MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 1
MAJ
2016
RYC E R Z E KO LU M BA
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 2
RYC E R Z E KO LU M BA maj 2016 ♦ Tom 96 ♦ Numer 5
COLUMBIA A r T Y k U ł Y
3
Przewodnik dla naszego kościoła domowego Nowy dokument papieża Franciszka stanowi dla nas niezawodny przewodnik na drodze umacniania życia rodzinnego. NAJWYżSZY rYCErZ CArL A. ANDErSoN
4
Św. Józef Rzemieślnik Święta rodzina uczy nas zrównoważonego podejścia do pracy opartego na ofiarnej miłości i naszym wezwaniu do świętości. NAJWYżSZY kAPELAN ArCYBISkUP WILLIAm E. LorI
6
Nadzwyczajny świadek wiary Czerpiąc inspirację z nadzwyczajnego życia i nauczania papieża, Narodowe Sanktuarium Świętego Jana Pawła II zaprasza pielgrzymów, aby wzrastali w nauczaniu Chrystusa. ZESPół CoLUmBII
8
Światło i Odkupienie Zachwycające dzieła sztuki sakralnej ukazują chwałę Bożą i dramaturgię historii zbawienia. ZESPół CoLUmBII
20 Namaszczony dla Uwielbienia Nowo poświęcone ołtarze jako symbole Chrystusa w sercu sakralnego życia świątyni. NorA hAmErmAN
24 Dziedzictwo św. Jana Pawła II Poprzez swoje życie i świętość papież pozostawił po sobie „polifoniczne” dziedzictwo wiary, nadziei i miłości.
Marmurowa rzeźba św. Tomasza Apostoła w ołtarzu kościoła Redemptor Hominis w Narodowym Sanktuarium Jana Pawła II w Waszyngtonie, D.C., przedstawia świętego, który wyciąga swoją rękę poza ołtarz, tak, jakby dotykał przebitego boku Chrystusa. Ołtarz stworzony przez rzeźbiarza Edoardo Ferrariego został poświęcony 2 października 2015.
kArDYNAł STANISłAW DZIWISZ
26 Podróż z Papieżem-Pielgrzymem Wystawa w sanktuarium zabiera zwiedzających w pielgrzymkę do serca życia i papiestwa Jana Pawła II. mArk ZImmErmANN
Narodowe Sanktuarium Świętego Jana Pawła II oferuje szeroki wybór wypełnionych wiarą wydarzeń dla odwiedzających. kATIE SCoTT
2 ♦ COLUMBIA ♦
MAJ 2016
Photo by Peter Škrlep/Tamino Petelinsek
30 Centrum pielgrzymowania i odnowy
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:48 PM Page 3
BuDuJąc LEPsZy ŚWIAT
Przewodnik dla naszego kościoła domowego Nowy dokument papieża Franciszka stanowi dla nas niezawodny przewodnik na drodze umacniania życia rodzinnego Najwyższy Rycerz carl A. Anderson
W uBIEgłym mIEsIącu opublikowany został jeden z najważniejszych dokumentów pontyfikatu papieża Franciszka Amoris Laetitia (Radość Miłości). Będzie się teraz wiele mówiło o tej posynodalnej adhortacji apostolskiej, jednak to jedno można powiedzieć już dzisiaj: Amoris Laetitia to nasz przewodnik na drodze do umacniania katolickiej rodziny jako domowego kościoła. co więcej, jest to przewodnik dla nowej zakonnej inicjatywy Budowanie Kościoła Domowego i Umacnianie Życia Parafii. Papież Franciszek przypomina nam, by na rodzinę patrzeć jak na świątynię życia i miłości, która jest rdzeniem kościoła domowego: „Zdolność ludzkiej pary do rodzenia jest drogą, poprzez którą rozwija się historia zbawienia” napisał. „W tym świetle owocne relacje małżonków stają się obrazem służącym odkrywaniu i opisywaniu tajemnicy samego Boga kontemplowanej przez chrześcijan poznających w Trójcy Świętej Boga Ojca, syna i Ducha miłości. Trójjedyny Bóg jest komunią miłości, a rodzina jest jej żyjącym odzwierciedleniem. Światło rzucają w tej kwestii słowa św. Jana Pawła II: «Osoby naszego Boga w swej najbardziej wewnętrznej tajemnicy nie pozostają w samotności, lecz tworzą rodzinę, ponieważ w tajemnicy tej zawiera się ojcostwo, synostwo i sama istota rodziny, jaką jest miłość. miłością w tej Bożej rodzinie jest Duch
Święty»” (Amoris Laetitia, 11). Papież Franciszek z mocą potwierdził również nauczanie „o nierozerwalnej więzi pomiędzy miłością małżeńską i przekazywaniem życia”, które w encyklice Humanae Vitae przedstawił błogosławiony Paweł VI (68). Następnie Ojciec Święty przywołał nauczanie św. Jana Pawła II z jego katechez o ludzkiej miłości, Listu do Rodzin i adhortacji Familiaris Consortio, zaznaczając że poprzez te dokumenty jego poprzednik „wskazał rodzinę jako «drogę Kościoła»” (69). Papież Franciszek również przedstawia rodzinę jako „drogę Kościoła”, podkreślając jednocześnie potrzebę otoczenia jej większą troską duszpasterską. W Amoris Laetitia opisuje on Kościół jako „rodzinę rodzin” (87). Jest to szczególnie istotne w kontekście naszych kościołów parafialnych i stanowi zasadnicze założenie inicjatywy Budowanie Kościoła Domowego Umacnianie Życia Parafii. W grudniu, podczas naszej rozmowy na temat tego programu, papież zachęcał mnie i Najwyższego Kapelana do kontynuowania tego dzieła, aby wzmacniać życie rodzinne, szczególnie poprzez zachęcanie rodzin do aktywności w ich parafiach. Działające przy parafiach rady Rycerzy Kolumba wydają się idealne do realizacji tego zadania. Amoris Laetitia wzywa nas do nowego „rodzinnego apostolstwa” opartego o „radosne świa-
dectwo małżeństw i rodzin jako kościołów domowych” (200). Jest to szczególnie ważne dla młodych mężów i ojców. Papież Franciszek zachęca nas wszystkich do podwojenia wysiłków mających na celu wzmacnianie rodziny. Dla tych starań centralnym punktem jest nasza nowa inicjatywa zawierzania rodzin Świętej Rodzinie. Amoris Laetitia kończy się taką modlitwą: „Święta Rodzino z Nazaretu, uczyń nasze rodziny miejscami komunii i modlitwy, autentycznymi szkołami Ewangelii i małymi kościołami domowymi. Święta Rodzino z Nazaretu, niech nigdy więcej w rodzinach nikt nie doświadcza przemocy, odrzucenia i podziałów; ktokolwiek został zraniony albo zgorszony, niech szybko zazna pocieszenia i uzdrowienia. Święta Rodzino z Nazaretu, przywrócić nam wszystkim świadomość świętości i nienaruszalnego charakteru rodziny oraz jej piękna w Bożym zamyśle”. Proszę, byśmy uznali tę modlitwę za własną, dodając słowa: „Święta Rodzino z Nazaretu, uczyń z Rycerzy Kolumba przestrzeń, gdzie rodziny doświadczają radości Ewangelii, wzrastają jako świątynie miłości i życia oraz prawdziwe kościoły domowe świadczące o pięknie rodziny w Bożym zamyśle”. Vivat Jezus!
MAJ 2016
♦ COLUMBIA ♦ 3
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 4
UCZYć SIę WIARY, ŻYć W WIERZE
Św. Józef Rzemieślnik Święta Rodzina uczy nas zrównoważonego podejścia do pracy opartego na ofiarnej miłości i naszym wezwaniu do świętości Najwyższy Kapelan Arcybiskup William E. Lori
WIęKSZOŚć NASZEgO czasu spędzamy w pracy, a także jadąc do niej lub wracając do domu. Badania wskazują jednak, że choć ludzie pracują więcej, to czerpią z tego coraz mniej radości. Można z tego wyciągać różne wnioski, ale jedno wydaje się oczywiste: codzienna praca jest dla wielu ludzi pozbawiona głębszego sensu. Ponadto długie godziny spędzane w pracy mogą być przyczyną niezgody w domu – kłótni między małżonkami i poczucia zaniedbania doświadczanego przez dzieci. Po drugiej stronie medalu mamy jednak trudne doświadczenie braku bezpieczeństwa finansowego, gdy rodzice są bezrobotni lub zmuszeni pracować w kilku miejscach, by związać koniec z końcem. Nie ma wątpliwości, że utrzymywanie równowagi między pracą i domem nie jest wyzwaniem łatwym. Maj to nie tylko czas, w którym Kościół szczególnie czci Maryję, ale również miesiąc zaczynający się od święta św. Józefa Rzemieślnika. Może być on pociągającym wzorem dla nas, którzy dążymy do balansu między wymaganiami zawodowymi i powołaniem do stworzenia bezpiecznego i spokojnego domu, pełnego radości i wiary – prawdziwego „domowego kościoła”. OPIEKUN I ŻYWICIEL RODZINY Św. Józef otrzymał jedyne w swoim rodzaju powołanie do bycia mężem 4 ♦ COLUMBIA ♦
MAJ 2016
Maryi i ziemskim ojcem dla Jezusa. Bóg wybrał go, by stał się opiekunem i strażnikiem Świętej Rodziny i zapewniał im utrzymanie dzięki swojej pracy jako cieśla. Czego o swoim powołaniu mogą nauczyć się ojcowie od tego człowieka, którego słów nie odnotowano w Piśmie Świętym? Podczas swojej inauguracyjnej homilii 19 marca 2013 r. papież Franciszek zadał pytanie: „Jak Józef wypełnia swoją funkcję opiekuna? Z dyskrecją, z pokorą, w milczeniu, ale poprzez nieustanną obecność i całkowitą wierność, także wówczas, gdy trudno mu zrozumieć”. Dodał, że Józef „jest u boku Maryi w każdej chwili z troską i miłością – podczas podróży do Betlejem na spis ludności, a także w pełnej niepokoju i radości chwili narodzin Jezusa; w czasie dramatycznej ucieczki do Egiptu i gorączkowego poszukiwania Syna w Świątyni; następnie w życiu codziennym w Nazarecie, w warsztacie, gdzie uczył Jezusa zawodu”. Jezus jako dziecko widział swoich ciężko pracujących rodziców i sam również w tej pracy pomagał. Lub, jak pisał św. Jan Paweł II w swojej adhortacji o św. Józefie, „Ten, o którym mówiono, że jest «synem cieśli», uczył się pracy od swego domniemanego ojca. Jeżeli Rodzina z Nazaretu jest w porządku zbawienia i świętości przykładem i wzorem dla ludzkich rodzin,
to podobnie i praca Jezusa przy boku Józefa – cieśli”. Papież pisał dalej, że „Wraz z człowieczeństwem Syna Bożego również praca została włączona do tajemnicy Wcielenia. Została też w szczególny sposób odkupiona. Józef z Nazaretu przez swój warsztat, przy którym pracował razem z Jezusem, przybliżył ludzką pracę do tajemnicy Odkupienia” (Redemptoris Custos, 22). Na co wskazuje nam przykład św. Józefa i Świętej Rodziny? Józef i Maryja pracowali dużo i ciężko, jednak praca nie pochłaniała ich całkowicie. Wręcz przeciwnie, angażowali się w nią, pełniąc Bożą wolę, która polegała na tworzeniu kochającej i bezpiecznej rodziny dla ich Syna. Pracowali ciężko nie tylko po to, by przeżyć. Podkreślali w ten sposób postawę służby wobec Boga i siebie nawzajem. Byli też dalecy od pracy w odosobnieniu. Dzielili się obowiązkami, pracowali w harmonii, w codzienne domowe obowiązki włączając także Jezusa. WYRAZ MIŁOŚCI Papież Franciszek, rozważając następnie rolę św. Józefa jako strażnika Świętej Rodziny, wezwał nas do bycia strażnikami swoich rodzin, co oznacza „troskę jedni o drugich: małżonkowie wzajemnie opiekują się sobą, następnie jako rodzice troszczą się o
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 5
uCZYĆ sIĘ WIArY, ŻYĆ W WIerZe
dzieci, a z biegiem czasu dzieci stają się opiekunami rodziców. to szczere przeżywanie przyjaźni, w której opiekujemy się sobą wzajemnie pełni dobra, zaufania i szacunku”. Jakże inny to sposób podejścia do codziennej pracy! W rodzinie powinna się ona stać częścią ciągłego i wzajemnego ofiarowania się sobie małżonków dla ich wspólnego dobra i dobra ich dzieci. Nie chodzi tu o odnoszenie sukcesów ani o przetrwanie, ale raczej o wyraz miłości, troski, opieki i wdzięczności dla Boga. W ostatecznym rozrachunku naszej co-
INteNCJe MODLIteWNe OJCA ŚWIĘteGO
Ofiarowane w jedności z papieżem franciszkiem OGóLNA: Aby we wszystkich krajach świata kobiety były traktowane z czcią i szacunkiem oraz by doceniano ich niezbędny wkład w życie społeczne.
