MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:38 AM Page 1
RYC E R Z E KO LU M B A
M ARZEC 2019
COLUMBIA
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:38 AM Page 2
ryC e r z e Ko lu m b a
Kaşdego dnia rycerze z całego świata mają okazję uczynić świat lepszym miejscem przez słuşbę lokalnej społeczności, zbiórkę pieniędzy i modlitwę. Darzymy szacunkiem kaşdego rycerza za jego siłę, współczucie i poświęcenie na rzecz budowania lepszego świata.
wyślij zDjęCie twojej raDy w aKCji wraz z opisem na aDres : Columbia , 1 Columbus plaza , new haven , Ct 06510-3326 lub e - mailem na aDres : KnightsinaCtion @ KofC . org . 2 ♌ Columbia ♌ marzeC 2019
rycerze miłosierdzia
W Polsce trwa peregrynacja Ikony Matki Boşej Wspomoşycielki Prześladowanych Chrześcijan. Jest to inicjatywa Rycerzy Kolumba mająca na celu podnoszenie społecznej świadomości o niebezpieczeństwie, jakie grozi chrześcijanom w szczególności na Bliskim Wschodzie, promowanie modlitewnej solidarności oraz zbiórkę funduszy na pomoc ofiarom prześladowań. Akcja obejmuje wszystkie parafie, w których działają Rycerze na całym świecie. Na zdjęciu Rycerze z Milicza wraz z ks. Rafałem Cyfką, dyrektorem Krakowskiego Biura Regionalnego Pomocy Kościołowi w Potrzebie, po zakończeniu peregrynacji w lokalnej parafii w lutym tego roku.
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 3
Ryc e R Z e Ko lu M b a " ♌ "" ♌
coluMbIa Sztandar jednej z rad Rycerzy Kolumba powiewa na tle Kapitolu podczas 46. Marszu dla Ĺťycia w Waszyngtonie, D.C.
ARTYKUĹ Y
5
Amerykański konsensus w sprawie şycia
16
wyrok w sprawie Roe przeciwko Wade, podobnie jak decyzje Sądu najwyşszego podtrzymujące niewolnictwo i segregację rasową, jest oparty na kłamstwie. najwyŝSZy RyceRZ caRl a. anDeRSon
6
DĹ‚ugi Wielki Post
Historia dwóch Rycerzy Kolumba z czasów II wojny światowej była inspiracją dla fabuły filmowego hitu Stevena Spielberga. lawRence p. gRaySon
21
Kościół musi odnieść się do kryzysu związanego z naduşyciami seksualnymi w prawdziwym wielkopostnym duchu odnowy i nadziei. najwyŝSZy Kapelan wIllIaM e. loRI
8
Misja z gĂłry
Prawdziwy „Szeregowiec Ryan� i kapelan, który go uratował
Patrzeć w przyszłość z nadzieją Sekretarz Stanu Stolicy apostolskiej odwiedza Dom Mcgivney’a ufundowany przez Zakon dla osób starszych i rodzin z Iraku.
22
„Przeciwko siłom uprzedzenia� Kolejne osoby stanęły w obronie Rycerzy i wypowiedziały się przeciwko testom religijnym przeprowadzanym przed objęciem federalnych urzędów.
o wpływie wiary na rozpoczęcie i rozwój swojej legendarnej kariery opowiada bohater naSa gene Kranz. jaMeS RaMoS
Z Bogiem u steru Rycerz z new jersey był pierwszym, który przewoził pasaşerów w bezpieczne miejsce, po tym jak lot 1549 wylądował na rzece Hudson.
24
Głos za şyciem Rycerze dołączają do setek tysięcy osób zebranych w waszyngtonie, D.c. na dorocznym Marszu dla ŝycia. ReDaKcja coluMbII
! "!
12
joHn buRgeR
MaRZec 2019 ♌ coluMbIa ♌ 3
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 4
E DY TO R I A L
Łaska przez uczynki ASTRONAuCI w Apollo 13 znajdowali się niemal ćwierć miliona kilometrów od ziemi — dalej niż jakikolwiek człowiek w historii. Trzech ludzi stłoczonych w drobnym module księżycowym po eksplozji baku tlenowego, który poważnie uszkodził ich statek, okrążyło księżyc, używając grawitacji niczym procy, która skierowała ich ratunkową szalupę w stronę domu. Wylądowali bezpiecznie 17 kwietnia 1970 roku, 6 dni po starcie. Prezydent Richard Nixon nagrodził później medalem Wolności zarówno astronautów, jak i zespół koordynujący misję Apollo 13 w Houston. uzasadnienie nagrody rozpoczyna się od słów: „Często mówimy o naukowych »cudach«, zapominając, że zupełnie nie są one »cudowne«, ale że są raczej efektem ciężkiej pracy, wielu godzin i zdyscyplinowanej inteligencji”. Nagroda słusznie wychwala poświęcenie, pomysłowość i umiejętność działania pod presją zaprezentowane przez zespół Apollo 13, ale pozostaje pytanie: czy wyjątkowe osiągnięcie człowieka i boska interwencja muszą się wzajemnie wykluczać? zasada przypisywana często św. Ignacemu Loyoli radzi, aby „modlić się tak, jakby wszystko zależało od boga, ale działać tak, jakby wszystko zależało od nas”. Niektórzy wolą tę regułę odwrócić („módl się tak, jakby wszystko zależało od Ciebie...”), ale i tak oba twierdzenia, o ile są poprawnie rozumiane, przypominają nam tę samą prawdę: w każdej chwili jesteśmy całkowicie zależni od łaski boga, który nie tylko stworzył świat, ale też podtrzymuje jego istnienie. Jednocześnie jesteśmy wezwani do tego, by być Jego wspólnikami, współpracując z Jego łaską i korzystając z darów, które od Niego otrzymaliśmy. Gene Kranz, kierownik lotu Apollo 13 i Rycerz Kolumba, uważał, 4 ♦ COLumbIA ♦ mARzEC 2019
że porażka nie wchodzi w grę, ale jednocześnie wierzył, że to bóg wszystko kontroluje (zob. s. 8). Jego praca w czasie misji Apollo 13 została przedstawiona w 1995 roku w filmie, w którym Tom Hanks wcielił się w rolę astronauty Jima Lovella. 3 lata później Hanks wystąpił również w innym filmie opowiadającym o heroizmie w obliczu niemożliwego pt. „Szeregowiec Ryan”. Obraz ten był luźno oparty o historię sierż. fredericka „fritza” Nilanda, spadochroniarza, który został wysłany do domu po tym, jak jego bracia zginęli podczas kampanii w Normandii w 1944 roku. Tym, który odprawił Nilanda do domu był cieszący się wielkim szacunkiem kapelan wojskowy, ks. francis L. Sampson. Obaj mężczyźni byli Rycerzami Kolumba (zob. s. 17). Tom Hanks dodał kolejny element do swojej listy epokowych ról, gdy w 2016 roku wcielił się w rolę tytułowego bohatera w filmie pt. „Sully”, który opowiada o awaryjnym lądowaniu samolotu obsługującego lot uS Airways 1549 na rzece Hudson 7 lat wcześniej. Kierownictwo lotu i pilot w wywiadach odrzucali sformułowanie „Cud na rzece Hudson”, skłaniając się raczej ku językowi podobnemu do cytowanego powyżej uzasadnienia dla medalu Wolności. mimo to kpt. Vincent Lombardi, Wielki Rycerz z New Jersey, który sterował pierwszą łodzią ratunkową na miejscu zdarzenia, dostrzegał rękę boga w swojej pracy tego dnia (zob. s. 12). Każda z tych historii przedstawia postać mężczyzny, który odpowiedział na wyzwanie ze zdecydowaniem, zdolnością i odwagą oraz z zaufaniem wobec boga. Są one częścią wielkiego dziedzictwa Rycerzy Kolumba i świadczą o sile wiary przez uczynki.♦ ALTON J. PELOWSKI REDAKTOR NACzELNY
COLUMBIA WYDAWCA WERSJI POLSKIEJ KOfC POLSKA SP. z O.O. ul. Domaniewska 47/10 02-672 Warszawa WYDAWCA RYCERzE KOLumbA ________ NAJWYŻSI fuNKCJONARIuSzE Carl A. Anderson Najwyższy RyceRz JE abp Wiliam E. Lori Najwyższy KapelaN Patrick E. Kelly zastępca Najwyższego RyceRza michael J. O’Connor Najwyższy seKRetaRz Ronald f. Schwarz Najwyższy sKaRbNiK John A. marrella Najwyższy adwoKat ________ zESPÓŁ REDAKCYJNY Alton J. Pelowski RedaKtoR NaczelNy Andrew J. matt RedaKtoR Cecilia Hadley RedaKtoR margaret b. Kelly RedaKtoR
czcigodny sługo boży Michaelu Mcgivney’u (1852-1890), apostole Młodych, obrońco chrześcijańskiego życia rodzinnego, założycielu Rycerzy Kolumba wstawiaj się za nami! ________ JAK DO NAS DOTRzEĆ poczta COLumbIA 1 Columbus Plaza New Haven, CT 06510-3326 KaRtKi z ModlitwaMi i dostawy 203-752-4214 pytaNia do coluMbii 203-752-4398 biuRo obsługi KlieNta Kofc 1-800-380-9995 e-Mail columbia@kofc.org iNteRNet kofc.org/columbia ________ członkami Rycerzy Kolumba mogą być jedynie mężczyźni, którzy ukończyli 18 lat i są praktykującymi katolikami pozostającymi w duchowej łączności ze stolicą apostolską. wymóg bycia praktykującym katolikiem oznacza, że dany mężczyzna akceptuje urząd Nauczycielski Kościoła katolickiego w sprawach wiary i moralności, dąży do życia zgodnego z przykazaniami Kościoła katolickiego, a także może przystępować do sakramentów Świętych.
________
Chronione prawami autorskimi © 2019 Wszelkie prawa zastrzeżone ________ NA OKŁADCE dyrektor lotów Nasa eugene f. Kranz wskazuje na niebo podczas przygotowań do misji księżycowej apollo 5 11 stycznia 1968 roku.
