuren plaats. Schrijntjes van dat wat een rode draad vormt voor de grootste tech-bedrijven anno 2019 zien her en der het daglicht, maar in grote lijnen krijgen we nauwelijks tijd kennis te maken met het volledige potentieel dat de trends rondom automatisering , IoT, blockchain en cloudtechnologie teweeg brengen. De hoogste tijd om daar verandering in te brengen. Waar je ook werkzaam bent en wat voor werk je ook voert, de onderstaande ontwikkelingen beloven in 2020 te ‘disrupten’ en kansen te creëren. TEKST GEERT VAN DER KLUGT
12
WWW.WINMAGPRO.NL
1. Cloud
In de eerste fasen van Azure en AWS werden gegevens gecentraliseerd in enkele centra. Inmiddels telt de openbare cloud van Microsoft’s Azure 54 datacenterregio’s, verspreid over 140 landen. Waar het beheer van de architectuur en werkzaamheden centraal gevoerd kan blijven worden, belooft het aantal datacentra alleen maar te groeien. Verdere ontwikkeling van de ‘distributed cloud’ maakt dit mogelijk. Het streven naar een wereldwijde en centraal beheersbare clouddekking tackelt een aantal uitdagingen rondom cloud computing. Vertraging tussen een opdracht en de uitvoering stond altijd inherent aan vertraging, maar latency belooft alleen maar te verlagen, ongeacht de duizenden kilometers afstand tussen managementpunten en centra. Bovendien worden juridische obstakels met betrekking tot de locatie van gegevensopslag verholpen, omdat de fysieke locatie van een datacenter steeds minder relevantie heeft. Daarnaast belooft het aantal cloudproviders - waaronder significante alternatieven voor Azure, AWS of Google – alleen maar toe te nemen. Naarmate documentatie en kennis groeit, hardware goedkoper wordt en de vraag naar cloud storage toeneemt, verhoogt de aantrekkelijkheid voor kleinere diensten om zich aan te doen. Bovendien wordt het bedrijfsleven zich bewuster van de privacyvraagstukken rondom cloud storage, waardoor een groter segment onder andere naar de flexibiliteit van een private cloud verlangt.
2. Security
Doorontwikkeling van AI en ML vergroot zowel cybersecurity als –crime. Aan de ene kant zien we de eerste gevallen van AI-gebaseerde aanvallen op netwerken, waarbij menselijke verdedigingen het opnemen tegen de intimiderende kracht van een doelgerichte set MLalgoritmes. Anderzijds zien we bij firewallfabrikanten een gigantische investeringsnadruk op de ontwikkeling van AI-verdediging. Dat kan zich zowel op microniveau als strategisch niveau uitdrukken. In het geval van het laatste hebben we het over onderzoeksteams die algoritmen inzetten om met een ongekende snelheid en nauwkeurigheid criminelen een stap voor te zijn.
‘Met elk datalek wordt de wereld geattendeerd op het feit dat moderne storage risico’s meedraagt’
‘Edge computing dient geen tegenpool, maar aanvulling van de cloud te zijn’ Een voorbeeld is FortiGuard Labs, wat op basis van AI ruim 100 miljard securitygebeurtenissen per dag analyseert om direct op de hoogte te zijn van wereldwijde dreigingen en aan de hand daarvan Fortinets veiligheidsoplossingen te wapenen. Wat security betreft ontpopt er tegelijkertijd een maatschappelijke trend. Consumenten en bedrijven zijn zich alsmaar bewuster van het feit dat zij gegevens in het merendeel van de gevallen uit handen geven. De wereld wordt met elk datalek weer geattendeerd op het feit dat daar risico’s aan kleven. Dat houdt in dat het voor grote
dataverwerkers belangrijker wordt om transparantie te bieden aan gebruikers van hun dienst of product. Kaspersky is een voorbeeld van een securitybedrijf dat zich meer en meer blootstelt aan het publiekelijke oog, na ervaren te hebben dat de moderne wereldburger wel degelijk kan liggen malen over de betrouwbaarheid van de partij die inzage heeft op hun devicegebruik en persoonsgegevens. Met verloop van tijd zullen de relatief anonieme gezichten van technologiebedrijven zichzelf tonen om het alsmaar kostbaardere vertrouwen van gebruikers intact te houden.