POPE FRANCIS: CNS photo/Paul Haring — St. DAmIEN DE VEuStER: CNS Photo
eWANGeLIZACYJNA: Aby rozpowszechniał się w rodzinach, wspólnotach i grupach zwyczaj odmawiania różańca w intencji ewangelizacji i pokoju.
dziennej pracy powinno przewodzić dążenie do świętości i zbawienia. Jeśli nasze rodziny mają prawdziwie stać się domowymi kościołami, powinniśmy postawić sobie pytanie, jak podchodzimy do codziennych obowiązków, zarówno tych w miejscu pracy, jak również związanych z opieką nad dziećmi czy rutynowymi pracami domowymi. Czy w naszej pracy przejawia się miłość? Czy jest podejmowana dla dobra współmałżonka i dzieci, czy raczej stanowi ucieczkę od nieszczęśliwego życia rodzinnego? Czy istnieje
równowaga między czasem spędzanym w pracy a tym poświęcanym bliskim? Czy mężowie i żony dzielą się obowiązkami i wymagają stosownej pomocy również od dzieci? Czy rodziny pracują jedynie dla osiągnięcia własnego dobrobytu czy wychodzą naprzeciw potrzebom innych? Czy praca przybliża nas czy oddala od osobistego uświęcenia? W tym majowym miesiącu zwróćmy się do św. Józefa i Maryi z prośbą o prowadzenie nas do Chrystusa, tak w naszej pracy, jak i w naszych rodzinach.♦
KAtOLICY MIesIĄCA
Św. Damian de Veuster (1840-1889) JóZef De Veuster urodził się 3 stycznia 1840 r. w tremolo w Belgii jako najmłodszy z siedmiorga rodzeństwa. Ojciec miał nadzieję, że przejmie on rodzinne gospodarstwo, jednak Józef poszedł w ślady sióstr i brata Augusta (późniejszego ojca Pamfiliusza), wybierając życie religijne. W wieku 19 lat wstąpił do Zgromadzenia Najświętszych serc Jezusa i Maryi, otrzymując imię Damian. W 1863 r. zachorował jego brat, który miał właśnie wypłynąć na misję na Hawaje. Brat Damian, który pragnął zostać misjonarzem, uzyskał zgodę na zastąpienie chorego i w marcu 1864 r. dotarł do Honolulu. Dwa miesiące później przyjął święcenia kapłańskie. energiczny i radosny ojciec Damian przez dziewięć lat ewangelizował rdzenną ludność Hawajów. Po tym okresie zgłosił się jako wolontariusz do posługi na Wyspie Molokai, gdzie odosobnionych było 800 osób cierpiących na chorobę Hansena (znaną też jako trąd). Kiedy przybył na miejsce napisał do ojca Pamfiliusza: „Czynię się trędowatym pośród trędowatych, by pozyskać ich wszystkich dla Chrystusa”. W tych latach ojciec Damian pracował w osadzie dla wykluczonych, broniąc
ich ludzkiej godności. Mył i opatrywał rany chorych, prał ich ubrania i amputował zniszczone chorobą kończyny. Mieszkańców będących w lepszej kondycji uczył, jak budować domy i drogi, uprawiać ziemię, hodować zwierzęta i grać na instrumentach. Zbudował także kaplicę, ustanowił wieczystą adorację i założył dwa sierocińce oraz szkołę. Ojciec Damian w końcu sam zaraził się chorobą Hansena w 1884 r. i zmarł w pokoju 15 kwietnia 1889 r. w wieku 49 lat. Święty Damian de Veuster został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II w 1995 r., kanonizowany zaś przez papieża Benedykta XVI w 2009 r. Jego wspomnienie przypada 10 maja, na pamiątkę dnia, w którym przybył na Molokai.♦
MAJ 2016
♦ COLUMBIA ♦ 5
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 6
Nadzwyczajny s Czerpiąc inspirację z nadzwyczajnego życia i nauczania papieża, Narodowe Sanktuarium Świętego Jana Pawła II zaprasza pielgrzymów, aby wzrastali w nauczaniu Chrystusa Zespół Columbii
T
rzy miesiące po beatyfikacji Jana Pawła II w dniu 1 maja 2011 roku, Rycerze Kolumba podjęli historyczną inicjatywę ustanowienia na zachodniej półkuli sanktuarium poświęconego uczczeniu i zachowaniu nieprzemijającej spuścizny papieża. 2 sierpnia 2011 roku w czasie swojego Dorocznego Sprawozdania podczas 129. Najwyższej Konwencji Najwyższej Rycerz Carl A. Anderson ogłosił, że Zakon zakupi Centrum Kulturalne Jana Pawła II w Waszyngtonie, D.C., a następnie przekształci je w wielowymiarowe miejsce pielgrzymek. „Będzie to miejsce, gdzie anglo-, hiszpańsko- i francuskojęzyczni pielgrzymi z Ameryki Północnej spotkają się z misją 6 ♦ COLUMBIA ♦
MAJ 2016
i spuścizną jednego z największych papieży w historii” powiedział Najwyższy Rycerz. „Będzie to także miejsce, gdzie nasze dzieci i wnuki będą mogły uczyć się o wielkim dziedzictwie katolików”. Miejsce to, położone nieopodal Bazyliki Sanktuarium Niepokalanego Poczęcia i Katolickiego Uniwersytetu Ameryki, przeszło pięcioletni okres renowacji, nadzorowany przez zespół sanktuarium i Rady Najwyższej. W oczekiwaniu na kanonizację Jana Pawła II, która miała miejsca 27 kwietnia 2014 roku, Konferencja Episkopatu Ameryki ustanowiła je jako sanktuarium narodowe. W tym samym roku został dodany znaczący dodatek – światowej klasy stała
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:38 PM Page 7
´ y swiadek wiary
Narodowe Sanktuarium św. Jana Pawła II w północno-wschodnim Waszyngtonie, D.C., sfotografowane po kanonizacji Jana Pawła II w 2014 roku.
wystawa zatytułowana: Dar Miłości: Życie św. Jana Pawła II. Rok później, we wrześniu 2015 roku, jezuita o. Marko Rupnik i zespół artystów z Centro Aletti w Rzymie wykonali mozaiki w dwóch miejscach modlitwy w sanktuarium – w kościele Redemptor Hominis oraz kaplicy Tajemnic Światła. 2 października 2015 roku sanktuarium gościło kard. Stanisława Dziwisza, abp. Krakowa i wieloletniego osobistego sekretarza Jana Pawła II, który poświęcił ołtarz w kościele Redemptor Hominis. To wydarzenie, wraz z poświęceniem ołtarza kaplicy Tajemnic Światła w dniu 2 kwietnia, otworzyło nowy rozdział w życiu Narodowego Sanktuarium Świętego Jana Pawła II, które
– zgodnie ze sowim statutem – jest „po pierwsze i przede wszystkim miejscem czci Boga, który stał się człowiekiem w Jezusie Chrystusie”. Statuty sanktuarium określają także, że „jest ono miejscem pielgrzymowania, miejscem oddawania czci św. Janowi Pawłowi II” i „miejscem szczególnego spotkania z Bogiem, które prowadzi do odnowy osoby, rodzin, społeczeństw i kultur”. Chociaż życie i program sanktuarium stale się rozwijają, już teraz stanowi ono ważne miejsce pielgrzymek, modlitwy i ewangelizacji, zapraszającym odwiedzających do przyjęcia słów św. Jana Pawła II z jego inauguracyjnej homilii: „Nie lękajcie się. Otwórzcie drzwi Chrystusowi”.♦ MAJ 2016
♦ COLUMBIA ♦ 7
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:39 PM Page 8
Światło i Odkupienie Zachwycające dzieła sztuki sakralnej ukazują chwałę Bożą i dramaturgię historii zbawienia Zespół Columbii, komentarz artystyczny: ojciec Marko Rupnik SJ i Michelle Borras
W
1999 roku jezuita, ojciec Marko Ivan Rupnik pragnąc upamiętnić 50-tą rocznicę ordynacji kapłańskiej papieża Jana Pawła II prowadził prace konserwatorskie w kaplicy Redemptoris Mater w Pałacu Apostolskim. Mozaiki w kaplicy to pierwsze od czasu renesansu prace artystyczne przeprowadzone na tak dużą skalę w Watykanie. Mozaika stanowi mieszankę wpływów sztuki tradycyjnej i współczesnej. Charakteryzuje się elementami marmuru, granitu i innych kamieni przeplatanych wzajemnie sekwencjami intensywnych i często kontrastowych barw. Ojciec Rupnik, artysta i teolog pochodzący ze Słowenii, jest dyrektorem Centro Aletti, rzymskiej wspólnoty artystów prowadzonej przez Jezuitów i konsekrowane kobiety. Centrum zostało założone w 1993 roku przez Jana Pawła II jako miejsce teologicznego i artystycznego dialogu pomiędzy tradycjami wschodniego i zachodniego Chrześcijaństwa. Prawie dwie dekady po ukończeniu kaplicy Redemptoris Mater, mozaiki autorstwa ojca Rupnika i artystów z Centro Aletti mogą być podziwiane w ponad 130 kościołach i kaplicach na świecie, w tym także w Bazylice Fatimskiej i w Bazylice w Lourdes. Podczas 122 Najwyższej Konwencji w Dallas w 2004 roku, Najwyższy Rycerz Carl A. Anderson ogłosił, iż mozaiki ojca Rupnika będą także zainstalowane w Kaplicy Świętej Rodziny w głównej siedzibie Rycerzy Kolumba w New Haven, Conn. „Prace ojca Rupnika są nie tylko piękne z punktu widzenia artystycznego ale i w swej zadumie nad tajemnicami naszej wiary, głęboko teologiczne”, mówił podczas swojego dorocznego Sprawozdania. „Po ukończeniu dzieło to w przepiękny sposób połączy Rycerzy Kolumba z pontyfikatem Jana Pawła II”. Poświęcona w 2005 roku przez Najwyższego Kapelana, wówczas będącego biskupem Williama E. Lori, kaplica Świętej Rodziny stała się pierwszym dziełem ojca Rupnika w Stanach Zjednoczonych. „Nigdy nie miałem pewności czy przyjadę do Ameryki aby tam pracować, ale przeczuwałem, iż tak się stać musi”, powiedział oj8 ♦ COLUMBIA ♦
MAJ 2016
ciec Rupnik po ukończeniu prac nad kaplicą. „Dzieło które zostało rozpoczęte w kaplicy Redemptoris Mater, tutaj także rozkwitło i wydało owoce”. Obecnie więc pielgrzymi i turyści odwiedzający w Waszyngtonie Narodowe Sanktuarium Świętego Jana Pawła II mogą podziwiać podobne mozaiki większej skali w obu sanktuariach świątyni. „Kiedy spotkałem się z Rycerzami Kolumba w Rzymie, powiedzieli ‘Chcemy zaproponować coś co posłuży nowej ewangelizacji i nowym pokoleniom Amerykanów’”, wspomina ojciec Rupnik. „Tak więc zasugerowałem wykorzystanie koncepcji z pierwszej papieskiej encykliki Jana Pawła II Redemptor Hominis (Odkupiciel Człowieka), która przedstawia wizję człowieka będącego prawdziwie nowym życiem – człowiek bowiem żyje w pełni jedynie wtedy jeśli żyje w Chrystusie”. Na promienistej ścianie zewnętrznej głównej przestrzeni modlitewnej w której może pomieścić się ponad 500 osób, w kościele pod wezwaniem Redemptor Hominis, pielgrzymi mogą zobaczyć mozaikę przedstawiającą twarz Chrystusa i towarzyszące jej słowa Jana Pawła II: „A czyż zadanie Kościoła nie polega właśnie na tym, że ma on odzwierciedlać światłość Chrystusa? (…) Nasze świadectwo byłoby jednak niedopuszczalnie ubogie, gdybyśmy my sami jako pierwsi nie byli tymi, którzy kontemplują oblicze Chrystusa”. (Novo Millennio Ineunte, 16). Motyw odzwierciedlenia światła Chrystusa jest poruszony także w kaplicy Tajemnic Światła która czci pięć „tajemnic światła” włączonych do modlitwy różańcowej w 2002 roku przez Jana Pawła II. Kolejne strony artykułu opisują poszczególne mozaiki wykreowane przez ojca Rupnika oraz artystów z Centro Aletti i zainstalowane w kościele i w kaplicy we wrześniu 2015 roku. Opisom mozaik towarzyszą komentarze Ojca Rupnika oraz Michelle Borras’a, teologa, rezydenta sanktuarium.