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 5
BUDUJĄC LEPSZY ŚWIAT
Amerykański konsensus w sprawie życia Wyrok w sprawie Roe przeciwko Wade, podobnie jak decyzje Sądu Najwyższego podtrzymujące niewolnictwo i segregację rasową, jest oparty na kłamstwie Najwyższy Rycerz Carl A. Anderson W MOIM PRZEMÓWIENIU podczas tegorocznego Marszu dla Życia podkreśliłem 2 wnioski z przeprowadzonego w tym roku sondażu Marist Poll dotyczącego poglądów nt. aborcji. Pierwszy mówi o tym, że 3 na 4 Amerykanów twierdzi, że aborcja powinna być dopuszczalna — co najwyżej — w pierwszym trymestrze ciąży. Do tej grupy zalicza się 6 na 10 badanych określających się jako „pro-choice” (dosł. „za wyborem” — przyp. tłum.). Drugi wniosek mówi o tym, że około 2 na 3 Amerykanów chce, aby decyzja Sądu Najwyższego w sprawie Roe przeciwko Wade została zreinterpretowana przez Sąd tak, aby poszczególne stany mogły ograniczyć aborcję lub jej całkowicie zakazać. Oba wnioski są spójne z tym, na co Marist Poll wskazuje od ponad dekady: jeśli zedrzeć etykiety używane często w debacie aborcyjnej, wielka liczba Amerykanów nie zgadza się z decyzją Sądu Najwyższego o „prawie” do aborcji przez cały czas trwania ciąży. Proaborcyjni ekstremiści muszą być bardzo czujni. Niedawno w kilku stanach pojawił się ruch zmierzający do ustawowego zakazania aborcji obejmujący całość czasu trwania ciąży. Pisząc tekst dla Wall Street Journal (8 lutego), kard. Timothy Dolan z Nowego Jorku silnie wyraził się na temat „grozy” tego „ekstremizmu”. Przewidywał „reakcję w całym kraju” przeciwko „makabrycznej” logice, która zezwala na nieograniczoną aborcję przez cały czas trwania ciąży, a nawet zabicie żyjącego dziecka urodzonego po zabiegu aborcyjnym (papież Franciszek użył nawet silniejszych słów, mówiąc, że aborcja jest
równoznaczna z zatrudnieniem płatnego zabójcy). Kard. Dolan umieścił tego typu ustawodawstwo w szerszym kontekście decyzji Sądu Najwyższego w sprawie Dreda Scotta z 1857 roku. Decyzja ta podtrzymywała niewolnictwo. Sąd orzekł wtedy, że Dred Scott i jego żona, Harriett, są członkami „niższej klasy istot ludzkich”, które są „niezdolne do współżycia z białą rasą” i „nie mają praw, które biały człowiek byłby zobowiązany respektować”. Choć wielu Amerykanów uważało, że decyzja Sądu uregulowała kwestię niewolnictwa, inni nie podzielali tego zdania. Naród wkrótce podzielił się wzdłuż granic partyjnych i geograficznych. Wojna secesyjna zakończyła niewolnictwo. Nie położyła jednak kresu logice, która do niego doprowadziła. Niedługo później nowe prawa wcieliły w życie pogląd, jakoby Afroamerykanie byli niższą klasą ludzi „niezdolną do współżycia z białą rasą”. Kraj ponownie podzielił się według linii geograficznych i partyjnych. I w kolejnej haniebnej decyzji Sądu Najwyższego w sprawie Plessy przeciwko Fergusonowi (1896) przy stanie głosów 7-1 podtrzymano segregacjonistyczne prawa Jima Crowa. Amerykanie znów wierzyli, że sprawa została wyjaśniona. Kolejnych 6 dekad upłynęło, zanim wyrok Sądu Najwyższego w sprawie Brown przeciwko Radzie Edukacji (1954) i ustęp w Karcie Praw Obywatela z 1964 roku wymazały plamę na amerykańskim ustawodawstwie. Ani sprawa Dreda Scotta ani sprawa Roe przeciwko Wade nie powinny były nigdy być postrzegane jako „uregulowane”, ponieważ były zbudowane na
kłamstwie — na kłamstwie mówiącym, że istnieje „niższa klasa istot ludzkich”, która „nie ma praw”, które ktoś „byłby zobowiązany respektować”. W czasie Marszu dla Życia cytowałem jednego z najwspanialszych amerykańskich abolicjonistów, Wendella Phillipsa, który powiedział kiedyś, że „już sam jeden człowiek i Bóg stanowią większość”. Dodałem, że byłoby pomocne mieć po swojej stronie naród Amerykanów. Wielkie moralne zagadnienia naszych czasów powinny przerastać partyjną politykę. Widać to dzisiaj szczególnie w sprawie aborcji. Sondaż Marist Poll pokazuje, że większość wyborców po obu stronach sceny politycznej odrzuca tak ekstremalne prawo do przeprowadzenia późnej aborcji. Jedynym sposobem na to, by przekroczyć ramy partyjności, jest naciskanie na odpowiadającą rzeczywistości politykę społeczną. Podejście Sądu Najwyższego w sprawie Roe przeciwko Wade prezentuje coś przeciwnego, skoro Sąd oznajmia, że nie musi „odpowiadać na to trudne pytanie, kiedy zaczyna się życie”. Tymczasem to właśnie na to pytanie musi zostać udzielona odpowiedź. W przeciwnym wypadku publiczna dyskusja straci swoje moralne centrum. Wśród Amerykanów panuje łączący obie strony politycznego sporu konsensus w sprawie aborcji. Już czas, aby polityka w Waszyngtonie i w każdym innym miejscu odpowiadała nie tylko jemu, ale również realności życia dziecka jeszcze przed urodzeniem. Vivat Jezus! MARZEC 2019 ♦ COLUMBIA ♦ 5
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 6
UCZYĆ SIĘ WIARY, ŻYĆ W WIERZE
Długi Wielki Post Kościół musi odnieść się do kryzysu związanego z nadużyciami seksualnymi w prawdziwym wielkopostnym duchu odnowy i nadziei Najwyższy Kapelan Arcybiskup William E. Lori
W 2010 ROKU pewna gazeta opisała jest przed Tobą”. W czasie Wielkiego kryzys Kościoła związany z nadużyciami Postu powinniśmy uczynić pełne i uwalseksualnymi jako „długi Wielki Post”. niające nas od ciężaru wyznanie naszych Uważałem taki opis za krzywdzący wobec grzechów w sakramencie pokuty i pojed- wzniecając ogień Bożej miłości. Coś poczasu Wielkiego Postu. Artykuł łajał przy- nania. Jest to również czas, w którym dobnego musi się dziać stale w życiu Kowódców Kościoła za ich porażki, ale też także przywódcy Kościoła muszą w pełni ścioła. Nie wystarczy, że przywódcy opisywał sam Kościół jako przyłapany w uznać swoje dawne grzechy i upadki, Kościoła przyznają się do dawnych grzeprzykrym i beznadziejnym bagnie. Tym- które wyrządziły wielką duchową, fi- chów i błędów. Nie wystarczy też zintenczasem w Wielkim Poście nie chodzi o zyczną i psychiczną szkodę wielu niewin- syfikować środki mające zapobiec nędzę i beznadzieję. Wręcz przeciwnie. Li- nym ludziom. To wyznanie musi iść w nadużyciom i zwiększyć odpowiedzialturgia opisuje Post jako coś, na co Bóg po- parze ze szczerym postanowieniem dal- ność — mimo że jest to bardzo ważne. W istocie wszystkie te działania nakiezwala swoim wiernym; jako czas, w rowane na transparentność spalą na którym Jego lud przygotowuje się panewce, jeżeli nie będą pochodzić do Paschalnego Misterium „z Przy pomocy modlitwy, pokuty z pełnych modlitwy i rozsądku serc oczyszczoną duszą”. Sensem wielkoi umysłów, które zostały gruntowpostnych napomnień jest nasze wewnętrzne oczyszczenie przez Ducha i jałmużny staramy się być przejrzyści nie obmyte i odnowione przez Ducha Świętego. Świętego, który jest zawsze kluczem przed Bogiem, który spogląda Po trzecie, w czasie Wielkiego do autentycznej odnowy i radości. głęboko w nasze serca. Postu uznajemy nasze grzechy i poJednakże okres Wielkiego Postu, kutujemy za nie, abyśmy mogli jeśli jest prawidłowo rozumiany, niewątpliwie rzuca światło na kryśmielej przyjąć naszą wiarę i żyć nią zys, który o wiele za długo powodował szego niesienia pomocy ofiarom, które z większą odwagą i miłością. Wielki Post krzywdy ofiar nadużyć w samym Ko- wciąż mierzą się z trwającymi konsek- jest również czasem wzrostu w życiu Kościoła — wzrostu wewnętrznego i radości ściele. Kiedy mówimy o tym kryzysie jako wencjami dawnych nadużyć. Po drugie, wielkopostne wyznanie na- z przyjmowania nowych członków w o „długim Wielkim Poście” powinniśmy mieć na myśli to, że nadszedł czas, by od- szych grzechów jest czymś więcej niż roz- Wielką Noc. A zatem nawet w najbarnieść się do kryzysu w samych jego korze- liczeniem się z krzywd. Musi mu dziej obfitujący w wyzwania czas w życiu niach poprzez oczyszczenie i odnowę towarzyszyć poważna modlitwa o we- Kościoła nie możemy tracić ducha. MuKościoła. Mając to na uwadze, pozwólcie, wnętrzne oczyszczenie. Należy tu ponow- simy stale głosić i żyć Ewangelią z pewnoże zasugeruję 3 miejsca, w których można nie zacytować Psalm 51: „Stwórz, o Boże, ścią i miłością. Musimy stale być ludźmi odnieść Wielki Post do kryzysu nadużyć we mnie serce czyste i odnów we mnie miłosierdzia i współczucia. Musimy być moc ducha”. Przy pomocy modlitwy, po- ludźmi otwartymi na Ducha Świętego, seksualnych. Po pierwsze, w Wielkim Poście każdy kuty i jałmużny staramy się być przejrzyści przez którego jesteśmy złączeni z Chrysz nas musi uznać swoje grzechy, przez przed Bogiem, który spogląda głęboko w tusem i innymi w Kościele. Niech ten długi Wielki Post prowadzi które odrzucamy miłość Boga i zada- nasze serca. Modlimy się, aby nasze zejemy ból bliźnim. W Psalmie 51 mod- wnętrzne słowa i czyny mogły płynąć z do Świąt Zmartwychwstania odnowionej limy się słowami: „Przeciwko Tobie serca i duszy obmytych z naszych grze- nadziei i radości — dla nas, dla Kościoła samemu zgrzeszyłem i uczyniłem, co złe chów i nieczystych motywów, na nowo i dla tych, którzy zostali skrzywdzeni.♦ 6 ♦ COLUMBIA ♦ MARZEC 2019
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 7
WyzWaNiE NaJWyĹźSzEgO KaPElaNa
Miesięczne rozwaşanie i praktycznie wyzwanie Najwyşszego Kapelana Arcybiskupa Williama E. Loriego: „Wybrał się więc i poszedł do swojego ojca. A gdy był jeszcze daleko, ujrzał go jego ojciec i wzruszył się głęboko; wybiegł naprzeciw niego, rzucił mu się na szyję i ucałował go�. (Ewangelia z dnia 31 marca, Šk 15, 20) Moi Bracia Rycerze, widzimy tu jedne z najpiękniejszych słów w całej Ewangelii: ponowne spotkanie syna marnotrawnego ze swoim ojcem. Kiedy Jezus opowiada tę scenę, chciałbym, byście dostrzegli siebie w trzech rolach. Najpierw wyobraź sobie, şe jesteś ojcem, który widzi ciało ze swego ciała — swojego syna, który wraca do domu. Następnie wyobraź sobie, şe jesteś marnotrawnym synem, który spodziewa się najgorszego, ale dostrzega ojca, który
iNtENCJE MOdlitEWNE OJCa ŚWiętEgO
# $ " " ! "" #$ $ " # $ $ # $ ! # $ #$ "!$ !!" $ # # !
za wspólnoty chrześcijańskie, zwłaszcza te, które są prześladowane, aby odczuwały bliskość Chrystusa i aby ich prawa były uznawane.
