4 Slechts
€
19 januari - 2 februari 2021
3,95
MEER PLEZIER VAN UW TELEFOON
De geheimen van Android
IN EXCEL
Wat kost uw auto?
(ook de elektrische)
Voor PS5 en Xbox Series X
De béste games n g ratis upg rades) (e
W orkshops
Bestanden beheren in Android
Wifi 6 Nu upgraden of wachten?
Bewerk video op uw eigen smartphone
1
Overal bij uw bestanden Met Free File Sync
WIE KRIJGT ER TOEGANG?
Veilig data delen 02104
| 23 | 2017
8 718226 101112
GENIET VAN VEILIG INTERNET, SAMEN MET 110 MILJOEN GEBRUIKERS WERELDWIJD ESET.NL/BEGINMETONS
Inhoud
Inhoud 10
Autokosten in Excel Naast brandstof (of stroom) kost een auto u nog veel meer. Wij brengen het hele kostenplaatje voor u overzichtelijk in kaart.
16
Veilig data delen Wordt uw pc ook door anderen gebruikt? Regel dan uw datatoegang en zorg dat alleen de beoogde personen lees- of schrijftoegang krijgen.
Games voor de nieuwe spelcomputers Hoe goed zijn de eerste nextgenspellen? En welke krijgen een gratis upgrade, zodat gamers er (nu) op hun PS4 of Xbox One én (straks) op hun PS5 of Xbox Series X in de beste kwaliteit van kunnen genieten?
10 Wat kost uw auto precies? Uw vaste en variabele kosten overzichtelijk gepresenteerd. 16 Data delen in Windows Wie geeft u toegang waartoe? 22 De beste nextgen-games Welke nieuwe topgames kunt u straks gratis upgraden? 30 Bestanden synchroniseren Met Free File Sync overal toegang tot uw bestanden.
34
Workshops 46 Premiere Rush Video's bewerken op uw mobiel. 50 X-plore File Manager Bestanden beheren in Android.
22
Deze editie
36 Licenties en activering Windows 10 netjes geregeld. 40 Meer plezier van uw mobiel Ontdek alle geheimen van uw Android-telefoon. 54 Draadloze netwerken Nu al upgraden naar wifi 6? 4
19 januari
- 2 februari
3,95
Slechts
€
20 Word abonnee Kies zelf het De béste game abonnement s dat het best Wifi 6 bij u past!
2021
MEER PLEZIER
IN EXCEL
VAN UW
(ook de elektr
ische)
Voor PS5
en Xbox Ser
ies X
(en gratis upgrades)
Workshops
40
Bestanden beheren Android in
Nu upgraden of wachten?
Bewerk vide o op uw eigen smartpho ne 1
Cover 2021
Overal uw bes Met Frebij e File Syntanden c
WIE KRIJGT
ER TOEGANG
Veilig data delen
02104
1
8 7182 26
101112
06-01-2021
Android-geheimen Wist u dat Android allerlei interessante extra opties kent? Splitscreen, betere prestaties, live-ondertiteling van video ... en dat is nog maar het topje van de ijsberg!
Smar tphones G
ezien de alomtegenwoordigheid van smartphones anno nu zou je bijna vergeten dat het eerste model, met touchscreen, pas mei 2007 op de markt kwam. Voor 600 euro kreeg je met de LG Prada een toestel met een 2megapixelcamera achterop en een eigen besturingssysteem. Niet veel later kwam Apple met de eerste iPhone, kort daarna gevolgd door de eerste Android-smartphone. De telefoons van nu kunnen oneindig veel meer dan die eerste modellen, maar dat maakt het meteen ook lastiger computeridee.nl
om alle mogelijkheden te kennen. Gelukkig leest u Computer Idee en kunt u doorbladeren naar pagina 40, waar een vierpaginastuk begint over opties van Android die nogal eens onderbelicht blijven. In deze editie ook nog twee andere smartphonestukken: een workshop over bestandsbeheerder X-plore en een over Adobe Premiere Rush, waarmee u video kunt bewerken op uw telefoon. Hebt u na al dat boeiends nog tijd over, dan kunt u kiezen uit een keur aan andere onderwerpen. Bent u een
gamer, mis dan vooral het stuk niet over de games voor PS5 en Xbox. Voor kostenbewuste automobilisten is het berekenen van autokosten in Excel een aanrader. Kortom, ook nu weer veel lees- en doeplezier!
