Columbia Kwiecien 2012

RYC E R Z E KO LU M BA

K WIecIeń WIECIEń 2012

COLUMBIA

Wyjątkowy hołd dla Jana Pawła II

Niezwykłe muzeum medali i monet w Polsce jest hołdem złożonym Błogosławionemu Janowi Pawłowi II

RYC E R Z E KO LU M BA

-

kwiecien 2012 ♦ Tom 92 ♦ numer 4

COLUMBIA A r t y K u ł y

2 Będziemy wierni naszej sprawie

W jedności z biskupami rycerze bronią wolności religijnej zwalczanej nieuczciwie przez władze państwowe. najwyższy rycerz carl a. anderson

3 Ustanowienie eucharystii Piąta tajemnica światła w różańcu zachęca, by wzrastała w nas wdzięczność za Najświętszy Sakrament. najwyższy kapelan BiskUp william e. lori

5 pokój i prześladowania w egipcie

W następstwie rewolucji, egipscy chrześcijanie walczą o utrzymanie swego miejsca w zdominowanym przez Muzułmanów narodzie. greg BUrke

8 mistrzostwa „kardynałów” Drużyna Baseballowa MLB z St. Louis ma mocne katolickie korzenie.

Brian caUlfield

9 wyjątkowy hołd

dla jana pawła ii

Niezwykłe muzeum medali i monet w Polsce jest hołdem złożonym Błogosławionemu Janowi Pawłowi II. paweł piwowarczyk

13 rycerze w akcji

coVer, conTenTS: Jan welczewski

Monety, długopisy i medale na wystawie w Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II w Częstochowie, w Polsce.

1 ♦ COLUMBIA ♦

kwIeCIeń 2012

BuDuJĄc LePSZy ŚWIAt

Będziemy wierni naszej sprawie W jedności z biskupami Rycerze bronią wolności religijnej zwalczanej nieuczciwie przez władze państwowe Najwyższy rycerz carl A. Anderson W tyM rOKu katolicy amerykańscy muszą stawić czoła sytuacji bez precedensu — zagrożeniu wolności religijnej w uSA. Departament Zdrowia chce narzucić katolickim organizacjom, by swoim pracownikom pokrywały koszty następujących usług medycznych: sterylizacji, antykoncepcji i środków wczesnoporonnych. ten obowiązek, który ma wejść w życie od nowego roku, obejmie wszystkie katolickie organizacje i osoby prawne.

Zgodnie z nowymi zasadami również rycerze Kolumba będą zobowiązani przeznaczać przychody ze składek członkowskich ze sprzedaży polis ubezpieczeniowych, aby finansować służbę zdrowia, która świadczy leki i procedury, które są niezgodne z nauczaniem moralnym Kościoła katolickiego o przekazywaniu życia i jego świętości.

Konstytucjonaliści zgadzają się, że narzucony przez administrację rządową obowiązek jest niekonstytucyjny i niezgodny z prawem. również Konferencja episkopatu uSA wyraziła sprzeciw i wezwała prezydenta do wycofania się z forsowanych rozwiązań, a Kongres — do uchwalenia ustawy broniącej wolności sumienia.

Sprawa dotyczy nie tylko katolików. również tysiące pastorów publicznie wyraża sprzeciw, a niektórzy zapowiadają gotowość pójścia do więzienia, aby uchować prawdę wiary.

W odpowiedzi na zarzuty administracja rządowa Obamy zaproponowała tak zwaną „akomodację”, która jednak nie zmienia istoty sprawy i jest nie do przyjęcia.

Władza państwowa twierdzi, że środki wczesnoporonne są tańsze od porodu w szpitalu, więc ubezpieczycieli stać na ich oferowanie za darmo, więc katolicy i instytucje katolickie nie mają o co kruszyć kopii. Gdyby podążyć logiką prezydenta, to apteki powinny wydawać leki nadciśnieniowe i antycholesterowe za darmo, bo przecież byłoby to tańsze od leczenia pacjentów z udarem mózgu bądź atakiem serca.

Ale przecież nic na tym świecie nie jest za darmo, a to znaczy, że katolickie organizacje, będą opłacały programy ubezpieczeniowe dla swoich pracowników, które to programy będą oferowałyusługi, które naruszają naszą moralność.

Ogólnokrajowy Komitet na rzecz Prawa do Życia ostrzegł, że zapędy władz państwowych sięgają dalej. Logika administracji rządowej przygotowuje grunt pod obowiązkowe opłacanie aborcji, gdyż aborcja jest tańsza niż koszt porodu.

Nigdy dotąd w Ameryce rząd nie wykorzystał swojej władzy, by naruszyć wolność religijną poprzez zmuszenie duchownych i organizacji religijnych do płacenia za programy, które łamią wyznawane przez nich zasady moralne.

Pod koniec XVIII wieku w Wirginii thomas Jefferson ułożył Akt ustanowienia Wolności religijnej, a w nim zawarł, co następuje: „Zmuszanie kogoś do łożenia na szerzenie poglądów, które są sprzeczne z jego wiarą religijną, jest grzechem i tyranią”.

W latach 50-tych XX wieku rycerze Kolumba podjęli starania, by do recytowanego codziennie rano w

szkołach Ślubowania Wierności dodać wspomnienie o Bogu z mowy Abrahama Lincolna przy poświęceniu cmentarza wojennego w Gettysburgu. tak jak Jefferson, Lincoln rozumiał, że wielkość Ameryki jest nierozłączna z wiarą wyrażoną w Deklaracji Niepodległości o przyrodzonych prawach „nadanych nam przez Stwórcę”.

Kto nadużywa władzy, powinien skonfrontować się ze słowami świętego Augustyna, do których odwoływał się pastor Martin Luther King, że „prawo nieuczciwe traci swą moc prawa”.

W styczniu Papież Benedykt XVI publicznie upomniał się o wolność religijną w Stanach Zjednoczonych, mówiąc: „Niezbędnym jest, by cała wspólnota katolików w uSA zrozumiała, jak wielkie zagrożenie czyha na publiczne świadectwo moralne Kościoła”.

Obecnie rycerze Kolumba mają zasadnicze zadanie do wykonania w obronie wolności religijnej. Musimy wesprzeć naszych biskupów w ich wezwaniach, by Prezydent Obama wycofał się z nieuczciwego prawa.

Musimy zabiegać u kongresmenów, by uchwalili ustawę chroniącą naszą wolność. Wreszcie, musimy modlić się gorąco o przezwyciężenie zagrożeń.