KalENdaRz lituRgiCzNy 4 marca
6 marca 7 marca
18 marca 19 marca 25 marca
31 marca
Wspomnienie św. Kazimierza Królewicza Środa Popielcowa Wspomnienie świętych męczennic Perpetuy i Felicyty Wspomnienie św. Cyryla Jerozolimskiego, biskupa i doktora Kościoła Uroczystość św. Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny Uroczystość Zwiastowania Pańskiego Niedziela Laetare
jest poruszony współczuciem. Wreszcie wyobraź sobie, şe jesteś pracowitym, starszym synem, który spogląda na to spotkanie z krytycznym dystansem. Stawanie się męşczyzną oznacza uczenie się od wszystkich trzech: miłosierne przyjmowanie drugiego niczym ojciec, zwrócenie się do Ojca niczym Marnotrawny oraz, niczym starszy brat, przyjęcie słów, które są do nas wypowiedziane, şe oto „wszystko, co mam, do Ciebie naleşy�. Wyzwanie Najwyşszego Kapelana Arcybiskupa Williama E. Loriego: W tym miesiącu wzywam Was, byście byli niczym ojciec syna marnotrawnego i wykonali pierwszy krok: wyjdźcie naprzeciw komuś, aby zachęcić go lub mu przebaczyć. Ponadto wzywam Was, byście w modlitwie stworzyli listę rzeczy, za którą jesteście wdzięczni w Waszym şyciu.♌
KatOliK MiESiÄ…Ca
Święty JosÊ gabriel Brochero (1840-1914) NiC NiE MOgłO StaNąć na drodze ks. JosÊ gabrielowi del Rosario Brochero, kiedy ten przemierzał wzgórza argentyny, aby dotrzeć do swoich dalekich parafian. „Biada mi, gdyby czart miał mi duszę ukraść!� — zwykł mawiać. Brochero przyszedł na świat 16 marca 1840 roku w rolniczej rodzinie. W wieku 16 lat rozpoczął studia w seminarium duchownym w Córdobie, a w wieku 26 lat przyjął święcenia kapłańskie. Przez następnych kilka lat kapłan pozostał w Córdobie, ucząc się do magisterium z filozofii i pracując jako nauczyciel. gdy w mieście wybuchła epidemia cholery w 1867 roku, opiekował się chorymi i umierającymi. Ks. Brochero został posłany do wiejskiej parafii w San alberto, która obejmowała olbrzymi obszar większy niş cały stan Rhode island. Niemal 4 dekady swojego şycia spędził, słuşąc swoim parafianom zarówno duchowo, jak i materialnie. zbudował dom rekolekcyjny, załoşył szkołę dla dziewcząt i zapoznał tysiące ludzi z ćwiczeniami duchowymi ignacego loyoli. doglądał takşe budowy dróg, zaprojektował akwedukt i przekonał urzędników państwowych, aby wprowadzili usługi pocztowe, telegraf i kolej do tego
odizolowanego i zuboşałego rejonu. Kapłan odziany w poncho i podróşujący na grzbiecie muła, şeby celebrować mszę św. i udzielać sakramentów na terenie swojej parafii, zyskał sobie przydomek „el cura gaucho� — ksiądz kowboj. W czasie swojej posługi przy chorych ks. Brochero zaraził się trądem. Postępująca choroba stopniowo odbierała mu słuch i wzrok. głuchy i prawie całkowicie niewidomy ostatnie lata şycia spędził pod opieką swoich dwóch sióstr. umarł 26 stycznia 1914 roku. Według relacji świadków jego ostatnie słowa brzmiały: „teraz mam juş wszystko gotowe do podróşy�. Papieş Franciszek wychwalał swojego rodaka, nazywając go pasterzem, który „pachniał swoimi owcami�. Brochero został wyniesiony na ołtarze 16 października 2016 roku.♌ MaRzEC 2019 ♌ COLUMBIA ♌ 7
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:39 AM Page 8
MISJA Z GÓRY O wpływie wiary na rozpoczęcie i rozwój swojej legendarnej kariery opowiada bohater NASA Gene Kranz
Zdjęcie: NASA Photo/Wikimedia Commons
James Ramos
8 ♦ COLUMBIA ♦ MARZEC 2019
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:40 AM Page 9
N
Tak się oczywiście nie stało. Zamiast tego Kranz trafił do NASA, gdzie przez kolejne 34 lata ostrzyşony po şołniersku, ubrany w zestaw słuchawkowy i jedną ze swoich charakterystycznych kamizelek, wysyłał ludzi w przestrzeń kosmiczną i bezpiecznie sprowadzał ich na ziemię. Najbardziej znany jest raczej z tego ostatniego: Kranz stał na czele zespołu inşynierów, którzy sprowadzili na Ziemię Apollo 13, po tym, jak na jego pokładzie doszło do eksplozji. „Houston, mamy problem� — zaraportował z przestrzeni kosmicznej astronauta Jack Swigert 14 kwietnia 1970 roku. Kranz, główny kieownik lotu, w ciągu kolejnych 3 dni nerwowego obgryzania paznokci wraz ze swoim zespołem znalazł rozwiązanie tego problemu. „Zdołaliśmy dokonać cudu w Apollo 13. Nie miało prawa nam się udać rozwiązanie wszystkich problemów, przed którymi stanęliśmy� — mówi Kranz. „Ale to była kultura ludzi, którzy nigdy się nie poddają; którzy znajdą rozwiązanie. (‌) Panowało zaufanie
a biurku Gene’a Kranza obok pamiątek wojskowych, modeli myśliwców i makiety promu kosmicznego, stoi oprawione w ramki zdjęcie przedstawiające 3 rozpromienione siostry zakonne. Duşo wcześniej, zanim 85-letni Kranz stał się legendą NASA — obdarzonym stalowymi nerwami kierownikiem lotu podczas misji lądowania Apollo 11 na Księşycu i nieomal zakończonej katastrofą misji Apollo 13 — te siostry pomogły mu wkroczyć na ścieşkę kariery w Centrum Kontroli Misji NASA. To właśnie siostry Patricia, Caroline i Mark ze szkoły średniej Central Catholic High School w Toledo, w stanie Ohio pomogły Kranzowi zdobyć nominację do Akademii Marynarki Wojennej. A kiedy okazało się, şe nie zdał testów sprawnościowych i nie został do niej przyjęty, to właśnie siostry zorganizowały stypendialny kredyt studencki, który umoşliwił mu naukę w szkole lotniczej w St. Louis. „Bez ich pomocy moja kariera zakończyłaby się w tamtym momencie� — mówi Kranz, wieloletni członek rady 3217 im. ks. Roacha w Dickinson w Teksasie.
Eugene F. Kranz, członek rady 3217 im. ks. Roacha w Dickinson w stanie Teksas, otoczony pamiątkami z NASA w swoim domu. • Poprzednia strona: Ziemia widziana na horyzoncie, podczas gdy Eagle, moduł księşycowy Apollo 11, powraca z powierzchni Księşyca do modułu dowodzenia Columbia w lipcu 1969 roku. Kranz słuşył jako kierownik lotu podczas pierwszego lądowania na księşycu. Rok później był głównym kierownikiem lotu podczas misji Apollo 13. MARZEC 2019 ♌ COLUMBIA ♌ 9
pomiędzy załogą statku kosmicznego, mną i moim zespołem�. Dzień po wylądowaniu załogi Apollo 13, Kranz, jego zespół, a takşe astronauci otrzymali Prezydencki Medal Wolności za wykonaną pracę. Film Rona Howarda Apollo 13 z 1995 roku z Tomem Hanksem, Kevinem Baconem, Billem Paxtonem, Garym Sinisem i Edem Harrisem tchnął nowe şycie w tę legendarną historię. Rolę Kranza grał Ed Harris, który został za nią nominowany do Oscara i otrzymał Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych dla najlepszego aktora drugoplanowego. „Myślę, şe Ed Harris wykonał świetną robotę, przedstawiając wyzwanie, intensywność i złoşoność nie tylko mojej pracy, ale równieş wszystkich poszczególnych kontrolerów w zespole� — mówi Kranz. „Tam nie chodziło o mnie; chodziło o zespoły i ludzi w Centrum Kontroli Misji. Szczerze wierzyliśmy, şe w naszej pracy poraşka nigdy nie wchodzi w grę�. Przez całą karierę Kranz nigdy nie zapomniał o swoich korzeniach. Na şycie i pracę patrzył z perspektywy wiary katolickiej, która — jak mówi — została w nim ukształtowana przez róşne wspólnoty religijne w Toledo, a takşe na Uniwersytecie St. Louis. Po zakończeniu studiów Kranz wstąpił do Sił Powietrznych USA i oşenił się. Po odbyciu słuşby w Korei podjął pracę w przedsiębiorstwie lotniczym McDonnell Aircraft Corporation w Nowym Meksyku. Tęskniąc do relacji, które poznał w czasie słuşby wojskowej, w 1959 roku wstąpił do Rycerzy Kolumba. Kranz mówi, şe z entuzjazmem przyjął braterstwo, jakie odnalazł w Zakonie, dodając, şe „rycerski kodeks miłosierdzia, jedności, braterstwa i patriotyzmu stał się fundamentem jego şycia�. 10 ♌ C O L U M B I A ♌ M A R Z E C 2 0 1 9
W 1960 roku rozpoczął pracę NASA, gdzie pracował pod wodzą pierwszego w historii Agencji kierownika lotu Christofera Columbusa Krafta Juniora. Później sam pełnił funkcję kierownika lotu podczas pierwszego załogowego lądowania na Księşycu w 1969 roku. W NASA pracował do 1994 roku, odchodząc na emeryturę jako dyrektor Wydziału Operacji Kosmicznych. Przez wszystkie te lata Kranz pozostał dumnym członkiem Rycerzy Kolumba. Rycerze z jego rady przeprowadzili — jak to określa — własną misję ratunkową, kiedy huragan Harvey zdewastował teksańskie wybrzeşe Zatoki Meksykańskiej pod koniec sierpnia 2017 roku. Tysiące domów, włącznie z domem Kranza, zostało powaşnie zalanych.
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:40 AM Page 10
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:41 AM Page 11
' #$ & ' ' ' ! ' ' ! "' %$&"' & $ ' #% & %$&"'! % ' #& &#
Od lewej: Eugene F. Kranz w maju 1965 roku podczas pracy w Centrum Kontroli Misji będącego częścią Centrum Lotów Kosmicznych NASA w Houston. Zdjęcie zestawiono z kadrem filmu Apollo 13 z 1995 roku, w którym w rolę Kranza wcielił się Ed Harris. • Tom Hanks w roli astronauty Jima Lovella na plakacie filmu Apollo 13. • Najwyşszy Rycerz Carl Anderson i Gene Kranz trzymają kamizelkę, która została przekazana Kranzowi przez pilotów Korpusu Piechoty Morskiej w bazie lotniczej Marynarki Wojennej w Kingsville. Najwyşszy Rycerz odwiedził Kranza we wrześniu 2017 roku po przejściu huraganu Harvey, kiedy to rady lokalne Rycerzy Kolumba pomagały poszkodowanym.