Photos by Tom Serafin
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:39 PM Page 9
Zgodnie ze wskazówkami zegara, od góry: ojciec Marko Rupnik (pośrodku, ubrany na czerwono), rzeźbiarz Edoardo Ferrari (po prawej od Ojca Marko) oraz artyści ze wspólnoty Centro Aletti w Rzymie podczas montażu mozaik w Sanktuarium im. papieża Jana Pawła II. • Artyści starannie wybierający kamienie do kompozycji mozaik. • Jeden z artystów aplikuje złoto płatkowe na mozaikę St. Kateri Tekakwitha w kościele Redemptor Hominis • Ojciec Rupnik rozmawia z Najwyższym Rycerzem Carlem A. Anderson’em o nowo zainstalowanych mozaikach w kaplicy Tajemnic Światła. MAJ 2016
♦ COLUMBIA ♦ 9
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:39 PM Page 10
Adam i Ewa przyodziani w Łaskę Pierwszy wizerunek jaki zobaczy pielgrzym to Adam i Ewa przyodziani w Bożą Łaskę, tuż przed Upadkiem Pierwszych Ludzi. Wąż jako upadły anioł otacza głowę Ewy kusząc ją zafałszowanym pojęciem Boga. Wąż syczy „I tak jak Bóg będziecie znali dobro i zło” (Rdz 3:5). Ale Bóg w swojej hojności stworzył już mężczyznę i kobietę na Swój obraz i podobieństwo (por Rdz 1:26). Wyciągnięta ręka Ewy przedstawia chęć posiadania daru który można jedynie otrzymać.
Kain zabija swojego brata Abla Gest „pragnienia posiadania” Ewy jest powtórzony przez jej syna, Kaina. Grzech jest destrukcją każdego związku z Bogiem, z innymi ludźmi, z samym sobą i ze stworzeniem. Człowiek traci swoje przyodzianie w łaskę. Owoc który pochwycił, staje się śmiercią: Kain podnosi kamień aby zabić swojego brata. Abel, człowiek niewinny i uczciwy upadający od ciosu silniejszego jest pierwszym wyobrażeniem Chrystusa.
10 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:40 PM Page 11
Photos by Peter Škrlep/Tamino Petelinsek © Knights of Columbus
Zwiastowanie Na przeciwległej ścianie wobec która przedstawia Ewę znajdujemy obraz innej kobiety. To Maria. Ona także słucha. Jednak zamiast gestu „pragnienia posiadania”, widzimy jak Maria otwiera się aby przyjąć dar Słowa Bożego jaki niesie anielski posłaniec. Maria przyjmuje dar. W ten sposób staje się prawdziwą „Matką wszystkich żyjących” – dawniej zwaną imieniem Ewy (Rdz 3:20). W jej ręce zauważamy szkarłatną nić, za pomocą której wplata Ciało Słowa. To symbol danej przez nią odpowiedzi: „Tak”.
Nawiedzenie W przeciwieństwie do obrazu pierwszego bratobójstwa, widzimy jak Maria idzie by odwiedzić swą brzemienną kuzynkę Elżbietę (Ł1:39). Obie kobiety rozkładają ramiona w geście powitania. Matka Jezusa śpieszy na pomoc matce Jana Chrzciciela, Jan Chrzciciel w obecności Zbawiciela, porusza się radośnie w łonie swej matki. Pierwszym owocem powitania Marii podanym w Ewangelii jest spotkanie dwóch kobiet i ich dwojga dzieci – spotkanie które jest momentem objawienia i prawdy.
MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 11
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:40 PM Page 12
Wieża Babel Ludzie znów wyciągają ręce by coś pochwycić, tym razem poprzez eliminację różnic, pragną zbudować imperium które zjednoczy całą ziemię. Niosąc cegły na swoich barkach, chcą zbudować miasto i wieżę która pomoże im sięgnąć niebios. „Chodźcie, zbudujemy sobie miasto i wieżę, której wierzchołek będzie sięgał nieba, i w ten sposób uczynimy sobie znak” (Rdz 11:4). Ale zgubna logika grzechu pozbawia ich tożsamości: im bardziej człowiek zapada się w grzech, tym bardziej traci swoją tożsamość, swoją zdolność komunikowania się, swoją twarz. Projekt imperium upada. Bóg sprzeciwia się planowi złamania różnorodności i tworzenia fałszywej jedności. Ludzkość, oszpecona przez grzech, dzieli się i rozprasza. Abraham i Sara witają trzech tajemniczych młodzieńców w Mamre Tragiczna historia grzechu to również historia bezpłodności. Człowiek sam z siebie nie jest w stanie dać życia. Ale tutaj łaskawie nawiązując przymierze z Abrahamem, zainterweniował sam Bóg. W Mamre parze w podeszłym wieku, pojawia się troje tajemniczych młodzieńców (prefiguracja Trójcy Świętej, pojawia się także jak echo XV-wiecznej ikonie Andrieja Rublowa). Abraham, przyjmując ich gościnnie, otwiera się na dar. Jedyny Bóg, niewysłowiona komunia Ojca, Syna i Ducha Świętego obiecuje: Abraham i Sara będą mieli syna, „Wszystkie ludy ziemi będą sobie życzyć szczęścia [takiego, jakie jest udziałem] twego potomstwa” (Rdz 22:18).
12 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:41 PM Page 13
Boże Narodzenie Człowiek próbował wznieść się do nieba o własnych siłach, lecz wszechmocny Bóg sam staje się ubogim i zstępuje do nas na ziemię. W obliczu imperialistycznych pragnień aby poddać świat monolitycznej jedności, odnajdujemy Syna Bożego wstępującego w podstawową komunię mężczyzny, kobiety i dziecka. Mesjanistyczny pokój przepowiedziany przez proroka Izajasza staje się faktem, gdy wilk i lew radośnie witają Baranka (por. 11:6). Dzieciątko, którego niemowlęce szatki przywodzą na myśl szaty pośmiertne w które pewnego dnia go owiną, wskazują na prawdziwą jedność pomiędzy niebem a ziemią. On jest Bogiem prawdziwym i prawdziwym człowiekiem.
Objawienie Pańskie Syn Boga Wcielonego, narodzonego pośród ludzi, objawia się Trzem Królom reprezentującym całą ludzkość. Tak jak Gwiazda Betlejemska prowadzi trójkę Mędrców do Boga, święty Jan Paweł II prowadzi nas do Zbawiciela Świata wskazując na Matkę która go urodziła. Maryja wita pielgrzymów, przedstawiając im swojego Syna. Syn Człowieczy wita ludzi, a Trzej Mędrcy z radością witają nadzieję ludu składając dary które nabierają znaczenia jedynie w obecności Zbawiciela Świata. Trzech Mędrców przedstawionych jest na papieskim ornacie ponieważ świat jest zjednoczony w Ojcu poprzez kapłaństwo Chrystusa.
MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 13
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:41 PM Page 14
„W rzeczywistości całe misterium Chrystusa jest światłem”. – Jan Paweł II, Rosarium Virginis Mariae, 21
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:42 PM Page 15
Kaplica Tajemnic Światła
Przemienienie Pańskie (Mt 17:1-9, Mk 9:2-8, Łk 9:28-36)
Tylnia ściana kaplicy Tajemnic Światła przedstawia scenę Przemienienia Pańskiego, odpowiadająca wizji Niebiańskiego Jeruzalem w apsydzie. W tym, co Święty Jan Paweł II nazywa „tajemnicą światła par excellence”, chwała Chrystusa ukazana jest poprzez Ojca w obecności Mojżesza i Eliasza, przed zadziwionym obliczem Piotra, Jakuba i Jana. Uczniowie patrzą na człowieczeństwo Chrystusa oświetlone z niczym nieporównywalną, niesamowitą jasnością. Otwiera im oczy aby mogli zrozumieć: Miłość dopełnia się na drodze Triduum Paschalnego, na którą wkrótce wejdzie. Człowieczeństwo ma więc być przeniknięte życiem Syna, przemienionym przez Ducha aby stało się świetlistym darem Ojca.
Chrzest Pański (Mt 3:13-17) W solidarności z upadłym człowiekiem, Syn Boży staje wraz z innymi grzesznikami oczekującymi na oczyszczenie. Chrzest, który wyraża Jego absolutne upokorzenie się z miłości do człowieka, zapowiada Jego Pasję. W momencie kiedy zanurza się w symbolizującej śmierć wodzie, zstępuje Duch Święty i słyszymy głos Ojca niosący nadzieję dla zagubionej ludzkości.
