Moment juni 2017 by CM Limburg

Moment Health- & Lifestyle-magazine van CM Limburg

• Mantelzorg verdient een plaats in het beleid

JUNI - JULI - AUGUSTUS

ZOMER 2017

• Vakantie in Limburg

ERKENNINGSNUMMER P209086 - AFGIFTEKANTOOR GENT X

• Assistentiewoningen: zorg binnen handbereik

WIN 5 fietskaarten en 1 wandelbox van Toerisme Limburg

D L E G M RE Gratis naar de dokter Bij een doktersbezoek betaalt CM Limburg voor kinderen t.e.m. 6 jaar vanaf 2017 het remgeld volledig terug, zonder franchise. En dit zowel bij de huisarts als de specialist. Ontdek al onze voordelen op www.cm.be/voordelen

Inhoud

zomer 2017 04

Als zelfstandig wonen niet meer lukt

Aandacht voor pijnbestrijding bij kinderen

12 17 20

Vakantie in Limburg

Mantelzorg verdient een plaats in het beleid

26 28

Festival je mee?

29 30 31

Recept

Zon in overvloed, verzorg jezelf en anderen goed!

Agenda

't Klikt op CM.be Goed gezien! Feiten en fabels over brillen en lenzen

Wat je moet weten over hooikoorts Puzzel

Colofon

MOMENT is een uitgave van CM Limburg

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Lizy Cosemans Prins-Bisschopssingel 75 3500 Hasselt

REALISATIE & VORMGEVING dienst marketing & communicatie CML

REDACTIE-ADRES

Prins-Bisschopssingel 75 3500 Hasselt fax 011 28 35 59

CM-CONTACTCENTER

011 28 02 11

DRUK ROULARTA PRINTING nv Meiboomlaan 33 8800 Roeselare

OPLAGE

Moment verschijnt in een oplage van 226.500 exemplaren Alles uit deze uitgave mag vrij gekopieerd, vermenigvuldigd of geciteerd worden, met bronvermelding “MOMENT CM LIMBURG”

12 22

Deze publicatie heeft een informatieve waarde. Voor een gedetailleerde omschrijving van de rechten en plichten van de leden en het ziekenfonds zijn alleen de statuten rechtsgeldig. De voordelen gelden onder voorbehoud van goedkeuring door de Controledienst voor de Ziekenfondsen. Wens je deel te nemen aan wedstrijden in Moment, maar beschik je niet over internet, dan kan je ook steeds je antwoord sturen naar bovenvermeld redactieadres.

VR A A G EN A NT W O ORD

Waarom hebben muggen het (niet) op jou gemunt? Een van de grootste ergernissen tijdens de zomermaanden, zijn ongetwijfeld zoemende muggen die je nachtrust komen verstoren. Maar waarom lijkt de ene persoon muggen aan te trekken, terwijl de andere net van beten gespaard blijft? Eén fabeltje kunnen we al ontkrachten: het heeft niets met zoet bloed te maken. Er wordt wel eens gezegd dat muggen een voorkeur hebben voor bierdrinkers, blonde vrouwen of bepaalde bloedgroepen. Niets is minder waar. Het is je lichaamsgeur die muggen aantrekt of afstoot. Iedereen heeft zijn eigen lichaamsgeur. Die bestaat uit een mix van diverse chemische stoffen. Muggen hebben op hun hoofd receptoren die jouw lichaamsgeur al vanop enkele tientallen meters afstand detecteren. Ook zweet, lichaamswarmte en de hoeveelheid koolstofdioxide die je uitademt, hebben een grote invloed op hoe aantrekkelijk je bent voor muggen. Na een sportsessie in de buitenlucht stijgt dus voor veel mensen de kans op muggenbeten. Er bestaan allerlei middeltjes om muggen te weren, van sprays en zalfjes tot elektronische lampen of toestellen met ultrasone geluiden. Maar de enige effectieve aanpak is heel simpel: de muggen zoveel mogelijk buiten houden. Een klamboe rond je bed kan daarbij helpen. Ga dan wel voor een exemplaar dat tot op de grond komt, anders vliegen ze er gewoon onderdoor. Let verder op de grootte van de mazen. Die moeten zo klein zijn dat muggen er niet doorheen kunnen. Ook degelijke horren in ramen en deuren werken goed.

Moment 03

Als zelfstandig wonen niet meer lukt 21.396. Zoveel assistentiewoningen vind je vandaag al in Vlaanderen. 2.330 daarvan liggen in Limburg. Maar wat is een assistentiewoning? Is er een verschil met een service- of seniorenflat? En welke ondersteuning biedt CM in dit verhaal? Moment sprak met Anne Coenen en Marc Vanderstraeten van CM-Zorgmakelaar. Zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen. Daar hopen de meeste mensen op. Maar wat als je zorg nodig hebt, of je woning niet langer aangepast is aan je noden? Dan is een erkende assistentiewoning misschien wel iets voor jou. Sinds 2013 is dit de officiële benaming voor een serviceflat. In deze aangepaste woning kan je comfortabel, veilig en zelfstandig ouder worden zonder dat je in een zorgomgeving zit. Je behoudt je privacy en krijgt verzorging op maat als je dit wenst.

Transparantie in aanbod en prijs Om het wonen in een assistentiewoning zo goed mogelijk af te stemmen op de noden en zorgen van de bewoners, startte CM met CM-Zorgmakelaar. “Een aantal jaar geleden was er

04 Moment

geen voorafgaande vergunning nodig voor de bouw van serviceflats”, vertelt Marc Vanderstraeten. “Door die vrije markt kwam er een toevloed aan initiatieven en zagen mensen door de bomen het bos niet meer. Bovendien werden er prijzen gevraagd die echt niet voor iedereen haalbaar waren. We zagen dat onze leden een beetje met de rug tegen de muur werden gezet. Er was geen transparantie in aanbod en prijszetting. Daar wilden we als CM beter zicht op krijgen door woonassistentie aan te bieden.”

Perfecte combinatie “We zijn transparant in wat we aanbieden en wat niet”, legt Marc uit. “Tegen een betaalbare dagprijs brengt CM-Zorgma-

Vertrouwenspersoon De woonassistent van CM Limburg is Anne Coenen. Wekelijks vind je haar in Pura Vida en in Huis Villina in Wellen. “Mijn takenpakket is enorm gevarieerd. Van het regelen van een gas- of elektriciteitsaansluiting, het opvolgen van klusjes, tot het opvangen van dringende zorgnoden. Ik zoek voor iedereen een oplossing op maat. Ook administratieve ondersteuning hoort daar soms bij. Tijdens de kantooruren ben ik steeds via gsm bereikbaar voor vragen of wanneer iemand het even moeilijk heeft.”

Samenwerking Anne werkt vaak nauw samen met andere diensten zoals Samana, lokale dagopvang of de CM-collega’s van Maatschappelijk werk. “Onlangs ben ik met de bewoners van Huis Villina naar het plaatselijk dienstencentrum in Wellen geweest om hen daar kennis mee te laten maken. Als CMZorgmakelaar zorgen we er namelijk ook voor dat er activiteiten zijn waaraan de bewoners kunnen deelnemen. Sociaal contact blijft nodig. Het doet hen deugd en geeft mij veel voldoening als ik kan helpen. Met mij als vast aanspreekpunt voelen ze zich ook veiliger.”

“

Tegen een betaalbare dagprijs brengt CM-Zorgmakelaar voor bewoners persoonlijke zorg en dienstverlening binnen handbereik.

“

kelaar voor bewoners persoonlijke zorg en dienstverlening binnen handbereik. Denk maar aan maaltijden, poetshulp, een was- en strijkdienst, aangepast vervoer, verpleegkundige zorg, een boodschappenservice of gezelschap. Het eerste initiatief waar we als CM-Zorgmakelaar woonassistentie verleenden, is Residentie Pura Vida in Koersel, een project met 21 assistentiewoningen.” Kort daarna werd de wetgeving in verband met assistentiewoningen vernieuwd. Zo stelt minister Jo Vandeurzen dat je naast woonassistentie ook een beheersinstantie moet aanbieden. Om daaraan tegemoet te komen, is CM een samenwerking met de vzw Ocura Woonzorgcentra gestart. “Een perfecte combinatie, aangezien Ocura erg vertrouwd is met ouderenzorg”, aldus Marc.

vult Marc aan. “Als er iemand wil komen wonen, checken we wel op voorhand of het mogelijk is om nog zelfstandig te wonen, welke zorgbehoefte er is, hoe die gaat evolueren in de toekomst en of we hieraan kunnen voldoen. Mensen brengen ook vaak hun eigen netwerk mee. Dat moedigen we zeker aan. Als je een zelfstandige verpleegkundige of iemand van het Wit-Gele Kruis hebt, mag je die gerust meebrengen. Hoe beter dat netwerk, hoe makkelijker het is om de stap te zetten.”

Democratische dagprijs Marc begrijpt perfect dat het voor mensen niet makkelijk is om op oudere leeftijd nog te verhuizen. “Ze wonen al tientallen jaren alleen en betalen meestal niets meer af voor hun huis. Voor een assistentiewoning worden wonen en zorg in één dagprijs gegoten. We proberen het zorgmakelaarschap zo democratisch mogelijk te houden. CM Limburg gaat ook enkel in zee met een

Grote stap

Wat is een erkende assistentiewoning?

Soms hebben mensen het moeilijk om de stap te zetten naar een assistentiewoning. Of zijn er koppels waarvan één partner nog niet helemaal overtuigd is. “Dan ben ik er om hen daarin te begeleiden”, vertelt Anne. “Je merkt dat ze dan tevreden zijn dat er iemand is waarmee ze dit kunnen bespreken. Onlangs nog is er een dame naar Wellen gekomen die jarenlang in Brussel heeft gewoond. Ze is 88 en heel actief, maar je merkt dat het voor haar een grote stap is. Ze heeft geen kinderen en moet goed opgevangen worden. Voor haar is het extra interessant dat ik er ben. Het komt nu op mijn creativiteit als woonassistent aan om ervoor te zorgen dat de overgang zo vlot mogelijk gaat.”

Er circuleren vandaag heel wat termen voor woonvormen met beperkte zorg. Denk maar aan assistentiewoning, zorgflat of serviceflat. En eigenlijk is er maar één officiële benaming: erkende assistentiewoning. Alleen bij een assistentiewoning die erkend is door het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid weet je zeker dat de woning zal voldoen aan wettelijke vereisten. Andere termen bieden je geen garantie. Wil je overgaan tot huren of kopen? Vraag de uitbater van een groep erkende assistentiewoningen dan zeker naar zijn erkenning (erkenningsbesluit of erkenningnummer).

Eigen netwerk

Meer info: www.checkassistentiewoning.be

“We merken dat verhuizen naar een assistentiewoning bijna altijd makkelijker is dan kiezen voor een woonzorgcentrum”,

Moment 05

project als er een limiet zit op de dagprijs. We proberen op die manier een invloed te hebben op de prijzen van assistentiewoningen en hebben criteria omschreven waaraan een assistentiewoning voor ons moet voldoen. En we bewaken die ook. Graag zijn we als beheersinstantie ook zo vroeg mogelijk bij een project betrokken. Hoe vroeger, hoe betaalbaarder het initiatief kan worden.”

Waakzaam oog Wat voor velen de huurprijs aanvaardbaar maakt, is de permanente SOS-service. Die garandeert de klok rond noodhulp via een erkende alarmcentrale, die indien nodig professionele hulp ter plaatse stuurt. Vanaf het moment dat er een oproep is geweest, krijgen Anne en Marc een overzicht van welke interventie nodig was. “Zo kunnen we snel contact opnemen met de mensen zelf, maar ook met hun familie”, legt Anne uit. “We richten ons naar de omgeving van de bewoners en proberen een goede band op te bouwen met de kinderen en familie. Als zij niet in de buurt wonen, of er niet elke dag kunnen zijn, is het een geruststelling dat wij een waakzaam oog zijn over hun vader of moeder.”

INFOSESSIE

donderdag

maandag

19/10 23/10

Troeven van een assistentiewoning Hasselt (19/10) - Bree (23/10) - 19.30 - 21.30 uur 3 euro CM-leden, 6 euro niet-leden Voor inschrijvingen: kijk op pagina 31.