Dick van de Schraaf Hoofdredacteur dvdschraaf@reshift.nl
?
| 23 | 2017
(EW).indd
15:22
Rubrieken 4 Mailbus Lezers geven hun mening 6 Nieuws Trends en nieuwe producten 19 Op commando Opdrachtregelcommando’s, parameters en scripts 25 Tips & Trucs Handige slimmigheden 28 Wat app ik eraan? Apps thematisch besproken 44 Voor Nop De leukste gratis software 58 Vers Getest Nieuw spul, voor u bekeken 61 Gespot in Area 120 Experimenteren met Google 62 FAQman Uw vragen beantwoord 66 Uitsmijter Modulaire koptelefoons 67 Abonneeservice / colofon Plus: volgend nummer
4 | 2021
TELEFOON
De gehe van Andimen roid
Wat kos uw auto?t
3
Tekst Mark Gamble
Zo digitaliseert u al uw oude foto’s, video’s en muziek Bewaar alles wat echt belangrijk voor u is, voor altijd! Met dit cursusboek van 180 pagina’s én de online cursus.
€ 69,90 voor
€ 39,95
Cursusbundel: Digitaliseren
Bestel op techacademy.id.nl
Mailbus Zegt u he t maar! Ziggo en Chromecast In de Mailbus van editie 25 meldt Harm Gerrits dat abonnees van Ziggo geen programma’s kunnen terugkijken met hulp van een Chromecast. Ook ik had een Chromecast Ultra gekocht omdat ik daarmee programma’s op de tv zou kunnen terugkijken in plaats van op de iPad. Installeren was niet zo’n probleem, maar wat ik ook deed, replay was er niet bij. Na heel lang zoeken naar wat ik verkeerd deed toch maar de klantenservice van Ziggo gebeld. In eerste instantie werd daar ook gezegd dat het wel zou moeten kunnen, totdat ik eindelijk iemand te spreken kreeg die wist hoe het zat: de replayfunctie van de Ziggo-app kan niet via een Chromecast afgespeeld worden. Dit heeft inderdaad (zoals hier eerder is gesuggereerd) met rechten te maken. KPN heeft die rechten wel, Ziggo (nog) niet. Men is bezig met die rechten, maar wanneer dat rond is, kon men niet zeggen. Toen heb ik mijn Chromecast maar weer gede-installeerd en teruggebracht naar de winkel, want juist om die replay was het me te doen ... Anja Akkerman
ga in de browser Chrome naar de site www.ziggogo.tv/nl/tv/ tv-gids-replay.html. Maak dan verbinding met de tv via het -symbool. Selecteer vervolgens het programma dat je wilt zien en start het programma door op ‘Op TV kijken’ te klikken. Piet de Vlugt
Ziggo en Chromecast (3) Ik heb een workaround gevonden voor het terugkijkprobleem: als je het programma dat je wilt zien terugkijkt in Google Chrome,
Ziggo en Chromecast (2)
Interactieve online cursus Inclusief cursusboek Direct zelf aan de slag
Ook ik heb problemen met het terugkijken via de Chromecast. Een mogelijke oplossing is deze:
Zoals u ziet, wordt in de Ziggo Go-app aangegeven dat Chromecast niet is toegestaan.
Schri jf ons!
Wilt u reageren op een artikel uit Computer Idee? Dan kunt u dit mailen naar: mailbus@computeridee.nl Vergeet bij reacties op artikelen niet de editie te vermelden. Hebt u een leuk computeridee? Mail dan naar: idee@computeridee.nl
4
4 | 2021
Mailbus
dan is casten via de Chromecast wel mogelijk. Jan Pool
Het staat inderdaad op de site, maar bepaald niet nadrukkelijk.