13
TRENDS / ACHTERGROND
3. Edge computing
Edge computing omschrijft een tak van sport waarbij IT-processen als data-uitwisselingen dichter bij de bron van de betreffende informatie plaatsvinden. Voordeel van deze lokaliteit is verminderde latency en centralisatie van gegevens en processen. Een voorbeeldonderdeel van edge computing is alles rondom het Internet of Things. Ontwikkelaars en fabrikanten die zich moeien met edge computing, richten zich onder andere op omgevingen die gebruikmaken van IoT-devices, om aan de hand daarvan de benodigdheden voor zo’n werkzame IoT-omgeving te centraliseren. Edge computing kan beschreven worden als tegenstelling tot cloud computing, omdat een cloudomgeving per definitie gecentraliseerd is. Daarentegen wordt edge computing symbiotisch met de cloud ontwikkeld, zodat de twee geen tegenpolen, maar aanvulling van elkaar kunnen worden. Een wereld waarin er geen vertraging is tussen de cloud en een locatie is in 2020 nog niet voorstelbaar, dus biedt ontwikkeling rondom edge computing een uitkomst die de cloud vooralsnog niet kan bieden: razendsnelle
‘Firewallfabrikanten leggen een gigantische investeringsnadruk op AI-verdediging’ processen, aan de uiteinden van een infrastructuur. Naarmate edge computing evolueert, groeien de mogelijkheden rondom IoT. De mogelijkheden van een lokale
infrastructuur waarin devices razendsnel, veilig, autonoom en nauwkeurig informatie uitwisselen, zijn eindeloos. Waar 2019 nog niet op elk onderdeel van dat rijtje een antwoord bood, belooft 2020 flinke stappen te maken in de juiste richting.
4. Blockchain
De blockchain is te omschrijven als een gedistribueerd grootboek, waarbij de bronnen van geld op chronologische en stapsgewijze volgorde traceerbaar zijn. Stel dat elke eigenaar van een euromunt zijn handtekening kwijt kon op de munt en je bereikt hetzelfde effect. De voordelen van traceerbare valuta zijn breed. Aantrekkelijk voor overheden is onder andere de mogelijkheid om de oorspronkelijke fabrikant van een risicovol goed, bijvoorbeeld een besmette banaan, te herleiden via een transactiegeschiedenis. Logischerwijs zijn de gegevens die bij een blockchaineconomie komen kijken enorm waardevol en aantrekkelijk voor kwaadwillenden als cybercriminelen. Vandaar behoort de geautomatiseerde
14
WWW.WINMAGPRO.NL
en uiterst veilige versleuteling van gegevens tot één van de voorwaarden voor een wereld waarin de blockchain tot zijn recht komt. Er is nog een hoop te doen voordat de blockchainstelsels van vandaag de dag aan alle voorwaarden voor een massale doorbraak voldoen, dus timmeren onder andere ontwikkelaars en economen hard aan de weg. Mede omdat het aantal IoT-devices en –omgevingen gigantisch groeit, kan 2020 een groot jaar voor blockchain zijn. In een toekomstbeeld van AI-gedreven machines en apparaten kan een transactiemethode niet ontbreken. Een digitale munt, grootboek en al, biedt daarvoor uitkomst.
MEER LEZEN ?
www.winmagpro.nl/achtergrond
‘Comprimeer, versleutel, verpak en back-up met slechts één programma!’