Hoe werkt CM-Zorgmakelaar? Kennismaking De CM-Zorgmakelaar bekijkt tijdens een kennismakingsgesprek je situatie. Hij bespreekt je verwachtingen en gaat na welke ondersteuning je nodig hebt. Hij informeert je over de mogelijke dienstverlening en houdt je bewonersdossier bij. Je kiest zelf op welke hulp- en dienstverlening je een beroep wil doen.

Zorgaanbod De CM-Zorgmakelaar bekijkt welke ondersteuning je nodig hebt en zoekt uit wat je ziekenfonds en andere instanties, zoals diensten maatschappelijk werk, thuisverpleging en gezinszorg, voor jou kunnen doen. Ook als je hulpmiddelen nodig hebt, staat hij voor je klaar. Hij regelt een ziekenhuisbed, een rollator, een looprek, … Dankzij de CM-Zorgmakelaar kan je tegen goede voorwaarden een beroep doen op kwalitatieve diensten van externe zorgaanbieders zoals: maaltijden aan huis, boodschappenservice, klusjesdienst, medische manicure en pedicure, was- en strijkdiensten, vervoer.

Noodhulp Wie voor de service van CM-Zorgmakelaar kiest, kiest voor veiligheid en gezondheid. Hij garandeert dag en nacht nood-

06 Moment

hulp via een erkende alarmcentrale. Deze centrale schakelt, indien nodig, professionele hulp in.

Activiteiten De CM-Zorgmakelaar organiseert ook activiteiten en zorgt ervoor dat je andere mensen kunt ontmoeten. De activiteiten gaan door in de gemeenschapsruimte van een groep assistentiewoningen. Deze ruimte staat vrij ter beschikking van de bewoners.

Beeldbellen Via de CM-Zorgmakelaar kan je beeldbellen met je familie en mantelzorger, met vrijwilligers, met CM. De beeldtelefoon of tablet werkt via internet en is makkelijk te gebruiken. Je CM-Zorgmakelaar zorgt voor een gebruiksvriendelijke handleiding en helpt je op weg met de tablet. Of misschien helpen je (klein)kinderen je wel?

Kostprijs Als bewoner van een assistentiewoning betaal je een dagprijs voor de diensten die de Zorgmakelaar aanbiedt. Deze dagprijs wordt apart vermeld op de maandelijkse factuur met een overzicht van de kosten.

“Ook als architect heb je een zorgende taak” Hoe ontwerp je een assistentiewoning? Welke materialen of technieken komen daarbij kijken? En hoe bewaar je als architect het evenwicht tussen praktische oplossingen en het esthetisch aspect? We vroegen het aan Dr. Arch. Jasmien Herssens van de Faculteit Architectuur en Kunst aan de Universiteit Hasselt.

Een assistentiewoning is ‘veilig en comfortabel’. Een nogal abstracte omschrijving. Daarom stelde de Vlaamse overheid minimumvereisten op voor het ontwerp. “Concreet gaat het om aangepaste wooneenheden”, vertelt dr. arch. Jasmien Herssens. “Zo moet een assistentiewoning bijvoorbeeld volledig rolstoeltoegankelijk zijn. Dit betekent dat alle ruimtes voldoende ruim en breed zijn. Zowel gangen, leefruimtes als sanitaire voorzieningen. Dan kunnen bewoners en dienstverleners zich comfortabel bewegen. Er gelden ook strikte brandveiligheidseisen en in de woonblokken zijn gemeenschappelijke plaatsen voorzien om sociaal contact te stimuleren.”

Noodoproepen Daarnaast staat een assistentiewoning garant voor noodoproepen. “Er moet een noodoproepcentrale aanwezig zijn en iemand die de crisisoproepen ter harte neemt”, vervolgt Jasmien Herssens. “De woningen zijn prioritair bestemd voor mensen ouder dan 65 jaar en alle verdiepingen moeten goed bereikbaar zijn. Voor meerlagige gebouwen betekent dit ook de aanwezigheid van liften. Op logistiek vlak is er een beheersinstantie aanwezig die de dagelijkse leiding neemt.”

“

Bij het ontwerpen van een assistentiewoning luisteren we naar de vragen, wensen en noden van zowel het personeel als van de toekomstige bewoners.

Ruimer kijken “Andere vereisten zijn leuningen in de gemeenschappelijke gangen, rolstoeltoegankelijk gemeenschappelijk sanitair en handgrepen in de toiletten van individuele units”, verduidelijkt Jasmien. “Idealiter liggen assistentiewoningen ook op wandelafstand van winkels (bakker, slager, postpunt, openbaar vervoer…). Naast deze richtlijnen van de overheid kunnen steden en gemeenten nog specifieke vereisten stellen. Ook is het goed om te weten dat elke ontwerper, los van de verplichte eisen, mag streven naar zoveel mogelijk comfort. Zoals voldoende lichtinval of een mooi uitzicht. Daarom raad ik bewoners aan om zich goed te bevragen en ruimer te kijken dan wat de wet voorschrijft.”

Een mooie droom Op zich verschilt het ontwerpen voor assistentiewoningen niet met het ontwerpen van andere woningen, vindt Jasmien. “Het zou een mooie droom zijn als alle nieuwbouwwoningen voldoen aan de minimumeisen van zorgassistentie. Zo is een drempelloze toegang niet alleen rolstoeltoegankelijk, het is voor iedereen handig. Denk maar aan kleine kinderen, mensen die aankomen met boodschappen en ouders met een buggy. Drempelloos bouwen is niet moeilijker of duurder, maar vraagt wel aandacht van bij de start van het ontwerpproces. Een ander voorbeeld waar je rekening mee moet houden in het ontwerp van een assistentiewoning, is dat bewoners met een rolstoel onder de lavabo moeten kunnen rijden. “Dus hier mag geen kast onder komen. Ook lichtschakelaars en stopcontacten plaatsen we op een hoogte die makkelijk bereikbaar is voor iedereen. Hedendaagse oplossingen met bediening via smartphone of tablets kunnen hier ook een oplossing voor bieden.”

Moment 07

“

Puzzelstukken Maar hoe bewaar je dan als architect het evenwicht tussen wettelijke voorschriften en esthetiek? “Ontwerpen is een discipline waarbij je op een creatieve manier de vakkennis beheerst om alle puzzelstukken in evenwicht te brengen”, legt Jasmien uit. “Het ontwerpproces verloopt bij een assistentiewoning niet anders dan bij andere woningen. Bij elk ontwerp komen er wel randvoorwaarden kijken, bepaald door een programma, context of de bewoners. Bij het ontwerpen van een assistentiewoning luisteren we naar de vragen, wensen en noden van zowel het personeel als van de toekomstige bewoners.”

Brug bouwen Het wordt misschien vaak niet zo beschouwd, maar volgens Jasmien heb je als architect ook een zorgende taak. “Je bouwt letterlijk een brug tussen de mensen en de fysiek gecreëerde omgeving. De kunst van architectuur is vragen en voorwaarden van bewoners beantwoorden, en de voorwaarden, ontwerpeisen en principes van een gebouwde omgeving vertalen naar een elegant en constructief goed gebouw. Iedereen wil op een elegante manier wonen, verblijven en beleven. Voor een assistentiewoning zijn elegante oplossingen deze waarbij we ervoor zorgen dat alle bewoners of gebruikers aangenaam wonen. Daarom is het nodig om gebruikersinformatie mee op te nemen tijdens het ontwerpproces. Dit doen we met de ontwerpstrategie Universal Design.”

Universal Design Universal Design is een ontwerpstrategie die ernaar streeft om gebouwen, producten en diensten te ontwerpen waarbij gebruikers zich niet moeten aanpassen, maar die ondersteunend zijn voor gebruikers op een elegante, positieve en niet stigmatiserende manier. “Ontwerpen moeten dus resulteren in omgevingen, producten en diensten waarbij niet de mens zich moet aanpassen aan de ontworpen omgeving, maar de omgeving moet zoveel mogelijk de diversiteit van gebruikers ondersteunen”, legt Jasmien uit.

Alle kookplaten op één lijn Jasmien verduidelijkt het principe van Universal Design met enkele voorbeelden. “Veel kookplaten hebben een vierkante vorm, met twee kookplaten vooraan en twee achteraan. Maar we leerden van mensen die blind zijn dat door platen op één lijn te plaatsen de kans aanzienlijk verkleint dat je je verbrandt aan de voorste kookpotten terwijl je in de achterste roert. Bovendien zijn UD-ontwerpen niet stigmatiserend. Zo doet een douche vol stangen en steunen mensen denken aan hun beperkingen. Met interieurarchitecten, zorgpersoneel en gebruikers ontwierpen we in het UDwoonlabo een ‘klimrek’. Het lijkt op een elegante decoratie maar ondersteunt tegelijk ook de handen steungrepen voor groot en klein. Universal Design streeft naar de ondersteuning van iedereen, van jong tot oud, en ieder met zijn of haar talenten.

08 Moment

Beleef wat Universal Design voor jou kan betekenen Breng eens een bezoekje aan het UD-woonlabo in Hasselt, een project van Universiteit Hasselt, PXL en Inter (het Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid). Het UD-woonlabo (www.woonlabo.be) is een demonstratiewoning, infocentrum en onderzoekslabo in een gerenoveerde rijwoning die door monumentenzorg was beschermd. De woning is verbouwd tot twee appartementen en je kan zelf ondervinden hoe Universal Design je eigen woning op een elegante manier kan transformeren tot een levenslange woning.

CM-springkasteel Organiseert jouw vereniging, school, buurt, ... een evenement? Of plan je binnenkort een tuinfeest, verjaardagsparty of babyborrel? Dan is het CM-springkasteel wellicht net wat je zoekt om het helemaal af te maken! Voor slechts 50 euro komt CM het springkasteel plaatsen. Reserveren kan op het nummer 011 28 02 47 of via springkasteel.limburg@cm.be.

Nieuw getuigschrift

voor verstrekte hulp Na een raadpleging of behandeling bij een zorgverlener ontvang je een 'Getuigschrift voor verstrekte hulp'. Dat is het doktersbriefje dat je aan CM bezorgt voor een terugbetaling. Sinds 1 januari 2017 moeten zorgverleners een vernieuwde versie van dit getuigschrift gebruiken. Tot 30 juni geldt er een overgangsperiode, maar daarna is het verplicht om patiënten de nieuwe getuigschriften mee te geven. Wat is er veranderd? • Het getuigschrift is niet langer groen, maar wit. • Bovenaan is de melding ‘Aan te vullen door de gerechtigde’ verdwenen. • De zorgverlener zal je naam op het getuigschrift schrijven. Op het oude model staat onder je naam ‘Gerechtigde – echtgenote – kind – ascendent’. Ook die melding is verdwenen. • Helemaal onderaan op het ontvangstbewijs staat ‘Geïnd voor rekening van KBO nr’. Daar noteert de zorgverlener hoeveel je betaald hebt. Dit bewijs is voor jou bestemd. Je zorgverlener mag dit niet zelf bijhouden. Let op! Vanaf 1 juli 2017 is de overgangsperiode voorbij. Als je dan nog een oud model van het getuigschrift indient, dat opgesteld is na 1 juli 2017, kan je hier geen terugbetaling meer voor krijgen. Let er dus goed op dat je van je zorgverlener het juiste getuigschrift meekrijgt.

✂

voordeelbon ter waarde van

-20

op montuur bij aankoop met glazen

16 Moment van montuur

Geldig in Optiek Scherpesteen. Eén bon per aankoop, niet cumuleerbaar met andere acties of voordelen. Enkel originele bonnen worden aanvaard van 01.07.2017 t.e.m. 30.09.2017. Niet van toepassing op Bulgari, Cartier en Chanel

Moment09 Moment 21

Aandacht voor pijnbestrijding bij kinderen ‘Het is maar een prikje’. ‘Waar doet het pijn?’. Zinnetjes die je vaak hoort binnen de kindergeneeskunde. Wie zich een beetje kan inleven in de geest van een kind, weet dat ze allesbehalve kalmerend werken. Integendeel, het maakt de angst voor een spuitje net groter. Gelukkig kan het ook anders! Het kinderpijnteam van het Hasseltse Jessa Ziekenhuis wil alle kinderen binnen het ziekenhuis geen of zo weinig mogelijk pijn en angst laten beleven.

