Moment Health- & Lifestyle-magazine van CM Limburg SEPTEMBER - OKTOBER - NOVEMBER
HERFST 2015
• Heerlijk relaxen voor maar 30 euro • Hoogsensitiviteit, vloek of zegen? • Nadenken over ziekte en zorg... Nu of later? WIN
20 wellnessarrangementen elk ter waarde van 30 euro!
OP FINANCIEEL VLAK ZAL DE KINÉ MARTINE GEEN PIJN DOEN Dat komt omdat Martine aangesloten is bij het CM-MediKo Plan. Deze CM-verzekering betaalt allerlei medische kosten extra terug: bijvoorbeeld 75 % van het remgeld bij de kinesist. Het CM-MediKo Plan. Een vaste premie voor extra bescherming. www.cm.be/verzekeringen
MOB verzekeringen CM-Vlaanderen, verzekeringsonderneming met maatschappelijke zetel in Brussel en toegelaten onder codenummer 150/01 om de tak 2 ‘ziekte’ te beoefenen. Bij ononderbroken aansluiting bij het CM-MediKo Plan kan de aanvangspremie enkel jaarlijks geïndexeerd worden.
Inhoud
HERFST 2015 04 Hoogsensitiviteit,
Colofon
vloek of zegen?
10
Heerlijk relaxen voor maar 30 euro
12
Nadenken over ziekte en zorg... Nu of later?
MOMENT is een uitgave van CM Limburg
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER
16 Een telefoontje dat je
leven kan redden
Lizy Cosemans Prins-Bisschopssingel 75 • 3500 Hasselt
22
Gezond én budgetvriendelijk koken
HOOFDREDACTIE
Inge Draye
REALISATIE & VORMGEVING
25 Recept 26 Puzzel 27 Agenda
dienst marketing & communicatie CML
REDACTIE-ADRES
Prins-Bisschopssingel 75 - 3500 Hasselt fax 011 28 35 59
CM-CONTACTCENTER
011 28 02 11
DRUK ROULARTA PRINTING nv Meiboomlaan 33 8800 Roeselare
OPLAGE
Hoogsensitiviteit, vloek of zegen?
04
Heerlijk relaxen voor maar 30 euro
Nadenken over ziekte en zorg... Nu of later?
Moment verschijnt in een oplage van 224.300 exemplaren
12
Alles uit deze uitgave mag vrij gekopieerd, vermenigvuldigd of geciteerd worden, met bronvermelding “MOMENT CM LIMBURG”
10
Deze publicatie heeft een informatieve waarde. Voor een gedetailleerde omschrijving van de rechten en plichten van de leden en het ziekenfonds zijn alleen de statuten rechtsgeldig. De voordelen gelden onder voorbehoud van goedkeuring door de Controledienst voor de Ziekenfondsen.
Wens je deel te nemen aan wedstrijden in Moment, maar beschik je niet over internet, dan kan je ook steeds je antwoord sturen naar bovenvermeld redactieadres.
VRA A G EN A NT W OORD
Waarom bijten mensen op hun nagels? Ongeveer 1 op 4 mensen bijt op zijn nagels. Dat blijkt een recent onderzoek van studiebureau Ipsos. Nagelbijten is onhygiënisch en afgebeten nagels geven een onverzorgde indruk. Toch lijkt stoppen vaak onmogelijk. Waarom doen we het eigenlijk? Hier werd ondertussen al heel wat onderzoek naar gevoerd. De meest voor de hand liggende hypothese is dat nagelbijten helpt om emoties onder controle te houden. De gewoonte kalmeert bij stress, frustratie of verveling. Het is een vorm van ontspanning of een tijdelijke afleiding. Een Canadese universiteit deed recent nog onderzoek. Zij stelden vast dat nagelbijters een ding gemeen hebben. Het zijn perfectionisten die graag controle willen. Perfectionisten zijn namelijk sneller verveeld, ongeduldig en gefrustreerd wanneer ze hun doelen niet snel genoeg bereiken, of niet zoals ze willen. Bron: Ipsos, Metro.uk
Moment 03
Hoogsensitiviteit, vloek of zegen? Volgens wetenschapster Elaine Aron is zo’n 15 à 20% van de bevolking hoogsensitief. Ze lanceerde het begrip HSP (Higly Sensitive Person) in de jaren ’90. HSP wil zeggen dat je meer dan gemiddeld gevoelig bent voor omgevingsfactoren. Dat kan stress veroorzaken, maar heeft net zo goed voordelen. Reinhilde Vermeulen is psychotherapeute die onder meer gespecialiseerd is in hoogsensitiviteit. Ze begrijpt haar hoogsensitieve cliënten volledig, en dat kan je wel heel letterlijk nemen. “Ik ben zelf hoogsensitief.”
04 Moment
Wanneer je hoogsensitiviteit of HSP ingeeft op een zoekmachine krijg je verschillende verklaringen. Er is tot nu toe geen eenduidige definitie. “Zelf ben ik zo’n 7 jaren bezig met het onderwerp. In het begin bestond er nog niet veel wetenschappelijk onderzoek. Momenteel is er in wetenschappelijke kringen meer aandacht gekomen voor het onderwerp. Aan de VUB, KUL, UG en aan universiteiten in Nederland, UK en USA loopt momenteel wetenschappelijk onderzoek rond HSP. "HSP is meer dan gewoon gevoelig zijn. Wanneer mensen meer informatie willen leg ik het uit aan de hand van DOES, waarbij iedere letter staat voor een eigenschap”, legt ze uit. Zo staat de D voor ‘diepte van verwerking’. “HSP-ers verwerken problemen op een dieper niveau. Ze hebben daar meer tijd voor nodig. Ze zijn zeer empathisch, voelen mensen goed aan, maar kunnen anderzijds soms blijven zitten met problemen van anderen of de wereld. Vaak hebben ze een rijke verbeelding, levendige dromen en zijn ze heel nauwgezet. Over een discussie op het werk bijvoorbeeld kunnen ze -meer dan iemand anders- blijven piekeren en oplossingen zoeken. Dat hoeft dan niet eens een discussie te zijn waarvan ze zelf deel uitmaken. Dit kan soms problemen met zich mee brengen. Maar het zijn vooral echte teamplayers die dingen aanvoelen en anticiperen. Bovendien denken ze ook na over hun eigen eigenschappen en twijfelen regelmatig aan zichzelf”, zegt Reinhilde. De O staat dan weer voor overprikkeling. Dit kenmerk kan voor de grootste problemen zorgen. “Het zijn zowel externe als interne prikkels die in veelvoud en met alle nuances binnenkomen. We krijgen allemaal heel veel prikkels binnen op een dag. De technologische vooruitgang zorgt in onze maatschappij voor extra prikkels. Daarnaast zien, ruiken, voelen en ervaren we dingen. Mensen die hoogsensitief zijn, zijn daar extra gevoelig voor. Hun piekergewoonte komt hier nog bij en zorgt voor nog meer prikkels. Stressgerelateerde klachten zijn veelvoorkomend bij HSP-ers. Het is van groot belang dat HSP-ers stress situaties in hun leven leren herkennen en er leren mee omgaan. Ze gaan voldoende rust, beweging en vrije tijd moeten leren inbouwen in hun leven.”
“
Hoogsensitieve mensen zijn creatief, heel gewetensvol, loyaal en erg betrouwbaar
“
In haar praktijk begeleidt Reinhilde dagelijks mensen die hoogsensitief zijn. “Ik help hen om hoogsensitiviteit als een positieve eigenschap te zien. Soms moeten HSP-ers leren om beter om te gaan met de stress die hoogsensitiviteit met zich meebrengt.”
Let wel: hoogsensitiviteit uit zich niet bij iedereen op dezelfde manier. Elke volwassen HSP-er heeft op een andere manier leren omgaan met zijn eigenschap. “HSP kan zowel een vloek als een zegen zijn. Er zijn zeker een aantal voordelen. Als je als HSP-er hebt leren omgaan met de stress die het soms kan meebrengen is het een groot voordeel om hoogsensitief te zijn. Deze mensen zijn creatief, heel gewetensvol, loyaal en erg betrouwbaar. Daarnaast zijn ze beter in het detecteren van fouten waardoor ze er minder maken. Ze merken kleine nuanceverschillen op en voelen planten en dieren beter aan. Bovendien worden ze als heel goede werkkrachten gezien door hun werkgevers. Ze werken hard, kunnen anticiperen. Het zijn meestal echte teamplayers. Ze enthousiasmeren ook collega’s”, vertelt Reinhilde. “Het is wel belangrijk dat ze in een werkomgeving terecht komen die bij hen past. HSP-ers zijn namelijk meer dan gemiddeld vatbaar voor een depressie of burn-out."
Wanneer ben je hoogsensitief? Misschien komen een aantal van deze eigenschappen je wel bekend voor. De vraag is natuurlijk hoe je dan zeker weet of het gaat om hoogsensitiviteit.“ Een goede test vind je terug op de website van HSP Vlaanderen. Als je met vragen zit of meer info wenst, kan het nuttig zijn om een afspraak te maken met een psychotherapeut, psycholoog of iemand van HSP Vlaanderen.
Emotionaliteit is een derde belangrijk kenmerk van HSP. “Het woord zegt het natuurlijk zelf: hoogsensitieve mensen zijn vaak emotioneel. Ze kunnen sneller boos, bang of verdrietig worden. Anderzijds kunnen ze heel intense vreugde voelen en diep ontroerd geraken door poëzie, muziek of andere kunst." Tenslotte is er nog de S van sensorische sensitiviteit. “Het gaat over het waarnemen van subtiele verschillen in de omgeving. Het is bijvoorbeeld de kleuter die tegen de juf zegt: ‘Juf, je bent naar de kapper geweest’. Het zijn de mensen die naar een schilderwerkje gaan om het recht te hangen.”