Przed nami wielkie zadanie. Każdy z braci rycerzy jest do tego powołany. tak jak wielu z braci rycerzy przed nami odpowiadziało na wezwanie, jestem pewien, że my też będziemy trwać przy wierze, wolności i naszym Kościele.

Vivat Jesus!

kwIeCIeń 2012

♦ COLUMBIA ♦ 2

ucZyĆ SIĘ WIAry, ŻyĆ W WIerZe

ustanowienie eucharystii Piąta tajemnica światła w różańcu zachęca, by wzrastała w nas wdzięczność za Najświętszy Sakrament Najwyższy Kapelan Biskup William e. Lori

DAWNO teMu, jeszcze jako kle- posiłek paschalny. Gdy Jezus poryk, odwiedzałem odległą od domu chyla się umyć nogi apostołom, uczy parafię, gdzie zaskoczył mnie pewien nas piękna obdarowywania miłością widok. Zamiast wygłosić kazanie, i jak nieść nadzieję w ponurym świeksiądz odpytywał różnych wiernych cie. Wraz z rozwinięciem wielkoczi traktował jak uczestników telewi- wartkowej liturgii zbliżamy się ku zyjnego show. Zadawał pytania i no- „Bogu z Boga, Światłości ze Światłotował wyniki. Brakowało tylko ści”. eucharystia, zapowiedź przyolśniewającej asystentki i nagród. szłej chwały, pozwala nam Gdy moje święcenia się zbliżały, starszy wiekiem ojciec duchowy ostrzegł mnie, bym nie starał się zwrócić uwagi wiernych na siebie podczas celebrowania euchaBiorąc udział w eucharystii, rystii. Powiedział: Nie próbuj przystępujemy do miłości czystej świecić jak gwiazda, gdy obok świeci słońce. O wiele i uświęconej, bez cienia wcześniej, nim Błogosławiony Jan Paweł II powierzył samouwielbiającego się grzechu, Kościołowi różańcowe tajemaby nasze dusze mogły jaśnieć nice światła, ten kapłan już odnosił się do eucharystii chwałą chrystusową, jako do misterium światła, które rozświetla gęsty mrok światłem dla świata.

Kalwarii.

MISterIuM ŚWIAtłA Jezus ustanowił eucharystię w noc przed swą śmiercią, podczas Ostatniej Wieczerzy. Dwa tysiące lat później Kościół wciąż celebruje ustanowienie eucharystii w Wielki czwartek. Podczas wieczornej Mszy Wieczerzy Pańskiej jesteśmy wprowadzeni do pomieszczenia, w którym Jezus spożywa z uczniami 3 ♦ COLUMBIA ♦

kwIeCIeń 2012

promieniować przyjmowanym światłem chrystusowej miłości. Jesteśmy włączeni w ofiarę chrystusa, której dokonał z miłości, by zniweczyć grzech i śmierć. Mszę kończy uroczysta procesja z Najświętszym Sakramentem do ciemnicy, gdzie wierni adorują i kontemplują rzeczy-

wistą obecność Bożą. czy w wielkiej bazylice czy w kapliczce, to samo misterium światła ujawnia się w każdym miejscu, w którym odprawiana jest Msza święta.

Wraz z czytaniami wieczne Słowo Boga Ojca przemawia do nas i rozświetla Dobrą Nowiną nasze życia.

Wraz z ofiarowaniem chleba oraz wina składamy na ołtarzu ciało i krew chrystusa, a jego męka odbywa się raz jeszcze. tak oto mamy udział w dziele chrystusa, które podjął dla naszego zbawienia, w samoofiarowaniu się Jezusa dla odkupienia krzywd. Biorąc udział w eucharystii, przystępujemy do miłości czystej i uświęconej, bez cienia samouwielbiającego się grzechu, aby nasze dusze mogły jaśnieć chwałą chrystusową, światłem dla świata.

MAryJA, NIeWIAStA eucHAryStII Któż lepiej pomoże nam wzrastać w rozumieniu oraz miłości eucharystii jak nie Maryja, Bogurodzica i „świątynia Ducha Świętego” (list apostolski Rosarium Virginis Mariae, 16)? choć Najświętsza Maryja Panna nie była wraz z Jezusem i uczniami w noc paschalną, ale Jan Paweł II nazwał ją „niewiastą eucharystii” w encyklice Ecclesia de Eucharistia, gdyż uczest-

ucZyĆ SIĘ WIAry, ŻyĆ W WIerZe

niczyła w pierwszych celebracjach Mszy świętej (Dz 2:42) i żadna eucharystia nie jest odprawiana bez przywołania jej imienia w komunii świętych.

Miejsce Maryi w eucharystii jest nawet jeszcze głębsze, bo to ona przyjęła Słowo Boże w swoim niepokalanym sercu, nim przyjęła je do swego łona. Mocą Ducha Świętego przyjęła ciało tego, którego my spożywamy jako „ciało i krew, duszę i bóstwo” w każdym akcie Komunii świętej. Nosiła Jezusa pod sercem, gdy odwiedzała kuzynkę elżbietę i „Maryja została w pewnym sensie «tabernakulum» - pierwszym «taber-

INteNcJe MODLIteWNe OJcA ŚWIĘteGO

Ofiarowane w jedności z Papieżem Benedyktem XVI OGóLNA: Aby wielu młodych ludzi potrafiło odpowiedzieć na powołanie chrystusa i naśladować Go w kapłaństwie i w życiu zakonnym.

cnS photo/L’osservatore romano

MISyJNA: Aby zmartwychwstały chrystus był znakiem niezawodnej nadziei dla mieszkańców kontynentu afrykańskiego.

nakulum» w historii” (Ecclesia de Eucharistia, 55).

Bardziej niż ktokolwiek inny Maryja naśladowała swego Syna i żyła Ośmioma Błogosławieństwami.

Stała pod krzyżem, współodczuwała ofiarę Syna, a jej dusza była boleściwa. Przyjęła z radością dobrą nowinę o Zmartwychwstaniu i spędziła Pięćdziesiątnicę na modlitwie z apostołami, gdy spoczął na nich Duch Święty. Zbierała w sercu pamięć Jezusa i jego dzieła, które Kościół odwzorowuje w każdej celebracji mszalnej. Maryja, która przytaknęła misterium chrystusowemu prosi, byśmy powiedzieli

„Amen” temu misterium, do którego przeżywania zaprasza nas każda Msza święta.