In 2005 werd er in België een overheidsproject opgestart rond acute pijn bij kinderen. Een dertiental ziekenhuizen stapten in, waaronder het Jessa ziekenhuis in Hasselt. Moment sprak met verpleegkundige Kinny Seron en kinderneuroloog en pediater Wendy Werckx. Zij zetten in het Jessa Ziekenhuis het Kinderpijnteam op poten.

Een stapje verder “Bij onze aanstelling brachten we eerst en vooral het pijnbeleid binnen Jessa in kaart”, licht Kinny Seron toe. “We bekeken wat er goed liep, en waar het beter kon. Dat gaf ons de mogelijkheid om daar waar mogelijk te optimaliseren. Ook vandaag werken we hier nog hard aan. In 2017 gaan we echter nog een stapje verder. We willen een strategie en werkwijze ontwikkelen om de knelpunten qua pijnbeleid ook buiten het ziekenhuis te verbeteren.”

10 Moment

“Zo richten we ons niet alleen op pijn, maar zorgen we er ook voor dat kinderen zo min mogelijk angst beleven. Want pijn en angst liggen heel kort bij elkaar. Door onze aanpak hopen we dat kinderen op jonge leeftijd geen afkeer krijgen van dokters of ziekenhuizen. Zo zijn kinderen en hun ouders meer tevreden, maar ook voor ons als verpleegkundigen en artsen geeft dit veel voldoening.”

Pijnteam Het Kinderpijnteam werkt multidisciplinair. “Ons team bestaat uit verpleegkundigen, een kinderarts, een psychologe en de spelbegeleiding”, vertelt Kinny Seron. “We passen verschillende technieken toe om de pijn en de angst bij kinderen te reduceren en delen onze kennis en ervaringen met alle afdelingen die kinderen behandelen. Zoals radiologie, het labo of de kraamafdeling.”

Goed voorbereiden Of een kind zonder angst (en onnodige pijn) naar het ziekenhuis komt, hangt er onder meer vanaf of er een ouder of andere vertrouwde volwassene aanwezig is. “Ook een goede voorbereiding van kind en ouder, op het ontwikkelingsniveau van het kind is heel belangrijk. Verder zet het kinderpijnteam ook in op het behoud van het gevoel van controle en op positieve bekrachtiging.” Alles start bij een goede voorbereiding. “We geven ouders altijd mee dat ze op onze website een aantal tips per leeftijd terugvinden over hoe ze hun kind kunnen voorbereiden op een ziekenhuisbezoek”, verduidelijkt Kinny. “Elke leeftijd vraagt om een specifieke aanpak. Zo heeft een peuter een rijke fantasiewereld. Hen bereid je best pas enkele dagen vooraf voor op het onderzoek, anders neemt hun fantasie de overhand. Als je een kind niet voorbereidt op een onderzoek of prik, komt dit natuurlijk als een totale verrassing. Dat maakt een kind angstiger en het zal daardoor ook meer pijn ervaren. Als ouders vragen hierover hebben, staan we altijd klaar voor verder advies.”

“

Pijn en angst liggen heel kort bij elkaar. Door onze aanpak hopen we dat kinderen op jonge leeftijd geen afkeer krijgen van dokters of ziekenhuizen.

Kinny Seron • Verpleegkundige afdeling Kinder- en jeugdgeneeskunde • Projectverantwoordelijke Kinderpijnteam

Dr. Wendy Werckx • Kinderneurologe • Pediater • Specialisaties: slaapproblemen bij kinderen en neonatologie

MRI oefentunnel Een onderzoek waar kinderen vaak angstig voor zijn, is een MRI-scan. “Daarbij word je in een soort tunnel geschoven en worden er beelden van de binnenkant van het lichaam gemaakt”, legt Kinny uit. “Ondanks dat kinderen een hoofdtelefoon krijgen om de kloppende geluiden in de tunnel te verminderen, komt dit toch beangstigend over. Om kinderen hierop voor te bereiden, kunnen ze komen oefenen in de oefentunnel in de speelzaal. Zo weten ze op voorhand wat er zal gebeuren en nemen we de vrees voor het onbekende weg.”

Individuele aanpak Een goed pijnbeleid vraagt om een individuele aanpak. “Zo kan een bepaalde techniek of methode voor één kind wel werken maar voor een ander kind niet, vertelt dokter Werckx. “ Bij elk kind is het dus even aftasten welk pijnbeleid we gaan toepassen. We maken daarvoor gebruik van diverse technieken, zoals glucoseoplossingen of een lokaal verdovende zalf bij een prik. We mobiliseren en motiveren ook de andere diensten om deze middelen te gebruiken. We merken dat het hier echt leeft. Hoe meer we de middelen in de aandacht brengen, hoe meer deze methoden gebruikt worden. Er zijn bijvoorbeeld ouders die al vanzelf voor een prik een glucoseoplossing of een huidverdovende pleister vragen. Dat is waar wij naar streven. Dat iedereen de pijnbestrijdende oplossingen kent en het een gewoonte wordt om ze te gebruiken.”

Moment 11

“

Vakantie in Limburg Besloten om lekker thuis te blijven deze vakantie? Dat hoeft absoluut niet saai te zijn. Met deze tips zijn zowel jij als je kinderen de hele zomer zoet.

PUUR VAKMANSCHAP

TIJDREIZEN Stap in de voetsporen van mijnwerkers of Romeinen, steek je handen uit de mouwen tijdens ateliers, ontrafel mysteries … Bijleren is nergens zo leuk!

AVONTUREN IN DE MIJNEN be-Mine in Beringen

Eén van de best bewaarde mijnsites van Europa. In het Mijnmuseum verken je unieke mijnverhalen in een gereconstrueerde mijngang. Via ‘Mijn Verhaal’ ontdek je het leven in en rond de mijn, door de ogen van een kind. Meer avonturen op be-Mine pagina 14. www.toerismeberingen.be

C-mine expeditie in Genk

Daal af in een interactieve luchtschacht en laat je via virtual reality terugslingeren naar de nog actieve mijn. Zo ervaar je aan de lijve hoe het voelt om in een mijn te werken. Met het gezinsspel ontrafelen kleine detectives het grote mysterie van Cyriel de Krekel. Je eindigt bovenop de 60 meter hoge schachtbok met zicht op de omgeving en het Labyrint. www.c-mine.be, www.c-mine-expeditie.be

12 Moment

Bokrijk inspireert

Openluchtmuseum Bokrijk dompelt je onder in het vakmanschap van vandaag, gisteren en morgen. Tijdens ateliers steken de kids de handen uit de mouwen. In de speelschuur leven ze zich uit met oude volksspelen die een eigentijdse make-over kregen. In De Superette Bokrijk van Kobe Desramaults bakt broodspecialiste Sarah Lemke in de houtoven brood met plaatselijk graan. De museumshop verrast met honing, thee of wol ‘handmade in Bokrijk’ of innovatieve BKRK-ontwerpen in leder en hout. www.bokrijk.be

VAN NEANDERTHALERS TOT ROMEINEN Gallo-Romeins Museum in Tongeren

Welke dieren liepen er in de prehistorie rond? Hoe leefden de Romeinen? Het Gallo-Romeins Museum brengt het veelzijdige verhaal van de mens: van prehistorie tot het einde van de Romeinse tijd. Maak een interactieve tijdreis met meer dan 2.000 authentieke objecten, levensechte figuren, maquettes, films en interactieve media. Tijdens de schoolvakanties zijn er workshops voor kinderen. En t.e.m. 31 augustus 2017 spiegel je je aan oude en moderne schoonheidsidealen op de expositie ‘Timeless Beauty’. www.galloromeinsmuseum.be

NOG MEER WORKSHOPS EN MYSTERIES Bilzen Mysteries

Na zonsondergang kennismaken met de intrigerende historiek van Alden Biesen? Bilzen Mysteries is een nachtelijk multimediaal belevingsparcours: het betovert jong en oud. Ridderbroeders op kruistocht, dansende nimfen, een verwoestende brand … www.bilzenmysteries.be

ADRENALINEKICKS Hou je van actie? Karten, (water)skiën, BMX fietsen… Aan jou de keuze.

Eenhoorns en theepotten in Hasselt

In Abdijsite Herkenrode gaan de kids op zoek naar opdrachten in theepotten. Of volgen ze de eenhoorn op een magische tijdreis door de geschiedenis van de abdij. In het Belevingscentrum zoeken ze kisten en vullen ze de gaten in het geheugen van Hendrik Van Veldeke. www.abdijsiteherkenrode.be

Het GlazenHuis in Lommel

Leer hoe glas wordt gemaakt uit zuiver wit zand. In het atelier blazen kunstenaars glazen voorwerpen. Zelf experimenteren met glas en kunst? Voor kinderen zijn er leuke workshops. www.hetglazenhuis.be

VOOR HELDEN OP LATTEN Snow Valley in Peer

De grootste indoorskipiste van Europa. Snowboarders leven zich uit in het fun park. Van op 25 meter hoogte bedwing je de rails, big air, fun boxes en quarterpipes. Vijf skiliften en een rolmat brengen je boven. www.snowvalley.be

RACEN, KARTEN EN BMX Karting Genk

Bruegelmuseum in Peer

Maak kennis met de reproducties van al de werken van Pieter Bruegel de Oude: boerentaferelen, Bijbelvoorstellingen … Tijdens de gezinstocht ontdekken de kids spannende verhalen achter de schilderijen. www.toerismepeer.be

Museum DE MINDERE in Sint-Truiden

Ontdek het religieuze erfgoed van de Minderbroeders: schilderijen, beelden, zilver … Je leert ook meer over Franciscus van Assisi. Kinderen leggen patersknopen, bouwen kerkjes of gaan op ontdekkingstocht met Vik de Vis en Vera de Vogel. www.demindere.be

Het grootste professionele kartingcircuit van België. Tevens recreatief huurkartcircuit van 550 meter waar je maar 1,25 meter groot moet zijn om te mogen karten. www.kartinggenk.be

Circuit Zolder

Racen met de auto, de fiets of skeelers … Hier kan het allemaal. Play on Wheels geeft initiatieles EMX en BMX op kindermaat. Wie durft karten, racen met op afstand bediende mini-auto’s of opgaan in een racesimulator? www.circuit-zolder.be, www.bmwcircuitzolder.be, www.kartingzolder.be

VAN WATERSKI TOT WINDSURFEN Terhills Cablepark in Dilsen-Stokkem

Waterskiën, wakeboarden of kneeboarden terwijl een kabel je voorttrekt. Of geniet van een drankje met zicht op het water. www.terhillscablepark.be

Surf & Fun watersportcentrum in Lommel

Gelegen aan twee meren waar je kunt kanovaren, waterfietsen en windsurfen. Tevens waterskibaan van 577 meter en mogelijkheid tot wakeboarden. www.dagjevossemeren.be

Moment 13

WATER- EN SPEELPRET

NOG MEER SPELEN EN ZWEMMEN Speeltuin Bokrijk

De grootste gratis openluchtspeeltuin van België met een zone voor elke leeftijd: Hoplaspeelhoek, kinderdorp met thematische speeltuigen, glijbanen … Maar ook miniauto’s, minigolf en een avonturenparcours. www.bokrijk.be

Duiken tussen tropische vissen, klimmen en klauteren, konijntjes knuffelen, indoor minigolfen… In Limburg maakt verveling geen kans.