„Podołali� — mówi Kranz, odnosząc się do wysiłku, jaki członkowie rady włoşyli w naprawę zniszczeń. „Byli bohaterscy�. Choć dziś Kranz nie kieruje juş lotami kosmicznymi, dzieli się swoimi spostrzeşeniami oraz doświadczeniami pracy kierownika lotów NASA podczas spotkań w całym kraju. Jego wspomnienia opublikowane w 2000 roku znalazły się na liście bestsellerów New York Times’a. Ich tytuł nawiązuje do legendarnego stwierdzenia, którego autorstwo przypisuje się właśnie Kranzowi: „Poraşka nie wchodzi w grę. Kontrola misji od programu Mercury do lotu Apollo 13 i później�. Obecnie przygotowuje się do wydania drugiej ksiąşki na temat przywództwa. W swoim domu w Dickinson w Teksasie połoşonym zaledwie kilka kilometrów od Centrum Kosmicznego im. Johnsona, odpisuje teş na listy, które dostaje od ludzi z całego świata. W ostatnich latach Kranz przewodził staraniom o przywrócenie Centrum Kontroli Misji do pierwotnego stanu — aş do najdrobniejszych szczegółów. Prace mają zostać zakończone pod koniec 2019 roku.
Stałym punktem jego harmonogramu jest godzinna adoracja Najświętszego Sakramentu w kaşdą niedzielę, do której zainspirowała go córka Carmen, jedna z sześciorga jego dzieci. A zanim dzień dobiegnie końca, Kranz siada w fotelu, sięga po róşaniec, krzyş i modlitewnik, pamiętając, by podziękować Bogu za to, jak ułoşyły się dla niego wszystkie gwiazdy. „To bardzo ciekawe — iść przez şycie i dostrzegać, jak wszystkie te rzeczy pasują do siebie� — zauwaşa, wspominając pomoc sióstr, karierę w NASA i to, jak poznał swoją şonę Martę. „ŝyjemy w poczuciu, şe to my kontrolujemy nasze şycie, ale tak naprawdę to nie ja tu rządzę� — mówi Kranz. „Istnieje jakiś większy plan, za którym nieświadomie podąşałem przez całe swoje şycie�.♌ JAMES RAMOS jest dziennikarzem redakcji Texas Catholic Herald, gazety Archidiecezji Galveston-Houston. M A R z E C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 11
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:41 AM Page 12
Z BOGIEM U STERU Rycerz z New Jersey był pierwszym, który przewoził pasaşerów w bezpieczne miejsce, po tym jak Lot 1549 wylądował na rzece Hudson John Burger
szystko działo się bardzo szybko: Samolot obsługujący Lot US Airways 1549 uderzył w stado gęsi i stracił napęd silnika zaledwie 2 minuty po starcie z lotniska La Guardia w Nowym Jorku. Kapitan Chesley B. „Sully� Sullenberger osadził samolot na rzece Hudson niecałe 4 minuty później. Nie więcej niş 3 minuty po tym, jak odrzutowiec uderzył w wodę, kpt. Vincent Lombardi jako pierwszy przypłynął swoim promem na miejsce zdarzenia, aby ratować pasaşerów. Kolejne statki podąşyły za nimi. Szybka reakcja Lombardiego, jego załogi i innych pomogła zapobiec katastrofie 15 stycznia 2009 roku. Wszystkich 155 pasaşerów samolotu zostało uratowanych podczas dramatycznego lądowania, które stało się znane jako „Cud na rzece Hudson�. Jednak niektórzy z uczestników wydarzenia dystansują się od tego określenia. „Czy to był cud?� — zapytał reporter ABC News kpt. Sullenbergera w 10. rocznicę tego wydarzenia. „Nie� — odpowiedział. „To była cięşka praca wielu ludzi i całego przemysłu, która trwa od dziesięcioleci. Było to zatem wspólne
Kpt. Vincent Lombardi, Wielki Rycerz rady 1277 w Montclair, płynie promem New York Waterway przez rzekę Hudson ze stacji Lackawanna w Hoboken w stanie New Jersey do portu World Financial Center na Manhattanie. 12 ♌ C O L U M B I A ♌ m A r z e C 2 0 1 9
W
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:41 AM Page 13
M A R Z E C 2 0 1 9 ♦ C O L U M B I A ♦ 13
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:41 AM Page 14
działanie nas wszystkich, by nie pozwolić nikomu zginąć�. Lombardi, Wielki Rycerz rady 1277 w Montclair w stanie Nowy Jork, darzy uznaniem umiejętności i błyskawiczną reakcję, którymi wykazali się kapitan samolotu i jego załoga. Podobnie jak piloci linii lotniczych, şeglarze przechodzą przez wymagające szkolenia i muszą wiedzieć, jak zareagować w nieoczekiwanych sytuacjach, zapewniając swoim pasaşerom bezpieczeństwo. Ale mimo to dostrzegał on tego dnia Boşą rękę w swojej pracy. Z 33 pasaşerami na pokładzie promu Thomas Jefferson, naleşącego do firmy Lombardiego New York Waterway, właśnie odcumował z molo przy West 39th Street na Manhattanie. Lombardi dostrzegł samolot zaraz po tym, jak ten uderzył w wodę i powoli się zatrzymywał. Natychmiast wezwał dwóch członków swojej załogi i skierował się w stronę samolotu. „Słuchajcie, mamy człowieka za burtą� — powiedział, uprzedzając załogę, aby przygotowali się na moşliwość przyjęcia powaşnie rannych pasaşerów lub na coś gorszego. Wspomina takşe, şe modlił się o wstawiennictwo Matki Boşej, spiesząc na miejsce wypadku. Kiedy się zblişali, Lombardi wyhamował łódź, aby zminimalizować falę, która mogłaby strącić ludzi ze skrzydeł i rękawów ratunkowych. Uşywając megafonu, zawołał do przeraşonych pasaşerów samolotu: „Spróbuję skierować łódź tak, şebyście mogli zejść ze skrzydła prosto na moją drabinę�. 14 ♌ C O L U M B I A ♌ M A R Z E C 2 0 1 9
To był trudny manewr. Pierwsze podejście Lombardiego nie powiodło się ze względu na odpływ, więc podjął kolejną próbę. „Musiałem utrzymać łódź jednocześnie pod kątem i nad skrzydłem, podczas gdy samolot powoli się poruszał, a nurt rzeki spychał go na mnie� — opowiada. „Pomyślałem sobie: Ktoś inny steruje tą łodzią, bo ja nie jestem w tym aş taki dobry�. Prom Thomas Jefferson przewiózł 56 mokrych i drşących pasaşerów w bezpieczne miejsce. Inne promy New York Waterway i łodzie Nowojorskiej Straşy Poşarnej zajęły się resztą pasaşerów. Lombardi dostrzegł Boşą Opatrzność równieş w tym, şe na rzece akurat nie było lodu. Poprzedniej nocy widziano krę na północ od Nowego Jorku. Jeśli znalazłaby się akurat w tym miejscu, gdzie wodował samolot, wypadek mógłby zakończyć się zupełnie inaczej. „Niektórzy nazywają to szczęśliwym wyczuciem czasu. Ja ten fakt, şe kra została na północy, nazywam jednym z cudów� — powiedział Lombardi. „Lód moşe mieć bardzo róşne rozmiary. Piętrzący się lód, który łamie się, a potem zamarza jeden na drugim moşe czasem dochodzić grubością do półtora metra�. 6 lat po tym lądowaniu i akcji ratunkowej Lombardi ponownie przeşywa ten najbardziej dramatyczny dzień swojego şycia na srebrnym ekranie. Początkowo został zaproszony jako konsultant przy produkcji filmu „Sully� nakręconego przez Clinta Eastwooda z Tomem Hanksem w głównej roli kpt. Sullenbergera. Później jednak, po tym, jak Eastwood obserwował jego zachowanie na planie,
Ujęcie z filmu pt. „Sully�, ukazujące Toma Hanksa w roli kapitana Chesleya „Sully’ego� Sullenbergera i Aarona Eckharta w roli Pierwszego Oficera Jeffa Skilesa. • Na kolejnej stronie: Plakat filmowy „Sully� przedstawiający pasaşerów stojących na skrzydłach US Airways Flight 1549 na rzece Hudson. Prom Lombardiego był pierwszą łodzią ratującą pasaşerów. • Kpt. Lombardi z kpt. Sullenbergerem w Nowym Jorku w czasie nagrywania filmu „Sully� w październiku 2015 roku.
'*$%+-) . (!,* . .# &" . ,+ .( , , . . #. ' .( .( # .'*$%+-).* -% -. ! )$", +-. - +) &. ," &!*-) ,
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 15
zaproponowano mu jego pierwszą rolę w filmie. Wyjaśniał teş Eastwoodowi kwestię nowojorskiego şargonu okrętowego. „Powiedziałem mu: Kwestie, które tu mówimy, to nie jest właściwy język. Tak byśmy mówili na jakimś krąşowniku w 1942 roku� — wspomina Lombardi. „Eastwood roześmiał się i powiedział: Rób, co chcesz, ale daj znać aktorom, którzy będą z Tobą grać, co mają robić i co mówić�. A zatem przed kręceniem scen akcji ratowniczej, Lombardi szkolił aktorów, ucząc ich poprawnego słownictwa okrętowego i jak korzystać ze sprzętu. Ale aktorstwo było dla niego tylko krótkim epizodem. Po premierze filmu Lombardi schował smoking do szafy i wrócił do pracy jako şeglarz. Rok później, w Dzień Kolumba w 2017 roku, dołączył do Rycerzy. Lombardi mówi, şe Rycerze Kolumba interesowali go od najmłodszych lat, kiedy jeszcze słuşył jako ministrant i chodził do katolickiego liceum. Jednakşe przez wiele lat şył w przekonaniu, şe trzeba zostać specjalnie zaproszonym, by dołączyć do Rycerzy. „W końcu� — mówi — „po prostu zapytałem kolegę, który nosił przypinkę Rycerzy Kolumba w płaszczu: A tak przy okazji, jak
moşna zostać Rycerzem Kolumba?�. Ów kolega natychmiast przyjął go do rady 1277, a Lombardi nadrobił stracony czas. Zaczął pomagać w organizacji bratnich i charytatywnych wydarzeń i rok później został Wielkim Rycerzem. Lombardi o swoim doświadczeniu sprzed dekady przemawiał takşe do katolickich słuchaczy i podkreślał potęşne znaczenie, jakie ma przeşywanie wiary przez uczynki. Silnie tego doświadczył w czasie spotkania jego załogi i pasaşerów lotu 1549 w styczniu w 10. rocznicę tego wydarzenia. „Młoda córka jednej z kobiet, którą uratowaliśmy, podeszła do mnie� — wyjaśnia Lombardi. „Powiedziała: Wie Pan, gdyby nie Pan, pewnie nie miałabym teraz mamy�. Lombardi wciąş przewozi pasaşerów przez rzekę Hudson kaşdego dnia. Mówi, şe nigdy nie podejmuje się wymagającego zadania bez modlitwy i uznaje, şe ostatecznie Bóg ma wszystko pod kontrolą. „Po prostu czuję, şe podejmuję lepsze decyzje, odkąd tamtego dnia moja wiara tak daleko mnie zaprowadziła� — mówi. „Teraz wiara prowadzi mnie kaşdego dnia�.♌ JOHN BURGER pisze dla Aleteia.org. Jest członkiem rady 16253 im. Metropolity Andrzeja Szeptyckiego w New Haven w stanie Connecticut. M A R Z E C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 15
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 16
16 ♦ C O L U M B I A ♦ M A R Z E C 2 0 1 9
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 17
PRAWDZIWY „SZEREGOWIEC RYAN� I KAPELAN, KTÓRY GO URATOWAŠHistoria dwóch Rycerzy Kolumba z czasów II wojny światowej była inspiracją dla fabuły filmowego hitu Stevena Spielberga Lawrence P. Grayson
P
rzed świtem dnia 6 czerwca 1944 roku z nieba nad francuskim wybrzeşem wysypali się spadochroniarze. W drodze na powierzchnię przebijali się przez mgłę i ostrzał artylerii przeciwlotniczej. To był D-Day — inwazja aliantów na Normandię rozpoczęła się. W ciągu najblişszych godzin 200 tysięcy şołnierzy miało dopłynąć do wybrzeşa, a misją jednostek powietrzno-desantowych było przygotowanie dla nich drogi. Wśród skaczących w mroku spadochroniarzy byli dwaj członkowie 501. Pułku Piechoty Spadochronowej wchodzącego w skład 101. Dywizji Powietrzno-Desantowej: 32-letni ks. Francis L. Sampson, kapelan pułku i Rycerz Kolumba oraz 24-letni sierş. Frederick „Fritz� Niland, najmłodszy z czworga braci pełniących słuşbę w czasie II wojnie światowej. Historia Sampsona i Nilanda, spadochroniarzy i przyszłych Braci Rycerzy, stanie się inspiracją dla epickiego filmu Stevena Spielberga pt. Szeregowiec Ryan.