Ziggo en Chromecast (4) Het is inderdaad beleid van Ziggo dat Replay TV met een Chromecast niet naar de tv te streamen is. Maar ik heb een tip om toch Replay TV te streamen naar de Chromecast, namelijk via de website van datzelfde Ziggo, Ziggogo.tv. Daar log je in met je gebruikersnaam en wachtwoord, bijvoorbeeld op een laptop. Als je dan het cast-icoontje aanklikt, zie je dat het wel lukt. Dit laatste geldt ook voor abonnees met een Horizon Mediabox; uiteraard kunnen die opgenomen programma’s niet streamen (die staan namelijk op de lokale harddisk en niet in de cloud), maar weer wel Movies en Series. Marten Hager, Drachten
Dank voor alle reacties en slimme tips. We hebben de vraag ook nog voorgelegd aan Ziggo en daar deze reactie op gekregen: "Het terugkijken van programma’s kan normaal gesproken via Replay TV. Echter, Replay TV is nooit beschikbaar gemaakt om te streamen via Chomecast en/ of AirPlay. Dat vertellen we onze klanten ook in Ziggo GO en op onze site. De reden: we dienen ons te houden aan de verschillende afspraken die we met de contentproviders hebben. We zijn aan het kijken naar nieuwe mogelijkheden, omdat we ons ervan bewust zijn dat deze behoefte er is bij onze klanten.
(Be)scheuren
We kunnen helaas nu niet aangeven wanneer we het kijken van Replay TV-programma’s ook mogelijk kunnen maken via Chromecast."
Herstelschijf Naar aanleiding van het artikel ‘Maak uw eigen herstelschijf’, in editie 20, ben ik aan de slag gegaan om mijn bestaande back-ups te vernieuwen. Dat ging goed, tot het moment dat ik wilde controleren of de herstelstick werkte. De stick startte niet op. Ik vermoedde dat dat lag aan de opstartvolgorde van het bios. Maar wat ik ook probeerde, ik kwam het bios niet in. Na het nodige zoeken, kwam ik op internet de waarschijnlijke oplossing tegen:
Snel opstarten deactiveren. Die optie had ik – op basis van jullie artikel ‘Eerste hulp bij opstartproblemen’ – geactiveerd. Maar door die instelling kun je tijdens het opstarten amper in het bios komen. Toen ik deze optie had uitgeschakeld, was het probleem snel verholpen. Ik neem aan dat bij een computer met opstartproblemen, die je wilt benaderen met de herstelstick, precies hetzelfde gebeurt. Toch wel goed om te onthouden en ook goed om een volgende keer te vermelden bij dit soort artikelen. Wybe Feenstra De functie Snel opstarten kan inderdaad problemen geven. In het artikel over opstarten vermeldde de auteur: “deze functie kan bij sommige dualboot-opstellingen problemen geven of ervoor zorgen dat bepaalde updates nukkig doen. Ondervindt u nadelen, dan kunt u deze functie alsnog uitschakelen.” We zijn blij dat u zelf de oorzaak hebt achterhaald en waarschuwen bij deze: gebruikt u Snel opstarten, wees er dan op bedacht dat deze functie in bepaalde gevallen voor problemen kan zorgen.
Gratis Stack Zoals in jullie blad meermalen betoogd bij de artikelen over gratis software: niets is gratis. Naar aanleiding van jullie publicatie over gratis accounts bij STACK, heb ik me hiervoor aangemeld en een tijdlang met plezier gebruikt. In al die tijd geen data verloren. Maar de tijd van gratis is nu voorbij, zo blijkt uit een mail van TransIP. Het was leuk zolang het duurde … Jannes van der Laan
Herstelpunten
Onze vaste tekenaar Erwin Suvaal stuit regelmatig op berichtjes die het verdienen om in een cartoon op de hak te worden genomen.
Na de update naar de april-versie 2020 van Windows 10 bleken op twee verschillende laptops alle herstelpunten verdwenen. Ook bleek systeemherstel gedeactiveerd! Als lezers deze functie gebruiken, controleer dan na de update of een en ander nog is ingeschakeld en of de herstelpunten bewaard zijn gebleven. Jan van Setten Prima tip Jan, dank je wel!
computeridee.nl
4 | 2021
5
Tekst Randolf Bouwma
Nieuws Nieuwe producten, gadge ts en apps
TOP 5 memuizen
Ga
Onze collega’s van Kieskeurig.nl weten precies welke producten het meest gewild zijn, ook op techgebied. Deze keer: vijf van de populairste gamemuizen van het moment.
