Dialoog
Wat is dialoog? Dialoog is een waardevolle aanvulling op de aloude ‘discussie’ Dialoog plaatst de dingen en de mensen naast elkaar, in plaats van tegenover elkaar. Het legt daarmee de basis voor betere communicatie, wederzijds vertrouwen en menselijk begrip voor het aanpakken van praktische èn strategische onderwerpen. Hiermee heeft het een directe link met het nemen van verantwoordelijkheid voor jezelf, de ander en het ontwikkelen van (persoonlijk) leiderschap. Dialoog brengt je verder dan je huidige gezichtsveld en begrip. Dialoog is een manier voor vrije en creatieve verkenning van complexe en ook gevoelige onderwerpen. Een techniek voor een diepgaande manier van luisteren en het vrijelijk uitdragen van je eigen visie, zonder daarmee vast te lopen in oeverloze discussies. In het Grieks betekenen de woorden dia ‘doorheen’ en logos ‘woord’ en ‘betekenis’ In de filosofie betekent logos ‘het hoogste principe in het universum’ , of anders vertaald ‘scheppen bewustzijn’.
Dialoog in organisaties? Organisaties streven voortdurend naar verbeteringen: verbetering van de service aan de klant, verbetering van de samenwerking tussen de medewerkers, verbetering van het management, verbetering van de interne communicatie. Het valt echter niet altijd mee dergelijke verbeteringen ook daadwerkelijk te realiseren. Op zulke momenten kan het helpen de organisatie en haar medewerkers eens vanuit een heel nieuw perspectief te benaderen. Niets minder dan zo'n 'paradigmaverandering' is het doel van de methode die dialoog heet. Door dialoog komt echte communicatie op gang, waarbij geluisterd, begrip en respect wordt getoond. Tevens kunnen mensen zich beter in de ander (klant) verplaatsen. Mensen geven betekenis aan hun werk en aan hun eigen bestaan. Hierbij maken zij gebruik van de zelf-confrontatiemethode. Deze methode is een uitstekend hulpmiddel voor wie behoefte heeft aan enige (zelf)reflectie en kan gebruikt worden op alle niveaus van de organisatie, die van de individuele medewerker tot de organisatie als geheel.
Dialoog op persoonsniveau De dialoog richt zich op authentiek communiceren, ten diepste ervaren wat er wordt gesproken en leert ook daadwerkelijk luisteren naar wat wordt ingebracht. Het moderne zogenoemde actief luisteren naar wat wordt ingebracht. Tevens wordt hier de ruimte geboden om te spreken vanuit je “ik�.
Dialoog hoe werkt het? § De principes van de dialoog zijn: gelijkwaardigheid, respect, veiligheid en gezamenlijk onderkende problematiek. § Bij de dialoog wordt grote aandacht en zorg besteed aan de wijze van ontmoeten, voordat de inhoud wordt verkend. § Door in een zorgvuldige en veilige setting de basisprincipes te benoemen en vervolgens na te leven wordt rust en gemeenschappelijkheid gecreëerd. Rust, doordat iedereen beseft gehoord te gaan worden. Gemeenschappelijkheid doordat alle deelnemers in deze openingssetting en met deze principes beseffen dat er meer is dat hen bindt dan scheidt. § De basis van de dialoog is dat alle deelnemers aan de dialoog in deze openingssetting samenkomen in een kring. Symbolisch wordt hiermee aangegeven dat iedereen gelijkwaardig is en gerespecteerd wordt. De veiligheid die het respect en de gelijkwaardigheid bieden wordt versterkt door de houding van de dialoog facilitator die de sfeer bewaakt en de principes van de dialoog uitdraagt.
Dialoog hoe werkt het? § Alle deelnemers moeten iets te maken hebben met de te bespreken problematiek. Men kan dus niet vrijblijvend deelnemen, maar iedereen doet mee als persoon en niet als vertegenwoordiger. § Naast de plenaire opening en sluiting wordt inhoudelijk gewerkt in kleinere dialoogcirkels. In deze dialoogcirkels, die bestaan uit ongeveer vijf tot acht deelnemers met een verschillende invalshoek, worden de principes van de dialoog uitgelegd. Op basis van de dialoogprincipes gaan mensen met elkaar in gesprek van mens tot mens. Uit ervaring blijkt dat deze dialooggesprekken leiden tot gedeeld dieper inzicht in elkaar en in de problematiek.
De basis richtlijnen Om de dialoogvorm goed te ervaren zijn er binnen een kring een aantal richtlijnen waar men zich aan moet houden. Deze richtlijnen zijn erop gericht iedereen te respecteren en ervoor te zorgen dat elke deelnemer de tijd neemt om vanuit zijn individualiteit zijn eigen waarheid te delen. Alles wordt gehoord. Uiteindelijk wordt er gewerkt vanuit het vertrouwen dat elke groep/ kring van mensen in verdieping tot elkaar kan komen, en mogelijk met een respectvolle oplossing. Deze richtlijnen zijn: § Niemand spreekt een tweede keer voordat iedereen één keer heeft gesproken. § Spreek vanuit jezelf, je eigen ervaringen, je eigen gevoel (dus geen advies geven of verhalen over iets buiten jezelf). Deel waarom je wat zegt, deel je onderliggende motivaties. § Spreek over dat wat je raakt. Geen heen-en-weer praten: niet reageren op een ander, tenzij datgene wat gezegd wordt iets raakt in jezelf. § Spreek vanuit innerlijke stilte. Neem de tijd om die op te zoeken. (Geef jezelf de tijd voor je spreekt. Spreek je beste weten, niet je eerste gedachte). § Focus op de (leer-)ervaring en niet op het resultaat. Wees nieuwsgierig naar de ander.
Dialoog vormen 1 op 1
Talking circle 1 op 1 met feedback = facilitator = deelnemer