Przemyślenie piątej tajemnicy światła i ustanowienia eucharystii wiedzie nas do Maryi, która wstawia się za nami, abyśmy mogli wejść do chwały wielkiej tajemnicy wiary. upraszajmy Maryję, by przez jej współobecność w liturgii pomogła nam przyjąć miłość eucharystii i składać dziękczynienie. upraszajmy Maryję, by wstawiała się za tymi z katolików, którzy opuszczają sprawowanie misterium Mszy świętej, które zaprawdę jest "źródłem i celem" życia Kościoła.♦

KAtOLIcy MIeSIĄcA

Błogosławiony Anacleto González (1888-1927) JOSé ANAcLetO González Flores urodził się jako drugie z 12 dzieci w biednej rodzinie w tepatitlán w Meksyku. Jako młodzieniec wykazywał się łatwością w nabywaniu wiedzy.

Wstąpił do seminarium, ale rozeznał, że nie jest powołany do kapłaństwa.

Wstąpił na wydział prawa, a w 1922 roku został adwokatem. Ożenił się tego samego roku i wkrótce został ojcem dwójki dzieci.

Jako przywódca Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej Meksyku Anaklet prowadził katechezę i dzieła miłosierdzia. Zaangażował się również w ruch pokojowych protestów po wydaniu praw antykościelnych w 1926 roku. Założył czasopismo i aktywizował obywateli na rzecz wolności wyznania, wypowiadał się przeciw grabieży kościołów i zakazowi wyświęcania nowych księży.

Wraz z narastaniem prześladowań przystąpił do Ligi Obrony Prawa do Wyznania, które wspierało powstanie w obronie noszenia krzyży. Anaklet nie brał udziału w walkach, ale organizował wiece i drukował książeczki o

sposobach i potrzebie niesienia pomocy powstańcom.

Funkcjonariusze rządowi 1 kwietnia 1927 roku osadzili w więzieniu Anakleta i trzy inne osoby, których następnie oskarżono o dowodzenie powstaniem. Mimo przesłuchań i tortur wszyscy czterej milczeli. Stanęli przed plutonem egzekucyjnym, wyrecytowali akt skruchy z książeczki do nabożeństwa i zginęli od kul.

Podczas beatyfikacji Anakleta i dwunastu innych męczenników z Meksyku 20 listopada 2005 papież Benedykt XVI nazwał ich świadectwo „bodźcem do obrony wiary i wyznawania wiary wśród otaczającego nas społeczeństwa”. eduardo Verástegui gra Anakleta w kręconym właśnie filmie „cristiada”. ♦

kwIeCIeń 2012

♦ COLUMBIA ♦ 4

Pokój i prześladowania w egipcie W następstwie rewolucji, Egipscy Chrześcijanie walczą o utrzymanie swego miejsca w zdominowanym przez Muzułmanów narodzie Greg Burke

Z

najdujące się w pobliżu wysypiska śmieci na przedmieś- NOWy rZĄD, NOWe WyZWANIA ciach Kairu, centrum Salam jest czymś w rodzaju oazy egipt ma największą liczbę chrześcijan wśród wszystkich krajów w tym skądinąd biednym sąsiedztwie. Mnóstwo tu pyłu i arabskich, ale chrześcijanie nadal stanowią mniejszość we wszystkich brudu, bo drogi nie są brukowane, a miejscy śmieciarze (więk- krajach muzułmańskich. Większość chrześcijan w egipcie to kopszość z nich to chrześcijanie) taszczą wielkie wory odpadów tyjscy ortodoksi, ale także Kościół Katolicki obrządku koptyjskiego na wózkach ciągniętych przez osły. Wśród tego bałaganu pozostający w łączności z rzymem, kierowany przez Patriarchę Anwszędzie biegają dzieci. Scena przypomina obrazki z innego tonios’a Naguib z Aleksandrii, liczy ponad 200,000 wiernych. wieku, ale to jest jak najbardziej egipt wieku XXI. chociaż kościoły można spotkać w wielu miejscach w całym W centrum Salam otoczenie jest ubogie, lecz spokojne. Kairze, prawie zawsze przed katolicką świątynią albo tuż za rogiem Dziewiętnaście zakonnic z dumą noszących habity usługuje znajduje się minaret bądź meczet, co w niezbyt delikatny sposób zarówno chrześcijanom, jak i muzułprzypomina o dominującym wyznamanom. Składający się ze szpitala, niu. Jeśli kobieta w egipcie nie nosi na szkoły i domu starców obiekt głowie chusty (tradycja ta rośnie w osprowadzony jest przez siostry z tatnich latach), to oznacza to, iż prawa pogrzebie ofiar ortodoksyjnego, koptyjskiego Zgrodopodobnie jest chrześcijanką albo madzenia córek Maryi. umiarkowaną muzułmanką. W obu Maspero, podczas Siostra Maria, przełożona klaszprzypadkach są to mniejszości. toru związana z centrum Salam Obecność chrześcijaństwa w egipcie wyprowadzania trumien przyznaje, że niedawny rozwój datuje się od czasów św. Marka Aposz kościoła, biskup Anis zdarzeń w relacjach muzułmańskotoła, który uważany jest za tego, który chrześcijańskich przestraszył ją. w I wieku po chrystusie przyniósł widział pogrążonych „Sprawy wyglądały dobrze podczas ewangelię do Aleksandrii, miasta porrewolucji, ale teraz obserwujemy towego nad Morzem Śródziemnym. w żałobie ludzi. wiele ataków na chrześcijan”. I doŚw. Marek został męczennikiem, wlecJednak ludzie ci bili także daje: „to trochę niepokoi”. zono go końmi przez ulice Aleksandrii, Wiele osób w tej okolicy a sam egipt ma własną, długą listę brawa - „klaszcze się tylko podziela punkt widzenia Siostry świętych i męczenników, żyjących w Marii. Gdy Arabska Wiosna już następnych wiekach. bohaterom” - powiedział. ponad rok temu ogarnęła Afrykę „egipscy historycy dobrze znają hisPółnocną, niosła wraz z sobą nową torię, a jest ona pełna zmagań, cierpinadzieję na wolność. W centrum enia, a nawet przelanej krwi” Kairu na Placu tahrir egipscy powiedział biskup Mouneer H. Anis, muzułmanie oraz chrześcijanie razem świętowali upadek anglikański biskup Kairu. „Bez krwi wczesnych chrześcijan nie prezydenta Mubaraka, który rządził tu ponad 30 lat. Jednak byłoby tu dziś w ogóle chrześcijan”. dla chrześcijan w egipcie, stanowiących około 10% z 85 milJednak cierpienia chrześcijan to nie tylko opowieść z histoionowej populacji, radość nie trwała zbyt długo. rycznych książek. Zabijano chrześcijan także i w ostatnich starciach. „Przypuszczałem, że po rewolucji odzyskamy wszystkie Ponad dwa tuziny osób zginęły podczas demonstracji, jaka miała nasze prawa, ale to nie okazało się prawdą” powiedział Michael miejsce w ubiegłym roku w Maspero, w centrum Kairu. Wielu z eid, 28-letni farmaceuta siedzący na dziedzińcu kościoła w nich zostało rozjechanych przez wojskowe pojazdy. Na pogrzebie ruchliwej części centrum Kairu. „chrześcijanie w egipcie ofiar Maspero, podczas wyprowadzania trumien z kościoła, biskup nadal są uważani za obywateli drugiej kategorii”.