HARDWARE / INTRODUCTIE
De toekomst van hardware
Het zakenleven mobiliseert. Dat gaat niet vanzelf, maar is te danken aan de bloed, zweet en tranen van de meest toonaangevende hardware-fabrikanten van het moment. Om de topdisplays, laptops, convertibles en randapparatuur te eren en aan te raden, vind je op de komende pagina’s longreads namens en over ontwikkelingsexperts en reviews van de nieuwste must-haves voor zowel dienstverlening als persoonlijk gebruik. We sluiten af met een reeks hardwareawards voor producten en diensten die – ook tegen het eindjaar aan – bewijzen dé topkeuze te zijn voor zowel klanten als medewerkers, partners en collega’s. Om te beginnen: de meest leidende trends van het afgelopen jaar. TEKST REDACTIE
2-in-1’s
De fabelachtige laptop van onder de kilogram is gearriveerd. Dat het model - wat we ter neutraliteit nog even niet benoemen - een convertible is, dat is geen toeval. De 2-in-1 heeft 2019 getekend en bewijst de grootste rode draad te zijn voor de ontwikkelingen en investeringen van laptopfabrikanten. Logisch ook, want zakelijke gebruikers baten nou eenmaal bij de mogelijkheid van flexibel en mobiel gebruik. Besluit een werkgever of afdeling een set laptops aan te schaffen, dan betaalt de
16
WWW.WINMAGPRO.NL
investering zich veel beter uit wanneer de modellen voor elke moderne bezigheid bruikbaar zijn, of dat nu het draaien van zware sheets, of ’s avonds Netflixen op de bank is.
Displays
IPS LED doet zich sinds jaar en dag aan als eerste keuze voor werkplekbeheerders en grootschalige monitorinzet. Maar de moderne monitor legt meer op tafel dan kostenefficiëntie alleen. Door de displaybasis aan te dikken met
innovaties als USB-hubs, en standaarden en monitorvoeten die gebruik in vrijwel elke monitorsetup toestaan, vormen displays zich meer en meer als hoeksteen van de werkplek. Niet langer is de monitor te omschrijven als tolk van de grafische kaart. In plaats daarvan ontpopt de display zich tot een respectabel stuk hardware, dat niet alleen als extensie van desktops, laptops en smartphones beschouwd dient te worden, maar ook als waardevolle en zelfstandige aanvulling.
HARDWARE / REVIEW
De Dynabook X50-F
Veelzijdig en mobiel
Met de Dynabook TECRA X50-F richt het voormalige Toshiba zich nadrukkelijk op de zakelijke markt. En naar ons idee doen ze dat zeker niet onverdienstelijk. We doken wat dieper in de specs van deze nieuwe aanwinst voor het (mobiele) kantoorlandschap en stelden ons tegelijkertijd de vraag waar een laptop anno 2020 eigenlijk aan moet voldoen.
Geheugen
Voor het geheugen is uiteraard gekozen voor SSD, met een maximum van 2 TB, meer dan genoeg voor ieder kantoorgebruik. Interessant genoeg kun je ook hier weer kiezen. Namelijk tussen SATA en PCle, twee varianten van SSD.
Het belang van keuze
Deze keuzevrijheid is belangrijk in het hedendaagse kantoorwezen. Steeds meer bedrijven maken gebruik van slechts één of twee modellen voor het voorzien van medewerkers. Dit in verband met vergemakkelijkt beheer en onderhoud. Wie van plan is de laptop door te verkopen of als onderdeel van een dienst te verlenen, kan uitblinken door een aantrekkelijke samenstelling te creëren. De X50 komt met zijn nadrukkelijk flexibele opstelling uitstekend tegemoet.
Gewicht en accuduur
TEKST REDACTIE
8.7
Dan nog een ander punt van belang: het gewicht en de accuduur. De zwaarste variant - 15 inch - weegt nog geen anderhalve kilo. Dit komt vooral doordat voorheen zware componenten, zoals het mechanische DDR-opslaggeheugen, zijn vervangen door de zeer lichte elektronische SSD. Bovendien maakt dit ruimte vrij voor een uitstekende accu, die minder vermogen kwijt is aan SSD. Daarmee snijdt het mes aan alle kanten. In totaal gaat de accu zo’n 17 uur mee.