U góry: Przypowieść o Synu Marnotrawnym który powraca do domu przywodzi na myśl odkupienie zagubionej ludzkości w Synu Bożym. Młodszy syn powraca z marnotrawnego życia i ponownie zasiada przy stole u boku swego ojca. (por. Łk 15:11-32)
Wesele w Kanie Galilejskiej (J 2:1-11) Sześć pustych dzbanów na przyjęciu weselnym symbolizuje wiarę pozbawioną miłości i radości, sprowadzoną do moralizmu prawa. Maria, Matka Jezusa, mówi „Nie mają już wina” (J 2:3). Na słowa Pana, dzbany zostają napełnione wodą. Woda, nalewana z dzbanów, zamienia się w wino, a boski Oblubieniec wskazuje na szkarłatną ranę w swoim boku. Starosta weselny ogłasza „Ty zachowałeś dobre wino aż do tej pory” (J 2:10). Swoją
krwią, Chrystus nawiązuje nowe przymierze, nieustającą więź miłości pomiędzy Bogiem a człowiekiem. U góry: rzypominająca oblubienicę szukająco swego utraconego oblubieńca z Pieśni nad Pieśniami, Maria Magdalena spotyka Chrystusa Zmartwychwstałego. Szuka go w grobie a kiedy go spotyka, chciałaby go zatrzymać, ale on wskazuje na Dom swojego Ojca. Prawdziwa miłość spełnia się poprzez poznanie Boga Ojca. (por. J 20:11-18).
Pod Bożym panowaniem, niebiańskie Jeruzalem otwiera się aby przyjąć pielgrzyma (por. Ap 7:9-17; 21:9-27). W centrum tego nowego miasta na tronie zasiada jego jedyna światłość: Baranek. Maria i Jan Chrzciciel wskazują na Niego, a aureole widoczne nad nimi przypominają nam „a oto wielki tłum, którego nie mógł nikt policzyć (…) stojący przed tronem i przed Barankiem” (Ap 7:9). Trzy złote góry tworzą świetliste tło, odwołując się do niebiańskiej komunii do której zaproszona jest cała ludzkość: życie Świętej Trójcy.
Życie Boże które Chrześcijanie otrzymują podczas chrztu od Ojca, przez Syna i w Duchu Świętym, jest życiem w komunii. Chrześcijanin żyje w ten sposób kiedy pozwala całej swojej istocie i swojemu ciału, stać się darem miłości. Tak jak łuska przypomina „ziarno pszenicy” które obumarło i stało się owocem, relikwie wskazując na osobę która w pełni stała się owocem miłości. Tutaj w relikwiarzu stanowiącym część ołtarza, ampułka z krwią Świętego Jana Pawła II przypomina nam, iż żyje On nadal w uwielbionym ciele Chrystusa, że przeszedł ze śmierci w życie.
Komentarz: Ojciec Marko Rupnik SJ i Michelle Borras Zdjęcia: Peter Škrlep/Tamino Petelinsek © Rycerze Kolumba
Proklamacja Królestwa w Uzdrowieniu Paralityka (Mk 2:1-12) Przyjaciele paralityka rozbierają dach aby doprowadzić go przed oblicze Chrystusa, który przyjmuje chorego do ponownej komunii z Bogiem: „Synu, odpuszczają ci się twoje grzechy” (Mk 2:5). Skupiając się na życiu cielesnym raczej niż na życiu jako dzieci Boże, świadkowie pomrukują iż takie przebaczenie nie jest możliwe. Pan Życia odpowiada na twardość ich serc: „Wstań, weź swoje łoże i idź do domu!” (Mk 2:11).
U góry: Jezus klęczy przed kobietą przyłapaną na cudzołóstwie, którą inni chcą ukamieniować. Pisze na kamieniu tak twardym jak ich serca, mówiąc „Kto z was jest bez grzechu, niech pierwszy rzuci na nią kamień” (J 8:7). Oskarżyciele kobiety odchodzą, podczas gdy kobieta staje twarzą w twarz z Łaską Bożą.
Jezus rozpoznany podczas Przełamania Chleba w Emaus (Łk 24:13-35) Dwaj uczniowie idący drogą do Emaus nie są w stanie przyjąć tego, że Mesjasz przegrał i nie żyje. Nieznajomy idący wraz z nimi pragnie otworzyć ich oczy, a ich serca płoną płomieniem. Droga Syna Bożego jest drogą samoofiary. Nieznajomy błogosławi chleb – Eucharystia – i przełamuje go. Uczniowie w końcu widzą Go nowymi oczami i rozpoznają w nim Pana Zmartwychwstałego.
U góry: Chrystus uzdrawia ślepego od urodzenia. Nawiązując do pierwszego stworzenia człowieka, Człowiek-Bóg miesza swój oddech z ziemskim prochem aby stworzyć nowe życie. Nowe życie które otrzymuje ślepiec, zawiera w sobie nową wizję Nie tylko może zobaczyć Chrystusa, ale może patrzeć jak Chrystus – patrzy bowiem na świat oczami Syna Bożego. Daleka od kary za grzech, jego ślepota była objawieniem łaski Bożej. (Por J 9:3)
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:43 PM Page 20
Namaszczony dla Uwielbienia Nowo poświęcone ołtarze jako symbole Chrystusa w sercu sakralnego życia świątyni Nora Hamerman
N
iezłomność intelektu, ciepło jego uśmiechu i iskra witalności – wszystkie te cechy Świętego Jana Pawła II odzwierciedlone są w dwóch białych, marmurowych, nowo poświęconych ołtarzach Narodowego Sanktuarium Świętego Jana Pawła II w Waszyngtonie D.C. „Zawsze ciepło myślałem o Janie Pawle II. Na zawsze pozostanie w moim sercu”, mówi Edoardo Ferrari, rzeźbiarz który wykonał ołtarze dla kaplic Redemptor Hominis i Tajemnic Światła w sanktuarium. W wywiadzie dla magazynu Columbia z września 2015 roku, Ferrari wspominał wielokrotne spotkania z Janem Pawłem II do jakich doszło w rodzinnym mieście rzeźbiarza Brescia we Włoszech. „Mówiąc o pracy którą tutaj wykonałem”, dodaje Ferrari, „można by powiedzieć, iż przyjąłem wyzwanie zgodnie z Jego słowami: „Nie lękajcie się, miejcie odwagę”’. 20 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
Kardynał Stanisław Dziwisz, arcybiskup Krakowa i wieloletni prywatny sekretarz Św. Jana Pawła II, podczas Mszy Świętej odprawianej w dniu 2 września 2015 roku w kaplicy Redemptor Hominis dokonał konsekracji większego z dwóch ołtarzy. Głównym celebransem Mszy Świętej był Kardynał Donald W. Wuerl, Arcybiskup Waszyngtonu. Uczestniczyło w niej wielu pielgrzymów, przedstawicieli Rycerzy Kolumba, oraz gości specjalnych, a wśród nich siostra M. Petra Kowalczyk, matka generalna Zakonu Sióstr Miłosierdzia w Polsce. Drugi, mniejszy ołtarz, który zawiera relikwię pierwszego stopnia, Świętego Jana Pawła II, poświęcono dokładnie sześć miesięcy później. Naczelny Kapłan Arcybiskup William E. Lori z Baltimore, wspólnie z Radą Dyrektorów Rycerzy Kolumba, spotkali się w świątyni aby w rocznicę śmierci Świętego Jana Pawła II w dniu 2 kwietnia wspólnie uczestniczyć we Mszy Świętej.
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:44 PM Page 21
Photo by Matthew Barrick
U góry: Włoski rzeźbiarz Edoardo Ferrari oraz Najwyższy Rycerz Carl A. Anderson stoją obok nowo zainstalowanej ambony, za którą widzimy mozaikę przedstawiającą świętego Pawła głoszącego Ewangelię. Ambona, zaprojektowana jako symbol Grobu Bożego, zawiera ryty przedstawiające opisane w Ewangelii trzy kobiety podążające z wonnościami. • Przeciwna strona: Kardynał Stanisław Dziwisz, Arcybiskup Krakowa, oraz Kardynał Donald W. Wuerl, Arcybiskup Waszyngtonu, podczas namaszczenia ołtarza krzyżmem świętym w kaplicy Redemptor Hominis w dniu 2 października 2015 roku. ‘NA TEJ SKALE’ Edoardo Ferrari należy do trzeciego pokolenia rzeźbiarzy w swej rodzinie. Już jako dziecko rozpoczął naukę w warsztacie swojego dziadka. Znacznie później podjął studia architektury i teologii. Tworzenie sztuki „w służbie liturgii” nie jest łatwym zadaniem, mówi Ferrari, ponieważ wymaga zbalansowanego połączenia teologii, architektury i sztuki. „Jeśli zabraknie któregokolwiek z tych trzech elementów, wszystko runie”, powiedział. „Sztuka musi uzupełniać liturgię a nie odwracać od niej uwagi”. Współpracując blisko z Jezuitą, Marko Rupnikiem, oraz architektami z rzymskiego Centro Aletti, Ferrari artystycznie opracował przestrzeń sanktuarium świątyni, tak aby otrzymać intymność małego kościoła, jednocześnie organizując miejsce mogące pomieścić większą ilość pielgrzymów. Ferrari zaprojektował dwa ołtarze oraz ambonę i inne sprzęty liturgiczne takie jak np. krzesło celebransa oraz aspersorium. Wszystko to wykonano z tego samego 33 tonowego bloku białego marmuru. Wykorzystanie jednego bloku to nie próba oszczędności – w rzeczywistości wycięcie różnych elementów z tego samego kamienia było dość trudnym zadaniem, ale jak mówi, należą się wyrazy uznania umiejętności i poświęcenia dla kamieniarzy. Od 2009 roku, Ferrari tworzy ołtarze wykorzystując technikę jednego bloku, tak aby praca reprezentowała jedność Chrystusa. Podczas projektu w Narodowym Sanktuarium Świętego Jana