Anis widział pogrążonych w żałobie ludzi. Jednak ludzie ci bili także

N

5 ♦ COLUMBIA ♦

kwIeCIeń 2012

cnS photo/Suhaib Salem, reuters

Antyrządowi protestanci z dużą flagą egipską na placu Tabrir w Kairze 11 lutego 2011. brawa - „klaszcze się tylko bohaterom” - powiedział.

Za czasów Mubaraka zdarzały się pewne poważne incydenty, także przypadki chrześcijan więzionych bądź zabijanych z powodów religijnych. Ale wedle Biskupa Anis życie chrześcijan staje się teraz coraz to trudniejsze, coraz więcej kościołów jest palonych i demolowanych. „takie rzeczy nigdy nie działy się za czasów Mubaraka – chociaż nie było za niego łatwo” powiedział.

Obecnie Bractwo Muzułmańskie, islamska grupa polityczna, posiada prawie 45 procent miejsc w parlamencie, a bardziej radykalni Salafiści mają 25 procent, co w sumie daje im bezwzględną większość. reszta parlamentu składa się z umiarkowanych muzułman oraz przyjaznych im chrześcijan. co to oznacza dla chrześcijan? Odpowiedź nie jest jeszcze oczywista, chociaż jest nadzieja, że Bractwo Muzułmańskie, gdy powstanie nowa konstytucja, weźmie pod uwagę jakąś ochronę mniejszości. Biskup Anis zasugerował, że Bractwo Muzułmańskie zdobędzie uznanie społeczności międzynarodowej, jeśli będzie bronić mniejszości i przyjmie wysokie standardy edukacji młodzieży.

Kiepska edukacja jest jednym z największych problemów w egipcie i może odgrywać rolę w podsycaniu konfliktu religijnego, ponieważ ludzie nie są uczeni szacunki do tych, którzy praktykują inną religię lub mają odmienne wierzenia. Około 30 procent pop-

ulacji nie potrafi ani pisać ani czytać. “to największy grzech Hosni Mubaraka” powiedział ks. Antoine rafic Greiche, rzecznik prasowy kościoła katolickiego w egipcie. „utrzymywał analfabetyzm wśród ludzi przez 30 lat”.

SZuKAJĄc SPrAWIeDLIWOŚcI Na pozór relacje pomiędzy muzułmanami a chrześcijanami żyjącymi w egipcie wyglądają obiecująco. Jest tu na przykład prowadzona przez katolickie zakonnice w dzielnicy Kairu, Heliopilis, świetnie rozwijająca się szkoła żeńska dla osób wszystkich wyznań.

Ale wedle relacji księdza Greiche, który mieszka w pobliżu szkoły, jedna z sióstr została niedawno temu zaatakowana przez dwóch mężczyzn jadących na motorze. Zamachowcy zerwali habit siostry i zażądali, aby powiedziała, że „Mahomet jest Prorokiem”. Potem pocięli jej brzytwą twarz. „Jako ksiądz nie powinienem się bać, ale jesteśmy trochę wystraszeni” powiedział ksiądz Greiche.

Pod rządami Bractwa Muzułmańskiego oraz Salafistów egipscy muzułmanie mogą zostać popchnięci w bardziej radykalnym kierunku. Dodał też „Oni nie zmienią mentalności społeczeństwa, a to jest najniebezpieczniejsza sprawa. Przed nami bardzo mglista noc.”

Katolicki biskup koptyjski Antonios Aziz Mina z Gizy wspomina, kwIeCIeń 2012

♦ COLUMBIA ♦ 6

że początkowo powstanie w egipcie wzbudziło w nim optymizm wobec przyszłości kraju, ale to się zmieniło. cel stworzenia nowoczesnego państwa pozostaje odległym, powiedział, dodając, że kiedy tylko spłonie lub jest zdemolowany kościół, nigdy nie udaje się odnaleźć przestępcy. „Jesteśmy przygotowani ponieść koszt finansowy, aby odbudować kościół, ale chcemy, aby strona, która temu jest winna, została odnaleziona i poddana procesowi” - mówi Biskup Mina. „Mówiąc wprost, nie mamy wielkiej przyszłości” powiedział. „Ale były gorsze czasy dla chrześcijan w egipcie, i chrześcijanie są tu nadal. to może więc być moment oczyszczenia”.

Odniósł się także do incydentu, kiedy to sześć chrześcijańskich rodzin zostało zmuszonych do opuszczenia wioski w wyniku donosu o nielegalnej relacji pomiędzy chrześcijaninem a młodą muzułmanką. „Gdzie jest prawo?” - pyta biskup. „Jeśli dzisiaj wyrzucają nas z wioski, w końcu usuną nas z kraju”.

Ludność chrześcijańska w egipcie nie jest zbyt liczna, ale zdeterminowana. Ludzie nie próbują ukrywać swego wyznania, w rzeczywistości wielu mężczyzn i wiele kobiet ma na swych nadgarstkach wytatuowane krzyże. Ich przyszłość jednakże zależy od relacji z muzułmanami, relacji które od czasu Arabskiej Wiosny są bardzo 7 ♦ COLUMBIA ♦

kwIeCIeń 2012

napięte.