W dzień rozpoczęcia operacji w Normandii ks. Sampson wylądował w rzece, odciął spadochron i dotarł do pewnej francuskiej chaty, gdzie udzielano pomocy cięşko rannym şołnierzom. Gdy oddziały niemieckich şołnierzy znanych z zabijania jeńców zblişały się do chaty, ks. Sampson dobrowolnie zgłosił się, aby zostać z rannymi. Kapłan został pojmany i ustawiony pod ścianą. Jak wspominał, był tak przeraşony, şe zamiast odmawiać Akt ŝalu, powtarzał modlitwę odmawianą przed posiłkami: „Pobłogosław Panie Boşe nas, te dary...�. Trudno w to uwierzyć, ale pewien niemiecki şołnierz — katolik — rozpoznał w nim duchownego i ks. Sampson został oszczędzony. Później podczas inwazji aliantów pozwolono mu pozostać w punkcie pomocy medycznej, gdzie opatrywał rannych w wyniku morderczego bombardowania artyleryjskiego. Za swoją opiekę i pracę przy ewakuacji tych şołnierzy został nominowany do otrzymania Medalu Honoru (najwyşsze odznaczenie wojskowe w USA — przyp.
Na poprzedniej stronie: Sierş. Frederick „Fritz� Niland, późniejszy członek rady 413 Twin City w Tonawanda w stanie Nowy Jork, z kolegą spadochroniarzem Jackem Breierem podczas szkolenia w Camp Mackall w Karolinie Północnej w 1943 roku. Śmierć wszystkich trzech braci Nilanda odnotowana w raportach z rozpoczęcia inwazji aliantów na Normandię w 1944 roku była inspiracją dla fabuły filmu Szeregowiec Ryan z 1998 roku. M A R Z e c 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 17
tłum.). Został odznaczony Krzyşem za Wybitną Słuşbę, drugim najwyşszym odznaczeniem w Armii Stanów Zjednoczonych przyznawanym za bohaterstwo. Tymczasem Niland został zmuszony do wcześniejszego skoku po tym, jak jego samolot został trafiony przez wrogi ostrzał. Wylądował wiele kilometrów od planowanego celu i przez 9 dni znajdował się za liniami wroga. Ostatecznie z pomocą francuskiego ruchu oporu na czas powrócił do swojej jednostki, aby wziąć udział w kluczowej bitwie, której stawką było zabezpieczenie miasta Carentan i połączenie sił alianckich na plaşach Omaha i Utah. To właśnie w okolicach Utah zrozpaczony Niland odnalazł ks. Sampsona, dowiedziawszy się o śmierci swojego brata Roberta, spadochroniarza z 82. Jednostki Powietrzno-Desantowej, który zginął 6 czerwca i został pochowany około 30 km dalej. Zaledwie kilka tygodni wcześniej jego najstarszy brat, Edward, został zestrzelony w Birmie — jako zaginiony w akcji został uznany za zmarłego. Kapelan zaoferował Fritzowi pomoc w odnalezieniu grobu poległego brata, Roberta. Jeździł z nim od cmentarza do cmentarza, szukając miejsca pochówku. Kiedy ks. Sampson natknął się na grób Prestona Nilanda, pokazał go Fritzowi, myśląc, şe został niewłaściwie opisany. „Proszę księdza� — odpowiedział młody człowiek — „Preston równieş był moim bratem�. Fritz nie wiedział jeszcze o tym, şe ppor. Preston Niland 18 ♌ C O L U M B I A ♌ m A R Z E C 2 0 1 9
Od góry: Ks. Francis L. Sampson modli się nad ciałami spadochroniarzy poległych w akcji podczas bitwy o Normandię w czerwcu 1944 roku. • Fotografia ks. Sampsona wykonana w Stalag II-A Neubrandenburg, obozie jenieckim w północnych Niemczech, gdzie kapelan spędził cztery miesiące jako jeniec wojenny w 1945 roku. • Ks. Sampson słuşył później jako 12. Przełoşony Kapelanów Armii USA w randze majora generała. Od 1941 roku był Rycerzem Kolumba.
5 "5 - (415 15 43/ #5!2.4302)5%/( 4 1+520-5 1(3/-+5%-,404+./2.4305#5 3))1 15'2/ 5#5+.20415 2/ )20-$5 5! *&5' 5 * *&"5 - (415 52 .3 43 /2 445 2, +3025 .$5 33 5 .5 1)3# 5 5! *&5' 5' % *&"5 $ $5%/, 4 4,1-425 3,,30
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 18
5 "5 - (415 15 43/ #5!2.4302)5%/( 4 1+520-5 1(3/-+5%-,404+./2.4305#5 3))1 15'2/ 5#5+.20415 2/ )20-$55 ! *&5' 5 * *&"5 - (415 52 .3 43 /2 445 2, +3025 .$5 33 5 .5 1)3# 5 5! *&5' 5' % *&"5 $ $5%/, 4 4,1-425 3,,30
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 19
zginął zaledwie dzień po Robercie, walcząc na plaşy Utah. Na pobliskim cmentarzu odnaleźli grób Roberta. Zakładając, şe Fritz jest jedynym ocalałym synem swoich rodziców, kapelan powiadomił Departament Wojny i zainicjował procedurę mającą na celu wysłanie go do domu. Rodzice Nilanda, Michael i Augusta, musieli być mu wdzięczni. W przeciwieństwie do Fritza. Gdy kapelan przekazał mu informację o tym, şe został odesłany do USA, Niland odmówił, mówiąc: „Zostaję tutaj z chłopakami�. Ks. Sampson odpowiedział: „Moşesz się skarşyć nawet gen. Eisenhowerowi lub prezydentowi, ale wracasz do domu�. Późnym latem 1944 roku Niland wrócił do Nowego Jorku, gdzie do końca wojny pełnił słuşbę w ŝandarmerii Wojskowej. Postać ks. Sampsona nie pojawia się w Szeregowcu Ryanie, poniewaş rzeczywistość była nieco mniej dramatyczna niş ta przedstawiona w filmie: Fritz nie zaginął i nie były prowadzone jego poszukiwania. Rzeczywistość była teş mniej tragiczna: w rzeczywistości brat Fritza, Edward, przeşył. Został odnaleziony rok później po wyzwoleniu japońskiego obozu jenieckiego. Wkrótce po powrocie do domu, 1 grudnia 1944 roku, Fritz wstąpił do rady 413 Twin City w Tonawanda w stanie Nowy Jork. Skończył studia w dziedzinie chirurgii jamy ustnej na Uniwersytecie Georgetown i otworzył gabinet w poblişu swojego rodzinnego miasta. Oşenił się i wychował dwie córki, Cate i Mary. Zmarł w 1983 roku w wieku 63 lat.
Scena z Szeregowca Ryana. Tom Hanks (w środku) w roli kpt. Johna H. Millera i Matt Damon (po prawej) jako szeregowiec James Francis Ryan. • Ponişej: Fritz Niland, pierwowzór postaci szeregowca Ryana, na zdjęciu ze swojego szkolnego rocznika. Wstąpił w szeregi Rycerzy po powrocie z Francji w 1944 roku.
M A R Z E C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 19
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:42 AM Page 20
Cate Niland Remme do dziś şywo pamięta z czasów swojego dzieciństwa opowiadającego o wojnie ojca. „Nigdy nie zapomnę jego wzroku, kiedy opowiadał swoją historię mnie i mojej siostrze, Mary� — mówi. „Powiedział nam: Dziewczyny, nigdy nie zapomnijcie, şe potrzebny był prezydencki rozkaz, aby wydobyć mnie z Francji�. Podczas jednego z ostatnich spotkań Cate z ojcem, Fritz powiedział jej: „Pamiętaj, aby oddać cześć wszystkim tym şołnierzom�. „I tak właśnie zrobiłyśmy na jego pogrzebie� — powiedziała Cate. „Odczytałyśmy nazwiska wszystkich członków Kompanii H�.
Fritz został pochowany na Narodowym Cmentarzu w Forcie Richardson w Anchorage na Alasce, gdzie obecnie stacjonuje 1. Batalion 501. Pułku Piechoty Spadochronowej. „Pochowałyśmy go w rocznicę D-Day z pełnymi honorami wojskowymi� — dodała Cate. „Zawsze dobrze czułam się z myślą, şe spocznie obok swoich towarzyszy z 501. Pułku�.♌ LAWRENCE P. GRAYSON — dziennikarz z Maryland, członek rady 2797 Rock Creek w Bethesda oraz Zgromadzenia 386 im. kard. Patricka A. O’Boyle’a w Silver Spring.