Pawła II w Waszyngtonie, poszedł o krok dalej. „Wykonałem wiele ołtarzy, ale w tej realizacji po raz pierwszy mniejszy ołtarz wyrzeźbiony został niejako z większego ołtarza”, mówi Ferrari. „Podobała mi się koncepcja, że jeden z ołtarzy będzie „dzieckiem” drugiego, szczególnie, że są powiązane tematyką Dwunastu Apostołów”. Z każdej strony prostokątnego ołtarza w kaplicy Redemptor Hominis, widnieje troje apostołów zobrazowanych podczas Zesłania Ducha Świętego, tuż przed ich rozejściem się aby ewangelizować świat. (Złota mozaika ponad nimi ukazuje dwanaście płomieni opadających na apostołów). „Mniejszy ołtarz” w kaplicy Luminous Mysteries (Tajemnic Światła) „przedstawia apostołów pod koniec ich misji, kiedy są już świętymi i męczennikami”, wyjaśnia artysta. Na ołtarzu w środku widnieje postać Świętego Piotra, którą zidentyfikować można dzięki trzymanym przez niego kluczom symbolizującym misję którą otrzymał od Chrystusa. W takiej samej pozycji usytuowano w ołtarzu kaplicy postać następcy Św. Piotra, a więc Jana Pawła II oraz relikwiarz z ampułką krwi papieża umieszczony w jego słynnym pastorale. „Te dwa ołtarze w pewnym sensie portretują Kościół, od jego początków po dzień dzisiejszy”, mówi Ferrari, przypominając, że Piotr jest „skałą” na której Chrystus zbudował swój kościół (por Mt 16:18). „W obydwu przypadkach pojawia się kamień będący następcą pierwszego – Święty Piotr przedstawiony w ołtarzu MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 21
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:44 PM Page 22
większym, oraz jego następca Święty Jan Paweł ii, w mniejszym ołtarzu kaplicy”. Ferrari wskazuje również na znaczący detal: u stóp świętego Piotra przedstawiony jest kogut, symbolizujący jego zdradę Chrystusa w noc męki. „to przypomnienie nieskończonej łaski Chrystusa dla ludzkości, w odpowiedzi na jej omylność”, dodaje. Prócz tych dwóch ołtarzy, Ferrari wyrzeźbił również ambonę kościoła – pulpit z którego głoszona jest ewangelia oraz kazania. „Pulpit symbolizuje grób Chrystusa, gdzie rozpoczęto głosić wieść o jego zmartwychwstaniu”, wyjaśnia Ferrari. Postacie trzech kobiet niosących olejki i wonności wyrzeźbione są na ambonie tak, jakby biegły one w kierunku ołtarza, jakby chciały zawiadomić Piotra i Jana. „okrągły kamień u podstawy ambony symbolizuje kamień który Chrystus odrzucił powstając z grobu”, mówi Ferrari i dodaje także, iż sama ambona jest celowo wykonana z dwóch kawałków kamienia które wydają się być przełamane na pół. „Jeśli z bliska spojrzy się na szparę”, wyjaśnia Ferrari, „można dostrzec kształt krzyża. Przez ten krzyż, światło przedostaje się do
grobu… światło zmartwychwstania. to przesłanie, że Chrystus pokonał śmierć”. PoŚwięCoNy CHRyStuSowi minionego października kardynał wuerl celebrował pierwszą z dwóch mszy Świętych podczas których dokonano konsekracji ołtarzy. mszę świętą odprawił wraz z wieloma koncelebransami, między innymi kardynałem dziwiszem, arcybiskupem lori, oraz arcybiskupem Carlo maria Viganò, ówczesnym nuncjuszem apostolskim w Stanach zjednoczonych. „ołtarz to dominujący symbol obecności Chrystusa w każdym kościele”, mówił kardynał wuerl w swojej homilii. „tutaj, ołtarz został pięknie zaprojektowany tak, aby być obrazem Ciała Chrystusa, wsparty na powołaniu dwunastu apostołów”. zauważając, że każdy z apostołów na ołtarzu dzierży swój symbol, kardynał wskazał na relief postaci świętego tomasza, „niedowiarka”, który wyciąga rękę w kierunku ołtarza, tak jakby dotykał ran w ciele Chrystusa po Jego zmartwychwstaniu. „Chrystus którego dotykał tomasz, Chrystus którego dotyka
Relikwie ołtaRzowe w NaRodowym SaNktuaRium Świętego JaNa Pawła ii
Poza Relikwiami Świętego Jana Pawła ii, ołtarz kościoła zawiera relikwie sześciu świętych ameryki Północnej, a w ołtarzu kaplicy umieszczono także relikwie czterech świętych kanonizowanych przez zmarłego papieża. Ołtarz kaplicy Redemptor Hominis • Św. Elżbieta Anna Seton (1774-1821) wstąpiła do kościoła katolickiego tuż po śmierci swojego męża, zakładając w emmitsburg, md. zgromadzenie sióstr które poświęciły się edukacji i działalności charytatywnej. w 1975 roku została ogłoszona pierwszą świętą urodzoną w u.S.a. • Św. Jan Nepomucene Neumann (1811-1860), pochodzący z Bohemii (Czechy), był czwartym biskupem Filadelfii. tamże założył wiele kościołów i szkół katolickich. kanonizowany w 1977, był pierwszym świętym mężczyzną w u.S.a. • Św. José María Robles Hurtado (1888-1927), ksiądz który zginął męczeńską śmiercią podczas prześladowań kościoła katolickiego w meksyku w latach 22 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
1920-tych. kanonizowany w 2000 roku razem z 25 innymi meksykańskimi męczennikami. Sześciu z nich, w tym Robles Hurtado, należało do Rycerzy kolumba. • Św. Kateri Tekakwitha (1656-1680), córka wodza plemienia mohawków, przyjęła wiarę mając 20 lat. trzy lata później dokonała ślubów czystości. w wieku lat 24 zmarła z powodu choroby. kanonizowana w 2012 roku. Jest pierwszą świętą pośród indian. • Św. François de Laval (1623-1708), pierwszy biskup Quebec, był pastorem, gorliwie oddanym ewangelizacji, edukacji oraz działalności charytatywnej. Był założycielem dwóch seminariów oraz obrońcą praw rdzennej ludności. kanonizowany w 2014 roku przez papieża Franciszka. • Św. Junípero Serra (1713-1784), hiszpański Franciszkanin prowadził misje ewangelizujące indian w meksyku i w dzisiejszej kalifornii. kanonizowany w wrześniu 2015 roku w waszyngtonie przez papieża Franciszka.
Ołtarz kaplicy Tajemnic Światła • Św. Maksymilian Kolbe (1894-1941), Franciszkanin, gorliwie głoszący ewangelię. gdy był więziony w obozie koncentracyjnym w auschwitz dobrowolnie zgodził się na śmierć w zamian za swego współwięźnia. kanonizowany w 1982 roku przez Jana Pawła ii. • Św. Albert Chmielowski (1845-1916), utalentowany artysta który aby pomóc biednym, założył franciszkańskie zgromadzenie w krakowie. Jan Paweł ii beatyfikował go w 1983 roku i kanonizował sześć lat później. • Św. Faustyna Kowalska (1905-1938), polska zakonnica która poprzez serię mistycznych spotkań z Chrystusem, otrzymała objawienia Bożego miłosierdzia. w kwietniu 2000 roku, siostra Faustyna została pierwszą świętą nowego millenium. • Św. Gianna Beretta Molla (19221962), włoszka, lekarz pediatra, matka i żona która poświęciła własne życie aby uratować swoje nienarodzone dziecko. kanonizowana w 2004, była ostatnią święta pontyfikatu Jana Pawła ii.♦
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:44 PM Page 23
Photo by Matthew Barrick
Najwyższy Kapelan Arcybiskup William Lori okadzający ołtarz w kaplicy Tajemnic Światła podczas Mszy Świętej konsekracyjnej w dniu 2 kwietnia. Wraz z nim Eucharystię koncelebrują (od lewej): Biskup Jean Laffitte, sekretarz Papieskiej Rady ds. Rodziny; Msgr. Walter Rossi, rektor Narodowego Sanktuarium Niepokalanego Poczęcia, oraz Ojciec Antonio Lopez, dziekan Papieskiego Instytutu Jana Pawła II dla Studiów nad Małżeństwem i Rodziną w Waszyngtonie D.C. Tomasz w tym ołtarzu, jest Chrystusem którego ty i ja dotykamy w misterium Eucharystii”, mówił. Tuż po homilii i Litanii do Wszystkich Świętych, koncelebransi uroczyście oddali cześć relikwiom Świętego Jana Pawła II oraz sześciu Świętych reprezentujących ewangelizację Ameryki Północnej (patrz pasek boczny). Każda z relikwii była poświęcona przez Kardynałów Wuerl’a i Dziwisza, a następnie złożona w ołtarzu. Następnie Kardynał Dziwisz modlił się po łacinie, i wspólnie z Kardynałem Wuerl’em, namaścił ołtarz olejkiem krzyżma. Wreszcie okadzono ołtarz, i w przygotowaniu do Liturgii Eucharystycznej zapalono świece. Tuż po Mszy Świętej, koncelebransi przeszli w procesji do kaplicy Tajemnic Światła, gdzie w ołtarzu złożono relikwie czterech świętych kanonizowanych przez Św. Jana Pawła II. Matka M. Petra ze zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia przyjechała do Waszyngtonu z Polski aby ofiarować kaplicy relikwie świętej Faustyny Kowalskiej, pochodzącej z jej zakonu. Nad relikwiarzem zawierającym ampułkę z kroplą krwi zmarłego papieża, Kardynał Dziwisz zawiesił kopię pastorału Świętego Jana Pawła II. „Przybyłem tu na zaproszenie Kardynała Wuerl’a oraz Najwyższego Rycerza Carl’a Anderson’a, ale nie przybyłem tutaj sam”, mówił po polsku Kardynał Dziwisz. Jego słowa tłumaczył osobisty sekretarz. „Przybyłem razem ze Świętym Janem Pawłem II, obecnym w tej relikwii, w jego żywej krwi i jestem szczęśliwy, że będzie On obecny tutaj jako znak Jego wielkiej przyjaźni z Kościołem w Ameryce oraz z Rycerzami Kolumba”.