Reinhilde Vermeulen, psychotherapeute Moment 05
Wil je graag weten of je hoogsensitief bent? Doe hieronder de test die je ook terugvindt op de website van HSP Vlaanderen.
Kleur de vakjes in bij elke stelling die enigszins voor jou opgaat:
Ik ben me bewust van subtiele signalen in mijn omgeving. Ik word beïnvloed door de stemmingen van anderen. Ik ben nogal gevoelig voor pijn. Tijdens drukke dagen merk ik dat ik behoefte heb om me terug te trekken in mijn bed of in een donkere kamer of een andere plek waar ik ongestoord alleen kan zijn.
Ik ben bijzonder gevoelig voor de effecten van cafeïne. Ik raak gemakkelijk overvoerd door dingen als fel licht, sterke geuren, grove weefsels of harde sirenes. Ik heb een rijke en complexe innerlijke belevingswereld. Ik voel me niet op mijn gemak bij harde geluiden. Ik kan diep geroerd raken door kunst of muziek. Ik ben consciëntieus. Ik schrik gemakkelijk. Ik voel me opgejaagd als ik veel moet doen in korte tijd. Als mensen zich in een fysieke omgeving niet prettig voelen weet ik meestal wat er moet gebeuren om dat te veranderen (Door bijvoorbeeld het licht te dimmen of het meubilair te verplaatsen).
Ik raak geïrriteerd als mensen proberen me te veel dingen tegelijk te laten doen. Ik doe erg mijn best om te voorkomen dat ik fouten maak of dingen vergeet. Ik kijk uit principe niet naar gewelddadige films of TV-shows. Ik voel me ongemakkelijk als er veel om me heen gebeurt. Als ik erge honger heb, heeft dat een sterke invloed op mijn concentratievermogen of humeur. Veranderingen in mijn leven brengen me van mijn stuk. Ik heb een neus voor delicate geuren, smaken, geluiden en kunstwerken en geniet daarvan. Het vermijden van situaties die mij van streek maken of overbelasten heeft bij mij een hoge prioriteit. Als ik met iemand moet wedijveren of op mijn vingers word gekeken, word ik zo nerveus of gespannen dat mijn prestaties veel minder zijn dan gewoonlijk.
Als kind werd ik door mijn ouders of leraren gevoelig of verlegen gevonden. RESULTAAT: Heb je 14 of meer vakjes ingekleurd, dan ben je waarschijnlijk hoogsensitief. Als je slechts 1 of 2 stellingen hebt aangeduid, maar ze zijn wel uitzonderlijk waar voor jou, dan sta je wellicht ook in je recht om jezelf hoogsensitief te noemen. Meer info vind je op www.hspvlaanderen.be. Je kan er terecht voor vragen over hoogsensitiviteit en zorgverleners die ermee vertrouwd zijn. Zij organiseren o.m. lezingen, cursussen, HSP-Praatkaffees, kinder- en jongerenkampen, ...
06 Moment
Wat doe je als je hoogsensitief bent? “Als je er geen last van ondervindt, hoef je er niets aan te doen. Vaak zorgt het echter wel voor stress of ongemakkelijkheid. Het is vooral belangrijk dat je leert hoe je daarmee best kan omgaan”, legt Reinhilde uit. “Daar is helaas geen eenvoudig regeltje voor dat op iedereen van toepassing is. Een eerste belangrijke stap is om een overdaad aan prikkels te vermijden. Je zoekt dus best uit welke prikkels voor jou het meest vervelend zijn en hoe je die kan vermijden. Raak je erg gestresseerd van een heel drukke omgeving, dan is het nuttig om die te vermijden en vooral rustige plaatsen op te zoeken. Wanneer je emmer dan toch overloopt, is het belangrijk te ontspannen. Ademhalingsoefeningen of yoga, sport of gewoon niets doen kunnen een grote hulp zijn. Wist je trouwens dat ook ijs kan helpen? Het werkt op je stresssysteem waardoor je kalmer wordt.” “Heb je het gevoel dat je de stress niet onder controle krijgt, dan is het nuttig om met iemand te gaan praten. Een psychotherapeut of psycholoog kan gerichte tips geven en je helpen zoeken om de rust in je leven terug te vinden.” Bram (29) is hoogsensitief “Ik zie vooral veel voordelen”. Ik ben erg gevoelig. Maar dat werkt gelukkig in twee richtingen. Ik kan mij pech, discussies of ongemakken bijzonder hard aantrekken. Maar tegelijkertijd kan ik heel erg enthousiast zijn over dingen en heel hard genieten van lekker eten. Misschien zelfs op het overdrevene af”, lacht hij. Bram ontdekte zo’n 10 jaar geleden dat hij gevoeliger is dan anderen. “Mijn moeder had het eigenlijk al eerder door. Toen ik als peuter voor de TV zat en beelden zag van uitgehongerde kindjes in Afrika, weigerde ik nog te eten. Ik wilde mijn boterhammen opsturen. Aan dat soort dingen merkte ze dat ik bijzonder empathisch ben. Jaren later las ik een artikel over HSP en alle puzzelstukjes vielen in elkaar.” In zijn bureaujob ondervindt Bram weinig problemen. “Ik moet bijvoorbeeld wel opletten dat ik niet te veel lawaai hoor. Want dan kan ik me moeilijk concentreren. Als iemand naast me aan het bellen is, volg ik sowieso mee. Dat kan vermoeiend zijn”. Toch vindt hij hoogsensitiviteit geen probleem. “Ik zie er vooral voordelen in. Ik ben erg empathisch en maak snel vrienden. Verder kan ik enorm vrolijk worden en genieten van kleine dingen. Het is eigenlijk gewoon een karaktereigenschap zoals alle anderen.”
donderdag
01/10
Hooggevoeligheid
Tijdens deze infosessie voor chronisch zieken jonger dan 65 jaar krijg je inzichten in hooggevoeligheid en worden er tips aangereikt om hiermee op de juiste manier om te gaan. Lanaken - 18.30 - 21.30 uur 2 euro CM-leden, 5 euro niet-leden Voor inschrijvingen: kijk op pagina 25.
INFOSESSIE
donderdag
26/11
“
Ik zie vooral veel voordelen.
“
INFOSESSIE
Omgaan met hooggevoeligheid
In deze infosessie -die toegankelijk is voor iedereen- krijg je antwoorden op een aantal vragen hoe je best kan omgaan met hooggevoelige personen. Hoe kan je bepaalde dingen vermijden of schade beperken? Hoe kunnen we meer zorg voor onszelf dragen in deze veeleisende en prestatiegerichte maatschappij. Hasselt - 20.00 - 22.00 uur 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden Voor inschrijvingen: kijk op pagina 25.
Moment 07
Meer weten over diabetes? Kom naar de gratis infosessies van het Wit-Gele Kruis Onderzoek wees uit dat in 2030 1 op 10 mensen aan diabetes zal lijden. Ook vandaag lijden veel mensen aan de ziekte. Mits de juiste behandeling kan je de ziekte onder controle houden. Tijdens 2 infosessies leer je wat diabetes is, hoe je het kan behandelen, welke gevolgen het kan hebben en welke positieve invloed gezonde voeding en een gezond gewicht heeft. Een derde sessie is een interactieve workshop waarbij je terecht kan bij een diëtiste, diabeteseducator en een gespecialiseerde voetverzorgster voor praktische informatie. Inschrijven kan telefonisch bij de diabetescoördinator op 089 36 00 82 of via een mailtje naar diabetes@limburg.wgk.be. Ook bij je plaatselijke WGK-afdeling is een inschrijving mogelijk. Surf voor meer informatie naar www.wit-gelekruislimburg.be (Klik op Nieuws, daarna op Diabetesinfosessies)
Lummen: 10/09 – 17/09 – 24/09 Hamont-Achel: 11/09 – 18/09 – 25/09 Hasselt: 29/09 – 06/10 – 13/10 Bokrijk: 07/10 – 14/10 – 21/10 Tongeren: 09/11 – 16/11 – 23/11 Telkens van 13.30 tot 15.30 uur
Verwendagen voor mantelzorgers Syntra campus Genk - 16 en 17 november - 09.00-16.00 uur Mantelzorg is een zware taak. Voor een naaste zorgen neemt veel tijd in beslag en tijd voor jezelf schiet er vaak bij in. Om mantelzorgers in de bloemetjes te zetten organiseert CM in samenwerking met Syntra verwendagen voor mantelzorgers. Vul onderstaande strook in, en maak kans op een verzorgarrangement, helemaal op jouw maat! Spelregels: ✔ Je bent mantelzorger ✔ Je bent kandidaat om een verwendag te winnen ✔ Je duidt een moment aan dat jij wil deelnemen aan de verwendagen ✔ Je duidt aan welke behandelingen je wenst (max. 3 uur) ✔ Je vult de aanvraagstrook verder volledig in
✂
Opgelet: Aanvragen betekent nog niet dat je automatisch kan deelnemen. De plaatsen worden toegewezen op basis van het aantal aanvragen. Winnaars ontvangen een brief met verdere info.