Adel Abd el Malek Ghali, lekarz, który pomaga w centrum Salam odnosi się do braku sprawiedliwości wobec ofiar przemocy religijnej. „Prawda jest taka, że jeżeli muzułmanin zabije chrześcijanina, nigdy nie dzieje się nic” powiedział.

Ghali podkreślił jednakże, iż „pomimo wszystko” chrześcijanie powinni zachować spokój. „to nie znaczy, że nie będzie więcej prześladowań, ale nie powinniśmy się bać”.

Głęboko wierzący Ghali ma radosne usposobienie i jest szczególnie oddany Maryi, zwanej tu Naszą Pani z Zeitoun, po cudownych objawieniach w południowej dzielnicy Kairu.

Dla Ghalii i innych chrześcijan ciągle jest nadzieja, że Arabska Wiosna w egipcie doprowadzi do wiosennego przebudzenia zarówno muzułman, jak i chrześcijan i pozwoli im na życie w nowoczesnym państwie pokoju i wzajemnego poszanowania. Ale nie ma gwarancji, że tak się stanie, czy też założenia, że tak nie będzie.

Biskup Anis ujmuje to w ten sposób „Jako egipski chrześcijanin czuję, że ten trud i cierpienie są częścią całej sprawy. Jeśli jesteś chrześcijaninem, musisz za to zapłacić”.♦ GreG BurKe jest rzymskim korespondentem FOX News.

cnS photo/mohamed Abd el-Ghany, reuters

Ludzie gromadzą się w pobliżu spalonego koptyjskiego kościoła chrześcijaństwa 8 maja 2011 roku, po tym jak został podpalony podczas starć między muzułmanami i chrześcijanami w Kairze. Co najmniej 12 osób zginęło podczas zamieszek.

DOBry OJcIec

Mistrzostwa „kardynałów” Drużyna Baseballowa MLB z St. Louis ma mocne katolickie korzenie Brian Caulfield

AP Photo/Jeff roberson

W

sierpniu zeszłego roku, aby sięgnąć po miejsce w rozgrywkach World Series, St. Louis cardinals musieli nadrobić 10 i ½ przegranych. tej samej jesieni wykonali niemożliwy awans. W tym trudnym okresie specjalny asystent głównego menadżera Matt Slater szukał wskazówek i stabilności emocjonalnej w swym katolicyzmie. Niedzielna Msza z rodziną, regularna modlitwa i troska nie tylko o wyniki, ale i o dobro zawodników pozwoliły mu utrzymać rozsądny punkt widzenia. cardinals ruszyli po zwycięstwo w finale rozgrywek sezonowych, wygrali szczęśliwie ostatnią grę o tytuł Narodowej Ligi, a na dodatek w październiku ubiegłego roku siódmą grę przeciwko texas rangers w World Series. „codziennie odwołuję się do swego katolicyzmu” powiedział Slater. „Jest on podstawą wszystkiego, co robię. Przynosi mi pokój wewnętrzny. Daje siłę, aby ponosząc porażki i wzloty baseballowego sezonu, jak i porażki i wzloty w życiu, iść dalej.” czterdziestojednoletni Slater jest żonaty, ma trójkę dzieci, pracował w biurach MLB od pierwszego roku studiów, gdy uczył się na prowadzonym przez jezuitów Marquette university. Mówi o cardinals, że to „bardzo religijna grupa facetów” - mają grupę studiującą Biblię, a kilku katolików zajmuje stanowiska administracyjne. Są wszędzie - od głównego menadżera John’a Mozeliak i asystenta głównego menadżera Mike’a Girsch do sekretarza zajmującego się podróżami cJ cherry oraz trenera Greg’a Hauck’a.

Drużyna od dziesięcioleci słynie z katolickich korzeni. Był w niej przecież Stan Musial, jeden z najlepszych baseballistów, który przez całą swą 22-letnią karierę grał w drużynie cardinals (1941-1963). „Stan the Man” mimo ciągłych podroży nigdy nie opuścił Mszy świętej, a kiedyś poprosił o obcięcie gaży, gdy nie postąpił zgodnie z własnymi oczekiwaniami.

Innym znanym katolikiem jest red Schoendienst, menadżer Hall of Fame, który poprowadził klub na rozgrywki z Boston red Sox w World Series w 1967 roku. Bohaterowie ostatnich rozgrywek World Series także mówią o swojej wierze katolickiej.

Miotacz Jeff Suppan wygrał Game 3, aby pomóc cardinals w zdobyciu tytułu w 2004 roku, a łącznik David eckstein był MVP (najbardziej wartościowym graczem) w World Series z

2006 roku. W 2004 Suppan uczestniczył w pierwszym rzymskim spotkaniu nowo utworzonego watykańskiego urzędu ds.

Kościoła i Sportu.

Jednym z bardziej znanych fanów cardinals jest nowo wyniesiony kardynał, timothy J. Dolan, który wzrastał w Ballwin na przedmieściach St. Louis. chociaż kardynał, będąc od trzech lat arcybiskupem Nowego Jorku, kibicuje yankesom, nadal pozostaje mu najdroższą jego pierwsza rodzinna drużyna.

Kapelan drużyny ks. David A. Walter, emerytowany ksiądz z archidiecezji St. Louis to chodząca encyklopedia katolickich związków cardinals. Mówiąc o tym, że niedzielna msza jest odprawiana w domu klubowym od ponad 20 lat, zauważył „Istotne jest to, że ani archidiecezja, ani księża nie przychodzili do drużyny, aby zapytać czy życzą sobie, aby odprawić mszę dla klubu, to sam zarząd cardinals przychodzi do archidiecezji i prosi o wyznaczenie księdza do odprawienia Mszy”.

Dodaje też: Współpracujemy z bardzo dobrymi i praktykującymi katolikami działającymi na najwyższych szczeblach klubu. Wspaniałe jest i to, że ci, którzy przychodzą na Mszę są pracownikami biur, zawodnikami, obsługą stadionu, sprzedawcami biletów, porządkowymi, służbą pomocniczą. I wszyscy są razem. Nawet zawodnicy z przeciwnej drużyny. Zrozumiałym jest więc, że gdy jesteśmy na mszy, wszyscy są równymi przed Bogiem chrześcijanami.

Ostatnio msze koordynowane były przez organizację catholic Athlets for christs, która współpracuje z niektórymi profesjonalnymi drużynam i w celu zabezpieczenia personelowi i zawodnikom posługi kapelanówo raz sakramentów.