Sześć miesięcy później, w sobotę, 2 kwietnia Arcybiskup Lori oraz liderzy Rycerzy Kolumba powrócili do kaplicy Tajemnic Światła na uroczystą konsekrację jej ołtarza. „Jedenaście lat temu, dokładnie tej nocy, w wigilię niedzieli Miłosierdzia Bożego, Święty Jan Paweł II „powrócił do domu Ojca”, powiedział Arcybiskup podczas swojej homilii. „Teraz radując się z Wielkanocy, zbieramy się tutaj jako rodzina Rycerzy Kolumba aby poświęcić ten ołtarz w kaplicy pełnej obrazów Tajemnic Światła. Jest ona żyjącym dziedzictwem i pamiątką prawdziwego oddania Błogosławionej Dziewicy Maryi, Świętego Jana Pawła II”. Następnie Najwyższy Kapelan począwszy od ostatniej: Ustanowienia Eucharystii, odniósł się do różańcowych Tajemnic Światła. „Eucharystia, jak pisał papież Jan Paweł II, jest tajemnicą światła”, powiedział. „Ponieważ gdy celebrujemy ofiarę Chrystusa który oddał wszystko za człowieka na górze Kalwarii, i napełniamy się Jego ciałem, krwią, duszą i boskością, poznajemy Tego który jest „światłem świata” (por. J 8:12). Przywołując słowa Kardynała Dziwisza, arcybiskup Lori podkreślił to, że relikwie Świętego Jana Pawła II są źródłem łaski dla każdego pielgrzyma odwiedzającego świątynię. „Tak jak Jan Paweł II, którego relikwie krwi czcimy, musimy przyzwolić aby krew Chrystusa połączyła się z naszą”, tłumaczył. „Święty Jan Paweł II szczerze kochał nasz Zakon, a przez tę świątynię i kaplicę wyrażamy swoją miłość i oddanie dla Niego”.♦ NORA HAMERMAN pisze z Wirginii. MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 23
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:44 PM Page 24
Dziedzictwo ´ SW. Jana Pawła II Poprzez swoje życie i świętość papież pozostawił po sobie „polifoniczne” dziedzictwo wiary, nadziei i miłości Kardynał Stanisław Dziwisz
Nota redakcyjNa: Prezentowane niżej przemówienie arcybiskup krakowski kardynał Stanisław dziwisz wygłosił 2 października 2015 r. na zakończenie Mszy św., przy okazji poświęcenia ołtarza w kościele odkupiciela człowieka w Narodowym Sanktuarium Św. jana Pawła II. rodzy Bracia i Siostry! W pierwszej kolejności chciałbym podziękować Najwyższemu rycerzowi carlowi a. andersonowi za zaproszenie do Waszyngtonu do Narodowego Sanktuarium Św. jana Pawła II. jest ono w istocie symbolem głębokiej więzi łączącej jana Pawła II z amerykanami. korzystając z tej okazji, chciałbym podziękować rycerzom kolumba za ich umiłowanie kościoła. Szczególnie zaś jestem im wdzięczny za pamięć o janie Pawle II, wyrażaną również w ich wierności jego nauczaniu. jan Paweł II przeszedł do wieczności ponad 10 lat temu. Pamięć o nim jest ciągle żywa w sercach milionów chrześcijan na całym świecie. teraz, po jego beatyfikacji i kanonizacji, modlą się do niego, zawierzając swoje troski jego wstawiennictwu w niebie. dla wielu jest on nadal przewodnikiem na ścieżkach wiary, nadziei i miłości. Mając do dyspozycji niewiele czasu, chciałbym powiedzieć jedynie kilka słów o dziedzictwie wiary, nadziei i miłości oraz o świętości jana Pawła II. kluczem do zrozumienia osobowości, postawy i osiągnięć karola Wojtyły jest jego wiara. Bóg był zawsze w centrum jego życia. Wyrazem wiary Wojtyły była jego modlitwa. Byłem świadkiem jego codziennych modlitw, nie tylko w kaplicy czy podczas publicznych celebracji, ale podczas pracy, spotkań, podróży i codziennych czynności. Znając jego żywą wiarę w Bożą opatrzność oraz w to, że losy człowieka i świata są w Bożych rękach, nie byłem zaskoczony, gdy rozpoczynając swój pontyfikat, zwrócił się do ludzi wszystkich kultur i systemów politycznych i gospodarczych, by otworzyli drzwi chrystusowi. chrystus bowiem nikomu nie zagraża. Niczego nie odbiera człowiekowi, ale wszystko mu daje. Z tą prawdą zostawił nas jan Paweł II. 24 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
CNS photo/Catholic Press Photo
d
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:45 PM Page 25
Photo by Matthew Barrick
Po prawej: Kardynał Stanisław Dziwisz, arcybiskup krakowski, przytwierdza replikę słynnego pastorału św. Jana Pawła II do relikwiarza ze szklaną ampułką świętej krwi. Relikwia została podarowana przez Kardynała Rycerzom Kolumba do Kaplicy Tajemnic Światła w Narodowym Sanktuarium Św. Jana Pawła II. • Po przeciwnej stronie: papież Jan Paweł II podczas audiencji generalnej na placu św. Piotra w Watykanie w 1980 r. Papież zaczynał swój pontyfikat w trudnych dla świata czasach. Osobiście doświadczył, czym był nazizm i komunizm – nieludzkie totalitaryzmy żyjące bez Boga, które naznaczyły życie ludzi w XX wieku, przynosząc im niewypowiedziane cierpienia. Ojciec Święty nie miał żadnej armii. Stawiał czoła wyzwaniom, które mogły wywoływać strach i poczucie bezradności. Jego bronią była prawda i wiara, że Bóg przyzna się do swoich dzieci, stworzonych na Jego obraz i podobieństwo. Wybór Jana Pawła II wyzwolił wielką nadzieję w jego ojczyźnie. Narody Europy Środkowo-Wschodniej traktowały go jako wyraziciela ich aspiracji i marzeń o życiu w wolności i prawdzie. Nie ma wątpliwości, że papież, który przybył do Rzymu „z dalekiego kraju”, z Polski, znacząco przyczynił się do upadku systemu komunistycznego. On uczy nas, że warto wszystko zawierzyć Bogu, że warto pokładać w Nim nadzieję, że warto opierać nasz świat na wiecznych wartościach wpisanych w prawo naturalne i Ewangelię. Jan Paweł II kierował się logiką Ewangelii. To logika miłości i miłosierdzia. Odpowiadając na wyzwania i prowokacje współczesnego świata z jego kulturą hedonizmu, pragnieniem posiadania dóbr materialnych i fałszywym rozumieniem wolności odciętej od prawdy i norm moralnych, Jan Paweł II wzywał do budowania cywilizacji miłości. Był obrońcą szczerej, otwartej na życie miłości małżeńskiej, będącej fundamentem każdej rodziny. Jako biskup krakowski opublikował książkę o wiele mówiącym tytule Miłość i odpowiedzialność. Jego adhortacja apostolska Familiaris Consortio pozostaje nadal doniosłym dokumentem w świadomości współczesnego Kościoła. Podobnie encyklika Evangelium Vitae stanowi magna carta kościelnego nauczania o godności i świętości ludzkiego życia. Jan Paweł II bronił życia, domagał się prawa do niego dla nienarodzonych, najbardziej bezbronnych i niemających prawa głosu. Dziedzictwa Jana Pawła II nie sposób przedstawić w kilku słowach. Ono jest „polifoniczne”, rozpisane na wiele głosów, zagadnień, aspektów, osiągnięć, świadectw, wydarzeń, tekstów, dokumentów, gestów, miejsc i obrazów związanych z jego pontyfikatem. Po jego śmierci uderzyło nas głośne domaganie się wiernych, by jego świętość została oficjalnie potwierdzona. Pragnienie to zostało zaspokojone w bardzo krótkim czasie, również dzięki osobistemu zaangażowaniu papieży Benedykta XVI i Franciszka. W istocie świętość stanowi syntetyczne określenie tego, jaki był Jan Paweł II, jego podejścia, sposobu kochania i posługi. To była świętość zwyczajna,
przeżywana dzień po dniu w służbie i modlitwie. Jan Paweł II był także mistykiem zanurzonym w Bogu. Każdego dnia stawał przed Bogiem, kontemplując Jego oblicze a Bóg prowadził go w służbie Kościołowi i światu. W tym świętym papieżu modlitwa i służba łączyły się w jedno. Poprzez bycie świętym do świętości przyciągał również nas wszystkich. To także jego dziedzictwo. Obok wielu innych określeń Jan Paweł II zasłużył również na tytuł papieża Młodych. W jego pasterskiej posłudze młodzież była priorytetem. Stąd podjął daleko idącą decyzję o organizowaniu Światowych Dni Młodzieży, będących jedną z jego największych inicjatyw apostolskich. Korzystając z obecności na amerykańskiej ziemi, zapraszam wszystkich młodych ze Stanów Zjednoczonych i Kanady na Światowy Dzień Młodzieży, który w 2016 r. odbędzie się w Polsce, w Krakowie – mieście Jana Pawła II i duchowej stolicy Bożego Miłosierdzia. Drodzy młodzi przyjaciele, chcemy podzielić się z wami naszą wiarą i kulturą, licząc jednocześnie na to, że sami wzbogacimy się entuzjazmem waszej wiary. Już dziś czekamy na tę wzajemną wymianę darów.♦ KARDYNAŁ STANISŁAW DZIWISZ, od 2005 r. arcybiskup krakowski, osobisty sekretarz Jana Pawła II przez blisko 40 lat. MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 25
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:45 PM Page 26
•
Podróz z •
PapiezemPielgrzymem Wystawa w Sanktuarium zabiera zwiedzających w pielgrzymkę do serca życia i papiestwa Jana Pawła II Mark Zimmermann
ażdego roku zwiedzający ściągają do Waszyngtonu, D.C., aby zobaczyć narodowe pomniki, takie jak Biały Dom i Pomnik Lincolna, a także zwiedzić wystawy National Gallery of Art i Muzeum Smitshsonian, lecz jedna z najbardziej inspirujących wystaw w stolicy znajduje się nie w muzeum lub prezydenckim pomniku, ale w miejscu modlitwy dla uczczenia papieża – Narodowym Sanktuarium Świętego Jana Pawła II. Stała wystawa sanktuarium zatytułowana: Dar Miłości: Życie św. Jana Pawła II została oficjalnie otwarta w pierwszą uroczystość Świętego, 22 października 2014 roku. Z tej okazji arcybiskup Mieczysław Mokrzycki z Lwowa na Ukrainie – który służył jako osobisty sekretarz Jana Pawła II od 1996 roku do jego śmierci w 2005 roku – nazwał wystawę „prawdziwym testamentem życia św. Jana Pawła II”, która edukuje zwiedzających i ukazuje „piękno życia przeżytego w zgodzie z Ewangelią”. Mająca 16,000 stóp kwadratowych (ok. 1,500 metrów kwadratowych) wystawa, ukazuje w 10 galeriach niezwykłe życie Jana Pawła II poprzez filmy, pokazy interaktywne, dzieła sztuki, fotografie, przedmioty i komentarze – zabiera pielgrzymów w podróż 26 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
do serca, umysłu i duszy papieża. „Dla nas nie jest to atrakcja turystyczna. To jest miejsce pielgrzymki”, powiedział Najwyższy Rycerze Carl A. Anderson w czasie otwarcia. „Jest to miejsce, w którym uczymy się tego, czego Jan Paweł II uczył nas o byciu uczniem Chrystusa”. KORZENIE WIARY WOJTYŁY Znajdująca się na niższym poziomie sanktuarium, światowa wystawa Dar Miłości została zaprojektowana przez Gallagher & Associates, firmę, która stworzyła inne znane historyczne wystawy, znajdujące się w Narodowym Muzeum II Wojny Światowej w Nowym Orleanie oraz Prezydenckiej Bibliotece i Muzeum Ronalda Regana w Simi Valley w Kalifornii. Zwiedzający rozpoczynają wizytę w okrągłym teatrze z podłogą imitującą kostkę z Placu św. Piotra. Panoramiczny film przedstawia nowo wybranego papieża, ukazującego się po raz pierwszy całemu światu. Narrator opowiada historię życia Jana Pawła II, a widzowie słyszą i widzą papieża pozdrawiającego tłumy na całym świecie. Po wygaszeniu ekranu, widzowie mogą usłyszeć dźwięk dzwonów kościelnych, nagranych z rodzinnego kościoła Ojca św.,
LEFT: Photo by Matthew Barrick
K
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:45 PM Page 27
Photo by Albert Vecerka/Esto
Powyżej: Zwiedzający oglądają podczas wystawy w sanktuarium plansze i film o wyborze św. Jana Pawła II na papieża. Pełnowymiarowa replika Świętych Drzwi Bazyliki Św. Piotra jest widoczna z prawej. • Następna strona (od lewej do prawej): dyrektor zarządzający Patrick E. Kelly, Najwyższy Kapelan abp Wiliam E. Lori z Baltimore, Najwyższy Rycerze Carl A. Anderson, abp Mieczysław Mokrzycki ze Lwowa, Ukraina, abp Stefan Soroka z Filadelfii (diecezja ukraińska) i Zastępca Najwyższego Rycerza Logan Ludwig przygotowują się do przecięcia wstęgi podczas otwarcia wystawy 2 października 2014. Matki Bożej w Wadowicach w Polsce, który zaprasza ich do galerii prezentującej korzenie jego wiary. Duże panele ścienne, zaprojektowane z zazębiającymi się kształtami geometrycznymi, podkreślają zdjęcia przedstawiające dzieciństwo Karola Wojtyły oraz teksty opisujące wspomnienia jego rodziców uczących go modlitwy. Wystawa podkreśla także głębokie katolickie dziedzictwo Polski, a koszmar nazistowskiej inwazji z 1939 roku przedstawia film dokumentalny pokazujący zrujnowany kraj. W stanowiskach do słuchania zwiedzający mogą wysłuchać świadectwa wieloletnich przyjaciół Wojtyły wspominających czasy okupacji. W ciągu tych lat Wojtyła należał do tajnej grupy teatralnej i czując powołanie, by służyć Chrystusowi jako ksiądz, w tajemnicy uczęszczał do seminarium. Został wyświęcony w Dzień Wszystkich Świętych w
1946 roku, chociaż koniec wojny przyniósł sygnały komunistycznych prześladowań ze strony Związku Radzieckiego. Gdy Bill Newbrough, Były Wielki Rycerz rady nr 5567 im. św. Józefa Manyanet w Wheaton, Maryland, zwiedził sanktuarium wraz z 35 rycerzami w ostatnim roku, czytając o doświadczeniach Jana Pawła II, zwrócił uwagę na prześladowania chrześcijan za wiarę współcześnie. To zaprowadziło go do złożenia rezolucji podczas Konwencji Stanowej w Maryland, zachęcającej rady do wsparcia chrześcijan na Bliskim Wschodzie. Newbrough powiedział, że jest szczęśliwy, że wystawa utrwala historię życia, nauczania i świadectwa św. Jana Pawła II. Dodał, że „jedną z wielkich zalet w sanktuarium jest możliwość spotkania ze znacznie młodszym, pełnym życia Janem Pawłem II, który rozpoczął swój pontyfikat zawołaniem: «Nie lękajcie się!»”. MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 27
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:45 PM Page 28
Photos by Albert Vecerka/Esto
Powyżej: Pielgrzymi siedzą w okrągłym teatrze, oglądając film o końcu życia Jana Pawła II, podczas gdy inni czytają plansze z nauczaniem papieża. • Poniżej: galeria „Wspólnoty Świętych” przedstawia setki świętych mężczyzn i kobiet, którzy zostali kanonizowani i beatyfikowani przez Jana Pawła II.