Aanvraagstrook:
Naam + voornaam: .................................................................................................................................................................................................................................................. Adres: ........................................................................................................................................................................................................................................................................ Telefoonnummer & GSM nummer:........................................................................................................................................................................................................................ Mailadres: ................................................................................................................................................................................................................................................................. Ik wil deelnemen aan de verwendagen op: (* meerdere vakjes aankruisen is mogelijk)
❏ Maandag 16/11 voormiddag
❏ Maandag 16/11 namiddag
❏ Dinsdag 17/11 voormiddag
❏ Dinsdag 17/11 namiddag
Ik zou graag volgende behandelingen krijgen (opgelet: max. 3 uur): VOORKEUR
❏ Gelaatsverzorging + make-up: ❏ Rugmassage: ❏ Manicure en nagels lakken: ❏ Knippen en brushen van de haren: ❏ Wassen en brushen van de haren: ❏ Hoofdmassage:
1,5 uur 30 minuten 1 uur 1 uur 30 minuten 30 minuten
RESERVE
VOORKEUR
❏ Keratineverzorging van de haren: ❏ Watergolf in de haren: ❏ Voor de man: knippen en scheren: ❏ Opsteekkapsel of vlechten:
Je ziet achter elke behandeling een bolletje staan. Gelieve ook enkele ‘reserve-opties’ aan te duiden, moest het niet lukken om de behandelingen van je eerste keuze in te kunnen boeken. Drop deze inschrijfstrook in een CM-brievenbus (tav Hoofdkantoor, An Vlekken) of scan het formulier in en mail het naar mantelzorg.limburg@cm.be Meer info: 011 28 04 91
RESERVE 30 minuten 1 uur 1 uur 40 minuten
Gele klever
Laat griep deze winter in de kou staan Elke winter krijgt 1 op 10 de griep. Een griepprik is geen overbodige luxe. De beste periode voor je vaccin is half oktober. Ben je 50-plusser, zwanger of heb je gezondheidsproblemen zoals diabetes, een aandoening van longen, hart, lever of nieren? Dan behoor je tot een risicodoelgroep met verhoogde kans op complicaties bij griep. Laat je dan zeker vaccineren. Aan CM-leden die horen tot de risicogroep betaalt CM het remgeld volledig terug. Hoe ga je daarvoor te werk? • Ga naar je huisarts. Hij weet of je tot de risicogroep behoort en recht hebt op terugbetaling. Indien je in aanmerking komt voor terugbetaling dan krijg je een voorschrift met vermelding ‘Derdebetalersregeling van toepassing’. • Vraag bij aankoop van het vaccin aan de apotheker een BVAC-attest op jouw naam. • Kleef een gele CM-klever op dit attest en deponeer het in een CM-brievenbus. ✔ Meer info:
www.cm.be. (Klik op ‘ziekte en behandeling’. Daarna kies je voor vaccinaties. Tenslotte klik je op griepvaccinatie.) of www.griepvaccinatie.be
i.s.m. Logo Limburg
Gratis naar Actief 50 Op vertoon van je gele CM-klever kan je ook dit jaar met twee personen gratis genieten van de grootste beurs voor de actieve levensgenieter. Kom er ontdekken, proeven, testen en breng zeker de CM-stand een bezoekje! Je ontdekt er hoe je je kan beschermen tegen hoge medische kosten. Op vrijdag reiken we je tips aan voor een zalige nachtrust. Op zaterdag en zondag vertelt CM je hoe fit je bent. Actief 50, Limburghal Genk. Vrijdag 16 oktober van 13.00 tot 19.00 uur. Zaterdag 17 en zondag 18 oktober van 10.00 tot 18.00 uur. ✔ Meer info:
www.actief50.be
Werelddag
dementie 21 september is Werelddag Dementie. Over de hele wereld vragen organisaties op deze dag extra aandacht voor personen met dementie. In Vlaanderen lijden naar schatting 100.000 mensen aan een vorm van dementie. Tegen 2020 zou dit aantal met dertig procent toenemen. Ook CM wil dementie extra onder de aandacht brengen en het taboe doorbreken dat vaak nog rond de ziekte hangt. In Sint-Truiden, Peer en Lanaken kan je in september terecht voor het toneelstuk ‘Leven in 3 dagdelen’. Dit toneel toont wat het betekent als jij of iemand in je omgeving door dementie wordt getroffen.
Word nu lid van Okra en krijg vier maanden gratis OKRA is een vereniging van, voor en door 55-plussers, waar je samen met anderen kan sporten, reizen, creatief zijn, ontmoeten,… Wie lid wordt in september 2015 kan genieten van vier maanden gratis lidmaatschap. Je betaalt je bijdrage van 23 euro per lid (koppels betalen 35 euro) en bent lid tot eind december 2016. Bovendien krijg je een lekkere fles wijn cadeau!
CM is je gids in zorg. Bij je ziekenfonds ben je aan het juiste adres voor informatie, hulp en ondersteuning. Ook voor mantelzorgers van een persoon met dementie hebben we een ruim aanbod infosessies, ontmoetings- en vormingsmomenten. Het overzicht vind je op www.cm.be/agenda. Voor meer info en inschrijving: zie pagina 25.
Toneelstuk met nabespreking ‘LEVEN IN 3 DAGDELEN’ 15/9 – Sint-Truiden – 19.00 – 22.00 uur 17/9 – Peer – 19.00 – 22.00 uur 21/9 – Lanaken – 14.00 – 17.00 uur
✔ Meer info? Neem contact op met Eric Hulsmans op
011 26 59 36 of via eric.hulsmans@okra.be
Prijs: 5 euro
Moment 09
Heerlijk relaxen voor maar
€ 30
Nood aan ontspanning? Dan ben je bij CM aan het juiste adres. Dankzij de CMwellnessarrangementen kan je met korting naar de wellness. Maak je keuze uit onze budgetvriendelijke arrangementen in tal van Limburgse gemeenten en geniet van een heerlijke relaxsessie voor 30 of 50 euro per persoon.
In deze gemeenten kan je terecht voor een CM-wellnessarrangement: As Beringen Bilzen Bocholt Bree Dilsen-Stokkem Genk Ham Hasselt Heusden-Zolder Hechtel-Eksel Hoeselt Houthalen-Helchteren Kinrooi Kortessem Lanaken Leopoldsburg Lommel Lummen Maaseik Opglabbeek Peer Riemst Sint-Truiden Wellen Zonhoven
10 Moment
EEN VOORBEELD:
CM-arrangement voor 30 euro per persoon:
ik scrubzout, lex voor 2 personen, gebru 2 uur gebruik saunacomp e fruitcombidlinnen, water, aangepast badslippers, vanitykit, ba natie en noten. euro per persoon Prijs voor niet-leden: 40 jg je hier r 50 euro per persoon kri Bij het arrangement voo . laatsverzorging bovenop nog een ontspannende ge on rso pe r rvoor 65 euro pe Niet-CM leden betalen hie
Hoe ga je te werk? • Surf naar www.cm.be/wellness. Daar vind je een overzicht van de deelnemende centra en hun arrangementen • Maar een afspraak bij het centrum van je keuze • Vermeld steeds bij het maken van de afspraak dat het om een CM-arrangement gaat • Vul je gegevens in op de CM-wellnessbon en voorzie de bon van je gele klever(s) • Je betaalt 30 of 50 euro per persoon in het gekozen centrum • Genieten maar! Heb je de smaak te pakken? Dan kan je kan meerdere keren per jaar genieten van dit CM-voordeel. Zelfs in hetzelfde wellnesscentrum. Je kan een extra CM-wellnessbon ook downloaden via www.cm.be/wellness.
CM-Wellnessbon Naam wellnesscentrum:
Gekozen arrangement: 30 euro
50 euro
Datum arrangement:
/
/
Telefoonnummer CM-lid: Ja, ik wil graag op de hoogte blijven van alle CM-diensten en voordelen. E-mailadres:
Gele klever persoon 1
Gele klever persoon 2
Deze bon is geldig tot en met 31 december 2016. Met deze bon geniet je van een CM-Wellnessarrangement aan CM-voordeeltarief.
Vroegtijdige zorgplanning
Nadenken over ziekte en zorg‌ nu of later?
12 Moment
Dokter Joke Bossers
“Er zijn een aantal mogelijkheden om met zorgplanning om te gaan, of je nu jong bent of al wat ouder”, steekt Dokter Bossers van wal. “Stel dat je ernstig ziek wordt, dan kan je op dat moment nog veel zelf beslissen en regelen. Tegenwoordig bestaat de mogelijkheid dat je inspraak krijgt in het verloop van je ziekteproces tot en met je levenseinde. Die rechten werden zelfs vastgelegd in een wet op de patiëntenrechten.” Als je echter levensbedreigend ziek wordt en je je situatie zelf niet meer onder controle kan houden, dan mag je vertrouwen op de palliatieve zorg. “Deze is zo geëvolueerd dat je zorgverleners hun best zullen doen om jou de optimale zorg te bieden, zonder dat je dat expliciet hoeft te vragen. Ook die rechten zijn vastgelegd in een wet: de wet op de palliatieve zorg. Dit is een rustgevende gedachte.”
‘Praat erover’ Toch denkt niet iedereen er zo over. Sommigen willen zelf graag alle stappen en mogelijkheden kennen en bespreken. Op die manier willen ze hun eigen zorg in handen houden. Maar als ze daar niet meer toe in staat zijn, wat dan…? Hoe kan je dan toch nog actief mee bepalen hoe je ziekteproces of levenseinde zal verlopen?
Wat is Pallion? Pallion is een team van deskundigen in palliatieve thuiszorg. Zij gaan samen met hulpverleners, de patiënt en zijn omgeving op zoek naar de zorg die het best aansluit bij de wensen en noden van palliatieve patiënten. ✔ Meer info op www.pallion.be
“Eerst en vooral kan je hierover zelf op voorhand nadenken. Een overlijden of een zorgsituatie in je omgeving kan hiertoe de aanleiding zijn. Dit kan je doen stilstaan bij wat jij zou wensen als het jou zou overkomen.” “Een tweede en zeer belangrijke stap is dat je hierover in gesprek gaat met je naasten, vrienden en niet op zijn minst: met je huisarts. In zo’n gesprek wordt het duidelijk hoe je over je zorg of een eventueel levenseinde denkt. Wat je graag wel, maar ook wat je zeker niet zou willen. In zo’n gesprek geef je anderen en je huisarts de kans verduidelijking te vragen zodat jouw visie goed tot zijn recht komt. Zo kan er in de geest van jouw persoonlijkheid gehandeld worden, ook als je jouw wensen niet meer zelf te kennen kan geven. Dit is een heel belangrijk gesprek en kan zinvol zijn voor jong en oud. Toch kan in de loop van de tijd je visie over
“
Liefst zouden we in topvorm dood gaan. Helaas is dat niet de realiteit.
