Tore Vaag
Tore Vaag (f. 1975) er frå Aure på Nordmøre og arbeider som norsklærar. Dette er den tridje diktsamlingi han hev gjeve ut på Commentum forlag.
9 788282 334129 ISBN 9788282334129 ART.NR. 334129
To r e V a a g
Denne diktsamlingi er skriven på ein eldre nynorsk og er ei hylling av venleiken i den eldre nynorsken. Tematisk krinsar ho millom anna rundt sentrallyriske emne knytte til kjærleik og død med ein dyster undertone. Boki inneheld òg tekstar som utforskar sjangergrensone millom prosa og lyrikk og tekstar som syner at konservativ nynorsk kan nyttast ved eksperimentelle tekstar, som til dømes tekstar skrivne i medvitsstraum.
© Commentum Forlag 2016 COMMENTUM FORLAG AS Gamleveien 87 4315 SANDNES www.commentum.no ISBN: 9788282334129 Omslagsdesign: Hana Costelloe Sats: Hana Costelloe Materialet i denne publikasjon er omfattet av åndsverklovens bestemmelser. Uten særskilt avtale med Commentum Forlag er enhver eksemplarfremstilling og tilgjengeliggjøring bare tillatt i den utstrekning det er hjemlet i lov. Utnyttelse i strid med lov eller avtale kan medføre erstatningsansvar.
To re Vaag
2016
Da sa jeg: «Jord! Hva er det du har født? Er menneskets fornuft dannet av støv, lik resten av skapningen? Bedre var det om støvet aldri var blitt skapt, så det ikke kunne frembringe menneskets tanke! Forstanden vokser fram sammen med oss; den piner og plager oss, for vi vet at vi er dømt til å dø. Menneskeslekten må sørge, mens markens dyr gleder seg. Alle mennesker må sørge, mens villdyr og kveg gleder seg. De har det langt bedre enn vi. De venter ingen dom, kjenner heller ikke pine eller løfte om frelse etter døden. Hva gagn har vi av løftet om et liv etter dette når det skal være fullt av lidelser? For alle som lever, er gjennomtrengt av ondskap, de er fulle av synd og tynget av skyld. Var det ikke bedre for oss om det aldri ventet en dom etter døden?» Fjerde Esra 7:62-69
Apokatastasis
Død, kvar er din brodd? Kvar er din siger? Du er sigeren. I deg samlar alle stigar seg. All von. All spått og hæding. All sorg, alt sakn. Du er den fyrstefødde, krona. Du er sigerskransen. Du skal vera alt i alle. Til deg drøymer me. I deg gløymer me. Brodden din hev aldri vore. Du dreg oss til deg. Og me sym i det svarte havet. Utan tanke, utan von, utan kjenslor. Æva er gøymd i deg. Og til deg skal me koma attende. Eller finst det ei onnor røynd: ei kvit dua som kjem fljugande upp frå skuggen til dei svarte fjelli?
5 —
Barndomselvi
Ja, eg hugsar barndomselvi der ho surkla seg gjennom grendi. Den store kulpen ved busshaldeplassen der uppgangssagi stend den dag i dag, men roten og frå ei svunnen tid. Elles er alt borte. Nokre småaurar fiska me nok. Det er ingen fred i dei gamle minni. Barnelått og bjølleklang kan eg ikkje høyra lenger. Minnest berre ei sorg som veks seg større med åri.
— 6
Sylvskipi
På det dulde havet renn tri sylvskip sakte fram. Fram mot ei ukjend rand. Det fyrste ber trui, det er det største skipet. Og det skal falla fyrst. Det andre ber voni. Ein mindre farkost. Det skal falla når trui fell. Det tridje ber kjærleiken. Det vetle skipet kjem til slutt. Ein dag skal det landa på ruinane av tru og von. Sigli på skipi er fulle av grysjelege runor løynde for alle unnateke Gud.
7 —
Den dulde Gud
Gud er ikkje død! All skapning vitnar om hans stordom. Men han løyner seg stundom. Svarar ikkje på bøner, grip ikkje inn i det vonde. Kåri i verdi er vonde det skal ikkje nektast for. Og noko av det verste er at den Gud som alle kan sjå løyner seg for oss. Likevel bed me. I mørkeret sig galderen vår upp til Han som svarar når han vil. Og berre då.
— 8
Kaldare eldar i helvete
Det er rart med denne avkjølingi som kjem med alderen. Eldane i helvete var heitare fyrr. Det same gjeld dei jordiske eldane. No er det som ein fønvind i verste fall plagsam og klam nokre gonger ei signing frå gløymde sumrar. Kyrkja sine talsmenn hev vorte kaldare dei også i det siste. Ein skal ikkje provosera dei løyvande styresmakter for mykje. Me tek hintet og kosar oss på trivnadsverandaen både i livet og i teologien.
9 —
Ei æveleg lov
Det er ei æveleg lov at nokon skal brenna. At hud skal fresa detta av i grysjelege flak. Atombombone og soli vitnar om dette. Kraftkjeldone er uendelege for den som kan styra alt. Me går mot vår eld i vår uvisse mens me sleikjer bergi um natti. Som ein demonisk gurp i vår tome verd av vankunne sviv me mot den ævelege elden.
— 10
Stilna uro
Eg legg lippone mine mot massingringar lengtar etter gullepli på loftet blåsne ut or trompetar å verta van med døden kor mange liv det gjeng før me faldar hender syng av hjartegrunnar eg vil hava fred i eit slite hjarta fjorden i Hardanger hev denne merkelege blåfargen sume kveldar då kan eg sitja der og vera eitt med han sjå æva høyra tempelsong kjenna uro stilna so kjem dansarinnone dei lyt ein handsama varsamt attum dei ei velkledd kvinna med barnet i hendene.
11 —
Dei små lammi
Frå jordi skal eg atter koma som ei ny perla ein son i Eden. Eg ser lammi koma springande mot meg medan eg kastar nornetrådar i tempelet. Eg sver på at eg skal leva! Eg er på ein bergkant og nyt stilla ser strålar frå fjelli eit glimt av Jerusalem. Nede i dalen: lam som spring i ring. Uppe på himmelen: skyer kløyver seg, bryt nåde yver meg.
— 12
Røyndi
Røyndi er netter av frost lauvbladi som fell til marki eldraude. Røyndi er svevnløysa og meiningsløysa gjestene på dei svarte skipi. Røyndi er at du kan røyna all din saknad all di skam. Til slutt ser du mynsteri på lauvbladi ser at dei liknar hender legg dei i dine utan at dei vermer deg.
13 —