Razer Basilisk Ultimate Draadloos: ja Dpi: 20.000 Gewicht: 107 gram
€ 161,35
Logitech G 502 Draadloos: nee Dpi: 16.000 Gewicht: 121 gram
Draadloos: nee Dpi: 8.500 Gewicht: 77 gram
JBL’s Go 2-speaker is alweer sinds 2018 op de markt. Hoog tijd voor een opvolger dus! Die is er nu in de vorm van de JBL Go 3. Verwacht u daarvan een betere geluidskwaliteit in een soortgelijke compacte behuizing, deze keer met een geïntegreerde lus zodat de speaker eenvoudiger is mee te dragen. De JBL Go 3 is waterdicht en stofbestendig. Opvallend genoeg is er ditmaal geen microfoon voor handsfree bellen aanwezig. De batterijduur is opnieuw vijf uur. € 39,99 www.tiny.cc/jblgo3
€ 49,59
SteelSeries Rival 3
Lus(t)object
Dunnetjes overdoen € 30,89
Acer Nitro Draadloos: nee Dpi: 4.000 Gewicht: 97 gram
€ 29,90
ASUS rust zijn ZenBook 13 (UX325) en 14 (UX425) nu ook uit met de nieuwste generatie Intel-processors (11e). Voor de vlottere prestaties betaalt u zo’n vijf tientjes meer in vergelijking met de gelijknamige notebooks van augustus 2020, met Intel-cpu’s van de tiende generatie. Het ontwerp komt verder overeen en dat betekent dat ook deze ZenBooks ontzettend dun (13,9 millimeter) en licht (1,07 kilo) zijn. Het scherm heeft een full-hd-resolutie en is volgens ASUS ook op volle helderheid zeer zuinig. Naast een enkele usb-a-poort zijn er eveneens twee usb-c-aansluitingen, een hdmi-uitgang en een kaartlezer van de partij. € 1.349,– www.tiny.cc/zenboek13en14
Sharkoon Skiller Draadloos: nee Dpi: 10.800 Gewicht: 130 gram
€ 29,99
Meer informatie? www.kieskeurig.nl/computermuis
6
4 | 2021
Woordzoeker Het zal u niet verbazen dat in 2020 op Google het meest is gezocht op ‘coronavirus’. In Nederland gevolgd door ‘RIVM’ en ‘Verkiezingen Amerika’.
Jaar in tweets Coronavirus was eveneens de meestgebruikte hashtag op Twitter. Verder in de top 5: #BlackLivesMatter, #Lockdown, #Persconferentie en #Trump.
Nieuws
Ringtoontje lager Een nieuw jaar, een nieuw budgettoestel van Motorola en dan wel de Moto E7. Het betreft een goedkopere variant van de Moto E7 Plus die vorig jaar in september uitkwam. De smartphone draait op een bescheiden 2 GB ram en bezit 32 GB interne opslagruimte, waar de Plus-
versie respectievelijk 4 GB / 64 GB aan boord heeft. In de aankoopkosten scheelt het vier tientjes. De Moto E7 is verder voorzien van een riante 4.000mAh-accu, goed voor een batterijduur van 36 uur. € 109,99 www.tiny.cc/motoplusgen7
Staat er gekleurd op De Ambilight-televisies van Philips hebben de unieke eigenschap dat ze sfeerverlichting rondom het beeld tonen. Met deze Philips Hue Play Gradient Light Strip is een soortgelijk effect te bereiken op televisies van elk merk. Bevestig de lichtkabel simpelweg achterop uw toestel. Wel werkt het alleen in combinatie met de Philips HDMI Sync Box, die ervoor zorgt dat de kleuren overeenkomen met wat u op televisie ziet. De Hue Bridge is daarnaast nodig om de lichtstrip via uw smartphone te bedienen. Bezit u deze apparaten nog niet, tel dan nog ongeveer 300 euro (!) bovenop onderstaande prijs. Vanaf € 179,99
www.philips-hue.com
Gekoeld bewaren De Raspberry Pi Foundation verkoopt voor het eerst een heus ventilatortje voor de Raspberry Pi 4. Bij zware taken kan het computertje namelijk warm worden, wat geen kwaad kan, maar wel impact op de prestaties heeft. De Raspberry Pi 4 Case Fan past netjes aan de binnenzijde van de officiële Raspberry Pi 4 Case en wordt met een kleine heatsink geleverd, die op het computerbordje zelf is te monteren. Samen zorgen deze onderdelen ervoor dat het in de behuizing lekker koel blijft. € 6,–
www.tiny.cc/pi4casefan