28 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:46 PM Page 29
Photo by Matthew Barrick
MISJONARZ ŚWIATA Pielgrzymi odkrywają, jak młody ksiądz Karol Wojtyła stał się przyjacielem i mentorem grupy studentów, wzmacniając ich w wierze. Wystawa pokazuje narty i tenisówki, których używał, a zdjęcia przedstawiają biwakowanie oraz górskie wędrówki z młodymi ludźmi. Wystawa przedstawia dalej jego pracę jako biskupa, arcybiskupa i kardynała w Polsce, podkreślając jego ważny udział w kluczowych dokumentach Soboru Watykańskiego II, dotyczących wolności religijnej i Kościoła we współczesnym świecie. Po przejściu przez pełnowymiarową replikę Świętych Drzwi Bazyliki św. Piotra, zwiedzający dołączają do nowo wybranego papieża w czasie jego licznych podróży apostolskich. Ekrany interaktywne pozwalają pielgrzymom śledzić papieskie wizyty duszpasterskie do 129 krajów między 1979 i 2003 rokiem poprzez zdjęcia, fakty oraz przytoczone cytaty. Wyeksponowane zostały przedmioty i zdjęcia z wizyt do Ameryki Północnej oraz podkreślono słowa papieża-Pielgrzyma z ceremonii powitalnej w Miami, wyjaśniające powód jego podróży: „Przybywam, aby opowiedzieć jeszcze raz historię Bożej miłości w świecie”. Mihoko Owada, z urodzenia mieszkanka Japonii, która dołączyła do Kościoła w Wielką Sobotę w waszyngtońskiej katedrze św. Mateusza Apostoła, powiedziała, że została zainspirowana przez to, jak św. Jan Paweł II dotarł do „globalnej katolickiej rodziny na ziemi”. Powraca ona na wystawę często, nazywając ją weekendową pielgrzymką. Zauważając, że świadectwo Jana Pawła II było inspiracją dla jej wiary, przyznała: „Wybrał i powtarzał tak Bogu”. Jedna z najbardziej przemawiających części wystawy, zatytułowana Wiara i Przebaczenie, pokazuje film z próby zamachu w 1981 roku na Jana Pawła II przez Mehmeta Ali Agcę, którego papież później odwiedził i któremu przebaczył w więzieniu. Galeria podkreśla matczyną opiekę Maryi i zawiera wierną replikę mozaiki Mater Ecclesia (Matki Kościoła), którą Jan Paweł II nakazał umieścić na budynku Watykanu, aby obejmowała swoją opieką Plac Św. Piotra. Zwiedzający mają także możliwość namysłu nad intuicjami Jana Pawła II dotyczącymi wiary i teologii, poprzez wiele plansz ilustrujących jego nauczanie o małżeństwie i życiu rodzinnym, a także pracy na temat ludzkiej godności. Na interaktywnej wystawie poświęconej papieskim pielgrzymkom na Światowy Dzień Młodzieży goście mogą wybrać miasto i poznać doświadczenia młodych ludzi poprzez zdjęcia i pisemne świadectwa, jak również cytaty papieża. „Jesteście mężczyznami i kobietami jutra”, powiedział św. Jan Paweł II podczas Światowych Dni Młodzieży w Toronto w roku 2002. „Przyszłość jest w waszych sercach i w waszych dłoniach”, mówił papież. NOWE POKOLENIE JP II Niemal na zakończenie wystawy zwiedzający po raz kolejny znajdują się na Placu św. Piotra. Zakrzywiony ekran pokazuje ludzi zebranych na modlitewnym czuwaniu 2 kwietnia 2005
Pielgrzymi mogą korzystać z interaktywnej wystawy przedstawiającej wiele podróży apostolskich św. Jana Pawła II na świecie.
roku – Wigilii Niedzieli Bożego Miłosierdzia, dniu śmierci Jana Pawła II. Film zawiera dalej poruszające sceny z pogrzebu papieża, gdy tłum krzyczał „Santo subito!” (Święty natychmiast!). Po filmie goście przechodzą przed obrazem Jezusa Miłosiernego i są zachęcani do wpisywania intencji modlitewnych lub osobistych uwag, a niektóre z nich zostają umieszczone na planszach. Ostatnia galeria, zatytułowana Wspólnota Świętych, zawiera listę 1,338 błogosławionych i 482 świętych beatyfikowanych oraz kanonizowanych podczas niemal 27-letniego pontyfikatu św. Jana Pawła II. Wielkie portrety ukazują najważniejszych świętych i błogosławionych, takich jak św. Maksymilian Kolbe i bł. Teresa z Kalkuty, która ma być kanonizowana w październiku. „Jak wiele imion jest na tych ścianach, tyle jest możliwych sposobów wezwania do świętości”, mówi ks. Michael Vannicola, który towarzyszył w marcu swoim 25 ośmioklasistom podczas wycieczki z Naples do Waszyngtonu. Proboszcz kościoła św. Anny i członek rady nr 11079 im. św. Anny w Naples, 38-letni oblat św. Franciszka Salezego sam należy do pokolenia Jana Pawła II. „Podróżowanie przez jego pontyfikat było jak podróż przez duże obszary mojego życia religijnego”, powiedział ks. Vannicola. „Zrozumiałem jak nigdy dotąd, jak wielki wpływ miał na mnie Jan Paweł II”. Cieszył się, że może podzielić się tym doświadczeniem z nowym pokoleniem, gdy uczniowie z podziwem reagowali na życie Jana Pawła II. „Podczas odjazdu”, powiedział, „czułem, że św. Jan Paweł II naprawdę stanie się częścią także i ich życia”.♦ MARK ZIMMERMANN jest wydawcą czasopisma Catholic Standard i strony internetowej Archidiecezji Waszyngtońskiej. MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 29
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 5:00 PM Page 30
Centrum pielgrzymowania i odnowy Narodowe Sanktuarium Świętego Jana Pawła II oferuje szeroki wybór wypełnionych wiarą wydarzeń dla odwiedzających Katie Scott
O
statnie promienie słońca przenikały przez wielkie okna rotundy w Narodowym Sanktuarium Świętego Jana Pawła II, gdy Maruska Healy patrzyła na swoje roczne dziecko raczkujące po podłodze. Kilka kroków dalej, w kościele Redemptor Hominis, chór śpiewał motety podczas modlitw w Ciemnicy, będącymi elementem uroczystej tradycji Wielkiego Tygodnia sięgająca IX wieku. Zarówno liturgia, jak i codzienny akt troski matki wobec jej dziecka, odzwierciedla ducha sanktuarium jako miejsca, które celebruje to, co ludzkie, jak i to, co święte. Poprzez Msze św., koncerty, rekolekcje i wykłady, sanktuarium żyje rokiem liturgicznym, mądrością św. Jana Pawła II i miłością papieża do rodziny i młodych ludzi. „Głęboki sens ma tutaj promowanie rodziny”, mówi Healy, matka sześciorga dzieci, której mąż, Nicholas, jest członkiem rady nr 2169 im. ks. Rosensteela w Silver Spring w Maryland. „Jako rodzina musimy skoncentrować nasze życie na wierze, która ożywia wszystko inne”, wyjaśnia Healy. „Odwiedzanie sanktuarium wzmacnia tę wiarę”, dodaje i uzasadnia: „wszystko zanurzone jest w pięknie, prawdzie i dobru Jana Pawła II”. 30 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
EWANGELIZOWANIE KOŚCIOŁA DOMOWEGO Szeroki zakres działalności i wydarzeń w sanktuarium jest związany z życiem, świadectwem i nauczaniem św. Jana Pawła II, który został zapamiętany jako „papież rodziny”. Jako młody duchowny ks. Karol Józef Wojtyła, przyszły papież i święty, służył jako kapelan studentów uniwersytetu w Krakowie. W późnych latach 40. i wczesnych 50. XX wieku doprowadził do powstania zamkniętego kręgu młodych zamężnych przyjaciół i studentów. Nazywali siebie „środowiskiem”, tworzyli grupę regularnie organizującą wycieczki po górach, spływy kajakowe, wyjazdy na narty, dyskutowali na tematy kulturalne i religijne, uczestniczyli razem we Mszy św. Podczas gdy charyzmatyczny ksiądz posługiwał młodym katolikom w rozeznawaniu powołania małżeńskiego i decyzji o posiadaniu dzieci, oni z kolei dostarczali przyszłemu papieżowi bezpośredniego duszpasterskiego doświadczenia małżeństwa i życia rodzinnego. Jan Paweł II napisał później w swoim epokowym dokumencie o chrześcijańskiej rodzinie, Familiaris Consortio, „Mały Kościół domowy, tak, jak ten większy Kościół, musi być w sposób stały i intensywny ewangelizowany”.