KSIąDZ, który „uratował� sierş. Fritza Nilanda to jeden z najwy- czyzn, którym słuşył w obozie Stalag II-A. (‌) Bóg wiedział, şe był bitniejszych kapelanów w historii wojskowości USA. tam niesamowicie potrzebny�. Urodzony z Iowa Francis L. Samson w 1937 roku ukończył UniPo wojnie ks. Sampson odwiesił na kołku buty spadochroniarza. wersytet Notre Dame i przyjął święcenia kapłańskie w 1941 roku. Jednak nie na długo. Po roku posługi proboszczowskiej w Neola w stanie Iowa, gdzie wstąW swoich wspomnieniach z 1958 roku pt. Look out Below! napipił do Rycerzy Kolumba w radzie 1115, sał, şe şycie w Iowa, do którego na zaciągnął się do Armii Stanów Zjednokrótko powrócił, było pod wieloma czonych jako kapelan. względami idealne. Dodał jednak: „BraPrzyznawał później, şe decyzję o dokowało mi şycia w Armii. Najbardziej browolnej słuşbie akurat w oddziałach brakowało mi mojej wspólnoty wierpowietrzno-desantowych podjął nie do nych şołnierzy�. końca świadomie. W 1946 roku wrócił do czynnej „Szczerze mówiąc, zgłaszając się słuşby. Słuşył później jako kapelan 187. słuşby powietrzno-desantowej, nie wiePułku Piechoty Powietrzno-Desantowej działem, şe od kapelanów takşe oczekuje podczas Wojny Koreańskiej. się skoku ze spadochronem z lecącego „Walka naprawdę była doskonałym samolotu. Powinienem wiedzieć o tym laboratorium dla kapłańskiej nauki i wcześniej� — powiedział. „Jestem absopracy� — napisał. „Wszystkie sztucznolutnie pewny, şe wtedy pozostałbym ści i powierzchowności cywilnego şycia głuchy na wezwanie do słuşby kapelana zostawały odcięte. Pozostawał tylko czyw oddziałach powietrzno-desantowych. sty charakter�. Byłem jednak zbyt dumny, şeby się wyW 1967 roku ks. Sampson został cofać po zgłoszeniu�. mianowany Przełoşonym Kapelanów 3 miesiące po swoich bohaterskich Armii USA w randze majora generała. wyczynach podczas D-Day — rozpoPodczas Wojny Wietnamskiej kaşdego częcia inwazji aliantów — ks. Sampson roku spędzał Boşe Narodzenie z şołniewziął udział w ataku powietrznym w rzami i niestrudzenie odwiedzał ranHolandii, po raz drugi skacząc ze spanych przebywających w szpitalach. W Zdjęcie ks. Sampsona sznurującego buty spadochronem za linią wroga. Został latach 1971-1974 słuşył równieş jako pojmany podczas bitwy o Ardeny i ze- dochroniarza opublikowane w artykule w Coprezes United Service Organizations słany do obozu jenieckiego w Nie- lumbii w czerwcu 1954 roku. (organizacja mająca na celu zapewnienie mczech, gdzie spędził 6 dni w dostępu do rozrywki i kultury şołniezatłoczonym wagonie towarowym, posilając się tylko śniegiem ze- rzom Sił Zbrojnych USA i ich rodzinom — przyp. tłum.). Ks. Francis Sampson przez 55 lat był członkiem rady 5029 Big skrobanym z dachu pociągu. Na własną prośbę ks. Sampson został zamknięty w obozie wspólnie şołnierzami poborowymi, a nie z ofi- Sioux w Flandreau w Dakocie Południowej. Zmarł w 1996 roku — cerami. James D. Alger, jego towarzysz niedoli i późniejszy generał 2 lata przed premierą Szeregowca Ryana. Na jego nagrobku widnieją porucznik, powiedział: „Nieszczęście ks. Sampsona polegające na słowa: „Panie, uczyń mnie narzędziem Twojego pokoju�. tym, şe został schwytany, okazało się błogosławieństwem dla męş- — Lawrence Grayson 20 ♌ C O L U M B I A ♌ M A R Z E C 2 0 1 9
KSIÄ…DZ SPADOCHRONIARZ
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 21
c h r z e Ĺ› c i j a n i e w n i e b e z pi e c z e Ĺ„ s t w i e
patrzeć w przyszłość z nadzieją Sekretarz Stanu Stolicy Apostolskiej odwiedza Dom McGivney’a ufundowany przez Zakon dla osób starszych i rodzin z Iraku
p
odczas swojej niedawnej wizyty w iraku, która miała miejsce w dniach 24-28 grudnia, kard. pietro parolin, sekretarz stanu stolicy apostolskiej, podziękował rycerzom kolumba za ich pomoc udzielaną chrześcijanom w tym regionie. 26 grudnia kard. parolin odwiedził erbil, stolicę regionu kurdystanu w iraku, który przez niemal 5 lat był domem dla wielu tysięcy przesiedlonych chrześcijan i innych mniejszości religijnych, które zostały zmuszone do opuszczenia swoich domów przez bojowników państwa islamskiego. kardynał został przyjęty przez arcybiskupa kościoła chaldejsko-katolickiego bashara mattiego wardę z erbilu, który oprowadził go po domu mcgivney’a, kompleksie mieszkaniowym prowadzonym przez kościół i zbudowanym dzięki finansowej pomocy rycerzy kolumba. podczas zwiedzania budynku, którego budowa zblişała się do ukończenia, kard. parolin pochwalił starania zakonu. „chciałbym w tym pięknym miejscu skierować słowa podziękowania do rycerzy kolumba� — powiedział. „pierwsze, co naleşy zrobić, to stworzyć warunki, w których chrześcijanie wciąş będą mogli tu şyć i patrzeć w przyszłość z nadzieją�. dom mcgivney’a zlokalizowany w ankawie na przedmieściach erbilu właściwie składa się z 2 projektów. na parterze znajduje się dom czcigodnej opieki papieşa Franciszka, 40-pokojowy obiekt mieszkalny dla osób starszych. budynek posiada równieş 120 bezczynszowych mieszkań dla młodych małşeństw i rodzin, które chcą pozostać w regionie, ale zmagają się z trudnościami finansowymi. „rycerze kolumba� — wyjaśnił abp warda — „odpowiedzieli na wezwanie jego świątobliwości [papieşa Franciszka] wypowiedziane na zakończenie roku miłosierdzia, aby pokazać praktyczny wyaby
pomĂłc przez nasz
Kard. Pietro Parolin, Sekretarz Stanu Stolicy Apostolskiej wraz z abpem Basharem Mattim Wardą z Diecezji Erbil przed Domem Czcigodnej Opieki Papieşa Franciszka podczas wizyty kardynała w Iraku. Nowo otwarty dom dla osób starszych jest częścią Domu McGivney’a ufundowanego przez Rycerzy Kolumba.
miar şywego miłosierdzia�. wspomniał takşe o wysiłkach zakonu w dziele niesienia pomocy dotyczącej şywności, zakwaterowania, edukacji i opieki medycznej w tym regionie. „potrafili odpowiedzieć na najpilniejsze potrzeby, a takşe spojrzeć w przyszłość� — odpowiedział kard. parolin. „jesteśmy bardzo, bardzo wdzięczni, takşe w imieniu
ojca świętego, za to, co uczynili i za to, co wciąş czynią�. oficjalne otwarcie domu mcgivney’a nastąpiło 40 dni później, 4 lutego. w grupie ponad 200 osób, które uczestniczyły w uroczystości poświęcenia obiektu byli m.in. gubernator erbilu, nawzad hadi mawlood i przedstawiciele rządu włoch, węgier i unii europejskiej.♌
F undusz n a r zecz c hrześcijańskich u chodźców,
wejdź za christiansatrisk . org m a r z e c 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 21
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 22
„Przeciwko siłom uprzedzenia� Kolejne osoby stanęły w obronie Rycerzy i wypowiedziały się przeciwko testom religijnym przeprowadzanym przed objęciem federalnych urzędów rtykuł VI Konstytucji Stanów Zjednoczonych stanowi, şe „şaden sprawdzian religijny nigdy nie będzie wymagany jako kwalifikacja� na publiczny urząd. Mimo to w ostatnich miesiącach kilkoro członków Senackiego Komitetu ds. Sądownictwa zakwestionowało kandydatów na sędziów z powodu ich katolickiej wiary i członkostwa w Zakonie Rycerzy Kolumba. W liście z 1 stycznia Najwyşszy Rycerz Carl Anderson przypomniał członkom, şe Zakon przeciwstawiał się uprzedzeniom religijnym w całej swojej historii. „Od chwili załoşenia naszego Zakonu� — pisał — „wcielaliśmy prawdę o tym, şe dobry katolik to takşe dobry obywatel, który pokazuje swoją dobroć i godność nawet w obliczu uprzedzeń�. Lutowy numer Columbii zawiera cały list Najwyşszego Rycerza i fragmenty kilku artykułów napisanych przez innych wiodących autorów. Kaşdy z nich potępia pytania zadane przez senatorów jako próbę wprowadzenia sprawdzianu religijnego do sądownictwa. Senator Ben Sasse z Nebraski przedłoşył w Senacie rezolucję broniącą członkostwa kandydatów w szeregach Rycerzach Kolumba. Sasse wygłosił şarliwą przemowę w obronie wolności religijnej, a rezolucja została bez poprawek jednogłośnie przyjęta 16 stycznia. Ponişej zamieszczamy fragmenty wystąpienia senatora Sasse, pełny tekst rezolucji oraz dodatkowy komentarz.