Geheime missie Met de Wristcam waant u zich een heuse spion. Dit is namelijk een bandje voor de Apple Watch, met daarin twee lenzen voor het maken van foto’s en video’s vanuit de pols. De ene wijst naar buiten, de andere naar u toe. Selfies schieten en videobellen zijn daarmee mogelijk. Een lampje brandt zodra u aan het opnemen bent, zodat omstanders weten dat ze in beeld zijn. Of dat wel genoeg opvalt, is de vraag. Wearables met ingebouwde camera’s zien we doorgaans weinig, juist vanwege dit privacy-aspect. $ 299,–
www.wristcam.com
Op het juiste spoor Wanneer u te weinig aansluitingen op uw laptop hebt, komt er al snel een usb-hub aan te pas. Een dockingstation zoals het model AC7045 van ATC biedt doorgaans meer functionaliteit. U sluit dit apparaat met de meegeleverde kabel aan op een vrije usb-c-poort. Daarna koppelt u andere elektroni-
Succes geboekt Op zondagmiddagen wordt het meest gelezen. Vorig jaar kwamen zes van de tien populairste e-books uit de Zeven Zussenserie van Lucinda Riley.
computeridee.nl
Gratis afhalen Op Marktplaats wordt ’t meest naar gratis spullen gezocht, in 2020 wel 21 miljoen keer. Andere populaire zoektermen zijn onder meer camper, (elektrische) fiets en bank.
ca aan het dock. De nadruk ligt hier op monitoren. Zo vinden we er een hdmi-poort, displayport en zelfs nog een vga-aansluiting op terug. Extra usb-poorten (a en c), een kaartlezer en een ethernetpoort ontbreken niet. Circa € 130,– www.act-connectivity.com/ac7045
Uitgelezen kans Boekenwurmen met een e-reader van Kobo spendeerden tijdens de eerste coronagolf 35 procent meer tijd aan het lezen van boeken, zo viel het merk op.
4 | 2021
7
Loopt niet in de papieren
Oorappel Apple-liefhebbers wachtten al een hele poos op een over-ear-koptelefoon van het bedrijf zelf. Met de AirPods Max is het eindelijk zover. Alle registers zijn opengetrokken. Zo is er actieve ruisonderdrukking aanwezig, terwijl de transparantiemodus juist omgevingsgeluiden toelaat. Draagdetectie zorgt ervoor dat muziek automatisch pauzeert zodra u de headset afzet en spatial audio bootst een surround-ervaring na, wat bij het kijken van films van pas komt. Uiteraard is Siri van de partij voor spraakcommando’s. De batterijduur bedraagt twintig uur, terwijl er na vijf minuten laden alweer anderhalf uur kan worden geluisterd. Schrik alleen niet van de prijs … € 629,–
De Canon Pixma TS3450 is een betaalbare printer die alsnog van veel moderne gemakken is voorzien. Wifi is aanwezig en daardoor zijn veel printopdrachten draadloos uit te voeren. Denk aan het rechtstreeks afdrukken van documenten die in de cloud zijn opgeslagen, met ondersteuning voor onder meer Google Drive en Dropbox. Zelfs spraakbediening via Google Assistent is een optie. De Canon Print-app voor smartphones helpt bij dergelijke taken. Scannen en kopiëren behoren eveneens tot de mogelijkheden. € 49,– www.tiny.cc/pix3450
www.apple.nl/airpods-max
Mobieltjes met fysieke cijferknoppen, we zien ze niet zoveel meer. De nieuwe Nokia 8000 4G heeft ze wel, omdat het scherm niet aanrakingsgevoelig is. Een toestel zonder touchscreen, in 2021? In het kader van energiezuinigheid valt daar zeker wat voor te zeggen. Dit telefoontje heeft een stand-bytijd van maar liefst vier weken. Verder zijn wifi en 4G aanwezig, maar u kunt er geen apps op installeren. Wel staan enkele applicaties er standaard al op, waaronder Google Maps, WhatsApp, Facebook en Google Assistent. € 79,–
www.tiny.cc/nok80004g
Gezond verstand Google mag Fitbit toch overnemen. De zoekgigant moest wel instemmen met de eis van de Europese Commissie om gezondheidsdata van gebruikers niet voor advertenties te gebruiken.