“
Ziekte en de gevolgen ervan… we denken er liever niet te hard over na. Maar volgens dokter Joke Bossers, Medisch Coördinator en equipearts bij Pallion (verbonden aan het Netwerk Palliatieve Zorg Limburg), zouden we hier beter wel al eens bij stil staan. Liefst al wanneer er nog geen vuiltje aan de lucht is. Dokter Bossers legt uit waarom.
Wat is palliatieve zorg? Palliatieve zorg is zorg voor iemand die ongeneeslijk ziek is. Voor palliatieve patiënten kan nog veel gedaan worden om de laatste levensfase zo comfortabel mogelijk te maken. Hulpverleners als artsen, verpleegkundigen, psychologen en vrijwilligers werken daarbij samen om pijn en ongemak te verlichten en ondersteuning te geven op allerlei gebieden. Iedereen heeft recht op palliatieve zorg. Ook voor de mantelzorgers zijn er verschillende vormen van ondersteuning mogelijk. Van financiële ondersteuning zoals het Forfait Palliatieve zorg, het recht op palliatief verlof tot ondersteuning door vrijwilligers in palliatieve zorg. ✔ Meer info? Surf naar www.cm.be. Via de zoekterm ‘Palliatieve zorg’ vind je een heleboel informatie.
Moment 13
Op papier? Een gesprek kan verhelderend zijn. Het brengt een zekere rust. Maar je kan nog verder gaan. “Een laatste mogelijkheid is om onze visie en verwachtingen op papier te zetten. Hierbij is een ‘negatieve’ wilsverklaring juridisch bindend. Dit document vul je samen met je huisarts in. Het kan ten gepaste tijde aangebracht worden door iemand die jou vertegenwoordigt. Het is een leidraad voor de zorg die jou geboden wordt als je hier zelf niet meer over kan beslissen. We noemen het een negatieve wilsverklaring omdat dit document enkel die zorg kan aangeven die je zeker ‘niet meer’ zou willen in bepaalde omstandigheden. Bijvoorbeeld geen reanimatie, geen kunstmatige voeding, enz. Het document van de negatieve wilsbeschikking kan je steeds aanpassen, blijft geldig en is altijd herroepbaar.”
“
Praten over je levenseinde in de toekomst is een verrijking voor je leven van nu…
“
ziek worden en je levenseinde veranderen. We worden nu eenmaal ouder, onze levensomstandigheden veranderen en vaak ook onze visie op het leven. Een moeder van drie kleine kinderen denkt anders over haar noodzaak om nog zo lang mogelijk te leven dan een bejaarde dame van 93 jaar die haar leven als voltooid beschouwt. Eén gesprek is dus niet voldoende; het past in een proces waarbij het goed is om er om de paar jaar -of soms sneller- eens op terug te komen.”
Nadruk op dialoog
levenseinde in de toekomst een verrijking voor je leven van nu…”
Documenten invullen is echter niet voldoende. Wie zorg nodig heeft, moet soms moeilijke keuzes maken. Nog moeilijker is het wanneer je die keuzes in plaats van iemand anders mee mag bepalen. Bijvoorbeeld beslissingen die genomen moeten worden over de behandeling van een familielid. Dan kan het helpen dat je op voorhand al eens een gesprek hebt gehad over dit soort situaties. Ook een wilsverklaring geeft daarbij houvast.
Goed afscheid nemen
Toch legt de dokter de nadruk op de dialoog. “Een of meerdere gesprekken hierover met je naasten en je huisarts geven hen minstens evenveel informatie en een vaak genuanceerder, correcter beeld dan een papieren document.” Zo’n gesprek biedt bovendien de kans om elkaars emoties te uiten. “Ook al zijn we niet vertrouwd met gesprekken over ziek worden en ons levenseinde, toch bieden ze ons de kans om elkaar ‘echter’ te leren kennen én de emoties die hiermee gepaard gaan te uiten. Dan is praten over je
We leven in een cultuur waarin we alles zoveel mogelijk willen controleren. Liefst zouden we in topvorm dood gaan. “Helaas is dat niet de realiteit. Toch kan ‘dood gaan’ heel waardevol zijn. Dit hangt niet af van ‘de juiste papieren’, maar van ‘goed afscheid nemen’: afscheid nemen van geliefden, afscheid nemen van een zinloze behandeling. Pas dan kan je een ‘zo goed mogelijke dood’ sterven. Palliatieve zorg is gelukkig erg geëvolueerd in de laatste 20 jaar. Ze geeft die nodige en passende zorg aan iedereen, op voorwaarde dat ze vroeg genoeg kan starten en daardoor gelegenheid biedt om bezorgdheden tijdig bespreekbaar te maken.” “Daar waar echter onvoorzien het noodlot toeslaat, kan een document dat met gesprekken werd toegelicht, de artsen en jouw vertegenwoordiger wijsheid geven in hun zorg voor jou.”
Wat zijn patiëntenrechten? Bij de dokter, de tandarts of andere zorgverleners heb je als patiënt rechten. Het zijn er acht: recht op kwaliteitsvolle dienstverlening, op vrije keuze van de zorgverlener, op bescherming van de persoonlijke levenssfeer, op informatie over je gezondheidstoestand, op toestemming na informatie over o.a. de prijs, op een patiëntendossier, op klachtenbemiddeling en op pijnbehandeling. Deze patiëntenrechten zijn geen lege doos: ze zijn wettelijk bepaald en je kunt je erop beroepen. Dat kan door je zorgverlener zelf aan te spreken als je vindt dat er iets niet correct verloopt. Maar je kan ook een ombudsdienst inschakelen. Die vind je in elk ziekenhuis, of je kan je wenden tot de federale ombudsdienst voor bijvoorbeeld huisartsen, tandartsen en apothekers. En natuurlijk kun je ook altijd terecht bij CM. Op jouw vraag kijken wij bijvoorbeeld na of de aangerekende tarieven correct zijn. Bij complexere juridische vragen gaat de dienst Ledenverdediging de dialoog aan met zorgverleners en ziekenhuizen. ✔ Meer weten? Surf naar www.cm.be/mijnrechten. Wie niet beschikt over internet kan de brochure ‘Mijn rechten als patiënt’ bestellen op het nummer 011 28 02 11.
14 Moment
Denken we nu al na over later? De Koning Boudewijnstichting legde haar oor te luisteren en noteerde volgende uitspraken:
“Als je nooit praat over wat je wensen zijn, kan dat bij je omgeving een wrang gevoel nalaten. Je geeft hen niet de kans om zaken te regelen op een manier die aansluit bij jouw wensen.” “Als je je goed voelt, zie je niet dat het slecht kan gaan.” “Als het goed gaat, heb je het liever over de volgende vakantie dan over ziekte.” “We kunnen toch zelf nadenken over onze eigen toekomst, we kunnen onze voorkeuren toch uitspreken en we mogen toch verwachten dat anderen daarmee, in de mate van het mogelijke, rekening zullen houden. Tot nu toe had ik daar nog nooit over nagedacht maar ik denk dat dit een nuttige oefening zou zijn.” “Ik wil niet als een plant leven. Ik blijf het herhalen tegen mijn kinderen elke keer als ze komen. Ik zie dan ook niet in waarom ik een geschreven document zou moeten opstellen.” Bron: Vroeger nadenken… over later. (Een uitgave van de Koning Boudewijnstichting, 2011)
In het boek ‘Als ik er niet meer ben’ gaat Manu Keirse dieper in op dit thema. Moment schenkt 5 boeken weg aan haar lezers. Wil jij kans maken op 1 van deze exemplaren? Stuur dan een mailtje naar moment.limburg@cm.be.
Zet deze materie je aan het denken en wil jij hierover meer weten? Dan kan je terecht op diverse infosessies van CM. INFOSESSIE
donderdag
01/10
Vroegtijdige zorgplanning
Hopelijk ben je gezond en voel je je prima. Toch kan het ook voor jou nuttig zijn om na te denken over ‘zorg’. Wie zorg nodig heeft, moet soms moeilijke keuzes maken. Nog moeilijker is het wanneer familieleden die keuzes voor iemand moeten maken. Zonder de mening van de zorgbehoevende te kennen. Iedereen kan ziek worden, een ongeval kan ons ook allemaal overkomen. Daarom is het nuttig om voor jezelf een aantal zaken op een rijtje te zetten en erover te praten met mensen in je omgeving. CM vindt het haar opdracht als ziekenfonds om je hiervoor een leidraad aan te bieden. Hasselt - 19.30 - 21.30 uur - 3 euro Voor inschrijvingen: kijk op pagina 25.
INFOREEKS
v.a. maandag
19/10
Vroegtijdige zorgplanning
Tijdens 3 verdiepingssessies gaan we dieper in op volgende thema’s:
MAILN &WI
- Loslaten (19/10) - Vroegtijdige zorgplanning (9/11) - Hoe wil ik afscheid nemen? (23/11) Je kan voor elk van de 3 thema’s apart inschrijven. Zonhoven - 19/10, 09/11, 23/11 - telkens van 19.30 - 21.30 uur 3 euro per sessie Voor inschrijvingen: kijk op pagina 25.
Op www.cm.be/zorgplanning vind je extra info en een aantal documenten. Deze kunnen je helpen om de dialoog aan te gaan, en eventueel een aantal dingen op papier te zetten. Een kleine greep uit de documenten: • Aanwijzing van een vertrouwenspersoon • Voorafgaande wilsverklaring inzake de wijze van teraardebestelling en uitvaartritueel • Voorafgaande negatieve wilsverklaring (om vast te leggen wat je niet meer wil wanneer je later wilsonbekwaam wordt)
Moment 15
Het Antigifcentrum
Een telefoontje dat uw leven kan redden Het antigifcentrum krijgt dagelijks zo’n 149 oproepen. Christina Tobback is permanentiearts bij het antigifcentrum en beantwoordt binnenkomende oproepen.