Po wspaniałym sezonie mistrzostw, czego jeszcze możemy się spodziewać po St. Louis w tym roku? Slater, który kieruje teraz zespołami zawodników, odnotowuje utratę na rzecz wolnej agencji gwiazdy Albert’a Pujols - ale dodaje też, że cardinals „zawsze wiedzą, jak najlepiej poradzić sobie z talentami, jakie posiadają”.♦ Brian caulfield w imieniu rycerzy Kolumba redaguje portal Dobry Ojciec

dALszyCh ArtykUłów I MAterIAłów źródłOwyCh dLA kAtOLIków I ICh rOdzIn szUkAj nA www. dOBryOjCIeC . Org .

kwIeCIeń 2012

♦ COLUMBIA ♦ 8

Wyjątkowy hołd dla Jana Pawła II Niezwykłe muzeum medali i monet w Polsce jest hołdem złożonym Błogosławionemu Janowi Pawłowi II Paweł Piwowarczyk

G

dy tylko zezwala mu na to czas, Krzysztof Witkowski z rady lokalnej nr 14955 im. Biskupa teodora Kubiny w częstochowie w Polsce, osobiście i z przyjemnością oprowadza grupy po muzeum, które założył w ubiegłym roku. Zwiedzanie zaczyna się w przyciemnionej sali, w której znajdują się relikwie Błogosławionego Jana Pawła II. Są nimi pukiel włosów oraz fragment krzyża, który papież trzymał w ręce w Wielki Piątek 2005 roku, zaledwie na kilka dni przed swoją śmiercią. tu odwiedzający, zanim zaczną zwiedzanie galerii, znajdą czas na modlitwę.

Wewnątrz galerii gości otaczają gabloty o błękitnym tle, szklane półki i wyścielane welwetem kasety. Oświetlenie złożone z 9 ♦ COLUMBIA ♦

kwIeCIeń 2012

mniej więcej 30 tysięcy świateł diodowych iluminuje ponad 6 tysięcy monet i medali, dotyczących jednego tylko tematu. Jest nim Papież Jan Paweł II. „ŻyWy POrtret” Wedle Witkowskiego każdy przedmiot sztuki w Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II ma swoją historię. ekspozycja zaczyna się od monet emitowanych przez Watykan, a następnie tych wydanych w Polsce. Są tu monety reprezentujące większość państw świata oraz liczne małe terytoria, wyspy i miasta. I chociaż każda moneta w tej ogromnej kolekcji jest ważna i cenna i

amerykańskiej półdolarówki oraz na pamiątkowych monetach tłoczonych przez prasę korbową. Jest nawet medal, który bito, aby uświetnić otwarcie samego muzeum.

Muzeum zostało otworzone w dniu 11 sierpnia 2011 roku z okazji 20. rocznicy Światowych Dni Młodzieży, jakie odbywały się w częstochowie. Podczas ceremonii poświęcenia Kardynał Stanisław Dziwisz, arcybiskup Krakowa oraz wieloletni osobisty Sekretarz Jana Pawła II powiedział, że muzeum jest żywym obrazem z całego świata, że zbliża kraje i kultury.

Podczas otwarcia wśród gości znalazł się również papieski fotograf Arturo Mari.

Muzeum znajduje się zaledwie ok. 5 kilometrów od Jasnej Góry, duchowej stolicy narodu będącej jednym z najważniejszych miejsc religijnego kultu na świecie. W 2011 roku zgromadziło się tam ponad 3,2 miliona pielgrzymów, w tym z przybysze z ponad 80 krajów pielgrzymujący, by oddać cześć Maryi Dziewicy Królowej Polski, Matce Bożej częstochowskiej.

Od wieków już tradycyjnie w sierpniu właśnie tu pielgrzymują piechotą liczni wierni.

Gdy Papież Jan Paweł II powrócił do swojej ziemi ojczystej w czerwcu 1979 roku, przemawiał do narodu z Jasnej Góry, dokąd przedtem, będąc dzieckiem, studentem, księdzem, biskupem i kardynałem przybywał wraz z pielgrzymkami. Papież wspomniał później, że obok Watykanu, Jasna Góra była jego główną kazalnicą, z której przemawiał do świata.

każda reprezentuje część dziedzictwa pozostawionego przez ukochanego papieża, są i takie, które są wyjątkowo ważne.

Szczególną jest pierwsza moneta poświęcona Janowi Pawłowi II, która nie pochodzi ani z Watykanu ani z Polski, lecz republiki Dominikany, gdzie papież przybył ze swą pierwszą podrożą apostolską w listopadzie 1978 roku. Najmniejszą grupą, która chciała uhonorować papieża wydaniem monety była 120 osobowa ludność katolicka z tristan da cunha, dalekiej, wulkanicznej wyspy na południu Oceanu Atlantyckiego.

Jest też kilka tuzinów monet ze Stanów Zjednoczonych i Kanady. Jan Paweł II widnieje na limitowanej edycji

PrOWADZONy PrZeZ OPAtrZNOŚĆ Osobiste oddanie Witkowskiego Matce Bożej częstochowskiej rozwinęło się w 2004 roku, gdy doznał wylewu, w wyniku którego sparaliżowana została cała prawa część jego ciała. Zawierzył Matce Bożej, a jego uzdrowienie doprowadziło do nieustannej wdzięczności za dar życia. to właśnie doświadczenie i śmierć Papieża Jana Pawła II, która nadeszła kolejnego roku, wywarły na nim ogromny wpływ.

Ale zainteresowanie Witkowskiego monetami i medalami zaczęło się znacznie wcześniej. Wiele lat temu bardzo ciężko zachorował jego ojciec i aby zabezpieczyć środki finansowe na lekarstwa i leczenie, rozpoczął wyprzedawanie wielkiej kolekcji, którą posiadał. część kolekcji jednak została zachowana. W końcu jedyne egzemplarze, jakie pozostały z całego zbioru, to 55 medali wydanych na cześć Jana Pawła II i te właśnie Witkowski odziedziczył po śmierci ojca.

Z czasem Witkowski przechowywał kolekcję w swym biurze w częstochowie. Jest właścicielem i prezesem President electronics Poland, firmy zajmującej się sprzętem radiokomunikacyjnym. Przez moment Witkowski rozważał wybudowanie miejsca pamięci Jana Pawła II, ale czekał na właściwą motywację.