Photo by Tim Saccoccia
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:46 PM Page 31
Na wiele sposobów jego posługa wobec rodzin inspiruje dzisiaj program w Narodowym Sanktuarium Świętego Jana Pawła II, który obejmuje półdniowe rekolekcje dla rodzin i angażuje małżeństwa trzy razy do roku. Te Dni Kościoła Domowego obejmują rozmowy dla dorosłych, działania dla dzieci, możliwość spowiedzi i adoracji eucharystycznej. Dodatkowym wydarzeniem dla wielu par jest szansa dotknięcia swojej obrączki lub pierścionka zaręczynowego do pierwszej klasy relikwii św. Jana Pawła II w kaplicy Tajemnic Światła. Ostatnio odbyty Dzień Kościoła Domowego, który miał miejsce 19 lutego, był zatytułowany Miłosierna miłość dla uczczenia Jubileuszowego Roku Miłosierdzia. Pary otrzymały duchowe i praktyczne rady, jak stać się bardziej miłosiernym w swoich związkach, a dzieci uczyły się śpiewać chorał gregoriański. Lutowe spotkanie wzbogaciło życie modlitewne rodziny Legendre. „Dowiedzieliśmy się, jak urządzić kącik modlitewny, więc stworzyliśmy taki w domu”, mówi Jennifer Legendre, której mąż, Richard, jest członkiem rady nr 14612 św. Filipa z Neri w Linthicum, Maryland. „Nasz 6-latek cieszy się z modlitwy każdego wieczora w specjalnym miejscu”. Kristen Lichtenwalner, która uczestniczyła w Dniu Kościoła Domowego wraz z mężem, Andrew i ich trójką dzieci, powiedziała, że rekolekcje były szansą wycofania się z codziennego życia i ukierunkowania na to, co najważniejsze: „miłość Boga i dzielenie się wiarą”. „To czas pokoju i odnowy”, zgadza się Andrew, członek rady nr 2577 Świętego Serca w Bowie, Maryland, który jest szefem komitetu ds. świeckich, małżeństwa, życia rodzinnego i młodzieży Konferencji Episkopatu Stanów Zjednoczonych. „Jestem bardzo wdzięczny, że sanktuarium tak podkreśla tożsamość i misję rodziny”, dodaje Andrew. „Jesteśmy domowym Kościołem. To nie jest abstrakcyjne pojęcie; jesteśmy wezwani do życia tą rzeczywistością, kiedy próbujemy kochać się wzajemnie i Boga najlepiej, jak tylko umiemy oraz kiedy żyjemy w sakramencie małżeństwa”. Sanktuarium organizuje wiele wydarzeń dla rodzin i młodych ludzi w ciągu roku. W kwietniu jednodniowe rekolekcje nadziei i uzdrowienia były przeprowadzone dla małżeństw borykających się z niepłodnością lub cierpiących z powodu poronienia. Wydarzenie obejmowało Mszę św., lunch, osobiste świadectwo, adorację eucharystyczną i możliwość oddania czci relikwii krwi św. Jana Pawła II. W minionym miesiącu grupa młodych mężczyzn z położonego niedaleko Katolickiego Uniwersytetu Ameryki zgromadziła się w sanktuarium na rekolekcje zatytułowane Męskość we współczesnym świecie. Studenci znaleźli oparcie w nauczaniu św. Jana Pawła II, jak żyć jako wypełnieni wiarą mężczyźni w zsekularyzowanym świecie. „Wiem, że gdy skończę studia i zacznę pracować w firmie, wyzwaniem będzie nie stracić z oczu wiary w miejscu pracy”, powiedział uczestnik rekolekcji Jon-Paul Kaczmarek, student ostatniego roku księgowości i członek rady Uniwersytetu Katolickiego nr 9542. Zaznaczając swoje pragnienie powrotu do sanktuarium, Kaczmarek dodał: „Są tutaj pokłady rzeczy do doświadczenia”.
Matka i jej dzieci zatrzymują się, aby uczcić relikwie krwi św. Jana Pawła II w sanktuaryjnej kaplicy Tajemnic Światła podczas obchodów Dnia Kościoła Domowego 10 X 2015. • Poprzednia strona: Młodzi dorośli biorą udział w czuwaniu światła w sanktuarium w święto Jana Pawła II 22 X 2015.
CELEBRACJA WIARY Oprócz kościoła, kaplicy i miejsca stałej wystawy, sanktuarium zawiera także audytorium używane podczas wykładów i projekcji filmów, miejsce na wystawy czasowe, atrium na niższym poziomie i trawnik, na którym pielgrzymi mogą się gromadzić w czasie dużych świąt. Zróżnicowane możliwości czynią sanktuarium łatwiejszym w obsłudze wielu wydarzeń dotyczących wiary i świętości, takich jak nabożeństwa, wykłady i rekolekcje zgodnie z kalendarzem liturgicznym. Sanktuarium świętuje na przykład jeden z najnowszych dodatków do kościelnego kalendarza – 22 października – święto św. Jana Pawła II. W minionym październiku obchody objęły procesję światła, Mszę św. z pełnym chórem i akompaniamentem skrzypiec, uczczenie relikwii Jana Pawła II i lekturę jego homilii z inauguracji pontyfikatu z 1978 roku. Jako smakowite doświadczenie polskich korzeni papieża, goście mieli okazję spróbować kremówek, ciasta z bitą śmietaną, które były ulubionym deserem Jana Pawła II. W grudniu 2015 sanktuarium gościło koncert adwentowy z muzyką oraz czytaniami biblijnymi, pismami św. Jana Pawła II, wierszami i modlitwami. W Wielką Sobotę rodziny przychodziły na specjalne błogosławieństwo koszyczków wielkanocnych. W następnym tygodniu powrócili oni na Mszę św. i procesję eucharystyczną w ramach obchodów niedzieli Miłosierdzia Bożego. Sanktuarium planuje podobnie Mszę św., procesję i przyjęcie w święto Matki Bożej Częstochowskiej, 26 VIII, a także Mszę św. na cześć Matki Teresy z Kalkutty, kanonizowanej 4 września. W najbliższej przyszłości dominikanin o. James Brent OP, misjonarz miłosierdzia desygnowany przez papieża Franciszka, MAJ 2016
♦ C O L U M B I A ♦ 31
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:46 PM Page 32
poprowadzi medytacje podczas rekolekcji 14 maja z okazji obchodów Roku Miłosierdzia. Kolejny Dzień Kościoła Domowego, zaplanowany na 9 lipca, skupi się na uczynkach miłosiernych co do ciała i małżeństwa. W końcu, dwa główne wydarzenia w sanktuarium w tym roku, to całodniowe obchody nazwane „Kraków w Stolicy” oraz czasowa wystawa o św. tomaszu More. Współorganizowana przez diecezję Arlington i archidiecezję waszyngtońską akcja Kraków w Stolicy będzie jednodniowym spotkaniem młodzieży odzwierciedlającym tygodniowe Światowe Dni Młodzieży w Polsce. Odbywające się 30 lipca wyda-
ODWIEDzINy W ŚWIątyNI Narodowe Sanktuarium Św. Jana Pawła II znajduje się przy Harewood Road N.E., numer 3900 w Waszyngtonie D.C. Jest otwarte od poniedziałku do soboty w godzinach od 10.00 do 17.00 a w niedzielę od południa do 17.00. Ekspozycja stała zatytułowana „Dar Miłości: Życie Św. Jana Pawła II” jest nieczynna w poniedziałki. Więcej informacji znajdziesz na stronie jp2shrine.org lub pod numerem telefonu 202-635-5400. 32 ♦ C O L U M B I A ♦
MAJ 2016
rzenie będzie zawierało katechezy biskupów, adorację, spowiedź, Drogę Krzyżową, polskie jedzenie, koncert do późnych godzin nocnych i możliwość uczczenia przez młodych pielgrzymów relikwii krwi św. Jana Pawła II. Wystawa o św. tomaszu More, która będzie trwała przez 6 miesięcy od początku września, nie tylko skoncentruje się na życiu świętego-prawnika, ale także posłuży jako szczegółowe przedstawienie jego obrony religijnej wolności i małżeństwa. Kanonizowany przez papieża Piusa XI w 1935 roku jako męczennik, który potwierdził nierozerwalność związku małżeńskiego, More został ogłoszony przez Jana Pawła II patronem polityków w 2000 roku. Chociaż kulturalne i duchowe życie Narodowego Sanktuarium Świętego Jana Pawła II wciąż się rozwija, już przynosi owoce dla rosnącej liczby pielgrzymów i odwiedzających. W doświadczeniu Andrew Lichtenwalnera, który planuje uczestniczyć wraz z rodziną w kilku wydarzeniach tego lata, sanktuarium przekazuje bardzo mocne przesłanie św. Jana Pawła II. „Bóg jest z tobą w chwilach zwyczajnych, w chwilach nadzwyczajnych i w cierpieniu”, mówi. „Czas spędzony tutaj naprawdę pomaga sobie to uzmysłowić – pojąć przez nasze umysły i serca, tak, abyśmy mogli polegać na Bożej łasce w codziennym życiu”.♦ KAtIE SCOtt jest dziennikarką Arlington Catholic Herald.
Photo by Matthew Barrick
Seminarzyści z seminarium św. Jana Pawła II, znajdującego się niedaleko Narodowego Sanktuarium Świętego Jana Pawła II, modlą się razem w kaplicy Tajemnic Światła w dniu 1 kwietnia.
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:46 PM Page 33
RYC E R Z E KO LU M BA
Lepszy świat dzięki każdej naszej radzie Rycerze każdego dnia stają przed możliwością zmiany świata – czy to przez służbę na rzecz swoich wspólnot, zbieranie funduszy czy też modlitwę. Doceniamy każdego z nich z osobną, podziwiając siłę, okazywane miłosierdzie oraz poświęcenie dla budowy lepszego świata.
By
Młodzi członkowie Grupy Tanecznej TREPET w tradycyjnym tańcu podczas akcji dobroczynnej organizowanej przez parafię św. Justin Męczennika w Houston w Teksasie oraz Radę nr 8293 działającą przy tej parafii, 11 marca. Wieczorny program obejmował koncert muzyki sakralnej w wykonaniu chóru Ukraińskiego Kościoła Katolickiego Opieki Matki Bożej, zakończony żywiołowymi tańcami oraz wyborem ukraińskich wypieków w parafialnym holu. Podczas wydarzenia zebrano 2 500 dolarów, które wspomogą dzieła dobroczynne podejmowane przez rady Rycerzy Kolumba na Ukrainie.
zostać zapRezentowanym w tym miejscu naLeży wysłać zDjęcie z waszej RaDy pokazujące
wRaz z jego opisem na aDRes :
coLumBia, 1 coLumBus pLaza, new Haven, ct 06510-3326 knigHtsinaction @ kofc . oRg .
„RyceRzy w akcji”
LuB maiLem na aDRes :
MAY 16 P 5.6 FINAL.qxp_Mar E 12 5/6/16 4:46 PM Page 34
PleaSe, do róBmy all you wSzyStko CaN to Co eNCouraGe możemyPrieStly aBy wSPierać aNd reliGiouS PowołaNia voCatioNS . waSze . ymodlitwy our PrayerSi aNd wSParCie SuPPort Są make BezCeNNe a differeNCe . .
u t r z y m u j m y w i a r ę ż y wą
„NiGdy Nie Sądziłam, że iStNieje taki Pokój” miałam szczęście do dobrych katolickich parafii, mimo że moja rodzina żyła w systemie komunistycznym. Spełniłam potem swoje marzenie, wstępując na akademię Sztuk Pięknych w warszawie, by studiować malarstwo. mimo to nic w moim życiu nie dawało mi spełnienia. Chciałam być bliżej Boga i spotkałam prawdziwie świętego księdza jezuitę, który stał się moim spowiednikiem i przewodnikiem duchowym. wspierał mój rozwój duchowy a ja gdzieś w głębi czułam wezwanie, by oddać wszystko Chrystusowi. Ponieważ zawsze chciałam służyć mu jako osoba świecka, w tamtym momencie czułam przerażenie na myśl o porzuceniu rodziny i swoich marzeń – o malarstwie, tańcu i dzieciach. wtedy na modlitwie przyszło proste doświadczenie – zwyczajnie powiedziałam Bogu: „dobrze, zrobię to”. zaznałam wówczas spokoju, jakiego nie doświadczyłam nigdy wcześniej. Nie wiedziałam nawet, że taki pokój jest możliwy. wkrótce później skończyłam studia i zrealizowałam wieńczącą je wystawę moich prac. dwa tygodnie później stałam już z walizką przed drzwiami zakonu.
Photo by Tom Serafin
SioStra Gaudia SkaSS Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia Kraków, Polska