8
4 | 2021
BRON: COMPUTERIDEE.NL (POLL)
K(n)op op!
Nieuws
W eb & App
Zoals het hoort We bellen door de coronapandemie wat af met z’n allen. Mobiel goed verstaanbaar zijn is belangrijker dan ooit. De Anker PowerConf-speakerphone helpt hierbij. Koppel deze via bluetooth aan uw smartphone. Zes interne microfoons vangen uw stem extra helder op, terwijl storende omgevingsgeluiden worden gefilterd. Zit u met anderen om tafel, dan zijn ook zij goed verstaanbaar voor de persoon aan de andere kant van de lijn. Geluid wordt namelijk 360 graden rondom geregistreerd. Deze gadget kan overigens ook uw telefoon opladen. Speaker en powerbank in één! € 149,–
www.tiny.cc/ankerspeaker
Vuur aan de schenen Ook dit jaar verwachten we weer de nodige innovaties op smartphonegebied en Qualcomms Snapdragon 888-processor gaat daaraan bijdragen. Deze premium cpu vinden we straks terug in toestellen in de hoogste prijsklasse en is een kwart sneller dan zijn voorganger, de Snapdragon 865. Voor mobiele games is de gpu 35 procent krachtiger en de AIcapaciteiten zijn eveneens verbeterd. 5G ontbreekt uiteraard niet en daarnaast is er ondersteuning voor wifi 6, de snelste draadloze internetstandaard van het moment. Prijs niet van toepassing www.tiny.cc/snap888
ons aan een gatenkaas doet denken. Door de bijzondere constructie is hij erg licht, slechts 78 gram, en zoeft hij extra soepel over het bureau. De dpi-waarde is maximaal 6.200, af te stellen in vijf gradaties. Sharkoon is een budgetvriendelijk gamingmerk. Gekleurde ledverlichting ontbreekt dan ook niet, terwijl de adviesprijs alsnog heel redelijk is. € 24,99 www.tiny.cc/gatenkaas
Alle collega's verzamelen KPN merkt op dat er tijdens lockdowns ieder heel en half uur pieken in het internetverkeer zijn. Dan starten vaak de videovergaderingen.
computeridee.nl
eynote is het digitale equivalent van de vele plakbriefjes die overal en nergens door het huis dwarrelen. U maakt er virtuele Post-it-notities mee aan, die veilig op uw smartphone blijven opgeborgen. Dergelijke apps bestaan er meer, maar het leuke aan Heynote is dat u de aantekeningen als achtergrond van uw homescherm en/of vergrendelscherm kunt instellen. Iedere keer dat u het toestel erbij pakt, ziet u direct wat u niet wilde vergeten. Zaken als lettertype en kleur zijn hierbij aan te passen. Gratis
Android
V
aak wisselen tussen meerdere gekoppelde bluetooth-apparaten vraagt om veel tijd doorbrengen in de bijbehorende menu’s van Android. Dat moet makkelijker kunnen, dacht ontwikkelaar Tomas Hadraba en hij ontwierp daarvoor de app Bluetooth Audio Device Widget. Daarmee stelt u bijvoorbeeld per koptelefoon of speaker widgets in op het homescherm, zodat het schakelen tussen apparaten voortaan met één tik is geregeld. Of voeg ze toe aan het notificatievenster, ook een handige plek! Gratis
Android
S
Muizenhol Muizen zijn dol op kaas en het is dan ook niet verwonderlijk dat deze Light2 S-muis van Sharkoon
H
Kijken we van op Van de Nederlandse huishoudens heeft 87 procent een smarttv, meldt Telecompaper. Van de eigenaren gebruikt 58 procent de smart-functies ook werkelijk.