Jullie beantwoorden een groot aantal telefoontjes. Wat zijn de meest voorkomende problemen?
In welke periode krijgen jullie de meeste oproepen binnen?
“In zo’n 50 procent van de gevallen gaat het over geneesmiddelen. Dat kan gaan van een bejaarde dame die een dubbele dosis van haar dagelijkse medicijnen heeft genomen, over bijwerkingen van antibiotica of een kind dat medicijnen heeft ingenomen die op het nachtkastje van de ouders lagen. Verder gaat zo’n 25 procent van de oproepen over huishoudproducten. Vaak gaat het dan om kleine ongelukjes, bij volwassenen meestal om verkeerd gebruik. Denk maar aan spatten in de ogen of op de huid, inhalatie van solventen of vrijkomen van chloor bij mengen van bleekwater met zuur. Bij kinderen gebeurt het dat ze die producten in hebben genomen of spatten in de ogen of op de mond krijgen wanneer een product toevallig binnen hun handbereik komt. Daarnaast zijn er seizoensgebonden vragen. In de herfst- en winterperiode zien we vaker problemen met olielampen, hulst en besjes. In de lente- en zomerperiode gaat het dikwijls over insectenbeten, insecticiden, paddenstoelen en meiklokjes.”
“In 2014 hadden we over het hele jaar verspreid 54.206 oproepen. Er is geen specifieke periode waarin er sterke pieken zijn. Van al die oproepen is zo’n 83,4% een klassieke oproep. Daaronder verstaan we reële blootstellingen aan een product. We spreken niet over vergiftiging of intoxicatie omdat de cijfers enkel het aantal contacten met producten weergeven, ongeacht de ernst van de blootstelling. De resterende oproepen gaan meestal over vragen om informatie.”
16 Moment
Wat zijn de gevaarlijkste producten? “Het is heel moeilijk om er enkele producten uit te kiezen. De meeste intoxicaties die een ziekenhuisopname tot gevolg hebben zijn drogisterijproducten en producten voor doe-het-zelvers (sterke basen en zuren, ammoniak, white spirit en thinners, afbijtmiddelen), gevolgd door algemene onderhoudsproducten (ontstoppers, ontkalkers voor elektrische toestellen, alkalische ontvetters voor grills en afzuigkappen, schoonmaakproducten voor kachelvensters, producten op basis van essentiële oliën en bleekmiddelen). Maar het antigifcentrum kreeg in 2014 ook 281 oproepen voor on-
gevallen met geconcentreerde vloeibare wasmiddelen in capsules. Vaak hebben die een mooie kleur en zien ze er uit als snoepjes. Dat is uiteraard aantrekkelijk voor kinderen. Het omhulsel is erg dun omdat het moet smelten zodat de inhoud vrijkomt. Het nadeel is dat bij contact met vochtige handen of speeksel het omhulsel ook smelt. De vloeibare substantie is irriterend voor de ogen. Bij inslikken kan het zelfs leiden tot problemen met spijsvertering en ademhaling. Goed mee opletten is dus zeker de boodschap.”
Hoe komen stoffen meestal in contact met het lichaam? “Bij het overgrote deel gebeurt dat via inslikken. Maar ook andere toedieningen komen voor. Aanraking met huid of ogen of inhalatie zijn enkele mogelijkheden. Bij kinderen zien we ook wel eens toediening van geneesmiddelen via rectum of neus omdat in de pediatrie vaker gebruikt wordt gemaakt van zetpillen en neusdruppels. Heel uitzonderlijk gebeurt de toediening via inspuiting.”
Wat is de meest bizarre vraag die u al kreeg? “Een moeilijke vraag. Vooral kinderen durven al eens gekke dingen doen. Vooral tussen de leeftijd van 2 en 4 jaar gaan ze op
ontdekkingstocht. Ze willen proeven, ruiken, voelen en zijn vaak erg nieuwsgierig of iets ‘past’. We horen dus wel regelmatig dat een kind iets in het oor of de neus heeft gestoken. Iets waar ze mee aan het spelen zijn, een batterij of een muntstuk zijn populaire voorwerpen.”
Wat doen we best bij blootstelling aan een giftig product? “Dat hangt af van de omstandigheden. In sommige gevallen is het nuttig om water te drinken, in andere dan weer absoluut niet. Blijf dus kalm en neem contact op met het antigifcentrum. Houd het product en de originele verpakking bij de hand. Dat is belangrijk om te bepalen wat u best doet.”
Er wordt wel eens geopperd dat melk drinken goed is om gif sneller uit het lichaam te krijgen. Klopt dit? “Neen. Zeker niet. Het is iets wat wij inderdaad vaak horen. Maar doe dit zeker niet. In sommige gevallen kan het zelf zorgen dat giftige stoffen sneller in het lichaam worden opgenomen. Dit is een hardnekkige fabel.”
Moment 17
Nieuwe symbolen Elk jaar gebeuren in BelgiĂŤ meer dan 10.000 ongevallen met chemische huishoudproducten, waarvan de helft met kinderen. Het is belangrijk om de gevaarsymbolen te kennen. Om alles duidelijk te maken zijn de symbolen voortaan identiek in heel Europa en een groot aantal landen over de hele wereld. Je vindt ze terug op chemische huishoudproducten.
Chemische producten: Wat is de betekenis van de nieuwe pictogrammen? Oud
18 Moment
Gevaar
Betekenis
Giftig
Giftige producten kunnen gevaarlijk voor de gezondheid of zelfs dodelijk zijn als je ze inademt, inslikt of via de huid opneemt. Voorbeelden: winterproducten met methanol zoals bepaalde antivries- en ontdooiingsmiddelen.
Corrosief
Corrosieve of bijtende producten vernietigen de huid en slijmvliezen bij contact en kunnen zeer zware (brand)wonden veroorzaken. Voorbeelden: gootsteenontstopper en sterke ontkalkingmiddelen.
Ontvlambaar
Ontvlambare producten ontbranden gemakkelijk als er een vlam, warmtebron of vonk in de buurt is. Voorbeelden: spiritus, aceton, smeerolie en spuitbussen met verf (met brandbare oplosmiddelen).
Oxiderend
Oxiderende producten bevatten veel zuurstof en bevorderen zo sterk de verbranding van ontvlambare of brandbare stoffen. Voorbeelden: Dit zijn producten voor de professionele markt, die je in de supermarkt niet zal tegenkomen.
Ontplofbaar
Ontplofbare producten kunnen door een vlam, warmte, een schok of wrijving ontploffen. Voorbeelden: vuurwerk
Milieugevaarlijk
Producten die als ze in het milieu terecht komen, schadelijk zijn voor de organismen. Ze kunnen bijvoorbeeld vissen- of bijensterfte veroorzaken. Voorbeelden: bepaalde gewasbeschermingsmiddelen
Irriterend / Schadelijk
Irriterende producten veroorzaken bij direct, langdurig of herhaald contact jeuk, roodheid van de huid of ontstekingen. Voorbeelden: handafwasmiddel, vaatwasmachinetabletten
Lange termijn gezondheidsgevaarlijk
Deze producten zijn mogelijk kankerverwekkend, kunnen organen beschadigen en schadelijk zijn voor de voortplanting en het embryo. Voorbeelden: thinner (verfverdunner).
Houder onder druk
Deze producten, zoals bijvoorbeeld flessen met zuurstof, worden onder druk opgeslagen.
www.gevaarsymbolen.be
Nieuw
Tips tegen blootstelling aan een giftige stof Meng geen bleekwater met andere stoffen. Er kan chloorgas vrijkomen. Bij inhalatie kan dit de luchtwegen irriteren. Bewaar vloeibare stoffen altijd in hun originele verpakking. Het gebeurt vaak dat iets even wordt overgegoten in een leeg flesje frisdrank en iemand anders er zonder dat te weten van drinkt. Met alle gevolgen van dien. Op de originele verpakking staan bovendien veiligheidssymbolen. Negeer nooit voorzorgsmaatregelen. Gebruik je bijtende producten? Op veel gevaarlijke producten staan er etiketten die meer informatie geven over hoe je ze veilig kan gebruiken zonder schade aan je gezondheid of het milieu toe te brengen. Staat er op een verpakking dat je een bril en veiligheidshandschoenen moet gebruiken, volg dit dan. Zelf paddenstoelen, bessen of andere vruchten plukken en eten klinkt erg leuk. Maar zorg dat je de nodige kennis van zaken hebt. Giftige soorten lijken vaak op niet-giftige soorten. Heb je er niet zo veel kaas van gegeten? Begin er dan niet aan of vraag hulp aan een expert. Heb je jonge kinderen in huis? Koop dan geen kleurrijke capsules voor wasmachine of vaatwasser. Kinderen hebben de neiging om op ontdekkingstocht te gaan. De capsules zijn aantrekkelijk omdat ze er vaak uitzien als snoepjes. Heb je ze toch? Bewaar ze niet op ooghoogte van het kind. Weet welke planten in je tuin staan. Wanneer kinderen of dieren iets eten uit de tuin kan dat gevaarlijk zijn. Uiteraard is dat afhankelijk van het soort plant. Daarom is het belangrijke informatie voor het Antigifcentrum wanneer je hen contacteert. Met kinderen in huis doe je er goed aan om medicijnen op een veilige plek te bewaren. Plaatsen zoals het nachtkastje zijn geen goed idee. Plaats ze best in een kast of lade waar kinderen er niet aan kunnen. Ook hier geldt weer: in originele verpakking laten. Meer info nodig? Surf naar www.gevaarsymbolen.be of www.antigifcentrum.be
Moment 19
Doe mee aan de Narvik Run en win een weekend of kinderfeestje Op zondag 15 november 2015 kan je in Zutendaal meedoen aan de Narvik Run. Loop jij mee? Je kan kiezen tussen 1,5 km, 5 km of 10 km. Inschrijven kan via www.inschrijven.nl of de dag zelf vanaf 08.30 uur tot 30 minuten voor de aanvang van de loopwedstrijd. Bovendien maak je als deelnemer kans op een verblijf in een wellnessvilla voor vier personen* of een kinderfeest voor 10 kinderen**. Stuur hiervoor een mailtje naar festival.limburg@cm.be en geef door naar welke prijs jouw voorkeur uitgaat. *Verblijf in een wellnessvilla op basis van beschikbaarheid in het laagseizoen, buiten de vakanties. Surf voor meer info naar www.narvikhomeparcs.com/nl ** Keuze uit verschillende kinderfeestjes op het domein van Narik HomeParc. Voor 10 kinderen ter waarde van € 16,00 per kind.