Saraland in Houthalen-Helchteren

BEKENDE KABOUTERS EN MEER… Plopsa Indoor Hasselt

Leef je uit op de meer dan 25 attracties van dit indoor themapark: een boottocht met Piet Piraat op de Woeste Zee, de Wickie Coaster, de Speelboom van Plop, de Bumbaspeeltuin … www.plopsaindoorhasselt.be

Leef je uit op ‘De Mijn’, een indoor minigolf met geur-, licht-, bewegings- en geluidseffecten. Alsof je in een mijnschacht golft. Het indoor zwemparadijs Aquapolis heeft waterglijbanen, een kinderen kabouterbad … De indoor speeltuin Kids Valley verrast met klimtorens, glijbanen … www.saraland.be

Zwemparadijs Hengelhoef in Houthalen-Helchteren

Subtropisch zwemparadijs met waterglijbanen, een golfslagbad, wildwaterbaan, kriebelbeek, kleuter- en peuterbad ... Je vindt hier ook Speelpaleis Villa Victor met speeltoestellen en een pamperzone. www.vakantieparkhengelhoef.be

DUIKEN EN KLIMMEN Avonturenberg, TODI en Alpamayo in Beringen

Op be-MINE is de mijnterril omgevormd tot een avonturenberg met een bos van 1.600 palen. Op dit dwaal- en speelparcours bedwing je kruiptunnels, glijbanen, reuzentrappen … De andere flank is een mountainbikepiste. Indoor klimmen kan bij klimcentrum Alpamayo. In Mijn Zwemparadijs vind je een natuurbad en indoor zwembad met glijbanen en stroomversnellingen. En TODI is het eerste indoor snorkel- en duikcentrum van Europa. www.toerismeberingen.be, www.todi.be, www.sportoase.be, www.alpamayo.be

Aquadroom in Maaseik

Indoorzwemcomplex met wedstrijdbad, plons- én ontspanningsbaden en glijbanen. Ook verwarmd buitenbad. www.aquadroom.be

Zwemparadijs S&R Dommelslag in Overpelt

Indoor zwembad met wildwaterbaan, bandenglijbaan, golfslagbad, kinderbad met waterspeeltuin en buitenzwembad. www.sr-dommelslag.be

Breugelhoeve in Peer

Speeltuin, belevingstuin en knuffelboerderij in één. De geitjes, schaapjes, cavia’s, konijntjes en kleine pony’s doen kinderharten smelten. Je kunt hier zelfs een pony huren voor een ritje. www.breugelhoeve.be

14 Moment

CenterParcs in Peer en Lommel

Snorkel langs tropische vissen, zoef van wildwaterbanen en glijbanen zoals de Monkey Splash. Kleintjes plonsen in het kinderdoe- of babybad. In Erperheide klauteren kids in speelpaleis BALUBA terwijl Discovery Bay in De Vossemeren verrast met baai, scheepswrak, waterkanon en 7 meter hoge touwbanen. www.dagjecenterparcs.be

AVONTUUR IN DE NATUUR Fietsen door het Water, ravotten in speelbossen, wandelen op blote voeten, fluisterstil varen … Hier liggen de avonturen voor het oprapen.

TUSSEN DE STERREN EN BLOOTVOETS Nationaal Park Hoge Kempen

Hier kun je urenlang opgaan in de natuur. Bewegwijzerde wandelen fietsroutes leiden je naar de mooiste plekjes met zeldzame planten, dieren én prachtige vergezichten. Aan de toegangspoorten (6 in totaal) vind je leuke gezinsattracties zoals Cosmodrome, Pietersheim, Blotevoetenpad … www.nationaalpark.be

FIETSEN DOOR HET WATER #FDHW Te voet of met de fiets een vijver doorkruisen zonder natte voeten? Welkom bij Fietsen door het Water in Bokrijk. Fiets met het water aan weerszijde op ooghoogte en maak kennis met het unieke vijverlandschap van De Wijers. Dompel je onder in het historisch decor van het Openluchtmuseum. Natuur en erfgoed vormen een perfecte tandem. Een pure beleving. Geprikkeld? Rep je naar fietsknooppunt 91 in Bokrijk! *Een fiets huren kan ter plekke. + 32 495 52 42 26 Infocenter via Parking 1, Bokrijklaan 1, 3600 Genk

RAVOTPLEZIER

Cosmodrome in Genk

Tussen sterren en planeten zweven? Ervaar het dankzij het full dome 360° projectiesysteem en reuzenscherm in Kattevennen. De 3D-beelden geven je het gevoel dat je door de ruimte reist. Tuur ook door de 3 meter lange telescoop en doorgrond enkele geheimen van ons heelal. www.kattevennen.be

Domein Pietersheim in Lanaken

Kruip in de huid van de heer van Pietersheim en ontdek alle geheimen van de 12de-eeuwse Waterburcht Pietersheim tijdens de gezinsspeurtocht ‘Ridders gezocht’. Op het kabouterpad volgen de kinderen 3 km lang het spoor van eekhoorn Kwip en voeren opdrachtjes uit. Of trek naar de kinderboerderij met speeltuin. www.pietersheim.be

Blotevoetenpad in Zutendaal

In Zutendaal stap je 2 km op blote voeten door zand en water, over gras, boomsnippers, leem, keien, doorheen een doolhof … Onderweg klim je op de uitkijktoren en zweef je als een libel. www.lieteberg.be

Bosland, grootste avonturenbos van Vlaanderen

In Hechtel-Eksel, Lommel en Overpelt ontdek je speelbossen waar de kids slepen met takken, kampen bouwen, ravotten en klimmen op en door grote houten speeltuigen. www.bosland.be

Speelboomgaarden

Hou tijdens je wandeltocht in Haspengouw en de Voerstreek halt in een speelboomgaard. Een zalige plek om te ravotten, klauteren, picknicken en vrijuit fruit te plukken. www.belevingsboomgaard.be

PSSST Klankenbos in Neerpelt

Bij Provinciaal Domein Dommelhof wandel je met je voeten én je oren. In Klankenbos zorgen wind en klankkunstwerken voor een altijd wijzigende symfonie. www.musica.be, www.klankatlas.eu

Fluisterstil varen in RivierPark Maasvallei

Vaar geruisloos met een fluisterboot of StilSloep over een oude Maasarm in Dilsen-Stokkem of Kinrooi. De gps aan boord voert je naar de mooiste plekjes. Vaarervaring is niet nodig. www.toerisme-dilsen-stokkem.be, www.stilsloep.be

Moment 15

EVENEMENTEN EN TENTOONSTELLINGEN Muziekfestivals, theater, workshops, tentoonstellingen … Groot en klein beleven deze zomer onvergetelijke momenten. Surf naar toerismelimburg.be en ontdek de kalender.

Limburg Vakantiegids 300 pagina’s inspirerende foto’s aangevuld met praktische informatie. Inclusief reportages, fietsen wandelroutes, tips van insiders, streekproducten, kindvriendelijke uitjes, logeeradresjes, verwijzingen naar filmlocaties … Pik de gids gratis op in een Limburgs toeristisch infokantoor. Lees je liever op het scherm? Met behulp van de technologie van Musebooks kies je zelf hoe je de gids online doorbladert. Snel info opsporen? Ga voor de tekstversie van het boek. Je laten inspireren? Open het fotoboek zonder teksten. Liever tekst én beeld? Kijk op toerismelimburg.be Limburgse gastvrijheid betekent ook toegankelijkheid voor iedereen. Ontdek het aanbod in de online brochure ‘Toegankelijk Limburg’.

Moment verloot 5 fietskaarten en 1 wandelbox Wil je kans maken op een fietskaart of wandelbox? Vul dan snel de puzzel in op pagina 30.

Met 2.000 km fietsroutes, al de knooppunten, 44 favoriete fietsplekjes, fietsvriendelijke cafés en logies … Voor € 9,50 te koop bij Standaard Boekhandel of de toeristische infokantoren.

Wandelbox Wandelen in Limburg

De wandelbox van de drie Limburgse Regionale Landschappen bundelt al de wandelgebieden op acht streekkaarten. Goed voor 2.000 km wandelplezier! Mét startplek, parking en afstanden. Te koop op www.wandeleninlimburg.be

Nog meer tips? Surf naar toerismelimburg.be of 16 Moment

Toerisme Limburg

Fietskaart Limburg

’t Klikt op www.cm.be Vraag je gele klevers aan Op elk doktersbriefje of getuigschrift dat je aan CM bezorgt, moet je een gele klever bevestigen. Zo kunnen we je terugbetaling zo snel mogelijk in orde brengen. Op www.cm.be kan je deze gele klevers makkelijk zelf online aanvragen.

Ga naar www.cm.be.

Scroll naar beneden tot je rechtsonder de rubriek ‘Applicaties’ ziet.

Kies daar voor de optie ‘Gele klevers en documenten bestellen’.

Je krijg nu een overzicht van enkele documenten die je online kan aanvragen. Daarvoor moet je eerst bovenaan rechts nog je CM-ziekenfonds of regio selecteren.

Nu verschijnen er twee extra rubrieken in het tekstgedeelte: ‘Voor de ziekteverzekering’ en ‘Bij verblijf in het buitenland’.

Vink ‘Gele klevers’ aan bij de optie ‘Voor de ziekteverzekering' en klik op Doorsturen.

Vul het rijksregisternummer* in van de persoon waarvoor je klevers nodig hebt. Voeg onderaan nog je e-mailadres toe en klik op Versturen. *Dit nummer vind je op de achterkant van je identiteitskaart.

Je krijgt een bevestiging van jouw aanvraag. We gaan aan de slag om jou de klevers zo snel mogelijk thuis te bezorgen.

Moment 17

Hoe vermijd je heimwee? 4.000 stappen wandelen met CM en Pasform In juli, augustus en september organiseren CM en Pasform wandelingen van 4.000 stappen. Voor mensen met een verstandelijke beperking is de norm van 10.000 stappen immers vaak niet haalbaar. We gaan samen op stap met de stappenteller en volgen een route van 4.000 stappen, ofwel zo’n 3 kilometer. Elke maand maken we een andere wandeling, ergens in Limburg. Soms in de stad, soms in het groen. Zo geniet je van een gezonde wandeling die niet te zwaar is. Nadien kan je napraten met een drankje. Elke keer dat je met ons 4.000-stappen meewandelt, krijg je bovendien een stempel op je stappenkaart. Bij drie stempels krijg je je eigen stappenteller! Praktisch: • Niet toegankelijk voor rolstoelgebruikers • Deelnemers moeten 3.5 km kunnen wandelen • Flesje water voor onderweg meebrengen • 10 euro per wandeling • Meer info: heusden-zolder@pasform.be, 011/22 69 31 Parking Mijnmuseum, Koolmijnlaan 201 te 3580 Beringen Donderdag 6 of zaterdag 8 juli 2017 van 13.30 tot 16.00 uur Parking Demerstrand, Stationstraat te 3590 Diepenbeek Donderdag 24 of zaterdag 26 augustus 2017 van 13.30 tot 16.00 uur Dorpsplein, Kruispunt Kimpenstraat-Kapelstraat, 3660 Opglabbeek Donderdag 28 of zaterdag 23 september 2017 van 13.30 tot 16.00 uur

Gaat je kind deze zomer voor het eerst zonder jou op vakantie of op kamp? Met deze tips krijgt heimwee geen kans: • Bereid samen met je kind het kamp voor. Leer hem/ haar de bestemming kennen, zoek samen foto’s op internet en vertel wat je er allemaal kan doen. • Leg uit dat heimwee normaal is en dat iedereen er wel eens last van heeft. • Geef leuke spulletjes mee die aan huis doen denken: een knuffel, een foto, … • Maak samen een dagboekje met wat leuke foto’s of tekeningen en vraag je kind er regelmatig wat in te schrijven. • Vertel hoe de moni’s heten en dat ze daar altijd bij terecht kunnen. • Maak geen beloftes die je niet kan nakomen, zoals elke dag bellen of ze komen halen als de heimwee te erg wordt.

Teleblok. Heb jij een luisterend oor? CM biedt met Teleblok nog tot 28 juni een luisterend oor voor studenten en hun omgeving. Deze anonieme en gratis online hulplijn wordt bemand door een team van vrijwilligers. Heb jij wat vrije tijd voor een zinvol vrijwilligersengagement en wil je studenten tijdens de blokperiode steunen? Dan ben jij de vrijwilliger die we zoeken om de gratis en anonieme chat van Teleblok mee te bemannen. Registreren kan op www.teleblok.be/vrijwilliger-worden. Samen studeren met anderen? Dat kan nog tot en met 21 juni in het Blokpunt in PXL Hasselt en in het Blokpunt in UCLL Hasselt. Je bent er op weekdagen welkom van 10.00 tot 20.00 uur. Wil je zeker zijn van een plaatsje? Reserveer dan via www.teleblok.be. Ook samen ontspannen is belangrijk, daarom zijn er elke dag gratis en vrijblijvende ontspanningsmomenten. Die zijn voor iedereen toegankelijk. Meer info? www.teleblok.be/blokpunt of www.facebook.com/teleblok.