peelt u graag alles wat los en vast zit? Dat is nog een hele uitdaging, gezien er aan de lopende band nieuwe games worden gelanceerd. Ziet u de app Nextgam (inderdaad, zónder e op het eind) als een kalender voor aankomende spellen. U ziet wat er dagelijks is uitgekomen en wat er nog op de agenda staat. Log eventueel in met uw e-mailadres om een verlanglijstje bij te houden. Of gebruik fi lters om gericht te zoeken, bijvoorbeeld ‘alleen schietspellen voor pc en PlayStation’. Gratis
Android, iOS
R
aketlanceringen zijn altijd spectaculair om te volgen. Tegenwoordig kunt u vaak live meekijken, maar waar en wanneer precies? De app Supercluster biedt antwoord op beide. Het hoofdmenu toont welke lanceringen er spoedig plaatsvinden, inclusief aftellende klok. Kies er eentje uit en u ziet gelijk de livestream. Terwijl u wacht, kunt u zich verdiepen in allerlei interessante feitjes. Zo toont de app informatie over de lanceerbasis en het doel van de missie. Tip: stel notificaties in, zodat u geen lancering meer mist. Gratis
Android, iOS
4 | 2021
9
V o l g a s m e t E xc e l
Uw autokosten 2
Een eigen auto voelt u vooral in de portemonnee als u bij de pomp staat. Maar er zijn ook kosten waar u misschien niet zo snel aan denkt. Wat kost uw bolide nu precies? Dat gaan we in kaart brengen met Excel. Doet u mee? Tekst Wim de Groot
I
Kleuren en lijnen
Zo ziet het schema eruit. Typt u de aanduidingen maar gewoon over.
Met een paar lijnen brengt u structuur aan en met kleur maakt u verschil tussen cellen met formules en cellen die u mag invullen. Neem een blanco, nieuw bestand en selecteer het hele werkblad met een klik op het vlak links boven cel A1 (of druk op Ctrl+A). Kies in de tab Start, via de knop Opvulkleur voor Wit; zo ziet u geen rasterlijnen meer. Selecteer A1
n de linkerhelft van het schema vult u de gegevens in (kolom C en D om precies te zijn). Aan de rechterkant verschijnen de uitkomsten, daar ziet u de kosten van de auto voor de hele periode dat u hem hebt, en verdeeld in een bedrag per jaar, per maand en per kilometer (de formules daarvoor plaatsen we daarin). Bovenaan komen de vaste kosten. Daaronder vallen: de afschrijving, motorrijtuigenbelasting, verzekeringspremie en onderhoud. Onderaan komen de variabele kosten: de brandstof of elektriciteit, de banden, rente, pechhulp, wasbeurten en overige kosten (afbeelding 1).
Met kleur en randen brengt u structuur aan.
1
tot en met J39 en klik via Opvulkleur op Meer kleuren; wij kozen uit het palet het lichtgeel links onder het midden. Maak de betreffende cellen in dit gele deel wit, en dan is de vuistregel: typ alleen in de witte cellen. De lijnen vindt u in de tab Start via het pijltje naast de knop Randopmaak (afbeelding 2). Selecteer een cel en kies via dat pijltje bijvoorbeeld Buitenranden als u een rand om een cel wilt. Voor de lijn onder ‘Vaste kosten’ selecteerden we B1 tot en met I1 en kozen we op die manier Onderrand. Vervolgens neemt u de woorden en aanduidingen over.
Cellen als bedrag, procent of getal In C3 noteert u het bedrag dat u voor uw auto betaalde. Klik op deze cel, klik op de keuzelijst in de groep Getal (waar meestal Standaard staat) en kies Valuta; het getal krijgt er een euroteken bij en twee cijfers achter de komma. Die decimalen hoeven we niet, klik daarom tweemaal op de knop Minder decimalen. Pas deze opmaak ook toe op de cellen C9 tot en met D11, C24, en C31 tot en met D37. Aan de hand van het kader ‘Opmaak kopiëren’ (zie hiernaast) kopieert u snel de bestaande opmaak van een cel naar andere cellen. Doe dit ook voor cel C15 en C20, maar geef deze wel twee decimalen, omdat daar bedragen komen. Procenten komen in cel C5 (voor de afschrijving) en in C27 (voor de rente). Als u ze vooraf de Procentnotatie
10
4 | 2021