Pewnego dnia goście z rosji zapytali go, kim jest osoba przedstawiana na wszystkich fotografiach i medalach znajdujących się w biurze Witkowskiego. to właśnie zdarzenie sprawiło, że Witkowski poczuł się zobligowany do przedstawienia osoby Jana Pawła II tym, którzy o nim jeszcze nie słyszeli. Widział też potrzebę przypominania papieskiego nauczania i życia tym, którzy wiedzieli, kim był Jan Paweł II. “Gdy tworzyłem muzeum, kierowałem je do ludzi młodych, wręcz dzieci” powiedział Witkowski. „chciałem, żeby to kwIeCIeń 2012

♦ C O L U M B I A ♦ 10

Wystawa w muzeum prezentuje ponad 6000 monet i medali, które upamiętniają, życie Błogosławionego Jana Pawła II. muzeum przemawiało do młodych, opowiadało im, kim był Jan Pawel II dla mego pokolenia. Pragnę przypominać im o Jego słowach na temat miłości, o tym, że miłość to troska o drugiego”.

Inspiracją dla Witkowskiego jest także członkostwo w Zakonie rycerzy Kolumba. Odkąd w 2006 roku Zakon rozpoczął działania w Polsce, tamtejsi rycerze, pracując nad przetrwaniem duchowego dziedzictwa polskiej kultury, za swą specjalną patronkę obrali Matkę Bożą częstochowską. A bliskie stosunki Zakonu z Janem Pawłem II odzwierciedla też kilka pamiątkowych medali odlanych przez rycerzy Kolumba i pokazywanych w Muzeum. Jest wśród nich odlany z okazji odnowienia fasady Bazyliki św. Piotra, przedsięwzięcia zainicjowanego przez rycerzy Kolumba w 1984 roku. tWOrZeNIe KOLeKcJI W kwietniu 2010 roku kolekcję stanowiło 365 monet oraz medali, a liczbę tę Witkowski uważał początkowo za szczęśliwą, ponieważ „miał medal na każdy dzień roku”. równocześnie jednak zdawał siebie sprawę z tego, że kolekcja nie była wystarczająco duża, by uzasadnić otwarcie muzeum. Przypuszczał więc, że tworzenie muzeum potrwa 10, może 20 lat.

Punktem zwrotnym jednak okazał się moment, kiedy 11 ♦ C O L U M B I A ♦

kwIeCIeń 2012

Krzysztof Witkowski, kolekcjoner monet, który założył Muzeum Monet i Medali Jana Pawła II w sierpniu 2011 roku, jest członkiem rady nr 14955 im. Ks. Bp. Teodora Kubiny w Częstochowie.

Witkowski dokonał zakupu kilku tysięcy monet oraz medali związanych z Janem Pawłem II od Wojciecha Grabowskiego, dobrze znanego londyńskiego kolekcjonera. Starszy już pan Grabowski, człowiek z pasją do sztuki, chciał pozostawić swą bogatą kolekcję rozpoczętą kilkadziesiąt lat temu komuś, komu może zaufać. Miłość Witkowskiego, jaką darzył Jana Pawła II i plany ekspozycji medali w częstochowie sprawiły, że stał się on idealnym kandydatem do otrzymania kolekcji.

W kolejnych miesiącach kolekcja rozrosła się jeszcze bardziej.

Witkowski z pasją i determinacją przekonywał innych kolekcjonerów, żeby przekazywali swe cenne zbiory, które mogą być razem wyeksponowane i pokazane innym w jednym miejscu. W ten właśnie sposób skarby chowane kiedyś w szafach i na półkach znalazły drogę do galerii, w której mogą pomóc opowiedzieć historię Jana Pawła II tysiącom podziwiających ją zwiedzających.

Oprócz zaciemnionej sali relikwiarzowej muzeum oraz głównej przestrzeni ekspozycji, muzeum ma także własną salę audytoryjną. Od marca 2012 co miesiąc odbywają się w niej specjalne spotkania i wykłady. cykl potrwa do maja 2020, prowadząc do uroczystości 100. rocznicy urodzin Jana Pawła II. Pierwszym wykładowcą był arcybiskup Mieczysław Mokrzycki ze Lwowa na ukrainie, który przez 9 lat posługiwał jako sekre-

tarz Jana Pawła II. Jest też i kawiarenka, gdzie zwiedzający mogą odpocząć i skosztować kremówki, ciastka z kremem na kruchym spodzie, popularnego w ojczystym mieście papieża w Wadowicach. Są i włoskie lody sporządzone wedle przepisu domu papieskiej rezydencji letniej, castel Gandolfo.

Na koniec goście mogą też zobaczyć krótki film przedstawiający między innymi rozwój muzeum. Zaraz po projekcji jest i pokaz świetlny symbolizujący światło chrześcijańskiej wiary. te środki przekazu są po prostu środkami niekonwencjonalnej wystawy, która pragnie otworzyć drzwi wiary przed swymi gośćmi.

Prezentując dziedzictwo i nauczanie Jana Pawła II poprzez medale i monety, Witkowski zachęca równocześnie odwiedzających, aby stali się pielgrzymami w znacznie większej duchowej pielgrzymce, takiej która przeprowadzi ich z ciemności w światło.

Więcej informacji na temat Muzeum Medali i Monet Jana Pawła II znajdziecie na wielojęzycznej stronie internetowej www.jp2muzeum.pl.♦ Korespondecja PAWłA PIWOWArcZyKA z Krakowa w Polsce, gdzie jest on członkiem rady lokalnej nr 14000 im. Jana Pawła II.

kwIeCIeń 2012

♦ C O L U M B I A ♦ 12

RYC E R Z E

W

A KC JI

SPrAWOZDANIA Z DZIAł ALNOŚcI rAD, ZGrOMADZeń I Kół GIerMKóW KOLuMBA

rady. rycerze Kolumba natychmiast przerwali swoje zajęcia aby rozstawić stoły i łóżka oraz aby pomagać działaniom czerwonego Krzyża w zapewnieniu komfortu emerytom, czekającym na przyjazd swoich rodzin.

NOWY PLAC ZABAW

Członkowie Betlejemskiego Koła Katolickiego nr 5455 w Bethlehem, w stanie Pensylwania, rozpoczynają prace w ogródkach działkowych w powiatach ARC of Lehigh i Northampton. Giermkowie przygotowali miejsce na dwa 2,5m x 1,2m klomby kwiatowe oraz jedno o wymiarach 10m x 1,2m na warzywa.