18 Moment

Dagelijks van 18.00 tot 23.00 via www.teleblok.be

De 100 meest gestelde vragen over borstvoeding Je goed informeren en voorbereid zijn, is cruciaal voor het slagen van borstvoeding. Veel problemen zijn te vermijden of makkelijk op te lossen. Met dit boek geven Eva en Martine Boonen van Mammae moeders eerlijke en praktische info, en een antwoord op de meest gestelde vragen rond borstvoeding. Hoe leg je je kindje het beste aan? Hoe weet je dat je baby drinkt? Hoe vermijd je tepelkloven en borstontstekingen? Wat doe je als je toch een borstontsteking krijgt? Hoe kolf je het beste moedermelk, en hoe kun je dat bewaren? Met tips van experts, grappige anekdotes en ontroerende verhalen.

WIN EEN GRATIS EXEMPLAAR Moment mag twee boeken gratis weggeven! Waag je kans en mail je contactgegevens naar moment.limburg@cm.be met als onderwerp Borstvoeding. Aanstaande mama’s genieten ook een mooie korting bij aankoop van een Mammae borstvoedingsbeha in alle Limburgse vestigingen van de Thuiszorgwinkel.

Kazoucijfers stijgen weer, tijd voor zomersfeer! Jaar na jaar trekken meer en meer jongeren er met CM op uit. Voor 2017 is dat niet anders. Kazou Limburg klokt zelfs af op meer dan 4.500 deelnemers! Daar horen een 800-tal vrijwilligers bij om alles in goede banen te leiden. • • • • •

Dat is 570 kg pasta als iedere vakantiegast één keer spaghetti eet op vakantie; Dat zijn 114 chauffeurs die kinderen veilig naar hun bestemming brengen; Dat is bijna 2 miljoen gereden km, als je ze per persoon samentelt; Dat zijn 9.000 ouders die hun kinderen uitzwaaien; Dat zijn 41.000 vieruurtjes.

Vakantie voor iedereen Wie aan Kazou denkt, denkt aan zomervakanties. Maar ook achter de schermen is Kazou actief met bijvoorbeeld ziekenhuisspeldagen, vakanties voor kinderen in asielcentra, vormingsdagen, teambuildingsmomenten en zoveel meer. De Kazou-vrijwilligers zitten doorheen het jaar niet stil. Last minute naar Hongarije Kazou biedt een gloednieuw concept aan voor 15 en 16 jarigen: Bridges and Beaches in Hongarije. Vloggen, street food, een uitstap naar Wenen en chillen in de thermen. Voor elk wat wils! Er zijn nog een aantal plaatsen voor de periode 9 tot 19 juli. Aarzel dus niet en check zeker eens op zomer2017.kazou.be.

Moment 19

Goed gezien! Feiten en fabels over brillen en lenzen Is slapen met lenzen gevaarlijk? Krijg je hoofdpijn door het dragen van een bril? En kan een lens achter je oog geraken? Ontdek het antwoord op deze en enkele andere veelvoorkomende vragen over brillen en lenzen. 20 Moment

1. Kan een lens achter je oog geraken? Nee, dit is fysiek onmogelijk. Je oogleden zitten vast aan het witte gedeelte van je oog. Er kan dus niets achter je oogbol geraken, ook geen tranen of vuiltjes. Als je een lens even niet vindt, is die waarschijnlijk onder of boven je ooglid geraakt. Dat kan gebeuren als je in je oog wrijft of huilt. Door rustig te knipperen met je ogen schuift ze weer op de juiste plek. Komt ze toch niet tevoorschijn? Dan heb je de lens verloren.

2. Hoe vaak moet je je ogen laten controleren? Als je al een bril of lenzen draagt, is het raadzaam om jaarlijks op controle te gaan bij de oogarts. Zo ben je er zeker van dat je steeds de juiste sterkte draagt. Draag je geen bril, dan is een bezoek aan de oogarts nodig wanneer je klachten ondervindt aan je ogen of gezichtsvermogen. Bijvoorbeeld bij pijn, wazig zicht of overdreven traanvocht. Vanaf 40 à 45 jaar is een tweejaarlijkse controle bij iedereen aan te bevelen om de aanwezigheid van glaucoom op te sporen. Ook als je geen problemen opmerkt.

3. Kan je hoofdpijn krijgen door een bril te dragen? Frequente hoofdpijn kan erop wijzen dat je een bril nodig hebt. Maar ook als je voor het eerst een bril draagt of een bril met de verkeerde glazen of sterkte, kan je tijdelijk last krijgen van hoofdpijn. Dit zou vanzelf moeten overgaan of moeten stoppen eens je de juiste bril draagt. Blijf je last van hoofdpijn hebben? Dan is er waarschijnlijk een andere oorzaak. Je gaat dan best naar je dokter om die te achterhalen.

4. Mag je slapen met lenzen? Terugbetaling voor lenzen en brillen Bij aankoop van een brilmontuur, brilglazen en lenzen krijg je tot 50 euro per kalenderjaar terugbetaald als je jonger dan 19 bent. Vanaf 19 jaar tot 40 euro per kalenderjaar. Bij een laserbehandeling of lensimplantatie heb je recht op een eenmalige tegemoetkoming van 100 euro per oog. Met het CM-MediKo Plan ben je beschermd tegen hoge medische kosten buiten het ziekenhuis. Voor oogzorg is er een extra tegemoetkoming tot 100 euro per jaar voor brillenglazen, contactlenzen, intra-oculaire lenzen, laserbehandelingen en keratotomie. Meer info: www.cm.be/bril

Wanneer je lenzen draagt, is het belangrijk dat je je ogen voldoende laat ademen. Contactlenzen blokkeren namelijk grotendeels de zuurstoftoevoer naar je hoornvlies. Door te knipperen wordt er via traanvocht wel zuurstof tussen de lens en je hoornvlies gebracht. Maar als je slaapt, zijn je ogen gesloten en is het hoornvlies volledig afgedekt door de lens en je ooglid. Dit zorgt ervoor dat je ogen rood en pijnlijk zullen zijn als je wakker wordt. Ook zwellingen komen voor. Je doet je lenzen dus beter uit als je gaat slapen.

5. Hoe kies je een kinderbril? Net zoals voor volwassenen speelt het montuur een grote rol bij de keuze van een kinderbril. Kinderen zullen snel aangeven welke kleur ze leuk vinden. Toch zijn er nog enkele zaken waar je best op let. Zo moet de bril vooral comfortabel zitten en mag die niet afglijden. Anders zal je kind geneigd zijn hem niet te dragen. Laat je voor de afmetingen zeker bijstaan bij de opticien. Anders loop je het risico dat de bril voor irritatie zorgt op de neusvleugels of op de wangen drukt. En last but not least: ga voor een bril die tegen een stootje kan. Monturen met een flexibel scharnier krijgen kinderen niet zomaar uit elkaar geduwd.

6. Kan je zwemmen met lenzen? Voor veel sporters zijn lenzen de ideale oplossing om niet gehinderd te worden door een bril. Maar als je gaat zwemmen laat je toch beter je lenzen thuis. Niet alleen raak je ze snel kwijt omdat ze losser gaan zitten, ze zijn ook erg gevoelig voor chloor. Bovendien absorberen ze allerlei chemicaliën en bacteriën die in het zwembadwater zitten. Daardoor is er een grote kans dat je een infectie of oogontsteking oploopt. Dat kan je allemaal voorkomen met een goed aansluitende zwem- of duikbril op sterkte.

Moment Moment 21 21

“Mantelzorg verdient een plaats in het beleid” Ruim 75.000 mantelzorgers nemen in Limburg de zorg op voor hun partner, kind of (schoon)ouders. Het gaat dan bijvoorbeeld om hulp bij het huishouden, emotionele steun of persoonsverzorging. Ook Viv was zestien jaar lang mantelzorger voor haar psychisch kwetsbare moeder. “Als kind gaf ze me alle nodige zorgen en een warme thuis. Ik vind het vanzelfsprekend om dat ook voor haar te doen.”

Hulp aan huis In het begin bleef de zorg voor Viv beperkt tot samen met haar mama naar de winkel gaan en erop toezien dat ze alles had wat nodig was. De eerste jaren ging dat heel goed zo. “Maar naarmate mijn moeder ouder werd, zag ik dat er meer hulp aan huis nodig was, zoals een poetsdienst. Later is daar ook het Wit-Gele Kruis bijgekomen omdat ze niet meer zo secuur omging met haar medicatie. Elke stap was voor moeder heel moeilijk. Het voelde aan alsof haar huis niet meer van haar was. Maar ook als mantelzorger is het moeilijk om de zorg te delen.”

Zorg uit handen geven Dat is iets waar Viv het binnen de stuurgroep van Samana dikwijls over heeft, het doorgeven van zorg aan een professionele hulpverlener. “Het is een gemak dat je dit kan delen, maar aan de andere kant wil je als mantelzorger ook de finesses, de waardevolle dingen van de mantelzorg meegeven. Zo kom je geregeld voor een dilemma te staan. Toen bij mijn moeder de eerste zorg aan huis kwam, merkte ik dat ik dingen wou doorgeven zonder dat ik de zorgverleners het

22 Moment

gevoel gaf dat ze het niet goed doen. Want ook voor hun is het zeker niet gemakkelijk. Door hun strakke planning is er bijna geen tijd meer voor een babbel. Terwijl je merkt dat die behoefte aan sociaal contact er wel is bij zorgvragers.”

Naar een woonzorgcentrum Sinds een jaar of vier is de moeder van Viv opgenomen in een woonzorgcentrum. “Ik heb lang al het nodige gedaan zodat moeder alleen kon blijven wonen, maar na een val was dat volgens haar artsen niet meer verantwoord. Haar persoonlijk alarmsysteem hing aan een haakje aan de muur, en ook de telefoon stond buiten handbereik. Daardoor heeft ze de hele nacht op de grond gelegen. Gelukkig kwam de verpleging van het Wit-Gele Kruis de ochtend nadien aan huis. Toen hebben we beslist om haar naar een woonzorgcentrum vlakbij huis te laten gaan. Daar ga ik nu bijna dagelijks langs.”

“

Het is een gemak dat je de zorg kan delen met professionele hulpverleners, maar aan de andere kant wil je hen ook de finesses, de waardevolle dingen van de mantelzorg meegeven.

“

Viv Gemoets (62) is echtgenote, mama en geëngageerd lid van de stuurgroep mantelzorg binnen Samana. Dat combineert ze met de mantelzorg voor haar moeder. “Mijn moeder is fysiek nog heel goed, maar heeft regelmatig depressies. Toen mijn vader twintig jaar geleden overleed, heb ik de zorg voor haar opgenomen. Een paar dagen voordien zei hij nog dat het nu op mij zou terechtkomen. Het was net alsof hij de zorg doorgaf. Dat is zwaar als enig kind, maar ik probeer er ook de voordelen van in te zien. Zo hoef ik niet te overleggen met andere familieleden bij elke beslissing die moet genomen worden.”

Loslaten “Op dagen dat moeder verdrietig is of het haar niet zo goed gaat, wil ik dat doorgeven. Maar je stuit ook hier op tijds- en personeelsgebrek. Je ziet dat de verzorgers echt veel moeite doen, maar dat de tijd er gewoon niet altijd is. Door de drukte wordt er ook al eens iets vergeten. Zo vroeg ik onlangs of er tegen slaaptijd nog eventjes iemand bij haar wou langsgaan. ‘s Anderendaags bleek dat dit niet was gelukt. Er staat dikwijls maar één persoon op de dienst, zeker ‘s nachts. Als mantelzorger moet je dit voor een stukje loslaten. Maar dat valt me zwaar.”