All-in
met Skoebidoe op weekend in Massembre (30 oktober tot 1 november)
Graag een weekendje weg met heel het gezin? Dan mag je zeker het CM-Skoebidoeweekend niet missen. Met onder andere een avontuurlijk parcours, waterplaza, goochelshow van goochelaar Jahon, een pikkedonkerwandeling in het bos en het hele weekend kinderanimatie. Bovendien zijn er prachtige wandelroutes op en rond het domein. Kinderen tussen 0 en 6 jaar verblijven gratis*. All-in-formule met twee overnachtingen, een diner op vrijdag, drie maaltijden op zaterdag en een ontbijt en lunch op zondag. Dranken zijn niet inbegrepen. Prijzen: • Kindjes tot 6 jaar gratis* • Kinderen tussen 7 en 12 jaar: 125,10 euro • Vanaf 13 jaar: 139 euro • Niet CM-leden: 189 euro
Win een gratis weekend
(*) Op voorwaarde dat de kinderen op de kamer van de ouders slapen en dat er één betalende volwassene is per kind.
Meer info: www.massembre.be en kies voor arrangementen. Reserveren kan telefonisch op 082 64 43 57 of via email naar reception@massembre.com
Doe mee aan de wedstrijd op www.cm.be/skoebidoe en win een gratis all-in verblijf voor jouw gezin (vier personen) op het CM-Skoebidoeweekend.
voordeelbon goed voor
1jaar
gratis batterijen bij aankoop van een hoortoestel
Geldig in de Limburgse Aurilis Hoorcentra. Eén bon per aankoop, niet cumuleerbaar met andere acties, voordelen of kortingen. Start proef tussen 01.10.2015 en 31.12.2015. Enkel originele bonnen worden aanvaard van 01.10.2015 t.e.m. 31.12.2015.
ltjes
Op bezoek bij de eze
Nieuw CM-babygeschenk:
eco-luiers
CM legt jonge ouders graag in de watten. Bij een geboorte ontvangt iedere CM-ouder een geschenk. Vanaf september breiden we de keuzemogelijkheden uit. Je kon al kiezen voor een bon ter waarde van 175 euro* voor het luierpakket van de Thuiszorgwinkel. Vanaf nu kan je naast gewone luiers ook kiezen voor herbruikbare luiers. Beter voor het milieu en voor je portemonnee! Flyer Skoebidoeweekend massembre_2015_v6.indd 1
Verder kan je nog steeds kiezen uit de vertrouwde opties voor het geboortegeschenk: een geboortepremie van 130 euro* of een bon van 160 euro* voor DreamLand/Dreambaby of een cadeaubon van 175 euro* voor het luierpakket van de Thuiszorgwinkel (gewone of herbruikbare luiers). CM heeft nog allerlei voordelen voor jonge ouders. Ontdek ze op www.cm.be/skoebidoe of download de app van Skoebidoe. Beschikbaar in de App Store en Google Play Store. (*) per ouder die lid is van CM
Peuters in actie Bewegen en spelen is erg belangrijk voor peuters. Het bevordert de motorische ontwikkeling en legt de basis voor de hersenontwikkeling. Daarnaast beïnvloedt het de taal-, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Daarom organiseert CM voor (groot)ouders en hun (klein)kind de gratis workshop ‘Peuters in Actie’. Een leuk spelmoment voor ouders en hun kinderen. De workshop geeft je bovendien een brede waaier aan spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis makkelijk aan de slag kan. Meer info en inschrijven kan via www.cm.be/agenda. Mailen kan naar wegwijs.limburg@cm.be. Geen internet? Bel dan naar 011 28 02 80
Een bezoek aan de tandarts kan je geld opleveren Het is belangrijk om minstens een keer per jaar op bezoek te gaan bij de tandarts. Niet alleen voor je mondhygiëne. Vanaf 1 januari 2016 zullen de meeste Belgen namelijk meer betalen voor hun tandartsbezoek als ze in 2015 niet minstens een keer in de tandartsstoel plaatsnamen. Om de preventie en aanpak van tandproblemen te verbeteren, treedt vanaf 1 januari 2016 een ‘mondzorgtraject’ in werking. Wie ouder is dan 18 en in 2015 minstens een keer naar de tandarts ging, zal in 2016 7 euro remgeld betalen. Wie in 2015 niet is geweest, betaalt 14 euro remgeld. De maatregel is niet van toepassing voor leden met verhoogde tegemoetkoming. De regel geldt ook niet voor preventieve zorg, raadplegingen en orthodontie.
Moment 21
10/06
Gezond èn budgetvriendelijk koken. Het kan! ‘Gezond eten is zo duur’, klinkt het vaak. Maar gezond koken hoeft helemaal geen grote hap uit je budget te zijn. Dankzij deze tips tover je in een wip een heerlijk gezonde maaltijd op tafel, en dat voor een prikje. * Stel een weekmenu op. Zorg voor voldoende variatie. * Voorzie voor elke maaltijd de helft groenten, ¼ graanproducten, ¼ vlees,vis of vleesvervangers. * Kies voor seizoensgroenten- en fruit. Ze zijn lekker, voedzaam en goedkoper. Zo kies je in het najaar bijvoorbeeld voor pompoen, broccoli of kool. Appelen, peren en druiven zijn prima fruitopties. * Iedere dag vlees op het menu is niet gezond, duur en slecht voor het milieu. Voorzie daarom minstens één keer per week vis. Vlees is ook perfect vervangbaar door een ei of peulvruchten. Een lekker en goedkoop alternatief. * Maak een winkellijstje op basis van je weekmenu. Bekijk op voorhand welke producten je nog in huis hebt. Met restjes bereid je vaak nog een heerlijke maaltijd. Een prima optie is soep. Zo verspil je geen groenten en heb je een heerlijk en goedkoop gerecht. Voeg aardappelen en restjes kip toe voor een volwaardige maaltijd. Op www.cm.be/gezond-leven/voeding vind je tal van tips over gezonde voeding en de kalender voor seizoensgroenten en -fruit (tip: zoek op ‘seizoensgroenten’).
ZO WINKEL JE BUDG
ETVRIENDELIJK:
22 Moment
Eet iets alvorens je boodschappen ga at doen. Met een volle maag be n je minder geneig d om snoep of ongezonde snacks uit de winkelrekken te graaien. Als het even kan, ga dan winkelen zo nder je kinderen. Zij zorgen er immers vaak voor dat er onvoorziene aankopen in je kar belanden. Houd je aan je bo odschappenlijstje en laat je niet verleiden tot impu lsaankopen. Doe je boodschappen in de late nam iddag. Vlees of vis die dreigt te vervallen wordt va ak met korting verk ocht. Bekijk zeker ook de onderste rekk en. Winkeliers plaatsen merkprodu cten vaak op oogh oogte, onderaan vind je vaak de veel goedkopere hu isproducten, die even lekker zijn.
Ban kant- en klare gerechten. Het zij n niet alleen vaak ongezonde di kmakers, ze zijn bo vendien erg duur. Vervang frisdrank en en fruitsappe n door water. Liefst kraantjeswat er. Goed voor de po rtefeuille en stukken gezonder.
Recept
ZUIDERSE ROODBAARS MET OLIJVEN en AARDAPPELKOEKJES
4
BENODIGDHEDEN ROODBAARS MET OLIJVEN
3 eetlepels olijfolie, 2 teentjes knoflook, 4 tomaten, 1 ui, 1 gele paprika, 250 g groene boontjes, 65 g ontpitte zwarte olijven, tijm, dragon, 3 dl droge witte wijn, 4 roodbaarsfilets
BENODIGDHEDEN AARDAPPELKOEKJES
500 g aardappelen, 125 g bloem, 40 g kaas, 1 koffielepel gedroogde Italiaanse kruiden, olijfolie, peper, zout, oregano
BEREIDING
Verwarm de oven op 180°C. Pel ui en knoflook en hak ze fijn. Pel de tomaten en snijd ze in grove stukken. Was de paprika, verwijder de zaadlijst en snijd het vruchtvlees in reepjes. Snijd de olijven in schijfjes. Reinig en was de boontjes. Kook ze 10 minuten in licht gezouten water. Verwarm de olie en stoof er de ui en de paprika in. Voeg knoflook en tomaten toe, samen met olijven, tijm en dragon. Laat nog enkele minuten stoven. Voeg de boontjes toe en giet de witte wijn erbij en laat 10 minuten sudderen. Kruid de visfilets met peper en zout en leg ze in een ingevette ovenschaal. Schep de groenten erover. Dek de schaal af en plaats 20 minuten in de oven. Schil en was de aardappelen. Kook ze gaar en pureer ze. Meng de bloem onder de aardappelpuree. Roer de kaas, zout, peper en de Italiaanse kruiden erdoor. Laat het geheel afkoelen. Vorm van het deeg dikke koekjes. Verhit een laagje olie in een pan. Bak de aardappelkoekjes op een matig vuur tot ze goudbruin zijn. Keer ze om en bak de tweede zijde. Schik ze op een schaal en bestrooi ze lichtjes met oregano.