PROJEKCJA FILMU

rada nr 443 im. Św. Józefa w Nowym Jorku wspólnie z oddziałem nr 581 organizacji American Legion oraz organizacją Katolickich Kombatantów Wojennych na Bronxie zorganizowała specjalny wieczór dla miejscowych weteranów. Program wieczoru zawierał pokaz filmu dokumentalnego „chosin” na temat kampanii w okolicach Zbiornika Wodnego chosin w trakcie wojny koreańskiej oraz deser, w trakcie którego serwowano lody. Podczas imprezy zebrano prawie 1 000 dolarów na cele Projektu rannych Wojowników oraz na centrum Medyczne dla Kombatantów im. James J. Petersa.

wzięło udział w tej imprezie, podczas której delektowano się potrawami z grilla, brano udział w zabawach tanecznych, puszcano latawce oraz bawiono się przy ognisku.

Dla wielu nastolatków, była to pierwsza impreza tego rodzaju w ich życiu.

WOJSKOWE PAKIETY OPIEKI

Zgromadzenie Matki Bożej częstochowskiej w Luzernie, w stanie Pensylwania, podarowało rzeczy osobiste i różne

rada nr 3504 w cotabato city (w prowincji Mindanao) współpracując z miejscową organizacją cotabato city rotary club oraz innymi organizacjami społecznymi sfinansowała operacje dla 25 osób z rozszczepem wargi i podniebienia z okolicznych wiosek. rycerze Kolumba zapewnili żywność dla chirurgów dokonujących operacji.

UDZIELENIE SCHRONIENIE

rada nr 2022 im. Ogemaw w West Branch w stanie Michigan, odpowiedziała na pilne wezwanie pomocy w trakcie ceremonii instalacji funkcjonariuszy rady. Kiedy wybuchł pożar w pobliskim Ośrodku dla emerytów, 24 seniorów znalazło tymczasowe schronienie w siedzibie

Rada nr 6111 im. Keitha Armbrust z Hyde Park, w stanie Nowy Jork szlifuje maszt w Szkole im. Reginy Coeli przed rozpoczęciem malowania. Na prośbę swojego proboszcza, Rycerze Kolumba pomalowali bardzo przerdzewiały 12 metrowy maszt, wypożyczając specjalny podnośnik na realizację tego projektu.

gry dla oddziału G z Gwardii Narodowej Pennsylwanii, stacjonującego w 109-tym Pułku Artylerii Polowej w Wilkes-Barre i czekającego na natychmiastowy wyjazd na front.

NOWY UŚMIECH, NOWA NADZIEJA

IMPREZA OSIEDLOWA

rada nr 588 im. Marquette w Sparta, w stanie New Jersey, we współpracy z kilkoma miejscowymi organizacjami zorganizowała imprezę osiedlową dla bezdomnych nastolatków żyjących w covenant House, katolickim schronisku dla bezdomnych, zagrożonych i podatnym na ucieczki z domu nastolatków.

Około 125 uczestników

rada nr 12598 im. Św. raphaela w Fayetteville, w stanie tennessee, wybudowała nowy plac zabaw na posesji Kościoła p.w. Św. Antoniego, aby zaspokoić potrzeby dzieci i młodych rodzin należących do parafii.

ODNOWIENIE KRZYŻA

Gil Gaspar ( po prawej ) z rady nr 14968 im. Św. Dominika w Mississauga, w prowincji Ontario, przygląda się jak ksiądz Phil Jones, proboszcz kościoła p.w. Św. Dominika oraz kapelan rady, losuje zwycięski bilet podczas losowania w sponsorowanej przez radę imprezie - „Fiesta Dominicana”. Ta dwudniowa impreza, która obejmowała różnego rodzaju loterie oraz latynoskie rozrywki i tamtejszą kuchnię, zebrała ponad 3 300 dolarów na potrzeby Szarych Sióstr Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny oraz ich misji w diecezji San Pedro de Macoris, na Dominikanie.

rada nr 1225 im. Św. Benedykta we Florencji, w stanie Kolorado, zdjęła, odnowiła i ponownie zainstalowała krzyż na szczycie Kościoła p.w. Św.

Benedykta. Kościół wraz z jego wyniosłym krzyżem wybudowany został w 1914 roku. członkowie rady odnowili również wszystkie ławki w Kościele.

Nowo dostępne!

Wskazówki jak wysłać sprawozdania do działu „Rycerze w akcji” są teraz dostępne po polsku.

Wskazówki można znaleźć na stronie www.kofc.org.

K W I e c I e ń 2 0 1 2 ♦ C O L U M B I A ♦ 13

WSZyStKO cO MOŻeMy ABy WSPIerAĆ POWOłANIA .

WASZe

MODLItWy I WSPArcIe SĄ BeZceNNe .

u t r Z y M u J M y W I A r Ę Ż y WĄ

„ODcZułeM

SPOKóJ I ZAcHĘtĘ” Po zakończeniu studiów miałem dobrze płatną pracę i komfort, że stać mnie było na wszystko. to powinno starczyć do szczęścia, ale brakowało mi sensu w tym całym życiu. Jako niepraktykujący luteranin, wznowiłem uczęszczanie na niedzielne nabożeństwaz nadzieją na odkrycie życiowego sensu.

Zamiast trafić na odpowiedź, zacząłem powątpiewać w istnienie Nieba i Boga. Sfrustrowany i gotowy przyznać się do agnostycyzmu podzieliłem się tym ze znajomym księdzem katolickim. Zareagował na to chęcią podzielenia się swym czasem, by pokazać mi katolickie podejście do życia, co przerodziło się w wielomiesięczną przygodę. Wciągnęło mnie.

Przystąpiłem do bierzmowania w kwietniu 2005 roku, przyjąłem eucharystię i doznałem spokoju serca. Wkrótce aż troje ludzi stwierdziło, że mogę mieć powołanie do kapłaństwa. udałem się w podróż do Włoch, gdzie spędziłem 10 dni na modlitwie w rzymie i Asyżu, nadal czułem pokój w sercu i jakąś zachętę, że Bóg chce mnie widzieć w progach seminarium.

Po ukończeniu seminarium archidiecezjalnego w Saint Louis otrzymałem święcenia i posługuję jako ksiądz w parafii katedralnej Świętego Ducha w Bismarck, stolicy stanu Północna Dakota.

KSIĄDZ JASON SIGNALNeSS z diecezji Bismarck, Północna Dakota w USA

Photo by Glasser Images

róBMy