Plaats binnen het beleid Emotionele ondersteuning voor mantelzorgers verdient volgens Viv dan ook de nodige aandacht. “Tijd voor jezelf nemen is nodig. Je zit voortdurend in een rollercoaster. Je voelt je bijna schuldig als je iets voor jezelf doet. Als mantelzorger zit je vaak als het ware gesandwiched tussen je eigen gezin, je ouders, kleinkinderen en een job. Dit allemaal combineren, wordt soms teveel. En dan merk je dat mensen eraan ten onder gaan en de zorg voor zichzelf niet meer toelaten. Maar als de mantelzorger stilvalt, valt ook de zorg weg.” Daarom pleit Viv ervoor om mantelzorgers officieel een plaats te geven binnen het zorglandschap.

Te vrijblijvend “Dan heb ik het over een sociaal statuut, maar vooral over waardering voor de mantelzorger als betrokken persoon in het hele verhaal. Zo moeten we een plaats krijgen rond de tafel. Mantelzorg mag niet langer vrijblijvend blijven. Je hebt binnen een organisatie een organigram met alle mogelijke functies van directie tot technische dienst. Waarom kan ook niet de mantelzorger effectief zichtbaar een plaats krijgen? Dan kan je er niet meer omheen. Binnen het beleid moeten ze nadenken over hoe ze mantelzorgers gaan betrekken. Een zorgvrager is niet altijd mondig en alert genoeg om zelf zijn verhaal te doen of voor zijn rechten op te komen. In dat geval is het de mantelzorger die dat voor hem doet. Ik was heel blij dat ik de kans kreeg om deze visie onlangs te delen tijdens de conferentie over de reorganisatie van de eerstelijnszorg in Vlaanderen.”

Nieuwsbrief voor mantelzorgers Ben jij net als Viv en Galiene mantelzorger? En wil je graag op de hoogte blijven van infosessies, cursussen of contactmomenten met lotgenoten? Schrijf je dan zeker in voor de digitale nieuwsbrief van Samana. Hoe? Stuur een mailtje naar an.vlekken@cm.be en we zorgen ervoor dat je elke maand op de hoogte bent van de nieuwste activiteiten en info rond (mantel)zorg.

Moment 23

Werk aan de winkel Minister Jo Vandeurzen heeft namelijk een mantelzorgplan klaar met meer dan honderd actiepunten. Maar Viv heeft haar twijfels over de haalbaarheid daarvan. “Het doel is dit verwezenlijken tegen 2020. Maar dat is al over drie jaar. Dat lijkt me te weinig om de mantelzorger een statuut te geven en echt een plaats te bieden binnen het beleid. Het lijkt een mooi plan op papier, maar ik wil zien hoe ver we in werkelijkheid geraken. Want het wordt er niet makkelijker op. De groep van potentiële mantelzorgers krimpt. Gezinnen worden alsmaar kleiner, we moeten langer werken en de jonge generatie van nu blijft ook niet meer in het dorp wonen. Er is werk aan de winkel om mantelzorgers te behouden.”

TIS GRA

DAG VAN DE MANTELZORG 22 JUNI 2017 Op donderdag 22 juni, de Dag van de Mantelzorg, palmen CM en Mantelzorgvereniging Samana Hangar 58 te Bokrijk in. Het belooft een uniek ‘dagje uit’ te worden voor Limburgse mantelzorgers. Op het programma staan onder andere een verkenning van de prachtige groene omgeving met wandelingen en fietstochten, showcooking met kok Mo’ke, een zorginfobeurs in Hangar 58, een verwenmoment, … Daar wil je toch bij zijn?! Ben je nog niet ingeschreven? Waag dan je kans om de 10 laatste duotickets in de wacht te slepen. Hoe? Heel eenvoudig: stuur vóór 20 juni een mail naar mantelzorg.limburg@cm.be. Vermeld in je mail je rijksregisternummer, naam, telefoonnummer en de naam van de persoon waarvan jij mantelzorger bent. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

24 Moment

“Jonge mantelzorgers hebben nood aan ondersteuning” Galiene Thoelen is 21 jaar en al enkele jaren mantelzorger. Ze zorgt voor haar mama die chronisch pijnpatiënt is. Deze mantelzorgtaken weet ze voorlopig goed te combineren met haar opleiding verpleegkunde aan de PXL in Hasselt. “Mijn leven ziet er anders uit dan dat van mijn leeftijdsgenoten. Maar mama zorgde jarenlang voor mij. Nu is het mijn beurt om dat voor haar te doen. Ik vind het ook niet erg om voor mama te zorgen. Het gaat vaak om kleine dingen. Bovendien ben ik graag thuis en help ik waar ik kan. Toch is de balans bewaren vrij moeilijk. Ik probeer mama steeds te vragen wat ze die dag van mij verwacht of waar ze hulp bij nodig heeft. Zo kan ik dag per dag inplannen.

Dat doe ik ook ik op langere termijn: als ik examens heb of een periode weg ben, probeer ik mee te denken over wat er allemaal moet gebeuren.”

Verwendagen voor mantelzorgers

Dankbaarheid

Om mantelzorgers in de bloemetjes te zetten, organiseert CM in samenwerking met Syntra twee verwendagen. Je ontmoet er ook andere mantelzorgers om samen gedachten uit te wisselen. Vul onderstaande strook in, en maak kans op een gratis verzorgarrangement, helemaal op jouw maat!

Meer ondersteuning Galiene merkt dat jongeren die zorgen voor een familielid nood hebben aan meer ondersteuning. “Ik heb veel informatie en educatie gekregen via mijn studie, maar andere jonge mantelzorgers krijgen dit vaak niet. Met ondersteuning bedoel ik ook het emotionele en praktische aspect. Het is belangrijk om af en toe te praten over je ervaringen. Dat geldt voor alle mantelzorgers, maar voor jongeren is het moeilijk om te praten met leeftijdsgenoten omdat zij de situatie niet begrijpen. Ook een mantelzorgstatuut kan helpen. Als mijn mama plots ernstig ziek wordt of een been breekt, kan ik haar niet alleen laten. Op zo’n moment ben ik onwettig afwezig op school, terwijl ik een redelijke reden heb om thuis te zijn.” Daarom probeert Galiene andere lotgenoten te helpen. “Ik werk af en toe samen met Samana om de noden van jonge mantelzorgers in kaart te brengen. Zo gaan we binnenkort naar een mantelzorgcongres in Zweden om te leren hoe andere landen deze doelgroep ondersteunen en begeleiden. Aan de hand van deze ervaringen pikken we op wat we in Vlaanderen kunnen realiseren.”

SPELREGELS: • Je bent mantelzorger • Je bent lid van CM-Limburg • Je bent kandidaat om een verwendag te winnen • Je duidt een moment aan waarop jij wil deelnemen • Je duidt aan welke behandelingen je wenst (samen max. 3 uur) • Je vult de aanvraagstrook verder volledig in voor 17 oktober *Opgelet: Aanvragen betekent nog niet dat je automatisch kan deelnemen. De plaatsen worden toegewezen op basis van het aantal aanvragen. Winnaars ontvangen voor 5 november een brief met verdere info.

Aanvraagstrook verwendagen mantelzorgers:

✂

Galiene zorgt graag voor haar mama. “We hebben echt een hechte band. Ik mis het ook als ik langere tijd niet thuis ben. Dat is voor mij veruit het leukste aan mantelzorger zijn, de nauwe relatie en de dankbaarheid. Mijn mama is mijn vriendin geworden, omdat we nu heel veel samen doen en dezelfde dingen leuk vinden.” Maar dat je als mantelzorger erg dichtbij staat, maakt het soms ook moeilijk. “Ik krijg af en toe de wind van voren. Maar ik neem het mama niet kwalijk, dit is een normale reactie. Toch kwetst het wel. Ook is de combinatie met school en hobby’s niet altijd simpel. Maar ondertussen heb ik daar een evenwicht in gevonden.”

Syntra campus Genk – 22 & 23 november – 09.00 – 16.00 uur

Naam + voornaam: .......................................................................................................... Adres: ................................................................................................................................. Telefoonnummer & GSM nummer: ................................................................................ E-mail: ................................................................................................................................ Ik wil deelnemen aan de verwendagen op (*meer momenten aankruisen is mogelijk

en vergroot de kans dat je kan deelnemen):

❏ Dinsdag 21/11 voormiddag ❏ Woensdag 22/11 voormiddag ❏ Dinsdag 21/11 namiddag ❏ Woensdag 22/11 namiddag Ik zou graag volgende behandelingen krijgen (samen max. 3 uur): VOORKEUR ❏ Gelaatsverzorging: ❏ Make-up: ❏ Rugmassage: ❏ Manicure en nagels lakken: ❏ Esthetische voetverzorging: ❏ Wassen en brushen van de haren: ❏ Knippen en brushen van de haren: ❏ Watergolf in de haren: ❏ Opsteekkapsel of vlechten: ❏ Voor de man: knippen en scheren:

RESERVE 1 uur 30 minuten 30 minuten 1 uur 1 uur 30 minuten 1 uur 1 uur 40 minuten 1 uur

Je ziet na elke behandeling ook een bolletje staan. Gelieve hier enkele reserve-opties aan te duiden, mocht het niet lukken om de behandelingen van je voorkeuren in te kunnen boeken. Drop deze inschrijfstrook in een CM-brievenbus (tav Hoofdkantoor, An Vlekken) of scan het formulier in en mail het naar mantelzorg.limburg@cm.be. Meer info: 011 28 04 91 Gele CM-klever

Moment 25

Festival je mee? Wist je dat 85% van de 19-20-jarigen last heeft van tijdelijk oorsuizen na het uitgaan? En dat dit bij 15% permanent zo blijft? Daarom wil CM je oren beschermen met Oorgasme. Daarmee laat CM je intens van muziek genieten én tegelijkertijd je oren sparen. Je vindt onze mobiele CM-teams deze zomer dan ook op tal van Limburgse festivals. Je komt de mobiele teams ongetwijfeld graag tegen. Je kan er gratis herbruikbare oordopjes krijgen en we hebben leuke gadgets bij! De oordopjes zorgen voor een gemiddelde demping van 15 decibel. Perfect dus om de oren van festivalgangers te beschermen. Ook die van de allerjongste. Ouders van kinderen tussen 2 en 8 jaar kunnen gratis* hoofdtelefoons voor hun kids lenen.

Win oordoppen op maat! Herbruikbare oordopjes bieden bescherming, maar om optimaal van muziek te genieten, zijn oordoppen op maat de oplossing bij uitstek. CM maakt muziekliefhebbers gelukkig met een gratis set oordoppen op maat, ter waarde van 150 euro. Elke maand zijn er tien gelukkige winnaars. Waag je kans op www.cm.be/win!

Gehoorschade? Niet met deze tips: • Gebruik een koptelefoon in plaats van de ear plugs van je mp3-speler of iPod. • Zet het volume van je iPod of mp3-speler niet hoger dan 60 % van het maximumvolume. En luister niet langer dan een uur aan een stuk. • Verhoog het volume van je mp3 niet met op het internet downloadbare volumeboosters. • Bescherm je oren met oordopjes als je langere tijd in een lawaaierige omgeving verblijft. • Ga op feestjes, fuiven of festivals nooit in de buurt van de luidsprekers staan. Als je op een meter afstand van elkaar nog een normaal gesprek kunt voeren, zit je veilig. • Geef je oren tijdens een fuif of festival af en toe een rustpauze door bijvoorbeeld even een luchtje te gaan scheppen. Gun ze na een luidruchtige fuif of festival minstens 24 uur rust, en gebruik in deze periode geen iPod of mp3-speler. • Ga liever niet naar een concert of discotheek als je zwanger bent. Je buik dempt amper 5 dB. Het gehoor van de baby, dat zich dan nog volop aan het ontwikkelen is, wordt algauw blootgesteld aan 100 dB. • Raadpleeg een arts als je last hebt van oorsuizingen, gedempt geluid of fluittonen. *We vragen hiervoor wel een waarborg. Die krijg je terug bij het inleveren van de hoofdtelefoon.

26 Moment

Rock Herk

14 en 15 juli • Herk-De-Stad Met o.a. Millionaire, Tout Va Bien, Booka Shade, Channel Zero, Black Box Revelation en Warhaus. www.rockherk.be

WIN 5 DUOTICKETS VOOR ROCK HERK Wil je kans maken? Stuur dan voor 30 juni een mailtje naar festival.limburg@cm.be met de vermelding ‘Moment Rock Herk’. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en rijksregisternummer te vermelden.