Veiligheid
Een laptop voor mobiele werknemers
Mobiliteit is het laatste toverwoord binnen het nieuwe werken. Mensen werken steeds minder vaak vijf dagen per week, acht uur per dag en op een vaste kantoorplek. Laptops zijn bedoeld om meegenomen te worden, zodat je thuis kunt werken, bij een klant kunt werken, of desnoods in het café een videocall kunt houden. Daarvoor zijn een aantal specs extra belangrijk: gewicht, accuduur, veiligheid en veelzijdigheid in de samenstelling. Vier punten waar de Dynabook X50-F uitstekend op scoort.
Veel keuzevrijheid
Net zoals de meeste laptops en notebooks kun je de Dynabook X50 in meerdere soorten en maten verkrijgen. Zo kun je vrijwel altijd kiezen uit 13, 14 of 15 inch. Bij Dynabook vonden ze dit echter niet genoeg en kun je nog behoorlijk specifiek verder doorselecteren. Zo is het RAM werkgeheugen niet direct aan het moederbord vastgeplakt, maar geleverd in twee vrije slots. Daarmee kun je het geheugen eventueel zelf uitbreiden. Bovendien geeft het resellers de mogelijkheid om een X50 met een hogere performance aan te bieden.
Last but not least is in deze tijd ook veiligheid van belang. Werknemers die hun bedrijfslaptop - met daarin alle bijpassende gegevens - openen op het Wi-Fi-netwerk van een willekeurig café, bezorgen IT-managers al jarenlang hoofdpijn. Door medewerkers te instrueren om bij het inloggen gebruik te maken van de vingerafdrukscanner of de biometrische gezichtscanner die de X50 biedt, kunnen zij weer met een gerust hart naar bed. Als kers op de taart is er een heuse webcamafsluitregelaar beschikbaar, waardoor zelfs op het moment dat er ongewenste toegang is verleend tot de webcam, deze afgesloten kan worden en privacy intact gehouden wordt. Alles bij elkaar is de Dynabook X50 een royaal voorziene kantoorlaptop waarbij je veel zelf kunt kiezen. Volledig klaar voor 2020 en de mobiele werknemer, een absolute aanrader. Info dynabook.nl Navigeer via de zoekfunctie naar ‘Tecra X50-F’. Adviesprijs € 1750,- (kan variëren per versie)
MEER LEZEN ?
www.winmagpro.nl/reviews
17
HARDWARE / REVIEW
LocknCharge
FUYL Tower
8.9
Het zijn bekende scènes uit meerdere films. Een kleedkamer met daarin persoonlijke opbergkluisjes waarin werknemers persoonlijke eigendommen kunnen bewaren. Geliefd uiteraard, want wat is tenslotte een betere plek om belangrijk eigendom in te bewaren? Als het aan Pro Warehouse ligt worden deze scènes in de toekomst iets anders opgezet. Bijvoorbeeld met een LocknCharge FUYL Tower, waarin de held zijn smartphone veilig opgeladen en wel in de toren bewaart. Uit het oog van schurken en criminelen, maar wel zichtbaar voor de IT-manager. TEKST JOËL VAN VUGT
Toenemend belang van smartphones
Mobiele devices, en dan vooral smartphones, worden een steeds belangrijker onderdeel binnen de ICT-infrastructuur van een bedrijf. Zoals iedereen weet kun je er veel meer mee dan alleen bellen of WhatsAppen. Doordat steeds meer bedrijfsapplicaties, zoals Office 365, ook op de smartphone prima bediend kunnen worden, wordt de bedrijfssmartphone steeds meer de primaire communicatietool van iedere werknemer. De laptop is alleen leuk voor de uitwerking en het verwerken van gegevens.