KOKEN VOOR STARTERS In deze uitgave leer je smakelijke gerechten koken die geen hap nemen uit je kostbare tijd, noch een aanslag plegen op je portemonnee. Je gaat de creatieve toer op en laat je inspireren door nieuwe trends. Je experimenteert met wraps, pitta, broodjes, eiergerechten, speciale hapjes voor bezoekers, pastagerechten, wokken, couscous, rijst maar evengoed met vis- en schaaldieren. De recepten worden stap voor stap uitgelegd. Zo komen ook diegenen met weinig kookervaring snel tot het gewenste resultaat. Een rijk geïllustreerd boek met foto’s die je smaakpapillen zullen prikkelen. Dit boek kan je bestellen via de website www.femma.be.
Moment 23
Zweedse puzzel
Puzzelhoekje
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. NEERWAARTS KEURTEKEN
SNELLE SPRINT
PRIEM
VOGELPRODUCT
PLAATS GROTE BIJL
DIJ
GEDACHT
SLIM MOES
14
KOPJE
AL
RAYON IJSHUT
1 RIJSTGERECHT
LUCHTKASTEEL
KATROL
4 WATERSTAND
BOOM
WOONBOOT
ZEER KLEIN
VOETBALTERM
AANSTAANDE
GANG FAMILIELID IN ORDE
ONLINE GESPREK
2
TOEVLUCHT
DRUKTE
PERFECT GELUK
SPEELGOED
BETER
BEDAREN
DRANK
MUZIEKGENRE
BEROEP
12
MIDDELS (AFK.)
11 GROF
SPEELGOED
SPIJS
TOEGANG
AANSPREEKTITEL
EUROPESE UNIE
EENHEID
6
TEGENSTROOM
9
KIER VEELVRAAT
INTERVAL
ZEURKOUS
7
BLAUW
PLUS
DAARNET
DOR HOUTSOORT
10
WILD RUND
5
RUSTTEKEN
DICHT
PAAR
ENGELSE TITEL
13
TOEGANGSPOORT
ERNSTIG
SPAANSE UITROEP
UITERST
INSECT
VELD
KLAK
LIDWOORD
UITROEP
16 FRANS LIDWOORD
HALMTOP
15
VALLEI
BITTERZOET
3 KLEIN GLAASJE
PLAATS IN WALLONIË
8 © DENKSPORT PUZZELBLADEN
Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar de gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. Daar verschijnt dan de oplossing. 1
1
2
3
IJ K I P P L E N E S I Z O L M P E N
O M L A A G T R A P A U T O
4
5
3
4
5
6
6
7
7
8
9
8
10
9
11
12
10
13
14
11
15
12
16
13
14
15
16
A I S B E R K D I S T R I C T L U S I E P A E L L A S S G E T IJ D E E S H A L A S D M V Wil je graag kans maken? Vul dan vóór 13 oktober 2015 het wedstrijdformulier in op www.cm.be (nieuwsflashes). O R O C K A S I E L Let pagina surft! Je kan je regio wijzigen rechts bovenaan op onze homepage. Of stuur het antwoord K OerKwelHop E dat I Lje opC de R Limburgse U naar E N moment.limburg@cm.be. H A L D E U R W Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer én rijksregisternummer te vermelden. Beschik je niet over internet, E EjeT eenEgeleNbriefkaart O N E danR kan voorzien van een gele klever, het juiste antwoord en je telefoonnummer sturen naar MOMENT-SPEELTIJD, Z U U R S A A I E N3500 Hasselt. Prins-Bisschopssingel 75, A S S E L A T O E A T S T O L E E R G De winnaars worden persoonlijk verwittigd. G P E R K A A R A D A L O E R H O U T *T kies zelf je CM-Wellnessarrangement ter waarde van 30 euro per persoon uit het aanbod op www.cm.be/wellness (Limburgse centra) E N D O P L A S N E
MOMENT VERLOOT 20 CM-Wellnessarrangementen*
Moment 24thuis in thuiszorg
24 Moment
2
AGENDA
HERFST 2015
CM organiseert een heleboel activiteiten. Ook bij partnerorganisaties als Ziekenzorg CM kan je terecht voor betrouwbare informatie, ontmoetingsmomenten of doe-activiteiten. Op de volgende pagina’s vind je een selectie van het najaarsaanbod. Ons aanbod is ingedeeld volgens doelgroep:
• Voor chronisch zieken jonger dan 65....p. 26-27 • Voor mantelzorgers...................................p. 28-29 • Voor iedereen ................................................ p. 30 • Evenementen ................................................. p. 31
Meer info of inschrijven? • Surf naar onze website www.cm.be/agenda
VOOR AF IN S C HRI J V EN V ERP LICH T!
• Of stuur een e-mail naar wegwijs.limburg@cm.be Vermeld in je mail duidelijk: -voor welke activiteit je wil inschrijven - je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer
• Telefonisch op het nummer 011 280 280 Gelieve tijdig in te schrijven. Activiteiten gaan pas van start zodra er voldoende deelnemers zijn. Je ontvangt een bevestiging per brief of via e-mail.
Moment 25
Voor chronisch zieken -65 CURSUS
CONTACT
v.a. maandag
maandag
05/10
26/10 CONTACT
donderdag
Grenzen stellen Tijdens deze cursus krijg je de kans om na te gaan waarom je steeds over je grenzen gaat. Met een aantal praktische tips helpen we je om je grenzen beter en sneller te kunnen stellen. Paal-Beringen - 05/10, 12/10, 19/10 en 26/10 - telkens van 13.30 tot 16.30 uur 28 euro voor CM-leden 84 euro voor niet-leden 14 euro voor CM-leden met Verhoogde Tegemoetkoming INFOSESSIE
vrijdag
16/10
29/10
Schilder het uit Ophoven - 13.30-16.30 uur 8 euro voor CM-leden 16 euro voor niet-leden
Chocoladeworkshop Tongeren - 13.30-16.30 uur 12,5 euro voor CM-leden 25 euro voor niet-leden
INFOSESSIE
maandag
09/11
Zorg voor jezelf* Houthalen-Helchteren - 13.30-16.30 uur
CONTACT
v.a. donderdag
22/10
Positief omgaan met negatieve gedachten Leg je gevoel in klei Een ziekte heeft een heel grote invloed op je leven en op de mensen in je omgeving. Ook de weg naar herstel is voor iedereen een opgave. Waar halen we de kracht vandaan om moeilijke situaties te boven te komen? Deze workshop biedt jou de kans om jezelf beter te leren kennen en je vlotter te uiten. Het vrij experimenteren met klei helpt je jouw gevoel toe te laten en te ontdekken. Het boetseren versterkt de vormkracht in ons. We geven je de kans om nieuwe ervaringen op te doen en deze, indien gewenst, met anderen te delen. Gruitrode - 13.30-16.30 uur 8 euro voor CM-leden 16 euro voor niet-leden
26 Moment
Negatief denken is een struikelblok voor geluk en succes. Deze infosessie geeft je inzicht op de invloed die gedachten hebben op je leven. Ook leer je op een goede manier omgaan met negatieve gedachten, zodat ze niet langer een struikelblok vormen. Alken - 13.30-16.30 uur
CURSUS
v.a. dinsdag
10/11
Acceptance and Commitment Therapy (ACT) Gruitrode - 10/11, 17/11, 24/11 en 01/12 telkens van 13.30-16.30 uur 28 euro voor CM-leden 84 euro voor niet-leden 14 euro voor CM-leden met Verhoogde Tegemoetkoming
CURSUS
v.a. woensdag
12/11
Yin-yang zelfverdediging Kortessem - 12/11, 19/11, 26/11, 03/12 en 10/12 telkens van 09.30 tot 12.30 uur
CURSUS
v.a. donderdag
03/12
35 euro voor CM-leden 105 euro voor niet-leden 17,5 euro voor CM-leden met Verhoogde Tegemoetkoming INFOSESSIE
donderdag
19/11
De kracht van muziek Muziek neemt je mee op een avontuur waarbij je de rest even vergeet. Zo kom je dichter bij wie er schuilt achter de ziekte. Tijdens deze muzikale reis geven we aandacht aan de groepssfeer en nemen we de tijd om iedereen deel te laten uitmaken van onze klank. Dit doen we met oefeningen om spanningen los te laten, zodat je je lekker in je vel voelt. Zolder - 03/12, 10/12 en 17/12 - telkens van 13.30 tot 16.30 uur 21 euro voor CM-leden 63 euro voor niet-leden 10,5 euro voor CM-leden met Verhoogde Tegemoetkoming
Gezond metabolisme* In deze infosessie krijg je uitleg over het menselijk metabolisme, evenwicht tussen energie-inname en energieverbruik en factoren die invloed hebben op ons metabolisme.
CONTACT
maandag
07/12
Lactosevrij koken Kortessem - 13.30-16.30 uur 8 euro voor CM-leden 16 euro voor niet-leden
Sint-Truiden - 18.30-21.30 uur
INFOSESSIE
maandag
23/11
Omgaan met schuldgevoelens* Neerpelt - 9.30-12.30 uur
(*) Prijs infosessies 2 euro voor CM-leden, 5 euro voor niet-leden. Tenzij anders vermeld.