Afro Latino 7, 8 en 9 juli • Bree

Met o.a. Alvaro Soler, Daddy Yankee, Jamaram, Vicente Garcia, Big Mountain en Rolf Sanchez.

WIN 10 DUOTICKETS VOOR AFRO LATINO Wil je kans maken? Stuur dan voor 30 juni een mailtje naar festival.limburg@cm.be met de vermelding ‘Moment Afro Latino’. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en rijksregisternummer te vermelden.

Genk on Stage 23, 24 en 25 juni • Genk

Met o.a. Gogol Bordello, Milow, Stan Van Samang, Het Zesde Metaal en Meskens in Motown.

WIN 1 VAN DE 5 CONSUMPTIEPAKKETTEN Wil je kans maken? Stuur dan voor 30 juni een mailtje naar festival.limburg@cm.be met de vermelding ‘Moment Genk on Stage’. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer en rijksregisternummer te vermelden. Winnaars worden een week op voorhand persoonlijk verwittigd. Meer weten? Surf naar www.cm.be/oorgasme of naar www.cm.be/festivals.

Moment 27

Wat je moet weten over hooikoorts Niesbuien, een jeukende neus, tranende ogen… Voor wie last heeft van hooikoorts klinkt dit ongetwijfeld bekend in de oren. Van zodra de zon begint te schijnen, treden de eerste symptomen op. Maar wat is hooikoorts eigenlijk? En hoe pak je het aan? Wat is hooikoorts? Hooikoorts is een soort allergie. Wie eraan lijdt, is overgevoelig voor bepaalde soorten stuifmeel van grassen, planten of bomen. Iedereen heeft daar antistoffen tegen, maar bij personen met hooikoorts ontstaat er een overdreven afweerreactie van zodra hun ogen, neus, mond, keel of luchtpijp in aanraking komen met stuifmeel, ook wel pollen genoemd.

Het hele jaar? Het hooikoortsseizoen ligt tussen februari en september. In die periode bloeien grassen, planten en bomen en circuleren er pollen in de lucht. • Februari en maart: de bloeiperiode van bomen. • Mei en juni: de bloeiperiode van grassen. • De late zomer en herfst: een allergie voor sporen van schimmels. Dit komt minder vaak voor.

Klachten Sommigen hebben de hele bloeiperiode last, anderen af en toe. De meeste klachten gaan over van zodra de pollen uit de lucht verdwijnen. Het kan gaan om • jeukende neus met niesbuien; • loopneus of na enige tijd ook een verstopte neus; • jeukende, tranende of branderige ogen; • droge, jeukende keel; • kriebelhoest.

Aanpak Van hooikoorts kan je niet genezen. Probeer zoveel mogelijk contact met stuifmeel te vermijden. Vooral op zonnige en winderige dagen circuleren er veel pollen in de lucht. Dan doe je best geen buitenactiviteiten. Draag altijd een zonnebril en laat je was niet buiten drogen. Alle contact met stuifmeel vermijden, is zo goed als onmogelijk. Spelen de klachten je teveel parten, dan plan je best een bezoek bij de huisarts. Die zal bekijken of allergietesten nodig zijn en de mogelijkheden van geneesmiddelen met je bespreken.

28 Moment

Recept

Couscous met scampi’s en groenten 4

BENODIGDHEDEN

32 gepelde scampi’s, 240g couscous, 1 rood chilipepertje, 2 teentjes knoflook, 500g broccoli, 200g peultjes, 250g sojascheuten, 4 eetlepels olijfolie, enkele blaadjes verse munt, 2 eetlepels amandelschilfers, 1 eetlepel rozijnen, 8 zwarte olijven, 1 koffielepel fijngehakte ingelegde citroen (Marokkaanse winkel), kurkuma, sap van 1 limoen, peper (en zout)

BEREIDING

• Verwijder het darmkanaal van de scampi’s. • Was het chilipepertje, verwijder de zaadlijsten en hak het fijn. Pel de knoflook en pers uit. Was de broccoli en verdeel in kleine roosjes. Kook de peultjes beetgaar. Was de sojascheuten en laat ze uitlekken. • Maak de couscous klaar volgens de instructies op de verpakking. • Doe 1 eetlepel olijfolie in een antiaanbakpan en bak de broccoli, de peultjes en de sojascheuten met de helft van de knoflook en het pepertje beetgaar. Schep de groenten uit de pan. • Doe de scampi’s in de pan en bak ze kort aan. Voeg de broccoli, de sojascheuten en de peultjes erbij. • Hak de munt fijn. • Verhit een antiaanbakpan en rooster de amandelschilfers. • Voeg de helft van de munt, de amandelschilfers, de rozijnen, de olijven en de ingelegde citroen bij de couscous. Breng op smaak met kurkuma, peper en eventueel wat zout. • Meng het limoensap met de resterende olijfolie, de munt en de knoflook. Roer onder de couscous. • Verdeel de couscous over de borden. Lepel de scampi’s en de groenten erop.

TIP

Geen fijngehakte ingelegde citroen bij de hand? Smaakt ook lekker zonder.

RECEPT UIT KILOOTJE MINDER Moment 29

Zweedse puzzel

Breng de letters uit de genummerde vakjes over naar deook gelijkgenummerde vakjes van de oplossingsbalk. PUZZELBLADEN. Surf eens naar www.tazuku.be of www.denksport.be Puzzelhoekje

JUISTE REDENERING

BEPALINGAANKONDIGEND VOORNAAMWOORD

HO! BEDRAG

SNOEP

BEROEP

NACHTLEGER IN DE OPEN LUCHT

VOORZETSEL

KLEINE BEVOORRECHTE GROEP

PLANKENKOORTS

INDIVIDUALITEIT

GRASACHTIGE WATERPLANT

TANIG

AFVALLIGE

BRAK

LUXEAUTO

HOEFDIER STIJF

LIEVER

OPENBAAR VERVOERMIDDEL

NOOT

UITKOMST VAN EEN OPTELLING

COMPACT DISC

HIK BIJ HET HUILEN

BOOM

LAGE MANNENPARTIJ

HET MUSICEREN

ZAT

DRANK

TRANSPORT EN COMMUN

JUWEEL ETEN

14 TEKEN OP MATEN EN GEWICHTEN

FAMILIELID

PLAATS IN WALLONIË (FRANS)

IN ORDE

TRUC

WEERDIENST

ANTIEK

PAPA

KORENZEEF

ONDERLINGE BETREKKING

VOORZETSEL

EETGEREI

BAL VAN OPGEWONDEN GAREN

18 PERSOONLIJK VNW.

POOLBEWONER ZWARTE KLEVERIGE STOF

TIJDVAK

LID VAN EEN OUD-GRIEKSE VOLKSSTAM

FAMILIELID

NOOT

GETIJ

RIV. IN EGYPTE

ATLEET WIT

13 STROOK GROND LANGS EEN WEG

ITAL. EILAND BOEL

IJZEREN MONDSTUK VAN EEN PAARD

BOEKENVERZAMELING

DUN

VAANDEL

SOORT ONDERWIJS

GRAVURE

6 SLOTWOORD VAN GEBEDEN

PLAATS IN LIMBURG

AFGELEGEN

DEEL VAN EEN TRAP

DAMP NOOT

OVERMATIG

VANWEGE

PLUS

DAMP VAN BRANDENDE STOFFEN

OPENBAAR VERVOERMIDDEL

FIJNGESTAMPTE GROENTE

TOEGANGSPRIJS

11 ACHTERZIJDE VAN DE HALS

Breng de letters1 uit de2 genummerde vakjes11van de12oplossingsbalk. Daar dan 3 4 vakjes 5 over6naar de 7 gelijkgenummerde 8 9 10 13 14 15 verschijnt 16 17 de oplossing. 18 19 1

L N O G Z I C B A

H D B H T V G A E L I T E R I E T E L I G V E R Z A K E R L T E L A N D M L A D S N I K E S T E C S S T E M B R O C H E O P A O K E E R A Wil je graag kans maken? VulMdan vóór 13 juli 2017 het wedstrijdformulier in op www.cm.be (nieuwsflashes). IJ K M E R K O U D W E T Let er wel op dat je op de Limburgse surft! Je kan je regio wijzigen rechts bovenaan op onze homepage. N L M E S O M A Rpagina E P E K P I S T E R E N N E R Of stuur het antwoord naar moment.limburg@cm.be. Vergeet niet je naam, adres, telefoonnummer én E L B A K B I T IJ L rijksregisternummer je niet over internet, dan kan je een gele briefkaart voorzien van S P U L B te I vermelden. B E V L Beschik A G W Ahet S Ejuiste M Tantwoord R E E Ten E je telefoonnummer sturen naar MOMENT-SPEELTIJD, een gele klever, A M E N R O O K T R E I N Prins-Bisschopssingel I N K O M 75, M O3500 E S Hasselt. N E K De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

WIN 5 fietskaarten of een wandelbox

Oorgasme, geniet van muziek

30 Moment

Zon in overvloed, verzorg jezelf en anderen goed! Wie kijkt er niet uit naar die warme dagen? Ontspannende fietstochtjes, een gezellige picknick of nog snel een terrasje doen. Maar extreme warmte heeft soms minder prettige gevolgen. Elk jaar sterven nog honderden mensen aan de gevolgen van warmte. Vaak gaat het om alleenwonende ouderen of chronisch zieken.

Zorg voor anderen Geef deze kwetsbare groep daarom extra aandacht. Ga eens (extra) langs bij alleenstaande senioren of zieken bij jou in de buurt. Kijk of ze het goed maken en of ze voldoende vocht binnenkrijgen. Help ook jonge kinderen voldoende te drinken. Laat kinderen nooit achter in een geparkeerde auto, ook niet voor twee minuten.

Hou het hoofd koel met deze tips

Wees voorbereid

• Drink voldoende

Zorg dat je altijd water bij hebt. Hou de weersvoorspellingen in de gaten. Smeer op tijd zonnecrème.

Toch te warm gekregen?

• Hou jezelf koel

Voel je je niet goed bij het warme weer? Let op voor wat ongevaarlijke symptomen lijken, zoals hoofdpijn of duizeligheid. Ze kunnen de eerste symptomen zijn van ernstige problemen. Drink dan meteen meer water, zoek een koele plek en rust. Bel je huisarts bij twijfel. Reageer jij of iemand anders zeer sterk op de warmte? Zoals braken, overvloedig zweten, kortademigheid of een hoge lichaamstemperatuur … Bel dan meteen de spoeddienst. Koel de persoon af en pas eerste hulp toe indien nodig.

Drink meer dan gewoonlijk, ook als je geen dorst hebt.

Zoek koele plekken op en vermijd de zon. Verplaats inspanningen naar een koeler moment. Draag lichte kledij en een hoofddeksel. Koel je lichaam af (lauwe douche, (voet)bad, ...).

• Hou je huis koel

Verlucht op momenten dat het buiten koeler is dan binnen.

• Surf naar www.warmedagen.be

Hier vind je meer tips en nuttige info om warme dagen door te komen.

Moment 31

WEGWIJS AGENDA ZOMER 2017

CM organiseert een heleboel activiteiten.

CM, jouw gids in zorg én gezondheid

Ook bij partnerorganisaties als Samana kan je

De zomer is voor velen een moment om even op de rem te staan en te genieten van wat welverdiende rust. Een terrasje in de zon, gezellige avonden met vrienden en familie, een leuk concert meepikken. Wie weet kom je ons wel tegen op een van de vele festivals of evenementen waar CM aanwezig is. Daar delen we gratis oordopjes uit. Maar ook voor fitheidstesten en gezondheidsinformatie kan je steeds bij onze medewerkers terecht. Want als gezondheidsfonds bouwt CM mee aan een gezonde samenleving. En dat mag je ruimer zien dan je fysiek goed voelen. Gezond zijn gaat om zoveel meer: sociale contacten, levenskwaliteit, zingeving, mentaal welbevinden. Stuk voor stuk essentiële elementen om je lekker in je vel te voelen. Daarom hebben we van juni tot september opnieuw een divers aanbod aan infosessies, ontmoetingsmomenten en workshops voor jou klaarstaan. Ontdek snel het programma in deze Wegwijs of op www.cm.be/agenda.