Z przemĂłwienia wygĹ‚oszonego na forum Senatu USA 16 stycznia: PRAGNĘ DZIĹš zaproponować pewnÄ… bardzo podstawowÄ… rezolucjÄ™. ChciaĹ‚bym, aby senatorowie jednogĹ‚oĹ›nie ponowili naszÄ… przysiÄ™gÄ™ wiernoĹ›ci Konstytucji, ktĂłra odrzuca religijnÄ… bigoteriÄ™. Warto regularnie przypominać sobie, Ĺźe Amerykanie sÄ… ludĹşmi Pierwszej Poprawki. KaĹźda z piÄ™ciu wolnoĹ›ci Pierwszej Poprawki — sĹ‚owa, prasy, religii, zgromadzeĹ„ i protestu — definiujÄ…, kim jesteĹ›my. (‌) I podobnie jak Pierwsza Poprawka zabrania rzÄ…dowi narzucania komukolwiek przekonaĹ„ religijnych, tak Konstytucja wyraĹşnie odrzuca religijne testy w czasie przesĹ‚uchaĹ„ kandydatĂłw na urzÄ™dy federalne. (...) To nie sÄ… przekonania republikaĹ„skie. To nie sÄ… przekonania demokratyczne. To sÄ… przekonania amerykaĹ„skie. Ale nieszczęśliwie w ciÄ…gu ostatnich kilku lat dziwne rzeczy dziejÄ… siÄ™ w tej izbie i wydajemy siÄ™ zapominać o niektĂłrych spoĹ›rĂłd tych podstawowych 101 amerykaĹ„skich obywatelskich prawd. Opowiem wam pewnÄ… historiÄ™. Brian Buescher, pochodzÄ…cy z mojego stanu, zostaĹ‚ niedawno nominowany przez prezydenta na sÄ™dziego federalnego dla okrÄ™gu Nebraska. To zaszczyt dla niego i dla jego rodziny. To uroczyste wyróşnienie jego umysĹ‚u, etyki pracy i uczciwoĹ›ci. Och, a tak przy okazji, Brian jest takĹźe katolikiem i aktywnym czĹ‚onkiem Rycerzy Kolumba. (‌) Cóş... w tym miejscu ta historia staje siÄ™ dziwna, poniewaĹź kilka tygodni temu podczas zatwierdzajÄ…cego przesĹ‚uchania Briana przed Senackim Komitetem ds. SÄ…downictwa, jeden z moich kolegĂłw z Komitetu nazwaĹ‚ Rycerzy Kolumba organizacjÄ… ekstremistycznÄ…. Co? Później byĹ‚o jeszcze gorzej. Brian dostaĹ‚ list przedstawiciela tego grona z pytaniem, czy zrezygnuje z czĹ‚onkostwa w organizacji Rycerzy Kolumba, jeĹ›li zostanie powoĹ‚any na stanowisko federalne, aby „uniknąć posÄ…dzania o stronniczośćâ€?. To jest szaleĹ„stwo. (...) Takim samym bĹ‚otem obrzucano byĹ‚ego czĹ‚onka tej Izby, Johna F. Kennedy’ego, kiedy prowadziĹ‚ kampaniÄ™ prezydenckÄ… 60 lat temu. A zatem niniejszym przedkĹ‚adam rezolucjÄ™; rezolucjÄ™ na poziomie 101 podstawowych prawd, ktĂłra zwyczajnie potwierdza wiarÄ™ tej Izby w amerykaĹ„skÄ… wolność religijnÄ…. — Senator Ben Sasse, Republikanin, reprezentuje stan Nebraska
Po lewej: Senator Ben Sasse wraz z Najwyşszym Rycerzem Carlem A. Andersonem w Siedzibie Senatu — Russell Building — w Waszyngtonie, D.C. 22 ♌ C O L U M B I A ♌ M A R Z e C 2 0 1 9
A
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 23
S.RES.19 Ponişej zamieszczamy tekst S.Res.19, rezolucji zgłoszonej przez senatora Bena Sasse ze Nebraski i przyjętej jednomyślnie 16 stycznia przez Senat Stanów Zjednoczonych. Stanowisko Senatu mówiące o tym, şe dyskwalifikacja nominata na urząd federalny z powodu członkostwa w organizacji Rycerzy Kolumba narusza Konstytucję Stanów Zjednoczonych. Zwaşywszy, şe w całej historii Stanów Zjednoczonych wolność religijna była chroniona zarówno przez Pierwszą Poprawkę, jak i Klauzulę Zakazu Sprawdzianu Religijnego w Konstytucji Stanów Zjednoczonych, co stanowi centrum amerykańskiego eksperymentu; Zwaşywszy, şe w 1960 roku prezydencka kandydatura Johna F. Kennedy’ego spotkała się ze znaczącą antykatolicką bigoterią; Zwaşywszy, şe ówczesny senator Kennedy odpowiedział na ten fanatyzm następującymi ponadczasowymi słowami: „Chociaş w tym roku to katolik jest tym, przeciwko komu podnosi się palec podejrzeń, w minionych latach był to, a być moşe kiedyś ponownie będzie, ŝyd, kwakier, unita lub baptysta. (...) Dziś to ja mogę być ofiarą, ale jutro moşesz to być ty, aş w końcu cała tkanka naszego harmonijnego społeczeństwa zostanie rozerwana w czasie wielkiego narodowego zagroşenia�; Zwaşywszy, şe Rycerze Kolumba (w tej preambule określanej jako „Rycerze�) stanowią największą katolicką organizację bratniej słuşby na świecie; Zwaşywszy, şe Rycerze mają dumną historię stawania przeciwko siłom uprzedzenia i ucisku, takim jak Klu Klux Klan i nazistowskie Niemcy; Zwaşywszy, şe Rycerze zostali załoşeni w oparciu o zasady miłości, jedności, braterstwa i patriotyzmu; a takşe
Zwaşywszy, şe w 2017 roku Rycerze przekazali ponad 185 milionów dolarów na cele charytatywne i wykonali ponad 75,6 miliona godzin dobrowolnej pracy: Niniejszym postanawiamy, şe W opinii Senatu dyskwalifikacja osoby nominowanej na urząd federalny z powodu członkostwa w organizacji Rycerzy Kolumba narusza Klauzulę 3 Artykułu VI Konstytucji Stanów Zjednoczonych, która stanowi, şe senatorowie „będą związani przysięgą lub oświadczeniem, by stać na straşy konstytucji� i şe „şaden test religijny nie będzie nigdy wymagany jako kwalifikacja do şadnego urzędu publicznego w Stanach Zjednoczonych�.
„Dla dobrodusznych, bohaterskich męşczyzn — Rycerzy Kolumba� — National Review, 14 stycznia: ODKąD OStAtNIO RyCeRZe KOlumbA stali się kwestią polityczną, widziałam w mediach społecznościowych stały refren w stylu: „O kogo chodzi? tych facetów od naleśników?�. Pytanie to ma znaczyć: Szkoda, şe nie znaleźli sobie jeszcze milszych męşczyzn do szykanowania. Ale tu chodzi o coś znacznie większego. Rycerze Kolumba opierają się o cnotę i słuşbę. Stany Zjednoczone — i cały świat — nie byłyby takie same bez Rycerzy Kolumba. miałabym duşo mniej nadziei bez Rycerzy Kolumba. (‌) Rycerzom daleko do „ekstremistycznej� organizacji, z której sędzia powinien wystąpić. Wręcz przeciwnie — potrzebujemy więcej Rycerzy. Sędzia tym bardziej potrzebuje braterstwa, ale teş kaşdy męşczyzna, bez względu na jego powołanie, moşe z tego skorzystać. Powinniśmy być wdzięczni za to, şe Rycerze są częścią şycia naszego kraju. — Kathryn Jean Lopez jest starszym członkiem zespołu National Review Institute i dziennikarką National Review.
Z listu wysłanego 4 lutego do Senatora Lindsey’a Grahama (Republikanie-Karolina Południowa) i Senator Dianne Feinstein (Demokraci-Kalifornia), kolejno: przewodniczącego i najwyşszej rangi członkini Senackiego Komitetu ds. Sądownictwa: PISZę, Aby WyRAZIć swoje głębokie zaniepokojenie niedawnymi przypadkami nietolerancji religijnej zaprezentowanej przez członków Senackiego Komitetu ds. Sądownictwa. (‌) W ostatnich miesiącach kilkoro kandydatów na stanowiska sędziów federalnych było przesłuchiwanych na temat ich członkostwa w organizacji Rycerzy Kolumba, co miało insynuować, şe udział w największej katolickiej braterskiej organizacji w kraju (‌) moşe być dyskwalifikujący. Przywołanie Rycerzy Kolumba w formie szyderstwa jest po prostu bulwersujące. (‌) taka forma przesłuchania jest równoznaczna z testem religijnym — testem, który w tym wypadku dyskryminuje katolików. Jednak moje obawy dotyczące tych wypadków wykraczają poza mój Kościół. W przeszłości şydowscy, muzułmańscy, a takşe katoliccy i inni przywódcy mierzyli się z dyskryminacją, a czasem wręcz prześladowaniami, kiedy chcieli ubiegać się o publiczne urzędy. błagam Panie! Przestańcie zadawać te dyskryminujące pytania i powstrzymajcie się od przeprowadzania dalszych testów religijnych dla nominowanych sędziów. — Abp Joseph E. Kurtz z Archidiecezji Louisville, Przewodniczący Komitetu Biskupów ds. Wolności Religijnej przy Konferencji Episkopatu USA. m A R Z e C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 23
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 24
Głos za życiem Rycerze dołączają do setek tysięcy osób zebranych w Waszyngtonie, D.C. na dorocznym Marszu dla Życia Redakcja Columbii
24 ♦ C O L U M B I A ♦ M a R z e C 2 0 1 9
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 25
Tłumy ludzi zgromadzone na 46. dorocznym Marszu dla ŝycia w Waszyngtonie, D.C., przechodzą Aleją Constitution Avenue z National Mall pod budynek Sądu Najwyşszego w pokojowym proteście przeciwko decyzji, którą Sąd Najwyşszy podjął w sprawie Roe przeciwko Wade w 1973 roku.
N
ajwyşszy Rycerz Carl Anderson stanął przed tysiącami ludzi, którzy zebrali się w National Mall 18 stycznia na 46. Marszu dla ŝycia i wypowiedział przesłanie pełne nadziei oraz obietnicę. Powołując się na wyniki ostatniego sondaşu Marist Poll, przeprowadzonym na zamówienie Rycerzy Kolumba, powiedział, şe 3 na 4 Amerykanów chce wprowadzenia istotnych ograniczeń w prawie aborcyjnym (zob. s. 27). „Obiecuję Wam� — mówił Najwyşszy Rycerz — „şe nadchodzi dzień, gdy powrócicie tu nie na demonstrację, ale na zwycięską paradę na Pennsylvania Avenue!�. Jeanne Mancini, przewodnicząca Fundacji Marsz dla ŝycia na rzecz Edukacji i Obrony, wyróşniła Rycerzy Kolumba za ich pracę
w tym zakresie. Zakon odgrywał kluczową rolę dla ruchu pro-life od początku jego istnienia, współorganizując i wspierając finansowo Marsz dla ŝycia od jego pierwszego zgromadzenia w 1974 roku. Aplauz rozległ się, kiedy Mancini oznajmiła, şe Rycerze przekazali niedawno tysięczny ultrasonograf kolejnej klinice dla kobiet w ciąşy (zob. s. 26). „Wiemy, şe şycie jest wyjątkowe od pierwszego dnia� — powiedziała Mancini, nawiązując do hasła tegorocznego marszu. „Aparaty USG dają nam okno, przez które moşemy zajrzeć w kobiece łono i zobaczyć to w bardzo obrazowy sposób�. Niespodziewanie na Marszu zjawił się wiceprezydent Mike Pence ze swoją şoną Karen i równieş zabrał głos podczas wiecu. „Gromadzimy się tu, poniewaş opowiadamy się za şyciem. Gromadzimy się tu, poniewaş opowiadamy się za współczuciem� M A R Z E C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 25