Kopzorgen voor de IT-manager
Deze nieuwe rol van de devices zorgt er echter ook voor dat IT-managers voor nieuwe uitdagingen komen te staan. Al die rondslingerende mobiele apparaten zijn maar moeilijk in het oog te houden, te beveiligen en up-to-date te houden. Uit cijfers blijkt dat van alle smartphones op het werk gemiddeld tien procent kwijtraakt of stuk gaat, zonder overzicht van de beheerder. De LocknCharge FUYL Tower biedt hier een simpele oplossing voor.
Opladen voor bijna alle devices
De toren bestaat uit vijf of vijftien compartimenten waarin je mobiele apparaten kunt opladen. Devices kunnen in grootte variëren, van een laptop tot een smartphone. In elk vak
18
WWW.WINMAGPRO.NL
‘IT-managers kunnen opgeslagen devices op afstand monitoren en beheren’ zit een stekkeringang en een 2,4 amp USB-poort, wat voldoende is voor het opladen van vrijwel elk type apparaat.
Beheer van afstand
Daar houdt het echter niet mee op. Het leuke van de toren is dat managers hem kunnen gebruiken om de devices op afstand te monitoren en te beheren. Voor het identificeren kan gebruik worden gemaakt van RFID, kort voor Radio Frequency Identification, vooral bekend van de NFC-chip. Door middel van radiogolven kan de toren zowel communiceren met de laptop als deze herkennen.
Werkafspraken
Vervolgens kan de manager met de toren automatisch updates patchen en blijft het bureau vrij van rondslingerende apparaten. Het product
is bovendien ideaal voor wanneer bedrijfshardware niet mee naar huis genomen mag worden. Een logisch nadeel van de toren is natuurlijk wel dat de smartphones juist onder werktijd veel worden gebruikt en dat je zeker onder werktijd wel bereikbaar wilt zijn. Om de toren optimaal in te kunnen zetten moet je dan ook wel onderlinge afspraken maken over hoe je hem in wilt zetten. Misschien door de smartphones tijdens de pauzes semi-verplicht in de toren te leggen. Dan heb je niet alleen een opgeladen en geüpdatete smartphone voor in de middag, maar heb je ook nog eens alle tijd voor een goed gesprek met je collega.
INFO prowarehouse.nl/apple-mobilitypartners/lock-n-charge Prijs € 4000,-
MEER LEZEN ?
www.winmagpro.nl/reviews
HARDWARE / REVIEW
De ultra wide XUB3493WQSU
In de praktijk
iiyama vulde onlangs zijn omvangrijke aanbod van kostenefficiënte zakelijke monitoren aan met een gigant van 34”. De zogenaamde XUB3493WQSU-B1 wordt overigens ook geleverd in 24”, maar wij testten de grotere broer, ter bepaling van zijn waardigheid op het gros van werkomgevingen. Met een enkele vraag voor ogen - is de grootschalige inzet van het model zijn prijskaartje waard? - gingen we aan de slag. Dit zijn onze bevindingen.
Speciaal is de inclusieve PIP-technologie (Picture in Picture), waarmee je de monitor in wezen splitst naar twee weergaven van verschillende bronnen. Zo sluit je met gemak een laptop aan die het scherm aan één kant kloont, terwijl je bureaublad tegelijkertijd aan de weerzijde wordt getoond. Onderaan de streep bezit je daarmee over de handzaamheid van twee monitoren in één display.
8.6
TEKST GEERT VAN DER KLUGT
en eerste: de feiten. Wat je voor een adviesprijskaartje van € 369,- krijgt, is een IPS model dat resoluties tot 3440x1440 toestaat, draait op 60Hz, twee volledige USB-hubs bevat en qua delay piekt op een schampere 4ms.