Op de volgende pagina’s vind je het aanbod.

Fijne vakantie!

Lizy Cosemans Algemeen Directeur CM Limburg

32 Moment

terecht voor betrouwbare informatie, ontmoetingsmomenten of doe-activiteiten.

In het aanbod herken je de doelgroep aan de kleur.

INFO VOOR MENSEN MET CHRONISCHE GEZONDHEIDSPROBLEMEN INFO VOOR IEDEREEN INFO VOOR MANTELZORGERS EVENEMENTEN VOOR IEDEREEN

Meer info of inschrijven? • Stuur een e-mail naar wegwijs.limburg@cm.be Vermeld in je mail duidelijk: - voor welke activiteit je wil inschrijven - je naam, adres, rijksregisternummer en telefoonnummer

• Telefonisch op het nummer 011 28 02 80 • Surf naar onze website www.cm.be/agenda Gelieve tijdig in te schrijven. Je ontvangt een bevestiging per brief of via e-mail.

VOOR AF IN S C HRI J V EN V ERP LICH T!

Voor mensen met chronische gezondheidsproblemen

INFOSESSIE

dinsdag

13/06

Leven met een voedselallergie, wat nu?

Veertien allergenen zijn Europees erkend. Alle eetgelegenheden moeten je kunnen inlichten over de allergenen die in hun gerechten voorkomen. Welke zijn die allergenen? Wat zijn mogelijke gevolgen als je er niet nauwkeurig mee omspringt? Welke producten kan je gebruiken als vervanging? Tijdens deze demo ontdek je hoe je, ondanks je allergie, culinair kan genieten. We proeven ook enkele hartige en zoete hapjes. Lanaken - 13/06 13.30-16.30 uur € 3 CM-leden - € 6 niet-leden

CURSUS

donderdag

07/09

CURSUS

vrijdag

08/09

Geheugentraining

Klachten over vergeetachtigheid komen op alle leeftijden voor. Ook jongeren hebben er last van. Of je nu jong of ouder bent, je kan je geheugen trainen door bepaalde technieken toe te passen. Via deze cursus kom je meer te weten over je geheugen. Je leert beter onthouden door middel van trucs, tips en oefeningen. Neerpelt - 08/09 - 15/09 - 29/09 - 06/10 09.30-12.30 uur € 35 CM-leden - € 17,5 CM-leden met VT - € 105 niet-leden

INFOSESSIE

dinsdag

12/09

Fibromyalgie? Wat nu?

Het neemt langzaam bezit van jou. Je voelt je verschrikkelijk. Op een morgen ontwaak je met het gevoel dat je in een nachtmerrie beland bent: heel je lichaam is met stalen banden omkneld en iemand heeft die een tikje te hard aangespannen. Je zoekt naar een diagnose maar je loopt tegen vooroordelen aan. Een dokter die met jou op stap wil gaan is moeilijk te vinden. En daar sta je dan met het gevoel of je de Mount Everest moet beklimmen en een lijf dat aanvoelt alsof je onder een vrachtwagen terecht gekomen was… We reiken verduidelijkingen aan en mogelijkheden om je leven weer op gang te krijgen.

Zolder - 12/09 18.30-21.30 uur € 3 CM-leden - € 6 niet-leden

Hooggevoeligheid, vermoeidheid en zelfzorg

INFOSESSIE

maandag

18/09

Meer ideeën voor minder vlees

We zoeken samen naar antwoorden op de vragen: Wat is hooggevoeligheid? Hoe komt het dat hooggevoelige personen vatbaarder zijn voor stressgerelateerde aandoeningen? Hoe kunnen we dat vermijden, of de schade beperken? Hoe kunnen we meer zorg voor onszelf dragen in deze veeleisende en prestatiegerichte maatschappij? Het is een interactief gebeuren, waarbij je zowel oefeningen als tips en tricks krijgt aangeboden.

Minder vlees eten is gezond én goed voor het milieu. Hoe krijg je je gezin mee in het verhaal? Hoe behoud je een volwaardig en gezond voedingspatroon met volwaardige vleesvervangers? Hoe ga je creatief om met nieuwe producten en dagelijkse kost? Je krijgt bruikbare tips en achteraf wisselen we verder uit via een digitaal platform.

Hasselt - 07/09 - 14/09 - 21/09 18.30-21.30 uur € 20 CM-leden - € 10 CM-leden met VT - € 40 niet-leden

Kortessem - 18/09 - 09/10 18.30-21.30 uur € 6 CM-leden - € 12 niet-leden

I.s.m. Vormingplus Limburg

Moment 33

WORKSHOP

Voor iedereen

woensdag

21/06

Peuters in actie

Bewegen en spelen is erg belangrijk voor peuters. Het bevordert de motorische ontwikkeling en legt de basis voor de hersenontwikkeling. Daarnaast beïnvloedt het de taal, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Daarom organiseert CM voor (groot)ouders en hun (klein)kind de gratis workshop ‘Peuters in Actie’. Een leuk spelmoment voor kinderen van 1 tot 3 jaar. De workshop geeft je bovendien een brede waaier aan spelimpulsen en beweegtips waarmee je thuis makkelijk aan de slag kan.

WORKSHOP

maandag

19/06

I.s.m. Kind & Preventie

Babymassage We nodigen je van harte uit op een van onze sessies babymassage om samen met je baby op een speelse en creatieve manier te leren genieten van babymassage, waar en wanneer het jou past. We verwachten papa, mama, grootouder of onthaalouder, samen met hun baby tussen zes weken en zes maanden.

Lommel - 21/06 - 15:30 uur Genk - 29/07 - 09:30 uur Dilsen-Stokkem - 16/09 - 09:30 uur Gratis

CURSUS

I.s.m. Kind & Preventie Neerpelt Diepenbeek Bocholt Maaseik Genk Hasselt Kuringen Dilsen-Stokkem Sint-Truiden Meeuwen-Gruitrode Peer Opglabbeek Bilzen Tongeren Runkst Lommel Hamont-Achel Zonhoven Riemst Heusden-Zolder Houthalen-Helchteren Leopoldsburg Gratis

34 Moment

woensdag

- 19/06 - 09.30 uur - 18/09 - 09.30 uur - 19/06 - 13.00 uur - 17/07 - 13.00 uur - 18/09 - 13.00 uur - 20/06 - 13.00 uur - 26/06 - 18.30 uur - 28/06 - 18.30 uur - 26/07 - 18.30 uur - 23/08 - 18.30 uur - 27/07 - 16.00 uur - 31/07 - 09.30 uur - 30/06 - 09.30 uur - 08/09 - 09.30 uur - 03/07 - 09.30 uur - 04/09 - 09.30 uur - 04/07 - 13.00 uur - 03/08 - 09.30 uur - 05/09 - 13.00 uur - 04/07 - 19.00 uur - 01/08 - 19.00 uur - 05/09 - 19.00 uur - 17/07 - 09.30 uur - 18/09 - 09.30 uur - 25/07 - 09.30 uur - 27/07 - 16.00 uur - 28/07 - 09.30 uur - 18/08 - 09.30 uur - 14/09 - 18.30 uur - 04/09 - 09.30 uur - 31/07 - 18.30 uur - 05/09 - 13.30 uur - 06/09 - 09.30 uur - 06/09 - 19.00 uur - 11/09 - 09.30 uur - 18/09 - 09.30 uur

04/10

Pensioen in zicht Naarmate je pensioen in zicht komt, stel je je ongetwijfeld allerlei vragen. Hoe word ik gezond ouder? Hoe vul ik mijn tijd in? Hoe zit het eigenlijk met het erfrecht? Om op deze en andere vragen een antwoord te bieden, organiseert CM Limburg de cursus Pensioen in zicht. De cursus behandelt diverse thema's: erfrecht / pensioenwetgeving (werknemers en zelfstandigen) / beheer financiën / gezonde voeding / vrijwilligerswerk / vroegtijdige zorgplanning / ziekteverzekering / ... Deze cursus voldoet aan de voorwaarden voor een aanvraag van educatief verlof.

Hengelhoef Woensdag - 04/10 - 25/10 - 15/11 - 29/11 - 13/12 Vrijdag - 06/10 - 27/10 - 17/11 - 01/12 - 15/12 Telkens van 8.45 tot 16.45 uur. € 75 voor CM-leden - € 150 voor niet-leden

Voor mantelzorgers

Evenementen voor iedereen

CURSUS

EVENEMENT

dinsdag

zondag

19/09

13/08

Fietsen in het land van Loon Start te: Hoepertingen: Fruitbedrijf Ketelslegers, Langegrachtstraat 17 Alken: Hoeve Maris, Laagsimsestraat 98 Wellen: Aardbeibedrijf Royen, Langenakkerstraat 132A GRATIS fruit aan de CM-stand! www.fietseninhetlandvanloon.be

Dementie en nu In Vlaanderen woont bijna 65% van alle mensen met dementie thuis: alleen of met een naaste. Na de diagnose van een of andere vorm van dementie zijn er vaak heel wat vragen. Praktische vragen, zoals “Dementie ... en nu?”, maar evenzeer vragen op emotioneel vlak. Hoe lukt het je om te zorgen voor de persoon met dementie en tóch ook te zorgen voor jezelf. Naasten van mensen met dementie voelen zich hiermee vaak alleen. Om de zorg voor de persoon met dementie vol te houden, helpt het om ... meer te weten over dementie, de impact ervan, hoe ermee omgaan en mogelijke ondersteuning, beter te kunnen omgaan met je eigen gevoelens, gedachten en zorgbelasting en mensen te ontmoeten die je steunen en begrijpen. “Dementie en nu” richt zich naar de mantelzorger die thuis of daarbuiten voor iemand met dementie zorgt. In de 10 bijeenkomsten van “Dementie en nu” worden inzichten, kennis en vaardigheden meegegeven en is er ruimte voor reflectie met deelgenoten over de behandelde onderwerpen. De bijeenkomsten worden gegeven voor een vaste groep van 8 à 15 mantelzorgers van een persoon met (jong)dementie.

EVENEMENT

zondag

27/08

Maaslandse Gordel

www.landelijkegildeopgrimbie.be/maaslandse_gordel.htm GRATIS fruit aan de CM-stand!

EVENEMENT

zaterdag

09/09

Monumentenrun Sint-Truiden www.monumentenrun.be

Hasselt - 19/09 - 26/09 - 03/10 - 10/10 - 17/10 - 24/10 07/11 - 14/11 - 28/11 - 13.30-16.00 uur of 19.30-22.00 uur € 80 (Inclusief handboek) Spreker: Medewerker CM Limburg

WIN 10 gratis deelnames Mail vóór 10/07 naar festivals.limburg@cm.be met als onderwerp ‘Monumentenrun’ en vermeld je voornaam, naam en telefoonnummer.

Moment 35

AFZENDER PRINS-BISSCHOPSSINGEL 75 3500 HASSELT - WWW.CM.BE - MOMENT DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT JUNI - JULI - AUGUSTUS 2017

TOT 135 EURO PER JAAR EN PER KIND

Nieuw CM-voordeel in 2016

EMMA GAAT DIT JAAR OP TENNISKAMP. TERUGBETALING DEELNAME SPORT- EN EN NAAR DE SPEELPLEINWERKING. JEUGDKAMPEN, OPENLUCHTKLASSEN OF EN OP SCOUTSWEEKEND. ENâ&#x20AC;¦ SPEELPLEINWERKING En nog veel meer, want Emma is een actieve meid. Sport- en jeugdkampen, speelpleinwerking, openluchtklassen. Superleuk, maar voor ouders een hele uitgave. Daarom biedt CM een tegemoetkoming tot 100 euro voor deze activiteiten. Bovendien krijg je een terugbetaling tot 20 euro voor het lidgeld van een jeugdvereniging en tot 15 euro bij een sportvereniging. Samengeteld dus tot 135 euro per jaar en per kind.

Meer info en voorwaarden? Surf naar www.cm.be/voordelen

BC1365