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:43 AM Page 26
SETKI TYSIĘCY dzieci otrzymaĹ‚y szansÄ™ na Ĺźycie dziÄ™ki Inicjatywie Ultrasonograf Rycerzy Kolumba. Od chwili startu programu w dniu 22 stycznia 2009 roku — w 37. rocznicÄ™ wyroku w sprawie Roe przeciwko Wade — rady lokalne i stanowe ofiarowaĹ‚y juĹź ponad tysiÄ…c ratujÄ…cych Ĺźycie aparatĂłw klinikom prowadzenia ciÄ…Ĺźy pro-life. „Jeden z momentĂłw najwiÄ™kszej dumy dla mnie, jako NajwyĹźszego Rycerza, nastÄ…piĹ‚, gdy dowiedziaĹ‚em siÄ™, Ĺźe wĹ‚aĹ›nie ofiarowaliĹ›my tysiÄ™czny ultrasonografâ€? — powiedziaĹ‚ NajwyĹźszy Rycerz Carl Anderson. WyraĹźajÄ…c podziÄ™kowanie wobec wszystkich, ktĂłrzy przyczynili siÄ™ do tego osiÄ…gniÄ™cia, nazwaĹ‚ tÄ™ inicjatywÄ™ „najwiÄ™kszym projektem humanitarnym w historii Rycerzy Kolumbaâ€?. OdsĹ‚ona tysiÄ™cznego aparatu zakupionego przez radÄ™ 5561 im. ks. Hermana J. Vegera w Warrenton w Wirginii zostaĹ‚a zorganizowana 14 stycznia w Klinice im. Matki MiĹ‚osierdzia w niedalekim Manassas. Jeszcze pod koniec 2015 roku budynek ten byĹ‚ wĹ‚asnoĹ›ciÄ… oĹ›rodka Amethyst Health Center, ktĂłry przeprowadzaĹ‚ aborcjÄ™. WĹ‚aĹ›nie wtedy grupa katolickich przedsiÄ™biorcĂłw zaĹ‚oĹźyĹ‚a FundacjÄ™ BVM — na cześć NajĹ›wiÄ™tszej Maryi Panny — w celu zakupienia tego centrum i przeksztaĹ‚cenia go w klinikÄ™ ratujÄ…cÄ… Ĺźycie. „To, co teraz prowadzimy, jest przeciwieĹ„stwem kliniki aborcyjnejâ€? — powiedziaĹ‚ Jim Koehr, czĹ‚onek Fundacji BVM i rady 5561. „Nasza klinika nie prĂłbuje naprawić czyjegoĹ› Ĺźycia, koĹ„czÄ…c Ĺźycie drugiego czĹ‚owiekaâ€?. Klinika im. Matki MiĹ‚osierdzia, wspierana przez katolickie organizacje charytatywne z Diecezji Arlington i dysponujÄ…ca wyksztaĹ‚conÄ… kadrÄ… pielÄ™gniarzy-wolontariuszy sĹ‚uĹźy ubogim kobietom i męşczyznom z rejonu Manassas. Oferuje opiekÄ™ medycznÄ…, poradnictwo zdrowia psychicznego, usĹ‚ugi specjalne dla osĂłb, ktĂłrym grozi eksmisja, a takĹźe opiekÄ™ ciÄ…ĹźowÄ… i usĹ‚ugi adopcyjne. Koehr poprosiĹ‚ radÄ™ 5561 o ufundowanie ultrasonografu dla nowej kliniki, mimo Ĺźe ta sama rada dopiero co przekazaĹ‚a aparat USG klinice Warrenton Pregnancy Center. Jego Bracia Rycerze stanÄ™li jednak na wysokoĹ›ci zadania i zebrali ponad 20 tysiÄ™cy dolarĂłw na 2 urzÄ…dzenia — 999. i 1000. na liĹ›cie ufundowanych przez Rycerzy Kolumba na caĹ‚ym Ĺ›wiecie. Podczas ceremonii odsĹ‚oniÄ™cia i poĹ›wiÄ™cenia ultrasonografĂłw w Manassas 14 stycznia, NajwyĹźszy Rycerz powiedziaĹ‚: „Dzisiejszy dzieĹ„ symbolizuje bardzo konkretny czyn, dziÄ™ki ktĂłremu miliony istnieĹ„ zmieniĹ‚o siÄ™ na lepsze, a ktĂłrego dokonaĹ‚a katolicka spoĹ‚eczność gromadzÄ…ca siÄ™ i sĹ‚uşąca wspĂłlnie. JakieĹź dziedzictwo — wspanialsze niĹź uratowanie Ĺźycia dziecka — moĹźe po sobie pozostawić czĹ‚owiek?â€?. PotÄ™ga ultrasonografu daĹ‚a siÄ™ poznać od razu. Tego samego dnia, w ktĂłrym zostaĹ‚ on ofiarowany poradni, pewna spodziewajÄ…ca siÄ™ dziecka kobieta przybyĹ‚a do oĹ›rodka z pragnieniem przeprowadzenia aborcji. Jeden z wolontariuszy przekonaĹ‚ jÄ… jednak, aby umĂłwiĹ‚a siÄ™ na nastÄ™pny dzieĹ„ na badanie USG. „BĂłg miaĹ‚ swĂłj plan, umieszczajÄ…c tutaj tysiÄ™czny ultrasonografâ€? — powiedziaĹ‚a dyrektorka kliniki Alexandra Luevano. „TrafiĹ‚ wĹ‚aĹ›nie do oĹ›rodka, ktĂłry niegdyĹ› byĹ‚ miejscem Ĺ›mierci, a teraz jest miejscem Ĺźyciaâ€?. — Andrew Fowler, twĂłrca treĹ›ci w Departamencie Komunikacji Rycerzy Kolumba.
26 ♌ C O L U M B I A ♌ m a r z e c 2 0 1 9
Ultrasonograf nr 1000 poświęcony
— powiedział wiceprezydent. Po przemówieniu Pence’a wyświetlono przesłanie wideo nagrane przez prezydenta Donalda Trumpa, który potwierdził, şe „kaşde şycie ma wartość i jest warte obrony� oraz, şe „kaşde dziecko jest świętym darem Boga�. Do zgromadzonych zwrócili się równieş współprzewodniczący parlamentarnego koła pro-life w Izbie reprezentantów: Dan Lipinski (Demokrata z Illinois) oraz chris Smith (republikanin z New Jersey), a takşe Katrina Jackson (Demokratka z Luizjany). Senator Steve Daines (republikanin z montany) ogłosił ustanowienie pierwszego w historii klubu parlamentarnego pro-life w Senacie USa. Podczas wiecu głos zabrała równieş alveda King, bratanica martina Luthera Kinga Jr. oraz abby Johnson, była dyrektorka Planned Parenthood. Po zakończeniu wiecu, uczestnicy przeszli z National mall pod siedzibę Sądu Najwyşszego. Tysiące osób trzymało w rękach tablice z hasłem „Kochaj şycie, wybierz şycie�, które rozdawali lokalni rycerze, a tuziny flag rycerzy Kolumba powiewały ponad morzem transparentów z hasłami pro-life. Setki rycerzy reprezentowały wśród tłumy rycerskie rady uniwersyteckie. „Samo spojrzenie na tak ogromną liczbę ludzi, zwłaszcza młodych, jest inspirujące� — powiedział Jimmy ryan, Wielki rycerz rady 1477 z Uniwersytetu Notre Dame. „Wspaniale jest zobaczyć tak wielu studentów, którzy wiedzą, şe nasz głos opowiadający się za şyciem ma znaczenie�.♌
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:44 AM Page 27
Amerykanie popierają znaczne ograniczenia aborcji DOROCZNY sondaş Marist Poll przeprowadzony we współpracy z Rycerzami Kolumba i badający nastawienie Amerykanów wobec aborcji ponownie wykazał, şe znaczna większość Amerykanów popiera wprowadzenie znacznych ograniczeń zabiegów aborcyjnych i chciałaby, aby wyrok w sprawie Roe przeciwko Wade został zreinterpretowany tak, aby umoşliwić ich wprowadzenie. Sondaş przeprowadzony w styczniu przez Instytut Badań Opinii Publicznej Marist Poll, wykazał, şe 75% Amerykanów opowiada się za tym, aby aborcja była ograniczona do — co najmniej — pierwszego trymestru ciąşy. Twierdzi tak większość osób identyfikujących się jako Republikanie (92%), osoby politycznie niezdeklarowane (78%) i Demokraci (60%). Do grupy tej zalicza się równieş ponad 6 na 10 osób (61%) określających się jako prochoice (dosł. za wyborem — przyp. tłum). „Większość Amerykanów — po obu stronach sceny politycznej — popiera prawne ograniczenie aborcji� — powiedział Najwyşszy Rycerz Carl Anderson. „Dwie trzecie Amerykanów chce ponownego rozpat-
rzenia wyroku w sprawie Roe, aby nałoşyć ograniczenia na aborcję lub całkowicie jej zakazać. Taka większość Amerykanów zasługuje na to, aby ich głosy zostały wysłuchane�. Sondaş wykazał równieş, şe 62% Amerykanów sprzeciwia się aborcji przeprowadzonej w przypadku wykrycia u dziecka Zespołu Downa, a prawie 59% chciałaby całkowitego zakazu wykonywania aborcji po 20. tygodniu ciąşy za wyjątkiem przypadku zagroşenia şycia matki. Pomimo tych wniosków wiele stanów, m.in. Nowy Jork, Wirginia i Vermont, niedawno zaproponowały lub uchwaliły prawa zezwalające na aborcję aş do chwili narodzin dziecka. W odpowiedzi, Reprezentanci Anna Wagner (Republikanka z Missouri) oraz Steve Scalise (Republikanin z Luizjany) w lutym ponownie przedstawili tzw. Akt ochrony dzieci, które przeşyły aborcję. W przesłaniu do członków Najwyşszy Rycerz wyraził swoje poparcie dla tej ustawy. „Myślę, şe wszyscy moşemy się zgodzić� — napisał — „şe nowonarodzone dziecko ma prawo do najlepszej moşliwej opieki, bez względu na okoliczności jego lub jej narodzin�.♌
Od góry: Najwyşszy Rycerz Carl Anderson i John Moore, były Wielki Rycerz rady 1783 im. Brata Marcosa de Nizy w Gallup w stanie Nowy Meksyk, idą razem z Rycerzami-studentami Aleją Constitution Avenue. Moore przez ostatnie 9 miesięcy szedł pieszo przez cały kraj w czasie pielgrzymki na Marsz dla ŝycia (zob. styczniowy numer Columbii). • Jeanne Mancini, przewodnicząca Marszu dla ŝycia, przemawia na wiecu przez rozpoczęciem marszu. • Młodzi ludzie w czapkach z godłem Rycerzy Kolumba trzymają znaki z hasłami pro-life i wiwatują. M A R Z E C 2 0 1 9 ♌ C O L U M B I A ♌ 27
MAR 19 P 4_30 FINAL.qxp_Mar E 12 4/30/19 9:44 AM Page 28
u t R z y m u J m y w i a R Ä™ Ĺź y wÄ…
„şycie świętych wzbudziło we mnie odwagę do tego, by podąşyć za panem� pan mówi do nas przez tych, których stawia na naszej drodze. nigdy nie pomyślałbym o kapłaństwie, gdyby nie ludzie, którzy zjawili się przy mnie, kiedy najbardziej ich potrzebowałem. zostałem katolikiem w wieku 32 lat, kiedy byłem kierowcą miejskiego autobusu w mississauga w prowincji ontario. szukałem głębszego sensu şycia i mój proboszcz zachęcił mnie do tego, bym pomyślał o powołaniu duchownym. choć z początku odrzuciłem zaproszenie z przyczyn praktycznych, wkrótce zdałem sobie sprawę z tego, şe muszę być otwarty na wezwanie. moja mama nie-katoliczka utwierdziła mnie w tym powołaniu, podobnie jak pewien starszy franciszkanin, którego pokorne i radosne świadectwo przemówiło do mnie. po drodze doświadczyłem wielu obaw, ale şycie świętych, w szczególności kanadyjskich męczenników, wzbudziło we mnie odwagę do tego, by podąşyć za panem. uwielbiam być księdzem! słuşba panu i Jego ludziom daje mi głęboką i trwałą radość większą niş jakiekolwiek trudności, które napotkałem. miłość — co do której kiedyś bałem się, şe nie będę jej odczuwał, nie załoşywszy rodziny — została mi dana z nawiązką przez boga i ludzi, którym słuşę.
ksiądz chRis lemieux Dyrektor Biura ds. Powołań Archidiecezji Toronto Rada Toronto 1388
RĂłbmy
wszystko , co moşliwe , aby wspieRać powołania .
wasze
modlitwy i wspaRcie sÄ… bezcenne .