Ergonomie
Niet nieuw voor een iiyama-release, maar desalniettemin meldingswaardig, is het feit dat het model tot 130mm in hoogte verstelbaar en op de monitorvoet kantelbaar is. De XUB3493WQSU-B1 is groot genoeg om als alleenstaande monitor te functioneren, maar past tegelijkertijd uitstekend in de multimonitorsetup die voor de moderne werplek de norm is. Omdat IPS uiteenlopende kijkhoeken toestaat – weergave blijft helder, ongeacht de hoek vanwaar je naar de monitor kijkt – zijn de hoogteverstelling en kanteling uitstekende toevoegingen. In de praktijk testten we het model namelijk als aanvulling op
een verticaal display, wat in een opstelling resulteert die ongemakkelijk aanvoelt zonder een ruime verstelmogelijkheid als 130mm in hoogte. Blauwlichtvermindering is aanwezig, dus urenlang turen veroorzaakt geen vermoeide ogen. Eigenlijk mogen we van een moderne monitor niets minder verwachten, maar ook flicker reduction is intact, wat in samengaan met de blauwlichtvermindering lange gebruikstijden ten goede komt. De monitor ondersteunt HDR en breedbeeldweergaven van 3440x1440 ogen prachtig. AMD FreeSync-technologie is aanwezig, waardoor screen tearing aanzienlijk wordt verminderd.
USB-hubs
Een uiterst fijne toevoeging is het tweetal USB-hubs, waarmee je de monitor met gemak gebruikt als oplaaddock voor het groeiende aantal devices dat vandaag de dag op de werkvloer te vinden is. Aansluiting kan of via het tweetal HDMI-porten, of de enkele DisplayPort.
SPECIFICATIES • Paneel: ADS-IPS • Resolutie: 3440x1440 @ 75Hz, 34” (ook verkrijgbaar als 1920x1080, 24”) • Verhouding: 21:9 • Reactietijd: 4ms • Ports: HDMI x2, DisplayPort x1, USB HUB x2 • Flicker Free LED • Blauwlichtvermindering • HDR • Verstelbaar in hoogte, draaihoek en kanteling • Picture in Picture en FreeSync-technologie
INFO
Info iiyama.com Gebruik de zoekfunctie om naar ‘iiyama XUB3439WQSU’ te navigeren. Adviesprijs € 369,-
19
HARDWARE / ACHTERGROND
Dit moet je weten
Chromebook voor de werkvloer? Chromebooks zijn met het toenemende aantal webapps en SaaSdiensten een steeds aantrekkelijker alternatief voor een laptop of tablet. Wie daadwerkelijk van plan is om de Chromebook op de werkvloer in te zetten, dient aandachtig met een aantal zaken rekening te houden. TEKST REDACTIE
erst even terug naar de basis: wat is een Chromebook eigenlijk? Een Chromebook is een laptop ontwikkeld in samenspraak met Google. Als besturingssysteem is niet Windows of Mac OS X, maar Chome OS geïnstalleerd. Chrome OS is een lichtgewicht besturingssysteem van Google dat weinig meer behelst dan de bekende browser ‘Chrome’. Chromebooks zijn doorgaans relatief goedkoop. Je hebt al een prima model voor € 300,-. Reken € 400,- af en
20
WWW.WINMAGPRO.NL
je haalt daarmee een laptop met een full-HD beeldscherm in huis. Chromebooks lopen niet over van de ‘vette’ specificaties, maar dat is ook niet nodig. Zoals gezegd is het besturingssysteem lichtvoetig en zijn de gebruikte componenten snel genoeg om vlot te kunnen werken en surfen met zo’n laptop.
Nadelen
De nadelen van een Chromebook? Die zijn er natuurlijk wel degelijk. Je kunt er kort gezegd niet zoveel mee als met een ‘gewone’ laptop. Windows-
software kun je sowieso vergeten: die draait simpelweg niet op Chrome OS. De hardware is bovendien niet krachtig genoeg voor zware applicaties, laat staan dat Adobe-software überhaupt niet werkt op een dergelijk systeem. Ook is het apparaat erg afhankelijk van een werkende internetverbinding. Zonder internet kun je vrij weinig met een browser, dus ook niet met een Chromebook. Je applicaties staan namelijk niet lokaal, maar zijn ‘web apps’ zoals die ook voor de normale Chrome-browser beschikbaar zijn.