Moment 27
Voor mantelzorgers CONTACT
CONTACT
maandag
dinsdag
06/10
28/09
INFOSESSIE
dinsdag
06/10 CURSUS
Ontmoetingsgroep Wat na mantelzorg? De persoon waarvoor je gezorgd hebt, is overleden. Verdriet en gemis blijven aanwezig. Wij starten met enkele ontmoetingsavonden voor voormalige mantelzorgers. Ontmoeting en ervaringsuitwisseling staan centraal. Geen grote theorieën, gewoon leren van elkaar. Je verhaal eens kunnen doen kan rust brengen, of luisteren naar de ander kan helpend zijn, niets moet.
v.a. dinsdag
06/10
’t is weer voorbij die mooie zomer ‘Danielle Houbrechts’ Opheers - 13.30 - 16.00 uur 5 euro
Wat is dementie en hoe hiermee omgaan? Montenaken - 19.30 - 22.00 uur 3 euro
Omgaan met personen met een psychische kwetsbaarheid Sint-Truiden - 06/10, 20/10, 03/11, 17/11 telkens van 19.30-22.00 uur 10 euro
MANTELZORGMOMENT
v.a. donderdag
08/10
Hasselt - 28/09 en 3/11 - 19.30 - 22.00 uur 3 euro
CONTACT
v.a. woensdag
30/09
Gespreksgroep voor (groot)ouders van een bijzonder kind Peer - 30/09, 14/10, 28/10, 18/11, 9/12 Alken - 1/10, 8/10, 15/10, 22/10, 29/10 Telkens van 19.30-22.00 uur 10 euro
CONTACT
donderdag
01/10
INFOSESSIE
maandag
05/10 REEKS
v.a. maandag
05/10
28 Moment
Rondleiding inspiratietuinen Herkenrode - 14.00-16.30 uur 5 euro
Erfenisrecht - lezing door een notaris Hasselt - 5/10 - 19.00 - 21.30 uur Peer - 27/10 - 19.30 - 21.30 uur 3 euro
EHBT… Eerste hulp bij te weinig tijd “Ik heb bijna geen tijd voor vrienden” “Ik kan soms hulp gebruiken in het huishouden, want ik run er 2” “Ik wil af en toe wat meer tijd voor mezelf” Herkent u zich als mantelzorger in één van deze uitspraken? U bent zeker niet alleen! Met de infosessie “Eerste Hulp Bij te Weinig Tijd” willen we even stilstaan bij bovenstaande en samen nadenken over mogelijke oplossingen die kunnen geboden worden vanuit de thuiszorg.
Hasselt - 5/10, 12/10, 19/10, 26/10 - telkens vanaf 19.00 - 21.30 uur
Genk - 8/10 - 14.00 - 16.00 uur Peer - 15/10 - 19.30 - 21.30 uur Maaseik - 22/10 - 14.00 - 16.00 uur Beringen - 29/10 - 19.30 - 21.30 uur Hasselt - 05/11 - 19.30 - 21.30 uur
3 euro per sessie of 10 euro voor de reeks
Gratis
GPS in de thuiszorg
CURSUS
v.a. maandag
12/10 CURSUS
v.a. maandag
12/10
Ontdek dynamische relaxatie Kortessem - 12/10, 19/10, 26/10, 9/11, 16/11 Telkens van 19.30 tot 22.00 uur 10 euro
MANTELZORGMOMENT
donderdag
19/11
Dementie, en nu? Hasselt - 12/10 , 19/10, 26/10, 09/11, 16/11, 23/11, 30/11, 07/12, 14/12, 21/12 - telkens van 19.30 tot 22.00 uur 80 euro
INFOSESSIE
woensdag
14/10
Soms weet ik niet (meer) wat zeggen Sint-Truiden - 14/10 - 19.30-21.30 uur 3 euro
CONTACT
zaterdag
24/10
Film ‘Tous les soleils’ Alessandro is een Italiaanse man die muziekles geeft en in Strasbourg woont met zijn 15-jarige dochter Irina en zijn geschifte broer Crampone. Alessandro probeert een modelvader te zijn, maar ondertussen vergeet hij om zijn eigen (liefdes)leven weer op de rails te zetten. Zijn echtgenote stierf immers enkele jaren geleden. Wanneer zijn dochter ineens gevoelens voor iemand krijgt, staat de wereld van Alessandro op z’n kop. Een ontroerende maar ook grappige film over verdriet, rouwen, afscheid nemen en nieuwe wegen inslaan. Achteraf voorzien we een nabespreking door Ann Onkelinx, psychologe. Genk - 19.30-22.00 uur 5 euro
INFOSESSIE
maandag
In balans blijven als mantelzorger de kracht van het woord Dagdagelijks zorgen voor iemand kost energie, maar waar blijf je die energie halen? Is het een mooi gedicht, een liedtekst, een verhaal… waardoor je terug in balans geraakt en zo de zorg weer aankan? Woorden kunnen kracht geven maar ook troost brengen. Tijdens deze brondag leren we mensen kennen die de kracht van woorden gebruiken om zelf in balans te blijven. Bilzen – 24/10 – 10.00 – 16.00 uur 10 euro ter plaatse betalen
16/11 WORKSHOP
dinsdag
24/11
CURSUS
v.a. donderdag
26/11
Mijn emmer loopt over Borgloon - 19.30-21.30 uur 3 euro
Zelf een mooi en hedendaags advent bloemstukje maken Houthalen-Helchteren - 19.00-22.00 uur 10 euro (Schaal zelf meebrengen, bloemen zijn inbegrepen in de prijs)
Belang van zelfzorg voor de mantelzorger Bree - 26/11, 3/12, 10/12, 17/12 Telkens van 19.30-22.00 uur 10 euro
Moment 29
Info voor iedereen INFOSESSIE
maandag
21/09 CURSUS INFOSESSIE
v.a. maandag
21/09
Boosheid voor ouders in opvoedingssituaties Houthalen - 21/9 - 20.00 - 22.00 uur
maandag
28/09
v.a. woensdag
30/09
Pensioen in zicht Beringen - 21/9, 12/10, 26/10, 16/11, 07/12 Hengelhoef - 23/9, 14/10, 28/10, 18/11, 09/12 Hengelhoef - 25/9, 16/10, 13/11, 27/11, 11/12 Telkens van 08.45 tot 16.45 uur 75 euro voor CM-leden 150 euro voor niet-leden In de prijs is ook de middaglunch en drank voorzien. Deelname aan de cursus geeft ook recht op educatief verlof!
INFOSESSIE INFOSESSIE
CURSUS
Moeilijke etertjes Hengelhoef - 20.00-22.00 uur
INFOSESSIE
v.a. maandag
28/09
Assertiviteit
Assertiviteit is een vaardigheid en een nieuwe vaardigheid kan je, met vallen en opstaan, leren! Deze cursus van 8 sessies staat open voor iedereen met ‘lichte’ angst of verlegenheidsklachten in de omgang met anderen en/of in bepaalde sociale situaties. De cursus staat dus open voor al diegenen die wat ‘minder vaardig’ zijn in sociale situaties en er zich wat gespannen en/of verlegen in voelen. Om deel te nemen is het wel belangrijk dat er momenteel geen andere psychische problemen acuut op de voorgrond zijn. Hengelhoef - 30/9, 7/10, 14/10, 21/10, 28/10, 18/11, 25/11, 2/12 Telkens van 19.00 tot 21.30 uur 150 euro voor CM-leden 300 euro voor niet-leden 75 euro voor CM-leden met Verhoogde Tegemoetkoming
INFOSESSIE
donderdag
08/10 CURSUS INFOSESSIE
woensdag
21/10
Kennismaking met mindfulness
Mindfulness leert je je aandacht meer te richten op het hier en nu in plaats van te piekeren over vroeger of angstig te zijn voor wat er komt. Je leert meer rust te vinden in jezelf, beter om te gaan met stress, pijn, angstgevoelens, piekeren en negatieve gedachten. Je leert vrede te nemen met het leven en ook meer genieten. Bree - 28/9 - 19.30-21.30 uur Hengelhoef - 29/10 - 19.30-21.30 uur Sint-Truiden - 2/12 - 19.30-21.30 uur
30 Moment
INFOSESSIE
donderdag
29/10 INFOSESSIE
dinsdag
03/11
Anders omgaan met depressieve klachten Hasselt - 20.00-22.00 uur
Parkinson heb je niet alleen Kortessem - 21/10, 26/10, 4/11, 18/11 Hechtel-Eksel - 25/11, 2/12, 9/12, 16/12 Telkens van 19.30 tot 22.00 uur 10 euro
Rouwverwerking Hasselt - 20.00-22.00 uur
Cholesterolarme voeding? Hasselt - 20.00-22.00 uur
INFOSESSIE
dinsdag
10/11 INFOSESSIE
donderdag
12/11
De combinatie gezin-werk-zorg Sint-Truiden – 10/11 – 19.30 – 21.30 uur (*) Prijs infosessies 3 euro voor CM-leden, 6 euro voor niet-leden. Tenzij anders vermeld.
Help, mijn kind heeft ADHD Hasselt – 12/11 – 20.00-22.00 uur
Evenementen voor iedereen EVENEMENT
EVENEMENT
vanaf
zondag
19/09
Levenslopen - Limburg 19-20/9 – Lommel 26-27/9 – Tessenderlo 3-4/10 – Sint-Truiden 17-18/10 – Genk www.levensloop.be
EVENEMENT
25/10 Borreltjesloop Kuringen www.borreltjesloopkuringen.be
EVENEMENT
zondag
15/11
zondag
27/09
Maasrun - Lanaken www.maasrun.be
EVENEMENT
zondag
11/10
Narvikrun Zutendaal LOOP JE MEE? NEEM DAN ZEKER DEEL AAN ONZE NARVIK HOMEPARC WEDSTRIJD! MEER INFO VIND JE TERUG OP PAGINA 20.
Op al deze evenementen kan je bij de CM-stand terecht voor een fitheidstest of massage.
Dwars Door Hasselt - Hasselt www.sport.be/runningtour/dwarsdoorhasselt/2015/nl
Moment 31
BC1365
SIMON EN LISE DOEN HET 730 KEER PER JAAR Je poetst je tanden best elke ochtend én avond. www.cm.be